Kızılderili soykırımları (İngilizce: American Indian genocides;İspanyolca: Genocidios de indios americanos), Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika Kıtası'na ulaşmasından sonraki beş asır boyunca Avrupalılar tarafından kıtanın yerlileri olan Kızılderililere karşı yapılan soykırımlardır.
Doğrudan Kızılderili katliamları gibi katliam ve etnik temizlik yapılması, Kızılderili Tehciri gibi geleneksel topraklarından apayrı başka topraklara tehcir (zorunlu göç) edilip Kızılderili rezervasyonu ile Kızılderili rezervi gibi alanlara kapatılmaları, bağışıklık sistemlerine yabancı olan çiçek hastalığı gibi Eski Dünya hastalıklarının bilinçli olarak Kızılderililere bulaştırılması (çiçek soykırımı ya da smallpox genocide), Uzun süre Hristiyan misyonerlerince eğitim verilen Kanada yerli yatılı okulları ile ABD yerli yatılı okulları gibi okullarda ailelerinden koparılan Kızılderili çocuklarının anadilleri dışında eğitim almaları ve anadillerini konuşamamaları (dil soykırımı ve kültürel soykırım ya da linguistic genocide, linguicide ve cultural genocide, culturicide) gibi soykırım türleri görülür. Kızılderilileri soykırıma uğratma yöntemleri arasında onların fiziksel imhası, topraklarının gaspedilmesi, kültürel baskıya uğramaları, «imha» (extermination/termination), tehcir ve (forced sterilization) görülmektedir. Ekonomik kaynakların kontrolünü elde etmeyi amaçlayan soykırıma faydacı soykırım (utilitarian genocide) denir ve örneklerine günümüzde Brezilya Kızılderilileri ve Paraguay Kızılderililerine (özellikle de Aché) yapılan soykırımlarda rastlanmaktadır. Günümüzde bazı Kızılderili gruplarında işsizlik oranı yüksek olup % 50-70 arasında değişmektedir.
12 Ekim 1492 tarihi Kızılderililer için trajik bir gündür ve o günü olarak kutlamak, soykırım, kölelik, tecavüz ve (en:plunder) mirasını kutlamak demektir. Benzer şekilde Şükran Günü kutlamaları ABD Kızılderililerine karşı yapılan soykırımın kutlaması olarak görülmektedir.
ABD'de Kızılderili İşleri Bürosu başkanı Batılıların uyguladığı "etnik temizlik" hareketinde büronun katkılarından dolayı 8 Eylül 2000 günü resmen özür dilemiştir.
Birleşmiş Milletler'in 1948’deki Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nin 2. maddesine göre soykırım tanımlaması: ulusal, etnik, ırksal ve dinsel bir grubun bütününün ya da bir bölümünün yok edilmesi niyetiyle girişilen şu hareketlerden herhangi biridir: grubun üyelerinin öldürülmesi; grubun üyelerine ciddi bedensel ya da zihinsel hasar verilmesi; grubun yaşam koşullarının bunun grubun bütününe ya da bir kısmına getireceği fiziksel yıkım hesaplanarak kasti olarak bozulması; grup içinde doğumları engelleyecek yöntemlerin uygulanması; [ve] çocukların zorla bir gruptan alınıp bir diğerine verilmesi.
Kızılderililere önyargılı yaklaşan ve yaşamı boyunca onları düşman olarak gören General 'a mal edilen söz:
“ | The only good Indian is a dead Indian (En iyi Kızılderili, ölü Kızılderilidir) | ” |
—General (1851), |
Çiçek soykırımı
Yer | Tanım | |
---|---|---|
1520–1527 | Meksika, Orta Amerika, Güney Amerika | Milyonlarca Meksika Kızılderilisinin çiçek yüzünden ölmesi. 23 Nisan 1520 tarihinde İspanyol kâşif ve asker Panfilo de Narvaez'ın Veracruz'a gelmesiyle başlamış ve Hernán Cortés'in 1521 yılında Azteklerin başkenti Tenochtitlan'a (günümüzdeki Meksiko) ulaşmasıyla devam etmiştir. çiçek salgınında İnkaların imparatoru Huayna Capac dahil 200.000 kişi ölmüş ve İnka İmparatorluğu zayıflamıştır. |
1561–1562 | Şili | Ölenlerin kesin rakamı olmasa da yerlilerin % 20 ilâ 25 oranında öldükleri yolunda tahmin edilmektedir. 'a göre madende çalıştırılan birçok Kızılderili ölmüş ve İspanyol altın madenleri kapanmak zorunda kalmıştır. |
1617–1619 | Kuzey Amerika'nın kuzeydoğu kıyıları | Massachusetts Körfezi Kızılderililerinin % 90 ı ölmüştür |
1674 | Çerokiler | Ölenlerin tam sayısı bilinmiyor. 1674 yılındaki nüfusları yaklaşık 50.000 kişidir. 1729, 1738 ve 1753 çiçek salgınları sonrası nüfusları ancak 25.000 kişidir. |
1692 | Boston, MA | |
1702–1703 | St. Lawrence Vadisi, NY | |
1721 | Boston, MA | |
1736 | Pennsylvania | |
1738 | Güney Karolina | |
1770s | Kuzey Amerika'nın batı kıyıları | Batı Kızıyısındaki Kızılderililerin % 30 u ölmüştür |
1781–1783 | Büyük Göller | |
1830s | Alaska | Ortagüney Alaska'da bölgesindeki Alaska Atabasklarından nüfusunun yarısının ölmesi Çiçek salgını ayrıca batı Alaska'daki Eskimolardan Yupikleri de kırmıştır. |
1860–1861 | Pennsylvania | |
1865–1873 | Philadelphia, PA, New York, Boston, MA ve New Orleans, LA | Washington D.C., Baltimore, MD ve Memphis, TN yörelerinde çiçekle eş zamanlı olarak kolera ve seri olarak tifo, kızıl hastalığı ve sarıhumma salgınları görülmüştür |
1877 | Los Angeles, CA | |
1902 | Boston, Massachusetts |
Hemen hemen bütün bilginlerin ortak olduğu konu Kızılderili nüfusundaki büyük nüfus azalmasının ana sebebi olarak onların bağışıklık sistemine yabancı olan ve Eski Dünya'dan Yeni Dünya'ya Avrupalılarca getirilen çiçek hastalığı gibi salgın hastalıkları görmeleridir. Avrupalılarla ilk temastan sonra Yeni Dünya'daki yerli nüfusunun % 90–95 kadarı Eski Dünya'dan getirilen hastalıklar sonucu ölmüştür. Bu yeni hastalıklar içinde en ölümcülü çiçek hastalığıdır ve hastalıktan ölümlerin neredeyse tamamı bundan kaynaklanır. 16 yüzyılın başlarındaki ilk temastan 1754-1767 yıllarındaki Fransız ve Kızılderili savaşlarının sonlarına kadar 200 yıldan daha fazla sürede, çoğu Avrupalıların kasıtlı iletimi olmadan, bütün yerliler çiçek hastalığından etkilenmiştir.
Teksas'taki Kızılderili Soykırım Müzesi'nde korunan bir belgeye göre, çiçek hastalığı ile enfekte olmuş battaniyeler Teksas-Kızılderili savaşları sırasında Teksas askerleri tarafından verilmiştir.
Mezoamerika ile Güney Amerika çiçek salgınları
Karayiplerdeki Hispaniola adasında ilk çiçek salgını Aralık 1518 ya da Ocak 1519 tarihinde çıkmıştır. 1518–1519 salgınında bölge yerlilerin nüfusu önemli ölçüde azalmıştır.
İspanyol kâşif ve asker Hernán Cortés 1519 Şubat ayında Meksika'daki Aztek İmparatorluğunu işgal etmiştir. 1520 yılında bir başka İspanyol işgal grubu Hispaniola adasından Meksikaya gelmiş, gelirken de adada iki yıl salgın olarak süren çiçek hastalığını anakıtaya bulaştırmıştır. Diğer grubu duyan Cortés gider ve onları yener, ancak bu temasta adamlarından biri de çiçeğe yakalanır. 21 Mayıs 1520 tarihinde Tenochtitlan'da bulunan Templo Mayor tapınağında Azteklerin İspanyollarca öldürülmesi olarak bilinir. Cortés 1521 Ağustosuna kadar başkente dönmemiştir. Bu arada Aztek nüfusunun çoğu asker % 25 kadarı çiçek salgınından ölmüştür. tarikatından İspanyol misyoneri Azteklerdeki bu çiçek salgınını şöyle tasvir eder: Hastalığın çaresini bilmeyen Kızılderililer tahtakuruları gibi yığınlar hâlinde öldüler. Birçok yerde hane halkının hepsi öldü ve ölü sayısının çokluğundan onları gömmek olanaksızdı. Evleri mezarları hâline geldi. Geri dönen Cortés çiçekten henüz ölmeyen Aztek askerlerinin ise oldukça zayıf olduğu görür ve 13 Ağustos 1521 tarihinde ise Aztek İmparatorluğunu yıkar.
Çiçek hastalığı salgınının İnka İmparatorluğu Tahuantinsuyu üzerindeki etkisi ise Azteklerinkinden daha da yıkıcı olmuştur. İspanyol işgalcilerin imparatorluğu gelmesinden önce çiçek salgını Kolombiya'dan başlayarak yayılmıştır. Salgının böylesine hızla yayılmasında muhtemelen işlek yardımcı olmuştur. Ay içerisinde, hastalıktan Sapa Inca Huayna Capac, halefi ve diğer liderlerin çoğu ölmüştür. Hayatta kalan oğullarından ikisi güç savaşına girer ve kanlı pahalı bir savaştan sonra Atahualpa yeni Sapa Inca olur. Başkent Cusco'ya dönen Atahualpa ile onun en iyi generalini İspanyol işgalci Francisco Pizarro bir dizi aldatmayla yakalar ve İmparatorluk ele geçirilir. Birkaç yıl içerisinde İnkaların % 60-90 kadarı çiçek ve diğer Avrupa hastalıklarından dolayı kırılmıştır. Bazı tarihçiler cinsinden bakterilerin yaptığı hastalığının sorumlu olduğunu iddia ederler, ancak bu görüş bilim dünyasında azınlıkta kalmıştır. Antik Peru'daki Moche kültürüne ait seramiklerde bartonellanın etkileri tasvir edilmiştir.
Yeni Dünya'daki iki büyük imparatorluğu salgınla yerle bir eden çiçek hastalığı ölümcül ilerleyişine devam eder. 1561 yılında yeni vali 'yı taşıyan geminin La Serena'ya yanaşmasıyla çiçek hastalığı Şili'ye de ulaşmış olur. Peru'dan Atakama Çölü ve And Dağlarıyla izole olan Şili'deki yerli Kızılderililer 1561 sonları ile 1562 başlarında çiçek salgınından kırılırlar. Vakanüvisler ölü sayısı üzerine kesin bir rakam vermeseler de, yeni tahminlere göre Şili'deki Kızılderili nüfusun % 20-25 kadarının öldüğü yolundadır. İspanyol tarihçi 'a göre İspanyol altın madenlerinde çalıştırılan Kızılderililerin hepsi ölmüş ve maden kapanmak zorunda kalmıştır. bölgesinde yerli Mapuçe Kızılderilileriyle İspanyol işgalciler arasındaki 'nda onları yenmenin mümkün olmadığını gören yeni vali Francisco de Villagra çiçek hastalığı salgınını sihirli bir girişim olarak kabul etmiştir.
Kuzey Amerika çiçek salgınları
1633 yılında Kuzeydoğu ABD'de Plymouth, Massachusetts'te çiçek hastalığı virüsü Kızılderililere bulaşmış ve diğer yerlerde olduğu gibi burada da yerli nüfus yok olmuştur. 1634 yılında ulaşan çiçek hastalığı 1636'da Ontario Gölü'ne ve 1679'da da İrokuaların topraklarına ulaşmıştır. 1770 lerde Kızılderililerin % 30 kadarı çiçek hastalığı salgınında ölmüştür. 1780-1782 yılları arasındaki çiçek salgını ise Ova Kızılderililerini kırmış ve nüfuslarında ciddi azalma meydana getirmiştir. Bu çiçek hastalığı salgını Avrupalılardaki bağışıklık ile Avrupalı olmayanlardaki bağışık olmama durumunun klasik bir örneğidir. Muhtemelen Mississippi'deki (Snake Indians) yerliler hastalığa yakalanmıştır. Oradan da doğuya ve kuzeye Saskatchewan Nehri'ne yayılmıştır. David Thompson’un hesabına göre, 15 Ekim 1781 tarihinde Hudson’s House'dan kürk tüccarları hastalığı ilk kez duymuşlardır. Bir hafta sonra bu hastalığı Hudson’s Bay Company şirketinin Hudson ve Cumberland ticaret karakolları sorumluları olan William Walker ve William Tomison rapor etmiştir. Şubat ayında hastalık Basquia Tribe (günümüzde yer adı: Basquia, Saskatchewan) kabilesine kadar yayılmıştır. Çiçek salgınına bütün kabileler yakalanmış ve birkaç kurtulan kalmıştır. E. E. Rich salgını şöyle tarif eder: aileler çadırlarında gömülmeden yatarken, kurtulan birkaçı da kaçarak hastalığı yaymıştır Houston and Houston, Hudson ve Cumberland evlerindeki yerlilerin % 95 kadarının öldüğünü hesaplamıştır. Paul Hackett Anişinabelerden 'daki Ojibvaların üçte birinin çiçekten öldüğünü kaydetmiştir. Bataklık Krileri de benzer biçimde çiçekten yaklaşık % 75 kayıp vermişlerdir. 1785 yılında Büyük Ovalar'daki Siyu Kızılderilileri de salgından etkilenmiştir. Çiçek salgınında yalnızca Kızılderililer ölmemiş, diğerleri de etkilenmiştir. William Walker çiçek salgınını şöyle tarif eder: the Indians [are] all Dying by this Distemper … lying Dead about the Barren Ground like a rotten sheep, their Tents left standing & the Wild beast Devouring them.
Boston, Massachusetts'te bir dizi çiçek salgını olmuştur. 1636 yılından 1698 yılına kadar, Boston'ta altı salgın görülmüştür. 1721 yılındaki salgın en ağırı olmuştur. Şehirdeki bütün nüfus kaçmış ve salgını On Üç Koloni'nin geri kalanına taşımıştır.
Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında, 1770 lerin sonunda, çiçek hastalığı bir kere daha gelmiş ve yaklaşık 125.000 kişi ölmüştür.'in Travels in North America adlı gezi yazısında, ölmekte olan Kızılderili köylerinin cesetlerle dolduğunu ve bu cesetler ve henüz ölmemiş zayıflamış mağdurlar üzerinde kurtların şölen yaptığını yazmıştır.
1832 yılında ABD federal hükûmeti Kızılderililer için çiçek aşısı programı başlatmıştır.
Kanada'da 1702-1703 yılları arasında, Québec şehrinin yaklaşık dörtte biri çiçek salgınında ölmüştür.
Karayip Adaları
Karayipler ya da Karayip Adaları Amerika'nın keşfedildiği ilk yer olduğu gibi Kızılderili soykırımlarının açılışı da Beyazlar (İspanyollar) tarafından burada yapılmıştır. Karayip Adalarının barışçıl Aravaklarına yapılan soykırım kasvetli kronoloji olarak Kolomb'un kendi mektup ve jurnalleri ile onun en ateşli hayranı olan tarihçi Bartolomé de las Casas'ın sayfalarında belgelenmiştir.
Kolomb 1492 yılında Batı Hint Adaları'na geldiğinde bölgede üç büyük yerli grubu bulunuyordu: batı Küba ile Haiti'de yaşayan ve dilleri hakkında birkaç kelime dışında bir şey bilinmeyen Kızılderilileri; Büyük Antiller'de (Küba, Jamaika, Haiti, Dominik Cumhuriyeti, Porto Riko, Trinidad) yaşayan Tayno Aravakları; Küçük Antiller'de yaşayan Karib Kızılderilileri.
Tayno Soykırımı (Taíno Genocide)
Tayno ya da Aravak Soykırımı (İng. Taíno Genocide, Arawak Genocide), Büyük Antiller'de (Küba, Haiti, Dominik Cumhuriyeti, Porto Riko, Jamaika) ve Bahamalar'da yaşayan ve konuşan Tayno (ya da dar anlamda Aravak) Kızılderililerine karşı İspanyollar tarafından yapılan soykırım. Beş büyük Tayno (caciquat) bulunan Hispaniola'daki ilk temasta yerli nüfusun sayısı belirsizdir ve birkaç yüz bin ile bir milyon arası oldukları tahmin edilmektedir. Kolomb'un Avrupa'ya geri dönüşünden sonra daha fazla İspanyol yerleşimci gelmiş ve 1504 yılında son kasiklik olan Higüey yapılan savaşla devrilmiştir. Sonraki on yıl içinde Taynoların yaşam koşulları giderek azalmıştır. İspanyol sömürgeciler tarafından adanın altın rezervleri sömürülmüş ve kalan Taynolar köleleştirilmiştir. Haiti'de Kolomb'un gelmesinden sonraki 25 yıl içinde Taynoların sayısı köleleştirme, katliam ve hastalıklar sebebiyle azalmıştır. 1514 yılında Hispaniola adasında sağ kalan tayno sayısı yalnızca 32.000 kişidir. 1515 yılında yalnızca Hispaniola adasında, en muhafazakâr tahminlere göre, savaş ve kölelik yüzünden Taynoların toplam nüfusunun % 80 kadarına denk gelen 200.000 kişi öldürülmüş, sonraki yıllarda ise yerliler tamamen silinmişlerdir.Harvard Üniversitesi'nden denizcilik tarihi üzerine uzman olan Amerikalı tarihçi «Kolomb tarafından başlatılan ve halefleri (ardılları) tarafından devam ettirilen zulüm politikası tam bir soykırım ile sonuçlanmıştır» (cruel policy initiated by Columbus and pursued by his successors resulted in complete genocide) demiştir. Günümüzde "safkan" Tayno yoktur ve soykırımdan kurtulanların tamamına yakını mestizo olarak İspanyol ve Afrika kültürü içinde erimiştir. Yine de bazıları Tayno mirasının varisleri olduklarını iddia etmektedirler. Dominikli eğitimci E. Antonio de Moya'nın «Kızılderili soykırımı tarihimizin büyük bir yalanıdır ... Dominik Taynoları Avrupalılarla temastan 500 yıl sonra bile yaşamaya devam etmektedir» (the [Indian] genocide is the big lie of our history... the Dominican Taínos continue to live, 500 years after European contact) demesi de bu mirasın varisleri olduklarını iddia etme politikası gereğidir.
Kalinago Soykırımı (Kalinago Genocide)
Kalinago ya da Karip Soykırımı (İng. Kalinago Genocide, Carib Genocide) Küçük Antiller'de yaşayan ve konuşan (ya da dar anlamda Karip) Kızılderililerine karşı İngiliz ve Fransızlar tarafından yapılan soykırım. Küçük Antiller'e Avrupalı yerleşimcilerin doluşması üzerine, Dominika dahil çevre adalardan gelen çok sayıda Kalingo Kızılderilisi 1626 yılında Saint Kitts adasında toplanır. Fakat bu toplantı Barbe adlı bir kadın tarafından İngiliz yerleşimcilere söylenmiş ve İngiliz ve Fransız güçleri St. Kitts adasına sürpriz bir gece baskını yapmışlar ve bugün olarak adlandırılan noktada Kariplerin çoğunu öldürmüştür.
(Carib Expulsion), 1660 yılında Martinik adasında Fransızların yerli Karip Kızılderililerini etnik temizlik kapsamında sürgün () etmesidir.
Britanya Amerikası
Amerika'nın Britanya tarafından sömürgeleştirilmesi sürecinde Britanya Amerikası'nda (1607-1783) Beyazlar tarafından işlenen soykırımları içerir. Bu dönemdeki Kızılderili katliamlarında İngilizler tarafından kafa derisi yüzme geleneğinin yaygınlaştırıldığı görülür.
Pequot Soykırımı (Pequot Genocide)
1637-1638 ya da (Pequot War, Pequot Genocide): kabilesinden Algonkin Kızılderilileri ile , ve sömürgelerindeki İngiliz sömürgeciler ve mütttefiği olan ile Kızılderilileri arasındaki savaş ve bu savaş sırasında işlenen soykırım. Pequot Savaşı sırasında, 26 Mayıs 1637 tarihinde olarak adlandırılan olayda komutasındaki İngiliz sömürgecilerin Kızılderili kabilelerinden Mohegan ve Narragansett müttefikleriyle birlikte, günümüzdeki Connecticut eyaletinde Mystic Nehri kıyısındaki büyük bir Pequot köyüne gece baskını düzenlemiş ve evlerinde uyumakta olan yaklaşık 600–700 kadar soydaş Kızılderilileri evleriyle birlikte yakmış ve yanmaktan kurtulabilenleri de öldürmüşlerdir. Pequot Savaşında Pequot Kızılderililerinin yüzlercesi öldürülmüş, yüzlercesi tutsak alınmış ve Batı Hint Adaları'na köle olarak satılmışlardır. Kurtulabilenler ise dağılmışlardır.
Beothuk Soykırımı (Beothuk Genocide)
: Son Beothuk kadını 'in 1829 yılında ölmesiyle birlikte soyları tükenmiştir. Avrupalıların Amerika yerlilerine karşı soykırım yapıp yapmadığı konusu tartışmalı bir konudur ve olaylara bilginlerin ve siyasi partilerin bakış açısı farklıdır. Bazı bilginler Beothukların soyunun soykırım dışı sebeplerle tükendiğini söylerken, başkalarıysa soykırımların Avrupalılar tarafından yürütülen bir kampanyanın sonucu olduğunu söylerler. Soykırım olmadığı savunanlar vali 'un Beothuklara zarar vermenin ciddi suç olduğunu ilan etmesini gösterirler.
Kanada
Kanada Kızılderili Soykırımı (First Nation Genocide, Canadian Genocide, Canadian Holocaust): Kanada'da Kızılderili politikasının bürokratik yapısı soykırımlara yol açmıştır.
Kanada yerli yatılı okulları
Kanada İnuitleri, Kanada Kızılderilileri ve Métisler'den oluşan Kanada yerlilerine yakın zamana kadar eğitim-öğretim verilen yatılı okullar ağı olan Kanada yerli yatılı okulları soykırım merkezleri olarak görülmektedir. Kimilerine göreyse bu okullarda yapılan asimilasyon ve diğer eylemlerin "soykırım" olarak nitelendirilmesi tartışmalıdır ve konsensüs gerekir ve kesinlikle bir soykırım bulgusunun Kanada'da sosyal ve siyasi sonuçları olacaktır. Bu okullarda hükûmet ve Kilise elele vererek Kızılderili çocuklarını kardeşlerinden ayırmış, anadillerini konuşmaları yasaklanmış ve kendi manevi inanç ve kültürlerine yabancılaştırılmıştır. Ayrıca, bu okullarda rahibelerin sert elleri ile rahiplerin cinsel istismarı nadir değildir.
Amerika Birleşik Devletleri
19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nde Amerikalı yerleşimcilerce kıtanın doğu kıyısından batı kıyısına kadar genişlemenin mukadder olduğunu ifade eden Manifest Destiny çağrı yapılınca Kızılderililer yerlerinden olmuş ve sık sık Kızılderili katliamları ve zaman zaman Kızılderili soykırımları görülmüştür. ABD'nin temas öncesi Kızılderili nüfusu en muhafazakâr tahminlere göre 12 milyon daha büyüktü ve dört asır sonra ise % 95 azalarak 237 bine gerilemiştir.Holokost (Almanların Yahudi Soykırımı) uzmanı ABD devleti ve politikalarının Manifest Destiny doktrinini ilerleterek yerliler üzerinde soykırım yaptığını söyler. Cesarinin Kızılderili Soykırımında (Native American Genocide) ölenlerin Yahudi Soykırımında ölenleri aştığını vurgulamıştır.American Holocaust kitabının yazarı David E. Stannard Batı Yarıküre'de ABD dahil birçok ülkenin yerli halklara karşı soykırım ve ırkçı dehşeti işlendiğinin yazmıştır. 1894 yılındaki Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu'na (Bureau of the Census) göre ABD ile Kızılderililer arasından 40'tan fazla savaş yaşanmış, çoluk çocuk dahil yaklaşık 30.000 Kızılderili ile 19.000 Beyaz yaşamını kaybetmiştir.
Amerika bizonu
ABD'nin orta bölgesindeki Ova Kızılderililerinin ana geçim kaynağı olan Amerika bizonunun sistematik öldürülmesi soykırımla ilişkilendirilmektedir.William Frederick Cody 1867–1868 yıllarında 18 ay içinde 4.280 bizonu avlayarak Buffalo Bill («Bizon William») lakabını kazanmıştır.
Bizonun Kuzey Amerika'daki nüfusu: Kızılderili zamanlarında 60.000.000 baş
- 1800 yılında 40.000.000 baş
- 1850 yılında 20.000.000 baş
- 1865 yılında 15.000.000 baş
- 1870 yılında 14.000.000 baş
- 1875 yılında 1.000.000 baş
- 1880 yılında 395.000 baş
- 1885 yılında 20.000 baş
- 1889 yılında 1.091 baş
- 1895 yılında 1.000 den az
- 1902 yılında 1.940 baş
- 1983 yılında 50.000 baş
Kaliforniya
“ | A war of extermination will continue to be waged between the two races until the Indian race becomes extinct («Kızılderili ırkı yok olana kadar bu iki ırk arasında yürütülen imha savaşı devam edecektir») | ” |
—Kaliforniya valisi (Ocak 1851), |
Kaliforniya Kızılderili Soykırımı (California Indian Genocide, Genocide of California Indians, Great California Genocide, California Genocide, Genocides of California): Batılılarla temas öncesi 300.000 nüfusa sahip olan Kaliforniya Kızılderilileri 1900 yılında 16.000 rakamına gerilemiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısında Kaliforniya'daki Avrupalı-Amerikalılar tarafından kendi özel çıkarlarını korumak ve geliştirmek için demokratik süreçleri ve mekanizmaları kullanarak yerli Kaliforniya Kızılderililerine karşı cinayet, tecavüz ve binlerce yerli Kızılderilinin köleleştirilmesi gibi araçlar kullanılarak kitlesel soykırım (mass genocide) uygulamıştır. 1848 yılında Meksika'dan alınan Kaliforniya'da 1846 Kaliforniya Altına Hücumu sırasında yerli dağ kabilelerinin kadınları madenciler tarafından cariye, erkekleri köle ya da silah talim hedefi (shooting targets for sport) olarak kullanılmıştır. Öldürülen Kızılderililer dönemin gazetelerinde manşetleri doldurmuştur. 1850-1860 yılları arasında Beyaz yerleşimcileri yerli Kaliforniya Kızılderililerinden "korumak" amacıyla Beyaz milisleri kiralamak için Kaliforniya eyaleti 1.5 milyon dolar (ki bunun 250.000 kadarı federal hükûmet tarafından karşılanmıştır) ödemiştirAvcı ve toplayıcı olan bu yerliler sonraki yıllarda genellikle küçük ve izole edilmiş Kızılderili rezervasyonu ve rancheria adı verilen kamplara yerleştirilmişler ve bu yeni yerleşimleri doğal kaynaklar bakımından fakir olup onların geçimlerini sağlayacak finansmandan da yoksun bırakılmışlardır. Sonuç olarak Kaliforniya'nın yükselişi yerlilerin çöküşü pahasına yapılmıştır. , ve gibi bilim adamları Kaliforniya hükûmetinin bu yaptıklarını bir soykırım (genocide) olarak tanımlamaktadırlar. Eyalet ve federal hükûmet arşivlerinde yüzlerce gazete makalesi, iddialar, dilekçeler ve diğer soykırım belgeleri bulunmaktadır. Katliamlar ve soykırım sona erdiğinde Kaliforniya Kızılderili nüfusu % 90 azalmıştır. 1840 yılında Kaliforniya'da yaklaşık 4.000 Avrupalı (yalnızca 400 kadarı Amerikalı) yaşıyordu. Kaliforniya Altına Hücumu sırasında bu sayı artmış, artışla birlikte Kızılderili soykırımları da artmıştır. 1860 ların ortalarında hayatta kalan Kızılderili sayısı yalnızca 34.000 kişidir ve % 90 kadarının soyu kırılmıştır. 1870 lerde federal hükûmet Kaliforniya'da Kızılderili rezervasyonları kurmak üzere harekete geçmiştir. 1875 ve 1877 yılları arasında 13 olan bu rezervasyonların sayısı 1930'da yeni kurulan 36 rezervasyonla artmıştır.
1846-48 Meksika-Amerika Savaşını bitiren Guadalupe Hidalgo Antlaşmasının 1848 yılında imzalanmasıyla birlikte Kaliforniya'nın % 90'ını oluşturan 200.000 yerli Kızılderili ABD'nin bir parçası hâline gelmiş, fakat bir asır sonra sayıları azalarak 20.000 rakamına gerilemiştir.
Yana Soykırımı (Yana Genocide)
Yana Soykırımı (Yana Genocide, Genocide of California's Yana Indians), kuzeymerkezî Kaliforniya'da yaşamış avcı ve toplayıcı karşı Beyaz yerleşimciler tarafından 1850 lerde yapılan soykırım. Yanaların Yahi kabilesinden son kişi olan İşi'nin 28 Ağustos 1911 günü ölmesiyle birlikte Yana halkı ve dili Yanaca yok olmuştur. Yanaların 1847 öncesi nüfusunun 3.000 kişi olduğu tahmin edilmektedir. Yanaların maruz kaldığı soykırım konusu üzerine esas olarak Yale Üniversitesi'nden tarihçi çalışmıştır.
Modok Soykırımı (Modoc Genocide)
Modok Soykırımı (Modok Genocide), kuzeydoğu Kaliforniya ile merkezî 'da yaşayan avcı ve toplayıcı karşı Beyazlar tarafından 1851-1873 yıllarında yapılan soykırım.
Yuki Soykırımı (Yuki Genocide)
Kuzeybatı Kaliforniya'da yaşayan avcı ve toplayıcı Yuki Kızılderilileri 1851-1910 yıllarında Kaliforniya eyalet yetkilileri tarafından bilinçli olarak soykırıma uğratılmışlardır Kaliforniya'da kendini human («insan») olarak vasıflandıran birçok Beyaz yerleşimci tarafından Yukiler subhuman («insan-altı, alt-insan : insan olmayan, insanla aynı kategoride bulunmayan, insandan daha aşağıda bulunan») olarak görülmüştür. Yukilerin maruz kaldığı soykırım konusu üzerine esas olarak Yale Üniversitesi'nden tarihçi çalışmıştır. Ona göre Yuki felaketi dört evre olarak gelişim göstermiştir: birinci evre, yerleşimcilerin 1854 ve 1855 akınları ve daha sonra 1856 yılındaki yerleşimleri ile Yuki topraklarının gaspedilip kadın (squaw) ve çocukların (papoose) kaçırılması ve köleleştirilmesi; ikinci evre, 1857-1859 yıllarında Yukilerin orantısız güç doğrultusunda topluca öldürülmesi; üçüncü evre, Kaliforniya valisi tarafından kiralanan milis güçlerinçe Yukilerin avlanması; dördüncü ve son evre ise federal yetkililer tarafından Yukilerin rezervasyona kapatılması. 1854-1864 yıllarında Yukilerin nüfusu: 1854 yılında 6.000-20.000 kişi
- 1856 yılında 5.000+ kişi
- 1858 yılında 2.300-3.000+ kişi
- 1861 yılında 500-600+ kişi
- 1864 yılında 300-600 kişi
Viyot Soykırımı (Wiyot Genocide)
ya da (1860 Wiyot Massacre, Wiyot Genocide, Indian Island Massacre): Kuzeybatı Kaliforniya'da yaşayan avcı ve toplayıcı barışçıl Viyot Kızılderilileri 26 Şubat 1860 tarihinde saldırıya uğramıştır. Beyaz yerleşimciler tarafından Humboldt County'de Eureka yakınlarında günümüzde olarak bilinen Tuluwat adasında eşzamanlı üç saldırının birinde çoğu kadın ve çocuk yaklaşık 188 Kızılderili öldürülmüştür.
Tolova Soykırımı (Tolowa Genocide)
Tolova Soykırımı (Tolowa Genocide), kuzeybatı Kaliforniya ile güneybatı Oregon'da yaşayan avcı ve toplayıcı karşı yerel beyaz milisler, gönüllüler ve yerleşimciler tarafından 1850-1860 yıllarında yapılan soykırım. Bu süreçte öldürülenlerin sayısı en az 250 en fazla 1.055 kişi olarak tahmin edilmektedir. 1853 yılında Tolova Atabasklarına karşı Yontoket Katliamı ile Achulet Katliamı gerçekleştirilmiştir. 1855–56 sonrası hayatta kalan 600 Tolova tehcire tabi tutulmuş ve Oregon'daki Kızılderili rezervasyonuna kapatılmışlardır. Tolovaların maruz kaldığı soykırım konusu üzerine esas olarak Yale Üniversitesi'nden tarihçi çalışmıştır.
Kolorado
Sand Creek Soykırımı (Sand Creek Genocide)
1864 Sand Creek Katliamı alan historiyografisinde belirgin biçimde bir soykırım olayı (genocidal event) örneğidir. Albay komutasındaki alayı 29 Kasım 1864 sabahı Şayenler ve Arapaholardan oluşan 'teki reis 'ın kampına yerliler uykudayken saldırır ve çok sayıda silahsız Kızılderili adam, kadın ve çocuk öldürülür ya da sakat bırakılır. Kolorado valisi John Evans «bütün bu düşman Kızılderilileri, bulunabilir her yerde, ülkenin düşmanları olarak, öldür ve yok et» (kill and destroy, as enemies of the country, wherever they may be found, all such hostile Indians < ABD Kongresi, House of Representatives, 1865, sayfa: 47) biçiminde talimat vermiştir. Bu politika daha sonra Chivington tarafından «küçük büyük hepsini öldür ve kafa derilerini yüz; bu sirkeler (bit yumurtaları) ve yavşaklar (bit yavrusu) büyür bit olur» (kill and scalp all, little and big; that nits made lice < ABD Kongresi, Senato, 1865, sayfa: 71) biçiminde tekrar edilir. Amerikalı tarihçi Guenter Lewy'ye göre Kızılderili tarihi trajedilerle doludur, fakat bunlar bir soykırım değildir.
ABD Kızılderili yatılı okulları
ABD Kızılderili yatılı okulları'nın Kızılderili İşleri Bürosu tarafından yeniden yapılandırılmasında meslek lisesinin asimilasyon modeli esas alınmıştır. Carlisle, 1876 yılında Amerika Birleşik Devletleri Ordusunun subayı tarafından eski bir askeri tesiste kurulmuştur ve Pratt o zamanlar «Kızılderili dostu» (friend of the Indians) olarak nitelendirilmiştir. 1892 yılındaki bir konuşmasında A great general has said that the only good Indian is a dead one. In a sense, I agree with the sentiment, but only in this: that all the Indian there is in the race should be dead. Kill the Indian in him and save the man demiştir. Pratt, Kızılderilileri assimilation through total immersion yaptığını itiraf etmiştir. Pratt gibi "Kızılderili dostları" fiziksel soykırımdan ziyade kültürel soykırımı savunmuştur. Bu okullarda Kızılderililere karşı kültürel soykırım (cultural genocide) yapılmıştır. Fiziksel ve kültürel soykırım uygulanan bu okulların fiziki altyapısı, müfredatı ve yatılı okulların temel felsefesi gereği bütün yerli kültürünü ve onların anadilini silme ve hatta hayatlarını asimile etme amaçlanmıştır. Bu okullarda genetik ve kültürel soykırım (cultural and genetic genocide) görülür.Alaska yerlileri bu yatılı okullarda zorla Hristiyanlaştırılmışlardır.
Meksika
1984-1985 yıllarında Oaxaca eyaletinde (Triqui, Trique) Kızılderilileri topraklarından çıkarabilmek için uydurma suçlamalarla hapsedilmiştir.
Yaki Soykırımı (Yaqui Genocide)
Yaki Soykırımı (Yaqui Genocide), sırasında 18 Ocak 1900 günü cereyan eden ya da adı verilen olaylarda Meksika ordusu tarafından Sonora eyaletindeki Kızılderililerine karşı girişilen katliamda yüzlercesi öldürülmüş ya da yaralanmış ve 1000 kişi de esir alınmıştır. Meksika'nın 29. başkanı ve diktatör Porfirio Diaz'ın imha ve tehcir politikaları yüzünden Yucatan'daki tarlalarında ya da Oaxaca'daki şekerkamışı tarlalarında çalıştırılmak üzere götürülen Yakilerin çoğu kötü muamele yüzünden ölmüştür. Tahmini 30.000 kişilik nüfusu sahip olan Yakilerin 8.000 ilâ 15.000 kadarı 1902 ile 1908 yılları arasında sürgün edilmiştir. American Museum of Anthropology için Hyde Expedition himayesinde Çek biyolojik antropoloji uzmanı 1902 yılında katliam alanından soykırım kurbanlarına ait fiziksel kalıntılardan örnek almıştır ve bazı bilginler Hrdlička'yı bu yüzden antropolojik ırkçılık yapmakla suçlamıştır.
Guatemala
Guatemala Maya Soykırımı (Guatemalan Maya Genocide)
Guatemala Maya Soykırımı (İng. Guatemalan Maya Genocide, Guatemalan Genocide, Mayan Genocide, Silent Holocaust; İsp. genocidio guatemalteco, genocidio maya), Guatemala hükûmeti ile Guatemala Kızılderililerinden olan yoksul Maya köylüleri tarafından desteklenen solcu isyancı gruplar arasında süren 1960-1996 yıllarındaki iç savaş sırasında, özellikle de 1981-1983 yıllarında Guatemala hükûmeti tarafından Maya Kızılderililerine karşı soykırım işlenmiştir. Guatemala ordusu 626 Maya köyüne saldırı düzenlemiş ve 200.000 kadar Maya Kızılderilisi vahşice öldürülmüştür. İç savaş sırasında Guatemala hükûmeti ABD tarafından desteklenmiş ve silah yardımı yapılmıştır. 1982-1983 yıllarında Guatemala'nın 26. başkanı Efraín Ríos Montt görevde idi. Aynı dönemdeki ABD başkanı ise Ronald Reagan'dır. (CEH) tarafından hazırlanan raporda ABD'nin iç savaş ve soykırımda para ve eğitim desteği sağladığı belirtilmiştir.
Fransız Guyanası
Vayana Soykırımı (Wayana Genocide)
Vayana Soykırımı (Wayana Genocide): Fransız Guyanası'nda yaşayan avcı ve toplayıcı (Wayana, Uaiana, Ajana, Ojana, Waiano, Alucuyana, Guaque, Orcocoyana, Urukuena, Pirixi) Kızılderililerine karşı girişilen ve sorumlusu Fransız hükûmeti olan soykırım.
Ekvador
Ekvador'da çevre yasalarının eksikliği yüzünden Ekvador Kızılderilileri çevre kirliliğine maruz kalmışlardır. 1993 yılında aralarında Cofan, Siona, Huaorani ve Quichua gibi Kızılderili halklarının da olduğu 30.000 Ekvadorlu Lago Agrio petrol sahasında petrol çıkaran ABD petrol şirketi Texaco ile enerji şirketi Chevron Corporation aleyhine dava açmıştır. Texaco şirketi yerel halka zarar veren atıkları kaldırmamıştır. Ucu yerli halka dokunan bu çevre felaketi kimilerine göre (environmental racism) kimilerine göreyse bir soykırımdır.
Peru
Peru en büyük Kızılderili nüfusu (% 45) barındıran ülkedir. bölgesinde 16 dil ailesinde 65 ten fazla etnik grup bulunur Peru Amazonları'nda tomrukçular tarafından yapılan kaçak ağaç kesimi bölgedeki temas kurulmamış Kızılderili kabilelerinin kültürel soykırımını teşvik edicidir.
mitolojisinde geçmişteki soykırımların tarihî yansımaları görülür. Bunlardan Nak'aq ya da Pishtaku («kasap») figürü yerli halkı öldürüp bedenlerindeki yağı dışarı atan berbat bir Beyaz katildir. Diğeri ise kanlı bir nehir hakkındaki şarkıdır.
Kısırlaştırma
Japon kökenli Peru devlet başkanı Alberto Fujimori döneminde (1996-2000) Keçuva ve Aymara kadınlarının aile planlaması kapsamında 1996 yılındaki (compulsory sterilization, forced sterilization, enforced sterilization) kampanyası soykırım olarak görülmektedir. En az 200.000 Kızılderili kadını kısırlaştırılmıştır. 21 Ekim 2011 günü Peru başsavcısı José Bardales 2009 yılında zamanaşımına uğrayan zorunlu kısırlaştırma davasını insanlığa karşı işlenen suçlar dahilinde değerlendirerek yeniden açmıştır.
Paraguay
Aché Soykırımı (Aché Genocide)
Aché Soykırımı (Aché Genocide): Paraguay'ın doğusunda Tupi-Guarani dillerinin grubundan bir Guarani dili konuşan avcı ve toplayıcı (Ache-Guayaki, Axe, Guayakí, Guoyagui, Guaiaqui) Kızılderililerine karşı girişilen soykırım. 1960 larda Kuzey Aché boyu Paraguay'da Batılıların en geç temas kurduğu son büyük Kızılderili kabilesidir. Temastan sonra sömürgeciler, ağaç tomrukçuları ve sığır çiftçileri tarafından sürekli eziyete maruz kalmışlardır. Bu Beyazlar sistematik biçimde Aché köylerine baskınlar düzenlemiş erkekleri öldürülüp, kadın ve çocukları kaçırılmıştır. 1970 lere kadar bölgede Aché çocukları açıkça satılmıştır. Kuzey Aché kabilesine yapılanlar kimilerince pacification olarak nitelendirilirrken, Alman antropolog 'e göre açıkça soykırımdır. Paraguay askeri yetkilileri tarafından zorla kapatıldıkları rezervasyonda kasıtlı olarak öldürülmüş, çocuklar ise satılıp uzaklara götürülmüştür. Münzel'e göre kaydedilenler buzdağının görünen yüzüdür. 1970'li yıllarda Londra merkezli insan hakları odaklı sivil toplum örgütü olan Paraguay hükûmetinin Aché Kızılderililerine karşı soykırım yaptığını belirtmiştir. Aché Kızılderililerine yapılanlar ekonomik kaynakların kontrolünü elde etmeyi amaçlayan faydacı soykırım (utilitarian genocide) örneğidir. Günümüzde Aché nüfusu 1.420 (2006: 1000) kişidir.
Uruguay
Charrúa Soykırımı (Charrúa Genocide)
Charrúa Soykırımı (İng. Charrúa Genocide, İsp. genocidio de la población charrúa): 19 yüzyılda uygulanan kasıtlı bir soykırım sonucunda, Uruguay'ın ana yerli halkı olan Kızılderililerinin tamamı yok olmuştur. Charrúa Kızılderilileri 11 Nisan 1831 tarihinde Salsipuedes denen yerde Uruguay'ın ilk başkanı olan 'ın yeğeni liderliğindeki bir grup tarafından katledildiler. Bernabé Rivera tarafından toplantıya davet edilen Kıızlderililer pusuya düşürülmüş, erkekleri öldürülüp kadın ve çocukları esir alınmıştır Katliamdan yalnızca birkaçı kurtulmuştur. Bu katliamdan dört ay sonra Rivera liderliğinde 'da başka bir katliam daha yapılmıştır. Uruguay'ın yerli halklarının soyu Avrupalı yerleşimciler tarafından 19. yüzyıla kadar imha ve ayrımcılık politikalarıyla tamamen tüketilmiştir.
Arjantin
Arjantin'de Arjantin Kızılderililerinin nüfusu 600.329 kişidir ve 2004 yılı itibarıyla yerli grup sayısı 35 tir.
19. yüzyılın sonunda, ağırlıklı olarak Gran Chaco, Pampa ve Patagonya yörelerindeki Kızılderililerin özerkliğini kırmak için soykırım, nefret (hatred) ve şiddet ana yoldu. Bu yörelerde yeni sömürgecilik modernitesi sonrası yerlilere karşı katliam başlamış, binlercesi imha edilmiştir.
Chaco Soykırımı
Chaco Soykırımı (Genocidio en el Chaco)
19 Temmuz 1924 tarihinde olarak anılan olaylarda kuzeydoğu Arjantin'deki Chaco eyaletinde kadın ve çocuk dahil 400 kadar Kızılderilisi 130 kadar Arjantin polisi, sığırtmaç (rancher) ve Beyaz yerleşimci tarafından machete adı verilen palalarla katledilmiştir.
Şili - Arjantin
Selknam Soykırımı (Selk'nam Genocide)
Selknam Soykırımı (İng. Selknam Genocide, Selk'nam Genocide; İsp. genocidio de los selk'nam, genocidio selknam, genocidio selk'nam, genocidio ona): Arjantin ve Şili'nin güney ucunda Patagonya bölgesinde ve Ateş Toprakları'nda yaşayan avcı ve toplayıcı Selknam (Selk'nam, Ona, Onawo) Kızılderililerine karşı girişilen soykırım. Selknamların İspanyol sömürgecilerle karşılaşması az olmuştur. sırasında Beyazlarla karşılaşsalar da, esas yoğun karşılaşma 19. yüzyılın sonlarında olmuştur. Arjantin ve Şili hükûmetleri 19 yüzyılda Ateş Toprakları'nı bölüşmeye başlamıştır. Koyun yetiştiriciliğinin bölgede başlatılmasından sonra Avrupalı, Arjantinli ve Şilili yerleşimciler ile yerliler arasında çatışmalar başlamıştır. Büyük koyun yetiştirici şirketleri tarafından finanse edilen insan avı vaşlatılmış ve ölü getirilen her Selknam adamı için cazadores de indios («Kızılderili avcıları») denen ödül avcılarına dönemin değerleriyle 1 İngiliz sterlini verilmiştir. Öldürdüğünün kanıtı olarak bu Kızılderililerin kafası, elleri ya da kulakları getirilmiştir. Kızılderililere karşı yapılan saldırgan baskılar 20. yüzyılda da devam etmiştir. Son "safkan" Selknam Kızılderilisi olan Ángela Loij 1974 yılında ölmüştür. 2004 yılında 91 yaşında ölen Enriqueta Gastelumendi en son ölen Selknamdır. konuşan son kişi 1980 lerde ölmüştür ve UNESCO'nun 2010 Atlasına (Atlas of the World's Languages in Danger) göre artık ölü dildir. Soykırımın ana sorumlusu mühendis Julius Popper'dir ve bizzat kendisinin öldürdüğü Kızılderililerin sayısı bilinememektedir.
Brezilya
Brezilya Kızılderili Soykırımı (Port. genocídio dos índios brasileiros, genocídio brasileiro): Brezilya Kızılderilileriyle ilk teması 21 Nisan 1500 tarihinde Portekizliler kurmuştur. Brezilya'da 1500 yılında 1000 değişik kabile bulunurken, bugün bu sayı 215 tir ve 1500 yılındaki Brezilya Kızılderililerinin nüfusu 5 milyon iken bugün yalnızca 350.000 kişidir. Günümüzde Brezilya Kızılderililerine ait yasal yer (parques e terras indigenas) sayısı 625 tir ve bunlar Brezilya'nın % 12,33 kısmına denk gelir. Bunlardan (FUNAI ya da Funai) adlı devlet kuruluşu sorumludur. Devlet başkanı Getúlio Vargas tarafından 1943 yılında bir kanun hükmünde kararname ile 19 Nisan günü (Dia do Índio) olarak kutlanmaya başlamıştır ve bu gün daha çok okullarda yerliler gibi giyinerek kutlanmaktadır. Günümüzde Brezilya Kızılderililerine yapılanlar ekonomik kaynakların kontrolünü elde etmeyi amaçlayan faydacı soykırım (utilitarian genocide) örneğidir.
Brezilya Kızılderili Soykırımı (Brazilian Indian Genocide 1957 - 1968): 1950 lerin sonlarında, Brezilya Kızılderilileri şiddet kullanılarak pasivize ve entegre edilmeye çalışılmştır. Bunların gerçek boyutu Figueiredo'nun raporunun 1967 yılında tamamlanmasıyla ortaya çıkmıştır. 5.000 sayfalık bu raporda, katliam, işkence ve bakteriyolojik savaş gibi ağır suçlar, kölelik ve cinsel istismar yer almıştır ve dünya çapında protestolara sebep olmuştur.
- Awá Genocide (Port. genocídio dos Awá-Guajá): Doğu Amazon ormanlarında yaşayan ve sayıları ancak 300 kişi kalan (Awá, Guajá) Kıızlderililerinin soyu tehlikededir ve soykırıma açıktır.
- Kaiowá-Guarani Genocide, Guarani-Kaiowá Genocide (Port. genocídio dos Guarani Kaiowá): Mato Grosso do Sul eyaletindeki (Kaiowá-Guarani, Kaiwá, Kaiova, Kayova, Caiua, Caiwa, Caingua, Cayua) Kızılderililerinin soyu tehlikededir ve soykırıma açıktır.
Yanomami Soykırımı (Yanomami Genocide)
Yanomami Soykırımı (İng. Yanomami Genocide, Yanomami Holocaust; Port. genocídio Yanomami): kuzeybatı Brezilya ile güney Venezuela sınırında konuşan avcı ve toplayıcı (Yąnomamö', Yanomama) Kızılderililerine karşı 1974-1993 yılları arasında girişilen soykırım. Brezilya'da 1993 yılında yasa dışı maden arayan Beyazlar (garimpeiros) tarafından Yanomamilere karşı girişilen (ya da Yanomami Katliamı) sırasında 16 (fakat The Globe and Mail ile The New York Times gazetelerine göre: 73) Kızılderilinin öldürülmesi tarafından açıklanan 7 Ağustos 2006 tarihli bültenine göre Brezilya Yüksek Federal Mahkemesi (STF) tarafından Haximu Katliamı soykırım gibi olduğu belirtilmiştir. Yanomamiler geç temas kurulan halklardandır ve Batılılarla ilk sürekli temas 1940-1960 larda olmuştur.
Akuntsu Soykırımı (Akuntsu Genocide)
Akuntsu Soykırımı (Akuntsu Genocide): Brezilya'nın Rondônia eyaletinde Tupi-Guarani dillerinin Tupi dilleri grubundan bir dil konuşan avcı ve toplayıcı (Akunt'su, Akunsu) Kızılderililerine karşı girişilen soykırım. İlk kez 1995 yılında (Funai) tarafından resmi olarak temas kurulan Akuntsuların 1980 lerde sığır çiftçisi Beyazlarca katliama uğradığı anlaşılmıştır. 1985 yılında katliam mahallinin buldozerlerle örtüldüğü Funai tarafından tespit edilmiştir. 2010 yılındaki nüfusları yalnızca 5 (beş) kişidir
Botokudo Soykırımı (Botocudo Genocide)
Botokudo Soykırımı (İng. Botocudo Genocide; Port. genocídio dos índios botocudos): doğu Brezilya'da (Mato Grosso, Minas Gerais, São Paulo) yaşayan avcı ve toplayıcı (Krenak) Kızılderililerine karşı girişilen soykırım. Krenakların 2010 yılındaki nüfusu yalnızca 350 kişidir.
Capacete Katliamı (Helmet Massacre)
Capacete Katliamı (İng. Helmet Massacre; Port. massacre do Capacete, massacre dos ticunas): Brezilya'nın Amazon bölgesinde yaşayan Tikuna (Ticuna, Tucuna, Tukuna, Magüta) Kızılderililerine karşı 28 Mart 1988 tarihinde Oscar Almeida Castelo Branco liderliğindeki tomrukçular (Port. madeireiros) tarafından yapılan katliam. Adını 'den alır. Amazonas eyaletinin beşkenti Manaus'a 1116 km uzaklıktaki kasabasında olan katliamda 4 Kızılderili öldürülmüş, 23 tanesi yaralanmış ve 10 kişi de kayıptır. Uluslararası yankı bulmuştur. Başlangıçta "adam öldürme" (Port. homicídio) olarak tanımlanan katliam, 1994 yılında Brezilya mahkemeleri tarafından "soykırım" (Port. genocídio) olarak kabul edilmiştir. Suçlu 13 adam 2001 yılında soykırım suçundan mahkûm edilmiştir. Fakat, Kasım 2004 tarihinde Brezilya federal temyiz mahkemesinde suçluların lideri soykırım suçundan beraat etmiş, diğer tomrukçuların 15-25 yıl olan cezaları da 12 yıla indirilmiştir.
Misyonerlerin soykırıma etkisi
Kuzey Amerika'daki Kızılderililerin Hristiyanlaştırılmaları sürecinde misyonerlerin etkisi genelde yıkıcı olmuştur ve sonuçları kültürel soykırım olarak yansır.
Kolomb Günü ile Şükran Günü
12 Ekim 1492 tarihi Kızılderililer için trajik bir gündür ve o günü olarak kutlamak, soykırım, kölelik, tecavüz ve (en:plunder) mirasını kutlamak demektir. Amerikalı antropolog 'a göre Kolomb Günü'nü kutlamak, Amerikalıların Kızılderililerin tarihteki en büyük soykırım dalgalarını kutlaması anlamına gelmektedir. 1990 yazında, Kuzey ve Güney bütün Amerika kıtasındaki Kızılderili gruplarından 350 temsilci Kolomb Günü kutlamalarına karşı olduklarını göstermek üzere ilk toplantısını Ekvador'un başkenti Quito'da yapmıştır. Sonraki yaz, Davis, Kaliforniya'da Quito konferansını takip eden bir toplantıda yüzden fazla Kızılderili bir araya gelmiş ve 12 Ekim 1992 gününü "Uluslararası Yerli Halklar Dayanışma Günü" olarak ilân etmişlerdir. ABD'nin en büyük ekümenik yapılanması olan , Kolomb Günü kutlaması yapmaktan kaçınmaları konusunda Hristiyanları uyarmış ve demiştir: sonradan gelenler için yeni özgürlük, umut ve fırsat olan Kolomb Günü, yerliler için zulüm, bozulma ve soykırım için bir fırsat günüdür.
Benzer şekilde Şükran Günü kutlamaları ABD Kızılderililerine karşı yapılan soykırımın kutlaması olarak görülmektedir.
Tarih yazımı
Kuzey Amerika'da ve Yerli Amerika'da soykırım çalışmalarının historiyografisi (tarih yazımı) ağır ilerlemektedir. Büyük ölçüde sonuçsuz definitionalist tartışma tuzaklarından kaçınarak, soykırım Kuzey Amerika'da yaygın olsun ya da olmasın ortaya konması ve polemikten uzak bilginlerin bilim literatürüne değerli katkıları olmuştur. Dengeli ve dikkatle araştırılmış, bölgesel ya da tematik dar (monografik) çalışmaların genişleyerek sürmesi ve ileriki yıllarda artması beklenmektedir. Gelecek yıllarda yapılacak daha derin ve kapsamlı çalışmalar Kuzey Amerika'nın geçmişini ortaya koyacaktır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Diğer İngilizce kaynaklarda, Amerindian genocide, American Indian Genocide,Native American Genocide,Genocide of Native Americans,American Indian Holocaust,American Holocaust olarak da geçer.
- ^ . 23 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2013.
- ^ Native American Genocide Still Haunts United States 12 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . By Leah Trabich
- ^ a b c d e f Brenden Rensink (2011), Genocide of Native Americans: Historical Facts and Historiographic Debates 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Dissertations, Theses, & Student Research, Department of History, University of Nebraska - Lincoln, 1-1-2011
- ^ a b Thornton, Russell (1990). American Indian Holocaust and Survival: A Population History since 1492. Norman: University of Oklahoma Press. 312 pp.
- ^ "American Indian Holocaust". 2 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2013.
- ^ Stannard, David (1992). American Holocaust: The Conquest of the New World. New York: Oxford University Press. 358 pp.
- ^ Constance Cappel (2007). The smallpox genocide of the Odawa tribe at L'Arbre Croche, 1763: the history of a Native American people. Edwin Mellen Press. .
- ^ Bradford, William C. (2006). "Acknowledging and Rectifying the Genocide of American Indians: 'Why is it That They Carry their Lives on Their Fingernails?'" 20 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Metaphilosophy 37 (3-4): 515-543.
- ^ Johnston, Sharon (1996). The Genocide of Native Americans: A Sociological View 12 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 1996.
- ^ a b c Hitchcock & Twedt 1997, sayfa: 547
- ^ Hitchcock & Twedt 1997, sayfa: 537
- ^ a b Apology To The Native American Indians 3 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . By Dr. Mary Hamer, M.D
- ^ a b Thanksgiving: Celebrating the Genocide of Native Americans 6 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Gilbert Mercier. News Junkie Post. November 25, 2010
- ^ "An apology from the BIA". tahtonka (Global Culture, Exploring the Humanities of Humans). 2000. 9 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2010.
- ^ Office of the High Commissioner for Human Rights. Genocide Convention 2 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Hutton, Paul Andrew. 1999. Phil Sheridan and His Army. p. 180
- ^ Worldwide Epidemics 1999 20 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Genealogy Inc
- ^ The Demon in the Freezer 20 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Randomhouse.com. Retrieved on 2011-12-06.
- ^ a b Alonso de Góngora Marmolejo Historia de Chile desde su descubrimiento hasta el año 1575 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Cervantesvirtual.com. Retrieved on 2011-12-06.
- ^ (1991). Peter Kalifornsky: A Biography. In: A Dena’ina Legacy — K’tl’egh’i Sukdu: The Collected Writings of Peter Kalifornsky (Kari J, Boraas AS, eds). Fairbanks, AK: Alaska Yerli Dil Merkezi, University of Alaska Fairbanks. s. 475.
- ^ Cook, Noble David. Born To Die, pp. 1-11.
- ^ The Story Of... Smallpox 25 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Pbs.org. Retrieved on 2011-12-06.
- ^ Henderson DA; Inglesby TV; Bartlett JG; Ascher, MS; Eitzen, E; Jahrling, PB; Hauer, J; Layton, M; McDade, J (1999). "Smallpox as a biological weapon: medical and public health management. Working Group on Civilian Biodefense" (PDF). JAMA. 281 (22). ss. 2127-37. doi:10.1001/jama.281.22.2127. (PMID) 10367824. 7 Mart 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Şubat 2013.
- ^ Norrell, Brenda (23 Eylül 2004). "Remembering Indian Genocide in Texas". AlterNet.org. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2012.
- ^ Alfred W. Crosby, The Columbian Exchange Westport, 1972, p. 47
- ^ Kohn, George C. (2008). Encyclopedia of plague and pestilence: from ancient times to the present. Infobase Publishing. s. 160. ISBN .
- ^ Worldviews: Contact and Change (Alberta grade 8 social studies textbook), sayfa: 233.
- ^ Quoted in Tzvetan Todorov, The Conquest of America: The Question of the Other (1999:136).
- ^ . millersville.edu
- ^ Cook, Noble David (2004). "Smallpox or Bartonellosis?": Comment on "Epidemics and Demographic Disaster in Colonial Latin America: A Reassessment" (PDF). 18 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Şubat 2013.
- ^ Berrin, Katherine & Larco Museum. The Spirit of Ancient Peru:Treasures from the Larco Museum|Museo Arqueológico Rafael Larco Herrera. New York: Thames and Hudson, 1997.
- ^ Diego Barros Arana, Historia general de Chile, Tomo Segundo 27 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., pg. 51 note 87, pg. 231–232.
- ^ Dutch Children's Disease Kills Thousands of Mohawks 17 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Paulkeeslerbooks.com. Retrieved on 2011-12-06.
- ^ Smallpox 7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Canadian Encyclopedia
- ^ Lange, Greg. (2003-01-23) Smallpox epidemic ravages Native Americans on the northwest coast of North America in the 1770s 10 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Historyink.com. Retrieved on 2011-12-06.
- ^ a b Houston CS, Houston S (2000). "The first smallpox epidemic on the Canadian Plains: In the fur-traders' words". Can J Infect Dis. 11 (2). ss. 112-5. (PMC) 2094753 $2. (PMID) 18159275.
- ^ a b Rich, E. E. and Johnson, A. M. (1952). Cumberland House Journals and Inland Journals 1775–82. Londra: The Hudson’s Bay Record Society.
- ^ Rich EE (1967). The Fur Trade and the Northwest to 1875 (11.11 yayıncı = McClelland and Stewart Limited bas.).
- ^ Paul Hackett (2002). A Very Remarkable Sickness. University of Manitoba Press. ISBN .
- ^ a b Fenner, Frank, Donald A. Henderson, Isao Arita, Zdenek Jezek, and Ivan Danilovich Ladnyi. Smallpox and its Eradication. Geneva: World Health Organization, 1988. WHO Library Database.
- ^ Fenn EA (2001). Pox Americana: The Great Smallpox Epidemic of 1775–82 (1.1 yayıncı = Hill and Wang bas.). ISBN .
- ^ . 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2007.
- ^ Lewis Cass and the Politics of Disease: The Indian Vaccination Act of 1832 5 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Muse.jhu.edu. Retrieved on 2011-12-06.
- ^ "The Journal of Christopher Columbus (1492)". 7 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2013.
- ^ Stone, Edward T. (1975). Columbus And Genocide 7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. American Heritage October 1975
- ^ . 7 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2013.
- ^ Keegan, William F., "Destruction of the Taino" in Archaeology. January/February 1992, sayfa: 51-56
- ^ Yale University Genocide Studies Program: Hispaniola 6 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 6 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2013.
- ^ Morison 1955, sayfa: 129
- ^ Antonio de Moya, E. (l993). "Animación sociocultural y polisíntesis en la transformación del sistema educativo Dominicano." La Revista de Educación. 1(2): 6-10.
- ^ Du Tertre, Jean Baptiste, 1667: Histoire Generale des Antilles... 2 vols. Paris: Jolly
- ^ Lea, David (2001). A Political Chronology of the Americas. Routledge. s. 201. ISBN .
- ^ MacLellan. Louisbourg. Appendix: Scalping ; John Grenier. The first way of war: American war making on the frontier, 1607-1814 Cambridge University Press. 2005.
- ^ Cave, Alfred A., The Pequot War, University of Massachusetts Press, 1996, sayfa: 144–154.
- ^ Lion Gardiner, "Relation of the Pequot Warres", in History of the Pequot War: The Contemporary Accounts of Mason, Underhill, Vincent, and Gardiner (Cleveland, 1897), p. 138; Ethel Boissevain, "Whatever Became of the New England Indians Shipped to Bermuda to be Sold as Slaves," Man in the Northwest 11 (Spring 1981), pp. 103-114; Karen O. Kupperman, Providence Island, 1630-1641: The Other Puritan Colony (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1993), p. 172
- ^ John Winthrop, Journal of John Winthrop. ed. Dunn, Savage, Yeandle (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1996), 228.
- ^ Rubinstein, WD (2004). "Genocide and Historical Debate: William D. Rubinstein Ascribes the Bitterness of Historians' Arguments to the Lack of an Agreed Definition and to Political Agendas". History Today. Cilt 54.
- ^ . Visitnewfoundland.ca. 20 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2013.
- ^ Neu, Dean, and Therrien, Richard (2003). Accounting for Genocide: Canada s Bureaucratic Assault on Aboriginal People. Winnipeg, MB: Fernwood Publishing - Zed Books. 192 pp.
- ^ David B. MacDonald and Graham Hudson (2011). “The Genocide Question and Indian Residential Schools in Canada” 11 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2013.
- ^ Anderson Eugene Newton and Anderson, Barbara A. (2013). Warning Signs of Genocide: An Anthropological Perspective. Lexington Books
- ^ Leah Trabich, Leah (1997). Native American Genocide Still Haunts United States 12 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. An End To Intolerance, volume 5, June 1997
- ^ Cesarani 2004, sayfa: 381
- ^ David E. Stannard, American Holocaust: The Conquest of the New World, Oxford University Press, 1993.
- ^ Cesarani 2004, sayfa: 380–381
- ^ United States. Report on Indians taxed and Indians not taxed in the United States (except Alaska). U.S. Government Printing Office. s. 637. 28 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2013.
- ^ Macdonald, Jim (2005). Genocide Against the American Indian, Destruction of the Buffalo, & Imperialism in Iraq 2 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. October 12, 2005, 7PM, Flemming Center, Washington, DC
- ^ Cody, Col. William F: The Adventures of Buffalo Bill Cody, 1st ed. page viii. New York and London: Harper & Brother, 1904
- ^ a b c d e The Great California Genocide 22 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., January 27, 2011
- ^ Coffer 1977
- ^ a b c d "California Genocide". 8 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2013.
- ^ California Genocide 21 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . By : Mike Connolly
- ^ . 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
- ^ a b c d Brendan C. Lindsay (2012), Murder State: California's Native American Genocide, 1846-1873 22 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. University of Nebraska Press, Lincoln, NE, pp. 455
- ^ . Militarymuseum.org. 18 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2012.
- ^ "INDIANS of CALIFORNIA – American Period". Cabrillo.edu. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2012.
- ^ Benjamin Madley, American Genocide: The California Indian Catastrophe, 1846–1873, Yale University Press, 2012.]
- ^ California Indians- Double Genocide[]. Native American Right Fund Announcement, volume 1, no. 4, September 1972
- ^ Madley, Benjamin (1997). "The Genocide of Californis's Yana Indians". In Centuries of Genocide, essays and eyewitness accounts. Edited by Samuel Totten and William S. Persons. Fourth edition published 2013
- ^ The Modoc Genocide in Northern California and Southern Oregon, 1851-1873 2 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Benjamin Madley, Yale University, USA
- ^ The Modoc Genocide, 1851‑1873 3 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Benjamin Madley, Yale University
- ^ Madley, Benjamin (2004). "Patterns of frontier genocide 1803–1910: the Aboriginal Tasmanians, the Yuki of California, and the Herero of Namibia." 26 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 'Journal of Genocide Research (2004), 6(2), June, 167–192.
- ^ Madley, Benjamin (2008). "California's Yuki Indians: Defining Genocide in Native American History." Western Historical Quarterly 39( 3): 303-332.
- ^ Carranco, Lynwood, and Estle Beard (1981). Genocide and Vendetta: The Round Valley Wars of Northern California. Norman: University of Oklahoma Press. 384 pp.
- ^ Madley 2008, sayfa: 310
- ^ Madley 2008, sayfa: 329
- ^ "In 1860 six murderers nearly wiped out the Wiyot Indian tribe—in 2004 its members have found ways to heal" 26 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., SFGate.com
- ^ Michno 2003, sayfa: 72–73
- ^ Heizer 1993
- ^ Rohde, Jerry (25 Şubat 2010). . North Coast Journal. 4 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2012.
- ^ Author discusses Tolowa genocide 2 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Anthony Skeens, The Triplicate, May 24, 2011
- ^ Lewy, Guenter (2004). "Were American Indians the Victims of Genocide?" 2 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Commentary, September, 55-63.
- ^ a b Charla Bear, "American Indian Boarding Schools Haunt Many" 7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Part 1, NPR, 12 May 2008, accessed 5 July 2011
- ^ David B. MacDonald and Graham Hudson (2011). Reparations and American Indian Boarding Schools: A Critical Appraisal 12 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by The Boarding School Healing Project
- ^ Adams, David Wallace (1995). Education for Extinction: American Indians and the Boarding School Experience, 1875-1928. Lawrence: University of Kansas Press. 396 pp.
- ^ Churchill, Ward (2004). Kill the Indian, Save the Man: The Genocidal Impact of American Indian Residential Schools. San Francisco, CA: City Lights Books. 128 pp.
- ^ Smith, Andrea (2005). Conquest: Sexual Violence and American Indian Genocide. Cambridge, MA: South End Press. 250 pp.
- ^ La Belle, Jim and Stacy L. Smith (2005), Boarding School: Historical Trauma among Alaskaís Native People 20 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. University of Alaska, Anchorage National Resource Center for American Indian, Alaska Native, and Native Hawaiian Elders
- ^ Hitchcock & Twedt 1997, sayfa: 538
- ^ Griffith 1992, sayfa: 94
- ^ . 6 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2013.
- ^ a b . 8 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2013.
- ^ Vandervort, sayfa: 237-239
- ^ . 6 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2013.
- ^ . 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2013.
- ^ "Human Rights Testimony Given Before the United States Congressional Human Rights Caucus (Human Rights Watch Press release, )". Hrw.org. 16 Ekim 2003. 11 Kasım 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2009.
- ^ . 1 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2013.
- ^ El genocidio de la población maya-ixil 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İspanyolca)
- ^ Justice for Genocide in Guatemala 29 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. NISGUA (Network in Solidarity with the People of Guatemala)
- ^ Guatemala (Mayan) Genocide: 1981-1983 ‘The Silent Holocaust’[]
- ^ U.S. Role in Genocide in Guatemala 11 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Monday, March 1, 1999
- ^ Sallantin, Thierry & Keulig, Steffen (2006)
- ^ Copland, Liesl; Kamen, Jon; Berlinger, Joe. 2009. Crude: The Real Price of Oil; United States. Entendre Films, Red Envelope Entertainment.
- ^ . 6 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2013.
- ^ "People and Society: Peru." 5 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . CIA - The World Factbook. Retrieved 28 Dec 2011.
- ^ Kathrin Wessendorf (2008). (PDF). Copenhagen, Denmark: International Work Group for Indigenous Affairs. s. 158. ISBN . 3 Eylül 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2009.
- ^ Genocide in Peru: The impacts of illegal logging on the uncontacted peoples in the Amazon 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. December 10, 2011
- ^ Examples (Ancash-Quechua with Spanischer translation) at http://celia.cnrs.fr/FichExt/Am/A_25_09.htm 19 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . sowie (nur Chanka-Quechua) http://www.runasimi.de/nakaq.htm 12 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Karneval von Tambobamba. In: José María Arguedas: El sueño del pongo, cuento quechua y Canciones quechuas tradicionales. Editorial Universitaria, Santiago de Chile 1969. Online: http://www.runasimi.de/takikuna.htm#tambubamba 5 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (auf Chanka-Quechua). German translation in: Juliane Bambula Diaz and Mario Razzeto: Ketschua-Lyrik. Reclam, Leipzig 1976, p. 172
- ^ Getgen, Jocelyn E. (2009). Untold Truths: The Exclusion of Enforced Sterilizations from the Peruvian Truth Commission's Final Report 10 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . & "Untold Truths: The Exclusion of Enforced Sterilizations from the Peruvian Truth Commission's Final Report 7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Cornell Law School Berger International Speaker Papers. Paper 8.
- ^ Mass sterilization scandal shocks Peru 10 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC, July 24, 2002
- ^ Vasquez del Aguila, Ernesto (2006). Invisible women: forced sterilization, reproductive rights, and structural inequalities in Peru of Fujimori and Toledo 9 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Estudos e Pesquisas em Psicología 6 (I):109-24
- ^ Thousands of Forced Sterilization Cases Reopened in Peru 26 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Impunity Watch, published November 14, 2011
- ^ Melia, B a, L. Miraglia, M. Munzel, and C. Munzel. (1973). La Agonia de 10s Aché Guayaki: Hisoria y Cantos. Centro de Estudios Antropologicos, Universidad Catolica: Asunción.
- ^ Munzel, Mark (1973). The Aché Indians : Genocide in Paraguay 5 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. IWGIA Document No. 11, Copenhagen, January 1973
- ^ Munzel, Mark (1974). The Aché: Genocide Continues in Paraguay 3 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. IWGIA Document 17, Copenhagen
- ^ Hitchcock & Twedt 1997, sayfa: 558
- ^ "ethnologue.com: Aché". 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2013.
- ^ Picerno 2010
- ^ UNHCR : World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Uruguay : Overview
- ^ . 24 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ Burford, Tim (2010). Uruguay. 1 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Bucks, UK: Bradt Travel Guides, 2011. .
- ^ . 14 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ "Nuestro pasado indígena". EL PAIS. 11 Haziran 2012.
- ^ "Indigenous Peoples in Argentina." 27 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . International Work Group for Indigenous Affairs. (retrieved 28 April 2011)
- ^ . 11 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2013.
- ^ Balazote & Radovich 1999
- ^ Trinchero 2006, sayfa: 127
- ^ Martínez Sarasola, Carlos: Nuestros paisanos los indios. Buenos Aires: Emecé Editores, 1992
- ^ Aboriginal victims of Argentina's 'silent genocide' 4 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . By Andres Schipani in Villa Rio Bermejito. The Independent Tuesday 02 October 2007
- ^ genocidioamericano.com.ar: Journey to the genocide of the Chaco[]
- ^ Penazzo 1995
- ^ Martinic 1990
- ^ Odone, C. and M.Palma, 'La muerte exhibida fotografias de Julius Popper en Tierra del Fuego', in Mason and Odone, eds, 12 miradas. Culturas de Patagonia: 12 Miradas: Ensayos sobre los pueblos patagonicos', Cited in Mason, Peter. 2001. The lives of images. P.153
- ^ Ray, Leslie. 2007. "Language of the land: the Mapuche in Argentina and Chile ". P.80
- ^ "Genocide In Chile: A Monument Is Not Enough". 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ a b Adelaar 2010, sayfa: 92
- ^ Latin American feminism's long march: the last Selknam and Las Tapadas. (LIBERTAD)[]. March 01, 2006
- ^ José María Borrero, La Patagonia Trágica 14 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Survival International 2000
- ^ Sabbatini, Renato M.E. (2005). Aboriginal Telehealth in Brazil 6 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ icd: Acts of genocide committed since the adoption of the convention on the prevention and punishment of the crime of genocide in 1951 28 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 1 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2013.
- ^ Vincent, Isabel. “Was there a massacre in the Amazon?”, The Globe and Mail, August 28, 1993, front page.
- ^ “Death in the Rain Forest,” The New York Times, August 27, 1993, sec. A28.
- ^ Supreme Court upholds genocide ruling 13 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Survival International 4 August 2006
- ^ "Federal Court is competent to judge the Haximu genocide". Indianist Missionary Council. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2013.
- ^ (PDF). 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2013.
- ^ . 19 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2013.
- ^ "Akuntsu: Introduction." 27 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Povos Indígenas no Brasil. Retrieved 16 Feb 2012.
- ^ Alves, Márcio Resende Ferrari & José Eustáquio Diniz Alves. D. João VI e o genocídio dos índios botocudos 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Portekizce)
- ^ Marcial 2010
- ^ "Krenak: Introduction." 24 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Povos Indígenas no Brasil. (retrieved 23 June 2011)
- ^ Brown 2011, sayfa: 42 (= Also, the Brazilian courts have treated the Helmet massacre of the Tikuna people in 1988 as genocide.)
- ^ Tinker, George E. (1993). Missionary Conquest: The Gospel and Native American Cultural Genocide. Minneapolis, MN: Fortress Press. 196 pp.
- ^ Jack Weatherford-‘Examining the reputation of Christopher Columbus’ 20 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ A Faithful Response to the 500th Anniversary of the Arrival of Christopher Columbus in A Resolution of the National Council of the Churches of Christ in the USA, paragraph 1.
Bibliyografi
- Adams, David Wallace (1995). Education for Extinction: American Indians and the Boarding School Experience, 1875-1928. Lawrence: University of Kansas Press. 396 pp.
- Adelaar, Willem (2010). "South America". In Christopher (ed.), Atlas of the World's Languages in Danger27 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 3rd Edition. UNESCO. pp. 86–94.
- Albert, Bruce (1992). “Indian Lands, Environmental Policy and Military Geopolitics in the Development of the Brazilian Amazon: The Case of the Yanomami.” Development and Change 23(1): 35-70.
- Albert, Bruce (1994). “Gold Miners and Yanomami Indians in the Brazilian Amazon: The Hashimu Massacre,” pp. 47–55. In Barbara Rose Johnston (Ed.) Who Pays the Price? The Sociocultural Context of Environmental Crisis. Washington D.C. and Covelo, CA: Island Press.
- Alvarez, Lucy. American Holocaust: Examination of 19th Century Genocidal Policies of the United States towards American Indians[]
- Alves, Márcio Resende Ferrari & José Eustáquio Diniz Alves. (Portekizce)
- Amnesty International (1992a). Human Rights Violations Against Indigenous Peoples of the Americas. New York: Amnesty International.
- Amnesty International (1992b). United States of America: Human Rights and American Indians. New York: Amnesty International.
- Aranda, Darío (2010). Argentina originaria. Genocidio, saqueos y resistencias, (Buenos Aires, Lavaca-IWGIA) (İspanyolca)
- Aranda, Darío (2010 b) “Genocidio indígena en argentina”, diario Página12, 18/10/2010 (İspanyolca)
- Arens, Richard (1976). “Introduction,” pp. 1–16. In Richard Arens (Ed.) Genocide in Paraguay. Philadelphia, PA: Temple University Press.
- Arens, Richard (1978). The Forest Indians in Stroessner’s Paraguay: Survival or Extinction? Survival International Document Series, No. 4. London: Survival International.
- Bacca, Paulo Ilich. Genocidio y Crímenes de Lesa Humanidad en Curso: El Caso de los Pueblos Indígenas de Colombia[]. ONIC (Organización Nacional Indígena de Colombia) (İspanyolca)
- Baker, Bob (1968). Americans in Bondage: California's Dark History of Indian Slavery and Extermination and the Continuing Oppression of the Klamath River-Yurok Indians. Fairfax, CA: Allan Morris. 20 pp.
- Balazote, Alejandro O. & Radovich, Juan C. (1999). Present Situation of Indigenous Populations in Argentina24 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. In: IMO Bulletin, CulturLink, Network of Networks for Research and Cooperation in Cultural Development, Nº 28, Vol. 10:157-163, Institut za Medunarodne Osobne. Zagreb, Croacia. August 1999.
- Bradford, William C. (2006). Metaphilosophy 37 (3-4): 515-543.
- Brave Hear, Maria Yellow Horse, and Lemyra M. DeBruyn (1998). The American Indian Holocaust: healing historical unresolved grief17 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. American Indian and Alaska Native Mental Health Research, v8 n2 p60-82 1998
- Brave Heart, Maria Yellow Horse, Josephine Chase, Jennifer Elkins & Deborah B. Altschul (2011), . Journal of Psychoactive Drugs, 43 (4), 282–290, 2011 ISSN: 0279-1072
- Brown, Bartram S. (2011). Research Handbook on International Criminal Law. Edward Elgar Publishing Limited
- Cappel, Constance (2007). The smallpox genocide of the Odawa tribe at L'Arbre Croche, 1763: the history of a Native American people. Edwin Mellen Press. ISBN .
- Carranco, Lynwood, and Estle Beard (1981). Genocide and Vendetta: The Round Valley Wars of Northern California. Norman: University of Oklahoma Press. 384 pp.
- Carroll, John M. (Ed.) (1973). The Sand Creek Massacre: A Documented History. New York: Sol Lewis.
- Castillo, Beatriz Huertas (2004). Indigenous Peoples in Isolation in the Peruvian Amazon. Copenhagen: International Work Group for Indigenous Affairs.
- Cesarani, David (2004). Holocaust: Critical Concepts in Historical Studies, Routledge
- Chagnon, Napoleon A. (1993a). “Anti-Science and Native Rights: Genocide of the Yanomami.” Human Behavior and Evolution Society Newsletter 2(3):1-4.
- Chagnon, Napoleon A. (1993b). “Covering Up the Yanomamo Massacre.” The New York Times. October 23, p. 13.
- Chagnon, Napoleon A. (1993c). “Killed by Kindness? The Dubious Influence of the Salesian Missions in Amazonas.” Times Literary Supplement, December 24, 1993, pp. 11–12.
- Churchill, Ward (1994). Indians are Us? Culture and Genocide in Native North America. Monroe, ME: Common Courage Press. 382 pp.
- Churchill, Ward (1997). A Little Matter of Genocide: Holocaust and Denial in the Americas 1492 to the Present. San Francisco: City Lights Books. (hardcover: )
- Churchill, Ward (2004). Kill the Indian, Save the Man: The Genocidal Impact of American Indian Residential Schools. San Francisco, CA: City Lights Books. 128 pp.
- Churchill, Ward (2001). A Little Matter of Genocide: Holocaust and Denial in the Americas, 1492 to the Present. San Francisco, CA: City Light Books. 531 pp.
- Churchill, Ward (2002). Struggle for the Land: Native North American Resistance to Genocide, Ecocide, and Colonization. San Francisco, CA: City Lights Books. 460 pp.
- Coffer, William E. (1977). “Genocide of the California Indians, with a Comparative Study of Other Minorities”. Indian Historian 10 (Spring): 8–15
- Cook, Sherburne F. (1978). "Historical Demography". In California, edited by Robert F. Heizer, pp. 91–98. Handbook of North American Indians, William C. Sturtevant, general editor, vol. 8. Smithsonian Institution, Washington, D.C.
- Cook-Lynn, Elizabeth (2001). Anti-Indianism in Modern America: A Voice from Tatekeya's Earth. Board of the Trustees of the University of Illinois
- Costo, Rupert and Jeannette Henry Costo (Eds.) (1987). The Missions of California: A Legacy of Genocide. San Francisco, CA: The Indian Historian Press. 246 pp.
- Deloria, Vine Jr. (1969). Custer Diedfor Your Sins: An Indian Manifesto. New York: The Macmillan Company. 279 pp.
- Devonish, Hubert (2010). ‘The Language Heritage of the Caribbean: Linguistic Genocide and Resistance’[]. Glossa, Vol 5, No.1 (March 2010). Universidad del Turabo: School of Social Sciences and Humanities, Puerto Rico.
- Dobyns, Henry F. (1983). Their Numbers Become Thinned: Native American Population Dynamics in Eastern North America. Knoxville: The University of Tennessee Press. 378 pp.
- Durço, Jonathas; Oliveia, Gerry de; Pereira, Cristiane de Freitas (2000). Considerações Sobre a Carta Régia de 1808 e a utilização de Normas Legais justificando o Genocídio dos Índios do Vale do Rio Doce. Governador Valadares:FADIVALE, 2000. (Portekizce)
- Falla, Ricardo (1994). Massacres in the Jungle: Ixcan, Guatemala, 1975-1982. Boulder, CO: Westview Press.
- Fleisher, Kass. (2004). The Bear River Massacre and the Making of History. Albany: State University of New York Press. 352 pp.
- Fontán, Marcelino. Genocidio de los pueblos indígenas y desaparición cultural de la generación americanista de la Independencia: ¿Punto final?7 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Freeman, Michael (1995). "Puritans and Pequots: The Question of Genocide." New England Quarterly 68 (2): 278-293.
- Friedberg, Lilian (2000). "Dare to Compare: Americanizing the Holocaust." American Indian Quarterly 24 (3): 353-380.
- Girard, Philippe R. (2005). "Caribbean genocide: racial war in Haiti, 1802-4". Patterns of Prejudice, 39 (2005), 138-61.
- Griffith, James S. (1992). Beliefs and Holy Places: a spiritual geography of the Pimeria Alta. The University Arizona Press
- Hauptman, LaurenceM., and James D. Wherry (Eds.) (1990). The Pequots in Southern New England: The Fall and Rise of an American Indian Nation. Norman: University of Oklahoma Press. 288 pp.
- Hitchcock, Robert K., and Tara M. Twedt (1997). "Physical and Cultural Genocide of Various Peoples."[] In Century of Genocide, Eyewitness Accounts and Critical Views, ed. Samuel Totten, Israel W. Charny, and William S. Parsons. New York: Garland Publishing.
- Hoig, Stan (1961). The Sand Creek Massacre. Norman: University of Oklahoma Press.
- Jaimes, M. Annette (Ed.) (1992). The State of Native America: Genocide, Colonization, and Resistance. Boston, MA: South End Press. 468 pp.
- Katz, Steven T. (1991). "The Pequot War Reconsidered." New England Quarterly 64 (2): 206-224.
- Katz, Steven T. (1995). "Pequots and the Question of Genocide: A Reply to Michael Freeman." New England Quarterly 68 (4), 641-649.
- Katz, Steven T. (1996). “The Uniqueness of the Holocaust: The Historical Dimension.” sayfa: 19-38 in Is the Holocaust Unique? Perspectives of Comparative Genocide. Boulder, CO: Westview Press.
- Kiernan, Ben (2007). Blood and Soil: A World History of Genocide and Extermination from Sparta to Darfur. New Haven, CT: Yale University Press.
- Legters, Lyman H. (1988). “The American Genocide: Pathologies of Indian-White Relations.” Policy Studies Journal 16(4): 768-777.
- Lewy, Guenter (2004). "Were American Indians the Victims of Genocide?" Commentary, September, 55-63.
- Lindsay, Brendan C. (2007).Naturalizing atrocity: California's Indian genocide, 1846-1916. Unpublished doctoral dissertation, University of California, Riverside.
- Lindsay, Brendan C. (2012). Murder State: California's Native American Genocide, 1846-1873. University of Nebraska Press, Lincoln, NE, pp. 455.
- Madley, Benjamin (2004). 'Journal of Genocide Research (2004), 6(2), June, 167–192.
- Madley, Benjamin (2008). "California's Yuki Indians: Defining Genocide in Native American History."22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Western Historical Quarterly 39( 3): 303-332. → JSTOR
- Madley, Benjamin (2011). . May 2011
- Madley, Benjamin (2012). American Genocide: The California Indian Catastrophe, 1846–1873, Yale University Press, 2012.
- Marcial, Naíme Mansur (2010). Caminhos legais para o massacre indígena no sertão mineiro: diretrizes políticas do estado em relação os índios botocudos nas primeiras décadas do século xix (1808 – 1831)[]. revista vox – nº 2 jan-jul 2010. (Portekizce)
- Martinic, Mateo (1990) «El genocidio selk’nam: nuevos antecedentes». Anales del Instituto de la Patagonia, 19: 23-28, 1990. (İspanyolca)
- Maybury-Lewis, David and, Howe, James (1980). The Indian Peoples of Paraguay: Their Plight and Their Prospects. Cultural Survival Special Reports No. 2. Cambridge, MA: Cultural Survival Inc.
- McDonnell, Michael A., and Moses, Dirk (2005). Journal of Genocide Research 7 (4): 501-529.
- Menchu, Rigoberta (1984). I, Rigoberta Menchu, An Indian Woman of Guatemala. Edited and Introduced by Elisabeth Burgos-Debray. London: Verso Editions.
- Montejo, Victor (1987). Testimony: Death of a Guatemalan Village. Willimantic, CT: Curbstone Press.
- Montejo, Victor (n.d.). “Testimony of Violence in Guatemala: A Mayan Indian Account.” Unpublished manuscript. University of California, Davis. Department of Native American Studies.
- Morison, Samuel Eliot (1955). Christopher Columbus, Mariner. Boston: Little, Brown and Company
- Munzel, Mark (1973). The Ache Indians: Genocide in Paraguay. IWGIA Document No. 11. Copenhagen: International Work Group for Indigenous Affairs.
- Munzel, Mark (1974). The Ache: Genocide Continues in Paraguay. Copenhagen: International Work Group for Indigenous Affairs.
- Neu, Dean, and Therrien, Richard (2003). Accountingfor Genocide: Canada s Bureaucratic Assault on Aboriginal People. Winnipeg, MB: Fernwood Publishing - Zed Books. 192 pp.
- Norton, Jack (1979). When Our Worlds Cried: Genocide in Northwestern California. San Francisco: The Indian Historian Press.
- Norton, Jack and Jana, with Thomas Hunnicutt (1998). The Bridge Gulch Massacre, 1853: A Teacher’s Sourcebook on Genocide. J&J Norton.
- Nelly Iris Penazzo de Penazzo & Guillermo Tercero Penazzo Documentos del genocidio Ona 14 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISBN 10 9879114027 LCCN 96117754 LC F2986.P45 1995 (İspanyolca)
- Picerno, José Eduardo (2010). El genocidio de la población charrúa : documentación y análisis. Montevideo, Uruguay (İspanyolca)
- The Politics of genocide against the Indians of Brazil. (1975). Toronto: Brazilian Studies, Latin American Research Unit
- Rabben, Linda (1998). Unnatural Selection: The Yanomami, the Kayapao, and the Onslaught of Civilization. Seattle, WA: University of Washington Press.
- Ramos, Alcida Rita (1998). Indigenism: Ethnic Politics in Brazil. University of Wisconsin Press.
- Robins, Nicholas A. (2002). Genocide and Millennialism in Upper Peru : the Great Rebellion of 1780-1782. Westport, Conn. : Praeger, 2002
- Robins, Nicholas A. and Jones, Adam (2009). Genocides by the Oppressed: Subaltern Genocide in Theory and Practice16 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Indiana University Press. p.1.
- Rosenbaum, Alan S. (Ed.). Is the Holocaust Unique? Perspectives on Comparative Genocide. Boulder, CO: Westview Press. 288 pp.
- Sallantin, Thierry & Keulig, Steffen (2006). France plans the ethnocide of three indigenous tribes and is responsible for the genocide on the Wayana Indians in French Guiana29 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. October 2006
- Sanford, Victoria (2003). Buried Secrets: Truth and Human Rights in Guatemala. New York: Palgrave Macmillan.
- Scheper-Hughes, Nancy (2001). "Ishi's Brain, Ishi's Ashes: Anthropology and Genocide." Anthropology Today 17 (1): 12-18.
- Smith, Andrea (2005). Conquest: Sexual Violence and American Indian Genocide. Cambridge, MA: South End Press. 250 pp.
- Smith, R.C. and B. Melia (1978). Genocide of the Ache-Guayaki? Survival International 3(1):8-13.
- Sponsel, Leslie (1994). “The Yanomami Holocaust Continues,” pp. 43-46. In Barbara Rose Johnston (Ed.) Who Pays the Price? The Sociocultural Context of Environmental Crisis. Washington D.C. and Covelo, CA: Island Press.
- Sponsel, Leslie (1997). “The Master Thief: Gold Mining and Mercury Contamination in the Amazon, pp. 99-127. In Barbara Rose Johnston (Ed.) Life and Death Matters: Human Rights and the Environment at the End of the Millennium. Walnut Creek, California: AltaMira Press.
- Stannard, David (1992). American Holocaust: The Conquest of the New World. New York: Oxford University Press. 358 pp.
- Stoll, David (1993). Between Two Armies in the Ixil Towns of Guatemala. New York: Columbia University Press.
- Stoll, David (1999). Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans. Boulder, CO: Westview Press.
- Survival International (1990). Ecuador: Oil Companies Force 700 Waorani off Their Land. Urgent Action Bulletin, March 1990. London: Survival International.
- Survival International (1992). Ecuador: Dallas Oil Company to Invade Waorani Land. Urgent Action Bulletin, July 1992. London: Survival International.
- Survival International (1996). Mobil Threatens Uncontacted Indians in the Peruvian Amazon. Urgent Action Bulletin, June 1996. London: Survival International.
- Survival International (2000). Disinherited Indians in Brazil24 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. X Survival, 2001– 2nd edition (pp 100). ISBN 0 946592 11
- Survival International (2005). Rio Pardo. Brazil: Un-contacted Tribe Faces Genocide. Urgent Action Bulletin, June 2005. London: Survival International.
- Thornton, Russell (1987). American Indian Holocaust and Survival: A Population History Since 1492. Norman, OK: University of Oklahoma Press.
- Thornton, Russell (1990). American Indian Holocaust and Survival: A Population History since 1492. Norman: University of Oklahoma Press. 312 pp.
- Tinker, George E. (1993). Missionary Conquest: The Gospel and Native American Cultural Genocide. Minneapolis, MN: Fortress Press. 196 pp.
- Trafzer, Clifford E. & Hyer, J. (eds.) (1999). Exterminate Them: Written Accounts of the Murder, Rape, and Slavery of Native Americans during the California Gold Rush, 1848-1868. East Lansing: Michigan State University Press.
- Trinchero, Héctor Hugo (2006). The genocide of indigenous peoples in the formation of the Argentine Nation-State19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Journal of Genocide Research 8(2), June, 121 – 135
- Vandervort, Bruce (2006). Indian wars of Mexico, Canada and the United States, 1812-1900. Taylor & Francis. .
- Venables, Robert W. (1990). “The Cost of Columbus: Was There a Holocaust?”. Northeast Indian Quarterly Fall: 29-36.
- Warren, Kay B. (1998). Indigenous Movements and Their Critics: Pan-Maya Activism in Guatemala. Princeton, NJ: Princeton University Press.
- Weyler, Rex (1982). Blood of the Land: The Government and Corporate War against the American Indian Movement. New York: Vintage Books.
Dış bağlantılar
- Genocide in America20 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Historical Examples: The U.S. Genocide of American Indians9 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- American Indian Genocide Museum23 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- American Indian Holocaust2 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Were American Indians the Victims of Genocide?2 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Guenter Lewy
- Spiritual and Cultural Genocide...24 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by T. GhostWolf Davidson
- Genocide and Indigenous Peoples in International Law8 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Bartolomé Clavero
- The Indian genocide2 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce: click here for English version) = O ludobójstwie Indian4 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Lehçe: przejdź do wersji polskiej)
- Genocide in the Americas4 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by David E. Stannard, PhD
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kizilderili soykirimlari Ingilizce American Indian genocides Ispanyolca Genocidios de indios americanos Kristof Kolomb un 1492 de Amerika Kitasi na ulasmasindan sonraki bes asir boyunca Avrupalilar tarafindan kitanin yerlileri olan Kizilderililere karsi yapilan soykirimlardir 16 yy Mezoamerika resimli elyazmasi olan da Aztek yerlesimi ta Kizilderiliyi olduren bir encomiendaSorumlusu Arjantinli muhendis Julius Popper 1857 1893 olan Selknam Soykiriminda sonradan Sili ve Arjantin arasinda paylasilan Ates Topraklari nda yasayan Selknam Kizilderilileri odul avcilari tarafindan avlanilmis ve olu getirilen her Selknam icin odul avcilarina donemin degerleriyle 1 Ingiliz sterlini verilmistir Resimde on kisimda oldurulmus bir Selknam erkegi yatmaktadir Dogrudan Kizilderili katliamlari gibi katliam ve etnik temizlik yapilmasi Kizilderili Tehciri gibi geleneksel topraklarindan apayri baska topraklara tehcir zorunlu goc edilip Kizilderili rezervasyonu ile Kizilderili rezervi gibi alanlara kapatilmalari bagisiklik sistemlerine yabanci olan cicek hastaligi gibi Eski Dunya hastaliklarinin bilincli olarak Kizilderililere bulastirilmasi cicek soykirimi ya da smallpox genocide Uzun sure Hristiyan misyonerlerince egitim verilen Kanada yerli yatili okullari ile ABD yerli yatili okullari gibi okullarda ailelerinden koparilan Kizilderili cocuklarinin anadilleri disinda egitim almalari ve anadillerini konusamamalari dil soykirimi ve kulturel soykirim ya da linguistic genocide linguicide ve cultural genocide culturicide gibi soykirim turleri gorulur Kizilderilileri soykirima ugratma yontemleri arasinda onlarin fiziksel imhasi topraklarinin gaspedilmesi kulturel baskiya ugramalari imha extermination termination tehcir ve forced sterilization gorulmektedir Ekonomik kaynaklarin kontrolunu elde etmeyi amaclayan soykirima faydaci soykirim utilitarian genocide denir ve orneklerine gunumuzde Brezilya Kizilderilileri ve Paraguay Kizilderililerine ozellikle de Ache yapilan soykirimlarda rastlanmaktadir Gunumuzde bazi Kizilderili gruplarinda issizlik orani yuksek olup 50 70 arasinda degismektedir 12 Ekim 1492 tarihi Kizilderililer icin trajik bir gundur ve o gunu olarak kutlamak soykirim kolelik tecavuz ve en plunder mirasini kutlamak demektir Benzer sekilde Sukran Gunu kutlamalari ABD Kizilderililerine karsi yapilan soykirimin kutlamasi olarak gorulmektedir ABD de Kizilderili Isleri Burosu baskani Batililarin uyguladigi etnik temizlik hareketinde buronun katkilarindan dolayi 8 Eylul 2000 gunu resmen ozur dilemistir Birlesmis Milletler in 1948 deki Soykirim Sucunun Onlenmesi ve Cezalandirilmasi Sozlesmesi nin 2 maddesine gore soykirim tanimlamasi ulusal etnik irksal ve dinsel bir grubun butununun ya da bir bolumunun yok edilmesi niyetiyle girisilen su hareketlerden herhangi biridir grubun uyelerinin oldurulmesi grubun uyelerine ciddi bedensel ya da zihinsel hasar verilmesi grubun yasam kosullarinin bunun grubun butunune ya da bir kismina getirecegi fiziksel yikim hesaplanarak kasti olarak bozulmasi grup icinde dogumlari engelleyecek yontemlerin uygulanmasi ve cocuklarin zorla bir gruptan alinip bir digerine verilmesi Kizilderililere onyargili yaklasan ve yasami boyunca onlari dusman olarak goren General a mal edilen soz The only good Indian is a dead Indian En iyi Kizilderili olu Kizilderilidir General 1851 Cicek soykirimiYil Yer Tanim1520 1527 Meksika Orta Amerika Guney Amerika Milyonlarca Meksika Kizilderilisinin cicek yuzunden olmesi 23 Nisan 1520 tarihinde Ispanyol kasif ve asker Panfilo de Narvaez in Veracruz a gelmesiyle baslamis ve Hernan Cortes in 1521 yilinda Azteklerin baskenti Tenochtitlan a gunumuzdeki Meksiko ulasmasiyla devam etmistir cicek salgininda Inkalarin imparatoru Huayna Capac dahil 200 000 kisi olmus ve Inka Imparatorlugu zayiflamistir 1561 1562 Sili Olenlerin kesin rakami olmasa da yerlilerin 20 ila 25 oraninda oldukleri yolunda tahmin edilmektedir a gore madende calistirilan bircok Kizilderili olmus ve Ispanyol altin madenleri kapanmak zorunda kalmistir 1617 1619 Kuzey Amerika nin kuzeydogu kiyilari Massachusetts Korfezi Kizilderililerinin 90 i olmustur1674 Cerokiler Olenlerin tam sayisi bilinmiyor 1674 yilindaki nufuslari yaklasik 50 000 kisidir 1729 1738 ve 1753 cicek salginlari sonrasi nufuslari ancak 25 000 kisidir 1692 Boston MA1702 1703 St Lawrence Vadisi NY1721 Boston MA1736 Pennsylvania1738 Guney Karolina1770s Kuzey Amerika nin bati kiyilari Bati Kiziyisindaki Kizilderililerin 30 u olmustur1781 1783 Buyuk Goller1830s Alaska Ortaguney Alaska da bolgesindeki Alaska Atabasklarindan nufusunun yarisinin olmesi Cicek salgini ayrica bati Alaska daki Eskimolardan Yupikleri de kirmistir 1860 1861 Pennsylvania1865 1873 Philadelphia PA New York Boston MA ve New Orleans LA Washington D C Baltimore MD ve Memphis TN yorelerinde cicekle es zamanli olarak kolera ve seri olarak tifo kizil hastaligi ve sarihumma salginlari gorulmustur1877 Los Angeles CA1902 Boston Massachusetts Hemen hemen butun bilginlerin ortak oldugu konu Kizilderili nufusundaki buyuk nufus azalmasinin ana sebebi olarak onlarin bagisiklik sistemine yabanci olan ve Eski Dunya dan Yeni Dunya ya Avrupalilarca getirilen cicek hastaligi gibi salgin hastaliklari gormeleridir Avrupalilarla ilk temastan sonra Yeni Dunya daki yerli nufusunun 90 95 kadari Eski Dunya dan getirilen hastaliklar sonucu olmustur Bu yeni hastaliklar icinde en olumculu cicek hastaligidir ve hastaliktan olumlerin neredeyse tamami bundan kaynaklanir 16 yuzyilin baslarindaki ilk temastan 1754 1767 yillarindaki Fransiz ve Kizilderili savaslarinin sonlarina kadar 200 yildan daha fazla surede cogu Avrupalilarin kasitli iletimi olmadan butun yerliler cicek hastaligindan etkilenmistir Teksas taki Kizilderili Soykirim Muzesi nde korunan bir belgeye gore cicek hastaligi ile enfekte olmus battaniyeler Teksas Kizilderili savaslari sirasinda Teksas askerleri tarafindan verilmistir Mezoamerika ile Guney Amerika cicek salginlari yazmasinda cicek hastaligi salgini Karayiplerdeki Hispaniola adasinda ilk cicek salgini Aralik 1518 ya da Ocak 1519 tarihinde cikmistir 1518 1519 salgininda bolge yerlilerin nufusu onemli olcude azalmistir Ispanyol kasif ve asker Hernan Cortes 1519 Subat ayinda Meksika daki Aztek Imparatorlugunu isgal etmistir 1520 yilinda bir baska Ispanyol isgal grubu Hispaniola adasindan Meksikaya gelmis gelirken de adada iki yil salgin olarak suren cicek hastaligini anakitaya bulastirmistir Diger grubu duyan Cortes gider ve onlari yener ancak bu temasta adamlarindan biri de cicege yakalanir 21 Mayis 1520 tarihinde Tenochtitlan da bulunan Templo Mayor tapinaginda Azteklerin Ispanyollarca oldurulmesi olarak bilinir Cortes 1521 Agustosuna kadar baskente donmemistir Bu arada Aztek nufusunun cogu asker 25 kadari cicek salginindan olmustur tarikatindan Ispanyol misyoneri Azteklerdeki bu cicek salginini soyle tasvir eder Hastaligin caresini bilmeyen Kizilderililer tahtakurulari gibi yiginlar halinde olduler Bircok yerde hane halkinin hepsi oldu ve olu sayisinin coklugundan onlari gommek olanaksizdi Evleri mezarlari haline geldi Geri donen Cortes cicekten henuz olmeyen Aztek askerlerinin ise oldukca zayif oldugu gorur ve 13 Agustos 1521 tarihinde ise Aztek Imparatorlugunu yikar II Montezuma nin cesedini atan Ispanyol isgalciler 16 yy Cicek hastaligi salgininin Inka Imparatorlugu Tahuantinsuyu uzerindeki etkisi ise Azteklerinkinden daha da yikici olmustur Ispanyol isgalcilerin imparatorlugu gelmesinden once cicek salgini Kolombiya dan baslayarak yayilmistir Salginin boylesine hizla yayilmasinda muhtemelen islek yardimci olmustur Ay icerisinde hastaliktan Sapa Inca Huayna Capac halefi ve diger liderlerin cogu olmustur Hayatta kalan ogullarindan ikisi guc savasina girer ve kanli pahali bir savastan sonra Atahualpa yeni Sapa Inca olur Baskent Cusco ya donen Atahualpa ile onun en iyi generalini Ispanyol isgalci Francisco Pizarro bir dizi aldatmayla yakalar ve Imparatorluk ele gecirilir Birkac yil icerisinde Inkalarin 60 90 kadari cicek ve diger Avrupa hastaliklarindan dolayi kirilmistir Bazi tarihciler cinsinden bakterilerin yaptigi hastaliginin sorumlu oldugunu iddia ederler ancak bu gorus bilim dunyasinda azinlikta kalmistir Antik Peru daki Moche kulturune ait seramiklerde bartonellanin etkileri tasvir edilmistir Yeni Dunya daki iki buyuk imparatorlugu salginla yerle bir eden cicek hastaligi olumcul ilerleyisine devam eder 1561 yilinda yeni vali yi tasiyan geminin La Serena ya yanasmasiyla cicek hastaligi Sili ye de ulasmis olur Peru dan Atakama Colu ve And Daglariyla izole olan Sili deki yerli Kizilderililer 1561 sonlari ile 1562 baslarinda cicek salginindan kirilirlar Vakanuvisler olu sayisi uzerine kesin bir rakam vermeseler de yeni tahminlere gore Sili deki Kizilderili nufusun 20 25 kadarinin oldugu yolundadir Ispanyol tarihci a gore Ispanyol altin madenlerinde calistirilan Kizilderililerin hepsi olmus ve maden kapanmak zorunda kalmistir bolgesinde yerli Mapuce Kizilderilileriyle Ispanyol isgalciler arasindaki nda onlari yenmenin mumkun olmadigini goren yeni vali Francisco de Villagra cicek hastaligi salginini sihirli bir girisim olarak kabul etmistir Kuzey Amerika cicek salginlari 1633 yilinda Kuzeydogu ABD de Plymouth Massachusetts te cicek hastaligi virusu Kizilderililere bulasmis ve diger yerlerde oldugu gibi burada da yerli nufus yok olmustur 1634 yilinda ulasan cicek hastaligi 1636 da Ontario Golu ne ve 1679 da da Irokualarin topraklarina ulasmistir 1770 lerde Kizilderililerin 30 kadari cicek hastaligi salgininda olmustur 1780 1782 yillari arasindaki cicek salgini ise Ova Kizilderililerini kirmis ve nufuslarinda ciddi azalma meydana getirmistir Bu cicek hastaligi salgini Avrupalilardaki bagisiklik ile Avrupali olmayanlardaki bagisik olmama durumunun klasik bir ornegidir Muhtemelen Mississippi deki Snake Indians yerliler hastaliga yakalanmistir Oradan da doguya ve kuzeye Saskatchewan Nehri ne yayilmistir David Thompson un hesabina gore 15 Ekim 1781 tarihinde Hudson s House dan kurk tuccarlari hastaligi ilk kez duymuslardir Bir hafta sonra bu hastaligi Hudson s Bay Company sirketinin Hudson ve Cumberland ticaret karakollari sorumlulari olan William Walker ve William Tomison rapor etmistir Subat ayinda hastalik Basquia Tribe gunumuzde yer adi Basquia Saskatchewan kabilesine kadar yayilmistir Cicek salginina butun kabileler yakalanmis ve birkac kurtulan kalmistir E E Rich salgini soyle tarif eder aileler cadirlarinda gomulmeden yatarken kurtulan birkaci da kacarak hastaligi yaymistir Houston and Houston Hudson ve Cumberland evlerindeki yerlilerin 95 kadarinin oldugunu hesaplamistir Paul Hackett Anisinabelerden daki Ojibvalarin ucte birinin cicekten oldugunu kaydetmistir Bataklik Krileri de benzer bicimde cicekten yaklasik 75 kayip vermislerdir 1785 yilinda Buyuk Ovalar daki Siyu Kizilderilileri de salgindan etkilenmistir Cicek salgininda yalnizca Kizilderililer olmemis digerleri de etkilenmistir William Walker cicek salginini soyle tarif eder the Indians are all Dying by this Distemper lying Dead about the Barren Ground like a rotten sheep their Tents left standing amp the Wild beast Devouring them Boston Massachusetts te bir dizi cicek salgini olmustur 1636 yilindan 1698 yilina kadar Boston ta alti salgin gorulmustur 1721 yilindaki salgin en agiri olmustur Sehirdeki butun nufus kacmis ve salgini On Uc Koloni nin geri kalanina tasimistir Amerikan Bagimsizlik Savasi sirasinda 1770 lerin sonunda cicek hastaligi bir kere daha gelmis ve yaklasik 125 000 kisi olmustur in Travels in North America adli gezi yazisinda olmekte olan Kizilderili koylerinin cesetlerle doldugunu ve bu cesetler ve henuz olmemis zayiflamis magdurlar uzerinde kurtlarin solen yaptigini yazmistir 1832 yilinda ABD federal hukumeti Kizilderililer icin cicek asisi programi baslatmistir Kanada da 1702 1703 yillari arasinda Quebec sehrinin yaklasik dortte biri cicek salgininda olmustur Karayip Adalari6 Aralik 1492 gunu Hispaniola adasina cikip Taynolarla karsilasan Kristof Kolomb 1594 yilinda yapilan bir gravur Karayipler ya da Karayip Adalari Amerika nin kesfedildigi ilk yer oldugu gibi Kizilderili soykirimlarinin acilisi da Beyazlar Ispanyollar tarafindan burada yapilmistir Karayip Adalarinin bariscil Aravaklarina yapilan soykirim kasvetli kronoloji olarak Kolomb un kendi mektup ve jurnalleri ile onun en atesli hayrani olan tarihci Bartolome de las Casas in sayfalarinda belgelenmistir Kolomb 1492 yilinda Bati Hint Adalari na geldiginde bolgede uc buyuk yerli grubu bulunuyordu bati Kuba ile Haiti de yasayan ve dilleri hakkinda birkac kelime disinda bir sey bilinmeyen Kizilderilileri Buyuk Antiller de Kuba Jamaika Haiti Dominik Cumhuriyeti Porto Riko Trinidad yasayan Tayno Aravaklari Kucuk Antiller de yasayan Karib Kizilderilileri Tayno Soykirimi Taino Genocide Tayno ya da Aravak Soykirimi Ing Taino Genocide Arawak Genocide Buyuk Antiller de Kuba Haiti Dominik Cumhuriyeti Porto Riko Jamaika ve Bahamalar da yasayan ve konusan Tayno ya da dar anlamda Aravak Kizilderililerine karsi Ispanyollar tarafindan yapilan soykirim Bes buyuk Tayno caciquat bulunan Hispaniola daki ilk temasta yerli nufusun sayisi belirsizdir ve birkac yuz bin ile bir milyon arasi olduklari tahmin edilmektedir Kolomb un Avrupa ya geri donusunden sonra daha fazla Ispanyol yerlesimci gelmis ve 1504 yilinda son kasiklik olan Higuey yapilan savasla devrilmistir Sonraki on yil icinde Taynolarin yasam kosullari giderek azalmistir Ispanyol somurgeciler tarafindan adanin altin rezervleri somurulmus ve kalan Taynolar kolelestirilmistir Haiti de Kolomb un gelmesinden sonraki 25 yil icinde Taynolarin sayisi kolelestirme katliam ve hastaliklar sebebiyle azalmistir 1514 yilinda Hispaniola adasinda sag kalan tayno sayisi yalnizca 32 000 kisidir 1515 yilinda yalnizca Hispaniola adasinda en muhafazakar tahminlere gore savas ve kolelik yuzunden Taynolarin toplam nufusunun 80 kadarina denk gelen 200 000 kisi oldurulmus sonraki yillarda ise yerliler tamamen silinmislerdir Harvard Universitesi nden denizcilik tarihi uzerine uzman olan Amerikali tarihci Kolomb tarafindan baslatilan ve halefleri ardillari tarafindan devam ettirilen zulum politikasi tam bir soykirim ile sonuclanmistir cruel policy initiated by Columbus and pursued by his successors resulted in complete genocide demistir Gunumuzde safkan Tayno yoktur ve soykirimdan kurtulanlarin tamamina yakini mestizo olarak Ispanyol ve Afrika kulturu icinde erimistir Yine de bazilari Tayno mirasinin varisleri olduklarini iddia etmektedirler Dominikli egitimci E Antonio de Moya nin Kizilderili soykirimi tarihimizin buyuk bir yalanidir Dominik Taynolari Avrupalilarla temastan 500 yil sonra bile yasamaya devam etmektedir the Indian genocide is the big lie of our history the Dominican Tainos continue to live 500 years after European contact demesi de bu mirasin varisleri olduklarini iddia etme politikasi geregidir Kalinago Soykirimi Kalinago Genocide Kalinago ya da Karip Soykirimi Ing Kalinago Genocide Carib Genocide Kucuk Antiller de yasayan ve konusan ya da dar anlamda Karip Kizilderililerine karsi Ingiliz ve Fransizlar tarafindan yapilan soykirim Kucuk Antiller e Avrupali yerlesimcilerin dolusmasi uzerine Dominika dahil cevre adalardan gelen cok sayida Kalingo Kizilderilisi 1626 yilinda Saint Kitts adasinda toplanir Fakat bu toplanti Barbe adli bir kadin tarafindan Ingiliz yerlesimcilere soylenmis ve Ingiliz ve Fransiz gucleri St Kitts adasina surpriz bir gece baskini yapmislar ve bugun olarak adlandirilan noktada Kariplerin cogunu oldurmustur Carib Expulsion 1660 yilinda Martinik adasinda Fransizlarin yerli Karip Kizilderililerini etnik temizlik kapsaminda surgun etmesidir Britanya AmerikasiAmerika nin Britanya tarafindan somurgelestirilmesi surecinde Britanya Amerikasi nda 1607 1783 Beyazlar tarafindan islenen soykirimlari icerir Bu donemdeki Kizilderili katliamlarinda Ingilizler tarafindan kafa derisi yuzme geleneginin yayginlastirildigi gorulur Pequot Soykirimi Pequot Genocide 1637 1638 ya da Pequot War Pequot Genocide kabilesinden Algonkin Kizilderilileri ile ve somurgelerindeki Ingiliz somurgeciler ve mutttefigi olan ile Kizilderilileri arasindaki savas ve bu savas sirasinda islenen soykirim Pequot Savasi sirasinda 26 Mayis 1637 tarihinde olarak adlandirilan olayda komutasindaki Ingiliz somurgecilerin Kizilderili kabilelerinden Mohegan ve Narragansett muttefikleriyle birlikte gunumuzdeki Connecticut eyaletinde Mystic Nehri kiyisindaki buyuk bir Pequot koyune gece baskini duzenlemis ve evlerinde uyumakta olan yaklasik 600 700 kadar soydas Kizilderilileri evleriyle birlikte yakmis ve yanmaktan kurtulabilenleri de oldurmuslerdir Pequot Savasinda Pequot Kizilderililerinin yuzlercesi oldurulmus yuzlercesi tutsak alinmis ve Bati Hint Adalari na kole olarak satilmislardir Kurtulabilenler ise dagilmislardir Beothuk Soykirimi Beothuk Genocide Son Beothuk kadini in 1829 yilinda olmesiyle birlikte soylari tukenmistir Avrupalilarin Amerika yerlilerine karsi soykirim yapip yapmadigi konusu tartismali bir konudur ve olaylara bilginlerin ve siyasi partilerin bakis acisi farklidir Bazi bilginler Beothuklarin soyunun soykirim disi sebeplerle tukendigini soylerken baskalariysa soykirimlarin Avrupalilar tarafindan yurutulen bir kampanyanin sonucu oldugunu soylerler Soykirim olmadigi savunanlar vali un Beothuklara zarar vermenin ciddi suc oldugunu ilan etmesini gosterirler KanadaKanada Kizilderili Soykirimi First Nation Genocide Canadian Genocide Canadian Holocaust Kanada da Kizilderili politikasinin burokratik yapisi soykirimlara yol acmistir Kanada yerli yatili okullari Kanada Inuitleri Kanada Kizilderilileri ve Metisler den olusan Kanada yerlilerine yakin zamana kadar egitim ogretim verilen yatili okullar agi olan Kanada yerli yatili okullari soykirim merkezleri olarak gorulmektedir Kimilerine goreyse bu okullarda yapilan asimilasyon ve diger eylemlerin soykirim olarak nitelendirilmesi tartismalidir ve konsensus gerekir ve kesinlikle bir soykirim bulgusunun Kanada da sosyal ve siyasi sonuclari olacaktir Bu okullarda hukumet ve Kilise elele vererek Kizilderili cocuklarini kardeslerinden ayirmis anadillerini konusmalari yasaklanmis ve kendi manevi inanc ve kulturlerine yabancilastirilmistir Ayrica bu okullarda rahibelerin sert elleri ile rahiplerin cinsel istismari nadir degildir Amerika Birlesik Devletleri19 yuzyilda Amerika Birlesik Devletleri nde Amerikali yerlesimcilerce kitanin dogu kiyisindan bati kiyisina kadar genislemenin mukadder oldugunu ifade eden Manifest Destiny cagri yapilinca Kizilderililer yerlerinden olmus ve sik sik Kizilderili katliamlari ve zaman zaman Kizilderili soykirimlari gorulmustur ABD nin temas oncesi Kizilderili nufusu en muhafazakar tahminlere gore 12 milyon daha buyuktu ve dort asir sonra ise 95 azalarak 237 bine gerilemistir Holokost Almanlarin Yahudi Soykirimi uzmani ABD devleti ve politikalarinin Manifest Destiny doktrinini ilerleterek yerliler uzerinde soykirim yaptigini soyler Cesarinin Kizilderili Soykiriminda Native American Genocide olenlerin Yahudi Soykiriminda olenleri astigini vurgulamistir American Holocaust kitabinin yazari David E Stannard Bati Yarikure de ABD dahil bircok ulkenin yerli halklara karsi soykirim ve irkci dehseti islendiginin yazmistir 1894 yilindaki Amerika Birlesik Devletleri Sayim Burosu na Bureau of the Census gore ABD ile Kizilderililer arasindan 40 tan fazla savas yasanmis coluk cocuk dahil yaklasik 30 000 Kizilderili ile 19 000 Beyaz yasamini kaybetmistir Amerika bizonu environmental racism cercevesinde de degerlendirilen Amerika bizonu 1870 lerde neredeyse tukenmek uzereydi Amerika Birlesik Devletleri Ordusu gecimini bizondan saglayan Kizilderili kabilelerini geleneksel topraklarindan cikarip Kizilderili rezervasyonlarina kapatabilmek icin avini tesvik etmistir ABD nin orta bolgesindeki Ova Kizilderililerinin ana gecim kaynagi olan Amerika bizonunun sistematik oldurulmesi soykirimla iliskilendirilmektedir William Frederick Cody 1867 1868 yillarinda 18 ay icinde 4 280 bizonu avlayarak Buffalo Bill Bizon William lakabini kazanmistir Bizonun Kuzey Amerika daki nufusu Kizilderili zamanlarinda 60 000 000 bas 1800 yilinda 40 000 000 bas 1850 yilinda 20 000 000 bas 1865 yilinda 15 000 000 bas 1870 yilinda 14 000 000 bas 1875 yilinda 1 000 000 bas 1880 yilinda 395 000 bas 1885 yilinda 20 000 bas 1889 yilinda 1 091 bas 1895 yilinda 1 000 den az 1902 yilinda 1 940 bas 1983 yilinda 50 000 basKaliforniya A war of extermination will continue to be waged between the two races until the Indian race becomes extinct Kizilderili irki yok olana kadar bu iki irk arasinda yurutulen imha savasi devam edecektir Kaliforniya valisi Ocak 1851 Batililarla temas oncesi Kaliforniya Kizilderilileri dagilim haritasi Kaliforniya Kizilderili Soykirimi California Indian Genocide Genocide of California Indians Great California Genocide California Genocide Genocides of California Batililarla temas oncesi 300 000 nufusa sahip olan Kaliforniya Kizilderilileri 1900 yilinda 16 000 rakamina gerilemistir 19 yuzyilin ikinci yarisinda Kaliforniya daki Avrupali Amerikalilar tarafindan kendi ozel cikarlarini korumak ve gelistirmek icin demokratik surecleri ve mekanizmalari kullanarak yerli Kaliforniya Kizilderililerine karsi cinayet tecavuz ve binlerce yerli Kizilderilinin kolelestirilmesi gibi araclar kullanilarak kitlesel soykirim mass genocide uygulamistir 1848 yilinda Meksika dan alinan Kaliforniya da 1846 Kaliforniya Altina Hucumu sirasinda yerli dag kabilelerinin kadinlari madenciler tarafindan cariye erkekleri kole ya da silah talim hedefi shooting targets for sport olarak kullanilmistir Oldurulen Kizilderililer donemin gazetelerinde mansetleri doldurmustur 1850 1860 yillari arasinda Beyaz yerlesimcileri yerli Kaliforniya Kizilderililerinden korumak amaciyla Beyaz milisleri kiralamak icin Kaliforniya eyaleti 1 5 milyon dolar ki bunun 250 000 kadari federal hukumet tarafindan karsilanmistir odemistirAvci ve toplayici olan bu yerliler sonraki yillarda genellikle kucuk ve izole edilmis Kizilderili rezervasyonu ve rancheria adi verilen kamplara yerlestirilmisler ve bu yeni yerlesimleri dogal kaynaklar bakimindan fakir olup onlarin gecimlerini saglayacak finansmandan da yoksun birakilmislardir Sonuc olarak Kaliforniya nin yukselisi yerlilerin cokusu pahasina yapilmistir ve gibi bilim adamlari Kaliforniya hukumetinin bu yaptiklarini bir soykirim genocide olarak tanimlamaktadirlar Eyalet ve federal hukumet arsivlerinde yuzlerce gazete makalesi iddialar dilekceler ve diger soykirim belgeleri bulunmaktadir Katliamlar ve soykirim sona erdiginde Kaliforniya Kizilderili nufusu 90 azalmistir 1840 yilinda Kaliforniya da yaklasik 4 000 Avrupali yalnizca 400 kadari Amerikali yasiyordu Kaliforniya Altina Hucumu sirasinda bu sayi artmis artisla birlikte Kizilderili soykirimlari da artmistir 1860 larin ortalarinda hayatta kalan Kizilderili sayisi yalnizca 34 000 kisidir ve 90 kadarinin soyu kirilmistir 1870 lerde federal hukumet Kaliforniya da Kizilderili rezervasyonlari kurmak uzere harekete gecmistir 1875 ve 1877 yillari arasinda 13 olan bu rezervasyonlarin sayisi 1930 da yeni kurulan 36 rezervasyonla artmistir 1846 48 Meksika Amerika Savasini bitiren Guadalupe Hidalgo Antlasmasinin 1848 yilinda imzalanmasiyla birlikte Kaliforniya nin 90 ini olusturan 200 000 yerli Kizilderili ABD nin bir parcasi haline gelmis fakat bir asir sonra sayilari azalarak 20 000 rakamina gerilemistir Yana Soykirimi Yana Genocide Yana Soykirimi Yana Genocide Genocide of California s Yana Indians kuzeymerkezi Kaliforniya da yasamis avci ve toplayici karsi Beyaz yerlesimciler tarafindan 1850 lerde yapilan soykirim Yanalarin Yahi kabilesinden son kisi olan Isi nin 28 Agustos 1911 gunu olmesiyle birlikte Yana halki ve dili Yanaca yok olmustur Yanalarin 1847 oncesi nufusunun 3 000 kisi oldugu tahmin edilmektedir Yanalarin maruz kaldigi soykirim konusu uzerine esas olarak Yale Universitesi nden tarihci calismistir Modok Soykirimi Modoc Genocide Modok Soykirimi Modok Genocide kuzeydogu Kaliforniya ile merkezi da yasayan avci ve toplayici karsi Beyazlar tarafindan 1851 1873 yillarinda yapilan soykirim Yuki Soykirimi Yuki Genocide Etnik gulag olarak nitelendirilen Nome Cult ciftligindeki Yukiler yaklasik 1858 Kapatildiklari bu rezervasyon ciftliginde calistirilan Yukilere yalnizca kisi basina gunde alti bugday basagi olarak starvation diet uygulanmis ve 1858 yilinda rezervasyonu ziyaret eden bir San Francisco Alta California raportoru yetersiz beslenme ve hastaliklardan olumler goruldugunu rapor etmistir Kuzeybati Kaliforniya da yasayan avci ve toplayici Yuki Kizilderilileri 1851 1910 yillarinda Kaliforniya eyalet yetkilileri tarafindan bilincli olarak soykirima ugratilmislardir Kaliforniya da kendini human insan olarak vasiflandiran bircok Beyaz yerlesimci tarafindan Yukiler subhuman insan alti alt insan insan olmayan insanla ayni kategoride bulunmayan insandan daha asagida bulunan olarak gorulmustur Yukilerin maruz kaldigi soykirim konusu uzerine esas olarak Yale Universitesi nden tarihci calismistir Ona gore Yuki felaketi dort evre olarak gelisim gostermistir birinci evre yerlesimcilerin 1854 ve 1855 akinlari ve daha sonra 1856 yilindaki yerlesimleri ile Yuki topraklarinin gaspedilip kadin squaw ve cocuklarin papoose kacirilmasi ve kolelestirilmesi ikinci evre 1857 1859 yillarinda Yukilerin orantisiz guc dogrultusunda topluca oldurulmesi ucuncu evre Kaliforniya valisi tarafindan kiralanan milis guclerince Yukilerin avlanmasi dorduncu ve son evre ise federal yetkililer tarafindan Yukilerin rezervasyona kapatilmasi 1854 1864 yillarinda Yukilerin nufusu 1854 yilinda 6 000 20 000 kisi 1856 yilinda 5 000 kisi 1858 yilinda 2 300 3 000 kisi 1861 yilinda 500 600 kisi 1864 yilinda 300 600 kisiViyot Soykirimi Wiyot Genocide ya da 1860 Wiyot Massacre Wiyot Genocide Indian Island Massacre Kuzeybati Kaliforniya da yasayan avci ve toplayici bariscil Viyot Kizilderilileri 26 Subat 1860 tarihinde saldiriya ugramistir Beyaz yerlesimciler tarafindan Humboldt County de Eureka yakinlarinda gunumuzde olarak bilinen Tuluwat adasinda eszamanli uc saldirinin birinde cogu kadin ve cocuk yaklasik 188 Kizilderili oldurulmustur Tolova Soykirimi Tolowa Genocide Tolova Soykirimi Tolowa Genocide kuzeybati Kaliforniya ile guneybati Oregon da yasayan avci ve toplayici karsi yerel beyaz milisler gonulluler ve yerlesimciler tarafindan 1850 1860 yillarinda yapilan soykirim Bu surecte oldurulenlerin sayisi en az 250 en fazla 1 055 kisi olarak tahmin edilmektedir 1853 yilinda Tolova Atabasklarina karsi Yontoket Katliami ile Achulet Katliami gerceklestirilmistir 1855 56 sonrasi hayatta kalan 600 Tolova tehcire tabi tutulmus ve Oregon daki Kizilderili rezervasyonuna kapatilmislardir Tolovalarin maruz kaldigi soykirim konusu uzerine esas olarak Yale Universitesi nden tarihci calismistir Kolorado Sand Creek Soykirimi Sand Creek Genocide 1864 Sand Creek Katliami alan historiyografisinde belirgin bicimde bir soykirim olayi genocidal event ornegidir Albay komutasindaki alayi 29 Kasim 1864 sabahi Sayenler ve Arapaholardan olusan teki reis in kampina yerliler uykudayken saldirir ve cok sayida silahsiz Kizilderili adam kadin ve cocuk oldurulur ya da sakat birakilir Kolorado valisi John Evans butun bu dusman Kizilderilileri bulunabilir her yerde ulkenin dusmanlari olarak oldur ve yok et kill and destroy as enemies of the country wherever they may be found all such hostile Indians lt ABD Kongresi House of Representatives 1865 sayfa 47 biciminde talimat vermistir Bu politika daha sonra Chivington tarafindan kucuk buyuk hepsini oldur ve kafa derilerini yuz bu sirkeler bit yumurtalari ve yavsaklar bit yavrusu buyur bit olur kill and scalp all little and big that nits made lice lt ABD Kongresi Senato 1865 sayfa 71 biciminde tekrar edilir Amerikali tarihci Guenter Lewy ye gore Kizilderili tarihi trajedilerle doludur fakat bunlar bir soykirim degildir ABD Kizilderili yatili okullari ABD Kizilderili yatili okullari nin Kizilderili Isleri Burosu tarafindan yeniden yapilandirilmasinda meslek lisesinin asimilasyon modeli esas alinmistir Carlisle 1876 yilinda Amerika Birlesik Devletleri Ordusunun subayi tarafindan eski bir askeri tesiste kurulmustur ve Pratt o zamanlar Kizilderili dostu friend of the Indians olarak nitelendirilmistir 1892 yilindaki bir konusmasinda A great general has said that the only good Indian is a dead one In a sense I agree with the sentiment but only in this that all the Indian there is in the race should be dead Kill the Indian in him and save the man demistir Pratt Kizilderilileri assimilation through total immersion yaptigini itiraf etmistir Pratt gibi Kizilderili dostlari fiziksel soykirimdan ziyade kulturel soykirimi savunmustur Bu okullarda Kizilderililere karsi kulturel soykirim cultural genocide yapilmistir Fiziksel ve kulturel soykirim uygulanan bu okullarin fiziki altyapisi mufredati ve yatili okullarin temel felsefesi geregi butun yerli kulturunu ve onlarin anadilini silme ve hatta hayatlarini asimile etme amaclanmistir Bu okullarda genetik ve kulturel soykirim cultural and genetic genocide gorulur Alaska yerlileri bu yatili okullarda zorla Hristiyanlastirilmislardir Meksika1984 1985 yillarinda Oaxaca eyaletinde Triqui Trique Kizilderilileri topraklarindan cikarabilmek icin uydurma suclamalarla hapsedilmistir Yaki Soykirimi Yaqui Genocide Yaki Soykirimi Yaqui Genocide sirasinda 18 Ocak 1900 gunu cereyan eden ya da adi verilen olaylarda Meksika ordusu tarafindan Sonora eyaletindeki Kizilderililerine karsi girisilen katliamda yuzlercesi oldurulmus ya da yaralanmis ve 1000 kisi de esir alinmistir Meksika nin 29 baskani ve diktator Porfirio Diaz in imha ve tehcir politikalari yuzunden Yucatan daki tarlalarinda ya da Oaxaca daki sekerkamisi tarlalarinda calistirilmak uzere goturulen Yakilerin cogu kotu muamele yuzunden olmustur Tahmini 30 000 kisilik nufusu sahip olan Yakilerin 8 000 ila 15 000 kadari 1902 ile 1908 yillari arasinda surgun edilmistir American Museum of Anthropology icin Hyde Expedition himayesinde Cek biyolojik antropoloji uzmani 1902 yilinda katliam alanindan soykirim kurbanlarina ait fiziksel kalintilardan ornek almistir ve bazi bilginler Hrdlicka yi bu yuzden antropolojik irkcilik yapmakla suclamistir GuatemalaGuatemala Maya Soykirimi Guatemalan Maya Genocide Guatemala Maya Soykirimi Ing Guatemalan Maya Genocide Guatemalan Genocide Mayan Genocide Silent Holocaust Isp genocidio guatemalteco genocidio maya Guatemala hukumeti ile Guatemala Kizilderililerinden olan yoksul Maya koyluleri tarafindan desteklenen solcu isyanci gruplar arasinda suren 1960 1996 yillarindaki ic savas sirasinda ozellikle de 1981 1983 yillarinda Guatemala hukumeti tarafindan Maya Kizilderililerine karsi soykirim islenmistir Guatemala ordusu 626 Maya koyune saldiri duzenlemis ve 200 000 kadar Maya Kizilderilisi vahsice oldurulmustur Ic savas sirasinda Guatemala hukumeti ABD tarafindan desteklenmis ve silah yardimi yapilmistir 1982 1983 yillarinda Guatemala nin 26 baskani Efrain Rios Montt gorevde idi Ayni donemdeki ABD baskani ise Ronald Reagan dir CEH tarafindan hazirlanan raporda ABD nin ic savas ve soykirimda para ve egitim destegi sagladigi belirtilmistir Fransiz GuyanasiVayana Soykirimi Wayana Genocide Vayana Soykirimi Wayana Genocide Fransiz Guyanasi nda yasayan avci ve toplayici Wayana Uaiana Ajana Ojana Waiano Alucuyana Guaque Orcocoyana Urukuena Pirixi Kizilderililerine karsi girisilen ve sorumlusu Fransiz hukumeti olan soykirim EkvadorCevreye zararli Lago Agrio petrol sahasi atiklari Ekvador da cevre yasalarinin eksikligi yuzunden Ekvador Kizilderilileri cevre kirliligine maruz kalmislardir 1993 yilinda aralarinda Cofan Siona Huaorani ve Quichua gibi Kizilderili halklarinin da oldugu 30 000 Ekvadorlu Lago Agrio petrol sahasinda petrol cikaran ABD petrol sirketi Texaco ile enerji sirketi Chevron Corporation aleyhine dava acmistir Texaco sirketi yerel halka zarar veren atiklari kaldirmamistir Ucu yerli halka dokunan bu cevre felaketi kimilerine gore environmental racism kimilerine goreyse bir soykirimdir PeruPeru en buyuk Kizilderili nufusu 45 barindiran ulkedir bolgesinde 16 dil ailesinde 65 ten fazla etnik grup bulunur Peru Amazonlari nda tomrukcular tarafindan yapilan kacak agac kesimi bolgedeki temas kurulmamis Kizilderili kabilelerinin kulturel soykirimini tesvik edicidir mitolojisinde gecmisteki soykirimlarin tarihi yansimalari gorulur Bunlardan Nak aq ya da Pishtaku kasap figuru yerli halki oldurup bedenlerindeki yagi disari atan berbat bir Beyaz katildir Digeri ise kanli bir nehir hakkindaki sarkidir Kisirlastirma Japon kokenli Peru devlet baskani Alberto Fujimori doneminde 1996 2000 Kecuva ve Aymara kadinlarinin aile planlamasi kapsaminda 1996 yilindaki compulsory sterilization forced sterilization enforced sterilization kampanyasi soykirim olarak gorulmektedir En az 200 000 Kizilderili kadini kisirlastirilmistir 21 Ekim 2011 gunu Peru bassavcisi Jose Bardales 2009 yilinda zamanasimina ugrayan zorunlu kisirlastirma davasini insanliga karsi islenen suclar dahilinde degerlendirerek yeniden acmistir ParaguayAche Soykirimi Ache Genocide Ache Soykirimi Ache Genocide Paraguay in dogusunda Tupi Guarani dillerinin grubundan bir Guarani dili konusan avci ve toplayici Ache Guayaki Axe Guayaki Guoyagui Guaiaqui Kizilderililerine karsi girisilen soykirim 1960 larda Kuzey Ache boyu Paraguay da Batililarin en gec temas kurdugu son buyuk Kizilderili kabilesidir Temastan sonra somurgeciler agac tomrukculari ve sigir ciftcileri tarafindan surekli eziyete maruz kalmislardir Bu Beyazlar sistematik bicimde Ache koylerine baskinlar duzenlemis erkekleri oldurulup kadin ve cocuklari kacirilmistir 1970 lere kadar bolgede Ache cocuklari acikca satilmistir Kuzey Ache kabilesine yapilanlar kimilerince pacification olarak nitelendirilirrken Alman antropolog e gore acikca soykirimdir Paraguay askeri yetkilileri tarafindan zorla kapatildiklari rezervasyonda kasitli olarak oldurulmus cocuklar ise satilip uzaklara goturulmustur Munzel e gore kaydedilenler buzdaginin gorunen yuzudur 1970 li yillarda Londra merkezli insan haklari odakli sivil toplum orgutu olan Paraguay hukumetinin Ache Kizilderililerine karsi soykirim yaptigini belirtmistir Ache Kizilderililerine yapilanlar ekonomik kaynaklarin kontrolunu elde etmeyi amaclayan faydaci soykirim utilitarian genocide ornegidir Gunumuzde Ache nufusu 1 420 2006 1000 kisidir UruguayCharrua Soykirimi Charrua Genocide Charrua Soykirimi Ing Charrua Genocide Isp genocidio de la poblacion charrua 19 yuzyilda uygulanan kasitli bir soykirim sonucunda Uruguay in ana yerli halki olan Kizilderililerinin tamami yok olmustur Charrua Kizilderilileri 11 Nisan 1831 tarihinde Salsipuedes denen yerde Uruguay in ilk baskani olan in yegeni liderligindeki bir grup tarafindan katledildiler Bernabe Rivera tarafindan toplantiya davet edilen Kiizlderililer pusuya dusurulmus erkekleri oldurulup kadin ve cocuklari esir alinmistir Katliamdan yalnizca birkaci kurtulmustur Bu katliamdan dort ay sonra Rivera liderliginde da baska bir katliam daha yapilmistir Uruguay in yerli halklarinin soyu Avrupali yerlesimciler tarafindan 19 yuzyila kadar imha ve ayrimcilik politikalariyla tamamen tuketilmistir ArjantinArjantin de Arjantin Kizilderililerinin nufusu 600 329 kisidir ve 2004 yili itibariyla yerli grup sayisi 35 tir 19 yuzyilin sonunda agirlikli olarak Gran Chaco Pampa ve Patagonya yorelerindeki Kizilderililerin ozerkligini kirmak icin soykirim nefret hatred ve siddet ana yoldu Bu yorelerde yeni somurgecilik modernitesi sonrasi yerlilere karsi katliam baslamis binlercesi imha edilmistir Chaco Soykirimi Chaco Soykirimi Genocidio en el Chaco 19 Temmuz 1924 tarihinde olarak anilan olaylarda kuzeydogu Arjantin deki Chaco eyaletinde kadin ve cocuk dahil 400 kadar Kizilderilisi 130 kadar Arjantin polisi sigirtmac rancher ve Beyaz yerlesimci tarafindan machete adi verilen palalarla katledilmistir Sili ArjantinSelknam Soykirimi Selk nam Genocide Selknam Soykirimi sirasinda Selknam Kizilderililerine karsi insan avi baslatan Arjantinli muhendis Julius Popper ve hemen yanibasinda avlanmis yerde yatan bir Selknam Kizilderilisi Selknam Soykirimi Ing Selknam Genocide Selk nam Genocide Isp genocidio de los selk nam genocidio selknam genocidio selk nam genocidio ona Arjantin ve Sili nin guney ucunda Patagonya bolgesinde ve Ates Topraklari nda yasayan avci ve toplayici Selknam Selk nam Ona Onawo Kizilderililerine karsi girisilen soykirim Selknamlarin Ispanyol somurgecilerle karsilasmasi az olmustur sirasinda Beyazlarla karsilassalar da esas yogun karsilasma 19 yuzyilin sonlarinda olmustur Arjantin ve Sili hukumetleri 19 yuzyilda Ates Topraklari ni bolusmeye baslamistir Koyun yetistiriciliginin bolgede baslatilmasindan sonra Avrupali Arjantinli ve Silili yerlesimciler ile yerliler arasinda catismalar baslamistir Buyuk koyun yetistirici sirketleri tarafindan finanse edilen insan avi vaslatilmis ve olu getirilen her Selknam adami icin cazadores de indios Kizilderili avcilari denen odul avcilarina donemin degerleriyle 1 Ingiliz sterlini verilmistir Oldurdugunun kaniti olarak bu Kizilderililerin kafasi elleri ya da kulaklari getirilmistir Kizilderililere karsi yapilan saldirgan baskilar 20 yuzyilda da devam etmistir Son safkan Selknam Kizilderilisi olan Angela Loij 1974 yilinda olmustur 2004 yilinda 91 yasinda olen Enriqueta Gastelumendi en son olen Selknamdir konusan son kisi 1980 lerde olmustur ve UNESCO nun 2010 Atlasina Atlas of the World s Languages in Danger gore artik olu dildir Soykirimin ana sorumlusu muhendis Julius Popper dir ve bizzat kendisinin oldurdugu Kizilderililerin sayisi bilinememektedir BrezilyaBrezilya Kizilderili Soykirimi Port genocidio dos indios brasileiros genocidio brasileiro Brezilya Kizilderilileriyle ilk temasi 21 Nisan 1500 tarihinde Portekizliler kurmustur Brezilya da 1500 yilinda 1000 degisik kabile bulunurken bugun bu sayi 215 tir ve 1500 yilindaki Brezilya Kizilderililerinin nufusu 5 milyon iken bugun yalnizca 350 000 kisidir Gunumuzde Brezilya Kizilderililerine ait yasal yer parques e terras indigenas sayisi 625 tir ve bunlar Brezilya nin 12 33 kismina denk gelir Bunlardan FUNAI ya da Funai adli devlet kurulusu sorumludur Devlet baskani Getulio Vargas tarafindan 1943 yilinda bir kanun hukmunde kararname ile 19 Nisan gunu Dia do Indio olarak kutlanmaya baslamistir ve bu gun daha cok okullarda yerliler gibi giyinerek kutlanmaktadir Gunumuzde Brezilya Kizilderililerine yapilanlar ekonomik kaynaklarin kontrolunu elde etmeyi amaclayan faydaci soykirim utilitarian genocide ornegidir Brezilya Kizilderili Soykirimi Brazilian Indian Genocide 1957 1968 1950 lerin sonlarinda Brezilya Kizilderilileri siddet kullanilarak pasivize ve entegre edilmeye calisilmstir Bunlarin gercek boyutu Figueiredo nun raporunun 1967 yilinda tamamlanmasiyla ortaya cikmistir 5 000 sayfalik bu raporda katliam iskence ve bakteriyolojik savas gibi agir suclar kolelik ve cinsel istismar yer almistir ve dunya capinda protestolara sebep olmustur Awa Genocide Port genocidio dos Awa Guaja Dogu Amazon ormanlarinda yasayan ve sayilari ancak 300 kisi kalan Awa Guaja Kiizlderililerinin soyu tehlikededir ve soykirima aciktir Kaiowa Guarani Genocide Guarani Kaiowa Genocide Port genocidio dos Guarani Kaiowa Mato Grosso do Sul eyaletindeki Kaiowa Guarani Kaiwa Kaiova Kayova Caiua Caiwa Caingua Cayua Kizilderililerinin soyu tehlikededir ve soykirima aciktir Yanomami Soykirimi Yanomami Genocide Yanomami Soykirimi Ing Yanomami Genocide Yanomami Holocaust Port genocidio Yanomami kuzeybati Brezilya ile guney Venezuela sinirinda konusan avci ve toplayici Yanomamo Yanomama Kizilderililerine karsi 1974 1993 yillari arasinda girisilen soykirim Brezilya da 1993 yilinda yasa disi maden arayan Beyazlar garimpeiros tarafindan Yanomamilere karsi girisilen ya da Yanomami Katliami sirasinda 16 fakat The Globe and Mail ile The New York Times gazetelerine gore 73 Kizilderilinin oldurulmesi tarafindan aciklanan 7 Agustos 2006 tarihli bultenine gore Brezilya Yuksek Federal Mahkemesi STF tarafindan Haximu Katliami soykirim gibi oldugu belirtilmistir Yanomamiler gec temas kurulan halklardandir ve Batililarla ilk surekli temas 1940 1960 larda olmustur Akuntsu Soykirimi Akuntsu Genocide Akuntsu Soykirimi Akuntsu Genocide Brezilya nin Rondonia eyaletinde Tupi Guarani dillerinin Tupi dilleri grubundan bir dil konusan avci ve toplayici Akunt su Akunsu Kizilderililerine karsi girisilen soykirim Ilk kez 1995 yilinda Funai tarafindan resmi olarak temas kurulan Akuntsularin 1980 lerde sigir ciftcisi Beyazlarca katliama ugradigi anlasilmistir 1985 yilinda katliam mahallinin buldozerlerle ortuldugu Funai tarafindan tespit edilmistir 2010 yilindaki nufuslari yalnizca 5 bes kisidir Botokudo Soykirimi Botocudo Genocide Botokudo Soykirimi Ing Botocudo Genocide Port genocidio dos indios botocudos dogu Brezilya da Mato Grosso Minas Gerais Sao Paulo yasayan avci ve toplayici Krenak Kizilderililerine karsi girisilen soykirim Krenaklarin 2010 yilindaki nufusu yalnizca 350 kisidir Capacete Katliami Helmet Massacre Capacete Katliami Ing Helmet Massacre Port massacre do Capacete massacre dos ticunas Brezilya nin Amazon bolgesinde yasayan Tikuna Ticuna Tucuna Tukuna Maguta Kizilderililerine karsi 28 Mart 1988 tarihinde Oscar Almeida Castelo Branco liderligindeki tomrukcular Port madeireiros tarafindan yapilan katliam Adini den alir Amazonas eyaletinin beskenti Manaus a 1116 km uzakliktaki kasabasinda olan katliamda 4 Kizilderili oldurulmus 23 tanesi yaralanmis ve 10 kisi de kayiptir Uluslararasi yanki bulmustur Baslangicta adam oldurme Port homicidio olarak tanimlanan katliam 1994 yilinda Brezilya mahkemeleri tarafindan soykirim Port genocidio olarak kabul edilmistir Suclu 13 adam 2001 yilinda soykirim sucundan mahkum edilmistir Fakat Kasim 2004 tarihinde Brezilya federal temyiz mahkemesinde suclularin lideri soykirim sucundan beraat etmis diger tomrukcularin 15 25 yil olan cezalari da 12 yila indirilmistir Misyonerlerin soykirima etkisiKuzey Amerika daki Kizilderililerin Hristiyanlastirilmalari surecinde misyonerlerin etkisi genelde yikici olmustur ve sonuclari kulturel soykirim olarak yansir Kolomb Gunu ile Sukran GunuIlk Sukran Gunu yemegi Jean Leon Gerome Ferris 1912 1915 arasi 12 Ekim 1492 tarihi Kizilderililer icin trajik bir gundur ve o gunu olarak kutlamak soykirim kolelik tecavuz ve en plunder mirasini kutlamak demektir Amerikali antropolog a gore Kolomb Gunu nu kutlamak Amerikalilarin Kizilderililerin tarihteki en buyuk soykirim dalgalarini kutlamasi anlamina gelmektedir 1990 yazinda Kuzey ve Guney butun Amerika kitasindaki Kizilderili gruplarindan 350 temsilci Kolomb Gunu kutlamalarina karsi olduklarini gostermek uzere ilk toplantisini Ekvador un baskenti Quito da yapmistir Sonraki yaz Davis Kaliforniya da Quito konferansini takip eden bir toplantida yuzden fazla Kizilderili bir araya gelmis ve 12 Ekim 1992 gununu Uluslararasi Yerli Halklar Dayanisma Gunu olarak ilan etmislerdir ABD nin en buyuk ekumenik yapilanmasi olan Kolomb Gunu kutlamasi yapmaktan kacinmalari konusunda Hristiyanlari uyarmis ve demistir sonradan gelenler icin yeni ozgurluk umut ve firsat olan Kolomb Gunu yerliler icin zulum bozulma ve soykirim icin bir firsat gunudur Benzer sekilde Sukran Gunu kutlamalari ABD Kizilderililerine karsi yapilan soykirimin kutlamasi olarak gorulmektedir Tarih yazimiKuzey Amerika da ve Yerli Amerika da soykirim calismalarinin historiyografisi tarih yazimi agir ilerlemektedir Buyuk olcude sonucsuz definitionalist tartisma tuzaklarindan kacinarak soykirim Kuzey Amerika da yaygin olsun ya da olmasin ortaya konmasi ve polemikten uzak bilginlerin bilim literaturune degerli katkilari olmustur Dengeli ve dikkatle arastirilmis bolgesel ya da tematik dar monografik calismalarin genisleyerek surmesi ve ileriki yillarda artmasi beklenmektedir Gelecek yillarda yapilacak daha derin ve kapsamli calismalar Kuzey Amerika nin gecmisini ortaya koyacaktir Ayrica bakinizKizilderili Soykirim Muzesi Teksas ABD Kizilderili katliamlari ABD Kizilderili savaslari amp Meksika Kizilderili savaslari Kanada da insan haklari Kafa derisi yuzmeKaynakca Diger Ingilizce kaynaklarda Amerindian genocide American Indian Genocide Native American Genocide Genocide of Native Americans American Indian Holocaust American Holocaust olarak da gecer 23 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2013 Native American Genocide Still Haunts United States 12 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde By Leah Trabich a b c d e f Brenden Rensink 2011 Genocide of Native Americans Historical Facts and Historiographic Debates 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dissertations Theses amp Student Research Department of History University of Nebraska Lincoln 1 1 2011 a b Thornton Russell 1990 American Indian Holocaust and Survival A Population History since 1492 Norman University of Oklahoma Press 312 pp American Indian Holocaust 2 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2013 Stannard David 1992 American Holocaust The Conquest of the New World New York Oxford University Press 358 pp Constance Cappel 2007 The smallpox genocide of the Odawa tribe at L Arbre Croche 1763 the history of a Native American people Edwin Mellen Press ISBN 0 7734 5220 6 Bradford William C 2006 Acknowledging and Rectifying the Genocide of American Indians Why is it That They Carry their Lives on Their Fingernails 20 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Metaphilosophy 37 3 4 515 543 Johnston Sharon 1996 The Genocide of Native Americans A Sociological View 12 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1996 a b c Hitchcock amp Twedt 1997 sayfa 547 Hitchcock amp Twedt 1997 sayfa 537 a b Apology To The Native American Indians 3 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde By Dr Mary Hamer M D a b Thanksgiving Celebrating the Genocide of Native Americans 6 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Gilbert Mercier News Junkie Post November 25 2010 An apology from the BIA tahtonka Global Culture Exploring the Humanities of Humans 2000 9 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2010 Office of the High Commissioner for Human Rights Genocide Convention 2 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hutton Paul Andrew 1999 Phil Sheridan and His Army p 180 Worldwide Epidemics 1999 20 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Genealogy Inc The Demon in the Freezer 20 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Randomhouse com Retrieved on 2011 12 06 a b Alonso de Gongora Marmolejo Historia de Chile desde su descubrimiento hasta el ano 1575 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cervantesvirtual com Retrieved on 2011 12 06 1991 Peter Kalifornsky A Biography In A Dena ina Legacy K tl egh i Sukdu The Collected Writings of Peter Kalifornsky Kari J Boraas AS eds Fairbanks AK Alaska Yerli Dil Merkezi University of Alaska Fairbanks s 475 Cook Noble David Born To Die pp 1 11 The Story Of Smallpox 25 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pbs org Retrieved on 2011 12 06 Henderson DA Inglesby TV Bartlett JG Ascher MS Eitzen E Jahrling PB Hauer J Layton M McDade J 1999 Smallpox as a biological weapon medical and public health management Working Group on Civilian Biodefense PDF JAMA 281 22 ss 2127 37 doi 10 1001 jama 281 22 2127 PMID 10367824 7 Mart 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Subat 2013 Norrell Brenda 23 Eylul 2004 Remembering Indian Genocide in Texas AlterNet org 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2012 Alfred W Crosby The Columbian Exchange Westport 1972 p 47 Kohn George C 2008 Encyclopedia of plague and pestilence from ancient times to the present Infobase Publishing s 160 ISBN 0 8160 6935 2 Worldviews Contact and Change Alberta grade 8 social studies textbook sayfa 233 Quoted in Tzvetan Todorov The Conquest of America The Question of the Other 1999 136 millersville edu Cook Noble David 2004 Smallpox or Bartonellosis Comment on Epidemics and Demographic Disaster in Colonial Latin America A Reassessment PDF 18 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Subat 2013 Berrin Katherine amp Larco Museum The Spirit of Ancient Peru Treasures from the Larco Museum Museo Arqueologico Rafael Larco Herrera New York Thames and Hudson 1997 Diego Barros Arana Historia general de Chile Tomo Segundo 27 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde pg 51 note 87 pg 231 232 Dutch Children s Disease Kills Thousands of Mohawks 17 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Paulkeeslerbooks com Retrieved on 2011 12 06 Smallpox 7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Canadian Encyclopedia Lange Greg 2003 01 23 Smallpox epidemic ravages Native Americans on the northwest coast of North America in the 1770s 10 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Historyink com Retrieved on 2011 12 06 a b Houston CS Houston S 2000 The first smallpox epidemic on the Canadian Plains In the fur traders words Can J Infect Dis 11 2 ss 112 5 PMC 2094753 2 PMID 18159275 a b Rich E E and Johnson A M 1952 Cumberland House Journals and Inland Journals 1775 82 Londra The Hudson s Bay Record Society KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Rich EE 1967 The Fur Trade and the Northwest to 1875 11 11 yayinci McClelland and Stewart Limited bas Paul Hackett 2002 A Very Remarkable Sickness University of Manitoba Press ISBN 0 88755 659 0 a b Fenner Frank Donald A Henderson Isao Arita Zdenek Jezek and Ivan Danilovich Ladnyi Smallpox and its Eradication Geneva World Health Organization 1988 WHO Library Database Fenn EA 2001 Pox Americana The Great Smallpox Epidemic of 1775 82 1 1 yayinci Hill and Wang bas ISBN 0 8090 7820 1 5 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2007 Lewis Cass and the Politics of Disease The Indian Vaccination Act of 1832 5 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Muse jhu edu Retrieved on 2011 12 06 The Journal of Christopher Columbus 1492 7 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2013 Stone Edward T 1975 Columbus And Genocide 7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Heritage October 1975 7 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2013 Keegan William F Destruction of the Taino in Archaeology January February 1992 sayfa 51 56 Yale University Genocide Studies Program Hispaniola 6 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde 6 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2013 Morison 1955 sayfa 129 Antonio de Moya E l993 Animacion sociocultural y polisintesis en la transformacion del sistema educativo Dominicano La Revista de Educacion 1 2 6 10 Du Tertre Jean Baptiste 1667 Histoire Generale des Antilles 2 vols Paris Jolly Lea David 2001 A Political Chronology of the Americas Routledge s 201 ISBN 1 85743 118 9 MacLellan Louisbourg Appendix Scalping John Grenier The first way of war American war making on the frontier 1607 1814 Cambridge University Press 2005 Cave Alfred A The Pequot War University of Massachusetts Press 1996 sayfa 144 154 Lion Gardiner Relation of the Pequot Warres in History of the Pequot War The Contemporary Accounts of Mason Underhill Vincent and Gardiner Cleveland 1897 p 138 Ethel Boissevain Whatever Became of the New England Indians Shipped to Bermuda to be Sold as Slaves Man in the Northwest 11 Spring 1981 pp 103 114 Karen O Kupperman Providence Island 1630 1641 The Other Puritan Colony Cambridge MA Harvard University Press 1993 p 172 John Winthrop Journal of John Winthrop ed Dunn Savage Yeandle Cambridge MA Harvard University Press 1996 228 Rubinstein WD 2004 Genocide and Historical Debate William D Rubinstein Ascribes the Bitterness of Historians Arguments to the Lack of an Agreed Definition and to Political Agendas History Today Cilt 54 Visitnewfoundland ca 20 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ocak 2013 Neu Dean and Therrien Richard 2003 Accounting for Genocide Canada s Bureaucratic Assault on Aboriginal People Winnipeg MB Fernwood Publishing Zed Books 192 pp Hidden from history The canadian Holocaust 26 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Untold Story of the Genocide of Aboriginal Peoples by Church and State in Canada The Truth Commission into Genocide in Canada 2001 David B MacDonald and Graham Hudson 2011 The Genocide Question and Indian Residential Schools in Canada 11 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2013 Anderson Eugene Newton and Anderson Barbara A 2013 Warning Signs of Genocide An Anthropological Perspective Lexington Books ISBN 978 0 7391 7515 6 Leah Trabich Leah 1997 Native American Genocide Still Haunts United States 12 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde An End To Intolerance volume 5 June 1997 Cesarani 2004 sayfa 381 David E Stannard American Holocaust The Conquest of the New World Oxford University Press 1993 Cesarani 2004 sayfa 380 381 United States Report on Indians taxed and Indians not taxed in the United States except Alaska U S Government Printing Office s 637 28 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2013 Macdonald Jim 2005 Genocide Against the American Indian Destruction of the Buffalo amp Imperialism in Iraq 2 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde October 12 2005 7PM Flemming Center Washington DC Cody Col William F The Adventures of Buffalo Bill Cody 1st ed page viii New York and London Harper amp Brother 1904 a b c d e The Great California Genocide 22 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde January 27 2011 Coffer 1977 a b c d California Genocide 8 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2013 California Genocide 21 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde By Mike Connolly 26 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2013 a b c d Brendan C Lindsay 2012 Murder State California s Native American Genocide 1846 1873 22 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Nebraska Press Lincoln NE pp 455 Militarymuseum org 18 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2012 INDIANS of CALIFORNIA American Period Cabrillo edu 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2012 Benjamin Madley American Genocide The California Indian Catastrophe 1846 1873 Yale University Press 2012 California Indians Double Genocide olu kirik baglanti Native American Right Fund Announcement volume 1 no 4 September 1972 Madley Benjamin 1997 The Genocide of Californis s Yana Indians In Centuries of Genocide essays and eyewitness accounts Edited by Samuel Totten and William S Persons Fourth edition published 2013 The Modoc Genocide in Northern California and Southern Oregon 1851 1873 2 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Benjamin Madley Yale University USA The Modoc Genocide 1851 1873 3 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Benjamin Madley Yale University Madley Benjamin 2004 Patterns of frontier genocide 1803 1910 the Aboriginal Tasmanians the Yuki of California and the Herero of Namibia 26 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Journal of Genocide Research 2004 6 2 June 167 192 Madley Benjamin 2008 California s Yuki Indians Defining Genocide in Native American History Western Historical Quarterly 39 3 303 332 Carranco Lynwood and Estle Beard 1981 Genocide and Vendetta The Round Valley Wars of Northern California Norman University of Oklahoma Press 384 pp Madley 2008 sayfa 310 Madley 2008 sayfa 329 In 1860 six murderers nearly wiped out the Wiyot Indian tribe in 2004 its members have found ways to heal 26 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde SFGate com Michno 2003 sayfa 72 73 Heizer 1993 Rohde Jerry 25 Subat 2010 North Coast Journal 4 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2012 Author discusses Tolowa genocide 2 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Anthony Skeens The Triplicate May 24 2011 Lewy Guenter 2004 Were American Indians the Victims of Genocide 2 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Commentary September 55 63 a b Charla Bear American Indian Boarding Schools Haunt Many 7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Part 1 NPR 12 May 2008 accessed 5 July 2011 David B MacDonald and Graham Hudson 2011 Reparations and American Indian Boarding Schools A Critical Appraisal 12 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by The Boarding School Healing Project Adams David Wallace 1995 Education for Extinction American Indians and the Boarding School Experience 1875 1928 Lawrence University of Kansas Press 396 pp Churchill Ward 2004 Kill the Indian Save the Man The Genocidal Impact of American Indian Residential Schools San Francisco CA City Lights Books 128 pp Smith Andrea 2005 Conquest Sexual Violence and American Indian Genocide Cambridge MA South End Press 250 pp La Belle Jim and Stacy L Smith 2005 Boarding School Historical Trauma among Alaskais Native People 20 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Alaska Anchorage National Resource Center for American Indian Alaska Native and Native Hawaiian Elders Hitchcock amp Twedt 1997 sayfa 538 Griffith 1992 sayfa 94 6 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2013 a b 8 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2013 Vandervort sayfa 237 239 6 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2013 2 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2013 Human Rights Testimony Given Before the United States Congressional Human Rights Caucus Human Rights Watch Press release Hrw org 16 Ekim 2003 11 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2009 1 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2013 El genocidio de la poblacion maya ixil 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca Justice for Genocide in Guatemala 29 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde NISGUA Network in Solidarity with the People of Guatemala Guatemala Mayan Genocide 1981 1983 The Silent Holocaust olu kirik baglanti U S Role in Genocide in Guatemala 11 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Monday March 1 1999 Sallantin Thierry amp Keulig Steffen 2006 Copland Liesl Kamen Jon Berlinger Joe 2009 Crude The Real Price of Oil United States Entendre Films Red Envelope Entertainment 6 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2013 People and Society Peru 5 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde CIA The World Factbook Retrieved 28 Dec 2011 Kathrin Wessendorf 2008 PDF Copenhagen Denmark International Work Group for Indigenous Affairs s 158 ISBN 9788791563447 3 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2009 Genocide in Peru The impacts of illegal logging on the uncontacted peoples in the Amazon 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde December 10 2011 Examples Ancash Quechua with Spanischer translation at http celia cnrs fr FichExt Am A 25 09 htm 19 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde sowie nur Chanka Quechua http www runasimi de nakaq htm 12 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karneval von Tambobamba In Jose Maria Arguedas El sueno del pongo cuento quechua y Canciones quechuas tradicionales Editorial Universitaria Santiago de Chile 1969 Online http www runasimi de takikuna htm tambubamba 5 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde auf Chanka Quechua German translation in Juliane Bambula Diaz and Mario Razzeto Ketschua Lyrik Reclam Leipzig 1976 p 172 Getgen Jocelyn E 2009 Untold Truths The Exclusion of Enforced Sterilizations from the Peruvian Truth Commission s Final Report 10 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde amp Untold Truths The Exclusion of Enforced Sterilizations from the Peruvian Truth Commission s Final Report 7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cornell Law School Berger International Speaker Papers Paper 8 Mass sterilization scandal shocks Peru 10 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC July 24 2002 Vasquez del Aguila Ernesto 2006 Invisible women forced sterilization reproductive rights and structural inequalities in Peru of Fujimori and Toledo 9 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Estudos e Pesquisas em Psicologia 6 I 109 24 Thousands of Forced Sterilization Cases Reopened in Peru 26 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Impunity Watch published November 14 2011 Melia B a L Miraglia M Munzel and C Munzel 1973 La Agonia de 10s Ache Guayaki Hisoria y Cantos Centro de Estudios Antropologicos Universidad Catolica Asuncion Munzel Mark 1973 The Ache Indians Genocide in Paraguay 5 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde IWGIA Document No 11 Copenhagen January 1973 Munzel Mark 1974 The Ache Genocide Continues in Paraguay 3 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde IWGIA Document 17 Copenhagen Hitchcock amp Twedt 1997 sayfa 558 ethnologue com Ache 2 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2013 Picerno 2010 UNHCR World Directory of Minorities and Indigenous Peoples Uruguay Overview 24 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2013 Burford Tim 2010 Uruguay 1 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bucks UK Bradt Travel Guides 2011 ISBN 978 1 84162 316 0 14 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2013 Nuestro pasado indigena EL PAIS 11 Haziran 2012 Indigenous Peoples in Argentina 27 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Work Group for Indigenous Affairs retrieved 28 April 2011 11 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2013 Balazote amp Radovich 1999 Trinchero 2006 sayfa 127 Martinez Sarasola Carlos Nuestros paisanos los indios Buenos Aires Emece Editores 1992 ISBN 950 04 1153 9 Aboriginal victims of Argentina s silent genocide 4 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde By Andres Schipani in Villa Rio Bermejito The Independent Tuesday 02 October 2007 genocidioamericano com ar Journey to the genocide of the Chaco olu kirik baglanti Penazzo 1995 Martinic 1990 Odone C and M Palma La muerte exhibida fotografias de Julius Popper en Tierra del Fuego in Mason and Odone eds 12 miradas Culturas de Patagonia 12 Miradas Ensayos sobre los pueblos patagonicos Cited in Mason Peter 2001 The lives of images P 153 Ray Leslie 2007 Language of the land the Mapuche in Argentina and Chile P 80 Genocide In Chile A Monument Is Not Enough 14 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2013 a b Adelaar 2010 sayfa 92 Latin American feminism s long march the last Selknam and Las Tapadas LIBERTAD olu kirik baglanti March 01 2006 Jose Maria Borrero La Patagonia Tragica 14 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Survival International 2000 Sabbatini Renato M E 2005 Aboriginal Telehealth in Brazil 6 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde icd Acts of genocide committed since the adoption of the convention on the prevention and punishment of the crime of genocide in 1951 28 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2013 Vincent Isabel Was there a massacre in the Amazon The Globe and Mail August 28 1993 front page Death in the Rain Forest The New York Times August 27 1993 sec A28 Supreme Court upholds genocide ruling 13 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Survival International 4 August 2006 Federal Court is competent to judge the Haximu genocide Indianist Missionary Council 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2013 PDF 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2013 Arsivlenmis kopya 15 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2013 19 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2013 Akuntsu Introduction 27 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Povos Indigenas no Brasil Retrieved 16 Feb 2012 Alves Marcio Resende Ferrari amp Jose Eustaquio Diniz Alves D Joao VI e o genocidio dos indios botocudos 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Portekizce Marcial 2010 Krenak Introduction 24 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Povos Indigenas no Brasil retrieved 23 June 2011 Brown 2011 sayfa 42 Also the Brazilian courts have treated the Helmet massacre of the Tikuna people in 1988 as genocide Tinker George E 1993 Missionary Conquest The Gospel and Native American Cultural Genocide Minneapolis MN Fortress Press 196 pp Jack Weatherford Examining the reputation of Christopher Columbus 20 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde A Faithful Response to the 500th Anniversary of the Arrival of Christopher Columbus in A Resolution of the National Council of the Churches of Christ in the USA paragraph 1 BibliyografiAdams David Wallace 1995 Education for Extinction American Indians and the Boarding School Experience 1875 1928 Lawrence University of Kansas Press 396 pp Adelaar Willem 2010 South America In Christopher ed Atlas of the World s Languages in Danger27 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde 3rd Edition UNESCO pp 86 94 Albert Bruce 1992 Indian Lands Environmental Policy and Military Geopolitics in the Development of the Brazilian Amazon The Case of the Yanomami Development and Change 23 1 35 70 Albert Bruce 1994 Gold Miners and Yanomami Indians in the Brazilian Amazon The Hashimu Massacre pp 47 55 In Barbara Rose Johnston Ed Who Pays the Price The Sociocultural Context of Environmental Crisis Washington D C and Covelo CA Island Press Alvarez Lucy American Holocaust Examination of 19th Century Genocidal Policies of the United States towards American Indians olu kirik baglanti Alves Marcio Resende Ferrari amp Jose Eustaquio Diniz Alves Portekizce Amnesty International 1992a Human Rights Violations Against Indigenous Peoples of the Americas New York Amnesty International Amnesty International 1992b United States of America Human Rights and American Indians New York Amnesty International Aranda Dario 2010 Argentina originaria Genocidio saqueos y resistencias Buenos Aires Lavaca IWGIA Ispanyolca Aranda Dario 2010 b Genocidio indigena en argentina diario Pagina12 18 10 2010 Ispanyolca Arens Richard 1976 Introduction pp 1 16 In Richard Arens Ed Genocide in Paraguay Philadelphia PA Temple University Press Arens Richard 1978 The Forest Indians in Stroessner s Paraguay Survival or Extinction Survival International Document Series No 4 London Survival International Bacca Paulo Ilich Genocidio y Crimenes de Lesa Humanidad en Curso El Caso de los Pueblos Indigenas de Colombia olu kirik baglanti ONIC Organizacion Nacional Indigena de Colombia Ispanyolca Baker Bob 1968 Americans in Bondage California s Dark History of Indian Slavery and Extermination and the Continuing Oppression of the Klamath River Yurok Indians Fairfax CA Allan Morris 20 pp Balazote Alejandro O amp Radovich Juan C 1999 Present Situation of Indigenous Populations in Argentina24 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde In IMO Bulletin CulturLink Network of Networks for Research and Cooperation in Cultural Development Nº 28 Vol 10 157 163 Institut za Medunarodne Osobne Zagreb Croacia August 1999 Bradford William C 2006 Metaphilosophy 37 3 4 515 543 Brave Hear Maria Yellow Horse and Lemyra M DeBruyn 1998 The American Indian Holocaust healing historical unresolved grief17 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Indian and Alaska Native Mental Health Research v8 n2 p60 82 1998 Brave Heart Maria Yellow Horse Josephine Chase Jennifer Elkins amp Deborah B Altschul 2011 Journal of Psychoactive Drugs 43 4 282 290 2011 ISSN 0279 1072 Brown Bartram S 2011 Research Handbook on International Criminal Law Edward Elgar Publishing Limited Cappel Constance 2007 The smallpox genocide of the Odawa tribe at L Arbre Croche 1763 the history of a Native American people Edwin Mellen Press ISBN 0 7734 5220 6 Carranco Lynwood and Estle Beard 1981 Genocide and Vendetta The Round Valley Wars of Northern California Norman University of Oklahoma Press 384 pp Carroll John M Ed 1973 The Sand Creek Massacre A Documented History New York Sol Lewis Castillo Beatriz Huertas 2004 Indigenous Peoples in Isolation in the Peruvian Amazon Copenhagen International Work Group for Indigenous Affairs Cesarani David 2004 Holocaust Critical Concepts in Historical Studies Routledge Chagnon Napoleon A 1993a Anti Science and Native Rights Genocide of the Yanomami Human Behavior and Evolution Society Newsletter 2 3 1 4 Chagnon Napoleon A 1993b Covering Up the Yanomamo Massacre The New York Times October 23 p 13 Chagnon Napoleon A 1993c Killed by Kindness The Dubious Influence of the Salesian Missions in Amazonas Times Literary Supplement December 24 1993 pp 11 12 Churchill Ward 1994 Indians are Us Culture and Genocide in Native North America Monroe ME Common Courage Press 382 pp Churchill Ward 1997 A Little Matter of Genocide Holocaust and Denial in the Americas 1492 to the Present San Francisco City Lights Books ISBN 978 0 87286 323 1 hardcover ISBN 978 0 87286 343 9 Churchill Ward 2004 Kill the Indian Save the Man The Genocidal Impact of American Indian Residential Schools San Francisco CA City Lights Books 128 pp Churchill Ward 2001 A Little Matter of Genocide Holocaust and Denial in the Americas 1492 to the Present San Francisco CA City Light Books 531 pp Churchill Ward 2002 Struggle for the Land Native North American Resistance to Genocide Ecocide and Colonization San Francisco CA City Lights Books 460 pp Coffer William E 1977 Genocide of the California Indians with a Comparative Study of Other Minorities Indian Historian 10 Spring 8 15 Cook Sherburne F 1978 Historical Demography In California edited by Robert F Heizer pp 91 98 Handbook of North American Indians William C Sturtevant general editor vol 8 Smithsonian Institution Washington D C Cook Lynn Elizabeth 2001 Anti Indianism in Modern America A Voice from Tatekeya s Earth Board of the Trustees of the University of Illinois Costo Rupert and Jeannette Henry Costo Eds 1987 The Missions of California A Legacy of Genocide San Francisco CA The Indian Historian Press 246 pp Deloria Vine Jr 1969 Custer Diedfor Your Sins An Indian Manifesto New York The Macmillan Company 279 pp Devonish Hubert 2010 The Language Heritage of the Caribbean Linguistic Genocide and Resistance olu kirik baglanti Glossa Vol 5 No 1 March 2010 Universidad del Turabo School of Social Sciences and Humanities Puerto Rico Dobyns Henry F 1983 Their Numbers Become Thinned Native American Population Dynamics in Eastern North America Knoxville The University of Tennessee Press 378 pp Durco Jonathas Oliveia Gerry de Pereira Cristiane de Freitas 2000 Consideracoes Sobre a Carta Regia de 1808 e a utilizacao de Normas Legais justificando o Genocidio dos Indios do Vale do Rio Doce Governador Valadares FADIVALE 2000 Portekizce Falla Ricardo 1994 Massacres in the Jungle Ixcan Guatemala 1975 1982 Boulder CO Westview Press Fleisher Kass 2004 The Bear River Massacre and the Making of History Albany State University of New York Press 352 pp Fontan Marcelino Genocidio de los pueblos indigenas y desaparicion cultural de la generacion americanista de la Independencia Punto final 7 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Freeman Michael 1995 Puritans and Pequots The Question of Genocide New England Quarterly 68 2 278 293 Friedberg Lilian 2000 Dare to Compare Americanizing the Holocaust American Indian Quarterly 24 3 353 380 Girard Philippe R 2005 Caribbean genocide racial war in Haiti 1802 4 Patterns of Prejudice 39 2005 138 61 Griffith James S 1992 Beliefs and Holy Places a spiritual geography of the Pimeria Alta The University Arizona Press Hauptman LaurenceM and James D Wherry Eds 1990 The Pequots in Southern New England The Fall and Rise of an American Indian Nation Norman University of Oklahoma Press 288 pp Hitchcock Robert K and Tara M Twedt 1997 Physical and Cultural Genocide of Various Peoples olu kirik baglanti In Century of Genocide Eyewitness Accounts and Critical Views ed Samuel Totten Israel W Charny and William S Parsons New York Garland Publishing Hoig Stan 1961 The Sand Creek Massacre Norman University of Oklahoma Press Jaimes M Annette Ed 1992 The State of Native America Genocide Colonization and Resistance Boston MA South End Press 468 pp Katz Steven T 1991 The Pequot War Reconsidered New England Quarterly 64 2 206 224 Katz Steven T 1995 Pequots and the Question of Genocide A Reply to Michael Freeman New England Quarterly 68 4 641 649 Katz Steven T 1996 The Uniqueness of the Holocaust The Historical Dimension sayfa 19 38 in Is the Holocaust Unique Perspectives of Comparative Genocide Boulder CO Westview Press Kiernan Ben 2007 Blood and Soil A World History of Genocide and Extermination from Sparta to Darfur New Haven CT Yale University Press Legters Lyman H 1988 The American Genocide Pathologies of Indian White Relations Policy Studies Journal 16 4 768 777 Lewy Guenter 2004 Were American Indians the Victims of Genocide Commentary September 55 63 Lindsay Brendan C 2007 Naturalizing atrocity California s Indian genocide 1846 1916 Unpublished doctoral dissertation University of California Riverside Lindsay Brendan C 2012 Murder State California s Native American Genocide 1846 1873 University of Nebraska Press Lincoln NE pp 455 Madley Benjamin 2004 Journal of Genocide Research 2004 6 2 June 167 192 Madley Benjamin 2008 California s Yuki Indians Defining Genocide in Native American History 22 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Western Historical Quarterly 39 3 303 332 JSTOR Madley Benjamin 2011 May 2011 Madley Benjamin 2012 American Genocide The California Indian Catastrophe 1846 1873 Yale University Press 2012 Marcial Naime Mansur 2010 Caminhos legais para o massacre indigena no sertao mineiro diretrizes politicas do estado em relacao os indios botocudos nas primeiras decadas do seculo xix 1808 1831 olu kirik baglanti revista vox nº 2 jan jul 2010 Portekizce Martinic Mateo 1990 El genocidio selk nam nuevos antecedentes Anales del Instituto de la Patagonia 19 23 28 1990 Ispanyolca Maybury Lewis David and Howe James 1980 The Indian Peoples of Paraguay Their Plight and Their Prospects Cultural Survival Special Reports No 2 Cambridge MA Cultural Survival Inc McDonnell Michael A and Moses Dirk 2005 Journal of Genocide Research 7 4 501 529 Menchu Rigoberta 1984 I Rigoberta Menchu An Indian Woman of Guatemala Edited and Introduced by Elisabeth Burgos Debray London Verso Editions Montejo Victor 1987 Testimony Death of a Guatemalan Village Willimantic CT Curbstone Press Montejo Victor n d Testimony of Violence in Guatemala A Mayan Indian Account Unpublished manuscript University of California Davis Department of Native American Studies Morison Samuel Eliot 1955 Christopher Columbus Mariner Boston Little Brown and Company Munzel Mark 1973 The Ache Indians Genocide in Paraguay IWGIA Document No 11 Copenhagen International Work Group for Indigenous Affairs Munzel Mark 1974 The Ache Genocide Continues in Paraguay Copenhagen International Work Group for Indigenous Affairs Neu Dean and Therrien Richard 2003 Accountingfor Genocide Canada s Bureaucratic Assault on Aboriginal People Winnipeg MB Fernwood Publishing Zed Books 192 pp Norton Jack 1979 When Our Worlds Cried Genocide in Northwestern California San Francisco The Indian Historian Press Norton Jack and Jana with Thomas Hunnicutt 1998 The Bridge Gulch Massacre 1853 A Teacher s Sourcebook on Genocide J amp J Norton Nelly Iris Penazzo de Penazzo amp Guillermo Tercero Penazzo Documentos del genocidio Ona 14 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 10 9879114027 LCCN 96117754 LC F2986 P45 1995 Ispanyolca Picerno Jose Eduardo 2010 El genocidio de la poblacion charrua documentacion y analisis Montevideo Uruguay Ispanyolca The Politics of genocide against the Indians of Brazil 1975 Toronto Brazilian Studies Latin American Research Unit Rabben Linda 1998 Unnatural Selection The Yanomami the Kayapao and the Onslaught of Civilization Seattle WA University of Washington Press Ramos Alcida Rita 1998 Indigenism Ethnic Politics in Brazil University of Wisconsin Press Robins Nicholas A 2002 Genocide and Millennialism in Upper Peru the Great Rebellion of 1780 1782 Westport Conn Praeger 2002 Robins Nicholas A and Jones Adam 2009 Genocides by the Oppressed Subaltern Genocide in Theory and Practice16 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Indiana University Press p 1 ISBN 0253220777 Rosenbaum Alan S Ed Is the Holocaust Unique Perspectives on Comparative Genocide Boulder CO Westview Press 288 pp Sallantin Thierry amp Keulig Steffen 2006 France plans the ethnocide of three indigenous tribes and is responsible for the genocide on the Wayana Indians in French Guiana29 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde October 2006 Sanford Victoria 2003 Buried Secrets Truth and Human Rights in Guatemala New York Palgrave Macmillan Scheper Hughes Nancy 2001 Ishi s Brain Ishi s Ashes Anthropology and Genocide Anthropology Today 17 1 12 18 Smith Andrea 2005 Conquest Sexual Violence and American Indian Genocide Cambridge MA South End Press 250 pp Smith R C and B Melia 1978 Genocide of the Ache Guayaki Survival International 3 1 8 13 Sponsel Leslie 1994 The Yanomami Holocaust Continues pp 43 46 In Barbara Rose Johnston Ed Who Pays the Price The Sociocultural Context of Environmental Crisis Washington D C and Covelo CA Island Press Sponsel Leslie 1997 The Master Thief Gold Mining and Mercury Contamination in the Amazon pp 99 127 In Barbara Rose Johnston Ed Life and Death Matters Human Rights and the Environment at the End of the Millennium Walnut Creek California AltaMira Press Stannard David 1992 American Holocaust The Conquest of the New World New York Oxford University Press 358 pp Stoll David 1993 Between Two Armies in the Ixil Towns of Guatemala New York Columbia University Press Stoll David 1999 Rigoberta Menchu and the Story of All Poor Guatemalans Boulder CO Westview Press Survival International 1990 Ecuador Oil Companies Force 700 Waorani off Their Land Urgent Action Bulletin March 1990 London Survival International Survival International 1992 Ecuador Dallas Oil Company to Invade Waorani Land Urgent Action Bulletin July 1992 London Survival International Survival International 1996 Mobil Threatens Uncontacted Indians in the Peruvian Amazon Urgent Action Bulletin June 1996 London Survival International Survival International 2000 Disinherited Indians in Brazil24 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde X Survival 2001 2nd edition pp 100 ISBN 0 946592 11 Survival International 2005 Rio Pardo Brazil Un contacted Tribe Faces Genocide Urgent Action Bulletin June 2005 London Survival International Thornton Russell 1987 American Indian Holocaust and Survival A Population History Since 1492 Norman OK University of Oklahoma Press Thornton Russell 1990 American Indian Holocaust and Survival A Population History since 1492 Norman University of Oklahoma Press 312 pp Tinker George E 1993 Missionary Conquest The Gospel and Native American Cultural Genocide Minneapolis MN Fortress Press 196 pp Trafzer Clifford E amp Hyer J eds 1999 Exterminate Them Written Accounts of the Murder Rape and Slavery of Native Americans during the California Gold Rush 1848 1868 East Lansing Michigan State University Press ISBN 0870135015 Trinchero Hector Hugo 2006 The genocide of indigenous peoples in the formation of the Argentine Nation State19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Journal of Genocide Research 8 2 June 121 135 Vandervort Bruce 2006 Indian wars of Mexico Canada and the United States 1812 1900 Taylor amp Francis ISBN 0 415 22471 3 Venables Robert W 1990 The Cost of Columbus Was There a Holocaust Northeast Indian Quarterly Fall 29 36 Warren Kay B 1998 Indigenous Movements and Their Critics Pan Maya Activism in Guatemala Princeton NJ Princeton University Press Weyler Rex 1982 Blood of the Land The Government and Corporate War against the American Indian Movement New York Vintage Books Dis baglantilarGenocide in America20 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Historical Examples The U S Genocide of American Indians9 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Indian Genocide Museum23 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Indian Holocaust2 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Were American Indians the Victims of Genocide 2 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Guenter Lewy Spiritual and Cultural Genocide 24 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde by T GhostWolf Davidson Genocide and Indigenous Peoples in International Law8 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Bartolome Clavero The Indian genocide2 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce click here for English version O ludobojstwie Indian4 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lehce przejdz do wersji polskiej Genocide in the Americas4 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde by David E Stannard PhD