Médecins Sans Frontières (Fransızca telaffuz: ) (Türkçe: Sınır Tanımayan Doktorlar veya Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü), savaş ve doğal afetler dolayısıyla zarar görmüş bölgelerde çalışan; gelişmekte olan ülkelerdeki endemik hastalıklara karşı projeler üreten, tarafsızlık prensibini benimsemiş, insani yardım amaçlı ve Nobel Barış Ödülü almış bir sivil toplum kuruluşudur. Fransa'da kurulmuştur ancak günümüzde merkezi Cenevre, İsviçre' dedir. Dünyanın çoğu yerinde orijinal Fransızca ismini veya MSF kısaltmasını kullanan kuruluş, Türkiye'de daha çok "Sınır Tanımayan Doktorlar" olarak anılır. 2015 yılında, bünyesindeki 30.000'den fazla doktor, hemşire, tıbbi elemanlar, ulaşım uzmanları, su ve sağlık alanında uzmanlaşmış mühendisleri, yöneticileri ve gönüllüleriyle birlikte, 70'ten fazla ülkeye tıbbi destek ve hizmet sağlamıştır. Özel bağışlar, kuruluşun gelirlerinin %89'unu oluştururken; geri kalan kısım hükûmetlerin ve şirketlerin yardımlarından sağlanır. Organizasyonun yıllık bütçesi yaklaşık olarak 1,066 milyon euro'dur.
Sınır Tanımayan Doktorlar | |
---|---|
Médecins Sans Frontières logosu | |
Kuruluş | 20 Aralık 1971 |
Tür | Sivil toplum kuruluşu |
Merkez | Cenevre, İsviçre |
Hizmet bölgesi | Dünya geneli |
Bütçe | €1,066 milyon (2014) |
Gönüllü | 34,146 |
Resmî site | www.msf.org |
Organizasyon, ihtiyacı olan her insanın, ulusal sınırlardan bağımsız olarak; ırk, din, mezhep veya politik mensubiyet ayrımı gözetmeksizin sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı olduğuna inanan, küçük bir grup Fransız doktor ve gazeteci tarafından 1971 yılında Nijerya İç Savaşı sonrasında kurulmuştur.
MSF'in çalışma prensipleri "the Charter","Chantilly Prensipleri" ve "La Mancha Antlaşması"na dayanmaktadır.
MSF'in, faaliyet kararlarının büyük ölçüde birbirinden bağımsız olarak verildiği 5 farklı operasyon merkezi (Amsterdam, Barselona-Atina, Brüksel, Cenevre ve Paris) bulunur. Ortak ilkeler ve çekirdek mevzular, MSF'in 24 ayrı ulusal ofisinin temsil edildiği Uluslararası Konsey tarafından düzenlenir. Uluslararası Konsey, Uluslararası Ofis'in bulunduğu Cenevre, İsviçre'de toplanır. Operasyon merkezlerinin dünya çapındaki ortak aktiviteleri burada, Uluslararası Ofis'te koordine edilir.
MSF, 70 kadar ülkede aktif çalışarak; buralarda korumasız ve hassas durumdaki yerel halka sağlık hizmetleri ve tıbbi eğitim desteği sağlamaktadır. Aynı zamanda, sıklıkla, anlaşmazlık bulunan Çeçenistan ve Filistin gibi bölgeler için politik sorumluluk çağrısı yapmaktadır. Kuruluşundan bu yana geçen zaman içerisinde, yalnızca bir defaya mahsus olmak üzere, 1994 Ruanda Soykırımı sırasında askeri müdahale çağrısında bulunmuştur. MSF herhangi bir politik, dini veya ekonomik güce bağlı olmaksızın; bağımsız olarak çalışmakta ve faaliyet göstermektedir.
MSF, "Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi"ne genel danışmanlık statüsüne sahip kuruluşlardan biridir. Mensuplarının akut kriz durumlarında tıbbi hizmet sağlamak amacıyla sürdürdüğü çabaları ve potansiyel hastalıklar konusunda uluslararası bilinci artırması dolayısıyla; 1999 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştür. O dönemde organizasyonun başkanı olan , MSF adına ödülü kabul etmiştir. Bunun öncesinde, 1996 yılında "Seul Barış Ödülü"ne ve 1991 yılında İspanya'da verilen "Asturias Prensliği Ödülü"ne layık görülmüştür. 1 Ekim 2013'ten bu yana, MSF Uluslararası Başkanı 'dur.
Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), "" (Doctors Worldwide) ile karıştırılmamalıdır. İki organizasyon birbirinden farklıdır. Bununla beraber, MSF, orijinal ismi ile tanındığı bölgelerde "" (Doctors of the World) ile karıştırılmaktadır. MdM, MSF 'ten bir grup mensup tarafından kurulmuştur ancak MdM tamamen bağımsız işleyen bir sivil toplum kuruluşudur ve günümüzde MSF ile hiçbir bağlantısı bulunmamaktadır.
Türkçeye de çevrilen İnsancıl Hukuk Sözlüğü (), kuruluşça tasarlanmış ve üye doktorlardan Françoise Boucher-Saulnier tarafından hazırlanmıştır.
2014 yılında, European Speedster Assembly, 'Sınır Tanımayan Doktorlar'a $717.000 katkıda bulunmuştur.
Türkiye'de Sınır Tanımayan Doktorlar
MSF, Türkiye'de onlarca yıldır akut kriz durumlarından ve doğal afetlerden etkilenen insanlara hizmet sunmaktadır. MSF, mülteci akınlarında, depremlerde ve ülke içinde herhangi bir olayda siviller yerinden edildiğinde, topluma ve yetkililere yardım etmiştir.
1991 yılında, Türkiye-Irak sınırından ülkeye giren çok sayıda Iraklı mültecinin durumuna müdahale etmiştir. 1992 Erzincan depreminde afet bölgesine yardım ekiplerini göndermiştir. 1995 yılında yerinden edilen Diyarbakırlı aileler için öncelikli sağlık hizmetlerini düzenlemiştir. Aynı yılın ekim ayında, 1995 Dinar Depremi'nde ekipleriyle beraber deprem mağdurları için çalışmıştır. Bir yıl sonra, Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV) ile beraber zor durumdaki Esenyurtlular için, sağlık hizmetlerini başlatmıştır. 1997 yılında, İstanbul Boğazköy'de yerinden edilen nüfus için bir yardım projesi başlatmıştır.
1998 yılının haziran ayında, 1998 Adana-Ceyhan Depremi sonrasında afet bölgesinde yardım sunulmuştur. Aynı yıl, yine TOHAV ile beraber Adana-Gülbahçe'de bir sağlık kliniği işletilmeye başlatılmıştır.
1999 Gölcük Depremi'nde de MSF; TOHAV ve Uluslararası Nefroloji Birliği Renal Afet Yardım Gücü (ISN) ekipleri ile beraber çalışmıştır. Kasım ayındaki ikinci Marmara Depremi'nde limitli ve kısa dönemlik bir müdahale organize edilmiştir. Düzce'de MSF'in desteğiyle TOHAV'ın düzenlediği bir ruh sağlığı kliniği kurulmuştur.
Şubat 2002'de yine TOHAV ile beraber Afyon Depremi sonrası yardım projesi düzenlenmiştir. Aynı yıl, ülke içinde yaşayanların yerinden edilmesi durumu; İstanbul ve Adana'da büyük boyutlara ulaştığında, öncelikli sağlık projeleri sonlandırılmıştır. 2003 Bingöl Depremi'nde MSF ve TOHAV yine beraber çalışmıştır.
2011 şubat ayında, MSF; İstanbul'daki kayıtlı olmayan göçmen faaliyetleri için Helsinki Yurttaşlar Derneği'nin Mülteci Savunma ve Destek Programı'nı desteklemeye başlamıştır. Aynı zamanda, Ekim 2011 Van Depremi'nden sonra Hayata Destek Derneği (Support to Life) ile beraber, Van çevresindeki kırsal alanlarda deprem mağduru nüfusa sığınma ve ruh sağlığı hizmetleri sağlamıştır.
2012 ortasında, MSF, Suriye için tıbbi yardım sunan sınır ötesi faaliyetlerine başlamıştır. O zamandan beri MSF; yüzden fazla tıbbi ekibe destek sunmakta ve İdlip ve Halep'te üç hastane işletmektedir. 2013'te Suriyeli mülteciler için Hayata Destek Derneği'nin Kilis'te başlattığı geçici sağlık hizmetleri merkezi için destek de verilmiştir.
2014'te Suruç'ta yaşanan mülteci sorununa yardımcı olmak için; ruh sağlığı, bebek ve anne sağlığı merkezi ile beraber su ve sağlık hizmetleri faaliyetleri IBC ve Hayata Destek Derneği tarafından düzenlenmiştir. MSF finansal ve teknik olarak bu faaliyetlere destek sağlamıştır.
MSF, Türkiye'deki toplumsal organizasyonların çalışmalarını desteklemeye devam etmektedir. Suriyeli mülteci kadınlar ve çocuklar için Kilis'te açılan bir operasyon sonrası bakım merkezi ve Gaziantep'te bir çocuk bakım merkezi ile çalışmalarını sürdürmektedir.
2015 yılının haziran ayında, Türkiye hükûmeti tarafından MSF'e, Suriye İç Savaşı'ndan etkilenen nüfusa yardım sağlama ve asistanlık etme yetkisi verilmiştir.
2016 yılının temmuz ayında yaşanan başarısız darbe girişimi sonrası MSF Türkiye'deki operasyon faaliyetlerini İçişleri kararı ile durdurmak zorunda kalmıştır. Sahada MSF adı altında olmasa da başka Sivil Toplum Kuruluşlarına maddi destek sağlayarak projelere destek olmaktadır.
Tarihçe
Biafra
1967-1970 arasında devam eden Nijerya İç Savaşı sırasında, Nijerya Ordusu ulusun yeni bağımsızlık kazanmış güneydoğu bölgesi olan Biafra'yı kuşattı. Bu sırada, Fransa Biafralıları destekleyen tek büyük ülkeydi. Birleşik Krallık, Sovyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri Nijerya hükûmeti tarafında yer almıştı ve kuşatılan bölgenin içerisindeki durum bilinmiyordu. Belli bir sayıdaki Fransız doktorlar, Fransa Kızıl Haçı ile beraber, Biafra'daki hastanelerde ve beslenme merkezlerinde çalışmaya gönüllü oldu. (Organizasyonun önde gelen kurucularından biri olan Fransız Bernard Kouchner, yıllar sonra farklı dönemlerde Fransa Sağlık Bakanı ve Fransa Dışişleri Bakanı olmuştur.)
Gönüllüler, bölgeye girdikten sonra; Biafralı sağlık çalışanları ve hastaneleri ile beraber, Nijerya Ordusu'nun saldırılarına hedef oldu. Burada gönüllüler, sivil halkın öldürülmesine ve kuşatma bölgesinin ardında açlıktan ölüme terk edilmesine tanık oldular. Bu doktorlar, Nijerya Hükûmeti'ni ve Kızıl Haç'ı bu duruma açıkça tepkisiz kalması nedeniyle eleştirdiler. Bu duruma bakılarak, politik, etnik ya da dini herhangi bir sınırlamayı kabul etmeyen yeni bir insani yardım organizasyonunun kurulması; ve bu organizasyonun önceliğinin mağdurların refahı olması gerektiği sonucuna ulaşıldı.
1971 Kuruluş
Biafra'da çalışmış olan doktorlar tarafından 1970'te kurulan Acil Vakalar Tıbbi ve Cerrahi Müdahale Grubu, orijinal adıyla "The Groupe d'Intervention Médicale et Chirurgicale en Urgence" ; tarafsız bir biçimde mağdurların haklarını gözetmenin önemini vurgulamak ve bu mağdurlara gereken yardımı sağlamak amacını güdüyordu. Aynı anda, Fransız Tıp Dergisi TONUS 'un editörü olan , 1970'te Bangladeş 'te (o dönem güney Pakistan) 625,000'den fazla kişinin ölümüne sebep olan Bhola Kasırgası ( sonrasında "Secours Médical Français" ("French Medical Relief") adı altında bir ekip toplamıştı. Borel'in amacı, doğal afet ler sebebiyle zarar görmüş bölgelere ve topluluklara yardım sağlayabilmek için, bu işe gönül veren doktorları bir araya getirmekti. Sonuç olarak, 20 Aralık 1971'de bu iki farklı ekip, Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières) adı altında birleşti.
MSF 'in ilk hizmeti, Nikaragua 'nın baş kenti Managua 'da, 1972 yılında 10,000 ila 30,000 kişinin ölümüne sebep olan ve şehrin büyük bölümüne kalıcı hasar veren bir deprem sonrasında başlatıldı. Bugün dünyada, acil vaka durumlarında derhal müdahale edebilme yetisi ile tanınan MSF, Managua'daki ilk görevinde; ekiplerini toplayarak afet bölgesine Kızıl Haç'tan yalnızca üç sonra ulaştı. Daha sonra, 18-19 Eylül 1974'te Honduras'ta ciddi bir sel yaratarak binlerce insanın ölümüne yol açan Fifi-Orlene Kasırgası sonrasında, MSF ilk uzun dönem tıbbi yardım hizmetini başlattı.
1975 ve 1979 arasında, Vietnam Savaşı'nın sonuçlarının da etkisiyle, milyonlarca Kamboçyalı Kızıl Khmerler'den kaçmak için Tayland'a göç etti. Bu duruma karşılık, MSF, Tayland'da ilk mülteci kampı görevine başladı. 1989 yılında, Vietnam, Kamboçya'dan çekilince, MSF uzun dönem sürecek olan tedavi ve rehabilitasyon hizmetini başlattı. Bu rehabilitasyon hizmetinin amacı, toplu kıyımlardan kurtulmayı başaran insanların sağlığını geri kazanmasına yardımcı olmak ve ülkenin sağlık sistemini yeniden işler duruma getirmekti. Güneydoğu Asya'da süren savaş sonrasında Tayland'daki mağdurlar için başlatılan bu hizmetin, MSF'in savaş zamanında aldığı ilk görev olduğu tartışılabilir. Fakat MSF, düşmanca ateşe de maruz kalmış olduğu; 1976 yılında içinde aktif bir savaş hattı süren Lübnan 'daki çalışmasını, bu anlamdaki ilk görevi olarak kabul etmektedir. 1976-1984 yılları arasında gerçekleşen Lübnan İç Savaşı devam ederken; MSF Lübnan'daki birçok şehirde, hastanelerde ve ameliyatlarda görev alarak; ateş altında veya hayati tehlike içeren durumlarda da çalışmak konusundaki kararlılığı ve tarafsız yaklaşımı konusunda ismini duyurdu. Savaş esnasında, MSF Hristiyan ve Müslüman lara tarafsız yaklaşarak, o zaman diliminde acil yardıma ihtiyaç duyan her bireye yardımda bulundu. 1984 yılında, Lübnan'daki durum daha da kötüleşip, güvenlik minimum düzeye inince; MSF, gönüllülerini Lübnan'dan çekmek durumunda kaldı.
Yeni Liderlik
Claude Malhuret, 1977 yılında Sınır Tanımayan Doktorlar 'ın yeni başkanı olarak seçildi. Bununla beraber organizasyonun geleceği konusunda tartışmalar başladı. Özellikle, birilerinin acı çektiği durumda sessiz kalmak yerine, gördüklerini yüksek sesle dile getirmek olarak tanımlanan "tanıklık" (témoignage) konsepti; Malhuret ve destekçileri tarafından önemsenmedi. Malhuret'e göre, MSF olabilecek her türlü eleştiriden kaçınmalı ve içinde çalıştıkları devletlerle karşı karşıya gelmemeliydi. Bernard Kouchner ise bunun aksi olarak; çekilen acı ve haksızlıkları dile getirmenin ve yayımlamanın, problemi çözme yolunda en etkili yöntem olduğunu düşünüyordu.
1979 yılında, Güney Vietnam 'dan çevre ülkelere doğru gerçekleşen dört yıllık mülteci hareketinden sonra, Fransız aydınları Le Monde gazetesinde "Vietnam için bir Bot" adını verdikleri; mültecilere tıbbi yardım sağlamaya yönelik bir proje için çağrıda bulundular. Proje MSF genelinden destek görmese de; üyelerden bazıları -daha sonra bakan olacak olan Bernard Kouchner de dahil- "Işıklar Adası" (L'Île de Lumière) adını verdikleri bir gemi kiraladılar. Doktorlar, gazeteciler ve fotoğrafçılar Güney Çin Denizi 'ne açılarak botlardaki mültecilere yardım ve tıbbi destek sağladılar. "Dünya Doktorları" () bu organizasyonu üstlendi ve bu olayın etkisiyle özellikle Fransa gibi batı ülkelerinde insani müdahale bir görev olarak benimsendi.
2007 yılında, MSF ve Kouchner'in yıllarca belirli konularda -insani sebeplerden dolayı silahlı güçlerden yardım alınıp alınmaması ve müdahale hakları konusunda-, sıklıkla uyuşmazlık yaşadıkları açıklandı. Kouchner silahlı güçlerden koruma amaçlı yardım alınabileceğine inansa da; MSF politik, ekonomik veya dini güçlerden bağımsız olmakla beraber, insanlığa aykırı olan herhangi bir eylemin tamamen karşısında yer aldığını dile getiriyordu.
MSF'in Gelişimi
1982'de, Malhuret ve Rony Brauman (1982'de daha sonra organizasyonun başkanı olacaktır), MSF 'e daha fazla finansal bağımsızlık getirmesi öngörülen posta yoluyla bağış ve yardım toplama yöntemini tanıtmıştır. 1980'ler aynı zamanda MSF 'in diğer operasyon merkezlerinin kurulmasına da tanıklık etmiştir. 1971'de Fransa, 1980'de Belçika, 1981'de İsviçre, 1984'te Hollanda ve 1986'da İspanya merkez ofisleri faaliyete geçmiştir. 1986'da kurulan MSF Lüksemburg da, MSF içinde açılan ilk destek birimi olmuştur.
1990'lar ise MSF destek birimlerinin yaygınlaştığı yıllar olmuştur. 1990'da MSF Yunanistan ve MSF ABD, 1991'de MSF Kanada, 1992'de MSF Japonya, 1993'te MSF İngiltere ve MSF İtalya, 1994'te MSF Avustralya ve MSF Almanya, Avusturya, Danimarka, İsveç, Norveç ve Hong Kong ve daha sonraları da MSF Birleşik Arap Emirlikleri kurulmuştur.
Malhuret ve Brauman, MSF'i profesyonelleştirmek konusunda çok etkiliydiler. 1979 Aralık'ta, Sovyet Ordusu Afganistan 'ı işgal edince; saha görevlerinin bu bölgede yoğunlaşması ve buna göre düzenlenmesi gerekli görülmüştür. Ayrıca, 1980'de, MSF Kızıl Khmerler 'in yaptıklarını ifşa ederek dünyaya duyurmuştur.
1984-1985 yıllarında Etiyopya 'da baş gösteren kıtlık ta, MSF ülke çapında bir beslenme programı uygulamasını oluşturdu. Fakat MSF'in, daha sonra, ülkeye gelen uluslararası yardımın kötüye kullanıldığı konusunu açığa kavuşturup, ilgilileri suçlamasından dolayı; 1985'te bu görev MSF'ten geri alındı. MSF'in Etiyopya hükûmetini belirgin biçimde suçlaması, diğer sivil toplum kuruluşları nın tarafsızlıklarını terk ettikleri konusunda eleştirileri de beraberinde getirdi ve Fransa'da insan etiği konusunda tartışmalara yol açtı. Buradaki ekip aynı zamanda 10 Ekim 1986'da San Salvador 'da yaşanan depremin ardından; nüfusa temiz içme suyu sağlamak için malzeme ve ekipman ayarladı.
Sudan
MSF, açlık, iç savaş (İkinci Sudan İç Savaşı), beslenme yetersizliği dolayısıyla ciddi sıkıntılar yaşayan; ve anne ölümü konusunda dünyada en üst sıralarda yer alan Sudan 'a 1979'dan beri tıbbi yardım ve insani destek sağlamaktadır. Açıklandığına göre; 2009 mart ayında, MSF 4,590 kişiyi yalnızca Sudan'da sahada çalışması için görevlendirmiştir. Sudan, salgın hastalıklar, silahlı çatışmalar, sağlık problemleri ve toplumsal dışlanmışlık gibi çok sayıda sorunla mücadele eden bir ülkedir; bu sebeple hala MSF'in en geniş çaplı müdahalede bulunduğu alanlarından biridir. MSF burada Kala-azar tedavisi, yeniden üretimli sağlık hizmeti ve besin takviyeleri sunmakta; ve buradaki nüfusa ameliyatlar konusunda destek vermektedir. Sudan'da hala yaygın olarak görülen hastalıklar verem, Kala-azar, menenjit, kolera, sıtma ve kızamık tır.
Sudan'da Kala-azar
Kala-azar (sıtmaya benzeyen bir hastalık) Sudan'daki en büyük problemlerden biridir. Güney ve Kuzey Sudan arasında 2005'te yapılan Kapsamlı Barış Antlaşması sonrasında, bölgedeki istikrarın artması, sağlık hizmetlerinin ulaştırılmasını da kolaylaştırdı. MSF, hastalığın tedavi süresini kısaltan bir kombinasyonu (sodyum stiboglukonat ve paromomisin) test etti ve 2008'de kullanmaya başladı. 2010 yılının mart ayında, MSF ilk Kala-azar ücretsiz tedavi merkezini Sudan'ın doğusunda kurdu. Kala-azar tedavi edilmezse, enfeksiyon kapıldıktan sonra 1-4 ay içerisinde, 99% oranında ölümle sonuçlanıyordu. Bu merkezin kurulmasından sonra, 27,000'den fazla hasta yaklaşık 90-95% başarı oranıyla tedavi edildi. Bugün, Malakal - Güney Sudan'da tedavi bekleyen Kala-azar hastaları için ek bir tedavi merkezi kurulması konusunda planlar mevcuttur.
MSF, Sudanlı sağlık çalışanlarına, hastalığın tedavisi konusunda yardımcı olmak için gerekli malzeme ve eğitimi sağlamaktadır.Sudan Sağlık Bakanlığı ve diğer ulusal veya uluslararası kuruluşlar hastalığın teşhis ve tedavisi konusunda ortak çalışmalar yapmaktadır. Hastalığın aşısı ve kesin tedavisi için çalışmalar günümüzde de yürütülmektedir. Aralık 2010'da, Güney Sudan, sekiz yıl içerisinde görülen en ciddi Kala-azar salgınıyla karşı karşıya gelmiştir ve bir önceki yıla göre, tedavi bekleyen hasta sayısı sekiz katına çıkmıştır.
Sudan'ın Sağlık Altyapısı
Sudan'da yaşanan son iç savaş; 1983 yılında başladı ve 2005 yılında Güney Sudan ve Kuzey Sudan arasında imzalanan bir barış antlaşması ile son buldu. MSF sağlık ekipleri, iç savaş yaşandığı dönemde aktif olarak birçok farklı lokasyonda insani yardımlarını sürdürdü. Ülkenin zaten kötü koşulda olan altyapı sistemi, iç savaş nedeniyle çok daha kötü durumlara geldi ve sağlık hizmetlerinin aksamasına sebep oldu. Hesaplara göre, nüfusun 75%'i temel sağlık hizmetlerinden yoksun kalıyordu ve hamile kadınların 1/7'si, doğum yaparken hayatını kaybediyordu. Bunlara ek olarak, besin yetersizliği ve hastalıklar da ciddi sıkıntılar yaratıyordu. 2011 yılında, Güney Sudan'ın eyaletindeki MSF kliniği saldırıya uğradı ve yağmalandı. Yüzlerce insan, kadın ve çocuklar da dahil olmak üzere, öldürüldü. Sağlık hizmetlerinin devamlılığı için hayati olan çok önemli tıbbi malzemeler ve ilaçlar kayboldu ve MSF malzemelerinin büyük bir kısmı da çıkan yangında tahrip oldu. MSF, Jonglei eyaletindeki en büyük tıbbi yardım sağlayıcısı olduğundan; bu olay çok büyük kayıplara sebep oldu.
1990'ların Başı
1990'ların ilk yarısında, MSF'in Brezilya ve Güney Afrika Cumhuriyeti dahil olmak üzere yeni ulusal merkezleri açıldı. Aynı zamanda, tehlike ve stresin hüküm sürdüğü belirli bölgelerde yeni projeler başlatıldı.
1990 yılında, Liberya İç Savaşı dolayısıyla, MSF ilk olarak mültecilere ve sivil halka yardım için Liberya 'ya adım attı. Aralıksız devam eden iç savaş ve ardından gelen İkinci Liberya İç Savaşı ; bu bölgelerde aktif olarak besin, sağlık hizmeti, aşı ve tıbbi malzemeler sağlamak amacıyla MSF'in gönüllülerini uzun dönem ülkede tutmasına yol açtı. Özellikle Monrovia 'da, hastane ve besin merkezlerine yapılan saldırılara karşı çıkılarak; bu durumun kontrol altında alınması için çabalandı.
1991 yılında, uygulanan zulmün kanıtlarının toplanmaya çalışıldığı El-Enfal Operasyonu 'ndan sağ olarak kurtulmayı başaran Kürt mülteciler için yeni saha hizmetleri başlatıldı. Bu yıl, aynı zamanda Somali İç Savaşı 'nın başlangıcına tanıklık etti ve MSF iç savaş dolayısıyla burada yeni bir projeye başladı. Birleşmiş Milletler, 1993 yılında ekiplerini bölgeden çekmesine rağmen, MSF; kurdukları klinik ve hastanelerde Somali 'deki zarar görmüş insanlar için hizmetlerini sürdürdü.
1993 yılında, Bosna Savaşı başladıktan bir yıl sonra, MSF; BM konvoyuna dahil olarak Srebrenitsa için çalışmaya başladı. Şehir, Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından kuşatılmıştı ve kentte yaşayan 60,000 kadar Boşnak'ın hayati güvenliği Birleşmiş Milletler Koruma Gücü tarafından sağlanıyordu. MSF o sırada kentteki nüfusa tıbbi hizmetlerini sürdüren tek organizasyondu. Bu sebeple bölgede yardım görevlerine son verileceği endişesiyle soykırım 'ı ifşa edemediler. Bununla beraber, kuşatılmış bölgeye erişimin kısıtlı olmasından dolayı bu olayın soykırım veya katliam olduğu konusunda kesinlik sağlanamamıştı. Fakat MSF bu ikilemin erişim yoksunluğundan kaynaklandığını dile getirerek bu durumu eleştirmiştir. Sonuç olarak, 1995 yılında, Sırp Cumhuriyeti Ordusu Srebrenitsa'yı ele geçirdiğinde, MSF bölgeden ayrılmaya zorlandı. 40,000 kadar sivil Boşnak tahliye edildi ve yaklaşık 7,000 kişi toplu kıyımlarda öldü.
Ruanda
1994 yılının nisan ayında Ruanda Soykırımı başladığında, ülkede çalışan MSF görevlileri koruma amacıyla 'ne dahil edildi. İki ekip de, soykırımın en yoğun olduğu dönemde, Ruanda 'nın başkenti Kigali 'deki büyük hastaneleri işler durumda tutmak konusunda başarılı oldular. Gönüllülerin çoğu Kızıl Haç bünyesinde çalışmaya devam etmek konusunda ısrarcı olsalar da; tarafsız duruşa sadık kalmak, koşullar dolayısıyla tehlikeye girdiğinden, MSF ve diğer birçok yardım organizasyonu 1995'te ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Bu olay, organizasyon içinde insani yardım çalışanlarının, bir tanık olarak rollerinin yanında tarafsızlığını dengelemesi konusunda büyük tartışmalar doğurdu. Ruanda görevi, MSF'in tarafsızlık konusundaki duruşuyla Uluslararası Kızıl Haç Komitesi'ne yakınlaşması ile sonuçlandı. Bu, MSF'in kökeni açısından kayda değer ve önemli bir gelişmeydi.
Ekipleri ülkeden çekme kararı alınması, Uluslararası Kızıl Haç Komitesi'nden 56; MSF'ten ise 100 kadar saygın Ruandalı ve MSF Fransız çalışanın ayrılması ile sonuçlandı. MSF Fransa, ekiplerini ülkeden çıkarmaya karar vermişti; ancak yerel Ruandalı çalışanları ülkede kalmaya zorlanmıştı. MSF Fransa, yaşanan kıyımı duyurarak, soykırımı durdurması için Fransa'dan askeri müdahale talep etti ve "Bir kişi, doktorlarla soykırımı durduramaz" ("One cannot stop a genocide with doctors") sloganıyla basında yer aldı. Bu olayın üzerinden daha bir ay geçmemişken, tartışmalı Turkuaz Operasyonu "" başladı. Bu durum, direkt ve dolaylı yoldan, binlerce Ruandalı mültecinin Tanzanya ve Zaire 'ye akın etmesiyle sonuçlandı. Büyük Göller Mülteci Krizi () olarak adlandırılan bu durum; kolera salgını, açlıktan ölüm ve toplu kıyımlarla kendini gösterdi. MSF Fransa bölgeye geri dönerek, Goma 'daki mülteciler için tıbbi yardım hizmetlerine başladı.
Soykırım süresince; MSF, Uluslararası Kızıl Haç Komitesi ve diğer yardım kuruluşları arasındaki rekabet görülmemiş biçimde arttı. Ancak Ruanda'daki durum, bütün insani yardım kuruluşlarının yardım hizmetlerinde gözle görülür değişimlere yol açtı. 1994 yılında, Kızıl Haç, Kızılay hareketi ve afet yönetim programlarına dahil olan sivil toplum kuruluşları için; insani yardım görevlerine bir çerçeve sunan "The Code of Conduct" (Yönetim Prensipleri), UKHK tarafından geliştirildi. MSF de bu belgeyi imzalayanlar arasında yer aldı. Bu prensipler, yalnızca ve yalnızca, insani yardımı savunuyordu ve dahil olan kuruluşların herhangi bir politik veya dini gruba hizmet etmesini veya yabancı devletler tarafından bir araç olarak kullanılmasını reddediyordu. MSF, hala, (Çeçenistan 'da 1999'da olduğu gibi) hükûmetlerin yaklaşımlarının yanlış olduğu durumlarda sesli bir şekilde eleştirilmesi gerektiğini savunuyordu; ancak Ruanda'dan sonra hiçbir zaman askerî müdahale talep etmedi.
Sierra Leone
1990'ların sonunda, MSF, Aral Gölü çevresindeki nüfusun verem ve kansızlık teşhis ve tedavisi çalışmalarına başladı. Aynı zamanda, ilaca dirençli hastalıklar, kıtlık, kolera ve AIDS salgınları ile mücadele eden insanlara yoğunlaştı. 3 milyon Nijeryalı 1996'da baş gösteren menenjit salgını sebebiyle aşılandı. 1997'de Taliban'ın kadın hastalıkları ve sağlığını yok sayması konusu dile getirildi. Bunların yanı sıra, tartışmaya açık olarak, MSF'in 90'lar sonundaki en önemli saha çalışmaları Sierra Leone İç Savaşı dolayısıyla Sierra Leone 'da gerçekleşti. 1998 yılında, gönüllüler Freetown 'da gerçekleşen ameliyatlarda asistanlık ederek, sayısı hızla artan amputelerin ve ECOMOG () üyeleri tarafından saldırıya uğrayan sivillerin istatistiklerini tutuyordu. ECOMOG üyeleri, köy köy dolaşarak insanları öldürüyor, sakat bırakıyor, ailelere ateş açıyor, evleri yerle bir ediyor ve yerlileri yaşadıkları topraklardan ayrılmaya zorluyordu. İç savaş son bulduktan sonra, MSF uzun dönem projeleri dahilinde, bu bölgelerde psikolojik destek çalışmalarına ve hayalet uzuv sendromu yönetimine devam etti.
Devam Eden Görevler
1999 yılının sonlarında, gelişmekte olan ülkelerde etkili tedavi eksikliği konusunda farkındalık yaratmak ve buralarda mevcut olması gereken aşıları edinmek için; "Temel İlaçlara Ulaşım Kampanyası" başlatıldı. Bu yılda, organizasyon aynı zamanda Kosova ve Çeçenistan 'daki insani yardım ve desteklerin eksikliğini dile getirdi. Bu bölgelerdeki sivilleri etkileyen politik durumlar dolayısıyla saha görevleri kuruldu. MSF Kosova'da 1993 yılından beri faaliyet gösterse de, Kosova Savaşı 'nın başlangıcı olan saldırı, on binlerce mültecinin yer değiştirmesiyle ve bu insanların yaşam koşullarının ağırlaşmasıyla sonuçlandı. MSF; NATO'nun Yugoslavya'yı Bombalaması 'ndan dolayı sarsılmış olan bu insanlara sığınak, su, besin ve tıbbi yardımlar sağladı.
Organizasyonun Kosova'daki çalışmaları ile ilintili olarak, MSF Yunanistan bölümü MSF'ten çıkarıldı ve bu durum, MSF içinde ciddi bir krize yol açtı. MSF Yunanistan merkezi, kendilerine limitlerini, nereye kadar gidebileceklerini ve neler görebileceklerini Sırbistan Hükûmeti'nin empoze edecek olması koşuluyla, Sırbistan'a erişim hakkı elde etmişti. Üstelik bu koşullar, MSF'in diğer kollarının tamamıyla reddettiği koşullardı. MSF ile bağlantısı olmayan bir kaynak, Yunanistan merkezinin MSF'ten çıkarılmasının NATO bombardımanı sırasında, bu ekip üyelerinin Priştine 'deki Arnavut ve Sırp sivillere yardım etmesinden dolayı olduğunu iddia etti. Bu anlaşmazlık, ancak 2005'te Yunanistan merkezinin geri kabul edilmesiyle ortadan kalktı
Buna benzer bir durum da Çeçenistan'da yaşanmıştı. Buradaki sivil halkın büyük kısmı; evlerini terk etmeye ve sağlıksız koşullarda yaşamaya zorlanmıştı. Aynı zamanda bu siviller İkinci Çeçen Savaşı 'nın şiddetine maruz kalmışlardı.
MSF 1991'den beri Haiti 'de faaliyet göstermekteydi. Fakat ülkenin başkanı Jean-Bertrand Aristide yerinden edilince, sivil halk silahlı grupların saldırıları ve tecavüzlerine maruz kaldı. Var olan hastanelerde yapılan cerrahi ve psikolojik yardımlara ek olarak (sadece 'te ücretsiz ameliyat gerçekleştiriliyordu), su ve atık yönetim sistemleri için de saha görevleri ayarlandı. Jeanne Kasırgası'nın tetiklediği selden hayatta kalanların ve ülkede sayıları bir hayli fazla olan AIDS ve sıtma hastalarının tedavisi sağlanarak; bu hastalar gözetim altında tutuluyordu. 12 Ocak 2010 Haiti Depremi 'nin sonucunda rapor edilene göre; MSF'in üç hastanesi de büyük zarar görmüştü ve bunlardan biri tamamen yıkılmıştı. Diğer ikisiyse terk edilmek zorunda kalınmıştı. Deprem sonrasında, mağdurların tedavisini sürdürmek amacıyla, MSF dokuz uçak dolusu tıbbi malzemeyi sahadaki hastanesine ulaştırdı. Buna rağmen, bazı uçakların yere inişi zorunlu olarak ertelendi; zira MSF gibi birçok organizasyonun yardım uçakları ve askeri uçaklar; iniş için sıra bekliyordu ve çok yoğun bir hava trafiği mevcuttu.
Hindistan 'ın kuzeyindeki Keşmir Sorunu (Hindistan-Pakistan Savaşları 'na bakınız), , Manipur ve Keşmir 'de çatışmalarla beraber yerinden edilen sivillere yardım ulaştırmak amacıyla, MSF'in müdahale etmesi gerekliliğini doğurdu. Burada ilk saha görevi 1999 yılında başlatılmıştı. Görevlerde, psikolojik destek sağlamak en önemli hedef olup; aynı zamanda burada verem, sıtma ve AIDS iyileştirme programları da başlatılmıştı. Ruh sağlığı desteği, 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisi 'nden bu yana, güney Asya'daki görevlerde ciddi önceliğe sahipti.
MSF, 2005-2006 yıllarında kendini sorgulama ve müzakere dönemine girdi. Yerellere karşı davranışlar, adil işe alım gibi birçok konu tartışıldı ve organizasyon içinde öz eleştiriler yapıldı.
Afrika
MSF, çeyrek asırdır pek çok Afrika ülkesinde aktif olarak çalışmaktadır. Bazen, çalıştığı bölgelerdeki tek sağlık hizmeti, temiz su ve besin sağlayıcısı olan MSF, düzenli olarak medyanın ilgisini Afrika'daki duruma çekebilmek; bunun sonucunda uluslararası desteği arttırmak için girişimlerde bulunmuştur. Fakat uzun dönem projeleri hala gereklidir. Alt Büyük Sahra 'da yaygın olan AIDS/ HIV konusunda halkı eğitmek ve tıbbi hizmet sunmak; dünyada bu sebeple ölüm yüzdesinin en fazla olduğu bu bölgede; gönüllüler için ciddi bir öneme sahiptir. Gelişmekte olan ülkelerde antiretroviral tedavi bekleyen 14.6 milyon hasta içerisinde, Dünya Sağlık Örgütü 'nün hesaplamalarına göre, yalnızca 5.25 milyon kişi tedavi şansını elde edebilmektedir. MSF, bu konuda hükûmetlere ve şirketlere büyük sorumluluk yüklemektedir. Bu kuruluşların hastalığın tedavisi için gereken araştırma geliştirmeye yatırım yapmaları için ısrarcı olmaktadır. Böylelikle tedavi masraflarının azalmasıyla birlikte, gereken teçhizatın marketteki mevcudiyeti de artacaktır. (Daha fazla bilgi için 'ya bakınız)
MSF, Kongo bölgesinde 1985'ten beri aktif olmasına rağmen, Birinci Kongo Savaşı ve İkinci Kongo Savaşı ; bölgede gittikçe artan şiddet ve dengesizliğe sebep oldu. Bundan dolayı MSF Bunia ve gibi bazı bölgelerden, ekstrem şiddet olayları sebebiyle, ekiplerini çekmek zorunda kaldı. Bu bölgeler dışında ise, yerinden edilmiş ve büyük oranda vahşet ve çatışmaya maruz kalmış yerel halk için tedavi ve hizmet sağlamayı sürdürdü. Buna ek olarak, kolera, kızamık, çocuk felci, Marburg ateşi, Afrika uyku hastalığı, AIDS/HIV ve Bubonik veba hastalıkları için mümkün olan aşılama ve tedavi üzerine yoğunlaşıldı.
MSF, Uganda 'da 1980'de faaliyet göstermeye başladı. İkinci Obote Dönemi 'nde (Milton Obote) yaşanan gerilla savaşında sivil halkı sakinleştirmek için çalışıldı. Buna rağmen, Tanrının Direniş Ordusu 'nun kuruluşu; Güney Sudan ve Kuzey Uganda'da uzun süren bir şiddet kampanyasının başlamasına sebep oldu. Sivil halk, toplu kıyım, tecavüz, kaçırılma ve işkenceye maruz kaldı; küçük çocuklar seks kölesi olarak satıldılar. 1.5 milyondan fazla insan yerinden edildi. MSF bu yerinden edilen insanlar için temiz su, yiyecek ve tıbbi hizmetler sunan IDP kamplarını düzenledi ve tedavi programları başlattı. Verem, kızamık, kolera, ebola, AIDS/HIV salgınları ülkeye yayıldı. Kızamık ve çocuk felci için aşılar, geri kalan hastalıklar için de rutin tedaviler uygulandı. Birçok insanın, dışarıda saldırıya uğrayacakları korkusuyla IDP kamplarından ayrılmayı reddetmesi; MSF'in Uganda ekibinin ruhsal sağlık çalışmalarına yoğunlaşması gerekliliğini ortaya koydu.
MSF'in Fildişi Sahili hizmeti 1990'da başladı. Fakat devam eden şiddet olayları ve 2002'de ülkenin, asi gruplarca ikiye bölünmesiyle iyiden iyiye artan toplu kıyımlar dolayısıyla, MSF içinde, bölgede etnik temizlik başladığı düşüncesi yayıldı. Ülkenin tamamına yakın bölgesinde, MSF yardım sağlayan tek kuruluş olarak faaliyet gösterdi ve verem tedavisi, toplu kızamık aşıları yapılarak; çatışmalar sırasında zarar gören MSF hastanelerinin yeniden açılması üzerine çalışıldı.
MSF aynı zamanda Afrika'da doğum kontrolü nün tanıtımını yaptı.
Kamboçya
MSF; 1979 yılında, Tay-Kamboçya Sınırı üzerinde bulunan kamplara kaçan mültecilere medikal destek sağladı. Savaşın uzun sürmesinden dolayı, ülkenin sağlık sistemi yeterlilikten yoksundu; bu yüzden 1989 yılında, temel medikal malzemeler konusunda destek ve yardım sağlamak için MSF, Kamboçya görevine başladı.
1999 yılında Kamboçya'da sıtma salgını baş gösterdi. Kontrol eksikliğinden dolayı sahte sıtma ilaçları satılmaya başlanması ve doktor ve tıbbi personel eksikliği, hastalığın önlenemez biçimde yayılmasına yol açtı. Sahte sıtma ilaçları salgın döneminde en az 30 kişinin hayatını kaybetmesine sebep oldu. MSF, bu duruma karşılık "Köy Sıtma İşçileri" (Village Malaria Workers) adını verdiği bir sıtmayla savaş projesi başlattı. MSF aynı zamanda başlangıç tedavisini bir kombinasyon tedavisine dönüştürerek; geçmişte kullanılan geleneksel ilaçların sebep olduğu hastalık direncine savaş açtı.
Kamboçya AIDS/HIV'den en çok zarar görmüş Güney Asya ülkelerinden biridir. 2001 yılında MSF, burada antiretroviral terapi yi ücretsiz olarak tanıttı. Bu tedavinin özelliği, hastaların yaşam süresini arttıracak olması ve uzun dönem çalışma gerektirmesiydi. 2002 yılında, MSF, AIDS tedavisiyle beraber hipertansiyon, diyabet, eklem iltihabı benzeri hastalıklarla mücadele etmek için, Kamboçya Sağlık Bakanlığı ile birlikte, kronik hastalıklar kliniğini kullanıma açtı. Burası, hastalar çok fonksiyonlu bir klinikte tedavi olacağından; sadece AIDS'e odaklanan bir klinik olmaktan öte diğer hastalıkların görülme sıklığını de azaltmayı amaçlıyordu.
MSF, 2002 yılında gerçekleşip; 1,47 milyon kişiyi etkileyen büyük sel baskını gibi doğal afet durumlarında da hizmet sağladı. 2004 yılında bölgenin sapa köylerinde toplum temelli verem programını öne sürdü. Burada her köy kendi delegesini göndererek, hastaları için gerekli olan tıbbi malzemeleri edinebiliyordu. Diğer sivil toplum kuruluşları ve yerel sağlık örgütleriyle 2006 yılında partnerlik kurularak, yerinden yönetimli klinikler desteklendi. Lokalize olmuş tedavi sistemleri kırsal alanlara da kaydırıldı. 2007'den bu yana, MSF genel sağlık, danışmanlık ve tedavi hizmetlerini, Phnom Penh hapishanesine kadar, hareketli klinikler kullanarak genişletti. Ancak Kamboçya'nın hapishaneleri dünyanın en kalabalık hapishaneleri olduğu için; bu hapishanelerin zayıf hijyenik koşulları ve tıbbi malzeme yetersizliği devam etti.
2007 yılında MSF AIDS/HIV'den etkilenen çocuklara psikolojik, sosyal ve teknik destek vermek amacıyla Kamboçya Sağlık Bakanlığı ile beraber çalıştı. Bunun yanı sıra, 2007'de vuku bulan, 40,000'den fazla kişinin hastanelere akın etmesine sebebiyet veren ve 407 kişinin ölümüyle sonuçlanan Deng humması salgını esnasında; tıbbi gereçler ve kalifiye ekip konusunda destek sağladı.
2010'da Kamboçya'nın güney ve doğu illerinde kolera salgını ortaya çıktı ve MSF hastalığın tedavi süresince ekipmanları ve teknik bilgisiyle hastanelere destek verdi.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, Kamboçya dünyanın en ciddi verem vakalarının yaşandığı 22 ülkeden biridir. Dünya Sağlık Örgütü, Kamboçya nüfusunun 64%'ünün verem mikro bakterisini taşıdığını açıklamıştır. Bununla beraber, MSF zaman içerisinde AIDS/HIV tedavisi konusunu yerel sağlık otoritelerine bırakarak, odağını verem hastalığına kaydırmıştır.
Libya
2011'de başlayan Libya İç Savaşı, MSF'in, bir hastane ve çatışmalardan etkilenen yerellere yardım etmek için ruh sağlığı servisi kurma çalışmalarını hızlandırdı. Çatışmalar, ameliyat bekleyen hastaların sayısında ciddi bir birikme yaratmıştı. Ülkenin belli bölgelerinin tekrar güvenle yaşanabilir duruma gelmesiyle; MSF, ihtiyaçlara yanıt verebilmek için yerel sağlık personeliyle çalıştı. Psikolojik danışmanlık ihtiyacı arttığından dolayı; MSF de ruh sağlığı servisleri oluşturarak; çadırlarda su ve elektrik olmadan yaşayan insanların korku ve stresini dindirmek için çalıştı.
Sri Lanka
26 yıl boyunca devam eden Sri Lanka İç Savaşı 'nın son bulduğu 2009 yılında, MSF Sri Lanka 'daki aktivitelerini bu değişen koşullara uyarladı. Örnek olarak, omurilik zedelenmesi yaşayan hastalara fizik tedavi desteği sağlandı. MSF, burada danışmanlık hizmetlerine de devam ederek, "estetik amaçlı ortopedik ameliyatları düzenlemek ve savaş dolayısıyla yaşanan sakatlıkları tedavi etmek için; özelleşmiş cerrahlar, anestezisyenler ve hemşireler ile beraber işler duruma getirdiği" bir operasyon amfisi kurdu.International Activity Report 2010
Saha Görevleri Yapısı
MSF sorumluları,bir ülkede yeni bir saha görevi başlatmadan önce, bu alanın doğasını gözlemlemek ve yaşanan problemin aciliyet derecesine karar vermek için bu bölgeye ziyarette bulunur. Bölgedeki güvenlik seviyesi ve ihtiyaç duyulan yardımın türü hakkında bilgi edinir. Bazı bölgelerde atık su arıtımı ve beslenme, öncelikli ihtiyaçlar olsa da; MSF hizmetlerinin neredeyse tamamında en önemli kriter her zaman tıbbi yardım ve medikal destektir.
Saha Görevi Ekipleri
Bir saha görevi ekibi, genellikle saha görevinin tamamlayıcı unsurlarına ulaşmayı hedefleyen az sayıda koordinatör ve bir "görev başkanı" (head of mission) içerir. Görev başkanı, insani yardım hizmetleri konusunda ekipteki en deneyimli gönüllüdür ve medya, ulusal hükûmetler ve diğer sivil toplum kuruluşlarıyla iş yürütür.
Tıbbi gönüllüler; doktor, cerrah, hemşire ve diğer özelleşmiş sağlık çalışanlarını kapsar. Sahadaki görevin tıbbi ve besinsel tamamlayıcılarını yürütmekle beraber; bu gönüllüler zaman zaman yerel sağlık ekiplerinden de sorumludur ve onlara yaşanan durum hakkında gereken eğitim ve bilgilendirmeyi de sağlarlar.
MSF saha ekipleri içinde medyanın en çok ilgisini çekenler tıbbi gönüllüler olmasına rağmen; ekipler içerisinde görevin işlemesini sağlayan, tıbbi olmayan gönüllüler de bulunur. Lojistik uzmanları çoğu zaman saha görevlerinin en işlevsel üyeleri olmaktadır. Bu kişiler, görev dahilinde ihtiyaç olan her türlü malzeme ve ekipmana erişimden sorumludurlar. Güvenlik ekipmanları, elektrik, su ve yiyecek erişiminin sürekliliğini sağlarlar. Mühendis veya ustabaşı olabilen bu kişiler, aynı zamanda tedavi merkezlerinin kurulumu ve yerel çalışanların gözetimi aşamasına da dahil olurlar.
Diğer tıbbi olmayan gönüllüler arasında, ihtiyaca göre su/ temizlik uzmanları bulunur ve bu kişiler genellikle, sahada su yönetimi konusunda deneyim sahibi olan mühendislerdir. Daha çok merkez ofislerde faaliyet gösteren finans ve idare uzmanları da saha görevlerine dahil edilirler.
Tıbbi Bileşenler
MSF'in saha görevlerinde sağlanan tıbbi hizmetler içinde, aşılama kampanyaları büyük önem taşır. Gelişmiş ülkelerde çok nadir rastlanan difteri, kızamık, menenjit, tetanos, sarıhumma, boğmaca, çocuk felci ve kolera; aşılarla önlenebilir. Bu hastalıkların bir kısmı -kolera ve kızamık gibi- gibi kalabalık yerleşkelerde geniş kitlelere hızla yayılır. Bu nedenle, bu gibi bir salgın başladığında yüzlerce, binlerce insanın çok kısa süre içerisinde aşılanması gerekir. Örnek olarak Beira, Mozambik 'te 2004 yılında, deneysel kolera aşısı bir aylık süre içerisinde 50,000 kadar insana uygulanmıştır.
MSF'in saha görevleri içinde eşit öneme sahip bir diğer hastalık da AIDS'tir. Antiretroviral ilaçlarla tedavisi sağlanan AIDS konusunda bilgilendirmeler yapılmakta ve tedavi sürecinde yoğun çaba sarf edilmektedir.
Afrika'nın birçok ülkesinde MSF tedavi sağlayan tek kuruluştur ve dünya çapında bu hastalığın en yoğun görüldüğü bölgeler de Afrika'da yer alır. Antiretroviral ilaçlar halihazırda el altında bulunamayan ilaçlar olduğundan; MSF, öncelikle hastalığın ilerleyişinin ve aktarım sürecinin yavaşlatılması konusunda sivilleri bilgilendirme çalışmaları yapmaktadır.
Birçok ülkede; sağlık hizmetleri ve tıbbi ekipman yardımı sağlanması ve hastane çalışanlarının eğitilmesi ile, yerel hastanelerin hizmet kalitesi arttırılmaktadır. Yerel çalışanların sayı ve kapasite anlamında yetersiz kaldığı durumlarda; MSF, savaş kurbanları ve yerel hastalık kapmış kişileri tedavi etmek amacıyla özelleşmiş klinikler açabilir. Bu klinikler uluslararası çalışanlarca açılmalarına rağmen; MSF yerel sağlık görevlilerini, bu klinikleri tek başlarına idare edebilmeleri için eğitir ve çalışmalarını destekler. Bazı ülkelerde - Nikaragua gibi-, zührevi hastalıklar konusunda kamusal eğitimler organize edebilir.
Saha görevlerine ihtiyaç duyan bölgelerin çoğu; doğal afetler, iç savaşlar veya salgın hastalıklar dolayısıyla yıprandığı için; yerel halk psikolojik desteğe de ihtiyaç duymaktadır. MSF gibi bir organizasyonun varlığı mağdurlar arasında stresi ve endişeyi azaltmasına rağmen; çoğunlukla bir psikolog veya psikiyatrist ekibi depresyon, aile içi şiddet veya cinsel saldırıların yarattığı travmalar konusunda yardımcı olmak için hazır bulunur. Doktorlar aynı zamanda yerel çalışanları ruh sağlığı ve diğer tedaviler konusunda da eğitebilir.
Beslenme
MSF görevleri başlatılan alanlarda, çoğu zaman yaşanan savaşlar dolayısıyla , kuraklık, kıtlık ve tüm bunlara ek olarak; hükûmetin yanlış ları gözlenir. Kasti açlığa terk etme yöntemi de bazı savaş durumlarında bir silah olarak kullanılır. MSF besin yardımı yapmasının yanı sıra, bu durumla mücadele konusunda bilinç kazandırmak için çalışır ve yabancı hükûmetleri müdahale ve yardımları için teşvik eder. Enfeksiyon kaynaklı hastalıklar ve ishal, ciddi kilo kaybına ve bünyenin zayıflamasına sebebiyet verir. Bu belirtilen durumların kombinasyonu, özellikle bu ülkede iç savaş, salgınlar ve kuraklık da görüldüğü durumlarda; ciddi miktarda ölümle sonuçlanabilir. Zayıflamış bünyeye yayılabilecek bir başka enfeksiyon riskini de engellemek amacıyla; ilaçlarla beraber düzgün beslenme ile programı uygulanır.
Acil durumlarda, gerçek bir kıtlık görülmeyen fakat besin maddeleri eksikliği yaşandığı koşullarda; proteinin yetersiz alımı özellikle çocuklar arasında çok yaygındır. Bir çeşit kalori eksikliği olan, şiddetli ishal ile başlayan ve bağışıklık sistemi ne ölümcül derecede zarar veren , çocuklar arasında besin yetersizliğinden kaynaklanan en yaygın problemdir. Yine bir çeşit kalori ve protein eksikliğinden doğan , Marasmus'tan çok daha ciddi bir durumdur ve fiziksel ve ruhsal gelişimi olumsuz yönde etkiler. Bu iki durum da, hazırda bekleyen enfeksiyonları ölümcül hale getirir. Bu koşullar görüldüğünde, MSF İyileştirici Besin Merkezlerini (Therapeutic Feeding Centres) kurarak çocukları ve diğer bireyleri problem çözülene kadar gözetim altında tutar.
Bir İyileştirici Besin Merkezi (veya İyileştirici Besin Programı) çeşitli besin yetersizliği problemlerini özel diyetlerin aşamalı olarak uygulanmasıyla tedavi etmek; veya bir başka hastalık sonrasında iyileşme sağlandıktan sonra kilo alımını hızlandırmak için tasarlanmıştır. Bu iyileştirme programı iki aşamaya ayrılır:
Birinci aşama, ilk 24 saati kapsar ve küçük porsiyonlarda çeşitli enerji ve protein içeren besinler verilmesiyle devam eder. İkinci aşamada ise, hasta gözetim altında tutulur ve yüksek enerji/ protein içeren besinler, hasta normal kilosuna yaklaşana dek her gün verilir.
MSF, bu problemlerin çözümü için özel olarak tasarlanmış besinleri kullanır. Birinci aşamada, hasta adı verilen iyileştirici bir tip süt ile beslenir. F-75 normal süte nazaran daha az kalori ve protein içeren bir süt tozunun suyla karıştırılmasıyla elde edilir. Bu sütün verilmesindeki amaç, hastanın vücudunu ikinci aşamaya hazırlamaktır. İkinci aşamada ise, bireyler iyileştirici bir süt olan ve yüksek yağ ve protein içeren F-100 ile beslenir. Genellikle bu süt, adı verilen yer fıstığı ezmesi karışımı ile beraber tüketilir. F-100 ve Plumpy'nut hastaya kısa zamanda büyük miktarda besin ve enerji takviyesi yapması için tasarlanmıştır; bireyler bu yolla etkili bir şekilde tedavi edilir. Açlıktan ölüm tehlikesinin baş gösterdiği durumlarda, bu nüfus zenginleştirilmiş un, yulaf lapası ve yüksek protein içeren bir bisküvi olan ile beslenir. BP5, dağıtımının çok kolay olması ve bireylerin yanında kolaylıkla evlerine götürebileceği bir yapıda olmasından dolayı geniş kitlelerin besin yetersizliğini tedavi etme durumlarında çok popülerdir. Aynı zamanda, BP5 ezilerek iyileştirici süt ile de karıştırılabilir.
Bazı durumlarda ishal ve kolera dolayısıyla tetiklenen susuzluk da yaygın görülen problemlerdendir ve MSF bu problemi engellemek için rehidrasyon merkezlerini kurar. "Oral Rehidrasyon Solüsyonu" (ORS) adı verilen -glikoz ve elektrolitler içeren- özel bir içecek; kaybedilen sıvının geri kazanımı için kullanılır. Dizanteri veya kolera kaynaklı ishal durumlarında antibiyotik ler de kullanılabilir.
Su ve Sağlık
Sağlığı sürdürmek, su kaynaklı hastalıkları önlemek ve beslenme programlarında tedavi için (süt tozu yla veya yulaf lapası yla karıştırılması için) temiz su her zaman esastır. MSF su mühendisleri ve gönüllüleri, su kaynaklarını temizlemek ve bunun devamlılığını sağlamak için çalışır. Bu işlem, genellikle var olan bir su kuyusunu modifiye etmekle, yeni bir su kuyusu açmak la veya su temizleme programı başlatmakla sağlanır. Bunun yanı sıra bölgedeki kaynaklara göre depolama sedimentasyonu, filtreleme veya klorlama yapılabilir.
Sağlık, her saha görevinde en önemli unsurdur. Yerel sağlık çalışanlarının sterilizasyon teknikleri konusunda eğitilmesi; kanalizasyon yönetimi projeleri ve atık yönetimi ile beraber; bireysel ve çevresel temizlik sağlamada büyük önem taşır. Atık su yönetimi ve su temizliği, kirli sulardan kaynaklanan kolera gibi hastalıkları önlemektedir. Basit su temizleme yöntemleri projeler esnasında kolaylıkla uygulanabilir ve içme suyunun kirlenmesini önler. Çöpler, normal atıklar söz konusu olduğunda çukur kazılarak; tıbbi atık lar söz konusu olduğunda da yakılarak edilebilir. Fakat, temizlikte en önemli konu kesinlikle yerel halkın eğitilmesidir. Bu şekilde, MSF bu bölgeden ayrıldığı zaman, su ve atık yönetimi yerel halk tarafından etkili bir şekilde sürdürülebilir.
İstatistikler
Dünyanın geri kalanına ve idari birimlere, acil durumlarda oluşan koşulları hatasız bir şekilde rapor edebilmek için, tüm saha çalışmalarının verileri toplanır. Beslenme problemleri görülen çocukların oranı, nüfustaki beslenme yetersizliği oranını belirlemek için kullanılır ve bunun sonucunda gereken beslenme merkezi sayısına karar verilir. Farklı koşullardaki ölüm oranı, insani acil bir vakanın ciddiyet boyutunu rapor edebilmek için gereklidir. Bunu ölçmek için kullanılan yaygın bir yöntem de, devamlı olarak mezarlıklardaki gömü sayısını gözlemleyen bir ekip oluşturmaktır. Hastanelerde ise, MSF gönüllüleri hastalıkların görülme sıklığını derleyerek, salgın hastalıkların tetikleyicisini, yoğunlaştığı dönemleri ve görüldüğü yerleri tespit eder; buna bağlı olarak da gerekli sayıda aşı ve tıbbi malzemeyi temin eder. Örnek olarak, "Menenjit Kuşağı" adı verilen Alt Büyük Sahra bölgesi bu yolla tespit edilmiş ve hastalığın aralık- haziran ayları arasında yaygınlaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Lokasyonda ve hastalığın yaygınlaştığı dönemde yaşanan kayma, kümülatif verilerin yıllar içinde devamlı güncellenmesiyle tespit edilebilmektedir.
Salgın hastalık anketlerine ek olarak, MSF topluluklar içinde anket düzenleyerek farklı bölgelerde gözlenen şiddet olaylarını tespit eder. Katliamların boyutu konusunda tahminler yürüterek; adam kaçırma, tecavüz, cinayetlerle ilgili yeterli sayıda psikolojik programlar hazırlanır. Bu yolla, intihar oranlarının ve güvensizlik hissiyatının azalması sağlanır. Halkın zorlandığı büyük göçler, yüksek oranda yaşanan kayıplar ve katliamlar; anketler vesilesiyle veri olarak depolanır. MSF bu verileri, ilgili hükûmetlere yardım ve imkân sağlamaları konusunda baskı yapmak; gerekli durumlarda da soykırımı açıklamak amaçlı kullanabilir. MSF ilk kapsamlı ölüm anketini 2004 yılında Darfur 'da yürütmüştür
Temel İlaçlara Ulaşım Kampanyası
Temel İlaçlara Ulaşım Kampanyası, 1999'da gelişmekte olan ülkelerde bulunması gereken temel ilaçlara erişim sağlamak için başlatıldı. "Temel ilaçlar" bir nüfus içinde en yaygın görülen hastalıkların tedavisi için yeterli miktarda bulunması gereken ilaçlardır. Ancak, gelişmekte olan ülkelerde yaygın görülen bu hastalıklar; gelişmiş ülkelerde günümüzde çok nadir rastlanan hastalıklardır. Bu sebeple, ilaç şirketleri bu ilaçları üretmenin artık kar getirisi olmadığını, üretim maliyetinin yüksek olacağını ve böylelikle tedavi masraflarının artacağını belirtmektedir. Böylelikle bu hastalıklar için yeni tedavi yöntemlerinin araştırmasına yatırım yapmamaktadır. Hatta bazı durumlarda bu ilaçların üretimi tamamen durdurulmaktadır. MSF, karşılaşılan bu zorluklardan dolayı, gelişmemiş ülkelerde görülen hastalıkların tedavisinde gerekli ilaçların üretimi ve tedariki konusunda, hükûmetlere ve bu ilaç firmalarına baskı yapmaktadır.
Son yıllarda, MSF ilaç firması Novartis 'in Hindistan'ın patent kanununa karşı davasını bırakması konusunda etkisini kullanmaya çalışmıştır. Bu yasa dolayısıyla Novartis Hindistan'da ilaçlarını patentleyememekteydi. Birkaç yıl önce, Novartis; Güney Afrika Cumhuriyeti'ne de, ülkenin fiyatı daha düşük AIDS ilaçları ithal etmesi sebebiyle dava açmıştır. MSF genellikle tarafsız olmasına rağmen, MSF temsilcilerinin açıklamaları bazı durumlarda kendilerinin politik pozisyon aldıklarını doğrulamaktadır. Dr. Tido von Schoen-Angerer, DWB Temel İlaçlar Ulaşım Kampanyası 'nın yöneticisi, "Beş yıl önce olduğu gibi, Novartis, yasal eylemlerinde, insanların temel ilaçlara ulaşması hakkının karşısında durmaktadır." demiştir. MSF bu konuda internet sayfasında bir dilekçe hazırlayarak, Novartis'in bu davayı bırakmasını talep etmiştir. Bu olay, MSF'in yalnızca bir sağlık kuruluşu olmanın sınırlarını aşarak; insan refahını gözeten bir savunucu olarak da var olduğunu doğrulamaktadır.
1 Nisan 2013'te, Hindistan Mahkemeleri Novartis'in Gleevec üzerindeki patentini geçersiz kılmıştır. Bu karar, ilacın Hindistan marketinde düşük fiyatla yer almasını sağlamıştır.
Gönüllülerin Yüzleştiği Tehlikeler
Kaza kurşunu, mayın ve salgın hastalıklar sebebiyle yaşanan problemler ve ölümler dışında; MSF gönüllüleri bazı durumlarda politik sebeplerle kaçırılabilir veya saldırıya uğrayabilir. İç savaş yaşanan ülkelerin bazılarında, çatışan her iki tarafın mensupları da; insani yardım organizasyonlarının muhalif tarafın hizmetinde olduğunu düşünebilmektedir. Eğer bir yardım görevi, en çok zarar gören taraf dolayısıyla oluşturulmuşsa; MSF görevlileri, bu kişilerin iyileştirilmesinin önüne geçmeye çalışan gruplar tarafından saldırıya uğrayabilmektedir. Ancak, Terörizmle Savaş ; Birleşmiş Milletler 'in müdahale ettiği ve MSF gibi kuruluşların da çalıştığı ülkeler içindeki koalisyon güçleriyle anlaşan veya çalışan bazı gruplarda belli tavırlar oluşturmuştur. Amerika Birleşik Devletleri, diğer ülkelerde gerçekleştirdiği operasyonlarını " insani eylemler" olarak nitelendirdiğinden, bağımsız yardım kuruluşları birçok defa pozisyonlarını savunmak; hatta bazen ekiplerini ülkeden tamamen çekmek zorunda kalmıştır. Afganistan ve Irak'taki şehirlerin emniyetsizliği, ABD operasyonlarından sonra ciddi oranda artmıştır ve MSF bu ülkelere yardım göndermenin fazla tehlikeli olduğunu beyan etmiştir. MSF, 5 gönüllüsünün (Afgan Fasil Ahmad and Besmillah, Belçikalı Hélène de Beir, Norveçli Egil Tynæs ve Hollandalı Willem Kwint) 2 Haziran'da, Kabil kuzeyindeki dolaylarında kimliği belirsiz bir grup tarafından gerçekleştirilen pusuda öldürülmesinden sonra; 28 Temmuz 2004'te ekiplerini geri çekmek zorunda kalmıştır. 2007 haziranında, MSF Fransa gönüllüsü olan Elsa Serfass; Orta Afrika Cumhuriyeti'nde öldürülmüştür. 2008 yılının ocak ayında, Somali'de Damien Lehalle, Victor Okumu ve yerel gönüllü Mohammed Bidhaan Ali organize bir saldırıda hayatını kaybetmiştir; bunun sonucunda MSF'in Somali projesi sona erdirilmiştir.
Politik istikrarsızlık görülen bölgelerde yaşanan kaçırma ve tutuklama olayları da gönüllülerin başına gelebilmektedir. Bazı durumlarda, MSF saha görevlerini bir ülkenin tamamında kalıcı olarak sonlandırılabilir. Arjan Erkel, Kuzey Kafkasya Dağıstan görev başkanı, 12 Ağustos 2002 ile 11 Nisan 2004 tarihleri arasında bilinmeyen bir lokasyonda, kimliği belirsiz kişilerce rehin tutulmuştur. Paul Foreman, MSF Hollanda başkanı; 2005 yılı mayıs ayında Sudan'da, bir önceki hükûmet tarafından gerçekleştirilen tecavüzleri kanıtlayacak olan raporları ve ifşa için gerekli belgeleri açığa çıkarmayı reddettiği sebebiyle Janjaweed milislerince (Darfur Savaşı'na bakınız) tutuklanmıştır. Foreman, bu olaya dahil olmuş kadınların isimlerinin gizli tutulması gerekliliğinden bahsetmiştir. Bu olay sonrasında MSF, Sudan hükûmetinin Foreman'ı raporda açığa vurulan olaylar hoşuna gitmediği için tutukladığını ileri sürmüştür.
2011 yılında, Belçikalı Philippe Havet (53) ve Endonezyalı Andrias Karel Keiluhu (44) şikayetçi eski bir çalışan tarafından Somali Mogadişu'da öldürülmüştür.
14 Ağustos 2003'te, MSF Somali'deki tüm yardım programlarını; milislerin MSF gönüllülerini hedef alan saldırılar gerçekleştirmesi dolayısıyla sonlandırdığını açıklamıştır. Bu duruma hükûmet ve toplumun geri kalanının ilgisiz kaldığı görülmüştür.
Tüm bu bilinçli saldırılara hedef olma ihtimalinin yanı sıra, doğal afet veya salgın hastalık dolayısıyla yapılan MSF müdahaleleri de gönüllüler için tehlike arz edebilmektedir. 2014 yılında, 14 MSF gönüllüsü Batı Afrika'da çalışırken ebola dolayısıyla ölmüştür. Bunun yanı sıra, 2015 Nepal depremi için çalışmakta olan acil yardım ekibinden dört kişi, yaşanan helikopter kazasında ölmüştür. Bu gibi uçak ve helikopter kazaları daha önce Sudan ve Honduras 'ta da yaşanmıştır.
Belgesel
"", MSF gönüllülerinin ve doktorlarının Liberya ve Kongo 'daki savaş mağduru bölgelerdeki zorluklarla yüzleşmelerini konu alan, ödüllü bir belgeseldir. 2008 yılında Venedik Film Festivali 'nde prömiyer yapmıştır ve 2010 yılında ABD'de yayınlanmıştır.
"Invisibles" MSF'in çalıştığı bazı bölgelerde dünyanın göz ardı edilmiş problemlerini ve bu problemlerin etkilediği insanları konu alan bir kısa film serisidir. Ödüllü olan bu belgesel, 2007 yılında Berlin Film Festivali 'nde gösterilmiştir.
1999 Nobel Barış Ödülü
MSF'in o dönemki başkanı Dr. , MSF adına Nobel Barış Ödülü konuşmasını yapmıştır. Başlangıç kısmında, Ruanda Soykırımı 'nda acı çeken ve hayatını kaybeden insanların durumlarını dile getirmiştir ve bir kadın hastasının yaşadıklarına odaklanmıştır. "Orada her gün hastaneye taşınan yüzlerce kadın, çocuk ve erkek vardı. O kadar çoktular ki; bazılarını sokakta yere yatırarak ameliyat etmek durumunda kalıyorduk. Hastane etrafındaki oluklar kandan dolayı tamamen kırmızıya boyanmıştı. Bu kadın, sadece bir usturayla saldırıya uğramamış; aynı zamanda bütün vücudu bilinçli ve sistematik olarak sakat bırakılmıştı. Kulakları kesilmişti. Yüzü o kadar dikkatle parçalanmıştı ki, yarıklar açıkça görülüyordu. O, insanlık dışı ve tarif edilemez işkenceler yaşayanlardan yalnızca biriydi. O sırada elimizden kanamasını durdurmak ve birkaç basit dikiş atmak dışında bir şey gelmiyordu. Kendimizi kaybetmiştik. Bu kadın, onun gibi sayısız kişinin sırada olduğunu biliyordu. Ve bu kadın, hayatımda duyduğum en temiz sesle bana şunları söyledi: "Allez, allez…ummera, ummerasha"; "Git, git arkadaşım. Cesaretini bul, ve yaşa."
Orbinski, MSF'in yüz yüze geldiği zorlukları duyurmak konusundaki kararlılığını da şu sözleriyle onayladı: "Sessizlik, uzun zamandır tarafsızlıkla karıştırılmaktadır ve insani eylemler için bir gereklilik gibi sunulmaktadır. Kuruluşundan bu yana, MSF bu kanıya karşı durmaktadır. Bizler, kelimelerin hayat kurtardığından emin değiliz. Ancak sessizliğin, ölüme sebebiyet verdiğine kesinlikle eminiz."
Aynı Adı Taşıyanlar
Sınır Tanımayan Doktorlar 'ın isminden ilham alan birçok sivil toplum kuruluşu, isimlerine "Sınır Tanımayan" (Without Borders) etiketini eklemiştir.
Kaynakça
- ^ About MSF 22 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .." Médecins Sans Frontières. Retrieved on 31 August 2011. "MEDECINS SANS FRONTIERES - Rue de Lausanne 78 - CP 116 - 1211 - Geneva 21"
- ^ . 7 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2015.
- ^ "MSF Finans Özeti" (PDF). 22 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ (Fransızca). Médecins Sans Frontières (Doctors Without borders). La création de Médecins Sans Frontières. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2011.
- ^ MSF Article MSF's Charter – ABOUT MSF – MSF UK 21 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 31 May 2009.
- ^ MSF Article La Mancha Agreement 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 31 May 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ . 28 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2007.
- ^ "The Seoul Peace Prize Cultural Foundation". 29 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2007.
- ^ . . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ . 2 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ . 7 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ a b c d e f Bortolotti, Dan (2004). Hope in Hell: Inside the World of Doctors Without Borders, Firefly Books. .
- ^ Bortolotti, above, puts the death toll at 10,000. An estimate of 15,000 to 30,000, warning of an inevitable dysentery epidemic, comes from: Camilo, V (1974). "The Earthquake in Managua". The Lancet (Correspondence). 303 (7845). ss. 25-26.
- ^ MSF Article Chronologies: Années 70 (French) 11 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF-France. Retrieved 10 January 2006.
- ^ MSF Article (1999) Cambodia's second chance 2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 10 January 2006.
- ^ MSF Article (2005) MSF's principles and identity – The challenges ahead 2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 10 January 2006.
- ^ Richard Seymour, The Liberal Defense of Murder (London 2008), p. 174.
- ^ . Doctorswithoutborders.org. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2011.
- ^ Information obtained from the various sections' websites.
- ^ Denis Kennedy, "Humanitarian NGOs and the Norm of Neutrality: A Community Approach" <http://www.allacademic.com//meta/p_mla_apa_research_citation/2/5/1/6/6/pages251669/p251669-1.php 18 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>.
- ^ Davey, Eleanor (2011). "Famine, aid, and ideology: the political activism of Médecins sans frontières in the 1980s". French Historical Studies. 34 (3). ss. 529-58. doi:10.1215/00161071-1259157.
- ^ MSF Article Chronologie: Années 80 (French) 1 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF-France. Retrieved 10 January 2006.
- ^ a b c d e f MSF Article (2009) -MSF in SUDAN - TEST 11 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF Retrieved 20 September 2011
- ^ MSF Article (2010) - Sudan: An Overview of MSF's Work in 2010 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF Retrieved 20 September 2011.
- ^ "Kala-azar Epidemiology and Control, Southern Sudan". wwwnc.cdc.gov. 15 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ağustos 2014.
- ^ MSF Press release (2010) - Southern Sudan in Grips of Worst Disease Outbreak in Eight Years 29 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF Retrieved 20 September 2011
- ^ MSF Article (2010) - Médecins Sans Frontières South Sudan 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF' Retrieved 20 September 2011
- ^ a b c MSF Article (2010) - Sudan: MSF to Open Additional Kala Azar Treatment Site in Upper Nile State 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 'MSF Retrieved 20 September 2011 Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "open" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b MSF Article (2011) -MSF condemns large scale attacks on civilians in South Sudan 30 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF Retrieved 20 September 2011
- ^ MSF Article Chronologie: Années 90 (French) 17 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF-France. Retrieved 11 January 2006.
- ^ MSF Article (2004) Liberia: War ends, but the crisis continues 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 11 January 2006.
- ^ Choo V (1993). "Forensic evidence of Iraqi atrocities against Kurds". The Lancet. 341 (8840). ss. 299-300. doi:10.1016/0140-6736(93)92641-6.
- ^ MSF Article (2005) Somalia – Saving lives in an abandoned land 2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 11 January 2006.
- ^ a b MSF Article (2000) Srebrenica five years on MSF. Retrieved 11 January 2006. 2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ One cannot stop a genocide with doctors (French) 10 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF-France. Retrieved 7 January 2006.
- ^ Forsythe DP (1996). The International Committee of the Red Cross and humanitarian assistance – A policy analysis, International Review of the Red Cross (314): 512–531.
- ^ Code of Conduct for the ICRC Movement and NGOs in Disaster Relief: List of signatories 9 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ICRC. Retrieved 7 January 2006.
- ^ Principles of Conduct for The ICRC Movement and NGOs in Disaster Response Programmes 7 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ICRC. Retrieved 7 January 2006.
- ^ Médecins Sans Frontières (James Orbinski) – Nobel Lecture 12 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Nobelprize.org. Retrieved 7 January 2006.
- ^ MSF Article (1998) MSF 1998 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 16 January 2006.
- ^ MSF Article (2000) Preventing meningitis 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 16 January 2006.
- ^ MSF Article (1998) MSF and other aid organisations evicted from Kabul 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 16 January 2006.
- ^ MSF Article (1998) Attacks as told by victims 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 16 January 2006.
- ^ MSF Article (2001) Controlling phantom limb pain in Sierra Leone 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 16 January 2006.
- ^ MSF Article (2000) Kosovo: The physical and psychological consequences of war 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 12 January 2006.
- ^ Urbinski, James. (2008) An Imperfect Offering: Humanitarian Action in the 21st Century, Doubleday Canada. .
- ^ "Solidaire – NATO used military operations data and assessments in Kosovo obtained by Medecins sans frontieres (MSF)". 25 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2009.
- ^ MSF Article (2002) No end in sight to the war in Chechnya 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 12 January 2006.
- ^ MSF Article (2005) Haiti: Working amid intensifying violence 23 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 15 January 2006.
- ^ Canadian Press Doctors Without Borders loses all three hospitals in Haitian quake[]CP. Retrieved January 2010.,
- ^ RT: Doctors Without Borders: Haiti Aid Planes refused landings. 19 January 2010
- ^ MSF Article (2005) India: Bringing medical care 24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 15 January 2006.
- ^ MSF Article (2005) Post-tsunami mental health: 'We're still weak at the knees' 22 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 15 January 2006.
- ^ Shevchenko, Olga, Fox, Renée. . www.hhrjournal.org. 20 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2009.
- ^ a b WHO (2004) Introduction 10 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. AIDS epidemic update: December 2004. Retrieved 12 January 2006.
- ^ WHO article 2010 Antiretroviral therapy 16 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 15 January 2006.
- ^ MSF Article (2005) Nothing new in Ituri: The violence continues 16 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 15 January 2006.
- ^ MSF Article (2004) The tragedy of the other Congo – A forgotten war's victims 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 12 January 2006.
- ^ MSF Article (2000) Democratic Republic of Congo (DRC): Complex emergency, human catastrophe 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . WHO. Retrieved 21 November 2010.
- ^ MSF Article (2005) Uganda: A neglected emergency 8 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 12 January 2006.
- ^ MSF Article (2004) Uganda: Aiding civilians targeted by war 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 12 January 2006.
- ^ a b MSF Article (2005) Côte d'Ivoire: Renewed violence deepens crisis 8 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved 21 January 2006.
- ^ MSF Article (2003) MSF vaccinates thousands against measles in Ivory Coast 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 15 January 2006.
- ^ [1] 17 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., CDC Article (2010) Counterfeit and Substandard Antimalarial Drugs. Retrieved 21 February 2012.
- ^ [2] 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Yeung, S., et al. (2008) Access to artemisinin combination therapy for malaria in remote areas of Cambodia, Malaria Journal. Retrieved 21 February 2012.
- ^ [3] 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Yeung, S., et al. (2008) Cost of increasing access to artemisinin combination therapy: the Cambodian experience, Malaria Journal. Retrieved 21 February 2012.
- ^ [4] 10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., MSF Article (2004) AIDS in Cambodia: A Second Chance at Life. Retrieved 21 February 2012.
- ^ [5] 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., WHO (2007) Offering integrated care for HIV/AIDS, diabetes and hypertension within chronic disease clinics in Cambodia. Retrieved 21 February 2012.
- ^ [6] 28 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., WHO Cambodia Disaster Profile (2010). Retrieved 21 February 2012.
- ^ [7] 14 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, MSF International Activity Report (2006). Retrieved 21 February 2012.
- ^ [8] 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., IRIN report (2010) In Brief: TB, HIV warning for Cambodia's prisons. Retrieved 21 February 2012.
- ^ [9] 14 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., LICAHDO Press Release (2011) Cambodian Prison Overcrowding Crisis Only Getting Worse. Retrieved 21 February 2012.
- ^ [10] 22 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Janssens, B., et al. (2007) Effectiveness of Highly Active Antiretroviral Therapy in HIV-Positive Children: Evaluation at 12 Months in a Routine Program in Cambodia. Retrieved 21 February 2012.
- ^ [11] 14 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, MSF article (2007) Cambodia: Number of dengue cases drop in Takeo; threat remains. Retrieved 21 February 2012.
- ^ a b [12] 21 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Mail and Guardian News Report (2008) Cambodia: 407 died from dengue fever in 2007. Retrieved 21 February 2012. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "mali" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ [13] 14 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, MSF Field News (2011) Cambodia: TB is "One of the Biggest Challenges for Public Health". Retrieved 21 February 2012.
- ^ Armstrong, JC; Nichols, BE; Wilson, JM; Cosico, RA; Shanks, L (20 Mart 2014). "Spinal cord injury in the emergency context: review of program outcomes of a spinal cord injury rehabilitation program in Sri Lanka". Conflict and Health. 8 (1). s. 4. doi:10.1186/1752-1505-8-4. (PMID) 24650231.
- ^ Field Operations: What Do We Do? 16 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2003) The Vaccine Gap: NY Times editorial 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Press Release (2003) MSF launches the first large-scale test of an oral vaccine against cholera in the city of Beira, Mozambique 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2004) World AIDS Day MSF country profiles 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2004) Once ill equipped and poorly manned – transforming a hospital in North Darfur 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2001) Tajikistan: Aid to health system in shambles 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2004) Nicaragua: Focusing care on women's health and Chagas disease 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2002) MSF mental health activities: a brief overview 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2000) Preventing malnutrition and famine 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2001) Malnutrition definition and MSF treatment 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2001) MSF Therapeutic Feeding Programmes 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ Drugs and Medical Supplies Catalogue Vol. 1 (2005) F-75 Description MSF.
- ^ Drugs and Medical Supplies Catalogue Vol. 1 (2005) F-100 Description MSF.
- ^ Drugs and Medical Supplies Catalogue Vol. 1 (2005) Plumpy'nut Description MSF.
- ^ Drugs and Medical Supplies Catalogue Vol. 1 (2005) BP5 Description MSF.
- ^ MSF Article (2001) Diarrhoea definition and MSF treatment 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2001) MSF: Water and Health 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2002) MSF-UAE. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2001) Cholera definition and MSF treatment 29 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2002) MSF-UAE. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2002) MSF-UAE. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2002) Malnutrition: rates and measures 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article (2002) Mortality: rates and measures 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ WHO Fact Sheet Meningococcal meningitis 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . WHO. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article Mental health care crucial in emergency situations 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ MSF Article A scientific approach to "témoignage" 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 28 Aralık 2005.
- ^ WHO Health topic Essential Medicines 5 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . Web1.doctorswithoutborders.org. 20 Aralık 2006. 4 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2011.
- ^ "Novartis loses landmark India cancer drug patent case". Reuters. 1 Nisan 2013. 1 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Nisan 2013.
- ^ MSF Article (2004) Military humanitarianism: A deadly confusion 14 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 12 January 2006.
- ^ MSF Article (2004) Independent aid in Iraq virtually impossible 2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 12 January 2006.
- ^ MSF Article (2004) The real reasons MSF left Afghanistan 28 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 12 January 2006.
- ^ MSF Article (2004) MSF pulls out of Afghanistan 16 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 17 January 2006.
- ^ MSF Press Release. . www.msf.org. 2 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2009.
- ^ MSF Press Release. . www.msf.org. 28 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2009.
- ^ MSF Article (2005) MSF shocked by arrest of Head of Mission in Sudan – charged with crimes against the state 2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . MSF. Retrieved 11 January 2006.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ Karunakara, Unni. . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- ^ Abrams, Irwin (2001). The Nobel Peace Prize and the laureates: An illustrated biographical history, 1901-2001. Nantucket, Massachusetts: Science History Publications. ss. 351-352.
- ^ MSF Article (1999). . www.msf.org. MSF. 29 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2013.
Ayrıca bakınız
Daha fazla bilgi için
- Bortolotti, D (2004). "Hope in Hell: Inside the World of Doctors Without Borders". Firefly Books. Buffalo, N.Y.: Firefly Books. ISBN .
- Greenberg KS (2002). (PDF). . 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015. (links to PDF file)
- McCall M, Salama P (1 Eylül 1999). . British Medical Journal. 318 (7176). ss. 113-116. doi:10.1136/bmj.318.7176.113. (PMC) 1114577 $2. (PMID) 9880288. 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- Zwi AB (2004). "How Should the Health Community Respond to Violent Political Conflict?". PLoS Medicine (online). 1 (1). ss. e14. doi:10.1371/journal.pmed.0010014. (PMC) 523835 $2. (PMID) 15526042.
- Katz IT, Wright AA (2004). "Collateral Damage – Médecins sans Frontières Leaves Afghanistan and Iraq". The New England Journal of Medicine. 351 (25). ss. 2571-2573. doi:10.1056/NEJMp048296. (PMID) 15602015. (full text requires registration)
- Olivier Weber, Humanitaires (Félin, 2002)
- Shevchenko O, Fox RC (2008). . Health and Human Rights: an International Journal. 10 (1). 20 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015.
- Olivier Weber, French doctors (Robert Laffont, 1995)
Dış bağlantılar
- Médecins Sans Frontières International1 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Resmi MSF Nobel Barış Ödülü sayfası7 Ağustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Drugs for Neglected Diseases Initiative13 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Medecins Sans Frontieres Fransizca telaffuz medsɛ sɑ fʁɔ tjɛʁ Turkce Sinir Tanimayan Doktorlar veya Sinir Tanimayan Doktorlar Orgutu savas ve dogal afetler dolayisiyla zarar gormus bolgelerde calisan gelismekte olan ulkelerdeki endemik hastaliklara karsi projeler ureten tarafsizlik prensibini benimsemis insani yardim amacli ve Nobel Baris Odulu almis bir sivil toplum kurulusudur Fransa da kurulmustur ancak gunumuzde merkezi Cenevre Isvicre dedir Dunyanin cogu yerinde orijinal Fransizca ismini veya MSF kisaltmasini kullanan kurulus Turkiye de daha cok Sinir Tanimayan Doktorlar olarak anilir 2015 yilinda bunyesindeki 30 000 den fazla doktor hemsire tibbi elemanlar ulasim uzmanlari su ve saglik alaninda uzmanlasmis muhendisleri yoneticileri ve gonulluleriyle birlikte 70 ten fazla ulkeye tibbi destek ve hizmet saglamistir Ozel bagislar kurulusun gelirlerinin 89 unu olustururken geri kalan kisim hukumetlerin ve sirketlerin yardimlarindan saglanir Organizasyonun yillik butcesi yaklasik olarak 1 066 milyon euro dur Sinir Tanimayan DoktorlarMedecins Sans Frontieres logosuKurulus20 Aralik 1971TurSivil toplum kurulusuMerkezCenevre IsvicreHizmet bolgesiDunya geneliButce 1 066 milyon 2014 Gonullu34 146Resmi sitewww msf org Organizasyon ihtiyaci olan her insanin ulusal sinirlardan bagimsiz olarak irk din mezhep veya politik mensubiyet ayrimi gozetmeksizin saglik hizmetlerinden yararlanma hakki olduguna inanan kucuk bir grup Fransiz doktor ve gazeteci tarafindan 1971 yilinda Nijerya Ic Savasi sonrasinda kurulmustur MSF in calisma prensipleri the Charter Chantilly Prensipleri ve La Mancha Antlasmasi na dayanmaktadir MSF in faaliyet kararlarinin buyuk olcude birbirinden bagimsiz olarak verildigi 5 farkli operasyon merkezi Amsterdam Barselona Atina Bruksel Cenevre ve Paris bulunur Ortak ilkeler ve cekirdek mevzular MSF in 24 ayri ulusal ofisinin temsil edildigi Uluslararasi Konsey tarafindan duzenlenir Uluslararasi Konsey Uluslararasi Ofis in bulundugu Cenevre Isvicre de toplanir Operasyon merkezlerinin dunya capindaki ortak aktiviteleri burada Uluslararasi Ofis te koordine edilir MSF 70 kadar ulkede aktif calisarak buralarda korumasiz ve hassas durumdaki yerel halka saglik hizmetleri ve tibbi egitim destegi saglamaktadir Ayni zamanda siklikla anlasmazlik bulunan Cecenistan ve Filistin gibi bolgeler icin politik sorumluluk cagrisi yapmaktadir Kurulusundan bu yana gecen zaman icerisinde yalnizca bir defaya mahsus olmak uzere 1994 Ruanda Soykirimi sirasinda askeri mudahale cagrisinda bulunmustur MSF herhangi bir politik dini veya ekonomik guce bagli olmaksizin bagimsiz olarak calismakta ve faaliyet gostermektedir MSF Birlesmis Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi ne genel danismanlik statusune sahip kuruluslardan biridir Mensuplarinin akut kriz durumlarinda tibbi hizmet saglamak amaciyla surdurdugu cabalari ve potansiyel hastaliklar konusunda uluslararasi bilinci artirmasi dolayisiyla 1999 yilinda Nobel Baris Odulu ne layik gorulmustur O donemde organizasyonun baskani olan MSF adina odulu kabul etmistir Bunun oncesinde 1996 yilinda Seul Baris Odulu ne ve 1991 yilinda Ispanya da verilen Asturias Prensligi Odulu ne layik gorulmustur 1 Ekim 2013 ten bu yana MSF Uluslararasi Baskani dur Sinir Tanimayan Doktorlar MSF Doctors Worldwide ile karistirilmamalidir Iki organizasyon birbirinden farklidir Bununla beraber MSF orijinal ismi ile tanindigi bolgelerde Doctors of the World ile karistirilmaktadir MdM MSF ten bir grup mensup tarafindan kurulmustur ancak MdM tamamen bagimsiz isleyen bir sivil toplum kurulusudur ve gunumuzde MSF ile hicbir baglantisi bulunmamaktadir Turkceye de cevrilen Insancil Hukuk Sozlugu ISBN 975 05 0097 0 kurulusca tasarlanmis ve uye doktorlardan Francoise Boucher Saulnier tarafindan hazirlanmistir 2014 yilinda European Speedster Assembly Sinir Tanimayan Doktorlar a 717 000 katkida bulunmustur Turkiye de Sinir Tanimayan DoktorlarMSF Turkiye de onlarca yildir akut kriz durumlarindan ve dogal afetlerden etkilenen insanlara hizmet sunmaktadir MSF multeci akinlarinda depremlerde ve ulke icinde herhangi bir olayda siviller yerinden edildiginde topluma ve yetkililere yardim etmistir 1991 yilinda Turkiye Irak sinirindan ulkeye giren cok sayida Irakli multecinin durumuna mudahale etmistir 1992 Erzincan depreminde afet bolgesine yardim ekiplerini gondermistir 1995 yilinda yerinden edilen Diyarbakirli aileler icin oncelikli saglik hizmetlerini duzenlemistir Ayni yilin ekim ayinda 1995 Dinar Depremi nde ekipleriyle beraber deprem magdurlari icin calismistir Bir yil sonra Toplum ve Hukuk Arastirmalari Vakfi TOHAV ile beraber zor durumdaki Esenyurtlular icin saglik hizmetlerini baslatmistir 1997 yilinda Istanbul Bogazkoy de yerinden edilen nufus icin bir yardim projesi baslatmistir 1998 yilinin haziran ayinda 1998 Adana Ceyhan Depremi sonrasinda afet bolgesinde yardim sunulmustur Ayni yil yine TOHAV ile beraber Adana Gulbahce de bir saglik klinigi isletilmeye baslatilmistir 1999 Golcuk Depremi nde de MSF TOHAV ve Uluslararasi Nefroloji Birligi Renal Afet Yardim Gucu ISN ekipleri ile beraber calismistir Kasim ayindaki ikinci Marmara Depremi nde limitli ve kisa donemlik bir mudahale organize edilmistir Duzce de MSF in destegiyle TOHAV in duzenledigi bir ruh sagligi klinigi kurulmustur Subat 2002 de yine TOHAV ile beraber Afyon Depremi sonrasi yardim projesi duzenlenmistir Ayni yil ulke icinde yasayanlarin yerinden edilmesi durumu Istanbul ve Adana da buyuk boyutlara ulastiginda oncelikli saglik projeleri sonlandirilmistir 2003 Bingol Depremi nde MSF ve TOHAV yine beraber calismistir 2011 subat ayinda MSF Istanbul daki kayitli olmayan gocmen faaliyetleri icin Helsinki Yurttaslar Dernegi nin Multeci Savunma ve Destek Programi ni desteklemeye baslamistir Ayni zamanda Ekim 2011 Van Depremi nden sonra Hayata Destek Dernegi Support to Life ile beraber Van cevresindeki kirsal alanlarda deprem magduru nufusa siginma ve ruh sagligi hizmetleri saglamistir 2012 ortasinda MSF Suriye icin tibbi yardim sunan sinir otesi faaliyetlerine baslamistir O zamandan beri MSF yuzden fazla tibbi ekibe destek sunmakta ve Idlip ve Halep te uc hastane isletmektedir 2013 te Suriyeli multeciler icin Hayata Destek Dernegi nin Kilis te baslattigi gecici saglik hizmetleri merkezi icin destek de verilmistir 2014 te Suruc ta yasanan multeci sorununa yardimci olmak icin ruh sagligi bebek ve anne sagligi merkezi ile beraber su ve saglik hizmetleri faaliyetleri IBC ve Hayata Destek Dernegi tarafindan duzenlenmistir MSF finansal ve teknik olarak bu faaliyetlere destek saglamistir MSF Turkiye deki toplumsal organizasyonlarin calismalarini desteklemeye devam etmektedir Suriyeli multeci kadinlar ve cocuklar icin Kilis te acilan bir operasyon sonrasi bakim merkezi ve Gaziantep te bir cocuk bakim merkezi ile calismalarini surdurmektedir 2015 yilinin haziran ayinda Turkiye hukumeti tarafindan MSF e Suriye Ic Savasi ndan etkilenen nufusa yardim saglama ve asistanlik etme yetkisi verilmistir 2016 yilinin temmuz ayinda yasanan basarisiz darbe girisimi sonrasi MSF Turkiye deki operasyon faaliyetlerini Icisleri karari ile durdurmak zorunda kalmistir Sahada MSF adi altinda olmasa da baska Sivil Toplum Kuruluslarina maddi destek saglayarak projelere destek olmaktadir TarihceBiafra Nijerya Ic Savasi sirasinda beslenme yetersizligi gorulen bir cocuk 1967 1970 arasinda devam eden Nijerya Ic Savasi sirasinda Nijerya Ordusu ulusun yeni bagimsizlik kazanmis guneydogu bolgesi olan Biafra yi kusatti Bu sirada Fransa Biafralilari destekleyen tek buyuk ulkeydi Birlesik Krallik Sovyetler Birligi ve Amerika Birlesik Devletleri Nijerya hukumeti tarafinda yer almisti ve kusatilan bolgenin icerisindeki durum bilinmiyordu Belli bir sayidaki Fransiz doktorlar Fransa Kizil Haci ile beraber Biafra daki hastanelerde ve beslenme merkezlerinde calismaya gonullu oldu Organizasyonun onde gelen kurucularindan biri olan Fransiz Bernard Kouchner yillar sonra farkli donemlerde Fransa Saglik Bakani ve Fransa Disisleri Bakani olmustur Gonulluler bolgeye girdikten sonra Biafrali saglik calisanlari ve hastaneleri ile beraber Nijerya Ordusu nun saldirilarina hedef oldu Burada gonulluler sivil halkin oldurulmesine ve kusatma bolgesinin ardinda acliktan olume terk edilmesine tanik oldular Bu doktorlar Nijerya Hukumeti ni ve Kizil Hac i bu duruma acikca tepkisiz kalmasi nedeniyle elestirdiler Bu duruma bakilarak politik etnik ya da dini herhangi bir sinirlamayi kabul etmeyen yeni bir insani yardim organizasyonunun kurulmasi ve bu organizasyonun onceliginin magdurlarin refahi olmasi gerektigi sonucuna ulasildi 1971 Kurulus Biafra da calismis olan doktorlar tarafindan 1970 te kurulan Acil Vakalar Tibbi ve Cerrahi Mudahale Grubu orijinal adiyla The Groupe d Intervention Medicale et Chirurgicale en Urgence tarafsiz bir bicimde magdurlarin haklarini gozetmenin onemini vurgulamak ve bu magdurlara gereken yardimi saglamak amacini guduyordu Ayni anda Fransiz Tip Dergisi TONUS un editoru olan 1970 te Banglades te o donem guney Pakistan 625 000 den fazla kisinin olumune sebep olan Bhola Kasirgasi sonrasinda Secours Medical Francais French Medical Relief adi altinda bir ekip toplamisti Borel in amaci dogal afet ler sebebiyle zarar gormus bolgelere ve topluluklara yardim saglayabilmek icin bu ise gonul veren doktorlari bir araya getirmekti Sonuc olarak 20 Aralik 1971 de bu iki farkli ekip Sinir Tanimayan Doktorlar Medecins Sans Frontieres adi altinda birlesti MSF in ilk hizmeti Nikaragua nin bas kenti Managua da 1972 yilinda 10 000 ila 30 000 kisinin olumune sebep olan ve sehrin buyuk bolumune kalici hasar veren bir deprem sonrasinda baslatildi Bugun dunyada acil vaka durumlarinda derhal mudahale edebilme yetisi ile taninan MSF Managua daki ilk gorevinde ekiplerini toplayarak afet bolgesine Kizil Hac tan yalnizca uc sonra ulasti Daha sonra 18 19 Eylul 1974 te Honduras ta ciddi bir sel yaratarak binlerce insanin olumune yol acan Fifi Orlene Kasirgasi sonrasinda MSF ilk uzun donem tibbi yardim hizmetini baslatti 1975 ve 1979 arasinda Vietnam Savasi nin sonuclarinin da etkisiyle milyonlarca Kambocyali Kizil Khmerler den kacmak icin Tayland a goc etti Bu duruma karsilik MSF Tayland da ilk multeci kampi gorevine basladi 1989 yilinda Vietnam Kambocya dan cekilince MSF uzun donem surecek olan tedavi ve rehabilitasyon hizmetini baslatti Bu rehabilitasyon hizmetinin amaci toplu kiyimlardan kurtulmayi basaran insanlarin sagligini geri kazanmasina yardimci olmak ve ulkenin saglik sistemini yeniden isler duruma getirmekti Guneydogu Asya da suren savas sonrasinda Tayland daki magdurlar icin baslatilan bu hizmetin MSF in savas zamaninda aldigi ilk gorev oldugu tartisilabilir Fakat MSF dusmanca atese de maruz kalmis oldugu 1976 yilinda icinde aktif bir savas hatti suren Lubnan daki calismasini bu anlamdaki ilk gorevi olarak kabul etmektedir 1976 1984 yillari arasinda gerceklesen Lubnan Ic Savasi devam ederken MSF Lubnan daki bircok sehirde hastanelerde ve ameliyatlarda gorev alarak ates altinda veya hayati tehlike iceren durumlarda da calismak konusundaki kararliligi ve tarafsiz yaklasimi konusunda ismini duyurdu Savas esnasinda MSF Hristiyan ve Musluman lara tarafsiz yaklasarak o zaman diliminde acil yardima ihtiyac duyan her bireye yardimda bulundu 1984 yilinda Lubnan daki durum daha da kotulesip guvenlik minimum duzeye inince MSF gonullulerini Lubnan dan cekmek durumunda kaldi Yeni LiderlikClaude Malhuret 1977 yilinda Sinir Tanimayan Doktorlar in yeni baskani olarak secildi Bununla beraber organizasyonun gelecegi konusunda tartismalar basladi Ozellikle birilerinin aci cektigi durumda sessiz kalmak yerine gorduklerini yuksek sesle dile getirmek olarak tanimlanan taniklik temoignage konsepti Malhuret ve destekcileri tarafindan onemsenmedi Malhuret e gore MSF olabilecek her turlu elestiriden kacinmali ve icinde calistiklari devletlerle karsi karsiya gelmemeliydi Bernard Kouchner ise bunun aksi olarak cekilen aci ve haksizliklari dile getirmenin ve yayimlamanin problemi cozme yolunda en etkili yontem oldugunu dusunuyordu 1979 yilinda Guney Vietnam dan cevre ulkelere dogru gerceklesen dort yillik multeci hareketinden sonra Fransiz aydinlari Le Monde gazetesinde Vietnam icin bir Bot adini verdikleri multecilere tibbi yardim saglamaya yonelik bir proje icin cagrida bulundular Proje MSF genelinden destek gormese de uyelerden bazilari daha sonra bakan olacak olan Bernard Kouchner de dahil Isiklar Adasi L Ile de Lumiere adini verdikleri bir gemi kiraladilar Doktorlar gazeteciler ve fotografcilar Guney Cin Denizi ne acilarak botlardaki multecilere yardim ve tibbi destek sagladilar Dunya Doktorlari bu organizasyonu ustlendi ve bu olayin etkisiyle ozellikle Fransa gibi bati ulkelerinde insani mudahale bir gorev olarak benimsendi 2007 yilinda MSF ve Kouchner in yillarca belirli konularda insani sebeplerden dolayi silahli guclerden yardim alinip alinmamasi ve mudahale haklari konusunda siklikla uyusmazlik yasadiklari aciklandi Kouchner silahli guclerden koruma amacli yardim alinabilecegine inansa da MSF politik ekonomik veya dini guclerden bagimsiz olmakla beraber insanliga aykiri olan herhangi bir eylemin tamamen karsisinda yer aldigini dile getiriyordu MSF in Gelisimi 1982 de Malhuret ve Rony Brauman 1982 de daha sonra organizasyonun baskani olacaktir MSF e daha fazla finansal bagimsizlik getirmesi ongorulen posta yoluyla bagis ve yardim toplama yontemini tanitmistir 1980 ler ayni zamanda MSF in diger operasyon merkezlerinin kurulmasina da taniklik etmistir 1971 de Fransa 1980 de Belcika 1981 de Isvicre 1984 te Hollanda ve 1986 da Ispanya merkez ofisleri faaliyete gecmistir 1986 da kurulan MSF Luksemburg da MSF icinde acilan ilk destek birimi olmustur 1990 lar ise MSF destek birimlerinin yayginlastigi yillar olmustur 1990 da MSF Yunanistan ve MSF ABD 1991 de MSF Kanada 1992 de MSF Japonya 1993 te MSF Ingiltere ve MSF Italya 1994 te MSF Avustralya ve MSF Almanya Avusturya Danimarka Isvec Norvec ve Hong Kong ve daha sonralari da MSF Birlesik Arap Emirlikleri kurulmustur Malhuret ve Brauman MSF i profesyonellestirmek konusunda cok etkiliydiler 1979 Aralik ta Sovyet Ordusu Afganistan i isgal edince saha gorevlerinin bu bolgede yogunlasmasi ve buna gore duzenlenmesi gerekli gorulmustur Ayrica 1980 de MSF Kizil Khmerler in yaptiklarini ifsa ederek dunyaya duyurmustur 1984 1985 yillarinda Etiyopya da bas gosteren kitlik ta MSF ulke capinda bir beslenme programi uygulamasini olusturdu Fakat MSF in daha sonra ulkeye gelen uluslararasi yardimin kotuye kullanildigi konusunu aciga kavusturup ilgilileri suclamasindan dolayi 1985 te bu gorev MSF ten geri alindi MSF in Etiyopya hukumetini belirgin bicimde suclamasi diger sivil toplum kuruluslari nin tarafsizliklarini terk ettikleri konusunda elestirileri de beraberinde getirdi ve Fransa da insan etigi konusunda tartismalara yol acti Buradaki ekip ayni zamanda 10 Ekim 1986 da San Salvador da yasanan depremin ardindan nufusa temiz icme suyu saglamak icin malzeme ve ekipman ayarladi Sudan MSF aclik ic savas Ikinci Sudan Ic Savasi beslenme yetersizligi dolayisiyla ciddi sikintilar yasayan ve anne olumu konusunda dunyada en ust siralarda yer alan Sudan a 1979 dan beri tibbi yardim ve insani destek saglamaktadir Aciklandigina gore 2009 mart ayinda MSF 4 590 kisiyi yalnizca Sudan da sahada calismasi icin gorevlendirmistir Sudan salgin hastaliklar silahli catismalar saglik problemleri ve toplumsal dislanmislik gibi cok sayida sorunla mucadele eden bir ulkedir bu sebeple hala MSF in en genis capli mudahalede bulundugu alanlarindan biridir MSF burada Kala azar tedavisi yeniden uretimli saglik hizmeti ve besin takviyeleri sunmakta ve buradaki nufusa ameliyatlar konusunda destek vermektedir Sudan da hala yaygin olarak gorulen hastaliklar verem Kala azar menenjit kolera sitma ve kizamik tir Sudan da Kala azar Kala azar sitmaya benzeyen bir hastalik Sudan daki en buyuk problemlerden biridir Guney ve Kuzey Sudan arasinda 2005 te yapilan Kapsamli Baris Antlasmasi sonrasinda bolgedeki istikrarin artmasi saglik hizmetlerinin ulastirilmasini da kolaylastirdi MSF hastaligin tedavi suresini kisaltan bir kombinasyonu sodyum stiboglukonat ve paromomisin test etti ve 2008 de kullanmaya basladi 2010 yilinin mart ayinda MSF ilk Kala azar ucretsiz tedavi merkezini Sudan in dogusunda kurdu Kala azar tedavi edilmezse enfeksiyon kapildiktan sonra 1 4 ay icerisinde 99 oraninda olumle sonuclaniyordu Bu merkezin kurulmasindan sonra 27 000 den fazla hasta yaklasik 90 95 basari oraniyla tedavi edildi Bugun Malakal Guney Sudan da tedavi bekleyen Kala azar hastalari icin ek bir tedavi merkezi kurulmasi konusunda planlar mevcuttur MSF Sudanli saglik calisanlarina hastaligin tedavisi konusunda yardimci olmak icin gerekli malzeme ve egitimi saglamaktadir Sudan Saglik Bakanligi ve diger ulusal veya uluslararasi kuruluslar hastaligin teshis ve tedavisi konusunda ortak calismalar yapmaktadir Hastaligin asisi ve kesin tedavisi icin calismalar gunumuzde de yurutulmektedir Aralik 2010 da Guney Sudan sekiz yil icerisinde gorulen en ciddi Kala azar salginiyla karsi karsiya gelmistir ve bir onceki yila gore tedavi bekleyen hasta sayisi sekiz katina cikmistir Sudan in Saglik Altyapisi Sudan da yasanan son ic savas 1983 yilinda basladi ve 2005 yilinda Guney Sudan ve Kuzey Sudan arasinda imzalanan bir baris antlasmasi ile son buldu MSF saglik ekipleri ic savas yasandigi donemde aktif olarak bircok farkli lokasyonda insani yardimlarini surdurdu Ulkenin zaten kotu kosulda olan altyapi sistemi ic savas nedeniyle cok daha kotu durumlara geldi ve saglik hizmetlerinin aksamasina sebep oldu Hesaplara gore nufusun 75 i temel saglik hizmetlerinden yoksun kaliyordu ve hamile kadinlarin 1 7 si dogum yaparken hayatini kaybediyordu Bunlara ek olarak besin yetersizligi ve hastaliklar da ciddi sikintilar yaratiyordu 2011 yilinda Guney Sudan in eyaletindeki MSF klinigi saldiriya ugradi ve yagmalandi Yuzlerce insan kadin ve cocuklar da dahil olmak uzere olduruldu Saglik hizmetlerinin devamliligi icin hayati olan cok onemli tibbi malzemeler ve ilaclar kayboldu ve MSF malzemelerinin buyuk bir kismi da cikan yanginda tahrip oldu MSF Jonglei eyaletindeki en buyuk tibbi yardim saglayicisi oldugundan bu olay cok buyuk kayiplara sebep oldu 1990 larin Basi 1990 larin ilk yarisinda MSF in Brezilya ve Guney Afrika Cumhuriyeti dahil olmak uzere yeni ulusal merkezleri acildi Ayni zamanda tehlike ve stresin hukum surdugu belirli bolgelerde yeni projeler baslatildi 1990 yilinda Liberya Ic Savasi dolayisiyla MSF ilk olarak multecilere ve sivil halka yardim icin Liberya ya adim atti Araliksiz devam eden ic savas ve ardindan gelen Ikinci Liberya Ic Savasi bu bolgelerde aktif olarak besin saglik hizmeti asi ve tibbi malzemeler saglamak amaciyla MSF in gonullulerini uzun donem ulkede tutmasina yol acti Ozellikle Monrovia da hastane ve besin merkezlerine yapilan saldirilara karsi cikilarak bu durumun kontrol altinda alinmasi icin cabalandi 1991 yilinda uygulanan zulmun kanitlarinin toplanmaya calisildigi El Enfal Operasyonu ndan sag olarak kurtulmayi basaran Kurt multeciler icin yeni saha hizmetleri baslatildi Bu yil ayni zamanda Somali Ic Savasi nin baslangicina taniklik etti ve MSF ic savas dolayisiyla burada yeni bir projeye basladi Birlesmis Milletler 1993 yilinda ekiplerini bolgeden cekmesine ragmen MSF kurduklari klinik ve hastanelerde Somali deki zarar gormus insanlar icin hizmetlerini surdurdu 1993 yilinda Bosna Savasi basladiktan bir yil sonra MSF BM konvoyuna dahil olarak Srebrenitsa icin calismaya basladi Sehir Sirp Cumhuriyeti Ordusu tarafindan kusatilmisti ve kentte yasayan 60 000 kadar Bosnak in hayati guvenligi Birlesmis Milletler Koruma Gucu tarafindan saglaniyordu MSF o sirada kentteki nufusa tibbi hizmetlerini surduren tek organizasyondu Bu sebeple bolgede yardim gorevlerine son verilecegi endisesiyle soykirim i ifsa edemediler Bununla beraber kusatilmis bolgeye erisimin kisitli olmasindan dolayi bu olayin soykirim veya katliam oldugu konusunda kesinlik saglanamamisti Fakat MSF bu ikilemin erisim yoksunlugundan kaynaklandigini dile getirerek bu durumu elestirmistir Sonuc olarak 1995 yilinda Sirp Cumhuriyeti Ordusu Srebrenitsa yi ele gecirdiginde MSF bolgeden ayrilmaya zorlandi 40 000 kadar sivil Bosnak tahliye edildi ve yaklasik 7 000 kisi toplu kiyimlarda oldu Ruanda 1994 yilinin nisan ayinda Ruanda Soykirimi basladiginda ulkede calisan MSF gorevlileri koruma amaciyla ne dahil edildi Iki ekip de soykirimin en yogun oldugu donemde Ruanda nin baskenti Kigali deki buyuk hastaneleri isler durumda tutmak konusunda basarili oldular Gonullulerin cogu Kizil Hac bunyesinde calismaya devam etmek konusunda israrci olsalar da tarafsiz durusa sadik kalmak kosullar dolayisiyla tehlikeye girdiginden MSF ve diger bircok yardim organizasyonu 1995 te ulkeyi terk etmek zorunda kaldi Bu olay organizasyon icinde insani yardim calisanlarinin bir tanik olarak rollerinin yaninda tarafsizligini dengelemesi konusunda buyuk tartismalar dogurdu Ruanda gorevi MSF in tarafsizlik konusundaki durusuyla Uluslararasi Kizil Hac Komitesi ne yakinlasmasi ile sonuclandi Bu MSF in kokeni acisindan kayda deger ve onemli bir gelismeydi Mihanda Zaire uzerinde kurulmus 500 den fazla multeci cadirinin uydu fotografi Ekipleri ulkeden cekme karari alinmasi Uluslararasi Kizil Hac Komitesi nden 56 MSF ten ise 100 kadar saygin Ruandali ve MSF Fransiz calisanin ayrilmasi ile sonuclandi MSF Fransa ekiplerini ulkeden cikarmaya karar vermisti ancak yerel Ruandali calisanlari ulkede kalmaya zorlanmisti MSF Fransa yasanan kiyimi duyurarak soykirimi durdurmasi icin Fransa dan askeri mudahale talep etti ve Bir kisi doktorlarla soykirimi durduramaz One cannot stop a genocide with doctors sloganiyla basinda yer aldi Bu olayin uzerinden daha bir ay gecmemisken tartismali Turkuaz Operasyonu basladi Bu durum direkt ve dolayli yoldan binlerce Ruandali multecinin Tanzanya ve Zaire ye akin etmesiyle sonuclandi Buyuk Goller Multeci Krizi olarak adlandirilan bu durum kolera salgini acliktan olum ve toplu kiyimlarla kendini gosterdi MSF Fransa bolgeye geri donerek Goma daki multeciler icin tibbi yardim hizmetlerine basladi Soykirim suresince MSF Uluslararasi Kizil Hac Komitesi ve diger yardim kuruluslari arasindaki rekabet gorulmemis bicimde artti Ancak Ruanda daki durum butun insani yardim kuruluslarinin yardim hizmetlerinde gozle gorulur degisimlere yol acti 1994 yilinda Kizil Hac Kizilay hareketi ve afet yonetim programlarina dahil olan sivil toplum kuruluslari icin insani yardim gorevlerine bir cerceve sunan The Code of Conduct Yonetim Prensipleri UKHK tarafindan gelistirildi MSF de bu belgeyi imzalayanlar arasinda yer aldi Bu prensipler yalnizca ve yalnizca insani yardimi savunuyordu ve dahil olan kuruluslarin herhangi bir politik veya dini gruba hizmet etmesini veya yabanci devletler tarafindan bir arac olarak kullanilmasini reddediyordu MSF hala Cecenistan da 1999 da oldugu gibi hukumetlerin yaklasimlarinin yanlis oldugu durumlarda sesli bir sekilde elestirilmesi gerektigini savunuyordu ancak Ruanda dan sonra hicbir zaman askeri mudahale talep etmedi Sierra Leone 1990 larin sonunda MSF Aral Golu cevresindeki nufusun verem ve kansizlik teshis ve tedavisi calismalarina basladi Ayni zamanda ilaca direncli hastaliklar kitlik kolera ve AIDS salginlari ile mucadele eden insanlara yogunlasti 3 milyon Nijeryali 1996 da bas gosteren menenjit salgini sebebiyle asilandi 1997 de Taliban in kadin hastaliklari ve sagligini yok saymasi konusu dile getirildi Bunlarin yani sira tartismaya acik olarak MSF in 90 lar sonundaki en onemli saha calismalari Sierra Leone Ic Savasi dolayisiyla Sierra Leone da gerceklesti 1998 yilinda gonulluler Freetown da gerceklesen ameliyatlarda asistanlik ederek sayisi hizla artan amputelerin ve ECOMOG uyeleri tarafindan saldiriya ugrayan sivillerin istatistiklerini tutuyordu ECOMOG uyeleri koy koy dolasarak insanlari olduruyor sakat birakiyor ailelere ates aciyor evleri yerle bir ediyor ve yerlileri yasadiklari topraklardan ayrilmaya zorluyordu Ic savas son bulduktan sonra MSF uzun donem projeleri dahilinde bu bolgelerde psikolojik destek calismalarina ve hayalet uzuv sendromu yonetimine devam etti Devam Eden GorevlerMSF in gorev yaptigi ulkeler 1999 yilinin sonlarinda gelismekte olan ulkelerde etkili tedavi eksikligi konusunda farkindalik yaratmak ve buralarda mevcut olmasi gereken asilari edinmek icin Temel Ilaclara Ulasim Kampanyasi baslatildi Bu yilda organizasyon ayni zamanda Kosova ve Cecenistan daki insani yardim ve desteklerin eksikligini dile getirdi Bu bolgelerdeki sivilleri etkileyen politik durumlar dolayisiyla saha gorevleri kuruldu MSF Kosova da 1993 yilindan beri faaliyet gosterse de Kosova Savasi nin baslangici olan saldiri on binlerce multecinin yer degistirmesiyle ve bu insanlarin yasam kosullarinin agirlasmasiyla sonuclandi MSF NATO nun Yugoslavya yi Bombalamasi ndan dolayi sarsilmis olan bu insanlara siginak su besin ve tibbi yardimlar sagladi Organizasyonun Kosova daki calismalari ile ilintili olarak MSF Yunanistan bolumu MSF ten cikarildi ve bu durum MSF icinde ciddi bir krize yol acti MSF Yunanistan merkezi kendilerine limitlerini nereye kadar gidebileceklerini ve neler gorebileceklerini Sirbistan Hukumeti nin empoze edecek olmasi kosuluyla Sirbistan a erisim hakki elde etmisti Ustelik bu kosullar MSF in diger kollarinin tamamiyla reddettigi kosullardi MSF ile baglantisi olmayan bir kaynak Yunanistan merkezinin MSF ten cikarilmasinin NATO bombardimani sirasinda bu ekip uyelerinin Pristine deki Arnavut ve Sirp sivillere yardim etmesinden dolayi oldugunu iddia etti Bu anlasmazlik ancak 2005 te Yunanistan merkezinin geri kabul edilmesiyle ortadan kalkti Buna benzer bir durum da Cecenistan da yasanmisti Buradaki sivil halkin buyuk kismi evlerini terk etmeye ve sagliksiz kosullarda yasamaya zorlanmisti Ayni zamanda bu siviller Ikinci Cecen Savasi nin siddetine maruz kalmislardi MSF 1991 den beri Haiti de faaliyet gostermekteydi Fakat ulkenin baskani Jean Bertrand Aristide yerinden edilince sivil halk silahli gruplarin saldirilari ve tecavuzlerine maruz kaldi Var olan hastanelerde yapilan cerrahi ve psikolojik yardimlara ek olarak sadece te ucretsiz ameliyat gerceklestiriliyordu su ve atik yonetim sistemleri icin de saha gorevleri ayarlandi Jeanne Kasirgasi nin tetikledigi selden hayatta kalanlarin ve ulkede sayilari bir hayli fazla olan AIDS ve sitma hastalarinin tedavisi saglanarak bu hastalar gozetim altinda tutuluyordu 12 Ocak 2010 Haiti Depremi nin sonucunda rapor edilene gore MSF in uc hastanesi de buyuk zarar gormustu ve bunlardan biri tamamen yikilmisti Diger ikisiyse terk edilmek zorunda kalinmisti Deprem sonrasinda magdurlarin tedavisini surdurmek amaciyla MSF dokuz ucak dolusu tibbi malzemeyi sahadaki hastanesine ulastirdi Buna ragmen bazi ucaklarin yere inisi zorunlu olarak ertelendi zira MSF gibi bircok organizasyonun yardim ucaklari ve askeri ucaklar inis icin sira bekliyordu ve cok yogun bir hava trafigi mevcuttu Hindistan in kuzeyindeki Kesmir Sorunu Hindistan Pakistan Savaslari na bakiniz Manipur ve Kesmir de catismalarla beraber yerinden edilen sivillere yardim ulastirmak amaciyla MSF in mudahale etmesi gerekliligini dogurdu Burada ilk saha gorevi 1999 yilinda baslatilmisti Gorevlerde psikolojik destek saglamak en onemli hedef olup ayni zamanda burada verem sitma ve AIDS iyilestirme programlari da baslatilmisti Ruh sagligi destegi 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisi nden bu yana guney Asya daki gorevlerde ciddi oncelige sahipti MSF 2005 2006 yillarinda kendini sorgulama ve muzakere donemine girdi Yerellere karsi davranislar adil ise alim gibi bircok konu tartisildi ve organizasyon icinde oz elestiriler yapildi Afrika Darfur da bir MSF sinir yerleskesi 2005 MSF ceyrek asirdir pek cok Afrika ulkesinde aktif olarak calismaktadir Bazen calistigi bolgelerdeki tek saglik hizmeti temiz su ve besin saglayicisi olan MSF duzenli olarak medyanin ilgisini Afrika daki duruma cekebilmek bunun sonucunda uluslararasi destegi arttirmak icin girisimlerde bulunmustur Fakat uzun donem projeleri hala gereklidir Alt Buyuk Sahra da yaygin olan AIDS HIV konusunda halki egitmek ve tibbi hizmet sunmak dunyada bu sebeple olum yuzdesinin en fazla oldugu bu bolgede gonulluler icin ciddi bir oneme sahiptir Gelismekte olan ulkelerde antiretroviral tedavi bekleyen 14 6 milyon hasta icerisinde Dunya Saglik Orgutu nun hesaplamalarina gore yalnizca 5 25 milyon kisi tedavi sansini elde edebilmektedir MSF bu konuda hukumetlere ve sirketlere buyuk sorumluluk yuklemektedir Bu kuruluslarin hastaligin tedavisi icin gereken arastirma gelistirmeye yatirim yapmalari icin israrci olmaktadir Boylelikle tedavi masraflarinin azalmasiyla birlikte gereken techizatin marketteki mevcudiyeti de artacaktir Daha fazla bilgi icin ya bakiniz MSF Kongo bolgesinde 1985 ten beri aktif olmasina ragmen Birinci Kongo Savasi ve Ikinci Kongo Savasi bolgede gittikce artan siddet ve dengesizlige sebep oldu Bundan dolayi MSF Bunia ve gibi bazi bolgelerden ekstrem siddet olaylari sebebiyle ekiplerini cekmek zorunda kaldi Bu bolgeler disinda ise yerinden edilmis ve buyuk oranda vahset ve catismaya maruz kalmis yerel halk icin tedavi ve hizmet saglamayi surdurdu Buna ek olarak kolera kizamik cocuk felci Marburg atesi Afrika uyku hastaligi AIDS HIV ve Bubonik veba hastaliklari icin mumkun olan asilama ve tedavi uzerine yogunlasildi MSF Uganda da 1980 de faaliyet gostermeye basladi Ikinci Obote Donemi nde Milton Obote yasanan gerilla savasinda sivil halki sakinlestirmek icin calisildi Buna ragmen Tanrinin Direnis Ordusu nun kurulusu Guney Sudan ve Kuzey Uganda da uzun suren bir siddet kampanyasinin baslamasina sebep oldu Sivil halk toplu kiyim tecavuz kacirilma ve iskenceye maruz kaldi kucuk cocuklar seks kolesi olarak satildilar 1 5 milyondan fazla insan yerinden edildi MSF bu yerinden edilen insanlar icin temiz su yiyecek ve tibbi hizmetler sunan IDP kamplarini duzenledi ve tedavi programlari baslatti Verem kizamik kolera ebola AIDS HIV salginlari ulkeye yayildi Kizamik ve cocuk felci icin asilar geri kalan hastaliklar icin de rutin tedaviler uygulandi Bircok insanin disarida saldiriya ugrayacaklari korkusuyla IDP kamplarindan ayrilmayi reddetmesi MSF in Uganda ekibinin ruhsal saglik calismalarina yogunlasmasi gerekliligini ortaya koydu MSF in Fildisi Sahili hizmeti 1990 da basladi Fakat devam eden siddet olaylari ve 2002 de ulkenin asi gruplarca ikiye bolunmesiyle iyiden iyiye artan toplu kiyimlar dolayisiyla MSF icinde bolgede etnik temizlik basladigi dusuncesi yayildi Ulkenin tamamina yakin bolgesinde MSF yardim saglayan tek kurulus olarak faaliyet gosterdi ve verem tedavisi toplu kizamik asilari yapilarak catismalar sirasinda zarar goren MSF hastanelerinin yeniden acilmasi uzerine calisildi MSF ayni zamanda Afrika da dogum kontrolu nun tanitimini yapti Kambocya MSF 1979 yilinda Tay Kambocya Siniri uzerinde bulunan kamplara kacan multecilere medikal destek sagladi Savasin uzun surmesinden dolayi ulkenin saglik sistemi yeterlilikten yoksundu bu yuzden 1989 yilinda temel medikal malzemeler konusunda destek ve yardim saglamak icin MSF Kambocya gorevine basladi 1999 yilinda Kambocya da sitma salgini bas gosterdi Kontrol eksikliginden dolayi sahte sitma ilaclari satilmaya baslanmasi ve doktor ve tibbi personel eksikligi hastaligin onlenemez bicimde yayilmasina yol acti Sahte sitma ilaclari salgin doneminde en az 30 kisinin hayatini kaybetmesine sebep oldu MSF bu duruma karsilik Koy Sitma Iscileri Village Malaria Workers adini verdigi bir sitmayla savas projesi baslatti MSF ayni zamanda baslangic tedavisini bir kombinasyon tedavisine donusturerek gecmiste kullanilan geleneksel ilaclarin sebep oldugu hastalik direncine savas acti Kambocya AIDS HIV den en cok zarar gormus Guney Asya ulkelerinden biridir 2001 yilinda MSF burada antiretroviral terapi yi ucretsiz olarak tanitti Bu tedavinin ozelligi hastalarin yasam suresini arttiracak olmasi ve uzun donem calisma gerektirmesiydi 2002 yilinda MSF AIDS tedavisiyle beraber hipertansiyon diyabet eklem iltihabi benzeri hastaliklarla mucadele etmek icin Kambocya Saglik Bakanligi ile birlikte kronik hastaliklar klinigini kullanima acti Burasi hastalar cok fonksiyonlu bir klinikte tedavi olacagindan sadece AIDS e odaklanan bir klinik olmaktan ote diger hastaliklarin gorulme sikligini de azaltmayi amacliyordu MSF 2002 yilinda gerceklesip 1 47 milyon kisiyi etkileyen buyuk sel baskini gibi dogal afet durumlarinda da hizmet sagladi 2004 yilinda bolgenin sapa koylerinde toplum temelli verem programini one surdu Burada her koy kendi delegesini gondererek hastalari icin gerekli olan tibbi malzemeleri edinebiliyordu Diger sivil toplum kuruluslari ve yerel saglik orgutleriyle 2006 yilinda partnerlik kurularak yerinden yonetimli klinikler desteklendi Lokalize olmus tedavi sistemleri kirsal alanlara da kaydirildi 2007 den bu yana MSF genel saglik danismanlik ve tedavi hizmetlerini Phnom Penh hapishanesine kadar hareketli klinikler kullanarak genisletti Ancak Kambocya nin hapishaneleri dunyanin en kalabalik hapishaneleri oldugu icin bu hapishanelerin zayif hijyenik kosullari ve tibbi malzeme yetersizligi devam etti 2007 yilinda MSF AIDS HIV den etkilenen cocuklara psikolojik sosyal ve teknik destek vermek amaciyla Kambocya Saglik Bakanligi ile beraber calisti Bunun yani sira 2007 de vuku bulan 40 000 den fazla kisinin hastanelere akin etmesine sebebiyet veren ve 407 kisinin olumuyle sonuclanan Deng hummasi salgini esnasinda tibbi gerecler ve kalifiye ekip konusunda destek sagladi 2010 da Kambocya nin guney ve dogu illerinde kolera salgini ortaya cikti ve MSF hastaligin tedavi suresince ekipmanlari ve teknik bilgisiyle hastanelere destek verdi Dunya Saglik Orgutu ne gore Kambocya dunyanin en ciddi verem vakalarinin yasandigi 22 ulkeden biridir Dunya Saglik Orgutu Kambocya nufusunun 64 unun verem mikro bakterisini tasidigini aciklamistir Bununla beraber MSF zaman icerisinde AIDS HIV tedavisi konusunu yerel saglik otoritelerine birakarak odagini verem hastaligina kaydirmistir Libya 2011 de baslayan Libya Ic Savasi MSF in bir hastane ve catismalardan etkilenen yerellere yardim etmek icin ruh sagligi servisi kurma calismalarini hizlandirdi Catismalar ameliyat bekleyen hastalarin sayisinda ciddi bir birikme yaratmisti Ulkenin belli bolgelerinin tekrar guvenle yasanabilir duruma gelmesiyle MSF ihtiyaclara yanit verebilmek icin yerel saglik personeliyle calisti Psikolojik danismanlik ihtiyaci arttigindan dolayi MSF de ruh sagligi servisleri olusturarak cadirlarda su ve elektrik olmadan yasayan insanlarin korku ve stresini dindirmek icin calisti Sri Lanka 26 yil boyunca devam eden Sri Lanka Ic Savasi nin son buldugu 2009 yilinda MSF Sri Lanka daki aktivitelerini bu degisen kosullara uyarladi Ornek olarak omurilik zedelenmesi yasayan hastalara fizik tedavi destegi saglandi MSF burada danismanlik hizmetlerine de devam ederek estetik amacli ortopedik ameliyatlari duzenlemek ve savas dolayisiyla yasanan sakatliklari tedavi etmek icin ozellesmis cerrahlar anestezisyenler ve hemsireler ile beraber isler duruma getirdigi bir operasyon amfisi kurdu International Activity Report 2010Saha Gorevleri YapisiMSF sorumlulari bir ulkede yeni bir saha gorevi baslatmadan once bu alanin dogasini gozlemlemek ve yasanan problemin aciliyet derecesine karar vermek icin bu bolgeye ziyarette bulunur Bolgedeki guvenlik seviyesi ve ihtiyac duyulan yardimin turu hakkinda bilgi edinir Bazi bolgelerde atik su aritimi ve beslenme oncelikli ihtiyaclar olsa da MSF hizmetlerinin neredeyse tamaminda en onemli kriter her zaman tibbi yardim ve medikal destektir Saha Gorevi Ekipleri Bir saha gorevi ekibi genellikle saha gorevinin tamamlayici unsurlarina ulasmayi hedefleyen az sayida koordinator ve bir gorev baskani head of mission icerir Gorev baskani insani yardim hizmetleri konusunda ekipteki en deneyimli gonulludur ve medya ulusal hukumetler ve diger sivil toplum kuruluslariyla is yurutur Tibbi gonulluler doktor cerrah hemsire ve diger ozellesmis saglik calisanlarini kapsar Sahadaki gorevin tibbi ve besinsel tamamlayicilarini yurutmekle beraber bu gonulluler zaman zaman yerel saglik ekiplerinden de sorumludur ve onlara yasanan durum hakkinda gereken egitim ve bilgilendirmeyi de saglarlar MSF saha ekipleri icinde medyanin en cok ilgisini cekenler tibbi gonulluler olmasina ragmen ekipler icerisinde gorevin islemesini saglayan tibbi olmayan gonulluler de bulunur Lojistik uzmanlari cogu zaman saha gorevlerinin en islevsel uyeleri olmaktadir Bu kisiler gorev dahilinde ihtiyac olan her turlu malzeme ve ekipmana erisimden sorumludurlar Guvenlik ekipmanlari elektrik su ve yiyecek erisiminin surekliligini saglarlar Muhendis veya ustabasi olabilen bu kisiler ayni zamanda tedavi merkezlerinin kurulumu ve yerel calisanlarin gozetimi asamasina da dahil olurlar Diger tibbi olmayan gonulluler arasinda ihtiyaca gore su temizlik uzmanlari bulunur ve bu kisiler genellikle sahada su yonetimi konusunda deneyim sahibi olan muhendislerdir Daha cok merkez ofislerde faaliyet gosteren finans ve idare uzmanlari da saha gorevlerine dahil edilirler Tibbi Bilesenler MSF in saha gorevlerinde saglanan tibbi hizmetler icinde asilama kampanyalari buyuk onem tasir Gelismis ulkelerde cok nadir rastlanan difteri kizamik menenjit tetanos sarihumma bogmaca cocuk felci ve kolera asilarla onlenebilir Bu hastaliklarin bir kismi kolera ve kizamik gibi gibi kalabalik yerleskelerde genis kitlelere hizla yayilir Bu nedenle bu gibi bir salgin basladiginda yuzlerce binlerce insanin cok kisa sure icerisinde asilanmasi gerekir Ornek olarak Beira Mozambik te 2004 yilinda deneysel kolera asisi bir aylik sure icerisinde 50 000 kadar insana uygulanmistir MSF in saha gorevleri icinde esit oneme sahip bir diger hastalik da AIDS tir Antiretroviral ilaclarla tedavisi saglanan AIDS konusunda bilgilendirmeler yapilmakta ve tedavi surecinde yogun caba sarf edilmektedir Afrika nin bircok ulkesinde MSF tedavi saglayan tek kurulustur ve dunya capinda bu hastaligin en yogun goruldugu bolgeler de Afrika da yer alir Antiretroviral ilaclar halihazirda el altinda bulunamayan ilaclar oldugundan MSF oncelikle hastaligin ilerleyisinin ve aktarim surecinin yavaslatilmasi konusunda sivilleri bilgilendirme calismalari yapmaktadir Bircok ulkede saglik hizmetleri ve tibbi ekipman yardimi saglanmasi ve hastane calisanlarinin egitilmesi ile yerel hastanelerin hizmet kalitesi arttirilmaktadir Yerel calisanlarin sayi ve kapasite anlaminda yetersiz kaldigi durumlarda MSF savas kurbanlari ve yerel hastalik kapmis kisileri tedavi etmek amaciyla ozellesmis klinikler acabilir Bu klinikler uluslararasi calisanlarca acilmalarina ragmen MSF yerel saglik gorevlilerini bu klinikleri tek baslarina idare edebilmeleri icin egitir ve calismalarini destekler Bazi ulkelerde Nikaragua gibi zuhrevi hastaliklar konusunda kamusal egitimler organize edebilir Saha gorevlerine ihtiyac duyan bolgelerin cogu dogal afetler ic savaslar veya salgin hastaliklar dolayisiyla yiprandigi icin yerel halk psikolojik destege de ihtiyac duymaktadir MSF gibi bir organizasyonun varligi magdurlar arasinda stresi ve endiseyi azaltmasina ragmen cogunlukla bir psikolog veya psikiyatrist ekibi depresyon aile ici siddet veya cinsel saldirilarin yarattigi travmalar konusunda yardimci olmak icin hazir bulunur Doktorlar ayni zamanda yerel calisanlari ruh sagligi ve diger tedaviler konusunda da egitebilir Beslenme MSF gorevleri baslatilan alanlarda cogu zaman yasanan savaslar dolayisiyla kuraklik kitlik ve tum bunlara ek olarak hukumetin yanlis lari gozlenir Kasti acliga terk etme yontemi de bazi savas durumlarinda bir silah olarak kullanilir MSF besin yardimi yapmasinin yani sira bu durumla mucadele konusunda bilinc kazandirmak icin calisir ve yabanci hukumetleri mudahale ve yardimlari icin tesvik eder Enfeksiyon kaynakli hastaliklar ve ishal ciddi kilo kaybina ve bunyenin zayiflamasina sebebiyet verir Bu belirtilen durumlarin kombinasyonu ozellikle bu ulkede ic savas salginlar ve kuraklik da goruldugu durumlarda ciddi miktarda olumle sonuclanabilir Zayiflamis bunyeye yayilabilecek bir baska enfeksiyon riskini de engellemek amaciyla ilaclarla beraber duzgun beslenme ile programi uygulanir Acil durumlarda gercek bir kitlik gorulmeyen fakat besin maddeleri eksikligi yasandigi kosullarda proteinin yetersiz alimi ozellikle cocuklar arasinda cok yaygindir Bir cesit kalori eksikligi olan siddetli ishal ile baslayan ve bagisiklik sistemi ne olumcul derecede zarar veren cocuklar arasinda besin yetersizliginden kaynaklanan en yaygin problemdir Yine bir cesit kalori ve protein eksikliginden dogan Marasmus tan cok daha ciddi bir durumdur ve fiziksel ve ruhsal gelisimi olumsuz yonde etkiler Bu iki durum da hazirda bekleyen enfeksiyonlari olumcul hale getirir Bu kosullar goruldugunde MSF Iyilestirici Besin Merkezlerini Therapeutic Feeding Centres kurarak cocuklari ve diger bireyleri problem cozulene kadar gozetim altinda tutar Bir Iyilestirici Besin Merkezi veya Iyilestirici Besin Programi cesitli besin yetersizligi problemlerini ozel diyetlerin asamali olarak uygulanmasiyla tedavi etmek veya bir baska hastalik sonrasinda iyilesme saglandiktan sonra kilo alimini hizlandirmak icin tasarlanmistir Bu iyilestirme programi iki asamaya ayrilir Birinci asama ilk 24 saati kapsar ve kucuk porsiyonlarda cesitli enerji ve protein iceren besinler verilmesiyle devam eder Ikinci asamada ise hasta gozetim altinda tutulur ve yuksek enerji protein iceren besinler hasta normal kilosuna yaklasana dek her gun verilir MSF bu problemlerin cozumu icin ozel olarak tasarlanmis besinleri kullanir Birinci asamada hasta adi verilen iyilestirici bir tip sut ile beslenir F 75 normal sute nazaran daha az kalori ve protein iceren bir sut tozunun suyla karistirilmasiyla elde edilir Bu sutun verilmesindeki amac hastanin vucudunu ikinci asamaya hazirlamaktir Ikinci asamada ise bireyler iyilestirici bir sut olan ve yuksek yag ve protein iceren F 100 ile beslenir Genellikle bu sut adi verilen yer fistigi ezmesi karisimi ile beraber tuketilir F 100 ve Plumpy nut hastaya kisa zamanda buyuk miktarda besin ve enerji takviyesi yapmasi icin tasarlanmistir bireyler bu yolla etkili bir sekilde tedavi edilir Acliktan olum tehlikesinin bas gosterdigi durumlarda bu nufus zenginlestirilmis un yulaf lapasi ve yuksek protein iceren bir biskuvi olan ile beslenir BP5 dagitiminin cok kolay olmasi ve bireylerin yaninda kolaylikla evlerine goturebilecegi bir yapida olmasindan dolayi genis kitlelerin besin yetersizligini tedavi etme durumlarinda cok populerdir Ayni zamanda BP5 ezilerek iyilestirici sut ile de karistirilabilir Bazi durumlarda ishal ve kolera dolayisiyla tetiklenen susuzluk da yaygin gorulen problemlerdendir ve MSF bu problemi engellemek icin rehidrasyon merkezlerini kurar Oral Rehidrasyon Solusyonu ORS adi verilen glikoz ve elektrolitler iceren ozel bir icecek kaybedilen sivinin geri kazanimi icin kullanilir Dizanteri veya kolera kaynakli ishal durumlarinda antibiyotik ler de kullanilabilir Su ve Saglik Sagligi surdurmek su kaynakli hastaliklari onlemek ve beslenme programlarinda tedavi icin sut tozu yla veya yulaf lapasi yla karistirilmasi icin temiz su her zaman esastir MSF su muhendisleri ve gonulluleri su kaynaklarini temizlemek ve bunun devamliligini saglamak icin calisir Bu islem genellikle var olan bir su kuyusunu modifiye etmekle yeni bir su kuyusu acmak la veya su temizleme programi baslatmakla saglanir Bunun yani sira bolgedeki kaynaklara gore depolama sedimentasyonu filtreleme veya klorlama yapilabilir Saglik her saha gorevinde en onemli unsurdur Yerel saglik calisanlarinin sterilizasyon teknikleri konusunda egitilmesi kanalizasyon yonetimi projeleri ve atik yonetimi ile beraber bireysel ve cevresel temizlik saglamada buyuk onem tasir Atik su yonetimi ve su temizligi kirli sulardan kaynaklanan kolera gibi hastaliklari onlemektedir Basit su temizleme yontemleri projeler esnasinda kolaylikla uygulanabilir ve icme suyunun kirlenmesini onler Copler normal atiklar soz konusu oldugunda cukur kazilarak tibbi atik lar soz konusu oldugunda da yakilarak edilebilir Fakat temizlikte en onemli konu kesinlikle yerel halkin egitilmesidir Bu sekilde MSF bu bolgeden ayrildigi zaman su ve atik yonetimi yerel halk tarafindan etkili bir sekilde surdurulebilir Istatistikler Dunyanin geri kalanina ve idari birimlere acil durumlarda olusan kosullari hatasiz bir sekilde rapor edebilmek icin tum saha calismalarinin verileri toplanir Beslenme problemleri gorulen cocuklarin orani nufustaki beslenme yetersizligi oranini belirlemek icin kullanilir ve bunun sonucunda gereken beslenme merkezi sayisina karar verilir Farkli kosullardaki olum orani insani acil bir vakanin ciddiyet boyutunu rapor edebilmek icin gereklidir Bunu olcmek icin kullanilan yaygin bir yontem de devamli olarak mezarliklardaki gomu sayisini gozlemleyen bir ekip olusturmaktir Hastanelerde ise MSF gonulluleri hastaliklarin gorulme sikligini derleyerek salgin hastaliklarin tetikleyicisini yogunlastigi donemleri ve goruldugu yerleri tespit eder buna bagli olarak da gerekli sayida asi ve tibbi malzemeyi temin eder Ornek olarak Menenjit Kusagi adi verilen Alt Buyuk Sahra bolgesi bu yolla tespit edilmis ve hastaligin aralik haziran aylari arasinda yayginlastigi sonucuna ulasilmistir Lokasyonda ve hastaligin yayginlastigi donemde yasanan kayma kumulatif verilerin yillar icinde devamli guncellenmesiyle tespit edilebilmektedir Salgin hastalik anketlerine ek olarak MSF topluluklar icinde anket duzenleyerek farkli bolgelerde gozlenen siddet olaylarini tespit eder Katliamlarin boyutu konusunda tahminler yuruterek adam kacirma tecavuz cinayetlerle ilgili yeterli sayida psikolojik programlar hazirlanir Bu yolla intihar oranlarinin ve guvensizlik hissiyatinin azalmasi saglanir Halkin zorlandigi buyuk gocler yuksek oranda yasanan kayiplar ve katliamlar anketler vesilesiyle veri olarak depolanir MSF bu verileri ilgili hukumetlere yardim ve imkan saglamalari konusunda baski yapmak gerekli durumlarda da soykirimi aciklamak amacli kullanabilir MSF ilk kapsamli olum anketini 2004 yilinda Darfur da yurutmusturTemel Ilaclara Ulasim KampanyasiTemel Ilaclara Ulasim Kampanyasi 1999 da gelismekte olan ulkelerde bulunmasi gereken temel ilaclara erisim saglamak icin baslatildi Temel ilaclar bir nufus icinde en yaygin gorulen hastaliklarin tedavisi icin yeterli miktarda bulunmasi gereken ilaclardir Ancak gelismekte olan ulkelerde yaygin gorulen bu hastaliklar gelismis ulkelerde gunumuzde cok nadir rastlanan hastaliklardir Bu sebeple ilac sirketleri bu ilaclari uretmenin artik kar getirisi olmadigini uretim maliyetinin yuksek olacagini ve boylelikle tedavi masraflarinin artacagini belirtmektedir Boylelikle bu hastaliklar icin yeni tedavi yontemlerinin arastirmasina yatirim yapmamaktadir Hatta bazi durumlarda bu ilaclarin uretimi tamamen durdurulmaktadir MSF karsilasilan bu zorluklardan dolayi gelismemis ulkelerde gorulen hastaliklarin tedavisinde gerekli ilaclarin uretimi ve tedariki konusunda hukumetlere ve bu ilac firmalarina baski yapmaktadir Son yillarda MSF ilac firmasi Novartis in Hindistan in patent kanununa karsi davasini birakmasi konusunda etkisini kullanmaya calismistir Bu yasa dolayisiyla Novartis Hindistan da ilaclarini patentleyememekteydi Birkac yil once Novartis Guney Afrika Cumhuriyeti ne de ulkenin fiyati daha dusuk AIDS ilaclari ithal etmesi sebebiyle dava acmistir MSF genellikle tarafsiz olmasina ragmen MSF temsilcilerinin aciklamalari bazi durumlarda kendilerinin politik pozisyon aldiklarini dogrulamaktadir Dr Tido von Schoen Angerer DWB Temel Ilaclar Ulasim Kampanyasi nin yoneticisi Bes yil once oldugu gibi Novartis yasal eylemlerinde insanlarin temel ilaclara ulasmasi hakkinin karsisinda durmaktadir demistir MSF bu konuda internet sayfasinda bir dilekce hazirlayarak Novartis in bu davayi birakmasini talep etmistir Bu olay MSF in yalnizca bir saglik kurulusu olmanin sinirlarini asarak insan refahini gozeten bir savunucu olarak da var oldugunu dogrulamaktadir 1 Nisan 2013 te Hindistan Mahkemeleri Novartis in Gleevec uzerindeki patentini gecersiz kilmistir Bu karar ilacin Hindistan marketinde dusuk fiyatla yer almasini saglamistir Gonullulerin Yuzlestigi TehlikelerKaza kursunu mayin ve salgin hastaliklar sebebiyle yasanan problemler ve olumler disinda MSF gonulluleri bazi durumlarda politik sebeplerle kacirilabilir veya saldiriya ugrayabilir Ic savas yasanan ulkelerin bazilarinda catisan her iki tarafin mensuplari da insani yardim organizasyonlarinin muhalif tarafin hizmetinde oldugunu dusunebilmektedir Eger bir yardim gorevi en cok zarar goren taraf dolayisiyla olusturulmussa MSF gorevlileri bu kisilerin iyilestirilmesinin onune gecmeye calisan gruplar tarafindan saldiriya ugrayabilmektedir Ancak Terorizmle Savas Birlesmis Milletler in mudahale ettigi ve MSF gibi kuruluslarin da calistigi ulkeler icindeki koalisyon gucleriyle anlasan veya calisan bazi gruplarda belli tavirlar olusturmustur Amerika Birlesik Devletleri diger ulkelerde gerceklestirdigi operasyonlarini insani eylemler olarak nitelendirdiginden bagimsiz yardim kuruluslari bircok defa pozisyonlarini savunmak hatta bazen ekiplerini ulkeden tamamen cekmek zorunda kalmistir Afganistan ve Irak taki sehirlerin emniyetsizligi ABD operasyonlarindan sonra ciddi oranda artmistir ve MSF bu ulkelere yardim gondermenin fazla tehlikeli oldugunu beyan etmistir MSF 5 gonullusunun Afgan Fasil Ahmad and Besmillah Belcikali Helene de Beir Norvecli Egil Tynaes ve Hollandali Willem Kwint 2 Haziran da Kabil kuzeyindeki dolaylarinda kimligi belirsiz bir grup tarafindan gerceklestirilen pusuda oldurulmesinden sonra 28 Temmuz 2004 te ekiplerini geri cekmek zorunda kalmistir 2007 haziraninda MSF Fransa gonullusu olan Elsa Serfass Orta Afrika Cumhuriyeti nde oldurulmustur 2008 yilinin ocak ayinda Somali de Damien Lehalle Victor Okumu ve yerel gonullu Mohammed Bidhaan Ali organize bir saldirida hayatini kaybetmistir bunun sonucunda MSF in Somali projesi sona erdirilmistir Politik istikrarsizlik gorulen bolgelerde yasanan kacirma ve tutuklama olaylari da gonullulerin basina gelebilmektedir Bazi durumlarda MSF saha gorevlerini bir ulkenin tamaminda kalici olarak sonlandirilabilir Arjan Erkel Kuzey Kafkasya Dagistan gorev baskani 12 Agustos 2002 ile 11 Nisan 2004 tarihleri arasinda bilinmeyen bir lokasyonda kimligi belirsiz kisilerce rehin tutulmustur Paul Foreman MSF Hollanda baskani 2005 yili mayis ayinda Sudan da bir onceki hukumet tarafindan gerceklestirilen tecavuzleri kanitlayacak olan raporlari ve ifsa icin gerekli belgeleri aciga cikarmayi reddettigi sebebiyle Janjaweed milislerince Darfur Savasi na bakiniz tutuklanmistir Foreman bu olaya dahil olmus kadinlarin isimlerinin gizli tutulmasi gerekliliginden bahsetmistir Bu olay sonrasinda MSF Sudan hukumetinin Foreman i raporda aciga vurulan olaylar hosuna gitmedigi icin tutukladigini ileri surmustur 2011 yilinda Belcikali Philippe Havet 53 ve Endonezyali Andrias Karel Keiluhu 44 sikayetci eski bir calisan tarafindan Somali Mogadisu da oldurulmustur 14 Agustos 2003 te MSF Somali deki tum yardim programlarini milislerin MSF gonullulerini hedef alan saldirilar gerceklestirmesi dolayisiyla sonlandirdigini aciklamistir Bu duruma hukumet ve toplumun geri kalaninin ilgisiz kaldigi gorulmustur Tum bu bilincli saldirilara hedef olma ihtimalinin yani sira dogal afet veya salgin hastalik dolayisiyla yapilan MSF mudahaleleri de gonulluler icin tehlike arz edebilmektedir 2014 yilinda 14 MSF gonullusu Bati Afrika da calisirken ebola dolayisiyla olmustur Bunun yani sira 2015 Nepal depremi icin calismakta olan acil yardim ekibinden dort kisi yasanan helikopter kazasinda olmustur Bu gibi ucak ve helikopter kazalari daha once Sudan ve Honduras ta da yasanmistir Belgesel MSF gonullulerinin ve doktorlarinin Liberya ve Kongo daki savas magduru bolgelerdeki zorluklarla yuzlesmelerini konu alan odullu bir belgeseldir 2008 yilinda Venedik Film Festivali nde promiyer yapmistir ve 2010 yilinda ABD de yayinlanmistir Invisibles MSF in calistigi bazi bolgelerde dunyanin goz ardi edilmis problemlerini ve bu problemlerin etkiledigi insanlari konu alan bir kisa film serisidir Odullu olan bu belgesel 2007 yilinda Berlin Film Festivali nde gosterilmistir 1999 Nobel Baris OduluMSF in o donemki baskani Dr MSF adina Nobel Baris Odulu konusmasini yapmistir Baslangic kisminda Ruanda Soykirimi nda aci ceken ve hayatini kaybeden insanlarin durumlarini dile getirmistir ve bir kadin hastasinin yasadiklarina odaklanmistir Orada her gun hastaneye tasinan yuzlerce kadin cocuk ve erkek vardi O kadar coktular ki bazilarini sokakta yere yatirarak ameliyat etmek durumunda kaliyorduk Hastane etrafindaki oluklar kandan dolayi tamamen kirmiziya boyanmisti Bu kadin sadece bir usturayla saldiriya ugramamis ayni zamanda butun vucudu bilincli ve sistematik olarak sakat birakilmisti Kulaklari kesilmisti Yuzu o kadar dikkatle parcalanmisti ki yariklar acikca goruluyordu O insanlik disi ve tarif edilemez iskenceler yasayanlardan yalnizca biriydi O sirada elimizden kanamasini durdurmak ve birkac basit dikis atmak disinda bir sey gelmiyordu Kendimizi kaybetmistik Bu kadin onun gibi sayisiz kisinin sirada oldugunu biliyordu Ve bu kadin hayatimda duydugum en temiz sesle bana sunlari soyledi Allez allez ummera ummerasha Git git arkadasim Cesaretini bul ve yasa Orbinski MSF in yuz yuze geldigi zorluklari duyurmak konusundaki kararliligini da su sozleriyle onayladi Sessizlik uzun zamandir tarafsizlikla karistirilmaktadir ve insani eylemler icin bir gereklilik gibi sunulmaktadir Kurulusundan bu yana MSF bu kaniya karsi durmaktadir Bizler kelimelerin hayat kurtardigindan emin degiliz Ancak sessizligin olume sebebiyet verdigine kesinlikle eminiz Ayni Adi TasiyanlarSinir Tanimayan Doktorlar in isminden ilham alan bircok sivil toplum kurulusu isimlerine Sinir Tanimayan Without Borders etiketini eklemistir Kaynakca About MSF 22 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Medecins Sans Frontieres Retrieved on 31 August 2011 MEDECINS SANS FRONTIERES Rue de Lausanne 78 CP 116 1211 Geneva 21 7 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2015 MSF Finans Ozeti PDF 22 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Agustos 2015 Fransizca Medecins Sans Frontieres Doctors Without borders La creation de Medecins Sans Frontieres 28 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2011 MSF Article MSF s Charter ABOUT MSF MSF UK 21 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 31 May 2009 MSF Article La Mancha Agreement 19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 31 May 2009 Arsivlenmis kopya 12 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2015 28 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Temmuz 2007 The Seoul Peace Prize Cultural Foundation 29 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Temmuz 2007 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2015 Arsivlenmis kopya 20 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2015 Arsivlenmis kopya 20 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2015 2 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2015 7 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2015 a b c d e f Bortolotti Dan 2004 Hope in Hell Inside the World of Doctors Without Borders Firefly Books ISBN 1 55297 865 6 Bortolotti above puts the death toll at 10 000 An estimate of 15 000 to 30 000 warning of an inevitable dysentery epidemic comes from Camilo V 1974 The Earthquake in Managua The Lancet Correspondence 303 7845 ss 25 26 MSF Article Chronologies Annees 70 French 11 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF France Retrieved 10 January 2006 MSF Article 1999 Cambodia s second chance 2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 10 January 2006 MSF Article 2005 MSF s principles and identity The challenges ahead 2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 10 January 2006 Richard Seymour The Liberal Defense of Murder London 2008 p 174 Doctorswithoutborders org 2 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2011 Information obtained from the various sections websites Denis Kennedy Humanitarian NGOs and the Norm of Neutrality A Community Approach lt http www allacademic com meta p mla apa research citation 2 5 1 6 6 pages251669 p251669 1 php 18 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt Davey Eleanor 2011 Famine aid and ideology the political activism of Medecins sans frontieres in the 1980s French Historical Studies 34 3 ss 529 58 doi 10 1215 00161071 1259157 MSF Article Chronologie Annees 80 French 1 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF France Retrieved 10 January 2006 a b c d e f MSF Article 2009 MSF in SUDAN TEST 11 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 20 September 2011 MSF Article 2010 Sudan An Overview of MSF s Work in 2010 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 20 September 2011 Kala azar Epidemiology and Control Southern Sudan wwwnc cdc gov 15 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Agustos 2014 MSF Press release 2010 Southern Sudan in Grips of Worst Disease Outbreak in Eight Years 29 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 20 September 2011 MSF Article 2010 Medecins Sans Frontieres South Sudan 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 20 September 2011 a b c MSF Article 2010 Sudan MSF to Open Additional Kala Azar Treatment Site in Upper Nile State 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 20 September 2011 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi open adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b MSF Article 2011 MSF condemns large scale attacks on civilians in South Sudan 30 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 20 September 2011 MSF Article Chronologie Annees 90 French 17 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF France Retrieved 11 January 2006 MSF Article 2004 Liberia War ends but the crisis continues 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 11 January 2006 Choo V 1993 Forensic evidence of Iraqi atrocities against Kurds The Lancet 341 8840 ss 299 300 doi 10 1016 0140 6736 93 92641 6 MSF Article 2005 Somalia Saving lives in an abandoned land 2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 11 January 2006 a b MSF Article 2000 Srebrenica five years on MSF Retrieved 11 January 2006 2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde One cannot stop a genocide with doctors French 10 Aralik 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF France Retrieved 7 January 2006 Forsythe DP 1996 The International Committee of the Red Cross and humanitarian assistance A policy analysis International Review of the Red Cross 314 512 531 Code of Conduct for the ICRC Movement and NGOs in Disaster Relief List of signatories 9 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ICRC Retrieved 7 January 2006 Principles of Conduct for The ICRC Movement and NGOs in Disaster Response Programmes 7 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ICRC Retrieved 7 January 2006 Medecins Sans Frontieres James Orbinski Nobel Lecture 12 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nobelprize org Retrieved 7 January 2006 MSF Article 1998 MSF 1998 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 16 January 2006 MSF Article 2000 Preventing meningitis 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 16 January 2006 MSF Article 1998 MSF and other aid organisations evicted from Kabul 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 16 January 2006 MSF Article 1998 Attacks as told by victims 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 16 January 2006 MSF Article 2001 Controlling phantom limb pain in Sierra Leone 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 16 January 2006 MSF Article 2000 Kosovo The physical and psychological consequences of war 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 12 January 2006 Urbinski James 2008 An Imperfect Offering Humanitarian Action in the 21st Century Doubleday Canada ISBN 978 0 385 66069 3 Solidaire NATO used military operations data and assessments in Kosovo obtained by Medecins sans frontieres MSF 25 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ekim 2009 MSF Article 2002 No end in sight to the war in Chechnya 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 12 January 2006 MSF Article 2005 Haiti Working amid intensifying violence 23 Mayis 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 15 January 2006 Canadian Press Doctors Without Borders loses all three hospitals in Haitian quake olu kirik baglanti CP Retrieved January 2010 RT Doctors Without Borders Haiti Aid Planes refused landings 19 January 2010 MSF Article 2005 India Bringing medical care 24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 15 January 2006 MSF Article 2005 Post tsunami mental health We re still weak at the knees 22 Subat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 15 January 2006 Shevchenko Olga Fox Renee www hhrjournal org 20 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2009 a b WHO 2004 Introduction 10 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde AIDS epidemic update December 2004 Retrieved 12 January 2006 WHO article 2010 Antiretroviral therapy 16 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 15 January 2006 MSF Article 2005 Nothing new in Ituri The violence continues 16 Subat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 15 January 2006 MSF Article 2004 The tragedy of the other Congo A forgotten war s victims 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 12 January 2006 MSF Article 2000 Democratic Republic of Congo DRC Complex emergency human catastrophe 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde WHO Retrieved 21 November 2010 MSF Article 2005 Uganda A neglected emergency 8 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 12 January 2006 MSF Article 2004 Uganda Aiding civilians targeted by war 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 12 January 2006 a b MSF Article 2005 Cote d Ivoire Renewed violence deepens crisis 8 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 21 January 2006 MSF Article 2003 MSF vaccinates thousands against measles in Ivory Coast 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 15 January 2006 1 17 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde CDC Article 2010 Counterfeit and Substandard Antimalarial Drugs Retrieved 21 February 2012 2 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yeung S et al 2008 Access to artemisinin combination therapy for malaria in remote areas of Cambodia Malaria Journal Retrieved 21 February 2012 3 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yeung S et al 2008 Cost of increasing access to artemisinin combination therapy the Cambodian experience Malaria Journal Retrieved 21 February 2012 4 10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Article 2004 AIDS in Cambodia A Second Chance at Life Retrieved 21 February 2012 5 3 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde WHO 2007 Offering integrated care for HIV AIDS diabetes and hypertension within chronic disease clinics in Cambodia Retrieved 21 February 2012 6 28 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde WHO Cambodia Disaster Profile 2010 Retrieved 21 February 2012 7 14 Nisan 2013 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi MSF International Activity Report 2006 Retrieved 21 February 2012 8 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde IRIN report 2010 In Brief TB HIV warning for Cambodia s prisons Retrieved 21 February 2012 9 14 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde LICAHDO Press Release 2011 Cambodian Prison Overcrowding Crisis Only Getting Worse Retrieved 21 February 2012 10 22 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Janssens B et al 2007 Effectiveness of Highly Active Antiretroviral Therapy in HIV Positive Children Evaluation at 12 Months in a Routine Program in Cambodia Retrieved 21 February 2012 11 14 Nisan 2013 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi MSF article 2007 Cambodia Number of dengue cases drop in Takeo threat remains Retrieved 21 February 2012 a b 12 21 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mail and Guardian News Report 2008 Cambodia 407 died from dengue fever in 2007 Retrieved 21 February 2012 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi mali adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme 13 14 Nisan 2013 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi MSF Field News 2011 Cambodia TB is One of the Biggest Challenges for Public Health Retrieved 21 February 2012 Armstrong JC Nichols BE Wilson JM Cosico RA Shanks L 20 Mart 2014 Spinal cord injury in the emergency context review of program outcomes of a spinal cord injury rehabilitation program in Sri Lanka Conflict and Health 8 1 s 4 doi 10 1186 1752 1505 8 4 PMID 24650231 Field Operations What Do We Do 16 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2003 The Vaccine Gap NY Times editorial 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Press Release 2003 MSF launches the first large scale test of an oral vaccine against cholera in the city of Beira Mozambique 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2004 World AIDS Day MSF country profiles 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2004 Once ill equipped and poorly manned transforming a hospital in North Darfur 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2001 Tajikistan Aid to health system in shambles 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2004 Nicaragua Focusing care on women s health and Chagas disease 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2002 MSF mental health activities a brief overview 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2000 Preventing malnutrition and famine 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2001 Malnutrition definition and MSF treatment 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2001 MSF Therapeutic Feeding Programmes 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 Drugs and Medical Supplies Catalogue Vol 1 2005 F 75 Description MSF Drugs and Medical Supplies Catalogue Vol 1 2005 F 100 Description MSF Drugs and Medical Supplies Catalogue Vol 1 2005 Plumpy nut Description MSF Drugs and Medical Supplies Catalogue Vol 1 2005 BP5 Description MSF MSF Article 2001 Diarrhoea definition and MSF treatment 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2001 MSF Water and Health 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2002 MSF UAE Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2001 Cholera definition and MSF treatment 29 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2002 MSF UAE Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2002 MSF UAE Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2002 Malnutrition rates and measures 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article 2002 Mortality rates and measures 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 WHO Fact Sheet Meningococcal meningitis 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde WHO Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article Mental health care crucial in emergency situations 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 MSF Article A scientific approach to temoignage 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 28 Aralik 2005 WHO Health topic Essential Medicines 5 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Web1 doctorswithoutborders org 20 Aralik 2006 4 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2011 Novartis loses landmark India cancer drug patent case Reuters 1 Nisan 2013 1 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Nisan 2013 MSF Article 2004 Military humanitarianism A deadly confusion 14 Mayis 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 12 January 2006 MSF Article 2004 Independent aid in Iraq virtually impossible 2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 12 January 2006 MSF Article 2004 The real reasons MSF left Afghanistan 28 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 12 January 2006 MSF Article 2004 MSF pulls out of Afghanistan 16 Subat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 17 January 2006 MSF Press Release www msf org 2 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Agustos 2009 MSF Press Release www msf org 28 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Agustos 2009 MSF Article 2005 MSF shocked by arrest of Head of Mission in Sudan charged with crimes against the state 2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MSF Retrieved 11 January 2006 Arsivlenmis kopya 12 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2015 Karunakara Unni 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Kasim 2013 Arsivlenmis kopya 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2015 Abrams Irwin 2001 The Nobel Peace Prize and the laureates An illustrated biographical history 1901 2001 Nantucket Massachusetts Science History Publications ss 351 352 MSF Article 1999 www msf org MSF 29 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2013 Ayrica bakinizNobel Baris Odulu sahipleriDaha fazla bilgi icinBortolotti D 2004 Hope in Hell Inside the World of Doctors Without Borders Firefly Books Buffalo N Y Firefly Books ISBN 1 55297 865 6 Greenberg KS 2002 PDF 11 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2015 links to PDF file McCall M Salama P 1 Eylul 1999 British Medical Journal 318 7176 ss 113 116 doi 10 1136 bmj 318 7176 113 PMC 1114577 2 PMID 9880288 9 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2015 Zwi AB 2004 How Should the Health Community Respond to Violent Political Conflict PLoS Medicine online 1 1 ss e14 doi 10 1371 journal pmed 0010014 PMC 523835 2 PMID 15526042 Katz IT Wright AA 2004 Collateral Damage Medecins sans Frontieres Leaves Afghanistan and Iraq The New England Journal of Medicine 351 25 ss 2571 2573 doi 10 1056 NEJMp048296 PMID 15602015 full text requires registration Olivier Weber Humanitaires Felin 2002 Shevchenko O Fox RC 2008 Health and Human Rights an International Journal 10 1 20 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2015 Olivier Weber French doctors Robert Laffont 1995 Dis baglantilarMedecins Sans Frontieres International1 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Resmi MSF Nobel Baris Odulu sayfasi7 Agustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Drugs for Neglected Diseases Initiative13 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde