Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avupa direyi Avrupa'da ve çevresindeki adalar ve denizlerde yaşayan bütün hayvanların bir listesidir. Avrupa ve Asya'nın güney ve doğusunda hiçbir doğal biyocoğrafik sınır olmadığından beri, "Avrupa direyi" terimi biraz tarifi zor olabiliyor. Avrupa Palearktik biyocoğrafik bölgesinin batısında yer alır. Ilıman bölge (ekvatorun kuzeyi) içerisinde yer alması sebebi ile sıcak bölgelerdeki kadar çok canlı çeşidi bulunmamasına rağmen yine de çok zengin bir direye sahiptir.
Avrupa faunasının kökeni
Avrupa faunasının biçimlenmesi Mezozoik dönemde Laurasia'nın bölünmesi ile başlamıştır. Eosen dönemde Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'dan tamamen ayrılmıştır. Senozoik dönemin başlarında, kıtalar birbirine yaklaşırken, Greenland Kuzey Amerika'ya doğru yönelmeye başladı ki bu da Kuzey Amerika'ya özgü hayvanların Avrupa'ya geçmesini sağladı. Bu zamanlarda, deniz seviyesinin yükselmesi Avrupa'yı adalara böldü. Zamanla deniz seviyesi düştü, ki bu da Rusya'nın steplerini günümüzde olduğu gibi Avrupa ile birleştirdi (). Asya hayvanları Avrupa'da Çok fazla çoğalmaya başladı ve birçok Avrupa hayvanı (primatlar vb.) öldü.
. Soğuk ve ılıman dönemler arasında Pleistosen'deki periyodik değişimler, organizmaların iki farklı grubu arasında antagonistik karşılılarla sonuçlandı: bir tanesi ılıman dönem boyunca genişleyip soğuk bölgelerden geri çekilirken diğeri tam zıddı tepki verdi (ikinci bahsedilen kuzey kutbu ve alp türlerinin karışımıdır).
Son buzul çağı boyunca buzlanma ve insanoğlunun doğuşu Avrupa faunasının yayılmasını etkiledi. Hayvanlar için, Avrupa'nın çoğu bölgesinde çoğunluğu büyük hayvanlar ve en yırtıcı türler, soyları tükenene kadar valanıldılar. Tüylü mamut, Neolitik dönem bitmeden önce tükenmiştir. Ağaç türleri buzul çağları arası dönemde yayılma göstermişlerdir fakat farklı zamanlarda farklı ağaç türleri baskın durumda bulunmuşlardır. Diğer yandan böcekler, çoğu dönem bıyunca istikrarını korumakla birlikle iklimle beraber alanlarını değiştirmişlerdir (Coope 1994). Yüksek derecedeki hareketlilikleri iklimsel değişimlere rağmen sabit bir vatan sağlayarak onların buzulların ötesine hareket etmeleri veya geri çekilmelerine imkân tanımıştır. Memeliler değişen oranlarda uyum sağlamışlardır. Örneğin kahverengi ayılar içe doğru çökük buzul bölgelerde hızlıca hareket edebilmeleriyle bölgeyi yurt edinen ilk büyük memeli türü olmuşlardır. Son buzul dönemi de yaklaşık 10,000 yıl önce sona ermiştir.
Ayrıca bakınız; .
Zoogoğrafik Bölgeler
Atlas Okyanusu
Kuzey doğu Atlantik Okyanusu iki ana biyocoğrafik bölgeye ayrılabilir - Lusitania (Britanya Adaları'nın batısı, Biskay Körfezi, Cebelitarık'a kadarki İber kıyıları) ve Kuzey Avrupa Denizi (Kuzey Denizi ve Baltık Denizi). Açık biçimde farklı olan alan ise Makaronezya adaları bölgesidir.
Kuzey Denizi yaklaşık 230 tür balığa ev sahipliği yapmaktadır. Morina, mezgit, , , pisibalığı, dil balığı, uskumru, ringa, , çaça ve yaygın ve avlanmaya uygun balık türleridir. Kuzey Denizi'nde çeşitli derinlikler ve farklı tuzluluk oranları, sıcaklık ve su hareketlerinden dolayı bazı balıklar Kuzey Denizi'nin yalnıca ufak bir bölgelerinde yaşarlar (örneğin , ). Kabuklulardan, ıstakoz ve karides ile balıkçılığa uygundur. Kıyılar düzinelerce kuş türüne beslenme alanı sağlayarak habitat oluşturmaktadır. On milyonlarca kuş her yıl Kuzey Denizi'ni üreme, beslenme ve göç yolu olarak kullanmaktadır. , Kara bacaklı martı, , , fırtına kuşu, sümsük kuşu, ördek, dalgıçkuşu, karabatak, martı, , deniz kırlangıçları ve diğer deniz kuşları bu kıyıları eşsiz uyumlarıyla popüler hale getirmektedir.
Baltık Denizi diğer tuzlu denizlerden hem kara hem de deniz bölgesi olarak ayrılarak ekolojik bir ada konumundadır. The low salinity of the Baltık Denizinin düşük tuzluluğu Atlantik martısına göre daha küçük olan Baltık Denizi martısı gibi biraz farklı türlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. En yaygın görülen dip canlısı türleri tatlı su canlıları olan ve dır. Denizin dip yüzeyinin büyük bir kısmı olduğundan canlı hayatı yoktur.
Baltık Denizi ve Kuzey Denizi ayrıca çeşitli deniz memelilerine de ev sahipliği yapmaktadır (fok, gri fok).
Tatlısu
Avrupa, birçok ve Kutup, Baltık, Karadeniz ve Hazar Denizi'ne dökülen ile önemli tatlı su ekobölgelerine sahiptir. Yaklaşık olarak bilinen 15,000 tatlı su hayvanı türü Avrupa'da bulunmaktadır.
Kutup tundrası
, İskandinavya'nın kuzey ucunda, Rusya'nın en kuzeyindeki Svalbard takımadaları ile Avrupa doğal ortamlarının en kuzeyde (ve en soğuk) olanıdır. Burada yaşayan bazı hayvanlar: ren geyiği, kutup tilkisi, kahverengi ayı, kakım, lemming, keklik, baykuş ve birçok böcek türüdür. Birçok tundra hayvanı soğuk mevsimleri kış uykusunda geçirmek durumundadır. İzlanda çok nadir toprak faunasıyla Kuzey Atlas Okyanusunda bir adadır. İnsanlar buraya ulaştıklarında burada yaşayan tek memeli kutup tilkisiydi. Adada sürüngen veya amfibi bulunmamaktadır fakat etrafındaki okyanus sularında zengin deniz faunasına sahiptir.
Ormanlar
Bir zamanlar Avrupa'nın yüzde seksen ila doksanı ormanlarla kaplıydı. Ormanlar Akdeniz'den Arktik Okyanusu'na kadar uzanmaktaydı. Ormnaların kıyıma uğradığı asırlarda Avrupa'nın orijinal ormanlarının yaklaşık yarısının yok olmasına rağmen, Avrupa hala İskandinavya ve Rusya'daki kuzey ormanı, Kafkaslardaki yağmur ormanları ve batı Akdeniz'deki meşe ormanları ile topraklarının çeyrek kısmında ormanlara sahiptir. Ilıman Avrupa'da yer alan karışık ormanlarda badem ağacı ve coniferous ağaçlarının baskınlığı görülmektedir. Orman alanlarının tarıma açılması için ağaçların kesilmesi, hayvan ekosisteminin büyük zarara uğramasına neden olmuş ve Avrupa anakarasının bazı bölgelerinde çiftlik hayvanlarının otlatılması yapılamamaktadır.
Bozkırlar
Avrasya stepleri terimi Macaristan bozkırlarının batı kıyılarından Moğolistan bozkırlarının doğu kıyılarına kadar uzanan Avrasya bölgesinin geniş bozkırlık alanlarını tarif etmek için kullanılır. Avrupa-Asya Bozkırlarının çoğu, Orta Asya bölgesinde yer alırken yalnızca küçük bir kısmı Doğu Avrupa bölgesinde yer almaktadır (Batı Rusya, Ukrayna bozkırları ve Pannonia düzlükleri). Bu düzlüklerde bulunan küçük memeli hayvanlar; (Altın çakal, tarla faresi, , ).
Dağlık bölgeler
Dağlık bölgeler kendine has faunasıyla insani eylemlerden çok az biçimde etkilenmişlerdir. En kuzeyde İskandinav Dağları vardır. Pireneler endemizmin birçok örneğini sunmaktadır. yalnızca bu dağların kuzey yamaçlarındaki akarsuların bazılarında bulunmaktadır, de yüksek rakımlardaki akarsu ve göllerde yaşarlar. Pirene faunasının diğer bir özelliği Ariège mağaralarında yaşayan kör böceklerdir (, ). Pirene Dağ Keçisinin gizemli bir biçimde 2000 yılında soyu tükenmiştir; Pirene da 1990'larda avlanma nedeniyle neredeyse soy tükenme ile karşı karşıya kalmıştır fakat 1996 yılında yeniden varlığına rastlanmıştır. Alplerde yaygın olarak görülebilen hayvanlar , , ve . , ve İtalyan kurduna yaşam alanı sağlamaktadır. Karpat Dağları Orta ve Doğu Avrupa boyunca 1,500 km.'lik yay şeklinde bir dağ dizileridir ve Avrupa'daki kahverengi ayı, kurt, vaşak, dağ keçisi ve daha birçok hayvanın geniş popülasyonlarına yaşam alanı oluşturmaktadır.
Akdeniz
Eskiden, bölge çoğunlukla orman ve ağaçlık alanlarla çeviriliydi fakat bilinçsiz insan kullanımıyla ormanlık alanlar daha zayıf bitki topluluklarından oluşan çalılık, , maki ağırlıklı bitki örtüsüne dönüştü. Yerel ormanların yok olması, canlı çeşitliliği üzerinde önemli etkiler yaptı ve tarımın gelişiminden sonra Akdeniz endemik memeli cinslerinin yaklaşık %90'ının soyu tükendi. Uluslararası Canlıları Koruma kurumu Akdeniz'in canlı çeşitliliği olarak en önemli bölgelerden biri olduğunu belirtmiştir.
Deniz faunasına bakıldığında, Akdeniz ve Atlas faunaları arasında oldukça güçlü akrabalık ve ilişkiler olduğu görülmektedir. Akdeniz'in su dibi faunası belirgin bir karakteristiğe sahip değildir ve nispeten düşüktür. Bu sonrası olayların bir sonucudur. Hint Okyanusu türlerinin Süveyş Kanalına doğru bir göçü başlamıştır (Bkz. ). Birçok tür de (Akdeniz foku gibi) tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır.
Omurgasızlar
Avrupa'da yaşayan yaklaşık 100,000 omurgasız türü bilinmektedir. Avupa'da deniz canlıları açısından en zengin yer Akdeniz olup, Akdeniz'de 600 tür sünger (%45'i endemik), 143 tür (denizyıldızı vb.) ve yaklaşık 500 tür (denizanası vb) yaşamaktadır.
Avrupa'da yaklaşık 1500 çeşit karasal (salyangoz vb.) yaşamaktadır. Yine denizel yumuşakçaların (midye vb.) çoğunluğu Akdeniz'de yaşamaktadır (2000 tür denizel yumuşakça). Avrupa'da neredeyse 1000 tür halkalı solucan yaşamaktadır.
Avrupa'da Myriapoda 500 tür Chilopoda (çıyanlar) ve 1500 tür Diplopoda (kırkayaklar) familyasında yer alır. Kabuklulardan, 900 tür Maxillopoda, 400 tür Ostracoda ( vb.), 1500 tür Isopoda, 500 tür Amphipoda (Karidesler) ve 30 tür Decapoda (Yengeç, Istakoz, Kerevit vb.) familyalarında yer alır.
Avrupa'da 4113 tür örümcek yaşamaktadır.Akrepler çoğunlukla kıtanın güneyinde yaşar ve genellikle , Belisarius ve Iurus cinslerinde yer alırlar.
Böcekler
Avrupa'da 300 karıncaaslanı, yaklaşık 1000 çekirge, 150 hamamböceği ve 1000 mayıs böceği, Diptera (sinek vb.) familyasından 19.000, yaklaşık 20,180 (arı, karınca vb.) ve yaklaşık 25,000 tür kınkanatlı (2600 , 700 , 1700 , 200 uğurböceği, 5000 ve 5000 türü) yaşamaktadır.
Ayrıca Avrupa'da 600 tür kelebek ve yaklaşık 8000 tür güve yaşamaktadır. Avrupa'daki kelebek çeşitlerinin %18'inin nesli tehlikededir ( vb.).
Balıklar
Avrupa'da 344 tatlısu balığı yaşamaktadır ki, bu türlerin 200'ü endemiktir. 277 tür balık Avrupa'ya sonradan getirlmiştir ve otuzdan fazla tatlısu balığının nesli tehlikededir. Avrupa'da çenesiz balıklardan , , ve yaşamaktadır. Köpekbalıkları ve vatozlar Avrupa sularında çok nadir bulunur. Mersinbalıkları ise en çok Avrupa'nın doğudaki denizlerinde bulunur. En yaygın bulunan ise Clupeiformes (, çaça, ringa, hamsi vb.), Anguilliformes (yılanbalığı, mığrı, müren vb.), Cypriniformes (sazan, bıyıklı balık, , inci balığı, kızılgöz, akbalık, , dere kaya balığı, kızılkanat, , kadife balığı, çapak balığı vb. - tatlısu balıklarının %50'si bu takımdadır) ve Perciformes (tatlısu levreği vb.), Siluriformes (yayınbalığı) Esociformes (turnabalığı) vb.
Amfibiler
Avrupa'da 75 tür amfibi yaşar ve bunların 56'sı endemiktir[]. Amfibiler en çok güney Avrupa'da yaşar. Avrupa'da kurabğa olarak birçok su kurbağası (bayağı kurbağa, ova kurbağası, , çevik kurbağa), kara kurbağası (siğilli kurbağa, gece kurbağası, ), ağaç kurbağası (, ) ve az sayıda sarımask kokulu kurbağa () ve Disk dilli kurbağa (kızılca kurbağa) yaşar. Semender olarak ise lekeli semender, şeritli semender, pürtüklü semender, kara semenderi ve mağara semenderi yaşamaktadır.
Sürüngenler
Avrupa'da yılan olarak Colubridae (küpeli yılan, , kırbaç yılanı, vb.), Viperidae (Avrupa engereği, Koca engerek, , çayır engereği, bayağı engerek), Typhlopidae (kör yılan vb.) ve Boidae (mahmuzlu yılan vb.) familyalarının üyeleri yaşar. En yaygın bulunan kertenkleleler ise , , , , , vb.. Gekolar ise hep Avrupa'nın güneyinde yaşamaktadır (, geniş parmaklı geko).
Avrupa'da 7 tür kaplumbağa yaşar. En yaygın bulunanları ise benekli kaplumbağa, ve tosbağadır.
Kuşlar
Avrupa'da neredeyse 800 tür kuş yaşamaktadır (445 of them breeding in Europe). (Prunellidae) familyası endemiktir. Ayrıca Holarktik biyocoğrafik bölgesine endemik 4 familya daha vardır: dalgıç kuşugiller (Gaviidae), orman tavuğugiller (Tetraoninae), dalıcımartıgiller (Alcidae) ve ipekkuyrukgiller (Bombycillidae). Bunun yanında Avrupa'da 9 kaz, (Anser ve Branta cinsleri), birçok ördek (Yeşilbaş, Çamurcun, Tepeli patka), leyleksiler (Ak leylek, Kara leylek, , küçük balaban, , , , ), yırtıcı kuşlar (balık kartalı, , kaya kartalı, yılan kartalı, , bayağı şahin, atmaca, , kızıl çaylak, kara çaylak, saz tuygunu, gökçe tuygun, gök doğan, bayağı kerkenez, delice doğan, boz doğan, küçük kerkenez, , , kızıl akbaba, sakallı akbaba vb.), baykuşlar (Alaca baykuş, puhu, peçeli baykuş, kukumav, kır baykuşu, kulaklı orman baykuşu vb.) ağaçkakanlar (orman alaca ağaçkakanı, ortanca ağaçkakan, yeşil ağaçkakan, kara ağaçkakan, boyunburan vb.)kıyı kuşları (poyraz kuşu, cılıbıtlar, çulluk, su çulluğu, küçük su çulluğu, kervan çulluğu, dere düdükçünü, kızılbacak, kız kuşuvb.) gibi türlere de rastlanır.
Avrupa'da yaşayan kuş türlerinin neredeyse yarısı ötücü kuştur. En yaygın olanları (tarla kuşu, tepeli toygar, orman toygarı), (kır kırlangıcı, ev kırlangıcı, kum kırlangıcı), kuyruksallayanlar (ak kuyruksallayan, sarı kuyruksallayan, ağaç incir kuşu, çayır incir kuşu), örümcek kuşları (kızıl sırtlı örümcek kuşu, büyük örümcek kuşu), sarıasma, sığırcık, kargalar (saksağan, alakarga, leş kargası, , küçük karga), dere kuşu, dağ bülbülü, çit kuşu, sıvacı kuşu, sürmeli çalı kuşu, ötleğenler (, , , , , , , , Çalı bülbülü), (, , , ), ispinozlar (İspinoz, saka kuşu, karabaşlı iskete, , , ketenkuşu), serçeler (Ev serçesi, Ağaç serçesi), kiraz kuşları, (, , , ), baştankaralar (Büyük baştankara, Mavi baştankara, )
Kutup altı bölgelerde yavrulayan 589 kuş türünün (deniz kuşları hariç) %40'ı kış aylarını başka bölgelerde geçirirler. Kış mevsimi için ayrılan bu türlerin %98'i güneye Afrika'ya göç ederler.
See also: , .
Memeliler
Avrupa memeli faunası 78'i yaygın olmak üzere 270 tür içermektedir[] (%15'i tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olmakla birlikte %27'sinin sayılarının azaldığı bilinmektedir). Bölgede yöreye özgü memeli bulunmamaktadır.
Avrupa'da yaşayan 25 tür böcekçil vardır (Batı Avrupa kirpisi, Ak göğüslü kirpi, Yaygın sivri fare, Avrasya sivri faresi, Avrupa Köstebeği, Kör köstebek, Su sivri faresi). 35 tür Avrupa yarasalarından en yaygın olanları; Büyük nalburunlu yarasa, Küçük nalburunlu yarasa, Akdeniz nal burunlu yarasası, , , Büyük kulaklı yarasa, Saçaklı yarasa, , , , , , , , Bayağı cüce yarasa, ve . Kemirgenler; sıçanlar (Sıçan, , vb.), , Fındık faresi, , Bayağı yediuyur, Kızıl sincap, , , , , , Ev faresi, . Avrupa kunduzu neredeyse nesli tükenene kadar avlanmıştır fakat günümüzde yeniden sayıları artmaya başlamıştır. Bulunan üç Tavşanımsı türü Avrupa ada tavşanı, ve Yabani tavşandır.
Yaygın ve bölgesel olarak görülebilen toynaklılar Domuz, kızıl geyik, Karaca, Alageyik, Ren geyiği, Bizon, Dağ keçisi ve Koyun (Muflon, Anadolu Yaban Koyunu) dur. Günümüzde yaşayan en büyük etçillerin (kurt ve ayı) soyları tehlike altındadır. esas olarak Balkan yarımadası, İskandinavya ve Rusya; az sayıda da diğer Avrupa ülkelerinde (Avusturya, Pireneler vb.) yaşamaktadır. Ek olarak, ve kutup ayısıda Svalbard dolaylarında görülmektedir. Avrupa'da ayıdan sonra ikinci en büyük avcı konumunda olan , asıl yaşam alanı olarak Doğu Avrupa ve Balkanlarda, az sayıda olmak üzere de Batı Avrupa (İskandinavya, İspanya vb.) bölgelerinde bulunmaktadır. , İtalyan yarımadasında, özellikle de dağlarında bulunan kurtun özel bir alt türüdür. Diğer önemli Avrupa etçilleri Avrasya vaşağı, iber vaşağı (soyu kritik, tükenme tehlikesinde), Avrupa vahşi kedisi, tilki (özellikle kızıl tilki), çakal, kakım, , , ve zerdevanın farklı türleridir. Tek Primat türü (insanın yanında) Berberi şebeği'dır; bunun yanında tarih öncesi zamanda bu primat güney Avrupa'da yaygın olarak bulunmaktaydı. Ayrıntı için bakınız.
İnsan etkisi ve koruma
Binyıllardır yerleşik hayata geçmiş insanlarla dip dibe yaşayarak, Avrupa hayvanları insanoğlunun varlığı ve eylemlerinden derinden etkinlenmişlerdir. Doğal yaşam alanlarındaki kaybolmasındaki ana sebepler, tarımsal üretim, inşalar, yayılmacı sanayi, yaşam alanlarının yok edilmesi, istilacılar ve yabancı türlerin ortaya çıkmasıdır.
Fennoskandiya ve kuzey Rusya haricinde Avrupa'da, birkaç dışında el değmemiş vahşi yaşam alanları hala bulunabilmektedir. Avrupa Birliği sınırlarında 850.000 km2lik toplam alana sahip (AB ülkelerinin %20'sinden daha fazla) 26,000'in üzerinde korunaklı alan bulunmaktadır. Alpler'in %15'i Karpatlar gibi (Retezat Millî Parkı) muhafaza altındadır. Kuzey Denizi kıyıları, İngiltere'deki , Doğa Parkı ve ve Almanya'daki Wadden Denizi Ulusal Parkı doğa parklarına ev sahipliği yapmaktadır. Białowieża Ormanı, boyunca yayılan engin ormanlardan tek kalan bölümdür. Tuna Deltası Avrupa'daki en geniş ikinci deltadır (Volga deltasından sonra) ve kıta üzerindeki en iyi korunmuş olanıdır. Camargue Doğal Koruma Alanı, diğer bir önemli doğal parktır. Doñana Ulusal Parkı doğal bir park ve güney İspanya'da vahşi yaşam barınağı konumundadır.
Avrupa'da canlı çeşitliliği, Avrupalı olmayan devletler ve Avrupa Birliği ülkeleri tarafından imzaya konulan çerçevesinde koruma altına alınmıştır. Avrupa Birliği 2010 yılına dair canlı çeşitliliğinin kaybını önlemeye dair kararlı hedefini ortaya koymuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Z.S.Varga, T.Schmitt, Types of oreal and oreotundral disjunctions in the western Palearctic. Biological Journal of the Linnean Society, 2008, 93, 415–430
- ^ Taberlet, P.; R. Cheddadi 2002. Quaternary Refugia and Persistence of Biodiversity (In Science's Compass; Perspectives). Science, New Series 297:5589:2009-2010
- ^ Sommer, R. S.; N. Benecke. 2005. The recolonization of Europe by brown bears Ursus arctos Linnaeus, 1758 after the Last Glacial Maximum. Mammal Review 35:2:156-164
- ^ M.D.Spalding et al., Marine Ecoregions of the World: A Bioregionalization of Coastal and Shelf Areas, BioScience Vol.57 No.7, 2007
- ^ a b (PDF), OSPAR, 2000, 16 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 21 Aralık 2007
- ^ (PDF), International council for the Exploration of the Sea ICES, 16 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 9 Aralık 2007
- ^ E.Leppäloski, Living in a sea of exotics – the Baltic case. (in: Aquatic Invasions in the Black, Caspian, and Mediterranean Seas, ed.H.Dumont et al.)Kluwer Academic Publishers, 2004
- ^ ETI CD-ROM European Limnofauna (Visser and Veldhuijzen van Zanten, 2000)
- ^ Sondaar, P.Y. Insularity and its affect on mammal evolution. In Major Patterns in Vertebrate Evolution (M.K. Hecht, R.C. Goody and B.M.Hecht, eds) New York, Plenum (1977)
- ^ C.C.Emig, P.Geistdoerfer, The Mediterranean deep-sea fauna: historical evolution, bathymetric variations and geographical changes, Carnets de Géologie / Notebooks on Geology, 2004
- ^ Wieringa, K. (ed.) 1995. Environment in the European Union 1995: Report for the Review of the Fifth Environmental Action Programme. European Environment Agency / EUROSTAT
- ^ . 15 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2009.
- ^ R.Giannuzzi-Savelli et al.; Atlas of the Mediterranean Sea Shells, Edizioni di "La Conchiglia", Roma, 1997
- ^ Platnick, N. I. (2007). The World Spider Catalogue- Version 8.0
- ^ G.A.Polis, The Biology of Scorpions, Stanford University Press (1990)
- ^ a b "Fauna Europaea : Name Search". 2 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Şubat 2009.
- ^ Heath, J., Threatened Rhopalocera (Butterflies) in Europe. Council of Europe, Strasbourg, 1981
- ^ Ch.Lévêque, J.-C. Mounolou, Biodiversity, John Wiley & Sons Ltd, 2003
- ^ Y.Reyjol et al., Patterns in species richness and endemism of European freshwater fish, Global Ecology and Biogeography 16 (1), 65–75
- ^ Kottelat, M. & J. Freyhof, Handbook of European Freshwater Fishes (2007)
- ^ "Global Amphibian Assessment". 12 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- ^ Hagemeijer, W.J.M. & Blair, M.J. (1997) The EBCC atlas of European breeding birds, their distribution and abundance. Poyser, London
- ^ B.Bruun, A.Singer. The Hamlyn Guide to Birds of Britain and Europe, Hamlyn 1972
- ^ M.Begon et al., , Wiley-Blackwell (2006) pp.169
- ^ Temple, H.J. and Terry, A. (Compilers). 2007. The Status and Distribution of European Mammals. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities
- ^ A. J. Mitchell-Jones (Ed.), G. Amori (Ed.), W. Bogdanowicz (Ed.), B. Krystufek (Ed.), P. Reijnders (Ed.), The Atlas of European Mammals. T. & A. D. Poyser Ltd. (1999)
- ^ C. Michael Hogan (2008) Barbary Macaque: Macaca sylvanus, Globaltwitcher.com, ed. Nicklas Stromberg 19 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Environment - Nature & Biodiversity". 7 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Şubat 2009.
- ^ European Union. (2001) Presidency Conclusions, Göteborg European Summit 15–16 June 2001.
Dış bağlantılar
- http://ec.europa.eu/environment/nature/index_en.htm7 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- http://www.faunaeur.org/2 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- http://www.marbef.org/data/erms.php 23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avupa direyi Avrupa da ve cevresindeki adalar ve denizlerde yasayan butun hayvanlarin bir listesidir Avrupa ve Asya nin guney ve dogusunda hicbir dogal biyocografik sinir olmadigindan beri Avrupa direyi terimi biraz tarifi zor olabiliyor Avrupa Palearktik biyocografik bolgesinin batisinda yer alir Iliman bolge ekvatorun kuzeyi icerisinde yer almasi sebebi ile sicak bolgelerdeki kadar cok canli cesidi bulunmamasina ragmen yine de cok zengin bir direye sahiptir Mavi bastankara Avrupa nin her yerinde cok yaygin bulunan yerlesik bir kusturAvrupa faunasinin kokeniAvrupa faunasinin bicimlenmesi Mezozoik donemde Laurasia nin bolunmesi ile baslamistir Eosen donemde Avrupa Asya ve Kuzey Amerika dan tamamen ayrilmistir Senozoik donemin baslarinda kitalar birbirine yaklasirken Greenland Kuzey Amerika ya dogru yonelmeye basladi ki bu da Kuzey Amerika ya ozgu hayvanlarin Avrupa ya gecmesini sagladi Bu zamanlarda deniz seviyesinin yukselmesi Avrupa yi adalara boldu Zamanla deniz seviyesi dustu ki bu da Rusya nin steplerini gunumuzde oldugu gibi Avrupa ile birlestirdi Asya hayvanlari Avrupa da Cok fazla cogalmaya basladi ve bircok Avrupa hayvani primatlar vb oldu Kuzey Yarimkure deki buz kutlesinin son buzul cagi boyunca degismesi Soguk ve iliman donemler arasinda Pleistosen deki periyodik degisimler organizmalarin iki farkli grubu arasinda antagonistik karsililarla sonuclandi bir tanesi iliman donem boyunca genisleyip soguk bolgelerden geri cekilirken digeri tam ziddi tepki verdi ikinci bahsedilen kuzey kutbu ve alp turlerinin karisimidir Son buzul cagi boyunca buzlanma ve insanoglunun dogusu Avrupa faunasinin yayilmasini etkiledi Hayvanlar icin Avrupa nin cogu bolgesinde cogunlugu buyuk hayvanlar ve en yirtici turler soylari tukenene kadar valanildilar Tuylu mamut Neolitik donem bitmeden once tukenmistir Agac turleri buzul caglari arasi donemde yayilma gostermislerdir fakat farkli zamanlarda farkli agac turleri baskin durumda bulunmuslardir Diger yandan bocekler cogu donem biyunca istikrarini korumakla birlikle iklimle beraber alanlarini degistirmislerdir Coope 1994 Yuksek derecedeki hareketlilikleri iklimsel degisimlere ragmen sabit bir vatan saglayarak onlarin buzullarin otesine hareket etmeleri veya geri cekilmelerine imkan tanimistir Memeliler degisen oranlarda uyum saglamislardir Ornegin kahverengi ayilar ice dogru cokuk buzul bolgelerde hizlica hareket edebilmeleriyle bolgeyi yurt edinen ilk buyuk memeli turu olmuslardir Son buzul donemi de yaklasik 10 000 yil once sona ermistir Ayrica bakiniz Zoogografik BolgelerAtlas Okyanusu Kuzey dogu Atlantik Okyanusu iki ana biyocografik bolgeye ayrilabilir Lusitania Britanya Adalari nin batisi Biskay Korfezi Cebelitarik a kadarki Iber kiyilari ve Kuzey Avrupa Denizi Kuzey Denizi ve Baltik Denizi Acik bicimde farkli olan alan ise Makaronezya adalari bolgesidir Kuzey Denizi yaklasik 230 tur baliga ev sahipligi yapmaktadir Morina mezgit pisibaligi dil baligi uskumru ringa caca ve yaygin ve avlanmaya uygun balik turleridir Kuzey Denizi nde cesitli derinlikler ve farkli tuzluluk oranlari sicaklik ve su hareketlerinden dolayi bazi baliklar Kuzey Denizi nin yalnica ufak bir bolgelerinde yasarlar ornegin Kabuklulardan istakoz ve karides ile balikciliga uygundur Kiyilar duzinelerce kus turune beslenme alani saglayarak habitat olusturmaktadir On milyonlarca kus her yil Kuzey Denizi ni ureme beslenme ve goc yolu olarak kullanmaktadir Kara bacakli marti firtina kusu sumsuk kusu ordek dalgickusu karabatak marti deniz kirlangiclari ve diger deniz kuslari bu kiyilari essiz uyumlariyla populer hale getirmektedir Baltik Denizi diger tuzlu denizlerden hem kara hem de deniz bolgesi olarak ayrilarak ekolojik bir ada konumundadir The low salinity of the Baltik Denizinin dusuk tuzlulugu Atlantik martisina gore daha kucuk olan Baltik Denizi martisi gibi biraz farkli turlerin ortaya cikmasina neden olmustur En yaygin gorulen dip canlisi turleri tatli su canlilari olan ve dir Denizin dip yuzeyinin buyuk bir kismi oldugundan canli hayati yoktur Baltik Denizi ve Kuzey Denizi ayrica cesitli deniz memelilerine de ev sahipligi yapmaktadir fok gri fok Tatlisu Avrupa bircok ve Kutup Baltik Karadeniz ve Hazar Denizi ne dokulen ile onemli tatli su ekobolgelerine sahiptir Yaklasik olarak bilinen 15 000 tatli su hayvani turu Avrupa da bulunmaktadir Avrupa nin Biyocografik Bolgeleri Turkiye nin Asya kismi da dahil Kutup tundrasi Iskandinavya nin kuzey ucunda Rusya nin en kuzeyindeki Svalbard takimadalari ile Avrupa dogal ortamlarinin en kuzeyde ve en soguk olanidir Burada yasayan bazi hayvanlar ren geyigi kutup tilkisi kahverengi ayi kakim lemming keklik baykus ve bircok bocek turudur Bircok tundra hayvani soguk mevsimleri kis uykusunda gecirmek durumundadir Izlanda cok nadir toprak faunasiyla Kuzey Atlas Okyanusunda bir adadir Insanlar buraya ulastiklarinda burada yasayan tek memeli kutup tilkisiydi Adada surungen veya amfibi bulunmamaktadir fakat etrafindaki okyanus sularinda zengin deniz faunasina sahiptir Ormanlar Bir zamanlar Avrupa nin yuzde seksen ila doksani ormanlarla kapliydi Ormanlar Akdeniz den Arktik Okyanusu na kadar uzanmaktaydi Ormnalarin kiyima ugradigi asirlarda Avrupa nin orijinal ormanlarinin yaklasik yarisinin yok olmasina ragmen Avrupa hala Iskandinavya ve Rusya daki kuzey ormani Kafkaslardaki yagmur ormanlari ve bati Akdeniz deki mese ormanlari ile topraklarinin ceyrek kisminda ormanlara sahiptir Iliman Avrupa da yer alan karisik ormanlarda badem agaci ve coniferous agaclarinin baskinligi gorulmektedir Orman alanlarinin tarima acilmasi icin agaclarin kesilmesi hayvan ekosisteminin buyuk zarara ugramasina neden olmus ve Avrupa anakarasinin bazi bolgelerinde ciftlik hayvanlarinin otlatilmasi yapilamamaktadir Bozkirlar Avrasya stepleri terimi Macaristan bozkirlarinin bati kiyilarindan Mogolistan bozkirlarinin dogu kiyilarina kadar uzanan Avrasya bolgesinin genis bozkirlik alanlarini tarif etmek icin kullanilir Avrupa Asya Bozkirlarinin cogu Orta Asya bolgesinde yer alirken yalnizca kucuk bir kismi Dogu Avrupa bolgesinde yer almaktadir Bati Rusya Ukrayna bozkirlari ve Pannonia duzlukleri Bu duzluklerde bulunan kucuk memeli hayvanlar Altin cakal tarla faresi Daglik bolgeler Daglik bolgeler kendine has faunasiyla insani eylemlerden cok az bicimde etkilenmislerdir En kuzeyde Iskandinav Daglari vardir Pireneler endemizmin bircok ornegini sunmaktadir yalnizca bu daglarin kuzey yamaclarindaki akarsularin bazilarinda bulunmaktadir de yuksek rakimlardaki akarsu ve gollerde yasarlar Pirene faunasinin diger bir ozelligi Ariege magaralarinda yasayan kor boceklerdir Pirene Dag Kecisinin gizemli bir bicimde 2000 yilinda soyu tukenmistir Pirene da 1990 larda avlanma nedeniyle neredeyse soy tukenme ile karsi karsiya kalmistir fakat 1996 yilinda yeniden varligina rastlanmistir Alplerde yaygin olarak gorulebilen hayvanlar ve ve Italyan kurduna yasam alani saglamaktadir Karpat Daglari Orta ve Dogu Avrupa boyunca 1 500 km lik yay seklinde bir dag dizileridir ve Avrupa daki kahverengi ayi kurt vasak dag kecisi ve daha bircok hayvanin genis populasyonlarina yasam alani olusturmaktadir Akdeniz Eskiden bolge cogunlukla orman ve agaclik alanlarla ceviriliydi fakat bilincsiz insan kullanimiyla ormanlik alanlar daha zayif bitki topluluklarindan olusan calilik maki agirlikli bitki ortusune donustu Yerel ormanlarin yok olmasi canli cesitliligi uzerinde onemli etkiler yapti ve tarimin gelisiminden sonra Akdeniz endemik memeli cinslerinin yaklasik 90 inin soyu tukendi Uluslararasi Canlilari Koruma kurumu Akdeniz in canli cesitliligi olarak en onemli bolgelerden biri oldugunu belirtmistir Deniz faunasina bakildiginda Akdeniz ve Atlas faunalari arasinda oldukca guclu akrabalik ve iliskiler oldugu gorulmektedir Akdeniz in su dibi faunasi belirgin bir karakteristige sahip degildir ve nispeten dusuktur Bu sonrasi olaylarin bir sonucudur Hint Okyanusu turlerinin Suveys Kanalina dogru bir gocu baslamistir Bkz Bircok tur de Akdeniz foku gibi tukenme tehlikesiyle karsi karsiya kalmistir Omurgasizlar cok yaygin bulunan bir kara salyangozu Avrupa da yasayan yaklasik 100 000 omurgasiz turu bilinmektedir Avupa da deniz canlilari acisindan en zengin yer Akdeniz olup Akdeniz de 600 tur sunger 45 i endemik 143 tur denizyildizi vb ve yaklasik 500 tur denizanasi vb yasamaktadir Avrupa da yaklasik 1500 cesit karasal salyangoz vb yasamaktadir Yine denizel yumusakcalarin midye vb cogunlugu Akdeniz de yasamaktadir 2000 tur denizel yumusakca Avrupa da neredeyse 1000 tur halkali solucan yasamaktadir Avrupa da Myriapoda 500 tur Chilopoda ciyanlar ve 1500 tur Diplopoda kirkayaklar familyasinda yer alir Kabuklulardan 900 tur Maxillopoda 400 tur Ostracoda vb 1500 tur Isopoda 500 tur Amphipoda Karidesler ve 30 tur Decapoda Yengec Istakoz Kerevit vb familyalarinda yer alir Avrupa da 4113 tur orumcek yasamaktadir Akrepler cogunlukla kitanin guneyinde yasar ve genellikle Belisarius ve Iurus cinslerinde yer alirlar Bocekler Balarisi Apis mellivora Avrupa da 300 karincaaslani yaklasik 1000 cekirge 150 hamambocegi ve 1000 mayis bocegi Diptera sinek vb familyasindan 19 000 yaklasik 20 180 ari karinca vb ve yaklasik 25 000 tur kinkanatli 2600 700 1700 200 ugurbocegi 5000 ve 5000 turu yasamaktadir Ayrica Avrupa da 600 tur kelebek ve yaklasik 8000 tur guve yasamaktadir Avrupa daki kelebek cesitlerinin 18 inin nesli tehlikededir vb BaliklarAvrupa da 344 tatlisu baligi yasamaktadir ki bu turlerin 200 u endemiktir 277 tur balik Avrupa ya sonradan getirlmistir ve otuzdan fazla tatlisu baliginin nesli tehlikededir Avrupa da cenesiz baliklardan ve yasamaktadir Kopekbaliklari ve vatozlar Avrupa sularinda cok nadir bulunur Mersinbaliklari ise en cok Avrupa nin dogudaki denizlerinde bulunur En yaygin bulunan ise Clupeiformes caca ringa hamsi vb Anguilliformes yilanbaligi migri muren vb Cypriniformes sazan biyikli balik inci baligi kizilgoz akbalik dere kaya baligi kizilkanat kadife baligi capak baligi vb tatlisu baliklarinin 50 si bu takimdadir ve Perciformes tatlisu levregi vb Siluriformes yayinbaligi Esociformes turnabaligi vb AmfibilerAvrupa da 75 tur amfibi yasar ve bunlarin 56 si endemiktir kaynak belirtilmeli Amfibiler en cok guney Avrupa da yasar Avrupa da kurabga olarak bircok su kurbagasi bayagi kurbaga ova kurbagasi cevik kurbaga kara kurbagasi sigilli kurbaga gece kurbagasi agac kurbagasi ve az sayida sarimask kokulu kurbaga ve Disk dilli kurbaga kizilca kurbaga yasar Semender olarak ise lekeli semender seritli semender purtuklu semender kara semenderi ve magara semenderi yasamaktadir Surungenler Lacerta viridis Avrupa da yilan olarak Colubridae kupeli yilan kirbac yilani vb Viperidae Avrupa engeregi Koca engerek cayir engeregi bayagi engerek Typhlopidae kor yilan vb ve Boidae mahmuzlu yilan vb familyalarinin uyeleri yasar En yaygin bulunan kertenkleleler ise vb Gekolar ise hep Avrupa nin guneyinde yasamaktadir genis parmakli geko Avrupa da 7 tur kaplumbaga yasar En yaygin bulunanlari ise benekli kaplumbaga ve tosbagadir KuslarSessiz kugu Cygnus olor Avrupa da neredeyse 800 tur kus yasamaktadir 445 of them breeding in Europe Prunellidae familyasi endemiktir Ayrica Holarktik biyocografik bolgesine endemik 4 familya daha vardir dalgic kusugiller Gaviidae orman tavugugiller Tetraoninae dalicimartigiller Alcidae ve ipekkuyrukgiller Bombycillidae Bunun yaninda Avrupa da 9 kaz Anser ve Branta cinsleri bircok ordek Yesilbas Camurcun Tepeli patka leyleksiler Ak leylek Kara leylek kucuk balaban yirtici kuslar balik kartali kaya kartali yilan kartali bayagi sahin atmaca kizil caylak kara caylak saz tuygunu gokce tuygun gok dogan bayagi kerkenez delice dogan boz dogan kucuk kerkenez kizil akbaba sakalli akbaba vb baykuslar Alaca baykus puhu peceli baykus kukumav kir baykusu kulakli orman baykusu vb agackakanlar orman alaca agackakani ortanca agackakan yesil agackakan kara agackakan boyunburan vb kiyi kuslari poyraz kusu cilibitlar culluk su cullugu kucuk su cullugu kervan cullugu dere dudukcunu kizilbacak kiz kusuvb gibi turlere de rastlanir Erkek ispinoz Avrupa da yasayan kus turlerinin neredeyse yarisi otucu kustur En yaygin olanlari tarla kusu tepeli toygar orman toygari kir kirlangici ev kirlangici kum kirlangici kuyruksallayanlar ak kuyruksallayan sari kuyruksallayan agac incir kusu cayir incir kusu orumcek kuslari kizil sirtli orumcek kusu buyuk orumcek kusu sariasma sigircik kargalar saksagan alakarga les kargasi kucuk karga dere kusu dag bulbulu cit kusu sivaci kusu surmeli cali kusu otlegenler Cali bulbulu ispinozlar Ispinoz saka kusu karabasli iskete ketenkusu serceler Ev sercesi Agac sercesi kiraz kuslari bastankaralar Buyuk bastankara Mavi bastankara Kutup alti bolgelerde yavrulayan 589 kus turunun deniz kuslari haric 40 i kis aylarini baska bolgelerde gecirirler Kis mevsimi icin ayrilan bu turlerin 98 i guneye Afrika ya goc ederler See also MemelilerAvrupa memeli faunasi 78 i yaygin olmak uzere 270 tur icermektedir kaynak belirtilmeli 15 i tukenme tehlikesiyle karsi karsiya olmakla birlikte 27 sinin sayilarinin azaldigi bilinmektedir Bolgede yoreye ozgu memeli bulunmamaktadir Bati Avrupa kirpisi Avrupa da yasayan 25 tur bocekcil vardir Bati Avrupa kirpisi Ak goguslu kirpi Yaygin sivri fare Avrasya sivri faresi Avrupa Kostebegi Kor kostebek Su sivri faresi 35 tur Avrupa yarasalarindan en yaygin olanlari Buyuk nalburunlu yarasa Kucuk nalburunlu yarasa Akdeniz nal burunlu yarasasi Buyuk kulakli yarasa Sacakli yarasa Bayagi cuce yarasa ve Kemirgenler sicanlar Sican vb Findik faresi Bayagi yediuyur Kizil sincap Ev faresi Avrupa kunduzu neredeyse nesli tukenene kadar avlanmistir fakat gunumuzde yeniden sayilari artmaya baslamistir Bulunan uc Tavsanimsi turu Avrupa ada tavsani ve Yabani tavsandir Karaca yaygin gorulen bir toynaklidir Yaygin ve bolgesel olarak gorulebilen toynaklilar Domuz kizil geyik Karaca Alageyik Ren geyigi Bizon Dag kecisi ve Koyun Muflon Anadolu Yaban Koyunu dur Gunumuzde yasayan en buyuk etcillerin kurt ve ayi soylari tehlike altindadir esas olarak Balkan yarimadasi Iskandinavya ve Rusya az sayida da diger Avrupa ulkelerinde Avusturya Pireneler vb yasamaktadir Ek olarak ve kutup ayisida Svalbard dolaylarinda gorulmektedir Avrupa da ayidan sonra ikinci en buyuk avci konumunda olan asil yasam alani olarak Dogu Avrupa ve Balkanlarda az sayida olmak uzere de Bati Avrupa Iskandinavya Ispanya vb bolgelerinde bulunmaktadir Italyan yarimadasinda ozellikle de daglarinda bulunan kurtun ozel bir alt turudur Diger onemli Avrupa etcilleri Avrasya vasagi iber vasagi soyu kritik tukenme tehlikesinde Avrupa vahsi kedisi tilki ozellikle kizil tilki cakal kakim ve zerdevanin farkli turleridir Tek Primat turu insanin yaninda Berberi sebegi dir bunun yaninda tarih oncesi zamanda bu primat guney Avrupa da yaygin olarak bulunmaktaydi Ayrinti icin bakiniz Insan etkisi ve korumaBinyillardir yerlesik hayata gecmis insanlarla dip dibe yasayarak Avrupa hayvanlari insanoglunun varligi ve eylemlerinden derinden etkinlenmislerdir Dogal yasam alanlarindaki kaybolmasindaki ana sebepler tarimsal uretim insalar yayilmaci sanayi yasam alanlarinin yok edilmesi istilacilar ve yabanci turlerin ortaya cikmasidir Simdi nesli kurk icin avlanma ve sonradan getirilen ile rekabetten dolayi tehlikededir Fennoskandiya ve kuzey Rusya haricinde Avrupa da birkac disinda el degmemis vahsi yasam alanlari hala bulunabilmektedir Avrupa Birligi sinirlarinda 850 000 km2lik toplam alana sahip AB ulkelerinin 20 sinden daha fazla 26 000 in uzerinde korunakli alan bulunmaktadir Alpler in 15 i Karpatlar gibi Retezat Milli Parki muhafaza altindadir Kuzey Denizi kiyilari Ingiltere deki Doga Parki ve ve Almanya daki Wadden Denizi Ulusal Parki doga parklarina ev sahipligi yapmaktadir Bialowieza Ormani boyunca yayilan engin ormanlardan tek kalan bolumdur Tuna Deltasi Avrupa daki en genis ikinci deltadir Volga deltasindan sonra ve kita uzerindeki en iyi korunmus olanidir Camargue Dogal Koruma Alani diger bir onemli dogal parktir Donana Ulusal Parki dogal bir park ve guney Ispanya da vahsi yasam barinagi konumundadir Avrupa da canli cesitliligi Avrupali olmayan devletler ve Avrupa Birligi ulkeleri tarafindan imzaya konulan cercevesinde koruma altina alinmistir Avrupa Birligi 2010 yilina dair canli cesitliliginin kaybini onlemeye dair kararli hedefini ortaya koymustur Ayrica bakinizPalearktik biyocografik bolgesi Afrika faunasi Avustralya faunasiKaynakca Z S Varga T Schmitt Types of oreal and oreotundral disjunctions in the western Palearctic Biological Journal of the Linnean Society 2008 93 415 430 Taberlet P R Cheddadi 2002 Quaternary Refugia and Persistence of Biodiversity In Science s Compass Perspectives Science New Series 297 5589 2009 2010 Sommer R S N Benecke 2005 The recolonization of Europe by brown bears Ursus arctos Linnaeus 1758 after the Last Glacial Maximum Mammal Review 35 2 156 164 M D Spalding et al Marine Ecoregions of the World A Bioregionalization of Coastal and Shelf Areas BioScience Vol 57 No 7 2007 a b PDF OSPAR 2000 16 Subat 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi erisim tarihi 21 Aralik 2007 PDF International council for the Exploration of the Sea ICES 16 Subat 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi erisim tarihi 9 Aralik 2007 E Leppaloski Living in a sea of exotics the Baltic case in Aquatic Invasions in the Black Caspian and Mediterranean Seas ed H Dumont et al Kluwer Academic Publishers 2004 ETI CD ROM European Limnofauna Visser and Veldhuijzen van Zanten 2000 Sondaar P Y Insularity and its affect on mammal evolution In Major Patterns in Vertebrate Evolution M K Hecht R C Goody and B M Hecht eds New York Plenum 1977 C C Emig P Geistdoerfer The Mediterranean deep sea fauna historical evolution bathymetric variations and geographical changes Carnets de Geologie Notebooks on Geology 2004 Wieringa K ed 1995 Environment in the European Union 1995 Report for the Review of the Fifth Environmental Action Programme European Environment Agency EUROSTAT 15 Nisan 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2009 R Giannuzzi Savelli et al Atlas of the Mediterranean Sea Shells Edizioni di La Conchiglia Roma 1997 Platnick N I 2007 The World Spider Catalogue Version 8 0 G A Polis The Biology of Scorpions Stanford University Press 1990 a b Fauna Europaea Name Search 2 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Subat 2009 Heath J Threatened Rhopalocera Butterflies in Europe Council of Europe Strasbourg 1981 Ch Leveque J C Mounolou Biodiversity John Wiley amp Sons Ltd 2003 Y Reyjol et al Patterns in species richness and endemism of European freshwater fish Global Ecology and Biogeography 16 1 65 75 Kottelat M amp J Freyhof Handbook of European Freshwater Fishes 2007 Global Amphibian Assessment 12 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2020 Hagemeijer W J M amp Blair M J 1997 The EBCC atlas of European breeding birds their distribution and abundance Poyser London B Bruun A Singer The Hamlyn Guide to Birds of Britain and Europe Hamlyn 1972 M Begon et al Wiley Blackwell 2006 pp 169 Temple H J and Terry A Compilers 2007 The Status and Distribution of European Mammals Luxembourg Office for Official Publications of the European Communities A J Mitchell Jones Ed G Amori Ed W Bogdanowicz Ed B Krystufek Ed P Reijnders Ed The Atlas of European Mammals T amp A D Poyser Ltd 1999 C Michael Hogan 2008 Barbary Macaque Macaca sylvanus Globaltwitcher com ed Nicklas Stromberg 19 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Environment Nature amp Biodiversity 7 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Subat 2009 European Union 2001 Presidency Conclusions Goteborg European Summit 15 16 June 2001 Dis baglantilarhttp ec europa eu environment nature index en htm7 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce http www faunaeur org 2 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce http www marbef org data erms php 23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce