Koala (Phascolarctos cinereus), Avustralya'ya özgü otobur ve ağaçta yaşayan bir keseli memeli hayvan türüdür. Phascolarctidae familyasının yaşayan tek temsilcisidir ve yaşayan en yakın akrabaları vombatlardır. Koalalar, Avustralya'nın doğu ve güney kıyıları boyunca Queensland, Yeni Güney Galler, Victoria ve Güney Avustralya eyaletlerinde bulunur. Vücut uzunlukları 60 ila 85 cm, ağırlıkları ise 4 ila 15 kg arasında değişiklik gösterir. Kürkü, gümüşi gri ile çikolata rengi arasındaki renklerdedir. Kuzey popülasyonlarındaki bireyler, genellikle güneyde yaşayanlardan daha küçük ve daha açık renklidir. Bu iki popülasyonun alt türler olması konusu ise tartışmalıdır.
Koala | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Büyük Otway Millî Parkı'ndaki bir ağaca tırmanmış durumdaki bir koala | |||||||||||||||
Korunma durumu | |||||||||||||||
Hassas (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Phascolarctos cinereus (Goldfuss, 1817) | |||||||||||||||
Koala dağılımını gösteren harita Doğal Yerleştirilmiş | |||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||
Besinlerinin büyük bölümünü okaliptüs ağaçlarının yapraklarından elde eden koalalar, genelde bu ağaçlardan oluşan ormanlık alanlarda yaşar. Bu yaprakların besin değeri ve kalori içeriği sınırlı olduğundan dolayı genellikle sedanter bir yaşam sürer ve günde 20 saate kadar uyurlar. Görece asosyaldirler, anne koalalar yalnızca bakıma ihtiyaç duyduğu sürece yavruları ile ilgilenir. Erişkin erkekler, rakiplerinin gözünü korkutma veya çiftleşme amacıyla dişilerin dikkatini çekmek için yüksek sesli böğürtülerle iletişim kurar ve göğüslerindeki koku bezlerinden salgıladıkları kokular ile bölgelerini belirlerler. Keselilerden oldukları için koala yavruları gelişimini tamamlamamış olarak doğduktan sonra sürünerek annelerinin keselerine girer ve yaşamlarının ilk altı ila yedi ayını burada geçirir. Yavrular, bir yıl içinde sütten kesilir. Koalaların çok fazla doğal düşmanı ve parazitleri yoktur; ancak Chlamydiaceae bakterileri ve koala retrovirüsü gibi bazı patojenler ile orman yangını ve kuraklıklardan etkilenir.
Binlerce yıldır Avustralya Aborjinleri tarafından avlanan tür, mitolojilerinde ve mağara resimlerinde tasvir edildi. Avrupalıların koalalarla bilinen ilk karşılaşması 1798'de gerçekleşti ve hayvanın bir resmi George Perry tarafından 1810'da yayımlandı. Robert Brown türün ilk detaylı bilimsel tanımlamasını 1814 yılında yapmışsa da bu çalışma 180 yıl boyunca yayımlanmadı. John Gould, koalayı hem tanımladı hem de resmini çizerek Büyük Britanya'da tanınmasını sağladı. Koalaların biyolojisi hakkındaki diğer ayrıntılar ise 19. yüzyılda çeşitli Britanyalı bilim insanları tarafından tespit edildi. 20. yüzyılın başlarında kürkleri için sıkça avlanmaları ve Queensland'de yaygın olarak itlaf edilmeleri kamuoyunda tepki oluşturdu ve türün korunması için eylem grupları ortaya çıktı. Bu kapsamda hayvan barınakları kuruldu, yaşam alanları parçalanmış ve azalmış olan koalalar yeni bölgelere nakledildi. Çeşitli nedenlerle yaşam alanlarının yok olması tehdidiyle karşı karşıya olan koalalar, Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından IUCN Kırmızı Listesi'nde hassas türler arasında listelenir.
Etimoloji
Koala sözcüğünün kökeni, Darugcada "su yok" anlamına gelen kulavan ya da gulavan, yahut bunların kısa kullanımları olan kula ya da gula sözcüğüdür. Hayvanların ağaçtan çok sık inmedikleri ve su içmeden hayatta kalabildikleri gözlendiğinden dolayı bu ad kullanılmıştı. Bu kelimenin İngilizcedeki ilk telaffuzu coola, koola ya da koolah' şeklindeydi. Ancak Darugca kelimedeki "u" harfinin normalde göre "oo" olarak yazılması gerekse de, muhtemelen bir hata sonucu bu ses "oa" olarak da yazılmaya başladı ve 19. yüzyılın sonuna kadar görülen koola ve koala kullanımları, ilerleyen dönemde yerini yalnızca koala kullanımına bıraktı. İngilizce ya da Fransızcadaki "koala" kelimesinin korunarak geçtiği Türkçedeki tespit edilen ilk kullanımı, 1936 tarihli Cumhuriyet gazetesindedir.Avustralya Aborjin dillerinde bu hayvanı tanımlamak için, çoğu "içecek yok" anlamına gelen cullawine, koolawong, colah, karbor, colo, coolbun, boorabee, burroor, bangaroo, pucawan, banjorah ve burrenbong kelimeleri kullanılır.
Türün bilimsel adı Phascolarctos cinereus'taki cins kısmı Phascolarctos, Yunancada "cep" ya da "kese" anlamına gelen faskolos (φάσκωλος) ile "ayı" anlamına gelen arktos (ἄρκτος) sözcüklerinin birleştirilmesiyle türetilmiştir. Türün epitet adı cinereus ise Latince "kül renginde" demektir. Dış görünüşlerinin ayı ya da maymunlara benzemesinden ötürü hayvan, herhangi bir akrabalıkları bulunmamasından ötürü hatalı bir şekilde koala ayısı, keseli ayı, maymun ayısı, ağaç ayısı ya da yerel ayı olarak da anılır.
Taksonomi ve evrim
1816 yılında Henri Marie Ducrotay de Blainville tarafından koalaya Phascolarctos cins adı verilse de, tür adı için daha ayrıntılı bir çalışma yapılana kadar herhangi bir isim önerilmemişti. 1819'da August Goldfuss, ikili adlandırma olarak Lipurus cinereus adını önerse de, daha önce yayımlanmış Phascolarctos adı, Uluslararası Zoolojik Adlandırma Kodu gereğince taşıyordu. 1820'de Anselme Gaëtan Desmarest, kahverengi renkli koalaların gri renkli olanlardan farklı bir tür olduğunu belirterek bu renkteki koalaları Phascolarctos fuscus adıyla tanımladı. 1820'de Goldfuss tarafından Marodactylus cinereus; 1827'de René Primevère Lesson tarafından Phascolarctos flindersii, John Edward Gray tarafından ise Phascolarctos koala adı önerilmişti.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Diprotodontia'nın filojenisi (dış grup ile birlikte) |
Koala; Vombatidae ile soyu tükenmiş Palorchestes, Thylacoleonidae ve Diprotodontidae familyalarıyla birlikte, İki ön dişliler (Diprotodontia) takımının Vombatiformes alt takımında sınıflandırılır. Vombatiformes alt takımı, içinde kangurular ve valabileri bulunduran Macropodiformes alt takımı ile possumlardan oluşan Phalangeriformes alt takımının oluşturduğu klad ile kardeş gruptur. Koalaların soyu, muhtemelen ağaçlarda yaşayan Vombatiformes üyelerinin atalarından Eosen devrinde, yaklaşık 40 milyon yıl önce kollara ayrılmaya başladı.
Koala, bir zamanlar çeşitli cins ve türler barındıran Phascolarctidae familyasının günümüzde yaşayan tek türüdür. Oligosen ve Miyosen devirlerde yağmur ormanlarında yaşayan koalalar, günümüze kıyasla daha çeşitli besinlerle besleniyordu.Nimiokoala greystanesi gibi bazı türler ile Perikoala cinsinin bazı türleri, günümüz koalasıyla aynı boyutlarda iken Litokoala cinsinde yer alan türlerin boyutları günümüzdekilerin yarısı ila üçte ikisi kadardı.Tarih öncesi devirlerde yaşayan koalaların sahip olduğu günümüzdekilere benzer gelişmişlikteki kulak yapıları, türdeki uzun mesafelere seslenebilme ve sedanter yaşama geçişin erken dönemlerde ortaya çıktığını gösterir. Miyosen devrinde Avustralya'nın kuraklaşmasıyla birlikte yağmur ormanları yok olmuş ve yerine okaliptüs (Eucalyptus) ağaçlarından oluşan bitki örtüsü yayılmıştır. Geç Miyosen devrinde Phascolarctos cinsi, Litokoala'dan ayrılarakdamağın kafatasında öne doğru kayması, azı ve küçük azı dişlerinin büyümesi, pterygoid fossanın küçülmesi ve azı dişleri ile kesici dişler arasındaki aralığın artması gibi yalnızca okaliptüs yaprakları ile beslenmesine olanak sağlayacak çeşitli adaptasyonlar geçirmiştir.
Pliyosen ve Pleistosen devirlerinde Avustralya'nın iklim ve bitki örtüsündeki değişimlerle koala türlerinin de boyutları büyüdü. Kimi görüşlere göre Phascolarctos cinereus'un, dev koalanın (P. stirtoni) cüce formu olarak ortaya çıkmış olma ihtimali bulunur.'de memeli boyutlarının küçülmesi dünya genelinde yaygın bir olaydı ve Macropus agilis gibi Avustralya'ya özgü çeşitli memelilerin bu cüceleşme sonucu ortaya çıktığı düşünülür. 2008'de yayımlanan bir araştırmada P. cinereus ile P. stirtoni türlerinin, Pleistosen çağının ortalarında ve sonlarında simpatrik olmuş olabileceği, bu durumun muhtemelen Pliyosen çağında başladığı belirtilse de, bu dönemden kalma fosil kayıtlarının 280.000 ila 500.000 yıl öncesinden buzul dönemi ile buzul arası dönemleri gibi farklı zamanlarda yaşamış farklı taksonlara ait olduğu öne sürülür. Bunun gerçek olması, bu iki türün aynı dönemde yaşamadığı anlamına gelir. Günümüz koalasının fosil kalıntıları en azından Pleistosen devrinin ortalarına kadar gider.
Genetik ve varyasyonlar
Koalaların; Queensland koalası (P. cinereus adustus, Thomas 1923), Yeni Güney Galler koalası (P. c. cinereus, Goldfuss 1817) ve Victoria koalası (P. c. victor, Troughton 1835) olmak üzere üç alt türü tanınır. Bu formlar kürk rengi ve kalınlıkları, gövde boyutları ve kafatası şekilleri ile birbirlerinden ayrılırlar. Diğerlerine kıyasla daha kısa ve gümüşi kürkü, daha küçük kafatasıyla Queensland koalası, içlerinde en küçük yapılı olanıdır. Victoria koalası karışık boz kürkü ve geniş kafatasıyla en büyükleridir. Bu varyasyonların yaşadığı yerlerin sınırları Avustralya'daki eyalet sınırları ile belirlenmişse de, alt tür olarak tanınmaları tartışmalı bir konudur. 1999'da yayımlanan bir genetik araştırma, üç varyasyonun kendi aralarında sınırlı gen akışı olan farklılaşmış popülasyonları gösterdiği ve bu üç alt türün tek bir evrimsel olarak önemli birime dahil olduğunu söyler. Başka çalışmalar, koala popülasyonlarında soy içi üreme düzeyinin yüksek ve genetik varyasyonun düşük olduğunu gösterir. Bu kadar düşük bir genetik çeşitliliğin, Geç Pleistosen çağdan beri koala popülasyonlarının bir karakteristiği olmuş olabileceği öne sürülmüştür. Akarsu ve yolların gen akışını sınırlandırarak güneydoğu Queensland popülasyonunda genetik farklılıkların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Nisan 2013'te Avustralya Müzesi ile Queensland Teknoloji Üniversitesinden bilim insanları, koala genomunun tam dizilemesinin yapıldığını açıklamıştır.
Fiziksel özellikler
Koala, körelmiş bir kuyruğa sahip ya da kuyruksuz, tıknaz bir hayvandır. Boyu 60 ila 85 cm, kütlesi ise 4 ila 15 kg arasında değişir. Bu boyutları ile Avustralya'da, yaşamını ağaçlarda sürdüren en büyük memelidir. Victoria koalalarının kütlesi Queensland koalalarınınkinin iki katı kadardır.Eşeysel dimorfik olan türün erkekleri, dişilerine göre yaklaşık %50 daha büyüktür. Erkekler, burunlarının daha kıvrık olması ve göğüslerinde kılsız bölgeler şeklinde görülen koku bezleri ile dişilerden fiziksel farklılıklar gösterir. Keselilerin çoğunda olduğu gibi erkek koalanın penisi de (çatallıdır). Dişi koalalarda iki vajina ile iki ayrı rahim bulunur. Erkeğin prepüsünde doğal olarak bulunan bakteriler döllenmede önemli bir rol oynar. Dişinin kese ağzını, yavruların keseden düşmesini engelleyen bir sfinkter kas ile sıkıştırır.
