Sikorsky UH-60 Black Hawk, Sikorsky Aircraft Corporation tarafından üretilen dört kanatlı, çift motorlu, orta sınıf genel maksatlı askerî helikopterdir. Sikorsky, S-70 tasarımını 1972 yılında Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'nun Yardımcı Taktik Nakliye Uçağı Sistemi (UTTAS) yarışmasına sundu. Ordu, prototipi YUH-60A olarak belirledi ve ile yapılan bir uçuş yarışmasının ardından 1976 yılında Black Hawk'ı programın galibi olarak seçti.
UH-60 Black Hawk
ABD Ordusuna ait bir UH-60M Black Hawk'ın inişi, 2019
Adını Kızılderili savaş lideri Kara Şahin'den alan UH-60A, 1979 yılında ABD Ordusu'nun taktik nakliye helikopteri olarak Bell UH-1 Iroquois'in yerini almak üzere hizmete girdi. Bunu Black Hawk'ın elektronik harp ve özel operasyon türevlerinin sahaya sürülmesi izledi. Geliştirilmiş UH-60L ve UH-60M genel maksat varyantları da geliştirilmiştir. ABD Donanması, Hava Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik için de modifiye edilmiş versiyonlar geliştirilmiştir. ABD Ordusu kullanımına ek olarak, UH-60 ailesi çeşitli ülkelere ihraç edilmiştir. Black Hawk'lar Grenada, Panama, Irak, Somali, Ukrayna, Balkanlar, Afganistan ve Orta Doğu'daki diğer bölgelerdeki çatışmalar sırasında görev yapmıştır.
Başlıca varyantlar arasında deniz amaçlı kullanılan Sikorsky SH-60 Seahawk, savaş arama ve kurtarma için ve çeşitli ihracat, VIP, özel operasyon türleri dâhil olmak üzere diğer birçok tür ve yükseltme yer almaktadır. Yıllar içinde çeşitli yükseltmeler yapılmıştır ve en son versiyon UH-60M'dir.
Geliştirme
İlk gereksinim
1970'lerin ortalarında Sikorsky YUH-60A (önde) ve Boeing Vertol YUH-61A prototipleri arasındaki uçuş yarışması
1960'ların sonunda Amerika Birleşik Devletleri Ordusu, UH-1 Iroquois'in yerini alacak bir helikopter için gereksinimleri oluşturmaya başladı ve programı Yardımcı Taktik Nakliye Uçağı Sistemi (UTTAS) olarak belirledi. Ordu ayrıca helikopterleri için General Electric T700 olacak yeni, ortak bir türbin motoru geliştirmeye başladı. Vietnam'daki deneyime dayanarak, Ordu hem UTTAS'tan hem de yeni motordan önemli performans, beka kabiliyeti ve güvenilirlik iyileştirmeleri talep etti. Ordu UTTAS teklif talebini (RFP) Ocak 1972'de yayınladı. RFP hava taşımacılığı gereksinimlerini de içeriyordu. Lockheed C-130 içinde taşıma UTTAS kabin yüksekliğini ve uzunluğunu sınırlıyordu.
UTTAS'ın gelişmiş güvenilirlik, beka kabiliyeti ve daha düşük ömür devri maliyetleri gereksinimleri, gelişmiş sıcak ve yüksek irtifa performansına sahip çift motorlar ve modüler bir tasarım (daha az bakım ayak izi); kuru çalışan dişli kutuları; balistik olarak toleranslı, yedekli alt sistemler (hidrolik, elektrik ve uçuş kontrolleri); çarpışmaya dayanıklı mürettebat (zırhlı) ve asker koltukları; çift kademeli oleo ana iniş takımı; balistik olarak toleranslı, çarpışmaya dayanıklı ana yapı; daha sessiz, daha sağlam ana ve kuyruk rotor sistemleri ve balistik olarak toleranslı, çarpışmaya dayanıklı yakıt sistemi gibi özelliklerle sonuçlanmıştır.
Dört prototip üretildi ve ilk YUH-60A 17 Ekim 1974'te uçtu. Prototiplerin ABD Ordusuna teslim edilmesinden önce, Kasım 1975'te uçağın tüm testler sırasında güvenli bir şekilde kullanılabileceğinden emin olmak için bir ön değerlendirme yapıldı. Prototiplerden üçü Mart 1976'da rakip Boeing-Vertol tasarımı 'ya karşı değerlendirilmek üzere Orduya teslim edildi ve biri Sikorsky tarafından dâhili araştırma için tutuldu. Ordu Aralık 1976'da üretim için UH-60'ı seçti. UH-60A'nın Orduya teslimatı Ekim 1978'de başladı ve helikopter Haziran 1979'da hizmete girdi.
Yükseltmeler ve varyasyonlar
UH-60A Kara Şahinleri Grenada'nın işgali sırasında üzerinde, 1983. Bu çatışma UH-60'ın savaşta ilk kullanımına sahne olmuştur.
Helikopter hizmete girdikten sonra mayın döşeme ve tıbbi tahliye de dâhil olmak üzere yeni görevler ve roller için modifiye edildi. Elektronik harp için bir EH-60 varyantı geliştirilmiş ve özel harekât havacılığı da kendi görevlerini desteklemek için MH-60 varyantını geliştirmiştir.
Görev ekipmanlarının eklenmesi ve diğer değişikliklerden kaynaklanan ağırlık artışları nedeniyle, Ordu 1987 yılında geliştirilmiş UH-60L siparişi verdi. Yeni model, UH-60A filosunda yapılan tüm değişiklikleri standart tasarım özellikleri olarak içeriyordu. UH-60L ayrıca, her ikisi de SH-60B Seahawk'tan alınan yükseltilmiş T700-GE-701C motorları ve geliştirilmiş bir dişli kutusu ile daha fazla güç ve kaldırma kapasitesine sahipti. Dış kaldırma kapasitesi 1.000 lb (450 kg) artarak 9.000 lb'ye (4.100 kg) yükseldi. UH-60L ayrıca daha güçlü motorlarla daha iyi uçuş kontrolü için SH-60B'nin otomatik uçuş kontrol sistemini (AFCS) de içeriyordu. L modelinin üretimine 1989 yılında başlandı.
Bir sonraki geliştirilmiş varyant olan UH-60M'nin geliştirilmesi, UH-60 tasarımının hizmet ömrünü 2020'lere kadar uzatmak için 2001 yılında onaylandı. UH-60M, yükseltilmiş T700-GE-701D motorları, geliştirilmiş rotor kanatları ve son teknoloji elektronik enstrümantasyon, uçuş kontrolleri ve uçak navigasyon kontrolünü içermektedir. ABD Savunma Bakanlığı'nın yeni varyantın düşük oranlı ilk üretimini onaylamasının ardından, üretim 2006 yılında başladı, 22 yeni UH-60M'nin ilki Temmuz 2006'da teslim edildi. İlk operasyonel değerlendirmenin ardından, Ordu Aralık 2007'de tam oranlı üretimi ve 1.227 helikopter için beş yıllık bir sözleşmeyi onayladı. Mart 2009'a kadar 100 adet UH-60M helikopteri orduya teslim edildi. Kasım 2014'te ABD ordusu 1,3 milyar dolar değerinde çeşitli H-60 tiplerinden 102 uçak sipariş etti.
Mayıs 2011'de Usame bin Ladin'i öldürme operasyonunda kullanılmalarının ardından, 160. SOAR'ın Pakistan radarından kaçmasını sağlayan düşük gözlemlenebilir teknolojiyle modifiye edilmiş gizli bir UH-60 versiyonu kullandığı ortaya çıktı. Operasyon sırasında düşen uçaktan geriye kalan tek parça olan kuyruk bölümünün analizi kuyruk rotorunda fazladan kanatlar ve diğer gürültü azaltıcı önlemler olduğunu ve uçağı geleneksel UH-60'lardan çok daha sessiz hâle getirdiğini ortaya çıkardı. Uçağın özel yüksek teknoloji malzemeler, sert açılar ve sadece gizli jetlerde bulunan düz yüzeyler gibi özellikler içerdiği görülmüştür. Black Hawk'ın düşük gözlemlenebilir versiyonları 1970'lerin ortalarına kadar incelenmiştir.
Eylül 2012'de Sikorsky, Black Hawk'ın dayanıklılığını ve beka kabiliyetini daha da geliştirmek için bir Muharebe Temperli Platform Gösterimi (CTPD) sözleşmesi imzaladı. Şirket, sıfır titreşim sistemi, adaptif uçuş kontrol yasaları, gelişmiş yangın yönetimi, daha dayanıklı bir ana rotor, tam spektrumlu çarpışma dayanıklılığı ve hasara dayanıklı gövde gibi yeni teknolojiler geliştirecek; ardından bunları helikoptere aktaracak. Black Hawk'taki iyileştirmeler, Geleceğin Dikey Kaldırma programı onun yerini almaya hazır olana kadar devam edecektir.
Aralık 2014'te 101. Hava İndirme Tümeni, Geliştirilmiş Hız Torbası Sistemi (ESBS) adı verilen yeni ikmal ekipmanını test etmeye başladı. Sahada hızlı ikmale ihtiyaç duyan askerler, bir UH-60'tan havadan atılan malzemelerle dolu hız çantalarına bağımlıydı. Ancak tüm sistemler, nesneleri darbelerden koruyacak şekilde yapılmamış çantalarla geçici olarak kullanılıyordu, bu nedenle havadan atılan malzemelerin yarısına kadarı yere çarptığında hasar görüyordu. 2011 yılında başlatılan ESBS, havadan ikmal yöntemini standartlaştırmayı ve malzemelerin yüzde 90'ına kadarını sağlam tutmayı amaçladı. Sistem eller serbest olarak kullanılabilen bir lineer fren, harcanabilir hız hattı ve çok amaçlı bir kargo çantası içermektedir. Çanta açıldığında, fren halata sürtünme uygulayarak, çantayı dolgulu taban üzerinde aşağı doğru tutacak kadar yavaşlatır, enerjiyi dağıtmak için içinde bir bal peteği ve köpük kiti bulunur.
ESBS helikopterden atılan malzemeleri daha iyi korur ve Black Hawk'ın 20 knot (23 mph; 37 km/s) hızla giderken yerden 100 ft (30 m) daha yüksekte uçmasını sağlayarak yer ateşine maruz kalmayı sınırlar. Her bir çanta 125-200 lb (57–91 kg) ağırlığında olabilir ve saniyede 40–50 feet (12–15 m/s) hızla düşerek aynı anda altı taneye kadar konuşlandırılabilir. Malzemeler daha doğru bir şekilde teslim edilebildiğinden ve sistem kendi kendine otomatik olarak serbest bırakılabildiğinden, ESBS insansız helikopterlerden otonom ikmal yapılmasını sağlayabilir.
Tasarım
UH-60 dört kanatlı ana ve kuyruk rotorlarına sahiptir ve iki adet General Electric T700turboşaft motoru ile güçlendirilmiştir. Ana rotor tamamen mafsallıdır ve rotor kafasında elastomerik yataklara sahiptir. Kuyruk rotoru eğiktir ve sert bir çapraz kirişe sahiptir. Helikopter, Ordunun bir miktar sökme ile C-130 Hercules'te taşıma gereksinimini karşılamak için uzun, düşük profilli bir şekle sahiptir. Ekipmanla birlikte 11 asker taşıyabilir, 2.600 pound (1.200 kg) kargoyu dâhili olarak veya 9.000 pound (4.100 kg) kargoyu (UH-60L / M için) dışarıdan askı ile kaldırabilir.
Black Hawk helikopter serisi, birliklerin taktiksel nakliyesi, elektronik harp ve aeromedikal tahliye dahil olmak üzere çok çeşitli görevleri yerine getirebilir. VH-60N olarak bilinen bir VIP versiyonu önemli hükûmet yetkililerini (örn, Kongre, İcra daireleri) taşımak için kullanılır ve helikopterin çağrı işareti Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'nı taşırken "Marine One" olarak kullanılır. Hava saldırı operasyonlarında, 11 muharip birlikten oluşan bir mangayı taşıyabilir veya 105 mm'lik bir M119 obüsünü 30 mermi mühimmat ve dört kişilik mürettebatla tek bir kaldırışta yeniden konumlandırabilir. Black Hawk, Küresel Konumlandırma Sistemi gibi daha fazla beka kabiliyeti ve yetenek için gelişmiş aviyonik ve elektroniklerle donatılmıştır.
UH-60, yakıt tankları veya çeşitli silahlar taşımak için gövdenin üst kısmında saplama kanatlar ile donatılabilir. İlk saplama kanat sistemi (ESSS) olarak adlandırılır. Her kanatta toplamda iki adet 230 US gal (870 L) ve iki adet 450 US gal (1.700 L) yakıt tankı taşımak için iki pilonu vardır. Dört yakıt tankı ve ilgili hatlar ve valfler harici genişletilmiş menzil yakıt sistemini (ERFS) oluşturur. ABD Ordusu UH-60'ları ESSS'lerini çarpışmaya dayanıklı harici yakıt sistemi (CEFS) konfigürasyonuna dönüştürerek eski yakıt tanklarını kendinden sızdırmaz yakıt hatları ile birlikte toplam dört adet 200 US gal (760 L) çarpışmaya dayanıklı tankla değiştirmiştir. ESSS ayrıca roketler, füzeler ve silah podları gibi 10.000 lb (4.500 kg) silah taşıyabilir. ESSS 1986 yılında hizmete girmiştir. Ancak, dört yakıt tankının kapı silahlarının ateş alanını engellediği tespit edildi; bu nedenle, saplama kanatlarında iki yakıt tankı taşıyan harici tank sistemi (ETS) geliştirildi.
H-60 modellerinin birim maliyeti, teknik özellikler, ekipman ve miktarlardaki farklılıklar nedeniyle değişmektedir. Örneğin, Kara Kuvvetleri UH-60L Black Hawk'ın birim maliyeti 5,9 milyon dolar iken Hava Kuvvetleri HH-60G Pave Hawk'ın birim maliyeti 10,2 milyon dolardır.
Operasyonel tarihi
UH-60 Black Hawk 2024 yılı itibariyle 35 farklı ülkede hizmet vermektedir.
Avustralya 1980'lerde erken model UH-60 satın aldı ve 2020'lerde daha yeni versiyonlardan oluşan bir filo satın alıyor: Avustralya 1986 yılında on dört adet S-70A-9 Black Hawk ve 1987 yılında 25 adet Black Hawk daha sipariş etmiştir. The first US-produced Black Hawk was delivered in 1987 to the (RAAF).ABD üretimi ilk Black Hawk 1987 yılında Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetlerine (RAAF) teslim edilmiştir., Sikorsky lisansı altında 38 Black Hawk üretti ve ilkini 1988'de, sonuncusunu 1991'de teslim etti. 1989'da RAAF'ın Black Hawk filosu Avustralya Ordusuna devredildi. Black Hawk'lar Kamboçya, Papua Yeni Gine, Endonezya, Doğu Timor ve Pakistan'da operasyonel hizmet gördü.
Nisan 2009'da dönemin savunma şefi Hava Mareşali , hükûmete Black Hawk'ların Afganistan'a konuşlandırılmamasını çünkü o sırada "zırh ve öz savunma sistemlerinden yoksun" olduklarını ve bunu gidermek için bir yükseltme yapılmasına rağmen müttefiklerin helikopterlerini kullanmanın daha pratik olduğunu söyledi. 2004 yılında hükûmet, Savunma Bakanlığı'nın S-70M Black Hawk'ı önermesine rağmen, Black Hawk'ın yerine NHIndustries NH90'ın bir varyantı olan Çok Rollü Helikopter (MRH-90) Taipan'ı seçti.
Ocak 2014'te Ordu, 34 Black Hawk filosunu hizmetten çekmeye başladı (beşi kazalarda kaybedilmişti) ve bunun Haziran 2018'e kadar tamamlanmasını planlamıştı. Genelkurmay Başkanı, Ordunun özel operasyon rolü oynayabilecek bir MRH-90 geliştirmesini sağlamak için 20 Black Hawk'ın emekliye ayrılmasını 2021 yılına kadar erteledi. 10 Aralık 2021'de S-70A-9 Black Hawk'lar hizmetten çekildi. Aynı gün, MRH-90'ların performansıyla ilgili sorunlar nedeniyle hükûmet bunların yerini UH-60M Black Hawk'ların alacağını duyurdu. Ocak 2023'te Ordu, teslimatları 2023'te başlayacak 40 adet UH-60M'nin satın alındığını duyurdu.
Brezilya 1997 yılında Brezilya Ordusu barışı koruma kuvvetleri için dört adet UH-60L helikopteri teslim almıştır. Özel kuvvetler ve arama-kurtarma için yapılandırılmış 6 adet UH-60L'yi 2008 yılında teslim aldı. 2009'da 10 adet UH-60L daha sipariş etti; teslimatlar Mart 2011'de başladı.
Aralık 1983'te Aerospatiale AS-332 Super Puma, ve Sikorsky S-70A-5 (N3124B) örnekleri test için Lhasa'ya havalandı. Bu gösteriler 17,000 feet (5,200 m) irtifaya kadar kalkış ve inişler ile 24,000 feet (7,300 m) irtifaya kadar rota operasyonlarını içeriyordu. Bu testlerin sonunda Çin Halk Kurtuluş Ordusu, yüksek irtifa performansını artırmak için daha güçlü GE T700-701A motorlarıyla donatılmış 24 adet S-70C-2 satın aldı. İhracat amacıyla S-70'in sivil varyantları olarak belirlenmiş olsalar da, Çin Halk Kurtuluş Ordusu Havacılık birimleri tarafından işletilmektedirler.
Kolombiya UH-60'ları ilk olarak 1987 yılında ABD'den teslim almıştır. , ve UH-60'ları uyuşturucu ve gerilla örgütlerine karşı isyanla mücadele (COIN) operasyonları için karadan ulaşılması zor yerlere asker ve malzeme taşımak, arama ve kurtarma ve tıbbi tahliye için kullanmaktadır. Kolombiya ayrıca UH-60'ın yerel olarak Arpía olarak bilinen saplama kanatlı, militarize edilmiş bir savaş helikopteri versiyonunu da işletmektedir.
, 13 Ağustos 2013 tarihinde ilk iki üniteyi teslim aldıktan sonra Arazi Farkındalık ve Uyarı Yetenekli (HTAWS) S-70i'nin dünya çapındaki ilk operatörü oldu.
ilk iki UH-60L'yi 1991'de özel kuvvetler birimlerini taşımak için sipariş etti ve 1994'te dört tane daha sipariş etti. Temmuz ve Ağustos 2009'da uyuşturucu kaçakçılarına yönelik saldırılarda UH-60'ları kullandı. Ağustos 2011'de üç adet yükseltilmiş ve denizcileştirilmiş UH-60M aldı. 21 Nisan 2014'te ABD Dışişleri Bakanlığı, Kongre'den onay bekleyen 18 adet UH-60M'nin Meksika'ya satışını onayladı. Eylül 2014'te Sikorsky, için belirlenen 18 adet UH-60 için 203,6 milyon dolarlık (2023'te ~258 milyon dolar) kesin sabit fiyatlı sözleşme değişikliği aldı.
2 adet S-70-A5 VIP helikopteri 1983 yılında satın alındı ve 1984 yılında teslim edildi, bu Blackhawk 250. PAW'a Başkanlık VVIP taşıma helikopteri olarak 30 yıldan fazla hizmet verdi. Sadece 1 tanesi 505. Arama ve Kurtarma Grubu'nda hizmet vermektedir.
Başkanlık Hava İkmal Kanadına ait bir Filipin UH-60'ı
Mart 2019'da (DND), Lockheed Martin'in Polonya'daki iştiraki ile PAF'a 16 Sikorsky S-70i Black Hawk için 241,4 milyon ABD Doları (2023'te ~284 milyon ABD Doları) değerinde bir sözleşme imzaladı. 10 Aralık 2020'de Filipin Hava Kuvvetleri, 6 S-70i Blackhawk'tan oluşan ilk partisini hizmete aldı ve kalan 10 tanesi 2021'de teslim edilecek. Haziran 2021'de hava servisi beş helikopterden oluşan ikinci bir parti aldı. Kasım 2021'de beş helikopterden oluşan üçüncü parti geldi.
22 Şubat 2022'de DND ve , 32 adet ilave S-70i Black Hawk için 624 milyon ABD Doları tutarındaki sözleşmeyi resmen imzaladı, toplamda yaklaşık 48 adet sipariş verildi. Bu, Filipin Hava Kuvvetlerini dünya çapında en büyük S-70i Blackhawk Helikopteri kullanıcısı hâline getirecek.
Ocak 2019'da Polonya dört adet S-70i Black Hawk siparişi verdi ve dördü aynı yılın Aralık ayında teslim edildi. İkisinin 2023'te, ikisinin de 2024'te teslim edilmesi planlanan dört S-70i helikopteri daha sipariş edildi. Temmuz 2023'te Polonya, yaklaşık 32 helikopter sipariş etme hedefiyle S-70i Black Hawk'lar için bir tedarik ihalesi başlattı. In July 2023, Poland launched a procurement tender for S-70i Black Hawks with a goal to order approximately 32 helicopters.
Şubat 2015'te ABD Dışişleri Bakanlığı, Slovakya'ya dokuz adet UH-60M ile ilgili ekipman ve desteğin olası bir Yabancı Askerî Satışını onayladı ve onay için Kongre'ye gönderdi. Nisan 2015'te Slovakya hükûmeti, eğitim ve destekle birlikte dokuz adet UH-60M tedarikini onayladı. Eylül 2015'te Slovakya dört adet daha UH-60M sipariş etti. İlk iki UH-60M Haziran 2017'de teslim edildi; Ocak 2020'ye kadar dokuz UH-60M'nin tamamını teslim almıştı. Bunlar eski Sovyet Mil Mi-17'lerin yerini alacak. 2020'de Slovakya savunma bakanı Slovakya'nın iki UH-60M daha satın almakla ilgilendiğini açıkladı.
Özel bir şirket olan Košice'deki Slovak Eğitim Akademisi, yeni pilot eğitimi için dört eski UH-60A işletmektedir.
