Klinik çalışmalar veya klinik deneyler, yeni tedaviler (yeni aşılar, ilaçlar, , ve tıbbi cihazlar gibi) ve daha fazla çalışma ve karşılaştırma gerektiren bilinen müdahaleler dahil olmak üzere biyomedikal veya davranışsal müdahaleler hakkında belirli soruları yanıtlamak için tasarlanmış insan katılımcılar üzerinde ileriye dönük biyomedikal veya davranışsal araştırma çalışmalarıdır. Klinik çalışmalar dozaj, güvenlik ve etkinlik hakkında veri üretir. Bunlar ancak tedavinin onaylanmasının istendiği ülkede onayı alındıktan sonra yürütülür. Bu makamlar çalışmanın incelemekten sorumludur; onayları tedavinin 'güvenli' veya etkili olduğu anlamına gelmez, sadece çalışmanın yapılabileceği anlamına gelir.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJFNUwwTnNhVzVwWTJGc1gxUnlhV0ZzWDFCaGNuUnBZMmx3WVc1MFgxSmxZMlZwZG1WelgwbHVhbVZqZEdsdmJsOGxNamd6TkRBek16STVOREEyTVNVeU9TNXFjR2N2TWpNd2NIZ3RRMnhwYm1sallXeGZWSEpwWVd4ZlVHRnlkR2xqYVhCaGJuUmZVbVZqWldsMlpYTmZTVzVxWldOMGFXOXVYeVV5T0RNME1ETXpNamswTURZeEpUSTVMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
Ürün türüne ve geliştirme aşamasına bağlı olarak, araştırmacılar başlangıçta gönüllüleri veya hastaları küçük kaydeder ve daha sonra aşamalı olarak daha büyük ölçekli karşılaştırmalı çalışmalar yürütürler. Klinik çalışmalar boyut ve maliyet açısından farklılık gösterebilir ve tek bir ülkede veya birden fazla ülkede tek bir araştırma merkezini veya içerebilir. Klinik çalışma tasarımı, sonuçların ve sağlamayı amaçlar.
Klinik çalışmaların maliyetleri onaylanan ilaç başına milyarlarca dolar arasında değişebilir ve tamamlanması 11-14 yıl sürer. Destekleyici bir kamu kuruluşu veya bir ilaç, biyoteknoloji veya tıbbi cihaz şirketi olabilir. İzleme ve laboratuar çalışmaları gibi deneme için gerekli bazı işlevler, veya merkezi bir laboratuar gibi dış kaynaklı bir ortak tarafından yönetilebilir. İnsan klinik deneylerinde başlatılan tüm ilaçların yalnızca yüzde 10'u haline gelir.
Genel bakış
İlaç çalışmaları
Bazı klinik çalışmalar, sağlıklı denekleri kapsar. Diğer klinik çalışmalar, deneysel bir tedaviyi denemek isteyen belirli sağlık sorunları olan kişilerle ilgilidir. Pilot deneyler, takip edecek klinik çalışmanın tasarımı için fikir edinmek amacıyla yürütülür.
Tıbbi tedavileri test etmenin iki amacı vardır: yeterince iyi çalışıp çalışmadıklarını öğrenmek, buna "etkinlik" veya "etkililik" denir; ve yeterince güvenli olup olmadıklarını öğrenmek, buna "güvenlik" denir. Her ikisi de mutlak bir kriter değildir; hem güvenlik hem de etkinlik, tedavinin nasıl kullanılacağı, başka hangi tedavilerin mevcut olduğu ve hastalığın veya durumun ciddiyetine göre değerlendirilir.:8 Örneğin, kanseri tedavi etmek için kullanılan birçok ilacın, reçetesiz satılan bir ağrı kesici ilaç için kabul edilemeyecek ciddi yan etkileri vardır, ancak kanser ilaçları bir doktor gözetiminde ve yaşamı tehdit eden bir durum için kullanıldığından onaylanmıştır.
ABD'de yaşlılar nüfusun %14'ünü oluştururken, ilaçların üçte birinden fazlasını tüketmektedirler. daha büyük sağlık sorunları ve ilaç kullanımları veri yorumlamasını zorlaştırdığı ve genç insanlardan farklı fizyolojik kapasiteye sahip oldukları için genellikle çalışmaların dışında bırakılır. Çocuklar ve ilgisiz tıbbi rahatsızlıkları olan kişiler de sıklıkla kapsam dışı bırakılmaktadır. Hamile kadınlar fetüse yönelik potansiyel riskler nedeniyle sıklıkla çalışma dışı bırakılmaktadır.
Destekleyici, yeni ilaçla hangi alternatif veya mevcut tedavilerin karşılaştırılacağı ve ne tür hastaların fayda görebileceği de dahil olmak üzere, uzman klinik araştırmacılardan oluşan bir panel ile koordinasyon içinde çalışmayı tasarlar. Destekleyici bir lokasyonda yeterli sayıda denek bulamazsa, diğer lokasyonlardaki araştırmacılar çalışmaya katılmak üzere işe alınır.
Deneme sırasında, araştırmacılar önceden belirlenmiş özelliklere sahip denekleri işe alır, tedaviyi/tedavileri uygular ve tanımlanmış bir süre boyunca deneklerin sağlığı hakkında veri toplar. Veriler arasında yaşamsal belirtiler, çalışma ilacının kandaki veya dokulardaki konsantrasyonu, semptomlardaki değişiklikler ve çalışma ilacının hedeflediği durumda iyileşme veya kötüleşme olup olmadığı gibi ölçümler yer alır. Araştırmacılar verileri çalışma sponsoruna gönderir ve sponsor da istatistiksel testler kullanarak birleştirilmiş verileri analiz eder.
Klinik çalışma hedeflerine örnek olarak bir ilacın veya cihazın güvenliğinin ve göreceli etkinliğinin değerlendirilmesi verilebilir:
- Belirli bir hasta türü üzerinde
- Değişen dozajlarda
- Yeni bir endikasyon için
- Bir durumun tedavisinde, o duruma yönelik standart tedaviye kıyasla iyileştirilmiş etkinliğin değerlendirilmesi
- Çalışma ilacı veya cihazının, söz konusu durum için halihazırda onaylanmış/yaygın olarak kullanılan iki veya daha fazla müdahaleye göre değerlendirilmesi
Çoğu klinik çalışma yeni müdahalenin bir alternatifini test ederken, bazıları üç veya dörde kadar genişler ve bir plasebo içerebilir.
Küçük, tek lokasyonlu denemeler dışında, tasarım ve hedefler adı verilen bir belgede belirtilir. Protokol, çalışmanın "kullanım kılavuzu"dur ve tüm araştırmacıların araştırmayı benzer denekler üzerinde aynı şekilde gerçekleştirmesini ve verilerin tüm denekler arasında karşılaştırılabilir olmasını sağlar.
Bir çalışma, hipotezleri test etmek ve sonuçları titizlikle izlemek ve değerlendirmek için tasarlandığından, bilimsel yöntemin, özellikle de deneysel adımın bir uygulaması olarak görülebilir.
En yaygın klinik çalışmalar yeni farmasötik ürünleri, tıbbi cihazları, biyolojik maddeleri, tanı testlerini, psikolojik tedavileri veya diğer müdahaleleri değerlendirir. Ulusal bir yeniliğin pazarlanmasını onaylamadan önce klinik deneyler gerekebilir.
Cihaz denemeleri
İlaçlara benzer şekilde, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tıbbi cihaz üreticilerinin de için klinik deneyler yürütmeleri gerekmektedir. Cihaz denemeleri yeni bir cihazı yerleşik bir tedaviyle karşılaştırabilir veya benzer cihazları birbirleriyle karşılaştırabilir. Vasküler cerrahi alanında ilkine örnek olarak, abdominal aort anevrizmasının tedavisi için eski tekniğini daha yeni cihazıyla karşılaştıran Açık ve Endovasküler Onarım (OVER denemesi) verilebilir. İkincisine bir örnek, yetişkin kadınlarda idrar kaçırma tedavisinde kullanılan mekanik cihazlarla ilgili klinik çalışmalardır.
Prosedür denemeleri
İlaçlara benzer şekilde, tıbbi veya cerrahi prosedürler de klinik çalışmalara tabi tutulabilir, örneğin subfertilite için fibroid tedavisinde farklı cerrahi yaklaşımların karşılaştırılması gibi. Ancak, cerrahi ortamda klinik çalışmalar etik olmadığında veya lojistik olarak mümkün olmadığında, bunun yerini alacaktır.
Tarihçe
Gelişim
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpaa0wwMWxiR2x1WjNWbFgwcGxibTVsY2k1cWNHY3ZNekF3Y0hndFRXVnNhVzVuZFdWZlNtVnVibVZ5TG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
Erken dönem tıbbi deneyler sıklıkla yapılmasına rağmen, müdahalenin etkinliğinin gösterilmesi için doğru bir karşılaştırma sağlayacak bir kullanılması genellikle eksikti. Örneğin, çiçek hastalığını önlemek için inokülasyonun (o zamanlar olarak adlandırılıyordu) başlatılması için kampanya yürüten Mary Wortley Montagu, ölüm cezasına çarptırılmış yedi mahkûmun hayatları karşılığında variolasyona tabi tutulmasını ayarladı. Hayatta kalmalarına ve çiçek hastalığına yakalanmamalarına rağmen, bu sonucun inokülasyondan mı yoksa başka bir faktörden mi kaynaklandığını değerlendirecek bir kontrol grubu yoktu. Edward Jenner tarafından çiçek aşısı üzerinde yapılan benzer deneyler de kavramsal olarak aynı derecede kusurluydu.
İlk uygun klinik çalışma İskoç doktor tarafından gerçekleştirilmiştir. Günümüzde C vitamini eksikliğinden kaynaklandığı bilinen iskorbüt hastalığı, uzun mesafeli okyanus yolculuklarında mürettebatın refahı üzerinde genellikle korkunç etkiler yaratırdı. 1740'ta 'ın felaketle sonuçlanması Avrupa'da büyük yankı uyandırdı; 1900 kişiden 1400'ü ölmüştü ve bunların çoğunun iskorbüt hastalığına yakalandığı iddia ediliyordu.İngiliz Doğu Hindistan Şirketinin İngiliz askeri cerrahı , 17. yüzyıldan itibaren turunçgillerin (iskorbüt önleyici etkisi vardır) tüketilmesini tavsiye etmiş, ancak bunların kullanımı yaygınlaşmamıştır.
Lind 1747 yılında ilk gerçekleştirmiştir. Denizde iki ay geçirdikten sonra - gemidekiler zaten iskorbüt hastalığına yakalanmışken - asidik nitelikte bir besin takviyesini deneye dahil etti. On iki iskorbüt hastası denizciyi ikişer kişilik altı gruba ayırdı. Hepsine aynı diyet uygulanmış ancak ek olarak birinci gruba günde bir litre elma şarabı, ikinci gruba yirmi beş damla vitriol iksiri (sülfürik asit), üçüncü gruba altı kaşık sirke, dördüncü gruba yarım litre deniz suyu, beşinci gruba iki portakal ve bir limon, son gruba ise baharatlı bir macun ve arpa suyu verilmiştir. Beşinci grubun tedavisi altı gün sonra meyveleri bitince durdurulmuştur, ancak o zamana kadar bir denizci göreve hazır hale gelmiş, diğeri ise neredeyse iyileşmiştir. Bunun dışında sadece birinci grup tedavinin bir miktar etkisini gösterdi. Lind'in araştırmasının onuruna her yıl 20 Mayıs Klinik Denemeler Günü olarak kutlanmaktadır.
1750'den sonra disiplin modern şeklini almaya başladı. İngiliz doktor , adlı etkisiz ilaç üzerine yaptığı ünlü çalışmasında plasebo etkisinin doğru tanımlanması için bir kontrol grubunun önemini ortaya koymuştur. Bu yöndeki diğer çalışmalar 1860'larda seçkin doktor tarafından yürütülmüştür.
Londra'daki 'da çalışan (ö. 1884), klinik deneyler sürecine önemli katkılarda bulunmuş ve " kronik nefriti bugün esansiyel hipertansiyon olarak adlandırdığımız durumdan ayırmıştır. Ayrıca için Toplu Araştırma Kaydını kurdu; bu organizasyon hastane ortamı dışında çalışan hekimlerden veri topladı ve modern işbirliğine dayalı klinik çalışmaların öncüsü oldu."
Modern çalışmalar
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJWaUwwRjFjM1JwYmw5Q2NtRmtabTl5WkY5SWFXeHNMbXB3Wnk4eU1qQndlQzFCZFhOMGFXNWZRbkpoWkdadmNtUmZTR2xzYkM1cWNHYz0uanBn.jpg)
Sir Ronald A. Fisher, tarım alanında çalışırken, 1920'lerde deneylerin uygun şekilde tasarlanması için doğru bir metodoloji olarak Deneysel Tasarım İlkelerini geliştirmiştir. Başlıca fikirleri arasında önemi - bireylerin deney için farklı gruplara rastgele atanması; - belirsizliği azaltmak için ölçümlerin tekrarlanması ve varyasyon kaynaklarını belirlemek için deneylerin tekrarlanması; - deneysel birimlerin birbirine benzer birimlerden oluşan gruplar halinde düzenlenmesi ve böylece alakasız varyasyon kaynaklarının azaltılması; kullanılması - birkaç bağımsız faktörün etkilerini ve olası değerlendirmede etkilidir.
1930'lu yıllardan itibaren klinik denemelerin önemini resmen kabul etmiştir. Konsey, deneysel gerekçelerle hastalıkların tedavisinde değer taşıması muhtemel görünen yeni ürünler üzerinde uygun şekilde kontrol edilen klinik deneylerin düzenlenmesine yardımcı olmak ve tavsiyelerde bulunmak üzere Terapötik Denemeler Komitesi'ni kurmuştur.
İlk randomize tedavi denemesi MRC Tüberküloz Araştırma Biriminde Sir Geoffrey Marshall (1887-1982) tarafından gerçekleştirilmiştir. 1946-1947 yılları arasında gerçekleştirilen deney, streptomisin kimyasalının akciğer tüberkülozunu iyileştirmedeki etkinliğini test etmeyi amaçlıyordu. Deneme hem çift kör hem de plasebo kontrollüydü.
Klinik deneylerin metodolojisi, streptomisin deneylerinde yer almış olan Sir tarafından daha da geliştirilmiştir. Hill, 1920'lerden itibaren istatistiği tıbba uyguladı ve diğerlerinin yanı sıra ünlü matematikçi 'ın derslerine katıldı. ile birlikte sigara ve akciğer kanseri arasındaki korelasyon üzerine yürüttüğü dönüm noktası niteliğindeki çalışmasıyla ünlendi. İkili, 1950 yılında akciğer kanseri hastalarını eşleştirilmiş kontrol grubu ile karşılaştıran bir vaka kontrol çalışması yürütmüş ve ayrıca içeren başlatmıştır. Royal Society'ye seçilme belgesinde kendisi için "... yeni terapötik ve profilaktik ajanların değerlendirilmesinde şu anda ulusal ve uluslararası düzeyde kullanılan hassas deneysel yöntemlerin tıpta geliştirilmesinde lider" ifadesi kullanılmıştır.
Uluslararası klinik çalışmalar günü 20 Mayıs'ta kutlanmaktadır.
kullanılan kısaltmalar genellikle yapmacıktır ve alay konusu olmuştur.
Türler
Klinik çalışmalar, araştırmacılar tarafından oluşturulan araştırma hedefine göre sınıflandırılır.
- , araştırmacılar denekleri gözlemler ve sonuçlarını ölçer. Araştırmacılar çalışmayı aktif olarak yönetmezler.
- Girişimsel bir çalışmada, araştırmacılar araştırma deneklerine deneysel bir ilaç, cerrahi prosedür, tıbbi cihaz kullanımı, teşhis veya başka bir müdahale vererek tedavi edilen denekleri tedavi görmeyen veya standart tedavi görenlerle karşılaştırırlar. Daha sonra araştırmacılar deneklerin sağlığının nasıl değiştiğini değerlendirirler.
Çalışmalar amaçlarına göre sınıflandırılır. Çalışma sponsoruna insan araştırmaları için onay verildikten sonra, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) çalışmaların sonuçlarını türlerine göre düzenler ve izler:
- Korunma çalışmaları, hastalığı hiç geçirmemiş kişilerde hastalığı önlemenin veya bir hastalığın geri dönmesini engellemenin yollarını arar. Bu yaklaşımlar ilaçlar, vitaminler veya diğer mikro besinler, aşılar veya yaşam tarzı değişikliklerini içerebilir.
- Tarama çalışmaları, belirli hastalıkları veya sağlık koşullarını tanımlamanın yollarını test eder.
- Teşhis çalışmaları, belirli bir hastalığı veya durumu teşhis etmek için daha iyi testler veya prosedürler bulmak amacıyla yürütülür.
- Tedavi çalışmaları deneysel ilaçları, yeni ilaç kombinasyonlarını veya cerrahi ya da radyasyon tedavisine yeni yaklaşımları test eder.
- Yaşam kalitesi çalışmaları (destekleyici bakım denemeleri) kronik bir hastalığı olan kişilerin konforunun ve bakım kalitesinin nasıl iyileştirileceğini değerlendirir.
- Genetik çalışmalar, bir kişinin bir hastalığa yakalanma olasılığını artıran veya azaltan genetik bozuklukların tahmin doğruluğunu değerlendirmek için yürütülür.
- Epidemiyolojik çalışmalar, çok sayıda insanda hastalıkların genel nedenlerini, modellerini veya kontrolünü belirleme amacına sahiptir.
- Merhametli kullanım çalışmaları veya çalışmaları, başka gerçekçi seçenekleri olmayan az sayıda hastaya kısmen test edilmiş, onaylanmamış terapötikler sağlar. Genellikle bu, etkili bir tedavinin onaylanmadığı bir hastalığı veya tüm standart tedavileri başarısız olmuş ve sağlığı randomize klinik çalışmalara katılmaya uygun olmayacak kadar tehlikede olan bir hastayı içerir. Genellikle, bu tür istisnalar için hem FDA hem de ilaç şirketi tarafından vaka bazında onay verilmelidir.
- Sabit çalışmalar, mevcut verileri yalnızca araştırmanın tasarımı sırasında dikkate alır, araştırma başladıktan sonra değişiklik yapmaz ve çalışma tamamlanana kadar sonuçları değerlendirmez.
- çalışmalar, araştırmayı tasarlamak için mevcut verileri kullanır ve daha sonra araştırma ilerledikçe değişiklik yapmak için ara sonuçları kullanır. Değişiklikler arasında dozaj, örneklem büyüklüğü, denenen ilaç, hasta seçim kriterleri ve "kokteyl" karışımı yer alır. Uyarlanabilir çalışmalar, denemenin ilerleyişini değerlendirmek için genellikle kullanır. Bazı durumlarda denemeler, daha fazla bilgi elde edildikçe düzenli olarak tedavilerin ve hasta gruplarının eklendiği ve çıkarıldığı devam eden bir süreç haline gelmiştir. Amaç, terapötik etkisi olan ilaçları daha hızlı bir şekilde belirlemek ve ilacın uygun olduğu hasta popülasyonlarını sıfırlamaktır.
Klinik araştırmalar tipik olarak dört aşamada yürütülür ve her aşamada farklı sayıda denek kullanılır ve belirli bir etkiyi belirlemeye odaklanmak için farklı bir amaca sahiptir.
Fazlar
Yeni ilaçları içeren klinik çalışmalar genellikle beş faza ayrılır. İlaç onay sürecinin her aşaması ayrı bir klinik çalışma olarak değerlendirilir. süreci normalde I-IV fazları boyunca uzun yıllar boyunca, sıklıkla on yıl veya daha uzun bir süreyi kapsayacak şekilde ilerleyecektir. İlaç I, II ve III fazlarından başarıyla geçerse genellikle ulusal düzenleyici otorite tarafından genel popülasyonda kullanım için onaylanacaktır. Faz IV denemeleri, yeni onaylanan ilaç, tanı veya cihaz piyasaya sürüldükten sonra gerçekleştirilir ve riskler, faydalar veya en iyi kullanımlar hakkında değerlendirme sağlar.
Faz | Amaç | Notlar |
---|---|---|
Faz 0 | İnsanlarda farmakodinamik ve farmakokinetik | Faz 0 denemeleri isteğe bağlı ilk insan denemeleridir. Çalışma ilacının veya tedavisinin tek subterapötik dozları, ajanın farmakodinamiği (ilacın vücuda ne yaptığı) ve farmakokinetiği (vücudun ilaçlara ne yaptığı) hakkında ön veri toplamak için az sayıda deneğe (tipik olarak 10 ila 15) verilir. Bir test ilacı için deneme, bunların beklendiği gibi göründüğünü doğrulamak için ilacın emilimini, dağılımını, metabolizasyonunu ve klirensini (atılımını) ve ilacın vücuttaki etkileşimlerini belgeler. |
Faz I | Güvenlik taraması | Genellikle birinci şahıs denemeleridir. Güvenliği değerlendirmek, güvenli dozaj aralıklarını belirlemek ve yan etkileri tanımlamak için küçük bir grup insan (tipik olarak 20-80) üzerinde yapılan testlerdir. |
Faz II | Genellikle bir plasebo karşı bir "" ilacın ön etkinliğinin belirlenmesi | Faz II-a özellikle dozaj gereksinimlerini (ne kadar ilaç verilmesi gerektiği) değerlendirmek için tasarlanırken, Faz II-b çalışması etkinliği belirlemek için tasarlanmıştır ve ilacın reçete edilen doz(lar)da ne kadar iyi çalıştığını inceleyerek terapötik bir doz aralığı oluşturur. |
Faz III | Güvenlik ve etkinliğin nihai onayı | İlacın etkinliğini doğrulamak, etkililiğini değerlendirmek, yan etkilerini izlemek, yaygın olarak kullanılan tedavilerle karşılaştırmak ve güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlayacak bilgileri toplamak için büyük insan gruplarıyla (tipik olarak 1.000-3.000) yapılan testlerdir. |
Faz IV | Satış sırasında güvenlik çalışmaları | Pazarlama sonrası çalışmalar riskleri, faydaları ve optimal kullanımı tanımlar. Bu nedenle, ilacın aktif tıbbi kullanım ömrü boyunca devam eder. |
Çalışma tasarımı
temel bir ayrım, ile arasındadır.Epidemiyolojide ve gibi gözlemsel çalışma türleri, randomize kontrollü çalışmaya göre daha az ikna edici kanıtlar sağlar. Gözlemsel çalışmalarda, araştırmacılar katılımcılara verilen tedaviler ile sağlık durumları arasındaki ilişkileri geriye dönük olarak değerlendirir ve bu da tasarım ve yorumlamada önemli hatalara yol açabilir.
Randomize kontrollü bir çalışma, çalışma tedavisinin insan sağlığı üzerinde bir etkiye neden olduğuna dair ikna edici kanıtlar sağlayabilir.
Bazı Faz II ve çoğu Faz III ilaç çalışmaları randomize, çift kör ve plasebo kontrollü olarak tasarlanır.
- Randomize: Her bir çalışma deneği; çalışma tedavisi veya plasebo almak üzere rastgele atanmıştır.
- Kör: Çalışmaya katılan denekler hangi çalışma tedavisini aldıklarını bilmezler. Çalışma çift kör ise araştırmacılar da bir deneğin hangi tedaviyi aldığını bilmezler. Bunun amacı, araştırmacıların iki gruba farklı muamele etmesini önlemektir. "Çift kukla" tasarımı olarak adlandırılan bir çift kör çalışma biçimi, önyargıya karşı ek bir sigorta sağlar. Bu tür bir çalışmada, tüm hastalara dönüşümlü olarak hem plasebo hem de aktif dozlar verilir.
- Plasebo kontrollü: Plasebo (sahte tedavi) kullanımı, araştırmacıların çalışma tedavisinin etkisini plasebo etkisinden izole etmelerini sağlar.
Az sayıda denek içeren klinik çalışmalar, tek bir araştırmacı veya küçük bir araştırmacı grubu tarafından "desteklenebilir" ve basit soruları test etmek veya daha kapsamlı bir randomize kontrollü çalışma için araştırmayı genişletmek üzere fizibilite yapmak üzere tasarlanmıştır.
Klinik çalışmalar akademik kurumlar, ilaç şirketleri, devlet kurumları ve hatta özel gruplar tarafından "desteklenebilir" (finanse edilebilir ve organize edilebilir). Çalışmalar; yeni ilaçlar, biyoteknoloji, tanı testleri veya tıbbi cihazlar için, pazar onayını belirleyecek olan düzenleyici incelemeye sunulmadan önce güvenlik ve etkinliklerini belirlemek amacıyla yürütülür.
Aktif kontrol çalışmaları
Birçok durumda, bir hastalıktan muzdarip bir kişiye plasebo vermek etik olmayabilir. Bunu ele almak için "aktif karşılaştırıcı" ("aktif kontrol" olarak da bilinir) denemeler yapmak yaygın bir uygulama haline gelmiştir. Aktif kontrol grubu olan denemelerde, deneklere ya deneysel tedavi ya da daha önce onaylanmış ve etkinliği bilinen bir tedavi verilir.
Ana protokol
Bu tür çalışmalarda birden fazla deneysel tedavi tek bir denemede test edilir. , araştırmacıların hastaları genetik profillerine göre gruplandırmalarını, bu profile dayalı ilaçları bu gruba vermelerini ve sonuçları karşılaştırmalarını sağlar. Her biri farklı bir ilaç getiren birden fazla şirket katılabilir. Bu tür ilk yaklaşım, hastadan hastaya değişen genetik bozukluklar içeren skuamöz hücre kanserini hedeflemektedir. Amgen, AstraZeneca ve Pfizer ilk kez bir geç aşama denemesinde birlikte çalışmaktadır. Genomik profilleri deneme ilaçlarından herhangi biriyle eşleşmeyen hastalar, bağışıklık sistemini kansere saldırması için uyarmak üzere tasarlanmış bir ilaç almaktadırlar.
Klinik çalışma protokolü
, araştırmayı tanımlamak ve yönetmek için kullanılan bir belgedir. Uzmanlardan oluşan bir panel tarafından hazırlanır. Tüm çalışma araştırmacılarının protokole sıkı sıkıya uyması beklenir.
Protokol, planlanan araştırmanın bilimsel gerekçesini, hedef(ler)ini, tasarımını, metodolojisini, istatistiksel değerlendirmelerini ve organizasyonunu açıklar. Araştırmanın ayrıntıları, gibi protokolde atıfta bulunulan belgelerde sağlanır.
Protokol, araştırma deneklerinin güvenliğini ve sağlığını güvence altına almak ve araştırmacılar tarafından araştırmanın yürütülmesi için kesin bir şablon sağlamak için kesin bir çalışma planı içerir. Bu, verilerin tüm araştırmacılar/siteler arasında birleştirilmesini sağlar. Protokol ayrıca çalışma yöneticilerini de (genellikle ) bilgilendirir.
Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği veya Japonya'daki ilaç, biyoteknoloji veya tıbbi cihaz şirketleri tarafından desteklenen klinik araştırma protokollerinin formatı ve içeriği, Beşeri İlaçların Tescili için Teknik Gerekliliklerin Uyumlaştırılması Uluslararası Konferansı (ICH) tarafından yayınlanan İyi Klinik Uygulama kılavuzuna uyacak şekilde standartlaştırılmıştır. Kanada ve Avustralya'daki düzenleyici makamlar da ICH kılavuzlarını takip etmektedir. gibi dergiler araştırmacıları protokollerini yayınlamaya teşvik etmektedir.
Tasarım özellikleri
Aydınlatılmış ona
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgzTHpkbUwxQkJVa0ZOVDFWT1ZGOUZiR2xmVEdsc2JIbGZTVzVtYjNKdFpXUmZRMjl1YzJWdWRGOUViMk4xYldWdWRDNWthbloxTDNCaFoyVXhMVEl5TUhCNExWQkJVa0ZOVDFWT1ZGOUZiR2xmVEdsc2JIbGZTVzVtYjNKdFpXUmZRMjl1YzJWdWRGOUViMk4xYldWdWRDNWthbloxTG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
Klinik araştırmalar, çalışmaya katılan kişilere "" temsil eden bir belge imzalatır. Belgede çalışmanın amacı, süresi, gerekli prosedürler, riskler, potansiyel faydalar, kilit kişiler ve kurumsal gereklilikler gibi ayrıntılar yer alır. Katılımcı daha sonra belgeyi imzalayıp imzalamayacağına karar verir. Katılımcı herhangi bir ceza olmaksızın istediği zaman geri çekilebileceğinden, belge bir sözleşme değildir.
Aydınlatılmış onam, bir katılımcının katılıp katılmamaya karar vermeden önce temel gerçekler hakkında bilgilendirildiği yasal bir süreçtir. Araştırmacılar çalışmanın ayrıntılarını deneğin anlayabileceği şekilde açıklar. Bilgiler deneğin anadilinde sunulur. Genel olarak çocuklar kendi başlarına aydınlatılmış onam veremezler, ancak yaşlarına ve diğer faktörlere bağlı olarak bilgilendirilmiş onay vermeleri gerekebilir.
İstatistiksel güç
Herhangi bir klinik çalışmada, örneklem büyüklüğü olarak da adlandırılan denek sayısı, müdahalenin etkilerini güvenilir bir şekilde tespit etme ve ölçme yeteneği üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Bu yetenek "" olarak tanımlanır ve çalışmanın maliyetine değip değmeyeceğini anlamak için bir çalışma başlatılmadan önce hesaplanmalıdır. Genel olarak, daha büyük bir örneklem büyüklüğü istatistiksel gücü ve aynı zamanda maliyeti artırır.
İstatistiksel güç, bir denemenin tedavi ve kontrol grupları arasında belirli bir büyüklükteki (veya daha büyük) bir farkı tespit etme yeteneğini tahmin eder. Örneğin, her grupta 100 hasta bulunan plaseboya karşı lipit düşürücü bir ilaç denemesi, 10 mg/dL veya daha fazla doz alan plasebo ve deneme grupları arasındaki farkı tespit etmek için 0,90'lık bir güce sahip olabilir, ancak 6 mg/dL'lik bir farkı tespit etmek için yalnızca 0,70'lik bir güce sahip olabilir.
Plasebo grupları
Sadece bir tedavi uygulamanın spesifik olmayan etkileri olabilir. Bunlar, sadece plasebo alan hastaların dahil edilmesiyle kontrol edilir. Denekler, hangi gruba ait oldukları bildirilmeden rastgele atanır. Birçok çalışma çift kördür, böylece araştırmacılar bir deneğin hangi gruba atandığını bilmezler.
Bir deneğin plasebo grubuna atanması, mevcut en iyi tedaviyi alma hakkını ihlal ediyorsa etik bir sorun teşkil edebilir. Helsinki Bildirgesi bu konuda kılavuz ilkeler sunmaktadır.
Süre
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg0THpnM0wwUnlkV2RmUlhaaGJIVmhkR2x2Ymw5UWNtOWpaWE56TG1wd1p5ODVNREJ3ZUMxRWNuVm5YMFYyWVd4MVlYUnBiMjVmVUhKdlkyVnpjeTVxY0djPS5qcGc=.jpg)
Klinik çalışmalar, yeni bir tedavi geliştirmek için yapılan araştırmaların sadece küçük bir kısmıdır. Örneğin potansiyel ilaçların klinik çalışmalara girmeden önce keşfedilmesi, saflaştırılması, karakterize edilmesi ve laboratuvarlarda (hücre ve hayvan çalışmalarında) test edilmesi gerekir. Toplamda, sadece bir tanesi klinik bir deneyde test edilme noktasına ulaşmadan önce yaklaşık 1000 potansiyel ilaç test edilmektedir. Örneğin, yeni bir kanser ilacı klinik çalışmalara girmeden önce ortalama altı yıllık bir araştırma sürecinden geçmektedir. Ancak yeni kanser ilaçlarının kullanıma sunulmasındaki en büyük engel, klinik çalışmaların tamamlanması için geçen süredir. Ortalama olarak, bir kanser ilacının klinik çalışmalara girmesinden halka satış için düzenleyici kurumlardan onay almasına kadar yaklaşık sekiz yıl geçmektedir. Diğer hastalıklara yönelik ilaçlar da benzer zaman çizelgelerine sahiptir.
Bazı nedenlerden dolayı bir klinik çalışma birkaç yıl sürebilir:
- Kanser gibi kronik hastalıklarda, bir kanser tedavisinin hasta üzerinde bir etkisi olup olmadığını görmek yıllar olmasa da aylar alır.
- Güçlü bir etkiye sahip olması beklenmeyen ilaçlar için (yani 'herhangi' bir etkiyi gözlemlemek için çok sayıda hastanın kullanılması gerekir), ilacın etkinliğini test etmek için yeterli sayıda hastayı kullanmak (yani istatistiksel güç elde etmek) birkaç yıl sürebilir.
- Her klinik çalışmaya yalnızca hedef hastalık durumuna sahip belirli kişiler katılabilir. Bu belirli hastaları tedavi eden araştırmacılar denemeye katılmalıdır. Daha sonra arzu edilen hastaları belirlemeli ve onlardan veya ailelerinden çalışmaya katılmak için izin almalıdırlar.
Bir klinik çalışma, tedavinin uzun vadeli etkisini belirlemeyi amaçlayan ve "uzatma aşaması" olarak adlandırılan, çalışmaya katılan kişiler için aylar ila yıllar arasında değişen uzatılmış bir çalışma sonrası takip dönemi de içerebilir.
Çalışmaların tamamlanmasının önündeki en büyük engel, katılacak insan sayısının azlığıdır. Bütün ilaç ve birçok cihaz denemeleri nüfusun bir alt kümesini hedefler, yani herkes katılamaz. Bazı ilaç denemeleri, hastaların alışılmadık hastalık özellikleri kombinasyonlarına sahip olmasını gerektirmektedir. Uygun hastaları bulmak ve onaylarını almak, özellikle de doğrudan bir fayda elde edemeyecekleri durumlarda (ödeme yapılmadığı, çalışma ilacının işe yaradığı henüz kanıtlanmadığı veya hastaya plasebo verilebileceği için) oldukça zordur. Kanser hastaları söz konusu olduğunda, kanserli yetişkinlerin %5'inden daha azı ilaç denemelerine katılacaktır. Amerika İlaç Araştırma ve Üreticileri Birliği'ne (PhRMA) göre, 2005 yılında yaklaşık 400 kanser ilacı klinik deneylerde test edilmekteydi. Bunların hepsi faydalı olmayacaktır, ancak faydalı olanların da onaylanması gecikebilir çünkü katılımcı sayısı çok düşüktür.
Mevsimsel etkilerin (, mevsimsel duygusal bozukluk, grip ve cilt hastalıkları gibi) potansiyelini içeren klinik çalışmalar için, çalışma, ilacın test edilebileceği yılın sınırlı bir bölümünde (polen alerjileri için ilkbahar gibi) yapılabilir.
Yeni bir ilaç içermeyen klinik çalışmalar genellikle çok daha kısa sürelidir. ( gibi epidemiyolojik çalışmalar istisnadır).
Yönetim
Yerel bir araştırmacı tarafından tasarlanan klinik çalışmalar ve (ABD'de) federal olarak finanse edilen klinik çalışmalar, neredeyse her zaman çalışmayı tasarlayan ve hibe için başvuran araştırmacı tarafından yönetilir. Küçük ölçekli cihaz çalışmaları sponsor şirket tarafından yönetilebilir. Yeni ilaçların klinik araştırmaları genellikle sponsor şirket tarafından kiralanan bir (SAK) tarafından yönetilir. Sponsor, ilaç ve tıbbi gözetimi sağlar. Bir klinik araştırmanın tüm idari işlerini yürütmek üzere bir SAK ile sözleşme yapılır.
Faz II-IV için SAK, katılımcı araştırmacıları işe alır, onları eğitir, onlara malzeme sağlar, çalışma yönetimini ve veri toplamayı koordine eder, toplantılar düzenler, sahaları klinik protokole uygunluk açısından izler ve destekleyicinin her sahadan veri almasını sağlar. Hızlı IRB/IEC onayı ve daha hızlı saha başlatma ve hasta alımı sağlamak için SAK ile koordinasyon sağlamak üzere uzman da işe alınabilir. Yeni ilaçların Faz I klinik araştırmaları genellikle, deneklerin tam zamanlı personel tarafından gözlemlenebildiği, özel farmakologların bulunduğu uzman bir klinik araştırma kliniğinde yürütülür. Bu klinikler genellikle bu çalışmalarda uzmanlaşmış bir SAK tarafından yönetilir.
Katılımcı bir sahada, bir veya daha fazla araştırma asistanı (genellikle hemşireler) klinik araştırmanın yürütülmesinde işin çoğunu yapar. Araştırma asistanının görevi aşağıdakilerden bazılarını veya tümünü içerebilir:
- yerel (IRB) çalışmanın yürütülmesi için izin almak üzere gerekli belgeleri sağlamak
- çalışmanın başlatılmasına yardımcı olmak
- uygun hastaları belirlemek, onlardan veya ailelerinden onay almak
- çalışma tedavilerini uygulamak
- verileri toplamak ve istatistiksel olarak analiz etmek
- takip sırasında veri dosyalarını korumak ve güncellemek
- IRB'nin yanı sıra destekleyici ve SAK ile iletişim kurmak.
Kalite
Bir klinik çalışma bağlamında kalite, tipik olarak, hem araştırmanın yürütülmesi sırasında hem de araştırma sonuçlarının kullanımında karar vermeyi etkileyebilecek hataların olmamasını ifade eder.
Pazarlama
Etkileşimsel Adalet Modeli, klinik araştırma kaydı konusunda doktorla konuşmaya istekli olmanın etkilerini test etmek için kullanılabilir. Sonuçlar, hastanın doktoruyla konuşmaya daha istekli olması durumunda potansiyel klinik araştırma adaylarının klinik araştırmalara kaydolma olasılığının daha düşük olduğunu ortaya koymuştur. Bu bulgunun arkasındaki neden, hastaların mevcut bakımlarından memnun olmaları olabilir. Algılanan adalet ile klinik araştırmaya kayıt arasındaki negatif ilişkinin bir diğer nedeni de bakım sağlayıcıdan bağımsızlığın olmamasıdır. Sonuçlar, doktorlarıyla konuşmaya istekli olmama ile klinik araştırmaya kaydolma arasında pozitif bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Mevcut bakım sağlayıcılarıyla klinik araştırmalar hakkında konuşmaya istekli olmama, hastaların doktordan bağımsız olmasından kaynaklanıyor olabilir. Klinik araştırmalar hakkında konuşma olasılığı daha düşük olan hastalar, alternatif tedaviler hakkında daha iyi bir fikir edinmek için diğer bilgi kaynaklarını kullanmaya daha isteklidir. Klinik araştırma kayıtları, halkı klinik araştırma kayıtları hakkında bilgilendirmek için web sitelerini ve televizyon reklamlarını kullanmak üzere motive edilmelidir.
Bilgi teknolojisi
Son on yılda klinik çalışmaların planlanması ve yürütülmesinde bilgi teknolojisi kullanımının yaygınlaştığı görülmektedir. genellikle araştırma sponsorları veya SAK'lar tarafından, özellikle araştırma sahalarıyla ilgili olarak, bir klinik araştırmanın operasyonel yönlerinin planlanmasına ve yönetilmesine yardımcı olmak için kullanılır. Belirli bir alanda uzmanlığa sahip araştırmacıları ve araştırma sahalarını belirlemeye yönelik gelişmiş analitik, devam eden araştırmalarla ilgili kamusal ve özel bilgileri kullanır.
Web tabanlı (EVY) ve , klinik araştırmaların çoğunda sahalardan vaka raporu verilerini toplamak, kalitesini yönetmek ve analize hazırlamak için kullanılmaktadır. sistemleri, hastaların kayıtlarını telefon kullanarak kaydetmek ve hastaları belirli bir tedavi koluna tahsis etmek için siteler tarafından kullanılmaktadır (telefonlar giderek artan bir şekilde bazen EVY sisteminin bir parçası olan web tabanlı (IWRS) araçlarla değiştirilmektedir).
Geçmişte genellikle kağıt tabanlı iken, ölçümler giderek artan bir şekilde web portalları veya elde taşınan (veya eDiary) cihazları kullanılarak, bazen de kablosuz olarak toplanmaktadır. Toplanan verileri analiz etmek ve ruhsat başvurusuna hazırlamak için istatistiksel yazılımlar kullanılmaktadır. Bu uygulamaların çoğuna erişim, web tabanlı giderek daha fazla toplanmaktadır. 2011 yılında FDA, uzaktan hasta izleme olarak da bilinen telemonitoring yöntemini kullanarak hastaların evlerinde biyometrik veriler toplayan ve bunları elektronik olarak deneme veri tabanına aktaran bir Faz I denemesini onaylamıştır. Bu teknoloji çok daha fazla veri noktası sağlar ve hastalar için çok daha uygundur, çünkü deneme alanlarına daha az ziyarette bulunurlar.
Analiz
Bir klinik çalışma, iki veya daha fazla müdahale arasındaki nicel farklılıkları ortaya çıkarabilecek veriler üretir; bu farklılıkların doğru olup olmadığını, şanstan kaynaklanıp kaynaklanmadığını veya tedavisizlikle (plasebo) aynı olup olmadığını belirlemek için istatistiksel analizler kullanılır. Bir klinik çalışmadan elde edilen veriler, araştırma süresi boyunca aylardan yıllara kadar uzanan bir zaman diliminde kademeli olarak birikir. Buna göre, çalışmanın erken dönemlerinde işe alınan katılımcılara ait sonuçlar, denekler hala çalışmada tedavi gruplarına atanırken analiz için hazır hale gelir. Erken analiz, ortaya çıkan kanıtların çalışmanın durdurulup durdurulmayacağı veya katılımcıların çalışmanın daha başarılı bölümüne yeniden atanıp atanmayacağı konusundaki kararlara yardımcı olmasını sağlayabilir. Araştırmacılar ayrıca veri analizi tedavi etkisi olmadığını gösterdiğinde bir çalışmayı durdurmak isteyebilirler.
Etik konular
Klinik çalışmalar uygun düzenleyici makamlar tarafından yakından denetlenir. Hastalar üzerinde tıbbi veya terapötik bir müdahale içeren tüm çalışmalar, araştırmanın yürütülmesine izin verilmeden önce denetleyici bir etik kurul tarafından onaylanmalıdır. Yerel etik kurul, girişimsel olmayan çalışmaları (gözlemsel çalışmalar veya önceden toplanmış verileri kullananlar) nasıl denetleyeceği konusunda takdir yetkisine sahiptir. ABD'de bu organ (KİK) olarak adlandırılır; AB'de ise olarak adlandırılır. Çoğu KİK yerel araştırmacının hastanesinde veya kurumunda bulunur, ancak bazı sponsorlar daha küçük kurumlarda çalışan araştırmacılar için merkezi (bağımsız/kar amaçlı) bir KİK'in kullanılmasına izin verir.
Etik olması için, araştırmacılar katılımcı insan deneklerin tam ve almalıdır. (KİK'in ana işlevlerinden biri potansiyel hastaların klinik çalışma hakkında yeterince bilgilendirilmesini sağlamaktır). Hastanın kendisi rıza gösteremeyecek durumdaysa araştırmacılar hastanın yasal olarak yetkilendirilmiş temsilcisinden rıza isteyebilir. Buna ek olarak, klinik çalışma katılımcıları, kendilerine karşı herhangi bir olumsuz işlem yapılmaksızın istedikleri zaman klinik çalışmadan çekilebilecekleri konusunda bilgilendirilmelidir.Kaliforniya'da eyalet, yasal olarak yetkilendirilmiş temsilci olarak hizmet verebilecek kişilere öncelik tanımıştır.
ABD'nin bazı bölgelerinde, yerel KİK'in araştırmacıları ve çalışanlarını klinik araştırma yapmadan önce sertifikalandırması gerekmektedir. Federal hasta gizliliği () yasasını ve iyi klinik uygulamaları anlamaları gerekir. Uluslararası Uyum Konferansı İyi Klinik Uygulama Kılavuzları, klinik çalışmaların yürütülmesi için uluslararası düzeyde kullanılan bir dizi standarttır. Kılavuz ilkeler "deneklerin haklarının, güvenliğinin ve refahının korunmasını" sağlamayı amaçlamaktadır.
Katılımcı insan deneklerin aydınlatılmış onamı kavramı birçok ülkede mevcuttur, ancak kesin tanımı hala değişebilmektedir.
Aydınlatılmış onam açıkça etik davranış için 'gerekli' bir koşuldur ancak etik davranışı 'garanti' etmez. denemelerinde bu durum özellikle zor bir sorun haline gelir. Nihai amaç, hasta topluluğuna veya gelecekteki hastalara mümkün olan en iyi ve en sorumlu şekilde hizmet etmektir. Ancak, bu hedefi iyi tanımlanmış, nicelleştirilmiş bir amaç fonksiyonuna dönüştürmek zor olabilir. Ancak bazı durumlarda, örneğin ardışık tedavilerin ne zaman durdurulacağına ilişkin sorularda (bkz. ) bu yapılabilir ve bu durumda sayısallaştırılmış yöntemler önemli bir rol oynayabilir.
(pediatri) üzerinde klinik çalışmalar yürütülürken ve acil veya salgın durumlarda ek etik kaygılar mevcuttur.
Birden fazla paydaşın haklarını etik olarak dengelemek zor olabilir. Örneğin, ilaç denemeleri başarısız olduğunda, sponsorların mevcut ve potansiyel yatırımcılara derhal bilgi verme yükümlülüğü olabilir; bu da hem araştırma personelinin hem de kayıtlı katılımcıların bir denemenin sona erdiğini ilk olarak kamuya açık iş haberleri yoluyla duyabileceği anlamına gelir.
Çıkar çatışmaları ve olumsuz çalışmalar
İlaç şirketi destekli araştırmalardan elde edilen olumsuz verilerin yayınlanmadığı belirli vakalara yanıt olarak, , şirketleri tüm bulguları rapor etmeye ve araştırmacıların ilaç şirketlerine mali katılımını sınırlamaya çağıran yeni kılavuzlar yayınladı.ABD Kongresi, Faz II ve Faz III klinik araştırmaların sponsor tarafından Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından derlenen web sitesine kaydedilmesini gerektiren bir yasa tasarısını imzaladı.
Doğrudan ilaç şirketleri tarafından istihdam edilmeyen ilaç araştırmacıları genellikle üreticilerden hibe almaya çalışırlar ve üreticiler genellikle üniversite ağları ve hastaneleri içinde çalışmalar yürütmek için akademik araştırmacılara başvururlar, örneğin kanser araştırmaları için. Benzer şekilde, kadrolu akademik pozisyonlar, devlet hibeleri ve prestij için rekabet, akademik bilim insanları arasında çıkar çatışmaları yaratmaktadır. Bir çalışmaya göre, suistimalle ilgili nedenlerle geri çekilen makalelerin yaklaşık %75'inin endüstriden mali destek aldığı beyan edilmemiştir. özellikle tartışmalıdır.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, ilaç onay sürecinin bir parçası olarak FDA'ya sunulan tüm klinik araştırmalar, seçilen klinik araştırma sahalarında birincil veri toplama denetimleri de dahil olmak üzere, Gıda ve İlaç İdaresi bünyesindeki klinik uzmanlar tarafından bağımsız olarak değerlendirilir.
2001 yılında, 12 büyük derginin editörleri, sponsorların klinik çalışmalar üzerinde uyguladıkları kontrol hakkında, özellikle de sponsorların çalışmaları yayınlamadan önce gözden geçirmelerine ve yayınlamamalarına olanak tanıyan sözleşmelerin kullanımını hedef alan, her dergide yayınlanan ortak bir başyazı yayınladılar. Bu etkiye karşı koymak için editoryal kısıtlamaları güçlendirdiler. Başyazıda, sözleşmeli araştırma kuruluşlarının 2000 yılı itibarıyla ABD'deki ilaç şirketlerinden gelen hibelerin %60'ını aldığı belirtilmiştir. Araştırmacıların çalışma tasarımına katkıda bulunmaları, ham verilere erişmeleri ve sonuçları yorumlamaları kısıtlanabilir.
Paydaşlar tarafından endüstri destekli tıbbi araştırmaların standartlarının iyileştirilmesine yönelik tedbirlerin açıkça tavsiye edilmesine rağmen, 2013 yılında , endüstri destekli klinik çalışmalardan elde edilen sonuçların güvenilirliği konusunda bir boşluğun devam ettiği konusunda uyarıda bulunmuş ve halkın güveninin daha fazla aşınmasını önlemek için akademi ile endüstriyel işbirliklerinde etik standartlara sıkı sıkıya bağlı kalınması çağrısında bulunmuştur. Bu bağlamda dikkat çekilen konular arasında potansiyel gözlem yanlılığı, idame çalışmaları için gözlem süresinin uzunluğu, hasta popülasyonlarının seçimi, plasebo yanıtını etkileyen faktörler ve finansman kaynakları yer almaktadır.
Halk sağlığı krizi sırasında
Salgın hastalıklar ve pandemiler sırasında aşıların klinik denemelerinin yapılması etik kaygılara tabidir. Ebola gibi yüksek ölüm oranlarına sahip hastalıklarda, bireylerin plasebo veya kontrol grubuna atanması bir ölüm cezası olarak görülebilir. Ulusal Tıp Akademisi, salgın hastalıklar sırasında klinik araştırmalarla ilgili etik kaygılara yanıt olarak, yedi etik ve bilimsel hususu tanımlayan bir rapor hazırlamıştır. Bu hususlar şunlardır:
- Bilimsel değer
- Sosyal değer
- Kişilere saygı
- Toplumsal katılım
- Katılımcı refahı ve çıkarları için endişe
- Riskler karşısında faydaya yönelik bir denge
- Deneme sırasında saklı tutulan test edilmiş tedavilere deneme sonrası erişim
Hamile kadınlar ve çocuklar
Hamile kadınlar ve çocuklar genellikle hassas popülasyonlar olarak klinik çalışmaların dışında tutulmaktadır, ancak bu popülasyonların dışlanmasını destekleyen veriler sağlam değildir. Klinik çalışmaların dışında bırakılmaları nedeniyle, bu popülasyonlara yönelik tedavilerin güvenliği ve etkinliği hakkında bilgi genellikle eksiktir. (HIV/AIDS) salgınının ilk zamanlarında bir bilim adamı, bu grupların potansiyel olarak hayat kurtarıcı tedavilerin dışında bırakılmasıyla "ölümüne korunduklarını" belirtmiştir. Aşılar, Salgın Hastalıklar ve Yeni Teknolojiler için Araştırma Etiği (PREVENT) gibi projeler, hamile kadınların aşı denemelerine etik olarak dahil edilmesini savunmuştur. Çocukların karar verme özerkliğinden yoksun olmaları nedeniyle, çocukların klinik çalışmalara dahil edilmesi ek ahlaki hususlar içermektedir. Geçmişteki denemeler, hastanede yatan çocukları veya yetimleri kullandıkları için eleştirilmiş; bu etik kaygılar gelecekteki araştırmaları etkili bir şekilde durdurmuştur. Etkili pediatrik bakımı sürdürme çabaları kapsamında, birçok Avrupa ülkesi ve ABD, ilaç şirketlerini pediatrik çalışmalar yapmaya ikna etmeye veya zorlamaya yönelik politikalara sahiptir. Uluslararası kılavuzlar, zararı sınırlandırarak, çeşitli riskleri göz önünde bulundurarak ve pediatrik bakımın karmaşıklığını dikkate alarak etik pediatrik çalışmalar yapılmasını önermektedir.
Güvenlik
Bir klinik çalışmadaki gönüllülerin güvenliğine ilişkin sorumluluk destekleyici, yerel saha araştırmacıları (destekleyiciden farklıysa), çalışmayı denetleyen çeşitli KİK'ler ve (bazı durumlarda, çalışma pazarlanabilir bir ilaç veya cihaz içeriyorsa) ilacın veya cihazın satılacağı ülkenin düzenleyici kurumu arasında paylaşılır.
Araştırma katılımcılarının güvenliğini sağlamak için sıklıkla sistematik bir eş zamanlı güvenlik incelemesi kullanılır. Yürütülen ve devam eden inceleme, araştırmanın riskiyle orantılı olacak şekilde tasarlanmıştır. Tipik olarak bu rol bir , dışarıdan atanan bir Tıbbi Güvenlik Gözlemcisi, veya küçük ya da düşük riskli çalışmalar için baş araştırmacı tarafından yerine getirilir.
Güvenlik nedenleriyle, birçok klinik ilaç araştırması, doğurganlık çağındaki kadınları, hamile kadınları veya çalışma sırasında hamile kalan kadınları hariç tutacak şekilde tasarlanmıştır. Bazı durumlarda, bu kadınların erkek partnerleri de çalışma dışında bırakılır veya doğum kontrol önlemleri almaları istenir.
Sponsor
Klinik çalışma boyunca sponsor, yerel saha araştırmacılarını test edilecek ilaç, cihaz veya diğer tıbbi tedavilerin gerçek geçmiş güvenlik kayıtları ve çalışma tedavisinin/tedavilerinin halihazırda onaylanmış tedavilerle olası etkileşimleri hakkında doğru bir şekilde bilgilendirmekten sorumludur. Bu, yerel araştırmacıların çalışmaya katılıp katılmama konusunda bilinçli bir karar vermelerini sağlar. Sponsor aynı zamanda çalışma ilerledikçe çeşitli sahalardan gelen çalışma sonuçlarını de sorumludur. Daha büyük klinik çalışmalarda sponsor bir (VİK, ABD'de veri güvenliği izleme kurulu olarak bilinir) hizmetlerini kullanacaktır. Klinisyenler ve istatistikçilerden oluşan bu bağımsız grup, sponsorun o ana kadar elde ettiği körlenmemiş verileri gözden geçirmek için periyodik olarak toplanır. VİK, incelemelerine dayanarak, örneğin çalışma tedavisinin standart tedaviden daha fazla ölüme neden olması veya beklenmedik ve çalışmayla ilgili ciddi neden olması durumunda çalışmanın sonlandırılmasını tavsiye etme yetkisine sahiptir. Sponsor, çalışmadaki tüm saha araştırmacılarından advers olay raporlarını toplamaktan ve bu advers olayların çalışma tedavisiyle ilgili olup olmadığına dair destekleyicinin kararını tüm araştırmacılara bildirmekten sorumludur.
Sponsor ve yerel saha araştırmacıları, potansiyel gönüllüleri çalışmaya katılmanın gerçek riskleri ve potansiyel faydaları hakkında doğru bir şekilde bilgilendiren ve aynı zamanda materyali mümkün olduğunca kısa ve sıradan bir dille sunan, sahaya özgü bir aydınlatılmış onam yazmaktan birlikte sorumludur. FDA yönetmelikleri klinik araştırmalara katılmanın gönüllülük esasına dayandığını ve gönüllülerin istedikleri zaman katılmama veya katılımı sonlandırma hakkına sahip olduğunu belirtmektedir.
Yerel saha araştırmacıları
Primum non nocere ("önce zarar verme") etik ilkesi araştırmaya rehberlik eder ve bir araştırmacı çalışma tedavisinin çalışmadaki deneklere zarar verebileceğine inanırsa araştırmacı istediği zaman katılımı durdurabilir. Öte yandan, araştırmacıların genellikle denekleri çalışmaya dahil etmekte mali çıkarları vardır ve katılımlarını sağlamak ve sürdürmek için etik dışı davranabilirler.
Yerel araştırmacılar, çalışmanın çalışma protokolüne uygun olarak yürütülmesinden ve çalışma süresince çalışma personelinin denetlenmesinden sorumludur. Yerel araştırmacı veya onun çalışma personeli aynı zamanda çalışmadaki potansiyel deneklerin çalışmaya katılmanın risklerini ve potansiyel faydalarını anlamalarını sağlamaktan da sorumludur. Başka bir deyişle, denekler (veya yasal olarak yetkili temsilcileri) gerçekten aydınlatılmış onam vermelidir.
Yerel araştırmacılar, destekleyici tarafından gönderilen tüm advers olay raporlarını gözden geçirmekle sorumludur. Bu advers olay raporları, advers olayın çalışma tedavileriyle ilişkisine dair hem araştırmacının (advers olayın meydana geldiği yerdeki) hem de destekleyicinin görüşlerini içerir. Yerel araştırmacılar ayrıca bu raporlar hakkında bağımsız bir değerlendirme yapmaktan ve yerel KİK'i tüm ciddi ve çalışma tedavisiyle ilgili advers olaylar hakkında derhal bilgilendirmekten sorumludur.
Destekleyici yerel bir araştırmacı olduğunda, resmi advers olay raporları olmayabilir, ancak tüm lokasyonlardaki çalışma personeli beklenmedik herhangi bir durum hakkında koordinatör araştırmacıyı bilgilendirmekle sorumludur. Yerel araştırmacı, çalışmayla ilgili tüm iletişimlerde yerel KİK'e karşı dürüst olmaktan sorumludur.
Kurumsal inceleme kurulları (KİK'ler)
En gayriresmi araştırmalar hariç tüm araştırmaların başlayabilmesi için bir (KİK) veya (BEK) onayı gereklidir. Ticari klinik araştırmalarda, destekleyici araştırmayı yürütmek üzere sahaları işe almadan önce çalışma protokolü bir KİK tarafından onaylanmaz. Ancak, çalışma protokolü ve prosedürleri genel KİK başvuru gerekliliklerine uyacak şekilde uyarlanmıştır. Bu durumda ve bağımsız bir sponsorun olmadığı durumlarda, her yerel saha araştırmacısı çalışma protokolünü, onam(lar)ı, veri toplama formlarını ve destekleyici belgeleri yerel KİK'e sunar. Üniversiteler ve çoğu hastanenin kurum içi KİK'leri vardır. Diğer araştırmacılar (muayenehaneler gibi) bağımsız KİK'ler kullanmaktadır.
KİK, araştırmacının çalışmaya başlamasına izin vermeden önce çalışmayı hem tıbbi güvenlik hem de çalışmaya dahil olan hastaların korunması açısından inceler. Çalışma prosedürlerinde veya hastaya verilen açıklamalarda değişiklik yapılmasını isteyebilir. Araştırmacıdan her yıl istenen "sürekli inceleme" raporu, çalışmanın ilerleyişi ve çalışmayla ilgili yeni güvenlik bilgileri hakkında KİK'i günceller.
Düzenleyici kurumlar
ABD'de FDA, yerel saha araştırmacılarının dosyalarını, bir çalışmaya katılmayı bitirdikten sonra, çalışma prosedürlerini doğru bir şekilde takip edip etmediklerini görmek için denetleyebilir. Bu denetim rastgele olabileceği gibi (araştırmacının verilerde sahtecilik yaptığından şüphelenildiği için) nedene bağlı olarak da yapılabilir. Bir denetimden kaçınmak, araştırmacıların çalışma prosedürlerini takip etmeleri için bir teşviktir.
'Kapsanan klinik çalışma', FDA'ya bir pazarlama başvurusunun parçası olarak (örneğin, bir veya 'nin parçası olarak) sunulan ve FDA'nın çalışmanın sonucuyla ilgili mali çıkarlarının açıklanmasını isteyebileceği bir çalışmayı ifade eder. Örneğin, başvuru sahibi, araştırmacının destekleyicide hisse sahibi olup olmadığını veya araştırılan üründe mülkiyet hakkı olup olmadığını açıklamalıdır. FDA kapsam dahilindeki bir çalışmayı "... bir pazarlama başvurusunda veya yeniden sınıflandırma dilekçesinde sunulan ve başvuru sahibinin veya FDA'nın ürünün etkili olduğunu belirlemek için dayandığı (etkili bir ürünle eşdeğerliği gösteren çalışmalar dahil) insanlarda yapılan herhangi bir ilaç, biyolojik ürün veya cihaz çalışması veya tek bir araştırmacının güvenliliğin gösterilmesine önemli bir katkıda bulunduğu herhangi bir çalışma" olarak tanımlamaktadır.
Alternatif olarak, birçok Amerikan ilaç şirketi bazı klinik çalışmaları yurtdışına taşımıştır. Denemeleri yurtdışında yürütmenin avantajları arasında daha düşük maliyetler (bazı ülkelerde) ve daha kısa zaman dilimlerinde daha büyük denemeler yürütme becerisi yer alırken, daha düşük kaliteli deneme yönetimi potansiyel bir dezavantajdır. Farklı ülkelerin farklı düzenleyici gereklilikleri ve uygulama kabiliyetleri vardır. Tüm klinik çalışmaların tahmini %40'ı artık Asya, Doğu Avrupa ve Orta ve Güney Amerika'da gerçekleşmektedir. Gelişmekte olan ülkelerdeki klinik araştırmaları takip eden Hollanda merkezli sağlık örgütü WEMOS'tan Jacob Sijtsma, "Bu ülkelerde klinik çalışmalar için zorunlu bir kayıt sistemi yoktur ve birçoğu faaliyetlerinde Avrupa direktiflerini takip etmemektedir" diyor.
1980'lerden itibaren, klinik çalışma protokollerinin uyumlaştırılmasının Avrupa Birliği ülkeleri arasında uygulanabilir olduğu gösterilmiştir. Aynı zamanda, Avrupa, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki koordinasyon, 1990'dan sonra (ICH) olarak adlandırılan uluslararası uyumlaştırma konusunda ortak bir düzenleyici-endüstri girişimine yol açmıştır. Günümüzde, çoğu klinik çalışma programı, "kaliteli, güvenli ve etkili ilaçların en verimli ve uygun maliyetli şekilde geliştirilmesini ve ruhsatlandırılmasını sağlamayı" amaçlayan ICH kılavuzlarını takip etmektedir. Bu faaliyetler, tüketici ve halk sağlığı yararına, insanlarda yapılan klinik çalışmaların gereksiz yere tekrarlanmasını önlemek ve güvenlik ve etkililikle ilgili ruhsatlandırma yükümlülüklerinden ödün vermeden hayvan deneylerinin kullanımını en aza indirmek için sürdürülmektedir."
Klinik geliştirme sırasında güvenlik verilerinin toplanması
İlaç geliştirme sürecinde klinik denemeler arasında güvenlilik verilerinin toplanması önemlidir çünkü denemeler genellikle ilacın ne kadar iyi çalıştığını belirlemeye odaklanmak üzere tasarlanmıştır. İlaç geliştirilirken birden fazla deneme boyunca toplanan ve bir araya getirilen güvenlilik verileri, destekleyicinin, araştırmacıların ve düzenleyici kurumların deneysel ilaçların geliştirilirken toplam güvenlilik profilini izlemelerine olanak tanır. Toplu güvenlilik verilerini değerlendirmenin değeri: a) ilacın geliştirilmesi sırasında toplu güvenlilik değerlendirmesine dayalı kararlar ilacın geliştirilmesi boyunca alınabilir ve b) ilaç onaylandıktan sonra ilacın güvenliliğini değerlendirmek için destekleyici ve düzenleyicileri iyi bir şekilde hazırlar.
Ekonomi
Klinik araştırma maliyetleri araştırma aşamasına, araştırma türüne ve üzerinde çalışılan hastalığa bağlı olarak değişmektedir. Amerika Birleşik Devletleri'nde 2004-2012 yılları arasında yürütülen klinik çalışmalarla ilgili bir çalışma, Faz I araştırmalarının ortalama maliyetinin hastalığın türüne bağlı olarak 1,4 milyon ila 6,6 milyon dolar arasında olduğunu ortaya koymuştur. Faz II denemeleri 7 milyon dolar ile 20 milyon dolar arasında, Faz III denemeleri ise 11 milyon dolar ile 53 milyon dolar arasında değişmektedir.
Sponsor
Bir çalışmanın maliyeti, özellikle çalışmayı yürüten tesislerin sayısı, çalışmaya dahil olan hasta sayısı ve çalışma tedavisinin tıbbi kullanım için zaten onaylanmış olup olmadığı gibi birçok faktöre bağlıdır.
Bir ilaç şirketinin Faz III veya IV klinik araştırmasını yürütürken yaptığı masraflar, diğerlerinin yanı sıra şunları içerebilir:
- değerlendirilmekte olan ilaç(lar)ın veya cihaz(lar)ın üretimi
- çalışmanın tasarımcıları ve yöneticileri için personel maaşları
- sözleşmeli araştırma kuruluşuna, saha yönetim kuruluşuna (kullanılıyorsa) ve herhangi bir dış danışmana yapılan ödemeler
- yerel araştırmacılara ve çalışanlarına, denekleri işe alma ve sponsor için veri toplama konusunda harcadıkları zaman ve emek için yapılan ödemeler
- çalışma materyallerinin maliyeti ve bunların gönderilmesi için yapılan masraflar
- SAK tarafından çalışma öncesinde ve (bazı durumlarda) çalışma sırasında birçok kez yerinde izleme de dahil olmak üzere yerel araştırmacılarla iletişim
- bir veya daha fazla araştırmacı eğitim toplantısı
- eczane ücretleri, KİK ücretleri ve posta ücreti gibi yerel araştırmacılar tarafından yapılan masraflar
- çalışmaya kaydolan deneklere yapılan herhangi bir ödeme
- çalışma ilacının neden olduğu tıbbi bir durum geliştiren bir deneğin tedavi masrafları
Bu harcamalar birkaç yıl boyunca yapılmaktadır.
ABD'de sponsorlar, nadir hastalıkların tedavisi için geliştirilen ilaçlar üzerinde yürütülen klinik çalışmalar için yüzde 50 alabilmektedir. ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri gibi ulusal sağlık kurumları, kurumun ilgi alanına giren araştırma sorularını yanıtlamaya çalışan klinik deneyler tasarlayan araştırmacılara hibeler sunmaktadır. Bu durumlarda, hibeyi yazan ve çalışmayı yöneten araştırmacı sponsor olarak hareket eder ve diğer sahalardan veri toplanmasını koordine eder. Bu diğer sitelere, hibe miktarına ve kendilerinden beklenen çabanın miktarına bağlı olarak çalışmaya katıldıkları için ödeme yapılabilir ya da yapılmayabilir. İnternet kaynaklarının kullanılması bazı durumlarda ekonomik yükü azaltabilir.
Araştırmacılar
Araştırmacılara klinik çalışmalardaki çalışmaları için genellikle ödeme yapılır. Bu miktarlar küçük olabilir, sadece araştırma asistanlarının kısmi maaşını ve herhangi bir malzemenin maliyetini karşılayabilir (genellikle ulusal sağlık ajansı çalışmalarında durum böyledir) veya önemli olabilir ve araştırmacının klinik çalışmalar arasındaki zamanlarda araştırma personeline ödeme yapmasına olanak tanıyan "genel giderleri" içerebilir.[]
Konular
Faz I ilaç denemelerine katılanlar, yer almaktan doğrudan bir sağlık yararı elde etmezler. Kendilerine genellikle ayırdıkları zaman için bir ücret ödenir, ödemeler düzenlenir ve herhangi bir riskle ilişkilendirilmez. Sağlıklı gönüllülerin motivasyonları maddi ödülle sınırlı değildir ve bilime katkıda bulunmak gibi diğer motivasyonları da içerebilir. Daha sonraki aşamalardaki çalışmalarda, sağlık açısından fayda sağlama veya tıbbi bilgiye katkıda bulunma potansiyeli olan çalışmalara katılma motivasyonlarını sağlamak için deneklere ödeme yapılmayabilir. Seyahat gibi çalışmayla ilgili masraflar için veya deneme tedavisi sona erdikten sonra sağlıkları hakkında takip bilgileri sağlamada harcadıkları zamanın karşılığı olarak küçük ödemeler yapılabilir.
Katılımcı alımı ve katılım
Faz 0 ve Faz I ilaç denemelerinde sağlıklı gönüllüler aranır. Diğer klinik araştırmaların çoğunda belirli bir hastalığı veya tıbbi durumu olan hastalar aranmaktadır. Toplumda gözlemlenen çeşitlilik, etnik azınlık popülasyonlarının uygun şekilde dahil edilmesi yoluyla klinik araştırmalara yansıtılmalıdır. Hasta alımı veya katılımcı alımı, klinik araştırmaları yürüten sitelerin faaliyetlerinde ve sorumluluklarında önemli bir rol oynar.
Bir deneme için değerlendirilen tüm gönüllülerin tıbbi bir taramadan geçmesi gerekmektedir. Gereklilikler deneme ihtiyaçlarına göre değişir, ancak tipik olarak gönüllüler tıbbi bir laboratuvarda aşağıdakiler için taranır:
- Kalbin elektriksel aktivitesinin ölçümü (EKG)
- Kan basıncı, kalp atış hızı ve vücut sıcaklığının ölçülmesi
- Kan örneği alma
- İdrar örneklemesi
- Ağırlık ve boy ölçümü
- Uyuşturucu bağımlılığı testi
- Hamilelik testi
Klinik çalışmalara katılanların orantısız bir şekilde beyaz olduğu gözlemlenmiştir. Çoğu zaman, azınlıklar klinik çalışmalar hakkında bilgilendirilmemektedir. Literatürün yakın zamanda yapılan sistematik bir incelemesinde, yetişkinlerde işitme kaybı yönetimiyle ilgili çok sayıda klinik çalışmada ırk/etnik köken ve cinsiyetin iyi temsil edilmediği ve hatta bazen katılımcı olarak izlenmediği bulunmuştur. Bu durum, daha geniş popülasyonları yeterince temsil etmediği için beyaz olmayan hastalarla ilgili bulguların geçerliliğini azaltabilir.
Çalışmaların konumlandırılması
Gerekli katılımcıların türüne bağlı olarak, klinik çalışmaların sponsorları veya onlar adına çalışan sözleşmeli araştırma kuruluşları, nitelikli personelin yanı sıra araştırmaya katılabilecek hastalara erişimi olan sahalar bulmaya çalışır. Bu sahalarla birlikte çalışarak, hasta veri tabanları, gazete ve radyo reklamları, el ilanları, hastaların gidebileceği yerlerdeki (doktor muayenehaneleri gibi) posterler ve araştırmacılar tarafından hastaların kişisel olarak işe alınması gibi çeşitli işe alım stratejileri kullanabilirler.
Belirli rahatsızlıkları veya hastalıkları olan gönüllüler, klinik çalışmaları bulmalarına yardımcı olacak ek çevrimiçi kaynaklara sahiptir. Örneğin Fox Trial Finder, dünyanın dört bir yanındaki Parkinson hastalığı çalışmalarını konum, yaş ve semptomlar gibi belirli bir dizi kritere sahip gönüllülere bağlamaktadır. Gönüllülerin kendi durumlarıyla ilgili denemeleri bulmaları için hastalığa özgü başka hizmetler de mevcuttur. Gönüllüler, ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri ve Ulusal Tıp Kütüphanesi tarafından yürütülen bir kayıt defterini kullanarak denemeleri bulmak için doğrudan 'da arama yapabilirler. Ayrıca, klinisyenlerin genomik veriler gibi verilere dayanarak bireysel bir hasta için deneme seçenekleri bulmasına olanak tanıyan bir yazılım da bulunmaktadır.
Araştırma
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg0THpobEwwVnNhVjlNYVd4c2VWOWpiR2x1YVdOaGJGOTBjbWxoYkhOZlltOXZkR2d1YW5Cbkx6SXlNSEI0TFVWc2FWOU1hV3hzZVY5amJHbHVhV05oYkY5MGNtbGhiSE5mWW05dmRHZ3VhbkJuLmpwZw==.jpg)
Risk bilgisi arama ve işleme (RISP) modeli, klinik çalışmalara ilişkin tutumları ve karar alma süreçlerini etkileyen sosyal etkileri analiz etmektedir. Bir klinik çalışmada sağlanan tedaviden daha fazla pay veya menfaat elde eden kişilerin klinik araştırmalar hakkında bilgi arama olasılığı daha yüksektir. Kanser hastaları, genel nüfusa kıyasla klinik araştırmalara yönelik daha iyimser tutumlar bildirmiştir. Klinik çalışmalara ilişkin daha iyimser bir bakış açısına sahip olmak, kayıt olma olasılığının da artmasına yol açmaktadır.
Eşleştirme
Eşleştirme, bir hastanın klinik ve demografik bilgilerinin çeşitli araştırmaların uygunluk kriterleriyle sistematik olarak karşılaştırılmasını içerir. Yöntemler şunları içerir:
- Manuel: Sağlık hizmeti sağlayıcıları veya klinik çalışma koordinatörleri, potansiyel eşleşmeleri belirlemek için hasta kayıtlarını ve mevcut çalışma kriterlerini manuel olarak gözden geçirir. Bu, klinik çalışma veritabanlarında manuel olarak arama yapmayı da içerebilir.
- (ESK). Bazı sistemler, tıbbi verilerine dayanarak denemeler için uygun olabilecek hastaları otomatik olarak işaretlemek için ESK'lere entegre olur. Bu sistemler, hastaları denemelerle daha etkili bir şekilde eşleştirmek için makine öğrenimi, yapay zeka veya yöntemlerinden yararlanabilir. Bu yöntemler, eksiklikler ve kayıt hataları gibi ESK kayıtlarının sınırlamalarının üstesinden gelme zorluğuyla karşı karşıyadır.
- Doğrudan hastaya yönelik hizmetler: Kaynaklar, çevrimiçi platformlar, yardım hatları ve kişiselleştirilmiş destek yoluyla hastaları klinik çalışmaları bulma konusunda desteklemek için uzmanlaşmıştır.
Merkezi olmayan çalışmalar
Çalışmalar genellikle büyük tıp merkezlerinde yürütülse de bazı katılımcılar seyahat için gereken mesafe ve masraflar nedeniyle dışlanmakta, bu da özellikle kırsal ve yetersiz hizmet alan topluluklardaki katılımcılar için zorluk, dezavantaj ve eşitsizliğe yol açmaktadır. 21. yüzyılda, ve giyilebilir teknolojilerin geliştirdiği bir özellik olarak, bir katılımcının evinde bilgi toplamak için çaba sarf edilmektedir.
Kaynakça
- ^ a b "NIH Clinical Research Trials and You: The Basics". US National Institutes of Health. 3 Ekim 2022. 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ "Clinical Trials" (PDF). Bill and Melinda Gates Foundation. 12 Ocak 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Ocak 2014.
- ^ Dimasi, Joseph A; Grabowski, Henry G; Hansen, Ronald W (2016). "Innovation in the pharmaceutical industry: New estimates of R&D costs". Journal of Health Economics. 47: 20-33. doi:10.1016/j.jhealeco.2016.01.012. hdl:10161/12742. (PMID) 26928437.
- ^ U.S. FOOD AND DRUG ADMINISTRATION, http://www.fda.org 1 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (last visited May 15, 2014)
- ^ (9 Eylül 2015). "The Solution to Drug Prices". The New York Times. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2017.
Of the drugs started in clinical trials on humans, only 10 percent secure F.D.A. approval. ...
- ^ FDA Page last updated 25 April 2014 FDA's Drug Review Process: Continued 23 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ PhRMA. February 2007 Drug Discovery and Development 10 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Merck Manual. Last full review/revision October 2013 by Daniel A. Hussar, PhD Overview of Over-the-Counter Drugs 4 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Avorn J. (2004). Powerful Medicines, pp. 129–33. Alfred A. Knopf.
- ^ Van Spall HG, Toren A, Kiss A, Fowler RA (March 2007). "Eligibility criteria of randomized controlled trials published in high-impact general medical journals: a systematic sampling review". JAMA. 297 (11): 1233-40. doi:10.1001/jama.297.11.1233. (PMID) 17374817.
- ^ a b c d e f g h i j "What are the different types of clinical research?". US Food and Drug Administration. 2019. 12 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2019.
- ^ The regulatory authority in the US is the Food and Drug Administration; in Canada, ; in the European Union, the European Medicines Agency; and in Japan, the
- ^ "Medical Devices, Premarket Clinical Studies for Investigational Device Exemption". US Food and Drug Administration. 17 Mart 2017. 1 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2017.
- ^ Lederle FA, Freischlag JA, Kyriakides TC, Padberg FT, Matsumura JS, Kohler TR, Lin PH, Jean-Claude JM, Cikrit DF, Swanson KM, Peduzzi PN (October 2009). "Outcomes following endovascular vs open repair of abdominal aortic aneurysm: a randomized trial". JAMA. 302 (14): 1535-42. doi:10.1001/jama.2009.1426. (PMID) 19826022.
- ^ Lipp A, Shaw C, Glavind K (December 2014). "Mechanical devices for urinary incontinence in women". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014 (12): CD001756. doi:10.1002/14651858.CD001756.pub6. (PMC) 7061494 $2. (PMID) 25517397.
- ^ Farrokhyar F, Karanicolas PJ, Thoma A, Simunovic M, Bhandari M, Devereaux PJ, Anvari M, Adili A, Guyatt G (March 2010). "Randomized controlled trials of surgical interventions". Annals of Surgery. 251 (3): 409-16. doi:10.1097/SLA.0b013e3181cf863d. (PMID) 20142732.
- ^ Metwally, Mostafa; Raybould, Grace; Cheong, Ying C; Horne, Andrew W (29 Ocak 2020). Cochrane Gynaecology and Fertility Group (Ed.). "Surgical treatment of fibroids for subfertility". Cochrane Database of Systematic Reviews (İngilizce). 2020 (1): CD003857. doi:10.1002/14651858.CD003857.pub4. (PMC) 6989141 $2. (PMID) 31995657.
- ^ Cao AM, Cox MR, Eslick GD (March 2016). "Study design in evidence-based surgery: What is the role of case-control studies?". World Journal of Methodology. 6 (1): 101-4. doi:10.5662/wjm.v6.i1.101. (PMC) 4804244 $2. (PMID) 27019801.
- ^ a b c d Meinert, Curtis L.; Tonascia, Susan (1986). Clinical trials: design, conduct, and analysis. Oxford University Press, USA. s. 3. ISBN . 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Haziran 2020.
- ^ Simon, Harvey B. (2002). The Harvard Medical School guide to men's health. New York: . s. 31. ISBN .
- ^ Brown, Stephen R. (2003). Scurvy: How a Surgeon, a Mariner, and a Gentleman Solved the Greatest Medical Mystery of the Age of Sail. New York, NY: St. Martin's Press.
- ^ Rogers, Everett M. (1995). Diffusion of Innovations. New York, NY: The Free Press. . p. 7.
- ^ Carlisle, Rodney (2004). Scientific American Inventions and Discoveries, John Wiley & Songs, Inc., New Jersey. p. 393. .
- ^ "James Lind: A Treatise of the Scurvy (1754)". 2001. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2007.
- ^ "About Clinical Trials Day". Clinical Trials Day. 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2023.
- ^ Green, Stephanie; Crowley, John; Benedetti, Jacqueline; Smith, Angela (30 Temmuz 2002). Clinical Trials in Oncology, Second Edition. CRC Press. ss. 1-. ISBN .
- ^ Gad, Shayne Cox (17 Haziran 2009). Clinical Trials Handbook. John Wiley & Sons. ss. 118-. ISBN .
- ^ O'Rourke MF (February 1992). "Frederick Akbar Mahomed". Hypertension. 19 (2): 212-7. doi:10.1161/01.HYP.19.2.212. (PMID) 1737655.
- ^ Creswell, J.W. (2008). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (3rd). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall. 2008, p. 300.
- ^ Hani (2009). . 2 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2011.
- ^ Metcalfe NH (February 2011). "Sir Geoffrey Marshall (1887-1982): respiratory physician, catalyst for anaesthesia development, doctor to both Prime Minister and King, and World War I Barge Commander". Journal of Medical Biography. 19 (1): 10-4. doi:10.1258/jmb.2010.010019. (PMID) 21350072.
- ^ Pharmabiz.com, 19 May 2014, Mumbai ISCR releases Guide for clinical trial participants on International Clinical Trials Day 7 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Accessed on 20 May 2014)
- ^ Pottegård, Anton; Haastrup, Maija Bruun; Stage, Tore Bjerregaard; Hansen, Morten Rix; Larsen, Kasper Søltoft; Meegaard, Peter Martin; Meegaard, Line Haugaard Vrdlovec; Horneberg, Henrik; Gils, Charlotte; Dideriksen, Dorthe; Aagaard, Lise; Almarsdottir, Anna Birna; Hallas, Jesper; Damkier, Per (16 Aralık 2014). "SearCh for humourIstic and Extravagant acroNyms and Thoroughly Inappropriate names For Important Clinical trials (SCIENTIFIC): qualitative and quantitative systematic study". BMJ (İngilizce). 349: g7092. doi:10.1136/bmj.g7092. (PMC) 4267482 $2. (PMID) 25516539.
- ^ a b "What is a clinical study?". National Library of Medicine, US National Institutes of Health. 1 Mart 2019. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2019.
- ^ Helene S (2010). "EU Compassionate Use Programmes (CUPs): Regulatory Framework and Points to Consider before CUP Implementation". Pharm Med. 24 (4): 223-229. doi:10.1007/BF03256820.
- ^ Brennan, Zachary (5 Haziran 2013). "CROs Slowly Shifting to Adaptive Clinical Trial Designs". Outsourcing-pharma.com. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2014.
- ^ "Adaptive Clinical Trials for Overcoming Research Challenges". News-medical.net. 17 Eylül 2013. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ocak 2014.
- ^ Wang, Shirley S. (30 Aralık 2013). . Online.wsj.com. 14 March 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 January 2014.
- ^ Huber, Peter W. (12 Kasım 2013). The Cure in the Code: How 20th Century Law Is Undermining 21st Century Medicine. Basic Books. ISBN .
- ^ The Lancet (July 2009). "Phase 0 trials: a platform for drug development?". Lancet. 374 (9685): 176. doi:10.1016/S0140-6736(09)61309-X. (PMID) 19616703.
- ^ a b "Phase IIa and Phase IIb clinical trial". www.musculardystrophyuk.org. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020.
- ^ a b c Hannan EL (June 2008). "Randomized clinical trials and observational studies: guidelines for assessing respective strengths and limitations". JACC. Cardiovascular Interventions. 1 (3): 211-7. doi:10.1016/j.jcin.2008.01.008. (PMID) 19463302.
- ^ Sessler DI, Imrey PB (October 2015). "Clinical Research Methodology 2: Observational Clinical Research". Anesthesia and Analgesia. 121 (4): 1043-51. doi:10.1213/ANE.0000000000000861. (PMID) 26378704.
- ^ Eldridge SM, Lancaster GA, Campbell MJ, Thabane L, Hopewell S, Coleman CL, Bond CM (2016). "Defining Feasibility and Pilot Studies in Preparation for Randomised Controlled Trials: Development of a Conceptual Framework". PLOS ONE. 11 (3): e0150205. Bibcode:2016PLoSO..1150205E. doi:10.1371/journal.pone.0150205. (PMC) 4792418 $2. (PMID) 26978655.
- ^ "Active Control / Active Comparator". 3 Mart 2017. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2017.
- ^ Young, Susan. . Technologyreview.com. 13 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2013.
- ^ (PDF). www.ich.org. 21 Eylül 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "ICH Official web site : ICH". ich.org. 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2008.
- ^ a b c . clinicaltrials.gov. 10 April 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Maloney, Dennis M (1984). Protection of Human Research Subjects: A Practical Guide to Federal Laws and Regulations. Boston, MA: Springer US. s. 151. ISBN .
- ^ Dorey, Frederick (2011). "Statistics in Brief: Statistical Power: What Is It and When Should It Be Used?". Clinical Orthopaedics and Related Research. 469 (2): 619-620. doi:10.1007/s11999-010-1435-0. (PMC) 3018227 $2. (PMID) 20585913.
- ^ Norwitz ER, Greenberg JA (2011). "FDA approval for use of medications in pregnancy: an uphill battle". Reviews in Obstetrics & Gynecology. 4 (2): 39-41. (PMC) 3218552 $2. (PMID) 22102925.
- ^ . Azcc.arizona.edu. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2013.
- ^ Miseta, Ed (17 Aralık 2019). "Janssen Uses Geofencing To Monitor Clinical Trial Patients". Clinical Leader. Pennsylvania, United States: VertMarkets. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
- ^ Unger, JM; Cook, E; Tai, E; Bleyer, A (2016). "The Role of Clinical Trial Participation in Cancer Research: Barriers, Evidence, and Strategies". American Society of Clinical Oncology Educational Book. American Society of Clinical Oncology. Annual Meeting. American Society of Clinical Oncology. 35 (36): 185-198. doi:10.1200/EDBK_156686. (PMC) 5495113 $2. (PMID) 27249699.
- ^ Weiss SC, Rowell R, Krochmal L (2008). "Impact of seasonality on conducting clinical studies in dermatology". Clinics in Dermatology. 26 (5): 565-9. doi:10.1016/j.clindermatol.2008.01.016. (PMID) 18755376.
- ^ Khan, Yamin; Tilly, Sarah. (PDF). Pharm-Olam International. 15 July 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 April 2010.
- ^ Marshall, Megan (19 Aralık 2019). "Implementing QbD in Your Clinical Trial? 4 Questions To Answer First". Clinical Leader. Pennsylvania: VertMarkets. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2020.
- ^ Yang, Z. J., et al. (2010). "Motivation for Health Information Seeking and Processing About Clinical Trial Enrollment". Health Communication 25(5): 423–436.
- ^ . Online.wsj.com. 7 Mayıs 2013. 4 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2013.
- ^ Life Sciences Strategy Group, "Clinical Trial Technology Utilization, Purchasing Preferences & Growth Outlook" Syndicated Publication, May 2009
- ^ . Med-Quest.org. 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015.
- ^ a b Evans, Scott R. (2010). "Common statistical concerns in clinical trials". Journal of Experimental Stroke & Translational Medicine. 3 (1): 1-7. doi:10.6030/1939-067x-3.1.1. ISSN 1939-067X. (PMC) 3059317 $2. (PMID) 21423790.
- ^ a b Evans Jr., CH; Ildstad, ST, (Ed.) (2001). "Statistical Approaches to Analysis of Small Clinical Trials". Small Clinical Trials Issues and Challenges; In: Statistical Approaches to Analysis of Small Clinical Trials. National Academies Press (US). 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Kasım 2022.
- ^ Gordon, E. J.; Prohaska, T. R. (2006). "The Ethics of Withdrawal from Study Participation". Accountability in Research. 13 (4): 285-309. doi:10.1080/08989620600848645. (PMC) 9527709 $2. (PMID) 17849641.
- ^ (PDF). 2 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2007.
- ^ Hayden EC (November 2014). "Ethical dilemma for Ebola drug trials". Nature. 515 (7526): 177-8. Bibcode:2014Natur.515..177C. doi:10.1038/515177a. (PMID) 25391940.
- ^ Pattinson, Shaun D. (2012). "Emergency research and the interests of participants" (PDF). Medical Law International (İngilizce). 12 (2): 121-141. doi:10.1177/0968533212465615. 9 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Temmuz 2019.
- ^ Span, Paula (3 Mart 2020). "When a Drug Study Abruptly Ends, Volunteers Are Left to Cope". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2020.
- ^ Moynihan, R. (2003). "Who pays for the pizza? Redefining the relationships between doctors and drug companies. 2: Disentanglement". British Medical Journal. 326 (7400): 1193-1196. doi:10.1136/bmj.326.7400.1193. (PMC) 1126054 $2. (PMID) 12775622.
- ^ (PDF). 3 March 2008. 25 June 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 June 2008.
- ^ "Rise in Scientific Journal Retractions Prompts Calls for Reform". The New York Times. 16 Nisan 2012. 18 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2018.
- ^ Woolley KL, Lew RA, Stretton S, Ely JA, Bramich NJ, Keys JR, Monk JA, Woolley MJ (June 2011). "Lack of involvement of medical writers and the pharmaceutical industry in publications retracted for misconduct: a systematic, controlled, retrospective study". Current Medical Research and Opinion. 27 (6): 1175-82. doi:10.1185/03007995.2011.573546. (PMID) 21473670.
- ^ Sox HC, Rennie D (August 2008). "Seeding trials: just say "no"". Annals of Internal Medicine. 149 (4): 279-80. doi:10.7326/0003-4819-149-4-200808190-00012. (PMID) 18711161.
- ^ "Development & Approval Process (Drugs)". U.S. Food and Drug Administration. 10 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2018.
- ^ "Information Sheet Guidance For IRBs, Clinical Investigators, and Sponsors: FDA Inspections of Clinical Investigators" (PDF). Food and Drug Administration. June 2010. 11 Haziran 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Ekim 2014.
- ^ Davidoff F, DeAngelis CD, Drazen JM, Nicholls MG, Hoey J, Højgaard L, Horton R, Kotzin S, Nylenna M, Overbeke AJ, Sox HC, Van Der Weyden MB, Wilkes MS (September 2001). "Sponsorship, authorship and accountability". CMAJ. 165 (6): 786-8. (PMC) 81460 $2. (PMID) 11584570. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2011.
- ^ Mansi, Bernadette A.; Clark, Juli; David, Frank S.; Gesell, Thomas M.; Glasser, Susan; Gonzalez, John; Haller, Daniel G.; Laine, Christine; Miller, Charles L.; Mooney, LaVerne A.; Zecevic, Maja (May 2012). "Ten recommendations for closing the credibility gap in reporting industry-sponsored clinical research: a joint journal and pharmaceutical industry perspective". Mayo Clinic Proceedings. 87 (5): 424-429. doi:10.1016/j.mayocp.2012.02.009. ISSN 1942-5546. (PMC) 3538468 $2. (PMID) 22560521.
- ^ Tohen, Mauricio (September 2013). "Credibility of industry-funded clinical trials". The International Journal of Neuropsychopharmacology. 16 (8): 1879-1884. doi:10.1017/S1461145713000461. ISSN 1469-5111. (PMID) 23672957.
- ^ Tohen, Mauricio (1 Şubat 2017). "Treatment Guidelines in Bipolar Disorders and the Importance of Proper Clinical Trial Design". The International Journal of Neuropsychopharmacology. 20 (2): 95-97. doi:10.1093/ijnp/pyx002. ISSN 1469-5111. (PMC) 5356994 $2. (PMID) 28927197.
- ^ Tohen, Mauricio (2018). "Severity of symptoms in mania-clinical guidelines and study design implications". Bipolar Disorders. 20 (2): 171-172. doi:10.1111/bdi.12598. ISSN 1399-5618. (PMID) 29327798. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ Tohen, Mauricio (2013). "Credibility of industry-funded clinical trials". The International Journal of Neuropsychopharmacology. 16 (8): 1879-1884. doi:10.1017/S1461145713000461. ISSN 1469-5111. (PMID) 23672957.
- ^ a b c Edwards, Kathryn M.; Kochhar, Sonali (2020). "Ethics of Conducting Clinical Research in an Outbreak Setting". Annual Review of Virology. 7 (1): 475-494. doi:10.1146/annurev-virology-013120-013123. (PMID) 32212920.
- ^ "Data and Safety Monitoring Board Training Manual for Investigator-Initiated Studies – Tufts CTSI". tuftsctsi.wpengine.com. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2019.
- ^ Designing and Conducting Clinical Trials – An overview. International Journal of Statistics and Medical Informatics. 2019. ISBN .
- ^ "For Patients: Informed Consent for Clinical Trials". US Food and Drug Administration. 25 Şubat 2016. 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2017.
- ^ Guidance for Industry: Financial Disclosure by Clinical Investigators, Food and Drug Administration, 20 Mart 2001, 11 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 16 Aralık 2019
- ^ Lang T, Siribaddana S (2012). "Clinical trials have gone global: is this a good thing?". PLOS Medicine. 9 (6): e1001228. doi:10.1371/journal.pmed.1001228. (PMC) 3373653 $2. (PMID) 22719228.
- ^ . Common Dreams. 15 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2007.
- ^ (PDF). 17 Aralık 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . www.ich.org. 30 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Management of Safety Information from Clinical Trials: Report of CIOMS Working Group VI". CIOMS Publications. 2005. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2017.
- ^ a b "Investigational New Drug (IND) Application - Final Rule: Investigational New Drug Safety Reporting Requirements for Human Drug and Biological Products and Safety Reporting Requirements for Bioavailability and Bioequivalence Studies in Humans". fda.gov (İngilizce). Center for Drug Evaluation and Research. 29 Eylül 2010. 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2017.
- ^ "Safety Assessment for IND Safety Reporting Guidance for Industry" (PDF). Food and Drug Administration. December 2015. 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 11 Kasım 2017.
- ^ "Evidence Synthesis and Meta-Analysis: Report of CIOMS Working Group X". CIOMS Publications. 2016. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2017.
- ^ Sertkaya, Aylin; Wong, Hui-Hsing; Jessup, Amber; Beleche, Trinidad (2016). "Key cost drivers of pharmaceutical clinical trials in the United States". Clinical Trials. 13 (2): 117-126. doi:10.1177/1740774515625964. (PMID) 26908540.
- ^ "Tax Credit for Testing Expenses for Drugs for Rare Diseases or Conditions". Food and Drug Administration. 17 Nisan 2001. 6 Nisan 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2007.
- ^ Paul J, Seib R, Prescott T (March 2005). "The Internet and clinical trials: background, online resources, examples and issues". Journal of Medical Internet Research. 7 (1): e5. doi:10.2196/jmir.7.1.e5. (PMC) 1550630 $2. (PMID) 15829477.
- ^ Stunkel, Leanne; Grady, Christine (May 2011). "More than the money: A review of the literature examining healthy volunteer motivations". Contemporary Clinical Trials (İngilizce). 32 (3): 342-352. doi:10.1016/j.cct.2010.12.003. (PMC) 4943215 $2. (PMID) 21146635.
- ^ Liu JJ, Davidson E, Sheikh A (2011). . Pharm Med. 25 (4): 215-222. doi:10.1007/BF03256863. 14 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ McDonald AM, Knight RC, Campbell MK, Entwistle VA, Grant AM, Cook JA, Elbourne DR, Francis D, Garcia J, Roberts I, Snowdon C (April 2006). "What influences recruitment to randomised controlled trials? A review of trials funded by two UK funding agencies". Trials. 7: 9. doi:10.1186/1745-6215-7-9. (PMC) 1475627 $2. (PMID) 16603070.
- ^ . Boston, MA: CenterWatch. 2016. 25 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.
- ^ "Diversity and Inclusion in Clinical Trials". NIMHD (İngilizce). 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2022.
- ^ Konkel, Lindsey (2015). "Racial and Ethnic Disparities in Research Studies: The Challenge of Creating More Diverse Cohorts". Environmental Health Perspectives. 123 (12): A297-A302. doi:10.1289/ehp.123-A297. ISSN 0091-6765. (PMC) 4670264 $2. (PMID) 26625444.
- ^ "Nearly Half of Black Patients With Metastatic Breast Cancer Report Not Being Informed About Clinical Trials". 6 Ağustos 2022. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2023.
- ^ Pittman, Corinne A.; Roura, Raúl; Price, Carrie; Lin, Frank R.; Marrone, Nicole; Nieman, Carrie L. (1 Temmuz 2021). "Racial/Ethnic and Sex Representation in US-Based Clinical Trials of Hearing Loss Management in Adults: A Systematic Review". JAMA Otolaryngology–Head & Neck Surgery (İngilizce). 147 (7): 656-662. doi:10.1001/jamaoto.2021.0550. ISSN 2168-6181. (PMID) 33885733.
- ^ "How to stop a lack of diversity undermining clinical trial data". Financial Times. 18 Ocak 2019. 10 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2019.
- ^ . Fox Trial Finder. 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2013.
- ^ . Mlanet.org. 3 October 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2013.
- ^ Klein, Harry; Mazor, Tali; Siegel, Ethan; Trukhanov, Pavel; Ovalle, Andrea; Vecchio Fitz, Catherine Del; Zwiesler, Zachary; Kumari, Priti; Van Der Veen, Bernd; Marriott, Eric; Hansel, Jason; Yu, Joyce; Albayrak, Adem; Barry, Susan; Keller, Rachel B.; MacConaill, Laura E.; Lindeman, Neal; Johnson, Bruce E.; Rollins, Barrett J.; Do, Khanh T.; Beardslee, Brian; Shapiro, Geoffrey; Hector-Barry, Suzanne; Methot, John; Sholl, Lynette; Lindsay, James; Hassett, Michael J.; Cerami, Ethan (6 Ekim 2022). "MatchMiner: an open-source platform for cancer precision medicine". npj Precision Oncology (İngilizce). 6 (1): 69. doi:10.1038/s41698-022-00312-5. ISSN 2397-768X. (PMC) 9537311 $2. (PMID) 36202909.
- ^ a b Yang ZJ, McComas KA, Gay GK, Leonard JP, Dannenberg AJ, Dillon H (2012). "Comparing decision making between cancer patients and the general population: thoughts, emotions, or social influence?". Journal of Health Communication. 17 (4): 477-94. doi:10.1080/10810730.2011.635774. (PMID) 22376222.
- ^ a b "What to Know About Cancer Clinical Trial Matching Programs". Cancer.Net (İngilizce). 14 Mart 2023. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.
- ^ a b "How to Search for Clinical Studies". ClinicalTrials.gov, US National Library of Medicine. 2023. 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.
- ^ Fountzilas E, Tsimberidou AM, Vo HH, Kurzrock R (August 2022). "Clinical trial design in the era of precision medicine". Genome Medicine. 14 (1): 101. doi:10.1186/s13073-022-01102-1. (PMC) 9428375 $2. (PMID) 36045401.
- ^ Fleury ME (2023). "Consensus recommendations for improving the cancer clinical trial matching environment". Cancer: 1-5. doi:10.1002/cncr.35034. 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.
- ^ Van Norman, G. A. (27 Nisan 2021). "Decentralized Clinical Trials". JACC: Basic to Translational Science. 6 (4): 384-387. doi:10.1016/j.jacbts.2021.01.011. (PMC) 8093545 $2. (PMID) 33997523.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Beşeri İlaçların Ruhsatlandırılmasına İlişkin Teknik Şartların Uyumlaştırılması Uluslararası Konferansı, klinik araştırmaların düzenlenmesine ilişkin bir kılavuz (İngilizce)
- ClinicalTrials.gov, kayıtlı klinik araştırmaların dünya çapında bir veritabanı; ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi (İngilizce)
- Cochrane Central Register of Controlled Trials (CENTRAL), randomize kontrollü çalışmaların bibliyografik raporları için konsantre bir kaynak (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Klinik calismalar veya klinik deneyler yeni tedaviler yeni asilar ilaclar ve tibbi cihazlar gibi ve daha fazla calisma ve karsilastirma gerektiren bilinen mudahaleler dahil olmak uzere biyomedikal veya davranissal mudahaleler hakkinda belirli sorulari yanitlamak icin tasarlanmis insan katilimcilar uzerinde ileriye donuk biyomedikal veya davranissal arastirma calismalaridir Klinik calismalar dozaj guvenlik ve etkinlik hakkinda veri uretir Bunlar ancak tedavinin onaylanmasinin istendigi ulkede onayi alindiktan sonra yurutulur Bu makamlar calismanin incelemekten sorumludur onaylari tedavinin guvenli veya etkili oldugu anlamina gelmez sadece calismanin yapilabilecegi anlamina gelir Bir klinik calisma katilimcisina enjeksiyon yapilirken Urun turune ve gelistirme asamasina bagli olarak arastirmacilar baslangicta gonulluleri veya hastalari kucuk kaydeder ve daha sonra asamali olarak daha buyuk olcekli karsilastirmali calismalar yuruturler Klinik calismalar boyut ve maliyet acisindan farklilik gosterebilir ve tek bir ulkede veya birden fazla ulkede tek bir arastirma merkezini veya icerebilir Klinik calisma tasarimi sonuclarin ve saglamayi amaclar Klinik calismalarin maliyetleri onaylanan ilac basina milyarlarca dolar arasinda degisebilir ve tamamlanmasi 11 14 yil surer Destekleyici bir kamu kurulusu veya bir ilac biyoteknoloji veya tibbi cihaz sirketi olabilir Izleme ve laboratuar calismalari gibi deneme icin gerekli bazi islevler veya merkezi bir laboratuar gibi dis kaynakli bir ortak tarafindan yonetilebilir Insan klinik deneylerinde baslatilan tum ilaclarin yalnizca yuzde 10 u haline gelir Genel bakisIlac calismalari Bazi klinik calismalar saglikli denekleri kapsar Diger klinik calismalar deneysel bir tedaviyi denemek isteyen belirli saglik sorunlari olan kisilerle ilgilidir Pilot deneyler takip edecek klinik calismanin tasarimi icin fikir edinmek amaciyla yurutulur Tibbi tedavileri test etmenin iki amaci vardir yeterince iyi calisip calismadiklarini ogrenmek buna etkinlik veya etkililik denir ve yeterince guvenli olup olmadiklarini ogrenmek buna guvenlik denir Her ikisi de mutlak bir kriter degildir hem guvenlik hem de etkinlik tedavinin nasil kullanilacagi baska hangi tedavilerin mevcut oldugu ve hastaligin veya durumun ciddiyetine gore degerlendirilir 8 Ornegin kanseri tedavi etmek icin kullanilan bircok ilacin recetesiz satilan bir agri kesici ilac icin kabul edilemeyecek ciddi yan etkileri vardir ancak kanser ilaclari bir doktor gozetiminde ve yasami tehdit eden bir durum icin kullanildigindan onaylanmistir ABD de yaslilar nufusun 14 unu olustururken ilaclarin ucte birinden fazlasini tuketmektedirler daha buyuk saglik sorunlari ve ilac kullanimlari veri yorumlamasini zorlastirdigi ve genc insanlardan farkli fizyolojik kapasiteye sahip olduklari icin genellikle calismalarin disinda birakilir Cocuklar ve ilgisiz tibbi rahatsizliklari olan kisiler de siklikla kapsam disi birakilmaktadir Hamile kadinlar fetuse yonelik potansiyel riskler nedeniyle siklikla calisma disi birakilmaktadir Destekleyici yeni ilacla hangi alternatif veya mevcut tedavilerin karsilastirilacagi ve ne tur hastalarin fayda gorebilecegi de dahil olmak uzere uzman klinik arastirmacilardan olusan bir panel ile koordinasyon icinde calismayi tasarlar Destekleyici bir lokasyonda yeterli sayida denek bulamazsa diger lokasyonlardaki arastirmacilar calismaya katilmak uzere ise alinir Deneme sirasinda arastirmacilar onceden belirlenmis ozelliklere sahip denekleri ise alir tedaviyi tedavileri uygular ve tanimlanmis bir sure boyunca deneklerin sagligi hakkinda veri toplar Veriler arasinda yasamsal belirtiler calisma ilacinin kandaki veya dokulardaki konsantrasyonu semptomlardaki degisiklikler ve calisma ilacinin hedefledigi durumda iyilesme veya kotulesme olup olmadigi gibi olcumler yer alir Arastirmacilar verileri calisma sponsoruna gonderir ve sponsor da istatistiksel testler kullanarak birlestirilmis verileri analiz eder Klinik calisma hedeflerine ornek olarak bir ilacin veya cihazin guvenliginin ve goreceli etkinliginin degerlendirilmesi verilebilir Belirli bir hasta turu uzerinde Degisen dozajlarda Yeni bir endikasyon icin Bir durumun tedavisinde o duruma yonelik standart tedaviye kiyasla iyilestirilmis etkinligin degerlendirilmesi Calisma ilaci veya cihazinin soz konusu durum icin halihazirda onaylanmis yaygin olarak kullanilan iki veya daha fazla mudahaleye gore degerlendirilmesi Cogu klinik calisma yeni mudahalenin bir alternatifini test ederken bazilari uc veya dorde kadar genisler ve bir plasebo icerebilir Kucuk tek lokasyonlu denemeler disinda tasarim ve hedefler adi verilen bir belgede belirtilir Protokol calismanin kullanim kilavuzu dur ve tum arastirmacilarin arastirmayi benzer denekler uzerinde ayni sekilde gerceklestirmesini ve verilerin tum denekler arasinda karsilastirilabilir olmasini saglar Bir calisma hipotezleri test etmek ve sonuclari titizlikle izlemek ve degerlendirmek icin tasarlandigindan bilimsel yontemin ozellikle de deneysel adimin bir uygulamasi olarak gorulebilir En yaygin klinik calismalar yeni farmasotik urunleri tibbi cihazlari biyolojik maddeleri tani testlerini psikolojik tedavileri veya diger mudahaleleri degerlendirir Ulusal bir yeniligin pazarlanmasini onaylamadan once klinik deneyler gerekebilir Cihaz denemeleri Ilaclara benzer sekilde Amerika Birlesik Devletleri ndeki tibbi cihaz ureticilerinin de icin klinik deneyler yurutmeleri gerekmektedir Cihaz denemeleri yeni bir cihazi yerlesik bir tedaviyle karsilastirabilir veya benzer cihazlari birbirleriyle karsilastirabilir Vaskuler cerrahi alaninda ilkine ornek olarak abdominal aort anevrizmasinin tedavisi icin eski teknigini daha yeni cihaziyla karsilastiran Acik ve Endovaskuler Onarim OVER denemesi verilebilir Ikincisine bir ornek yetiskin kadinlarda idrar kacirma tedavisinde kullanilan mekanik cihazlarla ilgili klinik calismalardir Prosedur denemeleri Ilaclara benzer sekilde tibbi veya cerrahi prosedurler de klinik calismalara tabi tutulabilir ornegin subfertilite icin fibroid tedavisinde farkli cerrahi yaklasimlarin karsilastirilmasi gibi Ancak cerrahi ortamda klinik calismalar etik olmadiginda veya lojistik olarak mumkun olmadiginda bunun yerini alacaktir TarihceGelisim Edward Jenner 14 Mayis 1796 da sekiz yasinda bir cocuk olan i asiladi Jenner bir kullanmayi basaramamistir Erken donem tibbi deneyler siklikla yapilmasina ragmen mudahalenin etkinliginin gosterilmesi icin dogru bir karsilastirma saglayacak bir kullanilmasi genellikle eksikti Ornegin cicek hastaligini onlemek icin inokulasyonun o zamanlar olarak adlandiriliyordu baslatilmasi icin kampanya yuruten Mary Wortley Montagu olum cezasina carptirilmis yedi mahkumun hayatlari karsiliginda variolasyona tabi tutulmasini ayarladi Hayatta kalmalarina ve cicek hastaligina yakalanmamalarina ragmen bu sonucun inokulasyondan mi yoksa baska bir faktorden mi kaynaklandigini degerlendirecek bir kontrol grubu yoktu Edward Jenner tarafindan cicek asisi uzerinde yapilan benzer deneyler de kavramsal olarak ayni derecede kusurluydu Ilk uygun klinik calisma Iskoc doktor tarafindan gerceklestirilmistir Gunumuzde C vitamini eksikliginden kaynaklandigi bilinen iskorbut hastaligi uzun mesafeli okyanus yolculuklarinda murettebatin refahi uzerinde genellikle korkunc etkiler yaratirdi 1740 ta in felaketle sonuclanmasi Avrupa da buyuk yanki uyandirdi 1900 kisiden 1400 u olmustu ve bunlarin cogunun iskorbut hastaligina yakalandigi iddia ediliyordu Ingiliz Dogu Hindistan Sirketinin Ingiliz askeri cerrahi 17 yuzyildan itibaren turuncgillerin iskorbut onleyici etkisi vardir tuketilmesini tavsiye etmis ancak bunlarin kullanimi yayginlasmamistir Lind 1747 yilinda ilk gerceklestirmistir Denizde iki ay gecirdikten sonra gemidekiler zaten iskorbut hastaligina yakalanmisken asidik nitelikte bir besin takviyesini deneye dahil etti On iki iskorbut hastasi denizciyi ikiser kisilik alti gruba ayirdi Hepsine ayni diyet uygulanmis ancak ek olarak birinci gruba gunde bir litre elma sarabi ikinci gruba yirmi bes damla vitriol iksiri sulfurik asit ucuncu gruba alti kasik sirke dorduncu gruba yarim litre deniz suyu besinci gruba iki portakal ve bir limon son gruba ise baharatli bir macun ve arpa suyu verilmistir Besinci grubun tedavisi alti gun sonra meyveleri bitince durdurulmustur ancak o zamana kadar bir denizci goreve hazir hale gelmis digeri ise neredeyse iyilesmistir Bunun disinda sadece birinci grup tedavinin bir miktar etkisini gosterdi Lind in arastirmasinin onuruna her yil 20 Mayis Klinik Denemeler Gunu olarak kutlanmaktadir 1750 den sonra disiplin modern seklini almaya basladi Ingiliz doktor adli etkisiz ilac uzerine yaptigi unlu calismasinda plasebo etkisinin dogru tanimlanmasi icin bir kontrol grubunun onemini ortaya koymustur Bu yondeki diger calismalar 1860 larda seckin doktor tarafindan yurutulmustur Londra daki da calisan o 1884 klinik deneyler surecine onemli katkilarda bulunmus ve kronik nefriti bugun esansiyel hipertansiyon olarak adlandirdigimiz durumdan ayirmistir Ayrica icin Toplu Arastirma Kaydini kurdu bu organizasyon hastane ortami disinda calisan hekimlerden veri topladi ve modern isbirligine dayali klinik calismalarin oncusu oldu Modern calismalar klinik calismalarin modern gelisiminde cok onemli bir figurdu Sir Ronald A Fisher tarim alaninda calisirken 1920 lerde deneylerin uygun sekilde tasarlanmasi icin dogru bir metodoloji olarak Deneysel Tasarim Ilkelerini gelistirmistir Baslica fikirleri arasinda onemi bireylerin deney icin farkli gruplara rastgele atanmasi belirsizligi azaltmak icin olcumlerin tekrarlanmasi ve varyasyon kaynaklarini belirlemek icin deneylerin tekrarlanmasi deneysel birimlerin birbirine benzer birimlerden olusan gruplar halinde duzenlenmesi ve boylece alakasiz varyasyon kaynaklarinin azaltilmasi kullanilmasi birkac bagimsiz faktorun etkilerini ve olasi degerlendirmede etkilidir 1930 lu yillardan itibaren klinik denemelerin onemini resmen kabul etmistir Konsey deneysel gerekcelerle hastaliklarin tedavisinde deger tasimasi muhtemel gorunen yeni urunler uzerinde uygun sekilde kontrol edilen klinik deneylerin duzenlenmesine yardimci olmak ve tavsiyelerde bulunmak uzere Terapotik Denemeler Komitesi ni kurmustur Ilk randomize tedavi denemesi MRC Tuberkuloz Arastirma Biriminde Sir Geoffrey Marshall 1887 1982 tarafindan gerceklestirilmistir 1946 1947 yillari arasinda gerceklestirilen deney streptomisin kimyasalinin akciger tuberkulozunu iyilestirmedeki etkinligini test etmeyi amacliyordu Deneme hem cift kor hem de plasebo kontrolluydu Klinik deneylerin metodolojisi streptomisin deneylerinde yer almis olan Sir tarafindan daha da gelistirilmistir Hill 1920 lerden itibaren istatistigi tibba uyguladi ve digerlerinin yani sira unlu matematikci in derslerine katildi ile birlikte sigara ve akciger kanseri arasindaki korelasyon uzerine yuruttugu donum noktasi niteligindeki calismasiyla unlendi Ikili 1950 yilinda akciger kanseri hastalarini eslestirilmis kontrol grubu ile karsilastiran bir vaka kontrol calismasi yurutmus ve ayrica iceren baslatmistir Royal Society ye secilme belgesinde kendisi icin yeni terapotik ve profilaktik ajanlarin degerlendirilmesinde su anda ulusal ve uluslararasi duzeyde kullanilan hassas deneysel yontemlerin tipta gelistirilmesinde lider ifadesi kullanilmistir Uluslararasi klinik calismalar gunu 20 Mayis ta kutlanmaktadir kullanilan kisaltmalar genellikle yapmaciktir ve alay konusu olmustur TurlerKlinik calismalar arastirmacilar tarafindan olusturulan arastirma hedefine gore siniflandirilir arastirmacilar denekleri gozlemler ve sonuclarini olcer Arastirmacilar calismayi aktif olarak yonetmezler Girisimsel bir calismada arastirmacilar arastirma deneklerine deneysel bir ilac cerrahi prosedur tibbi cihaz kullanimi teshis veya baska bir mudahale vererek tedavi edilen denekleri tedavi gormeyen veya standart tedavi gorenlerle karsilastirirlar Daha sonra arastirmacilar deneklerin sagliginin nasil degistigini degerlendirirler Calismalar amaclarina gore siniflandirilir Calisma sponsoruna insan arastirmalari icin onay verildikten sonra ABD Gida ve Ilac Idaresi FDA calismalarin sonuclarini turlerine gore duzenler ve izler Korunma calismalari hastaligi hic gecirmemis kisilerde hastaligi onlemenin veya bir hastaligin geri donmesini engellemenin yollarini arar Bu yaklasimlar ilaclar vitaminler veya diger mikro besinler asilar veya yasam tarzi degisikliklerini icerebilir Tarama calismalari belirli hastaliklari veya saglik kosullarini tanimlamanin yollarini test eder Teshis calismalari belirli bir hastaligi veya durumu teshis etmek icin daha iyi testler veya prosedurler bulmak amaciyla yurutulur Tedavi calismalari deneysel ilaclari yeni ilac kombinasyonlarini veya cerrahi ya da radyasyon tedavisine yeni yaklasimlari test eder Yasam kalitesi calismalari destekleyici bakim denemeleri kronik bir hastaligi olan kisilerin konforunun ve bakim kalitesinin nasil iyilestirilecegini degerlendirir Genetik calismalar bir kisinin bir hastaliga yakalanma olasiligini artiran veya azaltan genetik bozukluklarin tahmin dogrulugunu degerlendirmek icin yurutulur Epidemiyolojik calismalar cok sayida insanda hastaliklarin genel nedenlerini modellerini veya kontrolunu belirleme amacina sahiptir Merhametli kullanim calismalari veya calismalari baska gercekci secenekleri olmayan az sayida hastaya kismen test edilmis onaylanmamis terapotikler saglar Genellikle bu etkili bir tedavinin onaylanmadigi bir hastaligi veya tum standart tedavileri basarisiz olmus ve sagligi randomize klinik calismalara katilmaya uygun olmayacak kadar tehlikede olan bir hastayi icerir Genellikle bu tur istisnalar icin hem FDA hem de ilac sirketi tarafindan vaka bazinda onay verilmelidir Sabit calismalar mevcut verileri yalnizca arastirmanin tasarimi sirasinda dikkate alir arastirma basladiktan sonra degisiklik yapmaz ve calisma tamamlanana kadar sonuclari degerlendirmez calismalar arastirmayi tasarlamak icin mevcut verileri kullanir ve daha sonra arastirma ilerledikce degisiklik yapmak icin ara sonuclari kullanir Degisiklikler arasinda dozaj orneklem buyuklugu denenen ilac hasta secim kriterleri ve kokteyl karisimi yer alir Uyarlanabilir calismalar denemenin ilerleyisini degerlendirmek icin genellikle kullanir Bazi durumlarda denemeler daha fazla bilgi elde edildikce duzenli olarak tedavilerin ve hasta gruplarinin eklendigi ve cikarildigi devam eden bir surec haline gelmistir Amac terapotik etkisi olan ilaclari daha hizli bir sekilde belirlemek ve ilacin uygun oldugu hasta populasyonlarini sifirlamaktir Klinik arastirmalar tipik olarak dort asamada yurutulur ve her asamada farkli sayida denek kullanilir ve belirli bir etkiyi belirlemeye odaklanmak icin farkli bir amaca sahiptir Fazlar source source source source source source source source Ulusal Kanser Enstitusunden klinik calismalarin asamalari hakkinda video Yeni ilaclari iceren klinik calismalar genellikle bes faza ayrilir Ilac onay surecinin her asamasi ayri bir klinik calisma olarak degerlendirilir sureci normalde I IV fazlari boyunca uzun yillar boyunca siklikla on yil veya daha uzun bir sureyi kapsayacak sekilde ilerleyecektir Ilac I II ve III fazlarindan basariyla gecerse genellikle ulusal duzenleyici otorite tarafindan genel populasyonda kullanim icin onaylanacaktir Faz IV denemeleri yeni onaylanan ilac tani veya cihaz piyasaya suruldukten sonra gerceklestirilir ve riskler faydalar veya en iyi kullanimlar hakkinda degerlendirme saglar Faz Amac NotlarFaz 0 Insanlarda farmakodinamik ve farmakokinetik Faz 0 denemeleri istege bagli ilk insan denemeleridir Calisma ilacinin veya tedavisinin tek subterapotik dozlari ajanin farmakodinamigi ilacin vucuda ne yaptigi ve farmakokinetigi vucudun ilaclara ne yaptigi hakkinda on veri toplamak icin az sayida denege tipik olarak 10 ila 15 verilir Bir test ilaci icin deneme bunlarin beklendigi gibi gorundugunu dogrulamak icin ilacin emilimini dagilimini metabolizasyonunu ve klirensini atilimini ve ilacin vucuttaki etkilesimlerini belgeler Faz I Guvenlik taramasi Genellikle birinci sahis denemeleridir Guvenligi degerlendirmek guvenli dozaj araliklarini belirlemek ve yan etkileri tanimlamak icin kucuk bir grup insan tipik olarak 20 80 uzerinde yapilan testlerdir Faz II Genellikle bir plasebo karsi bir ilacin on etkinliginin belirlenmesi Faz II a ozellikle dozaj gereksinimlerini ne kadar ilac verilmesi gerektigi degerlendirmek icin tasarlanirken Faz II b calismasi etkinligi belirlemek icin tasarlanmistir ve ilacin recete edilen doz lar da ne kadar iyi calistigini inceleyerek terapotik bir doz araligi olusturur Faz III Guvenlik ve etkinligin nihai onayi Ilacin etkinligini dogrulamak etkililigini degerlendirmek yan etkilerini izlemek yaygin olarak kullanilan tedavilerle karsilastirmak ve guvenli bir sekilde kullanilmasini saglayacak bilgileri toplamak icin buyuk insan gruplariyla tipik olarak 1 000 3 000 yapilan testlerdir Faz IV Satis sirasinda guvenlik calismalari Pazarlama sonrasi calismalar riskleri faydalari ve optimal kullanimi tanimlar Bu nedenle ilacin aktif tibbi kullanim omru boyunca devam eder Calisma tasarimi source source source source source source source source Ulusal Kanser Enstitusu klinik calisma randomizasyonu videosu temel bir ayrim ile arasindadir Epidemiyolojide ve gibi gozlemsel calisma turleri randomize kontrollu calismaya gore daha az ikna edici kanitlar saglar Gozlemsel calismalarda arastirmacilar katilimcilara verilen tedaviler ile saglik durumlari arasindaki iliskileri geriye donuk olarak degerlendirir ve bu da tasarim ve yorumlamada onemli hatalara yol acabilir Randomize kontrollu bir calisma calisma tedavisinin insan sagligi uzerinde bir etkiye neden olduguna dair ikna edici kanitlar saglayabilir Bazi Faz II ve cogu Faz III ilac calismalari randomize cift kor ve plasebo kontrollu olarak tasarlanir Randomize Her bir calisma denegi calisma tedavisi veya plasebo almak uzere rastgele atanmistir Kor Calismaya katilan denekler hangi calisma tedavisini aldiklarini bilmezler Calisma cift kor ise arastirmacilar da bir denegin hangi tedaviyi aldigini bilmezler Bunun amaci arastirmacilarin iki gruba farkli muamele etmesini onlemektir Cift kukla tasarimi olarak adlandirilan bir cift kor calisma bicimi onyargiya karsi ek bir sigorta saglar Bu tur bir calismada tum hastalara donusumlu olarak hem plasebo hem de aktif dozlar verilir Plasebo kontrollu Plasebo sahte tedavi kullanimi arastirmacilarin calisma tedavisinin etkisini plasebo etkisinden izole etmelerini saglar Az sayida denek iceren klinik calismalar tek bir arastirmaci veya kucuk bir arastirmaci grubu tarafindan desteklenebilir ve basit sorulari test etmek veya daha kapsamli bir randomize kontrollu calisma icin arastirmayi genisletmek uzere fizibilite yapmak uzere tasarlanmistir Klinik calismalar akademik kurumlar ilac sirketleri devlet kurumlari ve hatta ozel gruplar tarafindan desteklenebilir finanse edilebilir ve organize edilebilir Calismalar yeni ilaclar biyoteknoloji tani testleri veya tibbi cihazlar icin pazar onayini belirleyecek olan duzenleyici incelemeye sunulmadan once guvenlik ve etkinliklerini belirlemek amaciyla yurutulur Aktif kontrol calismalari Bircok durumda bir hastaliktan muzdarip bir kisiye plasebo vermek etik olmayabilir Bunu ele almak icin aktif karsilastirici aktif kontrol olarak da bilinir denemeler yapmak yaygin bir uygulama haline gelmistir Aktif kontrol grubu olan denemelerde deneklere ya deneysel tedavi ya da daha once onaylanmis ve etkinligi bilinen bir tedavi verilir Ana protokol Bu tur calismalarda birden fazla deneysel tedavi tek bir denemede test edilir arastirmacilarin hastalari genetik profillerine gore gruplandirmalarini bu profile dayali ilaclari bu gruba vermelerini ve sonuclari karsilastirmalarini saglar Her biri farkli bir ilac getiren birden fazla sirket katilabilir Bu tur ilk yaklasim hastadan hastaya degisen genetik bozukluklar iceren skuamoz hucre kanserini hedeflemektedir Amgen AstraZeneca ve Pfizer ilk kez bir gec asama denemesinde birlikte calismaktadir Genomik profilleri deneme ilaclarindan herhangi biriyle eslesmeyen hastalar bagisiklik sistemini kansere saldirmasi icin uyarmak uzere tasarlanmis bir ilac almaktadirlar Klinik calisma protokolu arastirmayi tanimlamak ve yonetmek icin kullanilan bir belgedir Uzmanlardan olusan bir panel tarafindan hazirlanir Tum calisma arastirmacilarinin protokole siki sikiya uymasi beklenir Protokol planlanan arastirmanin bilimsel gerekcesini hedef ler ini tasarimini metodolojisini istatistiksel degerlendirmelerini ve organizasyonunu aciklar Arastirmanin ayrintilari gibi protokolde atifta bulunulan belgelerde saglanir Protokol arastirma deneklerinin guvenligini ve sagligini guvence altina almak ve arastirmacilar tarafindan arastirmanin yurutulmesi icin kesin bir sablon saglamak icin kesin bir calisma plani icerir Bu verilerin tum arastirmacilar siteler arasinda birlestirilmesini saglar Protokol ayrica calisma yoneticilerini de genellikle bilgilendirir Amerika Birlesik Devletleri Avrupa Birligi veya Japonya daki ilac biyoteknoloji veya tibbi cihaz sirketleri tarafindan desteklenen klinik arastirma protokollerinin formati ve icerigi Beseri Ilaclarin Tescili icin Teknik Gerekliliklerin Uyumlastirilmasi Uluslararasi Konferansi ICH tarafindan yayinlanan Iyi Klinik Uygulama kilavuzuna uyacak sekilde standartlastirilmistir Kanada ve Avustralya daki duzenleyici makamlar da ICH kilavuzlarini takip etmektedir gibi dergiler arastirmacilari protokollerini yayinlamaya tesvik etmektedir Tasarim ozellikleri Aydinlatilmis ona bilgilendirilmis onam belgesi ornegi Klinik arastirmalar calismaya katilan kisilere temsil eden bir belge imzalatir Belgede calismanin amaci suresi gerekli prosedurler riskler potansiyel faydalar kilit kisiler ve kurumsal gereklilikler gibi ayrintilar yer alir Katilimci daha sonra belgeyi imzalayip imzalamayacagina karar verir Katilimci herhangi bir ceza olmaksizin istedigi zaman geri cekilebileceginden belge bir sozlesme degildir Aydinlatilmis onam bir katilimcinin katilip katilmamaya karar vermeden once temel gercekler hakkinda bilgilendirildigi yasal bir surectir Arastirmacilar calismanin ayrintilarini denegin anlayabilecegi sekilde aciklar Bilgiler denegin anadilinde sunulur Genel olarak cocuklar kendi baslarina aydinlatilmis onam veremezler ancak yaslarina ve diger faktorlere bagli olarak bilgilendirilmis onay vermeleri gerekebilir Istatistiksel guc Herhangi bir klinik calismada orneklem buyuklugu olarak da adlandirilan denek sayisi mudahalenin etkilerini guvenilir bir sekilde tespit etme ve olcme yetenegi uzerinde buyuk bir etkiye sahiptir Bu yetenek olarak tanimlanir ve calismanin maliyetine degip degmeyecegini anlamak icin bir calisma baslatilmadan once hesaplanmalidir Genel olarak daha buyuk bir orneklem buyuklugu istatistiksel gucu ve ayni zamanda maliyeti artirir Istatistiksel guc bir denemenin tedavi ve kontrol gruplari arasinda belirli bir buyuklukteki veya daha buyuk bir farki tespit etme yetenegini tahmin eder Ornegin her grupta 100 hasta bulunan plaseboya karsi lipit dusurucu bir ilac denemesi 10 mg dL veya daha fazla doz alan plasebo ve deneme gruplari arasindaki farki tespit etmek icin 0 90 lik bir guce sahip olabilir ancak 6 mg dL lik bir farki tespit etmek icin yalnizca 0 70 lik bir guce sahip olabilir Plasebo gruplari Sadece bir tedavi uygulamanin spesifik olmayan etkileri olabilir Bunlar sadece plasebo alan hastalarin dahil edilmesiyle kontrol edilir Denekler hangi gruba ait olduklari bildirilmeden rastgele atanir Bircok calisma cift kordur boylece arastirmacilar bir denegin hangi gruba atandigini bilmezler Bir denegin plasebo grubuna atanmasi mevcut en iyi tedaviyi alma hakkini ihlal ediyorsa etik bir sorun teskil edebilir Helsinki Bildirgesi bu konuda kilavuz ilkeler sunmaktadir Sure ABD deki cesitli onay yollari ve arastirma asamalarinin zaman cizelgesi Klinik calismalar yeni bir tedavi gelistirmek icin yapilan arastirmalarin sadece kucuk bir kismidir Ornegin potansiyel ilaclarin klinik calismalara girmeden once kesfedilmesi saflastirilmasi karakterize edilmesi ve laboratuvarlarda hucre ve hayvan calismalarinda test edilmesi gerekir Toplamda sadece bir tanesi klinik bir deneyde test edilme noktasina ulasmadan once yaklasik 1000 potansiyel ilac test edilmektedir Ornegin yeni bir kanser ilaci klinik calismalara girmeden once ortalama alti yillik bir arastirma surecinden gecmektedir Ancak yeni kanser ilaclarinin kullanima sunulmasindaki en buyuk engel klinik calismalarin tamamlanmasi icin gecen suredir Ortalama olarak bir kanser ilacinin klinik calismalara girmesinden halka satis icin duzenleyici kurumlardan onay almasina kadar yaklasik sekiz yil gecmektedir Diger hastaliklara yonelik ilaclar da benzer zaman cizelgelerine sahiptir Bazi nedenlerden dolayi bir klinik calisma birkac yil surebilir Kanser gibi kronik hastaliklarda bir kanser tedavisinin hasta uzerinde bir etkisi olup olmadigini gormek yillar olmasa da aylar alir Guclu bir etkiye sahip olmasi beklenmeyen ilaclar icin yani herhangi bir etkiyi gozlemlemek icin cok sayida hastanin kullanilmasi gerekir ilacin etkinligini test etmek icin yeterli sayida hastayi kullanmak yani istatistiksel guc elde etmek birkac yil surebilir Her klinik calismaya yalnizca hedef hastalik durumuna sahip belirli kisiler katilabilir Bu belirli hastalari tedavi eden arastirmacilar denemeye katilmalidir Daha sonra arzu edilen hastalari belirlemeli ve onlardan veya ailelerinden calismaya katilmak icin izin almalidirlar Bir klinik calisma tedavinin uzun vadeli etkisini belirlemeyi amaclayan ve uzatma asamasi olarak adlandirilan calismaya katilan kisiler icin aylar ila yillar arasinda degisen uzatilmis bir calisma sonrasi takip donemi de icerebilir Calismalarin tamamlanmasinin onundeki en buyuk engel katilacak insan sayisinin azligidir Butun ilac ve bircok cihaz denemeleri nufusun bir alt kumesini hedefler yani herkes katilamaz Bazi ilac denemeleri hastalarin alisilmadik hastalik ozellikleri kombinasyonlarina sahip olmasini gerektirmektedir Uygun hastalari bulmak ve onaylarini almak ozellikle de dogrudan bir fayda elde edemeyecekleri durumlarda odeme yapilmadigi calisma ilacinin ise yaradigi henuz kanitlanmadigi veya hastaya plasebo verilebilecegi icin oldukca zordur Kanser hastalari soz konusu oldugunda kanserli yetiskinlerin 5 inden daha azi ilac denemelerine katilacaktir Amerika Ilac Arastirma ve Ureticileri Birligi ne PhRMA gore 2005 yilinda yaklasik 400 kanser ilaci klinik deneylerde test edilmekteydi Bunlarin hepsi faydali olmayacaktir ancak faydali olanlarin da onaylanmasi gecikebilir cunku katilimci sayisi cok dusuktur Mevsimsel etkilerin mevsimsel duygusal bozukluk grip ve cilt hastaliklari gibi potansiyelini iceren klinik calismalar icin calisma ilacin test edilebilecegi yilin sinirli bir bolumunde polen alerjileri icin ilkbahar gibi yapilabilir Yeni bir ilac icermeyen klinik calismalar genellikle cok daha kisa surelidir gibi epidemiyolojik calismalar istisnadir YonetimYerel bir arastirmaci tarafindan tasarlanan klinik calismalar ve ABD de federal olarak finanse edilen klinik calismalar neredeyse her zaman calismayi tasarlayan ve hibe icin basvuran arastirmaci tarafindan yonetilir Kucuk olcekli cihaz calismalari sponsor sirket tarafindan yonetilebilir Yeni ilaclarin klinik arastirmalari genellikle sponsor sirket tarafindan kiralanan bir SAK tarafindan yonetilir Sponsor ilac ve tibbi gozetimi saglar Bir klinik arastirmanin tum idari islerini yurutmek uzere bir SAK ile sozlesme yapilir Faz II IV icin SAK katilimci arastirmacilari ise alir onlari egitir onlara malzeme saglar calisma yonetimini ve veri toplamayi koordine eder toplantilar duzenler sahalari klinik protokole uygunluk acisindan izler ve destekleyicinin her sahadan veri almasini saglar Hizli IRB IEC onayi ve daha hizli saha baslatma ve hasta alimi saglamak icin SAK ile koordinasyon saglamak uzere uzman da ise alinabilir Yeni ilaclarin Faz I klinik arastirmalari genellikle deneklerin tam zamanli personel tarafindan gozlemlenebildigi ozel farmakologlarin bulundugu uzman bir klinik arastirma kliniginde yurutulur Bu klinikler genellikle bu calismalarda uzmanlasmis bir SAK tarafindan yonetilir Katilimci bir sahada bir veya daha fazla arastirma asistani genellikle hemsireler klinik arastirmanin yurutulmesinde isin cogunu yapar Arastirma asistaninin gorevi asagidakilerden bazilarini veya tumunu icerebilir yerel IRB calismanin yurutulmesi icin izin almak uzere gerekli belgeleri saglamak calismanin baslatilmasina yardimci olmak uygun hastalari belirlemek onlardan veya ailelerinden onay almak calisma tedavilerini uygulamak verileri toplamak ve istatistiksel olarak analiz etmek takip sirasinda veri dosyalarini korumak ve guncellemek IRB nin yani sira destekleyici ve SAK ile iletisim kurmak Kalite Bir klinik calisma baglaminda kalite tipik olarak hem arastirmanin yurutulmesi sirasinda hem de arastirma sonuclarinin kullaniminda karar vermeyi etkileyebilecek hatalarin olmamasini ifade eder Pazarlama Etkilesimsel Adalet Modeli klinik arastirma kaydi konusunda doktorla konusmaya istekli olmanin etkilerini test etmek icin kullanilabilir Sonuclar hastanin doktoruyla konusmaya daha istekli olmasi durumunda potansiyel klinik arastirma adaylarinin klinik arastirmalara kaydolma olasiliginin daha dusuk oldugunu ortaya koymustur Bu bulgunun arkasindaki neden hastalarin mevcut bakimlarindan memnun olmalari olabilir Algilanan adalet ile klinik arastirmaya kayit arasindaki negatif iliskinin bir diger nedeni de bakim saglayicidan bagimsizligin olmamasidir Sonuclar doktorlariyla konusmaya istekli olmama ile klinik arastirmaya kaydolma arasinda pozitif bir iliski oldugunu ortaya koymustur Mevcut bakim saglayicilariyla klinik arastirmalar hakkinda konusmaya istekli olmama hastalarin doktordan bagimsiz olmasindan kaynaklaniyor olabilir Klinik arastirmalar hakkinda konusma olasiligi daha dusuk olan hastalar alternatif tedaviler hakkinda daha iyi bir fikir edinmek icin diger bilgi kaynaklarini kullanmaya daha isteklidir Klinik arastirma kayitlari halki klinik arastirma kayitlari hakkinda bilgilendirmek icin web sitelerini ve televizyon reklamlarini kullanmak uzere motive edilmelidir Bilgi teknolojisi Son on yilda klinik calismalarin planlanmasi ve yurutulmesinde bilgi teknolojisi kullaniminin yayginlastigi gorulmektedir genellikle arastirma sponsorlari veya SAK lar tarafindan ozellikle arastirma sahalariyla ilgili olarak bir klinik arastirmanin operasyonel yonlerinin planlanmasina ve yonetilmesine yardimci olmak icin kullanilir Belirli bir alanda uzmanliga sahip arastirmacilari ve arastirma sahalarini belirlemeye yonelik gelismis analitik devam eden arastirmalarla ilgili kamusal ve ozel bilgileri kullanir Web tabanli EVY ve klinik arastirmalarin cogunda sahalardan vaka raporu verilerini toplamak kalitesini yonetmek ve analize hazirlamak icin kullanilmaktadir sistemleri hastalarin kayitlarini telefon kullanarak kaydetmek ve hastalari belirli bir tedavi koluna tahsis etmek icin siteler tarafindan kullanilmaktadir telefonlar giderek artan bir sekilde bazen EVY sisteminin bir parcasi olan web tabanli IWRS araclarla degistirilmektedir Gecmiste genellikle kagit tabanli iken olcumler giderek artan bir sekilde web portallari veya elde tasinan veya eDiary cihazlari kullanilarak bazen de kablosuz olarak toplanmaktadir Toplanan verileri analiz etmek ve ruhsat basvurusuna hazirlamak icin istatistiksel yazilimlar kullanilmaktadir Bu uygulamalarin coguna erisim web tabanli giderek daha fazla toplanmaktadir 2011 yilinda FDA uzaktan hasta izleme olarak da bilinen telemonitoring yontemini kullanarak hastalarin evlerinde biyometrik veriler toplayan ve bunlari elektronik olarak deneme veri tabanina aktaran bir Faz I denemesini onaylamistir Bu teknoloji cok daha fazla veri noktasi saglar ve hastalar icin cok daha uygundur cunku deneme alanlarina daha az ziyarette bulunurlar AnalizBir klinik calisma iki veya daha fazla mudahale arasindaki nicel farkliliklari ortaya cikarabilecek veriler uretir bu farkliliklarin dogru olup olmadigini sanstan kaynaklanip kaynaklanmadigini veya tedavisizlikle plasebo ayni olup olmadigini belirlemek icin istatistiksel analizler kullanilir Bir klinik calismadan elde edilen veriler arastirma suresi boyunca aylardan yillara kadar uzanan bir zaman diliminde kademeli olarak birikir Buna gore calismanin erken donemlerinde ise alinan katilimcilara ait sonuclar denekler hala calismada tedavi gruplarina atanirken analiz icin hazir hale gelir Erken analiz ortaya cikan kanitlarin calismanin durdurulup durdurulmayacagi veya katilimcilarin calismanin daha basarili bolumune yeniden atanip atanmayacagi konusundaki kararlara yardimci olmasini saglayabilir Arastirmacilar ayrica veri analizi tedavi etkisi olmadigini gosterdiginde bir calismayi durdurmak isteyebilirler Etik konularKlinik calismalar uygun duzenleyici makamlar tarafindan yakindan denetlenir Hastalar uzerinde tibbi veya terapotik bir mudahale iceren tum calismalar arastirmanin yurutulmesine izin verilmeden once denetleyici bir etik kurul tarafindan onaylanmalidir Yerel etik kurul girisimsel olmayan calismalari gozlemsel calismalar veya onceden toplanmis verileri kullananlar nasil denetleyecegi konusunda takdir yetkisine sahiptir ABD de bu organ KIK olarak adlandirilir AB de ise olarak adlandirilir Cogu KIK yerel arastirmacinin hastanesinde veya kurumunda bulunur ancak bazi sponsorlar daha kucuk kurumlarda calisan arastirmacilar icin merkezi bagimsiz kar amacli bir KIK in kullanilmasina izin verir Etik olmasi icin arastirmacilar katilimci insan deneklerin tam ve almalidir KIK in ana islevlerinden biri potansiyel hastalarin klinik calisma hakkinda yeterince bilgilendirilmesini saglamaktir Hastanin kendisi riza gosteremeyecek durumdaysa arastirmacilar hastanin yasal olarak yetkilendirilmis temsilcisinden riza isteyebilir Buna ek olarak klinik calisma katilimcilari kendilerine karsi herhangi bir olumsuz islem yapilmaksizin istedikleri zaman klinik calismadan cekilebilecekleri konusunda bilgilendirilmelidir Kaliforniya da eyalet yasal olarak yetkilendirilmis temsilci olarak hizmet verebilecek kisilere oncelik tanimistir ABD nin bazi bolgelerinde yerel KIK in arastirmacilari ve calisanlarini klinik arastirma yapmadan once sertifikalandirmasi gerekmektedir Federal hasta gizliligi yasasini ve iyi klinik uygulamalari anlamalari gerekir Uluslararasi Uyum Konferansi Iyi Klinik Uygulama Kilavuzlari klinik calismalarin yurutulmesi icin uluslararasi duzeyde kullanilan bir dizi standarttir Kilavuz ilkeler deneklerin haklarinin guvenliginin ve refahinin korunmasini saglamayi amaclamaktadir Katilimci insan deneklerin aydinlatilmis onami kavrami bircok ulkede mevcuttur ancak kesin tanimi hala degisebilmektedir Aydinlatilmis onam acikca etik davranis icin gerekli bir kosuldur ancak etik davranisi garanti etmez denemelerinde bu durum ozellikle zor bir sorun haline gelir Nihai amac hasta topluluguna veya gelecekteki hastalara mumkun olan en iyi ve en sorumlu sekilde hizmet etmektir Ancak bu hedefi iyi tanimlanmis nicellestirilmis bir amac fonksiyonuna donusturmek zor olabilir Ancak bazi durumlarda ornegin ardisik tedavilerin ne zaman durdurulacagina iliskin sorularda bkz bu yapilabilir ve bu durumda sayisallastirilmis yontemler onemli bir rol oynayabilir pediatri uzerinde klinik calismalar yurutulurken ve acil veya salgin durumlarda ek etik kaygilar mevcuttur Birden fazla paydasin haklarini etik olarak dengelemek zor olabilir Ornegin ilac denemeleri basarisiz oldugunda sponsorlarin mevcut ve potansiyel yatirimcilara derhal bilgi verme yukumlulugu olabilir bu da hem arastirma personelinin hem de kayitli katilimcilarin bir denemenin sona erdigini ilk olarak kamuya acik is haberleri yoluyla duyabilecegi anlamina gelir Cikar catismalari ve olumsuz calismalar Ilac sirketi destekli arastirmalardan elde edilen olumsuz verilerin yayinlanmadigi belirli vakalara yanit olarak sirketleri tum bulgulari rapor etmeye ve arastirmacilarin ilac sirketlerine mali katilimini sinirlamaya cagiran yeni kilavuzlar yayinladi ABD Kongresi Faz II ve Faz III klinik arastirmalarin sponsor tarafindan Ulusal Saglik Enstituleri tarafindan derlenen web sitesine kaydedilmesini gerektiren bir yasa tasarisini imzaladi Dogrudan ilac sirketleri tarafindan istihdam edilmeyen ilac arastirmacilari genellikle ureticilerden hibe almaya calisirlar ve ureticiler genellikle universite aglari ve hastaneleri icinde calismalar yurutmek icin akademik arastirmacilara basvururlar ornegin kanser arastirmalari icin Benzer sekilde kadrolu akademik pozisyonlar devlet hibeleri ve prestij icin rekabet akademik bilim insanlari arasinda cikar catismalari yaratmaktadir Bir calismaya gore suistimalle ilgili nedenlerle geri cekilen makalelerin yaklasik 75 inin endustriden mali destek aldigi beyan edilmemistir ozellikle tartismalidir Amerika Birlesik Devletleri nde ilac onay surecinin bir parcasi olarak FDA ya sunulan tum klinik arastirmalar secilen klinik arastirma sahalarinda birincil veri toplama denetimleri de dahil olmak uzere Gida ve Ilac Idaresi bunyesindeki klinik uzmanlar tarafindan bagimsiz olarak degerlendirilir 2001 yilinda 12 buyuk derginin editorleri sponsorlarin klinik calismalar uzerinde uyguladiklari kontrol hakkinda ozellikle de sponsorlarin calismalari yayinlamadan once gozden gecirmelerine ve yayinlamamalarina olanak taniyan sozlesmelerin kullanimini hedef alan her dergide yayinlanan ortak bir basyazi yayinladilar Bu etkiye karsi koymak icin editoryal kisitlamalari guclendirdiler Basyazida sozlesmeli arastirma kuruluslarinin 2000 yili itibariyla ABD deki ilac sirketlerinden gelen hibelerin 60 ini aldigi belirtilmistir Arastirmacilarin calisma tasarimina katkida bulunmalari ham verilere erismeleri ve sonuclari yorumlamalari kisitlanabilir Paydaslar tarafindan endustri destekli tibbi arastirmalarin standartlarinin iyilestirilmesine yonelik tedbirlerin acikca tavsiye edilmesine ragmen 2013 yilinda endustri destekli klinik calismalardan elde edilen sonuclarin guvenilirligi konusunda bir boslugun devam ettigi konusunda uyarida bulunmus ve halkin guveninin daha fazla asinmasini onlemek icin akademi ile endustriyel isbirliklerinde etik standartlara siki sikiya bagli kalinmasi cagrisinda bulunmustur Bu baglamda dikkat cekilen konular arasinda potansiyel gozlem yanliligi idame calismalari icin gozlem suresinin uzunlugu hasta populasyonlarinin secimi plasebo yanitini etkileyen faktorler ve finansman kaynaklari yer almaktadir Halk sagligi krizi sirasinda Salgin hastaliklar ve pandemiler sirasinda asilarin klinik denemelerinin yapilmasi etik kaygilara tabidir Ebola gibi yuksek olum oranlarina sahip hastaliklarda bireylerin plasebo veya kontrol grubuna atanmasi bir olum cezasi olarak gorulebilir Ulusal Tip Akademisi salgin hastaliklar sirasinda klinik arastirmalarla ilgili etik kaygilara yanit olarak yedi etik ve bilimsel hususu tanimlayan bir rapor hazirlamistir Bu hususlar sunlardir Bilimsel deger Sosyal deger Kisilere saygi Toplumsal katilim Katilimci refahi ve cikarlari icin endise Riskler karsisinda faydaya yonelik bir denge Deneme sirasinda sakli tutulan test edilmis tedavilere deneme sonrasi erisim Hamile kadinlar ve cocuklar Hamile kadinlar ve cocuklar genellikle hassas populasyonlar olarak klinik calismalarin disinda tutulmaktadir ancak bu populasyonlarin dislanmasini destekleyen veriler saglam degildir Klinik calismalarin disinda birakilmalari nedeniyle bu populasyonlara yonelik tedavilerin guvenligi ve etkinligi hakkinda bilgi genellikle eksiktir HIV AIDS salgininin ilk zamanlarinda bir bilim adami bu gruplarin potansiyel olarak hayat kurtarici tedavilerin disinda birakilmasiyla olumune korunduklarini belirtmistir Asilar Salgin Hastaliklar ve Yeni Teknolojiler icin Arastirma Etigi PREVENT gibi projeler hamile kadinlarin asi denemelerine etik olarak dahil edilmesini savunmustur Cocuklarin karar verme ozerkliginden yoksun olmalari nedeniyle cocuklarin klinik calismalara dahil edilmesi ek ahlaki hususlar icermektedir Gecmisteki denemeler hastanede yatan cocuklari veya yetimleri kullandiklari icin elestirilmis bu etik kaygilar gelecekteki arastirmalari etkili bir sekilde durdurmustur Etkili pediatrik bakimi surdurme cabalari kapsaminda bircok Avrupa ulkesi ve ABD ilac sirketlerini pediatrik calismalar yapmaya ikna etmeye veya zorlamaya yonelik politikalara sahiptir Uluslararasi kilavuzlar zarari sinirlandirarak cesitli riskleri goz onunde bulundurarak ve pediatrik bakimin karmasikligini dikkate alarak etik pediatrik calismalar yapilmasini onermektedir GuvenlikBir klinik calismadaki gonullulerin guvenligine iliskin sorumluluk destekleyici yerel saha arastirmacilari destekleyiciden farkliysa calismayi denetleyen cesitli KIK ler ve bazi durumlarda calisma pazarlanabilir bir ilac veya cihaz iceriyorsa ilacin veya cihazin satilacagi ulkenin duzenleyici kurumu arasinda paylasilir Arastirma katilimcilarinin guvenligini saglamak icin siklikla sistematik bir es zamanli guvenlik incelemesi kullanilir Yurutulen ve devam eden inceleme arastirmanin riskiyle orantili olacak sekilde tasarlanmistir Tipik olarak bu rol bir disaridan atanan bir Tibbi Guvenlik Gozlemcisi veya kucuk ya da dusuk riskli calismalar icin bas arastirmaci tarafindan yerine getirilir Guvenlik nedenleriyle bircok klinik ilac arastirmasi dogurganlik cagindaki kadinlari hamile kadinlari veya calisma sirasinda hamile kalan kadinlari haric tutacak sekilde tasarlanmistir Bazi durumlarda bu kadinlarin erkek partnerleri de calisma disinda birakilir veya dogum kontrol onlemleri almalari istenir Sponsor Klinik calisma boyunca sponsor yerel saha arastirmacilarini test edilecek ilac cihaz veya diger tibbi tedavilerin gercek gecmis guvenlik kayitlari ve calisma tedavisinin tedavilerinin halihazirda onaylanmis tedavilerle olasi etkilesimleri hakkinda dogru bir sekilde bilgilendirmekten sorumludur Bu yerel arastirmacilarin calismaya katilip katilmama konusunda bilincli bir karar vermelerini saglar Sponsor ayni zamanda calisma ilerledikce cesitli sahalardan gelen calisma sonuclarini de sorumludur Daha buyuk klinik calismalarda sponsor bir VIK ABD de veri guvenligi izleme kurulu olarak bilinir hizmetlerini kullanacaktir Klinisyenler ve istatistikcilerden olusan bu bagimsiz grup sponsorun o ana kadar elde ettigi korlenmemis verileri gozden gecirmek icin periyodik olarak toplanir VIK incelemelerine dayanarak ornegin calisma tedavisinin standart tedaviden daha fazla olume neden olmasi veya beklenmedik ve calismayla ilgili ciddi neden olmasi durumunda calismanin sonlandirilmasini tavsiye etme yetkisine sahiptir Sponsor calismadaki tum saha arastirmacilarindan advers olay raporlarini toplamaktan ve bu advers olaylarin calisma tedavisiyle ilgili olup olmadigina dair destekleyicinin kararini tum arastirmacilara bildirmekten sorumludur Sponsor ve yerel saha arastirmacilari potansiyel gonulluleri calismaya katilmanin gercek riskleri ve potansiyel faydalari hakkinda dogru bir sekilde bilgilendiren ve ayni zamanda materyali mumkun oldugunca kisa ve siradan bir dille sunan sahaya ozgu bir aydinlatilmis onam yazmaktan birlikte sorumludur FDA yonetmelikleri klinik arastirmalara katilmanin gonulluluk esasina dayandigini ve gonullulerin istedikleri zaman katilmama veya katilimi sonlandirma hakkina sahip oldugunu belirtmektedir Yerel saha arastirmacilari Primum non nocere once zarar verme etik ilkesi arastirmaya rehberlik eder ve bir arastirmaci calisma tedavisinin calismadaki deneklere zarar verebilecegine inanirsa arastirmaci istedigi zaman katilimi durdurabilir Ote yandan arastirmacilarin genellikle denekleri calismaya dahil etmekte mali cikarlari vardir ve katilimlarini saglamak ve surdurmek icin etik disi davranabilirler Yerel arastirmacilar calismanin calisma protokolune uygun olarak yurutulmesinden ve calisma suresince calisma personelinin denetlenmesinden sorumludur Yerel arastirmaci veya onun calisma personeli ayni zamanda calismadaki potansiyel deneklerin calismaya katilmanin risklerini ve potansiyel faydalarini anlamalarini saglamaktan da sorumludur Baska bir deyisle denekler veya yasal olarak yetkili temsilcileri gercekten aydinlatilmis onam vermelidir Yerel arastirmacilar destekleyici tarafindan gonderilen tum advers olay raporlarini gozden gecirmekle sorumludur Bu advers olay raporlari advers olayin calisma tedavileriyle iliskisine dair hem arastirmacinin advers olayin meydana geldigi yerdeki hem de destekleyicinin goruslerini icerir Yerel arastirmacilar ayrica bu raporlar hakkinda bagimsiz bir degerlendirme yapmaktan ve yerel KIK i tum ciddi ve calisma tedavisiyle ilgili advers olaylar hakkinda derhal bilgilendirmekten sorumludur Destekleyici yerel bir arastirmaci oldugunda resmi advers olay raporlari olmayabilir ancak tum lokasyonlardaki calisma personeli beklenmedik herhangi bir durum hakkinda koordinator arastirmaciyi bilgilendirmekle sorumludur Yerel arastirmaci calismayla ilgili tum iletisimlerde yerel KIK e karsi durust olmaktan sorumludur Kurumsal inceleme kurullari KIK ler En gayriresmi arastirmalar haric tum arastirmalarin baslayabilmesi icin bir KIK veya BEK onayi gereklidir Ticari klinik arastirmalarda destekleyici arastirmayi yurutmek uzere sahalari ise almadan once calisma protokolu bir KIK tarafindan onaylanmaz Ancak calisma protokolu ve prosedurleri genel KIK basvuru gerekliliklerine uyacak sekilde uyarlanmistir Bu durumda ve bagimsiz bir sponsorun olmadigi durumlarda her yerel saha arastirmacisi calisma protokolunu onam lar i veri toplama formlarini ve destekleyici belgeleri yerel KIK e sunar Universiteler ve cogu hastanenin kurum ici KIK leri vardir Diger arastirmacilar muayenehaneler gibi bagimsiz KIK ler kullanmaktadir KIK arastirmacinin calismaya baslamasina izin vermeden once calismayi hem tibbi guvenlik hem de calismaya dahil olan hastalarin korunmasi acisindan inceler Calisma prosedurlerinde veya hastaya verilen aciklamalarda degisiklik yapilmasini isteyebilir Arastirmacidan her yil istenen surekli inceleme raporu calismanin ilerleyisi ve calismayla ilgili yeni guvenlik bilgileri hakkinda KIK i gunceller Duzenleyici kurumlar ABD de FDA yerel saha arastirmacilarinin dosyalarini bir calismaya katilmayi bitirdikten sonra calisma prosedurlerini dogru bir sekilde takip edip etmediklerini gormek icin denetleyebilir Bu denetim rastgele olabilecegi gibi arastirmacinin verilerde sahtecilik yaptigindan suphelenildigi icin nedene bagli olarak da yapilabilir Bir denetimden kacinmak arastirmacilarin calisma prosedurlerini takip etmeleri icin bir tesviktir Kapsanan klinik calisma FDA ya bir pazarlama basvurusunun parcasi olarak ornegin bir veya nin parcasi olarak sunulan ve FDA nin calismanin sonucuyla ilgili mali cikarlarinin aciklanmasini isteyebilecegi bir calismayi ifade eder Ornegin basvuru sahibi arastirmacinin destekleyicide hisse sahibi olup olmadigini veya arastirilan urunde mulkiyet hakki olup olmadigini aciklamalidir FDA kapsam dahilindeki bir calismayi bir pazarlama basvurusunda veya yeniden siniflandirma dilekcesinde sunulan ve basvuru sahibinin veya FDA nin urunun etkili oldugunu belirlemek icin dayandigi etkili bir urunle esdegerligi gosteren calismalar dahil insanlarda yapilan herhangi bir ilac biyolojik urun veya cihaz calismasi veya tek bir arastirmacinin guvenliligin gosterilmesine onemli bir katkida bulundugu herhangi bir calisma olarak tanimlamaktadir Alternatif olarak bircok Amerikan ilac sirketi bazi klinik calismalari yurtdisina tasimistir Denemeleri yurtdisinda yurutmenin avantajlari arasinda daha dusuk maliyetler bazi ulkelerde ve daha kisa zaman dilimlerinde daha buyuk denemeler yurutme becerisi yer alirken daha dusuk kaliteli deneme yonetimi potansiyel bir dezavantajdir Farkli ulkelerin farkli duzenleyici gereklilikleri ve uygulama kabiliyetleri vardir Tum klinik calismalarin tahmini 40 i artik Asya Dogu Avrupa ve Orta ve Guney Amerika da gerceklesmektedir Gelismekte olan ulkelerdeki klinik arastirmalari takip eden Hollanda merkezli saglik orgutu WEMOS tan Jacob Sijtsma Bu ulkelerde klinik calismalar icin zorunlu bir kayit sistemi yoktur ve bircogu faaliyetlerinde Avrupa direktiflerini takip etmemektedir diyor 1980 lerden itibaren klinik calisma protokollerinin uyumlastirilmasinin Avrupa Birligi ulkeleri arasinda uygulanabilir oldugu gosterilmistir Ayni zamanda Avrupa Japonya ve Amerika Birlesik Devletleri arasindaki koordinasyon 1990 dan sonra ICH olarak adlandirilan uluslararasi uyumlastirma konusunda ortak bir duzenleyici endustri girisimine yol acmistir Gunumuzde cogu klinik calisma programi kaliteli guvenli ve etkili ilaclarin en verimli ve uygun maliyetli sekilde gelistirilmesini ve ruhsatlandirilmasini saglamayi amaclayan ICH kilavuzlarini takip etmektedir Bu faaliyetler tuketici ve halk sagligi yararina insanlarda yapilan klinik calismalarin gereksiz yere tekrarlanmasini onlemek ve guvenlik ve etkililikle ilgili ruhsatlandirma yukumluluklerinden odun vermeden hayvan deneylerinin kullanimini en aza indirmek icin surdurulmektedir Klinik gelistirme sirasinda guvenlik verilerinin toplanmasi Ilac gelistirme surecinde klinik denemeler arasinda guvenlilik verilerinin toplanmasi onemlidir cunku denemeler genellikle ilacin ne kadar iyi calistigini belirlemeye odaklanmak uzere tasarlanmistir Ilac gelistirilirken birden fazla deneme boyunca toplanan ve bir araya getirilen guvenlilik verileri destekleyicinin arastirmacilarin ve duzenleyici kurumlarin deneysel ilaclarin gelistirilirken toplam guvenlilik profilini izlemelerine olanak tanir Toplu guvenlilik verilerini degerlendirmenin degeri a ilacin gelistirilmesi sirasinda toplu guvenlilik degerlendirmesine dayali kararlar ilacin gelistirilmesi boyunca alinabilir ve b ilac onaylandiktan sonra ilacin guvenliligini degerlendirmek icin destekleyici ve duzenleyicileri iyi bir sekilde hazirlar EkonomiKlinik arastirma maliyetleri arastirma asamasina arastirma turune ve uzerinde calisilan hastaliga bagli olarak degismektedir Amerika Birlesik Devletleri nde 2004 2012 yillari arasinda yurutulen klinik calismalarla ilgili bir calisma Faz I arastirmalarinin ortalama maliyetinin hastaligin turune bagli olarak 1 4 milyon ila 6 6 milyon dolar arasinda oldugunu ortaya koymustur Faz II denemeleri 7 milyon dolar ile 20 milyon dolar arasinda Faz III denemeleri ise 11 milyon dolar ile 53 milyon dolar arasinda degismektedir Sponsor Bir calismanin maliyeti ozellikle calismayi yuruten tesislerin sayisi calismaya dahil olan hasta sayisi ve calisma tedavisinin tibbi kullanim icin zaten onaylanmis olup olmadigi gibi bircok faktore baglidir Bir ilac sirketinin Faz III veya IV klinik arastirmasini yuruturken yaptigi masraflar digerlerinin yani sira sunlari icerebilir degerlendirilmekte olan ilac lar in veya cihaz lar in uretimi calismanin tasarimcilari ve yoneticileri icin personel maaslari sozlesmeli arastirma kurulusuna saha yonetim kurulusuna kullaniliyorsa ve herhangi bir dis danismana yapilan odemeler yerel arastirmacilara ve calisanlarina denekleri ise alma ve sponsor icin veri toplama konusunda harcadiklari zaman ve emek icin yapilan odemeler calisma materyallerinin maliyeti ve bunlarin gonderilmesi icin yapilan masraflar SAK tarafindan calisma oncesinde ve bazi durumlarda calisma sirasinda bircok kez yerinde izleme de dahil olmak uzere yerel arastirmacilarla iletisim bir veya daha fazla arastirmaci egitim toplantisi eczane ucretleri KIK ucretleri ve posta ucreti gibi yerel arastirmacilar tarafindan yapilan masraflar calismaya kaydolan deneklere yapilan herhangi bir odeme calisma ilacinin neden oldugu tibbi bir durum gelistiren bir denegin tedavi masraflari Bu harcamalar birkac yil boyunca yapilmaktadir ABD de sponsorlar nadir hastaliklarin tedavisi icin gelistirilen ilaclar uzerinde yurutulen klinik calismalar icin yuzde 50 alabilmektedir ABD Ulusal Saglik Enstituleri gibi ulusal saglik kurumlari kurumun ilgi alanina giren arastirma sorularini yanitlamaya calisan klinik deneyler tasarlayan arastirmacilara hibeler sunmaktadir Bu durumlarda hibeyi yazan ve calismayi yoneten arastirmaci sponsor olarak hareket eder ve diger sahalardan veri toplanmasini koordine eder Bu diger sitelere hibe miktarina ve kendilerinden beklenen cabanin miktarina bagli olarak calismaya katildiklari icin odeme yapilabilir ya da yapilmayabilir Internet kaynaklarinin kullanilmasi bazi durumlarda ekonomik yuku azaltabilir Arastirmacilar Arastirmacilara klinik calismalardaki calismalari icin genellikle odeme yapilir Bu miktarlar kucuk olabilir sadece arastirma asistanlarinin kismi maasini ve herhangi bir malzemenin maliyetini karsilayabilir genellikle ulusal saglik ajansi calismalarinda durum boyledir veya onemli olabilir ve arastirmacinin klinik calismalar arasindaki zamanlarda arastirma personeline odeme yapmasina olanak taniyan genel giderleri icerebilir kaynak belirtilmeli Konular Faz I ilac denemelerine katilanlar yer almaktan dogrudan bir saglik yarari elde etmezler Kendilerine genellikle ayirdiklari zaman icin bir ucret odenir odemeler duzenlenir ve herhangi bir riskle iliskilendirilmez Saglikli gonullulerin motivasyonlari maddi odulle sinirli degildir ve bilime katkida bulunmak gibi diger motivasyonlari da icerebilir Daha sonraki asamalardaki calismalarda saglik acisindan fayda saglama veya tibbi bilgiye katkida bulunma potansiyeli olan calismalara katilma motivasyonlarini saglamak icin deneklere odeme yapilmayabilir Seyahat gibi calismayla ilgili masraflar icin veya deneme tedavisi sona erdikten sonra sagliklari hakkinda takip bilgileri saglamada harcadiklari zamanin karsiligi olarak kucuk odemeler yapilabilir Katilimci alimi ve katilimFaz 0 ve Faz I ilac denemelerinde saglikli gonulluler aranir Diger klinik arastirmalarin cogunda belirli bir hastaligi veya tibbi durumu olan hastalar aranmaktadir Toplumda gozlemlenen cesitlilik etnik azinlik populasyonlarinin uygun sekilde dahil edilmesi yoluyla klinik arastirmalara yansitilmalidir Hasta alimi veya katilimci alimi klinik arastirmalari yuruten sitelerin faaliyetlerinde ve sorumluluklarinda onemli bir rol oynar Bir deneme icin degerlendirilen tum gonullulerin tibbi bir taramadan gecmesi gerekmektedir Gereklilikler deneme ihtiyaclarina gore degisir ancak tipik olarak gonulluler tibbi bir laboratuvarda asagidakiler icin taranir Kalbin elektriksel aktivitesinin olcumu EKG Kan basinci kalp atis hizi ve vucut sicakliginin olculmesi Kan ornegi alma Idrar orneklemesi Agirlik ve boy olcumu Uyusturucu bagimliligi testi Hamilelik testi Klinik calismalara katilanlarin orantisiz bir sekilde beyaz oldugu gozlemlenmistir Cogu zaman azinliklar klinik calismalar hakkinda bilgilendirilmemektedir Literaturun yakin zamanda yapilan sistematik bir incelemesinde yetiskinlerde isitme kaybi yonetimiyle ilgili cok sayida klinik calismada irk etnik koken ve cinsiyetin iyi temsil edilmedigi ve hatta bazen katilimci olarak izlenmedigi bulunmustur Bu durum daha genis populasyonlari yeterince temsil etmedigi icin beyaz olmayan hastalarla ilgili bulgularin gecerliligini azaltabilir Calismalarin konumlandirilmasi Gerekli katilimcilarin turune bagli olarak klinik calismalarin sponsorlari veya onlar adina calisan sozlesmeli arastirma kuruluslari nitelikli personelin yani sira arastirmaya katilabilecek hastalara erisimi olan sahalar bulmaya calisir Bu sahalarla birlikte calisarak hasta veri tabanlari gazete ve radyo reklamlari el ilanlari hastalarin gidebilecegi yerlerdeki doktor muayenehaneleri gibi posterler ve arastirmacilar tarafindan hastalarin kisisel olarak ise alinmasi gibi cesitli ise alim stratejileri kullanabilirler Belirli rahatsizliklari veya hastaliklari olan gonulluler klinik calismalari bulmalarina yardimci olacak ek cevrimici kaynaklara sahiptir Ornegin Fox Trial Finder dunyanin dort bir yanindaki Parkinson hastaligi calismalarini konum yas ve semptomlar gibi belirli bir dizi kritere sahip gonullulere baglamaktadir Gonullulerin kendi durumlariyla ilgili denemeleri bulmalari icin hastaliga ozgu baska hizmetler de mevcuttur Gonulluler ABD Ulusal Saglik Enstituleri ve Ulusal Tip Kutuphanesi tarafindan yurutulen bir kayit defterini kullanarak denemeleri bulmak icin dogrudan da arama yapabilirler Ayrica klinisyenlerin genomik veriler gibi verilere dayanarak bireysel bir hasta icin deneme secenekleri bulmasina olanak taniyan bir yazilim da bulunmaktadir Arastirma Eli Lilly ilac sirketi Indiana Eyalet Fuari nda katilimcilari ise aliyor Risk bilgisi arama ve isleme RISP modeli klinik calismalara iliskin tutumlari ve karar alma sureclerini etkileyen sosyal etkileri analiz etmektedir Bir klinik calismada saglanan tedaviden daha fazla pay veya menfaat elde eden kisilerin klinik arastirmalar hakkinda bilgi arama olasiligi daha yuksektir Kanser hastalari genel nufusa kiyasla klinik arastirmalara yonelik daha iyimser tutumlar bildirmistir Klinik calismalara iliskin daha iyimser bir bakis acisina sahip olmak kayit olma olasiliginin da artmasina yol acmaktadir Eslestirme Eslestirme bir hastanin klinik ve demografik bilgilerinin cesitli arastirmalarin uygunluk kriterleriyle sistematik olarak karsilastirilmasini icerir Yontemler sunlari icerir Manuel Saglik hizmeti saglayicilari veya klinik calisma koordinatorleri potansiyel eslesmeleri belirlemek icin hasta kayitlarini ve mevcut calisma kriterlerini manuel olarak gozden gecirir Bu klinik calisma veritabanlarinda manuel olarak arama yapmayi da icerebilir ESK Bazi sistemler tibbi verilerine dayanarak denemeler icin uygun olabilecek hastalari otomatik olarak isaretlemek icin ESK lere entegre olur Bu sistemler hastalari denemelerle daha etkili bir sekilde eslestirmek icin makine ogrenimi yapay zeka veya yontemlerinden yararlanabilir Bu yontemler eksiklikler ve kayit hatalari gibi ESK kayitlarinin sinirlamalarinin ustesinden gelme zorluguyla karsi karsiyadir Dogrudan hastaya yonelik hizmetler Kaynaklar cevrimici platformlar yardim hatlari ve kisisellestirilmis destek yoluyla hastalari klinik calismalari bulma konusunda desteklemek icin uzmanlasmistir Merkezi olmayan calismalarCalismalar genellikle buyuk tip merkezlerinde yurutulse de bazi katilimcilar seyahat icin gereken mesafe ve masraflar nedeniyle dislanmakta bu da ozellikle kirsal ve yetersiz hizmet alan topluluklardaki katilimcilar icin zorluk dezavantaj ve esitsizlige yol acmaktadir 21 yuzyilda ve giyilebilir teknolojilerin gelistirdigi bir ozellik olarak bir katilimcinin evinde bilgi toplamak icin caba sarf edilmektedir Kaynakca a b NIH Clinical Research Trials and You The Basics US National Institutes of Health 3 Ekim 2022 22 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Clinical Trials PDF Bill and Melinda Gates Foundation 12 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Ocak 2014 Dimasi Joseph A Grabowski Henry G Hansen Ronald W 2016 Innovation in the pharmaceutical industry New estimates of R amp D costs Journal of Health Economics 47 20 33 doi 10 1016 j jhealeco 2016 01 012 hdl 10161 12742 PMID 26928437 U S FOOD AND DRUG ADMINISTRATION http www fda org 1 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde last visited May 15 2014 9 Eylul 2015 The Solution to Drug Prices The New York Times 5 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2017 Of the drugs started in clinical trials on humans only 10 percent secure F D A approval FDA Page last updated 25 April 2014 FDA s Drug Review Process Continued 23 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde PhRMA February 2007 Drug Discovery and Development 10 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Merck Manual Last full review revision October 2013 by Daniel A Hussar PhD Overview of Over the Counter Drugs 4 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Avorn J 2004 Powerful Medicines pp 129 33 Alfred A Knopf Van Spall HG Toren A Kiss A Fowler RA March 2007 Eligibility criteria of randomized controlled trials published in high impact general medical journals a systematic sampling review JAMA 297 11 1233 40 doi 10 1001 jama 297 11 1233 PMID 17374817 a b c d e f g h i j What are the different types of clinical research US Food and Drug Administration 2019 12 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2019 The regulatory authority in the US is the Food and Drug Administration in Canada in the European Union the European Medicines Agency and in Japan the Medical Devices Premarket Clinical Studies for Investigational Device Exemption US Food and Drug Administration 17 Mart 2017 1 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2017 Lederle FA Freischlag JA Kyriakides TC Padberg FT Matsumura JS Kohler TR Lin PH Jean Claude JM Cikrit DF Swanson KM Peduzzi PN October 2009 Outcomes following endovascular vs open repair of abdominal aortic aneurysm a randomized trial JAMA 302 14 1535 42 doi 10 1001 jama 2009 1426 PMID 19826022 Lipp A Shaw C Glavind K December 2014 Mechanical devices for urinary incontinence in women The Cochrane Database of Systematic Reviews 2014 12 CD001756 doi 10 1002 14651858 CD001756 pub6 PMC 7061494 2 PMID 25517397 Farrokhyar F Karanicolas PJ Thoma A Simunovic M Bhandari M Devereaux PJ Anvari M Adili A Guyatt G March 2010 Randomized controlled trials of surgical interventions Annals of Surgery 251 3 409 16 doi 10 1097 SLA 0b013e3181cf863d PMID 20142732 Metwally Mostafa Raybould Grace Cheong Ying C Horne Andrew W 29 Ocak 2020 Cochrane Gynaecology and Fertility Group Ed Surgical treatment of fibroids for subfertility Cochrane Database of Systematic Reviews Ingilizce 2020 1 CD003857 doi 10 1002 14651858 CD003857 pub4 PMC 6989141 2 PMID 31995657 Cao AM Cox MR Eslick GD March 2016 Study design in evidence based surgery What is the role of case control studies World Journal of Methodology 6 1 101 4 doi 10 5662 wjm v6 i1 101 PMC 4804244 2 PMID 27019801 a b c d Meinert Curtis L Tonascia Susan 1986 Clinical trials design conduct and analysis Oxford University Press USA s 3 ISBN 978 0 19 503568 1 15 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Haziran 2020 Simon Harvey B 2002 The Harvard Medical School guide to men s health New York s 31 ISBN 978 0 684 87181 3 Brown Stephen R 2003 Scurvy How a Surgeon a Mariner and a Gentleman Solved the Greatest Medical Mystery of the Age of Sail New York NY St Martin s Press 0 312 31391 8 Rogers Everett M 1995 Diffusion of Innovations New York NY The Free Press 0 7432 2209 1 p 7 Carlisle Rodney 2004 Scientific American Inventions and Discoveries John Wiley amp Songs Inc New Jersey p 393 0 471 24410 4 James Lind A Treatise of the Scurvy 1754 2001 1 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2007 About Clinical Trials Day Clinical Trials Day 5 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2023 Green Stephanie Crowley John Benedetti Jacqueline Smith Angela 30 Temmuz 2002 Clinical Trials in Oncology Second Edition CRC Press ss 1 ISBN 978 1 4200 3530 8 Gad Shayne Cox 17 Haziran 2009 Clinical Trials Handbook John Wiley amp Sons ss 118 ISBN 978 0 470 46635 3 O Rourke MF February 1992 Frederick Akbar Mahomed Hypertension 19 2 212 7 doi 10 1161 01 HYP 19 2 212 PMID 1737655 Creswell J W 2008 Educational research Planning conducting and evaluating quantitative and qualitative research 3rd Upper Saddle River NJ Prentice Hall 2008 p 300 0 13 613550 1 Hani 2009 2 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2011 Metcalfe NH February 2011 Sir Geoffrey Marshall 1887 1982 respiratory physician catalyst for anaesthesia development doctor to both Prime Minister and King and World War I Barge Commander Journal of Medical Biography 19 1 10 4 doi 10 1258 jmb 2010 010019 PMID 21350072 Pharmabiz com 19 May 2014 Mumbai ISCR releases Guide for clinical trial participants on International Clinical Trials Day 7 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed on 20 May 2014 Pottegard Anton Haastrup Maija Bruun Stage Tore Bjerregaard Hansen Morten Rix Larsen Kasper Soltoft Meegaard Peter Martin Meegaard Line Haugaard Vrdlovec Horneberg Henrik Gils Charlotte Dideriksen Dorthe Aagaard Lise Almarsdottir Anna Birna Hallas Jesper Damkier Per 16 Aralik 2014 SearCh for humourIstic and Extravagant acroNyms and Thoroughly Inappropriate names For Important Clinical trials SCIENTIFIC qualitative and quantitative systematic study BMJ Ingilizce 349 g7092 doi 10 1136 bmj g7092 PMC 4267482 2 PMID 25516539 a b What is a clinical study National Library of Medicine US National Institutes of Health 1 Mart 2019 19 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2019 Helene S 2010 EU Compassionate Use Programmes CUPs Regulatory Framework and Points to Consider before CUP Implementation Pharm Med 24 4 223 229 doi 10 1007 BF03256820 Brennan Zachary 5 Haziran 2013 CROs Slowly Shifting to Adaptive Clinical Trial Designs Outsourcing pharma com 27 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2014 Adaptive Clinical Trials for Overcoming Research Challenges News medical net 17 Eylul 2013 11 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ocak 2014 Wang Shirley S 30 Aralik 2013 Online wsj com 14 March 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 January 2014 Huber Peter W 12 Kasim 2013 The Cure in the Code How 20th Century Law Is Undermining 21st Century Medicine Basic Books ISBN 978 0 465 06981 1 The Lancet July 2009 Phase 0 trials a platform for drug development Lancet 374 9685 176 doi 10 1016 S0140 6736 09 61309 X PMID 19616703 a b Phase IIa and Phase IIb clinical trial www musculardystrophyuk org 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2020 a b c Hannan EL June 2008 Randomized clinical trials and observational studies guidelines for assessing respective strengths and limitations JACC Cardiovascular Interventions 1 3 211 7 doi 10 1016 j jcin 2008 01 008 PMID 19463302 Sessler DI Imrey PB October 2015 Clinical Research Methodology 2 Observational Clinical Research Anesthesia and Analgesia 121 4 1043 51 doi 10 1213 ANE 0000000000000861 PMID 26378704 Eldridge SM Lancaster GA Campbell MJ Thabane L Hopewell S Coleman CL Bond CM 2016 Defining Feasibility and Pilot Studies in Preparation for Randomised Controlled Trials Development of a Conceptual Framework PLOS ONE 11 3 e0150205 Bibcode 2016PLoSO 1150205E doi 10 1371 journal pone 0150205 PMC 4792418 2 PMID 26978655 Active Control Active Comparator 3 Mart 2017 8 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2017 Young Susan Technologyreview com 13 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2013 PDF www ich org 21 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi ICH Official web site ICH ich org 25 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2008 a b c clinicaltrials gov 10 April 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Maloney Dennis M 1984 Protection of Human Research Subjects A Practical Guide to Federal Laws and Regulations Boston MA Springer US s 151 ISBN 9781461327035 Dorey Frederick 2011 Statistics in Brief Statistical Power What Is It and When Should It Be Used Clinical Orthopaedics and Related Research 469 2 619 620 doi 10 1007 s11999 010 1435 0 PMC 3018227 2 PMID 20585913 Norwitz ER Greenberg JA 2011 FDA approval for use of medications in pregnancy an uphill battle Reviews in Obstetrics amp Gynecology 4 2 39 41 PMC 3218552 2 PMID 22102925 Azcc arizona edu 2 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2013 Miseta Ed 17 Aralik 2019 Janssen Uses Geofencing To Monitor Clinical Trial Patients Clinical Leader Pennsylvania United States VertMarkets 27 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2020 Unger JM Cook E Tai E Bleyer A 2016 The Role of Clinical Trial Participation in Cancer Research Barriers Evidence and Strategies American Society of Clinical Oncology Educational Book American Society of Clinical Oncology Annual Meeting American Society of Clinical Oncology 35 36 185 198 doi 10 1200 EDBK 156686 PMC 5495113 2 PMID 27249699 Weiss SC Rowell R Krochmal L 2008 Impact of seasonality on conducting clinical studies in dermatology Clinics in Dermatology 26 5 565 9 doi 10 1016 j clindermatol 2008 01 016 PMID 18755376 Khan Yamin Tilly Sarah PDF Pharm Olam International 15 July 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 April 2010 Marshall Megan 19 Aralik 2019 Implementing QbD in Your Clinical Trial 4 Questions To Answer First Clinical Leader Pennsylvania VertMarkets 27 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2020 Yang Z J et al 2010 Motivation for Health Information Seeking and Processing About Clinical Trial Enrollment Health Communication 25 5 423 436 Online wsj com 7 Mayis 2013 4 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2013 Life Sciences Strategy Group Clinical Trial Technology Utilization Purchasing Preferences amp Growth Outlook Syndicated Publication May 2009 Med Quest org 21 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mayis 2015 a b Evans Scott R 2010 Common statistical concerns in clinical trials Journal of Experimental Stroke amp Translational Medicine 3 1 1 7 doi 10 6030 1939 067x 3 1 1 ISSN 1939 067X PMC 3059317 2 PMID 21423790 a b Evans Jr CH Ildstad ST Ed 2001 Statistical Approaches to Analysis of Small Clinical Trials Small Clinical Trials Issues and Challenges In Statistical Approaches to Analysis of Small Clinical Trials National Academies Press US 15 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Kasim 2022 Gordon E J Prohaska T R 2006 The Ethics of Withdrawal from Study Participation Accountability in Research 13 4 285 309 doi 10 1080 08989620600848645 PMC 9527709 2 PMID 17849641 PDF 2 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2007 Hayden EC November 2014 Ethical dilemma for Ebola drug trials Nature 515 7526 177 8 Bibcode 2014Natur 515 177C doi 10 1038 515177a PMID 25391940 Pattinson Shaun D 2012 Emergency research and the interests of participants PDF Medical Law International Ingilizce 12 2 121 141 doi 10 1177 0968533212465615 9 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Temmuz 2019 Span Paula 3 Mart 2020 When a Drug Study Abruptly Ends Volunteers Are Left to Cope The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 7 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2020 Moynihan R 2003 Who pays for the pizza Redefining the relationships between doctors and drug companies 2 Disentanglement British Medical Journal 326 7400 1193 1196 doi 10 1136 bmj 326 7400 1193 PMC 1126054 2 PMID 12775622 PDF 3 March 2008 25 June 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 June 2008 Rise in Scientific Journal Retractions Prompts Calls for Reform The New York Times 16 Nisan 2012 18 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2018 Woolley KL Lew RA Stretton S Ely JA Bramich NJ Keys JR Monk JA Woolley MJ June 2011 Lack of involvement of medical writers and the pharmaceutical industry in publications retracted for misconduct a systematic controlled retrospective study Current Medical Research and Opinion 27 6 1175 82 doi 10 1185 03007995 2011 573546 PMID 21473670 Sox HC Rennie D August 2008 Seeding trials just say no Annals of Internal Medicine 149 4 279 80 doi 10 7326 0003 4819 149 4 200808190 00012 PMID 18711161 Development amp Approval Process Drugs U S Food and Drug Administration 10 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2018 Information Sheet Guidance For IRBs Clinical Investigators and Sponsors FDA Inspections of Clinical Investigators PDF Food and Drug Administration June 2010 11 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Ekim 2014 Davidoff F DeAngelis CD Drazen JM Nicholls MG Hoey J Hojgaard L Horton R Kotzin S Nylenna M Overbeke AJ Sox HC Van Der Weyden MB Wilkes MS September 2001 Sponsorship authorship and accountability CMAJ 165 6 786 8 PMC 81460 2 PMID 11584570 15 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Subat 2011 Mansi Bernadette A Clark Juli David Frank S Gesell Thomas M Glasser Susan Gonzalez John Haller Daniel G Laine Christine Miller Charles L Mooney LaVerne A Zecevic Maja May 2012 Ten recommendations for closing the credibility gap in reporting industry sponsored clinical research a joint journal and pharmaceutical industry perspective Mayo Clinic Proceedings 87 5 424 429 doi 10 1016 j mayocp 2012 02 009 ISSN 1942 5546 PMC 3538468 2 PMID 22560521 Tohen Mauricio September 2013 Credibility of industry funded clinical trials The International Journal of Neuropsychopharmacology 16 8 1879 1884 doi 10 1017 S1461145713000461 ISSN 1469 5111 PMID 23672957 Tohen Mauricio 1 Subat 2017 Treatment Guidelines in Bipolar Disorders and the Importance of Proper Clinical Trial Design The International Journal of Neuropsychopharmacology 20 2 95 97 doi 10 1093 ijnp pyx002 ISSN 1469 5111 PMC 5356994 2 PMID 28927197 Tohen Mauricio 2018 Severity of symptoms in mania clinical guidelines and study design implications Bipolar Disorders 20 2 171 172 doi 10 1111 bdi 12598 ISSN 1399 5618 PMID 29327798 8 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2021 Tohen Mauricio 2013 Credibility of industry funded clinical trials The International Journal of Neuropsychopharmacology 16 8 1879 1884 doi 10 1017 S1461145713000461 ISSN 1469 5111 PMID 23672957 a b c Edwards Kathryn M Kochhar Sonali 2020 Ethics of Conducting Clinical Research in an Outbreak Setting Annual Review of Virology 7 1 475 494 doi 10 1146 annurev virology 013120 013123 PMID 32212920 Data and Safety Monitoring Board Training Manual for Investigator Initiated Studies Tufts CTSI tuftsctsi wpengine com 7 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2019 Designing and Conducting Clinical Trials An overview International Journal of Statistics and Medical Informatics 2019 ISBN 9781096489085 For Patients Informed Consent for Clinical Trials US Food and Drug Administration 25 Subat 2016 22 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2017 Guidance for Industry Financial Disclosure by Clinical Investigators Food and Drug Administration 20 Mart 2001 11 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 16 Aralik 2019 Lang T Siribaddana S 2012 Clinical trials have gone global is this a good thing PLOS Medicine 9 6 e1001228 doi 10 1371 journal pmed 1001228 PMC 3373653 2 PMID 22719228 Common Dreams 15 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Aralik 2007 PDF 17 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi www ich org 30 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Management of Safety Information from Clinical Trials Report of CIOMS Working Group VI CIOMS Publications 2005 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2017 a b Investigational New Drug IND Application Final Rule Investigational New Drug Safety Reporting Requirements for Human Drug and Biological Products and Safety Reporting Requirements for Bioavailability and Bioequivalence Studies in Humans fda gov Ingilizce Center for Drug Evaluation and Research 29 Eylul 2010 23 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2017 Safety Assessment for IND Safety Reporting Guidance for Industry PDF Food and Drug Administration December 2015 4 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Kasim 2017 Evidence Synthesis and Meta Analysis Report of CIOMS Working Group X CIOMS Publications 2016 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2017 Sertkaya Aylin Wong Hui Hsing Jessup Amber Beleche Trinidad 2016 Key cost drivers of pharmaceutical clinical trials in the United States Clinical Trials 13 2 117 126 doi 10 1177 1740774515625964 PMID 26908540 Tax Credit for Testing Expenses for Drugs for Rare Diseases or Conditions Food and Drug Administration 17 Nisan 2001 6 Nisan 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2007 Paul J Seib R Prescott T March 2005 The Internet and clinical trials background online resources examples and issues Journal of Medical Internet Research 7 1 e5 doi 10 2196 jmir 7 1 e5 PMC 1550630 2 PMID 15829477 Stunkel Leanne Grady Christine May 2011 More than the money A review of the literature examining healthy volunteer motivations Contemporary Clinical Trials Ingilizce 32 3 342 352 doi 10 1016 j cct 2010 12 003 PMC 4943215 2 PMID 21146635 Liu JJ Davidson E Sheikh A 2011 Pharm Med 25 4 215 222 doi 10 1007 BF03256863 14 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi McDonald AM Knight RC Campbell MK Entwistle VA Grant AM Cook JA Elbourne DR Francis D Garcia J Roberts I Snowdon C April 2006 What influences recruitment to randomised controlled trials A review of trials funded by two UK funding agencies Trials 7 9 doi 10 1186 1745 6215 7 9 PMC 1475627 2 PMID 16603070 Boston MA CenterWatch 2016 25 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2016 Diversity and Inclusion in Clinical Trials NIMHD Ingilizce 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2022 Konkel Lindsey 2015 Racial and Ethnic Disparities in Research Studies The Challenge of Creating More Diverse Cohorts Environmental Health Perspectives 123 12 A297 A302 doi 10 1289 ehp 123 A297 ISSN 0091 6765 PMC 4670264 2 PMID 26625444 Nearly Half of Black Patients With Metastatic Breast Cancer Report Not Being Informed About Clinical Trials 6 Agustos 2022 7 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2023 Pittman Corinne A Roura Raul Price Carrie Lin Frank R Marrone Nicole Nieman Carrie L 1 Temmuz 2021 Racial Ethnic and Sex Representation in US Based Clinical Trials of Hearing Loss Management in Adults A Systematic Review JAMA Otolaryngology Head amp Neck Surgery Ingilizce 147 7 656 662 doi 10 1001 jamaoto 2021 0550 ISSN 2168 6181 PMID 33885733 How to stop a lack of diversity undermining clinical trial data Financial Times 18 Ocak 2019 10 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2019 Fox Trial Finder 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2013 Mlanet org 3 October 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Kasim 2013 Klein Harry Mazor Tali Siegel Ethan Trukhanov Pavel Ovalle Andrea Vecchio Fitz Catherine Del Zwiesler Zachary Kumari Priti Van Der Veen Bernd Marriott Eric Hansel Jason Yu Joyce Albayrak Adem Barry Susan Keller Rachel B MacConaill Laura E Lindeman Neal Johnson Bruce E Rollins Barrett J Do Khanh T Beardslee Brian Shapiro Geoffrey Hector Barry Suzanne Methot John Sholl Lynette Lindsay James Hassett Michael J Cerami Ethan 6 Ekim 2022 MatchMiner an open source platform for cancer precision medicine npj Precision Oncology Ingilizce 6 1 69 doi 10 1038 s41698 022 00312 5 ISSN 2397 768X PMC 9537311 2 PMID 36202909 a b Yang ZJ McComas KA Gay GK Leonard JP Dannenberg AJ Dillon H 2012 Comparing decision making between cancer patients and the general population thoughts emotions or social influence Journal of Health Communication 17 4 477 94 doi 10 1080 10810730 2011 635774 PMID 22376222 a b What to Know About Cancer Clinical Trial Matching Programs Cancer Net Ingilizce 14 Mart 2023 28 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2023 a b How to Search for Clinical Studies ClinicalTrials gov US National Library of Medicine 2023 26 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2023 Fountzilas E Tsimberidou AM Vo HH Kurzrock R August 2022 Clinical trial design in the era of precision medicine Genome Medicine 14 1 101 doi 10 1186 s13073 022 01102 1 PMC 9428375 2 PMID 36045401 Fleury ME 2023 Consensus recommendations for improving the cancer clinical trial matching environment Cancer 1 5 doi 10 1002 cncr 35034 26 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2023 Van Norman G A 27 Nisan 2021 Decentralized Clinical Trials JACC Basic to Translational Science 6 4 384 387 doi 10 1016 j jacbts 2021 01 011 PMC 8093545 2 PMID 33997523 Ayrica bakinizKlinik arastirma fazlari Klinik calisma tasarimi Tibbi arastirmaDis baglantilarBeseri Ilaclarin Ruhsatlandirilmasina Iliskin Teknik Sartlarin Uyumlastirilmasi Uluslararasi Konferansi klinik arastirmalarin duzenlenmesine iliskin bir kilavuz Ingilizce ClinicalTrials gov kayitli klinik arastirmalarin dunya capinda bir veritabani ABD Ulusal Tip Kutuphanesi Ingilizce Cochrane Central Register of Controlled Trials CENTRAL randomize kontrollu calismalarin bibliyografik raporlari icin konsantre bir kaynak Ingilizce