Amonyum sülfat, (NH4)2SO4 formülüne ve çok sayıda ticari kullanıma sahip bir inorganik tuzdur. Toprak gübresi olarak yaygın bir şekilde kullanılır. %21 azot ve %24 kükürt içerir.
Adlandırmalar | |
---|---|
Diazanyum sülfat | |
Diğer adlar amonyum sülfat (2:1) diamonyum sülfat sülfürik asitin diamonyum tuzu şeker gübresi | |
Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
ChemSpider |
|
ECHA InfoCard | 100.029.076 |
E numaraları | E517 ((asitliği düzenleyiciler, ...)) |
KEGG |
|
UNII |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | (NH4)2SO4 |
Molekül kütlesi | 132.14 gr/mol |
Görünüm | Beyaz ince higroskopik granüller ya da kristaller. |
Yoğunluk | 1.769 gr/cm3 (20 °C) |
Erime noktası | 235 - 280 °C (bozunur) |
Çözünürlük (su içinde) | 70.6 gr/100 mL (0 °C) 74.4 gr/100 mL (20 °C) 103.8 gr/100 mL (100 °C) |
Çözünürlük | aseton, alkol ve eterde çözünmez |
%79.2 (30 °C) | |
Yapı | |
ortorombik | |
Tehlikeler | |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | Uyarı |
Tehlike ifadeleri | H315, H319, H335 |
Önlem ifadeleri | P261, P264, P270, P271, P273, P280, P301+P312, P302+P352, P304+P340, P305+P351+P338, P312, P321, P330, P332+P313, P337+P313, P362, P391, P403+P233, P405, P501 |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Parlama noktası | Yanıcı değildir |
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 ((medyan doz)) | 2840 mg/kg (sıçan, oral) |
Benzeyen bileşikler | |
Diğer anyonlar | Amonyum bisülfat |
Diğer katyonlar | Sodyum sülfat Potasyum sülfat |
Benzeyen bileşikler | |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Kullanımı
Amonyum sülfat esas olarak, alkali topraklarda bir gübre olarak kullanılmaktadır. Toprakta amonyum iyonu salınır ve az miktarda asit oluşturarak toprağın pH dengesini düşürürken bitki büyümesi için gerekli azotla katkıda bulunur. Amonyum sülfat kullanımının ana dezavantajı, amonyum nitrata göre düşük azot içeriği nedeniyle taşıma maliyetlerinin yüksekliğidir.
Ayrıca suda çözünen insektisitler, herbisitler ve fungusitler için tarımsal bir sprey olarak kullanılır. Burada hem kuyu suyunda hem de bitki hücrelerinde bulunan demir ve kalsiyum katyonlarını bağlama işlevi görür. (amin), glifosat ve herbisitleri için bir adjuvant olarak özellikle etkilidir.
Laboratuvar kullanımı
, çökeltme yoluyla protein saflaştırması için yaygın bir yöntemdir. Bir çözeltinin arttıkça, o çözeltideki proteinlerin çözünürlüğü azalır. Amonyum sülfat, iyonik yapısı nedeniyle suda son derece çözünür, bu nedenle proteinleri çökeltme yoluyla "tuzlayabilir". Suyun yüksek dielektrik katsayısı nedeniyle, katyonik amonyum ve anyonik sülfat olan ayrışmış tuz iyonları, su moleküllerinin hidrasyon kabukları içinde kolayca çözülür. Bu maddenin bileşiklerin saflaştırılmasındaki önemi, nispeten daha kıyasla daha fazla hidratlı hâle gelme kabiliyetinden kaynaklanır ve bu nedenle arzu edilen apolar moleküller birleşir ve çözeltiden konsantre bir formda çökelir. Bu yönteme denir ve sulu karışımda güvenilir bir şekilde çözülebilen yüksek tuz konsantrasyonlarının kullanılmasını gerektirir. Kullanılan tuzun yüzdesi, karışımın çözebileceği maksimum tuz konsantrasyonuyla karşılaştırılır. Bu nedenle, yöntemin çalışması için yüksek konsantrasyonlara ihtiyaç duyulsa da, %100'ün üzerinde bol miktarda tuz eklemek de çözeltiyi aşırı doyurabilir, bu nedenle polar olmayan çökeltiyi tuz çökeltisi ile kirletebilir. Bir çözeltiye amonyum sülfat konsantrasyonu eklenerek veya arttırılarak elde edilebilen yüksek bir tuz konsantrasyonu, protein çözünürlüğündeki azalmaya bağlı olarak protein ayrılmasını sağlar; bu ayırma santrifüjleme ile elde edilebilir. Amonyum sülfat ile çökeltme, ziyade çözünürlüğün azalmasının bir sonucudur, bu nedenle çökelen protein, standart tamponların kullanılması yoluyla çözündürülebilir. Amonyum sülfat çökeltmesi, karmaşık protein karışımlarını fraksiyonlara ayırmak için uygun ve basit bir yol sağlar.
Kauçuk lateks analizinde, uçucu yağ asitleri, uçucu yağ asitlerinin sülfürik asit ile yeniden üretildiği ve daha sonra buharla damıtıldığı berrak bir sıvı bırakan %35 amonyum sülfat çözeltisi ile kauçuğun çökeltilmesiyle analiz edilir. Amonyum sülfat ile seçici çöktürme, asetik asit kullanan alışılagelmiş çökeltme tekniğinin aksine, uçucu yağ asitlerinin tayinini etkilemez.
Gıda katkı maddesi
Bir gıda katkı maddesi olarak, amonyum sülfat ABD Gıda ve İlaç İdaresi tarafından olarak kabul edilir ve Avrupa Birliği’nde E numarası E517 ile belirtilir. Unlarda ve ekmeklerde olarak kullanılır.
Diğer kullanımlar
İçme suyunun arıtımında, amonyum sülfat, dezenfeksiyon için üretmek için klor ile kombinasyon halinde kullanılır.
Amonyum sülfat, diğer amonyum tuzlarının, özellikle hazırlanmasında küçük ölçekte kullanılır.
Amonyum sülfat, CDC’e göre birçok Amerika Birleşik Devletleri aşısının bir bileşeni olarak listelenmiştir..
Ağır su (D2O) içindeki doymuş bir amonyum sülfat çözeltisi, 0 ppm kaydırma değeriyle kükürt (33S) NMR spektroskopisinde harici bir standart olarak kullanılır.
Amonyum sülfat, diamonyum fosfata çok benzeyen alev geciktirici bileşimlerde de kullanılmıştır. Alev geciktirici olarak malzemenin yanma sıcaklığını yükseltir, maksimum ağırlık kaybı oranlarını düşürür ve artık veya kömür üretiminde artışa neden olur. Alev geciktirici etkinliği, ile karıştırılarak arttırılabilir. Havadan yangın söndürmede kullanılmıştır.
Amonyum sülfat, bir ahşap koruyucu olarak kullanılmıştır. Ancak, higroskopik yapısı nedeniyle, metal bağlantı elemanı korozyonu, boyutsal dengesizlik ve yüzey kusurları ile ilgili problemler nedeniyle bu kullanım büyük ölçüde durdurulmuştur.
Üretimi
Amonyum sülfat, amonyak ve sülfürik asit arasında gerçekleşen reaksiyonla üretilir:
- 2 NH3 + H2SO4 → (NH4)2SO4
Amonyak gazı ve su buharı karışımı, 60 °C'de doymuş bir amonyum sülfat çözeltisi ve yaklaşık %2 - 4 serbest sülfürik asit içeren bir reaktöre verilir. Çözeltiyi asidik tutmak ve serbest asit seviyesini korumak için konsantre sülfürik asit eklenir. Reaksiyon ısısı, reaktör sıcaklığını 60 °C'de tutar. Kuru, toz amonyum sülfat, amonyak gazıyla dolu bir reaksiyon odasına sülfürik asit püskürtülerek oluşturulabilir. Reaksiyon ısısı, sistemde bulunan tüm suyu buharlaştırarak toz halinde bir tuz oluşturur. 1981 yılında yaklaşık 6.000 milyon ton üretildi.
Amonyum sülfat ayrıca jipsten (CaSO4•2H2O) üretilir. Çok ince öğütülmüş jips, bir çözeltisine eklenir. Kalsiyum karbonat katı olarak çökelir ve çözeltide amonyum sülfat kalır.
- (NH4)2CO3 + CaSO4 → (NH4)2SO4 + CaCO3
Amonyum sülfat, volkanik fümerollerde nadir bulunan bir mineral olan olarak ve bazı çöplüklerdeki kömür yangınları nedeniyle doğal olarak oluşur.
2NH4OH+H2SO4=(NH4)2SO4+2H2O
Sülfürik ssit ve amonyum hidroksitin reaksiyonu ile de elde edilebilir
Özellikleri
Amonyum sülfat –49.5 °C'nin altındaki sıcaklıklarda ferroelektrik hale gelir. Oda sıcaklığında ortorombik sistemde, a = 7.729 Å, b = 10.560 Å, c = 5.951 Å hücre boyutlarıyla kristalleşir. Ferroelektrik duruma soğutulduğunda, kristalin simetrisi Pna21uzay grubuna dönüşür.
Reaksiyonları
Amonyum sülfat, 250 °C’nin üzerinde ısıtıldığında önce amonyum bisülfat oluşturarak ayrışır. Daha yüksek sıcaklıklarda ısıtma, amonyak, azot, kükürt dioksit ve suyla ayrışmaya neden olur.
Güçlü bir asit (H2SO4) ve zayıf bir bazın (NH3) tuzu olarak, çözeltisi asidiktir; 0.1 M çözeltinin pH’ı 5.5’tir. Sulu çözeltide reaksiyonlar NH4+ ve SO4−2 iyonlarının reaksiyonlarıdır. Örneğin, baryum klorür eklenmesiyle, baryum sülfat çökelir. Süzülmüş sıvının buharlaştırılması amonyum klorürü verir.
Amonyum sülfat, çözeltisi metal sülfatların eşmolar çözeltileriyle karıştırıldığında ve çözelti yavaşça buharlaştırıldığında birçok (amonyum metal sülfatlar) oluşturur. Üç değerlikli metal iyonları ile gibi şaplar oluşur. Çift metal sülfatlar, ve olarak bilinen amonyum kobaltöz sülfat, , amonyum nikel sülfat içerir. Susuz çift amonyum sülfatları da ailesinde bulunur. Üretilen amonyak keskin bir kokuya sahiptir ve zehirlidir.
Havadaki buharlaşan amonyum sülfat partikülleri dünya çapındaki yaklaşık %30'unu oluşturur.
Mevzuat ve kontrol
Kasım 2009’da, Pakistan’ın Hayber Pahtunhva (NWFP) eyaleti, , , , Çitral ve NWFP’nin bölgelerini içeren eski amonyum sülfat, amonyum nitrat ve gübrelerinin militanlar tarafından patlayıcı yapmak için kullanıldığına dair raporların ardından bu gübrelere yasak getirdi. Ocak 2010'da bu maddeler aynı nedenle Afganistan’da yasaklandı.
Wikimedia Commons'ta Amonyum sülfat ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ a b c Karl-Heinz Zapp "Ammonium Compounds" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2012, Wiley-VCH, Weinheim. DOI:10.1002/14356007.a02_243
- ^ Duong-Ly, Krisna C.; Gabelli, Sandra B. (1 Ocak 2014). "Salting out of Proteins Using Ammonium Sulfate Precipitation". Lorsch, Jon (Ed.). Methods in Enzymology. Laboratory Methods in Enzymology: Protein Part C. 541. Academic Press. ss. 85-94. doi:10.1016/B978-0-12-420119-4.00007-0. ISBN . (PMID) 24674064.
- ^ Duong-Ly, Krisna C.; Gabelli, Sandra B. (1 Ocak 2014). "Salting out of proteins using ammonium sulfate precipitation". Methods in Enzymology. 541: 85-94. doi:10.1016/B978-0-12-420119-4.00007-0. ISBN . ISSN 1557-7988. (PMID) 24674064.
- ^ Wingfield, Paul T. (5 Mayıs 2017). "Protein Precipitation Using Ammonium Sulfate". Current Protocols in Protein Science. 13 (1): A.3F.1-8. doi:10.1002/0471140864.psa03fs13. ISBN . ISSN 1934-3655. (PMC) 4817497 $2. (PMID) 18429073.
- ^ "Ammonium Sulfate Calculator". EnCor Biotechnology Inc. 2013. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ ASTM Standard Specification for Rubber Concentrates D 1076-06
- ^ "Select Committee on GRAS Substances (SCOGS) Opinion: Ammonium sulfate". U.S. Food and Drug Administration. 16 Ağustos 2011. 11 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ . 19 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ . 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ Sarah Klein (14 Mayıs 2012). "Gross Ingredients In Processed Foods". The Huffington Post. 18 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ McCool, Pat. "Feeding Ammonium Sulfate to Form Combined Chlorine Residual" (PDF). The Kansas Lifeline. Kansas Rural Water Association. 6 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Haziran 2019.
- ^ "Vaccine Excipient & Media Summary" (PDF). Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Şubat 2012. 5 Şubat 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ George, C. W.; Susott, R. A. (Nisan 1971). "Effects of Ammonium Phosphate and Sulfate on the Pyrolysis and Combustion of Cellulose". Research Paper INT-90. Intermountain Forest and Range Experiment Station: USDA Forest Service. 22 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2022.
- ^ "Mascagnite". Mindat. 19 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ Okaya, Y.; K. Vedam; R. Pepinsky (1958). "Non-isomorphism of ferroelectric phases of ammonium sulfate and ammonium fluoberyllate". Acta Crystallographica. 11 (4): 307. doi:10.1107/s0365110x58000803. ISSN 0365-110X.
- ^ Liu Ke-wei, Chen Tian-lang (2002). "Studies on the thermal decomposition of ammonium sulfate". Chemical Research and Application (Çince). 14 (6). doi:10.3969/j.issn.1004-1656.2002.06.038.
- ^ "Where Does Air Pollution Come From?". www.purakamasks.com (İngilizce). 15 Şubat 2019. 20 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2019.
- ^ "PAKISTAN: 'Anti-terrorist' fertilizer ban hinders farmers". IRIN Humanitarian News and Analysis. 2010. 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2013.
Daha fazla bilgi için
- Properties: UNIDO and (1998), Fertilizer Manual, Kluwer Academic Publishers, .
Dış bağlantılar
- Calculators: surface tensions 22 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., and densities, molarities and molalities 22 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . of aqueous ammonium sulfate
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amonyum sulfat NH4 2SO4 formulune ve cok sayida ticari kullanima sahip bir inorganik tuzdur Toprak gubresi olarak yaygin bir sekilde kullanilir 21 azot ve 24 kukurt icerir Amonyum sulfat AdlandirmalarIUPAC adiDiazanyum sulfatDiger adlaramonyum sulfat 2 1 diamonyum sulfat sulfurik asitin diamonyum tuzu seker gubresiTanimlayicilarCAS numarasi 7783 20 2 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChemSpider 22944 ECHA InfoCard 100 029 076E numaralari E517 asitligi duzenleyiciler KEGG D08853 UNII SU46BAM238 CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID1029704InChI InChI 1S 2H3N H2O4S c 1 5 2 3 4 h2 1H3 H2 1 2 3 4 Key BFNBIHQBYMNNAN UHFFFAOYSA N InChI 1 2H3N H2O4S c 1 5 2 3 4 h2 1H3 H2 1 2 3 4 Key BFNBIHQBYMNNAN UHFFFAOYAISMILES O S O O O N NOzelliklerMolekul formulu NH4 2SO4Molekul kutlesi 132 14 gr molGorunum Beyaz ince higroskopik granuller ya da kristaller Yogunluk 1 769 gr cm3 20 C Erime noktasi 235 280 C bozunur Cozunurluk su icinde 70 6 gr 100 mL 0 C 74 4 gr 100 mL 20 C 103 8 gr 100 mL 100 C Cozunurluk aseton alkol ve eterde cozunmez 79 2 30 C YapiKristal yapi ortorombikTehlikelerGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu UyariTehlike ifadeleri H315 H319 H335Onlem ifadeleri P261 P264 P270 P271 P273 P280 P301 P312 P302 P352 P304 P340 P305 P351 P338 P312 P321 P330 P332 P313 P337 P313 P362 P391 P403 P233 P405 P501NFPA 704 yangin karosu 210Parlama noktasi Yanici degildirOldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 2840 mg kg sican oral Benzeyen bilesiklerDiger anyonlar Amonyum bisulfatDiger katyonlar Sodyum sulfat Potasyum sulfatBenzeyen bilesiklerAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariKullanimiAmonyum sulfat esas olarak alkali topraklarda bir gubre olarak kullanilmaktadir Toprakta amonyum iyonu salinir ve az miktarda asit olusturarak topragin pH dengesini dusururken bitki buyumesi icin gerekli azotla katkida bulunur Amonyum sulfat kullaniminin ana dezavantaji amonyum nitrata gore dusuk azot icerigi nedeniyle tasima maliyetlerinin yuksekligidir Ayrica suda cozunen insektisitler herbisitler ve fungusitler icin tarimsal bir sprey olarak kullanilir Burada hem kuyu suyunda hem de bitki hucrelerinde bulunan demir ve kalsiyum katyonlarini baglama islevi gorur amin glifosat ve herbisitleri icin bir adjuvant olarak ozellikle etkilidir Laboratuvar kullanimi cokeltme yoluyla protein saflastirmasi icin yaygin bir yontemdir Bir cozeltinin arttikca o cozeltideki proteinlerin cozunurlugu azalir Amonyum sulfat iyonik yapisi nedeniyle suda son derece cozunur bu nedenle proteinleri cokeltme yoluyla tuzlayabilir Suyun yuksek dielektrik katsayisi nedeniyle katyonik amonyum ve anyonik sulfat olan ayrismis tuz iyonlari su molekullerinin hidrasyon kabuklari icinde kolayca cozulur Bu maddenin bilesiklerin saflastirilmasindaki onemi nispeten daha kiyasla daha fazla hidratli hale gelme kabiliyetinden kaynaklanir ve bu nedenle arzu edilen apolar molekuller birlesir ve cozeltiden konsantre bir formda cokelir Bu yonteme denir ve sulu karisimda guvenilir bir sekilde cozulebilen yuksek tuz konsantrasyonlarinin kullanilmasini gerektirir Kullanilan tuzun yuzdesi karisimin cozebilecegi maksimum tuz konsantrasyonuyla karsilastirilir Bu nedenle yontemin calismasi icin yuksek konsantrasyonlara ihtiyac duyulsa da 100 un uzerinde bol miktarda tuz eklemek de cozeltiyi asiri doyurabilir bu nedenle polar olmayan cokeltiyi tuz cokeltisi ile kirletebilir Bir cozeltiye amonyum sulfat konsantrasyonu eklenerek veya arttirilarak elde edilebilen yuksek bir tuz konsantrasyonu protein cozunurlugundeki azalmaya bagli olarak protein ayrilmasini saglar bu ayirma santrifujleme ile elde edilebilir Amonyum sulfat ile cokeltme ziyade cozunurlugun azalmasinin bir sonucudur bu nedenle cokelen protein standart tamponlarin kullanilmasi yoluyla cozundurulebilir Amonyum sulfat cokeltmesi karmasik protein karisimlarini fraksiyonlara ayirmak icin uygun ve basit bir yol saglar Kaucuk lateks analizinde ucucu yag asitleri ucucu yag asitlerinin sulfurik asit ile yeniden uretildigi ve daha sonra buharla damitildigi berrak bir sivi birakan 35 amonyum sulfat cozeltisi ile kaucugun cokeltilmesiyle analiz edilir Amonyum sulfat ile secici cokturme asetik asit kullanan alisilagelmis cokeltme tekniginin aksine ucucu yag asitlerinin tayinini etkilemez Gida katki maddesi Bir gida katki maddesi olarak amonyum sulfat ABD Gida ve Ilac Idaresi tarafindan olarak kabul edilir ve Avrupa Birligi nde E numarasi E517 ile belirtilir Unlarda ve ekmeklerde olarak kullanilir Diger kullanimlar Icme suyunun aritiminda amonyum sulfat dezenfeksiyon icin uretmek icin klor ile kombinasyon halinde kullanilir Amonyum sulfat diger amonyum tuzlarinin ozellikle hazirlanmasinda kucuk olcekte kullanilir Amonyum sulfat CDC e gore bircok Amerika Birlesik Devletleri asisinin bir bileseni olarak listelenmistir Agir su D2O icindeki doymus bir amonyum sulfat cozeltisi 0 ppm kaydirma degeriyle kukurt 33S NMR spektroskopisinde harici bir standart olarak kullanilir Amonyum sulfat diamonyum fosfata cok benzeyen alev geciktirici bilesimlerde de kullanilmistir Alev geciktirici olarak malzemenin yanma sicakligini yukseltir maksimum agirlik kaybi oranlarini dusurur ve artik veya komur uretiminde artisa neden olur Alev geciktirici etkinligi ile karistirilarak arttirilabilir Havadan yangin sondurmede kullanilmistir Amonyum sulfat bir ahsap koruyucu olarak kullanilmistir Ancak higroskopik yapisi nedeniyle metal baglanti elemani korozyonu boyutsal dengesizlik ve yuzey kusurlari ile ilgili problemler nedeniyle bu kullanim buyuk olcude durdurulmustur UretimiAmonyum sulfat amonyak ve sulfurik asit arasinda gerceklesen reaksiyonla uretilir 2 NH3 H2SO4 NH4 2SO4 Amonyak gazi ve su buhari karisimi 60 C de doymus bir amonyum sulfat cozeltisi ve yaklasik 2 4 serbest sulfurik asit iceren bir reaktore verilir Cozeltiyi asidik tutmak ve serbest asit seviyesini korumak icin konsantre sulfurik asit eklenir Reaksiyon isisi reaktor sicakligini 60 C de tutar Kuru toz amonyum sulfat amonyak gaziyla dolu bir reaksiyon odasina sulfurik asit puskurtulerek olusturulabilir Reaksiyon isisi sistemde bulunan tum suyu buharlastirarak toz halinde bir tuz olusturur 1981 yilinda yaklasik 6 000 milyon ton uretildi Amonyum sulfat ayrica jipsten CaSO4 2H2O uretilir Cok ince ogutulmus jips bir cozeltisine eklenir Kalsiyum karbonat kati olarak cokelir ve cozeltide amonyum sulfat kalir NH4 2CO3 CaSO4 NH4 2SO4 CaCO3 Amonyum sulfat volkanik fumerollerde nadir bulunan bir mineral olan olarak ve bazi copluklerdeki komur yanginlari nedeniyle dogal olarak olusur 2NH4OH H2SO4 NH4 2SO4 2H2O Sulfurik ssit ve amonyum hidroksitin reaksiyonu ile de elde edilebilirOzellikleriAmonyum sulfat 49 5 C nin altindaki sicakliklarda ferroelektrik hale gelir Oda sicakliginda ortorombik sistemde a 7 729 A b 10 560 A c 5 951 A hucre boyutlariyla kristallesir Ferroelektrik duruma sogutuldugunda kristalin simetrisi Pna21uzay grubuna donusur ReaksiyonlariAmonyum sulfat 250 C nin uzerinde isitildiginda once amonyum bisulfat olusturarak ayrisir Daha yuksek sicakliklarda isitma amonyak azot kukurt dioksit ve suyla ayrismaya neden olur Guclu bir asit H2SO4 ve zayif bir bazin NH3 tuzu olarak cozeltisi asidiktir 0 1 M cozeltinin pH i 5 5 tir Sulu cozeltide reaksiyonlar NH4 ve SO4 2 iyonlarinin reaksiyonlaridir Ornegin baryum klorur eklenmesiyle baryum sulfat cokelir Suzulmus sivinin buharlastirilmasi amonyum kloruru verir Amonyum sulfat cozeltisi metal sulfatlarin esmolar cozeltileriyle karistirildiginda ve cozelti yavasca buharlastirildiginda bircok amonyum metal sulfatlar olusturur Uc degerlikli metal iyonlari ile gibi saplar olusur Cift metal sulfatlar ve olarak bilinen amonyum kobaltoz sulfat amonyum nikel sulfat icerir Susuz cift amonyum sulfatlari da ailesinde bulunur Uretilen amonyak keskin bir kokuya sahiptir ve zehirlidir Havadaki buharlasan amonyum sulfat partikulleri dunya capindaki yaklasik 30 unu olusturur Mevzuat ve kontrolKasim 2009 da Pakistan in Hayber Pahtunhva NWFP eyaleti Citral ve NWFP nin bolgelerini iceren eski amonyum sulfat amonyum nitrat ve gubrelerinin militanlar tarafindan patlayici yapmak icin kullanildigina dair raporlarin ardindan bu gubrelere yasak getirdi Ocak 2010 da bu maddeler ayni nedenle Afganistan da yasaklandi Wikimedia Commons ta Amonyum sulfat ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca a b c Karl Heinz Zapp Ammonium Compounds in Ullmann s Encyclopedia of Industrial Chemistry 2012 Wiley VCH Weinheim DOI 10 1002 14356007 a02 243 Duong Ly Krisna C Gabelli Sandra B 1 Ocak 2014 Salting out of Proteins Using Ammonium Sulfate Precipitation Lorsch Jon Ed Methods in Enzymology Laboratory Methods in Enzymology Protein Part C 541 Academic Press ss 85 94 doi 10 1016 B978 0 12 420119 4 00007 0 ISBN 9780124201194 PMID 24674064 Duong Ly Krisna C Gabelli Sandra B 1 Ocak 2014 Salting out of proteins using ammonium sulfate precipitation Methods in Enzymology 541 85 94 doi 10 1016 B978 0 12 420119 4 00007 0 ISBN 9780124201194 ISSN 1557 7988 PMID 24674064 Wingfield Paul T 5 Mayis 2017 Protein Precipitation Using Ammonium Sulfate Current Protocols in Protein Science 13 1 A 3F 1 8 doi 10 1002 0471140864 psa03fs13 ISBN 978 0471140863 ISSN 1934 3655 PMC 4817497 2 PMID 18429073 Ammonium Sulfate Calculator EnCor Biotechnology Inc 2013 26 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2013 ASTM Standard Specification for Rubber Concentrates D 1076 06 Select Committee on GRAS Substances SCOGS Opinion Ammonium sulfate U S Food and Drug Administration 16 Agustos 2011 11 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2013 19 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2013 14 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2013 Sarah Klein 14 Mayis 2012 Gross Ingredients In Processed Foods The Huffington Post 18 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2013 McCool Pat Feeding Ammonium Sulfate to Form Combined Chlorine Residual PDF The Kansas Lifeline Kansas Rural Water Association 6 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Haziran 2019 Vaccine Excipient amp Media Summary PDF Centers for Disease Control and Prevention CDC Subat 2012 5 Subat 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Mart 2013 George C W Susott R A Nisan 1971 Effects of Ammonium Phosphate and Sulfate on the Pyrolysis and Combustion of Cellulose Research Paper INT 90 Intermountain Forest and Range Experiment Station USDA Forest Service 22 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2022 Mascagnite Mindat 19 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2013 Okaya Y K Vedam R Pepinsky 1958 Non isomorphism of ferroelectric phases of ammonium sulfate and ammonium fluoberyllate Acta Crystallographica 11 4 307 doi 10 1107 s0365110x58000803 ISSN 0365 110X Liu Ke wei Chen Tian lang 2002 Studies on the thermal decomposition of ammonium sulfate Chemical Research and Application Cince 14 6 doi 10 3969 j issn 1004 1656 2002 06 038 Where Does Air Pollution Come From www purakamasks com Ingilizce 15 Subat 2019 20 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Subat 2019 PAKISTAN Anti terrorist fertilizer ban hinders farmers IRIN Humanitarian News and Analysis 2010 13 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2013 Daha fazla bilgi icinProperties UNIDO and 1998 Fertilizer Manual Kluwer Academic Publishers 0 7923 5032 4 Dis baglantilarCalculators surface tensions 22 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde and densities molarities and molalities 22 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde of aqueous ammonium sulfate