İsveç, Eylül 2010'da Yabancı Askerî Satış yoluyla 15 UH-60M helikopteri talep etti. UH-60M'ler Mayıs 2011'de sipariş edildi ve teslimatlar Ocak 2012'de başladı. Mart 2013'te İsveç Uluslararası Güvenlik Destek Gücü kuvvetleri Afganistan'da Kara Şahinleri MEDEVAC amacıyla kullanmaya başladı. UH-60M'ler 2017'den beri tamamen operasyoneldir. İsveç, Helikopter 16, Hkp 16 olarak adlandırıyor.
Tayvan (Çin Cumhuriyeti), Haziran 1986'da Arama ve Kurtarma için on S-70C-1A ve dört S-70C-1 Bluehawk helikopteri almasının ardından S-70C-1/1A'yı işletti. Nisan 1998'de dört S-70C-6 daha alındı. Tayvan Donanması on adet S-70C(M)-1'in ilkini Temmuz 1990'da teslim aldı. Nisan 2000'den itibaren 11 adet S-70C(M)-2 teslim alındı. Ocak 2010'da ABD, Tayvan'a 60 adet UH-60M Yabancı Askerî Satışı için onay verdiğini açıkladı. 30'u Ordu, 15'i (2018'de Orkide Adası açıklarında düşen dâhil) ve 15'i Hava Kuvvetleri Kurtarma Grubu (2 Ocak 2020'de düşen dahil) için tahsis edildi.
Black Hawk, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii'nin nihai entegrasyon ve montajdan sorumlu olacağı, 115 adede kadar helikopter siparişi vermek ve bunların çoğunu yerli olarak üretmek için Türk Genel Kullanım Helikopteri İhalesinde ile yarıştı. 21 Nisan 2011'de TürkiyeSikorsky'nin T-70'ini seçtiğini açıkladı.
Şubat 2023'te Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Baş Müdürlüğü (HUR), Ukrayna renklerine boyanmış en az iki UH-60'ı kullandıklarını gösteren bir video yayınladı. Helikopterlerde, savunma amaçlı iki adet M2407.62 mmmakineli tüfek eklenmesi gibi çok az değişiklik yapıldığı görülüyordu. Bunlardan en az birinin Ace Aeronautics adlı üçüncü bir tarafça, Çek kitle fonlamasıyla 6 milyon ABD doları toplanarak satın alındığı doğrulanmıştır. 17 Mart 2024'te Rusya, sırasında bir UH-60 düşürdüğünü iddia etmiş ve bunun savaşa 20 asker taşıyan bir "birlik nakliyesi" olduğunu iddia etmiştir. Ancak, bunun yerine bir Mil Mi-8 olduğu ortaya çıktı.
UH-60 Haziran 1979'da ABD Ordusu'nun 101. Hava İndirme Tümeni'ne bağlı 'nda hizmete girmiştir. ABD ordusu UH-60'ı ilk kez 1983'te Grenada'nın işgali sırasında ve 1989'da Panama'nın işgali sırasında savaşta kullanmıştır. 1991'deki Körfez Savaşı sırasında UH-60, 300'den fazla helikopterin katıldığı ABD Ordusu tarihindeki en büyük hava saldırısı görevine katıldı. İki UH-60 (89-26214 ve 78-23015), her ikisi de 27 Şubat 1991'de, düşen diğer hava mürettebatını, bir F-16C pilotunu ve o günün erken saatlerinde düşürülen bir MEDEVAC UH-1H mürettebatını Muharebe Arama ve Kurtarma görevlerini yerine getirirken düşürüldü.
Kara Şahinler 1993 yılında Somali'deki Mogadişu Muharebesi'nde ön plana çıkmıştır. Black Hawk'lar 1990'larda Balkanlar ve Haiti'de de faaliyet göstermiştir.ABD Ordusu UH-60'ları ve diğer helikopterler 2003 Irak işgali sırasında birçok hava saldırısı ve diğer destek görevlerini yerine getirmiştir. UH-60 Afganistan ve Irak'taki operasyonlarda hizmet vermeye devam etmiştir.
Amerika Birleşik Devletleri Gümrük ve Sınır Muhafaza (OAM) UH-60'ı özellikle güneybatı sınırı boyunca yürüttüğü operasyonlarda kullanmaktadır. Kara Şahin, OAM tarafından ABD'ye yasa dışı girişleri engellemek için kullanılmıştır. Ayrıca OAM, UH-60'ı arama ve kurtarma operasyonlarında düzenli olarak kullanmaktadır. Son derece modifiye edilmiş H-60'lar 1 Mayıs 2011'de Neptün Mızrağı Operasyonu sırasında Usame bin Ladin'in ölümüyle sonuçlanan ABD Özel Operasyonları görevi sırasında kullanılmıştır. Böyle bir MH-60 helikopteri operasyon sırasında düşmüş ve diğer MH-60 ve bin Ladin'in kalıntılarını taşıyan yedek bir MH-47 Chinook ile ayrılmadan önce ekip tarafından imha edilmiştir. Görevde iki MH-47, iki MH-60'a yakıt ikmali yapmak ve yedek olarak kullanıldı.Haber medyasıPakistan hükûmetininÇin ordusunaAbbottabad'da düşen 'hayalet' UH-60 varyantının enkazına erişim izni verdiğini bildirdi;Pakistan ve Çin bu haberleri yalanladı ve ABD hükûmetiÇin'in erişimini doğrulamadı.
ABD hizmetinde, Ordu sonunda bir tiltrotor uçağı olan Bell V-280 Valor ile değiştirmeyi planlıyor; Aralık 2022'de V-280, ABD Ordusu tarafından Ordu hizmetindeki UH-60 Blackhawk'ın yerini almak üzere Geleceğin Uzun Menzilli Saldırı Uçağı programının galibi olarak seçildi. (bu, tüm UH-60 varyantlarının değiştirileceği anlamına gelmez, Ordu versiyonu içindir)
Ek kullanıcılar
Birleşik Arap Emirlikleri Eylül 2008'de Yabancı Askerî Satış yoluyla 14 adet UH-60M helikopteri ve ilgili ekipman talep etmiştir. Kasım 2010'a kadar 20 adet UH-60L teslim almıştır.Bahreyn 2007'de dokuz adet UH-60M sipariş etmiştir.
'ne (RBAirF / TUDB) ait Sikorsky S-70i.
Aralık 2011'de (RBAirF / TUDB) UH-60M'ye benzeyen 12 S-70i helikopteri sipariş etti; Aralık 2013'e kadar dört uçak teslim alındı. Haziran 2012'de ABD Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansı Kongre'ye Katar'ın 12 UH-60M, motor ve ilgili ekipman satın alma talebinde bulunduğunu bildirdi. daha önce dört UH-60 satın almıştı, ancak bunlar daha sonra Malezya'ya satıldı.
Mayıs 2014'te Hırvatistan Savunma Bakanı Ante Kotromanović 15 adet kullanılmış Black Hawk alımı için müzakerelerin başladığını duyurdu. Ekim 2018'de ABD, Büyükelçi Robert Kohorst aracılığıyla Hırvatistan Savunma Bakanlığı'na 2020 yılında teslim edilmek üzere iki adet UH-60M helikopteri ile ilgili ekipman ve mürettebat eğitiminin bağışlandığını duyurdu. Ekim 2019'da ABD Dışişleri Bakanlığı iki yeni UH-60M Blackhawk satışını onayladı. Şubat 2022'de ilk iki helikopter Hırvatistan'a teslim edildi. Ocak 2024'te Dışişleri Bakanlığı, Hırvatistan'a 8 adet UH-60M helikopteri ve ilgili ekipman ve hizmetler için tahmini 500 milyon dolar maliyetle olası bir Yabancı Askerî Satışı onayladı.ABD hükûmeti, Hırvatistan'ın Ukrayna'ya 14 adet Mi-8 helikopteri bağışlamasına karşılık olarak finansmanın yüzde 51'i için 139,4 milyon dolar mali yardım sağladı. Geri kalan miktar Hırvatistan Savunma Bakanlığı tarafından 2025-2027 yılları arasındaki üç yıllık bütçe döneminde sağlanacaktır. Teklif ve Kabul Mektubu Mart 2024'te imzalanmıştır. 8 Kara Şahin'in tamamının 2028 yılında teslim edilmesi beklenmektedir.
Tunus, Temmuz 2014'te Yabancı Askerî Satış yoluyla 12 adet silahlı UH-60M helikopteri talep etmiştir. Ağustos 2014'te ABD Büyükelçisi, ABD'nin UH-60M'leri "yakında Tunus'un kullanımına sunacağını" belirtmiştir. 8 helikopterin satışı onaylanmış ve helikopterler 2017 ve 2018 yıllarında teslim edilmiştir.
Ocak 2015'te , 'nin (RMAF) Brunei hükûmetinden S-70A Blackhawk'ları teslim aldığını doğruladı. Toplamda dört adet olduğu düşünülen bu helikopterlerin M134D minigun'ları da eklenerek Eylül ayına kadar Malezya'ya transfer edilmesi bekleniyordu. Dört Blackhawk 1999 yılında (RBAirF / TUDB) teslim edilmişti.
2018 yılında Letonya, tahmini 200 milyon dolar (2023'te 239 milyon dolar) karşılığında ilgili ekipmanlarla birlikte dört adet UH-60M Black Hawk satın almayı talep etmiştir. Ağustos 2018'de Dışişleri Bakanlığı olası Yabancı Askerî Satışı onayladı. Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansı, olası satışı Kongre'ye bildiren gerekli sertifikayı teslim etti. Kasım 2018'de Letonya dört adet UH-60M sipariş etti ve ilk ikisini Aralık 2022'de teslim aldı.
2019'da Litvanya, 2020'de dört UH-60M sipariş etmeden önce altı UH-60M helikopteri satın almayı planladığını duyurdu. Temmuz 2020'de ABD Dışişleri Bakanlığı, altı UH-60M ve ilgili ekipmanın 380 milyon dolara Litvanya'ya olası Yabancı Askerî Satışını onayladı. Kasım 2020'de Litvanya, iki uçak daha satın alma seçeneğiyle birlikte dört UH-60M için 213 milyon dolar değerinde bir sözleşme imzaladı. Tesisler ve eğitim dahil olmak üzere hazırlıklar neredeyse tamamlandı ve teslimatların 2024'ün sonlarında yapılması bekleniyor.
Polonya, 2019 yılında özel kuvvetleri için dört adet S-70i helikopteri sipariş etmiştir. 2023 yılı itibarıyla ilave S-70i helikopterleri satın almak için görüşmeler devam etmektedir.
Ağustos 2023'te Portekiz Hava Kuvvetleri, Arista Havacılık Hizmetleri'nden satın alınan altı UH-60'tan birinin ilk uçuşunun fotoğrafını twitter'da paylaştı.Portekiz Silahlı Kuvvetleri de, UH-60'ının ilk operasyon uçuşunu Aralık 2023'te gerçekleştirdi.
2023 yılında Kosova Hava Kuvvetleri, Iowa Ulusal Muhafızları tarafından bağışlanan dört adet UH-60'ı teslim aldı.
Aralık 2023'te Yunan Ordusu, anlaşmanın Kongre'den geçmesini bekleyen tahmini 1,95 milyar dolarlık bir maliyetle 35 uçak ve ilgili ekipmandan oluşan olası bir sipariş için UH-60M'leri seçti. Bu sipariş ABD ve Yunan hükûmetleri tarafından onaylandı ve Nisan 2024'e kadar 35 helikopter için bir sözleşme kabul edildi. Yunan hizmetinde yaşlı Bell UH-1H ve Agusta-Bell AB205'in yerini alacak. Yunanistan zaten S-70B ve MH-60R helikopterlerini işletiyor.
Gelecekteki ve potansiyel kullanıcılar
Şubat 2013'te Endonezya Ordusu silahlarını modernize etmek için UH-60 Black Hawk satın almak istediğini açıkladı. Ordu bu uçakları takımadaların güvenliğini sağlamak üzere terörizm, sınır aşan suçlar ve isyanla mücadele için istiyor. Ağustos 2023'te Endonezya Havacılık ve Lockheed Martin 24 adet UH-60/S-70 Blackhawk tedariki için bir anlaşma imzaladı.
2022 yılında Kraliyet Hava Kuvvetleri ve İngiliz Ordusu, mevcut birkaç helikopterin yerini alacak Yeni Orta Ölçekli Helikopter programı için bir helikopter seçmeyi beklemektedir. Sikorsky, S-70M'nin bu tedarik seçim programına katılma gerekliliğini karşılamasını beklediğini belirtmiştir.
Varyantlar
UH-60'ın birçok çeşidi ve birçok farklı modifikasyonu bulunmaktadır. ABD Ordusu varyantlarına ek yakıt tankları veya silahlar taşımak için saplama kanatlar takılabilir. Varyantlar farklı rolleri yerine getirmek için farklı yeteneklere ve ekipmanlara sahip olabilir.
YUH-60A: ABD Ordusu için ilk test ve değerlendirme versiyonu. İlk uçuş 17 Ekim 1974'te yapıldı. Üç adet üretildi.
UH-60A Kara Şahin: Dört kişilik mürettebat ve 11 adede kadar donanımlı asker taşıyan orijinal ABD Ordusu versiyonu. T700-GE-700 motorlarıyla donatılmıştır. 1977-1989 yılları arasında üretilmiştir. ABD Ordusu UH-60A'ları daha güçlü T700-GE-701D motorlarıyla donatmakta ve ayrıca A-modellerini UH-60L standartlarına yükseltmektedir.
UH-60C Kara Şahin: Komuta ve kontrol (C2) görevleri için modifiye edilmiş versiyon
UH-60L Black Hawk: Yükseltilmiş T700-GE-701C motorları, geliştirilmiş dayanıklılık dişli kutusu ve güncellenmiş uçuş kontrol sistemine sahip UH-60A. 1989-2007 yılları arasında üretilmiştir. UH-60L'ler ayrıca GE T700-GE-701D motoruyla donatılmaktadır.ABD Ordusu Corpus Christi Ordu Deposu UH-60A helikopterlerini UH-60L konfigürasyonuna yükseltmektedir. Temmuz 2018'de Sierra Nevada Corporation, ABD Hava Kuvvetleri'nin değiştirme programı için bazı dönüştürülmüş UH-60L helikopterlerini yükseltmeyi teklif etti.
UH-60M Black Hawk: Geliştirilmiş tasarım geniş akor rotor kanatları, T700-GE-701D motorları (her biri maksimum 2.000 shp veya 1.500 kW), geliştirilmiş dayanıklılık dişli kutusu, Entegre Araç Sağlık Yönetim Sistemi (IVHMS) bilgisayarı ve yeni cam kokpit eklenmiştir. Üretim 2006 yılında başladı. Eski ABD Ordusu UH-60'larının yerini alması planlandı.
UH-60M Kara Şahin Yükseltmesi: Fly-by-wire sistemi ve Ortak Aviyonik Mimari Sistemi (CAAS) kokpit paketi ile UH-60M. Uçuş testleri Ağustos 2008'de başladı.
UH-60V Kara Şahin: UH-60L'nin UH-60M'nin elektronik ekranlarına (cam kokpit) sahip yükseltilmiş versiyonu. Northrop Grumman tarafından gerçekleştirilen yükseltmeler, yeteneklerin yalnızca yazılım değişiklikleri olarak eklenmesini sağlayan bölümlere ayrılmış, modüler bir operasyonel uçuş programına sahip merkezi bir işlemciye sahiptir.
Özel amaçlı
EH-60A Black Hawk: Değiştirilmiş elektrik sistemi ve iki elektronik sistem görev operatörü için istasyonlara sahip UH-60A. Tipin tüm örnekleri standart UH-60A konfigürasyonuna geri dönüştürülmüştür.
U/HH-60 Black Hawk'ın tıbbi tahliye varyantına bir örnek
YEH-60B Black Hawk: Özel radar ve aviyonik kurulumlar için modifiye edilmiş UH-60A, stand-off hedef tespit sistemi için prototip.
EH-60C Black Hawk: Özel elektronik ekipman ve harici anten ile modifiye edilmiş UH-60A. (Tipin tüm örnekleri standart UH-60A konfigürasyonuna geri alınmıştır).
EUH-60L (resmî bir isim verilmemiştir): Ordu Hava İndirme C2 için ek görev elektronik ekipmanı ile modifiye edilmiş UH-60L.
EH-60LBlack Hawk: Büyük görev ekipmanı yükseltmesi ile EH-60A.
UH-60Q Black Hawk: Tıbbi tahliye için modifiye edilmiş UH-60A. UH-60Q, "savaşan güçlerimize tereddütsüz hizmet" için DUSTOFF olarak adlandırılmıştır.
HH-60L (resmî bir isim verilmemiştir): Tıbbi görev ekipmanlarıyla kapsamlı bir şekilde modifiye edilmiş UH-60L. Bileşenler arasında harici bir kurtarma asansörü, entegre hasta yapılandırma sistemi, çevresel kontrol sistemi, yerleşik oksijen sistemi (OBOGS) ve çarpışmaya dayanıklı ambulatuvar koltuklar bulunmaktadır.
HH-60M Black Hawk: ABD Ordusu için tıbbi görev ekipmanlı UH-60M (medevac versiyonu)
HH-60U: USAF UH-60M versiyonu elektrooptik sensör ve kurtarma vinci ile modifiye edilmiştir. Üçü 2011'den beri Hava Kuvvetleri pilotları ve özel görev havacıları tarafından kullanılmaktadır. HH-60W ile %85 ortaklığa sahiptir.
: "60-Whiskey" olarak adlandırılan daha fazla yakıt kapasitesi ve daha fazla iç kabin alanı ile HH-60G Pave Hawks'ın yerini almak üzere ABD Hava Kuvvetleri için Savaş Kurtarma Helikopteri olarak UH-60M'nin modifiye edilmiş versiyonu. USAF'a HH-50W teslimatları 2020'de başladı. 41. Kurtarma Filosu ilk iki HH-60W helikopterini 5 Kasım 2020'de teslim aldı.
MH-60A Black Hawk: 1980'lerin başında ABD Ordusu için ilave aviyonikler, gece görüş kabiliyetli kokpit, FLIR, M134 kapı silahları, dâhili yardımcı yakıt tankları ve diğer Özel Harekât görev ekipmanları ile modifiye edilmiş 30 adet UH-60A. T700-GE-701 motorları ile donatılmıştır.[150] Varyant 160. Özel Harekât Havacılık Alayı tarafından kullanılmıştır. MH-60A'lar 1990'ların başından itibaren MH-60L'ler ile değiştirildi ve Ulusal Kara Muhafızlarındaki Ordu Havacılık birimlerine geçti.
160. SOAR(A)'dan MH-60 'a iniş yapıyor.MH-60L Black Hawk: ABD Ordusunun160. Özel Harekât Havacılık Alayı ("Night Stalkers") tarafından kullanılan, T700-701C motorlu UH-60L'yi temel alan özel harekât modifikasyonu. Özellikle 160. SOAR(A) için tasarlanan MH-60K'nın sahaya sürülmesini bekleyen 1980'lerin sonunda geçici bir versiyon olarak geliştirilmiştir.FLIR, renkli hava haritası, yardımcı yakıt sistemi ve lazer telemetre/işaretleyici dâhil olmak üzere MH-60K'da kullanılan sistemlerin birçoğu ile donatılmıştır. Toplam 37 adet MH-60L üretilmiş ve 2003 yılına kadar yaklaşık 10 tanesi uçuş sırasında yakıt ikmali sondası almıştır.
MH-60L DAP: Direct Action Penetrator (DAP), ABD Ordusunun160. Özel Harekât Havacılık Alayı tarafından işletilen temel MH-60L'nin özel harekât modifikasyonudur. DAP, asker taşıma kapasitesi olmayan bir gunship olarak yapılandırılmıştır. DAP, her biri 30 mm otomatik top, 19 atışlı Hydra 70 roket podu, AGM-114 Hellfire füzeleri, AIM-92 Stinger havadan havaya füzeler, silah podları ve M134 minigun podları konfigürasyonlarını taşıyabilen ESSS veya ETS saplama kanatları ile donatılmıştır,M134D minigun'lar kapı silahları olarak kullanılır.
MH-60K Black Hawk: İlk olarak 1988 yılında ABD Ordusunun160. Özel Harekât Havacılık Alayı ("Gece Avcıları") tarafından kullanılmak üzere sipariş edilen özel harekât modifikasyonu. Uçuş sırasında yakıt ikmali sondası ve T700-GE-701C motorları ile donatılmıştır. MH-60L'den daha gelişmiş olan K-modeli ayrıca entegre bir aviyonik sistem (cam kokpit), AN/APQ-174B arazi takip radarı, renkli hava haritası, gelişmiş silah kabiliyeti ve çeşitli savunma sistemleri içerir.
160. SOAR(A)'nın MH-60M DAP helikopteri ABD Ordusu test alanında 2,75 inç (7,0 cm) roketlerini ateşlemesiMH-60M Black Hawk: ABD Ordusu için UH-60M'nin özel operasyon versiyonu. Uçuş sırasında yakıt ikmali sondası, Rockwell Collins Ortak Aviyonik Mimari Sistemi (CAAS) cam kokpit, AN/APQ-187 Silent Knight arazi takip radarı gibi güncellenmiş sensörler ve savunma sistemleri ve daha güçlü motorları ile donatılmıştır. Tüm özel operasyon Kara Şahinleri 2015 yılına kadar MH-60M standardına modernize edilecektir. MH-60M, asker taşıyan bir saldırı helikopteri ya da DAP gunship'i olarak yapılandırılabilir.
MH-60 Black Hawk hayalet helikopteri: Usame bin Ladin'in Pakistan'daki yerleşkesine 1 Mayıs 2011 tarihinde yapılan baskında kullanılan (bilinen) iki özel modifiye MH-60'tan biri sert iniş sırasında hasar görmüş ve daha sonra ABD güçleri tarafından imha edilmiştir. Daha sonraki raporlar, imha edilen Black Hawk'ın daha önce doğrulanmamış ancak söylentilere göre, tasarımın azaltılmış gürültü izi ve gizlilik teknolojisine sahip bir modifikasyonu olduğunu belirtmektedir. Modifikasyonların, kenar hizalama panelleri, özel kaplamalar ve ön camlar için anti-radar işlemleri de dâhil olmak üzere temel helikoptere birkaç yüz pound eklediği söylenmektedir.
UH-60A RASCAL: NASA'nın Rotorcraft-Aircrew Systems Concepts Airborne Laboratory için modifiye edilmiş versiyonu; üç programda helikopter manevra kabiliyetinin incelenmesi için 25 milyon ABD dolarlık bir program, Superaugmented Controls for Agile Maneuvering Performance (SCAMP), Automated Nap-of-the-Earth (ANOE) ve Rotorcraft Agility and Pilotage Improvement Demonstration (RAPID). UH-60A RASCAL 5 Kasım 2012 tarihinde tamamen otonom bir uçuş gerçekleştirdi. ABD Ordusu personeli uçaktaydı, ancak uçuş helikopterle yapıldı. İki saatlik uçuş sırasında Black Hawk arazi algılama, yörünge oluşturma, tehditten kaçınma ve otonom uçuş kontrolü özelliklerine sahipti. Helikopter 3D-LZ lazer algılama ve menzil belirleme (LADAR) sistemi ile donatılmıştı. Otonom uçuş 200 ila 400 feet arasında gerçekleştirildi. İnişte, yerleşik teknoloji güvenli bir iniş bölgesi belirleyebildi, havada durabildi ve kendini güvenli bir şekilde indirebildi.
OPBH: 11 Mart 2014 tarihinde Sikorsky, ABD Ordusu için otonom kargo teslimatı sağlamak üzere şirketin İnsanlı/İnsansız İkmal Havadan Kaldırıcı (MURAL) programının önemli bir parçası olan Opsiyonel Pilotlu Kara Şahin'in (OPBH) ilk uçuş gösterimini başarıyla gerçekleştirdi. Helikopter, insan tarafından taşınabilir bir Yer Kontrol İstasyonu (GCS) kullanan bir operatörün kontrolü altında otonom havada asılı kalma ve uçuş operasyonları gerçekleştirmek için şirketin Matrix teknolojisini (otonom, isteğe bağlı olarak pilotlu VTOL hava aracının özelliklerini geliştiren yazılım) kullandı. MURAL programı, Sikorsky, ABD Ordusu Havacılık Geliştirme Müdürlüğü (ADD) ve ABD Ordusu Genel Maksat Helikopterleri Proje Ofisi (UH PO) arasındaki bir işbirliği çabasıdır. Opsiyonel olarak insanlı bir Black Hawk yaratmanın amacı, uçağın ikmal görevlerini ve keşif operasyonlarını otonom olarak gerçekleştirmesini sağlarken, sortileri artırmak ve mürettebatın dinlenme gereksinimlerini koruyarak pilotların hassas operasyonlara daha fazla odaklanmasını sağlamaktır.
VH-60D Night Hawk: Amerikan Deniz Piyadeleri tarafından başkanlık taşımacılığı için kullanılan VIP konfigürasyonlu HH-60D. T700-GE-401C motorları. Varyant daha sonra VH-60N olarak yeniden adlandırıldı.
VH-60N White Hawk "White Top": SH-60B/F Seahawk'lardan bazı özellikler alınarak modifiye edilmiş UH-60A.Marine One olarak Başkanlık ve VIP taşımacılığı yapan VIP konfigürasyonlu Amerikan Deniz Piyadelerinin helikopter modellerinden biridir. VH-60N 1988 yılında hizmete girmiş ve 9 helikopter teslim edilmiştir.Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'nı taşımak için kullanılan VH-60N'ler
VH-60M Black Hawk "Gold Top": Yönetici taşımacılığı için kullanılan ağır modifiye UH-60M. Genelkurmay Başkanları, Kongre liderleri ve diğer Savunma Bakanlığı personeli sadece Fort Belvoir, Virginia'daki Alpha bölüğü 12. Havacılık Taburu tarafından bu uçaklarla uçurulmaktadır.
UH-60JA Black Hawk: Japon Kara Öz Savunma Kuvvetleri için varyant. Mitsubishi Heavy Industries tarafından üretilen bir lisanstır.
AH-60L Arpía: Kolombiya için Elbit Systems, Sikorsky ve tarafından geliştirilen ihracat versiyonu. Geliştirilmiş elektronik, ateşleme sistemi, FLIR, radar, hafif roketler ve makineli tüfeklere sahip Ayaklanmaya Karşı Koyma (COIN) saldırı versiyonudur.
AH-60L Battle Hawk: AH-60L Arpía III'e benzer şekilde Avustralya Ordusu projesi AIR87 için başarısızlıkla ihale edilen ihracat silahlı versiyonu. Sikorsky ayrıca silah kitleri ve yükseltmeler şeklinde ihracat için silahlı bir Battle hawk versiyonu da teklif etmiştir. Sikorsky'nin Silahlı Kara Şahin göstericisi 20 mm taretli bir top ve farklı güdümlü füzeleri test etmiştir.Birleşik Arap Emirlikleri 2011 yılında Battle hawk kitleri sipariş etmiştir.
Güney Kore'ye ait UH-60PUH-60P Black Hawk: Güney Kore Ordusu için UH-60L'yi temel alan ve bazı iyileştirmeler içeren versiyon.Korean Air tarafından lisans altında yaklaşık 150 adet üretildi.
S-70A Black Hawk: Sikorsky'nin Black Hawk için kullandığı isim. Bu isim genellikle ihracat için kullanılır.
S-70A-1 Desert Hawk: için ihraç versiyonu.
S-70A-L1 Desert Hawk: için aeromedikal tahliye versiyonu.
S-70A-9 Black Hawk: tarafından lisans altında monte edilen Avustralya için ihraç versiyonu. İlk sekiz tanesi Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne teslim edilmiş, daha sonra Avustralya Ordusu'na devredilmiştir; geri kalanlar 1989 yılında döner kanatlı varlıkların Hava Kuvvetleri tarafından elden çıkarılmasının ardından doğrudan Ordu'ya teslim edilmiştir.
S-70A-22 Black Hawk: Güney Kore için lisans altında üretilen VH-60P. Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri tarafından VIP taşımacılığı için kullanılır. Gövdesi normal HH-60P'den ayırt etmek için beyazla kaplanmıştır.
S-70A-24 Black Hawk: Meksika için ihraç versiyonu.
S-70A-30 Black Hawk: Arjantin Hava Kuvvetleri için ihraç versiyonu, Başkanlık filosu tarafından VIP nakliye helikopteri olarak kullanıldı; bir adet üretildi.
S-70A-33 Black Hawk: için ihraç versiyonu.
S-70A-39 Black Hawk: Şili için VIP taşıma versiyonu; bir adet üretildi.
S-70A-42 Black Hawk: Avusturya için ihraç versiyonu.
S-70A-43 Black Hawk: için ihraç versiyonu.
S-70A-50 Black Hawk: İsrail için ihraç versiyonu; 15 adet üretildi.
S-70C-2 Black Hawk: Çin Halk Cumhuriyeti için ihraç versiyonu; 24 adet üretildi.
S-70i Black Hawk: Sikorsky'nin Polonya'daki yan kuruluşu tarafından monte edilen uluslararası askerî versiyon.
S-70M Black Hawk: Sikorsky'nin yan kuruluşu tarafından 2021'den itibaren Polonya'da monte edilen modifiye askerî versiyon.
Avustralya Ordusu - 1986 ve 1987'de orijinal siparişlerde 14 ve 25. 2021'de 5 kayıpla emekliye ayrıldı. 2024'te teslim edilmek üzere 2023'te 40 adet sipariş edildi.
1981'den 1987'ye kadar beş Black Hawk helikopteri radyo yayın kulelerinin yakınında uçarken, elektromanyetik emisyonlarının helikopterlerin uçuş kontrol sistemlerini bozması nedeniyle düşmüştür (helikopterdeki herkes ölmüş ya da yaralanmıştır). Black Hawk helikopterleri, SH-60 Seahawk Donanma versiyonunun aksine, yüksek yoğunluklu yayılan alanlara karşı güçlendirilmemişti. Pilotlara yayıcılardan uzakta uçmaları talimatı verildi ve uzun vadede kalkanlama artırıldı ve yedek sistemler kuruldu.
29 Temmuz 1992'de Avustralya Ordusuna ait bir Black Hawk, yakınlarında araziye çarptı. İki yolcu öldü.
3 Mart 1994'te Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri (ROKAF) 15. Avcı Kanadı'na ait bir UH-60 helikopteri Yongin, Gyeonggi üzerinde infilak etti ve dönemin Güney Kore Hava Kuvvetleri Komutanı General Cho Kun-hae de dâhil olmak üzere helikopterdeki altı personelin tamamı öldü.
14 Nisan 1994'te, Irak'ın kuzeyinde bulunan iki ABD Ordusu UH-60 Black Hawk helikopteri, 1991 Körfez Savaşı'ndan sonra uygulanan kuzey uçuşa yasak bölgede devriye gezen ABD Hava Kuvvetleri'ne ait F-15'ler tarafından yanlışlıkla vuruldu. 26 mürettebat ve yolcu hayatını kaybetti.
12 Haziran 1996'da, Avustralya Ordusuna ait iki Black Hawk, gece yapılan bir özel kuvvetler terörle mücadele tatbikatı sırasında çarpışmış ve on beşi Özel Hava Hizmetleri Alayı, üçü de 5. Havacılık Alayı'ndan olmak üzere 18 askerin ölümüne neden olmuştur.
Tallil Hava Üssü'nde düşen UH-6012 Şubat 2001'de Hawaii'deki Schofield Kışlası'ndan iki Black Hawk, NVG formasyon uçuş eğitimi sırasında çarpışarak her iki helikopterin de kaybına, altı askerin ölümüne ve 11 askerin yaralanmasına neden oldu.
12 Şubat 2004 tarihinde Avustralya Ordusuna ait bir Black Hawk uçağı Queensland, civarında kuyruk rotoru ile bir ağacın temas etmesi sonucu araziye çakılmıştır. Helikopter gövdesi hurdaya dönmüş ancak ölen olmamıştır - sekiz yolcudan altısı yaralanmıştır.
26 Eylül 2004 tarihinde ABD Ordusuna ait bir Black Hawk, Irak'taki Tallill Hava Üssünden () havalanırken düştü. Dört kişilik mürettebat kurtarıldı.
29 Kasım 2006'da Avustralya Ordusuna ait bir Black Hawk eğitim uçuşu gerçekleştirirken Fiji açıklarında 'nın güvertesine çarpmış ve ardından güverteden kayarak derin sulara gömülmüştür. Batma sonucunda biri 5. Havacılık Alayından bir pilot, diğeri de Özel Hava Hizmetleri Alayından bir asker olmak üzere iki asker hayatını kaybetti.
'te bir UH-60, kıyılarında üssün yakınlarında düştü. Helikopterdeki 11 kişinin tamamı hayatını kaybetti.
16 Şubat 2018 tarihinde, tarafından deprem sonrası Oaxaca'ya konuşlandırılan UH-60M helikopteri iniş yapmaya çalışırken bir grup insanın üzerine düşmüştür.
2 Ocak 2020 tarihinde Tayvan'da (ROCAF) ait bir UH-60M helikopteri bir dağın yamacına düşmüş ve aralarında Çin Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı General Shen Yi-ming'in de bulunduğu sekiz kişi hayatını kaybetmiştir.
23 Haziran 2021'de Filipin Hava Kuvvetlerine ait bir S-70i gece uçuş eğitimi sırasında Tarlac'ın Capas kasabasına düştü ve 6 mürettebatın tamamı hayatını kaybetti. Birim bir önceki yılın Kasım ayında yeni teslim edilmişti veya sadece yaklaşık 8 aylıktı.
22 Şubat 2022'de iki ait Black Hawk helikopteri bir eğitim tatbikatı sırasında , Utah kayak merkezinde düştü. Bir Black Hawk helikopteri, karda oluşan hava akımının neden olduğu kar fırtınası koşullarının üstesinden gelerek düşmüş ve rotor kanatlarının bazı kısımlarının diğer helikoptere çarparak sert bir inişe zorlamasına neden olmuştur. Mürettebatta veya kayakçılarda önemli bir yaralanma olmamıştır.
16 Temmuz 2022'de ait bir Black Hawk Sinaloa'da düşmüş ve helikopterdeki 14 deniz piyadesi ölmüştür.
Eylül 2022'de Taliban tarafından işletilen bir Black Hawk, Kâbil'deki bir eğitim tatbikatı sırasında düştü ve üç kişi öldü.
15 Şubat 2023'te bir Black Hawk'ın düşmesi sonucu Alabama, Huntsville'de iki üyesi hayatını kaybetti.
29 Mart 2023'te iki ABD Ordusuna ait Black Hawk tıbbi helikopteri Kentucky üzerinde bir eğitim görevi sırasında düştü. Helikopterdeki dokuz askerin tamamı öldü. Kazanın nedeni soruşturma altındadır.
10 Kasım 2023 tarihinde, ABD Ordusuna ait bir Black Hawk, Akdeniz'de Kıbrıs açıklarında düştü. Helikopterdeki 5 askerin tamamı öldü.
Teknik Özellikler (UH-60M)
Veri kaynağı Encyclopedia of Modern Warplanes, International Directory, Tomajczyk, U.S. Army, Lockheed-Martin brochure General Electric T700-GE-701D Brochure
Genel özellikler
Mürettebat: 2 pilot + 2 eki̇p şefleri̇/silahçılar
Kapasite: 3.190 lb (1.450 kg) 11 oturmuş asker veya 6 sedye dahil dahili kargo veya 9.000 lb (4.100 kg) harici kargo
: 4, ESSS saplama kanatları başına 2 adet , aşağıdakilerin kombinasyonlarını taşıyabilir:
Roketler: 70 mm (2,75 inç) Hydra 70 güdümsüz roketler 7 tüp (M260) ya da 19 tüp (M261) pod içinde.
Füzeler: Sert nokta başına 4x AGM-114 Hellfire lazer güdümlü havadan yere füze veya 2x AIM-92 Stinger ısı arayan havadan havaya füze. Hellfire fırlatıcı rayları ayrıca M260 (7 tüp) Hydra podları ile donatılabilir.
Diğer: 7,62 mm (0,30 inç), 12,7 mm (0,50 inç), 20 mm (0,787 inç) veya 30 mm (1,18 inç) top kapsülleri
Bombalar: mayın tarlası dağıtma sistemi ile donatılabilir. Daha fazla bilgi için bölümüne bakınız.UH-60'lar 2016 yılında Washington Eyaletinde eğitim görevinde formasyon hâlinde uçması
'un engelli bir UH-60'ı kaldırması
Kaynakça
Notlar
^Ryan Finnerty (23 Ocak 2023). "Sikorsky delivers 5,000th Black Hawk, with potential for new US orders". Flightglobal. 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Sikorsky Aircraft Delivers First New Production UH-60M Black Hawk Helicopter to U.S. Army". 28 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sikorsky Aircraft, 31 July 2006.
^ab"UH-60 Black Hawk Sikorsky S-70A – Multi-Mission Helicopter." 9 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Army-Technology.com. Retrieved 24 October 2012. []
^"Sikorsky Aircraft Delivers 100th New Production UH-60M BLACK HAWK Helicopter to U.S. ..." 5 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Reuters, 25 March 2009.
^Parsons, Dan (19 Kasım 2014). "US awards Sikorsky $1.3 billion in helicopter contracts". . 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
^"US used never-seen-before stealth helicopters for Osama raid." 6 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ndtv.com, 5 May 2011. Retrieved 5 May 2011.
^abRoss, Brian, Rhonda Schwartz, Lee Ferran and Avni Patel. "Top Secret Stealth Helicopter Program Revealed in Osama Bin Laden Raid: Experts." 5 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ABC World News, 4 May 2011.
^abcdNaylor, Sean D. "Army mission helicopter was secret, stealth Black Hawk". , 4 May 2011. Retrieved 7 May 2011.
^. 17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . DTIC. Retrieved: 23 August 2011.
^"Sikorsky awarded contract to integrate and test enhanced Black Hawk helicopter capabilities". 2 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sikorsky press release, 18 September 2012.
^"Future Vertical Lift: Have Plan, Need Money" 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Aviation today, 1 July 2012.
^ab"Adding new punch to aerial deliveries" 12 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Army, 16 August 2013
^ab"Picatinny 'Speed Bag' resupplies Soldiers with less equipment damage" 26 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Army, 25 June 2014
^abThe enhanced speed bag system 19 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Army, 7 July 2015
^abHarding, Stephen. "Sikorsky H-60 Black Hawk". U.S. Army Aircraft Since 1947. Atglen, Pennsylvania: Schiffer Publishing Ltd., 1997. .
^"Weapons and Ordnance – PS106IS Primer (v 1.0)" (PDF). ucsd.edu. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2022.
^"Preliminary Airworthiness Eval of UH-60A Configured with ESSS." 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . US DoD. Retrieved 24 October 2012.
^"H-60 Black Hawk Crashworthy External Fuel System (CEFS)" (PDF). Robertson Fuel Systems. July 2010. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2013.[]
^"Preliminary Airworthiness Eval of UH-60A/ESSS with Hellfire Missile Launcher Installed." 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . DTIC.mil. Retrieved: 24 October 2012.
^"Greece to Purchase 35 UH-60M Black Hawks Through FMS". GBP (İngilizce). 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^abcde"Sikorsky S70A-9 Black Hawk Helicopter" (PDF). Boeing. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ocak 2022.
^Department of Defence (1988). Defence Report 1987-88. Canberra: Australian Government Publishing Service. ss. vi,28. ISBN . 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022.
^. Australian Army. 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^Australian Army Flying Museum (2015). (PDF). Australian Army. ss. 6, 7, 9. 8 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^Cleary, Paul (29 Kasım 2014). "Combat choppers denied". The Australian. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022.
^. Department of Defence. Defence Material Organisation. 24 Kasım 2008. 1 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^The Auditor-General (2014). Multi-Role Helicopter Program(PDF). Audit Report No.52 2013–14. Canberra: Australian National Audit Office. ss. 16, 98-101, 107. ISBN . 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ocak 2022.
^Coppinger, Bob (4 Nisan 2021). "ARMY & RAAF A25 Sikorsky S70-A9 Black Hawk". ADF-Serials. 13 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2022.
^Kerr, Julian (1 Şubat 2016). "Air: MRH90 Taipan – reaching for 2016 milestones". Australian Defence Magazine. 20 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022.
^Kerr, Julian (1 Aralık 2015). . . 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^abMcLaughlin, Andrew (10 Aralık 2021). "With a new Black Hawk on the way, the original is retired". Australian Defence Business Review. 20 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022.
^Minister for Defence Peter Dutton (10 Aralık 2021). . Department of Defence Ministers (Basın açıklaması). 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022.
^"Black Hawk helicopters for Defence". Department of Defence (Basın açıklaması). 18 Ocak 2023. 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023.
^"Brazil Buys UH-60L Black Hawks". Defense Industry Daily. 9 Eylül 2012. 15 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2010.
^Arpía 3 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. SpanishDict.com. Retrieved 30 September 2009. "Arpía [ar-pee'-ah] noun 1. (Poetic.) Harpy, a bird of prey represented by poets. (f)"
^ab. HispanicBusiness.com. 21 Ekim 2013. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2013.
^"Sikorsky UH-60 / S-70 Blackhawk (Yanshuf)." 3 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Jewish Virtual Library Retrieved: 18 November 2013.
^. acig.org. 22 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2012.
^"Mexico sends 1,000 more police to drug area". NBC News. 16 Temmuz 2009. 20 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2009.
^"Mexican police arrest 34 drug cartel suspects". CNN. 3 Ağustos 2009. 7 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Eylül 2009.
^"Blackhawks ready to fly for the Mexican Navy". app.com. 25 Ağustos 2011.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
^. dsca.mil. 24 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
^"Sikorsky's $8.5-11.7B "Multi-Year 8" H-60 Helicopter Contract". Defense Industry Daily. 18 Mart 2015. 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2014.
^"Static Display: Philippine Air Force showcases Black Hawk and HU-1 at old Bacolod airport". Bacolod City Government (İngilizce). 15 Ekim 2023. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
^"Philippines orders 16 Sikorsky S-70i Black Hawk utility helicopters". Asia Pacific Defense Journal. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2019.
^"PH Air Force boosts fleet with first batch of new Black Hawk choppers". Philippine Daily Inquirer. 10 Aralık 2020. 8 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2020.
^"Philippine Air Force receives five more S-70i Black Hawk helicopters". Airforce-technology.com. 9 Haziran 2021. 28 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^abNepomuceno, Priam (9 Kasım 2021). "Delivery of 'Black Hawk' choppers now complete: PAF". Philippine News Agency (İngilizce). PH. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ab"Philippines signs $624 million deal to purchase 32 Black Hawk helicopters". Business Standard. 22 Şubat 2022. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022.
^"Additional S-70i Blackhawk Helicopters for the Philippine Air Force?". Pitz Defense Analysis. 5 Aralık 2021. 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
^"S-70i Black Hawk: Philippines Set To Become World's Largest Operator Of US Choppers; To Add 32 News Helos". The Eurasian Times. 12 Mart 2024. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
^abc"Poland Purchases Four New S-70i Black Hawk Helicopters". Overtdefense.com. 17 Aralık 2021. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
^Jennings, Gareth (21 Temmuz 2023). "Poland launches Black Hawk helo tender". Janes. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023.
^. . 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2015.
^"State OK's Slovakia UH-60 Deal". Defense News, 20 February 2015.
^"Slovakia considering US Black Hawk offer". Janes.com. 14 Ocak 2015. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2015.
^"Slovakia shows off new Black Hawk". 6 Eylül 2017. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2017.
^TeamAirsoc. "SLOVAKIA SHOWS OFF NEW BLACK HAWK". 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Exclusive shots: The last three new Black Hawks from America landed in Presov". tvnoviny.sk. 11 Ocak 2020. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Naď: Ponuku od USA plánujeme využiť na vrtuľníky Black Hawk a ich výbavu". HN Slovensko. 20 Aralık 2020. 17 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Afghan Black Hawk Pilots Training in Slovakia". Helis.com. 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Sweden makes surprise Black Hawk request". FlightGlobal. 5 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2010.
^. Defense Industry Daily. 16 Temmuz 2012. 5 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^av: Lasse Jansson. "Helikopter 16 på väg till Afghanistan - Försvarsmakten". Forsvarsmakten.se. 18 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2013.
^. Expressen. 9 Nisan 2011. 11 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011. (English translation) 2 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
^. Taiwanairpower.org. 11 Kasım 2008. 27 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2010.
^. Taiwanairpower.org. April 2008. 5 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2010.
^Govindasamy, Siva (31 Ocak 2010). "USA okays Black Hawks for Taiwan, Beijing mulls sanctions". Flight International. 7 Şubat 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2010.
^"52 Black Hawk helicopters grounded after fatal crash". Taiwanairpower.org. 2 Ocak 2020. 20 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2020.
^"Turkey to decide in June between AW149, 'T-70' Black Hawk". Flight International. 9 Nisan 2009. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2019.
^"TAI to procure more helicopters for security". Today's Zaman. 6 Nisan 2009.[]
^. Istanbulhaber. 21 Nisan 2011. 15 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2011.
^"Turkey Picks Sikorsky Helo in $3.5B Deal". Defense News. 21 Nisan 2011. Erişim tarihi: 24 Eylül 2011.[]
^"Sikorsky wins Turkish utility helicopter battle". FlightGlobal. 27 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2011.
^"Turkish Soldiers Fly To Greece For Asylum". 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2016.
^"Turkey coup attempt: Greek dilemma over soldiers who fled". BBC. 19 Temmuz 2016. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2018.
^abD'Urso, Stefano. "Ukraine Is Now Using At Least Two UH-60 Black Hawk Helicopters". theaviationist.com. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
^D'Urso, Stefano. "First (And Only) Ukrainian Black Hawk Seen In Action". theaviationist.com. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
^TYSHCHENKO, KATERYNA. "Ukraine's Defence Intelligence refutes Russians' reports about "downing" Black Hawk helicopter". . Erişim tarihi: 18 Mart 2024.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
^Goebel, Greg. . Air Vector. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2013.
^"Black Hawks." 25 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . armyaircrews.com. Retrieved 24 October 2012.
^Page, Lewis. "Sikorsky, US Army claim whisper-flapcopter test success." 10 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Register, 5 May 2011.
^"Political punch: Obama gives order, Bin Laden is killed; White House time line." 10 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ABC News, May 2011.
^ab"Bin Laden raid: China 'viewed US helicopter wreckage'". BBC. 15 Ağustos 2011. 15 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2011.
^abc"Reports: Pakistan let Chinese inspect U.S. stealth copter." 18 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . CNN, 15 August 2011. Retrieved 15 August 2011.
^"Report: Pakistan Granted China Access to U.S.'s Top-Secret Bin Laden Raid Chopper." 6 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Fox News Channel, 15 August 2011. Retrieved 15 August 2011.
^Capaccio, Anthony; Tiron, Roxana (5 Aralık 2022). "US Army Taps Bell Textron for Helicopter of the Future". Bloomberg.com (İngilizce). 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
^Weisgerber, Marcus (5 Aralık 2022). "Army Chooses Bell V-280 to Replace Its Black Hawk Helicopters". Defense One (İngilizce). 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
^(PDF). US Defense Security Cooperation Agency. 9 Eylül 2008. 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^. Rotorhub. 2 Kasım 2010. 6 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2014.
^(PDF). US Department of Defense. 31 Aralık 2011. s. 18. 16 Eylül 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^"Conventional Arms Transfers to Developing Nations, 2003-2010" (PDF). Congressional Research Service. s. 7. 10 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Ekim 2012.
^"Brunei receives first S-70i helicopters". IHS Jane's Defence Weekly. 4 Aralık 2013. 10 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2014.
^(PDF). US Defense Security Cooperation Agency. 13 Haziran 2012. 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2012.
^abAbas, Marhalim (23 Ocak 2015). . Malaysian Defence. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2015.
^"black Hawke". jutarnji.hr. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2014.
^"Predstavljeni helikopteri Black Hawk UH-60M". morh.hr. 12 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ekim 2018.
^Jennings, Gareth (31 Ekim 2019). "Croatia cleared to buy Black Hawks". JANES. 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"BREAKING NEWS – RH kupuje dodatne Black Hawk helikoptere!". Obris.org. 31 Ekim 2019. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
^"Croatia welcomes lead pair of UH-60M Black Hawk helicopters". flightglobal.com. 4 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Şubat 2022.
^"The U.S. Delivers UH-60M Black Hawk Helicopters Valued at 360 Million Kuna in Latest U.S. Defense Contribution to Croatia". U.S. Embassy in Croatia. 3 Şubat 2022. 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
^"Croatia – UH-60M Black Hawk Helicopters". dsca.mil. 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2024.
^Mladen (13 Mart 2024). "Helikopteri Black Hawk dokaz snažnog partnerstva Hrvatske i SAD-a". MORH (Hırvatça). 13 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2024.
^Mladen (23 Şubat 2024). "Odbor za obranu jednoglasno za postupak nabave Black Hawkova". MORH (Hırvatça). 23 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2024.
^"Tunisia – UH-60M Black Hawk Helicopters" 27 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. DSCA, 24 July 2014.
^"Latvia gets its first 'Black Hawk' helicopters". eng.lsm.com. 12 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2012.
^"Lithuania to purchase UH-60M Black Hawk helicopters from US". 20 Ekim 2019. 28 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Lithuania signs deal for its first American military helicopters". 16 Kasım 2020.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
^"Lithuania – UH-60M Black Hawk Helicopters". dsca.mil. 6 Temmuz 2020. 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
^. kam.lt. 13 Kasım 2020. 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
^Adamowski, Jaroslaw (16 Kasım 2020). "Lithuania signs deal for its first American military helicopters". Defense News (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
^"Lithuanian Partners Complete U.S. Army Flight Course". National Guard (İngilizce). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler () []
^"Helicopter maintenance hangar opened at Siauliai Air Force Base in Lithuania". www.baltictimes.com. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^"Four Black Hawk Helicopters for Poland By the End of 2019". defence24.com. 25 Ocak 2019. 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2019.
^Bisht, Inder Singh (25 Temmuz 2023). "Poland Initiates Black Hawk Helicopter Purchase Negotiations". The Defense Post (İngilizce). 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^"Um dos seis helicópteros UH-60 adquiridos pela Força Aérea realizou o primeiro voo, no Alabama". twitter.com. 17 Ağustos 2023. Erişim tarihi: 18 Haziran 2023.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
^Giovanni (18 Aralık 2023). "Portuguese Air Force Begins Flying Its New Black Hawk Helicopters". Defense aerospace (İngilizce). 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
^"New helicopters for Hellenic Air Force and Army". scramble.nl. Scramble. 18 Aralık 2023. 18 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Aralık 2023.
^"Greece – UH-60M Black Hawk Helicopters Defense Security Cooperation Agency". www.dsca.mil. 15 Aralık 2023. 22 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
^"US approves UH-60Ms for Greece". Janes.com (İngilizce). 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
^abMartin, Tim (8 Nisan 2024). "Greece formally agrees to nearly $2 billion UH-60M Black Hawk helicopter deal". Breaking Defense (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
^DefenceSpace (12 Nisan 2024). "Greece Moves Forward In Procurement of UH-60M Black Hawk" (İngilizce). 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
^. Airrecognition.com. 26 Şubat 2013. 21 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
^"Indonesia to buy Boeing's F-15 jets, Lockheed's Black Hawk helicopters". DefenseNews.
^"After F-15 Jets, Indonesia Buys 24 Sikorsky Black Hawk Helicopters". The Defense Post. 5 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^Dunlop, Tom (13 Aralık 2021). "Black Hawk helicopters offered to UK as Puma replacement". Uk Defence Journal. 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Black Hawk." 14 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . U.S. Army Fact Files. Retrieved: 2 June 2010.
^abcdefghijklmDoD 4120-15L, "Model Designation of Military Aerospace Vehicles," 25 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . DoD, 12 May 2004.
^"Sikorsky Aircraft Fully Equips First U.S. Army Unit With UH-60M BLACK HAWK Helicopters." 25 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sikorsky Aircraft, 10 June 2008.
^"Sikorsky's UH-60M Upgrade Black Hawk Helicopter Achieves First Flight." 27 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sikorsky, 29 August 2008.
^"Northrop To Upgrade U.S. Army UH-60L Cockpits", Aviation week, 15 Ağustos 2014, 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 18 Ağustos 2014.
^abColucci, Frank. "Modern Medevac Mobilized." 25 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Rotor & Wing, 1 October 2004.
^"HH-60M Medevac Helicopter." 19 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sikorsky. Retrieved 1 August 2015.
^"Sikorsky pitches HH-60Us to replace USAF Hueys", FlightGlobal, 28 Şubat 2017, 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 6 Mart 2017.
^"'Whiskey' to perform personnel recovery mission" 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. AF, 24 November 2014.
^"USAF's first HH-60W Jolly Green II arrives at Moody AFB". Air Force (İngilizce). 6 Kasım 2020. Erişim tarihi: 20 Haziran 2023.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler () []
^"Sikorsky achieves first flight of manned/unmanned Black Hawk", FlightGlobal, 23 Nisan 2014, 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
^, Shephard media, 23 Nisan 2014, 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
^abcde"Mitsubishi Heavy Industries UH-60J page." 27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Mhi.co.jp, 31 March 2005. Retrieved 24 September 2011.
^"Armed BLACK HAWK Demonstrator Completes Test Program Customer Demo Shows Sikorsky Helicopter's Weapons in Action" 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sikorsky, 14 December 2009.
^Battlehawk 17 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sikorsky public relations video, 2012.
^"UAE Seeks Weaponized UH-60M ‘Battlehawk' Helicopters" 21 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. DefenseIndustryDaily.com, 12 January 2012.
^"Korean Air/Sikorsky announce Black Hawk production agreement. (UH-60P military helicopters) – Defense Daily" Encyclopedia.com. Retrieved 24 September 2011. 13 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
^"ADF Serials list of Australian Black Hawks." 7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ADF Serials. Retrieved 19 June 2010.
^VH-60P 02351 image 14 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., "VH60P 02352 image." 14 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . mamboccv.com. Retrieved 24 October 2012.
^abRoyal Air Force Reserve and Auxiliary Forces - RAF Museum(PDF). Birleşik Krallık: RAF Museum. 2003. ss. 173-176. ISBN . 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
^"S-70A-27 Black Hawk HKG-23". aerialvisuals.ca. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.
^. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2018.
^"Argentine pic & video." 11 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . helis.com. Retrieved 24 October 2012.
^"Sikorsky breathes new life into PZL Mielec." 11 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Flight International, 8 June 2010.
^"FAA Issues Certificate of Airworthiness for the First Type Certified S-70M™ Black Hawk® Helicopter". News. Lockheed-Martin. 8 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
^Rothwell, James (15 Ağustos 2021). "Taliban fighters capture Black Hawk helicopters from US base in Afghanistan". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
^Bozinovski, Igor (16 Nisan 2019). "Albania to receive surplus US Black Hawks". Jane's 360. Skopje. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019.
^"Albania Gets Second Hand Black Hawk from USA". C4 Defence. 11 Nisan 2019. 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019.
^"Australia Orders 40 UH-60M Black Hawks". Media - Lockheed Martin. 3 Şubat 2023. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2023.
^"Minister: Procurement of eight Black Hawk helicopters milestone for Croatia". vlada.gov.hr. 13 Mart 2024. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2024.
^Παπαγεωργίου, Γιώργος (5 Nisan 2024). "ΕΚΤΑΚΤΟ: Η Ελλάδα υπέγραψε την παραγγελία των Black Hawk". Πτήση. 5 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2024.
^Kemhan RI (6 Aralık 2023). "Perjanjian itu kini ditindaklanjuti, dengan penandatanganan kontrak pengadaan Sikorsky S-70M Black Hawk, oleh Direktur Niaga, Teknologi & Pengembangan PTDI, Moh. Arif Faisal dan..." Twitter (in Indonesian). 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından .
^"First Black Hawk pair delivered to Latvia". Flight Global. 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
^Adamowski, Jaroslaw (16 Kasım 2020). "Lithuania signs deal for its first American military helicopters". Defense News (İngilizce). 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2024.
^"Malaysian Defence - Its Black Hawk for PUTD". 11 Mart 2023. 11 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^. helis.com. 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2013.
^"Defense department signs $624-M contract to buy Black Hawk choppers". Rappler (İngilizce). 22 Şubat 2022. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022.
^Perry, Dominic (25 Ocak 2019). "Poland courts controversy with single-source helicopter buy". FlightGlobal. Londra. 26 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2019.
^Wilk, Remigiusz (29 Ocak 2019). "Poland orders four Sikorsky S-70i helicopters". Jane's 360. Varşova. 29 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2019.
^"Portugal Acquiring Firefighting Black Hawks". aviationweek.com. 1 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022.
^"Additional 3 HEBM to be delivered" (PDF). 3 Mart 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"CERIMÓNIA DE RECEPÇÃO DE HELICÓPTEROS PARA COMBATE A INCÊNDIOS [M2449 – 81/2023]". 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2023.
^ab"Huey's Departure: Thailand's New Helicopters". www.defenseindustrydaily.com. 14 Ekim 2015. 29 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Türk Hava Kuvvetleri ilk T-70'i teslim aldı – Tolga Özbek". 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Hava Kuvvetleri Komutanlığına ilk T-70 tipi helikopter teslim edildi". 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^abcdef"T-70 Helicopters". 23 Temmuz 2023. 1 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024.
^"S-70B Seahawk Helikopteri". 13 Kasım 2019. 1 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Hava Araçlarımız". 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Jandarma Genel Komutanlığı 2023 Yılı Faaliyet Raporu Yayınlandı". www.jandarma.gov.tr. 29 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024.
^"Sikorsky S70". 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^""Alev kuşları" bu yıl orman yangınlarını söndürmek için 10 bin 683 saat uçuş yaptı". aa.com.tr. 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024.
^"Авіація воєнної розвідки України виконує бойові завдання на передньому краї оборони".Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
^"Czechs raise €500,000 to offer Black Hawk helicopter for Ukrainian intelligence". 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Government Flying Service". aircadets.org.hk. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.
^"Hong Kong Government Flying Service S-70". Helis.com. 7 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2013.
^"Electronic Systems Failures and Anomalies Attributed to Electromagnetic Interference" (PDF). Ntrs.nasa.gov. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Şubat 2022.
^Newnham, Rod (1998). Review of accident involving S-70A-9 Black Hawk helicopter A25-217 near Oakey, Queensland on 29 June 1992. Directorate of Flying Safety, Australian Defence Force. OCLC 224019709.
^"趙공군총장 헬機폭발 사망 어제 오후" [General Cho, Chief of the Air Staff, died in helicopter explosion yesterday afternoon]. (Korece). 4 Mart 1994. s. 1.
^Howe Verhovek, Sam (21 Haziran 1995). "Air Force Officer Is Acquitted in Downing of Army Aircraft". The New York Times. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ekim 2017.
^Department of Defence (1997). Black Hawk Board of Inquiry : documents for public release. Canberra: Department of Defence. ss. Vol 1 xi-xiv. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2022.
^"Accident Sikorsky S-70A-9 (CH-60) A25-113, 12 Jun 1996". 6 Mart 2010. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2019.
^"Accident Sikorsky S-70A-9 (CH-60) A25-209, 12 Jun 1996". 6 Mart 2010. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2019.
^"Arşivlenmiş kopya". 31 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^. www.atsb.gov.au. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2022.
^"ADF Serials - Sikorsky Black Hawk". adf-serials.com.au. 13 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Eylül 2022.
^"Airmen help save lives following UH-60 crash at Tallil". Air Force (İngilizce). 27 Eylül 2004. 9 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
^. www.atsb.gov.au. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2022.
^"Pilot error 'main cause in Black Hawk crash'". ABC News (İngilizce). 14 Temmuz 2008. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Eylül 2022.
^Botelho, Greg (11 Mart 2015). "U.S. military helicopter crashes off northwest Florida; human remains found". CNN. 11 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2015.
^"Mexico earthquake: Helicopter crashes in emergency killing 14". BBC. 17 Şubat 2017. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
^"ASN Wikibase Occurrence # 206271". Aviation Safety Network. 16 Şubat 2018. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
^Ramzy, Austin (2 Ocak 2020). "Taiwan's Top Military Official and 7 Others Die in Helicopter Crash". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2020.
^Nepomuceno, Priam (24 Haziran 2021). "Air Force chopper crashes during night-fly training in Tarlac". www.pna.gov.ph. Philippine News Agency. 29 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024. 7+ months young heli
^Reavy, Pat. "No injuries after 2 Black Hawk helicopters go down near Snowbird". www.ksl.com. 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Mexican Navy says 14 people dead after Black Hawk helicopter crash". www.reuters.com. 15 Temmuz 2022. 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2024.
^"Black Hawk helicopter crashes during Taliban training exercise, killing three". Reuters. 10 Eylül 2022. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2023.
^"2 National Guardsmen killed in Black Hawk helicopter crash near Alabama highway". www.cbsnews.com (İngilizce). 15 Şubat 2023. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2023.
^"Two US army Black Hawk helicopters crash on a training mission in Kentucky". theguardian.com. 30 Mart 2023. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
^"9 killed in Army Black Hawk helicopter crash in Kentucky". AP NEWS (İngilizce). 30 Mart 2023. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Nisan 2023.
^Falconer, Rebecca (12 Kasım 2023). "5 U.S service members killed in helicopter crash in Mediterranean Sea". Axios. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^Gunston, Bill. The Encyclopedia of Modern Warplanes. London: Aerospace Publishing, 1995. .
^Frawley, Gerald. The International Directory of Military Aircraft, 2002/2003. Fyshwick, ACT, Australia: Aerospace Publications, 2002. .
Leoni, Ray D. Black Hawk, The Story of a World Class Helicopter. Reston, Virginia: American Institute of Aeronautics and Astronautics, 2007. .
Tomajczyk, Stephen F. Black Hawk. St. Paul, Minnesota: MBI, 2003. .
Dış Bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Sikorsky UH-60 Black Hawk ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
UH/HH-60 Black Hawk U.S. Army page
Lockheed Martin's Black Hawk page
YUH-60A cutaway image on
UTTAS program, origin of the Black Hawk on helis.com
Wikimedia Commons'ta Sikorsky UH-60 Black Hawk ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sikorsky UH 60 Black Hawk Sikorsky Aircraft Corporation tarafindan uretilen dort kanatli cift motorlu orta sinif genel maksatli askeri helikopterdir Sikorsky S 70 tasarimini 1972 yilinda Amerika Birlesik Devletleri Ordusu nun Yardimci Taktik Nakliye Ucagi Sistemi UTTAS yarismasina sundu Ordu prototipi YUH 60A olarak belirledi ve ile yapilan bir ucus yarismasinin ardindan 1976 yilinda Black Hawk i programin galibi olarak secti UH 60 Black HawkABD Ordusuna ait bir UH 60M Black Hawk in inisi 2019TuruGenel maksat helikopteriUlusal koken ABDUreticiSikorsky Aircraft CorporationIlk ucus17 Ekim 1974Hizmete giris1979DurumuHizmetteAna kullaniciABD OrdusuDiger kullanicilarTurk Silahli Kuvvetleri Emniyet Genel Mudurlugu Israil Hava Kuvvetleri Japonya Oz Savunma KuvvetleriUretim araligi1974 GunumuzUretim sayisiOcak 2023 itibariyle 5 000GelisimiSikorsky S 70DegisimleriSikorsky SH 60 Seahawk Sikorsky MH 60 Jayhawk Mitsubishi H 60 Adini Kizilderili savas lideri Kara Sahin den alan UH 60A 1979 yilinda ABD Ordusu nun taktik nakliye helikopteri olarak Bell UH 1 Iroquois in yerini almak uzere hizmete girdi Bunu Black Hawk in elektronik harp ve ozel operasyon turevlerinin sahaya surulmesi izledi Gelistirilmis UH 60L ve UH 60M genel maksat varyantlari da gelistirilmistir ABD Donanmasi Hava Kuvvetleri ve Sahil Guvenlik icin de modifiye edilmis versiyonlar gelistirilmistir ABD Ordusu kullanimina ek olarak UH 60 ailesi cesitli ulkelere ihrac edilmistir Black Hawk lar Grenada Panama Irak Somali Ukrayna Balkanlar Afganistan ve Orta Dogu daki diger bolgelerdeki catismalar sirasinda gorev yapmistir Baslica varyantlar arasinda deniz amacli kullanilan Sikorsky SH 60 Seahawk savas arama ve kurtarma icin ve cesitli ihracat VIP ozel operasyon turleri dahil olmak uzere diger bircok tur ve yukseltme yer almaktadir Yillar icinde cesitli yukseltmeler yapilmistir ve en son versiyon UH 60M dir GelistirmeIlk gereksinim 1970 lerin ortalarinda Sikorsky YUH 60A onde ve Boeing Vertol YUH 61A prototipleri arasindaki ucus yarismasi 1960 larin sonunda Amerika Birlesik Devletleri Ordusu UH 1 Iroquois in yerini alacak bir helikopter icin gereksinimleri olusturmaya basladi ve programi Yardimci Taktik Nakliye Ucagi Sistemi UTTAS olarak belirledi Ordu ayrica helikopterleri icin General Electric T700 olacak yeni ortak bir turbin motoru gelistirmeye basladi Vietnam daki deneyime dayanarak Ordu hem UTTAS tan hem de yeni motordan onemli performans beka kabiliyeti ve guvenilirlik iyilestirmeleri talep etti Ordu UTTAS teklif talebini RFP Ocak 1972 de yayinladi RFP hava tasimaciligi gereksinimlerini de iceriyordu Lockheed C 130 icinde tasima UTTAS kabin yuksekligini ve uzunlugunu sinirliyordu UTTAS in gelismis guvenilirlik beka kabiliyeti ve daha dusuk omur devri maliyetleri gereksinimleri gelismis sicak ve yuksek irtifa performansina sahip cift motorlar ve moduler bir tasarim daha az bakim ayak izi kuru calisan disli kutulari balistik olarak toleransli yedekli alt sistemler hidrolik elektrik ve ucus kontrolleri carpismaya dayanikli murettebat zirhli ve asker koltuklari cift kademeli oleo ana inis takimi balistik olarak toleransli carpismaya dayanikli ana yapi daha sessiz daha saglam ana ve kuyruk rotor sistemleri ve balistik olarak toleransli carpismaya dayanikli yakit sistemi gibi ozelliklerle sonuclanmistir Dort prototip uretildi ve ilk YUH 60A 17 Ekim 1974 te uctu Prototiplerin ABD Ordusuna teslim edilmesinden once Kasim 1975 te ucagin tum testler sirasinda guvenli bir sekilde kullanilabileceginden emin olmak icin bir on degerlendirme yapildi Prototiplerden ucu Mart 1976 da rakip Boeing Vertol tasarimi ya karsi degerlendirilmek uzere Orduya teslim edildi ve biri Sikorsky tarafindan dahili arastirma icin tutuldu Ordu Aralik 1976 da uretim icin UH 60 i secti UH 60A nin Orduya teslimati Ekim 1978 de basladi ve helikopter Haziran 1979 da hizmete girdi Yukseltmeler ve varyasyonlar UH 60A Kara Sahinleri Grenada nin isgali sirasinda uzerinde 1983 Bu catisma UH 60 in savasta ilk kullanimina sahne olmustur Helikopter hizmete girdikten sonra mayin doseme ve tibbi tahliye de dahil olmak uzere yeni gorevler ve roller icin modifiye edildi Elektronik harp icin bir EH 60 varyanti gelistirilmis ve ozel harekat havaciligi da kendi gorevlerini desteklemek icin MH 60 varyantini gelistirmistir Irak Necef yakinlarinda M60 makineli tufeklerle donatilmis UH 60 lar Mayis 2005 Gorev ekipmanlarinin eklenmesi ve diger degisikliklerden kaynaklanan agirlik artislari nedeniyle Ordu 1987 yilinda gelistirilmis UH 60L siparisi verdi Yeni model UH 60A filosunda yapilan tum degisiklikleri standart tasarim ozellikleri olarak iceriyordu UH 60L ayrica her ikisi de SH 60B Seahawk tan alinan yukseltilmis T700 GE 701C motorlari ve gelistirilmis bir disli kutusu ile daha fazla guc ve kaldirma kapasitesine sahipti Dis kaldirma kapasitesi 1 000 lb 450 kg artarak 9 000 lb ye 4 100 kg yukseldi UH 60L ayrica daha guclu motorlarla daha iyi ucus kontrolu icin SH 60B nin otomatik ucus kontrol sistemini AFCS de iceriyordu L modelinin uretimine 1989 yilinda baslandi Bir sonraki gelistirilmis varyant olan UH 60M nin gelistirilmesi UH 60 tasariminin hizmet omrunu 2020 lere kadar uzatmak icin 2001 yilinda onaylandi UH 60M yukseltilmis T700 GE 701D motorlari gelistirilmis rotor kanatlari ve son teknoloji elektronik enstrumantasyon ucus kontrolleri ve ucak navigasyon kontrolunu icermektedir ABD Savunma Bakanligi nin yeni varyantin dusuk oranli ilk uretimini onaylamasinin ardindan uretim 2006 yilinda basladi 22 yeni UH 60M nin ilki Temmuz 2006 da teslim edildi Ilk operasyonel degerlendirmenin ardindan Ordu Aralik 2007 de tam oranli uretimi ve 1 227 helikopter icin bes yillik bir sozlesmeyi onayladi Mart 2009 a kadar 100 adet UH 60M helikopteri orduya teslim edildi Kasim 2014 te ABD ordusu 1 3 milyar dolar degerinde cesitli H 60 tiplerinden 102 ucak siparis etti Mayis 2011 de Usame bin Ladin i oldurme operasyonunda kullanilmalarinin ardindan 160 SOAR in Pakistan radarindan kacmasini saglayan dusuk gozlemlenebilir teknolojiyle modifiye edilmis gizli bir UH 60 versiyonu kullandigi ortaya cikti Operasyon sirasinda dusen ucaktan geriye kalan tek parca olan kuyruk bolumunun analizi kuyruk rotorunda fazladan kanatlar ve diger gurultu azaltici onlemler oldugunu ve ucagi geleneksel UH 60 lardan cok daha sessiz hale getirdigini ortaya cikardi Ucagin ozel yuksek teknoloji malzemeler sert acilar ve sadece gizli jetlerde bulunan duz yuzeyler gibi ozellikler icerdigi gorulmustur Black Hawk in dusuk gozlemlenebilir versiyonlari 1970 lerin ortalarina kadar incelenmistir Eylul 2012 de Sikorsky Black Hawk in dayanikliligini ve beka kabiliyetini daha da gelistirmek icin bir Muharebe Temperli Platform Gosterimi CTPD sozlesmesi imzaladi Sirket sifir titresim sistemi adaptif ucus kontrol yasalari gelismis yangin yonetimi daha dayanikli bir ana rotor tam spektrumlu carpisma dayanikliligi ve hasara dayanikli govde gibi yeni teknolojiler gelistirecek ardindan bunlari helikoptere aktaracak Black Hawk taki iyilestirmeler Gelecegin Dikey Kaldirma programi onun yerini almaya hazir olana kadar devam edecektir Aralik 2014 te 101 Hava Indirme Tumeni Gelistirilmis Hiz Torbasi Sistemi ESBS adi verilen yeni ikmal ekipmanini test etmeye basladi Sahada hizli ikmale ihtiyac duyan askerler bir UH 60 tan havadan atilan malzemelerle dolu hiz cantalarina bagimliydi Ancak tum sistemler nesneleri darbelerden koruyacak sekilde yapilmamis cantalarla gecici olarak kullaniliyordu bu nedenle havadan atilan malzemelerin yarisina kadari yere carptiginda hasar goruyordu 2011 yilinda baslatilan ESBS havadan ikmal yontemini standartlastirmayi ve malzemelerin yuzde 90 ina kadarini saglam tutmayi amacladi Sistem eller serbest olarak kullanilabilen bir lineer fren harcanabilir hiz hatti ve cok amacli bir kargo cantasi icermektedir Canta acildiginda fren halata surtunme uygulayarak cantayi dolgulu taban uzerinde asagi dogru tutacak kadar yavaslatir enerjiyi dagitmak icin icinde bir bal petegi ve kopuk kiti bulunur ESBS helikopterden atilan malzemeleri daha iyi korur ve Black Hawk in 20 knot 23 mph 37 km s hizla giderken yerden 100 ft 30 m daha yuksekte ucmasini saglayarak yer atesine maruz kalmayi sinirlar Her bir canta 125 200 lb 57 91 kg agirliginda olabilir ve saniyede 40 50 feet 12 15 m s hizla duserek ayni anda alti taneye kadar konuslandirilabilir Malzemeler daha dogru bir sekilde teslim edilebildiginden ve sistem kendi kendine otomatik olarak serbest birakilabildiginden ESBS insansiz helikopterlerden otonom ikmal yapilmasini saglayabilir TasarimUH 60 dort kanatli ana ve kuyruk rotorlarina sahiptir ve iki adet General Electric T700 turbosaft motoru ile guclendirilmistir Ana rotor tamamen mafsallidir ve rotor kafasinda elastomerik yataklara sahiptir Kuyruk rotoru egiktir ve sert bir capraz kirise sahiptir Helikopter Ordunun bir miktar sokme ile C 130 Hercules te tasima gereksinimini karsilamak icin uzun dusuk profilli bir sekle sahiptir Ekipmanla birlikte 11 asker tasiyabilir 2 600 pound 1 200 kg kargoyu dahili olarak veya 9 000 pound 4 100 kg kargoyu UH 60L M icin disaridan aski ile kaldirabilir Black Hawk helikopter serisi birliklerin taktiksel nakliyesi elektronik harp ve aeromedikal tahliye dahil olmak uzere cok cesitli gorevleri yerine getirebilir VH 60N olarak bilinen bir VIP versiyonu onemli hukumet yetkililerini orn Kongre Icra daireleri tasimak icin kullanilir ve helikopterin cagri isareti Amerika Birlesik Devletleri Baskani ni tasirken Marine One olarak kullanilir Hava saldiri operasyonlarinda 11 muharip birlikten olusan bir mangayi tasiyabilir veya 105 mm lik bir M119 obusunu 30 mermi muhimmat ve dort kisilik murettebatla tek bir kaldirista yeniden konumlandirabilir Black Hawk Kuresel Konumlandirma Sistemi gibi daha fazla beka kabiliyeti ve yetenek icin gelismis aviyonik ve elektroniklerle donatilmistir UH 60 yakit tanklari veya cesitli silahlar tasimak icin govdenin ust kisminda saplama kanatlar ile donatilabilir Ilk saplama kanat sistemi ESSS olarak adlandirilir Her kanatta toplamda iki adet 230 US gal 870 L ve iki adet 450 US gal 1 700 L yakit tanki tasimak icin iki pilonu vardir Dort yakit tanki ve ilgili hatlar ve valfler harici genisletilmis menzil yakit sistemini ERFS olusturur ABD Ordusu UH 60 lari ESSS lerini carpismaya dayanikli harici yakit sistemi CEFS konfigurasyonuna donusturerek eski yakit tanklarini kendinden sizdirmaz yakit hatlari ile birlikte toplam dort adet 200 US gal 760 L carpismaya dayanikli tankla degistirmistir ESSS ayrica roketler fuzeler ve silah podlari gibi 10 000 lb 4 500 kg silah tasiyabilir ESSS 1986 yilinda hizmete girmistir Ancak dort yakit tankinin kapi silahlarinin ates alanini engelledigi tespit edildi bu nedenle saplama kanatlarinda iki yakit tanki tasiyan harici tank sistemi ETS gelistirildi H 60 modellerinin birim maliyeti teknik ozellikler ekipman ve miktarlardaki farkliliklar nedeniyle degismektedir Ornegin Kara Kuvvetleri UH 60L Black Hawk in birim maliyeti 5 9 milyon dolar iken Hava Kuvvetleri HH 60G Pave Hawk in birim maliyeti 10 2 milyon dolardir Operasyonel tarihiUH 60 Black Hawk 2024 yili itibariyle 35 farkli ulkede hizmet vermektedir Avustralya Avustralya Ordusuna ait bir S 70A 9 Avustralya 1980 lerde erken model UH 60 satin aldi ve 2020 lerde daha yeni versiyonlardan olusan bir filo satin aliyor Avustralya 1986 yilinda on dort adet S 70A 9 Black Hawk ve 1987 yilinda 25 adet Black Hawk daha siparis etmistir The first US produced Black Hawk was delivered in 1987 to the RAAF ABD uretimi ilk Black Hawk 1987 yilinda Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetlerine RAAF teslim edilmistir Sikorsky lisansi altinda 38 Black Hawk uretti ve ilkini 1988 de sonuncusunu 1991 de teslim etti 1989 da RAAF in Black Hawk filosu Avustralya Ordusuna devredildi Black Hawk lar Kambocya Papua Yeni Gine Endonezya Dogu Timor ve Pakistan da operasyonel hizmet gordu Nisan 2009 da donemin savunma sefi Hava Maresali hukumete Black Hawk larin Afganistan a konuslandirilmamasini cunku o sirada zirh ve oz savunma sistemlerinden yoksun olduklarini ve bunu gidermek icin bir yukseltme yapilmasina ragmen muttefiklerin helikopterlerini kullanmanin daha pratik oldugunu soyledi 2004 yilinda hukumet Savunma Bakanligi nin S 70M Black Hawk i onermesine ragmen Black Hawk in yerine NHIndustries NH90 in bir varyanti olan Cok Rollu Helikopter MRH 90 Taipan i secti Ocak 2014 te Ordu 34 Black Hawk filosunu hizmetten cekmeye basladi besi kazalarda kaybedilmisti ve bunun Haziran 2018 e kadar tamamlanmasini planlamisti Genelkurmay Baskani Ordunun ozel operasyon rolu oynayabilecek bir MRH 90 gelistirmesini saglamak icin 20 Black Hawk in emekliye ayrilmasini 2021 yilina kadar erteledi 10 Aralik 2021 de S 70A 9 Black Hawk lar hizmetten cekildi Ayni gun MRH 90 larin performansiyla ilgili sorunlar nedeniyle hukumet bunlarin yerini UH 60M Black Hawk larin alacagini duyurdu Ocak 2023 te Ordu teslimatlari 2023 te baslayacak 40 adet UH 60M nin satin alindigini duyurdu Brezilya Brezilya 1997 yilinda Brezilya Ordusu barisi koruma kuvvetleri icin dort adet UH 60L helikopteri teslim almistir Ozel kuvvetler ve arama kurtarma icin yapilandirilmis 6 adet UH 60L yi 2008 yilinda teslim aldi 2009 da 10 adet UH 60L daha siparis etti teslimatlar Mart 2011 de basladi Cin Aralik 1983 te Aerospatiale AS 332 Super Puma ve Sikorsky S 70A 5 N3124B ornekleri test icin Lhasa ya havalandi Bu gosteriler 17 000 feet 5 200 m irtifaya kadar kalkis ve inisler ile 24 000 feet 7 300 m irtifaya kadar rota operasyonlarini iceriyordu Bu testlerin sonunda Cin Halk Kurtulus Ordusu yuksek irtifa performansini artirmak icin daha guclu GE T700 701A motorlariyla donatilmis 24 adet S 70C 2 satin aldi Ihracat amaciyla S 70 in sivil varyantlari olarak belirlenmis olsalar da Cin Halk Kurtulus Ordusu Havacilik birimleri tarafindan isletilmektedirler Kolombiya Kasim 2010 da ne ait bir UH 60 Black Hawk Kolombiya UH 60 lari ilk olarak 1987 yilinda ABD den teslim almistir ve UH 60 lari uyusturucu ve gerilla orgutlerine karsi isyanla mucadele COIN operasyonlari icin karadan ulasilmasi zor yerlere asker ve malzeme tasimak arama ve kurtarma ve tibbi tahliye icin kullanmaktadir Kolombiya ayrica UH 60 in yerel olarak Arpia olarak bilinen saplama kanatli militarize edilmis bir savas helikopteri versiyonunu da isletmektedir 13 Agustos 2013 tarihinde ilk iki uniteyi teslim aldiktan sonra Arazi Farkindalik ve Uyari Yetenekli HTAWS S 70i nin dunya capindaki ilk operatoru oldu Israil Israil Hava Kuvvetleri IAF Agustos 1994 te Amerika Birlesik Devletleri nden ihtiyac fazlasi 10 adet UH 60A Kara Sahin aldi IAF tarafindan Yanshuf Turkce Baykus olarak adlandirilan UH 60A Bell 212 genel maksat helikopterlerinin yerini almaya basladi IAF UH 60 lari ilk kez 1996 yilinda guney Lubnan daHizbullah a karsi Gazap Uzumleri Harekatinda kullandi Meksika Meksika Hava Kuvvetlerine ait S 70A 24A ilk iki UH 60L yi 1991 de ozel kuvvetler birimlerini tasimak icin siparis etti ve 1994 te dort tane daha siparis etti Temmuz ve Agustos 2009 da uyusturucu kacakcilarina yonelik saldirilarda UH 60 lari kullandi Agustos 2011 de uc adet yukseltilmis ve denizcilestirilmis UH 60M aldi 21 Nisan 2014 te ABD Disisleri Bakanligi Kongre den onay bekleyen 18 adet UH 60M nin Meksika ya satisini onayladi Eylul 2014 te Sikorsky icin belirlenen 18 adet UH 60 icin 203 6 milyon dolarlik 2023 te 258 milyon dolar kesin sabit fiyatli sozlesme degisikligi aldi Filipinler 2 adet S 70 A5 VIP helikopteri 1983 yilinda satin alindi ve 1984 yilinda teslim edildi bu Blackhawk 250 PAW a Baskanlik VVIP tasima helikopteri olarak 30 yildan fazla hizmet verdi Sadece 1 tanesi 505 Arama ve Kurtarma Grubu nda hizmet vermektedir Baskanlik Hava Ikmal Kanadina ait bir Filipin UH 60 i Mart 2019 da DND Lockheed Martin in Polonya daki istiraki ile PAF a 16 Sikorsky S 70i Black Hawk icin 241 4 milyon ABD Dolari 2023 te 284 milyon ABD Dolari degerinde bir sozlesme imzaladi 10 Aralik 2020 de Filipin Hava Kuvvetleri 6 S 70i Blackhawk tan olusan ilk partisini hizmete aldi ve kalan 10 tanesi 2021 de teslim edilecek Haziran 2021 de hava servisi bes helikopterden olusan ikinci bir parti aldi Kasim 2021 de bes helikopterden olusan ucuncu parti geldi 22 Subat 2022 de DND ve 32 adet ilave S 70i Black Hawk icin 624 milyon ABD Dolari tutarindaki sozlesmeyi resmen imzaladi toplamda yaklasik 48 adet siparis verildi Bu Filipin Hava Kuvvetlerini dunya capinda en buyuk S 70i Blackhawk Helikopteri kullanicisi haline getirecek Polonya Ocak 2019 da Polonya dort adet S 70i Black Hawk siparisi verdi ve dordu ayni yilin Aralik ayinda teslim edildi Ikisinin 2023 te ikisinin de 2024 te teslim edilmesi planlanan dort S 70i helikopteri daha siparis edildi Temmuz 2023 te Polonya yaklasik 32 helikopter siparis etme hedefiyle S 70i Black Hawk lar icin bir tedarik ihalesi baslatti In July 2023 Poland launched a procurement tender for S 70i Black Hawks with a goal to order approximately 32 helicopters Slovakya Subat 2015 te ABD Disisleri Bakanligi Slovakya ya dokuz adet UH 60M ile ilgili ekipman ve destegin olasi bir Yabanci Askeri Satisini onayladi ve onay icin Kongre ye gonderdi Nisan 2015 te Slovakya hukumeti egitim ve destekle birlikte dokuz adet UH 60M tedarikini onayladi Eylul 2015 te Slovakya dort adet daha UH 60M siparis etti Ilk iki UH 60M Haziran 2017 de teslim edildi Ocak 2020 ye kadar dokuz UH 60M nin tamamini teslim almisti Bunlar eski Sovyet Mil Mi 17 lerin yerini alacak 2020 de Slovakya savunma bakani Slovakya nin iki UH 60M daha satin almakla ilgilendigini acikladi Ozel bir sirket olan Kosice deki Slovak Egitim Akademisi yeni pilot egitimi icin dort eski UH 60A isletmektedir Isvec Bir Isvec UH 60 i gosteri sirasinda inis yapiyor Isvec Eylul 2010 da Yabanci Askeri Satis yoluyla 15 UH 60M helikopteri talep etti UH 60M ler Mayis 2011 de siparis edildi ve teslimatlar Ocak 2012 de basladi Mart 2013 te Isvec Uluslararasi Guvenlik Destek Gucu kuvvetleri Afganistan da Kara Sahinleri MEDEVAC amaciyla kullanmaya basladi UH 60M ler 2017 den beri tamamen operasyoneldir Isvec Helikopter 16 Hkp 16 olarak adlandiriyor Tayvan Tayvan Cin Cumhuriyeti Haziran 1986 da Arama ve Kurtarma icin on S 70C 1A ve dort S 70C 1 Bluehawk helikopteri almasinin ardindan S 70C 1 1A yi isletti Nisan 1998 de dort S 70C 6 daha alindi Tayvan Donanmasi on adet S 70C M 1 in ilkini Temmuz 1990 da teslim aldi Nisan 2000 den itibaren 11 adet S 70C M 2 teslim alindi Ocak 2010 da ABD Tayvan a 60 adet UH 60M Yabanci Askeri Satisi icin onay verdigini acikladi 30 u Ordu 15 i 2018 de Orkide Adasi aciklarinda dusen dahil ve 15 i Hava Kuvvetleri Kurtarma Grubu 2 Ocak 2020 de dusen dahil icin tahsis edildi Turkiye Turkiye UH 60 i Afganistan ve Balkanlar daki NATO konuslandirmalari sirasinda kullanmistir UH 60 ayrica terorle mucadele ic guvenlik operasyonlarinda da kullanilmistir Black Hawk Turk Havacilik ve Uzay Sanayii nin nihai entegrasyon ve montajdan sorumlu olacagi 115 adede kadar helikopter siparisi vermek ve bunlarin cogunu yerli olarak uretmek icin Turk Genel Kullanim Helikopteri Ihalesinde ile yaristi 21 Nisan 2011 de Turkiye Sikorsky nin T 70 ini sectigini acikladi Turkiye de 15 Temmuz 2016 tarihinde gerceklesen darbe girisimi sirasinda cesitli rutbelerden sekiz Turk askeri personeli bir Black Hawk helikopteriyle Yunanistan in kuzeydogusundaki Dedeagac sehrine inmis ve Yunanistan dan siyasi siginma talebinde bulunmustur Helikopter kisa bir sure sonra Turkiye ye iade edilmistir Ukrayna Subat 2023 te Ukrayna Savunma Bakanligi Istihbarat Bas Mudurlugu HUR Ukrayna renklerine boyanmis en az iki UH 60 i kullandiklarini gosteren bir video yayinladi Helikopterlerde savunma amacli iki adet M240 7 62 mm makineli tufek eklenmesi gibi cok az degisiklik yapildigi goruluyordu Bunlardan en az birinin Ace Aeronautics adli ucuncu bir tarafca Cek kitle fonlamasiyla 6 milyon ABD dolari toplanarak satin alindigi dogrulanmistir 17 Mart 2024 te Rusya sirasinda bir UH 60 dusurdugunu iddia etmis ve bunun savasa 20 asker tasiyan bir birlik nakliyesi oldugunu iddia etmistir Ancak bunun yerine bir Mil Mi 8 oldugu ortaya cikti Amerika Birlesik Devletleri MH 60 Sea Hawk UH 60 Haziran 1979 da ABD Ordusu nun 101 Hava Indirme Tumeni ne bagli nda hizmete girmistir ABD ordusu UH 60 i ilk kez 1983 te Grenada nin isgali sirasinda ve 1989 da Panama nin isgali sirasinda savasta kullanmistir 1991 deki Korfez Savasi sirasinda UH 60 300 den fazla helikopterin katildigi ABD Ordusu tarihindeki en buyuk hava saldirisi gorevine katildi Iki UH 60 89 26214 ve 78 23015 her ikisi de 27 Subat 1991 de dusen diger hava murettebatini bir F 16C pilotunu ve o gunun erken saatlerinde dusurulen bir MEDEVAC UH 1H murettebatini Muharebe Arama ve Kurtarma gorevlerini yerine getirirken dusuruldu 1993 Mogadisu Muharebesi sirasinda ABD Ordusu na ait bir MH 60LUH 60 in kokpit gorunumu Irak 2009 Kara Sahinler 1993 yilinda Somali deki Mogadisu Muharebesi nde on plana cikmistir Black Hawk lar 1990 larda Balkanlar ve Haiti de de faaliyet gostermistir ABD Ordusu UH 60 lari ve diger helikopterler 2003 Irak isgali sirasinda bircok hava saldirisi ve diger destek gorevlerini yerine getirmistir UH 60 Afganistan ve Irak taki operasyonlarda hizmet vermeye devam etmistir Amerika Birlesik Devletleri Gumruk ve Sinir Muhafaza OAM UH 60 i ozellikle guneybati siniri boyunca yuruttugu operasyonlarda kullanmaktadir Kara Sahin OAM tarafindan ABD ye yasa disi girisleri engellemek icin kullanilmistir Ayrica OAM UH 60 i arama ve kurtarma operasyonlarinda duzenli olarak kullanmaktadir Son derece modifiye edilmis H 60 lar 1 Mayis 2011 de Neptun Mizragi Operasyonu sirasinda Usame bin Ladin in olumuyle sonuclanan ABD Ozel Operasyonlari gorevi sirasinda kullanilmistir Boyle bir MH 60 helikopteri operasyon sirasinda dusmus ve diger MH 60 ve bin Ladin in kalintilarini tasiyan yedek bir MH 47 Chinook ile ayrilmadan once ekip tarafindan imha edilmistir Gorevde iki MH 47 iki MH 60 a yakit ikmali yapmak ve yedek olarak kullanildi Haber medyasi Pakistan hukumetinin Cin ordusuna Abbottabad da dusen hayalet UH 60 varyantinin enkazina erisim izni verdigini bildirdi Pakistan ve Cin bu haberleri yalanladi ve ABD hukumeti Cin in erisimini dogrulamadi ABD hizmetinde Ordu sonunda bir tiltrotor ucagi olan Bell V 280 Valor ile degistirmeyi planliyor Aralik 2022 de V 280 ABD Ordusu tarafindan Ordu hizmetindeki UH 60 Blackhawk in yerini almak uzere Gelecegin Uzun Menzilli Saldiri Ucagi programinin galibi olarak secildi bu tum UH 60 varyantlarinin degistirilecegi anlamina gelmez Ordu versiyonu icindir Ek kullanicilar Birlesik Arap Emirlikleri Eylul 2008 de Yabanci Askeri Satis yoluyla 14 adet UH 60M helikopteri ve ilgili ekipman talep etmistir Kasim 2010 a kadar 20 adet UH 60L teslim almistir Bahreyn 2007 de dokuz adet UH 60M siparis etmistir ne RBAirF TUDB ait Sikorsky S 70i Aralik 2011 de RBAirF TUDB UH 60M ye benzeyen 12 S 70i helikopteri siparis etti Aralik 2013 e kadar dort ucak teslim alindi Haziran 2012 de ABD Savunma Guvenlik Isbirligi Ajansi Kongre ye Katar in 12 UH 60M motor ve ilgili ekipman satin alma talebinde bulundugunu bildirdi daha once dort UH 60 satin almisti ancak bunlar daha sonra Malezya ya satildi Mayis 2014 te Hirvatistan Savunma Bakani Ante Kotromanovic 15 adet kullanilmis Black Hawk alimi icin muzakerelerin basladigini duyurdu Ekim 2018 de ABD Buyukelci Robert Kohorst araciligiyla Hirvatistan Savunma Bakanligi na 2020 yilinda teslim edilmek uzere iki adet UH 60M helikopteri ile ilgili ekipman ve murettebat egitiminin bagislandigini duyurdu Ekim 2019 da ABD Disisleri Bakanligi iki yeni UH 60M Blackhawk satisini onayladi Subat 2022 de ilk iki helikopter Hirvatistan a teslim edildi Ocak 2024 te Disisleri Bakanligi Hirvatistan a 8 adet UH 60M helikopteri ve ilgili ekipman ve hizmetler icin tahmini 500 milyon dolar maliyetle olasi bir Yabanci Askeri Satisi onayladi ABD hukumeti Hirvatistan in Ukrayna ya 14 adet Mi 8 helikopteri bagislamasina karsilik olarak finansmanin yuzde 51 i icin 139 4 milyon dolar mali yardim sagladi Geri kalan miktar Hirvatistan Savunma Bakanligi tarafindan 2025 2027 yillari arasindaki uc yillik butce doneminde saglanacaktir Teklif ve Kabul Mektubu Mart 2024 te imzalanmistir 8 Kara Sahin in tamaminin 2028 yilinda teslim edilmesi beklenmektedir Tunus Temmuz 2014 te Yabanci Askeri Satis yoluyla 12 adet silahli UH 60M helikopteri talep etmistir Agustos 2014 te ABD Buyukelcisi ABD nin UH 60M leri yakinda Tunus un kullanimina sunacagini belirtmistir 8 helikopterin satisi onaylanmis ve helikopterler 2017 ve 2018 yillarinda teslim edilmistir Ocak 2015 te nin RMAF Brunei hukumetinden S 70A Blackhawk lari teslim aldigini dogruladi Toplamda dort adet oldugu dusunulen bu helikopterlerin M134D minigun lari da eklenerek Eylul ayina kadar Malezya ya transfer edilmesi bekleniyordu Dort Blackhawk 1999 yilinda RBAirF TUDB teslim edilmisti 2018 yilinda Letonya tahmini 200 milyon dolar 2023 te 239 milyon dolar karsiliginda ilgili ekipmanlarla birlikte dort adet UH 60M Black Hawk satin almayi talep etmistir Agustos 2018 de Disisleri Bakanligi olasi Yabanci Askeri Satisi onayladi Savunma Guvenlik Isbirligi Ajansi olasi satisi Kongre ye bildiren gerekli sertifikayi teslim etti Kasim 2018 de Letonya dort adet UH 60M siparis etti ve ilk ikisini Aralik 2022 de teslim aldi 2019 da Litvanya 2020 de dort UH 60M siparis etmeden once alti UH 60M helikopteri satin almayi planladigini duyurdu Temmuz 2020 de ABD Disisleri Bakanligi alti UH 60M ve ilgili ekipmanin 380 milyon dolara Litvanya ya olasi Yabanci Askeri Satisini onayladi Kasim 2020 de Litvanya iki ucak daha satin alma secenegiyle birlikte dort UH 60M icin 213 milyon dolar degerinde bir sozlesme imzaladi Tesisler ve egitim dahil olmak uzere hazirliklar neredeyse tamamlandi ve teslimatlarin 2024 un sonlarinda yapilmasi bekleniyor Polonya 2019 yilinda ozel kuvvetleri icin dort adet S 70i helikopteri siparis etmistir 2023 yili itibariyla ilave S 70i helikopterleri satin almak icin gorusmeler devam etmektedir Agustos 2023 te Portekiz Hava Kuvvetleri Arista Havacilik Hizmetleri nden satin alinan alti UH 60 tan birinin ilk ucusunun fotografini twitter da paylasti Portekiz Silahli Kuvvetleri de UH 60 inin ilk operasyon ucusunu Aralik 2023 te gerceklestirdi 2023 yilinda Kosova Hava Kuvvetleri Iowa Ulusal Muhafizlari tarafindan bagislanan dort adet UH 60 i teslim aldi Aralik 2023 te Yunan Ordusu anlasmanin Kongre den gecmesini bekleyen tahmini 1 95 milyar dolarlik bir maliyetle 35 ucak ve ilgili ekipmandan olusan olasi bir siparis icin UH 60M leri secti Bu siparis ABD ve Yunan hukumetleri tarafindan onaylandi ve Nisan 2024 e kadar 35 helikopter icin bir sozlesme kabul edildi Yunan hizmetinde yasli Bell UH 1H ve Agusta Bell AB205 in yerini alacak Yunanistan zaten S 70B ve MH 60R helikopterlerini isletiyor Gelecekteki ve potansiyel kullanicilar Subat 2013 te Endonezya Ordusu silahlarini modernize etmek icin UH 60 Black Hawk satin almak istedigini acikladi Ordu bu ucaklari takimadalarin guvenligini saglamak uzere terorizm sinir asan suclar ve isyanla mucadele icin istiyor Agustos 2023 te Endonezya Havacilik ve Lockheed Martin 24 adet UH 60 S 70 Blackhawk tedariki icin bir anlasma imzaladi 2022 yilinda Kraliyet Hava Kuvvetleri ve Ingiliz Ordusu mevcut birkac helikopterin yerini alacak Yeni Orta Olcekli Helikopter programi icin bir helikopter secmeyi beklemektedir Sikorsky S 70M nin bu tedarik secim programina katilma gerekliligini karsilamasini bekledigini belirtmistir VaryantlarUH 60 in bircok cesidi ve bircok farkli modifikasyonu bulunmaktadir ABD Ordusu varyantlarina ek yakit tanklari veya silahlar tasimak icin saplama kanatlar takilabilir Varyantlar farkli rolleri yerine getirmek icin farkli yeteneklere ve ekipmanlara sahip olabilir 2015 te Cougar Creek orman yanginina karsi operasyonlari destekleyen Amerika Birlesik Devletleri Ulusal Muhafizlarina ait bir UH 60Genel maksatli YUH 60A ABD Ordusu icin ilk test ve degerlendirme versiyonu Ilk ucus 17 Ekim 1974 te yapildi Uc adet uretildi UH 60A Kara Sahin Dort kisilik murettebat ve 11 adede kadar donanimli asker tasiyan orijinal ABD Ordusu versiyonu T700 GE 700 motorlariyla donatilmistir 1977 1989 yillari arasinda uretilmistir ABD Ordusu UH 60A lari daha guclu T700 GE 701D motorlariyla donatmakta ve ayrica A modellerini UH 60L standartlarina yukseltmektedir UH 60C Kara Sahin Komuta ve kontrol C2 gorevleri icin modifiye edilmis versiyon CH 60E ABD Deniz Piyadeleri icin onerilen asker tasima varyanti UH 60L Black Hawk Yukseltilmis T700 GE 701C motorlari gelistirilmis dayaniklilik disli kutusu ve guncellenmis ucus kontrol sistemine sahip UH 60A 1989 2007 yillari arasinda uretilmistir UH 60L ler ayrica GE T700 GE 701D motoruyla donatilmaktadir ABD Ordusu Corpus Christi Ordu Deposu UH 60A helikopterlerini UH 60L konfigurasyonuna yukseltmektedir Temmuz 2018 de Sierra Nevada Corporation ABD Hava Kuvvetleri nin degistirme programi icin bazi donusturulmus UH 60L helikopterlerini yukseltmeyi teklif etti UH 60M Black Hawk Gelistirilmis tasarim genis akor rotor kanatlari T700 GE 701D motorlari her biri maksimum 2 000 shp veya 1 500 kW gelistirilmis dayaniklilik disli kutusu Entegre Arac Saglik Yonetim Sistemi IVHMS bilgisayari ve yeni cam kokpit eklenmistir Uretim 2006 yilinda basladi Eski ABD Ordusu UH 60 larinin yerini almasi planlandi UH 60M Kara Sahin Yukseltmesi Fly by wire sistemi ve Ortak Aviyonik Mimari Sistemi CAAS kokpit paketi ile UH 60M Ucus testleri Agustos 2008 de basladi UH 60V Kara Sahin UH 60L nin UH 60M nin elektronik ekranlarina cam kokpit sahip yukseltilmis versiyonu Northrop Grumman tarafindan gerceklestirilen yukseltmeler yeteneklerin yalnizca yazilim degisiklikleri olarak eklenmesini saglayan bolumlere ayrilmis moduler bir operasyonel ucus programina sahip merkezi bir islemciye sahiptir Ozel amacli EH 60A Black Hawk Degistirilmis elektrik sistemi ve iki elektronik sistem gorev operatoru icin istasyonlara sahip UH 60A Tipin tum ornekleri standart UH 60A konfigurasyonuna geri donusturulmustur U HH 60 Black Hawk in tibbi tahliye varyantina bir ornekYEH 60B Black Hawk Ozel radar ve aviyonik kurulumlar icin modifiye edilmis UH 60A stand off hedef tespit sistemi icin prototip EH 60C Black Hawk Ozel elektronik ekipman ve harici anten ile modifiye edilmis UH 60A Tipin tum ornekleri standart UH 60A konfigurasyonuna geri alinmistir EUH 60L resmi bir isim verilmemistir Ordu Hava Indirme C2 icin ek gorev elektronik ekipmani ile modifiye edilmis UH 60L EH 60L Black Hawk Buyuk gorev ekipmani yukseltmesi ile EH 60A UH 60Q Black Hawk Tibbi tahliye icin modifiye edilmis UH 60A UH 60Q savasan guclerimize tereddutsuz hizmet icin DUSTOFF olarak adlandirilmistir HH 60L resmi bir isim verilmemistir Tibbi gorev ekipmanlariyla kapsamli bir sekilde modifiye edilmis UH 60L Bilesenler arasinda harici bir kurtarma asansoru entegre hasta yapilandirma sistemi cevresel kontrol sistemi yerlesik oksijen sistemi OBOGS ve carpismaya dayanikli ambulatuvar koltuklar bulunmaktadir HH 60M Black Hawk ABD Ordusu icin tibbi gorev ekipmanli UH 60M medevac versiyonu HH 60U USAF UH 60M versiyonu elektrooptik sensor ve kurtarma vinci ile modifiye edilmistir Ucu 2011 den beri Hava Kuvvetleri pilotlari ve ozel gorev havacilari tarafindan kullanilmaktadir HH 60W ile 85 ortakliga sahiptir 60 Whiskey olarak adlandirilan daha fazla yakit kapasitesi ve daha fazla ic kabin alani ile HH 60G Pave Hawks in yerini almak uzere ABD Hava Kuvvetleri icin Savas Kurtarma Helikopteri olarak UH 60M nin modifiye edilmis versiyonu USAF a HH 50W teslimatlari 2020 de basladi 41 Kurtarma Filosu ilk iki HH 60W helikopterini 5 Kasim 2020 de teslim aldi MH 60A Black Hawk 1980 lerin basinda ABD Ordusu icin ilave aviyonikler gece gorus kabiliyetli kokpit FLIR M134 kapi silahlari dahili yardimci yakit tanklari ve diger Ozel Harekat gorev ekipmanlari ile modifiye edilmis 30 adet UH 60A T700 GE 701 motorlari ile donatilmistir 150 Varyant 160 Ozel Harekat Havacilik Alayi tarafindan kullanilmistir MH 60A lar 1990 larin basindan itibaren MH 60L ler ile degistirildi ve Ulusal Kara Muhafizlarindaki Ordu Havacilik birimlerine gecti 160 SOAR A dan MH 60 a inis yapiyor MH 60L Black Hawk ABD Ordusunun 160 Ozel Harekat Havacilik Alayi Night Stalkers tarafindan kullanilan T700 701C motorlu UH 60L yi temel alan ozel harekat modifikasyonu Ozellikle 160 SOAR A icin tasarlanan MH 60K nin sahaya surulmesini bekleyen 1980 lerin sonunda gecici bir versiyon olarak gelistirilmistir FLIR renkli hava haritasi yardimci yakit sistemi ve lazer telemetre isaretleyici dahil olmak uzere MH 60K da kullanilan sistemlerin bircogu ile donatilmistir Toplam 37 adet MH 60L uretilmis ve 2003 yilina kadar yaklasik 10 tanesi ucus sirasinda yakit ikmali sondasi almistir MH 60L DAP Direct Action Penetrator DAP ABD Ordusunun 160 Ozel Harekat Havacilik Alayi tarafindan isletilen temel MH 60L nin ozel harekat modifikasyonudur DAP asker tasima kapasitesi olmayan bir gunship olarak yapilandirilmistir DAP her biri 30 mm otomatik top 19 atisli Hydra 70 roket podu AGM 114 Hellfire fuzeleri AIM 92 Stinger havadan havaya fuzeler silah podlari ve M134 minigun podlari konfigurasyonlarini tasiyabilen ESSS veya ETS saplama kanatlari ile donatilmistir M134D minigun lar kapi silahlari olarak kullanilir MH 60K Black Hawk Ilk olarak 1988 yilinda ABD Ordusunun 160 Ozel Harekat Havacilik Alayi Gece Avcilari tarafindan kullanilmak uzere siparis edilen ozel harekat modifikasyonu Ucus sirasinda yakit ikmali sondasi ve T700 GE 701C motorlari ile donatilmistir MH 60L den daha gelismis olan K modeli ayrica entegre bir aviyonik sistem cam kokpit AN APQ 174B arazi takip radari renkli hava haritasi gelismis silah kabiliyeti ve cesitli savunma sistemleri icerir 160 SOAR A nin MH 60M DAP helikopteri ABD Ordusu test alaninda 2 75 inc 7 0 cm roketlerini ateslemesiMH 60M Black Hawk ABD Ordusu icin UH 60M nin ozel operasyon versiyonu Ucus sirasinda yakit ikmali sondasi Rockwell Collins Ortak Aviyonik Mimari Sistemi CAAS cam kokpit AN APQ 187 Silent Knight arazi takip radari gibi guncellenmis sensorler ve savunma sistemleri ve daha guclu motorlari ile donatilmistir Tum ozel operasyon Kara Sahinleri 2015 yilina kadar MH 60M standardina modernize edilecektir MH 60M asker tasiyan bir saldiri helikopteri ya da DAP gunship i olarak yapilandirilabilir MH 60 Black Hawk hayalet helikopteri Usame bin Ladin in Pakistan daki yerleskesine 1 Mayis 2011 tarihinde yapilan baskinda kullanilan bilinen iki ozel modifiye MH 60 tan biri sert inis sirasinda hasar gormus ve daha sonra ABD gucleri tarafindan imha edilmistir Daha sonraki raporlar imha edilen Black Hawk in daha once dogrulanmamis ancak soylentilere gore tasarimin azaltilmis gurultu izi ve gizlilik teknolojisine sahip bir modifikasyonu oldugunu belirtmektedir Modifikasyonlarin kenar hizalama panelleri ozel kaplamalar ve on camlar icin anti radar islemleri de dahil olmak uzere temel helikoptere birkac yuz pound ekledigi soylenmektedir UH 60A RASCAL NASA nin Rotorcraft Aircrew Systems Concepts Airborne Laboratory icin modifiye edilmis versiyonu uc programda helikopter manevra kabiliyetinin incelenmesi icin 25 milyon ABD dolarlik bir program Superaugmented Controls for Agile Maneuvering Performance SCAMP Automated Nap of the Earth ANOE ve Rotorcraft Agility and Pilotage Improvement Demonstration RAPID UH 60A RASCAL 5 Kasim 2012 tarihinde tamamen otonom bir ucus gerceklestirdi ABD Ordusu personeli ucaktaydi ancak ucus helikopterle yapildi Iki saatlik ucus sirasinda Black Hawk arazi algilama yorunge olusturma tehditten kacinma ve otonom ucus kontrolu ozelliklerine sahipti Helikopter 3D LZ lazer algilama ve menzil belirleme LADAR sistemi ile donatilmisti Otonom ucus 200 ila 400 feet arasinda gerceklestirildi Iniste yerlesik teknoloji guvenli bir inis bolgesi belirleyebildi havada durabildi ve kendini guvenli bir sekilde indirebildi OPBH 11 Mart 2014 tarihinde Sikorsky ABD Ordusu icin otonom kargo teslimati saglamak uzere sirketin Insanli Insansiz Ikmal Havadan Kaldirici MURAL programinin onemli bir parcasi olan Opsiyonel Pilotlu Kara Sahin in OPBH ilk ucus gosterimini basariyla gerceklestirdi Helikopter insan tarafindan tasinabilir bir Yer Kontrol Istasyonu GCS kullanan bir operatorun kontrolu altinda otonom havada asili kalma ve ucus operasyonlari gerceklestirmek icin sirketin Matrix teknolojisini otonom istege bagli olarak pilotlu VTOL hava aracinin ozelliklerini gelistiren yazilim kullandi MURAL programi Sikorsky ABD Ordusu Havacilik Gelistirme Mudurlugu ADD ve ABD Ordusu Genel Maksat Helikopterleri Proje Ofisi UH PO arasindaki bir isbirligi cabasidir Opsiyonel olarak insanli bir Black Hawk yaratmanin amaci ucagin ikmal gorevlerini ve kesif operasyonlarini otonom olarak gerceklestirmesini saglarken sortileri artirmak ve murettebatin dinlenme gereksinimlerini koruyarak pilotlarin hassas operasyonlara daha fazla odaklanmasini saglamaktir VH 60D Night Hawk Amerikan Deniz Piyadeleri tarafindan baskanlik tasimaciligi icin kullanilan VIP konfigurasyonlu HH 60D T700 GE 401C motorlari Varyant daha sonra VH 60N olarak yeniden adlandirildi VH 60N White Hawk White Top SH 60B F Seahawk lardan bazi ozellikler alinarak modifiye edilmis UH 60A Marine One olarak Baskanlik ve VIP tasimaciligi yapan VIP konfigurasyonlu Amerikan Deniz Piyadelerinin helikopter modellerinden biridir VH 60N 1988 yilinda hizmete girmis ve 9 helikopter teslim edilmistir Amerika Birlesik Devletleri Baskani ni tasimak icin kullanilan VH 60N ler VH 60M Black Hawk Gold Top Yonetici tasimaciligi icin kullanilan agir modifiye UH 60M Genelkurmay Baskanlari Kongre liderleri ve diger Savunma Bakanligi personeli sadece Fort Belvoir Virginia daki Alpha bolugu 12 Havacilik Taburu tarafindan bu ucaklarla ucurulmaktadir Ihracat UH 60J Black Hawk Japon Hava Oz Savunma Kuvvetleri ve Deniz Oz Savunma Kuvvetleri icin Mitsubishi Heavy Industries tarafindan lisans altinda uretilen varyant S 70 12 olarak da bilinir UH 60JA Black Hawk Japon Kara Oz Savunma Kuvvetleri icin varyant Mitsubishi Heavy Industries tarafindan uretilen bir lisanstir AH 60L Arpia Kolombiya icin Elbit Systems Sikorsky ve tarafindan gelistirilen ihracat versiyonu Gelistirilmis elektronik atesleme sistemi FLIR radar hafif roketler ve makineli tufeklere sahip Ayaklanmaya Karsi Koyma COIN saldiri versiyonudur AH 60L Battle Hawk AH 60L Arpia III e benzer sekilde Avustralya Ordusu projesi AIR87 icin basarisizlikla ihale edilen ihracat silahli versiyonu Sikorsky ayrica silah kitleri ve yukseltmeler seklinde ihracat icin silahli bir Battle hawk versiyonu da teklif etmistir Sikorsky nin Silahli Kara Sahin gostericisi 20 mm taretli bir top ve farkli gudumlu fuzeleri test etmistir Birlesik Arap Emirlikleri 2011 yilinda Battle hawk kitleri siparis etmistir Guney Kore ye ait UH 60PUH 60P Black Hawk Guney Kore Ordusu icin UH 60L yi temel alan ve bazi iyilestirmeler iceren versiyon Korean Air tarafindan lisans altinda yaklasik 150 adet uretildi S 70A Black Hawk Sikorsky nin Black Hawk icin kullandigi isim Bu isim genellikle ihracat icin kullanilir S 70A 1 Desert Hawk icin ihrac versiyonu S 70A L1 Desert Hawk icin aeromedikal tahliye versiyonu S 70A 5 Black Hawk Filipin Hava Kuvvetleri icin ihrac versiyonu S 70A 6 Black Hawk Tayland icin ihrac versiyonu S 70A 9 Black Hawk tarafindan lisans altinda monte edilen Avustralya icin ihrac versiyonu Ilk sekiz tanesi Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri ne teslim edilmis daha sonra Avustralya Ordusu na devredilmistir geri kalanlar 1989 yilinda doner kanatli varliklarin Hava Kuvvetleri tarafindan elden cikarilmasinin ardindan dogrudan Ordu ya teslim edilmistir S 70A 11 Black Hawk Urdun Kraliyet Hava Kuvvetleri icin ihrac versiyonu S 70A 12 Black Hawk Japon Hava Oz Savunma Kuvvetleri ve Deniz Oz Savunma Kuvvetleri icin arama ve kurtarma modeli UH 60J olarak da bilinir S 70A 14 Black Hawk Brunei icin ihrac versiyonu S 70A 16 Black Hawk Rolls Royce Turbomeca RTM 332 icin motor test yatagi S 70A 17 Black Hawk Turkiye icin ihrac versiyonu S 70A 18 Black Hawk Kore Cumhuriyeti Silahli Kuvvetleri icin UH 60P ve HH 60P lisansi altinda uretildi Sikorsky Westland S 70 19 Black Hawk Bu versiyon Westland tarafindan Birlesik Krallik ta lisans altinda uretilmistir WS 70 olarak da bilinir S 70A 20 Black Hawk Tayland icin VIP tasima versiyonu S 70A 21 Black Hawk Misir icin ihrac versiyonu S 70A 22 Black Hawk Guney Kore icin lisans altinda uretilen VH 60P Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri tarafindan VIP tasimaciligi icin kullanilir Govdesi normal HH 60P den ayirt etmek icin beyazla kaplanmistir S 70A 24 Black Hawk Meksika icin ihrac versiyonu S 70A 26 Black Hawk Fas icin ihrac versiyonu S 70A 27 Black Hawk Hong Kong Kraliyet Yardimci Hava Kuvvetleri ve Hong Kong Hukumeti Ucus Hizmeti icin ihrac versiyonu uc adet uretildi S 70A 28D Black Hawk Turk Silahli Kuvvetleri icin ihrac versiyonu S 70A 30 Black Hawk Arjantin Hava Kuvvetleri icin ihrac versiyonu Baskanlik filosu tarafindan VIP nakliye helikopteri olarak kullanildi bir adet uretildi S 70A 33 Black Hawk icin ihrac versiyonu S 70A 39 Black Hawk Sili icin VIP tasima versiyonu bir adet uretildi S 70A 42 Black Hawk Avusturya icin ihrac versiyonu S 70A 43 Black Hawk icin ihrac versiyonu S 70A 50 Black Hawk Israil icin ihrac versiyonu 15 adet uretildi S 70C 2 Black Hawk Cin Halk Cumhuriyeti icin ihrac versiyonu 24 adet uretildi S 70i Black Hawk Sikorsky nin Polonya daki yan kurulusu tarafindan monte edilen uluslararasi askeri versiyon S 70M Black Hawk Sikorsky nin yan kurulusu tarafindan 2021 den itibaren Polonya da monte edilen modifiye askeri versiyon OperatorlerAvusturya Hava Kuvvetlerine ait bir S 70A42 vadisine inis yaparken AfganistanTaliban Agustos 2021 de Afganistan Hava Kuvvetlerinden ele gecirildi ArnavutlukArnavutluk Hava Kuvvetleri 2 4 adet sipariste AvustralyaAvustralya Ordusu 1986 ve 1987 de orijinal siparislerde 14 ve 25 2021 de 5 kayipla emekliye ayrildi 2024 te teslim edilmek uzere 2023 te 40 adet siparis edildi Avustralya Kraliyet Donanmasi bkz H 60 Seahawk AvusturyaAvusturya Hava Kuvvetleri BahreynBrezilya Hava Kuvvetleri ne ait bir UH 60 BrezilyaBrezilya Hava Kuvvetleri Brezilya Donanmasi bkz SH 60 Brunei2023 yilinda ne ait bir S 70iS 70i SiliSili Hava Kuvvetleri CinCin Halk Kurtulus Ordusu KolombiyaAH 60L Arpia 24 S 70i 2013 itibariyle 7 HirvatistanHirvatistan Hava Kuvvetleri Mart 2024 itibariyle 4 u teslim alinmis 8 adet UH 60M tedarik ediliyor 8 tane daha siparis edildi MisirMisir Hava Kuvvetleri YunanistanYunan Ordusu 5 Nisan 2024 tarihinde 35 adet UH 60M siparis edilmistir Endonezya 22 adet S 70M Black Hawk siparis edildi Israil Hava Kuvvetlerine ait bir UH 60 Yanshuf IsrailIsrail Hava KuvvetleriJaponya Hava Oz Savunma Kuvvetleri ne ait bir UH 60J ucusta JaponyaJaponya Hava Oz Savunma Kuvvetleri UH 60J Japonya Kara Oz Savunma Kuvvetleri UH 60JA Japonya Deniz Oz Savunma Kuvvetleri UH 60J ayrica bakiniz SH 60J K L UrdunUrdun Kraliyet Hava KuvvetleriUrdun Kraliyet Hava Kuvvetleri ne ait bir UH 60L havalanirken Letonya UH 60M 2 adet teslim alindi diger 2 adedi siparis asamasinda LitvanyaLitvanya Hava Kuvvetleri UH 60M 4 adet siparis edildi teslimatlar 2024 sonunda baslayacak Malezya UH 60A 4 u kiralik teslimatlar 2023 te baslayacak Meksika FasFas Kraliyet Jandarmasi Filipinler2023 te Filipinlere ait bir UH 60 heyelana ve olasi arama kurtarma calismalarina mudahale ediyorFilipin Hava Kuvvetleri S 70i 21 27 adet siparis verildi Polonya 4 S 70i 4 adet siparis verildi PortekizPortekiz Hava Kuvvetleri UH 60A 9 adet havadan yangin sondurme icin siparis edildi Iki tanesi 2023 itibariyle alindi Suudi ArabistanSuudi Arabistan Hava Kuvvetleri Suudi Arabistan Kara Kuvvetleri Suudi Arabistan Ulusal Muhafizlari Suudi Arabistan Deniz Kuvvetleri Guney KoreKore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri Kore Cumhuriyeti Ordusu UH 60P Kore Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri Slovakya IsvecIsvec Hava Kuvvetleriait bir UH 60M Black Hawk TayvanCin Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri TaylandUH 60L UH 60M Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri bkz SH 60 TunusTunus Hava KuvvetleriBoeing C 17 icinde sevk edilen Turk Kara Kuvvetlerine ait bir UH 60 TurkiyeTurk Hava Kuvvetleri 6 adet T 70 siparis edildi Ilk birim Ocak 2023 te teslim edilecek Turk Kara Kuvvetleri 22 T 70 siparis edildi Ilki teslim edildi Ozel Kuvvetler Komutanligi 6 adet T 70 siparis edildi ve teslimatlar devam ediyor Turk Deniz Kuvvetleri bkz Sikorsky SH 60 Seahawk Jandarma Genel Komutanligi 14 T 70 siparis edildi ve 3 u teslim edildi Emniyet Genel Mudurlugu 20 adet T 70 siparis edildi Orman Genel Mudurlugu 3 adet T 70 siparis edildi ve 2 adedi teslim edildi Birlesik Arap EmirlikleriBirlesik Arap Emirlikleri Hava Kuvvetleri UkraynaUkrayna Savunma Bakanligi Istihbarat Bas Mudurlugu 2 UH 60A Bir digeri ise Cek destekciler tarafindan Putin e Hediye Darek pro Putina girisimi kapsaminda GUR icin kitlesel fonlaniyor Bosna Savasi sirasinda Birlesmis Milletler isaretli bir ABD Ordusu UH 60 Black Hawk i ABDAmerika Birlesik Devletleri Hava Kuvvetleri bkz Amerika Birlesik Devletleri Ordusu Amerika Birlesik Devletleri Donanmasi bkz SH 60 Amerika Birlesik Devletleri Sahil Guvenlik Teskilati bkz MH 60 Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakanligi Amerika Birlesik Devletleri Ic Guvenlik BakanligiEski operatorler Hong KongKazalar1981 den 1987 ye kadar bes Black Hawk helikopteri radyo yayin kulelerinin yakininda ucarken elektromanyetik emisyonlarinin helikopterlerin ucus kontrol sistemlerini bozmasi nedeniyle dusmustur helikopterdeki herkes olmus ya da yaralanmistir Black Hawk helikopterleri SH 60 Seahawk Donanma versiyonunun aksine yuksek yogunluklu yayilan alanlara karsi guclendirilmemisti Pilotlara yayicilardan uzakta ucmalari talimati verildi ve uzun vadede kalkanlama artirildi ve yedek sistemler kuruldu 29 Temmuz 1992 de Avustralya Ordusuna ait bir Black Hawk yakinlarinda araziye carpti Iki yolcu oldu 3 Mart 1994 te Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri ROKAF 15 Avci Kanadi na ait bir UH 60 helikopteri Yongin Gyeonggi uzerinde infilak etti ve donemin Guney Kore Hava Kuvvetleri Komutani General Cho Kun hae de dahil olmak uzere helikopterdeki alti personelin tamami oldu 14 Nisan 1994 te Irak in kuzeyinde bulunan iki ABD Ordusu UH 60 Black Hawk helikopteri 1991 Korfez Savasi ndan sonra uygulanan kuzey ucusa yasak bolgede devriye gezen ABD Hava Kuvvetleri ne ait F 15 ler tarafindan yanlislikla vuruldu 26 murettebat ve yolcu hayatini kaybetti 12 Haziran 1996 da Avustralya Ordusuna ait iki Black Hawk gece yapilan bir ozel kuvvetler terorle mucadele tatbikati sirasinda carpismis ve on besi Ozel Hava Hizmetleri Alayi ucu de 5 Havacilik Alayi ndan olmak uzere 18 askerin olumune neden olmustur Tallil Hava Ussu nde dusen UH 6012 Subat 2001 de Hawaii deki Schofield Kislasi ndan iki Black Hawk NVG formasyon ucus egitimi sirasinda carpisarak her iki helikopterin de kaybina alti askerin olumune ve 11 askerin yaralanmasina neden oldu 12 Subat 2004 tarihinde Avustralya Ordusuna ait bir Black Hawk ucagi Queensland civarinda kuyruk rotoru ile bir agacin temas etmesi sonucu araziye cakilmistir Helikopter govdesi hurdaya donmus ancak olen olmamistir sekiz yolcudan altisi yaralanmistir 26 Eylul 2004 tarihinde ABD Ordusuna ait bir Black Hawk Irak taki Tallill Hava Ussunden havalanirken dustu Dort kisilik murettebat kurtarildi 29 Kasim 2006 da Avustralya Ordusuna ait bir Black Hawk egitim ucusu gerceklestirirken Fiji aciklarinda nin guvertesine carpmis ve ardindan guverteden kayarak derin sulara gomulmustur Batma sonucunda biri 5 Havacilik Alayindan bir pilot digeri de Ozel Hava Hizmetleri Alayindan bir asker olmak uzere iki asker hayatini kaybetti te bir UH 60 kiyilarinda ussun yakinlarinda dustu Helikopterdeki 11 kisinin tamami hayatini kaybetti 16 Subat 2018 tarihinde tarafindan deprem sonrasi Oaxaca ya konuslandirilan UH 60M helikopteri inis yapmaya calisirken bir grup insanin uzerine dusmustur 2 Ocak 2020 tarihinde Tayvan da ROCAF ait bir UH 60M helikopteri bir dagin yamacina dusmus ve aralarinda Cin Cumhuriyeti Silahli Kuvvetleri Genelkurmay Baskani General Shen Yi ming in de bulundugu sekiz kisi hayatini kaybetmistir 23 Haziran 2021 de Filipin Hava Kuvvetlerine ait bir S 70i gece ucus egitimi sirasinda Tarlac in Capas kasabasina dustu ve 6 murettebatin tamami hayatini kaybetti Birim bir onceki yilin Kasim ayinda yeni teslim edilmisti veya sadece yaklasik 8 aylikti 22 Subat 2022 de iki ait Black Hawk helikopteri bir egitim tatbikati sirasinda Utah kayak merkezinde dustu Bir Black Hawk helikopteri karda olusan hava akiminin neden oldugu kar firtinasi kosullarinin ustesinden gelerek dusmus ve rotor kanatlarinin bazi kisimlarinin diger helikoptere carparak sert bir inise zorlamasina neden olmustur Murettebatta veya kayakcilarda onemli bir yaralanma olmamistir 16 Temmuz 2022 de ait bir Black Hawk Sinaloa da dusmus ve helikopterdeki 14 deniz piyadesi olmustur Eylul 2022 de Taliban tarafindan isletilen bir Black Hawk Kabil deki bir egitim tatbikati sirasinda dustu ve uc kisi oldu 15 Subat 2023 te bir Black Hawk in dusmesi sonucu Alabama Huntsville de iki uyesi hayatini kaybetti 29 Mart 2023 te iki ABD Ordusuna ait Black Hawk tibbi helikopteri Kentucky uzerinde bir egitim gorevi sirasinda dustu Helikopterdeki dokuz askerin tamami oldu Kazanin nedeni sorusturma altindadir 10 Kasim 2023 tarihinde ABD Ordusuna ait bir Black Hawk Akdeniz de Kibris aciklarinda dustu Helikopterdeki 5 askerin tamami oldu Teknik Ozellikler UH 60M Veri kaynagi Encyclopedia of Modern Warplanes International Directory Tomajczyk U S Army Lockheed Martin brochure General Electric T700 GE 701D Brochure Genel ozelliklerMurettebat 2 pilot 2 eki p sefleri silahcilar Kapasite 3 190 lb 1 450 kg 11 oturmus asker veya 6 sedye dahil dahili kargo veya 9 000 lb 4 100 kg harici kargo Uzunluk 64 ft 10 in 19 76 m rotorlar dahil Govde uzunlugu 50 ft 1 in 15 27 m Genislik 7 ft 9 in 2 36 m Yukseklik 16 ft 10 in 5 13 m Bos agirlik 12 511 lb 5 675 kg Maksimum kalkis agirligi 22 000 lb 9 979 kg Guc kaynagi 2 General Electric T700 GE 701C D turbosaft motorlari her biri 1 902 shp 1 418 kW Ana rotor capi 53 ft 8 in 16 36 m Ana rotor alani 2 260 ft2 210 m2 Bicak bolumu koku Sikorsky SC2110 tip Sikorsky SSC A09 Performans Maksimum surat 159 kn 183 mph 294 km sa Seyir surati 152 kn 175 mph 282 km sa 18 000 lb de maksimum menzil Asla asilmamasi gereken surat VNE 193 kn 222 mph 357 km sa Muharebe menzili 320 nmi 370 mi 590 km Yuksuz menzil 1 199 nmi 1 380 mi 2 221 km ile saplama kanatlar ve dis tanklar Azami irtifa 19 000 ft 5 800 m Tirmanma orani 1 646 ft dak 8 36 m s Disk yuku 719 lb ft2 3 510 kg m2 0 192 316 Muhimmat Silahlar 2 7 62 mm 0 30 in M240 makineli tufekveya 2 7 62 mm 0 30 in M134 minigunveya 2 12 7 mm 0 50 in gatling silahlari 4 ESSS saplama kanatlari basina 2 adet asagidakilerin kombinasyonlarini tasiyabilir Roketler 70 mm 2 75 inc Hydra 70 gudumsuz roketler 7 tup M260 ya da 19 tup M261 pod icinde Fuzeler Sert nokta basina 4x AGM 114 Hellfire lazer gudumlu havadan yere fuze veya 2x AIM 92 Stinger isi arayan havadan havaya fuze Hellfire firlatici raylari ayrica M260 7 tup Hydra podlari ile donatilabilir Diger 7 62 mm 0 30 inc 12 7 mm 0 50 inc 20 mm 0 787 inc veya 30 mm 1 18 inc top kapsulleri Bombalar mayin tarlasi dagitma sistemi ile donatilabilir Daha fazla bilgi icin bolumune bakiniz UH 60 lar 2016 yilinda Washington Eyaletinde egitim gorevinde formasyon halinde ucmasi un engelli bir UH 60 i kaldirmasiKaynakcaNotlar Ryan Finnerty 23 Ocak 2023 Sikorsky delivers 5 000th Black Hawk with potential for new US orders Flightglobal 25 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Leoni 2007 pp 8 10 Leoni 2007 pp 11 39 Leoni 2007 pp 39 42 43 Leoni 2007 pp 42 48 Leoni 2007 p 165 Eden Paul Sikorsky H 60 Black Hawk Seahawk Encyclopedia of Modern Military Aircraft Amber Books 2004 1 904687 84 9 Tomajczyk 2003 pp 15 29 a b Leoni 2007 pp 217 18 a b c d e f g h i j k l Bishop 2008 Pentagon Acquisition Panel Authorizes UH 60M Black Hawk Low Rate Initial Production 28 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikorsky Aircraft 4 April 2005 Leoni 2007 pp 233 36 Sikorsky Aircraft Delivers First New Production UH 60M Black Hawk Helicopter to U S Army 28 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikorsky Aircraft 31 July 2006 a b UH 60 Black Hawk Sikorsky S 70A Multi Mission Helicopter 9 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Army Technology com Retrieved 24 October 2012 kaynak guvenilir mi Sikorsky Aircraft Delivers 100th New Production UH 60M BLACK HAWK Helicopter to U S 5 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Reuters 25 March 2009 Parsons Dan 19 Kasim 2014 US awards Sikorsky 1 3 billion in helicopter contracts 19 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2014 US used never seen before stealth helicopters for Osama raid 6 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ndtv com 5 May 2011 Retrieved 5 May 2011 a b Ross Brian Rhonda Schwartz Lee Ferran and Avni Patel Top Secret Stealth Helicopter Program Revealed in Osama Bin Laden Raid Experts 5 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ABC World News 4 May 2011 a b c d Naylor Sean D Army mission helicopter was secret stealth Black Hawk 4 May 2011 Retrieved 7 May 2011 17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde DTIC Retrieved 23 August 2011 Sikorsky awarded contract to integrate and test enhanced Black Hawk helicopter capabilities 2 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikorsky press release 18 September 2012 Future Vertical Lift Have Plan Need Money 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aviation today 1 July 2012 a b Adding new punch to aerial deliveries 12 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Army 16 August 2013 a b Picatinny Speed Bag resupplies Soldiers with less equipment damage 26 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Army 25 June 2014 a b The enhanced speed bag system 19 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Army 7 July 2015 a b Harding Stephen Sikorsky H 60 Black Hawk U S Army Aircraft Since 1947 Atglen Pennsylvania Schiffer Publishing Ltd 1997 0 7643 0190 X Leoni 2007 Weapons and Ordnance PS106IS Primer v 1 0 PDF ucsd edu 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 14 Eylul 2022 Preliminary Airworthiness Eval of UH 60A Configured with ESSS 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde US DoD Retrieved 24 October 2012 H 60 Black Hawk Crashworthy External Fuel System CEFS PDF Robertson Fuel Systems July 2010 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 18 Kasim 2013 olu kirik baglanti Preliminary Airworthiness Eval of UH 60A ESSS with Hellfire Missile Launcher Installed 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde DTIC mil Retrieved 24 October 2012 Greece to Purchase 35 UH 60M Black Hawks Through FMS GBP Ingilizce 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 a b c d e Sikorsky S70A 9 Black Hawk Helicopter PDF Boeing 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 18 Ocak 2022 Leoni 2007 p 253 Department of Defence 1988 Defence Report 1987 88 Canberra Australian Government Publishing Service ss vi 28 ISBN 064407891X 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2022 Australian Army 27 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Australian Army Flying Museum 2015 PDF Australian Army ss 6 7 9 8 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Cleary Paul 29 Kasim 2014 Combat choppers denied The Australian Erisim tarihi 18 Ocak 2022 Department of Defence Defence Material Organisation 24 Kasim 2008 1 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi The Auditor General 2014 Multi Role Helicopter Program PDF Audit Report No 52 2013 14 Canberra Australian National Audit Office ss 16 98 101 107 ISBN 978 0642814975 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 18 Ocak 2022 Coppinger Bob 4 Nisan 2021 ARMY amp RAAF A25 Sikorsky S70 A9 Black Hawk ADF Serials 13 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2022 Kerr Julian 1 Subat 2016 Air MRH90 Taipan reaching for 2016 milestones Australian Defence Magazine 20 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2022 Kerr Julian 1 Aralik 2015 5 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b McLaughlin Andrew 10 Aralik 2021 With a new Black Hawk on the way the original is retired Australian Defence Business Review 20 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2022 Minister for Defence Peter Dutton 10 Aralik 2021 Department of Defence Ministers Basin aciklamasi 11 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2022 Black Hawk helicopters for Defence Department of Defence Basin aciklamasi 18 Ocak 2023 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2023 Brazil Buys UH 60L Black Hawks Defense Industry Daily 9 Eylul 2012 15 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2010 a b Leoni 2007 pp 286 292 Leoni 2007 pp 270 273 Arpia 3 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde SpanishDict com Retrieved 30 September 2009 Arpia ar pee ah noun 1 Poetic Harpy a bird of prey represented by poets f a b HispanicBusiness com 21 Ekim 2013 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2013 a b c Leoni 2007 pp 278 279 Sikorsky UH 60 S 70 Blackhawk Yanshuf 3 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jewish Virtual Library Retrieved 18 November 2013 acig org 22 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2012 Mexico sends 1 000 more police to drug area NBC News 16 Temmuz 2009 20 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Eylul 2009 Mexican police arrest 34 drug cartel suspects CNN 3 Agustos 2009 7 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Eylul 2009 Blackhawks ready to fly for the Mexican Navy app com 25 Agustos 2011 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link dsca mil 24 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2014 Sikorsky s 8 5 11 7B Multi Year 8 H 60 Helicopter Contract Defense Industry Daily 18 Mart 2015 24 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Eylul 2014 Static Display Philippine Air Force showcases Black Hawk and HU 1 at old Bacolod airport Bacolod City Government Ingilizce 15 Ekim 2023 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2024 Philippines orders 16 Sikorsky S 70i Black Hawk utility helicopters Asia Pacific Defense Journal 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2019 PH Air Force boosts fleet with first batch of new Black Hawk choppers Philippine Daily Inquirer 10 Aralik 2020 8 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Aralik 2020 Philippine Air Force receives five more S 70i Black Hawk helicopters Airforce technology com 9 Haziran 2021 28 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 a b Nepomuceno Priam 9 Kasim 2021 Delivery of Black Hawk choppers now complete PAF Philippine News Agency Ingilizce PH 21 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Philippines signs 624 million deal to purchase 32 Black Hawk helicopters Business Standard 22 Subat 2022 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2022 Additional S 70i Blackhawk Helicopters for the Philippine Air Force Pitz Defense Analysis 5 Aralik 2021 5 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2024 S 70i Black Hawk Philippines Set To Become World s Largest Operator Of US Choppers To Add 32 News Helos The Eurasian Times 12 Mart 2024 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2024 a b c Poland Purchases Four New S 70i Black Hawk Helicopters Overtdefense com 17 Aralik 2021 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2024 Jennings Gareth 21 Temmuz 2023 Poland launches Black Hawk helo tender Janes 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2023 24 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2015 State OK s Slovakia UH 60 Deal Defense News 20 February 2015 Slovakia considering US Black Hawk offer Janes com 14 Ocak 2015 7 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2015 1 22 Agustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jane s Slovakia shows off new Black Hawk 6 Eylul 2017 7 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2017 TeamAirsoc SLOVAKIA SHOWS OFF NEW BLACK HAWK 28 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Exclusive shots The last three new Black Hawks from America landed in Presov tvnoviny sk 11 Ocak 2020 23 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Nad Ponuku od USA planujeme vyuzit na vrtuľniky Black Hawk a ich vybavu HN Slovensko 20 Aralik 2020 17 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Afghan Black Hawk Pilots Training in Slovakia Helis com 11 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Sweden makes surprise Black Hawk request FlightGlobal 5 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2010 Defense Industry Daily 16 Temmuz 2012 5 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi av Lasse Jansson Helikopter 16 pa vag till Afghanistan Forsvarsmakten Forsvarsmakten se 18 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2013 Expressen 9 Nisan 2011 11 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2011 English translation 2 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Taiwanairpower org 11 Kasim 2008 27 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2010 Taiwanairpower org April 2008 5 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2010 Govindasamy Siva 31 Ocak 2010 USA okays Black Hawks for Taiwan Beijing mulls sanctions Flight International 7 Subat 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2010 52 Black Hawk helicopters grounded after fatal crash Taiwanairpower org 2 Ocak 2020 20 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2020 Turkey to decide in June between AW149 T 70 Black Hawk Flight International 9 Nisan 2009 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2019 TAI to procure more helicopters for security Today s Zaman 6 Nisan 2009 olu kirik baglanti Istanbulhaber 21 Nisan 2011 15 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2011 Turkey Picks Sikorsky Helo in 3 5B Deal Defense News 21 Nisan 2011 Erisim tarihi 24 Eylul 2011 olu kirik baglanti Sikorsky wins Turkish utility helicopter battle FlightGlobal 27 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2011 Turkish Soldiers Fly To Greece For Asylum 22 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2016 Turkey coup attempt Greek dilemma over soldiers who fled BBC 19 Temmuz 2016 25 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2018 a b D Urso Stefano Ukraine Is Now Using At Least Two UH 60 Black Hawk Helicopters theaviationist com 18 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2024 D Urso Stefano First And Only Ukrainian Black Hawk Seen In Action theaviationist com 18 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2024 TYSHCHENKO KATERYNA Ukraine s Defence Intelligence refutes Russians reports about downing Black Hawk helicopter Erisim tarihi 18 Mart 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Goebel Greg Air Vector 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2013 Black Hawks 25 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde armyaircrews com Retrieved 24 October 2012 Page Lewis Sikorsky US Army claim whisper flapcopter test success 10 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Register 5 May 2011 Political punch Obama gives order Bin Laden is killed White House time line 10 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ABC News May 2011 a b Bin Laden raid China viewed US helicopter wreckage BBC 15 Agustos 2011 15 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2011 a b c Reports Pakistan let Chinese inspect U S stealth copter 18 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde CNN 15 August 2011 Retrieved 15 August 2011 Report Pakistan Granted China Access to U S s Top Secret Bin Laden Raid Chopper 6 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fox News Channel 15 August 2011 Retrieved 15 August 2011 Capaccio Anthony Tiron Roxana 5 Aralik 2022 US Army Taps Bell Textron for Helicopter of the Future Bloomberg com Ingilizce 3 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2022 Weisgerber Marcus 5 Aralik 2022 Army Chooses Bell V 280 to Replace Its Black Hawk Helicopters Defense One Ingilizce 3 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2022 PDF US Defense Security Cooperation Agency 9 Eylul 2008 27 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Rotorhub 2 Kasim 2010 6 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2014 PDF US Department of Defense 31 Aralik 2011 s 18 16 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Conventional Arms Transfers to Developing Nations 2003 2010 PDF Congressional Research Service s 7 10 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Ekim 2012 Brunei receives first S 70i helicopters IHS Jane s Defence Weekly 4 Aralik 2013 10 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2014 PDF US Defense Security Cooperation Agency 13 Haziran 2012 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2012 a b Abas Marhalim 23 Ocak 2015 Malaysian Defence 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2015 black Hawke jutarnji hr 8 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2014 Predstavljeni helikopteri Black Hawk UH 60M morh hr 12 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ekim 2018 Jennings Gareth 31 Ekim 2019 Croatia cleared to buy Black Hawks JANES 11 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 BREAKING NEWS RH kupuje dodatne Black Hawk helikoptere Obris org 31 Ekim 2019 1 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2022 Croatia welcomes lead pair of UH 60M Black Hawk helicopters flightglobal com 4 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Subat 2022 The U S Delivers UH 60M Black Hawk Helicopters Valued at 360 Million Kuna in Latest U S Defense Contribution to Croatia U S Embassy in Croatia 3 Subat 2022 17 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2022 Croatia UH 60M Black Hawk Helicopters dsca mil 27 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2024 Mladen 13 Mart 2024 Helikopteri Black Hawk dokaz snaznog partnerstva Hrvatske i SAD a MORH Hirvatca 13 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2024 Mladen 23 Subat 2024 Odbor za obranu jednoglasno za postupak nabave Black Hawkova MORH Hirvatca 23 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2024 Tunisia UH 60M Black Hawk Helicopters 27 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde DSCA 24 July 2014 2 19 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde tap info tn Tunisia completes Black Hawk purchase Times Aerospace timesaerospace aero 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 3 6 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde DSCA Latvia gets its first Black Hawk helicopters eng lsm com 12 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2012 Lithuania to purchase UH 60M Black Hawk helicopters from US 20 Ekim 2019 28 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Lithuania signs deal for its first American military helicopters 16 Kasim 2020 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Lithuania UH 60M Black Hawk Helicopters dsca mil 6 Temmuz 2020 22 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 kam lt 13 Kasim 2020 22 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Adamowski Jaroslaw 16 Kasim 2020 Lithuania signs deal for its first American military helicopters Defense News Ingilizce Erisim tarihi 22 Aralik 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Lithuanian Partners Complete U S Army Flight Course National Guard Ingilizce Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link olu kirik baglanti Helicopter maintenance hangar opened at Siauliai Air Force Base in Lithuania www baltictimes com 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Four Black Hawk Helicopters for Poland By the End of 2019 defence24 com 25 Ocak 2019 1 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2019 Bisht Inder Singh 25 Temmuz 2023 Poland Initiates Black Hawk Helicopter Purchase Negotiations The Defense Post Ingilizce 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Um dos seis helicopteros UH 60 adquiridos pela Forca Aerea realizou o primeiro voo no Alabama twitter com 17 Agustos 2023 Erisim tarihi 18 Haziran 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Giovanni 18 Aralik 2023 Portuguese Air Force Begins Flying Its New Black Hawk Helicopters Defense aerospace Ingilizce 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 New helicopters for Hellenic Air Force and Army scramble nl Scramble 18 Aralik 2023 18 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Aralik 2023 Greece UH 60M Black Hawk Helicopters Defense Security Cooperation Agency www dsca mil 15 Aralik 2023 22 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2023 US approves UH 60Ms for Greece Janes com Ingilizce 17 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2024 a b Martin Tim 8 Nisan 2024 Greece formally agrees to nearly 2 billion UH 60M Black Hawk helicopter deal Breaking Defense Ingilizce Erisim tarihi 17 Nisan 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link DefenceSpace 12 Nisan 2024 Greece Moves Forward In Procurement of UH 60M Black Hawk Ingilizce 17 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2024 Airrecognition com 26 Subat 2013 21 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2013 Indonesia to buy Boeing s F 15 jets Lockheed s Black Hawk helicopters DefenseNews After F 15 Jets Indonesia Buys 24 Sikorsky Black Hawk Helicopters The Defense Post 5 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Dunlop Tom 13 Aralik 2021 Black Hawk helicopters offered to UK as Puma replacement Uk Defence Journal 11 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Black Hawk 14 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde U S Army Fact Files Retrieved 2 June 2010 a b c d e f g h i j k l m DoD 4120 15L Model Designation of Military Aerospace Vehicles 25 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde DoD 12 May 2004 a b Sikorsky S 70 H 60 Upgrades online subscription article Jane s Aircraft Upgrades 16 April 2012 a b c d Donald David ed Sikorsky S 70 The Complete Encyclopedia of World Aircraft New York Barnes amp Noble Books 1997 0 7607 0592 5 Leoni 2007 pp 217 224 Basin aciklamasi Sierra Nevada Corporation 23 Temmuz 2018 30 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2018 Leoni 2007 pp 233 44 Sikorsky Aircraft Fully Equips First U S Army Unit With UH 60M BLACK HAWK Helicopters 25 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikorsky Aircraft 10 June 2008 Sikorsky s UH 60M Upgrade Black Hawk Helicopter Achieves First Flight 27 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikorsky 29 August 2008 Northrop To Upgrade U S Army UH 60L Cockpits Aviation week 15 Agustos 2014 19 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 18 Agustos 2014 a b Colucci Frank Modern Medevac Mobilized 25 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rotor amp Wing 1 October 2004 Leoni 2007 p 224 HH 60M Medevac Helicopter 19 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikorsky Retrieved 1 August 2015 Sikorsky pitches HH 60Us to replace USAF Hueys FlightGlobal 28 Subat 2017 7 Mart 2017 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 6 Mart 2017 Whiskey to perform personnel recovery mission 29 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde AF 24 November 2014 USAF s first HH 60W Jolly Green II arrives at Moody AFB Air Force Ingilizce 6 Kasim 2020 Erisim tarihi 20 Haziran 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link olu kirik baglanti Tomajczyk 2003 pp 21 23 Bishop 2008 pp 20 22 Tomajczyk 2003 p 23 a b c Tomajczyk 2003 pp 23 26 160th SOAR 31 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi US Army Special Operations Command 11 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2013 a b American special ops 29 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2013 a b Tomajczyk 2003 pp 26 29 Sikorsky S 70A H 60 olu kirik baglanti online subscription article Jane s Helicopter Markets and Systems 31 March 2011 Sikorsky S 70 H 60 US Army MH 60 Upgrades online subscription article olu kirik baglanti Jane s Aircraft Upgrades 2008 11 June 2008 Sikorsky S 70 H 60 Upgrades online subscription article olu kirik baglanti Jane s Aircraft Upgrades 3 May 2011 Superfast Helicopters 31 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Defensemedianetwork com 25 October 2011 The Secret Team That Killed bin Laden National Journal 3 Mayis 2011 24 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Helicopter Loss in bin Laden Raid Highlights Risk 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Reuters 3 May 2011 NASA Army Research More Maneouverable Helicopters 16 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ames Research Center 4 April 1992 NASA 26 Kasim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2012 Armed forces International 6 December 2012 Sikorsky achieves first flight of manned unmanned Black Hawk FlightGlobal 23 Nisan 2014 26 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 23 Nisan 2014 Shephard media 23 Nisan 2014 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 23 Nisan 2014 Bishop 2008 p 45 a b Leoni 2007 pp 214 15 a b c d e Mitsubishi Heavy Industries UH 60J page 27 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mhi co jp 31 March 2005 Retrieved 24 September 2011 Leoni 2007 pp 270 272 Armed BLACK HAWK Demonstrator Completes Test Program Customer Demo Shows Sikorsky Helicopter s Weapons in Action 3 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikorsky 14 December 2009 Battlehawk 17 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sikorsky public relations video 2012 UAE Seeks Weaponized UH 60M Battlehawk Helicopters 21 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde DefenseIndustryDaily com 12 January 2012 Korean Air Sikorsky announce Black Hawk production agreement UH 60P military helicopters Defense Daily Encyclopedia com Retrieved 24 September 2011 13 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ADF Serials list of Australian Black Hawks 7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ADF Serials Retrieved 19 June 2010 airliners net Retrieved 24 September 2011 VH 60P 02351 image 14 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde VH60P 02352 image 14 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde mamboccv com Retrieved 24 October 2012 a b Royal Air Force Reserve and Auxiliary Forces RAF Museum PDF Birlesik Krallik RAF Museum 2003 ss 173 176 ISBN 9780953034512 16 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Ocak 2021 S 70A 27 Black Hawk HKG 23 aerialvisuals ca 27 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2021 10 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Kasim 2018 Argentine pic amp video 11 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde helis com Retrieved 24 October 2012 Sikorsky breathes new life into PZL Mielec 11 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Flight International 8 June 2010 FAA Issues Certificate of Airworthiness for the First Type Certified S 70M Black Hawk Helicopter News Lockheed Martin 8 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2022 Rothwell James 15 Agustos 2021 Taliban fighters capture Black Hawk helicopters from US base in Afghanistan The Telegraph Ingilizce ISSN 0307 1235 11 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2021 Bozinovski Igor 16 Nisan 2019 Albania to receive surplus US Black Hawks Jane s 360 Skopje 16 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2019 Albania Gets Second Hand Black Hawk from USA C4 Defence 11 Nisan 2019 16 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2019 Australia Orders 40 UH 60M Black Hawks Media Lockheed Martin 3 Subat 2023 21 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2023 a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj World Air Forces 2019 FlightGlobal Insight 2019 23 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2018 4 8 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde defbrief com Minister Procurement of eight Black Hawk helicopters milestone for Croatia vlada gov hr 13 Mart 2024 21 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mart 2024 Papagewrgioy Giwrgos 5 Nisan 2024 EKTAKTO H Ellada ypegrapse thn paraggelia twn Black Hawk Pthsh 5 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2024 Kemhan RI 6 Aralik 2023 Perjanjian itu kini ditindaklanjuti dengan penandatanganan kontrak pengadaan Sikorsky S 70M Black Hawk oleh Direktur Niaga Teknologi amp Pengembangan PTDI Moh Arif Faisal dan Twitter in Indonesian 7 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan First Black Hawk pair delivered to Latvia Flight Global 23 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2022 Adamowski Jaroslaw 16 Kasim 2020 Lithuania signs deal for its first American military helicopters Defense News Ingilizce 21 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2024 Malaysian Defence Its Black Hawk for PUTD 11 Mart 2023 11 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 helis com 2 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2013 Defense department signs 624 M contract to buy Black Hawk choppers Rappler Ingilizce 22 Subat 2022 21 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2022 Perry Dominic 25 Ocak 2019 Poland courts controversy with single source helicopter buy FlightGlobal Londra 26 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2019 Wilk Remigiusz 29 Ocak 2019 Poland orders four Sikorsky S 70i helicopters Jane s 360 Varsova 29 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2019 Portugal Acquiring Firefighting Black Hawks aviationweek com 1 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Additional 3 HEBM to be delivered PDF 3 Mart 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 CERIMoNIA DE RECEPCAO DE HELICoPTEROS PARA COMBATE A INCENDIOS M2449 81 2023 4 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2023 a b Huey s Departure Thailand s New Helicopters www defenseindustrydaily com 14 Ekim 2015 29 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Turk Hava Kuvvetleri ilk T 70 i teslim aldi Tolga Ozbek 25 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Hava Kuvvetleri Komutanligina ilk T 70 tipi helikopter teslim edildi 16 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 a b c d e f T 70 Helicopters 23 Temmuz 2023 1 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2024 S 70B Seahawk Helikopteri 13 Kasim 2019 1 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Hava Araclarimiz 9 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Jandarma Genel Komutanligi 2023 Yili Faaliyet Raporu Yayinlandi www jandarma gov tr 29 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2024 Sikorsky S70 29 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Alev kuslari bu yil orman yanginlarini sondurmek icin 10 bin 683 saat ucus yapti aa com tr 26 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2024 Aviaciya voyennoyi rozvidki Ukrayini vikonuye bojovi zavdannya na perednomu krayi oboroni Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Czechs raise 500 000 to offer Black Hawk helicopter for Ukrainian intelligence 18 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Government Flying Service aircadets org hk 14 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2021 Hong Kong Government Flying Service S 70 Helis com 7 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2013 Electronic Systems Failures and Anomalies Attributed to Electromagnetic Interference PDF Ntrs nasa gov 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 13 Subat 2022 Newnham Rod 1998 Review of accident involving S 70A 9 Black Hawk helicopter A25 217 near Oakey Queensland on 29 June 1992 Directorate of Flying Safety Australian Defence Force OCLC 224019709 趙공군총장 헬機폭발 사망 어제 오후 General Cho Chief of the Air Staff died in helicopter explosion yesterday afternoon Korece 4 Mart 1994 s 1 Howe Verhovek Sam 21 Haziran 1995 Air Force Officer Is Acquitted in Downing of Army Aircraft The New York Times 26 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ekim 2017 Department of Defence 1997 Black Hawk Board of Inquiry documents for public release Canberra Department of Defence ss Vol 1 xi xiv 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2022 Accident Sikorsky S 70A 9 CH 60 A25 113 12 Jun 1996 6 Mart 2010 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2019 Accident Sikorsky S 70A 9 CH 60 A25 209 12 Jun 1996 6 Mart 2010 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2019 Arsivlenmis kopya 31 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 www atsb gov au 28 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Eylul 2022 ADF Serials Sikorsky Black Hawk adf serials com au 13 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2022 Airmen help save lives following UH 60 crash at Tallil Air Force Ingilizce 27 Eylul 2004 9 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Nisan 2024 www atsb gov au 28 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Eylul 2022 Pilot error main cause in Black Hawk crash ABC News Ingilizce 14 Temmuz 2008 28 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2022 Botelho Greg 11 Mart 2015 U S military helicopter crashes off northwest Florida human remains found CNN 11 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2015 Mexico earthquake Helicopter crashes in emergency killing 14 BBC 17 Subat 2017 18 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2022 ASN Wikibase Occurrence 206271 Aviation Safety Network 16 Subat 2018 18 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2022 Ramzy Austin 2 Ocak 2020 Taiwan s Top Military Official and 7 Others Die in Helicopter Crash The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2020 Nepomuceno Priam 24 Haziran 2021 Air Force chopper crashes during night fly training in Tarlac www pna gov ph Philippine News Agency 29 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 7 months young heli Reavy Pat No injuries after 2 Black Hawk helicopters go down near Snowbird www ksl com 5 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Mexican Navy says 14 people dead after Black Hawk helicopter crash www reuters com 15 Temmuz 2022 5 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 Black Hawk helicopter crashes during Taliban training exercise killing three Reuters 10 Eylul 2022 26 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Temmuz 2023 2 National Guardsmen killed in Black Hawk helicopter crash near Alabama highway www cbsnews com Ingilizce 15 Subat 2023 16 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2023 Two US army Black Hawk helicopters crash on a training mission in Kentucky theguardian com 30 Mart 2023 8 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2023 9 killed in Army Black Hawk helicopter crash in Kentucky AP NEWS Ingilizce 30 Mart 2023 31 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Nisan 2023 Falconer Rebecca 12 Kasim 2023 5 U S service members killed in helicopter crash in Mediterranean Sea Axios 13 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Kasim 2023 Gunston Bill The Encyclopedia of Modern Warplanes London Aerospace Publishing 1995 1 56619 908 5 Frawley Gerald The International Directory of Military Aircraft 2002 2003 Fyshwick ACT Australia Aerospace Publications 2002 1 875671 55 2 a b c d e f g h Tomajczyk 2003 pp 11 14 15 Black Hawk utility helicopter UH HH 60 asc Army 5 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2024 a b c d Sikorsky UH 60M Brochure PDF Lockheed Martin 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 3 Ocak 2021 PDF GE Aerospace 20 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2022 Bishop 2008 p 11 Bibliyografya Bishop Chris Sikorsky UH 60 Black Hawk Oxford UK Osprey 2008 978 1 84176 852 6 Leoni Ray D Black Hawk The Story of a World Class Helicopter Reston Virginia American Institute of Aeronautics and Astronautics 2007 978 1 56347 918 2 Tomajczyk Stephen F Black Hawk St Paul Minnesota MBI 2003 0 7603 1591 4 Dis BaglantilarWikimedia Commons ta Sikorsky UH 60 Black Hawk ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir UH HH 60 Black Hawk U S Army page Lockheed Martin s Black Hawk page YUH 60A cutaway image on UTTAS program origin of the Black Hawk on helis com Wikimedia Commons ta Sikorsky UH 60 Black Hawk ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur
Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ABD
Wikimedia Commons'ta Sikorsky UH-60 Black Hawk ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.