Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Truva Savaşı, Yunan mitolojisinde M.Ö. 12. veya 13. yüzyıl civarında meydana gelen efsanevi bir çatışmadır. Savaş, Truvalı Paris'in Helen'i Sparta kralı kocası Menelaos'tan almasının ardından Akalar (Yunanlar) tarafından Truva şehrine karşı yürütülmüştür. Savaş Yunan mitolojisindeki en önemli olaylardan biridir ve başta Homeros'un İlyada'sı olmak üzere Yunan edebiyatının birçok eserinde anlatılmaktadır. İlyada'nın özü (Kitap II - XXIII) on yıl süren Truva kuşatmasının onuncu yılında dört gün iki gecelik bir dönemi anlatır; Odisseia ise savaşın kahramanlarından biri olan Odisseia'un eve dönüş yolculuğunu anlatır. Savaşın diğer bölümleri, fragmanlar halinde günümüze ulaşan epik şiirler döngüsünde anlatılır. Savaştan bölümler, Yunan tragedyası ve Yunan edebiyatının diğer eserleri ile Virgil ve Ovid gibi Romalı şairler için malzeme sağladı.
Antik Yunanlılar, Truva'nın Çanakkale Boğazı yakınlarında bulunduğuna ve Truva Savaşı'nın M.Ö. 13. veya 12. yüzyıla ait tarihi bir olay olduğuna inanıyorlardı. MS 19. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, hem savaşın hem de kentin tarih dışı olduğu düşünülüyordu, ancak 1868'de Alman arkeolog Heinrich Schliemann, kendisini Truva'nın günümüz Türkiye'sinde Hisarlık olarak bilinen yerde olduğuna ikna eden Frank Calvert ile tanıştı. Schliemann ve diğerleri tarafından yürütülen kazılara dayanarak, bu iddia artık çoğu akademisyen tarafından kabul edilmektedir.
Truva Savaşı'nın tarihselliği açık bir soru olmaya devam etmektedir. Birçok akademisyen hikâyenin tarihsel bir çekirdeği olduğuna inanmaktadır, ancak bu sadece Homeros hikâyelerinin Bronz Çağı'nda Miken Yunanlıları tarafından anlatılan çeşitli kuşatma ve sefer hikâyelerinin bir birleşimi olduğu anlamına da gelebilir. Truva Savaşı hikâyelerinin belirli bir tarihsel çatışmadan türetildiğine inananlar, genellikle Eratosthenes tarafından verilen ve kabaca Truva VII'nin yıkıcı bir şekilde yakılması ve Bronz Çağı'nın çöküşüne dair arkeolojik kanıtlara karşılık gelen MÖ 1194-1184 tarihlerini tercih ederek, genellikle MÖ 12. veya 11. yüzyıla tarihlendirirler.
Kaynaklar
Truva Savaşı'nda yaşananlar, Yunan edebiyatının birçok eserinde yer alır ve çok sayıda Yunan sanat eserinde tasvir edilir. Savaşın tüm olaylarını anlatan tek bir yetkili metin yoktur. Bunun yerine, hikâye, bazıları olayların çelişkili versiyonlarını bildiren çeşitli kaynaklardan bir araya getirilmiştir. En önemli edebi kaynaklar, geleneksel olarak Homeros'a atfedilen ve MÖ 9. ve 6. yüzyıllar arasında yazılmış olan İlyada ve Odisseia adlı iki epik şiirdir. Her bir şiir, savaşın yalnızca bir bölümünü anlatır. İlyada, Truva kuşatmasının son yılındaki kısa bir dönemi kapsarken, Odisseia ise Truva'nın yağmalanmasının ardından Odysseus'un memleketi İthaka adasına dönüşüyle ilgilidir ve savaşın belirli bölümlerine dair birkaç geri dönüş içerir.
Truva Savaşı'nın diğer bölümleri, Döngüsel Destanlar olarak da bilinen Epik Döngü şiirlerinde anlatılmıştır: Cypria, Aethiopis, Küçük İlyada, Iliupersis, Nostoi ve Telegony. Bu şiirler sadece parçalar halinde günümüze ulaşmış olsa da, içerikleri Proclus'un Chrestomathy'sinde yer alan bir özetten bilinmektedir. Döngüsel Destanlar'ın yazarı belirsizdir. Genellikle şiirlerin MÖ 7. ve 6. yüzyıllarda, Homeros şiirlerinin yazılmasından sonra kaleme alındığı düşünülse de, daha önceki geleneklere dayandıkları da yaygın bir kanıdır.
Hem Homeros destanları hem de Epik Döngü sözlü gelenekten gelmektedir. İlyada, Odisseia ve Döngüsel Destanların yazılmasından sonra bile, Truva Savaşı efsaneleri birçok şiir türünde ve şiirsel olmayan hikâye anlatımı yoluyla sözlü olarak aktarılmıştır. Hikâyenin yalnızca sonraki yazarlarda bulunan olay ve ayrıntıları sözlü gelenek yoluyla aktarılmıştır. Vazo resimleri gibi görsel sanatlar da Truva Savaşı mitlerinin yayıldığı bir başka mecradır.
Efsane
Geleneksel olarak, Truva Savaşı tanrıçalar Hera, Athena ve Afrodit arasındaki bir kavgayla başlayan bir dizi olaydan kaynaklandı. Uyumsuzluk tanrıçası Eris, Peleus ve Thetis'in düğününe davet edilmedi ve bu yüzden "en güzel için" yazılı altın bir elma hediyeyle geldi. Tanrıçalardan her biri, "en güzel elma"nın kendisine ait olduğu iddia etti. Bu anlaşmazlığı çözmek için Tanrıçalar, o sırada sürüsünü güden bir çobana en güzelin kim olduğunu sordu ve Tanrıçaların her biri genç adama iyiliği karşılığında bir nimet vadetti: güç, bilgelik ya da aşk. Bu çoban, aslında kırlarda büyümüş bir Truva prensi olan Paris'ti ve aşkı seçerek elmayı Afrodit'e verdi. Ödül olarak Afrodit, Sparta Kraliçesi ve tüm kadınların en güzeli olan Helen'in Paris'e aşık olmasını sağladı. Paris'in yargısı ona hem Hera'nın hem de Athena'nın öfkesini kazandırdı ve Helen, Truvalı Paris için kocası Sparta kralı Menelaos'u terk ettiğinde, Menelaos Yunanistan'ın tüm krallarını ve prenslerini Truva'ya savaş açmaya çağırdı.
Menelaus'un kardeşi Miken Kralı Agamemnon, Paris'in hakareti yüzünden Aka birliklerinin Truva'ya sefer düzenlemesine ve şehri on yıl boyunca kuşatmasına önderlik etti. Aralarında Akalı Aşil ve Ajax ile Truvalı Hektor ve Paris'in de bulunduğu birçok kahramanın ölümünden sonra, şehir Truva Atı'nın hilesine yenik düştü. Akalar, köle olarak tuttukları ya da sattıkları bazı kadınlar ve çocuklar dışında Truvalıları katlettiler ve tapınaklara saygısızlık ederek tanrıların gazabını kazanmış oldular. Akaların çok azı evlerine sağ salim dönebildi ve birçoğu uzak kıyılarda koloniler kurdu. Romalılar daha sonra onların kökenini Afrodit'in oğlu ve hayatta kalan Truvalıları günümüz İtalya'sına götürdüğü söylenen Truvalılardan biri olan Aeneas'a dayandırmışlardır.
Savaşın kökenleri
Zeus'un planı
Yunan mitolojisine göre Zeus, babası Kronos'u devirerek tanrıların kralı oldu; Kronos da babası Uranüs'ü devirmişti. Zeus, karısı ve kız kardeşi Hera'ya sadık değildi ve birçok çocuğun doğduğu birçok ilişki yaşadı. Zeus yeryüzünde çok fazla insan olduğuna inandığından, Truva Savaşı'nı yeryüzünü, özellikle de yarı tanrı soyundan gelenleri nüfusundan arındırmak için bir araç olarak kullanacak olan Momos ya da Themis'i tasarladı.
Bunlar Hesiod'un anlattıklarıyla desteklenebilir:
Şimdi bütün tanrılar çekişmelerle bölünmüşlerdi; çünkü tam o sırada göklerde gürleyen Zeus, sınırsız yeryüzünde fırtına ve fırtınayı karıştırmak için bile harika işler düşünüyordu ve daha şimdiden ölümlü insanların soyunu tamamen sona erdirmek için acele ediyordu, yarı tanrıların hayatlarını yok edeceğini, tanrıların çocuklarının, kaderlerini kendi gözleriyle gören sefil ölümlülerle çiftleşmemeleri gerektiğini ilan ediyordu; Ama kutsanmış tanrılar bundan böyle de eskiden olduğu gibi insanlardan ayrı yaşamalı ve yaşam alanlarına sahip olmalıydılar. Ama ölümsüzlerden ve insanlardan doğmuş olanlara Zeus gerçekten zahmet ve keder üstüne keder yükledi.
Paris'in kararı
Zeus, Herakles onu Kafkasya'dan kurtardıktan sonra Themis ya da Prometheus'tan, babası Kronos gibi kendisinin de oğullarından biri tarafından tahttan indirileceğini öğrendi. Bir başka kehanete göre de Zeus'un Yunan kıyılarındaki okyanuslarda görüp aşık olduğu deniz perisi Thetis'in oğlu babasından daha büyük olacaktı. Bu nedenlerden biri ya da her ikisi için, ya Zeus'un emriyle ya da onu yetiştiren Hera'yı memnun etmek istediği için, Thetis yaşlı bir insan kralla, Aiakos'un oğlu Peleus'la nişanlandı.
Zeus'un emriyle Hermes tarafından kapıda durdurulan Eris (uyumsuzluk tanrıçası) dışında tüm tanrılar, Peleus ve Thetis'in düğününe davet edildi ve birçok hediye getirdiler. Hakarete uğrayan Tanrıça Eris, kapıdan hediyesini fırlattı ve üzerinde καλλίστῃ Kallistē ("En güzele") yazan altın bir elma (Eski Yunanca: το μήλον της έριδος) vardı. Hera, Athena ve Afrodit, elmayı sahiplendi ve kavga ettiler. Diğer tanrılardan hiçbiri, diğer ikisinin düşmanlığını kazanma korkusuyla, birinin lehine bir görüş belirtmeye cesaret edemedi. Sonunda Zeus, Hermes'e üç tanrıçayı, Truva'nın çöküşüne neden olacağına dair bir kehanet nedeniyle İda Dağı'nda çoban olarak yetiştirilen ve soyunun farkında olmayan Truva prensi Paris'e götürmesini emretti. İda'nın pınarında yıkandıktan sonra, tanrıçalar ya kazanmak için ya da Paris'in isteği üzerine ona çıplak olarak göründüler. Paris aralarında karar veremeyince, tanrıçalar rüşvete başvurdular. Athena Paris'e bilgelik, savaşta beceri ve en büyük savaşçıların yeteneklerini teklif etti; Hera ona siyasi güç ve tüm Asya'nın kontrolünü teklif etti; ve Afrodit ona dünyanın en güzel kadını olan Spartalı Helen'in aşkını teklif etti. Paris elmayı Afrodit'e verdi ve birkaç maceradan sonra kraliyet ailesi tarafından tanındığı Truva'ya döndü.
Peleus ve Thetis'in Ahilleus (Türkçe: Aşil) adını verdikleri bir oğulları oldu. Onun, ya olaysız bir yaşamdan sonra yaşlılıktan öleceği ya da bir savaş alanında genç yaşta öleceği ve şiir yoluyla ölümsüzlük kazanacağı önceden bildirilmişti. Dahası, Aşil dokuz yaşındayken, Calchas onun yardımı olmadan Troya'nın bir daha düşemeyeceği kehanetinde bulunmuştu. Bazı kaynaklar Thetis'in Akhilleus'u daha bebekken ölümsüz kılmaya çalıştığından bahseder. Bunlardan bazıları Akhilleus'un ölümlü kısımlarını yakmak için onu her gece ateşin üzerinde tuttuğunu ve gündüzleri ambrosia ile ovduğunu, ancak Peleus'un onun eylemlerini fark ettiğini ve onu durdurduğunu belirtir.
Bu hikâyenin bazı versiyonlarına göre, Thetis bu şekilde birkaç oğlunu öldürmüştü ve Peleus'un eylemi bu nedenle oğlunun hayatını kurtardı. Diğer kaynaklara göre Thetis, Akhilleus'u yeraltı dünyasına akan Stiks nehrinde yıkamış ve onu suyun değdiği her yerde zarar görmez hale getirmiştir. Onu topuğundan tuttuğu için, banyo sırasında topuk tamamen suya batmamış ve bu nedenle topuk ölümlü ve yaralanmaya karşı savunmasız kalmıştır. Büyüyünce tüm ölümlü savaşçıların en büyüğü olmuştur. Kalkhas'ın kehanetinden sonra, Thetis, Aşil'i Skyros'ta Kral Lykomedes'in sarayında kız kılığına girerek saklamıştır. Savaşın kritik bir noktasında, Hephaistos tarafından ilahi olarak dövülmüş silahlar sağlayarak oğluna yardım eder.
Paris ve Helen'in kaçışı
Dünyanın en güzel kadını, Sparta Kralı Tindareos'un kızlarından biri olan Helen'di. Annesi, Zeus tarafından ya tecavüze uğramış ya da bir kuğu şeklinde baştan çıkarılmış olan Leda'ydı. Leda'nın ikisi ikiz olan dört çocuğundan hangisinin Zeus'tan, hangisinin Tyndareus'tan olduğu konusunda rivayetler farklıdır. Ancak Helen genellikle Zeus'un kızı, bazen de annesi olarak Nemesis gösterilir. Helen'in çok sayıda talibi vardı ve babası, diğerlerinin şiddetle misilleme yapacağından korktuğu için birini seçmek istemiyordu.
Sonunda taliplerden biri olan İthakalı Odysseus, ikilemi çözmek için bir plan önerdi. Tyndareus'un Penelope'ye karşı kendi davasını desteklemesi karşılığında, Tyndareus'un Helen'in tüm taliplerinden, kimi seçerse seçsin Helen'in evliliğini savunacaklarına dair söz vermelerini istemesini önerdi. Talipler, bir miktar homurdanmadan olmasa da, bir atın kopmuş parçaları üzerine gereken yemini ettiler.
Tyndareus, Menelaos'u seçti. Menelaus, babasının politik bir seçimiydi. Serveti ve gücü vardı. Alçakgönüllülükle onu kendisi istememiş, onun yerine kardeşi Agamemnon'u göndermişti. Helen'i kazanırsa Afrodit'e 100 öküzden oluşan bir hekatomb kurban edeceğine söz verdi, ancak sözünü tutmadı ve onun gazabını kazandı. Kardeşleri Kastor ve Polluks tanrı olduklarında ve Agamemnon, Helen'in kız kardeşi Klitemnestra ile evlenip Miken tahtını geri aldığında Menelaus, Helen kraliçesi olarak Tyndareus'un Sparta tahtını miras aldı.
Paris, sözde diplomatik bir görev kisvesi altında, Helen'i almak ve Truva'ya geri getirmek için Sparta'ya gitti. Helen onun saraya girdiğini görmek için başını kaldıramadan, Eros'un, diğer adıyla Aşk Tanrısı'nın bir okuyla vuruldu ve Afrodit'in söz verdiği gibi Paris'i görünce ona aşık oldu. Menelaos, amcası Crateus'u gömmek için Girit'e gitti.
Bir rivayete göre, Paris'in kararını hâlâ kıskanan Hera bir fırtına gönderdi. Fırtına aşıkların Mısır'a inmesine neden oldu ve burada tanrılar Helen'in yerine onun bulutlardan yapılmış bir benzeri olan Nephele'yi koydular. Helen'in değiştirilmesi efsanesi MÖ 6. yüzyıl Sicilyalı şair Stesichorus'a atfedilirken, Homeros için Truva'daki Helen tek ve aynıydı. Gemi daha sonra Sidon'da karaya çıktı. Yakalanmaktan korkan Paris orada biraz vakit geçirdikten sonra Truva'ya yelken açtı.
Paris'in Helen'i kaçırmasının birkaç emsali vardı. İo Miken'den, Europa Fenike'den, Jason Medea'yı Kolkhis'ten alındı, Troyalı prenses Hesione ise Herakles tarafından kaçırılıp Salamisli Telamon'a verildi.Herodot'a göre, Paris bu örneklerden cesaret alarak Yunanistan'dan kendine bir eş çaldı ve diğer durumlarda hiçbir ceza almadığı için hiçbir ceza beklemedi.
Aka kuvvetlerinin toplanması ve ilk sefer
Homeros'a göre Menelaos ve müttefiki Odysseus, Helen'i diplomatik yollardan kurtarmak için Truva'ya gittiler ancak başarısız oldular. Bunun üzerine Menelaos, Agamemnon'dan Helen'in taliplerinin, hangi talip seçilirse seçilsin Helen'in evliliğini savunacaklarına dair ettikleri yemini yerine getirmesi için yardım istedi. Agamemnon kabul etti ve tüm Akha krallarına ve prenslerine elçiler göndererek onları yeminlerine uymaya ve Helen'i geri almaya çağırdı.
Odysseus ve Aşil
Menelaos'un düğününden sonra Odysseus, Penelope ile evlendi ve Telemahos adında bir oğlu oldu. Odysseus, savaştan kaçınmak için deli numarası yaparak tarlalarına tuz ekti. Bunun üzerine Palamedes, Odysseus'un oğlunu kaçırarak saban yolunun önüne koydu. Bunu gören Odysseus, oğlunu öldürmemek için kenara çekildi ve böylece deli olmadığı ortaya çıktı.
Ancak Homeros'a göre Odysseus, askeri macerayı başından beri desteklemiş ve güç toplamak için Pylos kralı Nestor'la birlikte bölgeyi dolaşmıştır.
Skyros'ta Aşil, kralın kızı Deidamia ile bir ilişki yaşadı ve bunun sonucunda Neoptolemos adında bir çocuğu oldu. Odysseus, Telamonlu Ajax ve Aşil'in hocası Phoenix ile birlikte Aşil'i almaya gitti. Aşil'in annesi savaşa gitmek zorunda kalmaması için onu kadın kılığına soktu, ancak bir hikâyeye göre, bir boru çaldılar ve Aşil kaçmak yerine davetsiz misafirlerle savaşmak için bir mızrak ele geçirerek kendini gösterdi. Başka bir hikâyeye göre, incik boncuk ve silah taşıyan tüccarlar kılığına girdiler ve Aşil, giysi ve mücevherler yerine silahlara hayranlık duyduğu için diğer kadınlardan ayrıldı.Pausanias, Homeros'a göre Aşil'in Skyros'ta saklanmadığını, aksine Truva Savaşı'nın bir parçası olarak adayı fethettiğini söyledi.
Aulis'te ilk toplantı
Aka kuvvetleri ilk olarak Aulis'te toplandı. Kıbrıs Kralı Kiniras dışında tüm adaylar kuvvetlerini gönderdi. Agamemnon'a göğüs zırhları göndermesine ve 50 gemi göndereceğine söz vermesine rağmen, Mygdalion'un oğlu tarafından yönetilen sadece bir gerçek gemi ve kilden yapılmış 49 gemi gönderdi.İdomeneos, Miken'in Truva'ya karşı savaşında Girit birliğine önderlik etmeye istekliydi, ama sadece yardımcı komutan olmasına izin verildi. Gelen son komutan, o zamanlar 15 yaşında olan Aşil'di.
Apollon'a sunulan bir kurbanın ardından, bir yılan sürünerek sunaktan yakındaki bir çınar ağacındaki serçe yuvasına girdi. Anne ve dokuz yavrusunu yedikten sonra taşa dönüştü. Calchas bunu Truva'nın savaşın onuncu yılında düşeceğine dair bir işaret olarak yorumladı.
Telephus
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
İkinci toplantı
Fırtınanın onları dağıtmasından sekiz yıl sonra, binden fazla gemiden oluşan filo yeniden toplandı. Hepsi Aulis'e ulaştığında rüzgârlar durdu. Kâhin Kalkhas, tanrıça Artemis'in Agamemnon'u kutsal bir geyiği ya da kutsal bir korudaki bir geyiği öldürdüğü ve ondan daha iyi bir avcı olduğu için övündüğü için cezalandırdığını söyledi. Artemis'i yatıştırmanın tek yolunun Agamemnon ile Klytemnestra'nın ya da Helen ile Theseus'un kızı olan ve Helen Menelaos'la evlendiğinde Klytemnestra'ya emanet edilen İfigenia'yı kurban etmek olduğunu söyledi.
Agamemnon bunu reddetti ve diğer komutanlar Palamedes'i seferin komutanı yapmakla tehdit ettiler. Bazı versiyonlara göre Agamemnon razı olup kurbanı yerine getirdi, ancak diğerlerine göre onun yerine bir geyik kurban etti ya da son anda Artemis kıza acıdı ve onu tapınaklarından birinde bir bakire olarak aldı ve yerine bir kuzu koydu. Hesiod, Iphigenia'nın tanrıça Hekate olduğunu söylemektedir.
Aka kuvvetleri, İlyada'nın ikinci kitabındaki Gemiler Kataloğu'nda ayrıntılı olarak tarif edilir. Yunanistan anakarasından, Mora Yarımadası'ndan, On İki Ada'dan, Girit'ten ve İthaka'dan gelen 28 birlikten oluşuyordu ve 1186 pentekonter, yani 50 kürekçili gemi içeriyordu. Thukydides, geleneğe göre yaklaşık 1200 gemi olduğunu ve Böotya gemilerinde 120 adam bulunduğunu, Filoktetes'in gemilerinde ise sadece elli kürekçi olduğunu, bunların muhtemelen maksimum ve minimum olduğunu söyler. Bu sayılar toplam 70.000 ila 130.000 kişilik bir kuvvet anlamına gelmektedir. Bibliotheka tarafından verilen bir başka gemi kataloğu biraz farklı olmakla birlikte sayılar konusunda hemfikirdir. Bazı araştırmacılar Homeros'un kataloğunun orijinal bir Tunç Çağı belgesi olduğunu, muhtemelen Aka komutanının harekât emri olduğunu iddia etmişlerdir. Diğerleri ise bunun Homeros'un bir uydurması olduğuna inanmaktadır.
İlyada'nın ikinci kitabında ayrıca Hektor önderliğindeki Truvalılar ile Aeneas önderliğindeki Dardanyalılar, Zeleialılar, Adrasteialılar, Percotialılar, Pelasglar, Trakyalılar, Kikonyalı mızrakçılar, Payonyalı okçular, Halizonlar, Mysialılar, Frigler, Maeonyalılar, Miletliler, Sarpedon önderliğindeki Likyalılar ve Karyalılardan oluşan Truvalı müttefikler de listelenmektedir. Truva dili hakkında hiçbir şey söylenmez; Karialıların barbarca konuştuğu özellikle belirtilir ve müttefik birliklerin birçok dil konuştuğu ve emirlerin komutanları tarafından tercüme edilmesi gerektiği söylenir.İlyada'daki Truvalılar ve Akalar aynı dini, aynı kültürü paylaşmaktadır ve düşman kahramanlar birbirleriyle aynı dilde konuşmaktadır, ancak bu dramatik bir etki olabilir.
Dokuz yıllık savaş
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Aşil'in seferleri
Akalar, Truva'yı dokuz yıl boyunca kuşattılar. Savaşın bu bölümü, savaşın son yılındaki olaylardan bahsetmeyi tercih eden günümüze ulaşan kaynaklar arasında en az gelişmiş olanıdır. İlk karaya çıkıştan sonra ordu ancak onuncu yılda tekrar bütünüyle toplandı. Thukididis bunun parasızlıktan kaynaklandığı sonucuna varmaktadır. Truvalılar, müttefiklerine akınlar düzenlemiş ve Trakya yarımadasında çiftçilikle vakit geçirmişlerdir. Truva hiçbir zaman tamamen kuşatılmamış, böylece Küçük Asya'nın iç kesimleriyle iletişimini sürdürmüştür. Sonuna kadar takviye kuvvetler gelmeye devam etti. Akalar sadece Çanakkale Boğazı'nın girişini kontrol ederken, Truvalılar ve müttefikleri Abidos ve Sestos'taki en kısa noktayı kontrol ediyor ve Avrupa'daki müttefikleriyle iletişim kuruyordu.
Aşil ve Ajax, Akalar arasında en aktif olanlarıydı ve Truvalı müttefiklerinin topraklarını yağmalamak için ayrı ordulara liderlik ediyorlardı. Homeros'a göre Aşil, 11 şehir ve 12 ada fethetti. Apollodorus'a göre Troas bölgesinde Aeneas'ın topraklarını yağmaladı ve sığırlarını çaldı. Ayrıca Lyrnassus, Pedasus ve komşu şehirlerin çoğunu ele geçirdi ve Troilos'u öldürdü; 20 yaşına ulaşırsa Truva'nın düşmeyeceği söyleniyordu.
Ayrıca Lesbos ve Phocaea'yı, sonra 'u ve Smyrna'yı, 'yi ve 'yi aldı; ve daha sonra Yüz Şehir olarak adlandırılan Aegialus ve Tenos; sonra sırasıyla Adramytium ve ; sonra Endium, Linaeum ve Colone. Ayrıca Hypoplacian Thebes ve Lyrnessus'u ve daha sonra ve diğer birçok şehri aldı.
Kakrides bu listenin güneye doğru çok fazla uzandığı için yanlış olduğunu söyler. Diğer kaynaklar Aşil'in Pedasus, Monenia, Mythemna (Lesbos'ta) ve Peisidice'yi aldığından bahseder. Bu şehirlerden elde edilen ganimetler arasında Aşil'e verilen Lyrnessus'lu Briseis ve Agamemnon'a verilen Hypoplacian Thebes'li Hriseis de vardı. Aşil, Priam'ın oğlu Lycaon'u babasının bahçesinde dal keserken yakaladı.Patroklos onu Lemnos'ta köle olarak sattı, orada İmrozlu Eetion tarafından satın alındı ve Troya'ya geri getirildi. Sadece 12 gün sonra Aşil, Patroklos'un ölümünden sonra onu öldürdü.
Ajax ve petteia oyunu
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Palamedes'in ölümü
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Kehanetler
Onuncu yıldan sonra, Lemnos'ta Philoctetes'in yanında bulunan Herakles'in yayı olmadan Troia'nın düşemeyeceği kehanetinde bulunuldu. Odysseus ve Diomedes, yarası iyileşmiş olan Philoctetes'i geri getirdiler. Philoctetes daha sonra Paris'i vurup öldürdü.
Apollodorus'a göre, Paris'in kardeşleri Helenus ve Deifobos, Helen'i elde etmek için yarıştılar. Deifobos galip geldi ve Helenus, İda Dağı'na gitmek için Truva'yı terk etti. Calchas, Helenus'un Truva'nın düşüşüyle ilgili kehanetleri bildiğini söyledi, bu yüzden Odysseus, Helenus'un yolunu kesti. Baskı altındaki Helenus, Akalara Pelops'un kemiklerini geri alırlarsa kazanacaklarını söyledi, Aşil'in oğlu Neoptolemus'u kendileri için savaşmaya ikna etti ve Truva Palladyumu'nu çaldı.
Yunanlılar Pelops'un kemiklerini ele geçirdiler ve Odysseus'u Skyros'ta Kral Lycomedes'in sarayında savaştan saklanan Neoptolemus'u geri alması için gönderdiler. Odysseus ona babasının kollarını verdi. Telephus'un oğlu Eurypylus, Homeros'a göre büyük bir Kêteioi, Hitit ya da Apollodorus'a göre Mysialı kuvvetinin başında Troyalılara yardıma geldi. Eurypylus, Machaon ve Peneleos'u öldürdü, ancak Neoptolemus tarafından katledildi.
Dilenci kılığına giren Odysseus, Truva'da casusluk yapmaya gider, ancak Helen tarafından fark edildi. Evini özleyen Helen, Odysseus'la birlikte komplo kurdu. Daha sonra Helen'in yardımıyla Odysseus ve Diomedes, Palladium'u çaldılar.
Truva Atı
Savaşın sonunda nihai bir plan yapıldı. Odysseus yeni bir hile tasarladı: Truvalılar için kutsal bir hayvan olan içi boş dev bir tahta at. Epeius tarafından Athena'nın rehberliğinde, Apollon için kutsal sayılan bir kızılcık korusundaki ağaçlardan yapıldı ve üzerine şu yazı yazıldı "Yunanlılar bu şükran sunusunu, evlerine dönüşleri için Atina'ya adıyorlar". İçi boş at, Odysseus önderliğindeki askerlerle dolduruldu. Ordunun geri kalanı kampı yaktı ve Bozcaada'ya doğru yelken açtı.
Truvalılar, Yunanlıların gittiğini anladıklarında, savaşın bittiğine inanarak, "atı sevinçle şehrin içine sürüklediler", bir yandan da onunla ne yapacaklarını tartıştılar. Bazıları onu kayalardan aşağı atmaları gerektiğini, bazıları yakmaları gerektiğini, bazıları ise Atina'ya adamaları gerektiğini düşündü.
Hem Kassandra hem de Laocoön, atı tutmamaları konusunda uyarıda bulundular. Kassandra'ya Apollon tarafından kehanet yeteneği verilmiş olsa da, ona asla inanılmaması için Apollon tarafından lanetlenmiştir. Bunun üzerine denizden yılanlar çıkar ve Laocoön ile iki oğlundan birini, Laocoön ile iki oğlunu ya da sadece oğullarını yutar; bu kehanet Aeneas'ın takipçilerini öylesine telaşlandırır ki İda'ya çekilirler. Truvalılar atı tutmaya karar verdiler ve çılgın bir eğlence ve kutlama gecesi düzenlediler. Aka casusu olan Sinon, "gece yarısı olduğunda ve berrak ay doğarken" Bozcaada'da konuşlanmış donanmaya işaret verdi ve atın içindeki askerler ortaya çıkıp muhafızları öldürdüler.
Truva'nın Düşüşü
Akalar şehre girdiler ve uyuyan nüfusu öldürdüler. Bunu gün boyu devam eden büyük bir katliam izledi. Çaresizlikle dolan Truvalılar, dağınık ve lidersiz olmalarına rağmen şiddetle karşılık verdiler. Çatışmalar doruk noktasına ulaştığında, bazıları düşmanın kıyafetlerini giyerek kaotik sokak çatışmalarında sürpriz karşı saldırılar başlattı. Diğer savunmacılar ise çatı kiremitlerini ve ağır olan her şeyi saldırganların üzerine fırlattı. Yine de görünüm acımasızdı ve sonunda kalan savunucular tüm şehirle birlikte yok edildi.
Neoptolemos, Avlulu Zeus'un sunağına sığınan Priam'ı öldürdü. Menelaos, Paris'in ölümünden sonra Helen'in kocası Deiphobus'u öldürdü ve Helen'i de öldürmeye niyetlendi, ancak güzelliğine yenik düşerek kılıcını attı ve onu gemilere götürdü.Küçük Ajax, Athena'nın sunağında heykeline sarılmış olan Kassandra'ya tecavüz eder. Ajax'ın dinsizliği yüzünden, Odysseus'un teşvikiyle Akhalar onu taşlayarak öldürmek istediler, ama o Atina'nın sunağına kaçtı ve canı bağışlandı. Helen'in geri verilmesini istediklerinde Menelaos ve Odysseus'a konukseverlik gösteren ve bunu savunan Antenor, ailesiyle birlikte bağışlandı. Aeneas babasını sırtına alıp kaçtı ve Apollodorus'a göre dindarlığı nedeniyle gitmesine izin verildi.
Yunanlılar daha sonra şehri yaktılar ve ganimetleri paylaştılar. Kassandra, Agamemnon'a verildi. Neoptolemus, Hektor'un karısı Andromahi'yi aldı ve Odysseus'a Priam'ın karısı Hekabe verildi. Akalar, Hektor'un bebek oğlu Astyanax'ı ya zalimlik ve nefretten ya da kraliyet soyunu ve bir oğlun intikam alma olasılığını sona erdirmek için Truva surlarından aşağı attılar. Ayrıca Neoptolemus geleneğine göre, Truvalı prenses Polyxena'yı Aşil'in mezarı üzerinde kurban ettiler.Theseus'un annesi ve Helen'in hizmetçilerinden biri olan Ethra, torunları Demophon ve Acamas tarafından kurtarıldı.
Truva Savaşı'nın tarihleri
Bu savaş eski Yunanlılar arasında ya efsanevi çağın son olayı ya da tarihsel çağın ilk olayı olarak kabul edildiğinden, Truva'nın düşüşü için çeşitli tarihler verilmektedir. Bunlar genellikle kralların soyağaçlarından türetilmiştir. Eforos MÖ 1135, Sosibius MÖ 1172, Eratosthenes MÖ 1184/MÖ 1183, Timaeus MÖ 1193, Parian MÖ 1209/MÖ 1208,Dikaiarhos MÖ 1212,Herodot MÖ 1250 civarında, Eretes MÖ 1291, Douris ise MÖ 1334 tarihini verir. Tam gün olarak Ephorus 23/24 Thargelion (6 veya 7 Mayıs), Hellanicus 12 Thargelion (26 Mayıs), diğerleri ise 23 Sciroforion (7 Temmuz) veya 23 Ponamos (7 Ekim) tarihlerini vermektedir.
MS 20. yüzyıl yazarlarının çoğu tarafından, Homeros'un anlattığı görkemli ve zengin kentin Troya VI olduğuna inanılmakta ve M.Ö. 1275 civarında, muhtemelen bir depremle yıkıldığı düşünülmektedir. Halefi Troya VIIa, MÖ 1180 civarında yıkıldı; uzun süre daha fakir bir şehir olarak kabul edildi ve Homeros Troya'sı için bir aday olarak reddedildi, ancak 1988'deki kazı kampanyasından bu yana en olası aday olarak görülmeye başlandı.
Tarihsel temeli
Truva Savaşı'nın tarihselliği, savaşın gerçekleşip gerçekleşmediği ve eğer gerçekleştiyse Truva'nın nerede olduğu da dahil olmak üzere, hala tartışma konusudur. Klasik Yunanlıların çoğu savaşın tarihsel bir olay olduğunu düşünürken, birçoğu da Homeros şiirlerinin şiirin gereklerine uymak için olayları abarttığına inanmaktadır. Örneğin, eleştirelliğiyle tanınan tarihçi Thukididis, bunu gerçek bir olay olarak kabul etmekle birlikte, Truva'ya 1.186 gemi gönderildiğinden şüphe duymaktadır. MS 100 civarında Dio Hrisostom, savaşın tarihsel olduğunu, ancak Truvalıların kazanmasıyla sona erdiğini ve Yunanlıların bu gerçeği gizlemeye çalıştığını ileri sürdü. 1870 civarında Batı Avrupa'da genel olarak Truva Savaşı'nın hiç yaşanmadığı ve Truva'nın hiç var olmadığı kabul edildi. Daha sonra Heinrich Schliemann, kendisi ve diğerlerinin Truva olduğuna inandığı Çanakkale Hisarlık'ta ve Yunanistan'daki Miken şehirlerinde yaptığı kazıları popüler hale getirdi. Bugün pek çok bilim adamı Truva Savaşı'nın Truva şehrine karşı yapılan bir Yunan seferinin tarihsel özüne dayandığı konusunda hemfikirdir, ancak çok azı Homeros şiirlerinin savaşın gerçek olaylarını aslına sadık bir şekilde temsil ettiğini iddia eder.
Kasım 2001'de jeolog John C. Kraft ve klasikçi John V. Luce, 1977'de başlayan bölgenin jeolojisine ilişkin araştırmaların sonuçlarını sundular. Jeologlar mevcut jeolojiyi İlyada'da ve diğer klasik kaynaklarda, özellikle de Strabon'un Coğrafya'sında anlatılan manzaralar ve kıyı özellikleriyle karşılaştırdılar. Vardıkları sonuç, Schliemann tarafından belirlenen Truva'nın konumu (ve Yunan kampı gibi diğer konumlar), jeolojik kanıtlar ve İlyada'daki topoğrafya ve savaş anlatımları arasında düzenli bir tutarlılık olduğudur, ancak bu elbette bir tesadüf olabilir.
Popüler kültürdeki yeri
Bu olayların sağladığı ilham, burada listelenebilecek olandan çok daha fazla sayıda edebi eser üretti. Truva kuşatması, başta Homeros'un kuşatmanın son yılında geçen İlyada'sı olmak üzere pek çok sanat eserine ilham kaynağı oldu. Euripides'in Troyalı Kadınlar, Geoffrey Chaucer'ın Troilus ve Criseyde, William Shakespeare'in Troilus ve Cressida, Samuel Coster'ın Iphigenia ve Polyxena, Joost van den Vondel'in Palamedes ve Hector Berlioz'un Les Troyens adlı eserleri de bunlardan bazılarıdır.
Truva Savaşı'nı konu alan filmler arasında Güzel Helen - Truva Muharebeleri (1956), Truva Atı (1961) ve Truva (2004) sayılabilir. Savaş ayrıca birçok kitap, televizyon dizisi ve diğer yaratıcı çalışmalarda da yer aldı.
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Truva Savaşı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Konuyla ilgili yayınlar
- Türk Ansiklopedisi Cilt 31, MEB basımevi, Ankara, 1982
Kaynakça
- Truva Savaşı26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Bryce, Trevor (2005). The Trojans and their neighbours. Taylor & Francis. s. 37. ISBN .
- ^ Rutter, Jeremy B. . 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022.
- ^ Michael Wood, Truva Savaşı'nın İzinde adlı eserinin ikinci baskısında, ilk baskının yayınlanmasından bu yana geçen on yıl içinde kaydedilen gelişmelere dikkat çekiyor. Schliemann'ın tanımlamasıyla ilgili akademik şüphecilik, daha yeni arkeolojik keşifler, dilbilimsel araştırmalar ve çağdaş diplomasinin kil tablet kayıtlarının çevirileriyle ortadan kalkmıştır.Wood, Michael (1998). "Preface". In Search of the Trojan War. 2. Berkeley, CA: University of California Press. s. 4. ISBN .
Now, more than ever, in the 125 years since Schliemann put his spade into Hisarlik, there appears to be a historical basis to the tale of Troy
- ^ Wood (1985: 116–118)
- ^ Wood (1985: 19)
- ^ Burgess, ss. 10-12; cf. W. Kullmann (1960), Die Quellen der Ilias.
- ^ Burgess, ss. 3-4.
- ^ Berlin Papirüsü, No. 9739; Hesiod. Kadınların Kataloğu Fra asgment 68. Çeviren: Evelyn-White, H. G. Loeb Classical Library Cilt 57. Londra: William Heinemann, 1914
- ^ Apollonius Rhodius 4.757.
- ^ Aeschylus, Prometheus Bound 767.
- ^ Scholiast on Homer's Iliad; Hyginus, Fabulae 54; Ovid, Metamorphoses 11.217.
- ^ Apollodorus, Library 3.168.
- ^ Pindar, Nemean 5 ep2; Pindar, Isthmian 8 str3–str5.
- ^ Hesiod, Catalogue of Women fr. 57; Cypria fr. 4.
- ^ Photius, Myrobiblion 190.
- ^ Hyginus, Fabulae 92.
- ^ Apollodorus Epitome E.3.2
- ^ Homer Iliad I.410
- ^ Apollodorus, Library 3.13.8.
- ^ Hyginus, Fabulae 96.
- ^ Apollodorus 3.10.7.
- ^ Pausanias 1.33.1; Apollodorus, Library 3.10.7.
- ^ Apollodorus, Library 3.10.5; Hyginus, Fabulae 77.
- ^ Apollodorus, Library 3.10.9.
- ^ Pausanias 3.20.9.
- ^ Ptolemy Hephaestion, New History 4 (as summarized in Photius, Myriobiblon 190).
- ^ Pindar, Pythian 11 ep4; Apollodorus, Library 3.11.15.
- ^ Apollodorus, Epitome 2.15.
- ^ a b Proclus Chrestomathy 1
- ^ Apollodorus, Epitome 3.3.
- ^ Euripides, Helen 40.
- ^ Apollodorus, Epitome 3.4.
- ^ Apollodorus, Library 3.12.7.
- ^ Herodotus, 1.3.1.
- ^ Il. 3.205-6; 11.139
- ^ Apollodorus, Epitome 3.6.
- ^ Apollodorus, Epitome 3.7.
- ^ Il.11.767–770, (lines rejected by Aristophanes and Aristarchus)
- ^ Statius, Achilleid 1.25
- ^ Scholiast on Homer's Iliad 19.326; Ovid, Metamorphoses 13.162 ff.
- ^ Pausanias, 1.22.6.
- ^ Homer, Iliad 11.19 ff.; Apollodurus, Epitome 3.9.
- ^ Philostratus, Heroicus 7.
- ^ Apollodorus, Epitome 3.15.
- ^ Apollodorus, Epitome 3.19.
- ^ Philodemus, On Piety.
- ^ Antoninus Liberalis, Metamorphoses 27.
- ^ Ptolemy Hephaestion, New History 5 (as summarized in Photius, Myriobiblon 190).
- ^ Pausanias, 1.43.1.
- ^ History of the Pelloponesian War 1,10.
- ^ Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (History of the Greek Nation) vol. A, Ekdotiki Athinon, Athens 1968.
- ^ Pantelis Karykas, Yunanca: Μυκηναίοι Πολεμιστές [Mycenian Warriors], Athens 1999.
- ^ P. E. Konstas, Yunanca: Η ναυτική ηγεμονία των Μυκηνών [The naval hegemony of Mycenae], Athens 1966
- ^ Homer, Iliad Β.803–806.
- ^ Thucydides 1.11.
- ^ Papademetriou Konstantinos, Yunanca: "Τα όπλα του Τρωϊκού Πολέμου" ["The weapons of the Trojan War"], Panzer Magazine issue 14, June–July 2004, Athens.
- ^ Iliad IX.328
- ^ Apollodorus, Epitome 3.33; çeviri, Sir James George Frazer.
- ^ Demetrius (2nd century BC) Scholium on Iliad Z,35
- ^ Parthenius, Grekçe: Ερωτικά Παθήματα 21
- ^ Apollodorus, Library 3.12.5.
- ^ Homer, Iliad Φ 35–155.
- ^ Either by Calchas, (Apollodorus, Epitome 5.8; Quintus Smyrnaeus, Posthomerica 9.325–479), or by Paris' brother Helenus (Proclus, Chrestomathy 3, Little Iliad; Sophocles, Philoctetes 604–613; Tzetzes, Posthomerica 571–595).
- ^ This is according to Apollodorus, Epitome 5.8, Hyginus, Fabulae 103, Quintus Smyrnaeus, Posthomerica 9.325–479, and Euripides, Philoctetes – but Sophocles, Philoctetes says Odysseus and Neoptolemus, while Proclus, Chrestomathy 3, Little Iliad says Diomedes alone.
- ^ Philoctetes was cured by a son of Asclepius, either Machaon, (Proclus, Chrestomathy 3, Little Iliad; Tzetzes, Posthomerica 571–595) or his brother (Apollodorus, Epitome 5.8; Quintus Smyrnaeus, Posthomerica 9.325–479).
- ^ a b Apollodorus, Epitome 5.10; Pausanias 5.13.4.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.9.
- ^ Pausanias 5.13.4–6, Pelop'un omuz bıçağının Pisa'dan Troia'ya getirildiğini ve eve dönüşünde denizde kaybolduğunu, daha sonra bir balıkçı tarafından bulunduğunu ve Delphi'deki Kahin tarafından Pelop'a ait olduğunun belirlendiğini söyler.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.11.
- ^ Odyssey λ.520
- ^ Apollodorus, Epitome 5.12.
- ^ Pausanias 3.26.9.
- ^ Pausanias 9.5.15.
- ^ Homer, Odyssey 4.242 ff.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.13.
- ^ Homer, Odyssey 8.492–495; Apollodorus, Epitome 5.14.
- ^ Pausanias, 3.13.5.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.15, Simpson, p. 246.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.14, says the hollow horse held 50, but attributes to the author of the Little Iliad a figure of 3,000, a number that Simpson, p. 265, calls "absurd", saying that the surviving fragments only say that the Greeks put their "best men" inside the horse. , Posthomerica 641–650, gives a figure of 23, while , Posthomerica xii.314–335, gives the names of thirty, and says that there were more. In late tradition it seems it was standardized at 40.
- ^ Homer, Odyssey 8.500–504; Apollodorus, Epitome 5.15.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.16, as translated by Simpson, p. 246. Proculus, Chrestomathy 3, Little Iliad, says that the Trojans pulled down a part of their walls to admit the horse.
- ^ a b Proclus, Chrestomathy 4, Iliou Persis.
- ^ Homer, Odyssey 8.505 ff.; Apollodorus, Epitome 5.16–15.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.17 says that Cassandra warned of an armed force inside the horse, and that Laocoön agreed.
- ^ Virgil, Aeneid 2.199–227; Hyginus, Fabulae 135;
- ^ Proclus, Chrestomathy 3, Little Iliad.
- ^ Scholiast on Lycophroon, 344.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.19–20.
- ^ Apollodorus. Epitome 5.21.
- ^ Aristophanes, Lysistrata 155; Quintus Smyrnaeus, Posthomerica xiii.423–457.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.22.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.22; Pausanias 10.31.2; Quintus Smyrnaeus, Posthomerica xiii.462–473; Virgil, Aeneid 403–406. The rape of Cassandra was a popular theme of ancient Greek paintings; see Pausanias, 1.15.2, 5.11.6, 5.19.5, 10.26.3.
- ^ Homer, Iliad 3.203–207, 7.347–353; Apollodorus, Epitome, 5.21; Quintus Smyrnaeus, Posthomerica xiii.322–331, Livy, 1.1; Pausanias, 10.26.8, 27.3 ff.; Strabo, 13.1.53.
- ^ Apollodorus. Epitome 5.23.
- ^ Proclus, Chrestomathy 4, Ilio Persis, says Odysseus killed Astyanax, while Pausanias, 10.25.9, says Neoptolemus.
- ^ Quintus Smyrnaeus, Posthomerica xiii.279–285.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.23.
- ^ Euripides, Trojan Women 709–739, 1133–1135; Hyginus, Fabulae 109.
- ^ Euripides, Hecuba 107–125, 218–224, 391–393, 521–582; Quintus Smyrnaeus, Posthomerica xiv.193–328.
- ^ Homer, Iliad 3.144.
- ^ Apollodorus, Epitome 5.22; Pausanias, 10.25.8; Quintus Smyrnaeus, Posthomerica xiii.547–595.
- ^ FGrHist 70 F 223
- ^ FGrHist 595 F 1
- ^ Chronographiai FGrHist 241 F 1d
- ^ FGrHist 566 F 125
- ^ FGrHist 239, §24
- ^ Bios Hellados
- ^ Histories 2,145
- ^ FGrHist 242 F 1
- ^ FGrHist 76 F 41
- ^ FGrHist 4 F 152
- ^ Latacz, Troy and Homer, s. 286.
- ^ Strauss, The Trojan War, s. 10.
- ^ Wood, In Search of the Trojan War, ss. 114-116.
- ^ "LacusCurtius • Dio Chrysostom – Discourse 11". penelope.uchicago.edu.
- ^ . 5 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2011.
- ^ Kraft, J. C.; Rapp, G. (Rip); Kayan, I.; Luce, J. V. (2003). "Harbor areas at ancient Troy: Sedimentology and geomorphology complement Homer's Iliad". Geology. 31 (2): 163. doi:10.1130/0091-7613(2003)031<0163:HAAATS>2.0.CO;2.
- ^ . 2 Nisan 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Truva Savasi Yunan mitolojisinde M O 12 veya 13 yuzyil civarinda meydana gelen efsanevi bir catismadir Savas Truvali Paris in Helen i Sparta krali kocasi Menelaos tan almasinin ardindan Akalar Yunanlar tarafindan Truva sehrine karsi yurutulmustur Savas Yunan mitolojisindeki en onemli olaylardan biridir ve basta Homeros un Ilyada si olmak uzere Yunan edebiyatinin bircok eserinde anlatilmaktadir Ilyada nin ozu Kitap II XXIII on yil suren Truva kusatmasinin onuncu yilinda dort gun iki gecelik bir donemi anlatir Odisseia ise savasin kahramanlarindan biri olan Odisseia un eve donus yolculugunu anlatir Savasin diger bolumleri fragmanlar halinde gunumuze ulasan epik siirler dongusunde anlatilir Savastan bolumler Yunan tragedyasi ve Yunan edebiyatinin diger eserleri ile Virgil ve Ovid gibi Romali sairler icin malzeme sagladi Uc Guzeller ve Paris Antik Yunanlilar Truva nin Canakkale Bogazi yakinlarinda bulunduguna ve Truva Savasi nin M O 13 veya 12 yuzyila ait tarihi bir olay olduguna inaniyorlardi MS 19 yuzyilin ortalarina gelindiginde hem savasin hem de kentin tarih disi oldugu dusunuluyordu ancak 1868 de Alman arkeolog Heinrich Schliemann kendisini Truva nin gunumuz Turkiye sinde Hisarlik olarak bilinen yerde olduguna ikna eden Frank Calvert ile tanisti Schliemann ve digerleri tarafindan yurutulen kazilara dayanarak bu iddia artik cogu akademisyen tarafindan kabul edilmektedir Truva Savasi nin tarihselligi acik bir soru olmaya devam etmektedir Bircok akademisyen hikayenin tarihsel bir cekirdegi olduguna inanmaktadir ancak bu sadece Homeros hikayelerinin Bronz Cagi nda Miken Yunanlilari tarafindan anlatilan cesitli kusatma ve sefer hikayelerinin bir birlesimi oldugu anlamina da gelebilir Truva Savasi hikayelerinin belirli bir tarihsel catismadan turetildigine inananlar genellikle Eratosthenes tarafindan verilen ve kabaca Truva VII nin yikici bir sekilde yakilmasi ve Bronz Cagi nin cokusune dair arkeolojik kanitlara karsilik gelen MO 1194 1184 tarihlerini tercih ederek genellikle MO 12 veya 11 yuzyila tarihlendirirler KaynaklarTruva Savasi nda yasananlar Yunan edebiyatinin bircok eserinde yer alir ve cok sayida Yunan sanat eserinde tasvir edilir Savasin tum olaylarini anlatan tek bir yetkili metin yoktur Bunun yerine hikaye bazilari olaylarin celiskili versiyonlarini bildiren cesitli kaynaklardan bir araya getirilmistir En onemli edebi kaynaklar geleneksel olarak Homeros a atfedilen ve MO 9 ve 6 yuzyillar arasinda yazilmis olan Ilyada ve Odisseia adli iki epik siirdir Her bir siir savasin yalnizca bir bolumunu anlatir Ilyada Truva kusatmasinin son yilindaki kisa bir donemi kapsarken Odisseia ise Truva nin yagmalanmasinin ardindan Odysseus un memleketi Ithaka adasina donusuyle ilgilidir ve savasin belirli bolumlerine dair birkac geri donus icerir Truva Savasi nin diger bolumleri Dongusel Destanlar olarak da bilinen Epik Dongu siirlerinde anlatilmistir Cypria Aethiopis Kucuk Ilyada Iliupersis Nostoi ve Telegony Bu siirler sadece parcalar halinde gunumuze ulasmis olsa da icerikleri Proclus un Chrestomathy sinde yer alan bir ozetten bilinmektedir Dongusel Destanlar in yazari belirsizdir Genellikle siirlerin MO 7 ve 6 yuzyillarda Homeros siirlerinin yazilmasindan sonra kaleme alindigi dusunulse de daha onceki geleneklere dayandiklari da yaygin bir kanidir Hem Homeros destanlari hem de Epik Dongu sozlu gelenekten gelmektedir Ilyada Odisseia ve Dongusel Destanlarin yazilmasindan sonra bile Truva Savasi efsaneleri bircok siir turunde ve siirsel olmayan hikaye anlatimi yoluyla sozlu olarak aktarilmistir Hikayenin yalnizca sonraki yazarlarda bulunan olay ve ayrintilari sozlu gelenek yoluyla aktarilmistir Vazo resimleri gibi gorsel sanatlar da Truva Savasi mitlerinin yayildigi bir baska mecradir EfsaneJacob Jordaens in Nifakin Altin Elmasi Geleneksel olarak Truva Savasi tanricalar Hera Athena ve Afrodit arasindaki bir kavgayla baslayan bir dizi olaydan kaynaklandi Uyumsuzluk tanricasi Eris Peleus ve Thetis in dugunune davet edilmedi ve bu yuzden en guzel icin yazili altin bir elma hediyeyle geldi Tanricalardan her biri en guzel elma nin kendisine ait oldugu iddia etti Bu anlasmazligi cozmek icin Tanricalar o sirada surusunu guden bir cobana en guzelin kim oldugunu sordu ve Tanricalarin her biri genc adama iyiligi karsiliginda bir nimet vadetti guc bilgelik ya da ask Bu coban aslinda kirlarda buyumus bir Truva prensi olan Paris ti ve aski secerek elmayi Afrodit e verdi Odul olarak Afrodit Sparta Kralicesi ve tum kadinlarin en guzeli olan Helen in Paris e asik olmasini sagladi Paris in yargisi ona hem Hera nin hem de Athena nin ofkesini kazandirdi ve Helen Truvali Paris icin kocasi Sparta krali Menelaos u terk ettiginde Menelaos Yunanistan in tum krallarini ve prenslerini Truva ya savas acmaya cagirdi Troya nin Yakilisi 1759 1762 Johann Georg Trautmann in yagli boya tablosu Menelaus un kardesi Miken Krali Agamemnon Paris in hakareti yuzunden Aka birliklerinin Truva ya sefer duzenlemesine ve sehri on yil boyunca kusatmasina onderlik etti Aralarinda Akali Asil ve Ajax ile Truvali Hektor ve Paris in de bulundugu bircok kahramanin olumunden sonra sehir Truva Ati nin hilesine yenik dustu Akalar kole olarak tuttuklari ya da sattiklari bazi kadinlar ve cocuklar disinda Truvalilari katlettiler ve tapinaklara saygisizlik ederek tanrilarin gazabini kazanmis oldular Akalarin cok azi evlerine sag salim donebildi ve bircogu uzak kiyilarda koloniler kurdu Romalilar daha sonra onlarin kokenini Afrodit in oglu ve hayatta kalan Truvalilari gunumuz Italya sina goturdugu soylenen Truvalilardan biri olan Aeneas a dayandirmislardir Savasin kokenleri Zeus un plani Troya Muzesi ndeki Polyxena Lahdi Yunan mitolojisine gore Zeus babasi Kronos u devirerek tanrilarin krali oldu Kronos da babasi Uranus u devirmisti Zeus karisi ve kiz kardesi Hera ya sadik degildi ve bircok cocugun dogdugu bircok iliski yasadi Zeus yeryuzunde cok fazla insan olduguna inandigindan Truva Savasi ni yeryuzunu ozellikle de yari tanri soyundan gelenleri nufusundan arindirmak icin bir arac olarak kullanacak olan Momos ya da Themis i tasarladi Bunlar Hesiod un anlattiklariyla desteklenebilir Simdi butun tanrilar cekismelerle bolunmuslerdi cunku tam o sirada goklerde gurleyen Zeus sinirsiz yeryuzunde firtina ve firtinayi karistirmak icin bile harika isler dusunuyordu ve daha simdiden olumlu insanlarin soyunu tamamen sona erdirmek icin acele ediyordu yari tanrilarin hayatlarini yok edecegini tanrilarin cocuklarinin kaderlerini kendi gozleriyle goren sefil olumlulerle ciftlesmemeleri gerektigini ilan ediyordu Ama kutsanmis tanrilar bundan boyle de eskiden oldugu gibi insanlardan ayri yasamali ve yasam alanlarina sahip olmaliydilar Ama olumsuzlerden ve insanlardan dogmus olanlara Zeus gercekten zahmet ve keder ustune keder yukledi Paris in karari Yasli Hendrick van Balen in Paris in Yargisi 1599 adli tablosu Gemaldegalerie Berlin Zeus Herakles onu Kafkasya dan kurtardiktan sonra Themis ya da Prometheus tan babasi Kronos gibi kendisinin de ogullarindan biri tarafindan tahttan indirilecegini ogrendi Bir baska kehanete gore de Zeus un Yunan kiyilarindaki okyanuslarda gorup asik oldugu deniz perisi Thetis in oglu babasindan daha buyuk olacakti Bu nedenlerden biri ya da her ikisi icin ya Zeus un emriyle ya da onu yetistiren Hera yi memnun etmek istedigi icin Thetis yasli bir insan kralla Aiakos un oglu Peleus la nisanlandi Zeus un emriyle Hermes tarafindan kapida durdurulan Eris uyumsuzluk tanricasi disinda tum tanrilar Peleus ve Thetis in dugunune davet edildi ve bircok hediye getirdiler Hakarete ugrayan Tanrica Eris kapidan hediyesini firlatti ve uzerinde kallistῃ Kalliste En guzele yazan altin bir elma Eski Yunanca to mhlon ths eridos vardi Hera Athena ve Afrodit elmayi sahiplendi ve kavga ettiler Diger tanrilardan hicbiri diger ikisinin dusmanligini kazanma korkusuyla birinin lehine bir gorus belirtmeye cesaret edemedi Sonunda Zeus Hermes e uc tanricayi Truva nin cokusune neden olacagina dair bir kehanet nedeniyle Ida Dagi nda coban olarak yetistirilen ve soyunun farkinda olmayan Truva prensi Paris e goturmesini emretti Ida nin pinarinda yikandiktan sonra tanricalar ya kazanmak icin ya da Paris in istegi uzerine ona ciplak olarak gorunduler Paris aralarinda karar veremeyince tanricalar rusvete basvurdular Athena Paris e bilgelik savasta beceri ve en buyuk savascilarin yeteneklerini teklif etti Hera ona siyasi guc ve tum Asya nin kontrolunu teklif etti ve Afrodit ona dunyanin en guzel kadini olan Spartali Helen in askini teklif etti Paris elmayi Afrodit e verdi ve birkac maceradan sonra kraliyet ailesi tarafindan tanindigi Truva ya dondu Thetis oglu Asil e Hephaistos tarafindan dovulmus silahlar verir Attika siyah figurlu hydria detayi MO 575 550 Troya Muzesi nde kilden muzisyen figurleri Peleus ve Thetis in Ahilleus Turkce Asil adini verdikleri bir ogullari oldu Onun ya olaysiz bir yasamdan sonra yasliliktan olecegi ya da bir savas alaninda genc yasta olecegi ve siir yoluyla olumsuzluk kazanacagi onceden bildirilmisti Dahasi Asil dokuz yasindayken Calchas onun yardimi olmadan Troya nin bir daha dusemeyecegi kehanetinde bulunmustu Bazi kaynaklar Thetis in Akhilleus u daha bebekken olumsuz kilmaya calistigindan bahseder Bunlardan bazilari Akhilleus un olumlu kisimlarini yakmak icin onu her gece atesin uzerinde tuttugunu ve gunduzleri ambrosia ile ovdugunu ancak Peleus un onun eylemlerini fark ettigini ve onu durdurdugunu belirtir Bu hikayenin bazi versiyonlarina gore Thetis bu sekilde birkac oglunu oldurmustu ve Peleus un eylemi bu nedenle oglunun hayatini kurtardi Diger kaynaklara gore Thetis Akhilleus u yeralti dunyasina akan Stiks nehrinde yikamis ve onu suyun degdigi her yerde zarar gormez hale getirmistir Onu topugundan tuttugu icin banyo sirasinda topuk tamamen suya batmamis ve bu nedenle topuk olumlu ve yaralanmaya karsi savunmasiz kalmistir Buyuyunce tum olumlu savascilarin en buyugu olmustur Kalkhas in kehanetinden sonra Thetis Asil i Skyros ta Kral Lykomedes in sarayinda kiz kiligina girerek saklamistir Savasin kritik bir noktasinda Hephaistos tarafindan ilahi olarak dovulmus silahlar saglayarak ogluna yardim eder Paris ve Helen in kacisi Francesco Primaticcio nun Helen in Kacirilisi tablosu 1530 1439 Dunyanin en guzel kadini Sparta Krali Tindareos un kizlarindan biri olan Helen di Annesi Zeus tarafindan ya tecavuze ugramis ya da bir kugu seklinde bastan cikarilmis olan Leda ydi Leda nin ikisi ikiz olan dort cocugundan hangisinin Zeus tan hangisinin Tyndareus tan oldugu konusunda rivayetler farklidir Ancak Helen genellikle Zeus un kizi bazen de annesi olarak Nemesis gosterilir Helen in cok sayida talibi vardi ve babasi digerlerinin siddetle misilleme yapacagindan korktugu icin birini secmek istemiyordu Sonunda taliplerden biri olan Ithakali Odysseus ikilemi cozmek icin bir plan onerdi Tyndareus un Penelope ye karsi kendi davasini desteklemesi karsiliginda Tyndareus un Helen in tum taliplerinden kimi secerse secsin Helen in evliligini savunacaklarina dair soz vermelerini istemesini onerdi Talipler bir miktar homurdanmadan olmasa da bir atin kopmus parcalari uzerine gereken yemini ettiler Tyndareus Menelaos u secti Menelaus babasinin politik bir secimiydi Serveti ve gucu vardi Alcakgonullulukle onu kendisi istememis onun yerine kardesi Agamemnon u gondermisti Helen i kazanirsa Afrodit e 100 okuzden olusan bir hekatomb kurban edecegine soz verdi ancak sozunu tutmadi ve onun gazabini kazandi Kardesleri Kastor ve Polluks tanri olduklarinda ve Agamemnon Helen in kiz kardesi Klitemnestra ile evlenip Miken tahtini geri aldiginda Menelaus Helen kralicesi olarak Tyndareus un Sparta tahtini miras aldi Paris sozde diplomatik bir gorev kisvesi altinda Helen i almak ve Truva ya geri getirmek icin Sparta ya gitti Helen onun saraya girdigini gormek icin basini kaldiramadan Eros un diger adiyla Ask Tanrisi nin bir okuyla vuruldu ve Afrodit in soz verdigi gibi Paris i gorunce ona asik oldu Menelaos amcasi Crateus u gommek icin Girit e gitti Bir rivayete gore Paris in kararini hala kiskanan Hera bir firtina gonderdi Firtina asiklarin Misir a inmesine neden oldu ve burada tanrilar Helen in yerine onun bulutlardan yapilmis bir benzeri olan Nephele yi koydular Helen in degistirilmesi efsanesi MO 6 yuzyil Sicilyali sair Stesichorus a atfedilirken Homeros icin Truva daki Helen tek ve ayniydi Gemi daha sonra Sidon da karaya cikti Yakalanmaktan korkan Paris orada biraz vakit gecirdikten sonra Truva ya yelken acti Homeros Yunanistani nin bir haritasi Paris in Helen i kacirmasinin birkac emsali vardi Io Miken den Europa Fenike den Jason Medea yi Kolkhis ten alindi Troyali prenses Hesione ise Herakles tarafindan kacirilip Salamisli Telamon a verildi Herodot a gore Paris bu orneklerden cesaret alarak Yunanistan dan kendine bir es caldi ve diger durumlarda hicbir ceza almadigi icin hicbir ceza beklemedi Aka kuvvetlerinin toplanmasi ve ilk sefer Homeros a gore Menelaos ve muttefiki Odysseus Helen i diplomatik yollardan kurtarmak icin Truva ya gittiler ancak basarisiz oldular Bunun uzerine Menelaos Agamemnon dan Helen in taliplerinin hangi talip secilirse secilsin Helen in evliligini savunacaklarina dair ettikleri yemini yerine getirmesi icin yardim istedi Agamemnon kabul etti ve tum Akha krallarina ve prenslerine elciler gondererek onlari yeminlerine uymaya ve Helen i geri almaya cagirdi Odysseus ve Asil Odysseus un Ulysses Akhilleus u kadin kiliginda Skyros kraliyet sarayindaki prenseslerin arasinda saklanirken buldugu Ilyada dan bir sahne La Olmeda Ispanya dan bir gec Roma mozaigi MS 4 5 yuzyillar Menelaos un dugununden sonra Odysseus Penelope ile evlendi ve Telemahos adinda bir oglu oldu Odysseus savastan kacinmak icin deli numarasi yaparak tarlalarina tuz ekti Bunun uzerine Palamedes Odysseus un oglunu kacirarak saban yolunun onune koydu Bunu goren Odysseus oglunu oldurmemek icin kenara cekildi ve boylece deli olmadigi ortaya cikti Ancak Homeros a gore Odysseus askeri macerayi basindan beri desteklemis ve guc toplamak icin Pylos krali Nestor la birlikte bolgeyi dolasmistir Skyros ta Asil kralin kizi Deidamia ile bir iliski yasadi ve bunun sonucunda Neoptolemos adinda bir cocugu oldu Odysseus Telamonlu Ajax ve Asil in hocasi Phoenix ile birlikte Asil i almaya gitti Asil in annesi savasa gitmek zorunda kalmamasi icin onu kadin kiligina soktu ancak bir hikayeye gore bir boru caldilar ve Asil kacmak yerine davetsiz misafirlerle savasmak icin bir mizrak ele gecirerek kendini gosterdi Baska bir hikayeye gore incik boncuk ve silah tasiyan tuccarlar kiligina girdiler ve Asil giysi ve mucevherler yerine silahlara hayranlik duydugu icin diger kadinlardan ayrildi Pausanias Homeros a gore Asil in Skyros ta saklanmadigini aksine Truva Savasi nin bir parcasi olarak adayi fethettigini soyledi Aulis te ilk toplanti Lycomedes in Kizlari Arasinda Asil in Kesfi 1664 Jan de Bray Aka kuvvetleri ilk olarak Aulis te toplandi Kibris Krali Kiniras disinda tum adaylar kuvvetlerini gonderdi Agamemnon a gogus zirhlari gondermesine ve 50 gemi gonderecegine soz vermesine ragmen Mygdalion un oglu tarafindan yonetilen sadece bir gercek gemi ve kilden yapilmis 49 gemi gonderdi Idomeneos Miken in Truva ya karsi savasinda Girit birligine onderlik etmeye istekliydi ama sadece yardimci komutan olmasina izin verildi Gelen son komutan o zamanlar 15 yasinda olan Asil di Apollon a sunulan bir kurbanin ardindan bir yilan surunerek sunaktan yakindaki bir cinar agacindaki serce yuvasina girdi Anne ve dokuz yavrusunu yedikten sonra tasa donustu Calchas bunu Truva nin savasin onuncu yilinda dusecegine dair bir isaret olarak yorumladi Telephus Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Ikinci toplanti Gunumuz Turkiye sindeki Troad in Biga Yarimadasi haritasi Firtinanin onlari dagitmasindan sekiz yil sonra binden fazla gemiden olusan filo yeniden toplandi Hepsi Aulis e ulastiginda ruzgarlar durdu Kahin Kalkhas tanrica Artemis in Agamemnon u kutsal bir geyigi ya da kutsal bir korudaki bir geyigi oldurdugu ve ondan daha iyi bir avci oldugu icin ovundugu icin cezalandirdigini soyledi Artemis i yatistirmanin tek yolunun Agamemnon ile Klytemnestra nin ya da Helen ile Theseus un kizi olan ve Helen Menelaos la evlendiginde Klytemnestra ya emanet edilen Ifigenia yi kurban etmek oldugunu soyledi Agamemnon bunu reddetti ve diger komutanlar Palamedes i seferin komutani yapmakla tehdit ettiler Bazi versiyonlara gore Agamemnon razi olup kurbani yerine getirdi ancak digerlerine gore onun yerine bir geyik kurban etti ya da son anda Artemis kiza acidi ve onu tapinaklarindan birinde bir bakire olarak aldi ve yerine bir kuzu koydu Hesiod Iphigenia nin tanrica Hekate oldugunu soylemektedir Aka kuvvetleri Ilyada nin ikinci kitabindaki Gemiler Katalogu nda ayrintili olarak tarif edilir Yunanistan anakarasindan Mora Yarimadasi ndan On Iki Ada dan Girit ten ve Ithaka dan gelen 28 birlikten olusuyordu ve 1186 pentekonter yani 50 kurekcili gemi iceriyordu Thukydides gelenege gore yaklasik 1200 gemi oldugunu ve Bootya gemilerinde 120 adam bulundugunu Filoktetes in gemilerinde ise sadece elli kurekci oldugunu bunlarin muhtemelen maksimum ve minimum oldugunu soyler Bu sayilar toplam 70 000 ila 130 000 kisilik bir kuvvet anlamina gelmektedir Bibliotheka tarafindan verilen bir baska gemi katalogu biraz farkli olmakla birlikte sayilar konusunda hemfikirdir Bazi arastirmacilar Homeros un katalogunun orijinal bir Tunc Cagi belgesi oldugunu muhtemelen Aka komutaninin harekat emri oldugunu iddia etmislerdir Digerleri ise bunun Homeros un bir uydurmasi olduguna inanmaktadir Ilyada nin ikinci kitabinda ayrica Hektor onderligindeki Truvalilar ile Aeneas onderligindeki Dardanyalilar Zeleialilar Adrasteialilar Percotialilar Pelasglar Trakyalilar Kikonyali mizrakcilar Payonyali okcular Halizonlar Mysialilar Frigler Maeonyalilar Miletliler Sarpedon onderligindeki Likyalilar ve Karyalilardan olusan Truvali muttefikler de listelenmektedir Truva dili hakkinda hicbir sey soylenmez Karialilarin barbarca konustugu ozellikle belirtilir ve muttefik birliklerin bircok dil konustugu ve emirlerin komutanlari tarafindan tercume edilmesi gerektigi soylenir Ilyada daki Truvalilar ve Akalar ayni dini ayni kulturu paylasmaktadir ve dusman kahramanlar birbirleriyle ayni dilde konusmaktadir ancak bu dramatik bir etki olabilir Dokuz yillik savas Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Asil in seferleri Asil in Briseis i Agamemnon a teslim edisi Pompeii deki Trajik Sair Evi nden fresk MS 1 yuzyil simdi Napoli Ulusal Arkeoloji Muzesi nde Akalar Truva yi dokuz yil boyunca kusattilar Savasin bu bolumu savasin son yilindaki olaylardan bahsetmeyi tercih eden gunumuze ulasan kaynaklar arasinda en az gelismis olanidir Ilk karaya cikistan sonra ordu ancak onuncu yilda tekrar butunuyle toplandi Thukididis bunun parasizliktan kaynaklandigi sonucuna varmaktadir Truvalilar muttefiklerine akinlar duzenlemis ve Trakya yarimadasinda ciftcilikle vakit gecirmislerdir Truva hicbir zaman tamamen kusatilmamis boylece Kucuk Asya nin ic kesimleriyle iletisimini surdurmustur Sonuna kadar takviye kuvvetler gelmeye devam etti Akalar sadece Canakkale Bogazi nin girisini kontrol ederken Truvalilar ve muttefikleri Abidos ve Sestos taki en kisa noktayi kontrol ediyor ve Avrupa daki muttefikleriyle iletisim kuruyordu Asil ve Ajax Akalar arasinda en aktif olanlariydi ve Truvali muttefiklerinin topraklarini yagmalamak icin ayri ordulara liderlik ediyorlardi Homeros a gore Asil 11 sehir ve 12 ada fethetti Apollodorus a gore Troas bolgesinde Aeneas in topraklarini yagmaladi ve sigirlarini caldi Ayrica Lyrnassus Pedasus ve komsu sehirlerin cogunu ele gecirdi ve Troilos u oldurdu 20 yasina ulasirsa Truva nin dusmeyecegi soyleniyordu Ayrica Lesbos ve Phocaea yi sonra u ve Smyrna yi yi ve yi aldi ve daha sonra Yuz Sehir olarak adlandirilan Aegialus ve Tenos sonra sirasiyla Adramytium ve sonra Endium Linaeum ve Colone Ayrica Hypoplacian Thebes ve Lyrnessus u ve daha sonra ve diger bircok sehri aldi Kakrides bu listenin guneye dogru cok fazla uzandigi icin yanlis oldugunu soyler Diger kaynaklar Asil in Pedasus Monenia Mythemna Lesbos ta ve Peisidice yi aldigindan bahseder Bu sehirlerden elde edilen ganimetler arasinda Asil e verilen Lyrnessus lu Briseis ve Agamemnon a verilen Hypoplacian Thebes li Hriseis de vardi Asil Priam in oglu Lycaon u babasinin bahcesinde dal keserken yakaladi Patroklos onu Lemnos ta kole olarak satti orada Imrozlu Eetion tarafindan satin alindi ve Troya ya geri getirildi Sadece 12 gun sonra Asil Patroklos un olumunden sonra onu oldurdu Ajax ve petteia oyunu Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Palamedes in olumu Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Kehanetler Odysseus Diomedes ve Kassandra yi tasvir eden bir fresk Pompeii Italya MO 1 yuzyil MS 1 yuzyil Onuncu yildan sonra Lemnos ta Philoctetes in yaninda bulunan Herakles in yayi olmadan Troia nin dusemeyecegi kehanetinde bulunuldu Odysseus ve Diomedes yarasi iyilesmis olan Philoctetes i geri getirdiler Philoctetes daha sonra Paris i vurup oldurdu Apollodorus a gore Paris in kardesleri Helenus ve Deifobos Helen i elde etmek icin yaristilar Deifobos galip geldi ve Helenus Ida Dagi na gitmek icin Truva yi terk etti Calchas Helenus un Truva nin dususuyle ilgili kehanetleri bildigini soyledi bu yuzden Odysseus Helenus un yolunu kesti Baski altindaki Helenus Akalara Pelops un kemiklerini geri alirlarsa kazanacaklarini soyledi Asil in oglu Neoptolemus u kendileri icin savasmaya ikna etti ve Truva Palladyumu nu caldi Yunanlilar Pelops un kemiklerini ele gecirdiler ve Odysseus u Skyros ta Kral Lycomedes in sarayinda savastan saklanan Neoptolemus u geri almasi icin gonderdiler Odysseus ona babasinin kollarini verdi Telephus un oglu Eurypylus Homeros a gore buyuk bir Keteioi Hitit ya da Apollodorus a gore Mysiali kuvvetinin basinda Troyalilara yardima geldi Eurypylus Machaon ve Peneleos u oldurdu ancak Neoptolemus tarafindan katledildi Dilenci kiligina giren Odysseus Truva da casusluk yapmaya gider ancak Helen tarafindan fark edildi Evini ozleyen Helen Odysseus la birlikte komplo kurdu Daha sonra Helen in yardimiyla Odysseus ve Diomedes Palladium u caldilar Truva Ati Mikonos vazosundan Truva Ati nin bilinen en eski tasviri y 670 BC Savasin sonunda nihai bir plan yapildi Odysseus yeni bir hile tasarladi Truvalilar icin kutsal bir hayvan olan ici bos dev bir tahta at Epeius tarafindan Athena nin rehberliginde Apollon icin kutsal sayilan bir kizilcik korusundaki agaclardan yapildi ve uzerine su yazi yazildi Yunanlilar bu sukran sunusunu evlerine donusleri icin Atina ya adiyorlar Ici bos at Odysseus onderligindeki askerlerle dolduruldu Ordunun geri kalani kampi yakti ve Bozcaada ya dogru yelken acti Truvalilar Yunanlilarin gittigini anladiklarinda savasin bittigine inanarak ati sevincle sehrin icine suruklediler bir yandan da onunla ne yapacaklarini tartistilar Bazilari onu kayalardan asagi atmalari gerektigini bazilari yakmalari gerektigini bazilari ise Atina ya adamalari gerektigini dusundu Hem Kassandra hem de Laocoon ati tutmamalari konusunda uyarida bulundular Kassandra ya Apollon tarafindan kehanet yetenegi verilmis olsa da ona asla inanilmamasi icin Apollon tarafindan lanetlenmistir Bunun uzerine denizden yilanlar cikar ve Laocoon ile iki oglundan birini Laocoon ile iki oglunu ya da sadece ogullarini yutar bu kehanet Aeneas in takipcilerini oylesine telaslandirir ki Ida ya cekilirler Truvalilar ati tutmaya karar verdiler ve cilgin bir eglence ve kutlama gecesi duzenlediler Aka casusu olan Sinon gece yarisi oldugunda ve berrak ay dogarken Bozcaada da konuslanmis donanmaya isaret verdi ve atin icindeki askerler ortaya cikip muhafizlari oldurduler Truva nin Dususu Asil in oglu Neoptolemos Kral Priam i olduruyor Attika siyah figurlu amfora detayi MO 520 510 Akalar sehre girdiler ve uyuyan nufusu oldurduler Bunu gun boyu devam eden buyuk bir katliam izledi Caresizlikle dolan Truvalilar daginik ve lidersiz olmalarina ragmen siddetle karsilik verdiler Catismalar doruk noktasina ulastiginda bazilari dusmanin kiyafetlerini giyerek kaotik sokak catismalarinda surpriz karsi saldirilar baslatti Diger savunmacilar ise cati kiremitlerini ve agir olan her seyi saldirganlarin uzerine firlatti Yine de gorunum acimasizdi ve sonunda kalan savunucular tum sehirle birlikte yok edildi Menelaus Truva da Helen i yakalar Kucuk Ajax Priam in gozleri onunde Kassandra yi Palladium dan surukler Casa del Menandro Pompeii freski Neoptolemos Avlulu Zeus un sunagina siginan Priam i oldurdu Menelaos Paris in olumunden sonra Helen in kocasi Deiphobus u oldurdu ve Helen i de oldurmeye niyetlendi ancak guzelligine yenik duserek kilicini atti ve onu gemilere goturdu Kucuk Ajax Athena nin sunaginda heykeline sarilmis olan Kassandra ya tecavuz eder Ajax in dinsizligi yuzunden Odysseus un tesvikiyle Akhalar onu taslayarak oldurmek istediler ama o Atina nin sunagina kacti ve cani bagislandi Helen in geri verilmesini istediklerinde Menelaos ve Odysseus a konukseverlik gosteren ve bunu savunan Antenor ailesiyle birlikte bagislandi Aeneas babasini sirtina alip kacti ve Apollodorus a gore dindarligi nedeniyle gitmesine izin verildi Yunanlilar daha sonra sehri yaktilar ve ganimetleri paylastilar Kassandra Agamemnon a verildi Neoptolemus Hektor un karisi Andromahi yi aldi ve Odysseus a Priam in karisi Hekabe verildi Akalar Hektor un bebek oglu Astyanax i ya zalimlik ve nefretten ya da kraliyet soyunu ve bir oglun intikam alma olasiligini sona erdirmek icin Truva surlarindan asagi attilar Ayrica Neoptolemus gelenegine gore Truvali prenses Polyxena yi Asil in mezari uzerinde kurban ettiler Theseus un annesi ve Helen in hizmetcilerinden biri olan Ethra torunlari Demophon ve Acamas tarafindan kurtarildi Truva Savasi nin tarihleriBu savas eski Yunanlilar arasinda ya efsanevi cagin son olayi ya da tarihsel cagin ilk olayi olarak kabul edildiginden Truva nin dususu icin cesitli tarihler verilmektedir Bunlar genellikle krallarin soyagaclarindan turetilmistir Eforos MO 1135 Sosibius MO 1172 Eratosthenes MO 1184 MO 1183 Timaeus MO 1193 Parian MO 1209 MO 1208 Dikaiarhos MO 1212 Herodot MO 1250 civarinda Eretes MO 1291 Douris ise MO 1334 tarihini verir Tam gun olarak Ephorus 23 24 Thargelion 6 veya 7 Mayis Hellanicus 12 Thargelion 26 Mayis digerleri ise 23 Sciroforion 7 Temmuz veya 23 Ponamos 7 Ekim tarihlerini vermektedir MS 20 yuzyil yazarlarinin cogu tarafindan Homeros un anlattigi gorkemli ve zengin kentin Troya VI olduguna inanilmakta ve M O 1275 civarinda muhtemelen bir depremle yikildigi dusunulmektedir Halefi Troya VIIa MO 1180 civarinda yikildi uzun sure daha fakir bir sehir olarak kabul edildi ve Homeros Troya si icin bir aday olarak reddedildi ancak 1988 deki kazi kampanyasindan bu yana en olasi aday olarak gorulmeye baslandi Tarihsel temeliHitit Imparatorlugu Ahhiyawa muhtemelen Akalar ve Vilusa yi Troya gosteren harita Truva Savasi nin tarihselligi savasin gerceklesip gerceklesmedigi ve eger gerceklestiyse Truva nin nerede oldugu da dahil olmak uzere hala tartisma konusudur Klasik Yunanlilarin cogu savasin tarihsel bir olay oldugunu dusunurken bircogu da Homeros siirlerinin siirin gereklerine uymak icin olaylari abarttigina inanmaktadir Ornegin elestirelligiyle taninan tarihci Thukididis bunu gercek bir olay olarak kabul etmekle birlikte Truva ya 1 186 gemi gonderildiginden suphe duymaktadir MS 100 civarinda Dio Hrisostom savasin tarihsel oldugunu ancak Truvalilarin kazanmasiyla sona erdigini ve Yunanlilarin bu gercegi gizlemeye calistigini ileri surdu 1870 civarinda Bati Avrupa da genel olarak Truva Savasi nin hic yasanmadigi ve Truva nin hic var olmadigi kabul edildi Daha sonra Heinrich Schliemann kendisi ve digerlerinin Truva olduguna inandigi Canakkale Hisarlik ta ve Yunanistan daki Miken sehirlerinde yaptigi kazilari populer hale getirdi Bugun pek cok bilim adami Truva Savasi nin Truva sehrine karsi yapilan bir Yunan seferinin tarihsel ozune dayandigi konusunda hemfikirdir ancak cok azi Homeros siirlerinin savasin gercek olaylarini aslina sadik bir sekilde temsil ettigini iddia eder Schliemann Hisarlik olarak bilinen hoyukte Truva nin yerini tespit eden ilk kisidir Kasim 2001 de jeolog John C Kraft ve klasikci John V Luce 1977 de baslayan bolgenin jeolojisine iliskin arastirmalarin sonuclarini sundular Jeologlar mevcut jeolojiyi Ilyada da ve diger klasik kaynaklarda ozellikle de Strabon un Cografya sinda anlatilan manzaralar ve kiyi ozellikleriyle karsilastirdilar Vardiklari sonuc Schliemann tarafindan belirlenen Truva nin konumu ve Yunan kampi gibi diger konumlar jeolojik kanitlar ve Ilyada daki topografya ve savas anlatimlari arasinda duzenli bir tutarlilik oldugudur ancak bu elbette bir tesaduf olabilir Populer kulturdeki yeriBu olaylarin sagladigi ilham burada listelenebilecek olandan cok daha fazla sayida edebi eser uretti Truva kusatmasi basta Homeros un kusatmanin son yilinda gecen Ilyada si olmak uzere pek cok sanat eserine ilham kaynagi oldu Euripides in Troyali Kadinlar Geoffrey Chaucer in Troilus ve Criseyde William Shakespeare in Troilus ve Cressida Samuel Coster in Iphigenia ve Polyxena Joost van den Vondel in Palamedes ve Hector Berlioz un Les Troyens adli eserleri de bunlardan bazilaridir Truva Savasi ni konu alan filmler arasinda Guzel Helen Truva Muharebeleri 1956 Truva Ati 1961 ve Truva 2004 sayilabilir Savas ayrica bircok kitap televizyon dizisi ve diger yaratici calismalarda da yer aldi Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Truva Savasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Truva film Laocoon ve ogullari AgapenorKonuyla ilgili yayinlarTurk Ansiklopedisi Cilt 31 MEB basimevi Ankara 1982KaynakcaTruva Savasi26 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bryce Trevor 2005 The Trojans and their neighbours Taylor amp Francis s 37 ISBN 978 0 415 34959 8 Rutter Jeremy B 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2022 Michael Wood Truva Savasi nin Izinde adli eserinin ikinci baskisinda ilk baskinin yayinlanmasindan bu yana gecen on yil icinde kaydedilen gelismelere dikkat cekiyor Schliemann in tanimlamasiyla ilgili akademik suphecilik daha yeni arkeolojik kesifler dilbilimsel arastirmalar ve cagdas diplomasinin kil tablet kayitlarinin cevirileriyle ortadan kalkmistir Wood Michael 1998 Preface In Search of the Trojan War 2 Berkeley CA University of California Press s 4 ISBN 0 520 21599 0 Now more than ever in the 125 years since Schliemann put his spade into Hisarlik there appears to be a historical basis to the tale of Troy Wood 1985 116 118 Wood 1985 19 Burgess ss 10 12 cf W Kullmann 1960 Die Quellen der Ilias Burgess ss 3 4 Berlin Papirusu No 9739 Hesiod Kadinlarin Katalogu Fra asgment 68 Ceviren Evelyn White H G Loeb Classical Library Cilt 57 Londra William Heinemann 1914 Apollonius Rhodius 4 757 Aeschylus Prometheus Bound 767 Scholiast on Homer s Iliad Hyginus Fabulae 54 Ovid Metamorphoses 11 217 Apollodorus Library 3 168 Pindar Nemean 5 ep2 Pindar Isthmian 8 str3 str5 Hesiod Catalogue of Women fr 57 Cypria fr 4 Photius Myrobiblion 190 Hyginus Fabulae 92 Apollodorus Epitome E 3 2 Homer Iliad I 410 Apollodorus Library 3 13 8 Hyginus Fabulae 96 Apollodorus 3 10 7 Pausanias 1 33 1 Apollodorus Library 3 10 7 Apollodorus Library 3 10 5 Hyginus Fabulae 77 Apollodorus Library 3 10 9 Pausanias 3 20 9 Ptolemy Hephaestion New History 4 as summarized in Photius Myriobiblon 190 Pindar Pythian 11 ep4 Apollodorus Library 3 11 15 Apollodorus Epitome 2 15 a b Proclus Chrestomathy 1 Apollodorus Epitome 3 3 Euripides Helen 40 Apollodorus Epitome 3 4 Apollodorus Library 3 12 7 Herodotus 1 3 1 Il 3 205 6 11 139 Apollodorus Epitome 3 6 Apollodorus Epitome 3 7 Il 11 767 770 lines rejected by Aristophanes and Aristarchus Statius Achilleid 1 25 Scholiast on Homer s Iliad 19 326 Ovid Metamorphoses 13 162 ff Pausanias 1 22 6 Homer Iliad 11 19 ff Apollodurus Epitome 3 9 Philostratus Heroicus 7 Apollodorus Epitome 3 15 Apollodorus Epitome 3 19 Philodemus On Piety Antoninus Liberalis Metamorphoses 27 Ptolemy Hephaestion New History 5 as summarized in Photius Myriobiblon 190 Pausanias 1 43 1 History of the Pelloponesian War 1 10 Istoria toy Ellhnikoy E8noys History of the Greek Nation vol A Ekdotiki Athinon Athens 1968 Pantelis Karykas Yunanca Mykhnaioi Polemistes Mycenian Warriors Athens 1999 P E Konstas Yunanca H naytikh hgemonia twn Mykhnwn The naval hegemony of Mycenae Athens 1966 Homer Iliad B 803 806 Thucydides 1 11 Papademetriou Konstantinos Yunanca Ta opla toy Trwikoy Polemoy The weapons of the Trojan War Panzer Magazine issue 14 June July 2004 Athens Iliad IX 328 Apollodorus Epitome 3 33 ceviri Sir James George Frazer Demetrius 2nd century BC Scholium on Iliad Z 35 Parthenius Grekce Erwtika Pa8hmata 21 Apollodorus Library 3 12 5 Homer Iliad F 35 155 Either by Calchas Apollodorus Epitome 5 8 Quintus Smyrnaeus Posthomerica 9 325 479 or by Paris brother Helenus Proclus Chrestomathy 3 Little Iliad Sophocles Philoctetes 604 613 Tzetzes Posthomerica 571 595 This is according to Apollodorus Epitome 5 8 Hyginus Fabulae 103 Quintus Smyrnaeus Posthomerica 9 325 479 and Euripides Philoctetes but Sophocles Philoctetes says Odysseus and Neoptolemus while Proclus Chrestomathy 3 Little Iliad says Diomedes alone Philoctetes was cured by a son of Asclepius either Machaon Proclus Chrestomathy 3 Little Iliad Tzetzes Posthomerica 571 595 or his brother Apollodorus Epitome 5 8 Quintus Smyrnaeus Posthomerica 9 325 479 a b Apollodorus Epitome 5 10 Pausanias 5 13 4 Apollodorus Epitome 5 9 Pausanias 5 13 4 6 Pelop un omuz bicaginin Pisa dan Troia ya getirildigini ve eve donusunde denizde kayboldugunu daha sonra bir balikci tarafindan bulundugunu ve Delphi deki Kahin tarafindan Pelop a ait oldugunun belirlendigini soyler Apollodorus Epitome 5 11 Odyssey l 520 Apollodorus Epitome 5 12 Pausanias 3 26 9 Pausanias 9 5 15 Homer Odyssey 4 242 ff Apollodorus Epitome 5 13 Homer Odyssey 8 492 495 Apollodorus Epitome 5 14 Pausanias 3 13 5 Apollodorus Epitome 5 15 Simpson p 246 Apollodorus Epitome 5 14 says the hollow horse held 50 but attributes to the author of the Little Iliad a figure of 3 000 a number that Simpson p 265 calls absurd saying that the surviving fragments only say that the Greeks put their best men inside the horse Posthomerica 641 650 gives a figure of 23 while Posthomerica xii 314 335 gives the names of thirty and says that there were more In late tradition it seems it was standardized at 40 Homer Odyssey 8 500 504 Apollodorus Epitome 5 15 Apollodorus Epitome 5 16 as translated by Simpson p 246 Proculus Chrestomathy 3 Little Iliad says that the Trojans pulled down a part of their walls to admit the horse a b Proclus Chrestomathy 4 Iliou Persis Homer Odyssey 8 505 ff Apollodorus Epitome 5 16 15 Apollodorus Epitome 5 17 says that Cassandra warned of an armed force inside the horse and that Laocoon agreed Virgil Aeneid 2 199 227 Hyginus Fabulae 135 Proclus Chrestomathy 3 Little Iliad Scholiast on Lycophroon 344 Apollodorus Epitome 5 19 20 Apollodorus Epitome 5 21 Aristophanes Lysistrata 155 Quintus Smyrnaeus Posthomerica xiii 423 457 Apollodorus Epitome 5 22 Apollodorus Epitome 5 22 Pausanias 10 31 2 Quintus Smyrnaeus Posthomerica xiii 462 473 Virgil Aeneid 403 406 The rape of Cassandra was a popular theme of ancient Greek paintings see Pausanias 1 15 2 5 11 6 5 19 5 10 26 3 Homer Iliad 3 203 207 7 347 353 Apollodorus Epitome 5 21 Quintus Smyrnaeus Posthomerica xiii 322 331 Livy 1 1 Pausanias 10 26 8 27 3 ff Strabo 13 1 53 Apollodorus Epitome 5 23 Proclus Chrestomathy 4 Ilio Persis says Odysseus killed Astyanax while Pausanias 10 25 9 says Neoptolemus Quintus Smyrnaeus Posthomerica xiii 279 285 Apollodorus Epitome 5 23 Euripides Trojan Women 709 739 1133 1135 Hyginus Fabulae 109 Euripides Hecuba 107 125 218 224 391 393 521 582 Quintus Smyrnaeus Posthomerica xiv 193 328 Homer Iliad 3 144 Apollodorus Epitome 5 22 Pausanias 10 25 8 Quintus Smyrnaeus Posthomerica xiii 547 595 FGrHist 70 F 223 FGrHist 595 F 1 Chronographiai FGrHist 241 F 1d FGrHist 566 F 125 FGrHist 239 24 Bios Hellados Histories 2 145 FGrHist 242 F 1 FGrHist 76 F 41 FGrHist 4 F 152 Latacz Troy and Homer s 286 Strauss The Trojan War s 10 Wood In Search of the Trojan War ss 114 116 LacusCurtius Dio Chrysostom Discourse 11 penelope uchicago edu Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link 5 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Temmuz 2011 Kraft J C Rapp G Rip Kayan I Luce J V 2003 Harbor areas at ancient Troy Sedimentology and geomorphology complement Homer s Iliad Geology 31 2 163 doi 10 1130 0091 7613 2003 031 lt 0163 HAAATS gt 2 0 CO 2 2 Nisan 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2008