Sicilya

Sicilya (İtalyanca: Sicilia, ), Akdeniz'in en büyük adası ve İtalya'nın 20 bölgesinden birisidir. İtalya'nın beş özerk bölgesinden biri olan Sicilya'nın nüfusu yaklaşık 5 milyondur.

Sicilya Sicilia
Coğrafya
Denizi	Akdeniz
İklim	Akdeniz
Yüzölçümü	&0000000000000025.71100025,711 km^2
Siyasi
Adadaki ülke(ler)	İtalya
Demografi
Nüfus yoğunluğu	190 kişi/km^2

Coğrafya

Sicilya manzarası

Sicilya, kabaca üçgen şekillidir ve ona bu şekil Trinacria adını verir.

Kuzeydoğuda Calabria'dan ve İtalyan anakarasının geri kalanından kuzeyde yaklaşık 3 km (1,9 mi) genişliğinde ve güneyde yaklaşık 16 km (9,9 mi) genişliğinde Messina Boğazı ile ayrılır.

Kuzey ve güney kıyılarının her biri yaklaşık 280 km (170 mi) uzunluğunda düz bir çizgi olarak ölçülürken, doğu kıyısı yaklaşık 180 km; toplam kıyı uzunluğu tahmini 1.484 km (922 mi) 'dir.

Adanın toplam alanı 25.711 km² (9.927 sq mi) alana sahipken Sicilya Özerk Bölgesi (çevredeki daha küçük adaları içerir) 27.708 km² (10.698 sq mi) alana sahiptir.

Fondachelli Fantina, Peloritani dağları üzerindeki Rocca Salvatesta

Sicilya'nın iç kesimleri çoğunlukla tepeliktir ve mümkün olan her yerde yoğun bir şekilde ekilir. Kuzey sahili boyunca Madonie, 2.000 m (6.600 ft), , 1.800 m (5.900 ft) sıradağları ve , 1.300 m (4.300 ft) anakaranın Apennines bir uzantısıdır. Etna Dağı konisi doğu kıyısına hakimdir. Güneydoğuda aşağı 1.000 m (3.300 ft) vardır.

Enna ve Caltanissetta bölgelerinin madenleri 19. yüzyıl boyunca önde gelen kükürt üretim bölgesiydi ama 1950'lerden beri kükürt azaldı.

Sicilya ve çevresindeki küçük adalarda oldukça aktif bazı yanardağlar vardır. Bunun nedeni Sicilya'nın coğrafi olarak Afrika levhasının kuzey ucunda olmasıdır.

Doğu Sicilya’nın iç kısmındaki Etna Yanardağı Avrupa'nın en büyük aktif yanardağıdır ve hala mevcut patlamalarıyla adanın üzerine kara kül dökmektedir. Halen 3.329 metre (10.922 ft) yüksekliğindedir ancak bu zirve patlamalara göre değişir; dağ halen 1981'de olduğundan 21 m (69 ft) daha alçaktır. Alpler'in güneyindeki İtalya'nın en yüksek dağıdır. Etna bazal çevresi 140 km (87 mi) olan 1.190 km² (459 sq mi) alanını kaplar. Bu, Etna’yı İtalya'daki aktif yanardağların üçünden açık arayla en büyüğü yapar ve bir sonraki en büyüğü olan Vezüv Yanardağı'nın yaklaşık iki buçuk katıdır.

Yunan mitolojisinde, ölümcül canavar Typhon, gökyüzünün tanrısı Zeus tarafından dağın altına hapsolmuştu. Etna Dağı Sicilya'nın kültürel simgesi olarak kabul edilir.

• Katanya banliyölerinin üzerinde yükselen Etna Dağı

Sicilya anakarasının kuzeydoğusundaki Tiren Denizindeki Eolie Adaları volkanik bir komplekstir ve Stromboliyi içerir.

Vulcano, Stromboli ve Lipari'nin üç yanardağı da halen aktiftir ancak ikincisi genellikle uykudadır. Sicilya'nın güney kıyılarında, daha büyük olan Empedocles yanardağı'nın parçası olan Ferdinandea su altı yanardağı en son 1831'de patladı. Agrigento'nun kıyısı ile Pantelleria adası (kendisi uykudaki bir volkandır) arasındadır.

Coğrafi açıdan bakıldığında Sicilya'nın bir parçasını da oluşturan Malta Takımadaları Malta Cumhuriyeti'ne ev sahipliği yapan adalardır.

Özerk bölge ayrıca birkaç komşu adayı da içerir: , Aeolian Adaları, Pantelleria ve Lampedusa.

Sicilya ovalar açısından fakirdir. Çevresinde küçük adalara ev sahipliği yapar (Eolie veya Lipari, Ustica, Egadi, Pantelleria Adası ve Pelagie.)

Sicilya illerinin haritası.

Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye'sindeki tarihi Sicilya haritası.

Sicilya üzerinde tapınak yıkıntılarını gösteren manzara resmi , 1778.

Nehirler

Ciane nehrinin görünümü

Sicilya’da çoğu merkezi bölgeden gelen ve adanın güneyinde denize boşalan birkaç nehir vardır. Salso, Licata limanından Akdeniz'e girmeden önce Enna ve Caltanissetta'ndan geçer. Doğuda, Alcantara nehri, Messina ilinden geçer ve Giardini Naxos'ta denize boşalır ve Katanya'nın güneyinde İyon Denizi‘ne akan Simeto nehrine girer.

Adadaki diğer önemli nehirler güneybatıdaki Belice ve Platani nehirleridir.

Nehir	Uzunluk
Salso	144 km (89 mi)
Simeto	113 km (70 mi)
Belice	107 km (66 mi)
Dittaino	105 km (65 mi)
Platani	103 km (64 mi)
Gornalunga	81 km (50 mi)
Gela	74 km (46 mi)
Salso Cimarosa	72 km (45 mi)
Torto	58 km (36 mi)
Irminio	57 km (35 mi)
Dirillo	54 km (34 mi)
Verdura	53 km (33 mi)
Alcantara nehri	52 km (32 mi)
Tellaro	45 km (28 mi)
Anapo	40 km (25 mi)

Flora ve fauna

Sicilya duvar kertenkelesi Sicilya ve Aegadian Adaları'na özgüdür

Zingaro Doğa Koruma Alanı

Sicilya kurdu

Sicilya, adanın tarım alanına dönüştürüldüğü Roma döneminden bu yana oluşan, insan yapımı ormansızlaştırma'nın sık bahsedilen bir örneğidir. Bu yavaş yavaş iklimi kuruttu, yağışların azalmasına ve nehirlerin kurumasına neden oldu. Orta ve güneybatı illerinde neredeyse hiç orman kalmadı. Kuzey Sicilya'da üç önemli orman vardır; Etna Dağı yakınında, Nebrodi Dağları ve Bosco della Ficuzza'da (İtalyanca: Riserva naturale orientata Bosco della Ficuzza, Rocca Busambra, Bosco del Cappelliere e Gorgo del Drago) Palermo yakınlarındaki Doğa Koruma alanı.

4 Ağustos 1993'te oluşturulan ve 86.000 hektar (210.000 akre) kapsayan Nebrodi Dağları bölge parkı, Sicilya'nın korunan en büyük doğal alanıdır ve Sicilya'daki en büyük ormanı olan Caronia'yı kapsar. Sant'Alfio'da Etna Dağı'nın doğu yamaçlarındaki Yüz At Kestanesi ağacı (Castagno dei Cento Cavalli), 2.000– 4.000 yılları arasındaki yaşıyla dünyanın bilinen en büyük ve en yaşlı kestane ağacıdır.

Sicilya'nın faunası çok çeşitlidir. Türler arasında Avrupa yaban kedisi, Kızıl tilki, Bayağı gelincik, Ağaç sansarı, karaca, yaban domuzu, tepeli kirpi, Batı Avrupa kirpisi, Siğilli kurbağa, Avrupa engereği, Kaya kartalı, Bayağı doğan, İbibik ve Bayağı uzunbacak bulunur. Sicilya kurdu (Canis lupus cristaldii), 20. yüzyılda nesli tükenmek üzere alttür endemik bir kurttur.

Zingaro Doğa Koruma Alanı, Sicilya'daki bozulmamış kıyı vahşi yaşamının en iyi örneklerinden biridir.

Messina Boğazı dahil olmak üzere çevredeki sular, Büyük flamingo ve Oluklu balina gibi daha büyük türler de dahil olmak üzere kuş çeşitlerini ve deniz yaşamını barındırır.

Demografi

Palermo şehri

Sicilya'da yaklaşık beş milyon insan yaşar ve bu nüfus miktarıyla Sicilya İtalya'nın en kalabalık dördüncü bölgesi'dir. İtalya'nın birleşmesi'nden sonraki birinci yüzyılda Sicilya, milyonlarca insanın Kuzey İtalya'ya, diğer Avrupa ülkelerine, Kuzey Amerika'ya, Güney Amerika'ya ve Avustralya'ya göçü nedeniyle İtalya bölgeleri arasında en olumsuz net göç oranlarından birine sahipti. Güney İtalya ve Sardunya gibi, adaya göç İtalya'nın diğer bölgelerine kıyasla çok düşüktür çünkü işçiler daha iyi istihdam ve endüstriyel fırsatlar nedeniyle bunun yerine Kuzey İtalya'ya yönelir. 2017'deki Ulusal İstatistik Enstitüsü (ISTAT) rakamlarına göre toplam 5.029.615 nüfustan yaklaşık 175.000 göçmen olduğunu gösterir.

Göçmenlerin çoğu 50.000'den fazla Romenlerdir, sonra Tunuslular, Faslılar, Sri Lankalılar, Arnavutlar ve Doğu Avrupa'dan diğerleri gelir. İtalya'nın geri kalanında olduğu gibi, resmi dil İtalyancadır ve ana din Roma Katolikliği'dir.

Göç

New York'da bir Sicilya kafesi, 1889

Sicilya göçü İtalya'nın birleşme sonrasından kısa süre sonra başladı ve o zamandan beri hiç durmadı. İtalya'nın birleşmesi sonrasında, tüm İtalyan yarımadası ile birlikte Sicilya'dan zorunlu göç yapıldı. İki Sicilya Krallığı'nın eski ulusal bankası Banco delle Due Sicilienin varlıklarının çoğu Piedmont'a devredildi. Risorgimento'nun ilk on yıllarında, merkezi hükûmet tarafından uygulanan yüksek vergilendirme nedeniyle artan sayıda güney İtalya imalathanesi kapandı. Ayrıca, güney İtalyan imalatçılarından gelen mallara uygulanan ve onların kuzeye ve yurtdışına ihracat yapmalarını fiilen engelleyen ambargo da tüm bölgenin daha da yoksullaşmasına yol açan temel faktörlerdi.

Yukarıda belirtilen faktörler başarısız toprak reformuyla birlikte, daha önce hiç görülmemiş bir Sicilyalı dalgasının önce 1880'ler ile 1920'ler arasında Amerika Birleşik Devletleri'ne, daha sonra Kuzey İtalya'ya ve 1960'lardan itibaren ayrıca Belçika, Fransa, Almanya, İsviçre ve ayrıca Avustralya ve Güney Amerika'ya göç etmesine neden oldu.

Bugün Sicilya, gurbetçilerin en çok olduğu İtalyan bölgesidir: 2017 itibarıyla 750.000 Sicilyalı, yani ada nüfusunun %14,4'ü yurtdışında yaşıyordu. İşsizlik nedeniyle her yıl birçok Sicilyalı, özellikle genç mezunlar, yurtdışında iş aramak için hâlâ adadan ayrılmaktadır. Günümüzde Sicilya dışında dünyada tahminen 10 milyon Sicilya kökenli insan yaşamaktadır.

En büyük şehirler

Sicilya'nın en büyük on şehri:

Sıra	Ad	Nüfus (2017)	Alan (km^2)	km^2'ye göre nüfus
1	Palermo	668,405	159	4,207
2	Katanya	311,620	181	1,723
3	Messina	234,293	212	1,107
4	Siraküza	121,605	204	596
5	Marsala	82,802	242	343
6	Gela	74,858	277	270
7	Ragusa	73,638	442	166
8	Trapani	67,923	272	250
9	Vittoria	64,212	181	354
10	Caltanissetta	62,317	416	150

Sicilya idari bölgesi

İtalya'nın 1948 Anayasası ile 20 bölgesinden birisidir; ama bölge olarak özel yetkilerle donatıldığı için yarı-özerktir. Sicilya Özerk Bölgesi 9 ile ayrılmıştır: Agrigento ili, Caltanissetta ili, Katanya ili, Enna ili, Messina ili, Palermo ili, Ragusa ili, Siraküza ili ve Trapani ili. Bölgenin merkezi Palermo şehridir. Bu illerin içinde bulunan belde sayıları, alanları, (ISTAT, Mayıs 2010 tahminlerine göre) nüfusları ve nüfus yoğunlukları şu tablodan izlenebilir:

İl ismi	Belde sayısı	Nüfus (kişi)	Alan (km²)	Nüfus yoğunluğu (kişi/km²)
Agrigento ili	43	454.109	3.042	149
Caltanissetta ili	22	271.679	2.124	128
Katanya ili	58	1.088.668	3.552	309
Enna ili	20	172.759	2.562	67
Messina ili	108	653.431	3.247	201
Palermo ili	82	1.247.599	4.992	250
Ragusa ili	12	317.216	1.614	196
Siraküza ili	21	403.203	2.109	191
Trapani ili	24	436.236	2.459	177
Tüm Sicilya	390	5.044.900	25.710	196

Bölgede Latin dili olan İtalyancanın Sicilyaca lehçesi konuşulur.

İlk mafya ailesi Sicilya'da kurulmuştur ve MAFIA ismini koyan da Sicilya'dır. Mafyanın en meşhur olduğu kasaba Corleone'dir.

Ekonomi

Ayrıca bkz. İtalya ekonomisi

Zeytinlikler

Son yıllardaki düzenli büyümesi sayesinde Sicilya, toplam GSYİH açısından İtalya'nın sekizinci en büyük bölgesel ekonomisi oldu.

Modern sulama sistemlerinin getirilmesi gibi tarımda yapılan birçok reform ve yatırım bu önemli sektörü rekabetçi yaptı.

1970'lerde bazı fabrikalar açıldı ve sanayi sektörü büyüdü.

Son yıllarda hizmet endüstrisi, çeşitli alışveriş merkezlerinin açılması ve finans ve telekomünikasyon faaliyetlerinde mütevazı büyüme nedeniyle önemi arttı.

Zengin doğal ve tarihi mirası nedeniyle turist çeken ada için turizm önemli gelir kaynağıdır. Günümüzde Sicilya, daha çok turist çekmek için konaklama endüstrisinin gelişimine büyük miktarda para yatırmaktadır. Ancak Sicilya, İtalya ortalamasının altında kişi başına GSYİH'ye ve İtalya'nın geri kalanından daha yüksek işsizliğe sahip olmaya devam etmektedir. Bu fark büyük ölçüde, geçmişe göre çok daha zayıf olsa da bazı bölgelerde hala faaliyet gösteren Mafya'nın olumsuz etkisinden kaynaklanmaktadır.

Tarım

Marsala şarap örneği, Marsala şehrinde üretilen bir Denominazione di Origine controllata (DOC) şarabıdır

Sicilya, volkanik patlamalar nedeniyle verimli topraklarıyla uzun zamandır dikkat çeker. Adanın hoş iklimi yerel tarıma da yardımcı olur.

Başlıca tarım ürünleri buğday, Elmas limonu, portakal (Kan portakalı), limon, domates (Pomodoro di Pachino IGP), zeytin, zeytinyağı, enginar, Hint inciri (Fico d'India dell'Etna DOP), badem, üzüm, Antep fıstığı (Pistacchio di Bronte DOP) ve şaraptır.

Sığır ve koyun yetiştirilir. Ragusano DOP peyniri ve Pecorino Siciliano DOP sayesinde peynir üretimleri özellikle önemlidir.

Ragusa, bal (Miele Ibleo) ve çikolata (Cioccolato di Modica IGP) üretimleriyle ünlüdür.

Sicilya, Veneto ve Emilia-Romagna'dan sonra dünyanın en büyük şarap üreticisi İtalya'nın en büyük üçüncü şarap üreticisidir. Bölge esasen güçlendirilmiş Marsala şarabı ile tanınır. Son yıllarda şarap endüstrisi gelişti, yeni şarap üreticileri daha az bilinen yerel çeşitlerle deneyler yapmaktadır ve Sicilya şarapları ünlü oldu.

Nero d'Avola en ünlü yerel üzüm çeşididir ve adını Siraküza yakınlarındaki küçük bir kasabadan alır. Bu üzümlerden yapılan en iyi şaraplar, Avola yakınlarındaki ünlü eski bir şehir olan Noto'dan gelir.

Etna Rosso DOC şarabı yapmak için kullanılan Nerello Mascalese, Cerasuolo di Vittoria DOCG şarabı'nın üzümü Frappato, eskiden farklı Pantelleria şarapları yapmak için kullanılan Moscato di Pantelleria üzümü (Zibibbo da denir), Malvasia di Lipari DOC şarabı yapmak için kullanılan Malvasia di Lipari ve Alcamo DOC beyaz şarabı yapımında kullanılan Catarratto diğer önemli yerel üzüm çeşitleridir.

Sicilya'da Syrah, Chardonnay ve Merlot gibi yerli olmayan üzüm çeşitleriyle de çok kaliteli şaraplar üretilir.

Sicilya, Caltanissetta'da üretilen Amaro Averna ve yerel limoncello gibi likörleriyle de tanınır.

Balıkçılık Sicilya için başka bir temel kaynaktır. Ton balığı, sardalya, kılıç balığı ve Avrupa hamsi balıkçılığı vardır. Mazara del Vallo Sicilya'daki en büyük ve İtalya'daki en önemli balıkçılık merkezlerindendir.

Sanayi ve imalat

Palermo tersaneleri

Yakın petrol sahaları Ragusa

Sicilya'nın yol sistemindeki iyileştirmeler, sanayi kalkınmasını destekledi. Bölgede önemli üç sanayi bölgesi vardır:

• Birkaç gıda endüstrisi ve Avrupa'nın en iyi elektronik sanayi merkezlerinden birinin bulunduğu Katanya Sanayi Bölgesi, "Etna Vadisi" (en meşhuru Silikon Vadisinin onuruna), STMicroelectronics ve Numonyx gibi uluslararası şirketlerin ofis ve fabrikalarını kapsar.
• Kimya sanayii, petrol rafinerileri ve önemli elektrik santralleri (yenilikçi Archimede kombine çevrim santrali) ile Siraküza Petrokimya Bölgesi;
• Gıda sanayi'nin bulunduğu en gelişmiş Enna sanayi bölgesidir.

Palermo'da Ansaldo Breda gibi ünlü İtalyan şirketlerinin (Fincantieri gibi önemli tersaneler), mekanik fabrikaları, matbaa ve tekstil sanayii vardır. Kimya sanayi de Messina İli (Milazzo) ve Caltanissetta İl (Gela) sınırları içindedir. Güneydoğu'da (çoğunlukla Ragusa yakınlarında) petrol, doğal gaz ve asfalt sahaları ve Orta Sicilya'da büyük halite yatakları vardır.Trapani İli, İtalya'daki en büyük deniz tuzu üreticilerinden biridir.

Ulaşım

Yollar

Torregrotta yakınındaki A20 Messina-Palermo otoyolu

Messina tramvay sistemi

Karayolları son kırk yılda inşa edilmiş ve genişletilmiştir. Sicilya'nın en belirgin yolları adanın kuzeyindeki otoyollardır (İtalyanca: autostrade olarak bilinir). Adanın dağlık arazisi nedeniyle otoyol ağının büyük kısmı sütunlar üzerinde yükseltilmiştir.

Sicilya'daki diğer ana yollar, Trapani'yi Messina'ya (Palermo üzerinden) bağlayan SS.113, SS.114 Messina-Siraküza (Katanya üzerinden) ve SS.115 Siraküza-Trapani (Ragusa, Gela ve Agrigento üzerinden) gibi Devlet yolları'dır.

İşaret	Otoyol	Mesafe	Ücret	Hizmetler
	A18 Messina-Katanya	76 km (47 mi)	Var	Var
	RA15 Katanya'nın Baypası (Batı)	24 km (15 mi)	Ücretsiz	Var
	Katanya-Siraküza otoyolu	25 km (16 mi)	Ücretsiz	Yok
	A18 Siraküza-Rosolini	40 km (25 mi)	Ücretsiz	Yok
	A19 Palermo-Katanya	199 km (124 mi)	Ücretsiz	Var
	A20 Palermo-Messina	181 km (112 mi)	Var	Var
	A29 Palermo-Mazara del Vallo	119 km (74 mi)	Ücretsiz	Yok
	A29dir Alcamo-Trapani/Marsala	38 km (24 mi) and 44 km (27 mi)	Ücretsiz	Yok

Demiryolları

Palermo Uluslararası Havalimanındaki Punta Raisi tren istasyonda iki tren

Palermo, AMAT tramvay sistemi haritası

Katanya metrosu

Sicilya'daki ilk demiryolu 1863'te açıldı (Palermo-Bagheria) ve bugün tüm Sicilya illerine, çoğu büyük şehir ve kasabaya bağlanan demiryolu hizmet ağı Trenitalia tarafından işletilir. Kullanımdaki 1.378 km (856 mi) demiryolu hattının %60'ından fazlası elektrikli iken geri kalan 583 km (362 mi)‘sine dizel lokomotiflerle hizmet verilir.

Hatların %88'i (1.209 km) tek hatlıdır ve yalnızca 169 km (105 mi)'si, bu bölgenin ana hatları olan Messina-Palermo (Tiren) ve Messina-Katanya-Siraküza (İyonya)'ya hizmet veren çift hatlı demiryoludur.

Dar hatlı demiryolları arasında Etna Dağı çevresinden geçen Ferrovia Circumetnea, hala çalışan tek demir yoludur. Sicilya'nın büyük şehirlerinden Napoli, Roma ve Milano'ya seferler vardır ki bunlar da trenlerin Boğaz'dan geçen feribotlara yüklenmesiyle sağlanır.

Katanya'da yer altı demiryolu hizmeti (Katanya metrosu) vardır. Palermo'da ulusal demiryolu işletmecisi Trenitalia banliyö demiryolunu işletir. Sicilya başkentine ayrıca 4 AMAT (Ortak Kamu Ulaşım İşletmecisi) tramvay hattı hizmet verir. Messina'ya tramvay hattı ile ulaşım sağlanır.

Havalimanları

Sicilya'da çok sayıda İtalyan ve Avrupa ve bazı Avrupa dışı hedeflere hizmet veren birçok havalimanı vardır.

• Doğu kıyısındaki Catania-Fontanarossa Havalimanı adanın en işlek havalimanıdır
• Palermo Uluslararası Havalimanı, aynı zamanda birçok ulusal ve uluslararası uçuşa ev sahipliği yapan oldukça büyük bir havalimanıdır.
• Trapani-Birgi Havalimanı, askeri-sivil ortak kullanımlı havalimanıdır (adadaki trafik açısından üçüncüdür). Son zamanlarda havalimanında düşük maliyetli taşıyıcı sayesinde trafikte artış görülmüştür.
• Comiso-Ragusa Havalimanı, yakın zamanda yenilendi ve yeniden askeri kullanımdan sivil havalimanına dönüştürüldü. 30 Mayıs 2013 tarihinde ticari trafiğe ve genel havacılığa açıldı.
• Palermo-Boccadifalco Havalimanı, Palermo'nun eski havaalimanıdır ve halen genel havacılık için ve Guardia di Finanza ve polis helikopterleri için üs olarak kullanılır.
• NAS Sigonella Havalimanı, İtalyan Hava Kuvvetleri ve ABD Donanma tesisidir.
• Lampedusa Havalimanı.
• Pantelleria Havalimanı.

Limanlar

Katanya limanı

Deniz yoluyla, Sicilya'ya çeşitli feribot güzergahları ve kargo limanlarından ulaşım sağlanır ve tüm büyük şehirlere yolcu gemileri düzenli olarak yanaşır.

• İtalya anakarası: Ana karaya bağlanan limanlar, İtalya'nın en yoğun yolcu limanı olan Messina (Villa San Giovanni ve Salerno'ya giden rota), Palermo (Cenova, Civitavecchia ve Napoli'ye giden rotalar) ve Katanya'dır (Napoli'ye giden rota).
• Sicilya'yı çevreleyen küçük adalar: Milazzo limanı Eolie Adaları'na, Trapani ve Marsala limanları Aegadian adalarına ve Porto Empedocle limanı Pelagie adalarına hizmet vermektedir. Palermo'dan Ustica adasına ve Sardinya'ya servis vardır.
• Uluslararası bağlantılar: Palermo ve Trapani'den Tunus'a haftalık seferler vardır ve ayrıca Malta ile Pozzallo arasında da günlük seferler vardır.
• Ticari ve kargo limanları: Augusta limanı İtalya'nın beşinci en büyük kargo limanıdır ve tonlarca mal elleçlenir. Diğer büyük kargo limanları Palermo, Catania, Trapani, Pozzallo ve Termini Imerese'dir.
• Turistik limanlar: Sicilya kıyılarındaki birçok liman, adaya yanaşmak isteyen özel teknelerin hizmetindedir. Bu trafiğin ana limanları Marina di Ragusa, Riposto, Portorosa, Siraküza, Cefalù ve Sciacca'dadır. Sicilya'da Palermo, Akdeniz'de mürettebatlı veya mürettebatsız tekne kiralama konusunda da önemli bir merkezdir.
• Balıkçı limanları: Tüm adalar gibi Sicilya'da da birçok balıkçı limanı vardır. En önemlisi Mazara del Vallo'dadır ve bunu Castellammare del Golfo, Licata, Scoglitti ve Portopalo di Capo Passero izler.

Turizm

Lampedusa, Pelagie Adaları

Sicilya'nın güneşli, kuru iklimi, manzarası, mutfağı, tarihi ve mimarisi, anakara İtalya'dan ve yurtdışından birçok turisti kendine çeker.

İnsanlar yıl boyu adayı ziyaret etseler de turizm sezonu yaz aylarında zirveye çıkar. Etna Yanardağı, plajlar, arkeolojik alanlar, Palermo, Katanya, Siraküza ve Ragusa gibi büyük şehirler gözde turistik yerlerdir ancak Taormina eski şehri ve komşu sahil beldesi Giardini Naxos, Eolie Adaları, Erice, Castellammare del Golfo, Cefalù, Agrigento, ve Capo d'Orlando gibi yerler dünyanın her yerinden ziyaretçileri çeker.

Capo d'Orlando'da antik Yunan döneminin en iyi korunmuş tapınaklarından bazıları vardır.

Birçok Akdeniz yolcu gemisi Sicilya'da demir atar ve pek çok şarap turisti de adayı ziyaret eder.

Birkaç Hollywood ve Cinecittà filminin bazı sahneleri de Sicilya'da çekilmiştir. Bu Sicilya'nın turistik bir yer olarak cazibesini artırdı.

UNESCO Dünya Mirası Alanları

Villa Romana del Casale'deki mozaiklerden biri

Sicilya'da yedi UNESCO Dünya Mirası Alanı vardır. Yazıt sırasına göre:

• Valle dei Templi (1997), Büyük Yunanistan sanat ve mimarisinin en seçkin örneklerinden biridir ve İtalya'nın ulusal bir anıtı olmasının yanı sıra Sicilya'nın da başlıca cazibe merkezlerinden biridir. Site Agrigento'dadır.
• Villa Romana del Casale (1997), 4. yüzyılın ilk çeyreğinde inşa edilmiş ve yaklaşık 3 km (2 mi) Piazza Armerina kasabasının dışında bulunan bir Roma villasıdır. Dünyanın en zengin, en büyük ve en karmaşık Roma mozaik koleksiyonunu içerir.
• Aeolian Adaları (2000), Tiren Denizi'ndeki volkanik adalardır, adını rüzgarların yarıtanrısı Aeolusndan alır. Aeolian Adaları yaz aylarında turizm merkezidir ve yılda 200,000'e kadar ziyaretçi çeker.
• Val di Noto'nun Geç Barok Kasabaları (2002) "Barok sanatının Avrupa'daki doruk noktasını ve son çiçeklenişini” temsil eder.Caltagirone, Val di Catania'da Militello, Catania, Modica, Noto, Palazzolo Acreide, Ragusa ve Scicli adlı birkaç kasabayı kapsar.
• Pantalica Nekropolü (2005), Sicilya'da MÖ 13. ila 7. yüzyıllara tarihlenen 5.000'den fazla mezarlı büyük bir Nekropol'dür. Siraküza zengin Yunan tarihi, kültürü, amfitiyatroları ve mimarisi ile dikkat çekicidir.
• Etna Yanardağı (2013) dünyanın en aktif yanardağlarından biridir ve neredeyse sürekli faaliyettedir. Etna Yanardağı Yunan, Keltler ve Roma klasiğinden ve Orta Çağ zamanlarından mitler, efsaneler ve doğa gözlemleri üretmiştir.
• Arap-Norman Palermo ve Cefalù ve Monreale'nin katedral kiliseleri; Sicilya Norman krallığı (1130–1194) döneminden kalma dokuz sivil ve dini yapıdan oluşan diziyi içerir

Moica'daki San Giorgio Katedrali

Geçici Siteler

Taormina'nın gün batımındaki ana meydanı

• Taormina ve Isola Bella;
• Mozia ve Libeo Adası: İtalya'da Fenike-Pön Uygarlığı;
• Türk Merdivenleri;
• Messina Boğazı.

Arkeolojik alanlar

Birçok farklı kültür adaya yerleştiğinden, adaya hükmettiğinden veya adayı istila ettiğinden Sicilya'da çok çeşitli arkeolojik alanlar vardır.

Ayrıca, Yunan dünyasının en dikkate değer ve en iyi korunmuş tapınaklarından ve diğer yapılarından bazıları Sicilya'dadır.

İşte başlıca arkeolojik alanların kısa bir listesi:

• Sicels/Sicans/Elymians/Yunanlar: Segesta, Eryx, Cava Ispica, Thapsos, Pantalica;
• Yunanlar: Siraküza, Agrigento, Segesta, Selinunte, Gela, Kamarina, Himera , Megara Hyblaea, Naxos, Heraclea Minoa;
• Fenikeliler: Motya, Soluntum, Marsala, Palermo;
• Romalılar: Piazza Armerina, Centuripe, Taormina, Palermo;
• Araplar: Palermo, Mazara del Vallo.

Sicilya'nın en iyi bilinen arkeolojik alanlarından birinin, Agrigento'daki Valle dei Templi'nin kazısı ve restorasyonu Arkeoloji çevrelerinde basitçe "Serradifalco", Serradifalco'nun Beşinci Dükü olarak bilinen arkeolog Domenico Lo Faso Pietrasanta tarafından yapıldı. Ayrıca Segesta, Selinunte, Siraküza ve Taormina'daki antik alanların restorasyonunu da denetledi.

Kültür

Bakire Annunciate tablosu, Antonello da Messina

Sicilya'yı görmeden İtalya'yı görmüş olmak, İtalya'yı hiç görmemiş olmaktır, çünkü Sicilya her şeyin ipucudur.— Johann Wolfgang von Goethe

Sicilya uzun zamandır sanat ile ilişkilidir. Birçok şair, yazar, filozof, aydın, mimar ve ressam bu adayla bilinir. Tüm zamanların en büyük matematikçilerinden Arşimet, Siraküza‘lı bir Yunan filozoftu.Gorgias ve Empedokles, diğer iki ünlü erken dönem Sicilya-Yunan filozofuyken, Siraküzalı-Yunan Epicharmus ise komedinin mucidi olarak kabul edilir.

Sanat ve mimari

Beneventano del Bosco Sarayı, Siraküza, Sicilya Baroğu

Baglio (it) Batı Sicilya'daki geleneksel yaşam yapılarıdır.

Seramik

Sicilya adasının Terakota seramiği meşhurdur. Sicilya seramiği Yunan kolonizasyonu döneminde mükemmelleşti ve günümüzde de seçkin ve farklıdır.

Günümüzde Caltagirone, seramik ve pişmiş toprak heykellerin sanatsal üretimi için Sicilya'daki en önemli merkezlerdendir.

Ünlü Sicilyalı ressamlar arasında Rönesans sanatçıları Antonello da Messina, Pietro Novelli, Bruno Caruso, Renato Guttuso ve "Sürrealist sanat'ın babası" ve metafizik sanat hareketinin kurucusu Yunan doğumlu Giorgio de Chirico önde gelir.

En tanınmış mimarları İtalyan Barok'un en önemli isimlerinden ve Ernesto Basile'dir.

Sicilya Baroğu

Siraküza katedrali

Sicilya Baroğu benzersiz mimari bir kimliğe sahiptir. Noto, Caltagirone, Katanya, Ragusa, Modica, Scicli ve özellikle Acireale, yerel kırmızı kumtaşına oyulmuş, İtalya'nın Barok mimarisinin en iyi örneklerinden bazılarını içerir. Noto, Sicilya'ya getirilen Barok mimarinin en güzel örneklerinden birini sunar. Sicilya'daki Barok tarzı büyük ölçüde kilise tarafından inşa edilen binalarla ve Sicilyalı aristokratlar için özel konutlar olarak inşa edilen saraylarla (palazzi) sınırlıydı. Bu tarzın Sicilya'daki en eski örnekleri bireysellikten yoksundu ve genellikle Roma, Floransa ve Napoli'ye gelen Sicilyalı ziyaretçilerin gördüğü binaların kötü taklitleriydi. Ancak bu erken aşamada bile taşra mimarları Sicilya'nın eski mimarisinin bazı yerel özelliklerini birleştirmeye başlamışlardı. 18. yüzyılın ortalarında, Sicilya'nın Barok mimarisi ana karadaki mimariden gözle görülür derecede farklıyken, kelimelerle nitelenmesi zor olan benzersiz bir tasarım özgürlüğüne sahipti.

Bilim

Katanya'da, Ulusal Nükleer Fizik Enstitüsü'nün (İtalyanca: Istituto Nazionale di Fisica Nucleare) hem nükleer fizik deneylerinde hem de kanser tedavisinde parçacık tedavisi için (proton tedavisi) proton kullanan siklotronlu dört laboratuvarından biri vardır.

Noto, jeodezik ve astronomik gözlemler yapan İtalya'daki en büyük radyo teleskoplarından birine sahiptir.

Palermo ve Katanya'da (Ulusal Astrofizik Enstitüsü' (İtalyanca: Istituto Nazionale di Astrofisica) tarafından yönetilen gözlemevleri vardır. 1 Ocak 1801'de gök bilimci Giuseppe Piazzi "Palermo Gözlemevi" 'nde tanımlanacak ilk ve en büyük asteroit olan Ceres keşfetti (bugün cüce gezegen olarak kabul edilmektedir).Katanya'nın biri 1.800 metre (5.900 fit) Etna Dağı üzerinde olmak üzere iki gözlemevi vardır.

Siraküza aynı zamanda kombine çevrim gaz tesisiyle entegre ısı transferi ve depolama için erimiş tuzu kullanan ilk konsantre güneş enerjisi santrali olan Arşimet güneş enerjisi santrali projesinin yapımıyla güneş teknolojileri deney merkezidir. Tüm tesisin sahibi ve işletmecisi Enel'dir.

Turistik Erice kasabası da tüm bilim dallarını kapsayan, kurslar, seminerler, çalıştaylar ve yıllık toplantılar sunan dünyanın her yerinden 123 okulu kapsayan Ettore Majorana Vakfı ve Bilimsel Kültür Merkezi sayesinde önemli bir bilim yeridir. Fizikçi Antonino Zichichi tarafından, Majorana denklemi ve Majorana fermiyonu ile tanınan adanın başka bir bilim adamı Ettore Majorana onuruna kurulmuştur.

Sicilya'nın ünlü bilim adamları arasında ayrıca Stanislao Cannizzaro (kimyager), Giovanni Battista Hottura ve Niccolò Cacciatore (gök bilimciler) vardır.

Mühendislik Bölümü, Messina Üniversitesi

Mutfak

Cannoli, Sicilya mutfağıyla ilişkilendirilen popüler bir hamur işidir

Adanın ünlü yerel mutfağının ve şarap yapımı eskiden beri vardır. Hatta bu yüzden Sicilya mutfağına bazen Tanrı'nın Mutfağı denir. Sicilya mutfağının her parçasının kendine özgü bir spesiyalitesi vardır (örneğin Granita gibi Sicilya'nın her yerinde olmasına rağmen Cassata, Palermo'ya has bir spesiyalitedir). Malzemeler genelde halk için ucuz kalırken zengin lezzetlidir.

Çevre kıyılardan taze yakalanan ton balığı, çipura, levrek, mürekkep balığı, kılıç balığı, sardalya vb deniz ürünleriyle eşleştirilen domates, enginar, zeytin (zeytinyağı dahil), narenciye, kayısı, patlıcan, soğan, fasulye, kuru üzüm gibi taze sebze ve meyvelerle yapılan Sicilya yemekleri lezzetli ve sağlıklıdır.

Arancini, ekmek kırıntılarıyla kızartılmış pirinç toplarıdır

Güney İtalya'nın geri kalanının mutfağı gibi makarna da Sicilya mutfağında pirinç gibi önemli bir rol oynar, örneğin arancini ile.

Sicilyalılar, diğer peynirlerin yanı sıra, Pecorino Siciliano ve caciocavallo gibi hem inek hem de koyun sütü kullanarak kendi peynirlerini yapar. Kullanılan baharatlar arasında Araplar tarafından tanıtılan safran, hindistan cevizi, karanfil, biber ve tarçın vardır. Maydanoz birçok yemekte bolca kullanılır.

Sicilya mutfağı genellikle deniz ürünleri ile ilişkilendirilse de kaz, kuzu, keçi, tavşan ve hindi gibi et yemekleri de Sicilya'da bulunur. Adaya et yemeklerine olan düşkünlüğü ilk kez kazandıranlar Normanlar ve Swabians idi.

Noto kasabasının yakınlarında yapılan Nero d'Avola şarabı gibi bazı şarap çeşitleri adaya özgü asmalardan yapılır.

Kaynakça

1. ^ ^{a b} Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN . 
2. ^ Britannica – Travel & Geography – Sicily 4 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Italian Sicilia – retrieved 11 May 2010.
3. ^ "Territory and Environment" (PDF). Official page of the Region of Sicily. 18 Ocak 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2013. 
4. ^ "Regioni d'Italia: Sicily". Italia Tourism Online. 15 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2013. 
5. ^ ^{a b} Porter, Darwin; Prince, Danforth (2009). Frommer's Sicily. Frommer's. s. 268. ISBN . 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2021. 
6. ^ Barberi, F.; Civetta, L.; Gasparini, P.; Innocenti, F.; Scandone, R.; Villari, L. (1 Mayıs 1974). "Evolution of a section of the Africa-Europe plate boundary: Paleomagnetic and volcanological evidence from Sicily". Earth and Planetary Science Letters (İngilizce). 22 (2): 123-132. Bibcode:1974E&PSL..22..123B. doi:10.1016/0012-821X(74)90072-7. ISSN 0012-821X. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
7. ^ Trabia, Carlo (2002). . Best of Sicily Magazine. 2 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
8. ^ . Barilla online. 2005. 18 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2006. 
9. ^ Sicilia, flora e fauna-Specie vegetali e animali in Sicilia 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Insicilia.org. Retrieved on 18 December 2012.
10. ^ ''Riserva dello Zingaro''| 9 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Best-italian-wine.com. Retrieved on 18 December 2012.
11. ^ . Demo.istat.it. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2016. 
12. ^ . demo.istat.it. 2017. 19 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2017. 
13. ^ . camera.it. 29 Ocak 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
14. ^ . corriere.it. 26 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
15. ^ . 9 Aralık 2017. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
16. ^ . 31 Ekim 2017. 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
17. ^ . 29 Ocak 2016. 29 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
18. ^ . www.citypopulation.de. 25 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2019. 
19. ^ Economia della Sicilia: agricoltura 5 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sicilyweb.com. Retrieved on 18 December 2012.
20. ^ L'industria in Sicilia così antica e moderna 28 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Il Sole 24 ORE (23 February 2011). Retrieved on 18 December 2012.
21. ^ .Treccani.it. Retrieved on 19 December 2012.
22. ^ Investire nel turismo di qualità e negli eventi in Sicilia 6 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Strumentires.com. Retrieved on 18 December 2012.
23. ^ (İtalyanca) Conti economici regionali 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Istat.it. Retrieved on 18 December 2012.
24. ^ mafia in sicilia: la mappa del viminale 5 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Uonna.it. Retrieved on 18 December 2012.
25. ^ Sicilia: L'Economia 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. SicilyOnTour.com. Retrieved on 18 December 2012.
26. ^ Pistacchio di Bronte D.O.P 25 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Pistacchiodibronte.it. Retrieved on 18 December 2012.
27. ^ Fico d'India dell'Etna dop. Tavolaegusto.it. Retrieved on 18 December 2012.
28. ^ ^{a b} economia-sicilia 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. insicilia.org. Retrieved on 19 December 2012.
29. ^ . siciliaonline.it. Retrieved on 19 December 2012.
30. ^ Produzione vino in Italia nel 2010 – fonte: ISTAT | I numeri del vino 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Inumeridelvino.it (30 May 2011). Retrieved on 18 December 2012.
31. ^ . bottlenotes.com. 18 Ağustos 2009. 22 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2009. 
32. ^ Vini siciliani 19 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. sicilyontour.com. Retrieved on 19 December 2012.
33. ^ ^{a b} (İtalyanca) . Esploriamo.com. Retrieved on 18 December 2012.
34. ^ Oggi la chiamano Etna Valley: i progetti, le aziende, il lavoro nel territorio di Catania 27 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Etnavalley.com (27 November 2012). Retrieved on 18 December 2012.
35. ^ Economia della Sicilia 18 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sicilyweb.com. Retrieved on 18 December 2012.
36. ^ Enna. Il nuovo volto dell'Area di Sviluppo Industriale di Dittaino 17 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Vivienna.it (22 March 1999). Retrieved on 18 December 2012.
37. ^ Sicilia: L'Economia 16 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. SicilyOnTour.com. Retrieved on 18 December 2012.
38. ^ La lavorazione del Sale a Trapani, Area Sale 15 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Sale-salute-benessere.it. Retrieved on 18 December 2012.
39. ^ . SiciliaEMoto.it. 2 Ocak 2008. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2008. 
40. ^ "Autostrada A20: Messina – Palermo". Sicilia.Indettaglio.it. 24 Ekim 2007. 21 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
41. ^ . SiciliaEMoto.it. 2 Ocak 2008. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2008. 
42. ^ "Autostrada: A18 Messina – Catania". Sicilia.Indettaglio.it. 24 Ekim 2007. 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
43. ^ "Sicily Travel and Transport". ItalyHeaven.co.uk. 2 Ocak 2008. 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
44. ^ . Traghetti Guida. 2 Ocak 2008. 14 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
45. ^ . VirtuFerries.com. 2 Ocak 2008. 12 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
46. ^ The Godfather. Sicilian Shooting* Locations 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. thegodfathertrilogy.com
47. ^ . Whc.unesco.org. 7 Aralık 1997. 25 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009. 
48. ^ R. J. A. Wilson: Piazza Armerina. In: Akiyama, Terakazu (Ed.): The dictionary of Art. Vol. 24: Pandolfini to Pitti. Oxford 1998, .
49. ^ . Whc.unesco.org. 30 Kasım 2000. 25 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009. 
50. ^ Noto (Italy) – No 1024rev 19 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., ICOMOS, January 2002, Advisory Body Evaluation, Unesco
51. ^ "Mount Etna Becomes a World Heritage Site". Italy Magazine. 4 Mayıs 2013. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2022. 
52. ^ Centre, UNESCO World Heritage. . 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
53. ^ "Taormina and Isola Bella". World Heritage Site. 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . 
54. ^ "Mothia and Libeo Island: The Phoenician-Punic Civilization in Italy". World Heritage Site. 22 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . 
55. ^ All Tentative Sites 14 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. World Heritage Site. Retrieved on 18 December 2012.
56. ^ . 18 Nisan 2015. 19 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
57. ^ Jürgen, Järvik. . Grande Flânerie. WordPress. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2022. 
58. ^ Calinger, Ronald S (1999). A Contextual History of Mathematics. Prentice Hall. ISBN . 
59. ^ (1851). History of Greek Literature. University of Michigan. s. 173. invented comedy Epicharmus. 
60. ^ . GreekNewsOnline.com. 2 Ocak 2008. 7 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
61. ^ "Sicilian Ceramic Art". BestOfSicily.com. 2 Ocak 2008. 25 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2022. 
62. ^ Thrall Soby, James (1969). The Early Chirico. Ayer Co Pub. ISBN . 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2022. 
63. ^ "Palazzo" (pl. palazzi): is any large building in a town, state or private (often much smaller than the term palace implies in the ). While palazzo is the technically correct appellation and postal address, no Sicilian aristocrat would ever use the word, instead referring to his or her own house, however large, as "casa". "Palazzo" followed by the family name was the term used by officials, tradesmen, and delivery men. Gefen, p. 15.
64. ^ Centro Di Adroterapia Oculare 22 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Policlinico.unict.it. Retrieved on 18 December 2012.
65. ^ LNS latest news 7 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Lns.infn.it (13 December 2012). Retrieved on 18 December 2012.
66. ^ Noto VLBI home page 8 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Noto.ira.inaf.it. Retrieved on 18 December 2012.
67. ^ Hoskin, Michael (1999). The Cambridge Concise History of Astronomy. Cambridge University press. ss. 160-161. ISBN . 
68. ^ Osservatorio Astrofisico di Catania Homepage 4 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ct.astro.it. Retrieved on 18 December 2012.
69. ^ Archimede 24 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . . Enel.com. Retrieved on 18 December 2012.
70. ^ The world's first molten salt concentrating solar power plant | Environment | guardian.co.uk 5 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Guardian (22 July 2010). Retrieved on 18 December 2012.
71. ^ Ettore Majorana Foundation and Centre for Scientific Culture 14 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ccsem.infn.it (2 July 2012). Retrieved on 18 December 2012.
72. ^ . 6 Haziran 2016. 24 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
73. ^ . ItalianFoodForevter.com. 24 Haziran 2007. 12 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
74. ^ Piras, Claudia and Medagliani, Eugenio (March 2007). Culinaria Italy. Konemann. ISBN . 
75. ^ . FXCuisine.com. 24 Haziran 2007. 13 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
76. ^ "Sicilian Cheese". BestofSicily.com. 24 Haziran 2007. 17 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Haziran 2022. 
77. ^ "Sicilian Food and Wine". BestofSicily.com. 24 Haziran 2007. 3 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Haziran 2022. 
78. ^ Maria, Anna. . Anna Maria's Open Kitchen. 5 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2011. 

Ayrıca bakınız

Akdeniz adaları

Sicilya barok

Kaynakça