Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Temmuz 2012) |
Câferîlik ya da Câʿferîyye, İslam dininin Şii fıkıh mezheplerinden biridir. İsmini kurucusu olan Ca'fer es-Sâdık'tan (699-765) alır. Başta İran olmak üzere Azerbaycan ve Irak'ta yaygındır. Yer yer Türkiye'nin Kars, Iğdır gibi illerinde ve bazı İslam toplumlarında görülmektedir. İsnâ‘aşer’îyye'nin temelini teşkil eden fıkıh ekolüdür. Şiîlerin çoğunluğunun mensup olduğu fıkhî mezheptir. Günümüzde Şiîler başlıca üç ana fırkaya ayrılmışlardır. Bunlar nüfus oranlarına göre sırasıyla İsnâ‘aşer’îyye, İsmâ‘îl’îyye ve Zeyd’îyye fırkalarıdır. İran'nda hakim olan İsnâ‘aşer’îyye fırkasının %90'ının takip ettiği resmî fıkhî mezhep Câferîlik'tir. Ayrıca, İsmâ‘ilîğin Mustâ‘lî-Tâyyîb’îyye kolu tarafından da fıkhî meselelerde takip edilmekte olan mezheptir.
 Caferi mezhebi (turuncu) | |
| Kurucu | |
|---|---|
| Cafer-i Sadık | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
 İran | |
 Irak | |
 Azerbaycan | |
 Türkiye | |
| Dinler | |
| İslam | |
| Kutsal kitaplar | |
| Kur'an-ı Kerim | |
İnanç
İmâmet (İsnâ'aşerîyye i'tikadı)'na göre son İsnâ‘aşer’îyye İmâmı olan, çocukken kaybolup bugün gayba halinde bulunan Muhammed Mehdi bir gün Arabistan'da Mascid-al-haram adı verilen meydanda Dünya'ya geri dönecektir.
Câferîlik'teki fıkıh ilkeleri, Kur'an ve sünnetten çıkarılır. Sünnîlik ve Şiîlik arasındaki farklılık, Şiîliğin Muhammed'den sonra ilk yöneticinin hem peygamberin vasiyetiyle, hem de ilâhî seçimle Hazret-i Ali olması gerektiğine inanılmasıdır.
Tarihçe
Câferîlik adını fıkhı iyi bilen altıncı İmam Cafer-i Sadık'ın adından almıştır. Cafer-i Sadık'ın yaşadığı Hicri 2. asırda Câferîlik o imamın takipçilerine verilen bir isim olarak kullanılmıştır.
Kûfe'de Abbâsî Hükümdarı Muhammed bin Mansur Mehdî tarafından yargıçlık görevi verilmiş olan Şerik b. Abdullah, Cafer-i Sadık'ın talebelerinden Muhammed b. Muslim ve Ebu Kureybe'nin "Câferî" suçlamasıyla şahitliklerini reddetmiştir.
Safevî Hanedanı
16. yüzyılda Safevî Hanedanı'nın İmamiye-i İsnaaşeriye’yi devletin resmî mezhebi olarak seçmesiyle Câferîlik adı kullanılmaya başlanmıştır.
Afşar Hanedanı
Afşar Hanedanı'nı kuran Nadir Şah, 1736'da Safevî döneminde tavsiye edilen Ebu Bekir, Ömer ve Osman bin Affan'ın lanetlenmelerini yasaklamış ve bunun karşılığı olarak Osmanlı Devleti'ne bir teklif sunarak Afşar imâmiliğinin Câferîlik olarak adlandırmasını ve diğer dört Sünnî fıkıh mezhebiyle birlikte beşinci bir fıkıh mezhebi olarak kabul edilmesini önermiştir. Bunun dışında Kâbe'de Câferîlik adına beşinci ek bir sütun yapılmasını ve Câferîlerin Mekke ziyaretlerinin serbest bırakılmasını talep etmiştir. Nadir Şah, İran dışında Irak, Afganistan ve Orta Asya'dan da ulemayı davet ederek Necef'te toplantı düzenlemiş, Osmanlı Devleti'ne yaptığı teklif burada şiî ûlema tarafından kabul edilmiştir.
Osmanlı Devleti ise bu teklifleri İran'ı Sünnîleştirme çabası olarak değerlendirerek Nadir Şah'ı övmüş ve 1746'de imzalanan Kerden Antlaşması ile ilk üç halifenin lanetlenmeleri yasaklandıysa da Câferîliğin beşinci bir fıkhî mezhep olarak kabul edilmesi reddedilmiştir. Neticede Câferîlik hiçbir zaman resmî sünnî mezhebi olamamıştır.
Günümüzde Şia'nın yüzde 80'i On İki İmâmcılığın Câferî fıkhını takip etmektedir. Bu büyük tâkipçi kitlesi nedeniyle Şiiliğin İsnaaşeriyye mezhebinin sıklıkla Câferîlik olarak adlandırıldığı da görülmektedir. Daha çok Azerbaycan, İran, Irak ve Bahreyn'de hâkim olan Şiî mezhebidir.
Alevî inancının, İran'daki on iki imamcı Câferîlik inancının Anadolu'daki yorumu olduğu iddia edilir.
Câferî fıkıh ekolünün İsnâ'aşerîyye / On İki İmamcılık mezhebi içerisindeki konumu
Şiî inancında Ali bin Ebu Talib'in çok özel bir yeri vardır. Şiî amentüsünde bulunan imâmet anlayışına göre Muhammed öldüğünde yerine imâm olması gereken kişi Hazret-i Ali'ydi. Dolayısı ile imâmetin Ali'nin soyundan devam etmesi şarttır. İsnâaşerîyye mezhebi mensupları arasında en büyük gruplar Câferî fıkhı, Alevî inancı ve Nusayrî inancı tâkipçilerinden oluşmaktadır. Pek çok konuda İsnâaşeriyye'nin itikadını paylaşan Nusayriler, gayba halindeki Muhammed Mehdi hususunda İsnâaşeriyye'den ayrılmalarından ötürü Galiyye'nin Gulat İmamiyye şubesi altında sınıflandırılmaktalardır.
İsnâaşerîyye mezhebinin fıkıh ekolü olan Câferîlik'teki dini hukuk veya şeriat ilkeleri, Kur'an ve sünnetten çıkarılır. Sünni ve Şiilik arasındaki farklılık Şiiliğin Muhammed'den sonra ilk yöneticinin hem peygamberin vasiyetiyle hem de İlahi seçimle Ali olması gerektiğine inanılmasıdır. Ayrıca;
- Sünni ekolden farklı olarak Muhammed'in On İki İmam kanalıyla gelen sözlerini (hadis) olarak kabul ederler.
- Fıkıh usûlü olarak kıyas yerine akıl'ı kabul ederek içtihad'ı önemserler.
- Sünnilerin makbul halife kabul ettikleri Ebu Bekir, Ömer ibn Hattab ve Osman bin Affan kanalıyla gelen hadisleri kabul etmez, onları model almazlar.
- Muhammed ve kızı Fatıma Zehra'nın yanı sıra On İki İmâmlara masumluk ve yanılmazlık atfederler ve sadece bu grubun sözlerini ve rehberliğini dinde kendilerine örnek alırlar.
Câferî fıkıh ekolleri
- Usûlî: Fıkıh usûlü (fıkhî kaynak) olarak Kur'an, Hadis ve İcma'nın dışında Akıl (hikmet)'ı da kabul eder ve gaiba sırasında fakîhlerin içtihâdına önem verir. Günümüzde İran'da uygulanan Velâyet-i Fakîh sistemine yol açmıştır.
- Ahbârî: Peygamber ve İmamlar'ın haberlerine (söz) önem verir ve İçtihad kullanılmasını kabul etmez.
- Şeyhî: Günümüzde takipçisi kalmayan bu kolun içerisinden Bâbîlik dini ortaya çıkmıştır.
Câferî fıkhı ile diğer Sünnî mezhepler arasındaki fikir ayrılıkları
İbadetteki farklılıklar
Câferîlik'te ibadet öncesi yapılan temizlikte (abdest) ayaklar yıkanmak yerine hafif ıslak olan eller ayaklara sürülürek mesh edilir.
Günlük ibadetlerden namaz Sünnilerle aynı şekilde 5 vakit kabul edilir. Ancak öğle ile ikindi, akşam ile yatsı namazları birleştirilerek, cem edilerek edâ edilir.
Namaz ibadetinde kıyamda elleri bağlamazlar, sağ ve sol omuza selam vererek namaz bitirmezler, namaz bitiriş şekilleri farklıdır.
Evlilik
Câferîlik ve Sünnilikte evliliğin pek çok kuralı ortak kabul edilmekle birlikte (karşılıklı anlaşma, hukuken tescil edilmesi vs.) Câferîlerde tarafların önceden evliliklerine süre tayin ederek evlenmeleri (Muta nikâhı) geçerli bir uygulamadır.[] Muta Nikâhı tüm Sünni mezheplerce geçersiz kabul edilmektedir.
Beşte Birlik Vergi (Hums)
Sünnîlerden farklı olarak Câferîlerde Hums denilen gelirin beşte birinden alınan bir vergi bulunmaktadır. Zekâttan farklıdır. Câferî din adamlarına göre Hums'un yarısı Peygamber soyundan gelen kimselere ve fakir, yetim olan Seyyidlere, diğer yarısı da dini bilgisi geniş olup hüküm verebilen Müctehidlere verilir. Müctehidlerin bu parayı kendisine kullanma hakkı yoktur, din yolunda harcanır.[]
Sünnet ve hadis anlayışı
Câferîler, sadece imamlar yoluyla nakledilen ve kendilerince peygamberin gerçek sünneti olarak tanımlanan sünneti takip ederler.
Câferîlik ve Sünnîliğin kayıtlı şifahi gelenek olan hadislere farklı yaklaşımları ile her iki grubun farklı hadis külliyatları oluşmuştur. Câferî inancına göre Şiîlik ve Sünnîlik arasındaki ayrılma, peygamberin ölümüyle bir kısım Müslümanların Ali'nin önderliğini (hilâfet) benimserken, diğerlerinin güçlü bir şekilde Ebû Bekir'i desteklemesiyle başlamıştır. Şiîler, Ali'ye hilâfetin Gâdir-i Hum'da verildiğine ve bu olayın güvenilir kaynaklarda bulunduğuna inanmaktadırlar.
Câferiyye, sünnî hâdis kaynaklarından bazılarını reddederken, sünnîliğin de Şiî hadis kaynaklarından bazılarını reddetmesi, her iki grubun şeriat anlayışlarında farklılıklar doğmasına neden olmuştur.
Caferîler, İslam peygamberi Muhammed tarafından yasaklanan mut'a nikâhı'nı uygulamaya devam etmektedir. Câferîler, bunun Ömer bin Hattâb tarafından kaldırıldığını ve peygamber zamanında kabul görülen bir şeyin kaldırılmasının uygun olmadığına inanırlar. Bu inanışa göre peygamberin doğru gördüğü Kıyamet’e kadar doğru, yanlış gördüğü ise Kıyamet’e kadar yanlıştır.
Câferîlikte sünnet, Muhammed'den aktarılan sözlü gelenek olduğu kadar imamlardan aktarılanları da kapsamaktadır.
Önemli günler
- 18 Zilhicce: Gâdir-î Hum denen yerde Muhammed'in Ali'yi kendisine halife tayin ettiğine inanılan gün
- 13 Recep: Ali'nin doğum günü = Mevlit
- 3 Şaban: Hüseyin'in doğum günü = Mevlit
- 11 Zilhicce: Ali er-Rıza'nın doğum günü = Mevlit
- 15 Şaban: Muhammed Mehdi'nin doğum günü = Mevlit
- 10 Muharrem: Aşûrâ
- 19 - 21 Ramazan: Ali'nin yaralanmasından ölümüne kadar olan süre
- 28 Safer: Muhammed ve Hasan'ın ölümü
- 25 Şevval: Altıncı İmâm Câfer-î Sadık'ın ölümü
Câfer’îyye Şiîliği'nin diğer Şiîlik mezhepleri arasındaki konumu
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2023.
- ^ "Sorularla İslamiyet". 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2023.
- ^ Şeyh Mufid, El-İhtisas 202
- ^ http://www.cemvakfi.org/blddetay3.asp?ID=145 []
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2008.
- ^ Öz, Mustafa, Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü, Ensar, İstanbul, 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
- ^ Muhammed Ebû Zehra: Mezhepler Tarihi, Sayfa 225, Düşün Yayıncılık, İstanbul, 2011. (Câ’bir, i’tikad ve imân esasları konusunda Câ’fer-i Sâdık’tan ders almış ve onun i’tikadını benimsemiştir. Câ’bir bin Hayyân, Câf’er-i Sadık’ın îlmini topladığı beşyüz risâlesini bir araya getirerek tek bir kitâp halinde yayınlamıştır. Câ’bir bu risâlelerin, kendisinin Câf’er-i Sadık’tan edindiği feyz ve ilhâmlar sayesinde teşekkül ettiğini belirtmiştir.)
- ^ Muhammed Ebû Zehra, Mezhepler Tarihi, Sayfa 225, Düşün Yayıncılık, İstanbul, 2011. (İmâm Câ’fer’in Allah’ın mevcûdiyetini bilme gayesi için Kozmoloji ilmiyle uğraştığını bildiren deliller vardır. Elde ettiği bilgileri Allah’ın vahdaniyetini ispat etmek amacıyla kullanmıştır. Bu konuda, İmâm Câ’fer-i Sadık, Kur'an’in evren ve tabiât hakkında bilgiler vererek insanları düşündürme methodunu uygulamıştır. Mufaddal bin Amra’ya yazdırdığı “Risalet-ût Tevhîd” adlı kitabında tabiât olaylarının insanın hizmetine sunulmuş olduğunu öne sürerek, hepsinin bir yaratıcının eseri olması gerekliliği hakkında yürüttüğü fikirlerini savunmuştur.)
Dış bağlantılar
- Türkiye Câferîleri Sitesi 23 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Temmuz 2012 Caferilik ya da Caʿferiyye Islam dininin Sii fikih mezheplerinden biridir Ismini kurucusu olan Ca fer es Sadik tan 699 765 alir Basta Iran olmak uzere Azerbaycan ve Irak ta yaygindir Yer yer Turkiye nin Kars Igdir gibi illerinde ve bazi Islam toplumlarinda gorulmektedir Isna aser iyye nin temelini teskil eden fikih ekoludur Siilerin cogunlugunun mensup oldugu fikhi mezheptir Gunumuzde Siiler baslica uc ana firkaya ayrilmislardir Bunlar nufus oranlarina gore sirasiyla Isna aser iyye Isma il iyye ve Zeyd iyye firkalaridir Iran nda hakim olan Isna aser iyye firkasinin 90 inin takip ettigi resmi fikhi mezhep Caferilik tir Ayrica Isma iligin Musta li Tayyib iyye kolu tarafindan da fikhi meselelerde takip edilmekte olan mezheptir CaferilikCaferi mezhebi turuncu KurucuCafer i SadikOnemli nufusa sahip bolgeler Iran Irak Azerbaycan TurkiyeDinlerIslamKutsal kitaplarKur an i KerimInancImamet Isna aseriyye i tikadi na gore son Isna aser iyye Imami olan cocukken kaybolup bugun gayba halinde bulunan Muhammed Mehdi bir gun Arabistan da Mascid al haram adi verilen meydanda Dunya ya geri donecektir Caferilik teki fikih ilkeleri Kur an ve sunnetten cikarilir Sunnilik ve Siilik arasindaki farklilik Siiligin Muhammed den sonra ilk yoneticinin hem peygamberin vasiyetiyle hem de ilahi secimle Hazret i Ali olmasi gerektigine inanilmasidir TarihceCaferilik adini fikhi iyi bilen altinci Imam Cafer i Sadik in adindan almistir Cafer i Sadik in yasadigi Hicri 2 asirda Caferilik o imamin takipcilerine verilen bir isim olarak kullanilmistir Kufe de Abbasi Hukumdari Muhammed bin Mansur Mehdi tarafindan yargiclik gorevi verilmis olan Serik b Abdullah Cafer i Sadik in talebelerinden Muhammed b Muslim ve Ebu Kureybe nin Caferi suclamasiyla sahitliklerini reddetmistir Safevi Hanedani 16 yuzyilda Safevi Hanedani nin Imamiye i Isnaaseriye yi devletin resmi mezhebi olarak secmesiyle Caferilik adi kullanilmaya baslanmistir Afsar Hanedani Afsar Hanedani ni kuran Nadir Sah 1736 da Safevi doneminde tavsiye edilen Ebu Bekir Omer ve Osman bin Affan in lanetlenmelerini yasaklamis ve bunun karsiligi olarak Osmanli Devleti ne bir teklif sunarak Afsar imamiliginin Caferilik olarak adlandirmasini ve diger dort Sunni fikih mezhebiyle birlikte besinci bir fikih mezhebi olarak kabul edilmesini onermistir Bunun disinda Kabe de Caferilik adina besinci ek bir sutun yapilmasini ve Caferilerin Mekke ziyaretlerinin serbest birakilmasini talep etmistir Nadir Sah Iran disinda Irak Afganistan ve Orta Asya dan da ulemayi davet ederek Necef te toplanti duzenlemis Osmanli Devleti ne yaptigi teklif burada sii ulema tarafindan kabul edilmistir Arapca Ali Kaligrafik gosterimi Osmanli Devleti ise bu teklifleri Iran i Sunnilestirme cabasi olarak degerlendirerek Nadir Sah i ovmus ve 1746 de imzalanan Kerden Antlasmasi ile ilk uc halifenin lanetlenmeleri yasaklandiysa da Caferiligin besinci bir fikhi mezhep olarak kabul edilmesi reddedilmistir Neticede Caferilik hicbir zaman resmi sunni mezhebi olamamistir Gunumuzde Sia nin yuzde 80 i On Iki Imamciligin Caferi fikhini takip etmektedir Bu buyuk takipci kitlesi nedeniyle Siiligin Isnaaseriyye mezhebinin siklikla Caferilik olarak adlandirildigi da gorulmektedir Daha cok Azerbaycan Iran Irak ve Bahreyn de hakim olan Sii mezhebidir Alevi inancinin Iran daki on iki imamci Caferilik inancinin Anadolu daki yorumu oldugu iddia edilir Caferi fikih ekolunun Isna aseriyye On Iki Imamcilik mezhebi icerisindeki konumuSii inancinda Ali bin Ebu Talib in cok ozel bir yeri vardir Sii amentusunde bulunan imamet anlayisina gore Muhammed oldugunde yerine imam olmasi gereken kisi Hazret i Ali ydi Dolayisi ile imametin Ali nin soyundan devam etmesi sarttir Isnaaseriyye mezhebi mensuplari arasinda en buyuk gruplar Caferi fikhi Alevi inanci ve Nusayri inanci takipcilerinden olusmaktadir Pek cok konuda Isnaaseriyye nin itikadini paylasan Nusayriler gayba halindeki Muhammed Mehdi hususunda Isnaaseriyye den ayrilmalarindan oturu Galiyye nin Gulat Imamiyye subesi altinda siniflandirilmaktalardir Isnaaseriyye mezhebinin fikih ekolu olan Caferilik teki dini hukuk veya seriat ilkeleri Kur an ve sunnetten cikarilir Sunni ve Siilik arasindaki farklilik Siiligin Muhammed den sonra ilk yoneticinin hem peygamberin vasiyetiyle hem de Ilahi secimle Ali olmasi gerektigine inanilmasidir Ayrica Sunni ekolden farkli olarak Muhammed in On Iki Imam kanaliyla gelen sozlerini hadis olarak kabul ederler Fikih usulu olarak kiyas yerine akil i kabul ederek ictihad i onemserler Sunnilerin makbul halife kabul ettikleri Ebu Bekir Omer ibn Hattab ve Osman bin Affan kanaliyla gelen hadisleri kabul etmez onlari model almazlar Muhammed ve kizi Fatima Zehra nin yani sira On Iki Imamlara masumluk ve yanilmazlik atfederler ve sadece bu grubun sozlerini ve rehberligini dinde kendilerine ornek alirlar Caferi fikih ekolleri Usuli Fikih usulu fikhi kaynak olarak Kur an Hadis ve Icma nin disinda Akil hikmet i da kabul eder ve gaiba sirasinda fakihlerin ictihadina onem verir Gunumuzde Iran da uygulanan Velayet i Fakih sistemine yol acmistir Ahbari Peygamber ve Imamlar in haberlerine soz onem verir ve Ictihad kullanilmasini kabul etmez Seyhi Gunumuzde takipcisi kalmayan bu kolun icerisinden Babilik dini ortaya cikmistir Caferi fikhi ile diger Sunni mezhepler arasindaki fikir ayriliklariIbadetteki farkliliklar Caferilik te ibadet oncesi yapilan temizlikte abdest ayaklar yikanmak yerine hafif islak olan eller ayaklara surulurek mesh edilir Gunluk ibadetlerden namaz Sunnilerle ayni sekilde 5 vakit kabul edilir Ancak ogle ile ikindi aksam ile yatsi namazlari birlestirilerek cem edilerek eda edilir Namaz ibadetinde kiyamda elleri baglamazlar sag ve sol omuza selam vererek namaz bitirmezler namaz bitiris sekilleri farklidir Evlilik Caferilik ve Sunnilikte evliligin pek cok kurali ortak kabul edilmekle birlikte karsilikli anlasma hukuken tescil edilmesi vs Caferilerde taraflarin onceden evliliklerine sure tayin ederek evlenmeleri Muta nikahi gecerli bir uygulamadir kaynak belirtilmeli Muta Nikahi tum Sunni mezheplerce gecersiz kabul edilmektedir Beste Birlik Vergi Hums Sunnilerden farkli olarak Caferilerde Hums denilen gelirin beste birinden alinan bir vergi bulunmaktadir Zekattan farklidir Caferi din adamlarina gore Hums un yarisi Peygamber soyundan gelen kimselere ve fakir yetim olan Seyyidlere diger yarisi da dini bilgisi genis olup hukum verebilen Muctehidlere verilir Muctehidlerin bu parayi kendisine kullanma hakki yoktur din yolunda harcanir kaynak belirtilmeli Sunnet ve hadis anlayisiCaferiler sadece imamlar yoluyla nakledilen ve kendilerince peygamberin gercek sunneti olarak tanimlanan sunneti takip ederler Caferilik ve Sunniligin kayitli sifahi gelenek olan hadislere farkli yaklasimlari ile her iki grubun farkli hadis kulliyatlari olusmustur Caferi inancina gore Siilik ve Sunnilik arasindaki ayrilma peygamberin olumuyle bir kisim Muslumanlarin Ali nin onderligini hilafet benimserken digerlerinin guclu bir sekilde Ebu Bekir i desteklemesiyle baslamistir Siiler Ali ye hilafetin Gadir i Hum da verildigine ve bu olayin guvenilir kaynaklarda bulunduguna inanmaktadirlar Caferiyye sunni hadis kaynaklarindan bazilarini reddederken sunniligin de Sii hadis kaynaklarindan bazilarini reddetmesi her iki grubun seriat anlayislarinda farkliliklar dogmasina neden olmustur Caferiler Islam peygamberi Muhammed tarafindan yasaklanan mut a nikahi ni uygulamaya devam etmektedir Caferiler bunun Omer bin Hattab tarafindan kaldirildigini ve peygamber zamaninda kabul gorulen bir seyin kaldirilmasinin uygun olmadigina inanirlar Bu inanisa gore peygamberin dogru gordugu Kiyamet e kadar dogru yanlis gordugu ise Kiyamet e kadar yanlistir Caferilikte sunnet Muhammed den aktarilan sozlu gelenek oldugu kadar imamlardan aktarilanlari da kapsamaktadir Onemli gunler18 Zilhicce Gadir i Hum denen yerde Muhammed in Ali yi kendisine halife tayin ettigine inanilan gun 13 Recep Ali nin dogum gunu Mevlit 3 Saban Huseyin in dogum gunu Mevlit 11 Zilhicce Ali er Riza nin dogum gunu Mevlit 15 Saban Muhammed Mehdi nin dogum gunu Mevlit 10 Muharrem Asura 19 21 Ramazan Ali nin yaralanmasindan olumune kadar olan sure 28 Safer Muhammed ve Hasan in olumu 25 Sevval Altinci Imam Cafer i Sadik in olumuCafer iyye Siiligi nin diger Siilik mezhepleri arasindaki konumu Hasim bin ʿAbd Menaf Hasimogullari ʿAbd el Muttalib bin Hasim Amine bint Vehb ʿAbd Allah bin ʿAbd el Muttalib Ebu Talib Ez Zubeyr Hamza Abbas binʿAbd el Muttalib Hatice bint Huveylid Muhammed ʿAbd Allah bin Abbas Fatima Ali Havlet bint Ca fer Ali bin ʿAbd Allah Selman i Farisi Hasan bin Ali Huseyin Seyyid es Suheda Muhammed bin Hanefiyye Abbasiler Muhammed el Imam bin Ali bin el Abbas Hasan bin Zeyyid Zeyyid bin Hasan Hasan el Mu tena Zeynelabidin Keysanilik Bu Muslim iyye Mazdekcilik Taberistan Alavileri Hasan bin Zeyd ʿAbd Allah el Kamil Muhammed el Bakir Zeyd bin Ali es Sehid Sinbad Neo Mazdekcilik Ibrahim bin ʿAbd Allah Muhammed bin ʿAbd Allah Muhammed bin Abdullah el Mehdi Idrisiler Zeyd iyye Imamet Zeydilik El Mukanna iyye Hurremiyye Babek Hurremi Yahya bin ʿAbd Allah Zu n Nun el Misri Ca bir bin Hayyan Caʿfer es Sadik Hasan bin Zeyd ul Alevi Kizilbas Gnostisizm Beyazid i Bestami ʿAbd Allah el Eftah bin Caʿfer i Sadik Ismail bin Ca fer es Sadik Musa el Kazim Cepniler Tahtacilar Fethilik Eftah iyye Vafi Ahmed ʿAbd Allah bin Muhammed bin Isma il el Vafi Muhammed bin Isma il es Sakir Yediciler Ali er Riza Taberistan Zeydi Alaviler Emirligi Melamilik Muhammed bin ʿAbd Allah el Eftah Taki Muhammed ʿAhmed bin ʿAbd Allah bin Muhammed et Taki Ismaililik Isma il iyye Yedicilik Muhammed el Cevad Tavvusilik Tavvus iyye Alticilik Batinilik Isma il iyye Ezoterizm Tasavvuf Razi ʿAbd Allah Huseyin bin ʿAhmed bin ʿAbd Allah ez Zeki Kufeli Hamdan Karmat Karmatiyye Yediciler Ali el Hadi Vakifilik Vakif iyye Mitraizm Sabiilik Mehdi Fatimi Ebu Saʿid Hasan bin Behram Cennabi Bahreyn Hasan el Askeri Muhammed bin Ali en Naki Muhammedilik Muhammed iyye Muhammed ed Derezi Fatimi Devleti Karmatilik Yediciler elʿBakl iyye Muhammed el Mehdi FazlʿAllah Esterabadi Hurufilik Muhammad bin Nusayr Durzilik Mustalilik Nizarilik On Iki Imam Hurufilik Nusayrilik Mecid iyye Hafiz iyye Tayyib iyye Turkistan Aleviligi Kabbalah Sunni Buhra DavudiʿBuhra 1094 Alamut Kalesi Sabbahiyye Muhammed Kebir Arizi Mahmud Pasikhani Caʿferi Buhra 1426 Patani Buhra 1538 SuleymaniʿBuhra 1591 Alavi Buhra 1625 Tacu l Arifin Ebu l Vefa Vefailik Vefa iyye Nuktavilik Hurufilik Hebtiahs Buhra 1754 Etbei MelekʿBuhra 1840 Ileri Davudi Buhra 1977 Tac ed Din Geylani Halvet iyye Zahid iyye Ebu l Beka Baba Ilyas Babailik Baba iyye Seyyid Nesimi Huruf iyye Yusuf Hemedani Melamet iyye Kalender iyye Uveys bin Amir i Kareni Uveys iyye Imamet Isnaaseriyye ogretisi Safi ud Din Ishak Safev iyye Baba Ishak Ishak iyye Dedebabalik Bektas iyye Ahmed Yesevi Yesevilik Melamet iyye Hallac i Mansur En el Hak Cuneyd El Bagdadi Sadr ed Din Musa Hoca Ala ed Din Ali Hamid ud Din i Veli Haci Bayram i Veli Ahmed er Rifai Kutb ud Din Haydar Kalenderilik Yesevilik Muhy ud Din i Arabi Sufi metafizigi Abdulkadir Geylani Kadir iyye Seyh Ibrahim Cuneyd Haydar Bayram iyye Celvet iyye Aziz Mahmud Hudayi Rifa iyye Haci Bektas i Veli Haydarilik Ekberilik Sadr ed Din Konevi Ekber iyye Yefa i Sah Ni metullah i Veli Sultan Ali MirzaSafevi Devleti I Ismail Sari Saltik Dede Saltuk iyye Galip Hasan Kuscuoglu Ahi Evran Ahilik Kizilbas Ni metullah iyye Isna aser iyye Barak iyyun Galibi Tarikati Taptuk Emre Abdal Musa Burhan ed Din Halil ullah Alevilik Kurt Aleviligi Yunus Emre Balim Sultan Nadir Sah Sultan Sahak Adiyy bin Musafir Kaygusuz Abdal Bektasilik Nurbaks iyye Caʿfer iyye Yaresaniler Ezidiler Ali iyye Harabat iyye Usuli Ahbari Pir Sultan Abdal Celal iyye Afsarlar Luviler Kabalizm Kul Himmet Kacar Hanedani Isik Aleviligi Seyhilik Babilik Velayet i Fakih ya Hukumet i Islami Ezeli Babiler Bahailik Iran Kaynakca Arsivlenmis kopya 7 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2023 Arsivlenmis kopya 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2023 Arsivlenmis kopya 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2023 Arsivlenmis kopya 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2023 Sorularla Islamiyet 7 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2023 Seyh Mufid El Ihtisas 202 http www cemvakfi org blddetay3 asp ID 145 olu kirik baglanti Arsivlenmis kopya 4 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2008 Oz Mustafa Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sozlugu Ensar Istanbul 2011 Arsivlenmis kopya 19 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2022 Muhammed Ebu Zehra Mezhepler Tarihi Sayfa 225 Dusun Yayincilik Istanbul 2011 Ca bir i tikad ve iman esaslari konusunda Ca fer i Sadik tan ders almis ve onun i tikadini benimsemistir Ca bir bin Hayyan Caf er i Sadik in ilmini topladigi besyuz risalesini bir araya getirerek tek bir kitap halinde yayinlamistir Ca bir bu risalelerin kendisinin Caf er i Sadik tan edindigi feyz ve ilhamlar sayesinde tesekkul ettigini belirtmistir Muhammed Ebu Zehra Mezhepler Tarihi Sayfa 225 Dusun Yayincilik Istanbul 2011 Imam Ca fer in Allah in mevcudiyetini bilme gayesi icin Kozmoloji ilmiyle ugrastigini bildiren deliller vardir Elde ettigi bilgileri Allah in vahdaniyetini ispat etmek amaciyla kullanmistir Bu konuda Imam Ca fer i Sadik Kur an in evren ve tabiat hakkinda bilgiler vererek insanlari dusundurme methodunu uygulamistir Mufaddal bin Amra ya yazdirdigi Risalet ut Tevhid adli kitabinda tabiat olaylarinin insanin hizmetine sunulmus oldugunu one surerek hepsinin bir yaraticinin eseri olmasi gerekliligi hakkinda yuruttugu fikirlerini savunmustur Dis baglantilarTurkiye Caferileri Sitesi 23 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce