Çinko oksit, ZnO formülü ile gösterilen bir inorganik bileşik. ZnO, suda çözünmeyen beyaz bir tozdur ve yaygın olarak kauçuk, plastik, seramik, cam, çimento, yağlayıcı, boya, merhem, yapıştırıcı, sızdırmazlık maddesi, pigment, yiyecekler, bataryalar, ferritler, yangın geciktiriciler ve ilk yardım bantları gibi kullanım alanlarına sahiptir. Mineral , doğal olarak meydana gelmesine rağmen, çoğu çinko oksit sentetik olarak üretilir.
Adlandırmalar | |
---|---|
Çinko oksit | |
Diğer adlar Beyaz çinko, çinko kalamit, felsefeci yünü, Çin beyazı, çinko çiçeği | |
Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
ChEBI |
|
ChemSpider |
|
DrugBank |
|
ECHA InfoCard | 100.013.839 |
EC Numarası |
|
13738 | |
KEGG |
|
PubChem CID |
|
RTECS numarası |
|
UN numarası | 3077 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | O |
Molekül kütlesi | 81.406 g/mol |
Görünüm | Beyaz katı |
Yoğunluk | 5.1 g/cm3 |
Erime noktası | 1974 (ayrışır) |
Kaynama noktası | 1974 ayrışır |
Çözünürlük (su içinde) | 0.0004% (17.8°C) |
Yapı | |
Tetrahedral | |
Termokimya | |
Isı sığası (C) | 40.3 J·K−1mol−1 |
Standart molar entropi (S⦵298) | 43.7±0.4 J·K−1mol−1 |
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | -350.5±0.3 kJ mol−1 |
Patlayıcı verileri | |
REFaktörü | n1=2.013, n2=2.029 |
Tehlikeler | |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Parlama noktası | 1436 |
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 ((medyan doz)) | 240 mg/kg (intraperitoneal, rat) 7950 mg/kg (rat, oral) |
NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |
PEL (izin verilen) | TWA 5 mg/m3 (fume) TWA 15 mg/m3 (total dust) TWA 5 mg/m3 (resp dust) |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
ZnO, bulunan geniş bantlı bir yarı iletkendir. Oksijen boşluğuna veya çinko geçiş maddelerine bağlı olarak yarı iletkenlerin doğal yüklenmeleri n tipidir. Bu yarı iletken, iyi şeffaflık, yüksek , geniş bant aralığı ve oda sıcaklığında güçlü ışıldama dahil olmak üzere çeşitli avantajlara sahiptir. Bu özellikler gelişmekte olan uygulamalarda değerlidir, örneğin; sıvı kristal ekranlardaki saydam elektrotlar, enerji tasarrufu veya ısı koruma sağlayan pencereler, ince film transistörleri ve ışık yayan diyotlar gibi elektronikler.
Kimyasal özellikler
Saf ZnO beyaz bir tozdur, ancak doğada genellikle manganez ve sarıdan kırmızıya renk veren diğer safsızlıklar içeren bir nadir mineral olan olarak bulunur.
Kristalli çinko oksit termokromiktir, havada ısıtıldığında beyazdan sarıya dönüşür ve soğutmada beyaza döner. Bu renk değişimine, Zn1+xO'yu oluşturmak için yüksek sıcaklıklarda (800 °C'de, x = 0.00007) çevreye küçük miktarda oksijen verilmesi sebebiyle olur.
Çinko oksit bir amfoterik oksittir. Suda neredeyse çözünmez, ancak hidroklorik asit gibi çoğu asitte çözünür:
- ZnO + 2 HCI → ZnCl2 + H2O
Katı çinko oksit ayrıca çinkoat verecek şekilde alkalilerde çözünür:
- ZnO + 2 NaOH + Na2 → H2O [Zn(OH)4]
ZnO, yağlardaki yağ asitleriyle yavaş reaksiyona girer ve karşılık gelen veya stearat gibi karboksilatları üretir. ZnO, güçlü bir çözeltisi ile karıştırıldığında çimento benzeri ürünler oluşturur ve bunlar en iyi şekilde çinko hidroksi klorürler olarak tanımlanır. Bu çimento dişçilikte kullanılmaktadır.
ZnO ayrıca fosforik asit ile işlendiğinde çimento benzeri bir malzeme oluşturur; ilgili malzemeler diş hekimliğinde kullanılır. Bu reaksiyon ile üretilen büyük bir çinko fosfat tutkalı , Zn3(PO4)2 • 4H2O
ZnO, 1975 °C’de standart oksijen basıncı ile çinko buharı ve oksijene ayrışır. , karbonla ısıtma, oksiti çok daha düşük bir sıcaklıkta (yaklaşık 950 °C civarında) çinko buharına dönüştürür.
- ZnO + C → Zn (Buhar) + CO
Çinko oksit, alüminyum ve magnezyum tozları ile şiddetli şekilde tepkimeye girebilir, ısıtma sırasında klorlanmış kauçuk ve keten tohumu yağı ile yangın ve patlamaya neden olabilir.
Çinko sülfür vermek için hidrojen sülfür ile reaksiyona girer. Bu reaksiyon ticari olarak kullanılır.
- ZnO + H2S → ZnS + H2O
Fiziksel özellikler
Yapısı
Çinko oksit, iki ana , altıgen ve kübik çinkoblend halinde kristalleşir. Wurtzite yapısı, ortam koşullarında en kararlı ve bu nedenle en yaygın olanıdır. Çinkoblend formu, kübik kafes yapılı substratlar üzerinde ZnO büyütülerek stabilize edilebilir. Her iki durumda da, çinko ve oksit merkezleri Zn(II) için en karakteristik geometri olan . ZnO, yaklaşık 10 GPa olan nispeten yüksek basınçlarda kaya tuzu motifine dönüşür.
Altıgen ve çinkoblend polimorflarının yoktur (herhangi bir noktaya göre bir kristalin yansıması onu kendine dönüştürmez). Bu ve diğer kafes simetri özellikleri, altıgen ve çinkoblend ZnO'nun piezoelektrikliği ve altıgen ZnO'nun ile sonuçlanmaktadır.
Altıgen yapı 6 mm () ya da C6v () nokta grubuna ve P63mc veya C6v4 sahiptir. Kafes sabitleri a = 3.25 Å ve c = 5.2 Å; c/a oranı ~1.60, altıgen hücre için ideal değere (c/a=1.633) yakındır. Çoğugrup II-VI maddeleri gibi, ZnO büyük ölçüde iyonik (Zn2+ - O2-) olarak bağlanır, mukabil yarıçapları Zn2+ için 0.074 ve O2- için 0.140 nmdir. Bu özellik, ZnO'nun güçlü piezoelektrikliğinin yanı sıra, yapısı yerine wurtzit oluşumu tercihinden sorumludur. Polar Zn-O bağları nedeniyle, çinko ve oksijen düzlemleri elektriksel olarak yüklüdür. Elektriksel nötrlüğü korumak için, bu düzlemler çoğu alakalı maddede atomik seviyede kendilerini yeniden inşa ederler, fakat ZnO'da bunu yapmazlar- yüzeyleri atomik olarak düz, sağlamdır ve yeniden yapılanma göstermez. ZnO'nun bu anomalisi tam olarak açıklanmamıştır. Bununla birlikte, wurtzoid yapılarını kullanan çalışmalar, ZnO düzlemlerindeki yüklerin kökenine ek olarak, yüzey düzlüğünün kökenini ve ZnO wurtzite yüzeylerinde yeniden yapılanmanın olmadığını açıklamıştır.
Mekanik özellikler
ZnO, Mohs ölçeğinde yaklaşık olarak 4,5 kadar sertliğe sahip nispeten yumuşak bir malzemedir. Elastik sabitleri, gibi ilgili III-V yarı iletkenlerininkinden daha küçüktür. Seramikler için yüksek ısı kapasitesi ve ısı iletkenliği, düşük termal genleşme ve yüksek erime sıcaklığı ZnO için faydalıdır. ZnO’daki E2 optik fononu, 10 K’da alışılmadık derecede uzun ömürlü 133 ps gösterir.
Tetrahedral olarak bağlanmış yarı iletkenler arasında, ZnO'nun en yüksek piezoelektrik tensöre sahip olduğu veya en azından ve ile karşılaştırılabilecekler arasında olduğu belirtilmiştir. Bu özellik, büyük bir elektromekanik kenetleme gerektiren birçok piezoelektrik uygulama için çinko oksiti teknolojik olarak önemli bir malzeme yapar.
Elektriksel özellikleri
ZnO oda sıcaklığında ~3.3 eV ile, nispeten büyük bir doğrudan bant aralığına sahiptir. Büyük bir bant boşluğu ile ilişkili avantajlar arasında, yüksek arıza voltajları, büyük elektrik alanlarını sürdürme yeteneği, daha düşük elektronik gürültü ve yüksek sıcaklık ve yüksek güç kullanımı sayılabilir. ZnO’nun bant aralığı ayrıca veya ile alaşımlanarak ~ 3–4 eV’e ayarlanabilir.
ZnO genellikle, dopingleme olmasa bile, bir karaktere sahiptir. , tipik olarak n tipi karakterin kökenidir, ancak konu tartışmalıdır. Teorik hesaplamalara dayanarak, istem dışı hidrojen ikamelerinin safsızlıklardan sorumlu olduğuna dair alternatif bir açıklama önerilmiştir. Kontrol edilebilir n-tipi doping, Zn'nin Al, Ga, In gibi grup-III elementleri veya oksijenin klorür veya iyot grup-VII elementleri ile ikame edilmesiyle kolayca gerçekleştirilir.
ZnO'nun güvenilir dopingi zor olmaya devam etmektedir. Bu sorun, p-tipi katkı maddelerinin düşük çözünürlüğünden ve bunların bol miktarda n-tipi safsızlık ile kapatılmasından kaynaklanmaktadır. Bu sorun ve 'de gözlenir. "Kendinden" n-tipi malzemede p-tipinin ölçülmesi, numunelerin homojen olmaması nedeniyle karmaşıktır.
P-doping için mevcut sınırlamalar, ZnO'nun elektronik ve optoelektronik uygulamalarını sınırlar, bu uygulamalar genellikle n-tipi ve p-tipi malzemelerin kesişmesini gerektirir. Bilinen p-tipi katkı maddeleri arasında bakır ve gümüşe ek olarak grup-I elemanları Li, Na, K; grup-V elemanları N, P ve As bulunur. Bununla birlikte, bunların birçoğu derin alıcılar oluşturur ve oda sıcaklığında önemli p tipi iletim üretmez.
ZnO'nun sıcaklığa göre büyük ölçüde değişir ve 80 K'da maksimum ~2000 cm2/(V·s)'dir. Delik hareketliliği hakkındaki veriler az bulunmakla beraber 5–30 cm2/ V·s) aralığında değişir.
Varistör olarak hareket eden ZnO diskleri, aktif maddesidir.
Üretim
Endüstriyel kullanım için ZnO, üç ana işlemle yılda 105 ton seviyelerinde üretilmektedir:
Dolaylı işlem
Dolaylı veya Fransız işleminde, metalik çinko grafit bir potada eritilir ve 907 °C (genelde yaklaşık 1000 °C)'nin üzerindeki sıcaklıklarda buharlaştırılır. Çinko buharı, havadaki oksijen ile reaksiyona girerek ZnO'yu verir, sıcaklığında bir düşüş ve parlak ışıldama gözlemlenir. Çinko oksit parçacıkları bir soğutma kanalına taşınır ve bir torba evde toplanır. Bu dolaylı yöntem, 1844'te LeClaire (Fransa) tarafından popülerleştirildi ve bu nedenle yaygın olarak Fransız süreci olarak biliniyor. Sonuç ürün, ortalama 0.1 ile birkaç mikrometre büyüklüğünde aglomere çinko oksit parçacıklarından oluşur. Ağırlık olarak, dünyadaki çinko oksidin çoğu Fransız prosesi ile üretilmektedir.
Doğrudan işlem
Doğrudan veya Amerikan süreci, veya izabe yan ürünleri gibi çeşitli kontamine çinko kompozitler ile başlar. Çinko öncüleri, daha sonra dolaylı işlemde olduğu gibi oksitlenen çinko buharı üretmek için antrasit gibi bir karbon kaynağı ile ısıtılarak indirgenir (). Kaynak malzemenin daha düşük saflığı nedeniyle, nihai ürün, dolaylı olana kıyasla doğrudan işlemde daha düşük kalitededir.
Islak kimyasal işlem
Az miktarda endüstriyel üretim, veya çökeltildiği sulu çinko tuz çözeltileri ile başlayan ıslak kimyasal işlemleri içerir. Katı çökelti daha sonra 800 °C civarındaki sıcaklıklarda kalsine edilir.
Laboratuvar sentezi
Bilimsel çalışmalar ve niş uygulamalar için ZnO üretmek için çok sayıda özel yöntem mevcuttur. Bu yöntemler, elde edilen ZnO formuna (yığın, ince film, ), sıcaklığa ("düşük" yani oda sıcaklığına yakın veya "yüksek", yani T~1000 °C), süreç tipine (buhar birikimi veya çözeltiden büyüme) ve diğer parametrelere göre sınıflandırılabilir.
Büyük tek kristaller (birçok santimetreküpte), gaz taşıma (buhar-faz birikimi), , veya eriyik büyümesi ile büyütülebilir. Bununla birlikte, ZnO'nun yüksek buhar basıncı nedeniyle, eriyikten gelen büyüme problemlidir. Gaz nakliyle büyümenin kontrol edilmesi zordur ve hidrotermal yöntemi tercih edilir. İnce filmler, kimyasal buhar biriktirme, , , , püskürtme, sentezi, , sprey piroliz, vb. yöntemlerle üretilebilir.
Sıradan beyaz toz halinde çinko oksit, bir sodyum bikarbonat çözeltisinin bir çinko anot ile elektroliz edilmesi yoluyla laboratuvarda üretilebilir. Çinko hidroksit ve hidrojen gazı çıkar. Isıtma üzerine çinko hidroksit çinko okside ayrışır.
- Zn + 2 H2O → Zn(OH)2 + H2
- Zn (OH)2 → ZnO + H2O
ZnO nanoyapıları
ZnO nanoyapıları, , tetrapodlar, nanokuşaklar, nanoçiçekler, nano-partiküller vs. çeşitli morfolojik yapılardan sentezlenebilir. Nanoyapılar, yukarıda belirtilen tekniklerin çoğuyla belirli koşullarda ve ayrıca elde edilebilir. Sentez tipik olarak yaklaşık 90 °C sıcaklıklarda eşmolar sulu bir çinko nitrat ve heksamin çözeltisi içerisinde gerçekleştirilir, heksamin bazik ortamı sağlar. Polietilen glikol veya polietilenimin gibi bazı katkı maddeleri, ZnO nanotellerinin en boy oranını geliştirebilir. ZnO nanotellerinin yüklenmesi, büyüme çözeltisine başka metal nitratlar eklenerek elde edilmiştir. Elde edilen nanoyapıların morfolojisi, öncü bileşim (çinko konsantrasyonu ve pH gibi) veya termal işleme (sıcaklık ve ısıtma hızı gibi) ilişkin parametreler değiştirilerek ayarlanabilir.
Önceden ekilmiş silikon, cam ve substratları üzerindeki hizalanmış ZnO nanotelleri, temel ortamlarda çinko nitrat ve gibi sulu çinko tuzları kullanılarak büyütülmüştür. ZnO ile alt tabakaların ekilmesi, sentez sırasında ZnO kristalinin homojen çekirdeklenmesi için alanlar yaratır. Yaygın ön tohumlama yöntemleri arasında, kristalitlerinin yerinde termal ayrışması, ZnO nanopartiküllerinin spin- kaplanması ve ZnO ince filmlerinin bırakılması için fiziksel buhar biriktirme yöntemlerinin kullanılması yer alır. Ön tohumlama, büyüme öncesi çekirdekleşme bölgelerini belirlemek için elektron ışını litografisi ve nanosfer litografisi gibi yukarıdan aşağıya modelleme yöntemleri ile birlikte gerçekleştirilebilir. Hizalanmış ZnO nanotelleri, boyaya duyarlı güneş pillerinde ve alan emisyon cihazlarında kullanılabilir.
Tarih
Çinko bileşikleri muhtemelen erken insanlar tarafından hem işlenmiş hem işlenmemiş formlarda, boya veya tıbbi merhem olarak kullanılmıştır, ancak bileşimleri belirsizdir. M.Ö. 500'den önce veya daha önce olduğu düşünülen Hint tıp metni çinko oksit olduğu tahmin edilen Pushpanjan'ın, gözler ve açık yaralar için bir merhem olarak kullanımından bahsedilmiştir. Çinko oksit merhem, Yunan doktor Dioscorides (MS 1. yüzyıl) tarafından da belirtilmiştir.Galen, İbn-i Sina'nın El-Kanun fi't-Tıb'da da belirttiği gibi çinko oksit ile Ülsere kanserlerin tedavisini önermiştir. Çinko oksit artık cilt kanseri tedavisinde kullanılmamaktadır, ancak bebek , , kepek önleyici şampuanlara ve antiseptik merhemlere karşı bebek pudrası ve kremler gibi ürünlerde hala bir bileşen olarak kullanılmaktadır.
Romalılar, bakırın çinko oksit ile reaksiyona sokulduğu bir sementasyon işlemiyle MÖ 200 yılına kadar önemli miktarda pirinç (çinko ve bakır alaşımı) ürettiler. Çinko oksidin bir şaft fırınında çinko cevherinin ısıtılmasıyla üretildiği düşünülmektedir. Bu, metalik çinko'yu buhar olarak serbest bırakarak bacada yükselmesi ve oksitlenerek yoğunlaşmasıyla oluşur. Bu süreç Dioscorides tarafından MS 1. yüzyılda tanımlanmıştır. Çinko oksit ayrıca MÖ ilk binyılın ikinci yarısından kalma Hindistan'daki Zawar'daki çinko madenlerinden de geri kazanılmıştır. Bu muhtemelen aynı şekilde yapılmış ve pirinç üretmek için kullanılmıştır.
12. ile 16. yüzyıl arasında çinko ve çinko oksit, doğrudan sentez sürecinin ilkel bir formu kullanılarak Hindistan'da tanındı ve üretildi. Hindistan'dan çinko üretimi 17. yüzyılda Çin'e taşındı. 1743 yılında, ilk Avrupa çinko izabe tesisi İngiltere'nin Bristol şehrinde kuruldu.
Çinko oksidin (çinko beyazı) ana kullanımı boyalarda ve merhemlere bir katkı maddesi olarak olmuştur. Çinko beyazı, 1834'te yağlı boya tablolarında pigment olarak kabul edildi, ancak yağ ile iyi karışmadı. Bu sorun, ZnO sentezi optimize edilerek çözüldü. 1845'te Paris'teki LeClaire yağlı boyayı büyük ölçekte üretiyordu ve 1850'de Avrupa çapında çinko beyazı üretiliyordu. Çinko beyaz boya başarısı, geleneksel beyaz kurşun üzerindeki avantajlarından kaynaklanmıştır: çinko beyazı güneş ışığında kalıcıdır, kükürt içeren hava ile kararmaz, toksik değildir ve daha ekonomiktir. Çinko beyazı çok "temiz" olduğu için, diğer renklerle renk tonları yapmak için değerlidir, ancak diğer renklerle karıştırıldığında oldukça kırılgan kuru bir film yapar. Örneğin, 1890'ların sonunda ve 1900'lerin başında, bazı sanatçılar yağlı boya tabloları için çinko beyazı kullandılar. Tüm bu resimler yıllar boyunca çatlaklar geliştirdi.
Son zamanlarda, çinko oksidin çoğu kauçuk endüstrisinde korozyona karşı koymak için kullanıldı. 1970'lerde ZnO'nun ikinci en büyük uygulaması fotokopi idi. "Fransız işlemi" ile üretilen yüksek kaliteli ZnO, fotokopi kağıdına dolgu maddesi olarak ilave edildi. Bu uygulama yakında titanyum ile değiştirildi.
Uygulamalar
Çinko oksit tozunun uygulamaları çoktur ve ana olanlar aşağıda özetlenmiştir. Çoğu uygulama, diğer çinko bileşiklerinin öncüsü olarak oksidin reaktivitesinden yararlanır. Malzeme bilimi uygulamaları için çinko oksit, yüksek kırılma indisine, yüksek termal iletkenliğe, bağlamaya, antibakteriyel ve UV koruma özelliklerine sahiptir. Sonuç olarak plastikler, seramikler, cam, çimento, kauçuk, yağlayıcılar, boyalar, merhemler, yapıştırıcı, sızdırmazlık malzemeleri, beton imalatı, pigmentler, gıdalar, piller, ferritler, yangın geciktiriciler, vb. amaçlarla kullanılmıştır.
Kauçuk üretimi
ZnO kullanımının% 50 ile % 60'ı kauçuk endüstrisindedir.Stearik asit ile birlikte çinko oksit kauçuğun vulkanizasyonunda kullanılır.> ZnO katkısı ayrıca kauçuğu mantarlardan (tıbbi uygulamalara bakınız) ve UV ışığından korur.
Seramik endüstrisi
Seramik endüstrisi, özellikle seramik sır ve frit bileşimlerinde önemli miktarda çinko oksit tüketir. ZnO'nun nispeten düşük genleşme katsayısı, nispeten yüksek ısı kapasitesi, termal iletkenliği ve yüksek sıcaklık stabilitesi seramik üretiminde arzu edilen özelliklerdir. ZnO, sırların, mine ve seramik formülasyonlarının erime noktasını ve optik özelliklerini etkiler. Düşük genleşme, ikincil akı, sıcaklığın bir fonksiyonu olarak viskozitedeki değişikliği azaltarak camların esnekliğini arttırır ve delinmeyi ve titremeyi önlemeye yardımcı olur. BaO ve PbO yerine ZnO kullanılarak ısı kapasitesi azalır ve termal iletkenlik artar. Küçük miktarlarda çinko, parlak ve kırılgan yüzeylerin gelişimini geliştirir. Bununla birlikte, orta ila yüksek miktarlarda, mat ve kristal yüzeyler üretir. Renk ile ilgili olarak, çinko karmaşık bir etkiye sahiptir.
İlaç
Çinko oksitin %0.5 (Fe2O3) ile karışımı olarak adlandırılır ve kalamin losyonu olarak kullanılır. İki mineral, ve , tarihte olarak adlandırılmıştır. , bir ligand ile karıştırıldığında, diş hekimliğinde ve protez olarak uygulamaları olan oluşur.
ZnO'nun temel özelliklerini yansıtan, oksidin ince parçacıkları koku giderici ve antibakteriyel özelliklere sahiptir ve bu nedenle pamuklu kumaş, kauçuk, ağız bakım ürünleri, ve gıda ambalajı gibi malzemelere eklenir. Dökme malzemeye kıyasla ince parçacıkların geliştirilmiş antibakteriyel etkisi ZnO'ya özel değildir ve gümüş gibi diğer malzemeler için gözlenir. Bu özellik, ince parçacıkların artan yüzey alanından kaynaklanır.
Çinko oksit, dermatit, egzamaya bağlı kaşıntı, bebek bezi döküntüsü ve akne gibi çeşitli cilt durumlarını tedavi etmek için yaygın olarak kullanılır.
Bebek tedavi etmek için, kremi, kepek önleyici şampuanlar, antiseptik merhemler, bebek pudrası ve gibi ürünlerde kullanılır. Ayrıca sporcular tarafından egzersiz sırasında yumuşak doku hasarını önlemek için bandaj olarak kullanılan banttaki ("çinko oksit bant" olarak adlandırılır) bir bileşendir.
Çinko oksit, güneş yanığı ve ultraviyole ışığın ciltte neden olduğu diğer zararlara karşı kullanılan merhemler, kremler ve losyonlarda kullanılabilir. En geniş spektrumlu UVA ve UVB emicidir.ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), güneşten tam koruyucu olarak kullanım için onaylanmıştır ve ışığa karşı stabildir (fotostabil). madde olarak kullanıldığında, çinko oksit hem UVA (320-400 nm) hem UVB (280-320 nm) ultraviyole ışık ışınlarını bloke eder. Çinko oksit ve diğer en yaygın fiziksel titanyum dioksit, tahriş edici olmayan, alerjik olmayan ve olmayan olarak kabul edilir. Bununla birlikte, çinko oksitten gelen çinko cilde hafifçe emilir.
Pek çok güneş koruyucu, çinko oksit nanoparçacıkları kullanır (titanyum dioksit nanoparçacıkları ile birlikte), çünkü bu tür küçük parçacıklar ışığı saçmaz ve bu nedenle beyaz görünmez. Cilt tarafından emilebilecekleri endişesi olmuştur. 2010 yılında yayınlanan bir çalışmada, 5 gün boyunca insan cildine uygulanan ZnO nanoparçacıklarından kaynaklı, venöz kan örneklerinde %0.23 ile %1.31 (ortalama %0.42) kan çinko seviyesinin arttığı görülmüştür, ayrıca idrar örneklerinde de izlerin bulunduğu saptanmıştır. Buna müteakip, 2011'deki tıbbi literatürün kapsamlı bir derlemesi, literatürde sistemik absorpsiyon kanıtı bulunamadığını belirtmektedir.
Çinko oksit nanoparçacıkları, siprofloksasinin antibakteriyel aktivitesini artırabilir. Ortalama büyüklüğü 20 nm ve 45 nm arasında değişen nano ZnO, siprofloksasinin in vitro olarak Staphylococcus aureus ve Escherichia coli'ye karşı antibakteriyel aktivitesini artırabilir. Bu nanomalzemenin arttırıcı etkisi, tüm test türlerine karşı konsantrasyona bağlıdır. Bu etkinin iki nedeni olabilir. Birincisi, çinko oksit nanoparçacıkları, bakterilerde direnç sağlamak için geliştirilen ve bir hücreden hidrofilik florokinolonların aracılık eden pompalama aktivitesine sahip olan NorA proteinine müdahale edebilir. İkincisi, çinko oksit nanoparçacıkları, hücreye nüfuz etmesinden sorumlu olan Omf proteinine müdahale edebilir.
Sigara filtreleri
Çinko oksit, bir bileşenidir. Kömür emprenye edilmiş çinko oksit ve demir oksit içeren filtreler, sigara dumanının aromasını bozmadan önemli miktarda hidrojen siyanür (HCN) ve hidrojen sülfit (H2S).
Gıda katkı maddesi
Çinko oksit, kahvaltılık tahıllar da dahil olmak üzere birçok gıda ürününe gerekli bir besin olan çinko kaynağı olarak eklenir. (Çinko sülfat da aynı amaçla kullanılır.) Bazı hazır ambalajlı gıdalar, besin olarak tasarlanmamış olsa bile eser miktarda ZnO içerir.
, çinko oksit domuz eti ihracatında dioksin kontaminasyonuna bağlanmıştır. Kontaminasyonun, domuz yeminde kullanılan dioksin kontamine çinko oksitten kaynaklandığı bulunmuştur.
Pigment
Çinko beyazı boyalarda pigment olarak kullanılır ve daha opaktır, ancak titanyum dioksitten daha az opaktır. Kağıt kaplamalarında da kullanılır. Çin beyazı, sanatçıların pigmentlerinde kullanılan özel bir çinko beyazı sınıfıdır . Yağlı boyada bir pigment olarak çinko beyazının (çinko oksit) kullanımı 18. yüzyılın ortalarında başladı. Kısmen zehirli yerini aldı ve Böcklin, Van Gogh,Manet, Munch ve diğerleri gibi ressamlar tarafından kullanıldı. Aynı zamanda mineral makyajın ana bileşenidir (CI 77947).
UV emici
Mikronize ve nano ölçekli çinko oksit ve titanyum dioksit, UVA ve UVB ultraviyole radyasyonuna karşı güçlü koruma sağlar ve olarak kullanılır. Ayrıca Jet Propulsion Laboratory'de (JPL) çalışan bilim adamlarının araştırmasını takiben, uzayda kullanılmak üzere UV blokajlı güneş gözlüklerde ve kaynak yaparken koruma için kullanılmıştır
Kaplamalar
Çinko oksit tozu içeren boyalar uzun zamandır metaller için aşınma önleyici kaplamalar olarak kullanılmaktadır. Özellikle galvanizli demir için etkilidirler. Demirin korunması zordur çünkü organik kaplamalarla tepkimesi, kırılganlığa ve yapışma eksikliğine yol açar. Çinko oksit boyalar, bu yüzeylerde esneklik ve yapışmalarını yıllarca korur.
Çokça alüminyum, galyum veya indiyum ile n-tipi katkılı ZnO saydam ve iletkendir (şeffaflık ~% 90, en düşük özdirenç ~ 10−4 Ω · cm). ZnO:Al kaplamalar enerji tasarruflu veya ısıya dayanıklı pencereler için kullanılır. Kaplama, spektrumun görünür kısmına izin verir, ancak pencerenin hangi tarafında kaplama olduğuna bağlı olarak ya kızılötesi (IR) radyasyonu odaya geri yansıtır (enerji tasarrufu) veya IR radyasyonunun odaya girmesine izin vermez.
(PEN) gibi plastikler çinko oksit kaplama uygulanarak korunabilir. Kaplama, PEN ile oksijen difüzyonunu azaltır. Çinko oksit katmanları dış mekan uygulamalarında polikarbonat üzerinde de kullanılabilir. Kaplama, polikarbonatı güneş radyasyonundan korur ve oksidasyon hızını ve foto-sararmayı azaltır.
Nükleer reaktörlerde korozyon önleme
64 Zn'de (atom kütlesi 64 olan ) tükenmiş çinko oksit, nükleer basınçlı su reaktörlerinde korozyonun önlenmesinde kullanılır. Tükenme gereklidir, çünkü 64Zn, reaktör nötronları tarafından ışınlama altında radyoaktif 65Zn'ye dönüştürülür.
Metan ıslahı
Çinko oksit (ZnO) sülfür bileşiklerinin hidrojenasyonundan sonra doğal gazdan hidrojen sülfür (H2S) uzaklaştırmak için önce, bir ön aşama basamağı olarak kullanılır, aksi takdirde hidrojen sülfür, katalizörün zehirlenmesine sebep verir. 230-430 °C (446-806 °F) arası sıcaklıklarda H2S aşağıdaki reaksiyon ile suya dönüştürülür.
- H2S + ZnO → H2O + ZnS
Çinko sülfür (ZnS), çinko oksit tüketildiğinde taze çinko oksit ile değiştirilir.
Potansiyel uygulamalar
Elektronik
ZnO'nun geniş doğrudan bant aralığı vardır (oda sıcaklığında 3.37 eV veya 375 nm). Bu nedenle, en yaygın potansiyel uygulamaları lazer diyotlarda ve ışık yayan diyotlarda (LED) olmaktadır. ZnO'nun bazı optoelektronik uygulamaları, benzer bir bant boşluğuna sahip olan (oda sıcaklığında ~ 3.4 eV) ile çakışır. GaN ile karşılaştırıldığında, ZnO daha büyük bir eksiton bağlama enerjisine (~ 60 meV, oda sıcaklığı termal enerjisinin 2.4 katı) sahiptir, bu da ZnO'dan parlak oda sıcaklığı emisyonu ile sonuçlanır. ZnO, LED uygulamaları için GaN ile birleştirilebilir. Örneğin tabakası ve ZnO nanoyapıları daha iyi ışık çıkışı sağlar. ZnO'nun elektronik uygulamalar için uygun olan diğer özellikleri arasında yüksek enerjili radyasyona karşı kararlılığı ve ıslak kimyasal dağlama ile şekillenebilme olasılığı bulunmaktadır. Radyasyon direnci ZnO'yu uzay uygulamaları için uygun bir aday yapar. ZnO, elektronik olarak pompalanan UV lazer kaynağı üretmek için alanında en umut verici adaydır.
ZnO nanorodlarının sivri uçları, bir elektrik alanının güçlü bir şekilde artmasına neden olur. Bu nedenle, olarak kullanılabilirler.
Alüminyum katkılı ZnO katmanları şeffaf elektrotlar olarak kullanılır. Zn ve Al bileşenleri, genel olarak kullanılan (ITO) kıyasla çok daha ucuz ve daha az toksiktir. Ticari olarak piyasaya sürülmeye başlanan bir uygulama, güneş hücreleri veya sıvı kristal ekranlar için ön kontak olarak ZnO'nun kullanılmasıdır.
Şeffaf ince film transistörler (TTFT) ZnO ile üretilebilir. Alan-etkili transistör olarak, ap-n birleşme, gerekmeyebilir Bu şekilde ZnO p-tipi katkılama problemi önler. Alan etkili transistörlerin bazıları iletken kanal olarak ZnO nanorodlarını kullanır.
Çinko oksit nanorod sensörü
, gaz moleküllerinin nedeniyle çinko oksit geçen elektrik akımındaki değişiklikleri tespit eden cihazlardır. Hidrojen gazına seçicilik, nanorod yüzeyine Pd kümeleri serpilerek sağlanmıştır. Pd ilavesi, hidrojen moleküllerinin atomik hidrojene katalitik ayrışmasında etkili olduğu ve sensör cihazının hassasiyetinin arttığı görülmektedir. Sensör, oda sıcaklığında milyonda 10 parçaya kadar hidrojen konsantrasyonlarını tespit ederken oksijene cevap vermez.
Spintronik
ZnO, spintronik uygulamaları için de düşünülmüştür: % 1–10 manyetik iyon (Mn, Fe, Co, V, vb.) ile yüklendiğinde, ZnO oda sıcaklığında bile ferromanyetik hale gelebilir. ZnO: Mn'de bu tür oda sıcaklığı ferromanyetizması gözlenmiştir, ancak matrisin kendisinden mi yoksa ikincil oksit fazlarından mı kaynaklandığı henüz net değildir.
Piezoelektriklik
ZnO ile kaplanmış tekstil elyaflarındaki piezoelektrikliğin, rüzgar veya vücut hareketlerinden kaynaklanan günlük mekanik stres ile "kendi kendine çalışan nanosistemleri" üretebildiği gösterilmiştir.
2008 yılında, Georgia Teknoloji Enstitüsü'nün Nanoyapı Karakterizasyonu Merkezi, çinko oksit nanotelleri uzatarak ve serbest bırakarak alternatif akım sağlayan bir elektrik üreten cihaz (esnek şarj pompası jeneratörü olarak adlandırılır) ürettiğini bildirdi. Bu mini jeneratör, 45 milivolta kadar salınan bir voltaj yaratarak, uygulanan mekanik enerjinin yüzde yedisine yakınını elektriğe dönüştürür. Araştırmacılar 0.2-0.3 uzunluğunda, 3 ile 5 mikrometre arasında genişliği bulunan teller kullandılar, ancak cihaz daha küçük boyuta ölçeklendirilebilir.
Li-ion pil
ZnO, ucuz, biyolojik olarak uyumlu ve çevre dostu olduğu için lityum iyon pil için umut verici bir anot malzemesidir. ZnO, CoO (715 mAh g−1), NiO (718 mAh g−1) ve CuO (674 mAh g−1) gibi diğer birçok geçiş metali oksidinden daha yüksek teorik kapasiteye (978 mAh g−1) sahiptir.
Emniyet
Bir gıda katkı maddesi olarak, çinko oksit, ABD FDA'nın veya GRAS maddeleri olarak bilinen listesinde yer alır.
Çinko oksidin kendisi toksik değildir; bununla birlikte, çinko veya çinko alaşımları eritildiğinde ve yüksek sıcaklıkta oksitlendiğinde üretilen çinko oksit dumanlarının solunması tehlikelidir. Pirinç erime noktası çinkonun kaynama noktasına yakın olduğu için bu sorun pirinç eritilirken meydana gelir. Galvanizli (çinko kaplı) çeliğin kaynağı yapılırken de meydana gelen havadaki çinko okside maruz kalmak, adı verilen sinir hastalığına neden olabilir. Bu nedenle, genellikle galvanizli çelik kaynak yapılmaz veya önce çinko çıkarılır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d Haynes, p. 4.100
- ^ Haynes, p. 4.144
- ^ Zinc oxide 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Chem.sis.nlm.nih.gov. Retrieved on 2015-11-17.
- ^ a b De Liedekerke, Marcel (2006) "2.3. Zinc Oxide (Zinc White): Pigments, Inorganic, 1" in Ullmann's Encyclopdia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH, Weinheim. DOI:10.1002/14356007.a20_243.pub2
- ^ Uluslararası Mesleki Güvenlik ve Sağlık Bilgi Merkezi (BDT) 23 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Katılımcısı 25 Ocak 2009.
- ^ Çinko oksit 22 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . . hazard.com. Erişim tarihi 25 Ocak 2009.
- ^ René Smeets, Lou van der Sluis, Mirsad Kapetanovic, David F. Peelo, Anton Janssen. "Switching in Electrical Transmission and Distribution Systems" 13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. 2014. p. 316.
- ^ Mukund R. Patel. "Introduction to Electrical Power and Power Electronics" 13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. 2012. p. 247.
- ^ Miao, L. (2007). "Synthesis, microstructure and photoluminescence of well-aligned ZnO nanorods on Si substrate". Science and Technology of Advanced Materials. 8 (6): 443-447.
- ^ Xu, S. (2011). "One-dimensional ZnO nanostructures: Solution growth and functional properties". Nano Res. 4 (11): 1013-1098.
- ^ Zhou (2008). "Hydrothermal synthesis of ZnO nanorod arrays with the addition of polyethyleneimine". Materials Research Bulletin. 43 (8–9): 2113-2118.
- ^ Cui (15 Nisan 2006). "Synthesis and magnetic properties of Co-doped ZnO nanowires". Journal of Applied Physics. 99 (8): 08M113.
- ^ Elen (2009). "Hydrothermal synthesis of ZnO nanorods: a statistical determination of the significant parameters in view of reducing the diameter". Nanotechnology. 20 (5): 055608.
- ^ Greene (2003). "Low-Temperature Wafer-Scale Production of ZnO Nanowire Arrays". Angew. Chem. Int. Ed. 42 (26): 3031-3032.
- ^ Wu, Wan-Yu (2009). "Effects of Seed Layer Characteristics on the Synthesis of ZnO Nanowires". Journal of the American Ceramic Society. 92 (11): 2718-2723.
- ^ Greene, L. E. (2005). "General Route to Vertical ZnO Nanowire Arrays Using Textured ZnO Seeds". Nano Letters. 5 (7): 1231-1236.
- ^ Hua, Guomin (2008). "Fabrication of ZnO nanowire arrays by cycle growth in surfactantless aqueous solution and their applications on dye-sensitized solar cells". Materials Letters. 62 (25): 4109-4111.
- ^ Lee (7 Mayıs 2009). "Density-controlled growth and field emission property of aligned ZnO nanorod arrays". Applied Physics A. 97 (2): 403-408.
- ^ "Zinc in India". 2000 years of zinc and brass. British Museum. 1998. s. 27. ISBN .
- ^ a b "Mining and Metallurgy, chapter 4". The Oxford Handbook of Engineering and Technology in the Classical World. Oxford University Press. 2008. ss. 111-112. ISBN .
- ^ Breast Cancer (Atlas of Clinical Oncology). PMPH USA. 2005. s. 3. ISBN .
- ^ a b Breast Cancer: Cause – Prevention – Cure. Tekline Publishing. 2007. s. 83. ISBN .
- ^ "zinc." Encyclopædia Britannica. 2009 30 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Encyclopædia Britannica. 10 March 2009
- ^ Craddock (2009). "The origins and inspirations of zinc smelting". Journal of Materials Science. 44 (9): 2181-2191.
- ^ General Information of Zinc from the National Institute of Health, WHO, and International Zinc Association 14 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved 10 March 2009
- ^ Zinc white 26 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. webexhibits.org. Retrieved 10 March 2009
- ^ Sanchez-Pescador (11 Şubat 1988). "The nucleotide sequence of the tetracycline resistance determinant tetM from Ureaplasma urealyticum". Nucleic Acids Research. 16 (3): 1216-7.
- ^ a b Moezzi (2012). "Review: Zinc oxide particles: Synthesis, properties and applications". Chemical Engineering Journal. 185–186: 1-22.
- ^ Zinc Oxide Rediscovered. New York: The New Jersey Zinc Company. 1957.
- ^ Zinc Oxide Properties and Applications. New York: International Lead Zinc Research Organization. 1976.
- ^ Introduction to Dental Materials. 2d. Elsevier Health Sciences. 2002. ISBN .
- ^ Padmavathy, Nagarajan (2008). "Enhanced bioactivity of ZnO nanoparticles—an antimicrobial study". Science and Technology of Advanced Materials. 9 (3): 035004.
- ^ ten Cate (Feb 2013). "Contemporary perspective on the use of fluoride products in caries prevention". British Dental Journal. 214 (4): 161-7.
- ^ Rošin-Grget (Nov 2013). "The cariostatic mechanisms of fluoride". Acta Medica Academica. 42 (2): 179-88.
- ^ Li, Qun (2007). "Durability of nano ZnO antibacterial cotton fabric to sweat". Journal of Applied Polymer Science. 103: 412-416.
- ^ Saito, M. (1993). "Antibacterial, Deodorizing, and UV Absorbing Materials Obtained with Zinc Oxide (ZnO) Coated Fabrics". Journal of Industrial Textiles. 23 (2): 150-164.
- ^ Akhavan, Omid (2009). "Enhancement of antibacterial properties of Ag nanorods by electric field". Science and Technology of Advanced Materials. 10 (1): 015003.
- ^ British National Formulary (2008). .
- ^ Hughes, G. (1988). "Zinc oxide tape: a useful dressing for the recalcitrant finger-tip and soft-tissue injury". Arch Emerg Med. 5 (4): 223-7.
- ^ Dhatu (10 Ekim 2019). . 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2019.
- ^ . mycpss.com. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018.
- ^ More B. D. (2007). "Physical sunscreens: On the comeback trail". Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology. 73 (2): 80-5. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- ^ "Sunscreen". U.S. Food and Drug Administration. 16 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- ^ Mitchnick (1999). "Microfine zinc oxide (Z-cote) as a photostable UVA/UVB sunblock agent". Journal of the American Academy of Dermatology. 40 (1): 85-90.
- ^ . The New York Times. 10 Haziran 2009. 15 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- ^ Agren, MS (2009). "Percutaneous absorption of zinc from zinc oxide applied topically to intact skin in man". Dermatologica. 180 (1): 36-9.
- ^ (PDF). 19 Ağustos 2009. 7 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2010.
- ^ "Nano-tech sunscreen presents potential health risk". ABC News. 18 Aralık 2008. 13 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2010.
- ^ Gulson (2010). "Small Amounts of Zinc from Zinc Oxide Particles in Sunscreens Applied Outdoors Are Absorbed through Human Skin". Toxicological Sciences. 118 (1): 140-149.
- ^ Burnett (2011). "Current sunscreen controversies: A critical review". Photodermatology, Photoimmunology & Photomedicine. 27 (2): 58-67.
- ^ "ZnO nanoparticles enhanced antibacterial activity of ciprofloxacin against Staphylococcus aureus and Escherichia coli". J Biomed Mater Res B. 93 (2): 557-61. 2010.[]
- ^ . quakeroats.com
- ^ Kim (2011). "Formation of polychlorinated dibenzo- p-dioxins/dibenzofurans (PCDD/Fs) from a refinery process for zinc oxide used in feed additives: A source of dioxin contamination in Chilean pork". Chemosphere. 82 (9): 1225-1229.
- ^ The Secret Lives of Colour. Londra: John Murray. 2016. s. 40. ISBN .
- ^ Kuhn, H. (1986) "Zinc White", pp. 169–186 in Artists’ Pigments. A Handbook of Their History and Characteristics, Vol. 1. L. Feller (ed.). Cambridge University Press, London.
- ^ Vincent van Gogh, 'Wheatfield with Cypresses, 1889 21 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., pigment analysis at ColourLex
- ^ Bouchez, Colette. "The Lowdown on Mineral Makeup". . 23 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ocak 2009.
- ^ US Environment Protection Agency: Sunscreen 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . What are the active Ingredients in Sunscreen – Physical Ingredients:"The physical compounds titanium dioxide and zinc oxide reflect, scatter, and absorb both UVA and UVB rays." A table lists them as providing extensive physical protection against UVA and UVB
- ^ Look Sharp While Seeing Sharp 25 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. NASA Scientific and Technical Information (2006). Retrieved 17 October 2009. JPL scientists developed UV-protective sunglasses using dyes and "zinc oxide, which absorbs ultraviolet light"
- ^ Schmidtmende, L (2007). "ZnO – nanostructures, defects, and devices". Materials Today. 10 (5): 40-48.
- ^ Klingshirn, C. (2007). "ZnO: Material, Physics and Applications". ChemPhysChem. 8 (6): 782-803.
- ^ Guedri-Knani (2004). "Photoprotection of poly(ethylene-naphthalate) by zinc oxide coating". Surface and Coatings Technology. 180–181: 71-75.
- ^ Moustaghfir (2004). "Sputtered zinc oxide coatings: structural study and application to the photoprotection of the polycarbonate". Surface and Coatings Technology. 180–181: 642-645.
- ^ Cowan, R. L. (2001). "BWR water chemistry?a delicate balance". Nuclear Energy. 40 (4): 245-252.
- ^ Robinson, Victor S. (1978) "Process for desulfurization using particulate zinc oxide shapes of high surface area and improved strength" ABD patent 4.128.619
- ^ Liu (2015). "Ultraviolet Lasers Realized via Electrostatic Doping Method". Scientific Reports. 5: 13641.
- ^ Zheng (2015). "Light-controlling, flexible and transparent ethanol gas sensor based on ZnO nanoparticles for wearable devices". Scientific Reports. 5: 11070.
- ^ Bakin (2007). "ZnMgO-ZnO quantum wells embedded in ZnO nanopillars: Towards realisation of nano-LEDs". Physica Status Solidi C. 4 (1): 158-161.
- ^ Bakin, A. (2010). "ZnO – GaN Hybrid Heterostructures as Potential Cost Efficient LED Technology". Proceedings of the IEEE. 98 (7): 1281-1287.
- ^ Look, D (2001). "Recent advances in ZnO materials and devices". Materials Science and Engineering B. 80 (1–3): 383-387.
- ^ Kucheyev (31 Mart 2003). "Ion-beam-produced structural defects in ZnO" (PDF). Physical Review B. 67 (9): 094115.[]
- ^ Li, Y. B. (2004). "ZnO nanoneedles with tip surface perturbations: Excellent field emitters". Applied Physics Letters. 84 (18): 3603.
- ^ Oh, Byeong-Yun (2006). "Transparent conductive Al-doped ZnO films for liquid crystal displays". Journal of Applied Physics. 99 (12): 124505-124505-4.
- ^ Nomura (2003). "Thin-Film Transistor Fabricated in Single-Crystalline Transparent Oxide Semiconductor". Science. 300 (5623): 1269-72.
- ^ Heo, Y. W. (2004). "Depletion-mode ZnO nanowire field-effect transistor". Applied Physics Letters. 85 (12): 2274.
- ^ Wang, H. T. (2005). "Hydrogen-selective sensing at room temperature with ZnO nanorods". Applied Physics Letters. 86 (24): 243503.
- ^ Tien, L. C. (2005). "Hydrogen sensing at room temperature with Pt-coated ZnO thin films and nanorods". Applied Physics Letters. 87 (22): 222106.
- ^ Mofor, A. Che (2005). "Magnetic property investigations on Mn-doped ZnO Layers on sapphire". Applied Physics Letters. 87 (6): 062501.
- ^ Keim, Brandon (13 Şubat 2008). . Wired News. CondéNet. 15 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- ^ Qin (2008). "Editor's summary: Nanomaterial: power dresser". Nature. 451 (7180): 809-813.
- ^ "New Small-scale Generator Produces Alternating Current By Stretching Zinc Oxide Wires". Science Daily. 10 Kasım 2008. 13 Kasım 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- ^ Zheng (2017). "Bio-inspired Murray materials for mass transfer and activity". Nature Communications. 8: 14921.
- ^ "Database of Select Committee on GRAS Substances (SCOGS) Reviews". 25 Mart 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2009.
- ^ . The Safety of Zinc Casting 11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Özgür (2005). . Journal of Applied Physics. 98 (4): 041301. 27 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- A. Bakin ve A. Waag "ZnO Epitaksiyal Büyüme" (28 sayfa) “Kapsamlı Yarıiletken Bilimi ve Teknolojisi” Bölümünde 6 Cilt Ansiklopedisi, ELSEVIER, editör: Pallab Bhattacharya, Roberto Fornari ve Hiroshi Kamimura,
- Baruah Sunandan (2009). "Hydrothermal growth of ZnO nanostructures". Science and Technology of Advanced Materials. 10 (1): 013001.
- Janisch Rebecca (2005). "Transition metal-doped TiO 2 and ZnO—present status of the field". Journal of Physics: Condensed Matter. 17 (27): R657-R689.
- Heo Y.W. (2004). "ZnO nanowire growth and devices". Materials Science and Engineering: R: Reports. 47 (1–2): 1-47.
- Klingshirn C (2007). "ZnO: From basics towards applications". Physica Status Solidi B. 244 (9): 3027-3073.
- Klingshirn C (Nisan 2007). "ZnO: material, physics and applications". ChemPhysChem. 8 (6): 782-803.
- Grace Lu Jia (2006). "Quasi-one-dimensional metal oxide materials—Synthesis, properties and applications". Materials Science and Engineering: R: Reports. 52 (1–3): 49-91.
- Xu Sheng (2011). "One-dimensional ZnO nanostructures: Solution growth and functional properties". Nano Research. 4 (11): 1013-1098.
- Xu Sheng (2011). "Oxide nanowire arrays for light-emitting diodes and piezoelectric energy harvesters". Pure and Applied Chemistry. 83 (12): 2171-2198.
Dış bağlantılar
- Çinkoit özellikleri26 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Uluslararası Kimyasal Güvenlik Kartı 020823 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- Kimyasal Tehlikeler için NIOSH Cep Kılavuzu11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- Pestisit Özellikleri Veribankasında Çinko oksit
- ColourLex'te çinko beyaz pigment21 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cinko oksit ZnO formulu ile gosterilen bir inorganik bilesik ZnO suda cozunmeyen beyaz bir tozdur ve yaygin olarak kaucuk plastik seramik cam cimento yaglayici boya merhem yapistirici sizdirmazlik maddesi pigment yiyecekler bataryalar ferritler yangin geciktiriciler ve ilk yardim bantlari gibi kullanim alanlarina sahiptir Mineral dogal olarak meydana gelmesine ragmen cogu cinko oksit sentetik olarak uretilir Cinko oksit AdlandirmalarIUPAC adiCinko oksitDiger adlarBeyaz cinko cinko kalamit felsefeci yunu Cin beyazi cinko cicegiTanimlayicilarCAS numarasi 1314 13 2 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChEBI CHEBI 36560ChemSpider 14122DrugBank DB09321ECHA InfoCard 100 013 839EC Numarasi 215 222 5Gmelin Referansi 13738KEGG C12570PubChem CID 14806RTECS numarasi ZH4810000UN numarasi 3077CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID7035016InChI InChI 1S O ZnSMILES Zn OOzelliklerMolekul formulu OMolekul kutlesi 81 406 g molGorunum Beyaz katiYogunluk 5 1 g cm3Erime noktasi 1974 ayrisir Kaynama noktasi 1974 ayrisirCozunurluk su icinde 0 0004 17 8 C YapiKristal yapiTetrahedralTermokimyaIsi sigasi C 40 3 J K 1mol 1Standart molar entropi S 298 43 7 0 4 J K 1mol 1Standart formasyon entalpisi DfH 298 350 5 0 3 kJ mol 1Patlayici verileriREFaktoru n1 2 013 n2 2 029TehlikelerNFPA 704 yangin karosu 210Parlama noktasi 1436Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 240 mg kg intraperitoneal rat 7950 mg kg rat oral NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 5 mg m3 fume TWA 15 mg m3 total dust TWA 5 mg m3 resp dust Aksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklari ZnO bulunan genis bantli bir yari iletkendir Oksijen bosluguna veya cinko gecis maddelerine bagli olarak yari iletkenlerin dogal yuklenmeleri n tipidir Bu yari iletken iyi seffaflik yuksek genis bant araligi ve oda sicakliginda guclu isildama dahil olmak uzere cesitli avantajlara sahiptir Bu ozellikler gelismekte olan uygulamalarda degerlidir ornegin sivi kristal ekranlardaki saydam elektrotlar enerji tasarrufu veya isi koruma saglayan pencereler ince film transistorleri ve isik yayan diyotlar gibi elektronikler Kimyasal ozelliklerSaf ZnO beyaz bir tozdur ancak dogada genellikle manganez ve saridan kirmiziya renk veren diger safsizliklar iceren bir nadir mineral olan olarak bulunur Kristalli cinko oksit termokromiktir havada isitildiginda beyazdan sariya donusur ve sogutmada beyaza doner Bu renk degisimine Zn1 xO yu olusturmak icin yuksek sicakliklarda 800 C de x 0 00007 cevreye kucuk miktarda oksijen verilmesi sebebiyle olur Cinko oksit bir amfoterik oksittir Suda neredeyse cozunmez ancak hidroklorik asit gibi cogu asitte cozunur ZnO 2 HCI ZnCl2 H2O Kati cinko oksit ayrica cinkoat verecek sekilde alkalilerde cozunur ZnO 2 NaOH Na2 H2O Zn OH 4 ZnO yaglardaki yag asitleriyle yavas reaksiyona girer ve karsilik gelen veya stearat gibi karboksilatlari uretir ZnO guclu bir cozeltisi ile karistirildiginda cimento benzeri urunler olusturur ve bunlar en iyi sekilde cinko hidroksi klorurler olarak tanimlanir Bu cimento discilikte kullanilmaktadir Hopeit ZnO ayrica fosforik asit ile islendiginde cimento benzeri bir malzeme olusturur ilgili malzemeler dis hekimliginde kullanilir Bu reaksiyon ile uretilen buyuk bir cinko fosfat tutkali Zn3 PO4 2 4H2O ZnO 1975 C de standart oksijen basinci ile cinko buhari ve oksijene ayrisir karbonla isitma oksiti cok daha dusuk bir sicaklikta yaklasik 950 C civarinda cinko buharina donusturur ZnO C Zn Buhar CO Cinko oksit aluminyum ve magnezyum tozlari ile siddetli sekilde tepkimeye girebilir isitma sirasinda klorlanmis kaucuk ve keten tohumu yagi ile yangin ve patlamaya neden olabilir Cinko sulfur vermek icin hidrojen sulfur ile reaksiyona girer Bu reaksiyon ticari olarak kullanilir ZnO H2S ZnS H2OFiziksel ozelliklerWurtzite yapisiBir cinkoblend birim hucresiYapisi Cinko oksit iki ana altigen ve kubik cinkoblend halinde kristallesir Wurtzite yapisi ortam kosullarinda en kararli ve bu nedenle en yaygin olanidir Cinkoblend formu kubik kafes yapili substratlar uzerinde ZnO buyutulerek stabilize edilebilir Her iki durumda da cinko ve oksit merkezleri Zn II icin en karakteristik geometri olan ZnO yaklasik 10 GPa olan nispeten yuksek basinclarda kaya tuzu motifine donusur Altigen ve cinkoblend polimorflarinin yoktur herhangi bir noktaya gore bir kristalin yansimasi onu kendine donusturmez Bu ve diger kafes simetri ozellikleri altigen ve cinkoblend ZnO nun piezoelektrikligi ve altigen ZnO nun ile sonuclanmaktadir Altigen yapi 6 mm ya da C6v nokta grubuna ve P63mc veya C6v4 sahiptir Kafes sabitleri a 3 25 A ve c 5 2 A c a orani 1 60 altigen hucre icin ideal degere c a 1 633 yakindir Cogugrup II VI maddeleri gibi ZnO buyuk olcude iyonik Zn2 O2 olarak baglanir mukabil yaricaplari Zn2 icin 0 074 ve O2 icin 0 140 nmdir Bu ozellik ZnO nun guclu piezoelektrikliginin yani sira yapisi yerine wurtzit olusumu tercihinden sorumludur Polar Zn O baglari nedeniyle cinko ve oksijen duzlemleri elektriksel olarak yukludur Elektriksel notrlugu korumak icin bu duzlemler cogu alakali maddede atomik seviyede kendilerini yeniden insa ederler fakat ZnO da bunu yapmazlar yuzeyleri atomik olarak duz saglamdir ve yeniden yapilanma gostermez ZnO nun bu anomalisi tam olarak aciklanmamistir Bununla birlikte wurtzoid yapilarini kullanan calismalar ZnO duzlemlerindeki yuklerin kokenine ek olarak yuzey duzlugunun kokenini ve ZnO wurtzite yuzeylerinde yeniden yapilanmanin olmadigini aciklamistir Mekanik ozellikler ZnO Mohs olceginde yaklasik olarak 4 5 kadar sertlige sahip nispeten yumusak bir malzemedir Elastik sabitleri gibi ilgili III V yari iletkenlerininkinden daha kucuktur Seramikler icin yuksek isi kapasitesi ve isi iletkenligi dusuk termal genlesme ve yuksek erime sicakligi ZnO icin faydalidir ZnO daki E2 optik fononu 10 K da alisilmadik derecede uzun omurlu 133 ps gosterir Tetrahedral olarak baglanmis yari iletkenler arasinda ZnO nun en yuksek piezoelektrik tensore sahip oldugu veya en azindan ve ile karsilastirilabilecekler arasinda oldugu belirtilmistir Bu ozellik buyuk bir elektromekanik kenetleme gerektiren bircok piezoelektrik uygulama icin cinko oksiti teknolojik olarak onemli bir malzeme yapar Elektriksel ozellikleri ZnO oda sicakliginda 3 3 eV ile nispeten buyuk bir dogrudan bant araligina sahiptir Buyuk bir bant boslugu ile iliskili avantajlar arasinda yuksek ariza voltajlari buyuk elektrik alanlarini surdurme yetenegi daha dusuk elektronik gurultu ve yuksek sicaklik ve yuksek guc kullanimi sayilabilir ZnO nun bant araligi ayrica veya ile alasimlanarak 3 4 eV e ayarlanabilir ZnO genellikle dopingleme olmasa bile bir karaktere sahiptir tipik olarak n tipi karakterin kokenidir ancak konu tartismalidir Teorik hesaplamalara dayanarak istem disi hidrojen ikamelerinin safsizliklardan sorumlu olduguna dair alternatif bir aciklama onerilmistir Kontrol edilebilir n tipi doping Zn nin Al Ga In gibi grup III elementleri veya oksijenin klorur veya iyot grup VII elementleri ile ikame edilmesiyle kolayca gerceklestirilir ZnO nun guvenilir dopingi zor olmaya devam etmektedir Bu sorun p tipi katki maddelerinin dusuk cozunurlugunden ve bunlarin bol miktarda n tipi safsizlik ile kapatilmasindan kaynaklanmaktadir Bu sorun ve de gozlenir Kendinden n tipi malzemede p tipinin olculmesi numunelerin homojen olmamasi nedeniyle karmasiktir P doping icin mevcut sinirlamalar ZnO nun elektronik ve optoelektronik uygulamalarini sinirlar bu uygulamalar genellikle n tipi ve p tipi malzemelerin kesismesini gerektirir Bilinen p tipi katki maddeleri arasinda bakir ve gumuse ek olarak grup I elemanlari Li Na K grup V elemanlari N P ve As bulunur Bununla birlikte bunlarin bircogu derin alicilar olusturur ve oda sicakliginda onemli p tipi iletim uretmez ZnO nun sicakliga gore buyuk olcude degisir ve 80 K da maksimum 2000 cm2 V s dir Delik hareketliligi hakkindaki veriler az bulunmakla beraber 5 30 cm2 V s araliginda degisir Varistor olarak hareket eden ZnO diskleri aktif maddesidir UretimEndustriyel kullanim icin ZnO uc ana islemle yilda 105 ton seviyelerinde uretilmektedir Dolayli islem Dolayli veya Fransiz isleminde metalik cinko grafit bir potada eritilir ve 907 C genelde yaklasik 1000 C nin uzerindeki sicakliklarda buharlastirilir Cinko buhari havadaki oksijen ile reaksiyona girerek ZnO yu verir sicakliginda bir dusus ve parlak isildama gozlemlenir Cinko oksit parcaciklari bir sogutma kanalina tasinir ve bir torba evde toplanir Bu dolayli yontem 1844 te LeClaire Fransa tarafindan populerlestirildi ve bu nedenle yaygin olarak Fransiz sureci olarak biliniyor Sonuc urun ortalama 0 1 ile birkac mikrometre buyuklugunde aglomere cinko oksit parcaciklarindan olusur Agirlik olarak dunyadaki cinko oksidin cogu Fransiz prosesi ile uretilmektedir Dogrudan islem Dogrudan veya Amerikan sureci veya izabe yan urunleri gibi cesitli kontamine cinko kompozitler ile baslar Cinko onculeri daha sonra dolayli islemde oldugu gibi oksitlenen cinko buhari uretmek icin antrasit gibi bir karbon kaynagi ile isitilarak indirgenir Kaynak malzemenin daha dusuk safligi nedeniyle nihai urun dolayli olana kiyasla dogrudan islemde daha dusuk kalitededir Islak kimyasal islem Az miktarda endustriyel uretim veya cokeltildigi sulu cinko tuz cozeltileri ile baslayan islak kimyasal islemleri icerir Kati cokelti daha sonra 800 C civarindaki sicakliklarda kalsine edilir Laboratuvar sentezi Sentetik ZnO kristallerinin kirmizi ve yesil renkleri farkli oksijen boslugu konsantrasyonlarindan kaynaklanmaktadir Bilimsel calismalar ve nis uygulamalar icin ZnO uretmek icin cok sayida ozel yontem mevcuttur Bu yontemler elde edilen ZnO formuna yigin ince film sicakliga dusuk yani oda sicakligina yakin veya yuksek yani T 1000 C surec tipine buhar birikimi veya cozeltiden buyume ve diger parametrelere gore siniflandirilabilir Buyuk tek kristaller bircok santimetrekupte gaz tasima buhar faz birikimi veya eriyik buyumesi ile buyutulebilir Bununla birlikte ZnO nun yuksek buhar basinci nedeniyle eriyikten gelen buyume problemlidir Gaz nakliyle buyumenin kontrol edilmesi zordur ve hidrotermal yontemi tercih edilir Ince filmler kimyasal buhar biriktirme puskurtme sentezi sprey piroliz vb yontemlerle uretilebilir Siradan beyaz toz halinde cinko oksit bir sodyum bikarbonat cozeltisinin bir cinko anot ile elektroliz edilmesi yoluyla laboratuvarda uretilebilir Cinko hidroksit ve hidrojen gazi cikar Isitma uzerine cinko hidroksit cinko okside ayrisir Zn 2 H2O Zn OH 2 H2Zn OH 2 ZnO H2OZnO nanoyapilari ZnO nanoyapilari tetrapodlar nanokusaklar nanocicekler nano partikuller vs cesitli morfolojik yapilardan sentezlenebilir Nanoyapilar yukarida belirtilen tekniklerin coguyla belirli kosullarda ve ayrica elde edilebilir Sentez tipik olarak yaklasik 90 C sicakliklarda esmolar sulu bir cinko nitrat ve heksamin cozeltisi icerisinde gerceklestirilir heksamin bazik ortami saglar Polietilen glikol veya polietilenimin gibi bazi katki maddeleri ZnO nanotellerinin en boy oranini gelistirebilir ZnO nanotellerinin yuklenmesi buyume cozeltisine baska metal nitratlar eklenerek elde edilmistir Elde edilen nanoyapilarin morfolojisi oncu bilesim cinko konsantrasyonu ve pH gibi veya termal isleme sicaklik ve isitma hizi gibi iliskin parametreler degistirilerek ayarlanabilir Onceden ekilmis silikon cam ve substratlari uzerindeki hizalanmis ZnO nanotelleri temel ortamlarda cinko nitrat ve gibi sulu cinko tuzlari kullanilarak buyutulmustur ZnO ile alt tabakalarin ekilmesi sentez sirasinda ZnO kristalinin homojen cekirdeklenmesi icin alanlar yaratir Yaygin on tohumlama yontemleri arasinda kristalitlerinin yerinde termal ayrismasi ZnO nanopartikullerinin spin kaplanmasi ve ZnO ince filmlerinin birakilmasi icin fiziksel buhar biriktirme yontemlerinin kullanilmasi yer alir On tohumlama buyume oncesi cekirdeklesme bolgelerini belirlemek icin elektron isini litografisi ve nanosfer litografisi gibi yukaridan asagiya modelleme yontemleri ile birlikte gerceklestirilebilir Hizalanmis ZnO nanotelleri boyaya duyarli gunes pillerinde ve alan emisyon cihazlarinda kullanilabilir TarihCinko bilesikleri muhtemelen erken insanlar tarafindan hem islenmis hem islenmemis formlarda boya veya tibbi merhem olarak kullanilmistir ancak bilesimleri belirsizdir M O 500 den once veya daha once oldugu dusunulen Hint tip metni cinko oksit oldugu tahmin edilen Pushpanjan in gozler ve acik yaralar icin bir merhem olarak kullanimindan bahsedilmistir Cinko oksit merhem Yunan doktor Dioscorides MS 1 yuzyil tarafindan da belirtilmistir Galen Ibn i Sina nin El Kanun fi t Tib da da belirttigi gibi cinko oksit ile Ulsere kanserlerin tedavisini onermistir Cinko oksit artik cilt kanseri tedavisinde kullanilmamaktadir ancak bebek kepek onleyici sampuanlara ve antiseptik merhemlere karsi bebek pudrasi ve kremler gibi urunlerde hala bir bilesen olarak kullanilmaktadir Romalilar bakirin cinko oksit ile reaksiyona sokuldugu bir sementasyon islemiyle MO 200 yilina kadar onemli miktarda pirinc cinko ve bakir alasimi urettiler Cinko oksidin bir saft firininda cinko cevherinin isitilmasiyla uretildigi dusunulmektedir Bu metalik cinko yu buhar olarak serbest birakarak bacada yukselmesi ve oksitlenerek yogunlasmasiyla olusur Bu surec Dioscorides tarafindan MS 1 yuzyilda tanimlanmistir Cinko oksit ayrica MO ilk binyilin ikinci yarisindan kalma Hindistan daki Zawar daki cinko madenlerinden de geri kazanilmistir Bu muhtemelen ayni sekilde yapilmis ve pirinc uretmek icin kullanilmistir 12 ile 16 yuzyil arasinda cinko ve cinko oksit dogrudan sentez surecinin ilkel bir formu kullanilarak Hindistan da tanindi ve uretildi Hindistan dan cinko uretimi 17 yuzyilda Cin e tasindi 1743 yilinda ilk Avrupa cinko izabe tesisi Ingiltere nin Bristol sehrinde kuruldu Cinko oksidin cinko beyazi ana kullanimi boyalarda ve merhemlere bir katki maddesi olarak olmustur Cinko beyazi 1834 te yagli boya tablolarinda pigment olarak kabul edildi ancak yag ile iyi karismadi Bu sorun ZnO sentezi optimize edilerek cozuldu 1845 te Paris teki LeClaire yagli boyayi buyuk olcekte uretiyordu ve 1850 de Avrupa capinda cinko beyazi uretiliyordu Cinko beyaz boya basarisi geleneksel beyaz kursun uzerindeki avantajlarindan kaynaklanmistir cinko beyazi gunes isiginda kalicidir kukurt iceren hava ile kararmaz toksik degildir ve daha ekonomiktir Cinko beyazi cok temiz oldugu icin diger renklerle renk tonlari yapmak icin degerlidir ancak diger renklerle karistirildiginda oldukca kirilgan kuru bir film yapar Ornegin 1890 larin sonunda ve 1900 lerin basinda bazi sanatcilar yagli boya tablolari icin cinko beyazi kullandilar Tum bu resimler yillar boyunca catlaklar gelistirdi Son zamanlarda cinko oksidin cogu kaucuk endustrisinde korozyona karsi koymak icin kullanildi 1970 lerde ZnO nun ikinci en buyuk uygulamasi fotokopi idi Fransiz islemi ile uretilen yuksek kaliteli ZnO fotokopi kagidina dolgu maddesi olarak ilave edildi Bu uygulama yakinda titanyum ile degistirildi UygulamalarCinko oksit tozunun uygulamalari coktur ve ana olanlar asagida ozetlenmistir Cogu uygulama diger cinko bilesiklerinin oncusu olarak oksidin reaktivitesinden yararlanir Malzeme bilimi uygulamalari icin cinko oksit yuksek kirilma indisine yuksek termal iletkenlige baglamaya antibakteriyel ve UV koruma ozelliklerine sahiptir Sonuc olarak plastikler seramikler cam cimento kaucuk yaglayicilar boyalar merhemler yapistirici sizdirmazlik malzemeleri beton imalati pigmentler gidalar piller ferritler yangin geciktiriciler vb amaclarla kullanilmistir Kaucuk uretimi ZnO kullaniminin 50 ile 60 i kaucuk endustrisindedir Stearik asit ile birlikte cinko oksit kaucugun vulkanizasyonunda kullanilir gt ZnO katkisi ayrica kaucugu mantarlardan tibbi uygulamalara bakiniz ve UV isigindan korur Seramik endustrisi Seramik endustrisi ozellikle seramik sir ve frit bilesimlerinde onemli miktarda cinko oksit tuketir ZnO nun nispeten dusuk genlesme katsayisi nispeten yuksek isi kapasitesi termal iletkenligi ve yuksek sicaklik stabilitesi seramik uretiminde arzu edilen ozelliklerdir ZnO sirlarin mine ve seramik formulasyonlarinin erime noktasini ve optik ozelliklerini etkiler Dusuk genlesme ikincil aki sicakligin bir fonksiyonu olarak viskozitedeki degisikligi azaltarak camlarin esnekligini arttirir ve delinmeyi ve titremeyi onlemeye yardimci olur BaO ve PbO yerine ZnO kullanilarak isi kapasitesi azalir ve termal iletkenlik artar Kucuk miktarlarda cinko parlak ve kirilgan yuzeylerin gelisimini gelistirir Bununla birlikte orta ila yuksek miktarlarda mat ve kristal yuzeyler uretir Renk ile ilgili olarak cinko karmasik bir etkiye sahiptir Ilac Cinko oksitin 0 5 Fe2O3 ile karisimi olarak adlandirilir ve kalamin losyonu olarak kullanilir Iki mineral ve tarihte olarak adlandirilmistir bir ligand ile karistirildiginda dis hekimliginde ve protez olarak uygulamalari olan olusur ZnO nun temel ozelliklerini yansitan oksidin ince parcaciklari koku giderici ve antibakteriyel ozelliklere sahiptir ve bu nedenle pamuklu kumas kaucuk agiz bakim urunleri ve gida ambalaji gibi malzemelere eklenir Dokme malzemeye kiyasla ince parcaciklarin gelistirilmis antibakteriyel etkisi ZnO ya ozel degildir ve gumus gibi diger malzemeler icin gozlenir Bu ozellik ince parcaciklarin artan yuzey alanindan kaynaklanir Cinko oksit dermatit egzamaya bagli kasinti bebek bezi dokuntusu ve akne gibi cesitli cilt durumlarini tedavi etmek icin yaygin olarak kullanilir Bebek tedavi etmek icin kremi kepek onleyici sampuanlar antiseptik merhemler bebek pudrasi ve gibi urunlerde kullanilir Ayrica sporcular tarafindan egzersiz sirasinda yumusak doku hasarini onlemek icin bandaj olarak kullanilan banttaki cinko oksit bant olarak adlandirilir bir bilesendir Cinko oksit gunes yanigi ve ultraviyole isigin ciltte neden oldugu diger zararlara karsi kullanilan merhemler kremler ve losyonlarda kullanilabilir En genis spektrumlu UVA ve UVB emicidir ABD Gida ve Ilac Idaresi FDA gunesten tam koruyucu olarak kullanim icin onaylanmistir ve isiga karsi stabildir fotostabil madde olarak kullanildiginda cinko oksit hem UVA 320 400 nm hem UVB 280 320 nm ultraviyole isik isinlarini bloke eder Cinko oksit ve diger en yaygin fiziksel titanyum dioksit tahris edici olmayan alerjik olmayan ve olmayan olarak kabul edilir Bununla birlikte cinko oksitten gelen cinko cilde hafifce emilir Pek cok gunes koruyucu cinko oksit nanoparcaciklari kullanir titanyum dioksit nanoparcaciklari ile birlikte cunku bu tur kucuk parcaciklar isigi sacmaz ve bu nedenle beyaz gorunmez Cilt tarafindan emilebilecekleri endisesi olmustur 2010 yilinda yayinlanan bir calismada 5 gun boyunca insan cildine uygulanan ZnO nanoparcaciklarindan kaynakli venoz kan orneklerinde 0 23 ile 1 31 ortalama 0 42 kan cinko seviyesinin arttigi gorulmustur ayrica idrar orneklerinde de izlerin bulundugu saptanmistir Buna muteakip 2011 deki tibbi literaturun kapsamli bir derlemesi literaturde sistemik absorpsiyon kaniti bulunamadigini belirtmektedir Cinko oksit nanoparcaciklari siprofloksasinin antibakteriyel aktivitesini artirabilir Ortalama buyuklugu 20 nm ve 45 nm arasinda degisen nano ZnO siprofloksasinin in vitro olarak Staphylococcus aureus ve Escherichia coli ye karsi antibakteriyel aktivitesini artirabilir Bu nanomalzemenin arttirici etkisi tum test turlerine karsi konsantrasyona baglidir Bu etkinin iki nedeni olabilir Birincisi cinko oksit nanoparcaciklari bakterilerde direnc saglamak icin gelistirilen ve bir hucreden hidrofilik florokinolonlarin aracilik eden pompalama aktivitesine sahip olan NorA proteinine mudahale edebilir Ikincisi cinko oksit nanoparcaciklari hucreye nufuz etmesinden sorumlu olan Omf proteinine mudahale edebilir Sigara filtreleri Cinko oksit bir bilesenidir Komur emprenye edilmis cinko oksit ve demir oksit iceren filtreler sigara dumaninin aromasini bozmadan onemli miktarda hidrojen siyanur HCN ve hidrojen sulfit H2S Gida katki maddesi Cinko oksit kahvaltilik tahillar da dahil olmak uzere bircok gida urunune gerekli bir besin olan cinko kaynagi olarak eklenir Cinko sulfat da ayni amacla kullanilir Bazi hazir ambalajli gidalar besin olarak tasarlanmamis olsa bile eser miktarda ZnO icerir cinko oksit domuz eti ihracatinda dioksin kontaminasyonuna baglanmistir Kontaminasyonun domuz yeminde kullanilan dioksin kontamine cinko oksitten kaynaklandigi bulunmustur Pigment Cinko beyazi boyalarda pigment olarak kullanilir ve daha opaktir ancak titanyum dioksitten daha az opaktir Kagit kaplamalarinda da kullanilir Cin beyazi sanatcilarin pigmentlerinde kullanilan ozel bir cinko beyazi sinifidir Yagli boyada bir pigment olarak cinko beyazinin cinko oksit kullanimi 18 yuzyilin ortalarinda basladi Kismen zehirli yerini aldi ve Bocklin Van Gogh Manet Munch ve digerleri gibi ressamlar tarafindan kullanildi Ayni zamanda mineral makyajin ana bilesenidir CI 77947 UV emici Mikronize ve nano olcekli cinko oksit ve titanyum dioksit UVA ve UVB ultraviyole radyasyonuna karsi guclu koruma saglar ve olarak kullanilir Ayrica Jet Propulsion Laboratory de JPL calisan bilim adamlarinin arastirmasini takiben uzayda kullanilmak uzere UV blokajli gunes gozluklerde ve kaynak yaparken koruma icin kullanilmistir Kaplamalar Cinko oksit tozu iceren boyalar uzun zamandir metaller icin asinma onleyici kaplamalar olarak kullanilmaktadir Ozellikle galvanizli demir icin etkilidirler Demirin korunmasi zordur cunku organik kaplamalarla tepkimesi kirilganliga ve yapisma eksikligine yol acar Cinko oksit boyalar bu yuzeylerde esneklik ve yapismalarini yillarca korur Cokca aluminyum galyum veya indiyum ile n tipi katkili ZnO saydam ve iletkendir seffaflik 90 en dusuk ozdirenc 10 4 W cm ZnO Al kaplamalar enerji tasarruflu veya isiya dayanikli pencereler icin kullanilir Kaplama spektrumun gorunur kismina izin verir ancak pencerenin hangi tarafinda kaplama olduguna bagli olarak ya kizilotesi IR radyasyonu odaya geri yansitir enerji tasarrufu veya IR radyasyonunun odaya girmesine izin vermez PEN gibi plastikler cinko oksit kaplama uygulanarak korunabilir Kaplama PEN ile oksijen difuzyonunu azaltir Cinko oksit katmanlari dis mekan uygulamalarinda polikarbonat uzerinde de kullanilabilir Kaplama polikarbonati gunes radyasyonundan korur ve oksidasyon hizini ve foto sararmayi azaltir Nukleer reaktorlerde korozyon onleme 64 Zn de atom kutlesi 64 olan tukenmis cinko oksit nukleer basincli su reaktorlerinde korozyonun onlenmesinde kullanilir Tukenme gereklidir cunku 64Zn reaktor notronlari tarafindan isinlama altinda radyoaktif 65Zn ye donusturulur Metan islahi Cinko oksit ZnO sulfur bilesiklerinin hidrojenasyonundan sonra dogal gazdan hidrojen sulfur H2S uzaklastirmak icin once bir on asama basamagi olarak kullanilir aksi takdirde hidrojen sulfur katalizorun zehirlenmesine sebep verir 230 430 C 446 806 F arasi sicakliklarda H2S asagidaki reaksiyon ile suya donusturulur H2S ZnO H2O ZnS Cinko sulfur ZnS cinko oksit tuketildiginde taze cinko oksit ile degistirilir Potansiyel uygulamalarElektronik Calisan bir ZnO UV lazer diyotunun ve ilgili cihaz yapisinin fotografi ZnO nanorodlarina ve ic yapisina dayanan esnek gaz sensoru ITO ve polietilen tereftalat icin PET anlamina gelir ZnO nun genis dogrudan bant araligi vardir oda sicakliginda 3 37 eV veya 375 nm Bu nedenle en yaygin potansiyel uygulamalari lazer diyotlarda ve isik yayan diyotlarda LED olmaktadir ZnO nun bazi optoelektronik uygulamalari benzer bir bant bosluguna sahip olan oda sicakliginda 3 4 eV ile cakisir GaN ile karsilastirildiginda ZnO daha buyuk bir eksiton baglama enerjisine 60 meV oda sicakligi termal enerjisinin 2 4 kati sahiptir bu da ZnO dan parlak oda sicakligi emisyonu ile sonuclanir ZnO LED uygulamalari icin GaN ile birlestirilebilir Ornegin tabakasi ve ZnO nanoyapilari daha iyi isik cikisi saglar ZnO nun elektronik uygulamalar icin uygun olan diger ozellikleri arasinda yuksek enerjili radyasyona karsi kararliligi ve islak kimyasal daglama ile sekillenebilme olasiligi bulunmaktadir Radyasyon direnci ZnO yu uzay uygulamalari icin uygun bir aday yapar ZnO elektronik olarak pompalanan UV lazer kaynagi uretmek icin alaninda en umut verici adaydir ZnO nanorodlarinin sivri uclari bir elektrik alaninin guclu bir sekilde artmasina neden olur Bu nedenle olarak kullanilabilirler Aluminyum katkili ZnO katmanlari seffaf elektrotlar olarak kullanilir Zn ve Al bilesenleri genel olarak kullanilan ITO kiyasla cok daha ucuz ve daha az toksiktir Ticari olarak piyasaya surulmeye baslanan bir uygulama gunes hucreleri veya sivi kristal ekranlar icin on kontak olarak ZnO nun kullanilmasidir Seffaf ince film transistorler TTFT ZnO ile uretilebilir Alan etkili transistor olarak ap n birlesme gerekmeyebilir Bu sekilde ZnO p tipi katkilama problemi onler Alan etkili transistorlerin bazilari iletken kanal olarak ZnO nanorodlarini kullanir Cinko oksit nanorod sensoru gaz molekullerinin nedeniyle cinko oksit gecen elektrik akimindaki degisiklikleri tespit eden cihazlardir Hidrojen gazina secicilik nanorod yuzeyine Pd kumeleri serpilerek saglanmistir Pd ilavesi hidrojen molekullerinin atomik hidrojene katalitik ayrismasinda etkili oldugu ve sensor cihazinin hassasiyetinin arttigi gorulmektedir Sensor oda sicakliginda milyonda 10 parcaya kadar hidrojen konsantrasyonlarini tespit ederken oksijene cevap vermez Spintronik ZnO spintronik uygulamalari icin de dusunulmustur 1 10 manyetik iyon Mn Fe Co V vb ile yuklendiginde ZnO oda sicakliginda bile ferromanyetik hale gelebilir ZnO Mn de bu tur oda sicakligi ferromanyetizmasi gozlenmistir ancak matrisin kendisinden mi yoksa ikincil oksit fazlarindan mi kaynaklandigi henuz net degildir Piezoelektriklik ZnO ile kaplanmis tekstil elyaflarindaki piezoelektrikligin ruzgar veya vucut hareketlerinden kaynaklanan gunluk mekanik stres ile kendi kendine calisan nanosistemleri uretebildigi gosterilmistir 2008 yilinda Georgia Teknoloji Enstitusu nun Nanoyapi Karakterizasyonu Merkezi cinko oksit nanotelleri uzatarak ve serbest birakarak alternatif akim saglayan bir elektrik ureten cihaz esnek sarj pompasi jeneratoru olarak adlandirilir urettigini bildirdi Bu mini jenerator 45 milivolta kadar salinan bir voltaj yaratarak uygulanan mekanik enerjinin yuzde yedisine yakinini elektrige donusturur Arastirmacilar 0 2 0 3 uzunlugunda 3 ile 5 mikrometre arasinda genisligi bulunan teller kullandilar ancak cihaz daha kucuk boyuta olceklendirilebilir Li ion pilin anodu olarak ZnOLi ion pil ZnO ucuz biyolojik olarak uyumlu ve cevre dostu oldugu icin lityum iyon pil icin umut verici bir anot malzemesidir ZnO CoO 715 mAh g 1 NiO 718 mAh g 1 ve CuO 674 mAh g 1 gibi diger bircok gecis metali oksidinden daha yuksek teorik kapasiteye 978 mAh g 1 sahiptir EmniyetBir gida katki maddesi olarak cinko oksit ABD FDA nin veya GRAS maddeleri olarak bilinen listesinde yer alir Cinko oksidin kendisi toksik degildir bununla birlikte cinko veya cinko alasimlari eritildiginde ve yuksek sicaklikta oksitlendiginde uretilen cinko oksit dumanlarinin solunmasi tehlikelidir Pirinc erime noktasi cinkonun kaynama noktasina yakin oldugu icin bu sorun pirinc eritilirken meydana gelir Galvanizli cinko kapli celigin kaynagi yapilirken de meydana gelen havadaki cinko okside maruz kalmak adi verilen sinir hastaligina neden olabilir Bu nedenle genellikle galvanizli celik kaynak yapilmaz veya once cinko cikarilir Ayrica bakinizCinkoKaynakca a b c d Haynes p 4 100 Haynes p 4 144 Zinc oxide 12 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chem sis nlm nih gov Retrieved on 2015 11 17 a b De Liedekerke Marcel 2006 2 3 Zinc Oxide Zinc White Pigments Inorganic 1 in Ullmann s Encyclopdia of Industrial Chemistry Wiley VCH Weinheim DOI 10 1002 14356007 a20 243 pub2 Uluslararasi Mesleki Guvenlik ve Saglik Bilgi Merkezi BDT 23 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Katilimcisi 25 Ocak 2009 Cinko oksit 22 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde hazard com Erisim tarihi 25 Ocak 2009 Rene Smeets Lou van der Sluis Mirsad Kapetanovic David F Peelo Anton Janssen Switching in Electrical Transmission and Distribution Systems 13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2014 p 316 Mukund R Patel Introduction to Electrical Power and Power Electronics 13 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2012 p 247 Miao L 2007 Synthesis microstructure and photoluminescence of well aligned ZnO nanorods on Si substrate Science and Technology of Advanced Materials 8 6 443 447 Xu S 2011 One dimensional ZnO nanostructures Solution growth and functional properties Nano Res 4 11 1013 1098 Zhou 2008 Hydrothermal synthesis of ZnO nanorod arrays with the addition of polyethyleneimine Materials Research Bulletin 43 8 9 2113 2118 Cui 15 Nisan 2006 Synthesis and magnetic properties of Co doped ZnO nanowires Journal of Applied Physics 99 8 08M113 Elen 2009 Hydrothermal synthesis of ZnO nanorods a statistical determination of the significant parameters in view of reducing the diameter Nanotechnology 20 5 055608 Greene 2003 Low Temperature Wafer Scale Production of ZnO Nanowire Arrays Angew Chem Int Ed 42 26 3031 3032 Wu Wan Yu 2009 Effects of Seed Layer Characteristics on the Synthesis of ZnO Nanowires Journal of the American Ceramic Society 92 11 2718 2723 Greene L E 2005 General Route to Vertical ZnO Nanowire Arrays Using Textured ZnO Seeds Nano Letters 5 7 1231 1236 Hua Guomin 2008 Fabrication of ZnO nanowire arrays by cycle growth in surfactantless aqueous solution and their applications on dye sensitized solar cells Materials Letters 62 25 4109 4111 Lee 7 Mayis 2009 Density controlled growth and field emission property of aligned ZnO nanorod arrays Applied Physics A 97 2 403 408 Zinc in India 2000 years of zinc and brass British Museum 1998 s 27 ISBN 978 0 86159 124 4 a b Mining and Metallurgy chapter 4 The Oxford Handbook of Engineering and Technology in the Classical World Oxford University Press 2008 ss 111 112 ISBN 978 0 19 518731 1 Breast Cancer Atlas of Clinical Oncology PMPH USA 2005 s 3 ISBN 978 1550092721 a b Breast Cancer Cause Prevention Cure Tekline Publishing 2007 s 83 ISBN 978 0 9554221 0 2 zinc Encyclopaedia Britannica 2009 30 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica 10 March 2009 Craddock 2009 The origins and inspirations of zinc smelting Journal of Materials Science 44 9 2181 2191 General Information of Zinc from the National Institute of Health WHO and International Zinc Association 14 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 10 March 2009 Zinc white 26 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde webexhibits org Retrieved 10 March 2009 Sanchez Pescador 11 Subat 1988 The nucleotide sequence of the tetracycline resistance determinant tetM from Ureaplasma urealyticum Nucleic Acids Research 16 3 1216 7 a b Moezzi 2012 Review Zinc oxide particles Synthesis properties and applications Chemical Engineering Journal 185 186 1 22 Zinc Oxide Rediscovered New York The New Jersey Zinc Company 1957 Zinc Oxide Properties and Applications New York International Lead Zinc Research Organization 1976 Introduction to Dental Materials 2d Elsevier Health Sciences 2002 ISBN 978 0 7234 3215 9 Padmavathy Nagarajan 2008 Enhanced bioactivity of ZnO nanoparticles an antimicrobial study Science and Technology of Advanced Materials 9 3 035004 ten Cate Feb 2013 Contemporary perspective on the use of fluoride products in caries prevention British Dental Journal 214 4 161 7 Rosin Grget Nov 2013 The cariostatic mechanisms of fluoride Acta Medica Academica 42 2 179 88 Li Qun 2007 Durability of nano ZnO antibacterial cotton fabric to sweat Journal of Applied Polymer Science 103 412 416 Saito M 1993 Antibacterial Deodorizing and UV Absorbing Materials Obtained with Zinc Oxide ZnO Coated Fabrics Journal of Industrial Textiles 23 2 150 164 Akhavan Omid 2009 Enhancement of antibacterial properties of Ag nanorods by electric field Science and Technology of Advanced Materials 10 1 015003 British National Formulary 2008 Hughes G 1988 Zinc oxide tape a useful dressing for the recalcitrant finger tip and soft tissue injury Arch Emerg Med 5 4 223 7 Dhatu 10 Ekim 2019 22 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ekim 2019 mycpss com 27 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2018 More B D 2007 Physical sunscreens On the comeback trail Indian Journal of Dermatology Venereology and Leprology 73 2 80 5 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2020 Sunscreen U S Food and Drug Administration 16 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2020 Mitchnick 1999 Microfine zinc oxide Z cote as a photostable UVA UVB sunblock agent Journal of the American Academy of Dermatology 40 1 85 90 The New York Times 10 Haziran 2009 15 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2020 Agren MS 2009 Percutaneous absorption of zinc from zinc oxide applied topically to intact skin in man Dermatologica 180 1 36 9 PDF 19 Agustos 2009 7 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2010 Nano tech sunscreen presents potential health risk ABC News 18 Aralik 2008 13 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2010 Gulson 2010 Small Amounts of Zinc from Zinc Oxide Particles in Sunscreens Applied Outdoors Are Absorbed through Human Skin Toxicological Sciences 118 1 140 149 Burnett 2011 Current sunscreen controversies A critical review Photodermatology Photoimmunology amp Photomedicine 27 2 58 67 ZnO nanoparticles enhanced antibacterial activity of ciprofloxacin against Staphylococcus aureus and Escherichia coli J Biomed Mater Res B 93 2 557 61 2010 olu kirik baglanti quakeroats com Kim 2011 Formation of polychlorinated dibenzo p dioxins dibenzofurans PCDD Fs from a refinery process for zinc oxide used in feed additives A source of dioxin contamination in Chilean pork Chemosphere 82 9 1225 1229 The Secret Lives of Colour Londra John Murray 2016 s 40 ISBN 9781473630819 Kuhn H 1986 Zinc White pp 169 186 in Artists Pigments A Handbook of Their History and Characteristics Vol 1 L Feller ed Cambridge University Press London 978 0521303743 Vincent van Gogh Wheatfield with Cypresses 1889 21 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde pigment analysis at ColourLex Bouchez Colette The Lowdown on Mineral Makeup 23 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ocak 2009 US Environment Protection Agency Sunscreen 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde What are the active Ingredients in Sunscreen Physical Ingredients The physical compounds titanium dioxide and zinc oxide reflect scatter and absorb both UVA and UVB rays A table lists them as providing extensive physical protection against UVA and UVB Look Sharp While Seeing Sharp 25 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde NASA Scientific and Technical Information 2006 Retrieved 17 October 2009 JPL scientists developed UV protective sunglasses using dyes and zinc oxide which absorbs ultraviolet light Schmidtmende L 2007 ZnO nanostructures defects and devices Materials Today 10 5 40 48 Klingshirn C 2007 ZnO Material Physics and Applications ChemPhysChem 8 6 782 803 Guedri Knani 2004 Photoprotection of poly ethylene naphthalate by zinc oxide coating Surface and Coatings Technology 180 181 71 75 Moustaghfir 2004 Sputtered zinc oxide coatings structural study and application to the photoprotection of the polycarbonate Surface and Coatings Technology 180 181 642 645 Cowan R L 2001 BWR water chemistry a delicate balance Nuclear Energy 40 4 245 252 Robinson Victor S 1978 Process for desulfurization using particulate zinc oxide shapes of high surface area and improved strength ABD patent 4 128 619 Liu 2015 Ultraviolet Lasers Realized via Electrostatic Doping Method Scientific Reports 5 13641 Zheng 2015 Light controlling flexible and transparent ethanol gas sensor based on ZnO nanoparticles for wearable devices Scientific Reports 5 11070 Bakin 2007 ZnMgO ZnO quantum wells embedded in ZnO nanopillars Towards realisation of nano LEDs Physica Status Solidi C 4 1 158 161 Bakin A 2010 ZnO GaN Hybrid Heterostructures as Potential Cost Efficient LED Technology Proceedings of the IEEE 98 7 1281 1287 Look D 2001 Recent advances in ZnO materials and devices Materials Science and Engineering B 80 1 3 383 387 Kucheyev 31 Mart 2003 Ion beam produced structural defects in ZnO PDF Physical Review B 67 9 094115 olu kirik baglanti Li Y B 2004 ZnO nanoneedles with tip surface perturbations Excellent field emitters Applied Physics Letters 84 18 3603 Oh Byeong Yun 2006 Transparent conductive Al doped ZnO films for liquid crystal displays Journal of Applied Physics 99 12 124505 124505 4 Nomura 2003 Thin Film Transistor Fabricated in Single Crystalline Transparent Oxide Semiconductor Science 300 5623 1269 72 Heo Y W 2004 Depletion mode ZnO nanowire field effect transistor Applied Physics Letters 85 12 2274 Wang H T 2005 Hydrogen selective sensing at room temperature with ZnO nanorods Applied Physics Letters 86 24 243503 Tien L C 2005 Hydrogen sensing at room temperature with Pt coated ZnO thin films and nanorods Applied Physics Letters 87 22 222106 Mofor A Che 2005 Magnetic property investigations on Mn doped ZnO Layers on sapphire Applied Physics Letters 87 6 062501 Keim Brandon 13 Subat 2008 Wired News CondeNet 15 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2020 Qin 2008 Editor s summary Nanomaterial power dresser Nature 451 7180 809 813 New Small scale Generator Produces Alternating Current By Stretching Zinc Oxide Wires Science Daily 10 Kasim 2008 13 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2020 Zheng 2017 Bio inspired Murray materials for mass transfer and activity Nature Communications 8 14921 Database of Select Committee on GRAS Substances SCOGS Reviews 25 Mart 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2009 The Safety of Zinc Casting 11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ozgur 2005 Journal of Applied Physics 98 4 041301 27 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2020 A Bakin ve A Waag ZnO Epitaksiyal Buyume 28 sayfa Kapsamli Yariiletken Bilimi ve Teknolojisi Bolumunde 6 Cilt Ansiklopedisi ELSEVIER editor Pallab Bhattacharya Roberto Fornari ve Hiroshi Kamimura 978 0 444 53143 8 Baruah Sunandan 2009 Hydrothermal growth of ZnO nanostructures Science and Technology of Advanced Materials 10 1 013001 Janisch Rebecca 2005 Transition metal doped TiO 2 and ZnO present status of the field Journal of Physics Condensed Matter 17 27 R657 R689 Heo Y W 2004 ZnO nanowire growth and devices Materials Science and Engineering R Reports 47 1 2 1 47 Klingshirn C 2007 ZnO From basics towards applications Physica Status Solidi B 244 9 3027 3073 Klingshirn C Nisan 2007 ZnO material physics and applications ChemPhysChem 8 6 782 803 Grace Lu Jia 2006 Quasi one dimensional metal oxide materials Synthesis properties and applications Materials Science and Engineering R Reports 52 1 3 49 91 Xu Sheng 2011 One dimensional ZnO nanostructures Solution growth and functional properties Nano Research 4 11 1013 1098 Xu Sheng 2011 Oxide nanowire arrays for light emitting diodes and piezoelectric energy harvesters Pure and Applied Chemistry 83 12 2171 2198 Dis baglantilarCinkoit ozellikleri26 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Uluslararasi Kimyasal Guvenlik Karti 020823 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kimyasal Tehlikeler icin NIOSH Cep Kilavuzu11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pestisit Ozellikleri Veribankasinda Cinko oksit ColourLex te cinko beyaz pigment21 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde