Klasik antik çağda bilim, hem pratik hedeflere (örneğin, güvenilir bir takvim oluşturmak veya çeşitli hastalıkların nasıl tedavi edileceğini belirlemek) hem de doğa felsefesine ait daha soyut araştırmalara yönelik olarak dünyanın veya evrenin işleyişine ilişkin araştırmaları kapsar. Klasik antik dönem geleneksel olarak MÖ 8. yüzyıl (Arkaik Yunanistan'ın başlangıcı) ile MS 6. yüzyıl (sonrasında (Ortaçağ bilimi) ortaya çıkmıştır) arasındaki dönem olarak tanımlanır. Coğrafi olarak genellikle Greko-Romen , ve Antik Yakın Doğu ile sınırlandırılır, dolayısıyla Çin ve Hint alt kıtası gibi bölgelerdeki antik dünya bilim gelenekleri hariç tutulur.

Klasik antik dönemde doğaya ilişkin teorileştirilen fikirler sadece bilimle sınırlı kalmamış, mitleri ve dini de içermiştir. Günümüzde ilk bilim insanları olarak kabul edilenler kendilerini doğa filozofları, yetenekli bir mesleğin uygulayıcıları (örneğin hekimler) veya dini bir geleneğin takipçileri (örneğin tapınak şifacıları) olarak düşünmüş olabilirler. Bu dönemde aktif olan ve daha yaygın olarak bilinen isimler arasında Hipokrat, Aristoteles, Öklid, Arşimet, Hipparkos, Galen ve Batlamyus sayılabilir. Bu isimlerin katkıları ve yorumları Doğu, İslam ve Latin dünyasına yayılmış ve modern bilimin doğuşuna katkıda bulunmuştur. Eserleri matematik, kozmoloji, tıp ve fizik gibi birçok farklı kategoriyi kapsıyordu.
Klasik Yunanistan

Nedenlerin bilgisi
Şeylerin doğasını sorgulayan bu konu ilk olarak antik Yunanlılar arasında pratik kaygılarla başlamıştır. Örneğin, bir oluşturma girişimi ilk olarak MÖ 700 civarında yaşamış olan Yunan şair Hesiod'un İşler ve Günler (Works and Days) adlı eseriyle örneklendirilmiştir. Hesiod'un takvimi mevsimsel faaliyetleri yıldızların mevsimsel görünümleri ve kayboluşlarının yanı sıra Ay'ın elverişli veya uğursuz olduğu düşünülen evrelerine göre düzenlemeyi amaçlıyordu. MÖ 450 civarında, Yunan şehir devletlerinin sivil takvimlerini astronomik gözlemlere dayanarak düzenlemek için kullanılan parapegmata olarak bilinen metinlerde yıldızların mevsimsel görünümleri ve kayboluşlarının derlemelerini görmeye başlıyoruz.
Tıp, bu dönemde pratik odaklı doğa araştırmalarının gerçekleştiği bir diğer alandır. Yunan tıbbı tek bir eğitimli mesleğin alanı değildi ve kabul edilmiş bir ruhsatlandırma yöntemi de yoktu. Hipokrat geleneğindeki hekimler, Asklepios kültüyle ilişkili tapınak şifacıları, bitki toplayıcıları, ilaç satıcıları, ebeler ve jimnastik eğitmenlerinin hepsi belirli bağlamlarda şifacı olarak nitelikli olduklarını iddia ediyor ve hastalar için aktif bir şekilde rekabet ediyorlardı. Bu rakip gelenekler arasındaki rekabet, hastalığın nedenleri ve uygun tedavisi ve rakiplerinin genel metodolojik yaklaşımları hakkında aktif bir kamu tartışmasına katkıda bulundu.
Nedensel açıklama arayışının bir örneği, epilepsinin doğasını ele alan Kutsal Hastalık Üzerine () adlı Hipokrat metninde bulunur. Bu metinde yazar rakiplerine (tapınak şifacılarına) epilepsiyi ilahi gazaba bağlama cehaletleri ve kazanç sevdaları nedeniyle saldırır. Yazar epilepsinin doğal bir nedeni olduğunda ısrar etse de, sıra bu nedenin ne olduğunu ve uygun tedavinin ne olacağını açıklamaya geldiğinde, açıklama rakiplerininki kadar spesifik kanıtlardan yoksun ve tedavi de muğlaktır. Bununla birlikte, hayvanlar ve bitkiler üzerine kapsamlı bir şekilde yazan Aristoteles ve Theophrastus'un eserlerinde olduğu gibi, doğa olaylarına ilişkin gözlemler, nedenlerini belirleme çabasıyla derlenmeye devam etmiştir. Theophrastus aynı zamanda mineralleri ve kayaları sınıflandırmaya yönelik ilk sistematik girişimi de gerçekleştirmiş olup, bunun bir özeti Plinius'un Doğa Tarihi'nde bulunmaktadır.
Bu dönemde Yunan biliminin mirası, deneysel araştırmalar sayesinde olgusal bilgide önemli ilerlemeler (örneğin zooloji, botanik, mineraloji ve astronomide), belirli bilimsel sorunların önemine dair bir farkındalık (örneğin değişim ve nedenleri sorunu) ve bu alanların hiçbirinde evrensel bir fikir birliği olmamasına rağmen, doğruluk için kriterler oluşturmanın metodolojik öneminin kabul edilmesini (örneğin matematiğin doğal olaylara uygulanması) içeriyordu.
Sokrates öncesi felsefe
Materyalist filozoflar

Sokrates öncesi olarak bilinen ilk Yunan filozofları, komşularının mitlerinde bulunan aynı soruya alternatif cevaplar veren materyalistlerdi: "İçinde yaşadığımız düzenli kozmos nasıl meydana geldi?" Soru büyük ölçüde aynı olsa da, cevapları ve cevaplara karşı tutumları belirgin bir şekilde farklıdır. Aristoteles gibi daha sonraki yazarlar tarafından bildirildiği üzere, açıklamaları şeylerin maddi kaynağına odaklanma eğilimindeydi.
Miletoslu Thales (MÖ 624-546) her şeyin sudan meydana geldiğini ve sudan beslendiğini düşünmüştür. Daha sonra Anaksimandros (MÖ 610-546), şeylerin su gibi belirli bir maddeden değil, "sınırsız" olarak adlandırdığı bir şeyden gelebileceğini öne sürmüştür. Tam olarak neyi kastettiği belirsizdir, ancak yaratılışın başarısızlığa uğramaması için niceliğinde; karşıtı tarafından alt edilememesi için niteliklerinde; başlangıcı ya da sonu olmadığı için zamanda ve her şeyi kapsadığı için uzayda sınırsız olduğu öne sürülmüştür.Anaksimenes (MÖ 585-525), seyrelme ve yoğunlaşma ile değiştirilebilen somut bir maddi maddeye, havaya geri döndü. Havanın bir madde olduğunu göstermek için yaygın gözlemleri (şarap hırsızı) ve seyrelme ve yoğunlaşma ile değişebileceğini göstermek için basit bir deneyi (kişinin eliyle nefes alması) kullandı.
Efesli Herakleitos (y. MÖ 535-475), daha sonra, ateş elementi bu süreçte merkezi bir rol oynuyor gibi görünse de, herhangi bir maddeden ziyade değişimin temel olduğunu savundu. Son olarak, Akragaslı Empedokles (MÖ 490-430), seleflerinin görüşlerini birleştirmiş gibi görünüyor ve Aşk ve Çekişme (Love and Strife) adını verdiği iki karşıt “gücün” etkisi altında karışarak ve ayrılarak değişim üreten dört element (Toprak, Su, Hava ve Ateş) olduğunu iddia ediyordu.
Tüm bu teoriler maddenin sürekli bir madde olduğunu ima etmektedir. İki Yunan filozof, Leucippus (MÖ 5. yüzyılın ilk yarısı) ve Democritus, iki gerçek varlık olduğu fikrini ortaya atmıştır: maddenin bölünemeyen küçük parçacıkları olan (atomlar) ve maddenin içinde bulunduğu boş alan olan boşluk. Thales'ten Democritus'a kadar tüm açıklamalar maddeyi içeriyor olsa da, daha önemli olan bu rakip açıklamaların alternatif teorilerin ortaya atıldığı ve eleştirildiği devam eden bir tartışma sürecine işaret etmesidir.
Kolophonlu Xenophanes, gördüğü birkaç deniz canlısı fosiline atıfta bulunarak, periyodik olarak toprak ve denizin karışıp her şeyi çamura çevirdiğini düşünerek paleontoloji ve jeolojinin öncüsü olmuştur.
Pisagor felsefesi
Kozmosun kökenine dair materyalist açıklamalar, düzenli bir evrenin nasıl meydana geldiği sorusuna cevap bulma girişimleriydi; ancak, bazı düzenleyici ilkeler olmaksızın elementlerin (örneğin ateş veya su) rastgele bir araya gelerek düzenli bir evren meydana getirmesi fikri bazıları için sorunlu olmaya devam etti.
Bu soruna bir yanıt, sayıyı evrenin tüm yapısının altında yatan temel değişmez varlık olarak gören Pythagoras'ın (y. MÖ 582-507) takipçileri tarafından ileri sürülmüştür. Gerçeği efsaneden ayırmak zor olsa da, bazı Pisagorcuların maddenin geometrik ilkelere göre noktaların sıralı düzenlemelerinden oluştuğuna inandıkları görülmektedir: üçgenler, kareler, dikdörtgenler veya diğer şekiller. Diğer Pisagorcular ise evreni sayılar, oranlar ve orantılar temelinde, tıpkı müzik gamları gibi düzenlenmiş olarak görmüşlerdir. Örneğin Philolaus, 1 + 2 + 3 + 4'ün toplamı 10 mükemmel sayısını verdiği için on gök cismi olduğunu savunmuştur. Böylece Pisagorcular, bilimsel düşüncenin gelişiminde muazzam sonuçları olacak bir fikir olan düzenli bir evrenin rasyonel temelini açıklamak için matematiksel ilkeleri ilk uygulayanlardan bazılarıydı.
Hipokrat ve Hipokrat Külliyatı
Geleneğe göre, Koslu hekim Hipokrat (MÖ 460-370), prognoz ve klinik gözlemi ilk kullanan, hastalıkları kategorize eden ve humoral teorinin arkasındaki fikirleri formüle eden kişi olduğu için "tıbbın babası" olarak kabul edilir. Bununla birlikte, 'nın çoğu —tıbbi teoriler, uygulamalar ve teşhislerden oluşan bir koleksiyon— genellikle çok az gerekçeyle Hipokrat'a atfedilmiştir, bu nedenle Hipokrat'ın gerçekte ne düşündüğünü, yazdığını ve yaptığını bilmek zorlaşmaktadır.
Üslup ve yöntem açısından geniş değişkenliklerine rağmen, Hipokrat Külliyatı'nın yazıları bin yıldan fazla bir süre boyunca İslam ve Batı tıbbının tıbbi uygulamaları üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur.
Felsefe okulları
Akademi

Antik Yunan'daki ilk yüksek öğrenim kurumu, belki de Pisagorcu etki altında kalarak evrenin düzen ilkesini sayı ve geometriye dayalı bir ilke olarak tanımlamış görünen bir Atinalı olan Platon (y. MÖ 427 - y. MÖ 347) tarafından kurulmuştur. Daha sonraki bir anlatıya göre Platon Akademi'nin girişine "Geometri bilmeyen giremez." sözlerini yazdırmıştır. Bu hikâye büyük olasılıkla bir efsane olsa da, yine de Platon'un matematiğe olan ilgisine tanıklık etmekte ve birçok diyaloğunda bu konuya değinmektedir.
Platon'un felsefesi, tüm matematiksel diyagramların ebedi değişmez matematiksel hakikatlerin yansımaları olması gibi, tüm maddi şeylerin de ebedi değişmez ideaların kusurlu yansımaları olduğunu savunuyordu.Platon maddi şeylerin aşağı türden bir gerçekliğe sahip olduğuna inandığından, burhani bilginin kusurlu maddi dünyaya bakarak elde edilemeyeceğini düşünmüştür. Hakikat, matematikçilerin burhanlarına benzer şekilde rasyonel argümantasyon yoluyla bulunmalıdır. Örneğin, Platon astronominin ampirik gözlemler yerine soyut geometrik modeller açısından incelenmesini önermiş ve liderlerin felsefeye hazırlık için matematik eğitimi almasını önermiştir.
Aristoteles (MÖ 384-322) Akademi'de eğitim görmüş ve yine de Platon'la birçok önemli konuda anlaşmazlığa düşmüştür.Hakikatin ebedi ve değişmez olması gerektiğini kabul etmekle birlikte, Aristoteles dünyanın deneyim yoluyla bilinebilir olduğunu ve hakikati duyularımızla algıladıklarımızla bildiğimizi savunmuştur.Ona göre, doğrudan gözlemlenebilir şeyler gerçektir; fikirler (ya da onun deyimiyle formlar) yalnızca kendilerini canlılarda olduğu gibi maddede ya da bir gözlemcinin veya zanaatkârın zihninde ifade ettiklerinde var olurlar.
Aristoteles'in gerçeklik teorisi bilime farklı bir yaklaşım getirmiştir. Platon'un aksine Aristoteles, formları somutlaştıran maddi varlıkların gözlemlenmesini vurgulamıştır.Ayrıca doğanın incelenmesinde matematiğin önemini azalttı (ama yadsımadı). Aristoteles'in felsefesinde değişim süreci, Platon'un değişmeyen ebedi fikirlere odaklanmasının önüne geçmiştir. Son olarak, Platon'un formlarının önemini dört nedensel faktörden birine indirgemiştir.
Aristoteles böylece arasında ayrım yapmıştır:
- bir şeyin yapıldığı madde ().
- yapılma biçimi (; Platon'un fikirlerine benzer).
- o şeyi yapan fail (hareketli ya da ).
- o şeyin yapılma amacı ().
Aristoteles bilimsel bilginin (Antik Yunanca: ἐπιστήμη, Latince: Latince: scientia) zorunlu nedenlerin bilgisi olduğunda ısrar etmiştir. O ve takipçileri salt betimleme ya da tahmini bilim olarak kabul etmezlerdi. Aristoteles'in nedenlerinin en karakteristik özelliği, bir şeyin yapılma amacı olan nihai nedenidir. Bu kavrayışa, Lesbos'ta deniz hayvanları üzerinde yaptığı ve hayvanların organlarının belirli bir işleve hizmet ettiğini fark ettiği sayesinde ulaşmıştır:
- Tesadüfün yokluğu ve amaçlara hizmet etme özellikle doğa eserlerinde bulunur. Ve bir şeyin uğruna inşa edildiği ya da var olduğu amaç, güzel olana aittir.
Lyceum
Platon'un ölümünden sonra Aristoteles, Akademi'den ayrıldı ve Atina'ya dönüp Lyceum'a bitişik bir okul kurmadan önce çok seyahat etti. Antik Çağ'ın en üretken doğa filozoflarından biri olan Aristoteles, biyoloji, meteoroloji, psikoloji, mantık ve fizik de dahil olmak üzere bilimsel ilgi alanlarına giren pek çok konuda yazmış ve dersler vermiştir. Klasik elementler teorisinin (toprak, su, ateş, hava ve eter) bir varyasyonu olan kapsamlı bir fiziksel teori geliştirmiştir. Teorisine göre, hafif elementler (ateş ve hava) evrenin merkezinden uzaklaşmaya yönelik doğal bir eğilime sahipken, ağır elementler (toprak ve su) evrenin merkezine doğru hareket etmeye ve böylece küresel bir Dünya oluşturmaya yönelik doğal bir eğilime sahiptir. Gök cisimlerinin (yani gezegenlerin ve yıldızların) daireler çizerek hareket ettiği görüldüğünden, bunların eter adını verdiği beşinci bir elementten yapılmış olması gerektiği sonucuna varmıştır.
Aristoteles mantığını temellendirmek için sezgisel fikirleri kullanmış ve teorisini açıklamak için düşen taşa, yükselen alevlere ya da akan suya işaret edebilmiştir. Onun hareket yasaları, sürtünmenin her yerde var olan bir olgu olduğuna dair yaygın gözlemi vurguluyordu: hareket halindeki herhangi bir cisim, üzerine etki edilmediği sürece duracaktır (durağandır). Ayrıca daha ağır cisimlerin daha hızlı düştüğünü ve boşlukların imkânsız olduğunu öne sürmüştür.
Aristoteles'in Lyceum'daki halefi, bitki ve hayvan yaşamını anlatan değerli kitaplar yazan Theophrastus'tu. Eserleri botanik ve zoolojiyi sistematik bir temele oturtan ilk çalışmalar olarak kabul edilir. Theophrastus'un mineraloji üzerine çalışması, o dönemde dünyada bilinen cevher ve minerallerin tanımlarını yapmış ve özelliklerine dair bazı zekice gözlemlerde bulunmuştur. Örneğin, günümüzde kaynaklandığı bilinen, turmalin mineralinin ısıtıldığında kamışları ve odun parçalarını çekmesi olgusuna bilinen ilk atıfta bulunmuştur.Yaşlı Plinius, Doğa Tarihi'nde bu çalışmayı kullandığına dair açık atıflarda bulunurken, kendisi de mineraller hakkında birçok yeni bilgiyi güncellemiş ve kullanıma sunmuştur. Bu iki erken dönem metinden mineraloji bilimi ve nihayetinde jeoloji ortaya çıkacaktır. Her iki yazar da kendi dönemlerinde işletilen çeşitli madenlerde tartıştıkları minerallerin kaynaklarını tanımlamaktadır, bu nedenle eserleri sadece erken dönem bilimsel metinler olarak değil, aynı zamanda ve teknoloji tarihi açısından da önemli kabul edilmelidir.
Diğer önemli peripatetikler arasında Ptolemaiosların sarayında öğretmenlik yapan ve fiziksel araştırmalara zaman ayıran Straton, Aristoteles'in eserlerini düzenleyen ve bilim tarihi üzerine ilk kitapları yazan Eudemus ve bir süre Atina'yı yöneten ve daha sonra İskenderiye Kütüphanesi'nin kurulmasına yardımcı olmuş olması muhtemel sayılabilir.
Helenistik çağ
Büyük İskender'in askeri seferleri Yunan düşüncesini Mısır'a, Küçük Asya'ya, Pers'e ve İndus Nehri'ne kadar yaymıştır. Bunun sonucunda Yunanca konuşan birçok nüfusun bu bölgelere göç etmesi İskenderiye, ve Pergamum gibi birçok öğrenim merkezinin kurulmasını sağlamıştır.
Helenistik bilim Yunan biliminden en az iki açıdan farklıydı: Birincisi, Yunan fikirlerinin Helen olmayan diğer uygarlıklarda gelişenlerle çapraz döllenmesinden yararlandı; ikincisi, bir dereceye kadar, İskender'in halefleri tarafından kurulan krallıklarda kraliyet hamileri tarafından desteklendi. Özellikle İskenderiye şehri, MÖ 3. yüzyılda bilimsel araştırmaların önemli bir merkezi haline geldi. Ptolemy I Soter (MÖ 367-282) ve Ptolemy II Philadelphus (MÖ 309-246) dönemlerinde burada kurulan iki kurum Kütüphane ve idi. Platon'un Akademisi ve Aristoteles'in Lyceum'unun aksine, bu kurumlar Ptolemaioslar tarafından resmi olarak destekleniyordu, ancak himayenin kapsamı mevcut hükümdarın politikalarına bağlı olarak istikrarsız olabilirdi.
Helenistik bilginler, bilimsel araştırmalarında matematiğin olgulara uygulanması ya da deneysel verilerin bilinçli olarak toplanması gibi daha önceki Yunan düşüncesinde geliştirilen ilkeleri sıklıkla kullanmışlardır. Bununla birlikte Helenistik bilimin değerlendirilmesi büyük farklılıklar göstermektedir. Bir uçta, “en önemli ve orijinal çalışmaların tamamının MÖ 600 ila 300 yılları arasındaki üç yüzyılda yapıldığına” inanan İngiliz klasik bilimci Cornford'un görüşü yer almaktadır. Diğer uçta ise, bilimsel yöntemin aslında MÖ 3. yüzyılda doğduğunu, ancak Roma döneminde büyük ölçüde unutulduğunu ve Rönesans'a kadar tekrar canlandırılmadığını iddia eden İtalyan fizikçi ve matematikçi 'nun görüşü yer almaktadır.
Teknoloji

Helenistik çağda astronomi bilgisi ve mühendislik alanındaki başarı düzeyinin iyi bir örneği Antikythera mekanizmasında (MÖ 150-100) görülebilir. Bu mekanizma Güneş'in, Ay'ın ve muhtemelen eskilerin bildiği diğer beş gezegenin hareketlerini hesaplayan 37 vitesli mekanik bir bilgisayardır. Antikythera mekanizması, (Babillerden) öğrenildiğine inanılan astronomik dönemlere dayanarak tahmin edilen ay ve güneş tutulmalarını içeriyordu. Cihaz, daha sonra, en azından kısmen, Orta Çağ boyunca Antikythera mekanizmasından daha basit olsa da karmaşık mekanik cihazların inşa edildiği Bizans ve İslam dünyalarına aktarılan eski Yunan karmaşık mekanik teknoloji geleneğinin bir parçası olabilir. Beşinci ya da altıncı yüzyıl Bizans İmparatorluğu'ndan kalma bir güneş saatine bağlı dişli bir takvimin parçaları bulunmuştur; takvim zamanı söylemeye yardımcı olmak için kullanılmış olabilir. Bizans aygıtına benzer bir dişli takvim 1000 yılı civarında bilim adamı El-Biruni tarafından tanımlanmıştır ve günümüze ulaşan 13. yüzyıldan kalma bir usturlap da benzer bir saat aygıtı içermektedir.
Tıp
İskenderiye'de MÖ 4. yüzyılın sonlarından 2. yüzyıla kadar önemli bir tıp okulu kurulmuştur.Ptolemy I Soter'den itibaren tıp görevlilerinin insan vücudunun nasıl çalıştığını öğrenmek amacıyla kadavraları kesip açmalarına ve incelemelerine izin verilmiştir. Anatomik araştırmalar için insan bedenlerinin ilk kullanımı, Ptolemaios Hanedanının himayesi altında İskenderiye'de hüküm giymiş suçlular üzerinde canlı diseksiyon veya yapma izni alan Herophilos (MÖ 335-280) ve Erasistratus'un (y. MÖ. 304 - y. MÖ 250) çalışmalarında gerçekleşmiştir.
Herophilos, insan vücudunun gerçek yapısından önceki çalışmalara kıyasla çok daha fazla haberdar olan bir anatomik bilgi bütünü geliştirdi. Ayrıca Aristoteles'in uzun süredir savunduğu kalbin “zekânın merkezi” olduğu fikrini tersine çevirerek bunun yerine beyni savunmuştur. Herophilos ayrıca toplardamarlar ve arterler arasındaki ayrım üzerine yazmış ve insan vücudunun yapısı, özellikle de sinir sistemi hakkında birçok doğru gözlemde bulunmuştur. Erasistratus duyusal ve işlevleri arasında ayrım yapmış ve bunları beyne bağlamıştır. Serebrum ve serebellumun ilk derinlemesine tanımlarından biriyle tanınır. Katkılarından dolayı Herophilos genellikle “anatominin babası” olarak adlandırılırken, Erasistratus bazıları tarafından “fizyolojinin kurucusu” olarak kabul edilir.
Matematik

Helenistik dönemde Yunan matematiği, bu dönemde aktif olan bilginler tarafından temsil edilen çalışmaların çoğu çok ileri düzeyde olduğu için, daha sonraki birkaç yüzyıl boyunca eşine rastlanmayan bir gelişmişlik seviyesine ulaşmıştır. Ayrıca, örneğin devasa bina projelerinin (örneğin ) inşasında veya Eratosthenes'in (MÖ 276-195) Güneş ile Dünya arasındaki mesafeyi ve Dünya'nın boyutunu ölçmesinde olduğu gibi, matematiksel bilginin yüksek düzeyde teknik uzmanlıkla birleştirildiğine dair kanıtlar da vardır.
Sayıları az olsa da, Helenistik matematikçiler birbirleriyle aktif olarak iletişim kurmuşlardır; yayın, meslektaşlar arasında birinin çalışmasının aktarılması ve kopyalanmasından ibaretti. En tanınmışları arasında, muhtemelen yüzyıllar boyunca geometri ve temel sayı teorisi kanonu olan Elementler olarak bilinen bir dizi kitap yazan Öklid'in (MÖ 325-265) çalışması yer almaktadır. Öklid'in Elementleri, 20. yüzyılın başlarına kadar teorik matematik öğretimi için ana ders kitabı olarak hizmet etmiştir.
olan Arşimet (MÖ 287-212), Parabolün karesileştirilmesinde () sonsuz bir geometrik serinin toplamı, Dairenin Ölçümü'nde () π değerine bir yaklaşım ve Kum Hesaplayıcısı'nda () çok büyük sayıları ifade etmek için bir isimlendirme gibi birçok dikkate değer sonucu ilettiği yaklaşık bir düzine risale yazmıştır.
Yunan matematiğinin en karakteristik ürünü, büyük ölçüde Helenistik dönemde, özellikle de Apollonius (MÖ 262-190) tarafından geliştirilen konik kesitler teorisi olabilir. Kullanılan yöntemlerde ne cebirden ne de trigonometriden açıkça yararlanılmıştır; bu sonuncusu Hipparchus (MÖ 190-120) zamanında ortaya çıkmıştır.
Astronomi
Matematiksel astronomideki ilerlemeler, Helenistik çağda da gerçekleşmiştir. Samoslu Aristarchus (MÖ 310-230), Güneş'i bilinen evrenin merkezine yerleştiren, Dünya'nın yılda bir kez Güneş'in etrafında döndüğü ve günde bir kez kendi ekseni etrafında döndüğü bilinen ilk güneş merkezli modeli sunan bir antik Yunan astronom ve matematikçiydi. Aristarchus ayrıca Güneş ve Ay'ın boyutlarını Dünya'nın boyutlarına kıyasla ve Güneş ve Ay'a olan uzaklıkları da tahmin etmiştir. Güneş merkezli modeli antik çağda pek taraftar bulamamış, ancak Aristarchus'un güneş merkezli teorisinden haberdar olan Nicolaus Copernicus gibi bazı erken modern astronomları etkilemiştir.
MÖ 2. yüzyılda Hipparchus presesyonu keşfetmiş, Ay'ın büyüklüğünü ve uzaklığını hesaplamış ve usturlap gibi bilinen en eski astronomik aletleri icat etmiştir. Hipparchus ayrıca 1020 yıldızdan oluşan kapsamlı bir katalog oluşturmuştur ve kuzey yarımküredeki takımyıldızların çoğu Yunan astronomisinden türemiştir. Son zamanlarda Hipparchus'un yıldız kataloğuna dayanan bir gök küresinin, olarak bilinen büyük bir 2. yüzyıl Roma heykelinin geniş omuzlarının üstünde oturduğu iddia edilmiştir.
Roma dönemi
Roma İmparatorluğu döneminde bilim, önceki Helenistik çağda kazanılan bilgilerin ve Romalıların fethettiği geniş alanlardan gelen bilgilerin sistematik hale getirilmesiyle ilgiliydi. Bu dönemde aktif olan yazarların çalışmaları büyük ölçüde daha sonraki medeniyetlere kesintisiz olarak aktarılmıştır.[]
Bilim Roma egemenliği altında devam etse de, Latince metinler çoğunlukla daha önceki Yunan çalışmalarından derlemelerdi. İleri düzey bilimsel araştırma ve öğretim Yunanca olarak sürdürülmeye devam etmiştir. Hayatta kalan Yunan ve Helenistik eserler daha sonra Bizans İmparatorluğu ve ardından İslam dünyası'nda korunmuş ve geliştirilmiştir. Geç Romalıların Yunanca yazıları Latinceye çevirme girişimleri sınırlı başarıya ulaşmış (örneğin, Boethius) ve çoğu eski Yunan metnine dair doğrudan bilgi ancak 12. yüzyıldan itibaren Batı Avrupa'ya ulaşmıştır.
Pliny
Yaşlı Plinius MS 77 yılında, Orta Çağ'a kadar ulaşan en kapsamlı doğal dünya derlemelerinden biri olan Naturalis Historia'yı yayınladı. Plinius sadece materyalleri ve nesneleri listelemekle kalmamış, aynı zamanda olguların açıklamalarını da kaydetmiştir. Böylece kehribarın kökenini çam ağaçlarının fosilleşmiş reçinesi olarak doğru bir şekilde tanımlayan ilk kişi olmuştur. Bu çıkarımı, bazı kehribar örneklerinin içinde hapsolmuş böceklerin gözlemlenmesinden yola çıkarak yapmıştır.
Plinius'un eseri, her bölümde sık sık sapmalar olsa da, bitkiler ve hayvanların organik dünyası ile inorganik madde alemine düzgün bir şekilde bölünmüştür. Plinius özellikle sadece bitkilerin, hayvanların ve böceklerin oluşumunu tanımlamakla değil, aynı zamanda bunların insan tarafından sömürülmesiyle (ya da kötüye kullanılmasıyla) da ilgilenmektedir. Metallerin ve minerallerin tanımı özellikle ayrıntılıdır ve antik dünyadan günümüze ulaşan en kapsamlı derleme olması bakımından değerlidir. Eserin büyük bir kısmı yazılı kaynakların akıllıca kullanılmasıyla derlenmiş olsa da, Plinius subay olarak görev yaptığı İspanya'daki altın madenciliğinin görgü tanığıdır. Plinius özellikle önemlidir çünkü kullandığı ve danıştığı önceki yazarların ve eserlerinin tam bibliyografik ayrıntılarını verir. Ansiklopedisi Karanlık Çağ'dan kurtulduğu için, metinlerin kendileri kaybolmuş olsa bile bu haberdarız. Kitap 1489'da basılan ilk kitaplardan biridir ve Rönesans bilginleri için standart bir başvuru kaynağı olmasının yanı sıra dünyaya bilimsel ve rasyonel bir yaklaşımın gelişmesi için de ilham kaynağı olmuştur.[]
Heron
İskenderiyeli Heron, genellikle antik çağın en büyük deneycisi olarak kabul edilen Yunan-Mısırlı bir matematikçi ve mühendisti. En ünlü icatları arasında, karada rüzgârdan yararlanmanın en eski örneğini oluşturan bir rüzgârgülü ve ilk kaydedilen buhar makinesi olan aeolipile adlı buharla çalışan bir cihazın iyi bilinen bir açıklaması vardı.
Galen
Bu dönemin en büyük tıp doktoru ve filozofu MS 2. yüzyılda aktif olan Galen'dir. Yaklaşık 100 eseri günümüze ulaşmıştır ki bu sayı herhangi bir antik Yunan yazar için en fazladır ve 22 ciltlik modern metni doldurmaktadır. Galen, kendisine liberal bir eğitim veren başarılı bir mimarın oğlu olarak antik Yunan şehri Pergamon'da (günümüzde Türkiye'de Bergama yakınları) doğmuştur. Galen, babası Asklepios'un bir rüyasından etkilenerek tıp okuması gerektiğine karar verene kadar tüm büyük felsefi okullarda (Platonculuk, Aristotelesçilik, Stoacılık ve Epikürcülük) eğitim gördü. Babasının ölümünden sonra Galen, Smyrna, Korint ve son olarak İskenderiye'de en iyi doktorları aramak için geniş çapta seyahat etti.
Galen kendinden öncekiler tarafından elde edilen bilgilerin çoğunu derlemiş ve Berberi maymunları, öküzler, domuzlar ve diğer hayvanlar üzerinde diseksiyonlar ve yaparak organların işlevine ilişkin araştırmaları ilerletmiştir. MS 158 yılında Galen, memleketi Bergama'da gladyatörlerin başhekimi olarak görev yapmış ve gerçek bir insan diseksiyonu yapmadan her türlü yarayı inceleyebilmiştir. Ancak Galen, yaptığı deneyler sayesinde, atardamarların hava içerdiği ve bu havanın kalp ve akciğerlerden vücudun tüm bölgelerine taşındığı teorisi gibi uzun süredir devam eden birçok inancı yıkmayı başardı. Bu inanç, başlangıçta boş görünen ölü hayvanların atardamarlarına dayanıyordu. Galen canlı atardamarların kan içerdiğini gösterebilmişti, ancak yüzyıllar boyunca yerleşik tıbbi ortodoksluk haline gelen hatası, kanın kalpten bir gel-git hareketiyle ileri geri gittiğini varsaymaktı.
Anatomi, Galen'in tıp eğitiminin önemli bir parçasıydı ve hayatı boyunca önemli bir ilgi kaynağı oldu. Anatomik prosedür üzerine (On anatomical procedure) ve İnsan vücudunun parçalarının kullanımı üzerine (On the uses of the parts of the body of man) olmak üzere iki büyük anatomik eser yazdı. Bu eserlerdeki bilgiler, 16. yüzyılda Vesalius ve Harvey tarafından sorgulanana kadar 1300 yıl boyunca tüm tıp yazarları ve hekimler için otoritenin temeli olmuştur.
Batlamyus

İskenderiye'de ya da civarında yaşayan Claudius Ptolemy (y. MS 100-170) astronomi, astroloji, kartografya, ve optik üzerine yaklaşık bir düzine kitap yazmaya odaklanan bilimsel bir program yürütmüştür. Sert üsluplarına ve yüksek teknik özelliklerine rağmen, bunların büyük bir kısmı günümüze kadar ulaşmış olup, bazı durumlarda antik çağlardan kalma kendi türündeki yazıların tek kalıntılarıdır. Batlamyus'un eserleri boyunca işlenen iki ana tema, fiziksel olguların matematiksel modellemesi ve fiziksel gerçekliğin yöntemleridir.
Batlamyus'un , örneğin sistematik astronomi çalışmasında görülen teorik analiz ile ampirik değerlendirmelerin bir kombinasyonunu içeriyordu. Batlamyus'un daha çok Almagest olarak bilinen Mathēmatikē Syntaxis (Grekçe: Μαθηματικὴ Σύνταξις) adlı eseri, astronomiyi yalnızca sağlam bir matematiksel temel üzerine inşa etmekle kalmayıp, aynı zamanda astronomik gözlemler ile ortaya çıkan astronomik teori arasındaki ilişkiyi göstererek seleflerinin çalışmalarını geliştirmeye çalışmıştır. Batlamyus, Gezegen Hipotezleri'nde (Planetary Hypotheses), muhtemelen didaktik amaçlarla, Almagest'te bulunan matematiksel modellerinin fiziksel temsillerini ayrıntılı olarak açıklar. Aynı şekilde Coğrafya da en azından prensipte astronomik bilgileri kullanarak doğru haritalar çizmekle ilgiliydi. Astronomi dışında, hem Harmonikler hem de (sırasıyla ses ve görmenin matematiksel analizlerine ek olarak) teoriyi doğrulamak için deneysel aletlerin nasıl inşa edileceği ve kullanılacağına dair talimatlar içerir. Geçmişe bakıldığında, Batlamyus'un rapor edilen bazı ölçümleri, kırılma açısının orantılı olduğu yönündeki (yanlış) varsayımına uyacak şekilde ayarladığı görülmektedir.
Batlamyus'un titizliği ve veri sunumunu kolaylaştırma kaygısı (örneğin tabloları yaygın olarak kullanması), Batlamyus'un sıklıkla atıfta bulunduğu eserlerden neredeyse hiçbir şey kalmadığı ölçüde, bu konulardaki önceki çalışmaların ihmal edilmesini veya eskimiş sayılmasını neredeyse garanti altına almıştır. Özellikle astronomi çalışmaları yüzyıllar boyunca gelecekteki araştırmaların yöntemini ve konusunu belirlemiş ve (Batlamyus sistemi), on yedinci yüzyıla kadar göklerin hareketleri için baskın model olmuştur.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Grammaticos, P. C.; Diamantis, A. (2008). "Useful known and unknown views of the father of modern medicine, Hippocrates and his teacher Democritus". Hellenic Journal of Nuclear Medicine. 11 (1): 2–4. (PMID) 18392218.
- ^ The father of modern medicine: the first research of the physical factor of tetanus 2011-11-18 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases
- ^ Lloyd (1970), p. 81; Thurston, p. 21.
- ^ Thurston, pp. 111–12; D. R. Lehoux, Parapegmata: or Astrology, Weather, and Calendars in the Ancient World, PhD Dissertation, University of Toronto, 2000, p. 61.
- ^ Lloyd (1979), pp. 38–9.
- ^ Lloyd (1979), pp. 15–24.
- ^ a b Lloyd (1970), pp. 144–6.
- ^ Cornford, p. 159.
- ^ Lloyd (1970), pp. 16–21; Cornford, pp. 171–8.
- ^ Lloyd (1970), pp. 21–3.
- ^ Lloyd (1970), pp. 36–7.
- ^ Lloyd (1970), pp. 39–43.
- ^ Lloyd (1970), pp. 45–9.
- ^ Barnes p. 47, quoting Hippolytus Refutation of all Heresies I xiv 1–6
- ^ Lloyd (1970), pp. 24–31.
- ^ Garrison, Fielding H. (1966). An introduction to the history of medicine, with medical chronology, suggestions for study, and bibliographic data. W.B. Saunders Company. OCLC 230950340.
- ^ Iniesta, Ivan (2011-04-20). "Hippocratic Corpus". BMJ (İngilizce). 342: d688. doi:10.1136/bmj.d688. ISSN 0959-8138.
- ^ Karpozilos, A.; Pavlidis, N. (2004-09-01). "The treatment of cancer in Greek antiquity". European Journal of Cancer (English). 40 (14): 2033–2040. doi:10.1016/j.ejca.2004.04.036. ISSN 0959-8049. (PMID) 15341975.
- ^ A. M. Alioto, A History of Western Science, (Englewood Cliffs, NJ: Prentice–Hall, 1987), p. 44.
- ^ Calian, Florin George (2021-12-09). Numbers, Ontologically Speaking: Plato on Numerosity (İngilizce). Brill. ISBN .
- ^ Lindberg, pp. 35–9; Lloyd (1970), pp. 71–2, 79.
- ^ Plato, Republic, 530b–c.
- ^ Plato, Timaeus, 28b–29a.
- ^ Lindberg, pp. 47–68; Lloyd (1970), pp. 99–124.
- ^ Hennig, Boris (2009). "The Four Causes". The Journal of Philosophy. 106 (3): 137–160. doi:10.5840/jphil200910634. ISSN 0022-362X. JSTOR 20620160.
- ^ Aristotle, De partibus animalium, 645a22–6; quoted in Lloyd (1968), p. 70.
- ^ Lloyd (1968), pp. 134–9, 162–70.
- ^ Lang, Sidney B. (August 2005), "Pyroelectricity: From Ancient Curiosity to Modern Imaging Tool", Physics Today, 58 (8), ss. 31–36, Bibcode:2005PhT....58h..31L, doi:10.1063/1.2062916
- ^ Lloyd (1973), pp. 1–7.
- ^ Lloyd (1973), p. 177.
- ^ F. M. Cornford, The Unwritten Philosophy and Other Essays, p. 83, quoted in Lloyd (1973), p. 154.
- ^ (2004). The Forgotten Revolution: How Science Was Born in 300 BC and Why It Had To Be Reborn. Berlin: Springer. ISBN . But see the critical reviews by Mott Greene, Nature, vol 430, no. 7000 (5 Aug 2004):614 [1] and Michael Rowan-Robinson, Physics World, vol. 17, no. 4 (April 2004)[2].
- ^ Freeth, T.; ve diğerleri. (2006). "Decoding the ancient Greek astronomical calculator known as the Antikythera Mechanism". Nature. 444 (7119): 587–91. Bibcode:2006Natur.444..587F. doi:10.1038/nature05357. (PMID) 17136087.; Marchant, Jo (2006). "In Search of Lost Time". Nature. 444 (7119): 534–8. Bibcode:2006Natur.444..534M. doi:10.1038/444534a
. (PMID) 17136067.;
- ^ Charette, F (November 2006). "Archaeology: high tech from Ancient Greece". Nature. 444 (7119): 551–52. Bibcode:2006Natur.444..551C. doi:10.1038/444551a
. (PMID) 17136077..
- ^ Maddison, Francis (28 March 1985). "Early mathematical wheelwork: Byzantine calendrical gearing". Nature. 314 (6009): 316–17. Bibcode:1985Natur.314..316M. doi:10.1038/314316b0..
- ^ Serageldin, I. (2013). "Ancient Alexandria and the dawn of medical science". Global Cardiology Science & Practice. 2013 (4): 395–404. doi:10.5339/gcsp.2013.47. (PMC) 3991212 $2. (PMID) 24749113.
- ^ Štrkalj, G.; Chorn, D. (2008). "Herophilus of Chalcedon and the practice of dissection in Hellenistic Alexandria". SAMJ: South African Medical Journal. 98 (2): 86–89. ISSN 0256-9574. (PMID) 18350197.
- ^ Pearce, J. M. S. (2013). "The Neuroanatomy of Herophilus". European Neurology (english). 69 (5): 292–295. doi:10.1159/000346232
. (PMID) 23445719.
- ^ "Herophilus". Britannica. 12 March 2024.
- ^ Christie, R. V. (1987). "Galen on Erasistratus". Perspectives in Biology and Medicine. 30 (3): 440–449. doi:10.1353/pbm.1987.0050. ISSN 1529-8795. (PMID) 3295753.
- ^ Reverón, R. R. (2014). "Herophilus and Erasistratus, pioneers of human anatomical dissection". Vesalius: Acta Internationales Historiae Medicinae. 20 (1): 55–58. (PMID) 25181783.
- ^ Keyser, P. T.; Scarborough, J. (2018). The Oxford Handbook of Science and Medicine in the Classical World (İngilizce). Oxford University Press. ISBN .
- ^ (2004). The Forgotten Revolution
. Berlin: Springer. s. 273-277.
- ^ Knorr, W. R. (1990). "New Readings in Greek Mathematics: Sources, Problems, Publications". Impact of Science on Society (İngilizce). 40 (3): 207–18. ISSN 0019-2872.
- ^ Bruno, Leonard C.; Baker, Lawrence W. (1999). Math and mathematicians : the history of math discoveries around the world. Internet Archive. Detroit, Mich. : U X L. ISBN .
- ^ Dijksterhuis, E. J. (1987). "Archimedes". www.jstor.org (İngilizce). JSTOR j.ctt7ztpbp. Erişim tarihi: 2021-09-13.
- ^ Kish, George (1978). A Source Book in Geography. Harvard University Press. s. 51. ISBN .
- ^ O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Hipparchus of Rhodes", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
- ^ Thurston, H. (1996). Early Astronomy. Springer Science & Business Media. s. 2. ISBN .
- ^ Otto Neugebauer, A History of Ancient Mathematical Astronomy, (New York: Springer, 1975), pp. 284–5; Lloyd (1973), pp. 69–71.
- ^ Schaefer, Bradley E. (2005). "The Epoch of the Constellations on the Farnese Atlas and Their Origin in Hipparchus's Lost Catalogue" (PDF). Journal for the History of Astronomy. 36 (2): 167–96. Bibcode:2005JHA....36..167S. doi:10.1177/002182860503600202.; But see also Duke, Dennis W. (2006). "Analysis of the Farnese Globe". Journal for the History of Astronomy. 37 (126): 87–100. Bibcode:2006JHA....37...87D. doi:10.1177/002182860603700107.
- ^ Stahl, see esp. pp. 120–133.
- ^ Research Machines plc. (2004). The Hutchinson dictionary of scientific biography. Abingdon, Oxon: Helicon Publishing. s. 546.
Hero of Alexandria (lived c. AD 60) Greek mathematician, engineer and the greatest experimentalist of antiquity
- ^ Singe, P. N. (1997). "Levels of explanation in Galen". The Classical Quarterly (İngilizce). 47 (2): 525–542. doi:10.1093/cq/47.2.525. (PMID) 16437848.
- ^ Thorndike, L. (1922). "Galen: The Man and His Times". The Scientific Monthly. 14 (1): 83–93. Bibcode:1922SciMo..14...83T.
- ^ Gross, C. G. (1998). "Galen and the Squealing Pig". The Neuroscientist (İngilizce). 4 (3): 216–221. doi:10.1177/107385849800400317.
- ^ Lloyd, G. E. R. (1996), Frede, M.; Striker, G. (Ed.), "Theories and Practices of Demonstration in Galen", Rationality in Greek Thought, Oxford University Press
- ^ Boylan, M. (2007). "Galen: On Blood, the Pulse, and the Arteries". Journal of the History of Biology. 40 (2): 207–230. doi:10.1007/s10739-006-9116-2. (PMID) 18175602.
- ^ Marketos, S. G.; Skiadas, P. K. (1999). "Galen: A Pioneer of Spine Research". Spine (İngilizce). 24 (22): 2358–2362. doi:10.1097/00007632-199911150-00012. ISSN 0362-2436. (PMID) 10586461.
- ^ Ballester, L. G.; Arrizabalaga, J.; Cabré, M.; Cifuentes, L. (2002). Galen and Galenism: Theory and Medical Practice From Antiquity to the European Renaissance. Routledge.
- ^ Jones, A. (2005), Van Brummelen, G.; Kinyon, M. (Ed.), "Ptolemy's Mathematical Models and their Meaning", Mathematics and the Historian’s Craft: The Kenneth O. May Lectures, CMS Books in Mathematics (İngilizce), Springer, ss. 23–42, doi:10.1007/0-387-28272-6_3, ISBN
- ^ Goldstein, Bernard R. (2007). "What's new in Ptolemy's Almagest?". Nuncius (İngilizce). 22 (2): 261–285. doi:10.1163/182539107X00545.
- ^ Hamm, Elizabeth (2016). "Modeling the Heavens: Sphairopoiia and Ptolemy's Planetary Hypotheses". Perspectives on Science. 24 (4): 416–424. doi:10.1162/POSC_a_00214.
- ^ Berggren, J. L.; Jones, A. (2002). Ptolemy's Geography: An Annotated Translation of the Theoretical Chapters (İngilizce). Princeton University Press. ISBN .
- ^ Barker, Andrew (2010). "Mathematical Beauty Made Audible: Musical Aesthetics in Ptolemy's Harmonics". Classical Philology. 105 (4): 403–420. doi:10.1086/657028.
- ^ Smith, A. M. (1982). "Ptolemy's Search for a Law of Refraction: A Case-Study in the Classical Methodology of "Saving the Appearances" and its Limitations". Archive for History of Exact Sciences. 26 (3): 221–240. Bibcode:1982AHES...26..221S. doi:10.1007/BF00348501. JSTOR 41133649.
- ^ (1973). Greek Science After Aristotle. New York: W.W.Norton. ss. 131–135. ISBN .
- ^ "A brief history of Optics". 2013-11-11 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2008-11-03.
- ^ Sidoli, N. (2014). "Mathematical tables in Ptolemy's Almagest". Historia Mathematica (İngilizce). 41 (1): 13–37. doi:10.1016/j.hm.2013.10.004
.
- ^ Riley, Mark T. (1995). "Ptolemy's Use of His Predecessors' Data". Transactions of the American Philological Association. 125: 221–250. doi:10.2307/284353. JSTOR 284353.
- ^ Goldstein, Bernard R. (1997). "Saving the Phenomena: the Background to Ptolemy's Planetary Theory". Journal for the History of Astronomy. 28: 1–12. Bibcode:1997JHA....28....1G. doi:10.1177/002182869702800101.
Dipnotlar
Kaynakça
- Alioto, Anthony M. A History of Western Science. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1987. .
- Barnes, Jonathan. Early Greek Philosophy. Published by Penguin Classics
- Clagett, Marshall. Greek Science in Antiquity. New York: Collier Books, 1955.
- Principium Sapientiæ: The Origins of Greek Philosophical Thought. Cambridge: Cambridge Univ. Pr, 1952; Gloucester, Mass.: Peter Smith, 1971.
- The Beginnings of Western Science: The European Scientific Tradition in Philosophical, Religious, and Institutional Context, 600 B.C. to A.D. 1450. Chicago: Univ. of Chicago Pr, 1992. .
- Aristotle: The Growth and Structure of his Thought. Cambridge: Cambridge Univ. Pr, 1968. .
- Early Greek Science: Thales to Aristotle. New York: W.W. Norton & Co, 1970. .
- Greek Science after Aristotle. New York: W.W. Norton & Co, 1973. .
- Magic Reason and Experience: Studies in the Origin and Development of Greek Science. Cambridge: Cambridge Univ. Pr, 1979.
- Pedersen, Olaf. Early Physics and Astronomy: A Historical Introduction. 2nd edition. Cambridge: Cambridge University Press, 1993. .
- Stahl, William H. Roman Science: Origins, Development, and Influence to the Later Middle Ages. Madison: Univ. of Wisconsin Pr, 1962.
- Taub, Liba Chaia (2023). Ancient Greek and Roman science: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- Thurston, Hugh. Early Astronomy. New York: Springer, 1994. .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfanin herhangi bir incelenmis surumu bulunmuyor bu yuzden standartlara uygunluk acisindan kontrol edilmemis olabilir Klasik antik cagda bilim hem pratik hedeflere ornegin guvenilir bir takvim olusturmak veya cesitli hastaliklarin nasil tedavi edilecegini belirlemek hem de doga felsefesine ait daha soyut arastirmalara yonelik olarak dunyanin veya evrenin isleyisine iliskin arastirmalari kapsar Klasik antik donem geleneksel olarak MO 8 yuzyil Arkaik Yunanistan in baslangici ile MS 6 yuzyil sonrasinda Ortacag bilimi ortaya cikmistir arasindaki donem olarak tanimlanir Cografi olarak genellikle Greko Romen ve Antik Yakin Dogu ile sinirlandirilir dolayisiyla Cin ve Hint alt kitasi gibi bolgelerdeki antik dunya bilim gelenekleri haric tutulur 1661 da tasvir edildigi sekliyle goksel hareketin Ptolemaic sistemi Klasik antik donemde dogaya iliskin teorilestirilen fikirler sadece bilimle sinirli kalmamis mitleri ve dini de icermistir Gunumuzde ilk bilim insanlari olarak kabul edilenler kendilerini doga filozoflari yetenekli bir meslegin uygulayicilari ornegin hekimler veya dini bir gelenegin takipcileri ornegin tapinak sifacilari olarak dusunmus olabilirler Bu donemde aktif olan ve daha yaygin olarak bilinen isimler arasinda Hipokrat Aristoteles Oklid Arsimet Hipparkos Galen ve Batlamyus sayilabilir Bu isimlerin katkilari ve yorumlari Dogu Islam ve Latin dunyasina yayilmis ve modern bilimin dogusuna katkida bulunmustur Eserleri matematik kozmoloji tip ve fizik gibi bircok farkli kategoriyi kapsiyordu Klasik Yunanistan Modern Tibbin Babasi olarak bilinen hekim HipokratNedenlerin bilgisiSeylerin dogasini sorgulayan bu konu ilk olarak antik Yunanlilar arasinda pratik kaygilarla baslamistir Ornegin bir olusturma girisimi ilk olarak MO 700 civarinda yasamis olan Yunan sair Hesiod un Isler ve Gunler Works and Days adli eseriyle orneklendirilmistir Hesiod un takvimi mevsimsel faaliyetleri yildizlarin mevsimsel gorunumleri ve kayboluslarinin yani sira Ay in elverisli veya ugursuz oldugu dusunulen evrelerine gore duzenlemeyi amacliyordu MO 450 civarinda Yunan sehir devletlerinin sivil takvimlerini astronomik gozlemlere dayanarak duzenlemek icin kullanilan parapegmata olarak bilinen metinlerde yildizlarin mevsimsel gorunumleri ve kayboluslarinin derlemelerini gormeye basliyoruz Tip bu donemde pratik odakli doga arastirmalarinin gerceklestigi bir diger alandir Yunan tibbi tek bir egitimli meslegin alani degildi ve kabul edilmis bir ruhsatlandirma yontemi de yoktu Hipokrat gelenegindeki hekimler Asklepios kultuyle iliskili tapinak sifacilari bitki toplayicilari ilac saticilari ebeler ve jimnastik egitmenlerinin hepsi belirli baglamlarda sifaci olarak nitelikli olduklarini iddia ediyor ve hastalar icin aktif bir sekilde rekabet ediyorlardi Bu rakip gelenekler arasindaki rekabet hastaligin nedenleri ve uygun tedavisi ve rakiplerinin genel metodolojik yaklasimlari hakkinda aktif bir kamu tartismasina katkida bulundu Nedensel aciklama arayisinin bir ornegi epilepsinin dogasini ele alan Kutsal Hastalik Uzerine adli Hipokrat metninde bulunur Bu metinde yazar rakiplerine tapinak sifacilarina epilepsiyi ilahi gazaba baglama cehaletleri ve kazanc sevdalari nedeniyle saldirir Yazar epilepsinin dogal bir nedeni oldugunda israr etse de sira bu nedenin ne oldugunu ve uygun tedavinin ne olacagini aciklamaya geldiginde aciklama rakiplerininki kadar spesifik kanitlardan yoksun ve tedavi de muglaktir Bununla birlikte hayvanlar ve bitkiler uzerine kapsamli bir sekilde yazan Aristoteles ve Theophrastus un eserlerinde oldugu gibi doga olaylarina iliskin gozlemler nedenlerini belirleme cabasiyla derlenmeye devam etmistir Theophrastus ayni zamanda mineralleri ve kayalari siniflandirmaya yonelik ilk sistematik girisimi de gerceklestirmis olup bunun bir ozeti Plinius un Doga Tarihi nde bulunmaktadir Bu donemde Yunan biliminin mirasi deneysel arastirmalar sayesinde olgusal bilgide onemli ilerlemeler ornegin zooloji botanik mineraloji ve astronomide belirli bilimsel sorunlarin onemine dair bir farkindalik ornegin degisim ve nedenleri sorunu ve bu alanlarin hicbirinde evrensel bir fikir birligi olmamasina ragmen dogruluk icin kriterler olusturmanin metodolojik oneminin kabul edilmesini ornegin matematigin dogal olaylara uygulanmasi iceriyordu Sokrates oncesi felsefeMateryalist filozoflar Empedokles in dort klasik elementi ates hava su toprak yanan bir kutukle resmedilmistir Kutuk yok olurken dort elementi de serbest birakir Sokrates oncesi olarak bilinen ilk Yunan filozoflari komsularinin mitlerinde bulunan ayni soruya alternatif cevaplar veren materyalistlerdi Icinde yasadigimiz duzenli kozmos nasil meydana geldi Soru buyuk olcude ayni olsa da cevaplari ve cevaplara karsi tutumlari belirgin bir sekilde farklidir Aristoteles gibi daha sonraki yazarlar tarafindan bildirildigi uzere aciklamalari seylerin maddi kaynagina odaklanma egilimindeydi Miletoslu Thales MO 624 546 her seyin sudan meydana geldigini ve sudan beslendigini dusunmustur Daha sonra Anaksimandros MO 610 546 seylerin su gibi belirli bir maddeden degil sinirsiz olarak adlandirdigi bir seyden gelebilecegini one surmustur Tam olarak neyi kastettigi belirsizdir ancak yaratilisin basarisizliga ugramamasi icin niceliginde karsiti tarafindan alt edilememesi icin niteliklerinde baslangici ya da sonu olmadigi icin zamanda ve her seyi kapsadigi icin uzayda sinirsiz oldugu one surulmustur Anaksimenes MO 585 525 seyrelme ve yogunlasma ile degistirilebilen somut bir maddi maddeye havaya geri dondu Havanin bir madde oldugunu gostermek icin yaygin gozlemleri sarap hirsizi ve seyrelme ve yogunlasma ile degisebilecegini gostermek icin basit bir deneyi kisinin eliyle nefes almasi kullandi Efesli Herakleitos y MO 535 475 daha sonra ates elementi bu surecte merkezi bir rol oynuyor gibi gorunse de herhangi bir maddeden ziyade degisimin temel oldugunu savundu Son olarak Akragasli Empedokles MO 490 430 seleflerinin goruslerini birlestirmis gibi gorunuyor ve Ask ve Cekisme Love and Strife adini verdigi iki karsit gucun etkisi altinda karisarak ve ayrilarak degisim ureten dort element Toprak Su Hava ve Ates oldugunu iddia ediyordu Tum bu teoriler maddenin surekli bir madde oldugunu ima etmektedir Iki Yunan filozof Leucippus MO 5 yuzyilin ilk yarisi ve Democritus iki gercek varlik oldugu fikrini ortaya atmistir maddenin bolunemeyen kucuk parcaciklari olan atomlar ve maddenin icinde bulundugu bos alan olan bosluk Thales ten Democritus a kadar tum aciklamalar maddeyi iceriyor olsa da daha onemli olan bu rakip aciklamalarin alternatif teorilerin ortaya atildigi ve elestirildigi devam eden bir tartisma surecine isaret etmesidir Kolophonlu Xenophanes gordugu birkac deniz canlisi fosiline atifta bulunarak periyodik olarak toprak ve denizin karisip her seyi camura cevirdigini dusunerek paleontoloji ve jeolojinin oncusu olmustur Pisagor felsefesi Kozmosun kokenine dair materyalist aciklamalar duzenli bir evrenin nasil meydana geldigi sorusuna cevap bulma girisimleriydi ancak bazi duzenleyici ilkeler olmaksizin elementlerin ornegin ates veya su rastgele bir araya gelerek duzenli bir evren meydana getirmesi fikri bazilari icin sorunlu olmaya devam etti Bu soruna bir yanit sayiyi evrenin tum yapisinin altinda yatan temel degismez varlik olarak goren Pythagoras in y MO 582 507 takipcileri tarafindan ileri surulmustur Gercegi efsaneden ayirmak zor olsa da bazi Pisagorcularin maddenin geometrik ilkelere gore noktalarin sirali duzenlemelerinden olustuguna inandiklari gorulmektedir ucgenler kareler dikdortgenler veya diger sekiller Diger Pisagorcular ise evreni sayilar oranlar ve orantilar temelinde tipki muzik gamlari gibi duzenlenmis olarak gormuslerdir Ornegin Philolaus 1 2 3 4 un toplami 10 mukemmel sayisini verdigi icin on gok cismi oldugunu savunmustur Boylece Pisagorcular bilimsel dusuncenin gelisiminde muazzam sonuclari olacak bir fikir olan duzenli bir evrenin rasyonel temelini aciklamak icin matematiksel ilkeleri ilk uygulayanlardan bazilariydi Hipokrat ve Hipokrat Kulliyati Gelenege gore Koslu hekim Hipokrat MO 460 370 prognoz ve klinik gozlemi ilk kullanan hastaliklari kategorize eden ve humoral teorinin arkasindaki fikirleri formule eden kisi oldugu icin tibbin babasi olarak kabul edilir Bununla birlikte nin cogu tibbi teoriler uygulamalar ve teshislerden olusan bir koleksiyon genellikle cok az gerekceyle Hipokrat a atfedilmistir bu nedenle Hipokrat in gercekte ne dusundugunu yazdigini ve yaptigini bilmek zorlasmaktadir Uslup ve yontem acisindan genis degiskenliklerine ragmen Hipokrat Kulliyati nin yazilari bin yildan fazla bir sure boyunca Islam ve Bati tibbinin tibbi uygulamalari uzerinde onemli bir etkiye sahip olmustur Felsefe okullariAkademi Pompeii deki T Siminius Stephanus Villasi ndan Platon un Akademisi ni tasvir eden bir MS 1 yuzyil Antik Yunan daki ilk yuksek ogrenim kurumu belki de Pisagorcu etki altinda kalarak evrenin duzen ilkesini sayi ve geometriye dayali bir ilke olarak tanimlamis gorunen bir Atinali olan Platon y MO 427 y MO 347 tarafindan kurulmustur Daha sonraki bir anlatiya gore Platon Akademi nin girisine Geometri bilmeyen giremez sozlerini yazdirmistir Bu hikaye buyuk olasilikla bir efsane olsa da yine de Platon un matematige olan ilgisine taniklik etmekte ve bircok diyalogunda bu konuya deginmektedir Platon un felsefesi tum matematiksel diyagramlarin ebedi degismez matematiksel hakikatlerin yansimalari olmasi gibi tum maddi seylerin de ebedi degismez idealarin kusurlu yansimalari oldugunu savunuyordu Platon maddi seylerin asagi turden bir gerceklige sahip olduguna inandigindan burhani bilginin kusurlu maddi dunyaya bakarak elde edilemeyecegini dusunmustur Hakikat matematikcilerin burhanlarina benzer sekilde rasyonel argumantasyon yoluyla bulunmalidir Ornegin Platon astronominin ampirik gozlemler yerine soyut geometrik modeller acisindan incelenmesini onermis ve liderlerin felsefeye hazirlik icin matematik egitimi almasini onermistir Aristoteles MO 384 322 Akademi de egitim gormus ve yine de Platon la bircok onemli konuda anlasmazliga dusmustur Hakikatin ebedi ve degismez olmasi gerektigini kabul etmekle birlikte Aristoteles dunyanin deneyim yoluyla bilinebilir oldugunu ve hakikati duyularimizla algiladiklarimizla bildigimizi savunmustur Ona gore dogrudan gozlemlenebilir seyler gercektir fikirler ya da onun deyimiyle formlar yalnizca kendilerini canlilarda oldugu gibi maddede ya da bir gozlemcinin veya zanaatkarin zihninde ifade ettiklerinde var olurlar Aristoteles in gerceklik teorisi bilime farkli bir yaklasim getirmistir Platon un aksine Aristoteles formlari somutlastiran maddi varliklarin gozlemlenmesini vurgulamistir Ayrica doganin incelenmesinde matematigin onemini azaltti ama yadsimadi Aristoteles in felsefesinde degisim sureci Platon un degismeyen ebedi fikirlere odaklanmasinin onune gecmistir Son olarak Platon un formlarinin onemini dort nedensel faktorden birine indirgemistir Aristoteles boylece arasinda ayrim yapmistir bir seyin yapildigi madde yapilma bicimi Platon un fikirlerine benzer o seyi yapan fail hareketli ya da o seyin yapilma amaci Aristoteles bilimsel bilginin Antik Yunanca ἐpisthmh Latince Latince scientia zorunlu nedenlerin bilgisi oldugunda israr etmistir O ve takipcileri salt betimleme ya da tahmini bilim olarak kabul etmezlerdi Aristoteles in nedenlerinin en karakteristik ozelligi bir seyin yapilma amaci olan nihai nedenidir Bu kavrayisa Lesbos ta deniz hayvanlari uzerinde yaptigi ve hayvanlarin organlarinin belirli bir isleve hizmet ettigini fark ettigi sayesinde ulasmistir Tesadufun yoklugu ve amaclara hizmet etme ozellikle doga eserlerinde bulunur Ve bir seyin ugruna insa edildigi ya da var oldugu amac guzel olana aittir Lyceum Platon un olumunden sonra Aristoteles Akademi den ayrildi ve Atina ya donup Lyceum a bitisik bir okul kurmadan once cok seyahat etti Antik Cag in en uretken doga filozoflarindan biri olan Aristoteles biyoloji meteoroloji psikoloji mantik ve fizik de dahil olmak uzere bilimsel ilgi alanlarina giren pek cok konuda yazmis ve dersler vermistir Klasik elementler teorisinin toprak su ates hava ve eter bir varyasyonu olan kapsamli bir fiziksel teori gelistirmistir Teorisine gore hafif elementler ates ve hava evrenin merkezinden uzaklasmaya yonelik dogal bir egilime sahipken agir elementler toprak ve su evrenin merkezine dogru hareket etmeye ve boylece kuresel bir Dunya olusturmaya yonelik dogal bir egilime sahiptir Gok cisimlerinin yani gezegenlerin ve yildizlarin daireler cizerek hareket ettigi goruldugunden bunlarin eter adini verdigi besinci bir elementten yapilmis olmasi gerektigi sonucuna varmistir Aristoteles mantigini temellendirmek icin sezgisel fikirleri kullanmis ve teorisini aciklamak icin dusen tasa yukselen alevlere ya da akan suya isaret edebilmistir Onun hareket yasalari surtunmenin her yerde var olan bir olgu olduguna dair yaygin gozlemi vurguluyordu hareket halindeki herhangi bir cisim uzerine etki edilmedigi surece duracaktir duragandir Ayrica daha agir cisimlerin daha hizli dustugunu ve bosluklarin imkansiz oldugunu one surmustur Aristoteles in Lyceum daki halefi bitki ve hayvan yasamini anlatan degerli kitaplar yazan Theophrastus tu Eserleri botanik ve zoolojiyi sistematik bir temele oturtan ilk calismalar olarak kabul edilir Theophrastus un mineraloji uzerine calismasi o donemde dunyada bilinen cevher ve minerallerin tanimlarini yapmis ve ozelliklerine dair bazi zekice gozlemlerde bulunmustur Ornegin gunumuzde kaynaklandigi bilinen turmalin mineralinin isitildiginda kamislari ve odun parcalarini cekmesi olgusuna bilinen ilk atifta bulunmustur Yasli Plinius Doga Tarihi nde bu calismayi kullandigina dair acik atiflarda bulunurken kendisi de mineraller hakkinda bircok yeni bilgiyi guncellemis ve kullanima sunmustur Bu iki erken donem metinden mineraloji bilimi ve nihayetinde jeoloji ortaya cikacaktir Her iki yazar da kendi donemlerinde isletilen cesitli madenlerde tartistiklari minerallerin kaynaklarini tanimlamaktadir bu nedenle eserleri sadece erken donem bilimsel metinler olarak degil ayni zamanda ve teknoloji tarihi acisindan da onemli kabul edilmelidir Diger onemli peripatetikler arasinda Ptolemaioslarin sarayinda ogretmenlik yapan ve fiziksel arastirmalara zaman ayiran Straton Aristoteles in eserlerini duzenleyen ve bilim tarihi uzerine ilk kitaplari yazan Eudemus ve bir sure Atina yi yoneten ve daha sonra Iskenderiye Kutuphanesi nin kurulmasina yardimci olmus olmasi muhtemel sayilabilir Helenistik cagBuyuk Iskender in askeri seferleri Yunan dusuncesini Misir a Kucuk Asya ya Pers e ve Indus Nehri ne kadar yaymistir Bunun sonucunda Yunanca konusan bircok nufusun bu bolgelere goc etmesi Iskenderiye ve Pergamum gibi bircok ogrenim merkezinin kurulmasini saglamistir Helenistik bilim Yunan biliminden en az iki acidan farkliydi Birincisi Yunan fikirlerinin Helen olmayan diger uygarliklarda gelisenlerle capraz dollenmesinden yararlandi ikincisi bir dereceye kadar Iskender in halefleri tarafindan kurulan kralliklarda kraliyet hamileri tarafindan desteklendi Ozellikle Iskenderiye sehri MO 3 yuzyilda bilimsel arastirmalarin onemli bir merkezi haline geldi Ptolemy I Soter MO 367 282 ve Ptolemy II Philadelphus MO 309 246 donemlerinde burada kurulan iki kurum Kutuphane ve idi Platon un Akademisi ve Aristoteles in Lyceum unun aksine bu kurumlar Ptolemaioslar tarafindan resmi olarak destekleniyordu ancak himayenin kapsami mevcut hukumdarin politikalarina bagli olarak istikrarsiz olabilirdi Helenistik bilginler bilimsel arastirmalarinda matematigin olgulara uygulanmasi ya da deneysel verilerin bilincli olarak toplanmasi gibi daha onceki Yunan dusuncesinde gelistirilen ilkeleri siklikla kullanmislardir Bununla birlikte Helenistik bilimin degerlendirilmesi buyuk farkliliklar gostermektedir Bir ucta en onemli ve orijinal calismalarin tamaminin MO 600 ila 300 yillari arasindaki uc yuzyilda yapildigina inanan Ingiliz klasik bilimci Cornford un gorusu yer almaktadir Diger ucta ise bilimsel yontemin aslinda MO 3 yuzyilda dogdugunu ancak Roma doneminde buyuk olcude unutuldugunu ve Ronesans a kadar tekrar canlandirilmadigini iddia eden Italyan fizikci ve matematikci nun gorusu yer almaktadir Teknoloji Analog bir astronomik hesap makinesi olan Antikythera mekanizmasinin semasi Helenistik cagda astronomi bilgisi ve muhendislik alanindaki basari duzeyinin iyi bir ornegi Antikythera mekanizmasinda MO 150 100 gorulebilir Bu mekanizma Gunes in Ay in ve muhtemelen eskilerin bildigi diger bes gezegenin hareketlerini hesaplayan 37 vitesli mekanik bir bilgisayardir Antikythera mekanizmasi Babillerden ogrenildigine inanilan astronomik donemlere dayanarak tahmin edilen ay ve gunes tutulmalarini iceriyordu Cihaz daha sonra en azindan kismen Orta Cag boyunca Antikythera mekanizmasindan daha basit olsa da karmasik mekanik cihazlarin insa edildigi Bizans ve Islam dunyalarina aktarilan eski Yunan karmasik mekanik teknoloji geleneginin bir parcasi olabilir Besinci ya da altinci yuzyil Bizans Imparatorlugu ndan kalma bir gunes saatine bagli disli bir takvimin parcalari bulunmustur takvim zamani soylemeye yardimci olmak icin kullanilmis olabilir Bizans aygitina benzer bir disli takvim 1000 yili civarinda bilim adami El Biruni tarafindan tanimlanmistir ve gunumuze ulasan 13 yuzyildan kalma bir usturlap da benzer bir saat aygiti icermektedir Tip Iskenderiye de MO 4 yuzyilin sonlarindan 2 yuzyila kadar onemli bir tip okulu kurulmustur Ptolemy I Soter den itibaren tip gorevlilerinin insan vucudunun nasil calistigini ogrenmek amaciyla kadavralari kesip acmalarina ve incelemelerine izin verilmistir Anatomik arastirmalar icin insan bedenlerinin ilk kullanimi Ptolemaios Hanedaninin himayesi altinda Iskenderiye de hukum giymis suclular uzerinde canli diseksiyon veya yapma izni alan Herophilos MO 335 280 ve Erasistratus un y MO 304 y MO 250 calismalarinda gerceklesmistir Herophilos insan vucudunun gercek yapisindan onceki calismalara kiyasla cok daha fazla haberdar olan bir anatomik bilgi butunu gelistirdi Ayrica Aristoteles in uzun suredir savundugu kalbin zekanin merkezi oldugu fikrini tersine cevirerek bunun yerine beyni savunmustur Herophilos ayrica toplardamarlar ve arterler arasindaki ayrim uzerine yazmis ve insan vucudunun yapisi ozellikle de sinir sistemi hakkinda bircok dogru gozlemde bulunmustur Erasistratus duyusal ve islevleri arasinda ayrim yapmis ve bunlari beyne baglamistir Serebrum ve serebellumun ilk derinlemesine tanimlarindan biriyle taninir Katkilarindan dolayi Herophilos genellikle anatominin babasi olarak adlandirilirken Erasistratus bazilari tarafindan fizyolojinin kurucusu olarak kabul edilir Matematik Apollonius Konikler adli eserinde konik kesitler uzerine kapsamli bir calisma kaleme almistir Helenistik donemde Yunan matematigi bu donemde aktif olan bilginler tarafindan temsil edilen calismalarin cogu cok ileri duzeyde oldugu icin daha sonraki birkac yuzyil boyunca esine rastlanmayan bir gelismislik seviyesine ulasmistir Ayrica ornegin devasa bina projelerinin ornegin insasinda veya Eratosthenes in MO 276 195 Gunes ile Dunya arasindaki mesafeyi ve Dunya nin boyutunu olcmesinde oldugu gibi matematiksel bilginin yuksek duzeyde teknik uzmanlikla birlestirildigine dair kanitlar da vardir Sayilari az olsa da Helenistik matematikciler birbirleriyle aktif olarak iletisim kurmuslardir yayin meslektaslar arasinda birinin calismasinin aktarilmasi ve kopyalanmasindan ibaretti En taninmislari arasinda muhtemelen yuzyillar boyunca geometri ve temel sayi teorisi kanonu olan Elementler olarak bilinen bir dizi kitap yazan Oklid in MO 325 265 calismasi yer almaktadir Oklid in Elementleri 20 yuzyilin baslarina kadar teorik matematik ogretimi icin ana ders kitabi olarak hizmet etmistir olan Arsimet MO 287 212 Parabolun karesilestirilmesinde sonsuz bir geometrik serinin toplami Dairenin Olcumu nde p degerine bir yaklasim ve Kum Hesaplayicisi nda cok buyuk sayilari ifade etmek icin bir isimlendirme gibi bircok dikkate deger sonucu ilettigi yaklasik bir duzine risale yazmistir Yunan matematiginin en karakteristik urunu buyuk olcude Helenistik donemde ozellikle de Apollonius MO 262 190 tarafindan gelistirilen konik kesitler teorisi olabilir Kullanilan yontemlerde ne cebirden ne de trigonometriden acikca yararlanilmistir bu sonuncusu Hipparchus MO 190 120 zamaninda ortaya cikmistir Astronomi Matematiksel astronomideki ilerlemeler Helenistik cagda da gerceklesmistir Samoslu Aristarchus MO 310 230 Gunes i bilinen evrenin merkezine yerlestiren Dunya nin yilda bir kez Gunes in etrafinda dondugu ve gunde bir kez kendi ekseni etrafinda dondugu bilinen ilk gunes merkezli modeli sunan bir antik Yunan astronom ve matematikciydi Aristarchus ayrica Gunes ve Ay in boyutlarini Dunya nin boyutlarina kiyasla ve Gunes ve Ay a olan uzakliklari da tahmin etmistir Gunes merkezli modeli antik cagda pek taraftar bulamamis ancak Aristarchus un gunes merkezli teorisinden haberdar olan Nicolaus Copernicus gibi bazi erken modern astronomlari etkilemistir MO 2 yuzyilda Hipparchus presesyonu kesfetmis Ay in buyuklugunu ve uzakligini hesaplamis ve usturlap gibi bilinen en eski astronomik aletleri icat etmistir Hipparchus ayrica 1020 yildizdan olusan kapsamli bir katalog olusturmustur ve kuzey yarimkuredeki takimyildizlarin cogu Yunan astronomisinden turemistir Son zamanlarda Hipparchus un yildiz kataloguna dayanan bir gok kuresinin olarak bilinen buyuk bir 2 yuzyil Roma heykelinin genis omuzlarinin ustunde oturdugu iddia edilmistir Roma donemi19 yuzyila ait bir Yasli Plinius portresi Roma Imparatorlugu doneminde bilim onceki Helenistik cagda kazanilan bilgilerin ve Romalilarin fethettigi genis alanlardan gelen bilgilerin sistematik hale getirilmesiyle ilgiliydi Bu donemde aktif olan yazarlarin calismalari buyuk olcude daha sonraki medeniyetlere kesintisiz olarak aktarilmistir kaynak belirtilmeli Bilim Roma egemenligi altinda devam etse de Latince metinler cogunlukla daha onceki Yunan calismalarindan derlemelerdi Ileri duzey bilimsel arastirma ve ogretim Yunanca olarak surdurulmeye devam etmistir Hayatta kalan Yunan ve Helenistik eserler daha sonra Bizans Imparatorlugu ve ardindan Islam dunyasi nda korunmus ve gelistirilmistir Gec Romalilarin Yunanca yazilari Latinceye cevirme girisimleri sinirli basariya ulasmis ornegin Boethius ve cogu eski Yunan metnine dair dogrudan bilgi ancak 12 yuzyildan itibaren Bati Avrupa ya ulasmistir Pliny Yasli Plinius MS 77 yilinda Orta Cag a kadar ulasan en kapsamli dogal dunya derlemelerinden biri olan Naturalis Historia yi yayinladi Plinius sadece materyalleri ve nesneleri listelemekle kalmamis ayni zamanda olgularin aciklamalarini da kaydetmistir Boylece kehribarin kokenini cam agaclarinin fosillesmis recinesi olarak dogru bir sekilde tanimlayan ilk kisi olmustur Bu cikarimi bazi kehribar orneklerinin icinde hapsolmus boceklerin gozlemlenmesinden yola cikarak yapmistir Plinius un eseri her bolumde sik sik sapmalar olsa da bitkiler ve hayvanlarin organik dunyasi ile inorganik madde alemine duzgun bir sekilde bolunmustur Plinius ozellikle sadece bitkilerin hayvanlarin ve boceklerin olusumunu tanimlamakla degil ayni zamanda bunlarin insan tarafindan somurulmesiyle ya da kotuye kullanilmasiyla da ilgilenmektedir Metallerin ve minerallerin tanimi ozellikle ayrintilidir ve antik dunyadan gunumuze ulasan en kapsamli derleme olmasi bakimindan degerlidir Eserin buyuk bir kismi yazili kaynaklarin akillica kullanilmasiyla derlenmis olsa da Plinius subay olarak gorev yaptigi Ispanya daki altin madenciliginin gorgu tanigidir Plinius ozellikle onemlidir cunku kullandigi ve danistigi onceki yazarlarin ve eserlerinin tam bibliyografik ayrintilarini verir Ansiklopedisi Karanlik Cag dan kurtuldugu icin metinlerin kendileri kaybolmus olsa bile bu haberdariz Kitap 1489 da basilan ilk kitaplardan biridir ve Ronesans bilginleri icin standart bir basvuru kaynagi olmasinin yani sira dunyaya bilimsel ve rasyonel bir yaklasimin gelismesi icin de ilham kaynagi olmustur kaynak belirtilmeli Heron Iskenderiyeli Heron genellikle antik cagin en buyuk deneycisi olarak kabul edilen Yunan Misirli bir matematikci ve muhendisti En unlu icatlari arasinda karada ruzgardan yararlanmanin en eski ornegini olusturan bir ruzgargulu ve ilk kaydedilen buhar makinesi olan aeolipile adli buharla calisan bir cihazin iyi bilinen bir aciklamasi vardi Galen Bu donemin en buyuk tip doktoru ve filozofu MS 2 yuzyilda aktif olan Galen dir Yaklasik 100 eseri gunumuze ulasmistir ki bu sayi herhangi bir antik Yunan yazar icin en fazladir ve 22 ciltlik modern metni doldurmaktadir Galen kendisine liberal bir egitim veren basarili bir mimarin oglu olarak antik Yunan sehri Pergamon da gunumuzde Turkiye de Bergama yakinlari dogmustur Galen babasi Asklepios un bir ruyasindan etkilenerek tip okumasi gerektigine karar verene kadar tum buyuk felsefi okullarda Platonculuk Aristotelescilik Stoacilik ve Epikurculuk egitim gordu Babasinin olumunden sonra Galen Smyrna Korint ve son olarak Iskenderiye de en iyi doktorlari aramak icin genis capta seyahat etti Galen kendinden oncekiler tarafindan elde edilen bilgilerin cogunu derlemis ve Berberi maymunlari okuzler domuzlar ve diger hayvanlar uzerinde diseksiyonlar ve yaparak organlarin islevine iliskin arastirmalari ilerletmistir MS 158 yilinda Galen memleketi Bergama da gladyatorlerin bashekimi olarak gorev yapmis ve gercek bir insan diseksiyonu yapmadan her turlu yarayi inceleyebilmistir Ancak Galen yaptigi deneyler sayesinde atardamarlarin hava icerdigi ve bu havanin kalp ve akcigerlerden vucudun tum bolgelerine tasindigi teorisi gibi uzun suredir devam eden bircok inanci yikmayi basardi Bu inanc baslangicta bos gorunen olu hayvanlarin atardamarlarina dayaniyordu Galen canli atardamarlarin kan icerdigini gosterebilmisti ancak yuzyillar boyunca yerlesik tibbi ortodoksluk haline gelen hatasi kanin kalpten bir gel git hareketiyle ileri geri gittigini varsaymakti Anatomi Galen in tip egitiminin onemli bir parcasiydi ve hayati boyunca onemli bir ilgi kaynagi oldu Anatomik prosedur uzerine On anatomical procedure ve Insan vucudunun parcalarinin kullanimi uzerine On the uses of the parts of the body of man olmak uzere iki buyuk anatomik eser yazdi Bu eserlerdeki bilgiler 16 yuzyilda Vesalius ve Harvey tarafindan sorgulanana kadar 1300 yil boyunca tum tip yazarlari ve hekimler icin otoritenin temeli olmustur Batlamyus Batlamyus un Almagest inin George Trebizond tarafindan yapilan Latince cevirisi y 1451 Iskenderiye de ya da civarinda yasayan Claudius Ptolemy y MS 100 170 astronomi astroloji kartografya ve optik uzerine yaklasik bir duzine kitap yazmaya odaklanan bilimsel bir program yurutmustur Sert usluplarina ve yuksek teknik ozelliklerine ragmen bunlarin buyuk bir kismi gunumuze kadar ulasmis olup bazi durumlarda antik caglardan kalma kendi turundeki yazilarin tek kalintilaridir Batlamyus un eserleri boyunca islenen iki ana tema fiziksel olgularin matematiksel modellemesi ve fiziksel gercekligin yontemleridir Batlamyus un ornegin sistematik astronomi calismasinda gorulen teorik analiz ile ampirik degerlendirmelerin bir kombinasyonunu iceriyordu Batlamyus un daha cok Almagest olarak bilinen Mathematike Syntaxis Grekce Ma8hmatikὴ Synta3is adli eseri astronomiyi yalnizca saglam bir matematiksel temel uzerine insa etmekle kalmayip ayni zamanda astronomik gozlemler ile ortaya cikan astronomik teori arasindaki iliskiyi gostererek seleflerinin calismalarini gelistirmeye calismistir Batlamyus Gezegen Hipotezleri nde Planetary Hypotheses muhtemelen didaktik amaclarla Almagest te bulunan matematiksel modellerinin fiziksel temsillerini ayrintili olarak aciklar Ayni sekilde Cografya da en azindan prensipte astronomik bilgileri kullanarak dogru haritalar cizmekle ilgiliydi Astronomi disinda hem Harmonikler hem de sirasiyla ses ve gormenin matematiksel analizlerine ek olarak teoriyi dogrulamak icin deneysel aletlerin nasil insa edilecegi ve kullanilacagina dair talimatlar icerir Gecmise bakildiginda Batlamyus un rapor edilen bazi olcumleri kirilma acisinin orantili oldugu yonundeki yanlis varsayimina uyacak sekilde ayarladigi gorulmektedir Batlamyus un titizligi ve veri sunumunu kolaylastirma kaygisi ornegin tablolari yaygin olarak kullanmasi Batlamyus un siklikla atifta bulundugu eserlerden neredeyse hicbir sey kalmadigi olcude bu konulardaki onceki calismalarin ihmal edilmesini veya eskimis sayilmasini neredeyse garanti altina almistir Ozellikle astronomi calismalari yuzyillar boyunca gelecekteki arastirmalarin yontemini ve konusunu belirlemis ve Batlamyus sistemi on yedinci yuzyila kadar goklerin hareketleri icin baskin model olmustur Ayrica bakinizOnbilim Antik Roma da teknoloji Eski bilimsel teorilerNotlar Grammaticos P C Diamantis A 2008 Useful known and unknown views of the father of modern medicine Hippocrates and his teacher Democritus Hellenic Journal of Nuclear Medicine 11 1 2 4 PMID 18392218 The father of modern medicine the first research of the physical factor of tetanus 2011 11 18 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases Lloyd 1970 p 81 Thurston p 21 Thurston pp 111 12 D R Lehoux Parapegmata or Astrology Weather and Calendars in the Ancient World PhD Dissertation University of Toronto 2000 p 61 Lloyd 1979 pp 38 9 Lloyd 1979 pp 15 24 a b Lloyd 1970 pp 144 6 Cornford p 159 Lloyd 1970 pp 16 21 Cornford pp 171 8 Lloyd 1970 pp 21 3 Lloyd 1970 pp 36 7 Lloyd 1970 pp 39 43 Lloyd 1970 pp 45 9 Barnes p 47 quoting Hippolytus Refutation of all Heresies I xiv 1 6 Lloyd 1970 pp 24 31 Garrison Fielding H 1966 An introduction to the history of medicine with medical chronology suggestions for study and bibliographic data W B Saunders Company OCLC 230950340 Iniesta Ivan 2011 04 20 Hippocratic Corpus BMJ Ingilizce 342 d688 doi 10 1136 bmj d688 ISSN 0959 8138 Karpozilos A Pavlidis N 2004 09 01 The treatment of cancer in Greek antiquity European Journal of Cancer English 40 14 2033 2040 doi 10 1016 j ejca 2004 04 036 ISSN 0959 8049 PMID 15341975 KB1 bakim Tanimlanamayan dil link A M Alioto A History of Western Science Englewood Cliffs NJ Prentice Hall 1987 p 44 Calian Florin George 2021 12 09 Numbers Ontologically Speaking Plato on Numerosity Ingilizce Brill ISBN 978 90 04 46722 4 Lindberg pp 35 9 Lloyd 1970 pp 71 2 79 Plato Republic 530b c Plato Timaeus 28b 29a Lindberg pp 47 68 Lloyd 1970 pp 99 124 Hennig Boris 2009 The Four Causes The Journal of Philosophy 106 3 137 160 doi 10 5840 jphil200910634 ISSN 0022 362X JSTOR 20620160 Aristotle De partibus animalium 645a22 6 quoted in Lloyd 1968 p 70 Lloyd 1968 pp 134 9 162 70 Lang Sidney B August 2005 Pyroelectricity From Ancient Curiosity to Modern Imaging Tool Physics Today 58 8 ss 31 36 Bibcode 2005PhT 58h 31L doi 10 1063 1 2062916 Lloyd 1973 pp 1 7 Lloyd 1973 p 177 F M Cornford The Unwritten Philosophy and Other Essays p 83 quoted in Lloyd 1973 p 154 2004 The Forgotten Revolution How Science Was Born in 300 BC and Why It Had To Be Reborn Berlin Springer ISBN 3 540 20396 6 But see the critical reviews by Mott Greene Nature vol 430 no 7000 5 Aug 2004 614 1 and Michael Rowan Robinson Physics World vol 17 no 4 April 2004 2 Freeth T ve digerleri 2006 Decoding the ancient Greek astronomical calculator known as the Antikythera Mechanism Nature 444 7119 587 91 Bibcode 2006Natur 444 587F doi 10 1038 nature05357 PMID 17136087 Marchant Jo 2006 In Search of Lost Time Nature 444 7119 534 8 Bibcode 2006Natur 444 534M doi 10 1038 444534a PMID 17136067 Charette F November 2006 Archaeology high tech from Ancient Greece Nature 444 7119 551 52 Bibcode 2006Natur 444 551C doi 10 1038 444551a PMID 17136077 Maddison Francis 28 March 1985 Early mathematical wheelwork Byzantine calendrical gearing Nature 314 6009 316 17 Bibcode 1985Natur 314 316M doi 10 1038 314316b0 Serageldin I 2013 Ancient Alexandria and the dawn of medical science Global Cardiology Science amp Practice 2013 4 395 404 doi 10 5339 gcsp 2013 47 PMC 3991212 2 PMID 24749113 Strkalj G Chorn D 2008 Herophilus of Chalcedon and the practice of dissection in Hellenistic Alexandria SAMJ South African Medical Journal 98 2 86 89 ISSN 0256 9574 PMID 18350197 Pearce J M S 2013 The Neuroanatomy of Herophilus European Neurology english 69 5 292 295 doi 10 1159 000346232 PMID 23445719 KB1 bakim Tanimlanamayan dil link Herophilus Britannica 12 March 2024 Christie R V 1987 Galen on Erasistratus Perspectives in Biology and Medicine 30 3 440 449 doi 10 1353 pbm 1987 0050 ISSN 1529 8795 PMID 3295753 Reveron R R 2014 Herophilus and Erasistratus pioneers of human anatomical dissection Vesalius Acta Internationales Historiae Medicinae 20 1 55 58 PMID 25181783 Keyser P T Scarborough J 2018 The Oxford Handbook of Science and Medicine in the Classical World Ingilizce Oxford University Press ISBN 978 0 19 973414 6 2004 The Forgotten Revolution Berlin Springer s 273 277 Knorr W R 1990 New Readings in Greek Mathematics Sources Problems Publications Impact of Science on Society Ingilizce 40 3 207 18 ISSN 0019 2872 Bruno Leonard C Baker Lawrence W 1999 Math and mathematicians the history of math discoveries around the world Internet Archive Detroit Mich U X L ISBN 978 0 7876 3813 9 Dijksterhuis E J 1987 Archimedes www jstor org Ingilizce JSTOR j ctt7ztpbp Erisim tarihi 2021 09 13 Kish George 1978 A Source Book in Geography Harvard University Press s 51 ISBN 978 0 674 82270 2 O Connor John J Robertson Edmund F Hipparchus of Rhodes MacTutor Matematik Tarihi arsivi Thurston H 1996 Early Astronomy Springer Science amp Business Media s 2 ISBN 978 0 387 94822 5 Otto Neugebauer A History of Ancient Mathematical Astronomy New York Springer 1975 pp 284 5 Lloyd 1973 pp 69 71 Schaefer Bradley E 2005 The Epoch of the Constellations on the Farnese Atlas and Their Origin in Hipparchus s Lost Catalogue PDF Journal for the History of Astronomy 36 2 167 96 Bibcode 2005JHA 36 167S doi 10 1177 002182860503600202 But see also Duke Dennis W 2006 Analysis of the Farnese Globe Journal for the History of Astronomy 37 126 87 100 Bibcode 2006JHA 37 87D doi 10 1177 002182860603700107 Stahl see esp pp 120 133 Research Machines plc 2004 The Hutchinson dictionary of scientific biography Abingdon Oxon Helicon Publishing s 546 Hero of Alexandria lived c AD 60 Greek mathematician engineer and the greatest experimentalist of antiquity Singe P N 1997 Levels of explanation in Galen The Classical Quarterly Ingilizce 47 2 525 542 doi 10 1093 cq 47 2 525 PMID 16437848 Thorndike L 1922 Galen The Man and His Times The Scientific Monthly 14 1 83 93 Bibcode 1922SciMo 14 83T Gross C G 1998 Galen and the Squealing Pig The Neuroscientist Ingilizce 4 3 216 221 doi 10 1177 107385849800400317 Lloyd G E R 1996 Frede M Striker G Ed Theories and Practices of Demonstration in Galen Rationality in Greek Thought Oxford University Press Boylan M 2007 Galen On Blood the Pulse and the Arteries Journal of the History of Biology 40 2 207 230 doi 10 1007 s10739 006 9116 2 PMID 18175602 Marketos S G Skiadas P K 1999 Galen A Pioneer of Spine Research Spine Ingilizce 24 22 2358 2362 doi 10 1097 00007632 199911150 00012 ISSN 0362 2436 PMID 10586461 Ballester L G Arrizabalaga J Cabre M Cifuentes L 2002 Galen and Galenism Theory and Medical Practice From Antiquity to the European Renaissance Routledge Jones A 2005 Van Brummelen G Kinyon M Ed Ptolemy s Mathematical Models and their Meaning Mathematics and the Historian s Craft The Kenneth O May Lectures CMS Books in Mathematics Ingilizce Springer ss 23 42 doi 10 1007 0 387 28272 6 3 ISBN 978 0 387 25284 1 Goldstein Bernard R 2007 What s new in Ptolemy s Almagest Nuncius Ingilizce 22 2 261 285 doi 10 1163 182539107X00545 Hamm Elizabeth 2016 Modeling the Heavens Sphairopoiia and Ptolemy s Planetary Hypotheses Perspectives on Science 24 4 416 424 doi 10 1162 POSC a 00214 Berggren J L Jones A 2002 Ptolemy s Geography An Annotated Translation of the Theoretical Chapters Ingilizce Princeton University Press ISBN 978 0 691 09259 1 Barker Andrew 2010 Mathematical Beauty Made Audible Musical Aesthetics in Ptolemy s Harmonics Classical Philology 105 4 403 420 doi 10 1086 657028 Smith A M 1982 Ptolemy s Search for a Law of Refraction A Case Study in the Classical Methodology of Saving the Appearances and its Limitations Archive for History of Exact Sciences 26 3 221 240 Bibcode 1982AHES 26 221S doi 10 1007 BF00348501 JSTOR 41133649 1973 Greek Science After Aristotle New York W W Norton ss 131 135 ISBN 0 393 04371 1 A brief history of Optics 2013 11 11 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2008 11 03 Sidoli N 2014 Mathematical tables in Ptolemy s Almagest Historia Mathematica Ingilizce 41 1 13 37 doi 10 1016 j hm 2013 10 004 Riley Mark T 1995 Ptolemy s Use of His Predecessors Data Transactions of the American Philological Association 125 221 250 doi 10 2307 284353 JSTOR 284353 Goldstein Bernard R 1997 Saving the Phenomena the Background to Ptolemy s Planetary Theory Journal for the History of Astronomy 28 1 12 Bibcode 1997JHA 28 1G doi 10 1177 002182869702800101 Dipnotlar ing boundless ing the wine stealer ing breathing on one s hand ing seat of intelligenceKaynakcaAlioto Anthony M A History of Western Science Englewood Cliffs NJ Prentice Hall 1987 0 13 392390 8 Barnes Jonathan Early Greek Philosophy Published by Penguin Classics Clagett Marshall Greek Science in Antiquity New York Collier Books 1955 Principium Sapientiae The Origins of Greek Philosophical Thought Cambridge Cambridge Univ Pr 1952 Gloucester Mass Peter Smith 1971 The Beginnings of Western Science The European Scientific Tradition in Philosophical Religious and Institutional Context 600 B C to A D 1450 Chicago Univ of Chicago Pr 1992 0 226 48231 6 Aristotle The Growth and Structure of his Thought Cambridge Cambridge Univ Pr 1968 0 521 09456 9 Early Greek Science Thales to Aristotle New York W W Norton amp Co 1970 0 393 00583 6 Greek Science after Aristotle New York W W Norton amp Co 1973 0 393 00780 4 Magic Reason and Experience Studies in the Origin and Development of Greek Science Cambridge Cambridge Univ Pr 1979 Pedersen Olaf Early Physics and Astronomy A Historical Introduction 2nd edition Cambridge Cambridge University Press 1993 0 521 40899 7 Stahl William H Roman Science Origins Development and Influence to the Later Middle Ages Madison Univ of Wisconsin Pr 1962 Taub Liba Chaia 2023 Ancient Greek and Roman science a very short introduction Oxford Oxford University Press ISBN 9780198736998 Thurston Hugh Early Astronomy New York Springer 1994 0 387 94822 8