Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İçki ya da alkollü içecek, etanol içeren bir içecektir. Likör, viski, cin, votka, rom, tekila, şarap, bira, vermut; dünyada yaygın olarak tüketilen içkilerdendir.'nin Neolitik dönemli (yaklaşık MÖ 10.000) erken bir tarihe kadar uzanması düşünülmektedir. Alkollü içeceklerin tüketimi, birçok kültürde önemli bir sosyal rol oynar. Çoğu ülkede alkollü içeceklerin üretimini, satışını ve tüketimini düzenleyen yasalar vardır. Düzenlemeler, yüzde alkol içeriğinin etiketlenmesini (alkol derecesi veya olarak) ve bir uyarı etiketinin kullanılmasını gerektirebilir. dünya genelinde 15 ile 21 yaş arasında değişir. Bazı ülkeler bu tür faaliyetleri tamamen yasaklıyor, ancak alkollü içecekler dünyanın birçok yerinde yasaldır. birçok ülkelerde önemli sorun hâline gelmiştir.
Küresel 2018'de 1 trilyon doları aştı. Alkollü içecekler , süpermarket, bakkal, özel izin verilen yerlerde satılmaktadır. Alkollü içecekler evde, restoranda ve başka yerlerde servisedilebilir. normalde yemekten önce (apéritif) veya sonra (digestif) servis edilen alkollü içeceklerdir. , alkollü içeceklerin keyif verici ve sosyal kayganlaştırıcı olarak tüketimini çevreleyen gelenekler ve sosyal davranışlar bütünüdür.
Alkol, düşük dozlarda öforiye neden olan, anksiyeteyi azaltan ve sosyalliği artıran bir depresandır. Daha yüksek dozlarda sarhoşluk, stupor, uyuşukluk, bilinç kaybı veya ölüme neden olur. Uzun süreli kullanım alkolizm, çeşitli kanser türleri, kardiyovasküler hastalık ve fiziksel bağımlılıka yakalanma riskinin artmasına neden olabilir. Alkol, dünyada yaygın kullanılan biridir ve şu anda tüm insanların yaklaşık %33'ü alkol kullanmaktadır. DSÖ tarafından bildirildiği üzere, alkol en yüksek risk grubu kanserojendir ve tüketiminin hiçbir miktarı güvenli kabul edilemez.
2015 yılında Amerikalılar arasında yetişkinlerin %86'sı hayatı boyunca bir sefer bile olsa alkol kullanmıştı, %70'i geçen yıl ve %56'sı geçen ay içmişti.[]
Bileşimi
Etanol (CH3CH2OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir. Çoğunlukla fermantasyon (bazı maya çeşitlerinin etkisi ile karbonhidratların oksijensiz ortamda alkole dönüşmesi) yöntemi ile elde edilir. Etanol ilaç ya da sakinleştirici olarak da kullanılmakta olup, kullanımı ve satışı pek çok ülkede kanunlarla kontrol altına alınmıştır.[]
Alkol üretmek amacıyla mayanın kültürlendirilmesi işlemine mayalama denir.
%55'ten fazla etanol içeren alkollü içecekler yanıcı sıvılar olarak anılır ve kolay alev alırlar. ya da gibi bazı egzotik içkiler farklı tadlarını yanma işlemine borçludurlar.
Kimya biliminde alkol, içinde bir karbon atomuna bağlı bulunan bir hidroksil (-OH) ve devamında diğer karbon atomları ile hidrojenlere bağlı bulunan herhangi bir organik bileşiği ifade eden genel bir terimdir. Propilen glikol ya da gibi yiyecek ve içeceklerde bulunabilen diğer alkoller, alkollü kapsamına girmezler.
Alkol miktarı
Bir içkideki alkol konsantrasyonu genellikle hacimsel veya kütlesel yüzde ile ifade edilir. Alkol konsantrasyonunu ifade etmek için de kullanılabilir. Standart derece yaklaşık olarak alkol yüzdesinin iki katına karşılık gelir (örneğin 80 standard derece ≈ %40 hacimsel alkol). Yaygın damıtma yöntemi ile 192 standart dereceden daha fazla alkol elde edilemez. Çünkü bu sınırın ötesinde etanol su ile oluşturur.
Pek çok maya, alkolün hacimsel olarak %18'den fazla olduğu ortamda gelişemez. Dolayısıyla, şarap ve bira gibi fermente içkiler için %18, doğal bir sınır değeridir. Çözelti içerisinde %25 alkol oranına kadar gelişebilen maya türleri de geliştirilmiştir. Ancak bu tür mayalar içki üretiminde değil, etanol üretiminde kullanılırlar. Bazı içkiler (Spiritler) fermente edilmiş çözeltinin damıtılması yoluyla üretilirler. Böylece alkol konsantre edilirken bazı yan ürünlerinden arındırılır. Bazı şaraplar, fermentasyon yolu ile ulaşılabileceğinden daha yüksek alkol yüzdesi elde etmek amacıyla, içerisine ilave alkol karıştırılarak dönüştürülürler.
İçki çeşitleri
İçkiler, şeker ya da nişasta içeren ürünlerin fermente edilmesi sonucu elde edilen az alkollü içkilerle, az alkollü içkilerin damıtılması yöntemiyle üretilen yüksek alkollü içkilerden oluşurlar. Bazı durumlarda, şarap gibi, az alkollü içkilerin alkol miktarları, damıtma yöntemiyle elde edilen ürünlerin karıştırılması şeklinde yükseltilir. Porto şarabı ya da Sherry, bu tür .
Biralar, kısmen kısa (tamamlanmamış) fermentasyon prosesi ve bir iki hafta ile sınırlı kısa bir yaşlandırma işlemi sonucu, %3-8 oranında alkol ve aynı zamanda doğal karbonasyon içerecek şekilde üretilir.
Şaraplar daha uzun (tam) fermentasyon prosesi ve aylar ve hatta yıllarla anılan bir yaşlandırma süreci sonucunda, %7-18 oranında alkol içerecek şekilde üretilir. Köpüklü şarap genellikle, şarabın şişelenmeden önce içerisine az bir miktarda şeker atılması şeklinde yaratılan ikinci fermentasyon işlemi ile elde edilir.
Likörler, aroma nüfuz edilmesi sonucu elde edilen, yüksek şeker katkılı içkilerdir.
Spiritler, genellikle %37,5 veya daha fazla oranda alkol içerirler. Spiritlere aroma, damıtma işlemi sırasında değil, damıtma işleminden sonra nüfuz edilir.
İçkilerin isimlerini, çoğunlukla, onların damıtıldığı kaynak maddeler belirler:
| Kaynak | Fermente edilen içkinin adı | Damıtılmış içkinin adı |
|---|---|---|
| arpa | bira, ale | Scotch viski |
| çavdar | çavdar birası | Çavdar viskisi |
| mısır | Bourbon viski | |
| buğday | buğday birası | Buğday viskisi, Korn (Almanya) |
| pirinç | saki, , , | (Japonya), soju (Kore), veBaijiu (Çin) |
| armut ve elma dışındaki meyve suları | şarap (genellikle üzümden) | rakı, brendi, Konyak (Fransa), Branntwein (Almanya), Pisco (Peru/Şili) |
| Elma suyu | elma şarabı, | applejack (ya da elma brendisi), Calvados, cider, lambig |
| Armut suyu | perry veya | armut brendisi |
| şekerkamışı suyu ya da | basi, betsa-betsa (yöresel) | rom, , , |
| (agave) suyu | pulque | tekila, mezcal |
| erik suyu | , , | |
| grappa (İtalya), (Almanya), (Fransa) | ||
| bal | mead | damıtılmış mead ("mead brendisi" ya da "bal brendisi") |
| patates ve/veya tahıl | patates birası | votka: Ukraynada yetişen bir patates, aksi takdirde tahıl ya da normal patates. İsveç'te aquavit ya da brännvin, Danimarka'da akvavit, Norveç'te akevitt ve İzlanda'da diye anılan, patates veya tahıldan yapılan sert bir içki. |
| süt | Kımız | Araka |
Konuşma dilinde "elma şarabı" ya da "şeri brendi" şeklinde meyve belirtilmediği sürece tüm şarap ve brendilerin üzümden yapıldığı kabul edilir. Bir başka damıtılarak elde edilen içki ise cindir. Cin de votka gibi patates ya da tahıllardan damıtılarak elde edilir, ancak cin baharatlar, bazı bitkiler ve özellikle ardıç meyvesi ile tatlandırılarak üretilir. Cin içkisinin adı, Flemekçede juniper diye anılan ardıç bitkisinden ismini almış olan, Hollanda'nın genever likörü'nden gelir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2023.
Dipnot
- Phillips, Rod (2016). Alkol Tarihi. Dilek Berilgen Cenkçiler tarafından çevrildi. Maya Kitap. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Icki ya da alkollu icecek etanol iceren bir icecektir Likor viski cin votka rom tekila sarap bira vermut dunyada yaygin olarak tuketilen ickilerdendir nin Neolitik donemli yaklasik MO 10 000 erken bir tarihe kadar uzanmasi dusunulmektedir Alkollu iceceklerin tuketimi bircok kulturde onemli bir sosyal rol oynar Cogu ulkede alkollu iceceklerin uretimini satisini ve tuketimini duzenleyen yasalar vardir Duzenlemeler yuzde alkol iceriginin etiketlenmesini alkol derecesi veya olarak ve bir uyari etiketinin kullanilmasini gerektirebilir dunya genelinde 15 ile 21 yas arasinda degisir Bazi ulkeler bu tur faaliyetleri tamamen yasakliyor ancak alkollu icecekler dunyanin bircok yerinde yasaldir bircok ulkelerde onemli sorun haline gelmistir Yanan alkollu kokteyl kadehiAbsentin hazirlanisi Kuresel 2018 de 1 trilyon dolari asti Alkollu icecekler supermarket bakkal ozel izin verilen yerlerde satilmaktadir Alkollu icecekler evde restoranda ve baska yerlerde servisedilebilir normalde yemekten once aperitif veya sonra digestif servis edilen alkollu iceceklerdir alkollu iceceklerin keyif verici ve sosyal kayganlastirici olarak tuketimini cevreleyen gelenekler ve sosyal davranislar butunudur Alkol dusuk dozlarda oforiye neden olan anksiyeteyi azaltan ve sosyalligi artiran bir depresandir Daha yuksek dozlarda sarhosluk stupor uyusukluk bilinc kaybi veya olume neden olur Uzun sureli kullanim alkolizm cesitli kanser turleri kardiyovaskuler hastalik ve fiziksel bagimlilika yakalanma riskinin artmasina neden olabilir Alkol dunyada yaygin kullanilan biridir ve su anda tum insanlarin yaklasik 33 u alkol kullanmaktadir DSO tarafindan bildirildigi uzere alkol en yuksek risk grubu kanserojendir ve tuketiminin hicbir miktari guvenli kabul edilemez 2015 yilinda Amerikalilar arasinda yetiskinlerin 86 si hayati boyunca bir sefer bile olsa alkol kullanmisti 70 i gecen yil ve 56 si gecen ay icmisti kaynak belirtilmeli BilesimiEtanol CH3CH2OH alkollu iceceklerin etkin katki maddesidir Cogunlukla fermantasyon bazi maya cesitlerinin etkisi ile karbonhidratlarin oksijensiz ortamda alkole donusmesi yontemi ile elde edilir Etanol ilac ya da sakinlestirici olarak da kullanilmakta olup kullanimi ve satisi pek cok ulkede kanunlarla kontrol altina alinmistir kaynak belirtilmeli Alkol uretmek amaciyla mayanin kulturlendirilmesi islemine mayalama denir 55 ten fazla etanol iceren alkollu icecekler yanici sivilar olarak anilir ve kolay alev alirlar ya da gibi bazi egzotik ickiler farkli tadlarini yanma islemine borcludurlar Kimya biliminde alkol icinde bir karbon atomuna bagli bulunan bir hidroksil OH ve devaminda diger karbon atomlari ile hidrojenlere bagli bulunan herhangi bir organik bilesigi ifade eden genel bir terimdir Propilen glikol ya da gibi yiyecek ve iceceklerde bulunabilen diger alkoller alkollu kapsamina girmezler Alkol miktari Bir ickideki alkol konsantrasyonu genellikle hacimsel veya kutlesel yuzde ile ifade edilir Alkol konsantrasyonunu ifade etmek icin de kullanilabilir Standart derece yaklasik olarak alkol yuzdesinin iki katina karsilik gelir ornegin 80 standard derece 40 hacimsel alkol Yaygin damitma yontemi ile 192 standart dereceden daha fazla alkol elde edilemez Cunku bu sinirin otesinde etanol su ile olusturur Pek cok maya alkolun hacimsel olarak 18 den fazla oldugu ortamda gelisemez Dolayisiyla sarap ve bira gibi fermente ickiler icin 18 dogal bir sinir degeridir Cozelti icerisinde 25 alkol oranina kadar gelisebilen maya turleri de gelistirilmistir Ancak bu tur mayalar icki uretiminde degil etanol uretiminde kullanilirlar Bazi ickiler Spiritler fermente edilmis cozeltinin damitilmasi yoluyla uretilirler Boylece alkol konsantre edilirken bazi yan urunlerinden arindirilir Bazi saraplar fermentasyon yolu ile ulasilabileceginden daha yuksek alkol yuzdesi elde etmek amaciyla icerisine ilave alkol karistirilarak donusturulurler Icki cesitleriIckiler seker ya da nisasta iceren urunlerin fermente edilmesi sonucu elde edilen az alkollu ickilerle az alkollu ickilerin damitilmasi yontemiyle uretilen yuksek alkollu ickilerden olusurlar Bazi durumlarda sarap gibi az alkollu ickilerin alkol miktarlari damitma yontemiyle elde edilen urunlerin karistirilmasi seklinde yukseltilir Porto sarabi ya da Sherry bu tur Biralar kismen kisa tamamlanmamis fermentasyon prosesi ve bir iki hafta ile sinirli kisa bir yaslandirma islemi sonucu 3 8 oraninda alkol ve ayni zamanda dogal karbonasyon icerecek sekilde uretilir Saraplar daha uzun tam fermentasyon prosesi ve aylar ve hatta yillarla anilan bir yaslandirma sureci sonucunda 7 18 oraninda alkol icerecek sekilde uretilir Kopuklu sarap genellikle sarabin siselenmeden once icerisine az bir miktarda seker atilmasi seklinde yaratilan ikinci fermentasyon islemi ile elde edilir Likorler aroma nufuz edilmesi sonucu elde edilen yuksek seker katkili ickilerdir Spiritler genellikle 37 5 veya daha fazla oranda alkol icerirler Spiritlere aroma damitma islemi sirasinda degil damitma isleminden sonra nufuz edilir Ickilerin isimlerini cogunlukla onlarin damitildigi kaynak maddeler belirler Kaynak Fermente edilen ickinin adi Damitilmis ickinin adiarpa bira ale Scotch viskicavdar cavdar birasi Cavdar viskisimisir Bourbon viskibugday bugday birasi Bugday viskisi Korn Almanya pirinc saki Japonya soju Kore veBaijiu Cin armut ve elma disindaki meyve sulari sarap genellikle uzumden raki brendi Konyak Fransa Branntwein Almanya Pisco Peru Sili Elma suyu elma sarabi applejack ya da elma brendisi Calvados cider lambigArmut suyu perry veya armut brendisisekerkamisi suyu ya da basi betsa betsa yoresel rom agave suyu pulque tekila mezcalerik suyu grappa Italya Almanya Fransa bal mead damitilmis mead mead brendisi ya da bal brendisi patates ve veya tahil patates birasi votka Ukraynada yetisen bir patates aksi takdirde tahil ya da normal patates Isvec te aquavit ya da brannvin Danimarka da akvavit Norvec te akevitt ve Izlanda da diye anilan patates veya tahildan yapilan sert bir icki sut Kimiz Araka Konusma dilinde elma sarabi ya da seri brendi seklinde meyve belirtilmedigi surece tum sarap ve brendilerin uzumden yapildigi kabul edilir Bir baska damitilarak elde edilen icki ise cindir Cin de votka gibi patates ya da tahillardan damitilarak elde edilir ancak cin baharatlar bazi bitkiler ve ozellikle ardic meyvesi ile tatlandirilarak uretilir Cin ickisinin adi Flemekcede juniper diye anilan ardic bitkisinden ismini almis olan Hollanda nin genever likoru nden gelir Ayrica bakinizAlkollu icecekler listesi Alkol tuketimine gore ulkeler listesi Turklerde icki Damitilmis icki Kacak icki Icki yasagi Alkol hukuku Aksamdan kalmalik KokteylKaynakca Arsivlenmis kopya 4 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 4 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 2 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 2 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2023 DipnotPhillips Rod 2016 Alkol Tarihi Dilek Berilgen Cenkciler tarafindan cevrildi Maya Kitap ISBN 978 605 9902 53 3