1470'ler 1 Ocak 1470 günü başlayıp 31 Aralık 1479 günü sona eren Jülyen Takvimi'nin on yılıdır.
Binyıllar: | 2. binyıl |
---|---|
Yüzyıllar: | |
Onyıllar: | |
Yıllar: |
Olaylar
1470
- 10 Temmuz - 5 Ağustos - Eğriboz Kuşatması gerçekleşti.
- Güller Savaşı'nda York hanedanından olan Kral IV. Edward, kardeşi ve dostunun düzenlediği komployla tahttan indirildi.
- İsviçreliler, Bourgogne dükü I. Charles'a karşı zafer kazandılar.
1471
- Alâiye Beyliği, Osmanlı egemenliğine girdi.
- Kiev Voyvodalığı kuruldu (dağılışı 1793).
1472
- Dünyanın günümüzde de hizmet veren en eski bankası olan Banca Monte dei Paschi di Siena, bir rehin dükkânı olarak Monte di Pietà adıyla kuruldu.
- Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi kuruldu.
- Portekizliler Wouri Nehri'nden yukarı yelken açarak modern Kamerun'a ulaştı ve yerel halkı köleleştirerek kapsamlı bir köle ticaretine başladı.
- 11 Nisan – Dante Alighieri'nin İlahi Komedya'sının ilk basılı baskısı Foligno'da yayımlandı.
1473
- 11 Ağustos - Fatih Sultan Mehmet ile Akkoyunlu sultanı Uzun Hasan arasında Otlukbeli Muharebesi gerçekleşti.
1474
1475
- 10 Ocak - Boğdan Prensliği komutanı III. Ştefan ile Osmanlı Devleti komutanı Hadım Süleyman Paşa arasında Racova Muharebesi gerçekleşti.
- Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet, Kırım Hanı Mengli Giray Han'ın müstakil bir hükümdar gibi olduğu 7 maddelik bir antlaşma akdetti ve Kırım Osmanlı Devleti'nin bir parçası haline geldi.
- İngiltere ve Fransa arasında Picquigny Antlaşması imzalandı ve aralarındaki savaş sona erdi.
- Brugge'de William Caxton tarafından ilk İngilizce kitap basıldı.
- Fatih Sultan Mehmet tarafından Sisam Adası fethedildi.
1476
- 26 Temmuz - Akdere Muharebesi'nde Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Osmanlı ordusu, Moldovalıları yendi.
1477
- Mainz Johannes Gutenberg Üniversitesi kuruldu.
- Tübingen Üniversitesi kuruldu.
- Uppsala Üniversitesi kuruldu.
- İstanbul'da Kadı Muhyiddin tarafından nüfus sayımı yapıldı.
1478
- Novgorod Cumhuriyeti dağıldı (kuruluşu 1136).
- Fatih Sultan Mehmet tarafından ilk altın para bastırıldı.
1479
- 25 Ocak - Osmanlı Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasında bir barış ve ticaret antlaşması olan Osmanlı-Venedik Antlaşması imzalandı.
- 4 Eylül - Kastilya Krallığı ile Portekiz arasında, Kastilya İç Savaşı'nı sonlandıran Alcáçovas Antlaşması yapıldı.
- 13 Ekim - Osmanlı Devleti ve Eflak ile Macaristan orduları arasında Ekmek Otlak Muharebesi gerçekleşti.
- Arnavutluk, Osmanlı Devleti'ne katıldı.
- Epir Despotluğu dağıldı (kuruluşu 1205).
- Leş Birliği dağıldı (kuruluşu 1444).
- Kopenhag Üniversitesi kuruldu.
Önemli insanlar
Doğumlar
1460
- XII. Muhammed, Gırnata Emirliği'nin son hükümdarı (ö. 1533)
- Alemşah Halime Begüm, Safevi Devleti'nin kurucusu Şah İsmail'in annesi (ö. 1522 / 1523)
- Gezici vaiz Pian di Meleto, Rönesans dönemi İtalyan ressam (ö. 1549)
- Juan de la Cosa, İspanyol haritacı, fatih ve kâşif (ö. 1510)
- Juan Ponce de León, İspanyol konkistador (ö. 1521)
- Konstanty Ostrogski, Litvanya Büyük Dükalığı'nın bir prens ve generali (ö. 1530)
1461
- 5 Ağustos - I. Alexander Jagiellon, Litvanya Büyük Dükası, Polonya kralı (ö. 1506)
- tarihi bilinmeyen
- Ahmet Kazani, din bilgini (ö. 1542)
1462
- 27 Haziran - XII. Louis, Fransa kralı (ö. 1515)
- 19 Kasım - İmparator Go-Kashiwabara, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 104. imparatoru (ö. 1526)
- tarihi bilinmeyen
- Pietro Lando, Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 78'inci düka (ö. 1545)
1463
- Saturnino Gatti, İtalyan Rönesans dönemi ressamı ve heykeltıraşı (ö. 1518)
1464
- Philippe Villiers de L'Isle-Adam, Hospitalier Şövalyeleri'nin üyesi olan şövalye (ö. 1534)
1465
- 11 Aralık - Ashikaga Yoshihisa, Ashikaga şogunluğunun dokuzuncu şogunu (ö. 1489)
- tarihi bilinmeyen
- I. Mehmed Giray, Kırım Hanlığı hükümdarı (ö. 1523)
- Ahmed Sultan, II. Bayezid'in Amasya valisi olan oğlu (ö. 1513)
- Pîrî Reis, Dünya haritaları ve Kitab-ı Bahriye adlı denizcilik kitabıyla tanınan Osmanlı Türk'ü denizci ve kartografı (ö. (1554)
- Vittore Carpaccio, İtalyan asıllı Venedik Rönesansı ekolüne bağlı ressam (ö. 1526)
1466 * 11 Şubat - Yorklu Elizabeth, VII. Henry'nin karısı, VIII. Henry'nin annesi, IV. Edward'ın kızı, III. Richard'ın yeğeni ve V. Edward'ın kızkardeşi (ö. 1503)
- 9 Eylül - Ashikaga Yoshitane, Ashikaga şogunluğunun 10. şogunu (ö. 1523)
- 28 Ekim - Desiderius Erasmus, Kuzey Avrupa Rönesansı'nın önemli ustası ve klasik edebiyat araştırmacısı, hümanist bilgin ve ilahiyatçı (ö. 1536)
- 30 Kasım - Andrea Doria, Cenevizli amiral ve condottieri (ö. 1560)
- II. Montezuma, Aztek kralı (ö. 1520)
- Alonso de Ojeda, İspanyol denizci, kaşif, vali ve istilacı (ö. 1515)
- Mehmed Gazzâlî, Osmanlı müderris, müellif (ö. 1531)
1467
- 1 Ocak - I. Zygmunt, Jagiellon Hanedanı üyesi Lehistan kralı, Litvanya Büyük Dükü (ö. 1548)
- 26 Ocak - Guillaume Budé, Fransız hümanist (ö. 1540)
- tarihi bilinmeyen
- Pedro Álvares Cabral, Brezilya'nın kâşifi olarak kabul edilen Portekizli denizci (ö. 1526)
- Şehzade Korkut, Sultan II. Bayezid'in şehzadesi ve Yavuz Sultan Selim'in ağabeyi (ö. 1513)
1468
- 29 Şubat - III. Paulus, papa (ö. 1549)
- tarihi bilinmeyen
- Ahmed Karahisari, Osmanlı hattatı (ö. 1556)
- Francesco Donato, Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 79. düka (ö. 1553)
- Rodrigo de Bastidas, İspanyol kâşif ve fatih (ö. 1527)
1469
- 15 Nisan - Guru Nanak, Sihlerin ilk gurusu (ö. 1539)
- 3 Mayıs - Niccolò Machiavelli, tarih ve politika biliminin kurucusu sayılan Floransalı düşünür, devlet adamı, askerî stratejist, şair ve oyun yazarı (ö. 1527)
- 15 Mayıs - Kemalpaşazâde veya İbn-i Kemal, Osmanlı Şeyhülislamı (ö. 1534)
- 10 Ekim - Yavuz Sultan Selim, 9. Osmanlı padişahı, 88. İslam halifesi (ö. 1520)
- tarihi bilinmeyen
- Bediüzzaman Mirza, Timurlar Devleti'nin son hükümdarı (ö. 1515)
- Vasco da Gama, Avrupa'nın en başarılı kaşiflerinden, Avrupa'dan çıkıp doğrudan Hindistan'a giden ilk kişi olarak bilinen Portekizli denizci (ö. 1524).
Ölümler
1460
- 3 Ağustos - II. James, İskoçya kralı (d. 1430)
- 13 Kasım - Gemici Henrique, Portekiz prensi (d. 1394)
- tarihi bilinmeyen
- Fahreddin-i Acemi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, din alimi, müderris
- Hamza Bey, İstanbul'un Fethi sırasında Osmanlı donanmasına komuta eden Kaptan-ı Derya
1461
- 22 Temmuz - VII. Charles, Fransa Kralı (d. 1403)
- tarihi bilinmeyen
- Domenico Veneziano, İtalyan erken rönesans dönemi ressamı (d. 1410)
- İnal, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1380)
1462
- 27 Mart - II. Vasili, Moskova büyük prensi (d. 1415)
- tarihi bilinmeyen
- II. Esen Buğra, Moğalistan hanı
1463
- 1 Kasım - David Megas Komnenos, Trabzon İmparatorluğu'nun son imparatoru (d. y. 1408)
- tarihi bilinmeyen
1464
- 23 Şubat - İmparator Zhengtong, Çin'in Ming Hanedanı'nın altıncı ve sekizinci imparatoru (d. 1427)
- 18 Haziran - Rogier van der Weyden, Flaman ressam (d. 1399 / 1400)
- 1 Ağustos - Cosimo de' Medici, Medici Bankası'nın ikinci kurucusu olarak da bilinen Floransa'da yaşamış bankacı ve siyasetçi (d. 1389)
- 14 Ağustos - II. Pius, papa (d. 1405)
- tarihi bilinmeyen
- II. İbrahim, Karamanoğulları beyi
- Pir Bahaeddin Erzincanî
1465
- 12 Mayıs - Thomas Paleologos, Mora Despotu (d. 1409)
- Ağustos - II. Abdülhak, Fas Sultanı (d. 1419)
- tarihi bilinmeyen
1466
- Ağustos - I. Hacı Giray, Kırım Hanlığı'nın kurucusu (d. 1397)
- Eylül - Karamanoğlu İshak Bey, Karamanoğulları Beyliği'nin 18. beyi (d. ?)
- 13 Aralık - Donatello, Floransalı Rönesans öncüsü heykeltıraş (d. 1386)
- tarihi bilinmeyen - Yahyâ-yı Şirvânî, Azeri sufi
1467
1468
- 17 Ocak - İskender Bey, Arnavutların ulusal kahramanı (d. 1405)
- 3 Şubat - Johannes Gutenberg, hareketli parçalar ile yazı baskısını Avrupa'da başlatan matbaacı, yayıncı ve kuyumcu (d. 1398)
- 8 Eylül - Sejo, Joseon Hanedanlığı'nın 7. kralı (d. 1417)
- tarihi bilinmeyen
- Ebü'l-Hayr Han, Özbek hükümdar (d. 1412)
- Sabuncuoğlu Şerefeddin, Osmanlı döneminde tıp alanında önemli eserler vermiş Türk hekim ve cerrah, ilk Türkçe cerrahi eserin sahibi (d. 1385)
1469
- 8 Ekim - Fra Filippo Lippi veya Lippo Lippi, Erken rönesans dönemi İtalyan ressam (d. 1406).
- 31 Aralık - Yejong, Joseon Krallığı'nın sekizinci kralı (d. 1450)
- tarihi bilinmeyen
- Ebu Said Mirza, Timurlular hükümdarı (d. 1424)
- Eşrefoğlu Abdullah Rûmî, Türk şair, mutasavvıf
- Niccolò de' Conti, Venedikli tüccar ve gezgin (d. 1385)
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1470 ler 1 Ocak 1470 gunu baslayip 31 Aralik 1479 gunu sona eren Julyen Takvimi nin on yilidir Binyillar 2 binyilYuzyillar 14 yuzyil 15 yuzyil 16 yuzyilOnyillar 1450 ler 1460 lar 1470 ler 1480 ler 1490 larYillar 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479Olaylar1470 Bu alt baslik 1470 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis 10 Temmuz 5 Agustos Egriboz Kusatmasi gerceklesti Guller Savasi nda York hanedanindan olan Kral IV Edward kardesi ve dostunun duzenledigi komployla tahttan indirildi Isvicreliler Bourgogne duku I Charles a karsi zafer kazandilar 1471 Bu alt baslik 1471 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis Alaiye Beyligi Osmanli egemenligine girdi Kiev Voyvodaligi kuruldu dagilisi 1793 1472 Bu alt baslik 1472 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis Dunyanin gunumuzde de hizmet veren en eski bankasi olan Banca Monte dei Paschi di Siena bir rehin dukkani olarak Monte di Pieta adiyla kuruldu Munih Ludwig Maximilian Universitesi kuruldu Portekizliler Wouri Nehri nden yukari yelken acarak modern Kamerun a ulasti ve yerel halki kolelestirerek kapsamli bir kole ticaretine basladi 11 Nisan Dante Alighieri nin Ilahi Komedya sinin ilk basili baskisi Foligno da yayimlandi 1473 Bu alt baslik 1473 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis 11 Agustos Fatih Sultan Mehmet ile Akkoyunlu sultani Uzun Hasan arasinda Otlukbeli Muharebesi gerceklesti 1474 Bu alt baslik 1474 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis 19 Ocak Koping Isvec te kent konumuna alindi 1475 Bu alt baslik 1475 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis 10 Ocak Bogdan Prensligi komutani III Stefan ile Osmanli Devleti komutani Hadim Suleyman Pasa arasinda Racova Muharebesi gerceklesti Osmanli Padisahi Fatih Sultan Mehmet Kirim Hani Mengli Giray Han in mustakil bir hukumdar gibi oldugu 7 maddelik bir antlasma akdetti ve Kirim Osmanli Devleti nin bir parcasi haline geldi Ingiltere ve Fransa arasinda Picquigny Antlasmasi imzalandi ve aralarindaki savas sona erdi Brugge de William Caxton tarafindan ilk Ingilizce kitap basildi Fatih Sultan Mehmet tarafindan Sisam Adasi fethedildi 1476 Bu alt baslik 1476 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis 26 Temmuz Akdere Muharebesi nde Fatih Sultan Mehmet komutasindaki Osmanli ordusu Moldovalilari yendi 1477 Bu alt baslik 1477 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis Mainz Johannes Gutenberg Universitesi kuruldu Tubingen Universitesi kuruldu Uppsala Universitesi kuruldu Istanbul da Kadi Muhyiddin tarafindan nufus sayimi yapildi 1478 Bu alt baslik 1478 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis Novgorod Cumhuriyeti dagildi kurulusu 1136 Fatih Sultan Mehmet tarafindan ilk altin para bastirildi 1479 Bu alt baslik 1479 sayfasindan yansitilmistir degistir gecmis 25 Ocak Osmanli Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasinda bir baris ve ticaret antlasmasi olan Osmanli Venedik Antlasmasi imzalandi 4 Eylul Kastilya Kralligi ile Portekiz arasinda Kastilya Ic Savasi ni sonlandiran Alcacovas Antlasmasi yapildi 13 Ekim Osmanli Devleti ve Eflak ile Macaristan ordulari arasinda Ekmek Otlak Muharebesi gerceklesti Arnavutluk Osmanli Devleti ne katildi Epir Despotlugu dagildi kurulusu 1205 Les Birligi dagildi kurulusu 1444 Kopenhag Universitesi kuruldu Onemli insanlarDogumlarYansitilmis maddeler 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 ve 1469 1460 XII Muhammed Girnata Emirligi nin son hukumdari o 1533 Alemsah Halime Begum Safevi Devleti nin kurucusu Sah Ismail in annesi o 1522 1523 Gezici vaiz Pian di Meleto Ronesans donemi Italyan ressam o 1549 Juan de la Cosa Ispanyol haritaci fatih ve kasif o 1510 Juan Ponce de Leon Ispanyol konkistador o 1521 Konstanty Ostrogski Litvanya Buyuk Dukaligi nin bir prens ve generali o 1530 1461 5 Agustos I Alexander Jagiellon Litvanya Buyuk Dukasi Polonya krali o 1506 tarihi bilinmeyen Ahmet Kazani din bilgini o 1542 1462 27 Haziran XII Louis Fransa krali o 1515 19 Kasim Imparator Go Kashiwabara Japonya nin geleneksel veraset duzenine gore 104 imparatoru o 1526 tarihi bilinmeyen Pietro Lando Venedik Cumhuriyeti ne Doce unvani ile devlet baskanligi yapan 78 inci duka o 1545 1463 Saturnino Gatti Italyan Ronesans donemi ressami ve heykeltirasi o 1518 1464 Philippe Villiers de L Isle Adam Hospitalier Sovalyeleri nin uyesi olan sovalye o 1534 1465 11 Aralik Ashikaga Yoshihisa Ashikaga sogunlugunun dokuzuncu sogunu o 1489 tarihi bilinmeyen I Mehmed Giray Kirim Hanligi hukumdari o 1523 Ahmed Sultan II Bayezid in Amasya valisi olan oglu o 1513 Piri Reis Dunya haritalari ve Kitab i Bahriye adli denizcilik kitabiyla taninan Osmanli Turk u denizci ve kartografi o 1554 Vittore Carpaccio Italyan asilli Venedik Ronesansi ekolune bagli ressam o 1526 1466 11 Subat Yorklu Elizabeth VII Henry nin karisi VIII Henry nin annesi IV Edward in kizi III Richard in yegeni ve V Edward in kizkardesi o 1503 9 Eylul Ashikaga Yoshitane Ashikaga sogunlugunun 10 sogunu o 1523 28 Ekim Desiderius Erasmus Kuzey Avrupa Ronesansi nin onemli ustasi ve klasik edebiyat arastirmacisi humanist bilgin ve ilahiyatci o 1536 30 Kasim Andrea Doria Cenevizli amiral ve condottieri o 1560 II Montezuma Aztek krali o 1520 Alonso de Ojeda Ispanyol denizci kasif vali ve istilaci o 1515 Mehmed Gazzali Osmanli muderris muellif o 1531 1467 1 Ocak I Zygmunt Jagiellon Hanedani uyesi Lehistan krali Litvanya Buyuk Duku o 1548 26 Ocak Guillaume Bude Fransiz humanist o 1540 tarihi bilinmeyen Pedro Alvares Cabral Brezilya nin kasifi olarak kabul edilen Portekizli denizci o 1526 Sehzade Korkut Sultan II Bayezid in sehzadesi ve Yavuz Sultan Selim in agabeyi o 1513 1468 29 Subat III Paulus papa o 1549 tarihi bilinmeyen Ahmed Karahisari Osmanli hattati o 1556 Francesco Donato Venedik Cumhuriyeti ne Doce unvani ile devlet baskanligi yapan 79 duka o 1553 Rodrigo de Bastidas Ispanyol kasif ve fatih o 1527 1469 15 Nisan Guru Nanak Sihlerin ilk gurusu o 1539 3 Mayis Niccolo Machiavelli tarih ve politika biliminin kurucusu sayilan Floransali dusunur devlet adami askeri stratejist sair ve oyun yazari o 1527 15 Mayis Kemalpasazade veya Ibn i Kemal Osmanli Seyhulislami o 1534 10 Ekim Yavuz Sultan Selim 9 Osmanli padisahi 88 Islam halifesi o 1520 tarihi bilinmeyen Bediuzzaman Mirza Timurlar Devleti nin son hukumdari o 1515 Vasco da Gama Avrupa nin en basarili kasiflerinden Avrupa dan cikip dogrudan Hindistan a giden ilk kisi olarak bilinen Portekizli denizci o 1524 OlumlerYansitilmis maddeler 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 ve 1469 1460 3 Agustos II James Iskocya krali d 1430 13 Kasim Gemici Henrique Portekiz prensi d 1394 tarihi bilinmeyen Fahreddin i Acemi Osmanli Devleti seyhulislami din alimi muderris Hamza Bey Istanbul un Fethi sirasinda Osmanli donanmasina komuta eden Kaptan i Derya 1461 22 Temmuz VII Charles Fransa Krali d 1403 tarihi bilinmeyen Domenico Veneziano Italyan erken ronesans donemi ressami d 1410 Inal Misir Memluk Sultani d 1380 1462 27 Mart II Vasili Moskova buyuk prensi d 1415 tarihi bilinmeyen II Esen Bugra Mogalistan hani 1463 1 Kasim David Megas Komnenos Trabzon Imparatorlugu nun son imparatoru d y 1408 tarihi bilinmeyen V Yusuf Girnata Emiri Eleni Trabzon Imparatorlugu nun son imparatoru David in ikinci karisi ve Trabzon Imparatorlugu nun son imparatoricesi 1464 23 Subat Imparator Zhengtong Cin in Ming Hanedani nin altinci ve sekizinci imparatoru d 1427 18 Haziran Rogier van der Weyden Flaman ressam d 1399 1400 1 Agustos Cosimo de Medici Medici Bankasi nin ikinci kurucusu olarak da bilinen Floransa da yasamis bankaci ve siyasetci d 1389 14 Agustos II Pius papa d 1405 tarihi bilinmeyen II Ibrahim Karamanogullari beyi Pir Bahaeddin Erzincani 1465 12 Mayis Thomas Paleologos Mora Despotu d 1409 Agustos II Abdulhak Fas Sultani d 1419 tarihi bilinmeyen Said Girnata Emiri 1466 Agustos I Haci Giray Kirim Hanligi nin kurucusu d 1397 Eylul Karamanoglu Ishak Bey Karamanogullari Beyligi nin 18 beyi d 13 Aralik Donatello Floransali Ronesans oncusu heykeltiras d 1386 tarihi bilinmeyen Yahya yi Sirvani Azeri sufi 1467 10 Kasim Cihan Sah Karakoyunlu Devleti hukumdari d 1397 tarihi bilinmeyen Hoskadem Misir Memluk Sultani 1468 17 Ocak Iskender Bey Arnavutlarin ulusal kahramani d 1405 3 Subat Johannes Gutenberg hareketli parcalar ile yazi baskisini Avrupa da baslatan matbaaci yayinci ve kuyumcu d 1398 8 Eylul Sejo Joseon Hanedanligi nin 7 krali d 1417 tarihi bilinmeyen Ebu l Hayr Han Ozbek hukumdar d 1412 Sabuncuoglu Serefeddin Osmanli doneminde tip alaninda onemli eserler vermis Turk hekim ve cerrah ilk Turkce cerrahi eserin sahibi d 1385 1469 8 Ekim Fra Filippo Lippi veya Lippo Lippi Erken ronesans donemi Italyan ressam d 1406 31 Aralik Yejong Joseon Kralligi nin sekizinci krali d 1450 tarihi bilinmeyen Ebu Said Mirza Timurlular hukumdari d 1424 Esrefoglu Abdullah Rumi Turk sair mutasavvif Niccolo de Conti Venedikli tuccar ve gezgin d 1385 Kaynakca