Bu madde, ; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur.Mayıs 2024) ( |
Aşırı İslamcılık, İslami aşırılık veya radikal İslam, İslam içindeki bir dizi aşırı inanç, davranış ve ideolojiyi ifade eder. Bu terimler, akademik yorumlardan İslam dışındaki tüm ideolojilerin başarısız ve aşağı düzeyde olduğu fikrine kadar uzanan geniş bir tanım yelpazesini kapsayarak tartışmalı olmaya devam etmektedir. Ayrıca bu terimler, İslam'ın bu tür aşırılıkçı görüşleri paylaşmayan diğer mezheplerini de kapsayacak şekilde genişletilebilir.
Birleşik Krallık hükûmeti tarafından kullanılan Aşırı İslamcılığın siyasi tanımı, "demokrasiye, hukukun üstünlüğüne, bireysel özgürlüğe ve farklı inanç ve inançlara karşılıklı saygı ve hoşgörüye" karşı çıkan herhangi bir İslam biçimi olarak nitelendirilmiştir. 2019'da Amerika Birleşik Devletleri Barış Enstitüsü, kırılgan devletlerdeki aşırılık üzerine bir rapor yayınladı; bu rapor, ortak bir anlayışın, önleme için operasyonel çerçevenin ve uluslararası işbirliğinin oluşturulmasını savundu.
Aşırı İslamcılık, İslami köktencilikten veya İslamcılıktan farklıdır. İslami köktencilik, Müslümanların çoğunlukta olduğu ülkelerde bir İslam devletinin temel ilkelerine dönüşü savunan Müslümanlar arasındaki bir hareketi ifade eder. Bu arada İslamcılık, siyasal İslam'ın bir biçimini oluşturur. Ancak hem İslami köktencilik hem de İslamcılık aynı zamanda İslami aşırıcılığın alt kümeleri olarak da sınıflandırılabilir. İslamcı teröristler ve cihatçılar tarafından gerçekleştirilen şiddet eylemleri sıklıkla bu aşırı inançlarla ilişkilendirilmektedir.
Tanımlar
Akademik tanım
Radikal İslam'ın akademik tanımı iki bölümden oluşmaktadır:
- Birincisi: İster Batı'ya (kapitalizm veya demokrasi) ister Doğu'ya (komünizm veya sosyalizm) bağlı olsun, İslam dışındaki tüm ideolojilerin başarısız olduğunu ve iflas ettiğini belirten İslam düşüncesi.
- İkincisi: (Yarı)laik rejimlerin İslam'ı ihmal etmeleri nedeniyle hatalı olduğunu söyleyen İslam düşüncesi.
Birleşik Krallık Yüksek Mahkemeleri tanımı
Birleşik Krallık Yüksek Mahkemeleri, Aşırı İslamcılık ile ilgili iki davada karar verdi ve tanımı sağladı.
Bunların dışında, Aşırı İslamcılık için, bazen örtüşen ama aynı zamanda İslami ideolojinin aşırı yorumlarının ve arayışlarının farklı yönlerini kullanan iki ana tanım önerilmiştir:
- Algılanan İslami hedeflere ulaşmak için bombalama ve suikast gibi şiddet içeren taktiklerin kullanılması (bkz. Cihatçılık; veya Hudson Enstitüsü Avrasya Politikası Merkezi Kıdemli Üyesi ve Direktörü Zeyno Baran, İslamcı aşırılık terimini tercih ediyor)
- Şiddeti zorunlu olarak gerektirmeyen aşırı muhafazakar bir İslam görüşü ayrıca bkz. İslami köktencilik [Baran yine İslamcılık terimini tercih ediyor]).
Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi kararları
Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi'nde Aşırı İslamcılık meselesini açıkça ele alan iki dava bulunmaktadır.
- Mayıs 2016: Kraliyet Mahkemesi ve Merkezi Ceza Mahkemesinden Temyiz: birden fazla kişinin davası birlikte değerlendirildi.
- Ekim 2016: Yargıç, İmam Shakeel Begg'in aşırı İslamcı olduğu sonucuna vardı ve Begg'in BBC'nin kendisine bu şekilde iftira attığı yönündeki iddiasını desteklemedi.
Mayıs 2016 temyiz davası
Hakim çeşitli gerekçelere atıfta bulunuyor: 2006 tarihli Kanun'un 20. maddesi; 2000 tarihli Terörizm Yasası'nın 1. bölümündeki "terörizm" tanımı ve Yüksek Mahkeme'nin R v Gul davasındaki kararı.
Ekim 2016 Shakeel Begg davası
Önde gelen bir Müslüman halk figürü ve 1998'den beri Lewisham İslam Merkezi'nde imam olan Begg, 2016'da BBC'ye karşı açtığı iftira davasını kaybetti. Bu dava kayda değerdir çünkü hakim, davayı belirlemek için kullandığı 10 maddelik Aşırı İslamcılık tanımını listeliyor:
Charles Haddon-Cave'in bulgularında şunları yazdı:
Aşırı İslamcı pozisyonlar
118. Benim görüşüme göre, aşağıdakiler "aşırı" İslami pozisyonları (veya bunların işaretlerini) oluşturmaktadır.
- Birincisi, dünyaya 'Maniheist' bir bakış. Bütüncül, sonsuz bir 'Maniheist' dünya görüşü, şiddet içeren Aşırı İslamcılığın temel ilkesidir. Dünyayı kesin bir şekilde “Biz” ve “Onlar” olarak ikiye ayırır: bir tarafta kutsanmış veya kurtulmuş olanlar (yani “doğru tür” Müslüman) ve diğer tarafta sonsuza dek lanetlenecek olanlar (yani “yanlış tür” Müslüman ve diğer herkes). Şiddet yanlısı aşırı İslamcılara göre "yanlış tür" Müslüman, ılımlı Sünni Müslümanları, tüm Şii Müslümanları ve "kılıca hazır" olan ve öldürülebilecek diğer pek çok kişiyi ve onlarla ortaklık kuran veya işbirliği yapan" herkesi içerir...
- İkincisi, cihadın (Allah yolunda çabalamanın) kital'e (silahlı savaş) ('Küçük Cihad') indirgenmesi...
- Üçüncüsü, silahlı cihat ilanına (kital) ilişkin koşulların, yani yukarıda belirtilen silahlı mücadelenin (kital) ilanına ilişkin yerleşik İslam doktrinsel koşullarının göz ardı edilmesi veya hiçe sayılması...
- Dördüncüsü, silahlı cihadın yürütülmesini düzenleyen katı düzenlemelerin, yani yukarıda belirtilen kital yürütme etiğine ilişkin Kur'an ve Sünnet'teki hükümlerin göz ardı edilmesi veya hiçe sayılması. Bu nedenle, aşırı şiddet kullanımı, sivillere yönelik saldırılar, ayrım gözetmeyen 'intihar' şiddeti ve mahkumlara işkence yapılması veya öldürülmesi bu cihat düzenlemelerinin ihlalini teşkil edecektir...
- Beşincisi, İslam'ı savunmak için silahlı mücadeleyi (kital) evrensel bir bireysel dini yükümlülük (fard al 'ayn) olarak savunmak...
- Altıncısı, Şeriat'ın (yani Kur'an ve Sünnet tarafından ortaya konan dini kanunun) 'ülke kanunu'nun çiğnenmesini gerektiren herhangi bir yorumu...
- Yedincisi, bütün gayrimüslimlerin inançsız (kafir) olarak sınıflandırılması...
- Sekizincisi, Müslüman inancının emirlerinin aile, akrabalık ve millet gibi diğer tüm doğal bağları geçersiz kıldığını ve bunların yerine geçtiğini ileri süren aşırı Selefi İslamcılık doktrini...
- Dokuzuncusu, aşırıcı görüşleri benimseyen İslam alimlerinin fetvalarını (hukukî görüşlerini) tasdik ederek aktarmak...
- Onuncu, açıkça veya zımni olarak Müslümanları Allah adına terörizme veya şiddete katılmaya veya bunları desteklemeye teşvik eden herhangi bir öğreti.
Radikal İslam'ın temel etkileri
Erken dönem İslam
Radikal İslam'ın akademik tanımına göre, bir şeyin radikal İslam olarak adlandırılmasının ikinci şartı, onun hükûmet karşıtı olmasıdır. Sonuç olarak hükûmet radikal İslam'ın bir şartıdır. Bununla birlikte, Vestfalya Barışı 1648'de tesis edilmiş ve böylece ulus devleti tanıtmış olsa da, İslam tarihinin biçimlendirici yüzyıllarına ait yazılar, Müslüman İslam dünyasında ulus devlet kavramının kurulmasından sonra radikal olarak türetilen çağdaş yazılar üzerinde etkili olmuştur. Radikal İslam'ın erken dönem İslam'dan kaynaklanan temel etkileri şunlardır:
Hariciler
Aşırı İslamcılık, İslam'ın erken tarihine, MS 7. yüzyılda Haricilerin ortaya çıkışına kadar uzanır.Müslümanlar arasında Hariciler, Sünniler ve Şiiler arasındaki orijinal ayrılık, İslam peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra Müslüman toplumunun (Ümmet) rehberliğinin siyasi ve dini halefiyeti konusunda tartışmalıydı. Esas itibarıyla siyasi konumlarından dolayı Hariciler, kendilerini hem ana akım Sünni hem de Şii Müslümanlardan ayıran aşırı doktrinler geliştirdiler. Şiiler, Ali ibn Ebi Talib'in Muhammed'in gerçek halefi olduğuna inanırken, Sünniler Ebu Bekir'in bu pozisyonda olduğunu düşünüyor. Hariciler, Birinci Fitne (birinci İslam İç Savaşı) sırasında hem Şiilerden hem de Sünnilerden ayrıldılar; özellikle tekfir (aforoz) konusunda radikal bir yaklaşım benimsemeleriyle dikkat çekmişlerdir; bu yaklaşımla hem Sünnî hem de Şiî Müslümanları ya kâfir (inançsız) ya da sahte Müslüman (münâfik) ilan etmişler ve bu nedenle onları irtidat (ridde) ettikleri gerekçesiyle ölüme layık görmüşlerdir.
İslami gelenek, Haricilerin kökenini MS 657'de Sıffin'de Ali ve Muaviye arasındaki savaşa kadar izler. Alī askeri bir çıkmazla karşı karşıya kaldığında ve anlaşmazlığı tahkime götürmeyi kabul ettiğinde, grubundan bazıları ondan desteğini çekti. "Hüküm yalnızca Allah'ındır" (لاَ حُكْمَ إلَا لِلّهِ) bu ayrılıkçıların sloganı haline geldi. Ayrıca hayatlarını şehit olarak verme isteklerini yansıtmak için kendilerine el-Şurat ("Satıcılar") adını verdiler.
Bu orijinal Hariciler hem Ali'ye hem de Muaviye'ye karşı çıktılar ve kendi liderlerini atadılar. Bir Harici tarafından suikasta uğrayan Ali tarafından kesin bir yenilgiye uğratıldılar. Hariciler, Emevilere karşı gerilla savaşına giriştiler, ancak ancak İkinci Fitne (İkinci İslam İç Savaşı) sırasında, bir noktada rakiplerinden daha fazla bölgeyi kontrol ettiklerinde dikkate alınması gereken bir hareket haline geldiler. Aslında Hariciler, İbnü'l-Zübeyr'in halifelik hedefine yönelik en büyük tehditlerden biriydi; bu süre zarfında Yamama'yı ve güney Arabistan'ın çoğunu kontrol ettiler ve bir vaha kasabası olan Taif'i ele geçirdiler.
Haricilerin aşırı grubu olarak kabul edilen Azariqa, nihayet MS 699'da bastırılıncaya kadar Batı İran'ın Emeviler yönetimindeki bazı kısımlarını kontrol ediyordu. Daha ılımlı olan İbadi Hariciler daha uzun yaşadılar ve Abbasi döneminde Kuzey ve Doğu Afrika ile doğu Arabistan'da siyasi güçlerini ellerinde tutmaya devam ettiler. Herhangi bir muhalifi mürted olarak ilan etmeye hazır oldukları için aşırı Hariciler küçük gruplara ayrılma eğilimindeydiler. Çeşitli Haricî grupların ortaklaşa sahip olduğu az sayıdaki noktalardan biri, diğer Müslüman teorilerden iki noktada ayrılan halifelik görüşleriydi.
- Birincisi, herhangi bir dindar Müslümanın (" Etiyopyalı bir köle bile") Halife olabileceğini ve aile veya kabile mensubiyetinin önemsiz olduğunu savunan ilkeli eşitlikçilerdi. Liderliğin tek şartı dindarlık ve toplum tarafından kabul görmektir.
- İkincisi, hataya düşen herhangi bir liderin görevden alınmasının müminlerin görevi olduğu konusunda anlaştılar. Bu ikinci prensibin Harici teolojisi açısından derin etkileri vardı. Bu fikirleri hilafetin erken tarihine uygulayan Hariciler, yalnızca Ebu Bekir ve Ömer'i meşru halife olarak kabul ediyorlar. Osman'ın halifeliğinin yalnızca ilk altı yılını meşru kabul ediyorlar ve Ali'yi tamamen reddediyorlar.
İbnü'l-Mukaffa, Abbasi döneminin başlarında siyasi risalesini yazdığında, Hariciler, en azından İslam'ın merkezlerinde artık önemli bir siyasi tehdit oluşturmuyorlardı. Bununla birlikte, Müslüman birliğine yönelik teşkil ettikleri tehdidin ve dindar idealizmlerinin yarattığı ahlaki meydan okumanın hatırası, hâlâ Müslüman siyasi ve dini düşüncesi üzerinde ağır bir yük oluşturuyordu. Hariciler artık tehdit edemeseler bile hayaletlerine hâlâ cevap verilmesi gerekiyordu. İbadiler, modern zamanlara kadar hayatta kalmayı başaran tek Harici grubudur.
İbn Teymiyye
Modern dönemde İslam
Selefilik ve Vehhabilik
Selefiye hareketi, 19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan ve "dindar ataların" (Selef el-Salih) geleneklerine dönüşü savunan Sünni İslam içindeki muhafazakar,İslahi (reform) bir harekettir. "En hızlı büyüyen İslami hareket" olarak tanımlandı; her akademisyen sosyal, teolojik ve politik yelpazede farklı görüşler ifade ediyor. Selefiler, " İslam'a köktenci bir yaklaşım benimseyerek, Muhammed'i ve onun ilk takipçilerini, yani 'dindar atalar' olan el-Selef el-Salih'i taklit etme" şeklinde özetlenebilecek bir doktrini takip ederler. Dini yenilikleri veya bid'atleri reddederler ve Şeriat'ın (İslam hukuku) uygulanmasını desteklerler." Selefi hareketi genellikle üç kategoriye ayrılır: En büyük grup siyasetten kaçınan safçılar (ya da sessizlikçiler); ikinci en büyük grup siyasete karışan militan aktivistlerdir ; üçüncü ve son grup ise azınlık oluşturan cihatçılardır. Şiddet yanlısı İslamcı grupların çoğu Selefi-Cihatçı hareket ve onun alt gruplarından geliyor. Son yıllarda Cihatçı-Selefi doktrinler sıklıkla El Kaide, IŞİD, Boko Haram vb gibi hem Müslüman hem de gayrimüslim masum sivilleri hedef alan aşırı İslamcı hareketler ve terör örgütlerinin silahlı isyanlarıyla ilişkilendirildi. İkinci en büyük grup, Arap dünyasındaki İslamcı harekette en büyük örgüt olan Müslüman Kardeşler gibi örgütlerde faaliyet gösterenler gibi uzun bir siyasi aktivizm geleneğine sahip olan Selefi aktivistlerdir. Arap baharı sonrasında yaşanan geniş çaplı baskılar ve siyasi başarısızlıkların ardından aktivist-Selefi hareketler bir düşüş yaşadı. Bunların en büyükleri siyasetten kopmaya inanan ve fitneden (kaos) kaçınmak için ne kadar zalim olursa olsun Müslüman hükûmetlere bağlılığı kabul eden dingincilerdir.
Vehhabi hareketi, Orta Arabistan'ın Necid bölgesinden dini bir vaiz olan Hanbelî alim ve ilahiyatçı Muhammed bin Abdülvehhab tarafından kurulmuş ve bu harekete öncülük etmiştir., Bununla birlikte Arap yarımadasında Suud Hanedanı'nın iktidara gelmesinde etkili oldu. Bin Abdülvehhab , İslam dininin temel ilkeleri olduğuna inandığı şeylere geri dönerek, İslami olmayan popüler dini inançlar ve uygulamalar olarak algıladığı şeylerden İslam'ı canlandırmaya ve arındırmaya çalıştı. Eserleri genellikle kısaydı ve ana ve en önde gelen teolojik eseri Kitāb at-Tevḥīd gibi Kur'an ve Hadis literatüründen alıntılarla doluydu. İslam'ın temel doktrininin Tanrı'nın eşsizliği ve birliği (tevhid) olduğunu öğretti ve sapkın yeniliklere (bidat) ve çoktanrıcılığa (şirk) benzediğini düşündüğü Müslümanlar arasındaki popüler dini inanç ve uygulamaları kınadı.
Vahhabilik, Sünni İslam'ın muhafazakar, katı ve kökten dinci bir kolu olarak tanımlanır; ve Kur'an'ın harfiyen yorumlanmasına inanır. "Vahhabilik" ve "Selefilik" terimleri bazen birbirinin yerine anılır, ancak "Vahhabi" tanımı özellikle Muhammed bin Abdülvehhab'ın takipçilerine ve onun reformist doktrinlerine uygulanır. "Vahhabi" etiketi, kendilerini genellikle el-Muvaḥḥidūn ("Tanrı'nın tekilliğini onaylayanlar") olarak adlandıran takipçileri tarafından sahiplenilmedi, daha ziyade Batılı bilim adamları ve onu eleştirenler tarafından kullanıldı.1970'lerin ortalarından ve 1980'lerden başlayarak, Suudi Arabistan Krallığı'nın ve Basra Körfezi'ndeki diğer Arap devletlerinin desteklediği Sünni İslam'da Selefilik ve Vahhabiliğin uluslararası yayılması, şu ana kadar elde edilen başarıyı elde etti. Fransız siyaset bilimci Gilles Kepel, "İslam'ın küresel ifadesinde üstün bir güç konumu" olarak tanımladı.
11 Eylül saldırılarından 22 ay sonra, FBI El Kaide'yi "Amerika Birleşik Devletleri'ne yönelik bir numaralı terörist tehdit" olarak değerlendirdiğinde, gazeteci Stephen Schwartz ve ABD Senatörü Jon Kyl, Haziran 2003'te Alt Komite önünde yapılan bir duruşmada bunu açıkça ifade ettiler. ABD Senatosu Terörizm, Teknoloji ve İç Güvenlik konulu bir bildiride "Vahhabilik günümüz dünyasındaki terörist vahşetlerin ezici çoğunluğunun kaynağıdır" dedi. Küresel "Teröre Karşı Savaş"ın bir parçası olarak Vahhabilik, Avrupa Parlamentosu, çeşitli Batılı güvenlik analistleri ve RAND Corporation gibi düşünce kuruluşları tarafından "küresel terörizmin kaynağı" olmakla suçlanıyor. Dahası, Vahhabilik, Müslüman toplumunda (ümmet) ayrılığa neden olmakla suçlandı ve takipçilerinin, İslam'ın erken tarihi ve Müslümanların ilk nesli (Muhammed'in ailesi ve arkadaşları) ile ilgili birçok İslami, kültürel ve tarihi mekanı yok etmesi nedeniyle eleştirildi.
Çağdaş İslam
Çağdaş dönem 1924'ten sonra başlar. Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgisi ve dağılmasıyla (1908-1922) Osmanlı Halifeliği de kaldırıldı. Bu olay genel olarak İslami düşünceyi ve aynı zamanda daha sonra radikal İslam düşüncesi olarak adlandırılacak olanı da büyük ölçüde etkiledi. 20. yüzyılda İslam ve özellikle cihat hakkında yazan önemli düşünürler arasında şunlar yer almaktadır:
Muhammed Abduh
Raşid Rıza
Hasan el Benna
Ebul A'la el-Maududi
Seyyid Kutub
Mısırlı İslamcı ideolog ve Müslüman Kardeşler'in Mısır'daki önde gelen isimlerinden Seyyid Kutub, 1960'larda Pan-İslamcı ideolojinin desteklenmesinde etkili oldu. Cemal Abdülnasır rejimi altındaki Mısır hükümeti tarafından idam edildiğinde Eymen ez-Zevahiri, hükûmetin yerine Kutub'un arzuladığı İslami canlanma fikirlerini yansıtacak bir İslam devleti getirmek için Mısır İslami Cihat örgütünü kurdu. Kutupçu ideoloji, başta El Kaide'den Usame bin Ladin ve Eymen el Zevahiri olmak üzere, laik hükûmetleri devirmeye çalışan cihatçı hareketler ve İslami teröristler ile Selefi-cihadi terör örgütü IŞİD üzerinde etkili olmuştur. Üstelik Kutub'un kitaplarından Usame bin Ladin ve Enver el-Evlaki tarafından sık sık alıntı yapılıyor.
Seyyid Kutub'un asıl radikal İslam hareketini kurduğu söylenebilir. Yukarıda adı geçen diğer İslam düşünürlerinin aksine Kutub bir savunucu değildi. O, Müslüman Kardeşler'in önde gelen liderlerinden ve son derece etkili bir İslamcı ideologdu ve bu aforoz edici ilkeleri başyapıtı Fī ẓilāl al-Qur'ān (Kur'an'ın gölgesinde) ve 1966 tarihli eserinde dile getiren ilk kişiydi. Manifesto Maʿālim fīl-tarīq (Dönüm Noktaları), Mısır hükûmeti tarafından idam edilmesine yol açtı.Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki ve Müslüman dünyasındaki diğer Selefi hareketler onun İslamcı ilkelerinin çoğunu benimsedi.
Kutub'a göre, Müslüman cemaatinin (ümmet) birkaç yüzyıldır nesli tükenmiş ve kendilerini Müslüman olarak adlandıranların şeriat hukukuna uymayı başaramaması nedeniyle cahiliyeye (İslam öncesi cehalet çağı) geri dönmüştür. İslam'ı yeniden tesis etmek, ihtişamlı günlerini geri getirmek ve Müslümanları cehaletin pençesinden kurtarmak için Kutub, modern toplumdan uzak durmayı, ilk Müslümanları örnek alan bir öncü oluşturmayı, vaaz vermeyi ve kendini yoksulluğa ve hatta ölüme hazırlamayı önerdi. Cahiliye hükûmeti/toplumu olarak algıladığı şeye karşı cihada hazırlık olarak ve onları devirmek için. Kutub'un fikirlerinden türetilen radikal İslamcı ideoloji Kutubizm, birçok önde gelen Müslüman alim tarafından ve ayrıca Yusuf el-Karadavi gibi Müslüman Kardeşler'in diğer üyeleri tarafından kınandı.
Etkin Aşırı İslamcı örgütler
Örgütler
Örgüt adı | Bayrak | Ana üs | Lider | Güç | Ölü sayısı | İdeoloji | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
El-Kaide | Afganistan, Pakistan, veODKA bölgesi | Usame bin Ladin (ölü) (1988–2011) Eymen ez-Zevahiri (ölü) (2011–2022) Seyfü'l Adl (de facto; 2022–günümüz) | 300–3,000 | 4,400 ölü | Mısırlı İslamcı ideolog ve propagandacı Seyyid Kutup'un doktrin ve öğretilerini takip ederek "İslam'ı yeniden kurmayı" ve "gerçek İslami devletler" kurmayı, şeriat yasasını uygulamayı ve Müslüman dünyasını her türlü Gayrimüslim etkiden temizlemeyi amaçlayan Sünni İslamcı ve militan terör örgütü. Başlığın çevirisi "Cihat Üssü Örgütü"dür. | ||
Mağrip el-Kaidesi | Kabiliye Dağları, Cezayir | Abdelmalek Droukdel | 800–1,000+ | 200+ | Mağrip El-Kaidesi, Cezayir Hükûmetini devirmeyi ve yerine bir İslam devleti kurmayı amaçlayan Sünni İslamcı ve militan bir terör örgütüdür. | ||
El-Murabitun (El-Kaide Batı Afrika) | Mali, Nijer, veLibya | Mokhtar Belmokhtar | 100 altı (Fransa iddiası) | 2015 Bamako otel saldırısında 27 ölü. | El Kaide'nin yukarıda listelenen İslami Mağrip'teki bağlı kolu. | ||
Ensar el-Şeria Yemen (Arap Yarımadası el-Kaidesi) | Yemen | Nasır el- Vuheyşi (ölü) (2011–15) Kasım er-Rimi (ölü) (2015 – 2020) | 2,000+ | 2012 Sana'daki bombalamada ve 2013 Sana'daki saldırıda 250'den fazla kişi öldü. | Arap Yarımadası El-Kaidesi, merkezi liderliğin zayıflaması nedeniyle ortaya çıkan El Kaide şubeleri veya "franchise'ları" arasında en aktifi olarak kabul ediliyor. ABD Hükûmeti, "uzak düşmana" saldırmaya verdiği önem ve denizaşırı hedeflere saldırı planlama konusundaki itibarı nedeniyle Arap Yarımadası El Kaidesi'nin El Kaide'nin en tehlikeli kolu olduğuna inanıyor | ||
Hint Altkıtası el-Kaidesi | Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Myanmar | Asim Umar | 300 | Suikastlarda 6 kişinin öldürüldüğü iddia ediliyor. 2014 yılında donanmaya ait firkateyn kaçırma girişiminde bulunuldu. | Hint Altkıtası El-Kaidesi, bir İslam devleti kurmak amacıyla Pakistan, Hindistan, Myanmar ve Bangladeş Hükûmetlerini devirmeyi amaçlayan Sünni İslamcı ve militan bir terör örgütüdür. | ||
Boko Haram – İslam Devleti Halifeliği'nin Batı Afrika Bölgesi | KuzeydoğuNijerya, Çad, Nijer, Mali ve kuzey Kamerun | Mohammed Yusuf (ölü) (kurucu 2002 - 2009) Abubakar Shekau (ölü) (2009-2021) | Tahminler 500 ve 9,000 arasında değişmektedir | 2009'dan bu yana 20.000 kişi öldü ve 2,3 milyon kişi yerinden edildi. | Örgüt, Sünni İslami köktendinci bir mezhep olarak kurulan ve Şeriat hukukunun katı bir biçimini savunan Vahhabi doktrininden etkilenmiş olup ismi çevirildiğinde "Batı eğitimi yasaktır" anlamına gelir. Boko Haram 2015'ten bu yana Irak ve Şam İslam Devleti'ne (IŞİD) bağlılık sözü verdi ve kendisini İslam Devleti'nin Batı Afrika Bölgesi (ISWAP) olarak yeniden adlandırdı. | ||
Hamas (Harakat al-Muqawama al-Islamiyah, kelimelerinin kısaltılmışıdır. Anlamı "İslami Direniş Hareketi") | Gazze Şeridi | Khaled Meshaal | 16,000+ | 1988'den beri, İsrail ve İsrail'lileri hedef alan sayısız roket saldırısı ve intihar bombacısı | Mısır'daki Müslüman Kardeşler'in bir kolu olarak kuruldu. Sünni İslamcı retorikle dolu 1988 tarihli kuruluş tüzüğü, İsrail Devleti'nin yıkılmasıyla sonuçlanacak şekilde tarihi Filistin'in tamamını ele geçirmek için cihat çağrısında bulunuyor. | ||
Hizbullah (Lübnan) (Allah'ın Partisi) | Lübnan | Sayyid Hassan Nasrallah | 1,000+ | 1982'den beri, İsrail ve İsrail'lileri hedef alan sayısız roket saldırısı ve intihar bombacısı | Cihatçı paramiliter kanadı olan Şii İslamcı ve militan örgüt. Hizbullah büyük ölçüde Ayetullah Humeyni'nin takipçilerinin yardımıyla 1980'lerin başında İslam devrimini İran dışına yaymak amacıyla kuruldu. | ||
Irak ve Şam İslam Devleti(IŞİD, İD ve DEAŞ olarak da bilinir) | Irak ve Suriye (işgal edilmiş topraklar) | Ebu Musab ez-Zerkavi (ölü) (kurucu 1999 - 2006) Abu Bakr al-Baghdadi (ölü) (2010 - 2019) Abu Ibrahimi al-Hashimi al-Qurashi (ölü) (2019 - 2022) Abu al-Hasan al-Hashimi al-Qurashi (2022)Abu al-Hussein al-Husseini al-Qurashi (2022-2023) Abu Hafs al-Hashimi al-Qurashi (2023-günümüz) | 40,000–200,000 (tüm illerde zirvede olduğu zaman) | 30.000'den fazla kişi, IŞİD veya IŞİD'le bağlantılı veya ondan ilham alan gruplar tarafından Şii Müslümanlara, Hristiyanlara, Ezidilere, Orta Doğu'daki diğer etnik ve dini azınlıklara ve dünya çapındaki diğer pek çok kişiye yönelik soykırımlar da dahil olmak üzere öldürüldü. 2015'ten beri "İslam Devleti'nin Batı Afrika Eyaleti" (ISWAP) olarak yeniden adlandırılan Boko Haram da bu örgütte yer alıyor. | Sünni İslam'ın İslami köktendinci Vahhabi doktrinini takip eden Selefi-cihatçı ve Sünni militan terör örgütü. Irak İslam Devleti olarak ortaya çıktı. 2014 yılında Irak'ta geniş topraklar elde etti ve şu anda Irak, Suriye ve ABD, İngiltere ve Fransa dahil 60 ülkeden oluşan bir koalisyonla savaş halinde. | ||
İslam Cemaati | Güneydoğu Asya: | Abu Bakar Bashir | 5,000 | Endonezya'da 2002'den bu yana düzenlenen bombalı saldırılarda 250'den fazla kişi öldü | Adı "İslami Cemaat" anlamına gelen, Güneydoğu Asya'da bir Daulah Islamiyah (bölgesel İslami halifelik) kurulmasına adanmış bir Güneydoğu Asyalı Sünni İslamcı ve militan terör örgütüdür. | ||
Tehrik-i-Taliban Pakistan (Pakistan Talibanı) | Kuzeybatı Pakistan | Maulana Fazlullah | 25,000 | yüzlerce | TTP, Pakistan dağlarında saklanan yabancı İslamcı teröristleri koruyan çeşitli Sünni İslamcı ve militan grupların şemsiye örgütüdür. Afgan Talibanı ile karıştırılmamalıdır. | ||
Ceyş-i Muhammed | Keşmir, Hindistan | Masood Azhar | Amacı Cemmu ve Keşmir'i Pakistan'a ilhak etmektir. Başlıca Cemmu ve Keşmir'de faaliyet göstermektedir. | ||||
Leşker-i Tayyibe (LeT) | Keşmir, Hindistan | Hafiz Saeed | Amacı Cemmu ve Keşmir'i Pakistan'a ilhak etmek ve nihai olarak Güney Asya'da İslami hüküm kurmak. Hindistan genelinde, özellikle Cemmu ve Keşmir'in kuzey bölgesinde en az 1993'ten bu yana faaliyet gösteriyor. | ||||
Birleşmiş Demokratik Güçleri | Uganda ve Kongo Demokratik Cumhuriyetio | ||||||
Ulusal Tevhit Cemaati | Sri Lanka | 269 (9 bombacı hariç) | Sri Lanka'yı İslami Halifeliğe çevirmek |
Dış siyasi destek
İngiliz tarihçi Mark Curtis'in Secret Affairs: Britain's Collusion with Radical İslam adlı kitabında İngiltere, laik milliyetçilikle mücadele etmek için sürekli olarak radikal İslam'ı desteklemekle suçlanıyor. Çünkü laik milliyetçiler ülkelerinin kaynaklarını ele geçirip iç kalkınma için kullanma tehdidinde bulundular ki bu İngiltere tarafından kabul edilmedi. Amerika Birleşik Devletleri, tıpkı kendisinden önceki Britanya gibi, Batı'nın sömürgeci egemenliğine karşı büyük bir tehdit olarak görülen laik milliyetçilik karşısında tarihsel olarak radikal İslam'ı desteklemekle suçlanıyor. Chomsky ve ortak yazarlar İsrail'i, radikal İslam'ın lideri olarak gördükleri Suudi Arabistan'a karşı laik Arap milliyetçiliğinin iki kalesi olan Mısır ve Suriye'yi 1967'de yok etmekle suçluyorlar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Cook, David (2015). Understanding Jihad. University of California Press. s. 103. ISBN .
- ^ Casciani, Dominic (10 Haziran 2014). . BBC News. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2016.
- ^ . February 2019. 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022.
- ^ Cook, David (2015). Understanding Jihad. University of California Press. s. 107. ISBN .
- ^ a b Baran, Zeyno (10 Temmuz 2008). (PDF). Senate Committee on Homeland Security and Governmental Affairs. 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2011.
- ^ Brian R. Farmer (2007). Understanding radical Islam: medieval ideology in the twenty-first century. Peter Lang. s. 36. ISBN .
- ^ Jason F. Isaacson; Colin Lewis Rubenstein (2002). Islam in Asia: changing political realities. Transaction Publishers. s. 191. ISBN .
- ^ . 3 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b (PDF). 9 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b c (PDF). 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Casciani, Dominic (28 Ekim 2016). . BBC News. 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ a b c d e f Izutsu, Toshihiko (2006) [1965]. . The Concept of Belief in Islamic Theology: A Semantic Analysis of Imān and Islām. Tokyo: Keio Institute of Cultural and Linguistic Studies at . ss. 1-20. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2021.
- ^ Khan, Sheema (12 Mayıs 2018). . The Globe and Mail. The Globe and Mail Opinion. 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2020.
- ^ Hasan, Usama (2012). (PDF). Quiliam Foundation. 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015.
- ^ a b c Brown, Daniel (2017). A New Introduction to Islam. 3rd. Oxford: John Wiley & Sons, Ltd. ss. 163-169. ISBN .
- ^ Naylor, Phillip (15 Ocak 2015). . University of Texas Press. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ Esposito, John (2004). The Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press. s. 275. ISBN . Erişim tarihi: 5 Aralık 2015.
- ^ a b c d . The Economist. 27 Haziran 2015. 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2015.
- ^ a b Meleagrou-Hitchens, Alexander; Hughes, Seamus; Clifford, Bennett (2021). . Homegrown: ISIS in America. 1st. Londra and New York: I.B. Tauris. ss. 111-148. ISBN . 11 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2022.
- ^ Marc Sageman (21 Eylül 2011). Understanding Terror Networks. University of Pennsylvania Press. ss. 61-. ISBN .
- ^ Vincenzo Oliveti (January 2002). Terror's Source: The Ideology of Wahhabi-Salafism and Its Consequences. Amadeus Books. ISBN .
- ^ a b c d e Peskes, Esther (2012). "Wahhabis". Bianquis, Th.; Bosworth, Emeri Johannes van Donzel; van Donzel, E. J.; Heinrichs, W. P. (Ed.). . Leiden: Brill Publishers. doi:10.1163/1877-5888_rpp_SIM_224015. ISBN . r
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Senzai, Farid, (Ed.) (2013). "Conditionalist Islamists: The Case of the Salafis". Political Islam in the Age of Democratization. New York: . ss. 81-100. doi:10.1057/9781137313492_5. ISBN . r eksik
|soyadı1=
() - ^ Masters, Bruce, (Ed.) (2009). . Archived copy. Encyclopedia of the Ottoman Empire. New York: . ss. 260-261. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2022. r eksik
|soyadı1=
() - ^ a b Wagemakers, Joas (2021). "Part 3: Fundamentalisms and Extremists – The Citadel of Salafism". Upal, M. Afzal (Ed.). Handbook of Islamic Sects and Movements. Brill Handbooks on Contemporary Religion. 21. Leiden and Boston: Brill Publishers. ss. 333-347. doi:10.1163/9789004435544_019. ISBN . ISSN 1874-6691. r eksik
|soyadı1=
(); r|ad4=
eksik|soyadı4=
(); Tarih değerini gözden geçirin:|erişimtarihi=
(); - ^ a b c d Laoust, H. (2012). "Ibn ʿAbd al-Wahhāb". Bianquis, Th.; Bosworth, Emeri Johannes van Donzel; van Donzel, E. J.; Heinrichs, W. P. (Ed.). . 2nd. Leiden: Brill Publishers. doi:10.1163/1573-3912_islam_SIM_3033. ISBN . r
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c d e Haykel, Bernard (2013). . Crone, Patricia; Kadi, Wadad; Mirza, Patricia Crone; Stewart, Devin J.; Zaman, Muhammad Qasim (Ed.). The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought. Princeton, NJ: Princeton University Press. ss. 231-232. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020. r eksik
|soyadı1=
() - ^ a b c d Esposito, John L., (Ed.) (2004). . . New York: Oxford University Press. s. 123. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. Birden fazla
|editör1=
ve|editör-soyadı=
kullanıldı () - ^ a b c d . oxfordislamicstudies.com. Oxford University Press. 2020. 12 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2020.
- ^ a b c Musa, Mohd Faizal (2018). "The Riyal and Ringgit of Petro-Islam: Investing Salafism in Education". Saat, Norshahril (Ed.). Islam in Southeast Asia: Negotiating Modernity. Singapore: . ss. 63-88. doi:10.1355/9789814818001-006. ISBN .
- ^ Hasan, Noorhaidi (2010). "The Failure of the Wahhabi Campaign: Transnational Islam and the Salafi madrasa in post-9/11 Indonesia". South East Asia Research. on behalf of the . 18 (4): 675-705. doi:10.5367/sear.2010.0015. ISSN 2043-6874.
- ^ . OUPblog (İngilizce). 5 Ekim 2016. 4 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
- ^ Kepel, Gilles (2003). . New York: I.B. Tauris. ss. 61-62. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2022.
- ^ a b . www.govinfo.gov. Washington, D.C.: . 26 Haziran 2003. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2021.
Nearly 22 months have passed since the atrocity of . Since then, many questions have been asked about the role in that day's terrible events and in other challenges we face in the of Saudi Arabia and its official sect, a separatist, exclusionary and violent form of Islam known as Wahhabism. It is widely recognized that all of the were Wahhabi followers. In addition, 15 of the 19 were Saudi subjects. Journalists and experts, as well as spokespeople of the world, have said that Wahhabism is the source of the overwhelming majority of terrorist atrocities in today's world, from Morocco to Indonesia, via Israel, Saudi Arabia, Chechnya. In addition, Saudi media sources have identified Wahhabi agents from Saudi Arabia as being responsible for terrorist attacks on . The Washington Post has confirmed Wahhabi involvement in attacks against U.S. forces in . To examine the role of Wahhabism and terrorism is not to label all Muslims as extremists. Indeed, I want to make this point very, very clear. It is the exact opposite. Analyzing Wahhabism means identifying the extreme element that, although enjoying immense political and financial resources, thanks to support by a sector of the Saudi state, seeks to globally hijack Islam [...] The problem we are looking at today is the State-sponsored doctrine and funding of an extremist ideology that provides the recruiting grounds, support infrastructure and monetary life blood of today's international terrorists. The extremist ideology is Wahhabism, a major force behind terrorist groups, like , a group that, according to the FBI, and I am quoting, is the "number one terrorist threat to the U.S. today".
- ^ Haider, Murtaza (22 Temmuz 2013). . Dawn. Pakistan. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014.
- ^ . Encyclopædia Britannica. Edinburgh: 9 Haziran 2020. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
Because prohibits the veneration of shrines, tombs, and sacred objects, many sites associated with the , such as the homes and graves of companions of Muhammad, were demolished under Saudi rule. have estimated that as many as 95 percent of the historic sites around Mecca and Medina have been razed.
- ^ Rabasa, Angel; Benard, Cheryl (2004). "The Middle East: Cradle of the Muslim World". The Muslim World After 9/11. Rand Corporation. s. 103, note 60. ISBN .
- ^ Howden, Daniel (6 Ağustos 2005). . The Independent. 20 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2009.
- ^ Finn, Helena Kane (8 Ekim 2002). . Council on Foreign Relations. 4 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2014.
It is the undisputed case that the Taliban justification for this travesty [the destruction of the Buddha statues at Bamiyan] can be traced to the Wahhabi indoctrination program prevalent in the Afghan refugee camps and Saudi-funded Islamic schools (madrasas) in Pakistan that produced the Taliban. ...In Saudi Arabia itself, the destruction has focused on the architectural heritage of Islam's two holiest cities, Mecca and Medina, where Wahhabi religious foundations, with state support, have systematically demolished centuries-old mosques and mausolea, as well as hundreds of traditional Hijazi mansions and palaces.
- ^ Cook, David (2015). Understanding Jihad. University of California Press. s. 93. ISBN .
- ^ Willsky-Ciollo, Lydia, (Ed.) (2021). . New Religions: Emerging Faiths and Religious Cultures in the Modern World. 1. Santa Barbara, Kaliforniya: ABC-CLIO. ss. 13-15. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2021. r eksik
|soyadı1=
() - ^ Aydınlı, Ersel (2018) [2016]. . Violent Non-State Actors: From Anarchists to Jihadists. Routledge Studies on Challenges, Crises, and Dissent in World Politics. Londra and New York: Routledge. ss. 65-109. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2021.
- ^ a b c d e f g Moussalli, Ahmad S. (2012). . Akbarzadeh, Shahram (Ed.). Routledge Handbook of Political Islam. 1st. Londra and New York: Routledge. ss. 9-26. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2021.
- ^ a b Polk, William R. (2018). . Crusade and Jihad: The Thousand-Year War Between the Muslim World and the Global North. The Henry L. Stimson Lectures Series. New Haven and Londra: . ss. 370-380. doi:10.2307/j.ctv1bvnfdq.40. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2021.
- ^ Lawrence Wright (2006). "2". . Knopf. ISBN .
- ^ Giles, Howard, (Ed.) (October 2019). . . . 38 (5–6): 706-734. doi:10.1177/0261927X19868494. ISSN 1552-6526. 3 Ocak 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2022.
- ^ Scott Shane; Souad Mekhennet; Robert F. Worth (8 Mayıs 2010). . The New York Times. 11 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010.
- ^ (PDF). PBS. 23 Nisan 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2022.
- ^ Trevor Stanley. . 3 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g Cook, David (2015) [2005]. . Understanding Jihad. 2nd. Berkeley: University of California Press. ss. 102-110. ISBN . 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2021.
- ^ Gibril Haddad, "Quietism and End-Time Reclusion in the Qurʾān and Hadith: Al-Nābulusī and His Book Takmīl Al-Nuʿūt within the ʿuzla Genre", Islamic Sciences 15, no. 2 (2017): pp. 108-109)
- ^ . npsglobal.org. 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2015.
- ^ Kepel, Gilles (2002). Jihad: The Trail of Political Islam. Harvard University Press. ISBN .
Jihad: The Trail of Political Islam.
- ^ . BBC. 17 Ocak 2013. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2015.
- ^ "Al Qaeda in Yemen says leader killed in U.S. bombing". Reuters. 16 Haziran 2015. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2015.
- ^ a b Hummel, Kristina, (Ed.) (8 Eylül 2021). (PDF). . : Combating Terrorism Center. 14 (7): 63-75. CiteSeerX live $2
|citeseerx=
değerini kontrol edin (). 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2021. r eksik|soyadı1=
() - ^ . Cfr.org. 15 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
- ^ . Forbes. 6 Eylül 2011. 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2011.
- ^ . CNN. 14 Ocak 2015. 25 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2015.
- ^ Sanger, David E.; Mazzetti, Mark (30 Haziran 2010). . The New York Times. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2017.
- ^ . The Sunday Guardian. 29 Mart 2014. 30 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2014.
- ^ a b c d Hummel, Kristina, (Ed.) (8 Eylül 2021). (PDF). . : Combating Terrorism Center. 14 (7): 76-92. CiteSeerX live $2
|citeseerx=
değerini kontrol edin (). 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2021. r eksik|soyadı1=
() - ^ . Conflict News. 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (PDF). Institute for Economics and Peace. s. 53. 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2015.
- ^ "Al-Qaeda map: Isis, Boko Haram and other affiliates' strongholds across Africa and Asia". 12 Haziran 2014. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2014.
- ^ Taraki, Lisa (January–February 1989). . , 156. Tacoma, Washington: . ss. 30-32. ISSN 0899-2851. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ Pike, John. . 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
- ^ Pike, John. . 11 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
- ^ Jamail, Dahr (20 Temmuz 2006). . Asia Times. 20 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007.
- ^ Israel Ministry of Foreign Affairs (11 Nisan 1996). . 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2006.
- ^ Prothero, Mitchell (4 Şubat 2022). . . New York. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ . Reuters. 10 Mart 2022. 10 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2022.
- ^ . The Guardian. 11 Ağustos 2016. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016.
- ^ . News.com.au. 11 Ağustos 2016. 15 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016.
- ^ Glum, Julia (10 Ağustos 2016). . International Business Times. 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2016.
- ^ Fouad al-Ibrahim (22 Ağustos 2014). . Al Akhbar English. 24 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Freeman, Colin (12 Haziran 2014). "Al-Qaeda map: Isis, Boko Haram and other affiliates' strongholds across Africa and Asia". 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2014.
- ^ Zalman, Amy. "Jemaah Islamiyah (JI)". About.com. 16 Şubat 2012 tarihinde
|arşiv-url=
kullanmak için|url=
gerekiyor () arşivlendi. - ^ Bennett-Jones, Owen (25 Nisan 2014). . BBC News. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2014.
- ^ . Central Intelligence Agency. 11 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019.
- ^ Chomsky, Noam; Vltchek, Andre (2013). On Western Terrorism: From Hiroshima to Drone Warfare. Pluto Press. s. 115. ISBN .
- ^ Chomsky, Noam; Wainwright, Joel; Nir, Oded (2018). ""There Are Always Grounds for Seeking a World That Is More Free and More Just": An Interview with Noam Chomsky on Israel, Palestine, and Zionism". Rethinking Marxism. 30 (3): 357. doi:10.1080/08935696.2018.1525966.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde oksuz maddedir zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmis bir baglanti yoktur Lutfen ilgili maddelerden bu sayfaya baglanti vermeye calisin Mayis 2024 Asiri Islamcilik Islami asirilik veya radikal Islam Islam icindeki bir dizi asiri inanc davranis ve ideolojiyi ifade eder Bu terimler akademik yorumlardan Islam disindaki tum ideolojilerin basarisiz ve asagi duzeyde oldugu fikrine kadar uzanan genis bir tanim yelpazesini kapsayarak tartismali olmaya devam etmektedir Ayrica bu terimler Islam in bu tur asirilikci gorusleri paylasmayan diger mezheplerini de kapsayacak sekilde genisletilebilir 2012 Sidney Muslumanlar Muslumanlarin Masumiyeti kitabinin yayinlanmasini protesto ediyor Birlesik Krallik hukumeti tarafindan kullanilan Asiri Islamciligin siyasi tanimi demokrasiye hukukun ustunlugune bireysel ozgurluge ve farkli inanc ve inanclara karsilikli saygi ve hosgoruye karsi cikan herhangi bir Islam bicimi olarak nitelendirilmistir 2019 da Amerika Birlesik Devletleri Baris Enstitusu kirilgan devletlerdeki asirilik uzerine bir rapor yayinladi bu rapor ortak bir anlayisin onleme icin operasyonel cercevenin ve uluslararasi isbirliginin olusturulmasini savundu Asiri Islamcilik Islami koktencilikten veya Islamciliktan farklidir Islami koktencilik Muslumanlarin cogunlukta oldugu ulkelerde bir Islam devletinin temel ilkelerine donusu savunan Muslumanlar arasindaki bir hareketi ifade eder Bu arada Islamcilik siyasal Islam in bir bicimini olusturur Ancak hem Islami koktencilik hem de Islamcilik ayni zamanda Islami asiriciligin alt kumeleri olarak da siniflandirilabilir Islamci teroristler ve cihatcilar tarafindan gerceklestirilen siddet eylemleri siklikla bu asiri inanclarla iliskilendirilmektedir TanimlarAkademik tanim Radikal Islam in akademik tanimi iki bolumden olusmaktadir Birincisi Ister Bati ya kapitalizm veya demokrasi ister Dogu ya komunizm veya sosyalizm bagli olsun Islam disindaki tum ideolojilerin basarisiz oldugunu ve iflas ettigini belirten Islam dusuncesi Ikincisi Yari laik rejimlerin Islam i ihmal etmeleri nedeniyle hatali oldugunu soyleyen Islam dusuncesi Birlesik Krallik Yuksek Mahkemeleri tanimi Birlesik Krallik Yuksek Mahkemeleri Asiri Islamcilik ile ilgili iki davada karar verdi ve tanimi sagladi Bunlarin disinda Asiri Islamcilik icin bazen ortusen ama ayni zamanda Islami ideolojinin asiri yorumlarinin ve arayislarinin farkli yonlerini kullanan iki ana tanim onerilmistir Algilanan Islami hedeflere ulasmak icin bombalama ve suikast gibi siddet iceren taktiklerin kullanilmasi bkz Cihatcilik veya Hudson Enstitusu Avrasya Politikasi Merkezi Kidemli Uyesi ve Direktoru Zeyno Baran Islamci asirilik terimini tercih ediyor Siddeti zorunlu olarak gerektirmeyen asiri muhafazakar bir Islam gorusu ayrica bkz Islami koktencilik Baran yine Islamcilik terimini tercih ediyor Birlesik Krallik Yuksek Mahkemesi kararlariBirlesik Krallik Yuksek Mahkemesi nde Asiri Islamcilik meselesini acikca ele alan iki dava bulunmaktadir Mayis 2016 Kraliyet Mahkemesi ve Merkezi Ceza Mahkemesinden Temyiz birden fazla kisinin davasi birlikte degerlendirildi Ekim 2016 Yargic Imam Shakeel Begg in asiri Islamci oldugu sonucuna vardi ve Begg in BBC nin kendisine bu sekilde iftira attigi yonundeki iddiasini desteklemedi Mayis 2016 temyiz davasi Hakim cesitli gerekcelere atifta bulunuyor 2006 tarihli Kanun un 20 maddesi 2000 tarihli Terorizm Yasasi nin 1 bolumundeki terorizm tanimi ve Yuksek Mahkeme nin R v Gul davasindaki karari Ekim 2016 Shakeel Begg davasi Onde gelen bir Musluman halk figuru ve 1998 den beri Lewisham Islam Merkezi nde imam olan Begg 2016 da BBC ye karsi actigi iftira davasini kaybetti Bu dava kayda degerdir cunku hakim davayi belirlemek icin kullandigi 10 maddelik Asiri Islamcilik tanimini listeliyor Charles Haddon Cave in bulgularinda sunlari yazdi Asiri Islamci pozisyonlar 118 Benim gorusume gore asagidakiler asiri Islami pozisyonlari veya bunlarin isaretlerini olusturmaktadir Birincisi dunyaya Maniheist bir bakis Butuncul sonsuz bir Maniheist dunya gorusu siddet iceren Asiri Islamciligin temel ilkesidir Dunyayi kesin bir sekilde Biz ve Onlar olarak ikiye ayirir bir tarafta kutsanmis veya kurtulmus olanlar yani dogru tur Musluman ve diger tarafta sonsuza dek lanetlenecek olanlar yani yanlis tur Musluman ve diger herkes Siddet yanlisi asiri Islamcilara gore yanlis tur Musluman ilimli Sunni Muslumanlari tum Sii Muslumanlari ve kilica hazir olan ve oldurulebilecek diger pek cok kisiyi ve onlarla ortaklik kuran veya isbirligi yapan herkesi icerir Ikincisi cihadin Allah yolunda cabalamanin kital e silahli savas Kucuk Cihad indirgenmesi Ucuncusu silahli cihat ilanina kital iliskin kosullarin yani yukarida belirtilen silahli mucadelenin kital ilanina iliskin yerlesik Islam doktrinsel kosullarinin goz ardi edilmesi veya hice sayilmasi Dorduncusu silahli cihadin yurutulmesini duzenleyen kati duzenlemelerin yani yukarida belirtilen kital yurutme etigine iliskin Kur an ve Sunnet teki hukumlerin goz ardi edilmesi veya hice sayilmasi Bu nedenle asiri siddet kullanimi sivillere yonelik saldirilar ayrim gozetmeyen intihar siddeti ve mahkumlara iskence yapilmasi veya oldurulmesi bu cihat duzenlemelerinin ihlalini teskil edecektir Besincisi Islam i savunmak icin silahli mucadeleyi kital evrensel bir bireysel dini yukumluluk fard al ayn olarak savunmak Altincisi Seriat in yani Kur an ve Sunnet tarafindan ortaya konan dini kanunun ulke kanunu nun cignenmesini gerektiren herhangi bir yorumu Yedincisi butun gayrimuslimlerin inancsiz kafir olarak siniflandirilmasi Sekizincisi Musluman inancinin emirlerinin aile akrabalik ve millet gibi diger tum dogal baglari gecersiz kildigini ve bunlarin yerine gectigini ileri suren asiri Selefi Islamcilik doktrini Dokuzuncusu asirici gorusleri benimseyen Islam alimlerinin fetvalarini hukuki goruslerini tasdik ederek aktarmak Onuncu acikca veya zimni olarak Muslumanlari Allah adina terorizme veya siddete katilmaya veya bunlari desteklemeye tesvik eden herhangi bir ogreti Radikal Islam in temel etkileriErken donem Islam Radikal Islam in akademik tanimina gore bir seyin radikal Islam olarak adlandirilmasinin ikinci sarti onun hukumet karsiti olmasidir Sonuc olarak hukumet radikal Islam in bir sartidir Bununla birlikte Vestfalya Barisi 1648 de tesis edilmis ve boylece ulus devleti tanitmis olsa da Islam tarihinin bicimlendirici yuzyillarina ait yazilar Musluman Islam dunyasinda ulus devlet kavraminin kurulmasindan sonra radikal olarak turetilen cagdas yazilar uzerinde etkili olmustur Radikal Islam in erken donem Islam dan kaynaklanan temel etkileri sunlardir Hariciler Asiri Islamcilik Islam in erken tarihine MS 7 yuzyilda Haricilerin ortaya cikisina kadar uzanir Muslumanlar arasinda Hariciler Sunniler ve Siiler arasindaki orijinal ayrilik Islam peygamberi Muhammed in olumunden sonra Musluman toplumunun Ummet rehberliginin siyasi ve dini halefiyeti konusunda tartismaliydi Esas itibariyla siyasi konumlarindan dolayi Hariciler kendilerini hem ana akim Sunni hem de Sii Muslumanlardan ayiran asiri doktrinler gelistirdiler Siiler Ali ibn Ebi Talib in Muhammed in gercek halefi olduguna inanirken Sunniler Ebu Bekir in bu pozisyonda oldugunu dusunuyor Hariciler Birinci Fitne birinci Islam Ic Savasi sirasinda hem Siilerden hem de Sunnilerden ayrildilar ozellikle tekfir aforoz konusunda radikal bir yaklasim benimsemeleriyle dikkat cekmislerdir bu yaklasimla hem Sunni hem de Sii Muslumanlari ya kafir inancsiz ya da sahte Musluman munafik ilan etmisler ve bu nedenle onlari irtidat ridde ettikleri gerekcesiyle olume layik gormuslerdir Islami gelenek Haricilerin kokenini MS 657 de Siffin de Ali ve Muaviye arasindaki savasa kadar izler Ali askeri bir cikmazla karsi karsiya kaldiginda ve anlasmazligi tahkime goturmeyi kabul ettiginde grubundan bazilari ondan destegini cekti Hukum yalnizca Allah indir لا ح ك م إل ا ل ل ه bu ayrilikcilarin slogani haline geldi Ayrica hayatlarini sehit olarak verme isteklerini yansitmak icin kendilerine el Surat Saticilar adini verdiler Bu orijinal Hariciler hem Ali ye hem de Muaviye ye karsi ciktilar ve kendi liderlerini atadilar Bir Harici tarafindan suikasta ugrayan Ali tarafindan kesin bir yenilgiye ugratildilar Hariciler Emevilere karsi gerilla savasina giristiler ancak ancak Ikinci Fitne Ikinci Islam Ic Savasi sirasinda bir noktada rakiplerinden daha fazla bolgeyi kontrol ettiklerinde dikkate alinmasi gereken bir hareket haline geldiler Aslinda Hariciler Ibnu l Zubeyr in halifelik hedefine yonelik en buyuk tehditlerden biriydi bu sure zarfinda Yamama yi ve guney Arabistan in cogunu kontrol ettiler ve bir vaha kasabasi olan Taif i ele gecirdiler Haricilerin asiri grubu olarak kabul edilen Azariqa nihayet MS 699 da bastirilincaya kadar Bati Iran in Emeviler yonetimindeki bazi kisimlarini kontrol ediyordu Daha ilimli olan Ibadi Hariciler daha uzun yasadilar ve Abbasi doneminde Kuzey ve Dogu Afrika ile dogu Arabistan da siyasi guclerini ellerinde tutmaya devam ettiler Herhangi bir muhalifi murted olarak ilan etmeye hazir olduklari icin asiri Hariciler kucuk gruplara ayrilma egilimindeydiler Cesitli Harici gruplarin ortaklasa sahip oldugu az sayidaki noktalardan biri diger Musluman teorilerden iki noktada ayrilan halifelik gorusleriydi Birincisi herhangi bir dindar Muslumanin Etiyopyali bir kole bile Halife olabilecegini ve aile veya kabile mensubiyetinin onemsiz oldugunu savunan ilkeli esitlikcilerdi Liderligin tek sarti dindarlik ve toplum tarafindan kabul gormektir Ikincisi hataya dusen herhangi bir liderin gorevden alinmasinin muminlerin gorevi oldugu konusunda anlastilar Bu ikinci prensibin Harici teolojisi acisindan derin etkileri vardi Bu fikirleri hilafetin erken tarihine uygulayan Hariciler yalnizca Ebu Bekir ve Omer i mesru halife olarak kabul ediyorlar Osman in halifeliginin yalnizca ilk alti yilini mesru kabul ediyorlar ve Ali yi tamamen reddediyorlar Ibnu l Mukaffa Abbasi doneminin baslarinda siyasi risalesini yazdiginda Hariciler en azindan Islam in merkezlerinde artik onemli bir siyasi tehdit olusturmuyorlardi Bununla birlikte Musluman birligine yonelik teskil ettikleri tehdidin ve dindar idealizmlerinin yarattigi ahlaki meydan okumanin hatirasi hala Musluman siyasi ve dini dusuncesi uzerinde agir bir yuk olusturuyordu Hariciler artik tehdit edemeseler bile hayaletlerine hala cevap verilmesi gerekiyordu Ibadiler modern zamanlara kadar hayatta kalmayi basaran tek Harici grubudur Ibn Teymiyye Modern donemde Islam Selefilik ve Vehhabilik Selefiye hareketi 19 yuzyilin ikinci yarisinda ortaya cikan ve dindar atalarin Selef el Salih geleneklerine donusu savunan Sunni Islam icindeki muhafazakar Islahi reform bir harekettir En hizli buyuyen Islami hareket olarak tanimlandi her akademisyen sosyal teolojik ve politik yelpazede farkli gorusler ifade ediyor Selefiler Islam a koktenci bir yaklasim benimseyerek Muhammed i ve onun ilk takipcilerini yani dindar atalar olan el Selef el Salih i taklit etme seklinde ozetlenebilecek bir doktrini takip ederler Dini yenilikleri veya bid atleri reddederler ve Seriat in Islam hukuku uygulanmasini desteklerler Selefi hareketi genellikle uc kategoriye ayrilir En buyuk grup siyasetten kacinan safcilar ya da sessizlikciler ikinci en buyuk grup siyasete karisan militan aktivistlerdir ucuncu ve son grup ise azinlik olusturan cihatcilardir Siddet yanlisi Islamci gruplarin cogu Selefi Cihatci hareket ve onun alt gruplarindan geliyor Son yillarda Cihatci Selefi doktrinler siklikla El Kaide ISID Boko Haram vb gibi hem Musluman hem de gayrimuslim masum sivilleri hedef alan asiri Islamci hareketler ve teror orgutlerinin silahli isyanlariyla iliskilendirildi Ikinci en buyuk grup Arap dunyasindaki Islamci harekette en buyuk orgut olan Musluman Kardesler gibi orgutlerde faaliyet gosterenler gibi uzun bir siyasi aktivizm gelenegine sahip olan Selefi aktivistlerdir Arap bahari sonrasinda yasanan genis capli baskilar ve siyasi basarisizliklarin ardindan aktivist Selefi hareketler bir dusus yasadi Bunlarin en buyukleri siyasetten kopmaya inanan ve fitneden kaos kacinmak icin ne kadar zalim olursa olsun Musluman hukumetlere bagliligi kabul eden dingincilerdir Vehhabi hareketi Orta Arabistan in Necid bolgesinden dini bir vaiz olan Hanbeli alim ve ilahiyatci Muhammed bin Abdulvehhab tarafindan kurulmus ve bu harekete onculuk etmistir Bununla birlikte Arap yarimadasinda Suud Hanedani nin iktidara gelmesinde etkili oldu Bin Abdulvehhab Islam dininin temel ilkeleri olduguna inandigi seylere geri donerek Islami olmayan populer dini inanclar ve uygulamalar olarak algiladigi seylerden Islam i canlandirmaya ve arindirmaya calisti Eserleri genellikle kisaydi ve ana ve en onde gelen teolojik eseri Kitab at Tevḥid gibi Kur an ve Hadis literaturunden alintilarla doluydu Islam in temel doktrininin Tanri nin essizligi ve birligi tevhid oldugunu ogretti ve sapkin yeniliklere bidat ve coktanriciliga sirk benzedigini dusundugu Muslumanlar arasindaki populer dini inanc ve uygulamalari kinadi Vahhabilik Sunni Islam in muhafazakar kati ve kokten dinci bir kolu olarak tanimlanir ve Kur an in harfiyen yorumlanmasina inanir Vahhabilik ve Selefilik terimleri bazen birbirinin yerine anilir ancak Vahhabi tanimi ozellikle Muhammed bin Abdulvehhab in takipcilerine ve onun reformist doktrinlerine uygulanir Vahhabi etiketi kendilerini genellikle el Muvaḥḥidun Tanri nin tekilligini onaylayanlar olarak adlandiran takipcileri tarafindan sahiplenilmedi daha ziyade Batili bilim adamlari ve onu elestirenler tarafindan kullanildi 1970 lerin ortalarindan ve 1980 lerden baslayarak Suudi Arabistan Kralligi nin ve Basra Korfezi ndeki diger Arap devletlerinin destekledigi Sunni Islam da Selefilik ve Vahhabiligin uluslararasi yayilmasi su ana kadar elde edilen basariyi elde etti Fransiz siyaset bilimci Gilles Kepel Islam in kuresel ifadesinde ustun bir guc konumu olarak tanimladi 11 Eylul saldirilarindan 22 ay sonra FBI El Kaide yi Amerika Birlesik Devletleri ne yonelik bir numarali terorist tehdit olarak degerlendirdiginde gazeteci Stephen Schwartz ve ABD Senatoru Jon Kyl Haziran 2003 te Alt Komite onunde yapilan bir durusmada bunu acikca ifade ettiler ABD Senatosu Terorizm Teknoloji ve Ic Guvenlik konulu bir bildiride Vahhabilik gunumuz dunyasindaki terorist vahsetlerin ezici cogunlugunun kaynagidir dedi Kuresel Terore Karsi Savas in bir parcasi olarak Vahhabilik Avrupa Parlamentosu cesitli Batili guvenlik analistleri ve RAND Corporation gibi dusunce kuruluslari tarafindan kuresel terorizmin kaynagi olmakla suclaniyor Dahasi Vahhabilik Musluman toplumunda ummet ayriliga neden olmakla suclandi ve takipcilerinin Islam in erken tarihi ve Muslumanlarin ilk nesli Muhammed in ailesi ve arkadaslari ile ilgili bircok Islami kulturel ve tarihi mekani yok etmesi nedeniyle elestirildi Cagdas Islam Cagdas donem 1924 ten sonra baslar Osmanli Imparatorlugu nun yenilgisi ve dagilmasiyla 1908 1922 Osmanli Halifeligi de kaldirildi Bu olay genel olarak Islami dusunceyi ve ayni zamanda daha sonra radikal Islam dusuncesi olarak adlandirilacak olani da buyuk olcude etkiledi 20 yuzyilda Islam ve ozellikle cihat hakkinda yazan onemli dusunurler arasinda sunlar yer almaktadir Muhammed Abduh Rasid Riza Hasan el Benna Ebul A la el Maududi Seyyid Kutub El Kaide den Usame bin Ladin ve Eymen ez Zevahiri laik hukumetlerin devrilmesini destekledi Misirli Islamci ideolog ve Musluman Kardesler in Misir daki onde gelen isimlerinden Seyyid Kutub 1960 larda Pan Islamci ideolojinin desteklenmesinde etkili oldu Cemal Abdulnasir rejimi altindaki Misir hukumeti tarafindan idam edildiginde Eymen ez Zevahiri hukumetin yerine Kutub un arzuladigi Islami canlanma fikirlerini yansitacak bir Islam devleti getirmek icin Misir Islami Cihat orgutunu kurdu Kutupcu ideoloji basta El Kaide den Usame bin Ladin ve Eymen el Zevahiri olmak uzere laik hukumetleri devirmeye calisan cihatci hareketler ve Islami teroristler ile Selefi cihadi teror orgutu ISID uzerinde etkili olmustur Ustelik Kutub un kitaplarindan Usame bin Ladin ve Enver el Evlaki tarafindan sik sik alinti yapiliyor Seyyid Kutub un asil radikal Islam hareketini kurdugu soylenebilir Yukarida adi gecen diger Islam dusunurlerinin aksine Kutub bir savunucu degildi O Musluman Kardesler in onde gelen liderlerinden ve son derece etkili bir Islamci ideologdu ve bu aforoz edici ilkeleri basyapiti Fi ẓilal al Qur an Kur an in golgesinde ve 1966 tarihli eserinde dile getiren ilk kisiydi Manifesto Maʿalim fil tariq Donum Noktalari Misir hukumeti tarafindan idam edilmesine yol acti Orta Dogu ve Kuzey Afrika daki ve Musluman dunyasindaki diger Selefi hareketler onun Islamci ilkelerinin cogunu benimsedi Kutub a gore Musluman cemaatinin ummet birkac yuzyildir nesli tukenmis ve kendilerini Musluman olarak adlandiranlarin seriat hukukuna uymayi basaramamasi nedeniyle cahiliyeye Islam oncesi cehalet cagi geri donmustur Islam i yeniden tesis etmek ihtisamli gunlerini geri getirmek ve Muslumanlari cehaletin pencesinden kurtarmak icin Kutub modern toplumdan uzak durmayi ilk Muslumanlari ornek alan bir oncu olusturmayi vaaz vermeyi ve kendini yoksulluga ve hatta olume hazirlamayi onerdi Cahiliye hukumeti toplumu olarak algiladigi seye karsi cihada hazirlik olarak ve onlari devirmek icin Kutub un fikirlerinden turetilen radikal Islamci ideoloji Kutubizm bircok onde gelen Musluman alim tarafindan ve ayrica Yusuf el Karadavi gibi Musluman Kardesler in diger uyeleri tarafindan kinandi Etkin Asiri Islamci orgutlerOrgutler Orgut adi Bayrak Ana us Lider Guc Olu sayisi IdeolojiEl Kaide Afganistan Pakistan veODKA bolgesi Usame bin Ladin olu 1988 2011 Eymen ez Zevahiri olu 2011 2022 Seyfu l Adl de facto 2022 gunumuz 300 3 000 4 400 olu Misirli Islamci ideolog ve propagandaci Seyyid Kutup un doktrin ve ogretilerini takip ederek Islam i yeniden kurmayi ve gercek Islami devletler kurmayi seriat yasasini uygulamayi ve Musluman dunyasini her turlu Gayrimuslim etkiden temizlemeyi amaclayan Sunni Islamci ve militan teror orgutu Basligin cevirisi Cihat Ussu Orgutu dur Magrip el Kaidesi Kabiliye Daglari Cezayir Abdelmalek Droukdel 800 1 000 200 Magrip El Kaidesi Cezayir Hukumetini devirmeyi ve yerine bir Islam devleti kurmayi amaclayan Sunni Islamci ve militan bir teror orgutudur El Murabitun El Kaide Bati Afrika Mali Nijer veLibya Mokhtar Belmokhtar 100 alti Fransa iddiasi 2015 Bamako otel saldirisinda 27 olu El Kaide nin yukarida listelenen Islami Magrip teki bagli kolu Ensar el Seria Yemen Arap Yarimadasi el Kaidesi Yemen Nasir el Vuheysi olu 2011 15 Kasim er Rimi olu 2015 2020 2 000 2012 Sana daki bombalamada ve 2013 Sana daki saldirida 250 den fazla kisi oldu Arap Yarimadasi El Kaidesi merkezi liderligin zayiflamasi nedeniyle ortaya cikan El Kaide subeleri veya franchise lari arasinda en aktifi olarak kabul ediliyor ABD Hukumeti uzak dusmana saldirmaya verdigi onem ve denizasiri hedeflere saldiri planlama konusundaki itibari nedeniyle Arap Yarimadasi El Kaidesi nin El Kaide nin en tehlikeli kolu olduguna inaniyorHint Altkitasi el Kaidesi Hindistan Pakistan Banglades ve Myanmar Asim Umar 300 Suikastlarda 6 kisinin olduruldugu iddia ediliyor 2014 yilinda donanmaya ait firkateyn kacirma girisiminde bulunuldu Hint Altkitasi El Kaidesi bir Islam devleti kurmak amaciyla Pakistan Hindistan Myanmar ve Banglades Hukumetlerini devirmeyi amaclayan Sunni Islamci ve militan bir teror orgutudur Boko Haram Islam Devleti Halifeligi nin Bati Afrika Bolgesi KuzeydoguNijerya Cad Nijer Mali ve kuzey Kamerun Mohammed Yusuf olu kurucu 2002 2009 Abubakar Shekau olu 2009 2021 Tahminler 500 ve 9 000 arasinda degismektedir 2009 dan bu yana 20 000 kisi oldu ve 2 3 milyon kisi yerinden edildi Orgut Sunni Islami koktendinci bir mezhep olarak kurulan ve Seriat hukukunun kati bir bicimini savunan Vahhabi doktrininden etkilenmis olup ismi cevirildiginde Bati egitimi yasaktir anlamina gelir Boko Haram 2015 ten bu yana Irak ve Sam Islam Devleti ne ISID baglilik sozu verdi ve kendisini Islam Devleti nin Bati Afrika Bolgesi ISWAP olarak yeniden adlandirdi Hamas Harakat al Muqawama al Islamiyah kelimelerinin kisaltilmisidir Anlami Islami Direnis Hareketi Gazze Seridi Khaled Meshaal 16 000 1988 den beri Israil ve Israil lileri hedef alan sayisiz roket saldirisi ve intihar bombacisi Misir daki Musluman Kardesler in bir kolu olarak kuruldu Sunni Islamci retorikle dolu 1988 tarihli kurulus tuzugu Israil Devleti nin yikilmasiyla sonuclanacak sekilde tarihi Filistin in tamamini ele gecirmek icin cihat cagrisinda bulunuyor Hizbullah Lubnan Allah in Partisi Lubnan Sayyid Hassan Nasrallah 1 000 1982 den beri Israil ve Israil lileri hedef alan sayisiz roket saldirisi ve intihar bombacisi Cihatci paramiliter kanadi olan Sii Islamci ve militan orgut Hizbullah buyuk olcude Ayetullah Humeyni nin takipcilerinin yardimiyla 1980 lerin basinda Islam devrimini Iran disina yaymak amaciyla kuruldu Irak ve Sam Islam Devleti ISID ID ve DEAS olarak da bilinir Irak ve Suriye isgal edilmis topraklar Ebu Musab ez Zerkavi olu kurucu 1999 2006 Abu Bakr al Baghdadi olu 2010 2019 Abu Ibrahimi al Hashimi al Qurashi olu 2019 2022 Abu al Hasan al Hashimi al Qurashi 2022 Abu al Hussein al Husseini al Qurashi 2022 2023 Abu Hafs al Hashimi al Qurashi 2023 gunumuz 40 000 200 000 tum illerde zirvede oldugu zaman 30 000 den fazla kisi ISID veya ISID le baglantili veya ondan ilham alan gruplar tarafindan Sii Muslumanlara Hristiyanlara Ezidilere Orta Dogu daki diger etnik ve dini azinliklara ve dunya capindaki diger pek cok kisiye yonelik soykirimlar da dahil olmak uzere olduruldu 2015 ten beri Islam Devleti nin Bati Afrika Eyaleti ISWAP olarak yeniden adlandirilan Boko Haram da bu orgutte yer aliyor Sunni Islam in Islami koktendinci Vahhabi doktrinini takip eden Selefi cihatci ve Sunni militan teror orgutu Irak Islam Devleti olarak ortaya cikti 2014 yilinda Irak ta genis topraklar elde etti ve su anda Irak Suriye ve ABD Ingiltere ve Fransa dahil 60 ulkeden olusan bir koalisyonla savas halinde Islam Cemaati Guneydogu Asya Endonezya Malezya FilipinlerSingapur Tayland Abu Bakar Bashir 5 000 Endonezya da 2002 den bu yana duzenlenen bombali saldirilarda 250 den fazla kisi oldu Adi Islami Cemaat anlamina gelen Guneydogu Asya da bir Daulah Islamiyah bolgesel Islami halifelik kurulmasina adanmis bir Guneydogu Asyali Sunni Islamci ve militan teror orgutudur Tehrik i Taliban Pakistan Pakistan Talibani Kuzeybati Pakistan Maulana Fazlullah 25 000 yuzlerce TTP Pakistan daglarinda saklanan yabanci Islamci teroristleri koruyan cesitli Sunni Islamci ve militan gruplarin semsiye orgutudur Afgan Talibani ile karistirilmamalidir Ceys i Muhammed Kesmir Hindistan Masood Azhar Amaci Cemmu ve Kesmir i Pakistan a ilhak etmektir Baslica Cemmu ve Kesmir de faaliyet gostermektedir Lesker i Tayyibe LeT Kesmir Hindistan Hafiz Saeed Amaci Cemmu ve Kesmir i Pakistan a ilhak etmek ve nihai olarak Guney Asya da Islami hukum kurmak Hindistan genelinde ozellikle Cemmu ve Kesmir in kuzey bolgesinde en az 1993 ten bu yana faaliyet gosteriyor Birlesmis Demokratik Gucleri Uganda ve Kongo Demokratik CumhuriyetioUlusal Tevhit Cemaati Sri Lanka 269 9 bombaci haric Sri Lanka yi Islami Halifelige cevirmekDis siyasi destekIngiliz tarihci Mark Curtis in Secret Affairs Britain s Collusion with Radical Islam adli kitabinda Ingiltere laik milliyetcilikle mucadele etmek icin surekli olarak radikal Islam i desteklemekle suclaniyor Cunku laik milliyetciler ulkelerinin kaynaklarini ele gecirip ic kalkinma icin kullanma tehdidinde bulundular ki bu Ingiltere tarafindan kabul edilmedi Amerika Birlesik Devletleri tipki kendisinden onceki Britanya gibi Bati nin somurgeci egemenligine karsi buyuk bir tehdit olarak gorulen laik milliyetcilik karsisinda tarihsel olarak radikal Islam i desteklemekle suclaniyor Chomsky ve ortak yazarlar Israil i radikal Islam in lideri olarak gordukleri Suudi Arabistan a karsi laik Arap milliyetciliginin iki kalesi olan Misir ve Suriye yi 1967 de yok etmekle sucluyorlar Ayrica bakiniz Islamci terorizm Cihatcilik Islamcilik Selefi cihatcilik Vehhabilik TekfircilikKaynakca a b Cook David 2015 Understanding Jihad University of California Press s 103 ISBN 9780520287327 Casciani Dominic 10 Haziran 2014 BBC News 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2016 February 2019 5 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2022 Cook David 2015 Understanding Jihad University of California Press s 107 ISBN 9780520287327 a b Baran Zeyno 10 Temmuz 2008 PDF Senate Committee on Homeland Security and Governmental Affairs 1 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 11 Kasim 2011 Brian R Farmer 2007 Understanding radical Islam medieval ideology in the twenty first century Peter Lang s 36 ISBN 978 0 8204 8843 1 Jason F Isaacson Colin Lewis Rubenstein 2002 Islam in Asia changing political realities Transaction Publishers s 191 ISBN 978 0 7658 0769 4 3 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b PDF 9 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b c PDF 24 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Casciani Dominic 28 Ekim 2016 BBC News 2 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Haziran 2018 a b c d e f Izutsu Toshihiko 2006 1965 The Concept of Belief in Islamic Theology A Semantic Analysis of Iman and Islam Tokyo Keio Institute of Cultural and Linguistic Studies at ss 1 20 ISBN 983 9154 70 2 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2021 Khan Sheema 12 Mayis 2018 The Globe and Mail The Globe and Mail Opinion 19 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2020 Hasan Usama 2012 PDF Quiliam Foundation 2 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Kasim 2015 a b c Brown Daniel 2017 A New Introduction to Islam 3rd Oxford John Wiley amp Sons Ltd ss 163 169 ISBN 9781118953464 Naylor Phillip 15 Ocak 2015 University of Texas Press ISBN 9780292761926 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2015 Esposito John 2004 The Oxford Dictionary of Islam Oxford University Press s 275 ISBN 9780195125597 Erisim tarihi 5 Aralik 2015 a b c d The Economist 27 Haziran 2015 28 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2015 a b Meleagrou Hitchens Alexander Hughes Seamus Clifford Bennett 2021 Homegrown ISIS in America 1st Londra and New York I B Tauris ss 111 148 ISBN 978 1 7883 1485 5 11 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2022 Marc Sageman 21 Eylul 2011 Understanding Terror Networks University of Pennsylvania Press ss 61 ISBN 978 0 8122 0679 1 Vincenzo Oliveti January 2002 Terror s Source The Ideology of Wahhabi Salafism and Its Consequences Amadeus Books ISBN 978 0 9543729 0 3 a b c d e Peskes Esther 2012 Wahhabis Bianquis Th Bosworth Emeri Johannes van Donzel van Donzel E J Heinrichs W P Ed Leiden Brill Publishers doi 10 1163 1877 5888 rpp SIM 224015 ISBN 978 9004161214 r ad1 eksik soyadi1 yardim a b Senzai Farid Ed 2013 Conditionalist Islamists The Case of the Salafis Political Islam in the Age of Democratization New York ss 81 100 doi 10 1057 9781137313492 5 ISBN 978 1 137 31349 2 r eksik soyadi1 yardim Masters Bruce Ed 2009 Archived copy Encyclopedia of the Ottoman Empire New York ss 260 261 ISBN 978 0816062591 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2022 r eksik soyadi1 yardim a b Wagemakers Joas 2021 Part 3 Fundamentalisms and Extremists The Citadel of Salafism Upal M Afzal Ed Handbook of Islamic Sects and Movements Brill Handbooks on Contemporary Religion 21 Leiden and Boston Brill Publishers ss 333 347 doi 10 1163 9789004435544 019 ISBN 978 90 04 43554 4 ISSN 1874 6691 r eksik soyadi1 yardim r ad4 eksik soyadi4 yardim Tarih degerini gozden gecirin erisimtarihi yardim erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b c d Laoust H 2012 Ibn ʿAbd al Wahhab Bianquis Th Bosworth Emeri Johannes van Donzel van Donzel E J Heinrichs W P Ed 2nd Leiden Brill Publishers doi 10 1163 1573 3912 islam SIM 3033 ISBN 978 90 04 16121 4 r ad1 eksik soyadi1 yardim a b c d e Haykel Bernard 2013 Crone Patricia Kadi Wadad Mirza Patricia Crone Stewart Devin J Zaman Muhammad Qasim Ed The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought Princeton NJ Princeton University Press ss 231 232 ISBN 978 0 691 13484 0 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2020 r eksik soyadi1 yardim a b c d Esposito John L Ed 2004 New York Oxford University Press s 123 ISBN 0 19 512559 2 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2020 Birden fazla editor1 ve editor soyadi kullanildi yardim a b c d oxfordislamicstudies com Oxford University Press 2020 12 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2020 a b c Musa Mohd Faizal 2018 The Riyal and Ringgit of Petro Islam Investing Salafism in Education Saat Norshahril Ed Islam in Southeast Asia Negotiating Modernity Singapore ss 63 88 doi 10 1355 9789814818001 006 ISBN 9789814818001 Hasan Noorhaidi 2010 The Failure of the Wahhabi Campaign Transnational Islam and the Salafi madrasa in post 9 11 Indonesia South East Asia Research Taylor amp Francis on behalf of the 18 4 675 705 doi 10 5367 sear 2010 0015 ISSN 2043 6874 OUPblog Ingilizce 5 Ekim 2016 4 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2021 Kepel Gilles 2003 New York I B Tauris ss 61 62 ISBN 9781845112578 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2022 a b www govinfo gov Washington D C 26 Haziran 2003 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2021 Nearly 22 months have passed since the atrocity of Since then many questions have been asked about the role in that day s terrible events and in other challenges we face in the of Saudi Arabia and its official sect a separatist exclusionary and violent form of Islam known as Wahhabism It is widely recognized that all of the were Wahhabi followers In addition 15 of the 19 were Saudi subjects Journalists and experts as well as spokespeople of the world have said that Wahhabism is the source of the overwhelming majority of terrorist atrocities in today s world from Morocco to Indonesia via Israel Saudi Arabia Chechnya In addition Saudi media sources have identified Wahhabi agents from Saudi Arabia as being responsible for terrorist attacks on The Washington Post has confirmed Wahhabi involvement in attacks against U S forces in To examine the role of Wahhabism and terrorism is not to label all Muslims as extremists Indeed I want to make this point very very clear It is the exact opposite Analyzing Wahhabism means identifying the extreme element that although enjoying immense political and financial resources thanks to support by a sector of the Saudi state seeks to globally hijack Islam The problem we are looking at today is the State sponsored doctrine and funding of an extremist ideology that provides the recruiting grounds support infrastructure and monetary life blood of today s international terrorists The extremist ideology is Wahhabism a major force behind terrorist groups like a group that according to the FBI and I am quoting is the number one terrorist threat to the U S today Haider Murtaza 22 Temmuz 2013 Dawn Pakistan 26 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Agustos 2014 Encyclopaedia Britannica Edinburgh 9 Haziran 2020 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 Because prohibits the veneration of shrines tombs and sacred objects many sites associated with the such as the homes and graves of companions of Muhammad were demolished under Saudi rule have estimated that as many as 95 percent of the historic sites around Mecca and Medina have been razed Rabasa Angel Benard Cheryl 2004 The Middle East Cradle of the Muslim World The Muslim World After 9 11 Rand Corporation s 103 note 60 ISBN 0 8330 3712 9 Howden Daniel 6 Agustos 2005 The Independent 20 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2009 Finn Helena Kane 8 Ekim 2002 Council on Foreign Relations 4 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2014 It is the undisputed case that the Taliban justification for this travesty the destruction of the Buddha statues at Bamiyan can be traced to the Wahhabi indoctrination program prevalent in the Afghan refugee camps and Saudi funded Islamic schools madrasas in Pakistan that produced the Taliban In Saudi Arabia itself the destruction has focused on the architectural heritage of Islam s two holiest cities Mecca and Medina where Wahhabi religious foundations with state support have systematically demolished centuries old mosques and mausolea as well as hundreds of traditional Hijazi mansions and palaces Cook David 2015 Understanding Jihad University of California Press s 93 ISBN 9780520287327 Willsky Ciollo Lydia Ed 2021 New Religions Emerging Faiths and Religious Cultures in the Modern World 1 Santa Barbara Kaliforniya ABC CLIO ss 13 15 ISBN 978 1 4408 6235 9 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2021 r eksik soyadi1 yardim Aydinli Ersel 2018 2016 Violent Non State Actors From Anarchists to Jihadists Routledge Studies on Challenges Crises and Dissent in World Politics Londra and New York Routledge ss 65 109 ISBN 978 1 315 56139 4 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2021 a b c d e f g Moussalli Ahmad S 2012 Akbarzadeh Shahram Ed Routledge Handbook of Political Islam 1st Londra and New York Routledge ss 9 26 ISBN 9781138577824 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2021 a b Polk William R 2018 Crusade and Jihad The Thousand Year War Between the Muslim World and the Global North The Henry L Stimson Lectures Series New Haven and Londra ss 370 380 doi 10 2307 j ctv1bvnfdq 40 ISBN 978 0 300 22290 6 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2021 Lawrence Wright 2006 2 Knopf ISBN 0 375 41486 X Giles Howard Ed October 2019 38 5 6 706 734 doi 10 1177 0261927X19868494 ISSN 1552 6526 3 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2022 Scott Shane Souad Mekhennet Robert F Worth 8 Mayis 2010 The New York Times 11 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2010 PDF PBS 23 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2022 Trevor Stanley 3 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2015 a b c d e f g Cook David 2015 2005 Understanding Jihad 2nd Berkeley University of California Press ss 102 110 ISBN 9780520287327 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2021 Gibril Haddad Quietism and End Time Reclusion in the Qurʾan and Hadith Al Nabulusi and His Book Takmil Al Nuʿut within the ʿuzla Genre Islamic Sciences 15 no 2 2017 pp 108 109 npsglobal org 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2015 Kepel Gilles 2002 Jihad The Trail of Political Islam Harvard University Press ISBN 9780674008779 Jihad The Trail of Political Islam BBC 17 Ocak 2013 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2015 Al Qaeda in Yemen says leader killed in U S bombing Reuters 16 Haziran 2015 16 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2015 a b Hummel Kristina Ed 8 Eylul 2021 PDF Combating Terrorism Center 14 7 63 75 CiteSeerX live 2 citeseerx degerini kontrol edin yardim 8 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2021 r eksik soyadi1 yardim Cfr org 15 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2012 Forbes 6 Eylul 2011 16 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2011 CNN 14 Ocak 2015 25 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2015 Sanger David E Mazzetti Mark 30 Haziran 2010 The New York Times 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2017 The Sunday Guardian 29 Mart 2014 30 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2014 a b c d Hummel Kristina Ed 8 Eylul 2021 PDF Combating Terrorism Center 14 7 76 92 CiteSeerX live 2 citeseerx degerini kontrol edin yardim 8 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2021 r eksik soyadi1 yardim Conflict News 17 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Institute for Economics and Peace s 53 16 Subat 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2015 Al Qaeda map Isis Boko Haram and other affiliates strongholds across Africa and Asia 12 Haziran 2014 11 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Eylul 2014 Taraki Lisa January February 1989 156 Tacoma Washington ss 30 32 ISSN 0899 2851 1 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2022 Pike John 9 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2015 Pike John 11 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2015 Jamail Dahr 20 Temmuz 2006 Asia Times 20 Temmuz 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2007 Israel Ministry of Foreign Affairs 11 Nisan 1996 26 Subat 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2006 Prothero Mitchell 4 Subat 2022 New York 5 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Reuters 10 Mart 2022 10 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mayis 2022 The Guardian 11 Agustos 2016 29 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2016 News com au 11 Agustos 2016 15 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2016 Glum Julia 10 Agustos 2016 International Business Times 25 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2016 Fouad al Ibrahim 22 Agustos 2014 Al Akhbar English 24 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Freeman Colin 12 Haziran 2014 Al Qaeda map Isis Boko Haram and other affiliates strongholds across Africa and Asia 11 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2014 Zalman Amy Jemaah Islamiyah JI About com 16 Subat 2012 tarihinde arsiv url kullanmak icin url gerekiyor yardim arsivlendi Eksik ya da bos url yardim erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Bennett Jones Owen 25 Nisan 2014 BBC News 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2014 Central Intelligence Agency 11 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2019 Chomsky Noam Vltchek Andre 2013 On Western Terrorism From Hiroshima to Drone Warfare Pluto Press s 115 ISBN 978 1 84964 937 7 Chomsky Noam Wainwright Joel Nir Oded 2018 There Are Always Grounds for Seeking a World That Is More Free and More Just An Interview with Noam Chomsky on Israel Palestine and Zionism Rethinking Marxism 30 3 357 doi 10 1080 08935696 2018 1525966