Monosepaj, (Fransızca: Mono-cépage, İngilizce: Single varietal) tek tip üzüm çeşidinden üretilen bir şarabı veya tek tür üzümden üretilmiş brendi, konyak, grappa, rakı gibi damıtılmış içkiyi belirtir. Tek tür üzümden yapıldığı için monosepaj şaraplar üzümün tüm karakterini yansıtırlar. Monosepajın tersi ise, yani birden fazla üzüm çeşidinden yapılmış ise kupaj denir.
Tek tür üzümün % 100 oranda kullanılması zorunlu değildir. Yeni Dünya ve ABD yasalarına göre % 75 oranında, Arjantin'de % 80 oranında, Avrupa Birliği yasalarına göre, kıta Avrupası'nda ise % 85 oranında tek tür üzüm kullanılmışsa, etiketine "monosepaj" ifadesi veya üzümün adı yazılabilir. Bu açıdan bakarsak, her Yeni Dünya monosepaj şarabı, Avrupa'da monosepaj olarak kabul görmez.
Eski Dünya (Kıta Avrupası)
Geleneksel Avrupa şarapları genellikle birkaç üzüm çeşidinin harmanlanmasının sonucudur. Tek çeşit şaraplar nadiren üzüm çeşidinin adını taşır; bunun yerine bir teruarın, bir bölgenin vb. adını taşır.
Bununla birlikte, pek çok istisna da vardır: Alman şaraplarının çoğu, monosepaj şaraplardır; bu, tek bir üzüm çeşidinin, bu durumda esas olarak , Riesling, veya Pinot Grisi şırasından üretilen çoğu Alsas şaraplarının takip ettiği bir modeldir. Ancak Fransa'nın geri kalanında, pratikte (çünkü AOC kararnameleri belirli karışımlara izin veriyor), aynı durum Burgonya (Pinot Noir, Chardonnay ve ), Beaujolais (Gamay), La Vallée du Rhône ( için Viognier), , , Hermitage, için Syrah ve neredeyse tüm Loire vadisi (, Saumurs ve dahil kadar) için de geçerlidir. Benzer şekilde İtalya, Nebbiolo'dan yapılan (Piedmont şarapları) veya gibi bir dizi monosepaj şarap sunmaktadır. Avusturya şarapları da çoğunlukla monosepaj çeşitlerinden yapılmaktadır.
İsviçre'de tek üzüm çeşidinden yapılan şaraplar büyük oranda çoğunluktadır. Kullanılan üzüm çeşidinin türü, karışımlar da dahil olmak üzere hemen hemen tüm şişelerin üzerinde belirtilmiştir. , bölgelerine göre daha çok üzüm çeşitlerine göre sınıflandırılır ve tanımlanır.
Türkiye'de alt segment ve sofralık şaraplar, kupaj olarak üretilme eğilimindeyken, üst segment ve terroir odaklı şaraplar ise monosepaj olarak üretilme eğilimindedir. Monosepaj üretim, Cumhuriyetin başından beri bazı bölgelerde zorunluluk olarak kısmen üretilmiş olsa da, günümüzde artık, markalaşmanın getirdiği modern şarapçılığın bir sonucu olarak artan bir şekilde monosepaj şarap üretimi yapılmaktadır.
Trakya'nın Papazkarası, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgesinin Öküzgözü ve Boğazkere üzümleri kupaj olarak başarılı sonuçlar vermiş olsa da, şaraplık üzümlerin hakettiği değeri bulması monosepaj olarak üretimleri ile ortaya çıkmaktadır.
Sarper Damıtımcılık tarafından üretilen Beylerbeyi Kalecik Karası rakısı, sadece Kalecik Karası üzümü kullanılarak üretilmiş bir monosepaj rakıdır.
Yeni Dünya (Anglo Sakson Dünya)
Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika veya Arjantin'de üretilen şarapların çoğunluğu monosepajdır, ancak çoğu zaman bu sadece bir marka oyunudur. Alkol ve Tütün Vergisi ve Ticaret Bürosu tarafından oluşturulan Amerikan düzenlemeleri, üretim için kullanılan asmaların en az %75'inin söz konusu üzüm çeşidinden gelmesi koşuluyla, belirli bir üzüm çeşidine göre etiketlenen bir şarabın satışına izin vermektedir. Bu nedenle bir Amerikan şarabı, bir üzüm çeşidinden sonra adlandırılabilir ancak birden fazla üzüm çeşidinden üretilmiştir. Ancak Avrupa'ya ihraç edilecekse yüzde 85'inin tek çeşit olması gerekmektedir. Bu koşullar altında neredeyse hiçbir Yeni Dünya şarabı monosepaj değildir.
Monosepaj veya monosepaj olarak beyan edilmiş şaraplar, 21. yüzyılda dünyada üretilen şarapların çoğunluğunu temsil etmektedir. Yeni Dünya şarapları arasındaki hakimiyetleri, kısmen tüketicilerin farklı şarap türlerini etiketleme yoluyla daha iyi tanımlamalarına olanak tanıyan bir pazarlama mantığından kaynaklanmaktadır. Ulusal ve uluslararası düzenlemeler de şarap etiketleme konusunda şeffaflığı amaçlayan daha katı kurallar getirmiştir. Avrupa Birliği'nin baskısı altındaki Avustralya şarapları artık Amerikan modeline göre üzüm çeşidine göre etiketlemeyi benimsiyor; çoğunluğu tek bir üzüm çeşidinden üretilmektedir.
Bu trend Fransız şarap ihracatçılarını da etkiledi. Yeni Dünya'da satılan birçok Burgonya şişesi, şarap yapımında kullanılan üzüm çeşidine bağlı olarak "Pinot karası" veya "Chardonnay" olarak etiketleniyor.
Son olarak, deneyimleri veya gelenekleri bazen yeni kalan birçok Yeni Dünya şarap yetiştiricisi, karışımlara başlamadan önce tek çeşit şarap yapımına odaklanmayı tercih ediyor. Teknik aslında montaj zamanına bağlı olarak daha karmaşıktır ve tanımlanacak partiler göz önüne alındığında yönetimi çok daha zahmetlidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Somelyer sözlük". Somelyer. 25 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024.
- ^ "Doluca Şarapları | Kurumsal Web Sitesi". www.doluca.com. 19 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024.
- ^ OOO. "OOO | Sepaj & Monosepaj". OOO. 25 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024.
- ^ "Şarap Nedir - Şarap Yapımı Şarap Tarihi - Şarap Terimleri". 14 Şubat 2022. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024.
- ^ admin (25 Ekim 2020). "BEYLERBEYİ KALECİK KARASI (AKHİSAR) | Degustasyon". 25 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Monosepaj Fransizca Mono cepage Ingilizce Single varietal tek tip uzum cesidinden uretilen bir sarabi veya tek tur uzumden uretilmis brendi konyak grappa raki gibi damitilmis ickiyi belirtir Tek tur uzumden yapildigi icin monosepaj saraplar uzumun tum karakterini yansitirlar Monosepajin tersi ise yani birden fazla uzum cesidinden yapilmis ise kupaj denir Riesling uzumunden yapilmis monosepaj Alsace sarabi Tek tur uzumun 100 oranda kullanilmasi zorunlu degildir Yeni Dunya ve ABD yasalarina gore 75 oraninda Arjantin de 80 oraninda Avrupa Birligi yasalarina gore kita Avrupasi nda ise 85 oraninda tek tur uzum kullanilmissa etiketine monosepaj ifadesi veya uzumun adi yazilabilir Bu acidan bakarsak her Yeni Dunya monosepaj sarabi Avrupa da monosepaj olarak kabul gormez Eski Dunya Kita Avrupasi Geleneksel Avrupa saraplari genellikle birkac uzum cesidinin harmanlanmasinin sonucudur Tek cesit saraplar nadiren uzum cesidinin adini tasir bunun yerine bir teruarin bir bolgenin vb adini tasir Bununla birlikte pek cok istisna da vardir Alman saraplarinin cogu monosepaj saraplardir bu tek bir uzum cesidinin bu durumda esas olarak Riesling veya Pinot Grisi sirasindan uretilen cogu Alsas saraplarinin takip ettigi bir modeldir Ancak Fransa nin geri kalaninda pratikte cunku AOC kararnameleri belirli karisimlara izin veriyor ayni durum Burgonya Pinot Noir Chardonnay ve Beaujolais Gamay La Vallee du Rhone icin Viognier Hermitage icin Syrah ve neredeyse tum Loire vadisi Saumurs ve dahil kadar icin de gecerlidir Benzer sekilde Italya Nebbiolo dan yapilan Piedmont saraplari veya gibi bir dizi monosepaj sarap sunmaktadir Avusturya saraplari da cogunlukla monosepaj cesitlerinden yapilmaktadir Isvicre de tek uzum cesidinden yapilan saraplar buyuk oranda cogunluktadir Kullanilan uzum cesidinin turu karisimlar da dahil olmak uzere hemen hemen tum siselerin uzerinde belirtilmistir bolgelerine gore daha cok uzum cesitlerine gore siniflandirilir ve tanimlanir Turkiye de alt segment ve sofralik saraplar kupaj olarak uretilme egilimindeyken ust segment ve terroir odakli saraplar ise monosepaj olarak uretilme egilimindedir Monosepaj uretim Cumhuriyetin basindan beri bazi bolgelerde zorunluluk olarak kismen uretilmis olsa da gunumuzde artik markalasmanin getirdigi modern sarapciligin bir sonucu olarak artan bir sekilde monosepaj sarap uretimi yapilmaktadir Trakya nin Papazkarasi Dogu Anadolu ve Guney Dogu Anadolu bolgesinin Okuzgozu ve Bogazkere uzumleri kupaj olarak basarili sonuclar vermis olsa da saraplik uzumlerin hakettigi degeri bulmasi monosepaj olarak uretimleri ile ortaya cikmaktadir Sarper Damitimcilik tarafindan uretilen Beylerbeyi Kalecik Karasi rakisi sadece Kalecik Karasi uzumu kullanilarak uretilmis bir monosepaj rakidir Yeni Dunya Anglo Sakson Dunya Amerika Birlesik Devletleri Avustralya Yeni Zelanda Guney Afrika veya Arjantin de uretilen saraplarin cogunlugu monosepajdir ancak cogu zaman bu sadece bir marka oyunudur Alkol ve Tutun Vergisi ve Ticaret Burosu tarafindan olusturulan Amerikan duzenlemeleri uretim icin kullanilan asmalarin en az 75 inin soz konusu uzum cesidinden gelmesi kosuluyla belirli bir uzum cesidine gore etiketlenen bir sarabin satisina izin vermektedir Bu nedenle bir Amerikan sarabi bir uzum cesidinden sonra adlandirilabilir ancak birden fazla uzum cesidinden uretilmistir Ancak Avrupa ya ihrac edilecekse yuzde 85 inin tek cesit olmasi gerekmektedir Bu kosullar altinda neredeyse hicbir Yeni Dunya sarabi monosepaj degildir Monosepaj veya monosepaj olarak beyan edilmis saraplar 21 yuzyilda dunyada uretilen saraplarin cogunlugunu temsil etmektedir Yeni Dunya saraplari arasindaki hakimiyetleri kismen tuketicilerin farkli sarap turlerini etiketleme yoluyla daha iyi tanimlamalarina olanak taniyan bir pazarlama mantigindan kaynaklanmaktadir Ulusal ve uluslararasi duzenlemeler de sarap etiketleme konusunda seffafligi amaclayan daha kati kurallar getirmistir Avrupa Birligi nin baskisi altindaki Avustralya saraplari artik Amerikan modeline gore uzum cesidine gore etiketlemeyi benimsiyor cogunlugu tek bir uzum cesidinden uretilmektedir Bu trend Fransiz sarap ihracatcilarini da etkiledi Yeni Dunya da satilan bircok Burgonya sisesi sarap yapiminda kullanilan uzum cesidine bagli olarak Pinot karasi veya Chardonnay olarak etiketleniyor Son olarak deneyimleri veya gelenekleri bazen yeni kalan bircok Yeni Dunya sarap yetistiricisi karisimlara baslamadan once tek cesit sarap yapimina odaklanmayi tercih ediyor Teknik aslinda montaj zamanina bagli olarak daha karmasiktir ve tanimlanacak partiler goz onune alindiginda yonetimi cok daha zahmetlidir Ayrica bakinizKupaj Sarapcilik OnolojiKaynakca Somelyer sozluk Somelyer 25 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2024 Doluca Saraplari Kurumsal Web Sitesi www doluca com 19 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2024 OOO OOO Sepaj amp Monosepaj OOO 25 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2024 Sarap Nedir Sarap Yapimi Sarap Tarihi Sarap Terimleri 14 Subat 2022 Erisim tarihi 25 Agustos 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link admin 25 Ekim 2020 BEYLERBEYI KALECIK KARASI AKHISAR Degustasyon 25 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2024