Danimarka ekonomisi, rahat yaşam ölçünlerine, yüksek düzeyde devlet hizmetleri ve aktarımları ve dış ticarete yüksek bağımlılığa sahip çağdaş bir piyasa ekonomisidir. Ekonomiye, tüm işlerin %80'ini sağlayan hakimdir; oysa tüm çalışanların yaklaşık %11'i üretim ve %2'si ise tarımda çalışmaktadır. Kişi başına düşen nominal gayri safi millî gelir, 2017 yılında 55,220 dolarla dünyanın en yüksek onuncu nominal GSMG'si idi. Satın alma gücünde kişi başına düşen millî gelir, $52.390 ABD doları veya dünya çapında en yüksek 16. ekonomi olarak düzelmeye uğradı. Gelir dağılımı göreceli olarak eşittir, ancak hem brüt gelirlerde daha büyük bir dağılım hem de çeşitli ekonomik politika önlemleri nedeniyle ancak son on yılda eşitsizlik biraz artmıştır. 2017'de Danimarka, 28 Avrupa Birliği ülkesi içinde yedinci en düşük Gini katsayısına (ekonomik eşitsizlik ölçüsü) sahipti. 5,789,957 kişilik nüfusu (1 Temmuz 2018 itibarıyla) ile Danimarka, nominal gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) ile ölçülendirildiğinde dünyanın 39. en büyük ulusal ekonomisine ve satın alma gücü paritesi (PPP, Purchasing power parity) ile ölçülendirildiğinde dünyanın 60. en büyük ulusal ekonomisine sahiptir.
Danimarka ekonomisi | |
---|---|
Para birimi | Danimarka kronu (DKK, kr) = 0.15 USD |
Mali yıl | takvim yılı |
Ticaret organizasyonları | AB, OSCE, WTO, OECD ve diğerleri |
İstatistikler | |
GSYİH | $450 milyar (nominal) $530 milyar (SAGP) $0.29 trilyon (2017) (SAGP) |
GSYİH büyüme | %2.1 (2017) |
Kişi başı GSYİH | $56,000 (2017) (nominal) $50,000 (2017) (SAGP) |
Sektörel GSYİH dağılımı | tarım: %1.6; madencilik ve taşocakçılığı: %1.2; sanayi: %14.4; kamu hizmetleri ve inşaat: %7.7; hizmetler: %75.2 (2017) |
Enflasyon (TÜFE) | %1.1 (2017) |
Yoksulluk sınırı altındaki nüfus | %13.4 (2011 tahm.) |
Gini katsayısı | 29.0 (2016) |
İşgücü | 3.0 milyon (Eylül 2018) |
Sektörel işgücü dağılımı | tarım: %2.4; madencilik ve taşocakçılığı: %0.1; sanayi: %10.7; kamu hizmetleri ve inşaat: %6.7; hizmetler: %79.9 (2017) |
İşsizlik | %5.8 (2017) |
Ortalama gayrisafi maaş | 463,000 DKK, 62,000 €/73,000 $, yıllık (2015) |
292,000 DKK, 39,000 €/46,000 $, yıllık (2015) | |
İş yapılma kolaylığı sıralaması | 3. (2019) |
Dış ticaret | |
İhracat | $113,2 milyar (2017) |
İhraç malları | Liste
|
Ana ihracat ortakları | Almanya %15.5 İsveç %11.6 Birleşik Krallık %8.2 ABD %7.5 Norveç %6.0 Çin %4.4 (2017) |
İthalat | $94,61 milyar (2017) |
İthalat malları | Liste
|
Ana ithalat ortakları | Almanya %21.3 İsveç %11.9 Hollanda %7.8 Çin %7.1 Norveç %6.3 Polonya %4.0 (2017) |
Gayrisafi dış borç | $484.8 milyar (31 Mart 2016 tahm.) |
GSYİH'nın %64,6'sı (1 Temmuz 2018) | |
Kamu maliyesi | |
GSYİH'nın %1.3'ü (net borç, 2017) GSYİH'nın %36.4'ü (brüt borç, 2017) | |
Gelirler | $172.5 milyar (2017 tahm.) |
Giderler | $168.9 milyar (2017 tahm.) |
Ekonomik yardım | , GNI’nin %0,72’si (2017) |
Kredi derecelendirme |
|
Dış rezervler | $65 milyar (Mart 2016) |
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir. |
Küçük bir açık ekonomi olarak, Danimarka genellikle serbest bir savunur ve ihracatı ve ithalatı GSYİH'sının yaklaşık %50'sini oluşturur. 1990'dan beri Danimarka, tek istisnası 1998'deki azalma dışında sürekli olarak bir sahipti. Sonuç olarak, ülke, 2018 yılında GSYİH'sının %65'ini oluşturan net bir elde eden önemli bir alacaklı ulus konumuna erişmişti. Bunun belirleyici bir nedeni, özel tasarruf oranlarında önemli bir artışa neden olan ve bugün ekonomi için önemli bir rol oynayan yaygın zorunlu finanse edilen işgücü piyasası emeklilik planlarıdır.
Uluslararası bağlamda nüfusun nispeten büyük bir kısmı işgücünün bir parçasıdır, özellikle de kadın katılım oranı çok yüksektir. 2017 yılında 15-64 yaş grubundaki kişilerin %78,8'i tüm OECD ülkeleri arasında altıncı en yüksek sayı ile işgücü piyasasında etkindi. Avrupa ülkeleri arasında nispeten düşük işsizlik oranına sahiptir; Ekim 2018’de, tüm AB ülkelerinin ortalama %6.7 oranına kıyasla Danimarka’daki işgücünün %4.8’i işsizdi. Danimarka'da yasal asgari ücret yoktur. İşgücü piyasası geleneksel olarak yüksek derecede sendika üyelik oranları ve ile karakterizedir. Güvenceli esneklik (Flexicurity: flexibility and security) kavramı tarihsel olarak önemli olmuştur.
Danimarka, uluslararası düzeyde yüksek bir vergi düzeyi ve buna bağlı olarak devlet tarafından sağlanan hizmetler (örneğin sağlık hizmetleri, çocuk bakımı ve eğitim hizmetleri) ve emekli veya engelli insanlar, işsiz insanlar, öğrenciler vb. gibi çeşitli gruplara gelir transferleri ile ayırt edici İskandinav sosyal modelinin bir örneğidir. Toplamda, 2017 yılında ödenen vergiler GSYİH'nın %46,1'i kadardır. Danimarka maliye politikası genel olarak sağlıklı kabul edilir. Net devlet borcu, 2017'de GSYİH'nın %1,3'ü gibi sıfıra çok yakın bir konumdadır. Danimarka maliye politikası, gelecekteki muhtemel mali talepleri dikkate alarak uzun vadeli bir bakış açısıyla karakterize edilir. 2000'li yıllarda, ileriki on yıllarda hükûmet harcamalarına ve dolayısıyla demografik gelişim ve özellikle de daha uzun ömürlülükten kaynaklanan mali sürdürülebilirliğe karşı bir meydan okuma algılandı. Buna cevaben, yaşa bağlı kamu transferleri için yaşa uygunluk kuralları değiştirilmiştir. 2012'den itibaren, hükûmetin ve ayrıca bağımsız analistlerin gelecekteki mali zorlukları hesaplamaları, genellikle Danimarka mali politikasının sürdürülebilir olarak algılanmasını sağlamış; aslında son yıllarda aşırı sürdürülebilir olarak algılanmaktadır.
Geçmiş
Danimarka'nın uzun vadeli ekonomik gelişimi büyük ölçüde diğer Kuzeybatı Avrupa ülkeleriyle aynı düzeni izlemiştir. çoğunda, Danimarka çoğunun geçim düzeyinde yaşayan nüfusun bulunduğu bir tarım ülkesi olmuştur. 19. yüzyıldan beri Danimarka, yoğun bir teknolojik ve kurumsal gelişimden geçmiştir. Maddi yaşam ölçünleri eskiden bilinmeyen bir büyüme oranına sahipti ve ülke sanayileşmiş ve daha sonra çağdaş bir hizmet toplumuna dönüşmüştür.
Danimarka topraklarının neredeyse tamamı ekilebilirdir. Komşularının çoğundan farklı olarak Danimarka, yalnızca 1980'lerde ekonomik bir rol oynamaya başlayan Kuzey Denizi'ndeki petrol ve doğal gaz yatakları dışında, çıkarılabilir mineral ya da fosil yakıt yataklarına sahip değildi. Öte yandan, Danimarka uzun kıyı şeridi ve denizden 50 kilometreden daha uzakta olunamaması nedeniyle lojistik bir avantaja sahipti; bu sanayi devrimi öncesi deniz taşımacılığının kara taşımacılığından daha ucuz olduğu dönem için önemli bir gerçektir. Sonuç olarak, dış ticaret her zaman Danimarka'nın ekonomik gelişimi için çok önemli olmuştur.
Taş Devri sırasında bazı dış ticaretler vardı ve ticaret 19. yüzyıla kadar toplam Danimarka katma değerinin sadece çok az bir kısmını oluştursa da, her ikisi de hayati önem taşıyan ithalatı temin etmek ve ekonomik kalkınma için belirleyici olmuştur (metaller gibi); dolayısıyla yeni bilgi ve teknolojik beceriler sık sık Danimarka'ya diğer ülkelerle yapılan mal alışverişinin bir yan ürünü olarak gelmiştir. Gelişmekte olan ticaret, ödemeler için talep yaratan uzmanlığı göstermektedir ve bilinen en eski Danimarka sikkeleri, Svend Tveskæg zamanından 995'e kadar uzanmaktadır.
Ekonomi tarihçisi Angus Maddison'a göre, Danimarka 1600 civarında dünyanın altıncı en müreffeh ülkesiydi. Ekilebilir tarım arazisine göre nüfus büyüklüğü azdı, böylece çiftçiler nispeten varlıklıydı ve Danimarka coğrafi olarak 16. yüzyıldan itibaren en dinamik ve ekonomik açıdan önde gelen Avrupa bölgeleri olan Hollanda, Almanya'nın Kuzey kısımları ve İngiltere'ye yakındı. Yine de, nüfusun %80 ila 85'i küçük köylerde yaşamıştır.
Merkantilizm Danimarka'da 17. ve 18. yüzyılda önde gelen ekonomik doktrin olmuş, gibi tekellerin kurulmasına, 1736'da ilk Danimarka bankası ve 1797'de ilk "kreditforening" (bir tür kredi topluluğu) gibi fiziksel ve finansal altyapının geliştirilmesi ve gibi bazı küçük Danimarka kolonilerinin edinilmesine öncülük etmiştir.
18. yüzyılın sonunda belirleyici yapısal değişiklikler gerektiren büyük tarımsal reformlar yapıldı. Politik olarak, Merkantilizm yavaş yavaş iktidar seçkinleri arasında liberal düşüncelerle yer değiştirdi. Napolyon Savaşlarından sonra yapılan para inkılâplarının ardından, mevcut Danimarka merkez bankası 1818'de kuruldu.
Danimarka ekonomi tarihçisi 'in öncü çalışmaları sayesinde, 1820'den itibaren Danimarka için ulusal muhasebe verileri bulunmaktadır. 1820'den beri sürekli dalgalanma gösterse de ekonomik büyümenin önemli ve kalıcı olduğu tespit edilmiştir. 1822-94 döneminde ortalama %2'lik faktör gelirlerinde (kişi başına %0,9) yıllık bir büyüme görülmüştür. 1830'dan itibaren, tarım işkolu birkaç on yıl boyunca, İngiliz tahıl ithalat vergilerinin kaldırıldığı 1846'dan sonra en azından İngiltere'ye tahıl üretimi ve ihracatı yapan büyük bir patlama yaşadı. Tahıl üretimi, yüzyılın ikinci yarısında daha az kârlı hale geldiğinde, Danimarkalı çiftçiler, üretimi bitkiselden hayvansal üretime yeni bir patlama dönemine götüren etkileyici ve benzersiz bir başarılı değişiklik yaptılar. Paralel sanayileşme 1870'lerden itibaren Danimarka'da başladı. Yüzyılın başında sanayi (zanaat işleri dâhil) nüfusun neredeyse %30'unu beslemişti.
20. yüzyıl boyunca tarımın önemi, sanayiye göre yavaş yavaş azalmış, tarımsal istihdam ancak 1950'lerde sanayi istihdamı tarafından aşılmıştır. Yüzyılın ilk yarısı, iki dünya savaşı ve 1930'larda Büyük Buhran ile damgalanmıştı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Danimarka, OEEC/OECD, IMF, GATT/WTO ve 1972’den sonra Avrupa Ekonomik Topluluğuna, daha sonra Avrupa Birliği’ne katılarak giderek daha yakın uluslararası işbirliği içinde yer alır olmuştu. Dış ticaret, GSYİH'ye oranla yoğun bir şekilde arttı. Kamu işkolunun ekonomik rolü önemli ölçüde artmış ve ülke giderek artan bir şekilde sanayi ülkesinden hizmet üretiminin egemen olduğu bir ülkeye dönüşmüştür. 1958-73 yılları arası eşi görülmemiş bir yüksek büyüme dönemiydi. 1960'lar (on yıl), GSYİH'da kişi başına düşen en yüksek kayıtlı reel büyüme, yani yıllık %4.5 büyüme yıllarıydı.
1970'lerde Danimarka, 1973 Petrol Krizi ile başlayan ve bilinmeyen bir olgu stagflasyonuna yol açan bir krize girmiştir. Gelecek onyıllar boyunca Danimarka ekonomisi, "denge problemleri" denilen yüksek işsizlik, cari işlemler açığı, enflasyon ve devlet borcu gibi birkaç büyük sorunla mücadele etmişti. 1980'lerden itibaren ekonomi politikaları giderek uzun vadeli bir görünüme yönelmiş ve yavaş yavaş bir dizi yapısal yeniden biçimlendirme bu sorunları çözmüştür. 1994 yılında , yapısal işsizliği önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olan bir dizi işgücü piyasası reformu ile uygulamaya konmuştur. 1987'den itibaren yapılan bir dizi vergi reformu, faiz ödemeleri üzerindeki vergi indirimlerini azaltma ve zorunlu işgücü piyasasına dayalı fonlu emekli maaşlarının 1990'lı yıllardan itibaren artan önemi özel tasarruf oranlarını önemli ölçüde arttırmış, böylece sürekli cari işlemler açığını sürekli fazlalara dönüştürmüştür. 1982'de tutarlı ve dolayısıyla daha güvenilir bir sabit döviz kurunun duyurulması, enflasyon oranının azaltılmasına yardımcı olmuştur.
21. yüzyılın ilk on yılında yeni ekonomi politikası sorunları ortaya çıkmıştır. Gelecekteki demografik değişikliklerin, özellikle de uzun ömürlülüğün artmasının, gelecek yıllarda çok büyük mali açıkları ortaya koyan mali sürdürülebilirliği tehdit edebileceği konusundaki artan bir farkındalık, 2006 ve 2011'de, her ikisinin de kamusal yaşla ilgili emekli maaşları almaya hak kazanma yaşını arttıran önemli siyasi anlaşmalara yol açmıştır. Esas olarak bu değişiklikler nedeniyle, 2012'den itibaren Danimarka mali sürdürülebilirlik sorunu genellikle çözülmüş olarak kabul edilir. Bunun yerine, kamuoyunda yapılan verimlilik artış oranını düşürmek, gelir dağılımı ve tüketim olanaklarındaki eşitsizliği artırmak gibi konular yaygındır.
2000'li yılların sonlarındaki küresel Büyük Durgunluk, beraberindeki ve yan etkileri, Danimarka ekonomisini birkaç yıl boyunca etkiledi. 2017 yılına kadar, işsizlik oranlarının genellikle yapısal seviyelerinin üzerinde olduğu düşünülmekte ve bu da iş döngüsü açısından nispeten durgun bir ekonomiye işaret etmektedir. 2017-2018'den itibaren durum artık böyle sayılmamakta ve dikkatler olası durumundan kaçınılması gerektiğine yönlendirilmiştir.
Gelir, servet ve gelir dağılımı
Uluslararası bağlamda kişi başına düşen ortalama gelir yüksektir. Dünya Bankası'na göre, kişi başına düşen gayri safi millî gelir, 2017 yılında 55,220 dolar ile dünyanın en yüksek onuncusu konumundadır. Satın alma gücünün düzeltilmesi için, gelir 187 ülke arasında 52.390 dolar veya 16. en yüksek seviyededir.
Son otuz yıl boyunca, Danimarka'da hane halkı önemli ölçüde artmıştır. Bu büyük ölçüde iki büyük kurumsal değişiklikten kaynaklanmaktadır: 1987'den 2009'a kadar bir dizi vergi reformu, hanehalkı faiz ödemelerinin vergi indirimi kurallarında özel borç örtüklüğünün etkin bir şekilde desteklenmesini önemli ölçüde azaltmıştı; ikincisi, zorunlu finanse edilen emeklilik planları 1990'lardan itibaren çoğu çalışan için normal hale geldi. Yıllar geçtikçe, Danimarka emeklilik fonlarının serveti birikmiş, böylece 2016'da Danimarka'nın GSYİH'sının iki katını oluşturmuştur. Sonuç olarak, emeklilik serveti, hem tipik bir Danimarkalı hanenin yaşam döngüsü hem de ulusal ekonomi için çok önemlidir. Emeklilik servetinin büyük bir kısmı yurt dışına yatırılır ve böylece adil miktarda yabancı sermaye geliri elde edilir. 2015 yılında, ortalama hanehalkı varlıkları, yalnızca Hollanda'nın ardından ikinci sırada OECD ülkeleri arasında harcanabilir gelirlerinin %600’ünden daha fazlaydı. Aynı zamanda, ortalama hanehalkı brüt borcu, OECD'de en üst düzeyde olan harcanabilir gelirin neredeyse %300'üydü. Sonuç olarak, hanehalkı bilançosu Danimarka'da diğer birçok ülkeye kıyasla çok büyüktü. Danimarka Merkez Bankası Nationalbanken, bunu gelişmiş bir finansal sisteme bağladı.
Gelir eşitsizliği
Danimarka'da gelir eşitsizliği geleneksel olarak düşüktür. OECD rakamlarına göre, 2000 yılında Danimarka tüm ülkelerin en düşük Gini katsayısına sahipti. Bununla birlikte, son on yılda eşitsizlik artmıştır. Danimarka istatistiklerinden elde edilen verilere göre, harcanabilir gelir için Gini katsayısı 1987'de 22.1'den 2017'de 29.3'e yükselmiştir. Danimarka Ekonomi Konseyi, 2016'dan itibaren yapılan bir analizde, Danimarka'daki artan gelir eşitsizliğinin birkaç bileşenden kaynaklandığını tespit etti: vergi öncesi işgücü geliri bugün eskisinden daha eşit oranda dağıtılmakta, genel olarak işgücü gelirinden eşit oranda daha az dağılan sermaye geliri, toplam gelirin payı olarak artmaktadır ve ekonomi politikası, hem kamu geliri transferleri bugün daha küçük bir rol oynadığından hem de vergi sistemi daha az ilerici hale geldiğinden, bugün daha az yeniden dağıtılmıştır.
Uluslararası karşılaştırmalarda, Danimarka nispeten eşit gelir dağılımına sahiptir. CIA World Factbook'a göre, Danimarka, 2016 yılında 158 ülke içinde 20. en düşük Gini katsayısına (29.0) sahipti.Eurostat'tan gelen verilere göre, Danimarka, 2017'de yedinci en düşük Gini katsayısına sahip AB ülkesiydi. Slovakya, Slovenya, Çekya, Finlandiya, Belçika ve Hollanda, harcanabilir gelir açısından Danimarka'dan daha düşük bir Gini katsayısına sahipti.
İşgücü piyasası ve istihdam
Danimarka işgücü piyasası, Danimarka Sendikalar Konfederasyonu ve Danimarka İşveren Konfederasyonları’nın karşılıklı birbirlerinin örgütlenme ve müzakere hakkını tanıdığı 1899’daki "Septemberforliget"'ten (Eylül Uzlaşması) geri kalan toplu sendikalaşma oranları ve toplu sözleşme kapsamı ile simgelenmiştir. İşgücü pazarı ayrıca geleneksel olarak yüksek derecede esneklik, yani işçiler için ve bir birleşimi ile karakterize edilir. Esneklik derecesi, politikaları ile kısmen korunmaktadır. Bununla birlikte, işsiz işçiler için etkili tazminat oranı son on yıldır azalmaktadır. Çoğu Batı ülkesinden farklı olarak, İsveç gibi Danimarka'da da yasal bir asgarî ücret yoktur.
Nüfusun nispeten büyük bir kısmı, en azından çok yüksek bir kadın katılım oranı nedeniyle, işgücü piyasasında etkin bir rol üstlenir. 15-64 yaş arası kişiler için toplam katılım oranı 2017 yılında %78.8 idi. Bu, yalnızca İzlanda, İsviçre, İsveç, Yeni Zelanda ve Hollanda'nın ardından OECD ülkeleri arasında en yüksek 6. sıradaydı. Tüm OECD ülkeleri için birlikte ortalama, %72.1'di.
Eurostat'a göre, işsizlik oranı 2017'de %5,7 idi. Bu, Danimarka'da işsizliğin %7.6 olan AB ortalamasının biraz altında olduğunu göstermektedir. 10 AB üye ülkesi, 2017'de Danimarka'dan daha düşük bir işsizlik oranına sahipti.
Toplamda, 2017 yılında toplam istihdam Danimarka İstatistik Kurumuna göre 2,919,000 kişi olarak gerçekleşmiştir.
Her yıl işten ayrılan çalışanların payı (yeni bir iş, emeklilik veya işsizlik durumu) özel sektörde yaklaşık %30'dur - İngiltere'de ve ABD'de de gözlemlenen bir seviye - ancak karşılık gelen rakamın yaklaşık %10 olduğu kıta Avrupa'sından ve İsveç'ten çok daha yüksektir. Bu yıpranma, yeni ve eski çalışanları eski verimlilik seviyelerine dönmek için yarım yıl gerektiren, ancak işten çıkarılması gereken insan sayısını azaltan yıpranma ile birlikte çok maliyetli olabilir.
Dış ticaret
Küçük bir açık ekonomi olarak, Danimarka dış ticarete çok bağımlıdır. 2017 yılında toplam mal ve hizmet ihracatının değeri GSYİH'nın %55'ini oluştururken, toplam ithalatın değeri GSYİH'nın %47'sini oluşturmaktadır. Mal ve ticaret hem ihracatın hem de ithalatın %60'ından biraz daha fazlasını oluşturmakta ve kalan %40'a yakınını da hizmet ticareti oluşturmaktadır.
Makine, kimyasal madde ve ilaç ve zirâi ürünler gibi ilgili ürünler, 2017 yılında en büyük ihracat malları grubudur. Hizmet ihracatına Danimarka ile yapılan yük ve deniz taşımacılığı hizmetleri hakimdir. Danimarka'nın en önemli ticaret ortaklarının çoğu komşu ülkelerdir. 2017'de Danimarka mal ve hizmetlerinin beş ana alıcısı Almanya, İsveç, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve Norveç'tir. Danimarka'nın 2017 yılında çoğu mal ve hizmeti ithal ettiği beş ülke ise Almanya, İsveç, Hollanda, Çin ve Birleşik Krallık'tı.
1960'ların başından bu yana cari işlemler açığının neredeyse tutarlı bir şekilde dış dengesi sağlandıktan sonra, Danimarka, 1998 hariç olmak üzere, 1990'dan bu yana her yıl ödemeler dengesi (BOP, Balance of payments) cari hesabında bir fazlalık sağlamıştır. 2017 yılında cari işlemler fazlası GSYİH'nın yaklaşık %8'ini oluşturmuştur. Sonuç olarak, Danimarka net borçlu bir ülkeden net alacaklı bir ülkeye dönüşmüştür. 1 Temmuz 2018’e gelindiğinde, Danimarka’nın net dış varlığı veya net uluslararası yatırım pozisyonu GSYİH’nın %64.6’sına eşitti, böylece Danimarka, herhangi bir AB ülkesinin GSYİH’sine göre en büyük net dış servete sahip ulus oldu.
Yıllık cari hesap, yurt içi tasarruf eksi toplam yurt içi yatırımın değerine eşit olduğu için, yapısal bir açıktan yapısal bir fazlalığa olan değişim, bu iki ulusal hesap bileşenindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Özellikle, Danimarka'nın finansal varlıklardaki tasarruf oranı, 1980'den 2015'e kadar GSYİH'nın yüzde 11 oranında artmıştır. Yurt içi tasarruf davranışındaki bu büyük değişimin iki ana nedeni, büyük ölçekli zorunlu emeklilik planlarının ve birkaç Danimarka maliye politikası reformunun, hanehalkı faiz giderinin vergi indirimlerini önemli ölçüde azaltması ve böylece vergi indiriminin özel borca indirgenmesinin öneminin artmasıydı.
Para ve para politikası
Danimarka para birimi, 100 øre'ye bölünmüş Danimarka kronudur. Kron ve øre, eski ve yerine 1875 yılında piyasaya sürüldü. Danimarka, 1873'ten 1914'e kadar döneminde altın standardına dayanan sabit bir döviz kuru sistemini sürdürme geleneğine sahipti. Uluslararası Bretton Woods sisteminin 1971'de yıkılmasından sonra Danimarka, 1970'lerde ve 1980'lerin başında defalarca kronu devalüe etmiş ve etkin bir şekilde "sabit, ancak ayarlanabilir" döviz kurları politikasını sürdürmüştür. Yükselen enflasyon, Danimarka’da 1982’de daha tutarlı bir sabit döviz kuru politikası ilan edilmesine yol açmıştır. İlk başta Kron, 1987'de Deutschmark'a ve 1999'dan Euro'nun tedavüle çıkmasına kadar Avrupa Para Birimi olan ECU'ya endekslenmişti.
Uygun olmasına rağmen, Danimarka, Avrupa Para Birliği (Euro) kabul edilirken, Avrupa Para Birliği'ne katılmamayı seçmişti. 2000 yılında Danimarka hükûmeti Danimarka'nın DAÜ üyeliğini savundu ve sorunu çözmek için bir referandum çağrısında bulundu. %87,6'lık bir oylama ile oy verenlerin %53'ü Danimarka'nın üye olmasını reddetti. Zaman zaman, konuyla ilgili başka bir referandum çağrısı konusu tartışılmış, ancak 2007-2008 mali krizinden bu yana, kamuoyu yoklamaları, EMU'ya katılmayan Danimarka'ya karşı açık çoğunluk oluşturmadığından soru şu anda politik gündemde değildir.
Sabit döviz kuru ayarlamaları, Danimarka Merkez Bankası (Danmarks Nationalbank) sorumluluğundadır. Döviz kuru politikasının bir sonucu olarak, banka, istikrârlı bir döviz kuru sağlamaya yönelik faiz oranlarını her zaman ayarlar ve dolayısıyla aynı zamanda, örneğin iç enflasyon veya işsizlik oranlarını dengelemek için para politikası uygulayabilir. Bu, istikrar politikalarının yürütülmesi, Danimarka’nın Norveç, İsveç, Polonya ve İngiltere gibi komşu ülkelerde, merkez bankalarının merkezi bir dengeleyici rol oynadığı durumdan temelden farklı kılmaktadır. Şu anda Danimarka sabit bir döviz kuru ile bağımsız bir para birimini koruyan tek OECD üyesi ülkedir. Sonuç olarak, Danimarka Kronu (ERM II)'deki tek para birimidir.
Danimarka, 2015 yılının ilk aylarında, çok büyük sermaye girişleri nedeniyle uzun yıllardır sabit döviz kuruna karşı en büyük baskıyı yaşayarak, Danimarka kronunun değer kazanmasına neden oldu. Danmarks Nationalbank, faiz oranlarını düşük seviyelere indirerek çeşitli şekillerde tepki gösterdi. 6 Şubat 2015'te, dört resmî Danimarka Merkez Bankası oranından biri olan mevduat oranı sertifikaları %-0.75'e indirilmişti. Ocak 2016'da, oran o zamandan beri sürdürülen düşürülme politikasını takiben, %-0.65'e yükseltildi.
Danimarka İstatistik Kurumunun resmî tüketici fiyat endeksi ile ölçülen enflasyon oranı, 2017 yılında %1,1 idi. Enflasyon genel olarak son on yılda düşük ve istikrârlı olmuştur. 1980 yılında yıllık enflasyon %12'den fazla iken, 2000-2017 döneminde ortalama enflasyon oranı %1.8 idi.
Hükümet
Genel örgütlenme
2007 yılında yerel yönetim reformundan bu yana, Danimarka'daki genel hükûmet örgütlenmesi üç idari düzeyde yürütülmektedir: merkezî hükûmet, bölgeler ve belediyeler. Bölgeler temel olarak sağlık hizmetlerini yönetirken, belediyeler ilköğretim ve sosyal hizmetleri yönetmektedir. İlke olarak belediyeler bağımsız olarak gelir ve emlak vergilerini artırırlar, ancak toplam Belediye vergilendirme ve harcama kapsamı, belediyeler ile Danimarka Maliye Bakanı arasındaki yıllık müzakerelerle yakından düzenlenir. Merkezi hükûmet düzeyinde, Maliye Bakanlığı ekonomi politikasının yürütülmesinde Koordinatör rolü üstlenmektedir. 2012 yılında Danimarka Parlamentosu, GSYİH'nın %0.5'ini asla aşmaması gerektiğini ve Danimarka maliye politikasının olması gerektiğini belirterek, negatif olmayan bir olarak tüm mali çerçeveyi yöneten bir bütçe yasasını (Ocak 2014'ten itibaren geçerli) onaylamıştır. Bütçe Yasası, halihazırda var olan bağımsız danışma organına (IFI, gayriresmî olarak "mali bekçi" olarak da bilinir) rolünü de atadı.
Bütçe ve mali durum
Danimarka maliye politikası genel olarak sağlıklı kabul edilir. Hükûmetin net borcu 2017 sonunda, 27,3 milyar DKK ya da GSYİH'nın %1,3'ü kadar sıfıra yakın bir değerdedir. Mali varlıkların yanı sıra yükümlülüklerin adil bir miktarına sahip devlet işkolu, hükûmet brüt borcu aynı tarihte GSYİH'nın %36.1'i olarak gerçekleşmiştir. GSYİH'nın yüzdesi olarak brüt EMU borcu, AB üyesi tüm 28 ülke arasında altıncı en düşüktü; sadece Estonya, Lüksemburg, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti ve Romanya'da brüt borç daha düşüktür. Danimarka'nın 2017 yılında GSYİH'nın %1.1'lik bir devlet bütçesi fazlası vardı.
Danimarka hükûmetinden ve bağımsız Danimarka Ekonomi Konseyinden uzun vadeli yıllık mali projeksiyonlar, demografik gelişmelerin neden olduğu muhtemel gelecekteki mali gelişmeleri dikkate alarak (örneğin, önemli ölçüde genişlemesinden kaynaklanan nüfusun muhtemelen yaşlanması), Danimarka maliye politikasının uzun vadede aşırı sürdürülebilir olduğunu düşündürmektedir. 2018 Baharında, Mali Sürdürülebilirlik Göstergesi olarak adlandırılan GSYİH'nın sırasıyla %0.9'u (Danimarka Ekonomi Konseyi tarafından) ve 1.2'si (Danimarka hükûmeti tarafından) olarak hesaplandı. Bu, projeksiyonlarda kullanılan varsayımlar çerçevesinde, maliye politikasının (yaklaşık olarak daha cömert kamu harcamaları ve/veya daha düşük vergilerle) kalıcı olarak gevşetilebileceği anlamına gelir. Uzun vadede istikrarlı bir devlet borcu GSYİH'ya olan oranını korurken, GSYİH'nın %1'i olarak gerçekleşmiştir.
Vergilendirme
Danimarka'daki vergi düzeyi ve Hükûmet harcamaları düzeyi, geleneksel olarak Danimarka'nın 20. yüzyılda tarihsel olarak gelişen refah devleti ilkeleri de dâhil olmak üzere bir örnek olduğu İskandinav modeline atfedilen dünyanın en yüksekleri arasında yer almaktadır. 2017 yılında, resmî Danimarka vergi düzeyi GSYİH'nın %46,1'i olarak gerçekleşmiştir. Danimarka tarafından finanse edilen emeklilik sisteminin yeniden düzenlenmesinden kaynaklanan yüksek olağanüstü bir kerelik vergi gelirleri nedeniyle, tüm en yüksek Danimarka vergi seviyesi 2014'te rekor bir seviye olan GSYİH'nın %49.8'ine ulaşmıştır. Danimarka'da vergilerin GSYİH'ya oranı %46'dır; bu tüm OECD ülkeleri arasında Fransa'dan sonra ikinci sırada yer alır. OECD ortalaması %34,2 idi. Danimarka'nın vergi yapısı (farklı vergilerin göreceli ağırlığı) OECD ortalamasından da farklıdır, çünkü 2015'teki Danimarka vergi sistemi kişisel gelir vergilerinden elde edilen vergilerden önemli ölçüde daha yüksek gelirler elde etse de, öte yandan, hiçbir şekilde elde edilen gelirler sosyal güvenlik katkılarından elde edilmemiştir.
2016 yılında, tüm Danimarka vergi mükellefleri için işgücü gelirindeki ortalama marjinal vergi oranı %38,9 idi. Kişisel sermaye gelirindeki ortalama marjinal vergi oranı ise %30.7 idi.
Princeton Üniversitesi İktisat Profesörü , Danimarka ve İskandinavya'nın komşularındaki üç ayrı politikanın yüksek vergi oranlarının ekonomiye nispeten küçük bir çarpıtma getirdiğini belirtti; bunlar, vergi toplama amacıyla üçüncü taraf bilgi raporlamasının yaygın olarak kullanılması (bir düşük vergi kaçakçılığı düzeyi), geniş vergi tabanları (vergiden düşük kaçınma düzeyi sağlama) ve çalışmayı tamamlayıcı olan malların güçlü bir şekilde sübvanse edilmesidir (yüksek işgücüne katılım sağlanması).
Hükümet harcamaları
Yüksek vergi seviyesine paralel olarak, devlet harcamaları GSYİH'nın büyük bir bölümünü oluşturmakta ve Hükûmet kesimi birçok farklı görevi yerine getirmektedir. Eylül 2018 itibarıyla, tüm çalışanların %29,9'una karşılık genel devlet kesiminde 831.000 kişi çalışmaktaydı. 2017 yılında toplam devlet harcamaları GSYİH'nın %50,9'una ulaşmıştır. Hükûmet tüketimi, GSYİH'nın %25'ini (örneğin eğitim ve sağlık harcamaları) ve devlet yatırımları (altyapı vb.) GSYİH'nın %3,4'ünü oluşturmaktadır. Kişisel gelir transferleri (örneğin yaşlı veya işsiz insanlar için) GSYİH'nın %16,8'ini oluşturmuştur.
Danimarka'da A-kasse adında bir işsizlik sigortası sistemi vardır (arbejdsløshedskasse). Bu sistem, devlet tarafından tanınan bir işsizlik fonuna ücretli üyeliği gerektirir. Bu fonların çoğu sendikalar tarafından yönetilir ve giderlerinin bir kısmı vergi sistemi aracılığıyla finanse edilir. Bir A-kasse üyesi bir sendika üyesi olmak zorunda değildir. Her Danimarka vatandaşı veya çalışanı bir işsizlik fonu üyeliğine hak kazanamamakta ve üyelik kazanımları 2 yıllık işsizliğin ardından sona ermektedir. A-kasse üyesi olmayan bir kişi alamaz. İşsizlik fonları, bunun yerine bir belediye sosyal destek sistemine aktarılacak olan hasta üyelerine fayda sağlamaz. Danimarka ülke çapında, ancak belediyenin yoksulluğa karşı sosyal destek sistemini yönettiği ve nitelikli vatandaşların asgâri bir yaşam gelirine sahip olduğunun güvence altına alındığı bir ülke konumundadır. 18 yaşından büyük tüm Danimarka vatandaşları, kendilerini veya ailelerini parasal yönden destekleyemezlerse, bir takım maddi destekler için başvurabilirler. Onaylanma durumu otomatik değildir ve bu sistemin kapsamı genellikle 1980'lerden beri azalmıştır. Hasta insanlar hastalıkları süresince bir miktar maddi destek alabilirler. Çalışabilme yetenekleri en çok 5 aylık hastalıktan sonra belediye tarafından yeniden değerlendirilecektir.
İşgücü piyasasına ilişkin refâh sistemi, 1990'ların sonlarından bu yana işgücü arzını artırmaya yönelik siyasi gündemlerden dolayı çeşitli reformlar ve mali kesintiler yaşadı. İşsizlerin haklarında yapılan bazı reformlar, kısmen Danimarka Ekonomi Konseyi'nden ilham alınarak gerçekleştirildi. İşsizlik yardımlarının dört ila iki yıl arasında alınabileceği süreyi yarıya indirmek ve bu hakkı yeniden kazanmak için iki kat daha zor hale getirmek, örneğin 2010 yılında uygulanmıştır.
Engelli insanlar kalıcı sosyal emeklilik için başvurabilirler. Desteğin kapsamı çalışma kabiliyetine bağlıdır ve 40 yaşın altındaki insanlar, her türlü çalışmadan yoksun sayılmadıkça sosyal emeklilik maaşı alamazlar.
İşkolları
Tarım
Tarım bir zamanlar Danimarka'nın en önemli iş koluydu. Günümüzde, küçük bir ekonomik öneme sahiptir. 2016 yılında 62.000 kişi veya tüm çalışanların %2,5'i tarım ve bahçecilikte çalışmış, balıkçılıkta ise 2,000 kişi daha çalışmıştır. Kişi başına katma değer nispeten düşük olduğu için, ulusal katma değer payı biraz daha düşüktür. Tarım, ormancılık ve balıkçılıkta toplam brüt katma değer, Danimarka'daki toplam çıktıların %1.6'sına (2017'de) ulaşmıştır. Buna rağmen, Danimarka hala çeşitli tarımsal üretim türlerine ev sahipliği yapmaktadır. Hayvancılık içinde süt ve et sığırları, domuzlar, kümes hayvanları ve kürklü hayvanlar (başlıca vizon) bulunur - bunlar çoğunlukla ihracat için üretilen hayvanlardır. Sebze üretimi ile ilgili olarak, Danimarka lider bir çim, yonca ve bahçe tohumları üreticisidir. Tarım ve gıda işkolu, 2015 yılında toplam Danimarka emtia ihracatının %25'ini temsil etmiştir.
Danimarka toprak alanının %63'ü, 2017 yılında Kopenhag Üniversitesi'nden gelen bir rapora göre, dünyanın en yüksek payı olan bir değerde tarımsal üretim için kullanılmaktadır. Danimarka tarım endüstrisi tarihsel olarak serbest mülk ve aile mülkiyeti ile karakterizedir, ancak yapısal gelişim nedeniyle çiftlikler gittikçe daha az ve daha büyük hale gelmiştir. 2017'de çiftlik sayısı yaklaşık 35.000 idi ve bunun yaklaşık 10.000'i tam zamanlı çiftçilere aitti.
Hayvansal üretim
Daha az ve daha büyük çiftliklere yönelik eğilime, üretilen birim başına daha az kaynak kullanarak hayvansal üretimdeki bir artış da eşlik etmiştir.
Süt çiftçisinin sayısı ortalama 150 inek sürüsü ile yaklaşık 3.800'e düşmüştür. Süt kotası 1.142 tondur. Danimarkalı süt çiftçileri, Avrupa'daki en büyük ve en modern üreticiler arasında yer almaktadır. İneklerin yarısından fazlası yeni gevşek yuva sistemlerinde yaşar. Süt ürünleri ihracatı, Danimarka'daki toplam tarımsal ihracatın yüzde 20'sinden fazlasını oluşturmaktadır. 2011 yılında toplam sığır sayısı yaklaşık 1,5 milyondu. Bunlardan 565.000'i süt inekleri, 99.000'i emziren ineklerdir. Et sığırlarının yıllık kesimi 550.000 civarındadır.
100 yıldan fazla bir süredir domuz ve domuz eti üretimi Danimarka'da önemli bir gelir kaynağı olmuştur. Danimarka domuz endüstrisi, dünyanın en büyük domuz eti ihracatçıları arasında yer alan Danimarka için temel oluşturan üreme, kalite, gıda güvenliği, hayvan refahı ve izlenebilirlik gibi alanlarda dünya liderleri arasında olmasını sağlamaktadır. Üretimin yaklaşık yüzde 90'ı ihraç ediliyor. Bu, tarımsal ihracatın neredeyse yarısını ve Danimarka'nın toplam ihracatının yüzde 5'inden fazlasını oluşturmaktadır. Yaklaşık 4.200 çiftçi yılda 28 milyon domuz üretmektedir. Bunlardan 20,9 milyonu Danimarka'da kesilmektedir.
Endüstriyel ölçekte 1930'larda Danimarka'da başlamıştı. Danimarka şu anda dünyanın en büyük vizon kürkü üreticisidir ve 1,400 vizon çiftçisi 17.2 milyon vizonu besler ve her yıl en yüksek kalitede 14 milyon kürk üretir. Kopenhag Kürk Müzayedelerinde satılan derilerin yaklaşık yüzde 98'i ihraç edilmektedir. Kürk, Danimarka tarımının üçüncü en büyük ihracat maddesi olarak yıllık 7 milyar DKK'dan daha yüksek bir değere sahiptir. Çiftliklerin sayısı 1980'lerin sonunda 5.000'den fazla çiftlikle zirveye ulaşmış, ancak bireysel çiftlikler büyüdükçe bu sayı giderek azalmıştır. Danimarkalı vizon çiftçileri işlerinin sürdürülebilir olduğunu iddia etmekte, vizon atıkları gıda endüstrisini beslemekte ve ölü hayvanın tüm parçaları et, kemik unu ve biyoyakıt olarak kullanılmaktadır. Vizonun refahına özel bir dikkat gösterilmekte ve genel halk için düzenli "Açık Çiftlik" düzenlemeleri yapılmaktadır. Vizon gelişir, ancak Danimarka'ya özgü değildir ve istilacı bir tür olarak kabul edilir. şimdi Danimarka'da yaygındır ve yerel yaban hayatı, özellikle su kuşları için sorunlara neden olmaya devam etmektedir. Danimarka'da ayrıca az miktarda tilki, çinçilla ve tavşan kürkü üretimi de yapılmaktadır.
İki yüz uzman üretici, 2011'de 66 milyon kg olan Danimarka yumurta üretiminden sorumludur. Kesim için kullanılan tavuklar genellikle 40.000 piliç içeren birimlerde üretilmektedir. 2012 yılında 100 milyon tavuk kesilmiş, küçük üretimlerinde aynı yılda 13 milyon ördek, 1,4 milyon kaz ve 5,0 milyon hindi kesilmiştir.
Organik üretim
Organik tarım ve üretim, bu özel tarımsal yöntemin ilk resmî düzenlemelerinin yürürlüğe girdiği 1987'den bu yana Danimarka'da önemli ölçüde ve sürekli olarak artmıştır. 2017 yılında organik ürünlerin ihracatı, beş yıl önceki 2012 yılına göre %153 artarken, 2016 yılında %21 artarak 2.95 milyar DKK'ya ulaştı. Organik ürünlerin ithalatı her zaman ihracattan daha yüksek olmuş ve 2017 yılında 3.86 milyar Danimarka kronuna ulaşmıştır. Birkaç yıl süren durgunluktan sonra, ekili alanın %10'una yakını şimdi organik tarım için sınıflandırılmış ve süt ürünleri endüstrisi için 2017'den itibaren ekili alanların %13,6'sı ayrılmıştır.
Danimarka, dünyadaki organik ürünler için en yüksek perakende tüketim oranına sahiptir. 2017 yılında bu pay %13,3 oranla toplamda 12,1 milyar Danimarka kronu olarak gerçekleşmiştir.
Doğal kaynak çıkarımı
Danimarka, Kuzey Denizi'nde bazı petrol ve doğal gaz kaynaklarına sahiptir ve Esbjerg, petrol ve gaz endüstrisinin ana kentidir. Yine de son yıllarda üretim azalmıştır. 2006 yılında madencilik ve taşocakçılığı endüstrilerinde (brüt katma değer veya (Brüt katma değer) olarak ölçülen) üretim, Danimarka'nın toplam GVA'sının %4'ünden fazlasını oluştururken, 2017'de %1,2'ye ulaşmıştır.
İşkolu yüksek sermaye yoğundur, bu nedenle istihdamın payı çok daha düşüktür: 2016 yılında petrol ve gaz çıkarımı işkolunda yaklaşık 2.000 kişi ve çakıl ve taş çıkarımı konusunda 1.000 kişi veya Danimarka'da toplam istihdamın yaklaşık %0.1'i olarak pay alır.
Üretim
2017 yılında imalat sanayisindeki toplam üretim (brüt katma değer), Danimarka'daki toplam üretimin %14,4'ünü oluşturmuştur. 2016 yılında 325.000 kişi veya tüm çalışanların %12'sinden az bir kısmı üretimde (kamu hizmetleri, madencilik ve taşocakçılığı dâhil) çalışmıştır. Başlıca alt sektörler ilaç, makine ve gıda ürünleri imalatıdır.
Hizmet işkolu
2017 yılında, hizmet sektörlerindeki toplam çıktı (brüt katma değer), Danimarka'daki toplam üretimin %75.2'sini oluşturmuş ve tüm istihdam edilen kişilerin %79.9'u (2016) bu işkolunda çalışmıştır. Kamu yönetimi, eğitim ve sağlık hizmetleri dışında, ana hizmet alt endüstrileri ticaret ve ulaştırma hizmetleri ve iş hizmetleridir.
Ulaştırma
Danimarka, Kopenhag ile İsveç, Malmö arasında, (Øresund Köprüsü) ve Zealand ile arasında ( (Storebæltsforbindelsen)) karayolu ve demiryolu bağlantılarının inşa edilmesinde önemli yatırımlar yapılmıştır. , iki şehir arasında her iki ulusun da ortak limanı olarak kurulmuştur.
Ana demiryolu işletmecisi yolcu hizmetleri için (Danimarka Devlet Demiryolları) ve yük trenleri için DB Schenker Rail'dir.Demiryolu rayları tarafından yapılmaktadır. Kopenhag'da küçük bir metro sistemi, Kopenhag Metrosu ve daha büyük bir alan olan Kopenhag bölgesinde, geniş elektrikli bir banliyö demiryolu ağı olan vardır.
Özel araçlar giderek daha fazla ulaşım aracı olarak kullanılmaktadır. Yeni otomobiller kayıt vergisi (%85 ila %150) ve KDV (%25) ile vergilendirilir. Otoyol ağının büyüklüğü 1300 km'yi bulmaktadır.
Danimarka, rüzgâr enerjisi gibi değişken ve öngörülemeyen enerji kaynaklarının şebekeye bütünleştirilmesi açısından güçlü bir konumdadır. Danimarka'nın artık akıllı akü sistemleri (V2G, Vehicle-to-grid) ve şebeke eklentili elektrikli araçlara odaklanarak ulaşım sektöründe bunlardan yararlanmayı hedeflediği bilinen bir bilgidir.
Enerji
Danimarka, 1972'deki %99 fosil yakıt (%92 petrol (hepsi ithal) ve %7 kömür) ve %1 biyoyakıt olan enerji tüketimini, %73 fosil yakıt (%37 petrol (hepsi yerli), %18 kömür ve %18 doğal gaz (hepsi yerli)) ve 2015'te de %27 yenilenebilir enerji (büyük ölçüde biyoyakıt) olarak değiştirmiştir. Amaç, 2050 yılına kadar fosil yakıtlardan tamamen bağımsız olmaktır. Bu köklü değişim başlangıçta 1972'de Kuzey Denizi'nde Danimarka petrol ve doğal gaz rezervlerinin keşfinden ve 1973 Petrol Krizinden büyük ölçüde ilham almıştır. Bu yöneliş 1984'te, devletle yakın işbirliği içinde yerli sanayi tarafından geliştirilen Danimarka Kuzey Denizi petrol ve gaz alanlarının büyük üretimlere başladığı dev bir sıçrama yapmıştı. 1997'de Danimarka enerji bakımından kendi kendine yeterli hale gelmiş ve enerji sektöründen kaynaklanan toplam 1996 yılına kadar düşmeye başlamıştı. Rüzgâr enerjisinin toplam enerji tüketimine katkısı 1997 yılında %1'den 2015 yılında %5'e çıkmıştır.
2000 yılından bu yana, Danimarka gayri safi yurt içi hasılasını (GSYİH) arttırmış ve aynı zamanda enerji tüketimini azaltmıştır. 1972'den bu yana, GSYİH aynı dönemde iki katına çıkmasına rağmen, toplam enerji tüketimi %6 oranında azalmıştır. Danimarka, 2014 yılında dünyanın 6. en iyi (0.88 puan) sahip ülkesiydi. Danimarka, 1970'lerdeki petrol krizlerinden bu yana enerjinin dikkatli kullanımını teşvik etmek için nispeten yüksek bir enerji vergilendirmesine sahip olmuş ve Danimarka endüstrisi buna adapte olarak rekabet üstünlüğü kazanmıştır. Sözde "yeşil vergiler", kısmen diğer ülkelerden daha yüksek olduğu için değil, aynı zamanda "daha yeşil" davranışları teşvik etme yönteminden daha fazla hükûmet geliri toplamada bir araç olduğu için eleştirilmiştir.
Petrol | Akaryakıt | Doğal gaz | Kömür | Elektrik | |
---|---|---|---|---|---|
&KDV | 9.3 | 7.3 | 3.3 | 2.5 | 11.7 |
Danimarka, AB'de düşük elektrik maliyetlerine ( de dâhil olmak üzere) sahip olmakla birlikte, genel vergiler (2015 'te 11.7 milyar DKK), hane halkı için elektrik fiyatını Avrupa'nın en yüksek seviyesine getiriyor. 2015 yılı itibarıyla Danimarka'nın elektrikle ilgili çevre vergisi bulunmamaktadır.
Danimarka rüzgâr enerjisinde uzun bir süre liderdir ve Vestas ve Siemens rüzgâr türbinlerinin önde gelen ihracatçısıdır; Mayıs 2011'de Danimarka, gayri safi yurt içi hasılasının %3,1'ini yenilenebilir (temiz) enerji teknolojisi ve enerji verimliliğinden almakta bu da yaklaşık 6,5 milyar Euro (9,4 milyar $) değerine isabet etmektedir. Rüzgâr enerjisi gibi değişken ve öngörülemeyen enerji kaynaklarını şebekeye eklemlemiştir. Rüzgâr, 2017'de Danimarka'nın toplam elektrik tüketiminin %43'üne eşdeğer enerji üretmiştir. Toplam enerji üretiminin payı daha küçüktür: 2015 yılında, rüzgâr toplam Danimarka enerji üretiminin %5'ini oluşturmuştur.
, elektrik ve doğal gaz alanında Danimarka'nın ulusal iletim sistemi işletmenidir. Batı Danimarka ve Doğu Danimarka'nın elektrik şebekeleri, 600 MW'lık Büyük Bantlı Güç Bağlantısının devreye girdiği 2010 yılına kadar birbirine bağlı değildi. Kojenerasyon tesisleri, genellikle 1,6 milyon haneye hizmet veren bölgesel ısıtma sistemiyle Danimarka'da bir ölçüttür.
Atık enerji yakma tesisleri çoğunlukla ısıtma ve sıcak su üretir. Glostrup Belediyesi'ndeki , 80.000 haneye elektrik sağlayan ve 63.000 hanede (2016) tüketime eşdeğer ısıtma sağlayan bir kojenerasyon tesisi olarak Danimarka'nın en büyük yakma fırınını işletmektedir. Amager Bakke, inşa edilen yeni bir yakma fırını örneğidir.
Grönland ve Faroe Adaları
Danimarka'ya ek olarak, Danimarka Krallığı Kuzey Atlantik Okyanusu'ndaki iki özerk kurucu ülkeden oluşur: Grönland ve Faroe Adaları. Her ikisi de Danimarka kronunu para birimi olarak kullanmakta, ancak ayrı ulusal hesaplara sahip ayrı ekonomiler oluşturmaktadır. Her iki ülke de, Danimarka’dan; Grönland'ın GSYİH’sının yaklaşık %25’ini ve Faroe Adaları'nın GSYİH’sının %11’ini oluşturan yıllık bir mali destek almaktadır. Her iki ülke için de balıkçılık endüstrisi önemli bir ekonomik etkinliktir.
Ne Grönland ne de Faroe Adaları Avrupa Birliği üyesidir. Grönland 1986'da Avrupa Ekonomik Topluluğunu terk etmiş ve Faroe Adaları, Danimarka'nın AET'ye katıldığı 1973 yılında üyeliği reddetmiştir.
Veri
Aşağıdaki tablo 1980-2017 yılları arası temel ekonomik verileri göstermektedir. %2'nin altındaki enflasyon yeşil renkle gösterilmiştir.
Yıl | GSYİH (Milyar ABD Doları SAGP) | Kişi başına GSYİH (ABD Doları cinsinden SAGP) | GSYİH artışı (reel) | Enflasyon oranı (Yüzde olarak) | İşsizlik (Yüzde olarak) | Devlet borcu (GSYİH'nın %'si olarak) |
---|---|---|---|---|---|---|
1980 | 58.9 | 11,504 | %−0.5 | ▲%11.3 | %5.3 | n/a |
1981 | 64.0 | 12,491 | %−0.7 | ▲%11.7 | ▲%7.1 | n/a |
1982 | 70.5 | 13,766 | %3.7 | ▲%10.1 | ▲%7.6 | n/a |
1983 | 75.2 | 14,689 | %2.6 | ▲%6.8 | ▼%8.4 | n/a |
1984 | 81.1 | 15,858 | %4.2 | ▲%6.3 | ▼%7.9 | n/a |
1985 | 87.0 | 17,025 | %4.0 | ▲%4.7 | ▼%6.6 | n/a |
1986 | 93.1 | 18,200 | %4.9 | ▲%3.7 | ▼%5.0 | n/a |
1987 | 95.7 | 18,681 | %0.3 | ▲%4.0 | ▲%5.0 | n/a |
1988 | 99.1 | 19,317 | %0.0 | ▲%4.5 | ▲%5.7 | n/a |
1989 | 103.6 | 20,194 | %0.6 | ▲%4.8 | ▲%6.8 | n/a |
1990 | 109.0 | 21,227 | %1.5 | ▲%2.6 | ▲%7.2 | n/a |
1991 | 114.2 | 22,192 | %1.4 | ▲%2.4 | ▲%7.9 | n/a |
1992 | 119.1 | 23,072 | %2.0 | ▲%2.1 | ▲%8.6 | 66.8 |
1993 | 121.9 | 23,538 | %0.0 | %1.2 | ▲%9.5 | ▲%78.6 |
1994 | 131.2 | 25,242 | %5.3 | %2.0 | ▼%7.7 | ▼%75.2 |
1995 | 138.0 | %26,452 | %3.0 | ▲%2.0 | ▼%6.8 | ▼%71.4 |
1996 | 144.6 | 27,531 | %2.9 | ▲2.2 | ▼%6.3 | ▼%68.3 |
1997 | 151.8 | 28,783 | %3.3 | ▲%2.2 | ▼%5.2 | ▼%64.3 |
1998 | 156.9 | 29,629 | %2.2 | %1.8 | ▼%4.9 | ▼%60.3 |
1999 | 164.0 | 30,860 | %2.9 | ▲%2.5 | ▲%5.1 | ▼%56.8 |
2000 | 174.0 | 32,645 | %3.7 | ▲%2.9 | ▼%4.3 | ▼%52.4 |
2001 | 179.4 | 33,543 | %0.8 | ▲%2.4 | ▲%4.5 | ▼%48.5 |
2002 | 183.0 | 34,095 | %0.5 | ▲%2.4 | ▲%4.6 | ▲%49.1 |
2003 | 187.4 | 34,811 | %0.4 | ▲%2.1 | ▲%5.4 | ▼%46.2 |
2004 | 197.7 | 36,627 | %2.7 | %1.1 | ▲%5.5 | ▼%44.2 |
2005 | 208.8 | 38,592 | %2.3 | %1.8 | ▼%4.8 | ▼%37.4 |
2006 | 223.7 | 41,211 | %3.9 | %1.9 | ▼%3.9 | ▼%31.5 |
2007 | 231.7 | 42,538 | %0.9 | %1.7 | ▼%3.8 | ▼%27.3 |
2008 | 235.0 | 42,924 | %−0.5 | ▲%3.4 | ▼%3.5 | ▲%33.3 |
2009 | 225.2 | 40,863 | %−4.9 | %1.3 | ▲%6.0 | ▲%40.2 |
2010 | 232.2 | 41,958 | %1.9 | ▲%2.3 | ▲%7.5 | ▲%42.6 |
2011 | 240.2 | 43,194 | %1.3 | ▲%2.8 | ▲%7.6 | ▲%46.1 |
2012 | 245.2 | 43,933 | %0.2 | ▲%2.4 | ▼%7.5 | ▼%44.9 |
2013 | 251.5 | 44,882 | %0.9 | %0.8 | ▼%7.0 | ▼%44.0 |
2014 | 260.1 | 46,223 | %1.6 | %0.6 | ▼%6.5 | ▼%43.9 |
2015 | 267.2 | 47,202 | %1.6 | %0.5 | ▼%6.2 | ▼%39.6 |
2016 | 275.9 | 48,338 | %2.0 | %0.3 | %6.2 | ▼%37.8 |
2017 | 286.8 | 49,883 | %2.1 | %1.1 | ▼%5.8 | ▼%36.4 |
Büyük şirketler
Danimarka teşvik etmekte ve birçok çok uluslu şirkete ev sahipliği yapmaktadır. En büyüklerin çoğu, çeşitli alanlarda işler - bazen araştırma etkinlikleri - ile disiplinler arası çalışır. En kayda değer şirketler şunlardır:
- Tarım ticareti
- Arla Foods (mandıra)
- (DLG) (tarımsal kümes (Danca a.m.b.a.). Ana odak noktası tarımsal arz ve ticarettir)
- (et ürünleri)
- Bankacılık
- Danske Bank (ticarî bankacılık ve ipotekli borç verme)
- Nordea
- Giyim ve kıyafet
- (ayakkabı ve üreticisi ve perakendecisi)
- Bestseller
- İnşaat
- (global çimento ve mineral endüstrilerine ekipman ve hizmet tedarikçisi)
- ( alanında 28 ülkede üretim yapan üretici)
- (pencereler ve 'a ait üretim kısmı)
- Enerji teknolojisi
- Vestas (rüzgâr türbinleri)
- (rüzgâr türbinleri)
- Danfoss (iklimlendirme sistemleri ve enerji)
- (dünyanın en büyük pompa üreticisi)
- ( ve , sahibi 'a )
- Yiyecek ve içecek
- Carlsberg (bira üreticisi)
- A/S (Danimarka ve İngiltere'de dondurulmuş gıda üretimi, için)
- (Gıda katkı maddeleri ve enzimler)
- (enzimler, biyoteknoloji ve ilaç tedarikçisi)
En büyük gıda üreticilerinin birçoğu biyoteknoloji ve araştırma ile de ilgilenmektedir. Farmasötik ve biyoteknoloji sektörüne adanmış tanınmış şirketler:
- Novo Nordisk
- (Hollister Inc. iştiraki )
- Perakende
- (perakende ticaret)
- , (Eskiden 2013 yılına kadar FDB olarak bilinen çok sektörlü 'nın bir parçası)
- Ulaştırma
- (Maersk — holding: deniz taşımacılığı)
- (holding şirketi: deniz taşımacılığı, ticaret)
- Çeşitli
- (tesis servisleri)
- (dünyanın en büyük kürk derisi açık artırma şirketi), ve dünya çapında, 'den faydalanan bir endüstri için çok çeşitli hayvanlardan kürk üretimi ve satışı.
- temsil eden
- Lego (oyuncak), 2014 itibarıyla dünyanın en büyük oyuncak üreticisi (1. Yarı 2015:$2.1 milyar (Mattel:$1.9 milyar)).
- (hi-fi cihazlar)
Kooperatifler
Danimarka, kooperatif üretimi ve ticareti konusunda büyük çaplı bir geleneğe sahiptir. Günümüzde en önemli kooperatif toplulukları, (DLG), süt üreticisi Arla Foods ve perakende kooperatif 'ın tarımsal kümeslerini içermektedir. Coop Danmark, 1896'da "Fællesforeningen for Danmarks Brugsforeninger" (FDB) olarak başladı ve şu anda Danimarka'da 2017'den beri yaklaşık 1.4 milyon üyeye sahiptir. Aynı yıl 1.7 milyon üyesi olan daha büyük çok kesimli kooperatif 'nın bir parçası haline gelmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d "Report for Selected Countries and Subjects" [Seçili Ülkeler ve Konular İçin Rapor]. IMF. 1 Şubat 2017. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "Real Growth Rate" [Reel Büyüme Hızı]. The World Factbook — Central Intelligence Agency. 1 Kasım 2017. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ a b c d e [Tablo NABP10: 1-2.1.1 İşlem, endüstri ve fiyat birimine göre üretim, BVT ve gelir üretimi (10a3 gruplama)]. StatBank Denmark, statistikbanken.dk. 1 Kasım 2018. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ a b c [Tablo PRIS112: Ana Şekillere Göre Tüketici Fiyat Endeksi (2015=100)]. StatBank Denmark,. 25 Kasım 2018. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "Population below poverty line" [Fakirlik sınırının altındaki nüfus] (İngilizce). CIA. 1 Kasım 2011. 12 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "Distribution of family income - Gini index" [Aile gelirinin dağılımı - Gini endeksi] (İngilizce). CIA. 30 Kasım 2016. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ [AKU105: Mevsimsel uyum sonrası işgücü piyasası ilişkileri, istihdam durumu, yaş ve cinsiyet]. Danmarks Statistik, statistikbanken.dk. 2018. 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ a b c d e f [Çizelge RAS300: Endüstriye göre çalışanlar (Kasım sonu) (DB07), sosyoekonomik durum, yaş ve cinsiyet]. StatBank Denmark, statistikbanken.dk. 1 Kasım 2018. 28 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
- ^ "Distribution of family income - Gini index" [Hane gelirinin dağılımı - Gini dizini] (İngilizce). CIA. 1 Kasım 2017. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "Befolkningens Løn - Sammenfatning" [Nüfusun maaşı - Özet] (PDF) (Danca). Danmarks Statistik, dst.dk. 1 Aralık 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ekim 2015.
- ^ "Ease of Doing Business in Denmark" [Danimarka'da İş Yapma Kolaylığı] (İngilizce). Doingbusiness.org. 1 Kasım 2018. 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2019.
- ^ "The World Factbook". CIA. 1 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "Export Partners of Denmark" [Danimarka'nın İhracat Ortakları]. CIA World Factbook. 2017. 6 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "The World Factbook". CIA. 15 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "Import Partners of Denmark" [Danimarka İthalat Ortakları]. CIA World Factbook. 2017. 19 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "Debt - external" [Borç - dış]. The World Factbook. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ a b "Net international investment position - quarterly data, % of GDP" [Net uluslararası yatırım pozisyonu - üç aylık veriler, GSYİH'nın %'si.]. Eurostat. 24 Ekim 2018. 26 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
- ^ a b [Üç aylık kamu hesapları 4.Ç 2017: Kamu mali net borcunda düşüş devam etti. Danimarka İstatistiklerinden haberler No. 126] (Danca). 23 Mart 2018. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2018.
- ^ "Public Debt" [Kamu Borcu]. The World Factbook. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ a b "Danish budget" [Dan bütçesi]. The World Factbook. 6 Kasım 2017. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ [Danimarka'nın gelişmekte olan ülkelere ikili yardımı ana kategorilere ayrıldı]. Danida OpenAid, openaid.um.dk. Danimarka Dışişleri Bakanlığı. 12 Mart 2018. 29 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ "Sovereigns rating list" [Egemenlerin derecelendirme listesi]. Standard & Poor's. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2011.
- ^ Monaghan, A. (15 Ekim 2014). "The AAA-rated club: which countries still make the grade?" [AAA dereceli kulüp: Hangi ülkeler hala not veriyor?]. The Guardian. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2018.
- ^ "Scope affirms Denmark's credit rating at AAA with Stable Outlook" [Scope, Danimarka'nın AAA'daki kredi notunu istikrârlı bir görünümle onaylıyor]. Scope Ratings. 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2018.
- ^ "International Reserves and Foreign Currency Liquidity - DENMARK" [Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi - DANİMARKA]. Uluslararası Para Fonu. 29 Nisan 2016. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2018.
- ^ a b "Gross national income per capita 2017, Atlas method and PPP" [Kişi başına düşen gayri safi ulusal gelir 2017, Atlas yöntemi ve SAGP] (PDF). Dünya Kalkınma Göstergeleri veritabanı, Dünya Bankası. 21 Eylül 2018. 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ a b [Danimarka Ekonomi Konseyi: Danimarka Ekonomisi, 2016 Sonbahar. (İngilizce Özet)]. De Økonomiske Råd. 7 Şubat 2017. ss. 335f. 28 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019.
- ^ a b [Gini eşdeğer harcanabilir gelir katsayısı - EU-SILC anketi] (İngilizce). Eurostat, appsso.eurostat.ec.europa.eu. 20 Kasım 2018. 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ "Harmonised unemployment rate by gender" [Cinsiyete göre uyumlaştırılmış işsizlik oranı]. Eurostat. 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2018.
- ^ [Danimarka'da Asgari Ücret - Sıkça Sorulan Sorular]. WageIndicator.org. WageIndicator Foundation (University of Amsterdam). 3 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
- ^ a b c Whaples, Robert (6 Ekim 2006). [Ingrid Henriksen: Danimarka'nın Ekonomi Tarihi]. EH.Net Encyclopedia. 19 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "Steen Busck: Udenrigshandel før 1848" [Steen Busck: 1848 öncesi dış ticaret.] (Danca). danmarkshistorien.dk, Aarhus University. 6 Temmuz 2012. 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ [M.Ö. 650-1020 - Para sisteminin kurulması] (Danca). Danimarka Ulusal Bankası. 14 Haziran 2016. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ Bejder, Peter; Kristensen, Benjamin (2 Kasım 2015). "Merkantilisme og danske tropekolonier, ca. 1600-1917" [Merkantilizm ve Danimarka tropik kolonileri, yaklaşık 1600-1917] (Danca). danmarkshistorien.dk, Aarhus University. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ Petersen, Erik Strange (2009). "Det unge demokrati, 1848-1901: Fremstillingserhverv og industrialisering" [Genç demokrasi 1848-1901: Üretim endüstrisi ve sanayileşme] (Danca). danmarkshistorien.dk, Aarhus University. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2017.
- ^ Johansen, H.C. (2005). Gyldendal og Politikens Danmarkshistorie [Gyldendal ve Danimarka Politika Tarihi] (Danca). 17. Gyldendal og Politikens Forlag. s. 157.
- ^ Isaksen, Jacob; Mikkelsen, Uffe; Nellemann, Peter Beck (2012). [Danimarka ve Almanya'da işgücü piyasası reformları. Parasal Değerlendirme, 3. Çeyrek 2012, Bölüm 1] (Danca). Nationalbanken. 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ [Mali sürdürülebilirlik. Ekonomi Konseyi Başkanlığı III. Bölüm: Danimarka Ekonomisi, Sonbahar 2016] (Danca). De Økonomiske Råds Sekretariat. 2016. s. 146. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ a b [Ekonomi ve Çevre 2017 (İngilizce Özet)]. Danish Economic Council. 24 Ekim 2018. s. 341. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
- ^ Søby, Thomas; El Kahttoti, Brahim; Nielsen, Simon Lilja; Munk, Jens Dissing (6 Kasım 2017). "Danskernes pensionsformue er massiv" [Danimarkalıların emeklilik serveti çok büyük.] (PDF) (Danca). Dansk Metal. 6 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ [Hanehalkı serveti ve borcu]. Nationalbanken. 21 Şubat 2014. 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ [Danimarka'da gelir gelişimi ve dağıtımı 1983-2005]. Danimarka Maliye Bakanlığı. 31 Ocak 2008. 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2018.
- ^ [StatBank Danimarka, Tablo IFOR41: gösterge ve belediye tarafından eşitlenmiş harcanabilir gelir eşitsizlik göstergeleri.]. Danmarks Statistik, Statistikbanken. 1 Ocak 2018. 17 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ "Country Comparison :: Distribution of family income - Gini index" [Ülke Karşılaştırmaları :: Hane gelirinin dağılımı - Gini dizini.]. The World Factbook (İngilizce). CIA. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ [Esnek güvence]. star.dk. Danimarka İşgücü Piyasası ve İşe Alım Ajansı. 24 Ekim 2018. 24 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019.
- ^ "LFS by sex and age - indicators : Labour force participation rate" [Cinsiyet ve yaşa göre LFS - göstergeler: İşgücüne katılım oranı]. OECD istatistikleri, stats.oecd.org. 15 Mayıs 2017. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019.
- ^ "Eurostat Employment and Unemployment Database, Table une_rt_a. Unemployment by sex and age - annual average" [Eurostat İstihdam ve İşsizlik Veritabanı, Tablo une_rt_a. Cinsiyet ve yaşa göre işsizlik - yıllık ortalama] (İngilizce). 31 Ekim 2018. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019.
- ^ [Çizelge NAN1: Fiyat birimi, işlem ve zamana göre talep ve arz] (İngilizce). Danmarks Statistik, statistikbanken.dk. 1 Ocak 2018. 17 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2018.
- ^ ["2017 Personel devir hızı: Birkaç değişim işi - özellikle hizmet sektöründe".]. Danimarka Sanayi Konfederasyonu, di.dk. 18 Haziran 2018. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ Steensgaard, Nikolai (16 Mayıs 2012). [Sık iş değişiklikleri milyarlara mâl oluyor] (Danca). Berlingske Media, berlingske.dk. 6 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019.
- ^ [Çizelge NAN1: İşlem ve fiyat birimi ile tedarik bilançosu, gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH), ekonomik büyüme, istihdam vb.] (Danca). Danmarks Statistik, statistikbanken.dk. 1 Kasım 2018. 17 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
- ^ [İthalat ve ihracat için toplam dış ticaret, SITC merkezi ve ülkesi] (Danca). Danmarks Statistik, statistikbanken.dk. 1 Kasım 2018. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
- ^ [Çizelge UHTP: Uluslararası hizmet ticareti, çeyrek dönemlik ithalat ve ihracat, ürün ve zamana göre.] (Danca). Danmarks Statistik, statistikbanken.dk. 1 Kasım 2018. 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
- ^ [Çizelge UHV2: İthalat ve ihracatla birlikte toplam dış ticaret, mevsimsellikten arındırılmış ve ülke temelinde] (Danca). StatBank Denmark,. 1 Kasım 2018. 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018.
- ^ [Danimarka madeni paralarının tarihi] (İngilizce). Danmarks Nationalbank. 22 Mart 2012. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2012.
- ^ Johansen, P. U.; Trier, M. (2012). Danmarks økonomi siden 1980 - en oversigt [1980'den beri Danimarka ekonomisi - genel bakış] (Danca). Handelshøjskolens forlag. s. 144.
- ^ ["Hayır" tarafının nedeni biraz küçüldü.] (PDF) (Danca). Danske Bank. 24 Mart 2014. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2018.
- ^ a b London, Charles Duxbury in Stockholm And Josie Cox in (30 Ocak 2015). "Denmark Suspends Bond Issuance to Protect Krone's Peg" [Danimarka, Kron'un Sabitliğini Korumak İçin Tahvil İhracını Askıya Aldı]. Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. 1 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2016.
- ^ [Resmî faiz oranları.] (İngilizce). Danmarks Nationalbank. 8 Ocak 2016. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2018.
- ^ a b "Denmark" [Danimarka] (PDF). Denmark OECD Journal on Budgeting. Cilt 2015/2. OECD. 2016. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ [Danimarka Ekonomi Konseyi: Danimarka Ekonomisi, Bahar 2017. (İngilizce özet)]. 2017. s. 297. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ . Danimarka Ekonomi Konseyleri. 1 Ocak 2018. 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2018.
- ^ [Genel devlet mal varlığı (gösterge)]. OECD. 2018. doi:10.1787/325ddad1-en. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2018.
- ^ [Tablo EDP3: Danimarka'nın EMU-borcu ve işleve göre EMU açığı (GSYİH'nın %'si)] (İngilizce). StatBank Denmark, statistikbanken.dk. 1 Kasım 2018. 17 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2018.
- ^ a b [Tablo EDP2: AB ülkeleri, ülkelere göre kamu maliyesi ve işlevi (GSYİH'nın %'si)]. StatBank Denmark,. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2018.
- ^ a b [Danimarka Yakınsama Programı 2018]. Danimarka Maliye Bakanlığı. 2 Ağustos 2014. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2018.
- ^ [Danimarka Ekonomi Konseyi: Danimarka Ekonomisi, Bahar 2018 (İngilizce özet)]. 2018. s. 242. 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2019.
- ^ a b [SKTRYK: Ulusal hesap gruplarına göre vergi düzeyi]. StatBank Denmark. 1 Eylül 2018. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2018.
- ^ "OECD Revenue Statistics 2018 - Denmark" [2018 OECD Gelir İstatistikleri - Danimarka] (PDF). 1 Aralık 2018. 23 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Aralık 2018.
- ^ [Tüm vergi mükellefleri için marjinal vergi] (İngilizce). Danish Ministry of Taxation. 8 Nisan 2016. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2018.
- ^ Kleven, Henrik Jacobsen (2014). ""How Can Scandinavians Tax So Much?"" ["İskandinavlar Nasıl Bu Kadar Vergi Verebilir?"]. Journal of Economic Perspectives, 28(4). ss. 77-98. doi:10.1257/jep.28.4.77. 25 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mart 2020.
- ^ [A-kasse nedir?]. akasse.com (Danca). CA a-kasse. 16 Mart 2011. 3 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2015.
- ^ [Asli İşsizlik Sigortası Fonu Tanıtımı]. Magistrenes A-kasse (MA). 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2015.
- ^ . a-kasse.com (Danca). CA a-kasse. 21 Mart 2011. 26 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2015.
- ^ [Belediyeden ekonomik katkı]. Borger.dk (Danca). Danimarka Devleti, Yerel Yönetimler Birliği ve Danimarka Bölgeleri. 1 Ocak 2015. 23 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2015.
- ^ [Nakit hastalık parası (Hastalar için sosyal faydalar)] (Danca). İstihdam Bakanlığı. 1 Ocak 2015. 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015.
- ^ [İşsizlik parası reformu hakkında genel bilgi edinin] (Danca). AK-Samvirket. 13 Mart 2013. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. "AK-Samvirket", Danimarka işsizlik fonlarının bir şemsiye örgütüdür.
- ^ [Erken emeklilik]. 1 Ocak 2018. 18 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2018.
- ^ [Danimarka ne ihraç ediyor? (2015)]. The Observatory of Economic Complexity (İngilizce). MIT Media Atlas. 1 Ocak 2015. 7 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2018.
- ^ Udviklingen af landbrugslandet gennem seks årtier fra 1954 til 2025, Miljø- og Fødevareudvalget 2016-17 MOF Alm.del Bilag 230, [1954'ten 2025'e kadar altı yıl boyunca tarım ülkesinin gelişimi, Çevre ve Gıda Komitesi 2016-17 Maliye Bakanlığı Alm.del, Ek bölüm 230] (PDF) (Danca). Folketinget.dk. 2017. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ [Tablo BDF11: Alan, birim, çiftlik ve alan türüne göre işletmeler]. StatBank Denmark, statistikbanken.dk. 1 Kasım 2018. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ [Danimarka'daki 10.000'den az sayıda tam zamanlı çiftlik] (Danca). Landbrugsmedierne, landbrugsavisen.dk. 12 Temmuz 2017. 20 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ a b [Vizon] (Danca). Landbrug & Fødevarer. 1 Ocak 2016. 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016. "Langbrug & Fødevarer", Danimarka tarım ve gıda endüstrisi için en büyük ilgi kurumudur.
- ^ a b [Danimarka vizon yetiştiricileri] (Danca). Danske Minkavlere. 1 Ocak 2016. 15 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016. "Danske Minkavlere", Danimarka vizon yetiştiriciliği endüstrisinin ticari organizasyonudur.
- ^ (Danca). naturstyrelsen.dk. 1 Ocak 2016. 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2016.
- ^ . Statistics Denmark, dst.dk. 1 Ocak 2016. 13 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2019.
- ^ [Çizelge NABP69: 1-2.1.1 İşlem, endüstri ve fiyat birimine göre üretim, BVT ve gelir üretimi (69 gruplandırma)] (Danca). StatBank Denmark,. 1 Kasım 2018. 28 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ "Virksomheden" [İşletme]. dsb.dk (Danca). DSB. 1 Aralık 2016. 4 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2016.
- ^ [Tablo VEJ11: Bölge ve yol türüne göre 1 Ocak itibarıyla yollar] (Danca). StatBank Denmark,. 1 Kasım 2018. 29 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ . Danimarka İklim Konsorsiyumu, energymap.dk. 1 Haziran 2012. 9 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2012.
- ^ Lambert, Fred (19 Nisan 2017). [Danimarka, neredeyse hiç satışı olmayan bir yıldan sonra elektrikli araç pazarını teşviklerle yeniden başlatacak] (İngilizce). Electrek, electrek.co. 7 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2019.
- ^ [Enerji dönüşümü 2050: 1972] (Danca). Danimarka Enerji Ajansı. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ [Enerji dönüşümü 2050: 1984] (Danca). Danimarka Enerji Ajansı. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ Bu bağlamda, "kendi kendine yeterli" söylemi, ulusal enerji üretiminin joule cinsinden enerji tüketimine eşit olduğu anlamına gelir.
- ^ [1997] (Danca). Danimarka Enerji Ajansı. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ a b c [Enerji dönüşümü 2050: 2015] (Danca). Danimarka Enerji Ajansı. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ Tengvad, Rasmus (30 Ocak 2015). [Danimarka'nın enerji tüketimi rekor seviyede] (Danca). Dansk Energi, danskenergi.dk. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ . 1 Ocak 2014. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2016.
- ^ "Grønne afgifter gavner konkurrenceevne" [Yeşil vergiler rekabet avantajı sağlıyor] (Danca). Dagbladet Information, information.dk/telegram. 12 Aralık 2011. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
Danimarka iklim avantajına sahiptir, çünkü şirketler yüksek enerji vergileri nedeniyle tüketimi değiştirdi. (Danmark har et klimaforspring, fordi virksomheder har omstillet forbrug på grund af høje energiafgifter.)
- ^ Nielsen, Jørgen Steen (19 Ocak 2013). "Dansk Industri til angreb på regeringens grønne afgifter" [Danimarka Endüstrisi hükûmetin yeşil vergilerine saldırdı] (Danca). Dagbladet Information, information.dk. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
Eleştirilere göre enerji vergileri çok yüksek hale geldi ve rekabet gücünü zayıflattı. Enerji sektörü sözcüsü, DI (Dansk Industri), vergi artışlarının emek üzerindeki vergi yardımını finanse etmenin yolu olduğunu unutuyor. Devlet kasasını doldurmak için çevre sebeplerinin ötesine geçen bir vergi sistemimiz var. (Energiafgifterne er blevet for høje og undergraver konkurrenceevnen, lyder kritikken. DI glemmer vist, at afgiftsstigninger var måden at finansiere lettelser i skatten på arbejde, siger energisektor-talsmand. idag er vi imidlertid endt med et afgiftssystem, der går ud over den rent miljømæssige begrundelse og også er blevet en måde at fylde statskassen op.)
- ^ Kristensen, Kim (13 Kasım 2013). "EL: Grønne afgifter spænder ben for grøn omstilling" [EL: Yeşil vergiler yeşil dönüşüm ayaklarını kapsar]. Dagbladet Information, information.dk/indland. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
Tek listeye göre, devlet hazinesi yeşil vergilere o kadar bağımlıdır ki, genellikle yeşil dönüşümü yavaşlatır. Parti bu bağımlılığın nasıl kırılabileceğini görmek istiyor. Geniş destek ile bir öneri. Ancak gerçekte, okulların, hastanelerin ve polislerin ücretini ödemelerine yardımcı oluyor. (Ifølge Enhedslisten er statskassen så afhængig af grønne afgifter, at det ofte bremser grøn omstilling. Partiet vil have undersøgt, hvordan den afhængighed kan brydes. Et forslag, der får bred opbakning. Men i virkeligheden er de også med til at betale for skoler, sygehuse og politi)
- ^ a b [Masraflar - Vergiler ve KDV'den gelirler, 2009-2016] (Danca). Danimarka Vergilendirme Bakanlığı. 2015. 25 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ [İşletmeler için ulusal elektrik fiyat istatistiklerinin iyileştirilmesi] (PDF). Danimarka Enerji Ajansı. s. 7. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "Electricity prices for household consumers (taxes included), first half 2018 (EUR per kWh)" [Hane halkı elektrik fiyatları (vergiler dâhil), ilk yarı 2018 (kWh başına EUR)]. Eurostat. 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.
- ^ [ENERJİ FİYATLARI VE VERGİ, ÜLKE NOTLARI, 3. Çeyrek 2015] (PDF) (İngilizce). Uluslararası Enerji Ajansı. 2015. ss. 26-27. 28 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ [Danimarka GSYİH Başına En Çok Temiz Yatırımı Yaptı]. yourolivebranch.org. 1 Ocak 2012. 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2012.
- ^ "Denmark breaks its own world record in wind energy" [Danimarka rüzgâr enerjisinde kendi dünya rekorunu kırıyor]. EurActiv - EU News & policy debates, across languages. 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "2017 var rekordår for dansk vindenergi" [2017, Danimarka rüzgâr enerjisi için rekor bir yıl oldu]. Ingeniøren, ing.dk. 3 Ocak 2018. 28 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
- ^ "Greenland Economy - overview" [Grönland Ekonomisi - Genel bakış]. The World Factbook. CIA. 1 Ocak 2018. 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2018.
- ^ "Faroe Islands Economy - overview" [Faroe Adaları Ekonomisi - Genel bakış]. The World Factbook. CIA. 1 Ocak 2018. 6 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2018.
- ^ [Faroe Adaları ve Avrupa Birliği]. government.fo. Faroe Adaları Hükümeti. 1 Ocak 2017. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ [Grönland'ın AB ile ilişkisi nedir?]. english.eu.dk. Danimarka Parlamentosu AB Bilgi Merkezi. 1 Ocak 2017. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ "Report for Selected Countries and Subjects" [Seçili Ülkeler ve Konular İçin Rapor]. imf.org (İngilizce). IMF. 17 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2018.
- ^ "Coop Danmark A/S company profile". Hoovers, hoovers.com. 1 Nisan 2017. 15 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2017.
Dış bağlantılar
- Statistics Denmark 11 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Danmarks Nationalbank 25 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Danimarka merkez bankası
- OECD Danimarka ülke web sitesi 21 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ve OECD Danimarka Ekonomik Araştırması 6 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kamu İşleri Bürosu, ABD Dışişleri Bakanlığı, Danimarka için ülkeye genel bakış 2 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dünya Bankası Danimarka Ticaret İstatistikleri Özeti 6 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Danimarkalı İşverenler Konfederasyonu: Dansk Arbejdsgiver 16 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Danimarka Sendikalar Konfederasyonu:
- Danimarka Hükûmet Araştırmaları Enstitüsü
- De økonomiske Råds sekretariat: Danimarka Ekonomik Konseyleri Sekretaryası 17 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Alternatif Sosyal Analiz Merkezi
- Danimarka'nın İlk 1000 Şirketi
- The World Factbook: Ekonomi:: Danimarka 18 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Danimarka ekonomisi rahat yasam olcunlerine yuksek duzeyde devlet hizmetleri ve aktarimlari ve dis ticarete yuksek bagimliliga sahip cagdas bir piyasa ekonomisidir Ekonomiye tum islerin 80 ini saglayan hakimdir oysa tum calisanlarin yaklasik 11 i uretim ve 2 si ise tarimda calismaktadir Kisi basina dusen nominal gayri safi milli gelir 2017 yilinda 55 220 dolarla dunyanin en yuksek onuncu nominal GSMG si idi Satin alma gucunde kisi basina dusen milli gelir 52 390 ABD dolari veya dunya capinda en yuksek 16 ekonomi olarak duzelmeye ugradi Gelir dagilimi goreceli olarak esittir ancak hem brut gelirlerde daha buyuk bir dagilim hem de cesitli ekonomik politika onlemleri nedeniyle ancak son on yilda esitsizlik biraz artmistir 2017 de Danimarka 28 Avrupa Birligi ulkesi icinde yedinci en dusuk Gini katsayisina ekonomik esitsizlik olcusu sahipti 5 789 957 kisilik nufusu 1 Temmuz 2018 itibariyla ile Danimarka nominal gayri safi yurt ici hasila GSYIH ile olculendirildiginde dunyanin 39 en buyuk ulusal ekonomisine ve satin alma gucu paritesi PPP Purchasing power parity ile olculendirildiginde dunyanin 60 en buyuk ulusal ekonomisine sahiptir Danimarka ekonomisiKopenhagPara birimiDanimarka kronu DKK kr 0 15 USDMali yiltakvim yiliTicaret organizasyonlariAB OSCE WTO OECD ve digerleriIstatistiklerGSYIH 450 milyar nominal 530 milyar SAGP 0 29 trilyon 2017 SAGP GSYIH buyume 2 1 2017 Kisi basi GSYIH 56 000 2017 nominal 50 000 2017 SAGP Sektorel GSYIH dagilimitarim 1 6 madencilik ve tasocakciligi 1 2 sanayi 14 4 kamu hizmetleri ve insaat 7 7 hizmetler 75 2 2017 Enflasyon TUFE 1 1 2017 Yoksulluk siniri altindaki nufus 13 4 2011 tahm Gini katsayisi29 0 2016 Isgucu3 0 milyon Eylul 2018 Sektorel isgucu dagilimitarim 2 4 madencilik ve tasocakciligi 0 1 sanayi 10 7 kamu hizmetleri ve insaat 6 7 hizmetler 79 9 2017 Issizlik 5 8 2017 Ortalama gayrisafi maas463 000 DKK 62 000 73 000 yillik 2015 292 000 DKK 39 000 46 000 yillik 2015 Is yapilma kolayligi siralamasi3 2019 Dis ticaretIhracat 113 2 milyar 2017 Ihrac mallariListe makine ve aletler et ve et urunleri sut urunleri ilac moda giyim mobilya ruzgar degirmeni Noel agaclari saksi bitkileri ve tilki derisi tuz cesitli ozel nis urunlerAna ihracat ortaklari Almanya 15 5 Isvec 11 6 Birlesik Krallik 8 2 ABD 7 5 Norvec 6 0 Cin 4 4 2017 Ithalat 94 61 milyar 2017 Ithalat mallariListe makine ve techizat sanayi icin hammaddeler ve yari mamuller kimyasallar tahil ve gida maddeleri tuketim mallariAna ithalat ortaklari Almanya 21 3 Isvec 11 9 Hollanda 7 8 Cin 7 1 Norvec 6 3 Polonya 4 0 2017 Gayrisafi dis borc 484 8 milyar 31 Mart 2016 tahm GSYIH nin 64 6 si 1 Temmuz 2018 Kamu maliyesiGSYIH nin 1 3 u net borc 2017 GSYIH nin 36 4 u brut borc 2017 Gelirler 172 5 milyar 2017 tahm Giderler 168 9 milyar 2017 tahm Ekonomik yardim GNI nin 0 72 si 2017 Kredi derecelendirmeStandard amp Poor s AAA Ic AAA Dis AAA T amp C Degerlendirme Gorunum Dengeli AAA Gorunum DengeliDis rezervler 65 milyar Mart 2016 Ana veri kaynagi CIA World Fact Book Diger bir bilgi verilmemis degerlerin tumu ABD Dolari ile ifade edilmistir Kucuk bir acik ekonomi olarak Danimarka genellikle serbest bir savunur ve ihracati ve ithalati GSYIH sinin yaklasik 50 sini olusturur 1990 dan beri Danimarka tek istisnasi 1998 deki azalma disinda surekli olarak bir sahipti Sonuc olarak ulke 2018 yilinda GSYIH sinin 65 ini olusturan net bir elde eden onemli bir alacakli ulus konumuna erismisti Bunun belirleyici bir nedeni ozel tasarruf oranlarinda onemli bir artisa neden olan ve bugun ekonomi icin onemli bir rol oynayan yaygin zorunlu finanse edilen isgucu piyasasi emeklilik planlaridir Uluslararasi baglamda nufusun nispeten buyuk bir kismi isgucunun bir parcasidir ozellikle de kadin katilim orani cok yuksektir 2017 yilinda 15 64 yas grubundaki kisilerin 78 8 i tum OECD ulkeleri arasinda altinci en yuksek sayi ile isgucu piyasasinda etkindi Avrupa ulkeleri arasinda nispeten dusuk issizlik oranina sahiptir Ekim 2018 de tum AB ulkelerinin ortalama 6 7 oranina kiyasla Danimarka daki isgucunun 4 8 i issizdi Danimarka da yasal asgari ucret yoktur Isgucu piyasasi geleneksel olarak yuksek derecede sendika uyelik oranlari ve ile karakterizedir Guvenceli esneklik Flexicurity flexibility and security kavrami tarihsel olarak onemli olmustur Danimarka uluslararasi duzeyde yuksek bir vergi duzeyi ve buna bagli olarak devlet tarafindan saglanan hizmetler ornegin saglik hizmetleri cocuk bakimi ve egitim hizmetleri ve emekli veya engelli insanlar issiz insanlar ogrenciler vb gibi cesitli gruplara gelir transferleri ile ayirt edici Iskandinav sosyal modelinin bir ornegidir Toplamda 2017 yilinda odenen vergiler GSYIH nin 46 1 i kadardir Danimarka maliye politikasi genel olarak saglikli kabul edilir Net devlet borcu 2017 de GSYIH nin 1 3 u gibi sifira cok yakin bir konumdadir Danimarka maliye politikasi gelecekteki muhtemel mali talepleri dikkate alarak uzun vadeli bir bakis acisiyla karakterize edilir 2000 li yillarda ileriki on yillarda hukumet harcamalarina ve dolayisiyla demografik gelisim ve ozellikle de daha uzun omurlulukten kaynaklanan mali surdurulebilirlige karsi bir meydan okuma algilandi Buna cevaben yasa bagli kamu transferleri icin yasa uygunluk kurallari degistirilmistir 2012 den itibaren hukumetin ve ayrica bagimsiz analistlerin gelecekteki mali zorluklari hesaplamalari genellikle Danimarka mali politikasinin surdurulebilir olarak algilanmasini saglamis aslinda son yillarda asiri surdurulebilir olarak algilanmaktadir GecmisDanimarka nin uzun vadeli ekonomik gelisimi buyuk olcude diger Kuzeybati Avrupa ulkeleriyle ayni duzeni izlemistir cogunda Danimarka cogunun gecim duzeyinde yasayan nufusun bulundugu bir tarim ulkesi olmustur 19 yuzyildan beri Danimarka yogun bir teknolojik ve kurumsal gelisimden gecmistir Maddi yasam olcunleri eskiden bilinmeyen bir buyume oranina sahipti ve ulke sanayilesmis ve daha sonra cagdas bir hizmet toplumuna donusmustur Danimarka topraklarinin neredeyse tamami ekilebilirdir Komsularinin cogundan farkli olarak Danimarka yalnizca 1980 lerde ekonomik bir rol oynamaya baslayan Kuzey Denizi ndeki petrol ve dogal gaz yataklari disinda cikarilabilir mineral ya da fosil yakit yataklarina sahip degildi Ote yandan Danimarka uzun kiyi seridi ve denizden 50 kilometreden daha uzakta olunamamasi nedeniyle lojistik bir avantaja sahipti bu sanayi devrimi oncesi deniz tasimaciliginin kara tasimaciligindan daha ucuz oldugu donem icin onemli bir gercektir Sonuc olarak dis ticaret her zaman Danimarka nin ekonomik gelisimi icin cok onemli olmustur Danimarka Krali Valdemar I zamanindan kalma Danimarka Tas Devri sirasinda bazi dis ticaretler vardi ve ticaret 19 yuzyila kadar toplam Danimarka katma degerinin sadece cok az bir kismini olustursa da her ikisi de hayati onem tasiyan ithalati temin etmek ve ekonomik kalkinma icin belirleyici olmustur metaller gibi dolayisiyla yeni bilgi ve teknolojik beceriler sik sik Danimarka ya diger ulkelerle yapilan mal alisverisinin bir yan urunu olarak gelmistir Gelismekte olan ticaret odemeler icin talep yaratan uzmanligi gostermektedir ve bilinen en eski Danimarka sikkeleri Svend Tveskaeg zamanindan 995 e kadar uzanmaktadir Kont Danimarka daki Merkantilist dusuncenin en onde gelen temsilcisi idi Ekonomi tarihcisi Angus Maddison a gore Danimarka 1600 civarinda dunyanin altinci en mureffeh ulkesiydi Ekilebilir tarim arazisine gore nufus buyuklugu azdi boylece ciftciler nispeten varlikliydi ve Danimarka cografi olarak 16 yuzyildan itibaren en dinamik ve ekonomik acidan onde gelen Avrupa bolgeleri olan Hollanda Almanya nin Kuzey kisimlari ve Ingiltere ye yakindi Yine de nufusun 80 ila 85 i kucuk koylerde yasamistir Merkantilizm Danimarka da 17 ve 18 yuzyilda onde gelen ekonomik doktrin olmus gibi tekellerin kurulmasina 1736 da ilk Danimarka bankasi ve 1797 de ilk kreditforening bir tur kredi toplulugu gibi fiziksel ve finansal altyapinin gelistirilmesi ve gibi bazi kucuk Danimarka kolonilerinin edinilmesine onculuk etmistir 18 yuzyilin sonunda belirleyici yapisal degisiklikler gerektiren buyuk tarimsal reformlar yapildi Politik olarak Merkantilizm yavas yavas iktidar seckinleri arasinda liberal dusuncelerle yer degistirdi Napolyon Savaslarindan sonra yapilan para inkilaplarinin ardindan mevcut Danimarka merkez bankasi 1818 de kuruldu Danimarka ekonomi tarihcisi in oncu calismalari sayesinde 1820 den itibaren Danimarka icin ulusal muhasebe verileri bulunmaktadir 1820 den beri surekli dalgalanma gosterse de ekonomik buyumenin onemli ve kalici oldugu tespit edilmistir 1822 94 doneminde ortalama 2 lik faktor gelirlerinde kisi basina 0 9 yillik bir buyume gorulmustur 1830 dan itibaren tarim iskolu birkac on yil boyunca Ingiliz tahil ithalat vergilerinin kaldirildigi 1846 dan sonra en azindan Ingiltere ye tahil uretimi ve ihracati yapan buyuk bir patlama yasadi Tahil uretimi yuzyilin ikinci yarisinda daha az karli hale geldiginde Danimarkali ciftciler uretimi bitkiselden hayvansal uretime yeni bir patlama donemine goturen etkileyici ve benzersiz bir basarili degisiklik yaptilar Paralel sanayilesme 1870 lerden itibaren Danimarka da basladi Yuzyilin basinda sanayi zanaat isleri dahil nufusun neredeyse 30 unu beslemisti 20 yuzyil boyunca tarimin onemi sanayiye gore yavas yavas azalmis tarimsal istihdam ancak 1950 lerde sanayi istihdami tarafindan asilmistir Yuzyilin ilk yarisi iki dunya savasi ve 1930 larda Buyuk Buhran ile damgalanmisti II Dunya Savasi ndan sonra Danimarka OEEC OECD IMF GATT WTO ve 1972 den sonra Avrupa Ekonomik Topluluguna daha sonra Avrupa Birligi ne katilarak giderek daha yakin uluslararasi isbirligi icinde yer alir olmustu Dis ticaret GSYIH ye oranla yogun bir sekilde artti Kamu iskolunun ekonomik rolu onemli olcude artmis ve ulke giderek artan bir sekilde sanayi ulkesinden hizmet uretiminin egemen oldugu bir ulkeye donusmustur 1958 73 yillari arasi esi gorulmemis bir yuksek buyume donemiydi 1960 lar on yil GSYIH da kisi basina dusen en yuksek kayitli reel buyume yani yillik 4 5 buyume yillariydi Danimarka Ekonomi Konseyi ve birkac politika hazirlama komisyonunun baskani olarak Profesor Danimarka ekonomi politikasi tartismalarinda son on yil boyunca onemli bir rol oynadi 1970 lerde Danimarka 1973 Petrol Krizi ile baslayan ve bilinmeyen bir olgu stagflasyonuna yol acan bir krize girmistir Gelecek onyillar boyunca Danimarka ekonomisi denge problemleri denilen yuksek issizlik cari islemler acigi enflasyon ve devlet borcu gibi birkac buyuk sorunla mucadele etmisti 1980 lerden itibaren ekonomi politikalari giderek uzun vadeli bir gorunume yonelmis ve yavas yavas bir dizi yapisal yeniden bicimlendirme bu sorunlari cozmustur 1994 yilinda yapisal issizligi onemli olcude azaltmaya yardimci olan bir dizi isgucu piyasasi reformu ile uygulamaya konmustur 1987 den itibaren yapilan bir dizi vergi reformu faiz odemeleri uzerindeki vergi indirimlerini azaltma ve zorunlu isgucu piyasasina dayali fonlu emekli maaslarinin 1990 li yillardan itibaren artan onemi ozel tasarruf oranlarini onemli olcude arttirmis boylece surekli cari islemler acigini surekli fazlalara donusturmustur 1982 de tutarli ve dolayisiyla daha guvenilir bir sabit doviz kurunun duyurulmasi enflasyon oraninin azaltilmasina yardimci olmustur 21 yuzyilin ilk on yilinda yeni ekonomi politikasi sorunlari ortaya cikmistir Gelecekteki demografik degisikliklerin ozellikle de uzun omurlulugun artmasinin gelecek yillarda cok buyuk mali aciklari ortaya koyan mali surdurulebilirligi tehdit edebilecegi konusundaki artan bir farkindalik 2006 ve 2011 de her ikisinin de kamusal yasla ilgili emekli maaslari almaya hak kazanma yasini arttiran onemli siyasi anlasmalara yol acmistir Esas olarak bu degisiklikler nedeniyle 2012 den itibaren Danimarka mali surdurulebilirlik sorunu genellikle cozulmus olarak kabul edilir Bunun yerine kamuoyunda yapilan verimlilik artis oranini dusurmek gelir dagilimi ve tuketim olanaklarindaki esitsizligi artirmak gibi konular yaygindir 2000 li yillarin sonlarindaki kuresel Buyuk Durgunluk beraberindeki ve yan etkileri Danimarka ekonomisini birkac yil boyunca etkiledi 2017 yilina kadar issizlik oranlarinin genellikle yapisal seviyelerinin uzerinde oldugu dusunulmekte ve bu da is dongusu acisindan nispeten durgun bir ekonomiye isaret etmektedir 2017 2018 den itibaren durum artik boyle sayilmamakta ve dikkatler olasi durumundan kacinilmasi gerektigine yonlendirilmistir Gelir servet ve gelir dagilimiUluslararasi baglamda kisi basina dusen ortalama gelir yuksektir Dunya Bankasi na gore kisi basina dusen gayri safi milli gelir 2017 yilinda 55 220 dolar ile dunyanin en yuksek onuncusu konumundadir Satin alma gucunun duzeltilmesi icin gelir 187 ulke arasinda 52 390 dolar veya 16 en yuksek seviyededir Son otuz yil boyunca Danimarka da hane halki onemli olcude artmistir Bu buyuk olcude iki buyuk kurumsal degisiklikten kaynaklanmaktadir 1987 den 2009 a kadar bir dizi vergi reformu hanehalki faiz odemelerinin vergi indirimi kurallarinda ozel borc ortuklugunun etkin bir sekilde desteklenmesini onemli olcude azaltmisti ikincisi zorunlu finanse edilen emeklilik planlari 1990 lardan itibaren cogu calisan icin normal hale geldi Yillar gectikce Danimarka emeklilik fonlarinin serveti birikmis boylece 2016 da Danimarka nin GSYIH sinin iki katini olusturmustur Sonuc olarak emeklilik serveti hem tipik bir Danimarkali hanenin yasam dongusu hem de ulusal ekonomi icin cok onemlidir Emeklilik servetinin buyuk bir kismi yurt disina yatirilir ve boylece adil miktarda yabanci sermaye geliri elde edilir 2015 yilinda ortalama hanehalki varliklari yalnizca Hollanda nin ardindan ikinci sirada OECD ulkeleri arasinda harcanabilir gelirlerinin 600 unden daha fazlaydi Ayni zamanda ortalama hanehalki brut borcu OECD de en ust duzeyde olan harcanabilir gelirin neredeyse 300 uydu Sonuc olarak hanehalki bilancosu Danimarka da diger bircok ulkeye kiyasla cok buyuktu Danimarka Merkez Bankasi Nationalbanken bunu gelismis bir finansal sisteme bagladi Gelir esitsizligi Danimarka da gelir esitsizligi geleneksel olarak dusuktur OECD rakamlarina gore 2000 yilinda Danimarka tum ulkelerin en dusuk Gini katsayisina sahipti Bununla birlikte son on yilda esitsizlik artmistir Danimarka istatistiklerinden elde edilen verilere gore harcanabilir gelir icin Gini katsayisi 1987 de 22 1 den 2017 de 29 3 e yukselmistir Danimarka Ekonomi Konseyi 2016 dan itibaren yapilan bir analizde Danimarka daki artan gelir esitsizliginin birkac bilesenden kaynaklandigini tespit etti vergi oncesi isgucu geliri bugun eskisinden daha esit oranda dagitilmakta genel olarak isgucu gelirinden esit oranda daha az dagilan sermaye geliri toplam gelirin payi olarak artmaktadir ve ekonomi politikasi hem kamu geliri transferleri bugun daha kucuk bir rol oynadigindan hem de vergi sistemi daha az ilerici hale geldiginden bugun daha az yeniden dagitilmistir Uluslararasi karsilastirmalarda Danimarka nispeten esit gelir dagilimina sahiptir CIA World Factbook a gore Danimarka 2016 yilinda 158 ulke icinde 20 en dusuk Gini katsayisina 29 0 sahipti Eurostat tan gelen verilere gore Danimarka 2017 de yedinci en dusuk Gini katsayisina sahip AB ulkesiydi Slovakya Slovenya Cekya Finlandiya Belcika ve Hollanda harcanabilir gelir acisindan Danimarka dan daha dusuk bir Gini katsayisina sahipti Isgucu piyasasi ve istihdamDanimarka isgucu piyasasi Danimarka Sendikalar Konfederasyonu ve Danimarka Isveren Konfederasyonlari nin karsilikli birbirlerinin orgutlenme ve muzakere hakkini tanidigi 1899 daki Septemberforliget ten Eylul Uzlasmasi geri kalan toplu sendikalasma oranlari ve toplu sozlesme kapsami ile simgelenmistir Isgucu pazari ayrica geleneksel olarak yuksek derecede esneklik yani isciler icin ve bir birlesimi ile karakterize edilir Esneklik derecesi politikalari ile kismen korunmaktadir Bununla birlikte issiz isciler icin etkili tazminat orani son on yildir azalmaktadir Cogu Bati ulkesinden farkli olarak Isvec gibi Danimarka da da yasal bir asgari ucret yoktur Nufusun nispeten buyuk bir kismi en azindan cok yuksek bir kadin katilim orani nedeniyle isgucu piyasasinda etkin bir rol ustlenir 15 64 yas arasi kisiler icin toplam katilim orani 2017 yilinda 78 8 idi Bu yalnizca Izlanda Isvicre Isvec Yeni Zelanda ve Hollanda nin ardindan OECD ulkeleri arasinda en yuksek 6 siradaydi Tum OECD ulkeleri icin birlikte ortalama 72 1 di Eurostat a gore issizlik orani 2017 de 5 7 idi Bu Danimarka da issizligin 7 6 olan AB ortalamasinin biraz altinda oldugunu gostermektedir 10 AB uye ulkesi 2017 de Danimarka dan daha dusuk bir issizlik oranina sahipti Toplamda 2017 yilinda toplam istihdam Danimarka Istatistik Kurumuna gore 2 919 000 kisi olarak gerceklesmistir Her yil isten ayrilan calisanlarin payi yeni bir is emeklilik veya issizlik durumu ozel sektorde yaklasik 30 dur Ingiltere de ve ABD de de gozlemlenen bir seviye ancak karsilik gelen rakamin yaklasik 10 oldugu kita Avrupa sindan ve Isvec ten cok daha yuksektir Bu yipranma yeni ve eski calisanlari eski verimlilik seviyelerine donmek icin yarim yil gerektiren ancak isten cikarilmasi gereken insan sayisini azaltan yipranma ile birlikte cok maliyetli olabilir Dis ticaretKucuk bir acik ekonomi olarak Danimarka dis ticarete cok bagimlidir 2017 yilinda toplam mal ve hizmet ihracatinin degeri GSYIH nin 55 ini olustururken toplam ithalatin degeri GSYIH nin 47 sini olusturmaktadir Mal ve ticaret hem ihracatin hem de ithalatin 60 indan biraz daha fazlasini olusturmakta ve kalan 40 a yakinini da hizmet ticareti olusturmaktadir Makine kimyasal madde ve ilac ve zirai urunler gibi ilgili urunler 2017 yilinda en buyuk ihracat mallari grubudur Hizmet ihracatina Danimarka ile yapilan yuk ve deniz tasimaciligi hizmetleri hakimdir Danimarka nin en onemli ticaret ortaklarinin cogu komsu ulkelerdir 2017 de Danimarka mal ve hizmetlerinin bes ana alicisi Almanya Isvec Birlesik Krallik Amerika Birlesik Devletleri ve Norvec tir Danimarka nin 2017 yilinda cogu mal ve hizmeti ithal ettigi bes ulke ise Almanya Isvec Hollanda Cin ve Birlesik Krallik ti 1960 larin basindan bu yana cari islemler aciginin neredeyse tutarli bir sekilde dis dengesi saglandiktan sonra Danimarka 1998 haric olmak uzere 1990 dan bu yana her yil odemeler dengesi BOP Balance of payments cari hesabinda bir fazlalik saglamistir 2017 yilinda cari islemler fazlasi GSYIH nin yaklasik 8 ini olusturmustur Sonuc olarak Danimarka net borclu bir ulkeden net alacakli bir ulkeye donusmustur 1 Temmuz 2018 e gelindiginde Danimarka nin net dis varligi veya net uluslararasi yatirim pozisyonu GSYIH nin 64 6 sina esitti boylece Danimarka herhangi bir AB ulkesinin GSYIH sine gore en buyuk net dis servete sahip ulus oldu Yillik cari hesap yurt ici tasarruf eksi toplam yurt ici yatirimin degerine esit oldugu icin yapisal bir aciktan yapisal bir fazlaliga olan degisim bu iki ulusal hesap bilesenindeki degisikliklerden kaynaklanmaktadir Ozellikle Danimarka nin finansal varliklardaki tasarruf orani 1980 den 2015 e kadar GSYIH nin yuzde 11 oraninda artmistir Yurt ici tasarruf davranisindaki bu buyuk degisimin iki ana nedeni buyuk olcekli zorunlu emeklilik planlarinin ve birkac Danimarka maliye politikasi reformunun hanehalki faiz giderinin vergi indirimlerini onemli olcude azaltmasi ve boylece vergi indiriminin ozel borca indirgenmesinin oneminin artmasiydi Para ve para politikasiDanimarkali mimar Arne Jacobsen tarafindan tasarlanan Danimarka nin merkez bankasi olan binasi Danimarka para birimi 100 ore ye bolunmus Danimarka kronudur Kron ve ore eski ve yerine 1875 yilinda piyasaya suruldu Danimarka 1873 ten 1914 e kadar doneminde altin standardina dayanan sabit bir doviz kuru sistemini surdurme gelenegine sahipti Uluslararasi Bretton Woods sisteminin 1971 de yikilmasindan sonra Danimarka 1970 lerde ve 1980 lerin basinda defalarca kronu devalue etmis ve etkin bir sekilde sabit ancak ayarlanabilir doviz kurlari politikasini surdurmustur Yukselen enflasyon Danimarka da 1982 de daha tutarli bir sabit doviz kuru politikasi ilan edilmesine yol acmistir Ilk basta Kron 1987 de Deutschmark a ve 1999 dan Euro nun tedavule cikmasina kadar Avrupa Para Birimi olan ECU ya endekslenmisti Uygun olmasina ragmen Danimarka Avrupa Para Birligi Euro kabul edilirken Avrupa Para Birligi ne katilmamayi secmisti 2000 yilinda Danimarka hukumeti Danimarka nin DAU uyeligini savundu ve sorunu cozmek icin bir referandum cagrisinda bulundu 87 6 lik bir oylama ile oy verenlerin 53 u Danimarka nin uye olmasini reddetti Zaman zaman konuyla ilgili baska bir referandum cagrisi konusu tartisilmis ancak 2007 2008 mali krizinden bu yana kamuoyu yoklamalari EMU ya katilmayan Danimarka ya karsi acik cogunluk olusturmadigindan soru su anda politik gundemde degildir Sabit doviz kuru ayarlamalari Danimarka Merkez Bankasi Danmarks Nationalbank sorumlulugundadir Doviz kuru politikasinin bir sonucu olarak banka istikrarli bir doviz kuru saglamaya yonelik faiz oranlarini her zaman ayarlar ve dolayisiyla ayni zamanda ornegin ic enflasyon veya issizlik oranlarini dengelemek icin para politikasi uygulayabilir Bu istikrar politikalarinin yurutulmesi Danimarka nin Norvec Isvec Polonya ve Ingiltere gibi komsu ulkelerde merkez bankalarinin merkezi bir dengeleyici rol oynadigi durumdan temelden farkli kilmaktadir Su anda Danimarka sabit bir doviz kuru ile bagimsiz bir para birimini koruyan tek OECD uyesi ulkedir Sonuc olarak Danimarka Kronu ERM II deki tek para birimidir Danimarka 2015 yilinin ilk aylarinda cok buyuk sermaye girisleri nedeniyle uzun yillardir sabit doviz kuruna karsi en buyuk baskiyi yasayarak Danimarka kronunun deger kazanmasina neden oldu Danmarks Nationalbank faiz oranlarini dusuk seviyelere indirerek cesitli sekillerde tepki gosterdi 6 Subat 2015 te dort resmi Danimarka Merkez Bankasi oranindan biri olan mevduat orani sertifikalari 0 75 e indirilmisti Ocak 2016 da oran o zamandan beri surdurulen dusurulme politikasini takiben 0 65 e yukseltildi Danimarka Istatistik Kurumunun resmi tuketici fiyat endeksi ile olculen enflasyon orani 2017 yilinda 1 1 idi Enflasyon genel olarak son on yilda dusuk ve istikrarli olmustur 1980 yilinda yillik enflasyon 12 den fazla iken 2000 2017 doneminde ortalama enflasyon orani 1 8 idi HukumetGenel orgutlenme 2007 yilinda yerel yonetim reformundan bu yana Danimarka daki genel hukumet orgutlenmesi uc idari duzeyde yurutulmektedir merkezi hukumet bolgeler ve belediyeler Bolgeler temel olarak saglik hizmetlerini yonetirken belediyeler ilkogretim ve sosyal hizmetleri yonetmektedir Ilke olarak belediyeler bagimsiz olarak gelir ve emlak vergilerini artirirlar ancak toplam Belediye vergilendirme ve harcama kapsami belediyeler ile Danimarka Maliye Bakani arasindaki yillik muzakerelerle yakindan duzenlenir Merkezi hukumet duzeyinde Maliye Bakanligi ekonomi politikasinin yurutulmesinde Koordinator rolu ustlenmektedir 2012 yilinda Danimarka Parlamentosu GSYIH nin 0 5 ini asla asmamasi gerektigini ve Danimarka maliye politikasinin olmasi gerektigini belirterek negatif olmayan bir olarak tum mali cerceveyi yoneten bir butce yasasini Ocak 2014 ten itibaren gecerli onaylamistir Butce Yasasi halihazirda var olan bagimsiz danisma organina IFI gayriresmi olarak mali bekci olarak da bilinir rolunu de atadi Butce ve mali durum Danimarka maliye politikasi genel olarak saglikli kabul edilir Hukumetin net borcu 2017 sonunda 27 3 milyar DKK ya da GSYIH nin 1 3 u kadar sifira yakin bir degerdedir Mali varliklarin yani sira yukumluluklerin adil bir miktarina sahip devlet iskolu hukumet brut borcu ayni tarihte GSYIH nin 36 1 i olarak gerceklesmistir GSYIH nin yuzdesi olarak brut EMU borcu AB uyesi tum 28 ulke arasinda altinci en dusuktu sadece Estonya Luksemburg Bulgaristan Cek Cumhuriyeti ve Romanya da brut borc daha dusuktur Danimarka nin 2017 yilinda GSYIH nin 1 1 lik bir devlet butcesi fazlasi vardi Danimarka hukumetinden ve bagimsiz Danimarka Ekonomi Konseyinden uzun vadeli yillik mali projeksiyonlar demografik gelismelerin neden oldugu muhtemel gelecekteki mali gelismeleri dikkate alarak ornegin onemli olcude genislemesinden kaynaklanan nufusun muhtemelen yaslanmasi Danimarka maliye politikasinin uzun vadede asiri surdurulebilir oldugunu dusundurmektedir 2018 Baharinda Mali Surdurulebilirlik Gostergesi olarak adlandirilan GSYIH nin sirasiyla 0 9 u Danimarka Ekonomi Konseyi tarafindan ve 1 2 si Danimarka hukumeti tarafindan olarak hesaplandi Bu projeksiyonlarda kullanilan varsayimlar cercevesinde maliye politikasinin yaklasik olarak daha comert kamu harcamalari ve veya daha dusuk vergilerle kalici olarak gevsetilebilecegi anlamina gelir Uzun vadede istikrarli bir devlet borcu GSYIH ya olan oranini korurken GSYIH nin 1 i olarak gerceklesmistir Vergilendirme Danimarka daki vergi duzeyi ve Hukumet harcamalari duzeyi geleneksel olarak Danimarka nin 20 yuzyilda tarihsel olarak gelisen refah devleti ilkeleri de dahil olmak uzere bir ornek oldugu Iskandinav modeline atfedilen dunyanin en yuksekleri arasinda yer almaktadir 2017 yilinda resmi Danimarka vergi duzeyi GSYIH nin 46 1 i olarak gerceklesmistir Danimarka tarafindan finanse edilen emeklilik sisteminin yeniden duzenlenmesinden kaynaklanan yuksek olaganustu bir kerelik vergi gelirleri nedeniyle tum en yuksek Danimarka vergi seviyesi 2014 te rekor bir seviye olan GSYIH nin 49 8 ine ulasmistir Danimarka da vergilerin GSYIH ya orani 46 dir bu tum OECD ulkeleri arasinda Fransa dan sonra ikinci sirada yer alir OECD ortalamasi 34 2 idi Danimarka nin vergi yapisi farkli vergilerin goreceli agirligi OECD ortalamasindan da farklidir cunku 2015 teki Danimarka vergi sistemi kisisel gelir vergilerinden elde edilen vergilerden onemli olcude daha yuksek gelirler elde etse de ote yandan hicbir sekilde elde edilen gelirler sosyal guvenlik katkilarindan elde edilmemistir 2016 yilinda tum Danimarka vergi mukellefleri icin isgucu gelirindeki ortalama marjinal vergi orani 38 9 idi Kisisel sermaye gelirindeki ortalama marjinal vergi orani ise 30 7 idi Princeton Universitesi Iktisat Profesoru Danimarka ve Iskandinavya nin komsularindaki uc ayri politikanin yuksek vergi oranlarinin ekonomiye nispeten kucuk bir carpitma getirdigini belirtti bunlar vergi toplama amaciyla ucuncu taraf bilgi raporlamasinin yaygin olarak kullanilmasi bir dusuk vergi kacakciligi duzeyi genis vergi tabanlari vergiden dusuk kacinma duzeyi saglama ve calismayi tamamlayici olan mallarin guclu bir sekilde subvanse edilmesidir yuksek isgucune katilim saglanmasi Hukumet harcamalari Yuksek vergi seviyesine paralel olarak devlet harcamalari GSYIH nin buyuk bir bolumunu olusturmakta ve Hukumet kesimi bircok farkli gorevi yerine getirmektedir Eylul 2018 itibariyla tum calisanlarin 29 9 una karsilik genel devlet kesiminde 831 000 kisi calismaktaydi 2017 yilinda toplam devlet harcamalari GSYIH nin 50 9 una ulasmistir Hukumet tuketimi GSYIH nin 25 ini ornegin egitim ve saglik harcamalari ve devlet yatirimlari altyapi vb GSYIH nin 3 4 unu olusturmaktadir Kisisel gelir transferleri ornegin yasli veya issiz insanlar icin GSYIH nin 16 8 ini olusturmustur Danimarka da A kasse adinda bir issizlik sigortasi sistemi vardir arbejdsloshedskasse Bu sistem devlet tarafindan taninan bir issizlik fonuna ucretli uyeligi gerektirir Bu fonlarin cogu sendikalar tarafindan yonetilir ve giderlerinin bir kismi vergi sistemi araciligiyla finanse edilir Bir A kasse uyesi bir sendika uyesi olmak zorunda degildir Her Danimarka vatandasi veya calisani bir issizlik fonu uyeligine hak kazanamamakta ve uyelik kazanimlari 2 yillik issizligin ardindan sona ermektedir A kasse uyesi olmayan bir kisi alamaz Issizlik fonlari bunun yerine bir belediye sosyal destek sistemine aktarilacak olan hasta uyelerine fayda saglamaz Danimarka ulke capinda ancak belediyenin yoksulluga karsi sosyal destek sistemini yonettigi ve nitelikli vatandaslarin asgari bir yasam gelirine sahip oldugunun guvence altina alindigi bir ulke konumundadir 18 yasindan buyuk tum Danimarka vatandaslari kendilerini veya ailelerini parasal yonden destekleyemezlerse bir takim maddi destekler icin basvurabilirler Onaylanma durumu otomatik degildir ve bu sistemin kapsami genellikle 1980 lerden beri azalmistir Hasta insanlar hastaliklari suresince bir miktar maddi destek alabilirler Calisabilme yetenekleri en cok 5 aylik hastaliktan sonra belediye tarafindan yeniden degerlendirilecektir Isgucu piyasasina iliskin refah sistemi 1990 larin sonlarindan bu yana isgucu arzini artirmaya yonelik siyasi gundemlerden dolayi cesitli reformlar ve mali kesintiler yasadi Issizlerin haklarinda yapilan bazi reformlar kismen Danimarka Ekonomi Konseyi nden ilham alinarak gerceklestirildi Issizlik yardimlarinin dort ila iki yil arasinda alinabilecegi sureyi yariya indirmek ve bu hakki yeniden kazanmak icin iki kat daha zor hale getirmek ornegin 2010 yilinda uygulanmistir Engelli insanlar kalici sosyal emeklilik icin basvurabilirler Destegin kapsami calisma kabiliyetine baglidir ve 40 yasin altindaki insanlar her turlu calismadan yoksun sayilmadikca sosyal emeklilik maasi alamazlar IskollariTarim Otlak sigirlari Romo Tarim bir zamanlar Danimarka nin en onemli is koluydu Gunumuzde kucuk bir ekonomik oneme sahiptir 2016 yilinda 62 000 kisi veya tum calisanlarin 2 5 i tarim ve bahcecilikte calismis balikcilikta ise 2 000 kisi daha calismistir Kisi basina katma deger nispeten dusuk oldugu icin ulusal katma deger payi biraz daha dusuktur Tarim ormancilik ve balikcilikta toplam brut katma deger Danimarka daki toplam ciktilarin 1 6 sina 2017 de ulasmistir Buna ragmen Danimarka hala cesitli tarimsal uretim turlerine ev sahipligi yapmaktadir Hayvancilik icinde sut ve et sigirlari domuzlar kumes hayvanlari ve kurklu hayvanlar baslica vizon bulunur bunlar cogunlukla ihracat icin uretilen hayvanlardir Sebze uretimi ile ilgili olarak Danimarka lider bir cim yonca ve bahce tohumlari ureticisidir Tarim ve gida iskolu 2015 yilinda toplam Danimarka emtia ihracatinin 25 ini temsil etmistir Danimarka toprak alaninin 63 u 2017 yilinda Kopenhag Universitesi nden gelen bir rapora gore dunyanin en yuksek payi olan bir degerde tarimsal uretim icin kullanilmaktadir Danimarka tarim endustrisi tarihsel olarak serbest mulk ve aile mulkiyeti ile karakterizedir ancak yapisal gelisim nedeniyle ciftlikler gittikce daha az ve daha buyuk hale gelmistir 2017 de ciftlik sayisi yaklasik 35 000 idi ve bunun yaklasik 10 000 i tam zamanli ciftcilere aitti Hayvansal uretim Daha az ve daha buyuk ciftliklere yonelik egilime uretilen birim basina daha az kaynak kullanarak hayvansal uretimdeki bir artis da eslik etmistir Sut ciftcisinin sayisi ortalama 150 inek surusu ile yaklasik 3 800 e dusmustur Sut kotasi 1 142 tondur Danimarkali sut ciftcileri Avrupa daki en buyuk ve en modern ureticiler arasinda yer almaktadir Ineklerin yarisindan fazlasi yeni gevsek yuva sistemlerinde yasar Sut urunleri ihracati Danimarka daki toplam tarimsal ihracatin yuzde 20 sinden fazlasini olusturmaktadir 2011 yilinda toplam sigir sayisi yaklasik 1 5 milyondu Bunlardan 565 000 i sut inekleri 99 000 i emziren ineklerdir Et sigirlarinin yillik kesimi 550 000 civarindadir 100 yildan fazla bir suredir domuz ve domuz eti uretimi Danimarka da onemli bir gelir kaynagi olmustur Danimarka domuz endustrisi dunyanin en buyuk domuz eti ihracatcilari arasinda yer alan Danimarka icin temel olusturan ureme kalite gida guvenligi hayvan refahi ve izlenebilirlik gibi alanlarda dunya liderleri arasinda olmasini saglamaktadir Uretimin yaklasik yuzde 90 i ihrac ediliyor Bu tarimsal ihracatin neredeyse yarisini ve Danimarka nin toplam ihracatinin yuzde 5 inden fazlasini olusturmaktadir Yaklasik 4 200 ciftci yilda 28 milyon domuz uretmektedir Bunlardan 20 9 milyonu Danimarka da kesilmektedir Endustriyel olcekte 1930 larda Danimarka da baslamisti Danimarka su anda dunyanin en buyuk vizon kurku ureticisidir ve 1 400 vizon ciftcisi 17 2 milyon vizonu besler ve her yil en yuksek kalitede 14 milyon kurk uretir Kopenhag Kurk Muzayedelerinde satilan derilerin yaklasik yuzde 98 i ihrac edilmektedir Kurk Danimarka tariminin ucuncu en buyuk ihracat maddesi olarak yillik 7 milyar DKK dan daha yuksek bir degere sahiptir Ciftliklerin sayisi 1980 lerin sonunda 5 000 den fazla ciftlikle zirveye ulasmis ancak bireysel ciftlikler buyudukce bu sayi giderek azalmistir Danimarkali vizon ciftcileri islerinin surdurulebilir oldugunu iddia etmekte vizon atiklari gida endustrisini beslemekte ve olu hayvanin tum parcalari et kemik unu ve biyoyakit olarak kullanilmaktadir Vizonun refahina ozel bir dikkat gosterilmekte ve genel halk icin duzenli Acik Ciftlik duzenlemeleri yapilmaktadir Vizon gelisir ancak Danimarka ya ozgu degildir ve istilaci bir tur olarak kabul edilir simdi Danimarka da yaygindir ve yerel yaban hayati ozellikle su kuslari icin sorunlara neden olmaya devam etmektedir Danimarka da ayrica az miktarda tilki cincilla ve tavsan kurku uretimi de yapilmaktadir Iki yuz uzman uretici 2011 de 66 milyon kg olan Danimarka yumurta uretiminden sorumludur Kesim icin kullanilan tavuklar genellikle 40 000 pilic iceren birimlerde uretilmektedir 2012 yilinda 100 milyon tavuk kesilmis kucuk uretimlerinde ayni yilda 13 milyon ordek 1 4 milyon kaz ve 5 0 milyon hindi kesilmistir Organik uretim Organik tarim ve uretim bu ozel tarimsal yontemin ilk resmi duzenlemelerinin yururluge girdigi 1987 den bu yana Danimarka da onemli olcude ve surekli olarak artmistir 2017 yilinda organik urunlerin ihracati bes yil onceki 2012 yilina gore 153 artarken 2016 yilinda 21 artarak 2 95 milyar DKK ya ulasti Organik urunlerin ithalati her zaman ihracattan daha yuksek olmus ve 2017 yilinda 3 86 milyar Danimarka kronuna ulasmistir Birkac yil suren durgunluktan sonra ekili alanin 10 una yakini simdi organik tarim icin siniflandirilmis ve sut urunleri endustrisi icin 2017 den itibaren ekili alanlarin 13 6 si ayrilmistir Danimarka dunyadaki organik urunler icin en yuksek perakende tuketim oranina sahiptir 2017 yilinda bu pay 13 3 oranla toplamda 12 1 milyar Danimarka kronu olarak gerceklesmistir Dogal kaynak cikarimi Danimarka Kuzey Denizi nde bazi petrol ve dogal gaz kaynaklarina sahiptir ve Esbjerg petrol ve gaz endustrisinin ana kentidir Yine de son yillarda uretim azalmistir 2006 yilinda madencilik ve tasocakciligi endustrilerinde brut katma deger veya Brut katma deger olarak olculen uretim Danimarka nin toplam GVA sinin 4 unden fazlasini olustururken 2017 de 1 2 ye ulasmistir Iskolu yuksek sermaye yogundur bu nedenle istihdamin payi cok daha dusuktur 2016 yilinda petrol ve gaz cikarimi iskolunda yaklasik 2 000 kisi ve cakil ve tas cikarimi konusunda 1 000 kisi veya Danimarka da toplam istihdamin yaklasik 0 1 i olarak pay alir Uretim 2017 yilinda imalat sanayisindeki toplam uretim brut katma deger Danimarka daki toplam uretimin 14 4 unu olusturmustur 2016 yilinda 325 000 kisi veya tum calisanlarin 12 sinden az bir kismi uretimde kamu hizmetleri madencilik ve tasocakciligi dahil calismistir Baslica alt sektorler ilac makine ve gida urunleri imalatidir Hizmet iskolu 2017 yilinda hizmet sektorlerindeki toplam cikti brut katma deger Danimarka daki toplam uretimin 75 2 sini olusturmus ve tum istihdam edilen kisilerin 79 9 u 2016 bu iskolunda calismistir Kamu yonetimi egitim ve saglik hizmetleri disinda ana hizmet alt endustrileri ticaret ve ulastirma hizmetleri ve is hizmetleridir Ulastirma ile Danimarka Kopenhag ile Isvec Malmo arasinda Oresund Koprusu ve Zealand ile arasinda Storebaeltsforbindelsen karayolu ve demiryolu baglantilarinin insa edilmesinde onemli yatirimlar yapilmistir iki sehir arasinda her iki ulusun da ortak limani olarak kurulmustur Ana demiryolu isletmecisi yolcu hizmetleri icin Danimarka Devlet Demiryollari ve yuk trenleri icin DB Schenker Rail dir Demiryolu raylari tarafindan yapilmaktadir Kopenhag da kucuk bir metro sistemi Kopenhag Metrosu ve daha buyuk bir alan olan Kopenhag bolgesinde genis elektrikli bir banliyo demiryolu agi olan vardir Ozel araclar giderek daha fazla ulasim araci olarak kullanilmaktadir Yeni otomobiller kayit vergisi 85 ila 150 ve KDV 25 ile vergilendirilir Otoyol aginin buyuklugu 1300 km yi bulmaktadir Danimarka ruzgar enerjisi gibi degisken ve ongorulemeyen enerji kaynaklarinin sebekeye butunlestirilmesi acisindan guclu bir konumdadir Danimarka nin artik akilli aku sistemleri V2G Vehicle to grid ve sebeke eklentili elektrikli araclara odaklanarak ulasim sektorunde bunlardan yararlanmayi hedefledigi bilinen bir bilgidir Enerji Danimarka ruzgar ciftliklerine buyuk yatirim yapti 2015 yilinda ulusal elektrik tuketiminin 42 si ruzgar enerjisinden elde ediliyor Danimarka da fosil yakit tuketimi Danimarka 1972 deki 99 fosil yakit 92 petrol hepsi ithal ve 7 komur ve 1 biyoyakit olan enerji tuketimini 73 fosil yakit 37 petrol hepsi yerli 18 komur ve 18 dogal gaz hepsi yerli ve 2015 te de 27 yenilenebilir enerji buyuk olcude biyoyakit olarak degistirmistir Amac 2050 yilina kadar fosil yakitlardan tamamen bagimsiz olmaktir Bu koklu degisim baslangicta 1972 de Kuzey Denizi nde Danimarka petrol ve dogal gaz rezervlerinin kesfinden ve 1973 Petrol Krizinden buyuk olcude ilham almistir Bu yonelis 1984 te devletle yakin isbirligi icinde yerli sanayi tarafindan gelistirilen Danimarka Kuzey Denizi petrol ve gaz alanlarinin buyuk uretimlere basladigi dev bir sicrama yapmisti 1997 de Danimarka enerji bakimindan kendi kendine yeterli hale gelmis ve enerji sektorunden kaynaklanan toplam 1996 yilina kadar dusmeye baslamisti Ruzgar enerjisinin toplam enerji tuketimine katkisi 1997 yilinda 1 den 2015 yilinda 5 e cikmistir 2000 yilindan bu yana Danimarka gayri safi yurt ici hasilasini GSYIH arttirmis ve ayni zamanda enerji tuketimini azaltmistir 1972 den bu yana GSYIH ayni donemde iki katina cikmasina ragmen toplam enerji tuketimi 6 oraninda azalmistir Danimarka 2014 yilinda dunyanin 6 en iyi 0 88 puan sahip ulkesiydi Danimarka 1970 lerdeki petrol krizlerinden bu yana enerjinin dikkatli kullanimini tesvik etmek icin nispeten yuksek bir enerji vergilendirmesine sahip olmus ve Danimarka endustrisi buna adapte olarak rekabet ustunlugu kazanmistir Sozde yesil vergiler kismen diger ulkelerden daha yuksek oldugu icin degil ayni zamanda daha yesil davranislari tesvik etme yonteminden daha fazla hukumet geliri toplamada bir arac oldugu icin elestirilmistir 2015 genel enerji vergileri milyar DKK Petrol Akaryakit Dogal gaz Komur Elektrik amp KDV 9 3 7 3 3 3 2 5 11 7 Danimarka AB de dusuk elektrik maliyetlerine de dahil olmak uzere sahip olmakla birlikte genel vergiler 2015 te 11 7 milyar DKK hane halki icin elektrik fiyatini Avrupa nin en yuksek seviyesine getiriyor 2015 yili itibariyla Danimarka nin elektrikle ilgili cevre vergisi bulunmamaktadir Danimarka ruzgar enerjisinde uzun bir sure liderdir ve Vestas ve Siemens ruzgar turbinlerinin onde gelen ihracatcisidir Mayis 2011 de Danimarka gayri safi yurt ici hasilasinin 3 1 ini yenilenebilir temiz enerji teknolojisi ve enerji verimliliginden almakta bu da yaklasik 6 5 milyar Euro 9 4 milyar degerine isabet etmektedir Ruzgar enerjisi gibi degisken ve ongorulemeyen enerji kaynaklarini sebekeye eklemlemistir Ruzgar 2017 de Danimarka nin toplam elektrik tuketiminin 43 une esdeger enerji uretmistir Toplam enerji uretiminin payi daha kucuktur 2015 yilinda ruzgar toplam Danimarka enerji uretiminin 5 ini olusturmustur elektrik ve dogal gaz alaninda Danimarka nin ulusal iletim sistemi isletmenidir Bati Danimarka ve Dogu Danimarka nin elektrik sebekeleri 600 MW lik Buyuk Bantli Guc Baglantisinin devreye girdigi 2010 yilina kadar birbirine bagli degildi Kojenerasyon tesisleri genellikle 1 6 milyon haneye hizmet veren bolgesel isitma sistemiyle Danimarka da bir olcuttur Atik enerji yakma tesisleri cogunlukla isitma ve sicak su uretir Glostrup Belediyesi ndeki 80 000 haneye elektrik saglayan ve 63 000 hanede 2016 tuketime esdeger isitma saglayan bir kojenerasyon tesisi olarak Danimarka nin en buyuk yakma firinini isletmektedir Amager Bakke insa edilen yeni bir yakma firini ornegidir Gronland ve Faroe AdalariDanimarka ya ek olarak Danimarka Kralligi Kuzey Atlantik Okyanusu ndaki iki ozerk kurucu ulkeden olusur Gronland ve Faroe Adalari Her ikisi de Danimarka kronunu para birimi olarak kullanmakta ancak ayri ulusal hesaplara sahip ayri ekonomiler olusturmaktadir Her iki ulke de Danimarka dan Gronland in GSYIH sinin yaklasik 25 ini ve Faroe Adalari nin GSYIH sinin 11 ini olusturan yillik bir mali destek almaktadir Her iki ulke icin de balikcilik endustrisi onemli bir ekonomik etkinliktir Ne Gronland ne de Faroe Adalari Avrupa Birligi uyesidir Gronland 1986 da Avrupa Ekonomik Toplulugunu terk etmis ve Faroe Adalari Danimarka nin AET ye katildigi 1973 yilinda uyeligi reddetmistir VeriAsagidaki tablo 1980 2017 yillari arasi temel ekonomik verileri gostermektedir 2 nin altindaki enflasyon yesil renkle gosterilmistir Yil GSYIH Milyar ABD Dolari SAGP Kisi basina GSYIH ABD Dolari cinsinden SAGP GSYIH artisi reel Enflasyon orani Yuzde olarak Issizlik Yuzde olarak Devlet borcu GSYIH nin si olarak 1980 58 9 11 504 0 5 11 3 5 3 n a1981 64 0 12 491 0 7 11 7 7 1 n a1982 70 5 13 766 3 7 10 1 7 6 n a1983 75 2 14 689 2 6 6 8 8 4 n a1984 81 1 15 858 4 2 6 3 7 9 n a1985 87 0 17 025 4 0 4 7 6 6 n a1986 93 1 18 200 4 9 3 7 5 0 n a1987 95 7 18 681 0 3 4 0 5 0 n a1988 99 1 19 317 0 0 4 5 5 7 n a1989 103 6 20 194 0 6 4 8 6 8 n a1990 109 0 21 227 1 5 2 6 7 2 n a1991 114 2 22 192 1 4 2 4 7 9 n a1992 119 1 23 072 2 0 2 1 8 6 66 81993 121 9 23 538 0 0 1 2 9 5 78 61994 131 2 25 242 5 3 2 0 7 7 75 21995 138 0 26 452 3 0 2 0 6 8 71 41996 144 6 27 531 2 9 2 2 6 3 68 31997 151 8 28 783 3 3 2 2 5 2 64 31998 156 9 29 629 2 2 1 8 4 9 60 31999 164 0 30 860 2 9 2 5 5 1 56 82000 174 0 32 645 3 7 2 9 4 3 52 42001 179 4 33 543 0 8 2 4 4 5 48 52002 183 0 34 095 0 5 2 4 4 6 49 12003 187 4 34 811 0 4 2 1 5 4 46 22004 197 7 36 627 2 7 1 1 5 5 44 22005 208 8 38 592 2 3 1 8 4 8 37 42006 223 7 41 211 3 9 1 9 3 9 31 52007 231 7 42 538 0 9 1 7 3 8 27 32008 235 0 42 924 0 5 3 4 3 5 33 32009 225 2 40 863 4 9 1 3 6 0 40 22010 232 2 41 958 1 9 2 3 7 5 42 62011 240 2 43 194 1 3 2 8 7 6 46 12012 245 2 43 933 0 2 2 4 7 5 44 92013 251 5 44 882 0 9 0 8 7 0 44 02014 260 1 46 223 1 6 0 6 6 5 43 92015 267 2 47 202 1 6 0 5 6 2 39 62016 275 9 48 338 2 0 0 3 6 2 37 82017 286 8 49 883 2 1 1 1 5 8 36 4Buyuk sirketlerDanimarka tesvik etmekte ve bircok cok uluslu sirkete ev sahipligi yapmaktadir En buyuklerin cogu cesitli alanlarda isler bazen arastirma etkinlikleri ile disiplinler arasi calisir En kayda deger sirketler sunlardir Tarim ticaretiArla Foods mandira DLG tarimsal kumes Danca a m b a Ana odak noktasi tarimsal arz ve ticarettir et urunleri BankacilikDanske Bank ticari bankacilik ve ipotekli borc verme NordeaGiyim ve kiyafet ayakkabi ve ureticisi ve perakendecisi BestsellerInsaat global cimento ve mineral endustrilerine ekipman ve hizmet tedarikcisi alaninda 28 ulkede uretim yapan uretici pencereler ve a ait uretim kismi Enerji teknolojisiVestas ruzgar turbinleri ruzgar turbinleri Danfoss iklimlendirme sistemleri ve enerji dunyanin en buyuk pompa ureticisi ve sahibi a Yiyecek ve icecekCarlsberg bira ureticisi A S Danimarka ve Ingiltere de dondurulmus gida uretimi icin Gida katki maddeleri ve enzimler enzimler biyoteknoloji ve ilac tedarikcisi Ilac ve biyoteknoloji En buyuk gida ureticilerinin bircogu biyoteknoloji ve arastirma ile de ilgilenmektedir Farmasotik ve biyoteknoloji sektorune adanmis taninmis sirketler Novo Nordisk Hollister Inc istiraki Perakende perakende ticaret Eskiden 2013 yilina kadar FDB olarak bilinen cok sektorlu nin bir parcasi Ulastirma Maersk holding deniz tasimaciligi holding sirketi deniz tasimaciligi ticaret Cesitli tesis servisleri dunyanin en buyuk kurk derisi acik artirma sirketi ve dunya capinda den faydalanan bir endustri icin cok cesitli hayvanlardan kurk uretimi ve satisi temsil eden Lego oyuncak 2014 itibariyla dunyanin en buyuk oyuncak ureticisi 1 Yari 2015 2 1 milyar Mattel 1 9 milyar Bang amp Olufsen hi fi cihazlar Kooperatifler Danimarka kooperatif uretimi ve ticareti konusunda buyuk capli bir gelenege sahiptir Gunumuzde en onemli kooperatif topluluklari DLG sut ureticisi Arla Foods ve perakende kooperatif in tarimsal kumeslerini icermektedir Coop Danmark 1896 da Faellesforeningen for Danmarks Brugsforeninger FDB olarak basladi ve su anda Danimarka da 2017 den beri yaklasik 1 4 milyon uyeye sahiptir Ayni yil 1 7 milyon uyesi olan daha buyuk cok kesimli kooperatif nin bir parcasi haline gelmistir Ayrica bakinizDanimarka da turizmKaynakca a b c d Report for Selected Countries and Subjects Secili Ulkeler ve Konular Icin Rapor IMF 1 Subat 2017 3 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Real Growth Rate Reel Buyume Hizi The World Factbook Central Intelligence Agency 1 Kasim 2017 1 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 a b c d e Tablo NABP10 1 2 1 1 Islem endustri ve fiyat birimine gore uretim BVT ve gelir uretimi 10a3 gruplama StatBank Denmark statistikbanken dk 1 Kasim 2018 17 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2018 a b c Tablo PRIS112 Ana Sekillere Gore Tuketici Fiyat Endeksi 2015 100 StatBank Denmark 25 Kasim 2018 11 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Population below poverty line Fakirlik sinirinin altindaki nufus Ingilizce CIA 1 Kasim 2011 12 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Distribution of family income Gini index Aile gelirinin dagilimi Gini endeksi Ingilizce CIA 30 Kasim 2016 24 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 AKU105 Mevsimsel uyum sonrasi isgucu piyasasi iliskileri istihdam durumu yas ve cinsiyet Danmarks Statistik statistikbanken dk 2018 10 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2018 a b c d e f Cizelge RAS300 Endustriye gore calisanlar Kasim sonu DB07 sosyoekonomik durum yas ve cinsiyet StatBank Denmark statistikbanken dk 1 Kasim 2018 28 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2018 Distribution of family income Gini index Hane gelirinin dagilimi Gini dizini Ingilizce CIA 1 Kasim 2017 4 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Arsivlenmis kopya 1 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Befolkningens Lon Sammenfatning Nufusun maasi Ozet PDF Danca Danmarks Statistik dst dk 1 Aralik 2013 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Ekim 2015 Ease of Doing Business in Denmark Danimarka da Is Yapma Kolayligi Ingilizce Doingbusiness org 1 Kasim 2018 25 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2019 The World Factbook CIA 1 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Export Partners of Denmark Danimarka nin Ihracat Ortaklari CIA World Factbook 2017 6 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 The World Factbook CIA 15 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Import Partners of Denmark Danimarka Ithalat Ortaklari CIA World Factbook 2017 19 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Debt external Borc dis The World Factbook 17 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 a b Net international investment position quarterly data of GDP Net uluslararasi yatirim pozisyonu uc aylik veriler GSYIH nin si Eurostat 24 Ekim 2018 26 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2018 a b Uc aylik kamu hesaplari 4 C 2017 Kamu mali net borcunda dusus devam etti Danimarka Istatistiklerinden haberler No 126 Danca 23 Mart 2018 16 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2018 Public Debt Kamu Borcu The World Factbook 24 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 a b Danish budget Dan butcesi The World Factbook 6 Kasim 2017 20 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Danimarka nin gelismekte olan ulkelere ikili yardimi ana kategorilere ayrildi Danida OpenAid openaid um dk Danimarka Disisleri Bakanligi 12 Mart 2018 29 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2018 Sovereigns rating list Egemenlerin derecelendirme listesi Standard amp Poor s 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2011 Monaghan A 15 Ekim 2014 The AAA rated club which countries still make the grade AAA dereceli kulup Hangi ulkeler hala not veriyor The Guardian 12 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2018 Scope affirms Denmark s credit rating at AAA with Stable Outlook Scope Danimarka nin AAA daki kredi notunu istikrarli bir gorunumle onayliyor Scope Ratings 19 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2018 International Reserves and Foreign Currency Liquidity DENMARK Uluslararasi Rezervler ve Doviz Likiditesi DANIMARKA Uluslararasi Para Fonu 29 Nisan 2016 19 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2018 a b Gross national income per capita 2017 Atlas method and PPP Kisi basina dusen gayri safi ulusal gelir 2017 Atlas yontemi ve SAGP PDF Dunya Kalkinma Gostergeleri veritabani Dunya Bankasi 21 Eylul 2018 23 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Kasim 2018 a b Danimarka Ekonomi Konseyi Danimarka Ekonomisi 2016 Sonbahar Ingilizce Ozet De Okonomiske Rad 7 Subat 2017 ss 335f 28 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2019 a b Gini esdeger harcanabilir gelir katsayisi EU SILC anketi Ingilizce Eurostat appsso eurostat ec europa eu 20 Kasim 2018 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2018 Harmonised unemployment rate by gender Cinsiyete gore uyumlastirilmis issizlik orani Eurostat 4 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2018 Danimarka da Asgari Ucret Sikca Sorulan Sorular WageIndicator org WageIndicator Foundation University of Amsterdam 3 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Temmuz 2015 a b c Whaples Robert 6 Ekim 2006 Ingrid Henriksen Danimarka nin Ekonomi Tarihi EH Net Encyclopedia 19 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Steen Busck Udenrigshandel for 1848 Steen Busck 1848 oncesi dis ticaret Danca danmarkshistorien dk Aarhus University 6 Temmuz 2012 21 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 M O 650 1020 Para sisteminin kurulmasi Danca Danimarka Ulusal Bankasi 14 Haziran 2016 30 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Bejder Peter Kristensen Benjamin 2 Kasim 2015 Merkantilisme og danske tropekolonier ca 1600 1917 Merkantilizm ve Danimarka tropik kolonileri yaklasik 1600 1917 Danca danmarkshistorien dk Aarhus University 4 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Petersen Erik Strange 2009 Det unge demokrati 1848 1901 Fremstillingserhverv og industrialisering Genc demokrasi 1848 1901 Uretim endustrisi ve sanayilesme Danca danmarkshistorien dk Aarhus University 29 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2017 Johansen H C 2005 Gyldendal og Politikens Danmarkshistorie Gyldendal ve Danimarka Politika Tarihi Danca 17 Gyldendal og Politikens Forlag s 157 Isaksen Jacob Mikkelsen Uffe Nellemann Peter Beck 2012 Danimarka ve Almanya da isgucu piyasasi reformlari Parasal Degerlendirme 3 Ceyrek 2012 Bolum 1 Danca Nationalbanken 1 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Mali surdurulebilirlik Ekonomi Konseyi Baskanligi III Bolum Danimarka Ekonomisi Sonbahar 2016 Danca De Okonomiske Rads Sekretariat 2016 s 146 16 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 a b Ekonomi ve Cevre 2017 Ingilizce Ozet Danish Economic Council 24 Ekim 2018 s 341 27 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2018 Soby Thomas El Kahttoti Brahim Nielsen Simon Lilja Munk Jens Dissing 6 Kasim 2017 Danskernes pensionsformue er massiv Danimarkalilarin emeklilik serveti cok buyuk PDF Danca Dansk Metal 6 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Kasim 2018 Hanehalki serveti ve borcu Nationalbanken 21 Subat 2014 24 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2018 Danimarka da gelir gelisimi ve dagitimi 1983 2005 Danimarka Maliye Bakanligi 31 Ocak 2008 2 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2018 StatBank Danimarka Tablo IFOR41 gosterge ve belediye tarafindan esitlenmis harcanabilir gelir esitsizlik gostergeleri Danmarks Statistik Statistikbanken 1 Ocak 2018 17 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2018 Country Comparison Distribution of family income Gini index Ulke Karsilastirmalari Hane gelirinin dagilimi Gini dizini The World Factbook Ingilizce CIA 20 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2018 Esnek guvence star dk Danimarka Isgucu Piyasasi ve Ise Alim Ajansi 24 Ekim 2018 24 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2019 LFS by sex and age indicators Labour force participation rate Cinsiyet ve yasa gore LFS gostergeler Isgucune katilim orani OECD istatistikleri stats oecd org 15 Mayis 2017 25 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2019 Eurostat Employment and Unemployment Database Table une rt a Unemployment by sex and age annual average Eurostat Istihdam ve Issizlik Veritabani Tablo une rt a Cinsiyet ve yasa gore issizlik yillik ortalama Ingilizce 31 Ekim 2018 3 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2019 Cizelge NAN1 Fiyat birimi islem ve zamana gore talep ve arz Ingilizce Danmarks Statistik statistikbanken dk 1 Ocak 2018 17 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2018 2017 Personel devir hizi Birkac degisim isi ozellikle hizmet sektorunde Danimarka Sanayi Konfederasyonu di dk 18 Haziran 2018 16 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Steensgaard Nikolai 16 Mayis 2012 Sik is degisiklikleri milyarlara mal oluyor Danca Berlingske Media berlingske dk 6 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2019 Cizelge NAN1 Islem ve fiyat birimi ile tedarik bilancosu gayri safi yurt ici hasila GSYIH ekonomik buyume istihdam vb Danca Danmarks Statistik statistikbanken dk 1 Kasim 2018 17 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2018 Ithalat ve ihracat icin toplam dis ticaret SITC merkezi ve ulkesi Danca Danmarks Statistik statistikbanken dk 1 Kasim 2018 3 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2018 Cizelge UHTP Uluslararasi hizmet ticareti ceyrek donemlik ithalat ve ihracat urun ve zamana gore Danca Danmarks Statistik statistikbanken dk 1 Kasim 2018 20 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2018 Cizelge UHV2 Ithalat ve ihracatla birlikte toplam dis ticaret mevsimsellikten arindirilmis ve ulke temelinde Danca StatBank Denmark 1 Kasim 2018 10 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2018 Danimarka madeni paralarinin tarihi Ingilizce Danmarks Nationalbank 22 Mart 2012 5 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2012 Johansen P U Trier M 2012 Danmarks okonomi siden 1980 en oversigt 1980 den beri Danimarka ekonomisi genel bakis Danca Handelshojskolens forlag s 144 Hayir tarafinin nedeni biraz kuculdu PDF Danca Danske Bank 24 Mart 2014 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2018 a b London Charles Duxbury in Stockholm And Josie Cox in 30 Ocak 2015 Denmark Suspends Bond Issuance to Protect Krone s Peg Danimarka Kron un Sabitligini Korumak Icin Tahvil Ihracini Askiya Aldi Wall Street Journal ISSN 0099 9660 1 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2016 Resmi faiz oranlari Ingilizce Danmarks Nationalbank 8 Ocak 2016 27 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2018 a b Denmark Danimarka PDF Denmark OECD Journal on Budgeting Cilt 2015 2 OECD 2016 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Danimarka Ekonomi Konseyi Danimarka Ekonomisi Bahar 2017 Ingilizce ozet 2017 s 297 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Danimarka Ekonomi Konseyleri 1 Ocak 2018 4 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2018 Genel devlet mal varligi gosterge OECD 2018 doi 10 1787 325ddad1 en 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2018 Tablo EDP3 Danimarka nin EMU borcu ve isleve gore EMU acigi GSYIH nin si Ingilizce StatBank Denmark statistikbanken dk 1 Kasim 2018 17 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2018 a b Tablo EDP2 AB ulkeleri ulkelere gore kamu maliyesi ve islevi GSYIH nin si StatBank Denmark 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2018 a b Danimarka Yakinsama Programi 2018 Danimarka Maliye Bakanligi 2 Agustos 2014 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2018 Danimarka Ekonomi Konseyi Danimarka Ekonomisi Bahar 2018 Ingilizce ozet 2018 s 242 2 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2019 a b SKTRYK Ulusal hesap gruplarina gore vergi duzeyi StatBank Denmark 1 Eylul 2018 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2018 OECD Revenue Statistics 2018 Denmark 2018 OECD Gelir Istatistikleri Danimarka PDF 1 Aralik 2018 23 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Aralik 2018 Tum vergi mukellefleri icin marjinal vergi Ingilizce Danish Ministry of Taxation 8 Nisan 2016 3 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2018 Kleven Henrik Jacobsen 2014 How Can Scandinavians Tax So Much Iskandinavlar Nasil Bu Kadar Vergi Verebilir Journal of Economic Perspectives 28 4 ss 77 98 doi 10 1257 jep 28 4 77 25 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mart 2020 A kasse nedir akasse com Danca CA a kasse 16 Mart 2011 3 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2015 Asli Issizlik Sigortasi Fonu Tanitimi Magistrenes A kasse MA 9 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2015 a kasse com Danca CA a kasse 21 Mart 2011 26 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2015 Belediyeden ekonomik katki Borger dk Danca Danimarka Devleti Yerel Yonetimler Birligi ve Danimarka Bolgeleri 1 Ocak 2015 23 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2015 Nakit hastalik parasi Hastalar icin sosyal faydalar Danca Istihdam Bakanligi 1 Ocak 2015 29 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2015 Issizlik parasi reformu hakkinda genel bilgi edinin Danca AK Samvirket 13 Mart 2013 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2015 AK Samvirket Danimarka issizlik fonlarinin bir semsiye orgutudur Erken emeklilik 1 Ocak 2018 18 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2018 Danimarka ne ihrac ediyor 2015 The Observatory of Economic Complexity Ingilizce MIT Media Atlas 1 Ocak 2015 7 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2018 Udviklingen af landbrugslandet gennem seks artier fra 1954 til 2025 Miljo og Fodevareudvalget 2016 17 MOF Alm del Bilag 230 1954 ten 2025 e kadar alti yil boyunca tarim ulkesinin gelisimi Cevre ve Gida Komitesi 2016 17 Maliye Bakanligi Alm del Ek bolum 230 PDF Danca Folketinget dk 2017 25 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Tablo BDF11 Alan birim ciftlik ve alan turune gore isletmeler StatBank Denmark statistikbanken dk 1 Kasim 2018 25 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2018 Danimarka daki 10 000 den az sayida tam zamanli ciftlik Danca Landbrugsmedierne landbrugsavisen dk 12 Temmuz 2017 20 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2018 a b Vizon Danca Landbrug amp Fodevarer 1 Ocak 2016 1 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2016 Langbrug amp Fodevarer Danimarka tarim ve gida endustrisi icin en buyuk ilgi kurumudur a b Danimarka vizon yetistiricileri Danca Danske Minkavlere 1 Ocak 2016 15 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2016 Danske Minkavlere Danimarka vizon yetistiriciligi endustrisinin ticari organizasyonudur Danca naturstyrelsen dk 1 Ocak 2016 1 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2016 Statistics Denmark dst dk 1 Ocak 2016 13 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2019 Cizelge NABP69 1 2 1 1 Islem endustri ve fiyat birimine gore uretim BVT ve gelir uretimi 69 gruplandirma Danca StatBank Denmark 1 Kasim 2018 28 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2018 Virksomheden Isletme dsb dk Danca DSB 1 Aralik 2016 4 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2016 Tablo VEJ11 Bolge ve yol turune gore 1 Ocak itibariyla yollar Danca StatBank Denmark 1 Kasim 2018 29 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Kasim 2018 Danimarka Iklim Konsorsiyumu energymap dk 1 Haziran 2012 9 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2012 Lambert Fred 19 Nisan 2017 Danimarka neredeyse hic satisi olmayan bir yildan sonra elektrikli arac pazarini tesviklerle yeniden baslatacak Ingilizce Electrek electrek co 7 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2019 Enerji donusumu 2050 1972 Danca Danimarka Enerji Ajansi 1 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Enerji donusumu 2050 1984 Danca Danimarka Enerji Ajansi 1 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Bu baglamda kendi kendine yeterli soylemi ulusal enerji uretiminin joule cinsinden enerji tuketimine esit oldugu anlamina gelir 1997 Danca Danimarka Enerji Ajansi 1 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 a b c Enerji donusumu 2050 2015 Danca Danimarka Enerji Ajansi 1 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Tengvad Rasmus 30 Ocak 2015 Danimarka nin enerji tuketimi rekor seviyede Danca Dansk Energi danskenergi dk 19 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 1 Ocak 2014 5 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2016 Gronne afgifter gavner konkurrenceevne Yesil vergiler rekabet avantaji sagliyor Danca Dagbladet Information information dk telegram 12 Aralik 2011 6 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Danimarka iklim avantajina sahiptir cunku sirketler yuksek enerji vergileri nedeniyle tuketimi degistirdi Danmark har et klimaforspring fordi virksomheder har omstillet forbrug pa grund af hoje energiafgifter Nielsen Jorgen Steen 19 Ocak 2013 Dansk Industri til angreb pa regeringens gronne afgifter Danimarka Endustrisi hukumetin yesil vergilerine saldirdi Danca Dagbladet Information information dk 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Elestirilere gore enerji vergileri cok yuksek hale geldi ve rekabet gucunu zayiflatti Enerji sektoru sozcusu DI Dansk Industri vergi artislarinin emek uzerindeki vergi yardimini finanse etmenin yolu oldugunu unutuyor Devlet kasasini doldurmak icin cevre sebeplerinin otesine gecen bir vergi sistemimiz var Energiafgifterne er blevet for hoje og undergraver konkurrenceevnen lyder kritikken DI glemmer vist at afgiftsstigninger var maden at finansiere lettelser i skatten pa arbejde siger energisektor talsmand idag er vi imidlertid endt med et afgiftssystem der gar ud over den rent miljomaessige begrundelse og ogsa er blevet en made at fylde statskassen op Kristensen Kim 13 Kasim 2013 EL Gronne afgifter spaender ben for gron omstilling EL Yesil vergiler yesil donusum ayaklarini kapsar Dagbladet Information information dk indland 6 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Tek listeye gore devlet hazinesi yesil vergilere o kadar bagimlidir ki genellikle yesil donusumu yavaslatir Parti bu bagimliligin nasil kirilabilecegini gormek istiyor Genis destek ile bir oneri Ancak gercekte okullarin hastanelerin ve polislerin ucretini odemelerine yardimci oluyor Ifolge Enhedslisten er statskassen sa afhaengig af gronne afgifter at det ofte bremser gron omstilling Partiet vil have undersogt hvordan den afhaengighed kan brydes Et forslag der far bred opbakning Men i virkeligheden er de ogsa med til at betale for skoler sygehuse og politi a b Masraflar Vergiler ve KDV den gelirler 2009 2016 Danca Danimarka Vergilendirme Bakanligi 2015 25 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Isletmeler icin ulusal elektrik fiyat istatistiklerinin iyilestirilmesi PDF Danimarka Enerji Ajansi s 7 19 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Electricity prices for household consumers taxes included first half 2018 EUR per kWh Hane halki elektrik fiyatlari vergiler dahil ilk yari 2018 kWh basina EUR Eurostat 5 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2018 ENERJI FIYATLARI VE VERGI ULKE NOTLARI 3 Ceyrek 2015 PDF Ingilizce Uluslararasi Enerji Ajansi 2015 ss 26 27 28 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Danimarka GSYIH Basina En Cok Temiz Yatirimi Yapti yourolivebranch org 1 Ocak 2012 23 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2012 Denmark breaks its own world record in wind energy Danimarka ruzgar enerjisinde kendi dunya rekorunu kiriyor EurActiv EU News amp policy debates across languages 27 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 2017 var rekordar for dansk vindenergi 2017 Danimarka ruzgar enerjisi icin rekor bir yil oldu Ingenioren ing dk 3 Ocak 2018 28 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2019 Greenland Economy overview Gronland Ekonomisi Genel bakis The World Factbook CIA 1 Ocak 2018 8 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2018 Faroe Islands Economy overview Faroe Adalari Ekonomisi Genel bakis The World Factbook CIA 1 Ocak 2018 6 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2018 Faroe Adalari ve Avrupa Birligi government fo Faroe Adalari Hukumeti 1 Ocak 2017 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2017 Gronland in AB ile iliskisi nedir english eu dk Danimarka Parlamentosu AB Bilgi Merkezi 1 Ocak 2017 2 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2017 Report for Selected Countries and Subjects Secili Ulkeler ve Konular Icin Rapor imf org Ingilizce IMF 17 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2018 Coop Danmark A S company profile Hoovers hoovers com 1 Nisan 2017 15 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2017 Dis baglantilarStatistics Denmark 11 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Danmarks Nationalbank 25 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Danimarka merkez bankasi OECD Danimarka ulke web sitesi 21 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ve OECD Danimarka Ekonomik Arastirmasi 6 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kamu Isleri Burosu ABD Disisleri Bakanligi Danimarka icin ulkeye genel bakis 2 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dunya Bankasi Danimarka Ticaret Istatistikleri Ozeti 6 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Danimarkali Isverenler Konfederasyonu Dansk Arbejdsgiver 16 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Danimarka Sendikalar Konfederasyonu Danimarka Hukumet Arastirmalari Enstitusu De okonomiske Rads sekretariat Danimarka Ekonomik Konseyleri Sekretaryasi 17 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alternatif Sosyal Analiz Merkezi Danimarka nin Ilk 1000 Sirketi The World Factbook Ekonomi Danimarka 18 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde