Resmî yazı sistemi

Resmî yazı sistemi, ülkelerin, eyaletlerin ve diğer yetki alanlarının anayasalarında veya diğer geçerli yasalarında resmi olarak özel olarak belirlenmiş bir yazı sistemidir. Resmi bir dile benzer şekildedir ama resmi bir yazı sistemi çok daha nadirdir. Öncelikle resmi bir dilin pratikte iki veya daha fazla yazı sistemiyle yazıldığı durumlarda kullanılır. Bu dillerde yazı kullanımı genellikle kültürel veya siyasi çağrışımlara sahip olduğundan, resmi bir yazı sisteminin ilan edilmesi bazen kültürü veya siyaseti ya da her ikisini birden etkileme amacı taşıdığı gerekçesiyle eleştirilir. İstenen etkiler arasında eğitim, iletişim ve hayatın diğer bazı yönlerinin kolaylaştırılması da yer alabilir.

Hindistan'ın resmi dilleri tarafından kullanılan harfleri - (üst satır: , , ;
orta satır: , Devanagari, ;
alt satır: , , Gurmukhi)

Resmî yazı sistemleri listesi

Aşağıda farklı ülkelerde kullanılan resmi yazı sistemlerinin kısmi bir listesi bulunmaktadır. İtalik olanlar sınırlı uluslararası tanınırlığa sahip devletlerdir.

Bu liste, hangi diyakratiğin kullanıldığı gibi uluslararası alfabelerin yerel varyasyonlarını kapsamamaktadır.

• Azerbaycan - Azeri Latin alfabesi
• Bangladeş - Bengal alfabesi
• Brunei - (Latin) ve Cavi alfabesi (Arap)
• Bosna-Hersek:
  • Sırp Cumhuriyeti - Kiril ve Latin
  • Bosna-Hersek Federasyonu - Kiril ve Latin
• Bulgaristan - Kiril (Bulgar alfabesi)
• Kamboçya - Kmer yazı sistemi
• Çin Halk Cumhuriyeti (Çin anakarası) - Basitleştirilmiş Çin karakterleri
  • Hong Kong - Geleneksel Çin karakterleri (de facto), Latin alfabesi
  • Makao - Geleneksel Çin karakterleri (de facto), Latin alfabesi
  • İç Moğolistan- Moğol yazı sistemi, Basitleştirilmiş Çin karakterleri
  • Tibet- Tibet yazı sistemi, Basitleştirilmiş Çin karakterleri
  • Sincan - Uygur Arap yazısı, Basitleştirilmiş Çin karakterleri
  • Guangşi - , Basitleştirilmiş Çin karakterleri
• Hırvatistan - Hırvat alfabesi
• Etiyopya - Ge'ez yazı sistemi
• Eritre - Ge'ez yazı sistemi
• Gürcistan - Gürcü yazı sistemleri
• Yunanistan - Yunan alfabesi
• Hindistan:
  • Hintçe,Marathice, Konkani, Nepalce, Maithili, Bodo, Sanskrit, Dogri - Devanagari
  • Assamca -
  • Bengalce - Bengal alfabesi
  • Güceratça -
  • Kannada -
  • Keşmirce - Arap yazı sistemi
  • Malayalamca -
  • Meitei -
  • Oriya -
  • Pencapça - Gurmukhi
  • Santali -
  • Sindhî - , Devanagari
  • Tamilce -
  • Teluguca -
  • Urduca - Urdu alfabesi
• Endonezya - (Latin)
• İran - Fars alfabesi
• Japonya - Kana (Hiragana, Katakana) ve Kanji (Shinjitai) kombinasyonu
• Kazakistan - Kiril (Kazakça, Rusça) ve Latin (Kazakça)
• Kore (her ikisi de) - Chosŏn'gŭl/Hangıl (Hança bazen Güney Kore'de kullanılır, Kuzey Kore'de kullanılmaz)
• Laos -
• Malezya - (Latin); Cavi yazı sistemi (Arap) tanınmaktadır.
• Maldivler -
• Moldova - Rumen alfabesi
• Moğolistan - Moğol Kiril alfabesi ve Moğol yazı sistemi
• Karadağ - Kiril alfabesi (Karadağlı alfabesi)
• Myanmar - Burma alfabesi
• Nepal
  • Nepalce - Devanagari
  • -
  • Maithili - ve
  • Bhojpuri - ve Devanagari
  • - ve Devanagari
  • - Devanagari
  • - , Devanagari ve Tibet yazı sistemi
  • - , ve Devanagari
  • -
  • - Kirat Rai yazı sistemi ve Devanagari
  • - , Devanagari ve Tibet yazı sistemi
  • - , Arap yazı sistemi, Devanagari ve Latin alfabesi
  • Urduca - Urdu alfabesi, ve
• Kuzey Makedonya - Kiril (Makedon alfabesi)
• Filipinler - (de facto)
• Rusya - Kiril (Rus alfabesi)
• Sırbistan - Kiril (Sırp Kiril alfabesi)
• Singapur
  • , Malayca - Latin alfabesi
  • - Basitleştirilmiş Çin karakterleri
  • Tamilce -
• Tayvan - Geleneksel Çin karakterleri
• Tayland - Tay yazı sistemi
• Türkiye - Türk alfabesi
• Ukrayna - Kiril (Ukrayna alfabesi)
• Vietnam - Latin alfabesi (de facto)

Tarihi

• SSCB'de 1920'ler-1930'lar boyunca çok sayıda dil latinize edildi. 1930'ların sonlarında Latinceleştirme kampanyası iptal edildi ve yeni romanlaştırılan tüm diller Kiril alfabesine dönüştürüldü.

Ayrıca bakınız

• Resmî dil

Kaynakça

1. ^ "Alphabet Transitions: Chronology of the New Latin Script". www.azer.com. 1 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
2. ^ Staff (2 Ağustos 2001). "A-Z back in Azerbaijan". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
3. ^ Constitution of Republika Srpska 22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Article 7.
4. ^ Constitution of the Federation of Bosnia and Herzegovina 12 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Part I, Article 6.
5. ^ National People's Congress of China, "The law of national all-purpose language and character in the People's Republic of China". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2017. 
6. ^ Xinjiang Languages and characters, "Uyghur Language and characters". Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler () ^[]
7. ^ , Article 12: . Croatian Parliament. 9 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2011. The Croatian language and the Latin script shall be in official use in the Republic of Croatia. 
8. ^ . socialjustice.nic.in. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
9. ^ Constitution of the Islamic Republic of Iran. The Official Language, Script, Calendar, and Flag of the Country "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2024. .
10. ^ Alton, David; Chidley, Rob (2013). Building Bridges: Is There Hope for North Korea?. Oxford: Lion Books. s. 89. ISBN . 
11. ^ Article 14 of the Framework Act on Korean Language 24 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . prefers hangul but also allows hanja in parentheses, in cases prescribed by South Korean Presidential Decree.
12. ^ . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. The script of the national language shall be the Rumi script: provided that this shall not prohibit the use of the Malay script, more commonly known as the Jawi script, of the national language. 
13. ^ , Article 13: . Official Website of the President of Moldavia. 29 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2011. (1) The national language of the Republic of Moldova is Moldovan, and its writing is based on the Latin alphabet. 
14. ^ . UB Post (Çince). 21 Haziran 2011. 1 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2010. 
15. ^ . vlada.me. 16 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
16. ^ Kuzey Makedonya Anayasası, Article 7: . Assembly of the Republic of Macedonia. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2011. The Macedonian language, written using its Cyrillic alphabet, is the official language in the Republic of Macedonia. 
17. ^ In Russian, the designation of Cyrillic as an official script (2001) has the consequence that the official languages of national have to be written in the Cyrillic script in all official institutions and education. The passing of the law was met with particular resistance and criticism in the Republic of Tatarstan, as it replaced the Turkish Latin alphabet which the local government tried to promote in education after the dissolution of USSR.see
18. ^ , Article 10: . Government of Serbia. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2011. Serbian language and Cyrillic script shall be in official use in the Republic of Serbia. 
19. ^ Chapter I - Decree 5 - Section 3 of the current (2013) states that is the National language of Vietnam, but nothing states the Vietnamese Latin Alphabet (called as chữ Quốc ngữ) is the official script de jure. . 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2024.  () and sometime can be used, most in activities about the traditional cultural in Vietnam (e.g. ).