Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rusya-Gürcistan Savaşı, Ağustos 2008 tarihinde Güney Osetya - Rusya - Gürcistan ve son olarak Abhazya'nın katılımı ile aralarında gerçekleşen gerilim ve çatışmalarla başlayan savaştır.
| Rusya-Gürcistan Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sovyetler Birliği'nin dağılması, Gürcistan - Güney Osetya Sorunu ve Abhazya - Gürcistan Sorunu | |||||||
 Gürcistan (Gürcistan'dan tek yanlı olarak bağımsızlığını ilan eden Abhazya ve Güney Osetya) ve Kuzey Kafkasya'daki Rusya. | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Rusya Güney Osetya Kuzey Osetya Abhazya |  Gürcistan MPRI askeri danışmanları | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Eduard Kokoity Dmitri Medvedev Vladimir Putin Marat Kulakhmetov Anatoliy Serdyukov Vladimir Shamanov Sergey Bagapsh | Mihail Saakaşvili Lado Gurgenidze Davit Kezerashvili Zaza Gogava Alexandre Lomaia | ||||||
| Güçler | |||||||
| : yaklaşık 70,000: 3,000 yaklaşık 1,000 | : 29,000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
163–170 ölü 354 yaralı 1 kayıp 39 esir |
180 ölü 1174 yaralı 4 kayıp 49 esir | ||||||
|
| |||||||
Savaş sonunda, Güney Osetya ve başkenti Tshinvali çok ağır hasar görmüştür ve büyük can kaybına yol açmıştır ama Gürcistan, Güney Osetya ve Abhazya'daki kısıtlı kontrolünü de yitirip savaşı kaybetmiştir. Ayrıca Güney Osetya ve Gürcistan, milyonlarca Amerikan doları zarara uğramıştır ve sonuç olarak Rusya, tek yanlı olarak bağımsızlıklarını ilan eden Abhazya ve Güney Osetya'yı tanıdığını açıklamıştır. Gürcistan ise Rusya'yla tüm diplomatik ilişkilerini kesmiştir ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT)'ndan ayrılmıştır.
Tarihsel geri plan
Güney Osetya, 1922'de özerk bölge olarak Sovyetler Birliği yönetimindeki Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlandı. Sovyetlerin dağılmasının ardından Rusya'ya bağlı Kuzey Osetya ile birleşmeyi isteyen Güney Osetya ve Gürcistan arasındaki gerginlik 1989 sonlarından itibaren artış gösterdi. Bölgenin, 1990'da kendisini Demokratik Güney Osetya Sovyet Cumhuriyeti ilan etmesi üzerine Tiflis bölgenin özerkliğini kaldırmıştır.
1991'de Gürcülerin, Güney Osetya başkenti Tshinval'ye girmesiyle çatışmalar başladı. 14 Temmuz 1992'de Ruslar, Gürcüler ve Osetlerden oluşan barış gücü ateşkesi sağlamıştır.Gürcü askerleri şiddetli çatışmaların ardından 1994 yılında imzalanan ateşkes anlaşması uyarınca Abhazya'yı terk etmek zorunda kalmıştı. Anlaşma uyarınca Rusya burada 3 bin barış gücü askeri bulundurma hakkına sahip olmuş, ancak Moskova bugüne kadar orada sadece 2 bin 500 asker bulundurmuştu.
1992 yılının Ocak ayında yapılan referandumunda Güney Osetler bağımsızlık yönünde oy kullanmıştır. Gürcistan’ın idari yönetim birimleri, 9 bölge ve başkent Tiflis ile Abhazya Özerk Cumhuriyeti ve Acara Özerk Cumhuriyeti’nden oluşmaktadır. Güney Osetya’nın isteğini kabul etmesi halinde, diğer bölge/özerk cumhuriyetlerin de ayrılmak isteyebileceğinden korkan Tiflis, buna izin vermemiştir. Böylece toprak kaybetmekten çekinen Gürcistan, bu isteği dikkate almayan politikalar gütmeye devam etmiştir. Bu arada, Rusya’da iktidara gelen Putin, Güney Kafkasya’ya ve Gürcistan içindeki olaylara Rus çıkarları doğrultusunda müdahil olmaktan kaçınmamıştır.
Ruslara karşı Batı dünyasına yanaşma eğilimi göstermeye başlayan Gürcistan’da iç politika da 2000’li yılların başında yeni gelişmeler yaşanmıştır. 2003 yılının Kasım ayında yaşanan Gül Devrimi sonucunda Batı yanlısı Mikail Saakaşvili’nin Ocak 2004’te Başkan seçilmesi, nihayetinde Gürcistan’ın giderek Batı eksenine kayması Rusya’yı rahatsız etmiştir. Yeni Başkan, Avrupa-Atlantik sınırları içinde yer almak ve ilk önce NATO’ya sonra AB’ye üye olmak için Batı’yla temaslarını sıklaştırmıştır. Şaakaşvili, Gürcistan’ı üniter bir yapıya taşıma yönünde de bir politika izlemeye başlamıştır . Bunun üzerine ekonomik ambargo veya doğalgaz politikaları yoluyla Gürcistan’ı sıkıştıran Rusya, bölgede kendi gücünü ve hâkimiyetini yeniden oluşturmak amacıyla Abhazya ve Güney Osetya gibi sorunlu bölgeleri Gürcistan’ın etkisinden kurtarmaya yönelik her türlü girişimi desteklemiştir. Rusya’nın esas hedefi giderek Batıya yaklaşan Gürcistan üzerinden Batı’nın bu bölgede kurmak istediği hâkimiyeti kırmak olduğu değerlendirilmiştir.
1992'de fiilen ayrıldıktan sonra ilk referandumda Osetlerin yüzde 98'i, 2006'daki ikinci referandumda ise yüzde 90'ı bağımsızlığı seçti. Fakat, 2008 yılına kadar Güney Osetya'nın bağımsızlığı hiçbir ülke tarafından tanınmamıştır. 26 Ağustos 2008 tarihinde Rusya devlet başkanı Dmitri Medvedev, Rusya'nın Güney Osetya Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını tanıdığını açıklamıştır.
Gürcistan'ın savaş hazırlığı
Mihail Saakaşvili iktidara gelmesinden sonra NATO ülkeleri, İsrail ve Yuşçenko Ukrayna'sının desteği ile Abhazya ve Güney Osetya'ya karşı Gürcü saldırısı hazırlamaktaydı.[]
Pentagon, saldırıdan kısa süre önce, Gürcistan silâhlı kuvvetlerine dövüş eğitimi verdi.[] Bu eğitimler kısmen, MPRI'nin da aralarında bulunduğu özel askeri şirketler tarafından işe alınan eski ABD özel kuvvetleri mensupları tarafından veriliyordu.MPRI (Askeri Profesyonel Kaynaklar Şirketi), 1995’te, Hırvat Ordusunu Krayina Sırp Cumhuriyeti'ni işgal etmeden önce eğitmek için Pentagon tarafından görevlendirilmişti; 250.000 insanın yerinden edilmesine yol açan bu işgal[], Balkan savaşlarındaki en kötü etnik temizlik olaylarından biriydi. Böylelikle Gürcistan, Fırtına Harekâtı'nı taklit etmeye kalktı.
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Gelişmeler
Olayların Gelişimi
1 Ağustos 2008 - 7 Ağustos 2008
Bu tarihler arasında oluşan olaylar gerilim ve ön hazırlık dönemidir. 1-7 Ağustos 2008 tarihleri arasında olayların gerilimi had safhaya çıkmış ve 8 Ağustos 2008'de başlayan savaşı hazırlamıştır.
8 Ağustos 2008
8 Ağustos 2008 tarihinde Gürcü kuvvetler, bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya topraklarına operasyon düzenlediler. Gece saatlerinden başlayarak devam eden topçu ateşi, şehrin ağır hasarına ve sivil ölümlerine yol açtı. Oset kaynaklara göre 2 bin, Rus kaynaklara göre 1600 kişi hayatını yitirdi. Gürcü birlikleri başkent Tshinval'nin çevresindeki 8 yerleşim birimini kontrol altına aldılar, iki Rus uçağı düşürdüklerini ve üç Rus askerini yaraladıklarını iddia ettiler. Rus kaynaklar ise, Barış Gücü bünyesinde görev yapan 12 askerin öldüğünü, 150'sinin yaralandığını öne sürdü. Rusya, 150 kadar tank ve zırhlı aracın bulunduğu güçlü bir birlikle Güney Osetya'ya girdi ve Gürcü ordusuyla savaşmaya başladı, bunun üzerine Gürcistan'da seferberlik ilan edildi.
Aynı gün içinde, modernizasyonunu Türkiye'nin yapmış olduğu, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e 30 kilometre mesafedeki Marneuli Havaalanı'nı Rus savaş uçakları bombaladı. Gürcistan'ın Tshinval'den çekildiğini açıklamasını müteakiben Rus ordusu Güney Osetya sınırındaki Gürcü kenti Gori'ye girdi. Ağır çatışmaların yaşandığı şehir, halk tarafından terkedildi. Gürcistan TSİ 14:00 - 17:00 arası ateşkes ilan etmiştir.
Gürcistan Başbakanı Lado Gurgenidze, yaptığı açıklamada, taraflar arasında ateşkes sağlandıktan birkaç saat sonra bölgedeki Gürcü köylerinin bombardımana tutulması üzerine askeri operasyona başlamak zorunda kaldıklarını söylemiştir.
Rusya'ya ait Su-24 bombardıman uçakları, Gürcistan'ın çatışmaların devam ettiği Güney Osetya bölgesindeki Kareli kentindeki polis merkezini bombalamıştır. Uçaklar 2 bomba bırakmıştır.Rusya'nın bölgedeki barış gücü birliklerinin komutanı Marat Kulakhmetov, Tkverneti köyündeki mevzilere karşı düzenlenen hava saldırısına 5 adet Rus yapımı Su-25 uçağının katıldığını söylemiştir. 9 Ağustos 2008 tarihinde Rus savaş uçaklarının, bölgenin sınırındaki Gori kentinde attığı bombalardan biri, bir apartmana isabet etmiş, olayda 5 kişi ölmüş ve çok sayıda kişi yaralanmıştır.
Gürcistan yönetimi, Irak'taki askerlerinden iki binini Güney Osetya'da çatışan birliklere yardımcı olma amacıyla geri çekme kararı almıştır.Güney Osetyalı ayrılıkçı lider Eduard Kokoity ise 8 Ağustos 2008 tarihinde başlayan Gürcistan bombardımanı ve çatışmalar sonucu en az 1400 kişinin öldüğünü iddia etmiştir.
Rusya'ya ait savaş uçaklarının yaptıkları bombardıman, Gürcistan'ın önemli limanlarından olan Poti limanını kullanılamaz hale gelmiştir. 8 Ağustos 2008 tarihinde gerçekleşen Rus bombardımanı sırasında ölen veya yaralanan olmamıştır. Ayrıca Senaki üssünü de bombalamıştır. Rusya, Güney Osetya’ya 150 tanklık silahlı kuvvet göndermiş, Güney Osetya başkenti Tshinval’deki çatışmalar ise kentin güneyinde yoğunlaşmıştır.
9 Ağustos 2008
Rusya Başbakan Yardımcısı Sergey Sobyanin'in Moskova'da düzenlenen toplantıda yaptığı açıklamada, son 36 saat içinde 30 binden fazla insanın Rusya sınırını geçtiğini belirtmiştir.Gürcistan Ekonomik Kalkınma Bakanı Ekaterina Sharashidze, Rusya'nın saldırı uçaklarının Bakü Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hattı'na bomba attıklarını fakat isabetli olamadıklarını söylemiştir.
Gürcistan'ın hukuken bir parçası olan ama tıpkı Güney Osetya gibi fiilen bağımsız olan diğer bölge Abhazya'da savaşa dahil olmuştur. Abhazya hava ve kara güçleri 9 Ağustos 2008 tarihinde Kodor Vadisini bombaladıklarını duyurmuştur.
Gürcistan Parlamentosu, 9 Ağustos 2008 tarihinde Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili'nin istediği üzerine devletin 15 günlük savaş hali durumunda olduğunu onaylamıştır.
Rusya'nın 395 bin, Gürcistan'ın ise 32 bin askeri bulunmaktadır. Seferberlik halinde askerlik hizmeti verebilecek 16-49 yaş arası erkek sayısı Rusya'da 73 milyon, Gürcistan'da ise 2.3 milyondur.Rusya'nın muharebe kapasitesine sahip 23 bin tankı var. Gürcistan'ın ise 128 adettir. Askerleri taşıyacak zırhlı araç sayısı Rusya'da 9900, Gürcistan'da 44 adet bulunmaktadır. Rusya'nın 2400'den fazla savaş uçağı, 1932 helikopteri bulunmaktadır. Gürcistan'ın ise sadece 8 savaş uçağı, 37 helikoptere sahip durumdadır.
9 Ağustos 2008 tarihinde Gürcistan devlet başkanı Mihail Saakaşvili, Rusya'ya ateşkes çağrısında bulunmuş ve Gürcistan'ın Güney Osetya'nın Başkenti Tshinval'den çekileceklerini açıklanmıştır.
Rusya'da ulusal yayın yapan İzvestiya Gazetesi; “Gürcistan'ın son dört yılda savunma bütçesinin 30 kat artmıştır. Türkiye’nin Gürcistan’ın savunma harcamaları için 45 milyon dolar yardımda bulunmuş, ABD’nin de 40.6 milyon dolar hibe etmiştir. Türkiye çok sayıda gelişmiş silah ve mühimmat sağladı. Türkiye'nin Gürcistan'a vereceği silahlar arasında 100 araç, 50 adet PZRK tipi füze rampası, Kılıç 2 ve Doğan savaş gemileri, SkyWatcher hava erken uyarı sistemi, 80 adet MP5 otomatik silah, 1800 M72 el bombası, 10 milyon adet mermi, 160 MP5A3 silahı var” diyerek savaşın sorumlusunun Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye olarak iddia etmiştir.
Gürcistan'da bir televizyon kanalı, Gürcistan silahlı kuvvetleri tarafından vurulan 2 Rus uçağınınesir pilotlarının görüntülerini yayınlamıştır. Uçakları vurulduktan sonra paraşütle kurtulan pilotlar yaralı olarak önce bir bölge hastanesine oradan başkent Tiflis'e sevk edilmiştir.
10 Ağustos 2008
9 Ağustos 2008 tarihinde Gürcistan başkanı Mihail Saakaşvili yaptığı Güney Osetya'dan çekilme açıklaması üzerine Gürcistan ordusu çekilmeye başladığını bildirmiş, ama bu çekilme Rusya tarafından yalanlanıp, Gürcistan'ın daha önce yapmış olduğu ateşkes önerisini reddetmiştir.Rusya, Gürcistan'ın Karadeniz kıyılarını donanmayla abluka altına almaya başlamış, bu ablukanın nedeni olarak da bir Rus yetkilinin yaptığı açıklamaya göre:“Gürcistan'a silah ve askeri donanım girmesini engellemek olduğunu” ve buna bağlı olarak Rusya Batı ülkeleri ve Ukrayna'yı, Gürcistan'a silah sağlamakla suçlamıştır.Türkiye'deki Gürcüler de savaşmak için ülkelerine dönmeye başlamış Sarp sınır kapısında yığılmalar başlamıştır.
Gürcistan'ın Acaristan bölgesinde bulunan Poti limanının bombalanması sonucu Gürcistan'a giden gemiler Trabzon'a yöneltilmeye başlanmıştır.Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, yönetimin, Rus gemilerinin geri dönüşüne izin vermeme hakkını elinde tuttuğu belirtmiş, Rus gemileri de Güney Osetya'daki çatışmalara müdahil olmamaları konusunda uyarmıştır. Açıklamada "Ukrayna, çatışmaya katılan gemi ve botların, sorun çözülmeden Ukrayna'ya dönmelerini yasaklama hakkını elinde bulundurmaktadır" denilmiştir.
Gürcistan'ın başkentindeki Tiflis Uluslararası Havalimanı bombalanmış, Rus savaş uçaklarınca atılan 3 bombanın, havaalanı yakınındaki 31'inci uçak fabrikasını vurmuştur. Fabrikada SSCB döneminden beri Su-25 tipi askeri uçaklar üretilmekteydi. Ayrıca Rus uçaklarının, Gürcistan'ın ayrılıkçı Güney Osetya bölgesinin sınırında bulunan, 600 Gürcü Askerin bulunduğu, Gori'deki askeri üssü bombalaması sonucu 20 Gürcü askeri ölmüştür. Yatakhane olarak kullanılan binanın yakınına 50 kilo ağırlığında bomba düşmüştür.Rusya'nın Gürcistan'ı çeviren deniz donanması, füze taşıyan bir Gürcü savaş gemisini çıkan çatışma sonucunda batırmıştır.
Rus uçaklarının bombaladığı Gürcistan'dan tek yanlı olarak ayrılan Abhazya'ya sınır Zugdidi kenti boşaltılmıştır. Abhazya lideri Sergey Bağapş, "Yukarı Kodori Deresi'nden Gürcü birliklerinin çıkmasını" istemiştir.Gürcistan Dışişleri Bakanlığı, Güney Osetya'daki çatışmayı bitirdiklerini söylemiş ve ateşkes yapılmasını Rusya'nın Tiflis Büyükelçiliğine iletmiştir.Gürcistan'ın ateşkes istemesinden sonra Rusya’nın Birleşmiş Milletler temsilcisi Büyükelçi Viktor Çurkin, ABD'nin New York kentinde yaptığı açıklamada, “Savaşa bir son vermeye hazır olduğumuzu, Güney Osetya’daki güçlerimizi geri çekeceğimizi ve güç kullanmama yönünde bağlayıcılığı olan bir anlaşmayı imzalamaya hazır olduğumuzu net bir şekilde belirtelim” demiştir. Ayrıca Gürcü - Rus çatışması nedeni ile Gürcistan vatandaşları Rusya'nın Tiflis Büyükelçiliğinin önünde ve Tiflis sokaklarında mitingler yapmıştır.
Savaş nedeni ile 10 Ağustos 2008 tarihindeki Türk Hava Yolları'nın İstanbul - Tiflis seferleri yapılamamış ve yolcular Trabzon üzerinden üzerinden Tiflis'e gidebilmişlerdir.Güney Osetya’nın Gori kentinden başkent Tshinval'ye hareket eden 4 Türk gazeteci, Oset askerler tarafından saldırıya uğramış ve 2 Türk gazeteci yaralanmıştır.
Savaşın üçüncü gününde Güney Osetya'nın başkenti Tshinval ile Güney Osetya’nın büyük bir kısmı Rus askerleri ile Oset güçlerin kontrolüne geçmiştir. Güney Osetya’da Rus askerleri ve askeri silahları giderek artmıştır. Abhazya, Gürcistan ile barış görüşmelerini kesmiştir.
Güney Osetya'da görev yapan NTV ve Kanaltürk haber ekibine Tshinval yolunda Oset kuvvetleri tarafından ateş açıldı. Bu ateş sonucunda Türk basın aracında bulunan NTV ekibinden Hilmi Hacaloğlu yara almazken, Cumhur Çatkaya, Kanaltürk muhabiri Levent Öztürk ile kameraman Güray Ervin hafif şekilde yaralandı. Olay anı kamera tarafından görüntülendi.
11 Ağustos 2008
Rusya, Gürcistan'dan tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Abhazya'daki Gürcü askerlerine Abhazya'dan çekilmeleri ve silahsızlanmaları için ültimatom vermiş, Rusya ordusuna bağlı 9 binden fazla paraşütçü asker ile 350 kadar silahlı kuvvetler, Gürcistan'ın diğer sorunlu bölgesi olan Abhazya'ya yönlendirilmiştir.Rus birlikleri, öğle vakitlerine doğru Abhazya bölgesinin 40 kilometre kadar içerisine girmiş, esir alınan Gürcü askerlerinin görüntüleri Rus televizyonlarında yayınlanmaya başlamıştır.Rus savaş uçaklarının Gürcistan'ın başkenti Tiflis yakınındaki Kocori askeri üssü ve diğeri de Makhata radar tesisi olmak üzere iki yeri bombalamıştır.
Gürcistan güçleri sabah erken saatlerde Güney Osetya'nın başkenti Tshinval'ye silahlı saldırı düzenlemiş, saldırıda 3 Rus barış gücü askeri ölmüş, Gürcü güçlerinin saldırısında 18 Rus askeri de yaralanmıştır. Rus savaş uçaklarının 11 Ağustos 2008 gecesi Tiflis uluslararası havaalanının radarlarını bombalamıştır. Radar tesislerinde hafif hasar meydana gelmiş, Havaalanındaki faaliyetler devam etmiştir. Ayrıca Rus savaş uçakları Gürcistan'ın iç kesimlerindeki Gori kentini de bombalamıştır.Rus ve Oset birlikleri savaş boyunca 15 farklı şehri bombalamıştır.
Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, AB temsilcilerinin önerdiği ateşkes taahhütnamesini, Gürcistan Cumhuriyeti'nde bulunan Avrupa Birliği dönem başkanı Fransa'nın Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner ve AGİT dönem başkanı Finlandiya'nın Dışişleri Bakanı Alexander Stubb'ın yanında imzalamıştır.
Rusya'nın savaş uçakları, Güney Osetya bölgesindeki çatışmalar nedeniyle Acara Özerk Cumhuriyeti'ndeki Türkiye sınırına 14 kilometre mesafedeki Gürcü köyü Mahvilauri'yi bombalamış, Batum'un Helvaçauri ilçesine bağlı birçok belde zarar görmüştür.
Rus tankları, Güney Osetya yakınındaki Gori kentine doğru ilerlemeye çalışmış, ancak Gürcü güçleri tarafından püskürtülmüştür.Rus kuvvetleri yapılan çatışmalar sonucu akşama doğru Gori kentinin kontrolünü ele geçirmişler ve ilerlemeye devam etmişlerdir. Rus güçleri Abhazya yakınındaki Zugdidi'ye ve Senaki'ye de girmiş ve polis karakolları ile Senaki'deki Gürcü askeri üssünü de ele geçirmişlerdir. Gece vakitlerinde Rus askerleri, Gürcistan'ın Poti kenti ve limanını da ele geçirmişlerdir.Gürcistan hükûmeti, çatışma bölgesindeki askeri birliklerini Tiflis’i korumak için geri çekmeye başlamıştır.
12 Ağustos 2008
12 Ağustos 2008 de Rusya devlet başkanı Dmitri Medvedev operasyonları durdurma kararı almış ve ilk olarak Rus askerleri, Senaki'deki Gürcü askeri üssünden çekilmeye başlamıştır. Ayrıca Gürcistan, Rusya'nın karşısında savaşmayı 300 Spartalı'nın Thermopylae Muharebesi'nde savaşmasına benzetmiştir.
Kodor vadisinin üst kısmını ele geçirmek için askerî harekât başlatan Abhazya ordusu sabah saatlerinde Ajara köyünü ele geçirmiş, Abhaz bayrağını köye dikmiştir.Rus ordusu çekileceğini açıklamasına rağmen savaş uçakları, Güney Osetya dışında bulunan iki Gürcü köyünü bombalamıştır. Bu sabah ayrıca Rus savaş uçakları, Gürcistan'ın ayrılıkçı bölge Güney Osetya sınırındaki Gori kentini bombalamış, 5 kişi ölmüş ve 4 kişi yaralanmıştır. Gori'den Gürcü birliklerinin çekilmesi nedeni ile Gürcülere ait zırhlı araç, tank ve benzeri teçhizatların terk edilmiş görüntüleri televizyon kanallarında yayınlanmıştır.
Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, Bağımsız Devletler Topluluğu'ndan ayrılacaklarını açıklamıştır.
13 Ağustos 2008
Avrupa Birliği Dönem Başkanı ve Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'le imzaladığı ateşkes anlaşmasını belirleyecek altı maddeden biri Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili'nin itirazı üzerine çıkartılırken, diğer beş madde üzerinde Rusya Federasyonu ve Gürcistan Cumhuriyeti anlaşmaya varmıştır. Kabul edilen beş madde;
- Tüm taraflar şiddeti bırakacaktır.
- Askeri eylemler duracaktır.
- İnsani yardıma sorunsuz erişim sağlanacaktır.
- Gürcü güçleri, kalıcı konumlarına dönecektir.
- Rus güçleri çatışma çıkmadan önceki konumlarına dönecek ve Rusya, Güney Osetya sınırları içinde ilave güvenlik tedbirleri alacaktır. şeklindedir.
Rusya ateşkes imzalamayı kabul ettiğini bildirse de, sabah saatlerinde Gürcistan'ın Gori kentini bombalanmaya devam etmiş, Gori kentinden çıkan çok sayıda zırhlı araç ve tanklar Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e doğru ilerlemeye başlamıştır. Rus askerleri, Tiflis'i Güney Osetya'nın başkenti Tshinval'ye bağlayan ana yolu kapatmış, 2 insansız Gürcü uçağını düşürmüştür.Abhazya kuvvetleri Kodor Vadisine havan topları ve uçaklarla saldırı düzenlemiş, Gürcistan kuvvetleri Kodor'dan çekildiklerini açıklamıştır.
Oset güçleri, Gürcistan'ın Güney Osetya sınırındaki Gori kentinde bazı araç sürücülerini ve çevreyi yağmalayamaya başlamıştır.Rusya Maliye Bakanı Aleksiy Kudrin, Güney Osetya'nın başkenti Tshinval'nin onarımı için 2009 yılı bütçesinden 400 milyon dolar ayıracaklarını, Güney Osetya'dan kaçan mülteciler içinde 20.5 milyon dolar para ayrıldığını söylemiştir.
12 Ağustos 2008 tarihindeki Rus uçaklarının düzenlediği bombardımanın ardından Gürcü askerlerinin bölgeyi terk etmesi, limanı koruyan 120 güvenlik görevlisinin işi bırakması ile 8 kadar Rus tankı ve zırhlı araçları, Gürcistan'ın batısındaki Poti limanını ablukaya almıştır.
14 Ağustos 2008
Güney Osetya cumhurbaşkanı Eduard Kokoity ve Abhazya cumhurbaşkanı Sergey Bagapsh, Avrupa Birliği ile Rusya arasında uzlaşılan ateşkeş anlaşmasını imzalamak için Rusya'ya gitmiş, iki başkan ateşkes bildirgesini imzaladıktan sonra “Uluslararası hukukun bütün kuralları çerçevesinde bağımsızlığa erişeceğiz” ve "Amaç bağımsızlık olarak ortaya konulmuştur, buna doğru birlikte adım atacağız” diye konuşmuştur.
16 Ağustos 2008
Rusya ve Gürcistan arasında ateşkes görüşmeleri sonuçlanmış olup ateşkes imzalanmıştır.
Diplomatik Gelişmeler
8 Ağustos 2008
Çatışma nedeni ile Rusya, Gürcistan'ın elektriğini kesti. Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, 8 Ağustos 2008 tarihinde Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ı arayarak Türkiye'den elektrik istemiştir. Türk tarafı öğle saatlerinden itibaren Gürcistan'a elektrik vermeye başlamıştır.
Gürcistan Başbakanı Lado Gurgenidze ve Güvenlik Sekreteri Alexandre Lomaia, 8 Ağustos 2008 tarihinde Gürcistan'ın başkent Tiflis yakınlarındaki Vaziani askeri üssüne gitmişlerdir. Vaziani üssünde Gürcistan'daki genel seferberlik ilanından sonra silah altına alınan yedek askerlerin toplanması ve benzeri durumlarıyla ilgili incelemelerde bulunduklarını söylemiştir
9 Ağustos 2008
2008 Yaz Olimpiyatları sebebi ile Çin'in başkenti Pekin'de bulunan Rusya Başbakanı Vladimir Putin, 9 Ağustos 2008 tarihinde ABD Devlet Başkanı George W. Bush ile görüşmesinin hemen ardından Kuzey Osetya'nın başkenti ve Rusların Güney Ordusu'nun karargahı Vladikavkaz'a inmiştir. Savaşla ilgili brifing almıştır.
Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev, 9 Ağustos 2008 tarihinde öğle saatlerinde ABD Başkanı George W. Bush ile bir telefon görüşmesi yapmıştır. Dmitri Medvedev, Güney Osetya krizinin tek çözümünün Gürcistan askerlerinin çatışma bölgesinden tamamen ayrılması olduğunu belirtmiştir.
Türk Kızılayı, 9 Ağustos 2008 tarihinde bölgeye insani yardım götürüleceğini belirtmiştir. Şu açıklamayı yapmıştır; Türk Kızılayı Kafkasya Krizi İnsani Yardım Operasyonu kapsamında bölgeye sağlık ve uzman afet personelinden oluşan 37 kişilik ekiple 130 çadır, 2100 battaniye, 150 kampet, gıda ve su ulaştırdı. Türk Kızılayı yardım ekiplerinin bir kısmı Sarp Sınır Kapısı’na ulaşmış ve insani yardım çalışmalarını yürütmek için hazırlıklarına devam etmektedir. Yardım ekipleri tarafından sınırda Kafkasya Krizi İnsani Yardım Operasyonu Alan Koordinatörlüğü kurulmuştur. Türk Kızılayı Afet Operasyon Merkezinde kurulan Kriz Masası da bölgedeki gelişmeleri Dışişleri Bakanlığı ile koordineli şekilde takip etmektedir denilmiştir. Türk Kızılayı, Gürcistan sınır bölgesine yığınak yapmıştır.
10 Ağustos 2008
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'in acil çağrısı üzerine toplanmış, ABD ve birçok konsey üyesi ülke de Rusya'ya toplantıda ateşkesi kabul etmesi yönünde baskı yapmasına karşın Rusya bunu reddetmiştir. Toplantıda ateşkes kararı alınamamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ali Babacan, Gürcistan Dışişleri Bakanı Eka Tkeşelaşvili ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefonda görüşmüştür. "Gürcistan'ın Güney Osetya bölgesinde süregiden çatışmanın tırmanmasından duyulan endişeyi" dile getirmiştir.
11 Ağustos 2008
Avrupa Birliği dönem başkanı Fransa’nın Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın dönem başkanı Finlandiya’nın Dışişleri Bakanı Alexander Stubb ile birlikte bölgeye giderek Gürcistan ve Rusya'da temaslarda bulunmuşlardır.
Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Dick Cheney, Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili'yi arayarak Rusya'nın saldırganlığı cevapsız bırakılmamak zorundadır ve buna devam etmesinin ABD ve daha geniş çerçevede uluslararası toplumla ilişkilerinde ciddi sonuçları olacaktır demiştir.
Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, ayrılıkçı Güney Osetya bölgesine sınır Gori kentine Avrupa Birliği dönem başkanı Fransa’nın Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın dönem başkanı Finlandiya’nın Dışişleri Bakanı Alexander Stubb ile birlikte gitti. Gori kentinde incelemelerde bulunmuştur.
Gürcistan'ın Ankara Büyükelçisi Irakli Koplatadze, Ankara Büyükelçiliği'nde düzenlediği basın toplantısında; Gürcistan Dışişleri Bakanlığı'nın, tüm dost ve kardeş ülkeler ile uluslararası örgütlere çağrı yaparak, askeri yardım konusunda talepte bulunmaktadır demiş, Askeri yardım çağrısı Türk yetkililere notayla iletildi diye bildirmiştir.
12 Ağustos 2008
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Gürcü - Rus çatışmaları nedeni ile Rusya'ya gitmiş, Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev ile yaptıkları basın toplantısında Rusya'nın savaş öncesindeki duruma döneceğini ve ayrılıkçı bölgelerde askeri varlığını devam ettireceğini, ayrıca şu anda barışın sağlanamadığı sadece geçici ateşkes durumundadır demiştir.
Rusya Genelkurmay Başkan Yardımcısı Anatoliy Nogovitsin, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattının Rus uçakları tarafından bombalandığı iddialarının, "Türkiye’yi etkilemeye çalışan Gürcü tarafının provokasyonu olduğunu söylemiş, Irak’ta petrol yatakları ve boru hatlarının ABD işgali sırasında vurulduğunu, bunların hiçbir sonuç vermediğini kaydeden Nogovitsin, Gürcü tarafının çatışmanın boyutunu genişleterek Türkiye’yi de dahil etmek için bu tür iddiaları ortaya attığına inanıyorum" diye belirtmiştir.
ABD Başkanı George W. Bush, "Rusya'nın, bağımsız bir komşu ülkeyi işgal ettiğini ve bu ülkenin demokratik olarak seçilmiş hükûmetiyle halkını tehdit ettiğini belirtti. Böyle bir girişimin 21. yüzyılda kabul edilemez" diye söylemiş ve "Gürcistan hükûmeti, bir barış anlaşmasının unsurlarını kabul etti. Rus hükûmetine daha önce bu anlaşmayı kabul etme istekliliğini ifade etmişti. Hemen ateşkesin ardından Rusya, çatışma bölgesinden güçlerini çekmeli, askeri statükoyu 6 Ağustos’tan önceki duruma çevirmeli ve güç kullanmaktan kaçınacağı sözü vermeli" diye konuşmuştur.
Polonya Devlet Başkanı Lech Kaczynski ve Dışişleri Bakanı , Estonya Devlet Başkanı Toomas Hendrik Ilves, Litvanya Devlet Başkanı Valdas Adamkus ve Başbakanı Ivars Godmanis, Letonya Devlet Başkanı Valdis Zatlers, Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko gibi liderlerler birlikte Gürcistan'a gelmişler ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Mikhail Sakaaşvili ile birlikte Gürcistan parlamentosu önüne gelerek halkı selamlamışlardır. Ukrayna, Polonya ve Baltık ülkelerinin liderleri konuşmalar yapmış ve genel olarak konuşmalarında Gürcistan'ın yanında olduklarını belirtmişlerdir.
14 Ağustos 2008 ve 16 Ağustos 2008
Avrupa Birliği, Gürcistan'a 1 milyon avro ayırmış ve Avrupa ülkeleri de ardı ardına Gürcü mülteciler için yapacakları yardım miktarlarını ilan etmiştir. Almanya 1 milyon avro, Hollanda 500 bin avro yardım yapacağını açıklamış ve Avustralya da Gürcüler için 1 milyon Avustralya Doları ayırmıştır.
ABD, İtalya ve Yunanistan'ın insani yardımları Tiflis'e ateşkes anlaşmasından sonra yollanmış, yardım malzemesiyle dolu beş gemisini yola çıkaran Kızılhaç iki uçak kaldırmıştır. Dünya Gıda Programı ve BM Mülteciler Yüksek Komiserliği de Gürcistan'a ikişer uçak gönderdi.
Türk Kızılayı da Tiflis'e 150 çadır, 2500 battaniye ve 1000 içme suyu yolladı. Yardımların tamamı Güney Osetya'dan kaçan Gürcü mültecilere dağıtılmıştır.
16 Ağustos 2008 tarihinde Rusya ve Gürcistan arasında imzalanan ateşkes görüşmelerine Fransa cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy aracılık etmiş olup barış antlaşmasına önayak olmuştur.
26 Ağustos 2008: Rusya'nın Abhazya ve Güney Osetya'yı tanıması
Ayrıntılı bilgi için Güney Osetya ve Abhazya'nın bağımsızlıklarının uluslararası tanınması maddesine bakınız...
Gürcistan'dan tek yanlı olarak bağımsızlıkları ilan eden Güney Osetya ve Abhazya, Güney Osetya Savaşı'nın ateşkeş ile bitmesinden sonra Rusya'ya kendilerini tanıması için başvurmuştu. 25 Ağustos 2008 tarihinde Rus parlamentosunun alt kanadı Duma ve üst kanadı Federasyon Konseyi'ndeki siyasetçilerinin hepsinin tanınması yönündeki oyları ile tasarı, Rusya Federasyonu devlet başkanı Dmitri Medvedev'e sunuldu. 26 Ağustos 2008 tarihinde Rusya Federasyonu devlet başkanı Dmitri Medvedev, "Bu konuda artık bizim de bir karar almamız gerekiyor. İlgili bütün uluslararası hukuku göz önünde bulundurarak bu cumhuriyetlerin bağımsızlıklarını tanıyoruz" diyerek tasarıyı onayladı ve Güney Osetya ve Abhazya Cumhuriyeti'ni tanıdıklarını ilan etti.
Güney Osetya Cumhuriyeti devlet başkanı Eduard Kokoity, "Rusya bizi soykırımdan kurtardı. Kendi topraklarımızda yaşamamız ve kalkınmamız için bize imkân sundu. Biz yüzyıllardır Rusya ile birlikteyiz." dedi.Abhazya Cumhuriyeti devlet başkanı Sergey Bagapş ise "Abhazya'nın bağımsızlığının tanınması yönünde atılan bu adımdan dolayı Rusya yönetimi ve Rus halkına minnettarım. Biz uzun zamandır bağımsızlık yolunda ilerliyoruz. Biz her zaman Rusya ile beraberiz." diye konuşmuştur.
Gürcistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Giga Bokeria, "Rusya'nın bu davranışı ile Gürcistan'ın topraklarının ilhak ettiğini ifade etti. Bu, Gürcistan'ın parçası olan bölgelerin açık bir şekilde ilhakıdır." demiştir.
27 Ağustos 2008: Rusya'nın Abhazya ve Güney Osetya'yı tanımasına tepkiler
ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı John McCain, Rusya'nın Güney Osetya ve Abhazya'yı tanımasından sonra “Batı ülkeleri, Rusya tarafından kanlı şiddete maruz kalan Kuzey Kafkasya ve Çeçenya'nın bağımsızlığını düşünmeli. Rusya Batı'yı iki yüzlülükle suçluyor. Bu suçlamayı Kremlin'e iade ediyoruz ve Çeçenya ile Kuzey Kafkasya konusundaki iki yüzlülüğüne işaret ediyoruz.” demiş ve Kuzey Osetya ile Çeçenya'nında bağımsızlıklarını tanıma konusunda çalışma yürüteceklerini söylemiştir..
Rusya'nın tanımasına olumlu yaklaşan ilk ülkelerden olan Belarus'un Liberal Demokrat Parti lideri Sergey Gaydukeviç, "Beyaz Rusya’nın da Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlığını tanıması gerekmektedir. Rusya ile çok sayıda işbirliği belgesi imzaladık, müttefik devlet oluşturduk, bundan dolayı bana göre, Belarus'un, Rusya'nın bu tür adımlarını desteklememesi mümkün değil" diye konuşmuş ama Belarus Birleşik Vatandaşlık Partisi lideri Anatoli Lebedko başta olmak üzere "Post-Sovyet coğrafyada olduğu gibi dünyanın diğer yerlerinde de egemenlik geçidine iyi gözle bakmıyorum. Bu konuda risk ve tehlikelerin derecesi her zaman artıyor ve biz de defalarca buna şahit olduk. Şu anda tüm post-sovyet coğrafyada gerginliğinin tırmanışına şahit oluyoruz" diyerek tanımaya olumlu yaklaşmamışlardır .
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, “Rusya’nın Güney Osetya ve Abhazya’yı bağımsız ülke olarak tanıması, Rusya’nın başta BM Güvenlik Konseyi kararlarındaki imzalarının ihlalidir” demiş ve Rusya'dan tanımayı geri çekmesini istemiştir. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Robert Wood, gazetecilere açıklamasında, “Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev’in, Abhazya ve Güney Osetya’yı tanıma kararı bizim için kabul edilemez” diye belirtmiş, Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, “Bu adım egemen bir komşu ülkenin toprak bütünlüğünü ihlal etmektedir. Bu bizim için kabul edilemez bir durum. Abhazya ve Güney Osetya’daki krizlerin çözümü böylece daha da zor bir hal almıştır” diyerek Rusya'ya sert çıkışmıştır. Ayrıca ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice da bu konuda açıklama yaparak, "Üzücü bir karardır. Amerika Birleşik Devletleri, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi bir üyesidir ve bu kararın Güvenlik Konseyi'ne gelmesine bile gerek yok. Rusya bu kararla kendisinin de üye olduğu BM Güvenlik Konseyi'ne karşı koydu" diye konuşmuştur.
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, "Türkiye, Gürcistan’ın bağımsızlığına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne önem atfetmekte ve son gelişmelerden büyük endişe duymaktadır. Türkiye, mevcut sorunun barışçı yollarla çözümlenmesinden yanadır. " açıklaması yaparak Gürcistan'ın toprak bütünlüğüne saygı duyduğunu söylemiştir. Ayrıca Rusya, NATO'nun bağımsızlıkları tanımayı geri al uyarısı üzerine Şangay İşbirliği Örgütü'nün 28 Ağustos 2008 günü Tacikistan'da toplanması için Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan'a ile örgütün gözlemci üyeleri Moğolistan, Pakistan, Hindistan ve İran'ın yanı sıra Türkmenistan ve Afganistan devlet başkanlarına çağrıda bulunmuştur.
28 Ağustos 2008 ve 29 Ağustos 2008
28 Ağustos 2008 tarihinde Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de gerçekleşen Şanghay İşbirliği Örgütü toplantısında Rusya, Güney Osetya ve Abhazya'nın tanınması konusunda destek alamadı. Rusya devlet başkanı Dimitri Medvedev, örgüt üyesi ülke başkanları ile de ikili görüşmeler yaptı. Çin Devlet Başkanı Hu Jintau ile bir araya gelmiş, ikili görüşmede bağımsızlıkların tanınması konusunda destek alamamıştır.Tayvan ve Tibet gibi sorunlu bölgelerin bulunması nedeni ile Moskova'ya resmî destek vermemiştir. Diğer örgüt üyesi Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan da Abhazya ve Güney Osetya'yı tanımaya yanaşmamıştır.
Rusya'nın Gürcistan'ın özerk bölgeleri Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarını tanımasına karşı Avrupa Birliği ülkeleri tepkilerini sürdürmüştür. Avrupa Birliği Dönem Başkanı Fransa'nın Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Rusya'ya yaptırım uygulamayı değerlendirdiklerini duyurmuştur. Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin çağrısı üzerine AB liderleri, Gürcistan'a yapılacak yardım ve Rusya'ya uygulanacak yaptırımları görüşmek üzere 1 Eylül 2008'de toplanmaya karar vermiştir.
Gürcistan Parlamentosu 29 Ağustos 2008 tarihinde Rusya ile diplomatik ilişkilerin kesilmesine yönelik karar tasarısını 106 milletvekilinin onayıyla kabul etmiştir. Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saakaşvili'ye de Rus güçlerinin Gürcistan'da bulunmalarının yasa dışı olduğunu, Abhazya ile Güney Osetya'nın işgal edildiğini beyan etmesi çağrısında bulunmuştur.
Rusya Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Karadeniz'de NATO'nun 10 savaş gemisi bulunduğunu açıklamıştır. Bunlardan 3'ü ABD, 4'ü Türkiye ve birer de İspanya, Almanya ve Polonya'ya ait olduğunu belirtmiş ve NATO'nun daha 8 savaş gemisinin daha Karadeniz'e geleceğini iddia etmiştir.
29 Ağustos 2008 ve 11 Eylül 2008
Belarus devlet başkanı, Rusya'yı desteklediklerini söyledi. Devlet başkanı , "Tümüyle doğru karar olarak düşünüyorum. Ülkelerin tek taraflı bağımsızlıklarına son verdikleri için Batı ve tüm Dünya, Rusya'ya destek vermeli. Nasıl onlar Afganistan'ı, Irak'ı bombaladıklarında ve Sırbistan'dan Kosova'nın tek yanlı bağımsızlığına destek verdikleri unutulmamalı!" diye açıklama yapmıştır
Venezuela Cumhurbaşkanı Hugo Chavez, Rusya'nın Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarını tanımasında haklı olduğunu söyledi. Hugo Chavez, "Rusya, Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarını tanıdı. Biz Rusya'yı destekliyoruz. Rusya haklı. Kendi çıkarlarını savunuyor." diye konuşma yaparak tanıyabilecekleri söylemiştir.
5 Eylül 2008 tarihinde Nikaragua Devlet Başkanı Daniel Ortega,Nikaragua devletinin Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlığını tanıdığını bildirmiştir. 11 Eylül 2008 tarihinde de facto Güney Osetya Cumhuriyeti cumhurbaşkanı olan Eduard Kokoeti, Rusya'nın içinde bulunan Kuzey Osetya ile birleşerek Rusya'nın bir toprak parçası olmak istediklerini söylemiştir.
Askeri Durumlar
Kuvvetler
| Gürcistan | Güney Osetya | Rusya | |
|---|---|---|---|
| Ordu | 30,000 | 3,000 | Bölgede 100,000 |
| Tank | 200 | 87 | Bölgede 620 |
| Hava Aracı | 82[] | 0 | Bölgede 320 |
Ordular
- Gürcistan ordusu kara ve hava kuvvetlerinden oluşmaktadır. Deniz kuvveti bulunmamaktadır. Bu yüzden askeri yönden Rusya'nın hayli gerisindedir. Gürcü subayları Türk subaylar eğitmektedir. Türk otokar yapımı 100 adet Otokar Kobra ve belirsiz sayıda yavuz tipi 8x8 zırhlı personel taşıyıcıya sahiptir.Amerika ise Gürcü ordusuna cephane ve teknoloji yardımı yapmaktadır. Gürcistan ordusunun piyadeler harici en büyük gücü T-55 ve T-72 tanklarıdır. Bu tanklar SSCB döneminden kalmadır. Asker sayısı 30 000 civarındadır. Seferberlik ilan edildiğinden asker sayısında artma beklenmektedir. Seferberlik ile birlikte 18-55 yaş arası eli silah tutan tüm erkekler ile birlikte ordu mevcudu 30.000'den 37.000'i bulacaktır.
- Güney Osetya'da Rus etkisi fazladır.Rusya, Osetyalılar Rus pasaportlu kişiler olduğu için bölgeye bu neden üzerine girdiklerini belirtmiştir. Böylece Güney Osetya ordusu Rusya destekli bir ordu olmuştur. Güney Osetya ordusunun askerî personeli nüfusu az olduğundan kaynaklı olarak azdır. Hava kuvvetleri bulunmamaktadır. Denizlere kıyısı olmadığından deniz kuvvetleri de yoktur. Savaşın geçtiği bölgede yer almaktadır. Böylece Osetyalı askerler tecrübe kazanmaktadır. Güney Osetya ordusunun mevcudu 3000'dir. Ordu sayısında artma beklenmemektedir.
- Abhazya, Gürcistan'ın 2005'te işgal ettiği alanları geri alabilmek için durumdan faydalanarak savaşa girmiştir. Abhaz askerler, Abhazya-Gürcistan sınırına yığınak yapmaya başlamışlardır. Gürcistan'ın Osetya'da Rus ve Osetya ordusu ile mücadelesinden faydalanmıştır. Bu şekilde topraklarını genişletmeyi hedeflemektedir. Abhazya'nın Gürcülere göre üstünlüğü hava ve deniz kuvvetleri olmasıdır. Abhaz hava kuvvetleri sınırlarındaki Gürcü birimlere saldırdığı öne sürülmüştür. Asker sayısı yaklaşık 1000 kişidir. Seferberlik ilan etmediğinden asker sayısında artma beklenmemektedir.
- Rusya ordusu dünyadaki en modern ordularından biridir.Ülkenin büyüklüğünden kaynaklı sınır ordularında daha fazla asker mevcuttur. Rus Ordusu, Kafkasyanın kuzeyinde konuşlanmış olan 58. Ordu ile bu operasyonu gerçekleştirmiştir. Ordunun toplam mevcudu 300 000'dir. Rus ordusunun kafkas kolunun tüm uçak mevcudu 1800'dür. Bu uçakların tümü operasyona katılmıştır. Ayrıca bu uçaklar tarafından korunan bombardıman uçaklarıda vardır. Bu uçaklar stratejik bir kent olan Gori'yi ve Tshinval'yi bombalamıştır. Ayrıca Rus ordusu Tiflis kuşatması esnasında 25 tonluk füzeleri şehir merkezine atmıştır. Rus ordusu bu takviyelerle beraber az kayıpla çok toprak işgal etmiştir.
Tepkiler
Uluslararası örgütler
![image]()
Avrupa Birliği dönem başkanı Fransa, Gürcistan'dan tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya'da "düşmanlığın hemen sona erdirilmesi" çağrısında bulunarak, krizin çözümlenebilmesi amacıyla temasların artırılacağını bildirmiştir.![image]()
NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, Gürcistan ile Güney Osetya arasındaki çatışmalardan "büyük endişe duyulduğunu" açıkladı. Taraflara silahlı kuvvet kullanmamaları ve uzlaşma arayışı için doğrudan görüşmeler başlatmaları çağrısında bulunmuştur. Genel Sekreter, NATO'nun gelişmeleri yakından izlediğini bildirmiştir.
![image]()
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Antonio Guterres, Kafkasya'daki çatışmanın bütün taraflarını, sivillerin güvenliğini sağlamaya çağırmıştır. Çatışmalardan kaçan sivillerin güvenliğinden kaygı duyduğunu belirterek, çatışan taraflardan sivillere zarar vermemelerini ve serbest geçişlerine izin vermelerini istemiştir.![image]()
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri , yaptığı yazılı açıklamada, Güney Osetya'daki çatışmalarda sivillerin ölmesinden endişe duyulduğunu, önceliğin "hemen ve koşulsuz" ateşkesin ilan edilmesi olduğunu belirtmiştir. Açıklamada, ateşkesi, barışçı ve daimi bir çözüme varılması için doğrudan görüşmelerin izlemesi gerektiği vurgulanarak, ülkenin bölge halkı için çok kötü sonuçlar doğurabilecek bir savaşın eşiğinde olduğu ifade edilmiştir.- - Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi, Güney Osetya'daki yaralılar için insani yardım koridoru açılmasını istemiştir. Kızılhaç sözcüsü Anna Nelson, gazetecilere yaptığı açıklamada, ambulansların olay yerine ulaşması ve yaralı sivillerin tahliye edilmesi için insani yardım koridoru açılması gerektiğini belirtmiştir.
Ülkeler
Tanınan Ülkeler
![image]()
ABD başkanı George W.Bush olayı endişe ile izlediğini ve Rusya'nın bir an önce bombardımanı durdurmasını istediğini bildirmiştir. Ayrıca Avrupalı müttefikleri ile uluslararası bir arabuluculuk girişiminin başlatılması için görüştüklerini belirterek, ABD'nin diyaloğu başlatmak için ayrıca çatışmanın bütün tarafları ile ilişki içinde olduğunu söylemiştir.ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, "Rusya'yı, Gürcistan'a yönelik savaş uçakları ve füzelerle yürütülen saldırıları durdurmaya, Gürcistan'ın toprak bütünlüğüne saygı göstermeye ve Gürcü topraklarından muharip güçlerini geri çekmeye çağırıyoruz." demiştir.![image]()
Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ise "Vatandaşlarımızın ölümlerinin cezasız kalmasına izin vermeyeceğiz." diye konuşmuştur.Güney Osetya krizinin tek çözümünün Gürcistan askerlerinin çatışma bölgesinden tamamen ayrılması olduğunu belirtmiştir.Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Moskova'daki konuşmasında Gürcistan'ın etnik temizlik yaptığını söylemiştir.![image]()
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, "Bölgede bulunan bir ülke olarak bu tabi öncelikle bizi rahatsız eden bir durumdur. Özellikle barışa yönelik öncelikleri olan bir ülke olmamız sebebi ile çevremizde böyle bir durumun olması bir diğer taraftan Gürcistan'ın toprak bütünlüğü konusunda bir sıkıntı yaşamasını da istemeyiz. Temennimiz o ki ateşkes bir an önce temin edilir ve diplomatik yollara başvurulur" demiştir.Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığından; "Ülkemiz, komşusu ve dostça ilişkiler sürdürdüğü Gürcistan’ın sorunlarının barışçıl yollardan çözümlenmesi gerektiği görüşündedir. Bu görüşlerimizi hem ikili düzeyde, hem uluslararası forumlarda dile getirmekteyiz. Bu çerçevede ülkemiz, bölgesel barış ve güvenliği tehdit edebilecek bu çatışma ortamının itidal, sağduyu ve diyalog yoluyla aşılması ve yeni gerginliklere yol açabilecek adımlardan kaçınılması gerektiğine inanmakta ve taraflara çatışma ve askeri eylemleri durdurarak birbirleriyle doğrudan görüşmeleri yönünde çağrıda bulunmaktadır." denilmiştir. Başbakan Erdoğan, ayrıca, Kafkas İttifakı önerisinde bulunmuştur.![image]()
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Kafkasya'daki şiddete derhal son verilmesini isterken, ABD devlet başkanı George W.Bush, Rusya'dan bombardımanı derhal durdurmasını isteğini tekrarladı ve konuyla ilgili Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili ile telefon görüşmesi yapmıştır.Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, Rusya ve Gürcistan yetkilileri ile yaptığı telefon görüşmelerinde, "Rus ve Gürcü hükûmetlerinin bu krize siyasi çözüm bulmaları için doğrudan görüşmeleri başlatmaları gerektiğini" söylemiştir.![image]()
Fransa, Gürcistan'dan tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya'da "düşmanlığın hemen sona erdirilmesi" çağrısında bulunarak, krizin çözümlenebilmesi amacıyla temasların artırılacağını bildirmiştir.![image]()
Çin devlet haber ajansı Xinhua, "Pekin Olimpiyat Oyunları'nın açılmasıyla, dünya bir Olimpiyat dönemine girdi. Bu özel günlerde, Güney Osetya'da silahlı çatışmaların çıkması dünya halklarının görmek istediği bir şey değil." demiştir.![image]()
Letonya, ![image]()
Litvanya, ![image]()
Estonya ve ![image]()
Polonya devlet başkanlarının yaptığı ortak açıklamada, "AB ve NATO inisiyatif almak ve Avrupa'nın doğusunda, emperyalist ve revizyonist politikaların yayılmasına karşı çıkmak zorunda." denilmiştir. Açıklamada, ayrıca Polonya ve Baltık ülkelerinin, "Moskova'nın, Avrupa'daki küçük bir devlete saldırısının, sessizce ya da kurbanlarla failleri bir tutan anlamsız açıklamalarla geçiştirilmemesi için ellerinden gelen her şeyi yapacakları" belirtilmiştir.![image]()
İngiltere'nin daimi temsilci yardımcısı Büyükelçi Karen Pierce, Rusya'nın bu tutumunu, "Rusya'nın bu isteklerle, çatışmaları uzatmanın yolunu aramakta olduğu çok net biçimde ortada. Ne ateşkesi kabul ediyor ne de birliklerini çekmeyi" diye konuşmuştur.İngiltere Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Gürcistan'daki İngiliz vatandaşlarına, "eğer kalmalarını gerektiren acil bir durum yoksa" en kısa zamanda ülkeyi terk etmelerini istemiştir. Vatandaşların "bazı uçak seferleri sürüyorken ve henüz sınırlar açıkken" ülkeyi terk etmeleri önerilmiştir.![image]()
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hasan Gaşghavi, "İran, masum insanların ölümüne sebep olan krizden oldukça endişelidir. İran ihtilafa derhal son verilmesini istemektedir" demiştir.
Belli oranda tanınan Ülkeler
![image]()
Abhazya yönetimi Dışişleri Bakanı Sergey Şamba, "Abhaz silahlı kuvvetleri Gürcüleri Yukarı Kodori bölgesinden çıkartmak için operasyon düzenlemiştir" demiştir. Kodori Vadisi bölgesinin bombalaması için savaş uçakları gönderdiklerini belirtmiştir. Ayrıca 15 Ağustos'ta Gürcistan'la yapılacak görüşmelere katılmayacağını açıklamıştır. Abhaz lider Sergey Bağaşbili, Almanya'nın arabuluculuğunda Berlin'de yapılması öngörülen barış görüşmelerine katılmama gerekçesi olarak, 9 Ağustos 2008 - 10 Ağustos 2008 tarihinde yaşanan çatışmaları göstermiştir.
Ayrıntılar
- 2001 yapımı Tom Clancy'nin "" oyununun senaryosu 2008 yılının Ağustos ayında, Rusya ile Gürcistan arasında gerçekleşecek savaşta geçer.
- Savaş sırasında,Türk gazeteci ekibi ateş altında (Video) 16 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Kafkaslar'da savaş 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Milliyet İnternet
- ^ Osetya'nın gürcistan denetimine girmesi 28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber7
- ^ Rus uçaklarının buna karşılık vermesi 28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber7
- ^ Ateşkes imzalandı 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .'Türkçe.Haberturk
- ^ Harding, Luke; Percival, Jenny (9 Eylül 2008). "Russian troops to stay in Abkhazia and South Ossetia". The Guardian. 19 October 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 April 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2008.
- ^ Война в Южной Осетии: вооруженные силы конфликтующих сторон (ДОСЬЕ) 14 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça). Top.rbc.ru
- ^ a b Вооруженные силы Грузии-Gürcistan Silahlı Kuvvetleri 14 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça). Lenta.ru.
- ^ Абхазия отправляет в Южную Осетию тысячу добровольцев 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça). Российская Газета(Rus Gazetesi)
- ^ a b {url=https://www.worldcat.org/oclc/701244500.
- ^ "Russia lost 64 troops in Georgia war, 283 wounded" (İngilizce). Reuters. 21 Şubat 2009. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ The tanks of August. Ruslan Pukhov, David M. Glantz, T︠S︡entr analiza strategiĭ i tekhnologiĭ. Moskova: Centre for Analysis of Strategies and Technologies. 2010. ISBN . OCLC 701244500..
- ^ a b c d e {url=https://www.worldcat.org/oclc/701244500}.
- ^ a b c (PDF) (İngilizce). Human Rights Watch. 2008. 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ (Rusça). Osetia.ru. 11 Nisan 2009. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ (İngilizce). Institute for War and Peace Reporting. 14 Ağustos 2008. 14 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ a b (İngilizce). Gürcistan Savunma Bakanlığı. 7 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ a b c d e (İngilizce). Gürcistan Dışişleri Bakanlığı. 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ a b (Rusça). Interfax. 3 Temmuz 2009. 16 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ (İngilizce). Ossetia-war.com. 11 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ (Rusça). osetinfo.ru. 4 Eylül 2008. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ (İngilizce). Gürcistan Dışişleri Bakanlığı. 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ "UNHCR secures safe passage for Georgians fearing further fighting". UNHCR. 15 Ağustos 2008. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 April 2019.
- ^ Fawkes, Helen (20 Ağustos 2008). "Despair among Georgia's displaced". BBC News. 20 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2008.
- ^ a b c d Za miesiąc Rosja zaatakuje Gruzję? 28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Lehçe). Dziennik.pl
- ^ a b c Rus birlikleri Gürcistan'da 12 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). CNN Türk
- ^ a b Güney Osetya neresi? Orada neler oluyor? 5 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ntvmsnbc.com
- ^ a b Güney Osetya ve Abhazya’da silah çözümü zorlaştırır 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Amerika
- ^ a b strasam.org. "2008 Gürcistan Krizi olmasaydı, Ukrayna Krizi olur muydu? | Stratejik Araştırma ve Analiz Merkezi | strasam.org". strasam.org. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2022.
- ^ Bryza’nın ‘Karabağ için referandum’ açıklaması bölgeyi hareketlendirdi 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Avrupa
- ^ a b c d e Rusya, kritik 'bağımsızlık' imzasını attı; Gürcistan 'bu bir ilhaktır' dedi 28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe.Zaman Gazetesi.
- ^ 'NATO Gürcistan'ı silahlandırıyor' 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Sol gazetesi
- ^ The Destiny of Croatian Serbs Awaited Ossetians 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce). Strategic Culture Foundation
- ^ Kafkasya’daki Balkanlar:Gürcistan’daki Çatışmalara Balkan Odaklı Bir Yaklaşım[](Türkçe). asam.org.tr
- ^ Gürcistan'dan Osetya'ya büyük operasyon 13 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Gürcistan seferberlik ilan etti 12 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Rus uçakları Türkiye'nin modernize ettiği Gürcü askeri üssü bombaladı 12 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). İşte Osetya'ya giren Rus tankları 13 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ NTV-MSNBC (9 Ağustos 2008). "Rus ordusu da Gürcistan'ı bombalıyor". NTVMSNBC.com. 11 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008.
- ^ a b c Rus-Gürcü savaşı 10 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Deutsche Welle
- ^ Savaş başladı, 2 Rus uçağı düşürüldü 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Mynet Haber
- ^ Gürcistan: Daimi barışa kadar savaş! 17 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Porttakal.com
- ^ a b c d e f g Rus ordusu Osetya'ya girdi 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). İnternet Haber
- ^ Yüzlerce sivil hayatını kaybetti 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Sabah Gazetesi
- ^ Zaman Gazetesi: Rus savaş uçakları bombalarını apartmanın üzerine bıraktı 10 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ In pictures: Georgian town attacked 10 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce). BBC News
- ^ Haberturk:Gürcistan askerlerinin geri çekilmesi 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). HaberTürk
- ^ Kafkaslar'da savaş korkusu (Türkçe). BBC Türkçe Servisi
- ^ Oset başkentinde çatışmalar yoğunlaştı 16 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ajans Kafkas
- ^ Savaşta ikinci gün 26 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Hürriyet
- ^ Gürcü bakandan şok iddia: Rus jetleri BTC'yi bombaladı 12 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ a b c d e Stratejik üstünlük Ruslara geçti 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Dünya Bülteni
- ^ Ölü sayısı 2 bini aştı 10 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). CNN Türk
- ^ Gürcistandan ateşkes çağrısı 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). HaberTürk
- ^ Russian jets attack Georgian town 12 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce). BBC News
- ^ Gürcistan Güney Osetya'dan çekilecek 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). HaberTürk
- ^ Gürcü birlikler Güney Osetya'dan çekiliyor! 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Aktüel
- ^ İzvestiya: Savaştan ABD ve Türkiye de sorumlu 16 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ajans Kafkas
- ^ Esir alınan Rus pilotların görüntüleri yayınlandı 10 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). CNN Türk
- ^ Haberturk:Gürcüler hala Güney Osetya'da 11 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Habertürk
- ^ Gürcistanın çekilmesi 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..(Türkçe).İnternethaber
- ^ Rus gemileri Karadenizde 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Habertürk
- ^ a b Gürcüler savaşmaya gidiyor 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Vatan Gazetesi
- ^ Ukrayna, Rus savaş gemilerini uyardı 13 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Gürcistan, G. Osetya'dan çekildi 28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Haber7.com
- ^ 20 Gürcü askeri öldü 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Haber Türk
- ^ Gürcistan ve Rusya müzakerelere hazır(Türkçe).CNN Türk
- ^ a b Rus savaş gemileri sınırda 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Haber Türk
- ^ Gürcistan'dan Açıklama 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Haber Türk
- ^ a b Gürcistan’dan geri adım, Rusya’nın şartı var 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Ntvmsnbc.com
- ^ THY, İstanbul-Tiflis seferlerini iptal etti 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Ntvmsnbc.com
- ^ Gazeteciler ateş altında kaldı 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Ntvmsnbc.com
- ^ Gürcistan’da çatışmaların 3 günlük hikâyesi 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Ntvmsnbc.com
- ^ "Türk gazetecilerin vurulduğu an". 26 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ağustos 2008.
- ^ Gürcistan'daki Türkiyeli Haberciler Yakınlarına Kavuştu[]
- ^ "NTVMSNBC.com Olay anı videosu". 16 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ağustos 2008.
- ^ a b c d e Cheney: Rusya'nın saldırganlığı cevapsız bırakılmamalı 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Zaman Gazetesi
- ^ Esir Gürcü askerlerin görüntüleri 28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber7.com
- ^ Pes etti 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Yeni Şafak
- ^ a b Rusya hem vuruyor, hem de suçluyor 12 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Rus askerleri Gori'yi ele geçirdi 13 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Rus askerleri Gürcistan'a girdi 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Türk
- ^ Ruslar Poti Kentine girdi 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Türk
- ^ Tiflis’te 'Ruslar geliyor' paniği 27 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ajans Kafkas
- ^ Operasyon durdu 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe).Haberturk.
- ^ Gürcistan'dan 300 Spartalı mesajı 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Haberturk.
- ^ Kodor'da Abhaz bayrağı dikildi 27 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ajans Kafkas
- ^ Rus uçakları 2 Gürcü köyünü bombaladı 25 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Aktüel
- ^ Rusya operasyonları durdurma kararı aldı 16 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). CNN Türk
- ^ Saakasvili'den Rusya'a rest! 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Aktüel
- ^ a b Ateşkes için mutabakat sağlandı 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ajans Kafkas
- ^ Rus zırhlısı Tiflis'e ilerliyor 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Türk
- ^ Rus askeri araçları Tiflis'te anayolu kapattı 25 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Aktüel
- ^ Tiflis: Kodor’dan çekiliyoruz 27 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ajans Kafkas
- ^ Oset milisler, Gori'de yağmaya başladı[](Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Rusya bombaladığı şehri onaracak 8 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Türk
- ^ Rus tankları Poti limanını ablukaya aldı 24 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Bagapş ve Kokoyti'den söz birliği: Tek yol bağımsızlık 27 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ajans Kafkas
- ^ Ateşkes imzalandı 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Haberturk
- ^ "Der Spiegel URL Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008". 6 Ocak 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008.
- ^ Türkiye'den Gürcistan'a yardım! 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. İnternet Haber
- ^ a b 2 uçağı düşürülen Rusya'nın tankları Osetya'da 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Dünya Gazetesi
- ^ Kızılay sınırda beklemede (Türkçe). Ntvmsnbc.com
- ^ a b İşte savaşın gerçek yüzü 10 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ a b Rusya, ateşkes önerisini reddetti 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Gürcistan ve Rusya dışişleri bakanlarıyla görüşme 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe). Haber Türk
- ^ Gürcü liderin korku dolu anları 13 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Mynet Haber
- ^ Gürcistan, Türkiye'den askeri yardım istiyor! 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Haber Aktüel
- ^ Rusya ayrılıkçı bölgelerde kalabilecek 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Haber Türk
- ^ Ruslar BTC'yi bombaladı! 25 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber X
- ^ ABD Başkanı Bush Açıklaması 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Ulusal Kanal
- ^ Saakaşviliye liderlerden destek 13 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Zaman Gazetesi
- ^ a b c Dünya Gürcü'ye bonkör, Oset'e kör 27 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Türkçe).Ajans Kafkas
- ^ Sarko Devrede 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe.Haberturk.
- ^ McCain: Abhazya’ya karşılık Kuzey Kafkasya 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Ajans Kafkas.
- ^ Beyaz Rusya’da “tanıma”ya destek sesleri 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Ajans Kafkas.
- ^ “Rusya önce Çeçenya’yı tanısın” 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Ajans Kafkas.
- ^ a b c Rusya'nın kararına tepkiler 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Haberrus.
- ^ Abhazya'nın Bağımsızlığı 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Haber Türk.
- ^ NO:158 - 26 Ağustos 2008, Gürcistan'ın Bağımsızlığı Hk. 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı.
- ^ Rusya'dan NATO'ya karşı atak 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Dünya Bülteni.
- ^ a b c d Batı, Rusya'ya yaptırım uygulayabilir mi? 29 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Zaman Gazetesi.
- ^ 'Karadeniz'deki NATO gemileri tehdit değil, 20 dakikada yok ederiz' 1 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..'Türkçe, Zaman Gazetesi.
- ^ "Belarus MPs support Russia recognition of breakaway regions". 25 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2008.
- ^ Chavez: "Rusya, Güney Osetya ve Abhazya'nın Bağımsızlığını Tanımada Haklı" 23 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe), Sondakika.com
- ^ "Nicaragua joins Russia in recognizing South Ossetia, Abkhazia". 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2008.
- ^ (İspanyolca) Nicaragua reconoce independencia de Abjasia y Osetia del Sur 7 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ G. Osetya Rusya'ya katılmak istiyor 11 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe), Haber7.com
- ^ "Russian tanks enter South Ossetia". BBC. 8 Ağustos 2008. 28 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2008.
- ^ "Large-Scale Fighting Erupts In South Ossetia". Radio Free Europe/Radio Liberty. 8 Ağustos 2008. 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2008.
- ^ "BBC NEWS - Europe - Georgia 'pulls out of S Ossetia'". BBC Online. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020.
- ^ a b c d e (Lehçe) Kościński, Piotr (9 Ağustos 2008). "W ewentualnej wojnie z Rosją Gruzini nie są na straconej pozycji". . 17 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008.
- ^ a b c Krasnogir, Sergey (8 Ağustos 2008). "Расстановка сил". . 14 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008.
- ^ a b c d e f Güney Osetya'da sular durulmuyor! 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Diplomatik Gözlem
- ^ a b Kafkaslar Savaşa Doğru 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Dokuz
- ^ Dış Tepkiler 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Dokuz
- ^ a b Gürcistan savaş hali ilan etti 8 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Savaşta ikinci gün 12 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Vatan Gazetesi
- ^ Açıklamalar 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). HaberTürk
- ^ Durumdan çok endişeliyim. 23 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Haber Türk
- ^ a b Rusya ve Gürcistan Osetya için silaha sarıldı 9 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Sergey Labrov Açıklaması 28 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce). BBC News
- ^ Türkiye'nin gözü çatışmalarda[](Türkçe). CNN Türk
- ^ Gürcistan Güney Osetya'ya, Rusya da Gürcülere saldırdı" 13 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Radikal Gazetesi
- ^ Osetya krizinde Almanya devrede 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Zaman Gazetesi
- ^ Osetya'yadaki savaşa Çin tepkisi 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Dünya Bülteni
- ^ Rusya Gürcistan'ın batısına saldıracak 16 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Yeni Şafak
- ^ Rusya'nın güç gösterisi 11 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe). Yeni Şafak
- ^ Abhazya: "Operasyon düzenledik"[](Türkçe). CNN Türk
- ^ Güney Osetya çocukları Rusya'ya gönderiyor 12 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe) Deutsche Welle
- ^ "Tom Clancy's Ghost Recon resmî İngiltere sayfası, İngilizce". 14 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ağustos 2008.
Dış bağlantılar
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:
|
| Wikimedia Commons'ta Rusya-Gürcistan Savaşı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Abhazya
- (Abhazca) (İngilizce) (Rusça) (Türkçe)
- (Abhazca) (İngilizce) (Rusça) (Türkçe) Abhazya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Gürcistan
- (İngilizce) (Gürcüce) Gürcistan Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı 25 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) (Gürcüce) Gürcistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı 8 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) (Gürcüce) Gürcistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı 16 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Rusya
- (İngilizce) (Rusça) Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) (Fransızca) (Almanca) (Rusça) (İspanyolca) Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı 29 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) (Rusça) Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanlığı 20 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) (Rusça)
Güney Osetya
- (İngilizce) (Rusça) Güney Osetya Cumhuriyeti Güvenlik Konseyi 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) (Fransızca) (Rusça) Osinform Osetya Haber Ajansı 31 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Uluslararası
- (İngilizce)
- (İngilizce) OSCE Gürcistan Görevi 15 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (Türkçe) (İngilizce) T.C. Dışişleri Bakanlığı Güney Osetya Açıklaması 22 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) ABD Beyaz Saray Güney Osetya Açıklaması 13 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Bölge Haritası
Galeri
- Güney Osetya Savaşı fotoğrafları 24 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rusya Gurcistan Savasi Agustos 2008 tarihinde Guney Osetya Rusya Gurcistan ve son olarak Abhazya nin katilimi ile aralarinda gerceklesen gerilim ve catismalarla baslayan savastir Rusya Gurcistan SavasiSovyetler Birligi nin dagilmasi Gurcistan Guney Osetya Sorunu ve Abhazya Gurcistan SorunuGurcistan Gurcistan dan tek yanli olarak bagimsizligini ilan eden Abhazya ve Guney Osetya ve Kuzey Kafkasya daki Rusya Tarih7 Agustos 16 Agustos 2008BolgeGuney Osetya Abhazya Gurcistan KafkasyaSonucKesin Rus Guney Osetya Abhaz zaferi Gurcu kuvvetleri Guney Osetya bolgesinden cikarilmis ve Abhaz gucleri Kodori Vadisi ni ele gecirmistir 16 Agustos 2008 tarihinde ateskes imzalanmis antlasma gorusmelerine baslanmistir Rusya Nikaragua ve Venezuela Abhazya ve Guney Osetya nin bagimsizligini tanidiklarini acikladi Abhazya ve Guney Osetya da Rus askeri usleri kuruldu Gurcistan Rusya ile tum diplomatik iliskilerini kesti ve Bagimsiz Devletler Toplulugu ndan ayrildi TaraflarRusya Guney Osetya Kuzey Osetya AbhazyaGurcistan MPRI askeri danismanlariKomutanlar ve liderlerEduard Kokoity Dmitri Medvedev Vladimir Putin Marat Kulakhmetov Anatoliy Serdyukov Vladimir Shamanov Sergey BagapshMihail Saakasvili Lado Gurgenidze Davit Kezerashvili Zaza Gogava Alexandre LomaiaGucler yaklasik 70 000 3 000 yaklasik 1 000 29 000Kayiplar Rusya Duzenli kuvvetler 65 67 olu 283 yarali 1 kayip 12 esir Kuzey Osetyali ve Kozak gonulluler 10 15 olu Guney Osetya 27 esir Savunma Bakanligi 27 olu 69 yarali Rezerve militan 50 olu yaklasik Icisleri Bakanligi 10 olu Abhazya 1 olu 2 yaraliToplam 163 170 olu 354 yarali 1 kayip 39 esir Gurcistan Kara Kuvvetleri 169 olu 947 yarali 1 kayip 39 esir Icisleri Bakanligi 11 olu 227 yarali 3 kayip 10 esirToplam 180 olu 1174 yarali 4 kayip 49 esirSivil kayiplar Guney Osetya 162 olu Rusya ya gore 365 olu Guney Osetya ya gore 255 yarali Rusya ya gore Gurcistan 224 olu 15 kayip 547 yarali 1 yabanci sivil olu 3 yabanci sivil yarali Multeciler 192 000 sivil yerinden oldu Rusya ya goc eden 30 000 Guney Osetyali ve UNHCR ye gore Guney Osetya dan goc eden 15 000 Gurcu vatandasi dahil olmak uzere Gurcu yetkililerin tahmini en az 230 000 sivil yerinden oldu Savas sonunda Guney Osetya ve baskenti Tshinvali cok agir hasar gormustur ve buyuk can kaybina yol acmistir ama Gurcistan Guney Osetya ve Abhazya daki kisitli kontrolunu de yitirip savasi kaybetmistir Ayrica Guney Osetya ve Gurcistan milyonlarca Amerikan dolari zarara ugramistir ve sonuc olarak Rusya tek yanli olarak bagimsizliklarini ilan eden Abhazya ve Guney Osetya yi tanidigini aciklamistir Gurcistan ise Rusya yla tum diplomatik iliskilerini kesmistir ve Bagimsiz Devletler Toplulugu BDT ndan ayrilmistir Tarihsel geri planGuney Osetya 1922 de ozerk bolge olarak Sovyetler Birligi yonetimindeki Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ne baglandi Sovyetlerin dagilmasinin ardindan Rusya ya bagli Kuzey Osetya ile birlesmeyi isteyen Guney Osetya ve Gurcistan arasindaki gerginlik 1989 sonlarindan itibaren artis gosterdi Bolgenin 1990 da kendisini Demokratik Guney Osetya Sovyet Cumhuriyeti ilan etmesi uzerine Tiflis bolgenin ozerkligini kaldirmistir 1991 de Gurculerin Guney Osetya baskenti Tshinval ye girmesiyle catismalar basladi 14 Temmuz 1992 de Ruslar Gurculer ve Osetlerden olusan baris gucu ateskesi saglamistir Gurcu askerleri siddetli catismalarin ardindan 1994 yilinda imzalanan ateskes anlasmasi uyarinca Abhazya yi terk etmek zorunda kalmisti Anlasma uyarinca Rusya burada 3 bin baris gucu askeri bulundurma hakkina sahip olmus ancak Moskova bugune kadar orada sadece 2 bin 500 asker bulundurmustu 1992 yilinin Ocak ayinda yapilan referandumunda Guney Osetler bagimsizlik yonunde oy kullanmistir Gurcistan in idari yonetim birimleri 9 bolge ve baskent Tiflis ile Abhazya Ozerk Cumhuriyeti ve Acara Ozerk Cumhuriyeti nden olusmaktadir Guney Osetya nin istegini kabul etmesi halinde diger bolge ozerk cumhuriyetlerin de ayrilmak isteyebileceginden korkan Tiflis buna izin vermemistir Boylece toprak kaybetmekten cekinen Gurcistan bu istegi dikkate almayan politikalar gutmeye devam etmistir Bu arada Rusya da iktidara gelen Putin Guney Kafkasya ya ve Gurcistan icindeki olaylara Rus cikarlari dogrultusunda mudahil olmaktan kacinmamistir Ruslara karsi Bati dunyasina yanasma egilimi gostermeye baslayan Gurcistan da ic politika da 2000 li yillarin basinda yeni gelismeler yasanmistir 2003 yilinin Kasim ayinda yasanan Gul Devrimi sonucunda Bati yanlisi Mikail Saakasvili nin Ocak 2004 te Baskan secilmesi nihayetinde Gurcistan in giderek Bati eksenine kaymasi Rusya yi rahatsiz etmistir Yeni Baskan Avrupa Atlantik sinirlari icinde yer almak ve ilk once NATO ya sonra AB ye uye olmak icin Bati yla temaslarini siklastirmistir Saakasvili Gurcistan i uniter bir yapiya tasima yonunde de bir politika izlemeye baslamistir Bunun uzerine ekonomik ambargo veya dogalgaz politikalari yoluyla Gurcistan i sikistiran Rusya bolgede kendi gucunu ve hakimiyetini yeniden olusturmak amaciyla Abhazya ve Guney Osetya gibi sorunlu bolgeleri Gurcistan in etkisinden kurtarmaya yonelik her turlu girisimi desteklemistir Rusya nin esas hedefi giderek Batiya yaklasan Gurcistan uzerinden Bati nin bu bolgede kurmak istedigi hakimiyeti kirmak oldugu degerlendirilmistir 1992 de fiilen ayrildiktan sonra ilk referandumda Osetlerin yuzde 98 i 2006 daki ikinci referandumda ise yuzde 90 i bagimsizligi secti Fakat 2008 yilina kadar Guney Osetya nin bagimsizligi hicbir ulke tarafindan taninmamistir 26 Agustos 2008 tarihinde Rusya devlet baskani Dmitri Medvedev Rusya nin Guney Osetya Cumhuriyeti nin bagimsizligini tanidigini aciklamistir Gurcistan in savas hazirligiMihail Saakasvili iktidara gelmesinden sonra NATO ulkeleri Israil ve Yuscenko Ukrayna sinin destegi ile Abhazya ve Guney Osetya ya karsi Gurcu saldirisi hazirlamaktaydi kaynak belirtilmeli Pentagon saldiridan kisa sure once Gurcistan silahli kuvvetlerine dovus egitimi verdi kaynak belirtilmeli Bu egitimler kismen MPRI nin da aralarinda bulundugu ozel askeri sirketler tarafindan ise alinan eski ABD ozel kuvvetleri mensuplari tarafindan veriliyordu MPRI Askeri Profesyonel Kaynaklar Sirketi 1995 te Hirvat Ordusunu Krayina Sirp Cumhuriyeti ni isgal etmeden once egitmek icin Pentagon tarafindan gorevlendirilmisti 250 000 insanin yerinden edilmesine yol acan bu isgal kaynak belirtilmeli Balkan savaslarindaki en kotu etnik temizlik olaylarindan biriydi Boylelikle Gurcistan Firtina Harekati ni taklit etmeye kalkti Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz GelismelerSavas sirasinda taraflar arasinda gerceklesen askeri saldirilar Olaylarin Gelisimi 1 Agustos 2008 7 Agustos 2008 Bu tarihler arasinda olusan olaylar gerilim ve on hazirlik donemidir 1 7 Agustos 2008 tarihleri arasinda olaylarin gerilimi had safhaya cikmis ve 8 Agustos 2008 de baslayan savasi hazirlamistir 8 Agustos 2008 8 Agustos 2008 tarihinde Gurcu kuvvetler bagimsizligini ilan eden Guney Osetya topraklarina operasyon duzenlediler Gece saatlerinden baslayarak devam eden topcu atesi sehrin agir hasarina ve sivil olumlerine yol acti Oset kaynaklara gore 2 bin Rus kaynaklara gore 1600 kisi hayatini yitirdi Gurcu birlikleri baskent Tshinval nin cevresindeki 8 yerlesim birimini kontrol altina aldilar iki Rus ucagi dusurduklerini ve uc Rus askerini yaraladiklarini iddia ettiler Rus kaynaklar ise Baris Gucu bunyesinde gorev yapan 12 askerin oldugunu 150 sinin yaralandigini one surdu Rusya 150 kadar tank ve zirhli aracin bulundugu guclu bir birlikle Guney Osetya ya girdi ve Gurcu ordusuyla savasmaya basladi bunun uzerine Gurcistan da seferberlik ilan edildi Ayni gun icinde modernizasyonunu Turkiye nin yapmis oldugu Gurcistan in baskenti Tiflis e 30 kilometre mesafedeki Marneuli Havaalani ni Rus savas ucaklari bombaladi Gurcistan in Tshinval den cekildigini aciklamasini muteakiben Rus ordusu Guney Osetya sinirindaki Gurcu kenti Gori ye girdi Agir catismalarin yasandigi sehir halk tarafindan terkedildi Gurcistan TSI 14 00 17 00 arasi ateskes ilan etmistir Gurcistan Basbakani Lado Gurgenidze yaptigi aciklamada taraflar arasinda ateskes saglandiktan birkac saat sonra bolgedeki Gurcu koylerinin bombardimana tutulmasi uzerine askeri operasyona baslamak zorunda kaldiklarini soylemistir Rusya ya ait Su 24 bombardiman ucaklari Gurcistan in catismalarin devam ettigi Guney Osetya bolgesindeki Kareli kentindeki polis merkezini bombalamistir Ucaklar 2 bomba birakmistir Rusya nin bolgedeki baris gucu birliklerinin komutani Marat Kulakhmetov Tkverneti koyundeki mevzilere karsi duzenlenen hava saldirisina 5 adet Rus yapimi Su 25 ucaginin katildigini soylemistir 9 Agustos 2008 tarihinde Rus savas ucaklarinin bolgenin sinirindaki Gori kentinde attigi bombalardan biri bir apartmana isabet etmis olayda 5 kisi olmus ve cok sayida kisi yaralanmistir 2004 yilindaki Gurcu Oset catismalarindaki Gurcu keskin nisancilar Gurcistan yonetimi Irak taki askerlerinden iki binini Guney Osetya da catisan birliklere yardimci olma amaciyla geri cekme karari almistir Guney Osetyali ayrilikci lider Eduard Kokoity ise 8 Agustos 2008 tarihinde baslayan Gurcistan bombardimani ve catismalar sonucu en az 1400 kisinin oldugunu iddia etmistir Rusya ya ait savas ucaklarinin yaptiklari bombardiman Gurcistan in onemli limanlarindan olan Poti limanini kullanilamaz hale gelmistir 8 Agustos 2008 tarihinde gerceklesen Rus bombardimani sirasinda olen veya yaralanan olmamistir Ayrica Senaki ussunu de bombalamistir Rusya Guney Osetya ya 150 tanklik silahli kuvvet gondermis Guney Osetya baskenti Tshinval deki catismalar ise kentin guneyinde yogunlasmistir 9 Agustos 2008 Rusya Basbakan Yardimcisi Sergey Sobyanin in Moskova da duzenlenen toplantida yaptigi aciklamada son 36 saat icinde 30 binden fazla insanin Rusya sinirini gectigini belirtmistir Gurcistan Ekonomik Kalkinma Bakani Ekaterina Sharashidze Rusya nin saldiri ucaklarinin Baku Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hatti na bomba attiklarini fakat isabetli olamadiklarini soylemistir Gurcistan in hukuken bir parcasi olan ama tipki Guney Osetya gibi fiilen bagimsiz olan diger bolge Abhazya da savasa dahil olmustur Abhazya hava ve kara gucleri 9 Agustos 2008 tarihinde Kodor Vadisini bombaladiklarini duyurmustur Gurcistan Parlamentosu 9 Agustos 2008 tarihinde Gurcistan Cumhurbaskani Mihail Saakasvili nin istedigi uzerine devletin 15 gunluk savas hali durumunda oldugunu onaylamistir Gurcu Rus catismalari nedeni ile Gurcistan da bulunan Rusya elciliginin onunde Gurcistan vatandaslarinin yapmis oldugu miting Rusya nin 395 bin Gurcistan in ise 32 bin askeri bulunmaktadir Seferberlik halinde askerlik hizmeti verebilecek 16 49 yas arasi erkek sayisi Rusya da 73 milyon Gurcistan da ise 2 3 milyondur Rusya nin muharebe kapasitesine sahip 23 bin tanki var Gurcistan in ise 128 adettir Askerleri tasiyacak zirhli arac sayisi Rusya da 9900 Gurcistan da 44 adet bulunmaktadir Rusya nin 2400 den fazla savas ucagi 1932 helikopteri bulunmaktadir Gurcistan in ise sadece 8 savas ucagi 37 helikoptere sahip durumdadir 9 Agustos 2008 tarihinde Gurcistan devlet baskani Mihail Saakasvili Rusya ya ateskes cagrisinda bulunmus ve Gurcistan in Guney Osetya nin Baskenti Tshinval den cekileceklerini aciklanmistir Rusya da ulusal yayin yapan Izvestiya Gazetesi Gurcistan in son dort yilda savunma butcesinin 30 kat artmistir Turkiye nin Gurcistan in savunma harcamalari icin 45 milyon dolar yardimda bulunmus ABD nin de 40 6 milyon dolar hibe etmistir Turkiye cok sayida gelismis silah ve muhimmat sagladi Turkiye nin Gurcistan a verecegi silahlar arasinda 100 arac 50 adet PZRK tipi fuze rampasi Kilic 2 ve Dogan savas gemileri SkyWatcher hava erken uyari sistemi 80 adet MP5 otomatik silah 1800 M72 el bombasi 10 milyon adet mermi 160 MP5A3 silahi var diyerek savasin sorumlusunun Amerika Birlesik Devletleri ve Turkiye olarak iddia etmistir Gurcistan da bir televizyon kanali Gurcistan silahli kuvvetleri tarafindan vurulan 2 Rus ucagininesir pilotlarinin goruntulerini yayinlamistir Ucaklari vurulduktan sonra parasutle kurtulan pilotlar yarali olarak once bir bolge hastanesine oradan baskent Tiflis e sevk edilmistir 10 Agustos 2008 9 Agustos 2008 tarihinde Gurcistan baskani Mihail Saakasvili yaptigi Guney Osetya dan cekilme aciklamasi uzerine Gurcistan ordusu cekilmeye basladigini bildirmis ama bu cekilme Rusya tarafindan yalanlanip Gurcistan in daha once yapmis oldugu ateskes onerisini reddetmistir Rusya Gurcistan in Karadeniz kiyilarini donanmayla abluka altina almaya baslamis bu ablukanin nedeni olarak da bir Rus yetkilinin yaptigi aciklamaya gore Gurcistan a silah ve askeri donanim girmesini engellemek oldugunu ve buna bagli olarak Rusya Bati ulkeleri ve Ukrayna yi Gurcistan a silah saglamakla suclamistir Turkiye deki Gurculer de savasmak icin ulkelerine donmeye baslamis Sarp sinir kapisinda yigilmalar baslamistir Rusya icinde kalan Kuzey Osetya Gurcistan icinde kalan Guney Osetya Gurcistan in Acaristan bolgesinde bulunan Poti limaninin bombalanmasi sonucu Gurcistan a giden gemiler Trabzon a yoneltilmeye baslanmistir Ukrayna Disisleri Bakanligi yonetimin Rus gemilerinin geri donusune izin vermeme hakkini elinde tuttugu belirtmis Rus gemileri de Guney Osetya daki catismalara mudahil olmamalari konusunda uyarmistir Aciklamada Ukrayna catismaya katilan gemi ve botlarin sorun cozulmeden Ukrayna ya donmelerini yasaklama hakkini elinde bulundurmaktadir denilmistir Gurcistan in baskentindeki Tiflis Uluslararasi Havalimani bombalanmis Rus savas ucaklarinca atilan 3 bombanin havaalani yakinindaki 31 inci ucak fabrikasini vurmustur Fabrikada SSCB doneminden beri Su 25 tipi askeri ucaklar uretilmekteydi Ayrica Rus ucaklarinin Gurcistan in ayrilikci Guney Osetya bolgesinin sinirinda bulunan 600 Gurcu Askerin bulundugu Gori deki askeri ussu bombalamasi sonucu 20 Gurcu askeri olmustur Yatakhane olarak kullanilan binanin yakinina 50 kilo agirliginda bomba dusmustur Rusya nin Gurcistan i ceviren deniz donanmasi fuze tasiyan bir Gurcu savas gemisini cikan catisma sonucunda batirmistir Rus ucaklarinin bombaladigi Gurcistan dan tek yanli olarak ayrilan Abhazya ya sinir Zugdidi kenti bosaltilmistir Abhazya lideri Sergey Bagaps Yukari Kodori Deresi nden Gurcu birliklerinin cikmasini istemistir Gurcistan Disisleri Bakanligi Guney Osetya daki catismayi bitirdiklerini soylemis ve ateskes yapilmasini Rusya nin Tiflis Buyukelciligine iletmistir Gurcistan in ateskes istemesinden sonra Rusya nin Birlesmis Milletler temsilcisi Buyukelci Viktor Curkin ABD nin New York kentinde yaptigi aciklamada Savasa bir son vermeye hazir oldugumuzu Guney Osetya daki guclerimizi geri cekecegimizi ve guc kullanmama yonunde baglayiciligi olan bir anlasmayi imzalamaya hazir oldugumuzu net bir sekilde belirtelim demistir Ayrica Gurcu Rus catismasi nedeni ile Gurcistan vatandaslari Rusya nin Tiflis Buyukelciliginin onunde ve Tiflis sokaklarinda mitingler yapmistir Savas nedeni ile 10 Agustos 2008 tarihindeki Turk Hava Yollari nin Istanbul Tiflis seferleri yapilamamis ve yolcular Trabzon uzerinden uzerinden Tiflis e gidebilmislerdir Guney Osetya nin Gori kentinden baskent Tshinval ye hareket eden 4 Turk gazeteci Oset askerler tarafindan saldiriya ugramis ve 2 Turk gazeteci yaralanmistir Savasin ucuncu gununde Guney Osetya nin baskenti Tshinval ile Guney Osetya nin buyuk bir kismi Rus askerleri ile Oset guclerin kontrolune gecmistir Guney Osetya da Rus askerleri ve askeri silahlari giderek artmistir Abhazya Gurcistan ile baris gorusmelerini kesmistir Guney Osetya da gorev yapan NTV ve Kanalturk haber ekibine Tshinval yolunda Oset kuvvetleri tarafindan ates acildi Bu ates sonucunda Turk basin aracinda bulunan NTV ekibinden Hilmi Hacaloglu yara almazken Cumhur Catkaya Kanalturk muhabiri Levent Ozturk ile kameraman Guray Ervin hafif sekilde yaralandi Olay ani kamera tarafindan goruntulendi 11 Agustos 2008 Gurcistan ve Abhazya Ayrica komsu ulkeler Turkiye Rusya Ermenistan ve Azerbaycan Rusya Gurcistan dan tek yanli bagimsizligini ilan eden Abhazya daki Gurcu askerlerine Abhazya dan cekilmeleri ve silahsizlanmalari icin ultimatom vermis Rusya ordusuna bagli 9 binden fazla parasutcu asker ile 350 kadar silahli kuvvetler Gurcistan in diger sorunlu bolgesi olan Abhazya ya yonlendirilmistir Rus birlikleri ogle vakitlerine dogru Abhazya bolgesinin 40 kilometre kadar icerisine girmis esir alinan Gurcu askerlerinin goruntuleri Rus televizyonlarinda yayinlanmaya baslamistir Rus savas ucaklarinin Gurcistan in baskenti Tiflis yakinindaki Kocori askeri ussu ve digeri de Makhata radar tesisi olmak uzere iki yeri bombalamistir Gurcistan gucleri sabah erken saatlerde Guney Osetya nin baskenti Tshinval ye silahli saldiri duzenlemis saldirida 3 Rus baris gucu askeri olmus Gurcu guclerinin saldirisinda 18 Rus askeri de yaralanmistir Rus savas ucaklarinin 11 Agustos 2008 gecesi Tiflis uluslararasi havaalaninin radarlarini bombalamistir Radar tesislerinde hafif hasar meydana gelmis Havaalanindaki faaliyetler devam etmistir Ayrica Rus savas ucaklari Gurcistan in ic kesimlerindeki Gori kentini de bombalamistir Rus ve Oset birlikleri savas boyunca 15 farkli sehri bombalamistir Gurcistan Cumhurbaskani Mihail Saakasvili AB temsilcilerinin onerdigi ateskes taahhutnamesini Gurcistan Cumhuriyeti nde bulunan Avrupa Birligi donem baskani Fransa nin Disisleri Bakani Bernard Kouchner ve AGIT donem baskani Finlandiya nin Disisleri Bakani Alexander Stubb in yaninda imzalamistir Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakani Condoleezza Rice Tiflis Merkez Hastahanesinde Rus birliklerinin silahli atesi sonucu yaralanan Gurculere ziyareti Rusya nin savas ucaklari Guney Osetya bolgesindeki catismalar nedeniyle Acara Ozerk Cumhuriyeti ndeki Turkiye sinirina 14 kilometre mesafedeki Gurcu koyu Mahvilauri yi bombalamis Batum un Helvacauri ilcesine bagli bircok belde zarar gormustur Rus tanklari Guney Osetya yakinindaki Gori kentine dogru ilerlemeye calismis ancak Gurcu gucleri tarafindan puskurtulmustur Rus kuvvetleri yapilan catismalar sonucu aksama dogru Gori kentinin kontrolunu ele gecirmisler ve ilerlemeye devam etmislerdir Rus gucleri Abhazya yakinindaki Zugdidi ye ve Senaki ye de girmis ve polis karakollari ile Senaki deki Gurcu askeri ussunu de ele gecirmislerdir Gece vakitlerinde Rus askerleri Gurcistan in Poti kenti ve limanini da ele gecirmislerdir Gurcistan hukumeti catisma bolgesindeki askeri birliklerini Tiflis i korumak icin geri cekmeye baslamistir 12 Agustos 2008 Gurcu Rus ve Oset catismasinin gerceklestigi bolgeler ile Acaristan ve Abhazya 12 Agustos 2008 de Rusya devlet baskani Dmitri Medvedev operasyonlari durdurma karari almis ve ilk olarak Rus askerleri Senaki deki Gurcu askeri ussunden cekilmeye baslamistir Ayrica Gurcistan Rusya nin karsisinda savasmayi 300 Spartali nin Thermopylae Muharebesi nde savasmasina benzetmistir Kodor vadisinin ust kismini ele gecirmek icin askeri harekat baslatan Abhazya ordusu sabah saatlerinde Ajara koyunu ele gecirmis Abhaz bayragini koye dikmistir Rus ordusu cekilecegini aciklamasina ragmen savas ucaklari Guney Osetya disinda bulunan iki Gurcu koyunu bombalamistir Bu sabah ayrica Rus savas ucaklari Gurcistan in ayrilikci bolge Guney Osetya sinirindaki Gori kentini bombalamis 5 kisi olmus ve 4 kisi yaralanmistir Gori den Gurcu birliklerinin cekilmesi nedeni ile Gurculere ait zirhli arac tank ve benzeri techizatlarin terk edilmis goruntuleri televizyon kanallarinda yayinlanmistir Gurcistan Cumhurbaskani Mihail Saakasvili Bagimsiz Devletler Toplulugu ndan ayrilacaklarini aciklamistir 13 Agustos 2008 Avrupa Birligi Donem Baskani ve Fransa Cumhurbaskani Nicolas Sarkozy nin Rusya Devlet Baskani Dmitri Medvedev le imzaladigi ateskes anlasmasini belirleyecek alti maddeden biri Gurcistan Devlet Baskani Mihail Saakasvili nin itirazi uzerine cikartilirken diger bes madde uzerinde Rusya Federasyonu ve Gurcistan Cumhuriyeti anlasmaya varmistir Kabul edilen bes madde Tum taraflar siddeti birakacaktir Askeri eylemler duracaktir Insani yardima sorunsuz erisim saglanacaktir Gurcu gucleri kalici konumlarina donecektir Rus gucleri catisma cikmadan onceki konumlarina donecek ve Rusya Guney Osetya sinirlari icinde ilave guvenlik tedbirleri alacaktir seklindedir Rusya ateskes imzalamayi kabul ettigini bildirse de sabah saatlerinde Gurcistan in Gori kentini bombalanmaya devam etmis Gori kentinden cikan cok sayida zirhli arac ve tanklar Gurcistan in baskenti Tiflis e dogru ilerlemeye baslamistir Rus askerleri Tiflis i Guney Osetya nin baskenti Tshinval ye baglayan ana yolu kapatmis 2 insansiz Gurcu ucagini dusurmustur Abhazya kuvvetleri Kodor Vadisine havan toplari ve ucaklarla saldiri duzenlemis Gurcistan kuvvetleri Kodor dan cekildiklerini aciklamistir Oset gucleri Gurcistan in Guney Osetya sinirindaki Gori kentinde bazi arac suruculerini ve cevreyi yagmalayamaya baslamistir Rusya Maliye Bakani Aleksiy Kudrin Guney Osetya nin baskenti Tshinval nin onarimi icin 2009 yili butcesinden 400 milyon dolar ayiracaklarini Guney Osetya dan kacan multeciler icinde 20 5 milyon dolar para ayrildigini soylemistir 12 Agustos 2008 tarihindeki Rus ucaklarinin duzenledigi bombardimanin ardindan Gurcu askerlerinin bolgeyi terk etmesi limani koruyan 120 guvenlik gorevlisinin isi birakmasi ile 8 kadar Rus tanki ve zirhli araclari Gurcistan in batisindaki Poti limanini ablukaya almistir 14 Agustos 2008 Guney Osetya cumhurbaskani Eduard Kokoity ve Abhazya cumhurbaskani Sergey Bagapsh Avrupa Birligi ile Rusya arasinda uzlasilan ateskes anlasmasini imzalamak icin Rusya ya gitmis iki baskan ateskes bildirgesini imzaladiktan sonra Uluslararasi hukukun butun kurallari cercevesinde bagimsizliga erisecegiz ve Amac bagimsizlik olarak ortaya konulmustur buna dogru birlikte adim atacagiz diye konusmustur 16 Agustos 2008 Rusya ve Gurcistan arasinda ateskes gorusmeleri sonuclanmis olup ateskes imzalanmistir Diplomatik Gelismeler 8 Agustos 2008 8 Agustos 2008 tarihindeki Rusya ve Gurcistan catismalari sirasinda yanan Gurcu T 72 tanklari Catisma nedeni ile Rusya Gurcistan in elektrigini kesti Gurcistan Cumhurbaskani Mihail Saakasvili 8 Agustos 2008 tarihinde Turkiye Basbakani Recep Tayyip Erdogan i arayarak Turkiye den elektrik istemistir Turk tarafi ogle saatlerinden itibaren Gurcistan a elektrik vermeye baslamistir Gurcistan Basbakani Lado Gurgenidze ve Guvenlik Sekreteri Alexandre Lomaia 8 Agustos 2008 tarihinde Gurcistan in baskent Tiflis yakinlarindaki Vaziani askeri ussune gitmislerdir Vaziani ussunde Gurcistan daki genel seferberlik ilanindan sonra silah altina alinan yedek askerlerin toplanmasi ve benzeri durumlariyla ilgili incelemelerde bulunduklarini soylemistir 9 Agustos 2008 2008 Yaz Olimpiyatlari sebebi ile Cin in baskenti Pekin de bulunan Rusya Basbakani Vladimir Putin 9 Agustos 2008 tarihinde ABD Devlet Baskani George W Bush ile gorusmesinin hemen ardindan Kuzey Osetya nin baskenti ve Ruslarin Guney Ordusu nun karargahi Vladikavkaz a inmistir Savasla ilgili brifing almistir Rusya Devlet Baskani Dimitri Medvedev 9 Agustos 2008 tarihinde ogle saatlerinde ABD Baskani George W Bush ile bir telefon gorusmesi yapmistir Dmitri Medvedev Guney Osetya krizinin tek cozumunun Gurcistan askerlerinin catisma bolgesinden tamamen ayrilmasi oldugunu belirtmistir 8 Agustos 2008 de baslayan Tshinvali catismalarinda taarruz yerleri Mavi renkli Gurcu saldirilari kirmizi renkli Rus kuvvetleri Turk Kizilayi 9 Agustos 2008 tarihinde bolgeye insani yardim goturulecegini belirtmistir Su aciklamayi yapmistir Turk Kizilayi Kafkasya Krizi Insani Yardim Operasyonu kapsaminda bolgeye saglik ve uzman afet personelinden olusan 37 kisilik ekiple 130 cadir 2100 battaniye 150 kampet gida ve su ulastirdi Turk Kizilayi yardim ekiplerinin bir kismi Sarp Sinir Kapisi na ulasmis ve insani yardim calismalarini yurutmek icin hazirliklarina devam etmektedir Yardim ekipleri tarafindan sinirda Kafkasya Krizi Insani Yardim Operasyonu Alan Koordinatorlugu kurulmustur Turk Kizilayi Afet Operasyon Merkezinde kurulan Kriz Masasi da bolgedeki gelismeleri Disisleri Bakanligi ile koordineli sekilde takip etmektedir denilmistir Turk Kizilayi Gurcistan sinir bolgesine yiginak yapmistir 10 Agustos 2008 Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyi Rusya Devlet Baskani Dimitri Medvedev in acil cagrisi uzerine toplanmis ABD ve bircok konsey uyesi ulke de Rusya ya toplantida ateskesi kabul etmesi yonunde baski yapmasina karsin Rusya bunu reddetmistir Toplantida ateskes karari alinamamistir Turkiye Cumhuriyeti Disisleri Bakani Ali Babacan Gurcistan Disisleri Bakani Eka Tkeselasvili ve Rusya Disisleri Bakani Sergey Lavrov ile telefonda gorusmustur Gurcistan in Guney Osetya bolgesinde suregiden catismanin tirmanmasindan duyulan endiseyi dile getirmistir 11 Agustos 2008 25 Agustos 2008 tarihinde Rus ucaklarindan atilan bir fuzenin Gurcistan in Gori kentindeki bir eve dusup buyuk olcude bozulmamis hali Avrupa Birligi donem baskani Fransa nin Disisleri Bakani Bernard Kouchner Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati nin donem baskani Finlandiya nin Disisleri Bakani Alexander Stubb ile birlikte bolgeye giderek Gurcistan ve Rusya da temaslarda bulunmuslardir Amerika Birlesik Devletleri Baskan Yardimcisi Dick Cheney Gurcistan Cumhurbaskani Mihail Saakasvili yi arayarak Rusya nin saldirganligi cevapsiz birakilmamak zorundadir ve buna devam etmesinin ABD ve daha genis cercevede uluslararasi toplumla iliskilerinde ciddi sonuclari olacaktir demistir Gurcistan Cumhurbaskani Mihail Saakasvili ayrilikci Guney Osetya bolgesine sinir Gori kentine Avrupa Birligi donem baskani Fransa nin Disisleri Bakani Bernard Kouchner Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati nin donem baskani Finlandiya nin Disisleri Bakani Alexander Stubb ile birlikte gitti Gori kentinde incelemelerde bulunmustur Gurcistan in Ankara Buyukelcisi Irakli Koplatadze Ankara Buyukelciligi nde duzenledigi basin toplantisinda Gurcistan Disisleri Bakanligi nin tum dost ve kardes ulkeler ile uluslararasi orgutlere cagri yaparak askeri yardim konusunda talepte bulunmaktadir demis Askeri yardim cagrisi Turk yetkililere notayla iletildi diye bildirmistir 12 Agustos 2008 Gurcistan ve ozerk bolgesi Acaristan tek yanli olarak bagimsizliklarini ilan eden Abhazya ve Guney Osetya Fransa Cumhurbaskani Nicolas Sarkozy Gurcu Rus catismalari nedeni ile Rusya ya gitmis Rusya Devlet Baskani Dmitri Medvedev ile yaptiklari basin toplantisinda Rusya nin savas oncesindeki duruma donecegini ve ayrilikci bolgelerde askeri varligini devam ettirecegini ayrica su anda barisin saglanamadigi sadece gecici ateskes durumundadir demistir Rusya Genelkurmay Baskan Yardimcisi Anatoliy Nogovitsin Baku Tiflis Ceyhan BTC boru hattinin Rus ucaklari tarafindan bombalandigi iddialarinin Turkiye yi etkilemeye calisan Gurcu tarafinin provokasyonu oldugunu soylemis Irak ta petrol yataklari ve boru hatlarinin ABD isgali sirasinda vuruldugunu bunlarin hicbir sonuc vermedigini kaydeden Nogovitsin Gurcu tarafinin catismanin boyutunu genisleterek Turkiye yi de dahil etmek icin bu tur iddialari ortaya attigina inaniyorum diye belirtmistir ABD Baskani George W Bush Rusya nin bagimsiz bir komsu ulkeyi isgal ettigini ve bu ulkenin demokratik olarak secilmis hukumetiyle halkini tehdit ettigini belirtti Boyle bir girisimin 21 yuzyilda kabul edilemez diye soylemis ve Gurcistan hukumeti bir baris anlasmasinin unsurlarini kabul etti Rus hukumetine daha once bu anlasmayi kabul etme istekliligini ifade etmisti Hemen ateskesin ardindan Rusya catisma bolgesinden guclerini cekmeli askeri statukoyu 6 Agustos tan onceki duruma cevirmeli ve guc kullanmaktan kacinacagi sozu vermeli diye konusmustur Amerika Birlesik Devletleri nin Deniz donanmasi ile Gurculere gonderilen yiyecek ve tibbi malzemeler Polonya Devlet Baskani Lech Kaczynski ve Disisleri Bakani Estonya Devlet Baskani Toomas Hendrik Ilves Litvanya Devlet Baskani Valdas Adamkus ve Basbakani Ivars Godmanis Letonya Devlet Baskani Valdis Zatlers Ukrayna Devlet Baskani Viktor Yuscenko gibi liderlerler birlikte Gurcistan a gelmisler ve Gurcistan Cumhurbaskani Mikhail Sakaasvili ile birlikte Gurcistan parlamentosu onune gelerek halki selamlamislardir Ukrayna Polonya ve Baltik ulkelerinin liderleri konusmalar yapmis ve genel olarak konusmalarinda Gurcistan in yaninda olduklarini belirtmislerdir 14 Agustos 2008 ve 16 Agustos 2008 Avrupa Birligi Gurcistan a 1 milyon avro ayirmis ve Avrupa ulkeleri de ardi ardina Gurcu multeciler icin yapacaklari yardim miktarlarini ilan etmistir Almanya 1 milyon avro Hollanda 500 bin avro yardim yapacagini aciklamis ve Avustralya da Gurculer icin 1 milyon Avustralya Dolari ayirmistir ABD Italya ve Yunanistan in insani yardimlari Tiflis e ateskes anlasmasindan sonra yollanmis yardim malzemesiyle dolu bes gemisini yola cikaran Kizilhac iki ucak kaldirmistir Dunya Gida Programi ve BM Multeciler Yuksek Komiserligi de Gurcistan a ikiser ucak gonderdi Turk Kizilayi da Tiflis e 150 cadir 2500 battaniye ve 1000 icme suyu yolladi Yardimlarin tamami Guney Osetya dan kacan Gurcu multecilere dagitilmistir 16 Agustos 2008 tarihinde Rusya ve Gurcistan arasinda imzalanan ateskes gorusmelerine Fransa cumhurbaskani Nicolas Sarkozy aracilik etmis olup baris antlasmasina onayak olmustur 26 Agustos 2008 Rusya nin Abhazya ve Guney Osetya yi tanimasi Gurcu ve Rus kuvvetlerinin hareket yonleri Ayrica Gurcistan ve tek yanli bagimsizlik ilan eden Guney Osetya ile Abhazya Ayrintili bilgi icin Guney Osetya ve Abhazya nin bagimsizliklarinin uluslararasi taninmasi maddesine bakiniz Gurcistan dan tek yanli olarak bagimsizliklari ilan eden Guney Osetya ve Abhazya Guney Osetya Savasi nin ateskes ile bitmesinden sonra Rusya ya kendilerini tanimasi icin basvurmustu 25 Agustos 2008 tarihinde Rus parlamentosunun alt kanadi Duma ve ust kanadi Federasyon Konseyi ndeki siyasetcilerinin hepsinin taninmasi yonundeki oylari ile tasari Rusya Federasyonu devlet baskani Dmitri Medvedev e sunuldu 26 Agustos 2008 tarihinde Rusya Federasyonu devlet baskani Dmitri Medvedev Bu konuda artik bizim de bir karar almamiz gerekiyor Ilgili butun uluslararasi hukuku goz onunde bulundurarak bu cumhuriyetlerin bagimsizliklarini taniyoruz diyerek tasariyi onayladi ve Guney Osetya ve Abhazya Cumhuriyeti ni tanidiklarini ilan etti Guney Osetya Cumhuriyeti devlet baskani Eduard Kokoity Rusya bizi soykirimdan kurtardi Kendi topraklarimizda yasamamiz ve kalkinmamiz icin bize imkan sundu Biz yuzyillardir Rusya ile birlikteyiz dedi Abhazya Cumhuriyeti devlet baskani Sergey Bagaps ise Abhazya nin bagimsizliginin taninmasi yonunde atilan bu adimdan dolayi Rusya yonetimi ve Rus halkina minnettarim Biz uzun zamandir bagimsizlik yolunda ilerliyoruz Biz her zaman Rusya ile beraberiz diye konusmustur Gurcistan Disisleri Bakan Yardimcisi Giga Bokeria Rusya nin bu davranisi ile Gurcistan in topraklarinin ilhak ettigini ifade etti Bu Gurcistan in parcasi olan bolgelerin acik bir sekilde ilhakidir demistir 27 Agustos 2008 Rusya nin Abhazya ve Guney Osetya yi tanimasina tepkiler ABD de Cumhuriyetci Parti nin baskan adayi John McCain Rusya nin Guney Osetya ve Abhazya yi tanimasindan sonra Bati ulkeleri Rusya tarafindan kanli siddete maruz kalan Kuzey Kafkasya ve Cecenya nin bagimsizligini dusunmeli Rusya Bati yi iki yuzlulukle sucluyor Bu suclamayi Kremlin e iade ediyoruz ve Cecenya ile Kuzey Kafkasya konusundaki iki yuzlulugune isaret ediyoruz demis ve Kuzey Osetya ile Cecenya ninda bagimsizliklarini tanima konusunda calisma yuruteceklerini soylemistir Rusya nin tanimasina olumlu yaklasan ilk ulkelerden olan Belarus un Liberal Demokrat Parti lideri Sergey Gaydukevic Beyaz Rusya nin da Abhazya ve Guney Osetya nin bagimsizligini tanimasi gerekmektedir Rusya ile cok sayida isbirligi belgesi imzaladik muttefik devlet olusturduk bundan dolayi bana gore Belarus un Rusya nin bu tur adimlarini desteklememesi mumkun degil diye konusmus ama Belarus Birlesik Vatandaslik Partisi lideri Anatoli Lebedko basta olmak uzere Post Sovyet cografyada oldugu gibi dunyanin diger yerlerinde de egemenlik gecidine iyi gozle bakmiyorum Bu konuda risk ve tehlikelerin derecesi her zaman artiyor ve biz de defalarca buna sahit olduk Su anda tum post sovyet cografyada gerginliginin tirmanisina sahit oluyoruz diyerek tanimaya olumlu yaklasmamislardir Kuzey Atlantik Antlasmasi Orgutu Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer Rusya nin Guney Osetya ve Abhazya yi bagimsiz ulke olarak tanimasi Rusya nin basta BM Guvenlik Konseyi kararlarindaki imzalarinin ihlalidir demis ve Rusya dan tanimayi geri cekmesini istemistir ABD Disisleri Bakanligi sozcusu Robert Wood gazetecilere aciklamasinda Rusya Devlet Baskani Dimitriy Medvedev in Abhazya ve Guney Osetya yi tanima karari bizim icin kabul edilemez diye belirtmis Almanya Disisleri Bakani Frank Walter Steinmeier Bu adim egemen bir komsu ulkenin toprak butunlugunu ihlal etmektedir Bu bizim icin kabul edilemez bir durum Abhazya ve Guney Osetya daki krizlerin cozumu boylece daha da zor bir hal almistir diyerek Rusya ya sert cikismistir Ayrica ABD Disisleri Bakani Condoleezza Rice da bu konuda aciklama yaparak Uzucu bir karardir Amerika Birlesik Devletleri Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyi nin daimi bir uyesidir ve bu kararin Guvenlik Konseyi ne gelmesine bile gerek yok Rusya bu kararla kendisinin de uye oldugu BM Guvenlik Konseyi ne karsi koydu diye konusmustur Turkiye Cumhuriyeti Disisleri Bakanligi Turkiye Gurcistan in bagimsizligina egemenligine ve toprak butunlugune onem atfetmekte ve son gelismelerden buyuk endise duymaktadir Turkiye mevcut sorunun barisci yollarla cozumlenmesinden yanadir aciklamasi yaparak Gurcistan in toprak butunlugune saygi duydugunu soylemistir Ayrica Rusya NATO nun bagimsizliklari tanimayi geri al uyarisi uzerine Sangay Isbirligi Orgutu nun 28 Agustos 2008 gunu Tacikistan da toplanmasi icin Cin Kazakistan Kirgizistan Tacikistan ve Ozbekistan a ile orgutun gozlemci uyeleri Mogolistan Pakistan Hindistan ve Iran in yani sira Turkmenistan ve Afganistan devlet baskanlarina cagrida bulunmustur 28 Agustos 2008 ve 29 Agustos 2008 28 Agustos 2008 tarihinde Tacikistan in baskenti Dusanbe de gerceklesen Sanghay Isbirligi Orgutu toplantisinda Rusya Guney Osetya ve Abhazya nin taninmasi konusunda destek alamadi Rusya devlet baskani Dimitri Medvedev orgut uyesi ulke baskanlari ile de ikili gorusmeler yapti Cin Devlet Baskani Hu Jintau ile bir araya gelmis ikili gorusmede bagimsizliklarin taninmasi konusunda destek alamamistir Tayvan ve Tibet gibi sorunlu bolgelerin bulunmasi nedeni ile Moskova ya resmi destek vermemistir Diger orgut uyesi Kazakistan Kirgizistan Tacikistan ve Ozbekistan da Abhazya ve Guney Osetya yi tanimaya yanasmamistir Rusya nin Gurcistan in ozerk bolgeleri Abhazya ve Guney Osetya nin bagimsizliklarini tanimasina karsi Avrupa Birligi ulkeleri tepkilerini surdurmustur Avrupa Birligi Donem Baskani Fransa nin Disisleri Bakani Bernard Kouchner Rusya ya yaptirim uygulamayi degerlendirdiklerini duyurmustur Fransa Cumhurbaskani Nicolas Sarkozy nin cagrisi uzerine AB liderleri Gurcistan a yapilacak yardim ve Rusya ya uygulanacak yaptirimlari gorusmek uzere 1 Eylul 2008 de toplanmaya karar vermistir Gurcistan Parlamentosu 29 Agustos 2008 tarihinde Rusya ile diplomatik iliskilerin kesilmesine yonelik karar tasarisini 106 milletvekilinin onayiyla kabul etmistir Gurcistan Devlet Baskani Mihail Saakasvili ye de Rus guclerinin Gurcistan da bulunmalarinin yasa disi oldugunu Abhazya ile Guney Osetya nin isgal edildigini beyan etmesi cagrisinda bulunmustur Rusya Deniz Kuvvetleri Komutanligi Karadeniz de NATO nun 10 savas gemisi bulundugunu aciklamistir Bunlardan 3 u ABD 4 u Turkiye ve birer de Ispanya Almanya ve Polonya ya ait oldugunu belirtmis ve NATO nun daha 8 savas gemisinin daha Karadeniz e gelecegini iddia etmistir 29 Agustos 2008 ve 11 Eylul 2008 Belarus devlet baskani Rusya yi desteklediklerini soyledi Devlet baskani Tumuyle dogru karar olarak dusunuyorum Ulkelerin tek tarafli bagimsizliklarina son verdikleri icin Bati ve tum Dunya Rusya ya destek vermeli Nasil onlar Afganistan i Irak i bombaladiklarinda ve Sirbistan dan Kosova nin tek yanli bagimsizligina destek verdikleri unutulmamali diye aciklama yapmistir Venezuela Cumhurbaskani Hugo Chavez Rusya nin Abhazya ve Guney Osetya nin bagimsizliklarini tanimasinda hakli oldugunu soyledi Hugo Chavez Rusya Abhazya ve Guney Osetya nin bagimsizliklarini tanidi Biz Rusya yi destekliyoruz Rusya hakli Kendi cikarlarini savunuyor diye konusma yaparak taniyabilecekleri soylemistir 5 Eylul 2008 tarihinde Nikaragua Devlet Baskani Daniel Ortega Nikaragua devletinin Abhazya ve Guney Osetya nin bagimsizligini tanidigini bildirmistir 11 Eylul 2008 tarihinde de facto Guney Osetya Cumhuriyeti cumhurbaskani olan Eduard Kokoeti Rusya nin icinde bulunan Kuzey Osetya ile birleserek Rusya nin bir toprak parcasi olmak istediklerini soylemistir Askeri Durumlarsonrasinda Gurcistan askerlerinin 2002 yilindaki egitimiBosna Savasi nin ardindan 1996 yilinda Bosna daki bir gorevde Rus askerleri Bir Alman muzesinde T 72 tanklari ve BMP 2 piyade savas araclari Iki arac tipi de Rusya tarafindan 2008 Guney Osetya Savasi nda kullanilmistir Gurcistan da 82 T 72 ye sahiptir Kuvvetler Gurcistan Guney Osetya RusyaOrdu 30 000 3 000 Bolgede 100 000Tank 200 87 Bolgede 620Hava Araci 82 kaynak belirtilmeli 0 Bolgede 320Ordular Gurcistan ordusu kara ve hava kuvvetlerinden olusmaktadir Deniz kuvveti bulunmamaktadir Bu yuzden askeri yonden Rusya nin hayli gerisindedir Gurcu subaylari Turk subaylar egitmektedir Turk otokar yapimi 100 adet Otokar Kobra ve belirsiz sayida yavuz tipi 8x8 zirhli personel tasiyiciya sahiptir Amerika ise Gurcu ordusuna cephane ve teknoloji yardimi yapmaktadir Gurcistan ordusunun piyadeler harici en buyuk gucu T 55 ve T 72 tanklaridir Bu tanklar SSCB doneminden kalmadir Asker sayisi 30 000 civarindadir Seferberlik ilan edildiginden asker sayisinda artma beklenmektedir Seferberlik ile birlikte 18 55 yas arasi eli silah tutan tum erkekler ile birlikte ordu mevcudu 30 000 den 37 000 i bulacaktir Guney Osetya da Rus etkisi fazladir Rusya Osetyalilar Rus pasaportlu kisiler oldugu icin bolgeye bu neden uzerine girdiklerini belirtmistir Boylece Guney Osetya ordusu Rusya destekli bir ordu olmustur Guney Osetya ordusunun askeri personeli nufusu az oldugundan kaynakli olarak azdir Hava kuvvetleri bulunmamaktadir Denizlere kiyisi olmadigindan deniz kuvvetleri de yoktur Savasin gectigi bolgede yer almaktadir Boylece Osetyali askerler tecrube kazanmaktadir Guney Osetya ordusunun mevcudu 3000 dir Ordu sayisinda artma beklenmemektedir Abhazya Gurcistan in 2005 te isgal ettigi alanlari geri alabilmek icin durumdan faydalanarak savasa girmistir Abhaz askerler Abhazya Gurcistan sinirina yiginak yapmaya baslamislardir Gurcistan in Osetya da Rus ve Osetya ordusu ile mucadelesinden faydalanmistir Bu sekilde topraklarini genisletmeyi hedeflemektedir Abhazya nin Gurculere gore ustunlugu hava ve deniz kuvvetleri olmasidir Abhaz hava kuvvetleri sinirlarindaki Gurcu birimlere saldirdigi one surulmustur Asker sayisi yaklasik 1000 kisidir Seferberlik ilan etmediginden asker sayisinda artma beklenmemektedir Rusya ordusu dunyadaki en modern ordularindan biridir Ulkenin buyuklugunden kaynakli sinir ordularinda daha fazla asker mevcuttur Rus Ordusu Kafkasyanin kuzeyinde konuslanmis olan 58 Ordu ile bu operasyonu gerceklestirmistir Ordunun toplam mevcudu 300 000 dir Rus ordusunun kafkas kolunun tum ucak mevcudu 1800 dur Bu ucaklarin tumu operasyona katilmistir Ayrica bu ucaklar tarafindan korunan bombardiman ucaklarida vardir Bu ucaklar stratejik bir kent olan Gori yi ve Tshinval yi bombalamistir Ayrica Rus ordusu Tiflis kusatmasi esnasinda 25 tonluk fuzeleri sehir merkezine atmistir Rus ordusu bu takviyelerle beraber az kayipla cok toprak isgal etmistir TepkilerUluslararasi orgutler Avrupa Birligi donem baskani Fransa Gurcistan dan tek yanli bagimsizligini ilan eden Guney Osetya da dusmanligin hemen sona erdirilmesi cagrisinda bulunarak krizin cozumlenebilmesi amaciyla temaslarin artirilacagini bildirmistir NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer Gurcistan ile Guney Osetya arasindaki catismalardan buyuk endise duyuldugunu acikladi Taraflara silahli kuvvet kullanmamalari ve uzlasma arayisi icin dogrudan gorusmeler baslatmalari cagrisinda bulunmustur Genel Sekreter NATO nun gelismeleri yakindan izledigini bildirmistir Birlesmis Milletler Multeciler Yuksek Komiseri Antonio Guterres Kafkasya daki catismanin butun taraflarini sivillerin guvenligini saglamaya cagirmistir Catismalardan kacan sivillerin guvenliginden kaygi duydugunu belirterek catisan taraflardan sivillere zarar vermemelerini ve serbest gecislerine izin vermelerini istemistir Avrupa Konseyi Genel Sekreteri yaptigi yazili aciklamada Guney Osetya daki catismalarda sivillerin olmesinden endise duyuldugunu onceligin hemen ve kosulsuz ateskesin ilan edilmesi oldugunu belirtmistir Aciklamada ateskesi barisci ve daimi bir cozume varilmasi icin dogrudan gorusmelerin izlemesi gerektigi vurgulanarak ulkenin bolge halki icin cok kotu sonuclar dogurabilecek bir savasin esiginde oldugu ifade edilmistir Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Hareketi Guney Osetya daki yaralilar icin insani yardim koridoru acilmasini istemistir Kizilhac sozcusu Anna Nelson gazetecilere yaptigi aciklamada ambulanslarin olay yerine ulasmasi ve yarali sivillerin tahliye edilmesi icin insani yardim koridoru acilmasi gerektigini belirtmistir Ulkeler Taninan Ulkeler ABD baskani George W Bush olayi endise ile izledigini ve Rusya nin bir an once bombardimani durdurmasini istedigini bildirmistir Ayrica Avrupali muttefikleri ile uluslararasi bir arabuluculuk girisiminin baslatilmasi icin gorustuklerini belirterek ABD nin diyalogu baslatmak icin ayrica catismanin butun taraflari ile iliski icinde oldugunu soylemistir ABD Disisleri Bakani Condoleezza Rice Rusya yi Gurcistan a yonelik savas ucaklari ve fuzelerle yurutulen saldirilari durdurmaya Gurcistan in toprak butunlugune saygi gostermeye ve Gurcu topraklarindan muharip guclerini geri cekmeye cagiriyoruz demistir Rusya Devlet Baskani Dimitri Medvedev ise Vatandaslarimizin olumlerinin cezasiz kalmasina izin vermeyecegiz diye konusmustur Guney Osetya krizinin tek cozumunun Gurcistan askerlerinin catisma bolgesinden tamamen ayrilmasi oldugunu belirtmistir Rusya Disisleri Bakani Sergey Lavrov Moskova daki konusmasinda Gurcistan in etnik temizlik yaptigini soylemistir Turkiye Cumhuriyeti Basbakani Recep Tayyip Erdogan Bolgede bulunan bir ulke olarak bu tabi oncelikle bizi rahatsiz eden bir durumdur Ozellikle barisa yonelik oncelikleri olan bir ulke olmamiz sebebi ile cevremizde boyle bir durumun olmasi bir diger taraftan Gurcistan in toprak butunlugu konusunda bir sikinti yasamasini da istemeyiz Temennimiz o ki ateskes bir an once temin edilir ve diplomatik yollara basvurulur demistir Turkiye Cumhuriyeti Disisleri Bakanligindan Ulkemiz komsusu ve dostca iliskiler surdurdugu Gurcistan in sorunlarinin bariscil yollardan cozumlenmesi gerektigi gorusundedir Bu goruslerimizi hem ikili duzeyde hem uluslararasi forumlarda dile getirmekteyiz Bu cercevede ulkemiz bolgesel baris ve guvenligi tehdit edebilecek bu catisma ortaminin itidal sagduyu ve diyalog yoluyla asilmasi ve yeni gerginliklere yol acabilecek adimlardan kacinilmasi gerektigine inanmakta ve taraflara catisma ve askeri eylemleri durdurarak birbirleriyle dogrudan gorusmeleri yonunde cagrida bulunmaktadir denilmistir Basbakan Erdogan ayrica Kafkas Ittifaki onerisinde bulunmustur Almanya Basbakani Angela Merkel Kafkasya daki siddete derhal son verilmesini isterken ABD devlet baskani George W Bush Rusya dan bombardimani derhal durdurmasini istegini tekrarladi ve konuyla ilgili Rusya Devlet Baskani Dimitri Medvedev ve Gurcistan Cumhurbaskani Mihail Saakasvili ile telefon gorusmesi yapmistir Almanya Disisleri Bakani Frank Walter Steinmeier Rusya ve Gurcistan yetkilileri ile yaptigi telefon gorusmelerinde Rus ve Gurcu hukumetlerinin bu krize siyasi cozum bulmalari icin dogrudan gorusmeleri baslatmalari gerektigini soylemistir Fransa Gurcistan dan tek yanli bagimsizligini ilan eden Guney Osetya da dusmanligin hemen sona erdirilmesi cagrisinda bulunarak krizin cozumlenebilmesi amaciyla temaslarin artirilacagini bildirmistir Cin devlet haber ajansi Xinhua Pekin Olimpiyat Oyunlari nin acilmasiyla dunya bir Olimpiyat donemine girdi Bu ozel gunlerde Guney Osetya da silahli catismalarin cikmasi dunya halklarinin gormek istedigi bir sey degil demistir Letonya Litvanya Estonya ve Polonya devlet baskanlarinin yaptigi ortak aciklamada AB ve NATO inisiyatif almak ve Avrupa nin dogusunda emperyalist ve revizyonist politikalarin yayilmasina karsi cikmak zorunda denilmistir Aciklamada ayrica Polonya ve Baltik ulkelerinin Moskova nin Avrupa daki kucuk bir devlete saldirisinin sessizce ya da kurbanlarla failleri bir tutan anlamsiz aciklamalarla gecistirilmemesi icin ellerinden gelen her seyi yapacaklari belirtilmistir Ingiltere nin daimi temsilci yardimcisi Buyukelci Karen Pierce Rusya nin bu tutumunu Rusya nin bu isteklerle catismalari uzatmanin yolunu aramakta oldugu cok net bicimde ortada Ne ateskesi kabul ediyor ne de birliklerini cekmeyi diye konusmustur Ingiltere Disisleri Bakanligi tarafindan yapilan aciklamada Gurcistan daki Ingiliz vatandaslarina eger kalmalarini gerektiren acil bir durum yoksa en kisa zamanda ulkeyi terk etmelerini istemistir Vatandaslarin bazi ucak seferleri suruyorken ve henuz sinirlar acikken ulkeyi terk etmeleri onerilmistir Iran Disisleri Bakanligi sozcusu Hasan Gasghavi Iran masum insanlarin olumune sebep olan krizden oldukca endiselidir Iran ihtilafa derhal son verilmesini istemektedir demistir Belli oranda taninan Ulkeler Abhazya yonetimi Disisleri Bakani Sergey Samba Abhaz silahli kuvvetleri Gurculeri Yukari Kodori bolgesinden cikartmak icin operasyon duzenlemistir demistir Kodori Vadisi bolgesinin bombalamasi icin savas ucaklari gonderdiklerini belirtmistir Ayrica 15 Agustos ta Gurcistan la yapilacak gorusmelere katilmayacagini aciklamistir Abhaz lider Sergey Bagasbili Almanya nin arabuluculugunda Berlin de yapilmasi ongorulen baris gorusmelerine katilmama gerekcesi olarak 9 Agustos 2008 10 Agustos 2008 tarihinde yasanan catismalari gostermistir Ayrintilar2001 yapimi Tom Clancy nin oyununun senaryosu 2008 yilinin Agustos ayinda Rusya ile Gurcistan arasinda gerceklesecek savasta gecer Savas sirasinda Turk gazeteci ekibi ates altinda Video 16 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Kafkaslar da savas 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Milliyet Internet Osetya nin gurcistan denetimine girmesi 28 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber7 Rus ucaklarinin buna karsilik vermesi 28 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber7 Ateskes imzalandi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haberturk Harding Luke Percival Jenny 9 Eylul 2008 Russian troops to stay in Abkhazia and South Ossetia The Guardian 19 October 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 April 2019 Arsivlenmis kopya 16 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2008 Vojna v Yuzhnoj Osetii vooruzhennye sily konfliktuyushih storon DOSE 14 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Top rbc ru a b Vooruzhennye sily Gruzii Gurcistan Silahli Kuvvetleri 14 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Lenta ru Abhaziya otpravlyaet v Yuzhnuyu Osetiyu tysyachu dobrovolcev 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Rossijskaya Gazeta Rus Gazetesi a b url https www worldcat org oclc 701244500 Russia lost 64 troops in Georgia war 283 wounded Ingilizce Reuters 21 Subat 2009 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2021 The tanks of August Ruslan Pukhov David M Glantz T S entr analiza strategiĭ i tekhnologiĭ Moskova Centre for Analysis of Strategies and Technologies 2010 ISBN 978 5 9902320 1 3 OCLC 701244500 a b c d e url https www worldcat org oclc 701244500 a b c PDF Ingilizce Human Rights Watch 2008 7 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 Rusca Osetia ru 11 Nisan 2009 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 Ingilizce Institute for War and Peace Reporting 14 Agustos 2008 14 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 a b Ingilizce Gurcistan Savunma Bakanligi 7 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 a b c d e Ingilizce Gurcistan Disisleri Bakanligi 2 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 a b Rusca Interfax 3 Temmuz 2009 16 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 Ingilizce Ossetia war com 11 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 Rusca osetinfo ru 4 Eylul 2008 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 Ingilizce Gurcistan Disisleri Bakanligi 2 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 UNHCR secures safe passage for Georgians fearing further fighting UNHCR 15 Agustos 2008 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 April 2019 Fawkes Helen 20 Agustos 2008 Despair among Georgia s displaced BBC News 20 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2008 a b c d Za miesiac Rosja zaatakuje Gruzje 28 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lehce Dziennik pl a b c Rus birlikleri Gurcistan da 12 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce CNN Turk a b Guney Osetya neresi Orada neler oluyor 5 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ntvmsnbc com a b Guney Osetya ve Abhazya da silah cozumu zorlastirir 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Amerika a b strasam org 2008 Gurcistan Krizi olmasaydi Ukrayna Krizi olur muydu Stratejik Arastirma ve Analiz Merkezi strasam org strasam org 23 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2022 Bryza nin Karabag icin referandum aciklamasi bolgeyi hareketlendirdi 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Avrupa a b c d e Rusya kritik bagimsizlik imzasini atti Gurcistan bu bir ilhaktir dedi 28 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi NATO Gurcistan i silahlandiriyor 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Sol gazetesi The Destiny of Croatian Serbs Awaited Ossetians 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Strategic Culture Foundation Kafkasya daki Balkanlar Gurcistan daki Catismalara Balkan Odakli Bir Yaklasim olu kirik baglanti Turkce asam org tr Gurcistan dan Osetya ya buyuk operasyon 13 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Gurcistan seferberlik ilan etti 12 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Rus ucaklari Turkiye nin modernize ettigi Gurcu askeri ussu bombaladi 12 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Iste Osetya ya giren Rus tanklari 13 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi NTV MSNBC 9 Agustos 2008 Rus ordusu da Gurcistan i bombaliyor NTVMSNBC com 11 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2008 a b c Rus Gurcu savasi 10 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Deutsche Welle Savas basladi 2 Rus ucagi dusuruldu 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Mynet Haber Gurcistan Daimi barisa kadar savas 17 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Porttakal com a b c d e f g Rus ordusu Osetya ya girdi 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Internet Haber Yuzlerce sivil hayatini kaybetti 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Sabah Gazetesi Zaman Gazetesi Rus savas ucaklari bombalarini apartmanin uzerine birakti 10 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi In pictures Georgian town attacked 10 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce BBC News Haberturk Gurcistan askerlerinin geri cekilmesi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce HaberTurk Kafkaslar da savas korkusu Turkce BBC Turkce Servisi Oset baskentinde catismalar yogunlasti 16 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Savasta ikinci gun 26 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Hurriyet Gurcu bakandan sok iddia Rus jetleri BTC yi bombaladi 12 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi a b c d e Stratejik ustunluk Ruslara gecti 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Dunya Bulteni Olu sayisi 2 bini asti 10 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce CNN Turk Gurcistandan ateskes cagrisi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce HaberTurk Russian jets attack Georgian town 12 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce BBC News Gurcistan Guney Osetya dan cekilecek 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce HaberTurk Gurcu birlikler Guney Osetya dan cekiliyor 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Aktuel Izvestiya Savastan ABD ve Turkiye de sorumlu 16 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Esir alinan Rus pilotlarin goruntuleri yayinlandi 10 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce CNN Turk Haberturk Gurculer hala Guney Osetya da 11 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haberturk Gurcistanin cekilmesi 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Internethaber Rus gemileri Karadenizde 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haberturk a b Gurculer savasmaya gidiyor 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Vatan Gazetesi Ukrayna Rus savas gemilerini uyardi 13 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Gurcistan G Osetya dan cekildi 28 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber7 com 20 Gurcu askeri oldu 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk Gurcistan ve Rusya muzakerelere hazir Turkce CNN Turk a b Rus savas gemileri sinirda 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk Gurcistan dan Aciklama 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk a b Gurcistan dan geri adim Rusya nin sarti var 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ntvmsnbc com THY Istanbul Tiflis seferlerini iptal etti 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ntvmsnbc com Gazeteciler ates altinda kaldi 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ntvmsnbc com Gurcistan da catismalarin 3 gunluk hikayesi 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ntvmsnbc com Turk gazetecilerin vuruldugu an 26 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Agustos 2008 Gurcistan daki Turkiyeli Haberciler Yakinlarina Kavustu olu kirik baglanti NTVMSNBC com Olay ani videosu 16 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Agustos 2008 a b c d e Cheney Rusya nin saldirganligi cevapsiz birakilmamali 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Esir Gurcu askerlerin goruntuleri 28 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber7 com Pes etti 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Yeni Safak a b Rusya hem vuruyor hem de sucluyor 12 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Rus askerleri Gori yi ele gecirdi 13 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Rus askerleri Gurcistan a girdi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk Ruslar Poti Kentine girdi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk Tiflis te Ruslar geliyor panigi 27 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Operasyon durdu 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haberturk Gurcistan dan 300 Spartali mesaji 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haberturk Kodor da Abhaz bayragi dikildi 27 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Rus ucaklari 2 Gurcu koyunu bombaladi 25 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Aktuel Rusya operasyonlari durdurma karari aldi 16 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce CNN Turk Saakasvili den Rusya a rest 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Aktuel a b Ateskes icin mutabakat saglandi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Rus zirhlisi Tiflis e ilerliyor 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk Rus askeri araclari Tiflis te anayolu kapatti 25 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Aktuel Tiflis Kodor dan cekiliyoruz 27 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Oset milisler Gori de yagmaya basladi olu kirik baglanti Turkce Zaman Gazetesi Rusya bombaladigi sehri onaracak 8 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk Rus tanklari Poti limanini ablukaya aldi 24 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Bagaps ve Kokoyti den soz birligi Tek yol bagimsizlik 27 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Ateskes imzalandi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Haberturk Der Spiegel URL Erisim tarihi 10 Agustos 2008 6 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2008 Turkiye den Gurcistan a yardim 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Internet Haber a b 2 ucagi dusurulen Rusya nin tanklari Osetya da 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Dunya Gazetesi Kizilay sinirda beklemede Turkce Ntvmsnbc com a b Iste savasin gercek yuzu 10 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi a b Rusya ateskes onerisini reddetti 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Gurcistan ve Rusya disisleri bakanlariyla gorusme 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk Gurcu liderin korku dolu anlari 13 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Mynet Haber Gurcistan Turkiye den askeri yardim istiyor 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Aktuel Rusya ayrilikci bolgelerde kalabilecek 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk Ruslar BTC yi bombaladi 25 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber X ABD Baskani Bush Aciklamasi 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ulusal Kanal Saakasviliye liderlerden destek 13 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi a b c Dunya Gurcu ye bonkor Oset e kor 27 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Sarko Devrede 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haberturk McCain Abhazya ya karsilik Kuzey Kafkasya 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Beyaz Rusya da tanima ya destek sesleri 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas Rusya once Cecenya yi tanisin 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ajans Kafkas a b c Rusya nin kararina tepkiler 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haberrus Abhazya nin Bagimsizligi 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk NO 158 26 Agustos 2008 Gurcistan in Bagimsizligi Hk 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Turkiye Cumhuriyeti Disisleri Bakanligi Rusya dan NATO ya karsi atak 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Dunya Bulteni a b c d Bati Rusya ya yaptirim uygulayabilir mi 29 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Karadeniz deki NATO gemileri tehdit degil 20 dakikada yok ederiz 1 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Belarus MPs support Russia recognition of breakaway regions 25 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2008 Chavez Rusya Guney Osetya ve Abhazya nin Bagimsizligini Tanimada Hakli 23 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Sondakika com Nicaragua joins Russia in recognizing South Ossetia Abkhazia 16 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2008 Ispanyolca Nicaragua reconoce independencia de Abjasia y Osetia del Sur 7 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde G Osetya Rusya ya katilmak istiyor 11 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber7 com Russian tanks enter South Ossetia BBC 8 Agustos 2008 28 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2008 Large Scale Fighting Erupts In South Ossetia Radio Free Europe Radio Liberty 8 Agustos 2008 13 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2008 BBC NEWS Europe Georgia pulls out of S Ossetia BBC Online Erisim tarihi 30 Haziran 2020 a b c d e Lehce Koscinski Piotr 9 Agustos 2008 W ewentualnej wojnie z Rosja Gruzini nie sa na straconej pozycji 17 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2008 a b c Krasnogir Sergey 8 Agustos 2008 Rasstanovka sil 14 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2008 a b c d e f Guney Osetya da sular durulmuyor 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Diplomatik Gozlem a b Kafkaslar Savasa Dogru 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Dokuz Dis Tepkiler 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Dokuz a b Gurcistan savas hali ilan etti 8 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Savasta ikinci gun 12 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Vatan Gazetesi Aciklamalar 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce HaberTurk Durumdan cok endiseliyim 23 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Haber Turk a b Rusya ve Gurcistan Osetya icin silaha sarildi 9 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Sergey Labrov Aciklamasi 28 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce BBC News Turkiye nin gozu catismalarda olu kirik baglanti Turkce CNN Turk Gurcistan Guney Osetya ya Rusya da Gurculere saldirdi 13 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Radikal Gazetesi Osetya krizinde Almanya devrede 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Zaman Gazetesi Osetya yadaki savasa Cin tepkisi 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Dunya Bulteni Rusya Gurcistan in batisina saldiracak 16 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Yeni Safak Rusya nin guc gosterisi 11 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Yeni Safak Abhazya Operasyon duzenledik olu kirik baglanti Turkce CNN Turk Guney Osetya cocuklari Rusya ya gonderiyor 12 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Deutsche Welle Tom Clancy s Ghost Recon resmi Ingiltere sayfasi Ingilizce 14 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Agustos 2008 Dis baglantilarVikihaber de bu konuyla ilgili haber var Russia joins South Ossetian warWikimedia Commons ta Rusya Gurcistan Savasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Abhazya Abhazca Ingilizce Rusca Turkce Abhazca Ingilizce Rusca Turkce Abhazya Cumhuriyeti Disisleri Bakanligi 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gurcistan Ingilizce Gurcuce Gurcistan Cumhuriyeti Savunma Bakanligi 25 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Gurcuce Gurcistan Cumhuriyeti Disisleri Bakanligi 8 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Gurcuce Gurcistan Cumhuriyeti Cumhurbaskanligi 16 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusya Ingilizce Rusca Rusya Federasyonu Savunma Bakanligi 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Fransizca Almanca Rusca Ispanyolca Rusya Federasyonu Disisleri Bakanligi 29 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Rusca Rusya Federasyonu Cumhurbaskanligi 20 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Rusca Guney Osetya Ingilizce Rusca Guney Osetya Cumhuriyeti Guvenlik Konseyi 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Fransizca Rusca Osinform Osetya Haber Ajansi 31 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Uluslararasi Ingilizce Ingilizce OSCE Gurcistan Gorevi 15 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce Ingilizce T C Disisleri Bakanligi Guney Osetya Aciklamasi 22 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce ABD Beyaz Saray Guney Osetya Aciklamasi 13 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bolge Haritasi Galeri Guney Osetya Savasi fotograflari 24 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde