Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Endonezya ekonomisi Güneydoğu Asya daki en büyük ekonomidir ve dünyanın yükselen pazar ekonomilerinden biridir ü

Endonezya ekonomisi

Endonezya ekonomisi
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Endonezya ekonomisi, Güneydoğu Asya'daki en büyük ekonomidir ve dünyanın yükselen pazar ekonomilerinden biridir. Ülke aynı zamanda G-20'nin büyük ekonomilerinden biridir ve yeni sanayileşmiş bir ülke olarak sınıflandırılmaktadır. Nominal (Düşük) GSYİH bakımından dünyadaki on altıncı büyük ekonomi ve SAGP GSYİH açısından yedincisi büyük ekonomidir. Endonezya hâlâ iç pazara, devlet bütçesinden yapılan harcamalara, kamu iktisadi teşebbüslerinin mülkiyetine (merkezi hükûmet 141 işletmeye sahiptir) ve pirinç ve elektrik dahil bir dizi temel malların fiyatları yönetimine bağlıdır ve bu Endonezya ekonomisinde önemli rol oynamaktadır; piyasa ekonomisi olan ekonomi, ancak 1990'lı yıllardan beri, yüzde 80'i özel Endonezyalı şirketler ve yabancı şirketler tarafından kontrol edilmektedir.

Endonezya ekonomisi
image
Cakarta, Endonezya'nın finans merkezi.
Derece16. (nominal) / (SAGP)
Para birimiRupiah (IDR)
Mali yılTakvim yılı
Ticaret organizasyonlarıAPEC, WTO, G-20, , RCEP ve diğer
İstatistikler
GSYİHimage $ 940.953 milyar (nominal, 2016 tahm.)
image $ 3.028 trilyon (SAGP, 2016)
GSYİH büyüme%5.0 (2014), 4.8% (2015),
%5.0 (2016), %5.1 (2017e)
Kişi başı GSYİH$11,700 (SAGP, 2016 tahm.)
Sektörel GSYİH dağılımıtarım: %13.7, sanayi: %42.9, hizmetler: %43.3 (2014 tahm.)
Enflasyon (TÜFE)%3.02 (2016)
Yoksulluk sınırı
altındaki nüfus		%11.3 (2016)
Gini katsayısı38.1 (2011)
İşgücü123.7 milyon (2016 tahm.)
Sektörel işgücü dağılımıtarım: %38.9, sanayi: %22.2, hizmetler: %47.9 (2012 est.)
İşsizlik%6.3 (2016)
İş yapılma kolaylığı sıralaması91. (2017)
Dış ticaret
İhracat$ 144.4 milyar (2016)
İhraç mallarıPetrol ve gaz, çimento, gıda, elektrikli aletler, inşaat, kontrplâk, tekstil, kauçuk
Ana ihracat ortaklarıimage Japonya %12
image ABD %10.8
image Çin %10
image Singapur %8.4
image Hindistan %7.8
image Güney Kore %5.1
image Malezya %5.1 (2015 tahm.)
İthalat$ 135.6 milyar (2016)
İthalat mallarımakine ve ekipmanlar, kimyasallar, yakıtlar, gıda maddeleri
Ana ithalat ortaklarıimage Çin %20.6
image Singapur %12.6
image Japonya %9.3
image Malezya %6
image Güney Kore %5.9
image Tayland %5.7
image ABD %5.3 (2015 tahm.)
DYY sermayesi$ 292.8 milyar (2016)
Gayrisafi dış borç$316.1 milyar (31 Aralık 2016, tahm.)
Kamu maliyesi
%27 SAGP (2016)
Gelirler$ 140.8 milyar (2012 tahm.)
Giderler$ 160.6 milyar (2012 tahm.)
Ekonomik yardımOxford
Kredi derecelendirme:
BB+ (İç)
BB+ (Dış)
BBB- (T&C değerlendirme)
Görünüm: Durağan
Moody's:
Baa3
Görünüm: Durağan
Fitch:
BBB-
Görünüm: Pozitif
Dış rezervler$ 121.8 milyar (Mart 2017)
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book
Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

Hükûmet, 1997 yılı ortalarında başlayan, mali ve ekonomik kriz sonrasında satın alarak özel sektör varlıklarının önemli bir bölümünü gözaltına aldı; sermaye ve kurumsal varlıklarını süreci ile ele aldı ve gözaltında tutulan şirketler birkaç yıl sonra özelleştirme yoluyla satıldı. 1999'dan bu yana ekonomi toparlandı ve son yıllarda büyüme %4-6 seviyelerine yükseldi.

2012'de Endonezya, Hindistan'ı Çin'in ardından ikinci en hızlı büyüyen G-20 ekonomisi olarak geçmiştir.

Geçmiş

1960'lı yıllarda ekonomi siyasi istikrarsızlıktan ötürü kötüye gitmişti. Ağır yoksulluk ve açlık ile sınanan genç ve tecrübesiz bir hükûmet vardı. Sukarno'nun 1960'lı yılların ortalarında çöküşüne gelindiğinde, ekonomi %1.000 yıllık enflasyon, ihracat gelirlerinde daralma, altyapıların dağılması, asgari kapasitede etkinlik gösteren fabrikalar ve önemsiz seviyedeki üretim tesisleri ve (yatırımlar) bakımından karışıklık içindeydi. Bununla birlikte, 1950'lerde yerli Endonezyalıların az da olsa Hollanda sömürge politikaları altında resmî bir eğitim aldıklarını göz önüne alırsak, Endonezya'nın 1960 sonrası dönemde ekonomik gelişmesi dikkat çekicidir.

Yeni Düzen dönemi ekonomisi

Başkan Sukarno'nun çöküşünün ardından Yeni Düzen yönetimi enflasyonu düşüren, para birimini istikrara kavuşturan, dış borcun yeniden zamanaşımına bağlandığı ve dışarıdan yardım ve yatırım çeken ekonomik politikalara yöneldi. (Bakınız ). Endonezya kısa bir süre önce Güneydoğu Asya'nın tek OPEC üyesiydi ve 1970'lerin petrol fiyatlarındaki artışlar, 1968'den 1981'e kadar ortalama %7'yi aşan sürdürülebilir yüksek ekonomik büyümeye katkıda bulunan bir ihracat geliri yaratmıştı.

Yüksek düzeydeki düzenlemeler ve düşen petrol fiyatlarına bağımlılıkla, büyüme, 1981-1988 yılları arasında yılda ortalama %4.5 oranında yavaşladı. 1980'lerin sonlarında, ihracat rekabet gücünü artırmak için rupiahın yönetilen bir devalüasyonu ve finans sektörünün düzenlenmesinin kaldırılması da dahil olmak üzere bir dizi ekonomik reform başlatıldı. Dış yatırımlar, Endonezya'ya, özellikle hızla gelişmekte olan ihracata yönelik içine akmış ve 1989'dan 1997'ye kadar Endonezya ekonomisi ortalama %7'den fazla büyümüştü.

Kişi başına düşen GSYİH, 1973'ten 1979'a kadar yükselen petrol ihracat gelirlerindeki ani artışın bir sonucu olarak 1970 ile 1980 yılları arasında %545 büyümüştür.

image
Endonezya'nın 2. Cumhurbaşkanı Suharto. yönetiminde ülke 1970'lerden 1996'ya kadar sürekli ekonomik kalkınma yaşamıştır.

1987-1997 yılları arasındaki yüksek ekonomik büyüme, Endonezya ekonomisinde yapısal zayıflıkların bazılarını gölgelemişti. Büyüme, zayıf ve yozlaşmış kurumlar, mali sektörün kötü idaresi yoluyla ciddi kamu borçları, Endonezya'nın doğal kaynaklarının hızla tükenmesi ve iş dünyasındaki elit bir kayırma ve yolsuzluk kültürü, ekonomiye yüksek bir maliyet çıkarmıştı.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün yolsuz liderler listesine göre Suharto en büyük yolsuzluk lideri haline geldiğinde, 1990'lı yıllarda özellikle yolsuzluk ivme kazanmış ve siyasi hiyerarşinin en üst düzeylerine ulaşmıştır. Sonuç olarak, yasal sistem çok zayıftı ve sözleşmeleri uygulamak, borç toplamak veya iflas için etkili bir yöntem yoktu. Bankacılık uygulamaları çok basitti, teminata dayalı borç verme ve bağlı borç verme seviyeleri de dâhil ihtiyati yönetmeliklerin yaygın bir şekilde ihlali söz konusu olmaktaydı. Tarife dışı engeller, kamu iktisadi teşebbüsleri tarafından kira arayışı, iç mali yardımlar, iç ticarete yönelik engeller ve ekonomik çarpıklıklar yaratmıştı.

Asya Mali Krizi

1997 yılının ortalarında Endonezya'yı etkilemeye başlayan Asya Mali Krizi ekonomik ve siyasi bir kriz haline gelmiştir. Endonezya'nın ilk yanıtı rupiahı dalgalı hale getirmek, temel iç faiz oranlarını yükseltmek ve maliye politikasını sıkılaştırmaktı. Ekim 1997'de Endonezya ve Uluslararası Para Fonu (IMF) makroekonomik istikrar ve bazı Ulusal Kalkınma Programları ve Ulusal Otomobil Programı gibi ülkeye en zarar verici ekonomi politikalarının ortadan kaldırılmasına yönelik bir ekonomik yenilik programı üzerinde anlaşmaya vardı ve karanfil tekeli, ile birlikte her ikisi de Başkan Suharto'nun aile üyelerini kapsıyordu. Ancak rupiah zayıf kaldı ve Başkan Suharto Mayıs 1998'de istifa etmek zorunda kaldı. Ağustos 1998'de Endonezya ve IMF, Başkan başkanlığında önemli yapısal yenilik hedeflerini içeren Genişletilmiş Fon Kolaylığı'nı (EFF - Extended Fund Facility) kabul etti. Cumhurbaşkanı Abdurrahman Vahit Ekim 1999'da göreve başladı ve Endonezya ve IMF Ocak 2000'de bir EFF daha imzaladı. Yeni programın ayrıca bir dizi ekonomik, yapısal reform ve yönetişim hedefleri vardı.

Mali ve ekonomik krizin etkileri ciddi boyutlarda idi. Kasım 1997'de hızlı para birimi değer kaybı, kamu borcunun 60 milyar ABD dolarına ulaştığını ve hükûmet bütçesine ciddi baskılar uygulandığını gösterdi. 1998'de reel GSYİH %13,1 oranında daralmıştır. Ekonomi, 1999 yılının ortalarında düşük bir seviyeye gelmiş ve yıl boyunca gerçek GSYİH büyümesi %0.8 olmuştu. Enflasyon 1998'de %72'ye ulaşmış ancak 1999'da %2'ye düşmüştür.

Ağustos 1997 başında Rp 2.600/USD1 aralığında olan rupiah, Ocak 1998'de 11.000/USD1 seviyesine düştü ve 1998'in ilk yarısı boyunca kısa dönemli spot oranları 15.000 civarındaydı. 1998 yılı sonunda 8,000/USD1 aralığına döndü ve o zamandan beri, göreceli olarak öngörülebilir ve aşamalı dalgalanmalarla 8000-10,000 Rupiah/ABD doları arasında işlem görmektedir. Bununla birlikte, rupiah 2013'te 11.000'in altına düşmeye başlamış ve Kasım 2016 itibarıyla 13.000 ABD doları seviyeleri civarındadır.

Suharto sonrası

2004 sonlarında, Endonezya, ve ithalat nedeniyle bir 'mini-kriz' ile karşı karşıya kaldı. Para birimi sabitlenmeden önce Rp 12.000/USD1 seviyesine ulaştı. Hükûmet, Ekim ayında, 2005 yılı için 14 milyar dolara mâl olacak olan büyük yakıt sübvansiyonlarını kesmek zorunda kaldı. Bu durum, tüketici yakıtlarının fiyatında iki kat artarak iki basamaklı enflasyona neden oldu. Durum istikrar kazandı, ancak ekonomi 2005 yılında %17 oranında enflasyonla mücadeleye devam etti.

2006'da Endonezya'nın ekonomik görünümü daha olumlu oldu. Ekonomik büyüme 2004 yılında %5,1'e yükseldi ve 2005 yılında %5,6'ya ulaştı. Kişi başına düşen gerçek gelir, 1996/1997 mali yılı seviyelerine ulaştı. Büyüme öncelikle Endonezya'nın gayri safi yurt içi hasılasının yaklaşık dörtte üçünü oluşturan yerel tüketimden kaynaklanmıştır. , 2004 yılında %42 piyasa artışıyla Asya'daki en iyi performans gösteren borsa olmuştur. Büyüme üzerinde bir duruş bırakmaya devam eden sorunlar, yabancı yatırımların düşük seviyelerde seyretmesi, bürokratik kırtasiyecilik ve 51.43 trilyon rupiah veya 5.6573 milyar ABD Dolarına veya GSYİH'nın yaklaşık %1.4'üne tekabül eden yaygın yolsuzlukları içeriyordu. Bununla birlikte, 2004 yılındaki barışçıl seçimler sonucunda ve yenilikçi cumhurbaşkanı Susilo Bambang Yudhoyono'nun seçilmesiyle ilgili çok güçlü bir iyimserlik vardır.

İşsizlik oranı (Şubat 2007'de) %9.75 idi. Yavaşlayan küresel ekonomiye rağmen, Endonezya'nın ekonomik büyümesi, 2007'de on yılın en yüksek seviyesi olan %6.3'e yükseldi. Bu büyüme oranı, yoksulluğu Hükûmet'in yoksulluk sınırına dayalı olarak %17.8'den %16.6'ya düşürmek için yeterli ve işsizlik oranı Şubat 2008'de %8.46'ya gerileyen son işsizlik büyüme eğilimini tersine çevirdi. Birçok ihracata bağımlı komşusundan farklı olarak, ekonomide güçlü iç talep (ekonominin yaklaşık üçte birini oluşturmakta olan) ve GSYİH'nın yaklaşık %1,4'ü düzeyinde bir hükûmet mali teşvik paketinin yardımıyla o yıl durgunluğa girmemeyi başardı. Endonezya, Hindistan ve Çin'den sonra endüstrileşmiş ve gelişmekte olan 20 ülkenin (G20) en hızlı büyüyen ekonomisi durumundadır. 512 milyar dolarlık ekonomi, bir önceki yıla göre ilk çeyrekte %4.4 genişledi ve geçen ay IMF, 2009 yılı için yaptığı tahminleri %2.5'ten %3-4'e revize etti. Endonezya, yetkililerin öngörüsüne göre, kamu ve dış borcun hızlı bir şekilde azaltılması, kurumsal ve bankacılık işkolu bilançolarının güçlendirilmesi ve daha yüksek sermayelendirme ve daha iyi denetim yoluyla bankaların zayıf noktalarının azaltılması da dahil olmak üzere geniş kapsamlı ekonomik ve mali reformları yürüten daha güçlü temellere sahiptir.

Endonezya'nın Başkan Yardımcısı Dr. Boediono'nun dile getirdiği gibi, 2012 için mevcut işsizlik oranı, %6 düzeyindedir.

Yatırım

1980'lerin sonlarından beri Endonezya, ekonomik büyümeyi teşvik etmek için düzenleyicilik çerçevesinde önemli değişiklikler yapmıştır. Bu büyüme büyük ölçüde hem yabancı hem de yerli yatırımlar tarafından finanse edildi. Amerikalı yatırımcılar petrol ve gaz sektörüne ağırlık verdiler ve Endonezya'nın en büyük madencilik projelerini üstlendiler. Buna ek olarak, 1980'lerin sanayi ve finans işkolu yeniliklerinden sonra özellikle ABD bankalarının, üreticilerinin ve hizmet sağlayıcılarının varlığı genişledi. Diğer önemli yabancı yatırımcılar arasında Hindistan, Japonya, Birleşik Krallık, Singapur, Hollanda, Katar, Hong Kong, Tayvan ve Güney Kore vardı.

Ekonomik bunalım, özel finansmanın zorunlu hale getirilmesini zorunlu kıldı ancak bu sorunlu olmuştu. 1997 ve 1999 yılları arasında neredeyse üçte ikisi kadar yeni yabancı yatırım onayları kesildi. Bunalım, ilave yeniliklere ihtiyaç duyulan alanları ortaya çıkardı. Yatırım ortamının iyileştirilmesi için sıklıkla belirtilen alanlar, işleyen bir yasal ve adli sistemin kurulması, rekabetçi süreçlere bağlılık ve uluslararası kabul görmüş muhasebe ve bilgilendirme ölçütlerinin benimsenmesi idi. Son yıllarda yasaların iyileştirilmesine rağmen, Endonezya'nın fikrî mülkiyet hakları rejimi zayıf kalmaktadır; etkin uygulama eksikliği büyük bir endişe kaynağıdır.

Suharto döneminde, Endonezya elektrik alımı, ücretli yollar ve telekomünikasyon dahil olmak üzere kamu altyapılarının özel olarak sağlanmasına yönelmişti. Ancak mali bunalım, özellikle de özel altyapı projeleri alanında anlaşmazlıkların çözümünde ciddi zayıflıklara neden olmuştu. Endonezya büyük bir işgücü, bol doğal kaynaklar ve çağdaş altyapı üstünlüklerine sahip olsa da, yeni projelere yapılan özel yatırım büyük oranda bunalım sırasında sona ermişti.

28 Haziran 2010 tarihi itibarıyla , borsaya kote 349 şirkete ve 269,9 milyar ABD doları piyasa değeri bulunan kuruluşa sahipti.. Kasım 2010'da olduğu gibi, piyasa değerinin üçte ikisi yabancı fonlar biçimindeydi ve Endonezya nüfusunun yalnızca yüzde birinin hisse senedi yatırımları vardı. İş ve yatırım ortamını iyileştirmek için çalışmalar sürdürülmektedir. Dünya Bankası'nın Yapılmış İş Anketi kapsamında Endonezya, 2010'da bir önceki yıldaki 129. sıradan 178 ülke içinde 122. sıraya yükselmişti. Bu çabalara rağmen, seviye halen bölgesel emsallerin altındaydı ve olumsuz bir yatırım ortamı devam etmekteydi. Örneğin, vergi mükellefi olan yerel sakinler (Endonezya'daki gelirleri dünya çapındaki gelirlerinden ötürü) dışında, yeterlikli yabancı yatırımcılar ve idari personel, kendi banka hesaplarını Endonezya'da idame ettirmez.[]

1990'dan 2010'a kadar Endonezya şirketleri, edinilen ya da hedef olarak toplam 137 milyar dolarlık bir toplam değeri olan 3.757 katılmıştır. 2010 yılında 609 adet yeni açıklanan kayıt işlemleri bildirildi. Sayılar 2009'a kıyasla %19 artmıştı. 2010'daki anlaşmaların değeri 17 milyar dolardı. ABD doları, şimdiye kadar en yüksek ikinci sıradaydı. Yatırım Düzenleme Kurulu (BKPM), 2012 yılının tamamında, 22 Ocak'ta yayınladığı yıllık raporunda 25 milyar doları aşarak toplam 32.5 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirildiğini bildirdi. Birincil yatırımlar madencilik, taşımacılık ve kimya işkollarında gerçekleşmişti.

2011'de Endonezya hükûmeti, Endonezya'da Ekonomik Kalkınmayı Hızlandırmak ve Genişletmek İçin "Ana Plan" olan MP3EI veya Masterplan Percepatan dan Perluasan Pembangunan Ekonomi Indonesia (Endonezya'da Ekonomik Gelişmeyi Hızlandırma ve Geliştirme Ana Planı) olarak bilinen yeni bir Ana Plan ilan etti. "Ana Plan"'la amaçlanan, özellikle artan yatırımları teşvik etmekti.

Yatırım Derecesi

Endonezya, 2011 yılının sonlarında Fitch Rating'den, 2012 yılının başında ise Moody's Rating'den yatırım notunu aldı; Aralık 1997'de, Endonezya Rp 450 trilyondan (50 milyar dolar) fazla bir miktardaki parayı Asya mali bunalımının başlangıcında yatırım derecesini kaybettikten sonra bankalardan borç verenleri kurtarmak için harcadı.[] Fitch, Endonezya'nın uzun vadeli ve yerel para cinsinden borç notunu BB+'dan istikrarlı seviye olarak BBB'ye yükseltti. Fitch ayrıca ekonominin 2013 yılına kadar yılda ortalama %6.0 büyüyeceğini, ancak daha elverişli bir küresel ekonomik ortam olmasını beklediğini belirtti. Moody's, Endonezya'nın yabancı ve yerel para cinsinden tahvil değerlerini Ba1'den Baa3 seviyesine istikrarlı bir görünüm ile yükseltti.

Dünya ile ekonomik ilişkiler

Çin ile ekonomik ilişkiler

Çin ile ticaret 1990'lı yıllardan itibaren arttı ve 2014'te Çin, Japonya'nın ardından Endonezya'nın ikinci büyük ihracat rotası haline geldi. Çin'in ekonomik yükselişi ile Endonezya, Batı ülkeleri ile olan bağlarını dengelemek için Çin ile olan ilişkisini derinleştirdi.

ABD ile ekonomik ilişkiler

image
Endonezya'nın ihracatının orantılı bir temsiliyeti.

Yeni Düzen'in başlangıcında, 1999'da Endonezya'ya yapılan ABD ihracatının toplamı 2 milyar dolardı ve bu 1997'deki 4.5 milyar dolar olarn seviyeden önemli ölçüde aşağıya inmişti. Ana ihracat, inşaat makineleri, makineler, havacılık parçaları, kimyasallar ve tarım ürünlerinden oluşuyordu. 1999 yılında Endonezya'dan ABD'den yapılan ithalat, toplamda 9.5 milyar dolar olup, ağırlıklı olarak giyim, makine ve nakliye ekipmanları, petrol, doğal kauçuk ve ayakkabı ürünlerini iöermekteydi. Endonezya'ya yapılan ekonomik yardım, 1989'da kurulan Endonezya Danışma Kümelenmesi (CGI - Consultative Group on Indonesia) aracılığıyla eşgüdümlü olarak düzenlenir. Bu bağış yardımını düzenlemek için yılda bir, bir araya gelen 19 bağışçı ülke ve 13 uluslararası örgütten oluşur.

Makro-ekonomik eğilimler

Bu Endonezya gayri safi yurt içi hâsılasının piyasa fiyatlarındaIMF tarafından milyon rupiah seviyesindeki rakamlarla birlikte bir eğilim çizelgesidir.

Yıl GSYİH Dolar alışverişi
(rupiah)		 Enflasyon endeksi
(2007=100)		 Nominal kişi başı GSYİH
(ABD doları yüzdesi olarak)		 SAGP kişi başı GSYİH
(ABD yüzdesi olarak)
1980 60,143.191 627 10 5.25 5.93
1985 112,969.792 1,111 11 3.47 5.98
1990 233,013.290 1,843 16 3.01 6.63
1995 502,249.558 2,249 24 4.11 8.14
2000 1,389,769.700 8,396 53 2.32 6.92
2005 2,678,664.096 9,705 83 3.10 7.51
2010 6,422,918.230 8,555 121 6.38 9.05

Satın alma gücü paritesi karşılaştırmaları için ABD Doları, yalnızca 3,094.57 rupiah ile çevrilir.

2009 yılında kişi başı ortalama ücret $2.32 ABD doları idi.

Enflasyon

2011 yılında Endonezya'nın enflasyon oranı yüzde 3.79 iken hükûmetin belirlediği yüzde 5.65 hedefinin altında kalmıştı.

Ekonomik yapı

2006 yılı verileri ile Endonezya ekonomisinin yapısı

İşkolu Alt işkolu 2006 çıktısı
(Rp trilyon)		 2003 yılından bu yana artış
(%)
Tarım vb.
Gıda bitkileri 223 35
bitkileri 63 34
Hayvancılık vb. 51 27
Ormancılık 30 63
Balıkçılık 73 60
Madencilik
Petrol ve gaz 188 97
Petrol dışı ve gaz 131 145
Maden ocakçılığı 36 87
İmalat
Petrol ve gaz üretimi
Petrol arıtma 120 139
Doğal gaz 54 94
Maden ocakçılığı 213 35
Petrol dışı ve gaz
Gıda, tütün, içecekler 213 38
Tekstil, ayakkabı, vb. 91 34
Ahşap, ağaç ürünleri 44 48
Kağıt, baskı 40 43
Gübreler, kimyasallar ve lastik 96 68
Çimento, metalik olmayan maden 29 50
Demir, çelik, temel metaller 20 52
Taşıma araçları, makineler 222 87
Diğer imalat 7 67
Elektrik, gaz, su
Elektrik 21 51
Gaz 5 119
4 43
İnşaat
İnşaat, yapı 249 98
Ticaret, oteller, restoranlar
Ticaret, toptan ve perakende ticaret 387 48
Oteller 17 52
Restoranlar 92 45
Ulaşım, iletişim
Ulaşım
Kara yollar 81 106
Su yolları 16 43
Nehirler, feribotlar 5 54
Hava taşımacılığı 15 96
Diğer 2 49
Haberleşme
Haberleşme 88 123
Finans, emlak, iş
Bankacılık 98 31
Banka dışı finans 27 87
İlişkili hizmetler 2 82
Gayrimenkul 98 72
47 71
Diğer hizmetler
Kamu işkolu
Hükûmet, savunma 104 63
Özel işkolu
Sosyal hizmetler, toplum hizmetleri 60 92
Eğlence, dinlenme 10 46
Kişisel, ev hizmetleri 100 69

Kaynak: Endonezya İstatistik Bürosu (Biro Pusat Statistik), yıllık üretim verileri.

Tarım, hayvancılık, ormancılık ve balıkçılık

Tarım, ülkenin GSYİH'sının yüzde 14,43'üne katkıda bulunan kilit bir işkoludur. Şu anda tarım amaçlı kullanılan Endonezya toprak alanının yaklaşık yüzde 30'u mevcut ve yaklaşık 49 milyon Endonezya çalışanını (toplam Endonezya iş gücünün %41'i) istihdam etmektedir. Endonezya'nın önemli tarımsal ürünleri palmiye yağı, doğal kauçuk, kakao çekirdeği, kahve, çay, manyok, pirinç ve tropik baharatlardır.

Hidrokarbonlar

Endonezya, Ortadoğu'nun dışındaki 2008 yılına kadar Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC - Organization of Petroleum Exporting Countries) üyesi olan Asya'dan tek ülkedir ve halen bir net petrol ithalatçısıdır. 1999'da, ham petrol ve kondensat (yoğuşma) üretimi ile günde ortalama 1.5 milyon varil (240.000 m³) ve arıtma da dahil olmak üzere 1998 takvim yılı içinde petrol ve gaz sektörü GSYİH'ye yaklaşık %9 katkıda bulunmuştur. 2005 itibarıyla, Endonezya'daki ham petrol ve kondensat üretimi günde 1.07 milyon varil (170.000 m³) oldu. Bu, 1990'lı yıllardan beri öncelikle yaşlanan petrol alanları ve petrol üretim teçhizatlarına yatırım yapılmaması nedeniyleydi. Üretimde yaşanan bu gerileme, 2005 yılında yurt içi tüketimde yılda yaklaşık %5.4 oranında önemli bir artışla birlikte 1,2 milyar dolarlık bir petrol ithalatı maliyeti getirmişti.

Devlet tüm petrol ve maden haklarının sahibidir. Yabancı şirketler, ancak üretim paylaşımı ve iş sözleşmeleri yoluyla katılım gösterebilirler. Petrol ve doğal gaz müteahhitleri sözleşme bölgelerindeki tüm keşif, üretim ve geliştirme maliyetlerini finanse etmekle yükümlüdürler; Üretilen petrol ve gazdan işletme, keşif ve geliştirme maliyetlerini geri kazanma hakkına sahiptirler.

Sanayinin yakıt üretimi, yaşlanan petrol sahaları ve yeni donanımlara yatırım yapılmaması nedeniyle yıllar içinde önemli ölçüde azalmıştır. Sonuç olarak, ham petrol ihracatçısı olmasına rağmen, Endonezya şimdi petrol ürünlerinde net bir ithalatçıdır. 2004'te 7 milyar ABD doları olan yakıt fiyatları daha önce destekli (sübvanse) olmuştu. Mevcut cumhurbaşkanı, yakıt fiyatlarındaki devlet desteğinin çeşitli aşamalarda önemli ölçüde azaltılması görevini üstlendi. Hükûmet, devlet desteklerindeki kesintilerin bu yıl bütçe açığını gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) %1'ine indirmeyi hedeflediğini, geçen yıla göre yaklaşık %1.6'dan aşağıya düşürdüğünü belirtti. Aynı zamanda ekonomik zorlukları hafifletmek için hükûmet nitelikli vatandaşlara bir defalık devlet desteği teklif etti.

image
NTB maden sahasındaki maden ocakları.

Petrol ve gaz dışı madencilik

Endonezya dünyanın en büyük kalay pazarına sahiptir. Mineral üretimi geleneksel olarak boksit, gümüş ve kalay ağırlıklı olmakla birlikte, Endonezya ihracat pazarları için bakır, nikel, altın ve kömür üretimini genişletmektedir.

1993 yılının ortasında, Madenler ve Enerji Bakanlığı, kömür işkolunu yabancı yatırımlara açmış ve sonuçta önde gelen Endonezya kömür üreticileri şu an Birleşik Krallık şirketleri -BP ve Rio Tinto gibi- arasında bir ortak girişime sahip konuma gelmiştir. 1999 yılında toplam , 55 milyon tonluk ihracat da dahil olmak üzere 74 milyon metrik tona ulaşmıştır. 2011 yılı kömür üretimi 353 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı itibarıyla Endonezya, toplam 458 Mt'luk üretim ve 382 Mt'luk ihracatla dünyada üçüncü en büyük üretici konumuna erişmiştir. Bu üretim hızıyla, rezervler gelecek 61 yılda, yani 2075 yılı civarında tükenecektir. İç piyasa yerine getirmesi gereken (DMO - Domestic Market Obligation) düzenlemesi nedeniyle tüm üretimleri ihraç edemez. 2012'de DMO oranı %24.72'dir. Ve 2014'ten itibaren düşük dereceli kömür ihracatı yapılmamaktadır; bu nedenle Güney Kalimantan ve Güney Sumatra'da kömür kalorisi değerini 4,500 kcal/kg'dan 6,100 kcal/kg'a yükselten süreci inşa edilecektir.

İki ABD şirketi Endonezya'da üç bakır/altın madenini işletmektedir; sırasıyla nikel ve altın için önemli miktarda yatırım yapan bir Kanadalı ve bir İngiliz şirketi bulunmaktadır. 1998'de Endonezya'da toprak altında bulunan altının değeri 1 milyar dolar, bakır değeri ise 843 milyon dolardı. Altın, bakır ve kömürden gelen alındılar, 3 milyar doların %84'ünü oluşturuyordu. Bu 1998 yılında mineral madencilik işkolu tarafından kazanılmıştı. ve gibi Hindistan'daki servet grupları Endonezya'da önemli madencilik etkinliklerine sahiptir.

Nisan 2011: Endonezya, dünyanın Alüminyum oksit üretiminin %5'ini üreten , alüminyum oksit projesinin eklenmesi ile dünyanın ikinci büyük alüminyum oksit üreticisi olacaktır. Endonezya'daki diğer şirketler tarafından daha da geliştirilebilen 100 çeşit alüminyum oksit türevinin olması nedeniyle proje cevherlerin sadece Alüminyumdan oluşmasını sağlamayacaktır.

Petrol ve gaz dışı imalat

2010 yılında, Endonezya satışları esas olarak neredeyse %100 yerel bileşenleri ile 7.6 milyon motosiklet üretmiştir. Honda, pazarın %50,95'lik pazar payıyla liderliğini sürdürdü ve bunu Yamaha %41,37'lik pazar payı ile takip etti.

2011 yılında perakende otomobil satışları bir önceki yıla göre % 19.26 artışla 888.335 adet olarak gerçekleşmiştir. Toyota, %35,34 ile yerel otomobil pazarına hakimken bunu %15,44 ile Daihatsu ve %14,56 ile Mitsubishi izledi. 2011'den bu yana, bazı yerel kökenli otomobil üreticileri Düşük Maliyetli Yeşil Araç (LCGC - Low Cost Green Car) olarak sınıflandırılır tanıttı. 2012'de otomobil satışları yüzde 24.8 artarak 1 milyon adet sınırı üzerinde, 1.116 milyon adete yükselmiştir.

, 2013'te tekstil işkolunun 175 milyon dolarlık yatırım çekebileceğini bildirmiştir. 2012'de bu işkoluna yapılan yatırım 247 milyon dolar olup bunun sadece 51 milyon dolarlık kısmı yeni tekstil makineleri için olmuştur. 2012 yılında tekstil işkolunun ihracatı 13,7 milyar dolar seviyesindeydi.

Elektrik, gaz ve su temini

2006 yılı çıktıları ile ilgili ana istatistikler yukarıdaki tabloda verilmiştir.

Endonezya'da son zamanlarda nükleer santrallerin olası kullanımı konusunda ilgiler yükselmektedir. Endonezya 3 araştırma reaktörü işletmektedir.

image
Yogyakarta'da Adisutjipto Uluslararası Havalimanı'ndaki Garuda Indonesia Havayollarına ait bir yolcu uçağı.

Ulaşım ve iletişim

Deloitte'a göre, 2011 yılında Endonezya'da internet ile ilgili etkinlikler, ülkenin gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) %1.6'sını oluşturmuştur. Bu, sırasıyla %1.51 ve %1.45 oranında, elektronik ve elektrikli cihaz ihracatı ve sıvılaştırılmış doğalgazdan daha büyüktü.

Finans, emlak ve iş hizmetleri

2015 yılında Endonezya finans hizmetleri, 14'ü dikey konglomera, 28'i yatay konglomera ve 8'i karışık konglomera olmak üzere toplam 50 konglomera (yerli ve / veya yabancı mülkiyet) tarafından elde edilen 7,589 trilyon Rp'yi aşmıştır. Bunlardan 35'i temel bankacılık işkollarında, 1'i sermaye piyasası işkolunda, 13'ü banka dışı işkollarında ve 1'i özel finans işkolundadır.

Borç Servis Oranı

Haziran 2011 sonunda, Endonezya'nın borç servis oranı %21.6 ile tehlikeli eşik olan %30'un oldukça altındaydı.

Küçük işletmeler

2010'da %48 çevrimiçi kullanım büyümesi ile Endonezya'da 50 milyon küçük işletme bulunmaktaydı; bu nedenle Google, 2012'den önce Endonezya'da bir yerel büro açma girişiminde bulunmuştur.

İhracat

image
2006 Endonezya ihracat haritası.

Otomotiv

Ağustos 2014'te, Endonezya toplam üretimi 878.000 birim araç iken, Ağustos 2014'te, Endonezya 126.935 Tamamlama Oluşturumu (CBU - Completelety Build Up) ünite araç ve 71.000 Tamamen Demonte (CKD - Completely Knock Down) araç ünitesi ihraç ettiğinden, ihracat toplam üretimin %22.5'ini oluşturmuştur. Otomotiv ihracatı ithalatının iki katından fazladır. Tahminen, 2020'ye kadar otomotiv ihracatı, ihracatı ve ayakkabı ihracatının ardından üçüncü olacaktır.

Ağustos 2015 boyunca, Endonezya 123.790 motosiklet ihraç ederken; egemen olan üreticiler, 83.641 motosiklet ihraç etmiş ve Endonezya ihraç ürünlerinde ülkenin üretim üssü haline getirileceğini ilan etmiştir.

Diğer hizmetler

Genel hükûmet, Özel hizmetler

Haziran 2011'in sonu itibarıyla, sabit devlet varlıkları 1,265 trilyon Rp (128 milyar dolar) iken, devlet hisse senetlerinin değeri 50 trilyon Rp (5,0 milyar dolar) ve diğer devlet varlıkları 24 trilyon Rp (2,4 milyar dolar) idi.

Endonezyalı göçmen işçiler

Endonezyalı göçmen işçilerin en bilinen varış yeri Malezya'dır (yasadışı işçiler dahil). 2010'da bir Dünya Bankası raporuna göre Endonezya, toplam 7 milyar dolar değerinde dünyanın ilk on havale alan ülkeleri arasında yer almıştır.

Mayıs 2011 itibarıyla yurt dışında çalışan 6 milyon Endonezya vatandaşı vardır, bunların 2.2 milyonu Malezya'da, 1.5 milyonu da Suudi Arabistan'da ikamet etmektedir.

Gurbetçi işçiler

Turistler ve yabancı uyruklu kişiler dışındaki 111,752 kişi hariç Endonezya'da yaşayan yabancı uyruklu kişi sayısı, geçen yıla göre %6 artarak 67,056 yabancı vatandaş vize uygulamasına geçirilerek 2010 yılına göre %10 artmıştır. 6 aydan bir yıla kadar vize alanlar çoğunlukla Çinli, Japon, Güney Koreli, Hint, Amerikalı ve Avustralyalılar'dı. Bunların birkaç tanesi yeni iş yapan girişimcilerdi.

Kamu harcamaları

Mayıs 1998'de sona ermesine katkıda bulunan 1990'ların sonlarındaki Asya Mali Krizinden bu yana, Endonezya'nın kamu maliyesi büyük bir dönüşüm geçirmişti. Finansal kriz, büyük bir ekonomik daralmaya ve kamu harcamalarında belirgin bir düşüşe neden olmuştu. Borç ve kamu para yardımları önemli ölçüde artarken, kalkınma harcamaları keskin bir şekilde azaltıldı.

Şimdi, yani on yıl sonra Endonezya krizden çıkmış ve ülkenin kalkınma ihtiyaçlarını karşılamak için bir kez daha mali kaynaklarına sahip olduğu bir duruma gelmiştir. Bu değişim, sağgörülü makroekonomik politikaların bir sonucu olarak ortaya çıkmış ve en önemlisi bütçe açığının çok düşük olmasına yol açmıştır. Ayrıca, hükûmetin para harcama şekli, 2001 yılı "büyük patlama"sında yerinden yönetimle değişime uğramış ve bu da tüm hükûmet harcamalarının, alt ulusal hükûmetlere 2006'da devredilmesine yol açmıştır. Aynı derecede önemli olan bir diğer etmen, 2005 yılında uluslararası petrol fiyatlarının sarmallanması ile Endonezya'nın yerli yakıt sübvansiyonlarının ülkenin sıkı kazanan makroekonomik istikrarını tehdit ederek kontrolsüz kalmasına neden olmasıdır. Yakıt artışındaki büyük siyasi tehlikelerin genel enflasyona yönlendirilmesine rağmen, hükûmet yakıt desteklerini azaltmak için cesur bir karar almıştır.

Bu kararla hükûmet kalkınma programları harcamalarına 10 milyar dolar fazladan para harcamıştı. Bu arada, ekonominin istikrarlı bir şekilde büyümesiyle artan gelirlerin birleşimi ve ekonomik bunalımdan kalma olarak borç servis ödemelerinin azalması sayesinde 2006'da ek 5 milyar ABD doları elde edildi. Bu, 2006 yılında hükûmetin kalkınma programlarında harcaması için fazladan 15 milyar ABD doları olduğu anlamına geliyordu. 1970'lerin ortalarında petrol patlaması yaşanırken, ülke bu kadar büyük bir "mali alan" görmemişti. Bununla birlikte, önemli bir fark, 1970'lerin petrol gelirindeki düşüşün nedeni sadece şu olmasıydı: şanslı ve öngörülemeyen bir maddi nimet. Buna karşın, mevcut mali alan, doğrudan doğruya bir sağlam politikanın sonucu olarak elde edilmiş ve hükûmetin politika kararları yoluyla sesli ve dikkatli bir şekilde düşünülmüştür. Bununla birlikte, Endonezya, kalkınma ihtiyaçları için mali kaynakların serbest bırakılması konusunda önemli ilerleme kaydederken, bu durum önümüzdeki birkaç yıl için de devam edecekse de, para destekleri hükûmet bütçesine ağır bir yük bindirmeye devam etmektedir. Yine de mali desteklerdeki 2005 indirimleri ve toplam sübvansiyonlar halen 2012 yılında hükûmet harcamalarında 30 milyar ABD doları veya toplam bütçenin %15'inden fazlasını oluşturuyordu.

Habibie hükûmetinin (Mayıs 1998'den Ağustos 2001'e kadar) 2001 yılında ülke genelinde iktidarı dağıtma sonuçlarından bir tanesi, hükûmet harcamalarının giderek daha fazla payının, alt ulusal hükûmetler aracılığıyla yönlendirilmesiydi. Sonuç olarak, Endonezya'daki il ve ilçe hükûmetleri şu anda toplam kamu kaynaklarının yaklaşık %40'ını harcamaktadır; bu da, OECD ortalamasından daha da yüksek bir mali ademî merkeziyet seviyesini temsil etmektedir.

Endonezya'da gerçekleşen yerelleştirme ve geçerli mali alan göz önüne alındığında, Endonezya hükûmeti ülkenin ihmal edilen kamu hizmetlerini yenilemek için eşsiz bir fırsata sahiptir. Dikkatle yönetilirse, bu Doğu Endonezya'daki geri kalmış bölgelerin sosyal göstergeler açısından ülkenin diğer daha zengin bölgelerine yetişmesine neden olabilir. Aynı zamanda, bu Endonezya'nın gelecek nesil yeniliklere odaklanmasına, yani kamu hizmetlerinin niteliğinin artırılmasına ve hedeflenen altyapıların sağlanmasına olanak sağlayabilir. Aslında, tahsis edildikten sonra kamu kaynaklarının doğru bölüştürülmesi ve bu sermayenin dikkatli yönetimi, Endonezya'da kamu harcamalarında ön plana çıkan ana konular haline gelmiştir.

Örneğin, eğitim harcamaları toplam kamu harcamalarının %17.2'sine ulaşırken -herhangi bir işkolunun en yüksek payı ve 2006'da GSYİH'nın %3.9'luk payı, buna karşın 2001'deki GSYİH'nın yalnızca %2.0'ı- bununla birlikte toplam kamu sağlık harcamaları GSYİH'nın %1.0'ının altında kalmaktadır. Bu arada, kamu altyapı yatırımları mali kriz sonrası düşük seviyelerden ve kalıntılardan tamamen kurtarılamamış ve GSYİH'nın yalnızca %3,4'ünde kalmıştır. Endişe verici bir diğer husus, yönetimle ilgili mevcut harcama seviyesinin aşırı yüksek olmasıdır. 2006'da %15 olarak gerçekleşen bu durum, kamu kaynaklarının önemli bir israfa uğradığını göstermektedir.

Ekonomik zorluklar

Ancak, 1965 yılında hükûmet değişiklikleri yapılarak ülkenin yoksulluk oranının düşürülmesinde önemli ilerlemeler kaydedilmişti. 1965 yılında GSYİH'da %8'lik bir gerilemeyle başlayan sert bir resesyona giren ülke, 1970'lerde ekonomik açıdan petrol sarsıntısından çok fazla fayda sağlamaya başlamıştı. Bu gelişme, petrol karşı-şoklarına rağmen 1980'lerde ve 1990'larda da devam etti. Bu dönemlerde GSYİH seviyesi ortalama %7,1 oranında yükseldi. Endonezya, resmî yoksulluk oranı %60'lardan %15'lere gerileyerek tutarlı bir büyüme kaydetmişti. Bu gelişmeye rağmen, nüfusun yaklaşık %13.33'ü (2010 yılı tahmini) yoksulluk sınırının altında kalmaktadır.

İşgücü huzursuzluğu

2011 itibarıyla Endonezya'da emek militanlığı, görülen büyük bir grev ve başka yerlerdeki çok sayıda grevle arttı. Ortak bir sorun, Endonezya'nın katı çalışma yasalarından kaçmalarına yönelik çalışmalardı; bununla ilintili olarak çalışanlara işçi sözleşmeleri çağrısı yapılmasıydı. New York Times, Endonezya'nın ucuz emek üstünlüğünün kaybolabileceği endişesini dile getirdi. Bununla birlikte, belirlenmiş ölçütlerin altında ücret ve koşulları kabul edecek geniş bir işsiz havuzu mevcut durumdaydı. Militanlığın artışındaki bir diğer etmen, diğer ülkelerdeki hakim ücretlerin internet yoluyla bilinir olması ve yabancı şirketlerin Endonezya'da ürettikleri karşılığı cömert kârlar sayesinde artan farkındalıktı.

1 Eylül 2015'te, Endonezya'daki binlerce işçi daha yüksek ücretler konusunda ve iş kanunlarının iyileştirilmesi için ülke çapında gösteriler gerçekleştirdi. Yaklaşık 35.000 kişi ülkenin çeşitli yerlerinde toplandı. 2016 yılına kadar asgari ücretin yüzde 22-25 oranında artmasını ve yakıt da dahil olmak üzere temel malların fiyatlarının düşürülmesini talep etmektedirler. Sendikalar ayrıca hükûmetin iş güvenliğini sağlamasını ve işçilerin temel haklarını vermesini talep etmektedirler.

Eşitsizlik

Cakarta'ya ekonomik farklılık ve doğal kaynak kazancı akışı, Açe ve Irian Jaya gibi bölgelerdeki ayrılıkçı hareketlere hoşnutsuzluk kazandırmış ve hatta katkıda bulunmuştur. Coğrafi olarak en fakir beşinci bölge tüketimin yalnızca %8'ini oluşturmakta, en zengin beşincisi bölge ise % 45'ini oluşturmaktadır. Düzensiz büyüme ve memnuniyetsizlik sorununu kısmen çözen yerinden yönetim konusunda yeni kanunlar olsa da, bu yeni politikayı uygulamaya koyma konusunda birçok engel vardır.

Aleyhte Bölgeler Bakanı, Nisan 2011'de Makassar'da yapılan Endonezya Ticaret ve Sanayi Odası (Kadin) toplantısında Endonezya'nın aleyhte bölgeleri olarak sınıflandırılan 184 naipliğinden, yaklaşık 120 naipliğinin Endonezya'nın doğu kesiminde yer aldığını belirtmiştir.

Eşit olmayan ülke

Endonezya, Haziran 2016'da nüfusunun yüzde birinin Endonezya'nın 1.8 trilyon dolarlık servetinin yüzde 49,3'üne sahip olması nedeniyle eşit olmayan ülke olarak sınıflandırılabilir. Rakam geçen yılki rakam olan yüzde 53.5 ile daha iyi nitelendirilebilir, ancak Rusya'nın ardından yüzde 74.5, Hindistan'ın ardından yüzde 58.4 ve Tayland'ın ardından yüzde 58 ile dördüncü sırada yer almaktadır.

Enflasyon

Endonezya'da enflasyon uzun zamandır başka bir sorun olmuştur. Politik karışıklıklar yüzünden, ülke bir zamanlar 1964-1967 yılları arasında yıllık enflasyonda %1,000'li seviyelerde hiperenflasyon görmüş ve bu ciddi yoksulluk ve açlık yaratmak için yeterli olmuştu. Yeni Düzen yönetiminin ilk on yılında (1970-1981) ekonomi çok hızlı bir şekilde toparlanmış olsa da, enflasyon yıllık olarak %10'dan daha az seviyelerde düşmemişti. 1980'lerin ortasında enflasyon yavaşlamış, ancak petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak ihracat cazibesini önemli oranda düşüren ekonomi de zayıf kalmıştı. Ekonomi, ihracata yönelik imalat işkolunun iyileşmesi nedeniyle 1989-1997 yılları arasında yine hızlı bir büyüme sergilemiş; enflasyon oranı ekonomik büyümeden daha yüksek olmuş ve bu da birkaç Endonezyalı arasında genişleyen boşluğa neden olmuştur. Enflasyon 1998'de Asya mali krizi sürecinde zirveye çıkmış ve %58'in üzerinde bir artış göstererek yoksulluk oranının 1960'lı yıllarda yaşanan krizdeki kadar artmasına neden olmuştur. Son yıllarda ekonomik iyileşme ve büyüme sürecinde hükûmet enflasyonu düşürmeye çalışmaktadır. Bununla birlikte, Endonezya enflasyonunun küresel dalgalanma ve iç piyasa rekabetinden etkilenmiş olduğu görülmektedir. 2010 yılı itibarıyla, enflasyon oranı yaklaşık %7 iken, ekonomik büyüme %6 idi. Bugüne kadar, enflasyon, Endonezya alt orta sınıfını, özellikle fiyat artışı sonrası yiyeceklerini karşılayamayacakları şekilde etkilemektedir.

En iyi başarım

2009'un bölgesel yönetim uygulama başarım değerlendirmesine dayanarak, bir emirle en iyi verimi gösteren yerler;

  • 3 Vilâyet: Kuzey Sulawesi, Güney Sulawesi ve Orta Java;
  • 10 İdarî bölge: Doğu Java Bölgesi'nde Jombang ve Bojonegoro, Orta Java'da Sragen ve Pacitan, Gorontalo'da Boalemo, Güney Sulawesi'de Enrekang, Bali'de Buleleng, Güney Sulawesi'de Luwu Utara, Orta Java'da Karanganyar ve Yogyakarta'da Kulon Progo;
  • 10 Şehir: Orta Java'da Surakarta ve Semarang, Batı Java'da Banjar, Yogyakarta'da Yogyakarta, Batı Java'da Cimahi, Batı Sumatra'da Sawahlunto, Doğu Java'da Probolinggo ve Mojokerto, Batı Java'da Sukabumi ve Bogor.

2010 Mali Yılı anketine (22. Yıllık Anket Raporu) göre, 2009'da Endonezya, Japon şirketleri için net satışlarda ve kârlarda en yüksek memnuniyet seviyesine sahip olduğunu tespit etti.

Yüksek net değerli bireyler

'na göre, Endonezya, Asya ekonomilerinin çoğunun 10'unda öngörülen (HNWI - High-net-worth individual) en yüksek büyüme oranına sahiptir.

Knight Frank'ın 2015 Servet Raporu 2014'te şunu bildirdi: En az bir milyar ABD Doları servetine sahip 24 kişi vardır. Bunlardan 18'i Jakarta'da bulunmakta, diğerleri Endonezya büyük şehirlerine yayılmış bulunmaktadır. En azından 100 milyon ABD doları servetli 192 kişi sınıflandırılabilir; 650 kişi servet değeri en az 30 milyon ABD doları olan yüksek net değerli birey olarak sınıflandırılabilir.

Diğer veriler

Tarım - ürünler: pirinç, manyok (tapyoka), yer fıstığı, kauçuk, kakao, kahve, palmiye yağı, kurutulmuş hindistan cevizi içi; kümes hayvanları, sığır eti, domuz eti, yumurta

Döviz kurları: ABD doları cinsinden Endonezya rupiahı (IDR) - 9,698,9 (2008), 9,143 (2007), 9,159,3 (2006), 9,704,7 (2005), 8,938,9 (2004)

Ayrıca bakınız

  • CIVETS ülkeleri
  • Sonraki 11
  • Endonezya'da turizm
  • Kırılgan beşli

Konuyla ilgili yayınlar

  • 3, Pierre van der (2010). "The sources of long-term economic growth in Indonesia, 1880–2008". . Cilt 47. ss. 294-309. doi:10.1016/j.eeh.2009.08.004. 

Dış bağlantılar

  • Endonezya'dan Ekonomik Artçı Şok16 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dekan Peter Krogh Dışişleri Sayısal Arşivlerinden15 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
  • BKPM - Endonezya Yatırım Koordinasyon Kurulu 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ve
  • Dünya Bankası Endonezya Ticaret İstatistikleri Özeti 24 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
  • ITC'nin sağladığı Endonezya tarafından uygulanan tarifeler Market Access Map[], gümrük tarifeleri ve piyasa gereksinimlerinden oluşan çevrimiçi bir veritabanı

Kaynakça

  1. ^ "World Bank forecasts for Indonesia, January 2017" (PDF). Dünya Bankası. 4 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Şubat 2017. 
  2. ^ "Poverty Rate of Indonesia Expected to Rise in 2013 due to Higher Inflation". Maesaroh Jamzuri. 30 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2013. 
  3. ^ "Global Gini Index". Dünya Bankası. 14 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2013. 
  4. ^ a b "Vice President: Indonesia will move on". Investvine.com. 28 Şubat 2013. 5 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2013. 
  5. ^ "Ease of Doing Business in Indonesia". Doingbusiness.org. 18 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2017. 
  6. ^ "Federation of International Trade Associations: Indonesia profile". Fita.org. 20 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  7. ^ "Export Partners of Indonesia". The World Factbook. 2015. 29 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017. 
  8. ^ "Import Partners of Indonesia". The World Factbook. 2015. 29 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017. 
  9. ^ "COUNTRY COMPARISON :: STOCK OF DIRECT FOREIGN INVESTMENT – AT HOME". The World Factbook. 29 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2015. 
  10. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2015. 
  11. ^ "Sovereigns rating list". Standard & Poor's. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2011. 
  12. ^ a b Rogers, Simon; Sedghi, Ami (15 Nisan 2011). "How Fitch, Moody's and S&P rate each country's credit rating". The Guardian. 1 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011. 
  13. ^ "RI's forex reserves up $0.13 bln in October". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2015. 
  14. ^ What is the G-20 4 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., g20.org. Erişim: 6 Ekim 2009.
  15. ^ "80 Persen Industri Indonesia Disebut Dikuasai Swasta". 3 Mart 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2017. 
  16. ^ "Acicis – Dspp". Acicis.murdoch.edu.au. 4 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  17. ^ Baten, Jörg (2016). A History of the Global Economy. From 1500 to the Present. Cambridge University Press. s. 292. ISBN . 
  18. ^ Schwarz (1994), s. 52–7.
  19. ^ Schwarz (1994), s. 52–57
  20. ^ Schwarz (1994), s. 52–57.
  21. ^ "Indonesia: Country Brief". Indonesia: Key Development Data & Statistics. Dünya Bankası. Eylül 2006. 1 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2017. 
  22. ^ . Earthtrends.wri.org. 4 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  23. ^ "Combating Corruption in Indonesia, World Bank 2003" (PDF). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  24. ^ . Transparency.org. 22 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  25. ^ "Suharto tops corruption rankings". BBC News. 25 Mart 2004. 19 Şubat 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  26. ^ Robison, Richard (17 Kasım 2009). "A Slow Metamorphosis to Liberal Markets". Australian Financial Review. 
  27. ^ "Historical Exchange Rates". OANDA. 16 Nisan 2011. 26 Kasım 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  28. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2017. 
  29. ^ BBC News (31 Ağustos 2005). "Indonesia plans to slash fuel aid". BBC, Londra. 8 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2017. 
  30. ^ "General Detail". The Jakarta Post. 2007. 14 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2007. 
  31. ^ (PDF) (Basın açıklaması) (Endonezce). Endonezya Merkez İstatistik Bürosu. 2 Aralık 2008. 1 Nisan 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2008. 
  32. ^ (PDF) (Basın açıklaması). Dünya Bankası. 2008. 7 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  33. ^ "Indonesia: BPS-STATISTICS INDONESIA STRATEGIC DATA" (PDF) (Basın açıklaması). BPS-Statistic Indonesia. 2009. 13 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF). 
  34. ^ "IMF Survey: Indonesia's Choice of Policy Mix Critical to Ongoing Growth". imf.org. 28 Temmuz 2009. 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  35. ^ Bloomberg Terminal
  36. ^ "Economy risks losing momentum: Experts". The Jakarta Post. 26 Kasım 2010. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  37. ^ . Imaa-institute.org. 7 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  38. ^ "Indonesia aims to boost FDI by 23%". Investvine.com. 24 Ocak 2013. 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2013. 
  39. ^ A copy of the Masterplan is available at the website of the Indonesian Coordinating Ministry for Economic Affairs 8 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
  40. ^ . 18 Ocak 2012. 3 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2017. 
  41. ^ . 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2016. 
  42. ^ "Indonesia forges stronger ties with China to boost economy". 19 Kasım 2014. 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2016. 
  43. ^ "Edit/Review Countries". imf.org. IMF. 14 Eylül 2006. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  44. ^ Media, Triami. . inflation.eu. 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017. 
  45. ^ . 3 Temmuz 2009. 3 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2017. 
  46. ^ Estu Suryowati (12 Ağustos 2014). . bisniskeuangan.kompas.com (Endonezce). Kompas. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2017. 
  47. ^ . indonesia-investments.com. Indonesia Investments. 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015. 
  48. ^ . atimes.com. Asia Times. 10 Mart 2005. 11 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  49. ^ "Indonesia plans to slash fuel aid". BBC News. 31 Ağustos 2005. 8 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mayıs 2017. 
  50. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
  51. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
  52. ^ "Coal production may reach 370 million tons this year". 23 Eylül 2011. 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
  53. ^ "RI aims to be second largest alumina producer". antaranews.com. Antara News. 12 Nisan 2011. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  54. ^ "Honda eyes larger share in premium bike market". The Jakarta Post. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  55. ^ "Local automobile sales hit all-time high". 5 Ocak 2012. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Haziran 2017. 
  56. ^ "Penjualan mobil capai 1,1 juta unit di 2012". 8 Ocak 2013. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Haziran 2017. 
  57. ^ "Indonesia textile sector faces challenge". Investvine.com. 2 Şubat 2013. 28 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2013. 
  58. ^ "Internet penetration and the connected archipelago". 31 Aralık 2011. 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2017. 
  59. ^ . 26 Haziran 2015. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  60. ^ . 18 Ağustos 2011. 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  61. ^ . Embassyofindonesia.org. 22 Temmuz 2011. 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  62. ^ . 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2014. 
  63. ^ "Roda dua makin ngacir ke luar negeri". 14 Eylül 2015. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  64. ^ . 2 Ocak 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  65. ^ . Embassyofindonesia.org. 4 Mayıs 2011. 26 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  66. ^ "After Malaysia, RI seeks similar pact with S. Arabia". The Jakarta Post. 19 Ağustos 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  67. ^ a b c d e f g "Spending for Development: Making the Most of Indonesia's New Opportunities Indonesia Public Expenditure Review 2007" (PDF). 26 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  68. ^ (PDF). dlprog.org. 30 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2015. 
  69. ^ a b "Indonesia Poverty and wealth, Information about Poverty and wealth in Indonesia". Nationsencyclopedia.com. 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  70. ^ "Library > Publications > The World Factbook > Fields > Indonesia". cia.gov. 20 Ekim 2009. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  71. ^ Sara Schonhardt (26 Aralık 2011). "As Indonesia Grows, Discontent Sets in Among Workers". The New York Times. 28 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2011. 
  72. ^ Kaniz Fatima (9 Eylül 2015). . banglaapparel.com. Bangla Apparel. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2017. 
  73. ^ "120 poor regencies are in the east". The Jakarta Post. 18 Temmuz 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  74. ^ . 4 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2016. 
  75. ^ Sukarno rejiminin 1960'lı yılların ortalarındaki çöküşüne gelindiğinde ekonomi, yıllık enflasyonda %1,000'li oranlarla kaos içinde, ihracat gelirlerini düşürerek, altyapıyı bozmuş, en düşük verimde çalışan fabrikalarla ihmal edilebilir (yatırımlar) yapılmıştı. Schwarz (1994), sayfalar 52–57
  76. ^ . welcome2indonesia.com. 18 Mayıs 2010. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  77. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". imf.org. Uluslararası Para Fonu. 14 Eylül 2006. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  78. ^ "Indonesia – Financial & Private Sector Development in Indonesia". Dünya Bankası. 18 Ekim 2007. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  79. ^ . Jakarta Globe. 21 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  80. ^ . forextradinglb.com. 1 Şubat 2011. 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  81. ^ . Waspada.co.id. 25 Nisan 2011. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  82. ^ "The power nature and Indonesia's economy". The Jakarta Post. 6 Haziran 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  83. ^ . 2 Eylül 2011. 28 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2017. 
  84. ^ Hilda B Alexander (19 Mart 2015). . 15 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2017. 

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Endonezya ekonomisi Guneydogu Asya daki en buyuk ekonomidir ve dunyanin yukselen pazar ekonomilerinden biridir Ulke ayni zamanda G 20 nin buyuk ekonomilerinden biridir ve yeni sanayilesmis bir ulke olarak siniflandirilmaktadir Nominal Dusuk GSYIH bakimindan dunyadaki on altinci buyuk ekonomi ve SAGP GSYIH acisindan yedincisi buyuk ekonomidir Endonezya hala ic pazara devlet butcesinden yapilan harcamalara kamu iktisadi tesebbuslerinin mulkiyetine merkezi hukumet 141 isletmeye sahiptir ve pirinc ve elektrik dahil bir dizi temel mallarin fiyatlari yonetimine baglidir ve bu Endonezya ekonomisinde onemli rol oynamaktadir piyasa ekonomisi olan ekonomi ancak 1990 li yillardan beri yuzde 80 i ozel Endonezyali sirketler ve yabanci sirketler tarafindan kontrol edilmektedir Endonezya ekonomisiCakarta Endonezya nin finans merkezi Derece16 nominal SAGP Para birimiRupiah IDR Mali yilTakvim yiliTicaret organizasyonlariAPEC WTO G 20 RCEP ve digerIstatistiklerGSYIH 940 953 milyar nominal 2016 tahm 3 028 trilyon SAGP 2016 GSYIH buyume 5 0 2014 4 8 2015 5 0 2016 5 1 2017e Kisi basi GSYIH 11 700 SAGP 2016 tahm Sektorel GSYIH dagilimitarim 13 7 sanayi 42 9 hizmetler 43 3 2014 tahm Enflasyon TUFE 3 02 2016 Yoksulluk siniri altindaki nufus 11 3 2016 Gini katsayisi38 1 2011 Isgucu123 7 milyon 2016 tahm Sektorel isgucu dagilimitarim 38 9 sanayi 22 2 hizmetler 47 9 2012 est Issizlik 6 3 2016 Is yapilma kolayligi siralamasi91 2017 Dis ticaretIhracat 144 4 milyar 2016 Ihrac mallariPetrol ve gaz cimento gida elektrikli aletler insaat kontrplak tekstil kaucukAna ihracat ortaklari Japonya 12 ABD 10 8 Cin 10 Singapur 8 4 Hindistan 7 8 Guney Kore 5 1 Malezya 5 1 2015 tahm Ithalat 135 6 milyar 2016 Ithalat mallarimakine ve ekipmanlar kimyasallar yakitlar gida maddeleriAna ithalat ortaklari Cin 20 6 Singapur 12 6 Japonya 9 3 Malezya 6 Guney Kore 5 9 Tayland 5 7 ABD 5 3 2015 tahm DYY sermayesi 292 8 milyar 2016 Gayrisafi dis borc 316 1 milyar 31 Aralik 2016 tahm Kamu maliyesi 27 SAGP 2016 Gelirler 140 8 milyar 2012 tahm Giderler 160 6 milyar 2012 tahm Ekonomik yardimOxfordKredi derecelendirmeStandard amp Poor s BB Ic BB Dis BBB T amp C degerlendirme Gorunum Duragan Moody s Baa3 Gorunum Duragan Fitch BBB Gorunum PozitifDis rezervler 121 8 milyar Mart 2017 Ana veri kaynagi CIA World Fact Book Diger bir bilgi verilmemis degerlerin tumu ABD Dolari ile ifade edilmistir Hukumet 1997 yili ortalarinda baslayan mali ve ekonomik kriz sonrasinda satin alarak ozel sektor varliklarinin onemli bir bolumunu gozaltina aldi sermaye ve kurumsal varliklarini sureci ile ele aldi ve gozaltinda tutulan sirketler birkac yil sonra ozellestirme yoluyla satildi 1999 dan bu yana ekonomi toparlandi ve son yillarda buyume 4 6 seviyelerine yukseldi 2012 de Endonezya Hindistan i Cin in ardindan ikinci en hizli buyuyen G 20 ekonomisi olarak gecmistir Gecmis1960 li yillarda ekonomi siyasi istikrarsizliktan oturu kotuye gitmisti Agir yoksulluk ve aclik ile sinanan genc ve tecrubesiz bir hukumet vardi Sukarno nun 1960 li yillarin ortalarinda cokusune gelindiginde ekonomi 1 000 yillik enflasyon ihracat gelirlerinde daralma altyapilarin dagilmasi asgari kapasitede etkinlik gosteren fabrikalar ve onemsiz seviyedeki uretim tesisleri ve yatirimlar bakimindan karisiklik icindeydi Bununla birlikte 1950 lerde yerli Endonezyalilarin az da olsa Hollanda somurge politikalari altinda resmi bir egitim aldiklarini goz onune alirsak Endonezya nin 1960 sonrasi donemde ekonomik gelismesi dikkat cekicidir Yeni Duzen donemi ekonomisi Baskan Sukarno nun cokusunun ardindan Yeni Duzen yonetimi enflasyonu dusuren para birimini istikrara kavusturan dis borcun yeniden zamanasimina baglandigi ve disaridan yardim ve yatirim ceken ekonomik politikalara yoneldi Bakiniz Endonezya kisa bir sure once Guneydogu Asya nin tek OPEC uyesiydi ve 1970 lerin petrol fiyatlarindaki artislar 1968 den 1981 e kadar ortalama 7 yi asan surdurulebilir yuksek ekonomik buyumeye katkida bulunan bir ihracat geliri yaratmisti Yuksek duzeydeki duzenlemeler ve dusen petrol fiyatlarina bagimlilikla buyume 1981 1988 yillari arasinda yilda ortalama 4 5 oraninda yavasladi 1980 lerin sonlarinda ihracat rekabet gucunu artirmak icin rupiahin yonetilen bir devaluasyonu ve finans sektorunun duzenlenmesinin kaldirilmasi da dahil olmak uzere bir dizi ekonomik reform baslatildi Dis yatirimlar Endonezya ya ozellikle hizla gelismekte olan ihracata yonelik icine akmis ve 1989 dan 1997 ye kadar Endonezya ekonomisi ortalama 7 den fazla buyumustu Kisi basina dusen GSYIH 1973 ten 1979 a kadar yukselen petrol ihracat gelirlerindeki ani artisin bir sonucu olarak 1970 ile 1980 yillari arasinda 545 buyumustur Endonezya nin 2 Cumhurbaskani Suharto yonetiminde ulke 1970 lerden 1996 ya kadar surekli ekonomik kalkinma yasamistir 1987 1997 yillari arasindaki yuksek ekonomik buyume Endonezya ekonomisinde yapisal zayifliklarin bazilarini golgelemisti Buyume zayif ve yozlasmis kurumlar mali sektorun kotu idaresi yoluyla ciddi kamu borclari Endonezya nin dogal kaynaklarinin hizla tukenmesi ve is dunyasindaki elit bir kayirma ve yolsuzluk kulturu ekonomiye yuksek bir maliyet cikarmisti Uluslararasi Seffaflik Orgutu nun yolsuz liderler listesine gore Suharto en buyuk yolsuzluk lideri haline geldiginde 1990 li yillarda ozellikle yolsuzluk ivme kazanmis ve siyasi hiyerarsinin en ust duzeylerine ulasmistir Sonuc olarak yasal sistem cok zayifti ve sozlesmeleri uygulamak borc toplamak veya iflas icin etkili bir yontem yoktu Bankacilik uygulamalari cok basitti teminata dayali borc verme ve bagli borc verme seviyeleri de dahil ihtiyati yonetmeliklerin yaygin bir sekilde ihlali soz konusu olmaktaydi Tarife disi engeller kamu iktisadi tesebbusleri tarafindan kira arayisi ic mali yardimlar ic ticarete yonelik engeller ve ekonomik carpikliklar yaratmisti Asya Mali Krizi1997 yilinin ortalarinda Endonezya yi etkilemeye baslayan Asya Mali Krizi ekonomik ve siyasi bir kriz haline gelmistir Endonezya nin ilk yaniti rupiahi dalgali hale getirmek temel ic faiz oranlarini yukseltmek ve maliye politikasini sikilastirmakti Ekim 1997 de Endonezya ve Uluslararasi Para Fonu IMF makroekonomik istikrar ve bazi Ulusal Kalkinma Programlari ve Ulusal Otomobil Programi gibi ulkeye en zarar verici ekonomi politikalarinin ortadan kaldirilmasina yonelik bir ekonomik yenilik programi uzerinde anlasmaya vardi ve karanfil tekeli ile birlikte her ikisi de Baskan Suharto nun aile uyelerini kapsiyordu Ancak rupiah zayif kaldi ve Baskan Suharto Mayis 1998 de istifa etmek zorunda kaldi Agustos 1998 de Endonezya ve IMF Baskan baskanliginda onemli yapisal yenilik hedeflerini iceren Genisletilmis Fon Kolayligi ni EFF Extended Fund Facility kabul etti Cumhurbaskani Abdurrahman Vahit Ekim 1999 da goreve basladi ve Endonezya ve IMF Ocak 2000 de bir EFF daha imzaladi Yeni programin ayrica bir dizi ekonomik yapisal reform ve yonetisim hedefleri vardi Mali ve ekonomik krizin etkileri ciddi boyutlarda idi Kasim 1997 de hizli para birimi deger kaybi kamu borcunun 60 milyar ABD dolarina ulastigini ve hukumet butcesine ciddi baskilar uygulandigini gosterdi 1998 de reel GSYIH 13 1 oraninda daralmistir Ekonomi 1999 yilinin ortalarinda dusuk bir seviyeye gelmis ve yil boyunca gercek GSYIH buyumesi 0 8 olmustu Enflasyon 1998 de 72 ye ulasmis ancak 1999 da 2 ye dusmustur Agustos 1997 basinda Rp 2 600 USD1 araliginda olan rupiah Ocak 1998 de 11 000 USD1 seviyesine dustu ve 1998 in ilk yarisi boyunca kisa donemli spot oranlari 15 000 civarindaydi 1998 yili sonunda 8 000 USD1 araligina dondu ve o zamandan beri goreceli olarak ongorulebilir ve asamali dalgalanmalarla 8000 10 000 Rupiah ABD dolari arasinda islem gormektedir Bununla birlikte rupiah 2013 te 11 000 in altina dusmeye baslamis ve Kasim 2016 itibariyla 13 000 ABD dolari seviyeleri civarindadir Suharto sonrasi 2004 sonlarinda Endonezya ve ithalat nedeniyle bir mini kriz ile karsi karsiya kaldi Para birimi sabitlenmeden once Rp 12 000 USD1 seviyesine ulasti Hukumet Ekim ayinda 2005 yili icin 14 milyar dolara mal olacak olan buyuk yakit subvansiyonlarini kesmek zorunda kaldi Bu durum tuketici yakitlarinin fiyatinda iki kat artarak iki basamakli enflasyona neden oldu Durum istikrar kazandi ancak ekonomi 2005 yilinda 17 oraninda enflasyonla mucadeleye devam etti 2006 da Endonezya nin ekonomik gorunumu daha olumlu oldu Ekonomik buyume 2004 yilinda 5 1 e yukseldi ve 2005 yilinda 5 6 ya ulasti Kisi basina dusen gercek gelir 1996 1997 mali yili seviyelerine ulasti Buyume oncelikle Endonezya nin gayri safi yurt ici hasilasinin yaklasik dortte ucunu olusturan yerel tuketimden kaynaklanmistir 2004 yilinda 42 piyasa artisiyla Asya daki en iyi performans gosteren borsa olmustur Buyume uzerinde bir durus birakmaya devam eden sorunlar yabanci yatirimlarin dusuk seviyelerde seyretmesi burokratik kirtasiyecilik ve 51 43 trilyon rupiah veya 5 6573 milyar ABD Dolarina veya GSYIH nin yaklasik 1 4 une tekabul eden yaygin yolsuzluklari iceriyordu Bununla birlikte 2004 yilindaki bariscil secimler sonucunda ve yenilikci cumhurbaskani Susilo Bambang Yudhoyono nun secilmesiyle ilgili cok guclu bir iyimserlik vardir Issizlik orani Subat 2007 de 9 75 idi Yavaslayan kuresel ekonomiye ragmen Endonezya nin ekonomik buyumesi 2007 de on yilin en yuksek seviyesi olan 6 3 e yukseldi Bu buyume orani yoksullugu Hukumet in yoksulluk sinirina dayali olarak 17 8 den 16 6 ya dusurmek icin yeterli ve issizlik orani Subat 2008 de 8 46 ya gerileyen son issizlik buyume egilimini tersine cevirdi Bircok ihracata bagimli komsusundan farkli olarak ekonomide guclu ic talep ekonominin yaklasik ucte birini olusturmakta olan ve GSYIH nin yaklasik 1 4 u duzeyinde bir hukumet mali tesvik paketinin yardimiyla o yil durgunluga girmemeyi basardi Endonezya Hindistan ve Cin den sonra endustrilesmis ve gelismekte olan 20 ulkenin G20 en hizli buyuyen ekonomisi durumundadir 512 milyar dolarlik ekonomi bir onceki yila gore ilk ceyrekte 4 4 genisledi ve gecen ay IMF 2009 yili icin yaptigi tahminleri 2 5 ten 3 4 e revize etti Endonezya yetkililerin ongorusune gore kamu ve dis borcun hizli bir sekilde azaltilmasi kurumsal ve bankacilik iskolu bilancolarinin guclendirilmesi ve daha yuksek sermayelendirme ve daha iyi denetim yoluyla bankalarin zayif noktalarinin azaltilmasi da dahil olmak uzere genis kapsamli ekonomik ve mali reformlari yuruten daha guclu temellere sahiptir Endonezya nin Baskan Yardimcisi Dr Boediono nun dile getirdigi gibi 2012 icin mevcut issizlik orani 6 duzeyindedir Yatirim1980 lerin sonlarindan beri Endonezya ekonomik buyumeyi tesvik etmek icin duzenleyicilik cercevesinde onemli degisiklikler yapmistir Bu buyume buyuk olcude hem yabanci hem de yerli yatirimlar tarafindan finanse edildi Amerikali yatirimcilar petrol ve gaz sektorune agirlik verdiler ve Endonezya nin en buyuk madencilik projelerini ustlendiler Buna ek olarak 1980 lerin sanayi ve finans iskolu yeniliklerinden sonra ozellikle ABD bankalarinin ureticilerinin ve hizmet saglayicilarinin varligi genisledi Diger onemli yabanci yatirimcilar arasinda Hindistan Japonya Birlesik Krallik Singapur Hollanda Katar Hong Kong Tayvan ve Guney Kore vardi Ekonomik bunalim ozel finansmanin zorunlu hale getirilmesini zorunlu kildi ancak bu sorunlu olmustu 1997 ve 1999 yillari arasinda neredeyse ucte ikisi kadar yeni yabanci yatirim onaylari kesildi Bunalim ilave yeniliklere ihtiyac duyulan alanlari ortaya cikardi Yatirim ortaminin iyilestirilmesi icin siklikla belirtilen alanlar isleyen bir yasal ve adli sistemin kurulmasi rekabetci sureclere baglilik ve uluslararasi kabul gormus muhasebe ve bilgilendirme olcutlerinin benimsenmesi idi Son yillarda yasalarin iyilestirilmesine ragmen Endonezya nin fikri mulkiyet haklari rejimi zayif kalmaktadir etkin uygulama eksikligi buyuk bir endise kaynagidir Suharto doneminde Endonezya elektrik alimi ucretli yollar ve telekomunikasyon dahil olmak uzere kamu altyapilarinin ozel olarak saglanmasina yonelmisti Ancak mali bunalim ozellikle de ozel altyapi projeleri alaninda anlasmazliklarin cozumunde ciddi zayifliklara neden olmustu Endonezya buyuk bir isgucu bol dogal kaynaklar ve cagdas altyapi ustunluklerine sahip olsa da yeni projelere yapilan ozel yatirim buyuk oranda bunalim sirasinda sona ermisti 28 Haziran 2010 tarihi itibariyla borsaya kote 349 sirkete ve 269 9 milyar ABD dolari piyasa degeri bulunan kurulusa sahipti Kasim 2010 da oldugu gibi piyasa degerinin ucte ikisi yabanci fonlar bicimindeydi ve Endonezya nufusunun yalnizca yuzde birinin hisse senedi yatirimlari vardi Is ve yatirim ortamini iyilestirmek icin calismalar surdurulmektedir Dunya Bankasi nin Yapilmis Is Anketi kapsaminda Endonezya 2010 da bir onceki yildaki 129 siradan 178 ulke icinde 122 siraya yukselmisti Bu cabalara ragmen seviye halen bolgesel emsallerin altindaydi ve olumsuz bir yatirim ortami devam etmekteydi Ornegin vergi mukellefi olan yerel sakinler Endonezya daki gelirleri dunya capindaki gelirlerinden oturu disinda yeterlikli yabanci yatirimcilar ve idari personel kendi banka hesaplarini Endonezya da idame ettirmez kaynak belirtilmeli 1990 dan 2010 a kadar Endonezya sirketleri edinilen ya da hedef olarak toplam 137 milyar dolarlik bir toplam degeri olan 3 757 katilmistir 2010 yilinda 609 adet yeni aciklanan kayit islemleri bildirildi Sayilar 2009 a kiyasla 19 artmisti 2010 daki anlasmalarin degeri 17 milyar dolardi ABD dolari simdiye kadar en yuksek ikinci siradaydi Yatirim Duzenleme Kurulu BKPM 2012 yilinin tamaminda 22 Ocak ta yayinladigi yillik raporunda 25 milyar dolari asarak toplam 32 5 milyar dolarlik yatirim gerceklestirildigini bildirdi Birincil yatirimlar madencilik tasimacilik ve kimya iskollarinda gerceklesmisti 2011 de Endonezya hukumeti Endonezya da Ekonomik Kalkinmayi Hizlandirmak ve Genisletmek Icin Ana Plan olan MP3EI veya Masterplan Percepatan dan Perluasan Pembangunan Ekonomi Indonesia Endonezya da Ekonomik Gelismeyi Hizlandirma ve Gelistirme Ana Plani olarak bilinen yeni bir Ana Plan ilan etti Ana Plan la amaclanan ozellikle artan yatirimlari tesvik etmekti Yatirim DerecesiEndonezya 2011 yilinin sonlarinda Fitch Rating den 2012 yilinin basinda ise Moody s Rating den yatirim notunu aldi Aralik 1997 de Endonezya Rp 450 trilyondan 50 milyar dolar fazla bir miktardaki parayi Asya mali bunaliminin baslangicinda yatirim derecesini kaybettikten sonra bankalardan borc verenleri kurtarmak icin harcadi kaynak belirtilmeli Fitch Endonezya nin uzun vadeli ve yerel para cinsinden borc notunu BB dan istikrarli seviye olarak BBB ye yukseltti Fitch ayrica ekonominin 2013 yilina kadar yilda ortalama 6 0 buyuyecegini ancak daha elverisli bir kuresel ekonomik ortam olmasini bekledigini belirtti Moody s Endonezya nin yabanci ve yerel para cinsinden tahvil degerlerini Ba1 den Baa3 seviyesine istikrarli bir gorunum ile yukseltti Dunya ile ekonomik iliskilerCin ile ekonomik iliskiler Cin ile ticaret 1990 li yillardan itibaren artti ve 2014 te Cin Japonya nin ardindan Endonezya nin ikinci buyuk ihracat rotasi haline geldi Cin in ekonomik yukselisi ile Endonezya Bati ulkeleri ile olan baglarini dengelemek icin Cin ile olan iliskisini derinlestirdi ABD ile ekonomik iliskiler Endonezya nin ihracatinin orantili bir temsiliyeti Yeni Duzen in baslangicinda 1999 da Endonezya ya yapilan ABD ihracatinin toplami 2 milyar dolardi ve bu 1997 deki 4 5 milyar dolar olarn seviyeden onemli olcude asagiya inmisti Ana ihracat insaat makineleri makineler havacilik parcalari kimyasallar ve tarim urunlerinden olusuyordu 1999 yilinda Endonezya dan ABD den yapilan ithalat toplamda 9 5 milyar dolar olup agirlikli olarak giyim makine ve nakliye ekipmanlari petrol dogal kaucuk ve ayakkabi urunlerini ioermekteydi Endonezya ya yapilan ekonomik yardim 1989 da kurulan Endonezya Danisma Kumelenmesi CGI Consultative Group on Indonesia araciligiyla esgudumlu olarak duzenlenir Bu bagis yardimini duzenlemek icin yilda bir bir araya gelen 19 bagisci ulke ve 13 uluslararasi orgutten olusur Makro ekonomik egilimlerBu Endonezya gayri safi yurt ici hasilasinin piyasa fiyatlarindaIMF tarafindan milyon rupiah seviyesindeki rakamlarla birlikte bir egilim cizelgesidir Yil GSYIH Dolar alisverisi rupiah Enflasyon endeksi 2007 100 Nominal kisi basi GSYIH ABD dolari yuzdesi olarak SAGP kisi basi GSYIH ABD yuzdesi olarak 1980 60 143 191 627 10 5 25 5 931985 112 969 792 1 111 11 3 47 5 981990 233 013 290 1 843 16 3 01 6 631995 502 249 558 2 249 24 4 11 8 142000 1 389 769 700 8 396 53 2 32 6 922005 2 678 664 096 9 705 83 3 10 7 512010 6 422 918 230 8 555 121 6 38 9 05 Satin alma gucu paritesi karsilastirmalari icin ABD Dolari yalnizca 3 094 57 rupiah ile cevrilir 2009 yilinda kisi basi ortalama ucret 2 32 ABD dolari idi Enflasyon 2011 yilinda Endonezya nin enflasyon orani yuzde 3 79 iken hukumetin belirledigi yuzde 5 65 hedefinin altinda kalmisti Ekonomik yapi2006 yili verileri ile Endonezya ekonomisinin yapisi Iskolu Alt iskolu 2006 ciktisi Rp trilyon 2003 yilindan bu yana artis Tarim vb Gida bitkileri 223 35bitkileri 63 34Hayvancilik vb 51 27Ormancilik 30 63Balikcilik 73 60MadencilikPetrol ve gaz 188 97Petrol disi ve gaz 131 145Maden ocakciligi 36 87ImalatPetrol ve gaz uretimiPetrol aritma 120 139Dogal gaz 54 94Maden ocakciligi 213 35Petrol disi ve gazGida tutun icecekler 213 38Tekstil ayakkabi vb 91 34Ahsap agac urunleri 44 48Kagit baski 40 43Gubreler kimyasallar ve lastik 96 68Cimento metalik olmayan maden 29 50Demir celik temel metaller 20 52Tasima araclari makineler 222 87Diger imalat 7 67Elektrik gaz suElektrik 21 51Gaz 5 1194 43InsaatInsaat yapi 249 98Ticaret oteller restoranlarTicaret toptan ve perakende ticaret 387 48Oteller 17 52Restoranlar 92 45Ulasim iletisimUlasimKara yollar 81 106Su yollari 16 43Nehirler feribotlar 5 54Hava tasimaciligi 15 96Diger 2 49HaberlesmeHaberlesme 88 123Finans emlak isBankacilik 98 31Banka disi finans 27 87Iliskili hizmetler 2 82Gayrimenkul 98 7247 71Diger hizmetlerKamu iskoluHukumet savunma 104 63Ozel iskoluSosyal hizmetler toplum hizmetleri 60 92Eglence dinlenme 10 46Kisisel ev hizmetleri 100 69 Kaynak Endonezya Istatistik Burosu Biro Pusat Statistik yillik uretim verileri Tarim hayvancilik ormancilik ve balikcilik Tarim ulkenin GSYIH sinin yuzde 14 43 une katkida bulunan kilit bir iskoludur Su anda tarim amacli kullanilan Endonezya toprak alaninin yaklasik yuzde 30 u mevcut ve yaklasik 49 milyon Endonezya calisanini toplam Endonezya is gucunun 41 i istihdam etmektedir Endonezya nin onemli tarimsal urunleri palmiye yagi dogal kaucuk kakao cekirdegi kahve cay manyok pirinc ve tropik baharatlardir Hidrokarbonlar Endonezya Ortadogu nun disindaki 2008 yilina kadar Petrol Ihrac Eden Ulkeler Orgutu OPEC Organization of Petroleum Exporting Countries uyesi olan Asya dan tek ulkedir ve halen bir net petrol ithalatcisidir 1999 da ham petrol ve kondensat yogusma uretimi ile gunde ortalama 1 5 milyon varil 240 000 m ve aritma da dahil olmak uzere 1998 takvim yili icinde petrol ve gaz sektoru GSYIH ye yaklasik 9 katkida bulunmustur 2005 itibariyla Endonezya daki ham petrol ve kondensat uretimi gunde 1 07 milyon varil 170 000 m oldu Bu 1990 li yillardan beri oncelikle yaslanan petrol alanlari ve petrol uretim techizatlarina yatirim yapilmamasi nedeniyleydi Uretimde yasanan bu gerileme 2005 yilinda yurt ici tuketimde yilda yaklasik 5 4 oraninda onemli bir artisla birlikte 1 2 milyar dolarlik bir petrol ithalati maliyeti getirmisti Devlet tum petrol ve maden haklarinin sahibidir Yabanci sirketler ancak uretim paylasimi ve is sozlesmeleri yoluyla katilim gosterebilirler Petrol ve dogal gaz muteahhitleri sozlesme bolgelerindeki tum kesif uretim ve gelistirme maliyetlerini finanse etmekle yukumludurler Uretilen petrol ve gazdan isletme kesif ve gelistirme maliyetlerini geri kazanma hakkina sahiptirler Sanayinin yakit uretimi yaslanan petrol sahalari ve yeni donanimlara yatirim yapilmamasi nedeniyle yillar icinde onemli olcude azalmistir Sonuc olarak ham petrol ihracatcisi olmasina ragmen Endonezya simdi petrol urunlerinde net bir ithalatcidir 2004 te 7 milyar ABD dolari olan yakit fiyatlari daha once destekli subvanse olmustu Mevcut cumhurbaskani yakit fiyatlarindaki devlet desteginin cesitli asamalarda onemli olcude azaltilmasi gorevini ustlendi Hukumet devlet desteklerindeki kesintilerin bu yil butce acigini gayri safi yurt ici hasilanin GSYIH 1 ine indirmeyi hedefledigini gecen yila gore yaklasik 1 6 dan asagiya dusurdugunu belirtti Ayni zamanda ekonomik zorluklari hafifletmek icin hukumet nitelikli vatandaslara bir defalik devlet destegi teklif etti NTB maden sahasindaki maden ocaklari Petrol ve gaz disi madencilik Endonezya dunyanin en buyuk kalay pazarina sahiptir Mineral uretimi geleneksel olarak boksit gumus ve kalay agirlikli olmakla birlikte Endonezya ihracat pazarlari icin bakir nikel altin ve komur uretimini genisletmektedir 1993 yilinin ortasinda Madenler ve Enerji Bakanligi komur iskolunu yabanci yatirimlara acmis ve sonucta onde gelen Endonezya komur ureticileri su an Birlesik Krallik sirketleri BP ve Rio Tinto gibi arasinda bir ortak girisime sahip konuma gelmistir 1999 yilinda toplam 55 milyon tonluk ihracat da dahil olmak uzere 74 milyon metrik tona ulasmistir 2011 yili komur uretimi 353 milyon ton olarak gerceklesmistir 2014 yili itibariyla Endonezya toplam 458 Mt luk uretim ve 382 Mt luk ihracatla dunyada ucuncu en buyuk uretici konumuna erismistir Bu uretim hiziyla rezervler gelecek 61 yilda yani 2075 yili civarinda tukenecektir Ic piyasa yerine getirmesi gereken DMO Domestic Market Obligation duzenlemesi nedeniyle tum uretimleri ihrac edemez 2012 de DMO orani 24 72 dir Ve 2014 ten itibaren dusuk dereceli komur ihracati yapilmamaktadir bu nedenle Guney Kalimantan ve Guney Sumatra da komur kalorisi degerini 4 500 kcal kg dan 6 100 kcal kg a yukselten sureci insa edilecektir Iki ABD sirketi Endonezya da uc bakir altin madenini isletmektedir sirasiyla nikel ve altin icin onemli miktarda yatirim yapan bir Kanadali ve bir Ingiliz sirketi bulunmaktadir 1998 de Endonezya da toprak altinda bulunan altinin degeri 1 milyar dolar bakir degeri ise 843 milyon dolardi Altin bakir ve komurden gelen alindilar 3 milyar dolarin 84 unu olusturuyordu Bu 1998 yilinda mineral madencilik iskolu tarafindan kazanilmisti ve gibi Hindistan daki servet gruplari Endonezya da onemli madencilik etkinliklerine sahiptir Nisan 2011 Endonezya dunyanin Aluminyum oksit uretiminin 5 ini ureten aluminyum oksit projesinin eklenmesi ile dunyanin ikinci buyuk aluminyum oksit ureticisi olacaktir Endonezya daki diger sirketler tarafindan daha da gelistirilebilen 100 cesit aluminyum oksit turevinin olmasi nedeniyle proje cevherlerin sadece Aluminyumdan olusmasini saglamayacaktir Petrol ve gaz disi imalat 2010 yilinda Endonezya satislari esas olarak neredeyse 100 yerel bilesenleri ile 7 6 milyon motosiklet uretmistir Honda pazarin 50 95 lik pazar payiyla liderligini surdurdu ve bunu Yamaha 41 37 lik pazar payi ile takip etti 2011 yilinda perakende otomobil satislari bir onceki yila gore 19 26 artisla 888 335 adet olarak gerceklesmistir Toyota 35 34 ile yerel otomobil pazarina hakimken bunu 15 44 ile Daihatsu ve 14 56 ile Mitsubishi izledi 2011 den bu yana bazi yerel kokenli otomobil ureticileri Dusuk Maliyetli Yesil Arac LCGC Low Cost Green Car olarak siniflandirilir tanitti 2012 de otomobil satislari yuzde 24 8 artarak 1 milyon adet siniri uzerinde 1 116 milyon adete yukselmistir 2013 te tekstil iskolunun 175 milyon dolarlik yatirim cekebilecegini bildirmistir 2012 de bu iskoluna yapilan yatirim 247 milyon dolar olup bunun sadece 51 milyon dolarlik kismi yeni tekstil makineleri icin olmustur 2012 yilinda tekstil iskolunun ihracati 13 7 milyar dolar seviyesindeydi Elektrik gaz ve su temini 2006 yili ciktilari ile ilgili ana istatistikler yukaridaki tabloda verilmistir Endonezya da son zamanlarda nukleer santrallerin olasi kullanimi konusunda ilgiler yukselmektedir Endonezya 3 arastirma reaktoru isletmektedir Yogyakarta da Adisutjipto Uluslararasi Havalimani ndaki Garuda Indonesia Havayollarina ait bir yolcu ucagi Ulasim ve iletisim Deloitte a gore 2011 yilinda Endonezya da internet ile ilgili etkinlikler ulkenin gayri safi yurt ici hasilasinin GSYIH 1 6 sini olusturmustur Bu sirasiyla 1 51 ve 1 45 oraninda elektronik ve elektrikli cihaz ihracati ve sivilastirilmis dogalgazdan daha buyuktu Finans emlak ve is hizmetleri 2015 yilinda Endonezya finans hizmetleri 14 u dikey konglomera 28 i yatay konglomera ve 8 i karisik konglomera olmak uzere toplam 50 konglomera yerli ve veya yabanci mulkiyet tarafindan elde edilen 7 589 trilyon Rp yi asmistir Bunlardan 35 i temel bankacilik iskollarinda 1 i sermaye piyasasi iskolunda 13 u banka disi iskollarinda ve 1 i ozel finans iskolundadir Borc Servis Orani Haziran 2011 sonunda Endonezya nin borc servis orani 21 6 ile tehlikeli esik olan 30 un oldukca altindaydi Kucuk isletmeler 2010 da 48 cevrimici kullanim buyumesi ile Endonezya da 50 milyon kucuk isletme bulunmaktaydi bu nedenle Google 2012 den once Endonezya da bir yerel buro acma girisiminde bulunmustur Ihracat 2006 Endonezya ihracat haritasi Otomotiv Agustos 2014 te Endonezya toplam uretimi 878 000 birim arac iken Agustos 2014 te Endonezya 126 935 Tamamlama Olusturumu CBU Completelety Build Up unite arac ve 71 000 Tamamen Demonte CKD Completely Knock Down arac unitesi ihrac ettiginden ihracat toplam uretimin 22 5 ini olusturmustur Otomotiv ihracati ithalatinin iki katindan fazladir Tahminen 2020 ye kadar otomotiv ihracati ihracati ve ayakkabi ihracatinin ardindan ucuncu olacaktir Agustos 2015 boyunca Endonezya 123 790 motosiklet ihrac ederken egemen olan ureticiler 83 641 motosiklet ihrac etmis ve Endonezya ihrac urunlerinde ulkenin uretim ussu haline getirilecegini ilan etmistir Diger hizmetler Genel hukumet Ozel hizmetler Haziran 2011 in sonu itibariyla sabit devlet varliklari 1 265 trilyon Rp 128 milyar dolar iken devlet hisse senetlerinin degeri 50 trilyon Rp 5 0 milyar dolar ve diger devlet varliklari 24 trilyon Rp 2 4 milyar dolar idi Endonezyali gocmen isciler Endonezyali gocmen iscilerin en bilinen varis yeri Malezya dir yasadisi isciler dahil 2010 da bir Dunya Bankasi raporuna gore Endonezya toplam 7 milyar dolar degerinde dunyanin ilk on havale alan ulkeleri arasinda yer almistir Mayis 2011 itibariyla yurt disinda calisan 6 milyon Endonezya vatandasi vardir bunlarin 2 2 milyonu Malezya da 1 5 milyonu da Suudi Arabistan da ikamet etmektedir Gurbetci isciler Turistler ve yabanci uyruklu kisiler disindaki 111 752 kisi haric Endonezya da yasayan yabanci uyruklu kisi sayisi gecen yila gore 6 artarak 67 056 yabanci vatandas vize uygulamasina gecirilerek 2010 yilina gore 10 artmistir 6 aydan bir yila kadar vize alanlar cogunlukla Cinli Japon Guney Koreli Hint Amerikali ve Avustralyalilar di Bunlarin birkac tanesi yeni is yapan girisimcilerdi Kamu harcamalariMayis 1998 de sona ermesine katkida bulunan 1990 larin sonlarindaki Asya Mali Krizinden bu yana Endonezya nin kamu maliyesi buyuk bir donusum gecirmisti Finansal kriz buyuk bir ekonomik daralmaya ve kamu harcamalarinda belirgin bir dususe neden olmustu Borc ve kamu para yardimlari onemli olcude artarken kalkinma harcamalari keskin bir sekilde azaltildi Simdi yani on yil sonra Endonezya krizden cikmis ve ulkenin kalkinma ihtiyaclarini karsilamak icin bir kez daha mali kaynaklarina sahip oldugu bir duruma gelmistir Bu degisim saggorulu makroekonomik politikalarin bir sonucu olarak ortaya cikmis ve en onemlisi butce aciginin cok dusuk olmasina yol acmistir Ayrica hukumetin para harcama sekli 2001 yili buyuk patlama sinda yerinden yonetimle degisime ugramis ve bu da tum hukumet harcamalarinin alt ulusal hukumetlere 2006 da devredilmesine yol acmistir Ayni derecede onemli olan bir diger etmen 2005 yilinda uluslararasi petrol fiyatlarinin sarmallanmasi ile Endonezya nin yerli yakit subvansiyonlarinin ulkenin siki kazanan makroekonomik istikrarini tehdit ederek kontrolsuz kalmasina neden olmasidir Yakit artisindaki buyuk siyasi tehlikelerin genel enflasyona yonlendirilmesine ragmen hukumet yakit desteklerini azaltmak icin cesur bir karar almistir Bu kararla hukumet kalkinma programlari harcamalarina 10 milyar dolar fazladan para harcamisti Bu arada ekonominin istikrarli bir sekilde buyumesiyle artan gelirlerin birlesimi ve ekonomik bunalimdan kalma olarak borc servis odemelerinin azalmasi sayesinde 2006 da ek 5 milyar ABD dolari elde edildi Bu 2006 yilinda hukumetin kalkinma programlarinda harcamasi icin fazladan 15 milyar ABD dolari oldugu anlamina geliyordu 1970 lerin ortalarinda petrol patlamasi yasanirken ulke bu kadar buyuk bir mali alan gormemisti Bununla birlikte onemli bir fark 1970 lerin petrol gelirindeki dususun nedeni sadece su olmasiydi sansli ve ongorulemeyen bir maddi nimet Buna karsin mevcut mali alan dogrudan dogruya bir saglam politikanin sonucu olarak elde edilmis ve hukumetin politika kararlari yoluyla sesli ve dikkatli bir sekilde dusunulmustur Bununla birlikte Endonezya kalkinma ihtiyaclari icin mali kaynaklarin serbest birakilmasi konusunda onemli ilerleme kaydederken bu durum onumuzdeki birkac yil icin de devam edecekse de para destekleri hukumet butcesine agir bir yuk bindirmeye devam etmektedir Yine de mali desteklerdeki 2005 indirimleri ve toplam subvansiyonlar halen 2012 yilinda hukumet harcamalarinda 30 milyar ABD dolari veya toplam butcenin 15 inden fazlasini olusturuyordu Habibie hukumetinin Mayis 1998 den Agustos 2001 e kadar 2001 yilinda ulke genelinde iktidari dagitma sonuclarindan bir tanesi hukumet harcamalarinin giderek daha fazla payinin alt ulusal hukumetler araciligiyla yonlendirilmesiydi Sonuc olarak Endonezya daki il ve ilce hukumetleri su anda toplam kamu kaynaklarinin yaklasik 40 ini harcamaktadir bu da OECD ortalamasindan daha da yuksek bir mali ademi merkeziyet seviyesini temsil etmektedir Endonezya da gerceklesen yerellestirme ve gecerli mali alan goz onune alindiginda Endonezya hukumeti ulkenin ihmal edilen kamu hizmetlerini yenilemek icin essiz bir firsata sahiptir Dikkatle yonetilirse bu Dogu Endonezya daki geri kalmis bolgelerin sosyal gostergeler acisindan ulkenin diger daha zengin bolgelerine yetismesine neden olabilir Ayni zamanda bu Endonezya nin gelecek nesil yeniliklere odaklanmasina yani kamu hizmetlerinin niteliginin artirilmasina ve hedeflenen altyapilarin saglanmasina olanak saglayabilir Aslinda tahsis edildikten sonra kamu kaynaklarinin dogru bolusturulmesi ve bu sermayenin dikkatli yonetimi Endonezya da kamu harcamalarinda on plana cikan ana konular haline gelmistir Ornegin egitim harcamalari toplam kamu harcamalarinin 17 2 sine ulasirken herhangi bir iskolunun en yuksek payi ve 2006 da GSYIH nin 3 9 luk payi buna karsin 2001 deki GSYIH nin yalnizca 2 0 i bununla birlikte toplam kamu saglik harcamalari GSYIH nin 1 0 inin altinda kalmaktadir Bu arada kamu altyapi yatirimlari mali kriz sonrasi dusuk seviyelerden ve kalintilardan tamamen kurtarilamamis ve GSYIH nin yalnizca 3 4 unde kalmistir Endise verici bir diger husus yonetimle ilgili mevcut harcama seviyesinin asiri yuksek olmasidir 2006 da 15 olarak gerceklesen bu durum kamu kaynaklarinin onemli bir israfa ugradigini gostermektedir Ekonomik zorluklarAncak 1965 yilinda hukumet degisiklikleri yapilarak ulkenin yoksulluk oraninin dusurulmesinde onemli ilerlemeler kaydedilmisti 1965 yilinda GSYIH da 8 lik bir gerilemeyle baslayan sert bir resesyona giren ulke 1970 lerde ekonomik acidan petrol sarsintisindan cok fazla fayda saglamaya baslamisti Bu gelisme petrol karsi soklarina ragmen 1980 lerde ve 1990 larda da devam etti Bu donemlerde GSYIH seviyesi ortalama 7 1 oraninda yukseldi Endonezya resmi yoksulluk orani 60 lardan 15 lere gerileyerek tutarli bir buyume kaydetmisti Bu gelismeye ragmen nufusun yaklasik 13 33 u 2010 yili tahmini yoksulluk sinirinin altinda kalmaktadir Isgucu huzursuzlugu 2011 itibariyla Endonezya da emek militanligi gorulen buyuk bir grev ve baska yerlerdeki cok sayida grevle artti Ortak bir sorun Endonezya nin kati calisma yasalarindan kacmalarina yonelik calismalardi bununla ilintili olarak calisanlara isci sozlesmeleri cagrisi yapilmasiydi New York Times Endonezya nin ucuz emek ustunlugunun kaybolabilecegi endisesini dile getirdi Bununla birlikte belirlenmis olcutlerin altinda ucret ve kosullari kabul edecek genis bir issiz havuzu mevcut durumdaydi Militanligin artisindaki bir diger etmen diger ulkelerdeki hakim ucretlerin internet yoluyla bilinir olmasi ve yabanci sirketlerin Endonezya da urettikleri karsiligi comert karlar sayesinde artan farkindalikti 1 Eylul 2015 te Endonezya daki binlerce isci daha yuksek ucretler konusunda ve is kanunlarinin iyilestirilmesi icin ulke capinda gosteriler gerceklestirdi Yaklasik 35 000 kisi ulkenin cesitli yerlerinde toplandi 2016 yilina kadar asgari ucretin yuzde 22 25 oraninda artmasini ve yakit da dahil olmak uzere temel mallarin fiyatlarinin dusurulmesini talep etmektedirler Sendikalar ayrica hukumetin is guvenligini saglamasini ve iscilerin temel haklarini vermesini talep etmektedirler Esitsizlik Cakarta ya ekonomik farklilik ve dogal kaynak kazanci akisi Ace ve Irian Jaya gibi bolgelerdeki ayrilikci hareketlere hosnutsuzluk kazandirmis ve hatta katkida bulunmustur Cografi olarak en fakir besinci bolge tuketimin yalnizca 8 ini olusturmakta en zengin besincisi bolge ise 45 ini olusturmaktadir Duzensiz buyume ve memnuniyetsizlik sorununu kismen cozen yerinden yonetim konusunda yeni kanunlar olsa da bu yeni politikayi uygulamaya koyma konusunda bircok engel vardir Aleyhte Bolgeler Bakani Nisan 2011 de Makassar da yapilan Endonezya Ticaret ve Sanayi Odasi Kadin toplantisinda Endonezya nin aleyhte bolgeleri olarak siniflandirilan 184 naipliginden yaklasik 120 naipliginin Endonezya nin dogu kesiminde yer aldigini belirtmistir Esit olmayan ulke Endonezya Haziran 2016 da nufusunun yuzde birinin Endonezya nin 1 8 trilyon dolarlik servetinin yuzde 49 3 une sahip olmasi nedeniyle esit olmayan ulke olarak siniflandirilabilir Rakam gecen yilki rakam olan yuzde 53 5 ile daha iyi nitelendirilebilir ancak Rusya nin ardindan yuzde 74 5 Hindistan in ardindan yuzde 58 4 ve Tayland in ardindan yuzde 58 ile dorduncu sirada yer almaktadir Enflasyon Endonezya da enflasyon uzun zamandir baska bir sorun olmustur Politik karisikliklar yuzunden ulke bir zamanlar 1964 1967 yillari arasinda yillik enflasyonda 1 000 li seviyelerde hiperenflasyon gormus ve bu ciddi yoksulluk ve aclik yaratmak icin yeterli olmustu Yeni Duzen yonetiminin ilk on yilinda 1970 1981 ekonomi cok hizli bir sekilde toparlanmis olsa da enflasyon yillik olarak 10 dan daha az seviyelerde dusmemisti 1980 lerin ortasinda enflasyon yavaslamis ancak petrol fiyatlarindaki dususe bagli olarak ihracat cazibesini onemli oranda dusuren ekonomi de zayif kalmisti Ekonomi ihracata yonelik imalat iskolunun iyilesmesi nedeniyle 1989 1997 yillari arasinda yine hizli bir buyume sergilemis enflasyon orani ekonomik buyumeden daha yuksek olmus ve bu da birkac Endonezyali arasinda genisleyen bosluga neden olmustur Enflasyon 1998 de Asya mali krizi surecinde zirveye cikmis ve 58 in uzerinde bir artis gostererek yoksulluk oraninin 1960 li yillarda yasanan krizdeki kadar artmasina neden olmustur Son yillarda ekonomik iyilesme ve buyume surecinde hukumet enflasyonu dusurmeye calismaktadir Bununla birlikte Endonezya enflasyonunun kuresel dalgalanma ve ic piyasa rekabetinden etkilenmis oldugu gorulmektedir 2010 yili itibariyla enflasyon orani yaklasik 7 iken ekonomik buyume 6 idi Bugune kadar enflasyon Endonezya alt orta sinifini ozellikle fiyat artisi sonrasi yiyeceklerini karsilayamayacaklari sekilde etkilemektedir En iyi basarim2009 un bolgesel yonetim uygulama basarim degerlendirmesine dayanarak bir emirle en iyi verimi gosteren yerler 3 Vilayet Kuzey Sulawesi Guney Sulawesi ve Orta Java 10 Idari bolge Dogu Java Bolgesi nde Jombang ve Bojonegoro Orta Java da Sragen ve Pacitan Gorontalo da Boalemo Guney Sulawesi de Enrekang Bali de Buleleng Guney Sulawesi de Luwu Utara Orta Java da Karanganyar ve Yogyakarta da Kulon Progo 10 Sehir Orta Java da Surakarta ve Semarang Bati Java da Banjar Yogyakarta da Yogyakarta Bati Java da Cimahi Bati Sumatra da Sawahlunto Dogu Java da Probolinggo ve Mojokerto Bati Java da Sukabumi ve Bogor 2010 Mali Yili anketine 22 Yillik Anket Raporu gore 2009 da Endonezya Japon sirketleri icin net satislarda ve karlarda en yuksek memnuniyet seviyesine sahip oldugunu tespit etti Yuksek net degerli bireyler na gore Endonezya Asya ekonomilerinin cogunun 10 unda ongorulen HNWI High net worth individual en yuksek buyume oranina sahiptir Knight Frank in 2015 Servet Raporu 2014 te sunu bildirdi En az bir milyar ABD Dolari servetine sahip 24 kisi vardir Bunlardan 18 i Jakarta da bulunmakta digerleri Endonezya buyuk sehirlerine yayilmis bulunmaktadir En azindan 100 milyon ABD dolari servetli 192 kisi siniflandirilabilir 650 kisi servet degeri en az 30 milyon ABD dolari olan yuksek net degerli birey olarak siniflandirilabilir Diger verilerTarim urunler pirinc manyok tapyoka yer fistigi kaucuk kakao kahve palmiye yagi kurutulmus hindistan cevizi ici kumes hayvanlari sigir eti domuz eti yumurta Doviz kurlari ABD dolari cinsinden Endonezya rupiahi IDR 9 698 9 2008 9 143 2007 9 159 3 2006 9 704 7 2005 8 938 9 2004 Ayrica bakinizCIVETS ulkeleri Sonraki 11 Endonezya da turizm Kirilgan besliKonuyla ilgili yayinlar3 Pierre van der 2010 The sources of long term economic growth in Indonesia 1880 2008 Cilt 47 ss 294 309 doi 10 1016 j eeh 2009 08 004 Dis baglantilarEndonezya dan Ekonomik Artci Sok16 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dekan Peter Krogh Disisleri Sayisal Arsivlerinden15 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde BKPM Endonezya Yatirim Koordinasyon Kurulu 1 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ve Dunya Bankasi Endonezya Ticaret Istatistikleri Ozeti 24 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ITC nin sagladigi Endonezya tarafindan uygulanan tarifeler Market Access Map olu kirik baglanti gumruk tarifeleri ve piyasa gereksinimlerinden olusan cevrimici bir veritabaniKaynakca World Bank forecasts for Indonesia January 2017 PDF Dunya Bankasi 4 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Subat 2017 Poverty Rate of Indonesia Expected to Rise in 2013 due to Higher Inflation Maesaroh Jamzuri 30 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2013 Global Gini Index Dunya Bankasi 14 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2013 a b Vice President Indonesia will move on Investvine com 28 Subat 2013 5 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2013 Ease of Doing Business in Indonesia Doingbusiness org 18 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2017 Federation of International Trade Associations Indonesia profile Fita org 20 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Export Partners of Indonesia The World Factbook 2015 29 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mayis 2017 Import Partners of Indonesia The World Factbook 2015 29 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mayis 2017 COUNTRY COMPARISON STOCK OF DIRECT FOREIGN INVESTMENT AT HOME The World Factbook 29 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2015 Report for Selected Countries and Subjects 4 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2015 Sovereigns rating list Standard amp Poor s 26 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2011 a b Rogers Simon Sedghi Ami 15 Nisan 2011 How Fitch Moody s and S amp P rate each country s credit rating The Guardian 1 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2011 RI s forex reserves up 0 13 bln in October 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2015 What is the G 20 4 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde g20 org Erisim 6 Ekim 2009 80 Persen Industri Indonesia Disebut Dikuasai Swasta 3 Mart 2015 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2017 Acicis Dspp Acicis murdoch edu au 4 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Baten Jorg 2016 A History of the Global Economy From 1500 to the Present Cambridge University Press s 292 ISBN 9781107507180 Schwarz 1994 s 52 7 Schwarz 1994 s 52 57 Schwarz 1994 s 52 57 Indonesia Country Brief Indonesia Key Development Data amp Statistics Dunya Bankasi Eylul 2006 1 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2017 Earthtrends wri org 4 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Combating Corruption in Indonesia World Bank 2003 PDF 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Transparency org 22 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Suharto tops corruption rankings BBC News 25 Mart 2004 19 Subat 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Robison Richard 17 Kasim 2009 A Slow Metamorphosis to Liberal Markets Australian Financial Review Historical Exchange Rates OANDA 16 Nisan 2011 26 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Arsivlenmis kopya 9 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2017 BBC News 31 Agustos 2005 Indonesia plans to slash fuel aid BBC Londra 8 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2017 General Detail The Jakarta Post 2007 14 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2007 PDF Basin aciklamasi Endonezce Endonezya Merkez Istatistik Burosu 2 Aralik 2008 1 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Mart 2008 PDF Basin aciklamasi Dunya Bankasi 2008 7 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Indonesia BPS STATISTICS INDONESIA STRATEGIC DATA PDF Basin aciklamasi BPS Statistic Indonesia 2009 13 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan PDF IMF Survey Indonesia s Choice of Policy Mix Critical to Ongoing Growth imf org 28 Temmuz 2009 5 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Bloomberg Terminal Economy risks losing momentum Experts The Jakarta Post 26 Kasim 2010 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Imaa institute org 7 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Indonesia aims to boost FDI by 23 Investvine com 24 Ocak 2013 23 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2013 A copy of the Masterplan is available at the website of the Indonesian Coordinating Ministry for Economic Affairs 8 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 18 Ocak 2012 3 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2017 1 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Kasim 2016 Indonesia forges stronger ties with China to boost economy 19 Kasim 2014 25 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2016 Edit Review Countries imf org IMF 14 Eylul 2006 23 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Media Triami inflation eu 24 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 3 Temmuz 2009 3 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2017 Estu Suryowati 12 Agustos 2014 bisniskeuangan kompas com Endonezce Kompas 7 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2017 indonesia investments com Indonesia Investments 25 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2015 atimes com Asia Times 10 Mart 2005 11 Mart 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Indonesia plans to slash fuel aid BBC News 31 Agustos 2005 8 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mayis 2017 Arsivlenmis kopya 4 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Haziran 2017 Arsivlenmis kopya PDF 15 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Haziran 2017 Coal production may reach 370 million tons this year 23 Eylul 2011 24 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Haziran 2017 RI aims to be second largest alumina producer antaranews com Antara News 12 Nisan 2011 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Honda eyes larger share in premium bike market The Jakarta Post 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Local automobile sales hit all time high 5 Ocak 2012 9 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Haziran 2017 Penjualan mobil capai 1 1 juta unit di 2012 8 Ocak 2013 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Haziran 2017 Indonesia textile sector faces challenge Investvine com 2 Subat 2013 28 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2013 Internet penetration and the connected archipelago 31 Aralik 2011 25 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2017 26 Haziran 2015 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2017 18 Agustos 2011 24 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2017 Embassyofindonesia org 22 Temmuz 2011 6 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2014 Roda dua makin ngacir ke luar negeri 14 Eylul 2015 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2017 2 Ocak 2011 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2017 Embassyofindonesia org 4 Mayis 2011 26 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 After Malaysia RI seeks similar pact with S Arabia The Jakarta Post 19 Agustos 2011 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 a b c d e f g Spending for Development Making the Most of Indonesia s New Opportunities Indonesia Public Expenditure Review 2007 PDF 26 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Agustos 2011 PDF dlprog org 30 Mart 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2015 a b Indonesia Poverty and wealth Information about Poverty and wealth in Indonesia Nationsencyclopedia com 27 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Library gt Publications gt The World Factbook gt Fields gt Indonesia cia gov 20 Ekim 2009 21 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Sara Schonhardt 26 Aralik 2011 As Indonesia Grows Discontent Sets in Among Workers The New York Times 28 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2011 Kaniz Fatima 9 Eylul 2015 banglaapparel com Bangla Apparel 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2017 120 poor regencies are in the east The Jakarta Post 18 Temmuz 2011 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 4 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2016 Sukarno rejiminin 1960 li yillarin ortalarindaki cokusune gelindiginde ekonomi yillik enflasyonda 1 000 li oranlarla kaos icinde ihracat gelirlerini dusurerek altyapiyi bozmus en dusuk verimde calisan fabrikalarla ihmal edilebilir yatirimlar yapilmisti Schwarz 1994 sayfalar 52 57 welcome2indonesia com 18 Mayis 2010 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Report for Selected Countries and Subjects imf org Uluslararasi Para Fonu 14 Eylul 2006 31 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Indonesia Financial amp Private Sector Development in Indonesia Dunya Bankasi 18 Ekim 2007 11 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Jakarta Globe 21 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 forextradinglb com 1 Subat 2011 11 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 Waspada co id 25 Nisan 2011 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2011 The power nature and Indonesia s economy The Jakarta Post 6 Haziran 2011 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2011 2 Eylul 2011 28 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2017 Hilda B Alexander 19 Mart 2015 15 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2017

Yayın tarihi: Temmuz 14, 2024, 08:58 am
En çok okunan
  • Kasım 23, 2024

    Ellinoglosso Ksenodoheyo

  • Aralık 18, 2024

    Elleguna

  • Aralık 13, 2024

    Elektroliz kaplama

  • Kasım 28, 2024

    Electrona

  • Kasım 27, 2024

    El Oro (il)

Günlük

  • Özgür içerik

  • Buğday

  • Orak ve çekiç

  • Onurr

  • Sezen Aksu

  • Ben Bazen

  • Yahya Han

  • John Steinbeck

  • Mars

  • Gelgit

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst