Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin konusunda kuşkular bulunmaktadır. (Ağustos 2016) () |
Bu madde, uygun değildir. (Ağustos 2016) |
Onikicilik / On ikiciler İlâhiyatı ya da On İki İmamcılık; Şiîliğin "İsnâaşeriyye" meşrebi içerisinde mevcûd olan On İki İmamcı tüm tarikat ve mezheplerin ortak itikadını tanımlamak maksadıyla kullanılan bir fıkıh deyimi olup, Ca'feriyye, Alevîlik, Bektaşîlik ile Arap Aleviliği'ni de kapsamı altına almaktadır. Şiîliğin "İsnâaşerîyye" ya da "On ikiciler" şubesine göre "On İki İmam", Muhammed bin Abdullah'ın ruhani ve siyâsi takipçileri olarak kabul edilmektedirler.Onikiciler'in İlâhiyâtı'na göre, Muhammed ile tâkipçilerinden oluşan toplam "On Dört Masum" insan (Muhammed, Fâtıma ve On İki İmâm) sadece toplumu adaletle yönetmekle kalmayıp, ayni zamanda şeriatın tefsiri ve Kur'an-ı Kerîm'in bâtınî te'vilini yapmakla selâhiyetlendirilmişlerdir. Toplum için birer rehber ve model olma husûsiyeti taşıyan peygamber ve imâmlar hatadan ve günahtan arındırılmış şahsiyetler olup, Allah tarafından ilâhî bir hüküm yani nass neticesinde seçilerek tâyin edilmişlerdir.On ikiciler'in itikadına göre, müslümanları ilgilendiren itikadî ve fıkhî konuların hepsi üzerinde tam bir mutlak otorite sahibi olan ve Cenâb-ı Hak tarafından ilâhî olarak atanmış olan bir "Mehdî" her çağda mevcûttur. Bu sıra içerisinde Ali birinci sırada yer almakta ve arkasından on bir tane imâm daha gelmektedir. (Bu kural Ehl-i Sünnet tarikat için de geçerli olup, orada yalnızca imâma, "Hazreti Üstâd", "Efendi", ya da "Pîr" gibi ünvânlar verilmekte olup, fıkhî ve diğer hususlarda bu hazreti üstâd efendiler tam bir mutlak otoriteye sahip bulunmaktadırlar.) Bunlar Muhammed bin Abdullah'ın neslinden olup, onun kızı olan Fâtıma'nın erkek çocuklarının soyundan gelmektedirler. Her bir "İmâm-ı Zamân" evvelkinin erkek çocuğu olmak zorundadır ve silsile bu şekilde devam etmektedir. Burada istisnâi kural sadece Hasan el-Mûctebâ'nın erkek kardeşi olan Hüseyin için geçerlidir. On İkinci ve son imâm olan Mehdî'nin ise hâlâ sağ olduğuna ve gayba halinde gizlendiğine inanılmaktadır.
On İki İmamcı tarikât ve mezhepler
- On İki İmamcılık
- İsnâaşeriyye (Onikiciliğin en büyük mezhebi):
- Ca'feriyye (Onikiciler): İsnâaşeriyye Şîası’nın fıkıh mezhebi.
- Kalenderiyye (On İki İmamcılık): Kalenderî bir hayat tarzını benimseyen çeşitli tasavvufî zümrelerin ortak adı.
- (On İki İmamcılık): Kutbüddin Haydar-ı Zâveî’ye (ö. 618/1221 [?]) nisbet edilen bir tarikat.
- Vefâiyye (On İki İmamcılık): Ebü’l-Vefâ el-Bağdâdî’ye (ö. 501/1107) nisbet edilen bir tarikat.
- Bâbaîlik (On İki İmamcılık): Anadolu Selçukluları devrinde, Orta ve Güneydoğu Anadolu’da Baba İlyas’a bağlı Türkmenler’in isyanı dolayısıyla ortaya çıkan ve gayri Sünnî bir istikamette gelişen dinî-tasavvufî hareket.
- Barak’îyyûn (On İki İmamcılık): Başlangıçta Vefâiyye tarikâtından Ebu'l-Baka Baba İlyas bin Ali el-Horasânî’nin halifesi Aybek Babal’nın en iyi müridi, daha sonra ise hem Hacı Bektâş-ı Velî’nin halifesi hem de Rifâiyye tarikatına bağlı Sarı Saltuk Baba’nın müridi olan Barak Baba’nın geliştirdiği sufi/tasavvufî yol;
- Nusayrîlik (Onbircilik; kısmen On İki İmamcıdır): Hz. Ali’ye ilâhlık isnat eden bâtınî bir fırka.
- Hurûfîlik (Kısmen On İki İmamcı/Onbircidir): Fazlullah-ı Hurûfî’nin (ö. 796/1394) kurup geliştirdiği, harflerin esrarına dayanan bâtınî bir akım.
- Nûktâv’îyye (On İki İmamcılık): Muhammed bin Abdullah’ın daha yüksek seviyede reenkarnasyonu olduğu iddiasiyle 1397 yılında kendisini Mehdî ilân eden "Mahmud Pasîkhânî" tarafından İsmailîyye-Nizarîlik mezhebi ile tanınan İsfahan Eyaleti'nin Kaşan şehri yakınlarında "Anjudan" köyünde Hurûf’îyye’nin bir yan kolu olarak kurulan ve Pasîkhânî’nin ölümünden sonra da Şah Tahmasp’ı Mehdî ilân etmeğe kalkışan On İki İmamcı sufi/tasavvufî yol.
- Bektaşîlik (On İki İmamcılık): XIII. yüzyılda Kalenderîlik içinde teşekküle başlayıp XV. yüzyılın sonlarında Hacı Bektâş-ı Velî an‘aneleri etrafında Anadolu’da ortaya çıkan bir tarikat.
- Âhîlik (On İki İmamcılık);
- Dedebabalık (On İki İmamcılık): Hacı Bektaş-ı Veli'nin soyundan gelen Balım Sultan tarafından, 14. ile 15. yüzyıllarda Azerbaycan ve Anadolu'da etkin olan Hurûfîlik akımının da etkisinde kalarak İbahilik, teslis (üçleme), tenasüh ve hülul anlayışlarını da Bektaşîlik içine katmak suretiyle 16. yüzyılın başlarında kurumsallaştırılan, özellikle Balkanlar'daki Türkler arasında yaygın olan On İki İmamcı tasavvufî yol;
- Safeviyye (On İki İmamcı ve Onikiciliğin menşei): Safiyyüddîn-i Erdebîlî (ö. 735/1334) tarafından kurulan ve XVI. yüzyılın başında İran’da Safevî Devleti’ne dönüşen bir tarikat.
- Kızılbaşlık (On İki İmamcılık): 16. yüzyılda Azerbaycan'da yaşayan ve Safevî Devleti'nin kurulması için önemli destek sağlamış olan Hürremîyye (Ḵhorram-Dīnān) 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. adlı bir dinî ve siyâsî topluluğun ruhâni torunları;
- Celâliyye (On İki İmamcılık): Kendini Mehdî ilân eden Bozoklu Şeyh Celâl taraftarlarının oluşturduğu On İki İmamcı sufi/tasavvufî yol.
- Ni'metullāhiyye (On İki İmamcılık): Ni‘metullāh-ı Velî’ye (ö. 834/1431) nisbet edilen bir tarikat.
- Nurbakş’îyye (On İki İmamcılık): Dr. Câvid Nurbakş tarafından 20. yüzyılda yeniden yapılandırılan tasavvufî Yeni-Niʿmetullahîlik yolu.
- Rifâiyye: Ahmed er-Rifâî’ye (ö. 578/1182) nisbet edilen İslâm dünyasının ilk tarikatlarından biri.
- Galibîlik (On İki İmamcılık): Abdülkâdir-i Geylânî ile Ahmed-er Rifâî'nin Tasavvufi prensiplerini benimseyen, mezhepte Hanefî meşrepte ise Alevî olan Sûfî/tasavvufî yol.
- İsnâaşeriyye (Onikiciliğin en büyük mezhebi):
On İki İmamcı başlıca tarikât ve mezhepler ile Şiîlikteki önemli kişiler arasındaki tarihi yakınlıkların basitleştirilmiş şeması:
Ayrıca bakınız
Başvuru kitapları
- Genel tanıtım
- Engin, Ismail & Franz, Erhard (2000). Aleviler / Alewiten. Cilt 1 Band: Kimlik ve Tarih / Identität und Geschichte. Hamburg: Deutsches Orient Institut (Mitteilungen Band 59/2000).
- Engin, Ismail & Franz, Erhard (2001). Aleviler / Alewiten. Cilt 2 Band: İnanç ve Gelenekler / Glaube und Traditionen. Hamburg: Deutsches Orient Institut (Mitteilungen Band 60/2001).
- Engin, Ismail & Franz, Erhard (2001). Aleviler / Alewiten. Cilt 3 Band: Siyaset ve Örgütler / Politik und Organisationen. Hamburg: Deutsches Orient Institut (Mitteilungen Band 61/2001).
- Kehl-Bodrogi, Krisztina (1992). Die Kizilbas/Aleviten. Untersuchungen uber eine esoterische Glaubensgemeinschaft in Anatolien. Die Welt des Islams, (New Series), Vol. 32, No. 1.
- Kitsikis, Dimitri (1999). Multiculturalism in the Ottoman Empire : The Alevi Religious and Cultural Community, in P. Savard & B. Vigezzi eds. Multiculturalism and the History of International Relations Milano: Edizioni Unicopli.
- Kjeilen, Tore (undated). "Alevism 4 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .," in the (online) Encyclopedia of the Orient.
- Shankland, David (2003). The Alevis in Turkey: The Emergence of a Secular Islamic Tradition. Curzon Press.
- Shindeldecker, John (1996). Istanbul: Sahkulu.
- White, Paul J., & Joost Jongerden (eds.) (2003). Turkey’s Alevi Enigma: A Comprehensive Overview. Leiden: Brill.
- Yaman, Ali & Aykan Erdemir (2006). Alevism-Bektashism: A Brief Introduction, London: England Alevi Cultural Centre & Cem Evi.
- Zeidan, David (1999) "" Middle East Review of International Affairs 3/4.
- Alevîlik / Bektaşîlik tarihi
- Birge, John Kingsley (1937). The Bektashi order of dervishes 12 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., London and Hartford.
- Brown, John (1927), The Darvishes of Oriental Spiritualism.
- Küçük, Hülya (2002) The Roles of the Bektashis in Turkey’s National Struggle. Leiden: Brill.
- Mélikoff, Irène (1998). Hadji Bektach: Un mythe et ses avatars. Genèse et évolution du soufisme populaire en Turquie. Leiden: Islamic History and Civilization, Studies and Texts, volume 20, .
- Shankland, David (1994). “Social Change and Culture: Responses to Modernization in an Alevi Village in Anatolia.”In C.N. Hann, ed., When History Accelerates: Essays on Rapid Social Change, Complexity, and Creativity. London: Athlone Press.
- Yaman, Ali (undated). "." (Based on his MA thesis for Istanbul University.)
- Ghulat (Köktendinci) tarikâtler
- Halm, H. (1982). Die Islamische Gnosis: Die extreme Schia und die Alawiten. Zurich.
- Krisztina Kehl-Bodrogi, Krisztina, & Barbara Kellner-Heinkele, Anke Otter-Beaujean, eds. (1997) Syncretistic Religious Communities in the Near East. Leiden: Brill, pp. 11-18.
- Moosa, Matti (1988). Extremist Shiites: The Ghulat Sects, Syracuse University Press.
- Van Bruinessen, Martin (2005). "." French translation published as: "Les pratiques religieuses dans le monde turco-iranien: changements et continuités", Cahiers d'Études sur la Méditerranée Orientale et le Monde Turco-Iranien, no. 39-40, 101-121.
- Alevî kimliği
- Erdemir, Aykan (2005). "Tradition and Modernity: Alevis' Ambiguous Terms and Turkey's Ambivalent Subjects", Middle Eastern Studies, 2005, vol.41, no.6, pp. 937–951.
- Koçan, Gürcan/Öncü, Ahmet (2004) “Citizen Alevi in Turkey: Beyond Confirmation and Denial.” Journal of Historical Sociology, 17/4, pp. 464–489.
- Olsson, Tord & Elizabeth Özdalga/Catharina Raudvere, eds. (1998). Alevi Identity: Cultural, Religious and Social Perspectives. Istanbul: Swedish Research Institute.
- Stokes, Martin (1996). “Ritual, Identity and the State: An Alevi (Shi’a) Cem Ceremony.”In Kirsten E. Schulze et al. (eds.), Nationalism, Minorities and Diasporas: Identities and Rights in the Middle East,, pp. 194-196.
- Vorhoff, Karin (1995). Zwischen Glaube, Nation und neuer Gemeinschaft: Alevitische Identität in der Türkei der Gegenwart. Berlin.
- Avrupa'da Alevîlik
- Geaves, Ron (2003) “Religion and Ethnicity: Community Formation in the British Alevi Community.” Koninklijke Brill NV 50, pp. 52– 70.
- Kosnick, Kira (2004) “‘Speaking in One’s Own Voice’: Representational Strategies of Alevi Turkish Migrants on Open-Access Television in Berlin.” Journal of Ethnic and Migration Studies, 30/5, pp. 979-994.
- Massicard, Elise (2003) “Alevist Movements at Home and Abroad: Mobilization Spaces and Disjunction.” New Perspective on Turkey, 28, pp. 163–188.
- Rigoni, Isabelle (2003) “Alevis in Europe: A Narrow Path towards Visibility.” In: Paul J. White/Joost Jongerden (eds.) Turkey’s Alevi Enigma: A Comprehensive Overview, Leiden: Brill, pp. 159–173.
- Sökefeld, Martin (2002) “Alevi Dedes in the German Diaspora: The Transformation of a Religious Institution.” Zeitschrift für Ethnologie, 127, pp. 163–189.
- Sökefeld, Martin (2004) “Alevis in Germany and the Question of Integration” paper presented at the Conference on the Integration of Immigrants from Turkey in Austria, Germany and Holland, Boğaziçi University, Istanbul, February 27–28, 2004.
- Sökefeld, Martin & Suzanne Schwalgin (2000). “Institutions and their Agents in Diaspora: A Comparison of Armenians in Athens and Alevis in Germany.” Paper presented at the 6th European Association of Social Anthropologist Conference, Krakau.
- Thomä-Venske, Hanns (1990). “The Religious Life of Muslim in Berlin.” In: Thomas Gerholm/Yngve Georg Lithman (eds.) The New Islamic Presence in Western Europe, New York: Mansell, pp. 78–87.
- Wilpert, Czarina (1990) “Religion and Ethnicity: Orientations, Perceptions and Strategies among Turkish Alevi and Sunni Migrants in Berlin.” In: Thomas Gerholm/Yngve Georg Lithman (eds.) The New Islamic Presence in Western Europe. New York: Mansell, pp. 88–106.
- Zirh, Besim Can (2008) “Euro-Alevis: From Gasterbeiter to Transnational Community.” In: Anghel, Gerharz, Rescher and Salzbrunn (eds.) The Making of World Society: Perspectives from Transnational Research. Transcript; 103-130.
- Bibliografya
- Vorhoff, Karin. (1998), “Academic and Journalistic Publications on the Alevi and Bektashi of Turkey.” In: Tord Olsson/Elizabeth Özdalga/Catharina Raudvere (eds.) Alevi Identity: Cultural, Religious and Social Perspectives, Istanbul: Swedish Research Institute, pp. 23–50.
- ESCHATOLOGY iii. Imami Shiʿism 15 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ISLAM IN IRAN vii. THE CONCEPT OF MAHDI IN TWELVER SHIʿISM25 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- RAJʿA 15 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ḠAYBA17 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Türkçe eserler
- Ata, Kelime. (2007), Alevilerin İlk Siyasal Denemesi: (Türkiye Birlik Partisi) (1966–1980). Ankara: Kelime Yayınevi.
- Aydın, Ayhan. (2008), Abidin Özgünay: Yazar Yayıncı ve Cem Dergisi Kurucusu. İstanbul: Niyaz Yayınları.
- Balkız, Ali. (1999), Sivas’tan Sydney’e Pir Sultan. Ankara: İtalik.
- Balkız, Ali. (2002), Pir Sultan’da Birlik Mücadelesi (Hızır Paşalar’a Yanıt). Ankara: İtalik.
- Bilgöl, Hıdır Ali. (1996), Alevîler ve Canlı Fotoğraflar, Alev Yayınları.
- Coşkun, Zeki (1995) Aleviler, Sünniler ve … Öteki Sivas, Istanbul: İletişim Yayınları.
- Dumont, Paul. (1997), “Günümüz Türkiye’sinde Aleviliğin Önemi” içinde Aynayı Yüzüme Ali Göründü Gözüme: Yabancı Araştırmacıların Gözüyle Alevîlik, editör: İlhan Cem Erseven. İsntabul: Ant, 141-161.
- Engin, Havva ve Engin, Ismail (2004). Alevîlik. Istanbul: Kitap Yayınevi.
- Gül, Zeynel. (1995), Yol muyuz Yolcu muyuz? İstanbul: Can Yayınları.
- Gül, Zeynel. (1999), Dernekten Partiye: Avrupa Alevi Örgütlenmesi. Ankara: İtalik.
- Güler, Sabır. (2008), Alevîliğin Siyasal Örgütlenmesi: Modernleşme, Çözülme ve Türkiye Birlik Partisi. Ankara: Dipnot.
- İrat, Ali Murat. (2008), Devletin Bektaşi Hırkası / Devlet, Aleviler ve Ötekiler. İstanbul: Chiviyazıları.
- Kaleli, Lütfü. (2000), “1964-1997 Yılları Arasında Alevi Örgütleri” içinde Aleviler/Alewiten: Kimlik ve Tarih/ Indentität und Geschichte, editörler: İsmail Engin ve Erhard Franz. Hamburg: Deutsches Orient-Institut, 223-241.
- Kaleli, Lütfü. (2000), Alevi Kimliği ve Alevi Örgütlenmeri. İstanbul: Can Yayınları.
- Kaplan, İsmail. (2000), “Avrupa’daki Alevi Örgütlenmesine Bakış” içinde Aleviler/Alewiten: Kimlik ve Tarih/ Indentität und Geschichte, editörler: İsmail Engin ve Erhard Franz. Hamburg: Deutsches Orient-Institut, 241-260.
- Kaplan, İsmail. (2009), Alevice: İnancımız ve Direncimiz. Köln: AABF Yayınları.
- Karamustafaoğlu, Asuman. (2020), "Ömer Nesefi Ehl-i Sünnet Akaidi", Kitap Kalbi Yayıncılık.
- Kocadağ, Burhan. (1996), Alevi Bektaşi Tarihi. İstanbul: Can Yayınları.
- Massicard, Elise. (2007), Alevi Hareketinin Siyasallaşması. İstanbul: İletişim.
- Melikoff, Irene. (1993), Uyur İdik Uyardılar. İstanbul: Cem Yayınevi.
- Okan, Murat. (2004), Türkiye’de Alevîlik / Antropolojik Bir Yaklaşım. Ankara: İmge.
- Özerol, Süleyman. (2009), Hasan Nedim Şahhüseyinoğlu. Ankara: Ürün.
- Şahhüseyinoğlu, H. Nedim. (2001), Hızır Paşalar: Bir İhracın Perde Arkası. Ankara: İtalik.
- Şahhüseyinoğlu, Nedim. (1997), Pir Sultan Kültür Derneği’nin Demokrasi Laiklik ve Özgürlük Mücadelesi. Ankara: PSAKD Yayınları.
- Şahhüseyinoğlu, Nedim. (2001), Alevi Örgütlerinin Tarihsel Süreci. Ankara: İtalik.
- Salman, Meral. 2006, Müze Duvarlarına Sığmayan Dergah: Alevi – Bektaşi Kimliğinin Kuruluş Sürecinde Hacı Bektaş Veli Anma Görenleri. Ankara: Kalan.
- Saraç, Necdet. (2010), Alevîlerin Siyasal Tarihi. İstanbul: Cem.
- Şener, Cemal ve Miyase İlknur. (1995), Şeriat ve Alevilik: Kırklar Meclisi’nden Günümüze Alevi Örgütlenmesi. İstanbul: Ant.
- Tosun, Halis. (2002), Alevi Kimliğiyle Yaşamak. İstanbul: Can Yayınları.
- Vergin, Nur (2000, [1981]), Din, Toplum ve Siyasal Sistem, İstanbul: Bağlam.
- Yaman, Ali (2000) "Anadolu Aleviliği’nde Ocak Sistemi Ve Dedelik Kurumu.” Alevî/Bektaşi.
- Zırh, Besim Can. (2005), “Avro-Alevîler: Ziyaretçi İşçilikten Ulus-aşırı Topluluğa” Kırkbudak 2: 31-58.
- Zırh, Besim Can. (2006), “Avrupa Alevî Konfederasyonu Turgut Öker ile Görüşme” Kırkbudak 2: 51-71.
Kaynakça
- ^ a b "Shi'ite". Encyclopædia Britannica Online. 2007. 1 Kasım 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Kasım 2007.
- ^ Nasr (1979), p.10
- ^ Momen (1985), p.174
- ^ Gleave, Robert. "Imamate". Encyclopaedia of Islam and the Muslim world; vol.1. MacMillan. ISBN .
- ^ Dursun Gümüşoğlu: Tâcü'l Arifîn es-Seyyid Ebu'l Vefâ Menakıbnamesi - Yaşamı ve Tasavvufi Görüşleri, Can Yayınları, 2006, s. 48
- ^ Roger M. Savory (ref. Abdülbaki Gölpınarlı), Encyclopaedia of Islâm, "Kizil-Bash", Online Edition 2005
- ^ Muhammed Ebû Zehra: Mezhepler Tarihi, Sayfa 225, Düşün Yayıncılık, İstanbul, 2011. (Câ’bir, i’tikad ve imân esasları konusunda Câ’fer-i Sâdık’tan ders almış ve onun i’tikadını benimsemiştir. Câ’bir bin Hayyân, Câf’er-i Sadık’ın îlmini topladığı beşyüz risâlesini bir araya getirerek tek bir kitâp halinde yayınlamıştır. Câ’bir bu risâlelerin, kendisinin Câf’er-i Sadık’tan edindiği feyz ve ilhâmlar sayesinde teşekkül ettiğini belirtmiştir.)
- ^ Muhammed Ebû Zehra, Mezhepler Tarihi, Sayfa 225, Düşün Yayıncılık, İstanbul, 2011. (İmâm Câ’fer’in Allah’ın mevcûdiyetini bilme gayesi için Kozmoloji ilmiyle uğraştığını bildiren deliller vardır. Elde ettiği bilgileri Allah’ın vahdaniyetini ispat etmek amacıyla kullanmıştır. Bu konuda, İmâm Câ’fer-i Sadık, Kur'an’in evren ve tabiât hakkında bilgiler vererek insanları düşündürme methodunu uygulamıştır. Mufaddal bin Amra’ya yazdırdığı “Risalet-ût Tevhîd” adlı kitabında tabiât olaylarının insanın hizmetine sunulmuş olduğunu öne sürerek, hepsinin bir yaratıcının eseri olması gerekliliği hakkında yürüttüğü fikirlerini savunmuştur.)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Agustos 2016 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Agustos 2016 Onikicilik On ikiciler Ilahiyati ya da On Iki Imamcilik Siiligin Isnaaseriyye mesrebi icerisinde mevcud olan On Iki Imamci tum tarikat ve mezheplerin ortak itikadini tanimlamak maksadiyla kullanilan bir fikih deyimi olup Ca feriyye Alevilik Bektasilik ile Arap Aleviligi ni de kapsami altina almaktadir Siiligin Isnaaseriyye ya da On ikiciler subesine gore On Iki Imam Muhammed bin Abdullah in ruhani ve siyasi takipcileri olarak kabul edilmektedirler Onikiciler in Ilahiyati na gore Muhammed ile takipcilerinden olusan toplam On Dort Masum insan Muhammed Fatima ve On Iki Imam sadece toplumu adaletle yonetmekle kalmayip ayni zamanda seriatin tefsiri ve Kur an i Kerim in batini te vilini yapmakla selahiyetlendirilmislerdir Toplum icin birer rehber ve model olma hususiyeti tasiyan peygamber ve imamlar hatadan ve gunahtan arindirilmis sahsiyetler olup Allah tarafindan ilahi bir hukum yani nass neticesinde secilerek tayin edilmislerdir On ikiciler in itikadina gore muslumanlari ilgilendiren itikadi ve fikhi konularin hepsi uzerinde tam bir mutlak otorite sahibi olan ve Cenab i Hak tarafindan ilahi olarak atanmis olan bir Mehdi her cagda mevcuttur Bu sira icerisinde Ali birinci sirada yer almakta ve arkasindan on bir tane imam daha gelmektedir Bu kural Ehl i Sunnet tarikat icin de gecerli olup orada yalnizca imama Hazreti Ustad Efendi ya da Pir gibi unvanlar verilmekte olup fikhi ve diger hususlarda bu hazreti ustad efendiler tam bir mutlak otoriteye sahip bulunmaktadirlar Bunlar Muhammed bin Abdullah in neslinden olup onun kizi olan Fatima nin erkek cocuklarinin soyundan gelmektedirler Her bir Imam i Zaman evvelkinin erkek cocugu olmak zorundadir ve silsile bu sekilde devam etmektedir Burada istisnai kural sadece Hasan el Mucteba nin erkek kardesi olan Huseyin icin gecerlidir On Ikinci ve son imam olan Mehdi nin ise hala sag olduguna ve gayba halinde gizlendigine inanilmaktadir Arapcada Kalifgrafik Ali gosterimi Sii Islam inancinda Ali bin Ebu Talib in cok ozel bir yeri vardir Siilikte mevcut imamet anlayisina gore Islam peygamberi Muhammed bin Abdullah vefat ettiginde yerine imam olmasi gereken kisi Ali el Murteza ydi Dolayisiyla imametin Ali nin soyundan devam etmesi sarttir On Iki Imamci tarikat ve mezheplerOn Iki Imamcilik Isnaaseriyye Onikiciligin en buyuk mezhebi Ca feriyye Onikiciler Isnaaseriyye Siasi nin fikih mezhebi Kalenderiyye On Iki Imamcilik Kalenderi bir hayat tarzini benimseyen cesitli tasavvufi zumrelerin ortak adi On Iki Imamcilik Kutbuddin Haydar i Zavei ye o 618 1221 nisbet edilen bir tarikat Vefaiyye On Iki Imamcilik Ebu l Vefa el Bagdadi ye o 501 1107 nisbet edilen bir tarikat Babailik On Iki Imamcilik Anadolu Selcuklulari devrinde Orta ve Guneydogu Anadolu da Baba Ilyas a bagli Turkmenler in isyani dolayisiyla ortaya cikan ve gayri Sunni bir istikamette gelisen dini tasavvufi hareket Barak iyyun On Iki Imamcilik Baslangicta Vefaiyye tarikatindan Ebu l Baka Baba Ilyas bin Ali el Horasani nin halifesi Aybek Babal nin en iyi muridi daha sonra ise hem Haci Bektas i Veli nin halifesi hem de Rifaiyye tarikatina bagli Sari Saltuk Baba nin muridi olan Barak Baba nin gelistirdigi sufi tasavvufi yol Alevilik On Iki Imamcilik Nusayrilik Onbircilik kismen On Iki Imamcidir Hz Ali ye ilahlik isnat eden batini bir firka Hurufilik Kismen On Iki Imamci Onbircidir Fazlullah i Hurufi nin o 796 1394 kurup gelistirdigi harflerin esrarina dayanan batini bir akim Nuktav iyye On Iki Imamcilik Muhammed bin Abdullah in daha yuksek seviyede reenkarnasyonu oldugu iddiasiyle 1397 yilinda kendisini Mehdi ilan eden Mahmud Pasikhani tarafindan Ismailiyye Nizarilik mezhebi ile taninan Isfahan Eyaleti nin Kasan sehri yakinlarinda Anjudan koyunde Huruf iyye nin bir yan kolu olarak kurulan ve Pasikhani nin olumunden sonra da Sah Tahmasp i Mehdi ilan etmege kalkisan On Iki Imamci sufi tasavvufi yol Bektasilik On Iki Imamcilik XIII yuzyilda Kalenderilik icinde tesekkule baslayip XV yuzyilin sonlarinda Haci Bektas i Veli an aneleri etrafinda Anadolu da ortaya cikan bir tarikat Ahilik On Iki Imamcilik Dedebabalik On Iki Imamcilik Haci Bektas i Veli nin soyundan gelen Balim Sultan tarafindan 14 ile 15 yuzyillarda Azerbaycan ve Anadolu da etkin olan Hurufilik akiminin da etkisinde kalarak Ibahilik teslis ucleme tenasuh ve hulul anlayislarini da Bektasilik icine katmak suretiyle 16 yuzyilin baslarinda kurumsallastirilan ozellikle Balkanlar daki Turkler arasinda yaygin olan On Iki Imamci tasavvufi yol Safeviyye On Iki Imamci ve Onikiciligin mensei Safiyyuddin i Erdebili o 735 1334 tarafindan kurulan ve XVI yuzyilin basinda Iran da Safevi Devleti ne donusen bir tarikat Kizilbaslik On Iki Imamcilik 16 yuzyilda Azerbaycan da yasayan ve Safevi Devleti nin kurulmasi icin onemli destek saglamis olan Hurremiyye Ḵhorram Dinan 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi adli bir dini ve siyasi toplulugun ruhani torunlari Celaliyye On Iki Imamcilik Kendini Mehdi ilan eden Bozoklu Seyh Celal taraftarlarinin olusturdugu On Iki Imamci sufi tasavvufi yol Ni metullahiyye On Iki Imamcilik Ni metullah i Veli ye o 834 1431 nisbet edilen bir tarikat Nurbaks iyye On Iki Imamcilik Dr Cavid Nurbaks tarafindan 20 yuzyilda yeniden yapilandirilan tasavvufi Yeni Niʿmetullahilik yolu Rifaiyye Ahmed er Rifai ye o 578 1182 nisbet edilen Islam dunyasinin ilk tarikatlarindan biri Galibilik On Iki Imamcilik Abdulkadir i Geylani ile Ahmed er Rifai nin Tasavvufi prensiplerini benimseyen mezhepte Hanefi mesrepte ise Alevi olan Sufi tasavvufi yol On Iki Imamci baslica tarikat ve mezhepler ile Siilikteki onemli kisiler arasindaki tarihi yakinliklarin basitlestirilmis semasi Hasim bin ʿAbd Menaf Hasimogullari ʿAbd el Muttalib bin Hasim Amine bint Vehb ʿAbd Allah bin ʿAbd el Muttalib Ebu Talib Ez Zubeyr Hamza Abbas binʿAbd el Muttalib Hatice bint Huveylid Muhammed ʿAbd Allah bin Abbas Fatima Ali Havlet bint Ca fer Ali bin ʿAbd Allah Selman i Farisi Hasan bin Ali Huseyin Seyyid es Suheda Muhammed bin Hanefiyye Abbasiler Muhammed el Imam bin Ali bin el Abbas Hasan bin Zeyyid Zeyyid bin Hasan Hasan el Mu tena Zeynelabidin Keysanilik Bu Muslim iyye Mazdekcilik Taberistan Alavileri Hasan bin Zeyd ʿAbd Allah el Kamil Muhammed el Bakir Zeyd bin Ali es Sehid Sinbad Neo Mazdekcilik Ibrahim bin ʿAbd Allah Muhammed bin ʿAbd Allah Muhammed bin Abdullah el Mehdi Idrisiler Zeyd iyye Imamet Zeydilik El Mukanna iyye Hurremiyye Babek Hurremi Yahya bin ʿAbd Allah Zu n Nun el Misri Ca bir bin Hayyan Caʿfer es Sadik Hasan bin Zeyd ul Alevi Kizilbas Gnostisizm Beyazid i Bestami ʿAbd Allah el Eftah bin Caʿfer i Sadik Ismail bin Ca fer es Sadik Musa el Kazim Cepniler Tahtacilar Fethilik Eftah iyye Vafi Ahmed ʿAbd Allah bin Muhammed bin Isma il el Vafi Muhammed bin Isma il es Sakir Yediciler Ali er Riza Taberistan Zeydi Alaviler Emirligi Melamilik Muhammed bin ʿAbd Allah el Eftah Taki Muhammed ʿAhmed bin ʿAbd Allah bin Muhammed et Taki Ismaililik Isma il iyye Yedicilik Muhammed el Cevad Tavvusilik Tavvus iyye Alticilik Batinilik Isma il iyye Ezoterizm Tasavvuf Razi ʿAbd Allah Huseyin bin ʿAhmed bin ʿAbd Allah ez Zeki Kufeli Hamdan Karmat Karmatiyye Yediciler Ali el Hadi Vakifilik Vakif iyye Mitraizm Sabiilik Mehdi Fatimi Ebu Saʿid Hasan bin Behram Cennabi Bahreyn Hasan el Askeri Muhammed bin Ali en Naki Muhammedilik Muhammed iyye Muhammed ed Derezi Fatimi Devleti Karmatilik Yediciler elʿBakl iyye Muhammed el Mehdi FazlʿAllah Esterabadi Hurufilik Muhammad bin Nusayr Durzilik Mustalilik Nizarilik On Iki Imam Hurufilik Nusayrilik Mecid iyye Hafiz iyye Tayyib iyye Turkistan Aleviligi Kabbalah Sunni Buhra DavudiʿBuhra 1094 Alamut Kalesi Sabbahiyye Muhammed Kebir Arizi Mahmud Pasikhani Caʿferi Buhra 1426 Patani Buhra 1538 SuleymaniʿBuhra 1591 Alavi Buhra 1625 Tacu l Arifin Ebu l Vefa Vefailik Vefa iyye Nuktavilik Hurufilik Hebtiahs Buhra 1754 Etbei MelekʿBuhra 1840 Ileri Davudi Buhra 1977 Tac ed Din Geylani Halvet iyye Zahid iyye Ebu l Beka Baba Ilyas Babailik Baba iyye Seyyid Nesimi Huruf iyye Yusuf Hemedani Melamet iyye Kalender iyye Uveys bin Amir i Kareni Uveys iyye Imamet Isnaaseriyye ogretisi Safi ud Din Ishak Safev iyye Baba Ishak Ishak iyye Dedebabalik Bektas iyye Ahmed Yesevi Yesevilik Melamet iyye Hallac i Mansur En el Hak Cuneyd El Bagdadi Sadr ed Din Musa Hoca Ala ed Din Ali Hamid ud Din i Veli Haci Bayram i Veli Ahmed er Rifai Kutb ud Din Haydar Kalenderilik Yesevilik Muhy ud Din i Arabi Sufi metafizigi Abdulkadir Geylani Kadir iyye Seyh Ibrahim Cuneyd Haydar Bayram iyye Celvet iyye Aziz Mahmud Hudayi Rifa iyye Haci Bektas i Veli Haydarilik Ekberilik Sadr ed Din Konevi Ekber iyye Yefa i Sah Ni metullah i Veli Sultan Ali MirzaSafevi Devleti I Ismail Sari Saltik Dede Saltuk iyye Galip Hasan Kuscuoglu Ahi Evran Ahilik Kizilbas Ni metullah iyye Isna aser iyye Barak iyyun Galibi Tarikati Taptuk Emre Abdal Musa Burhan ed Din Halil ullah Alevilik Kurt Aleviligi Yunus Emre Balim Sultan Nadir Sah Sultan Sahak Adiyy bin Musafir Kaygusuz Abdal Bektasilik Nurbaks iyye Caʿfer iyye Yaresaniler Ezidiler Ali iyye Harabat iyye Usuli Ahbari Pir Sultan Abdal Celal iyye Afsarlar Luviler Kabalizm Kul Himmet Kacar Hanedani Isik Aleviligi Seyhilik Babilik Velayet i Fakih ya Hukumet i Islami Ezeli Babiler Bahailik Iran Ayrica bakinizImamet Imamiyye Isnaaseriyye Ca feriyye Alevi NusayrilikBasvuru kitaplariGenel tanitimEngin Ismail amp Franz Erhard 2000 Aleviler Alewiten Cilt 1 Band Kimlik ve Tarih Identitat und Geschichte Hamburg Deutsches Orient Institut Mitteilungen Band 59 2000 ISBN 3 89173 059 4 Engin Ismail amp Franz Erhard 2001 Aleviler Alewiten Cilt 2 Band Inanc ve Gelenekler Glaube und Traditionen Hamburg Deutsches Orient Institut Mitteilungen Band 60 2001 ISBN 3 89173 061 6 Engin Ismail amp Franz Erhard 2001 Aleviler Alewiten Cilt 3 Band Siyaset ve Orgutler Politik und Organisationen Hamburg Deutsches Orient Institut Mitteilungen Band 61 2001 ISBN 3 89173 062 4 Kehl Bodrogi Krisztina 1992 Die Kizilbas Aleviten Untersuchungen uber eine esoterische Glaubensgemeinschaft in Anatolien Die Welt des Islams New Series Vol 32 No 1 Kitsikis Dimitri 1999 Multiculturalism in the Ottoman Empire The Alevi Religious and Cultural Community in P Savard amp B Vigezzi eds Multiculturalism and the History of International Relations Milano Edizioni Unicopli Kjeilen Tore undated Alevism 4 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde in the online Encyclopedia of the Orient Shankland David 2003 The Alevis in Turkey The Emergence of a Secular Islamic Tradition Curzon Press Shindeldecker John 1996 Istanbul Sahkulu White Paul J amp Joost Jongerden eds 2003 Turkey s Alevi Enigma A Comprehensive Overview Leiden Brill Yaman Ali amp Aykan Erdemir 2006 Alevism Bektashism A Brief Introduction London England Alevi Cultural Centre amp Cem Evi ISBN 975 98065 3 3 Zeidan David 1999 Middle East Review of International Affairs 3 4 Alevilik Bektasilik tarihiBirge John Kingsley 1937 The Bektashi order of dervishes 12 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde London and Hartford Brown John 1927 The Darvishes of Oriental Spiritualism Kucuk Hulya 2002 The Roles of the Bektashis in Turkey s National Struggle Leiden Brill Melikoff Irene 1998 Hadji Bektach Un mythe et ses avatars Genese et evolution du soufisme populaire en Turquie Leiden Islamic History and Civilization Studies and Texts volume 20 ISBN 90 04 10954 4 Shankland David 1994 Social Change and Culture Responses to Modernization in an Alevi Village in Anatolia In C N Hann ed When History Accelerates Essays on Rapid Social Change Complexity and Creativity London Athlone Press Yaman Ali undated Based on his MA thesis for Istanbul University Ghulat Koktendinci tarikatlerHalm H 1982 Die Islamische Gnosis Die extreme Schia und die Alawiten Zurich Krisztina Kehl Bodrogi Krisztina amp Barbara Kellner Heinkele Anke Otter Beaujean eds 1997 Syncretistic Religious Communities in the Near East Leiden Brill pp 11 18 Moosa Matti 1988 Extremist Shiites The Ghulat Sects Syracuse University Press Van Bruinessen Martin 2005 French translation published as Les pratiques religieuses dans le monde turco iranien changements et continuites Cahiers d Etudes sur la Mediterranee Orientale et le Monde Turco Iranien no 39 40 101 121 Alevi kimligiErdemir Aykan 2005 Tradition and Modernity Alevis Ambiguous Terms and Turkey s Ambivalent Subjects Middle Eastern Studies 2005 vol 41 no 6 pp 937 951 Kocan Gurcan Oncu Ahmet 2004 Citizen Alevi in Turkey Beyond Confirmation and Denial Journal of Historical Sociology 17 4 pp 464 489 Olsson Tord amp Elizabeth Ozdalga Catharina Raudvere eds 1998 Alevi Identity Cultural Religious and Social Perspectives Istanbul Swedish Research Institute Stokes Martin 1996 Ritual Identity and the State An Alevi Shi a Cem Ceremony In Kirsten E Schulze et al eds Nationalism Minorities and Diasporas Identities and Rights in the Middle East pp 194 196 Vorhoff Karin 1995 Zwischen Glaube Nation und neuer Gemeinschaft Alevitische Identitat in der Turkei der Gegenwart Berlin Avrupa da AlevilikGeaves Ron 2003 Religion and Ethnicity Community Formation in the British Alevi Community Koninklijke Brill NV 50 pp 52 70 Kosnick Kira 2004 Speaking in One s Own Voice Representational Strategies of Alevi Turkish Migrants on Open Access Television in Berlin Journal of Ethnic and Migration Studies 30 5 pp 979 994 Massicard Elise 2003 Alevist Movements at Home and Abroad Mobilization Spaces and Disjunction New Perspective on Turkey 28 pp 163 188 Rigoni Isabelle 2003 Alevis in Europe A Narrow Path towards Visibility In Paul J White Joost Jongerden eds Turkey s Alevi Enigma A Comprehensive Overview Leiden Brill pp 159 173 Sokefeld Martin 2002 Alevi Dedes in the German Diaspora The Transformation of a Religious Institution Zeitschrift fur Ethnologie 127 pp 163 189 Sokefeld Martin 2004 Alevis in Germany and the Question of Integration paper presented at the Conference on the Integration of Immigrants from Turkey in Austria Germany and Holland Bogazici University Istanbul February 27 28 2004 Sokefeld Martin amp Suzanne Schwalgin 2000 Institutions and their Agents in Diaspora A Comparison of Armenians in Athens and Alevis in Germany Paper presented at the 6th European Association of Social Anthropologist Conference Krakau Thoma Venske Hanns 1990 The Religious Life of Muslim in Berlin In Thomas Gerholm Yngve Georg Lithman eds The New Islamic Presence in Western Europe New York Mansell pp 78 87 Wilpert Czarina 1990 Religion and Ethnicity Orientations Perceptions and Strategies among Turkish Alevi and Sunni Migrants in Berlin In Thomas Gerholm Yngve Georg Lithman eds The New Islamic Presence in Western Europe New York Mansell pp 88 106 Zirh Besim Can 2008 Euro Alevis From Gasterbeiter to Transnational Community In Anghel Gerharz Rescher and Salzbrunn eds The Making of World Society Perspectives from Transnational Research Transcript 103 130 BibliografyaVorhoff Karin 1998 Academic and Journalistic Publications on the Alevi and Bektashi of Turkey In Tord Olsson Elizabeth Ozdalga Catharina Raudvere eds Alevi Identity Cultural Religious and Social Perspectives Istanbul Swedish Research Institute pp 23 50 ESCHATOLOGY iii Imami Shiʿism 15 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISLAM IN IRAN vii THE CONCEPT OF MAHDI IN TWELVER SHIʿISM25 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde RAJʿA 15 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ḠAYBA17 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce eserlerAta Kelime 2007 Alevilerin Ilk Siyasal Denemesi Turkiye Birlik Partisi 1966 1980 Ankara Kelime Yayinevi Aydin Ayhan 2008 Abidin Ozgunay Yazar Yayinci ve Cem Dergisi Kurucusu Istanbul Niyaz Yayinlari Balkiz Ali 1999 Sivas tan Sydney e Pir Sultan Ankara Italik Balkiz Ali 2002 Pir Sultan da Birlik Mucadelesi Hizir Pasalar a Yanit Ankara Italik Bilgol Hidir Ali 1996 Aleviler ve Canli Fotograflar Alev Yayinlari Coskun Zeki 1995 Aleviler Sunniler ve Oteki Sivas Istanbul Iletisim Yayinlari Dumont Paul 1997 Gunumuz Turkiye sinde Aleviligin Onemi icinde Aynayi Yuzume Ali Gorundu Gozume Yabanci Arastirmacilarin Gozuyle Alevilik editor Ilhan Cem Erseven Isntabul Ant 141 161 Engin Havva ve Engin Ismail 2004 Alevilik Istanbul Kitap Yayinevi Gul Zeynel 1995 Yol muyuz Yolcu muyuz Istanbul Can Yayinlari Gul Zeynel 1999 Dernekten Partiye Avrupa Alevi Orgutlenmesi Ankara Italik Guler Sabir 2008 Aleviligin Siyasal Orgutlenmesi Modernlesme Cozulme ve Turkiye Birlik Partisi Ankara Dipnot Irat Ali Murat 2008 Devletin Bektasi Hirkasi Devlet Aleviler ve Otekiler Istanbul Chiviyazilari Kaleli Lutfu 2000 1964 1997 Yillari Arasinda Alevi Orgutleri icinde Aleviler Alewiten Kimlik ve Tarih Indentitat und Geschichte editorler Ismail Engin ve Erhard Franz Hamburg Deutsches Orient Institut 223 241 Kaleli Lutfu 2000 Alevi Kimligi ve Alevi Orgutlenmeri Istanbul Can Yayinlari Kaplan Ismail 2000 Avrupa daki Alevi Orgutlenmesine Bakis icinde Aleviler Alewiten Kimlik ve Tarih Indentitat und Geschichte editorler Ismail Engin ve Erhard Franz Hamburg Deutsches Orient Institut 241 260 Kaplan Ismail 2009 Alevice Inancimiz ve Direncimiz Koln AABF Yayinlari Karamustafaoglu Asuman 2020 Omer Nesefi Ehl i Sunnet Akaidi Kitap Kalbi Yayincilik Kocadag Burhan 1996 Alevi Bektasi Tarihi Istanbul Can Yayinlari Massicard Elise 2007 Alevi Hareketinin Siyasallasmasi Istanbul Iletisim Melikoff Irene 1993 Uyur Idik Uyardilar Istanbul Cem Yayinevi Okan Murat 2004 Turkiye de Alevilik Antropolojik Bir Yaklasim Ankara Imge Ozerol Suleyman 2009 Hasan Nedim Sahhuseyinoglu Ankara Urun Sahhuseyinoglu H Nedim 2001 Hizir Pasalar Bir Ihracin Perde Arkasi Ankara Italik Sahhuseyinoglu Nedim 1997 Pir Sultan Kultur Dernegi nin Demokrasi Laiklik ve Ozgurluk Mucadelesi Ankara PSAKD Yayinlari Sahhuseyinoglu Nedim 2001 Alevi Orgutlerinin Tarihsel Sureci Ankara Italik Salman Meral 2006 Muze Duvarlarina Sigmayan Dergah Alevi Bektasi Kimliginin Kurulus Surecinde Haci Bektas Veli Anma Gorenleri Ankara Kalan Sarac Necdet 2010 Alevilerin Siyasal Tarihi Istanbul Cem Sener Cemal ve Miyase Ilknur 1995 Seriat ve Alevilik Kirklar Meclisi nden Gunumuze Alevi Orgutlenmesi Istanbul Ant Tosun Halis 2002 Alevi Kimligiyle Yasamak Istanbul Can Yayinlari Vergin Nur 2000 1981 Din Toplum ve Siyasal Sistem Istanbul Baglam Yaman Ali 2000 Anadolu Aleviligi nde Ocak Sistemi Ve Dedelik Kurumu Alevi Bektasi Zirh Besim Can 2005 Avro Aleviler Ziyaretci Iscilikten Ulus asiri Topluluga Kirkbudak 2 31 58 Zirh Besim Can 2006 Avrupa Alevi Konfederasyonu Turgut Oker ile Gorusme Kirkbudak 2 51 71 Kaynakca a b Shi ite Encyclopaedia Britannica Online 2007 1 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Kasim 2007 Nasr 1979 p 10 Momen 1985 p 174 Gleave Robert Imamate Encyclopaedia of Islam and the Muslim world vol 1 MacMillan ISBN 0 02 865604 0 Dursun Gumusoglu Tacu l Arifin es Seyyid Ebu l Vefa Menakibnamesi Yasami ve Tasavvufi Gorusleri Can Yayinlari 2006 s 48 Roger M Savory ref Abdulbaki Golpinarli Encyclopaedia of Islam Kizil Bash Online Edition 2005 Muhammed Ebu Zehra Mezhepler Tarihi Sayfa 225 Dusun Yayincilik Istanbul 2011 Ca bir i tikad ve iman esaslari konusunda Ca fer i Sadik tan ders almis ve onun i tikadini benimsemistir Ca bir bin Hayyan Caf er i Sadik in ilmini topladigi besyuz risalesini bir araya getirerek tek bir kitap halinde yayinlamistir Ca bir bu risalelerin kendisinin Caf er i Sadik tan edindigi feyz ve ilhamlar sayesinde tesekkul ettigini belirtmistir Muhammed Ebu Zehra Mezhepler Tarihi Sayfa 225 Dusun Yayincilik Istanbul 2011 Imam Ca fer in Allah in mevcudiyetini bilme gayesi icin Kozmoloji ilmiyle ugrastigini bildiren deliller vardir Elde ettigi bilgileri Allah in vahdaniyetini ispat etmek amaciyla kullanmistir Bu konuda Imam Ca fer i Sadik Kur an in evren ve tabiat hakkinda bilgiler vererek insanlari dusundurme methodunu uygulamistir Mufaddal bin Amra ya yazdirdigi Risalet ut Tevhid adli kitabinda tabiat olaylarinin insanin hizmetine sunulmus oldugunu one surerek hepsinin bir yaraticinin eseri olmasi gerekliligi hakkinda yuruttugu fikirlerini savunmustur