Koalanın kürkü sırtında daha kalın ve uzun, karnında ise daha kısa kıllıdır. Kulak kepçelerinin içi ve dışındaki kıllar daha kalındır. Sırt kürkünün rengi açık gri ile çikolata kahverengi arasında değişir. Karın kürkü beyazımsı iken kalça kısmında benekli beyaz olan kürk sırta doğru koyulaşır. Keseliler arasında en etkili ısı yalıtımına sahip olan koalanın sırt kürkü, rüzgâr ve yağmura karşı dayanıklıdır. Karın kürkü ise Güneş'in yaydığı radyasyonu yansıtır.Ağaçlara tırmanmaya uyumlu olacak şekilde adaptasyon geçiren pençeleri, kıvrık ve keskindir. Daha büyük olan ön pençelerinin ilk iki parmağı diğer üç parmağı ile karşı karşıya olduğundan küçük dalları da kavrayabilirler. Arka pençelerinin ikinci ve üçüncü parmakları, Diprotodontia üyelerinde tipik olarak görüldüğü üzere birbirine yapışıktır ve bu parmakların ucundaki ayrık tırnaklar, daha çok temizlenmek amaçlı kullanılır. Pençeleri ağaçların yumuşak ve düzgün gövdelerine çengel gibi saplanabilen koalaların dört ayağı da ağaç dallarını kavrayabilir ve dallara sarılarak tırmanmalarını sağlar. Pençelerinde ayrıca kabarık çizgiler bulunur. Boyutuna göre kısa ve kaslı üst gövdesi ile birlikte görece uzun kolları, tırmanma ve tutunma yeteneğine yardımcı olur. Kaval kemiğine diğer hayvanlardan daha aşağıda bağlanan kalça kasları da tırmanma için fazladan kuvvet sağlar.Omurgasının sonunda bulunan kıkırdaksı yapı, ağaç dallarının oluşturduğu çatala tünediğinde rahat etmesine olanak verir.
Ortalama 19,2 g kütlesiyle koala beyni, memeliler arasında vücut kütlesine oranla en küçük beyinlerden biridir ve tipik iki ön dişliler takımı üyelerine göre %60 kadar daha küçüktür. Beyinlerinin yüzeyi ilkel hayvanlarda görüldüğü üzere düz bir yapıya sahiptir.Kafatası boşluğunun %61'ini dolduran beyne, beyin-omurilik sıvısı tarafından kafatasının iç yüzeyine doğru basınç uygulanır. Beyin-omurilik sıvısının görece yüksek miktarda olmasının sebebi bilinmemekle birlikte, hayvanın ağaçtan düşmesi durumunda beynini koruyacak şekilde amortisör görevi görmesi olduğu ihtimaller arasındadır. Beynin boyutu, daha büyük bir beyni idare edemeyecek kadar düşük enerji veren beslenme özelliklerine bir adaptasyon olabilir. Küçük beyninden ötürü koalanın karmaşık ve sıra dışı davranışları gerçekleştirme yetenekleri kısıtlıdır. Örneğin koalaya, düz bir yüzey üstünde koparılmış yapraklar verildiğinde hayvan alışık olduğu beslenme rutininin dışına çıkamayarak bu yaprakları yemez. Koalanın koku alma duyusu normaldir ve yenip yenemeyeceğini anlamak için dalların içerdiği yağları koklar. Burnu sert deri ile kaplıdır. Yuvarlak kulakları iyi işitmesini sağlar ve orta kulağı gelişmiştir.Görme duyusu ise iyi gelişmemiştir ve görece küçük gözleri, keseliler arasında pek görülmeyen şekilde dikey çizgili göz bebeklerine sahiptir. Pes sesler çıkarmak için özgün bir ses organı taşır. Memelilerde tipik olarak gırtlakta yer alan ses telleri yerine sahip oldukları damaksıl ses telleri, yumuşak damaklarında yerleşmiştir.
Koala, düşük besin değerlerine sahip olan, yüksek oranda zehirli ve yüksek miktarda lif içeren okaliptüs beslenmesine uygun çeşitli adaptasyonlar geçirmiştir. Hayvanın dişleri, öndeki kesicilerin yanı sıra otobur hayvanların özelliği olan diastema adlı bir boşlukla ayrılmış ve her çenede bulunan bir küçük azı ve dört azı dişinden oluşur. Kesici dişler yaprakları tutup küçük azı dişlerine aktarmaya, küçük azı dişleri yaprakları saplarından koparmaya ve azı dişlerine geçirmeye yarar. Yüksek tüberküllü azı dişleri ise yaprakları küçük parçalara ayırır. Koalalar aynı zamanda çiğnemeden önce yaprakları yanak keselerinde saklayabilirler. Orta yaşlı koalaların kısmen aşınmış azı dişleri, yaprakları küçük parçalara ayırmak için en uygun hale gelir, böylelikle hayvanın enerjisinin çoğunu sağlayan okaliptüs yapraklarının midedeki sindirimi ve ince bağırsaktaki besin emilimi daha etkili olur. Koalalar, bazen yuttuğu besini kusup tekrar ağzına getirerek ikinci kez çiğneyebilirler.
Kangurular ve okaliptüs ile beslenen possumların aksine koalaların sindirim süreci arka bağırsak mayalanmasıyla olur ve sindirim süreleri doğal ortamlarında 100 saate, esaret altında ise 200 saate kadar çıkabilir. Bu süreler, 200 cm uzunluğunda ve 10 cm çapında, orantısal olarak tüm hayvanlar içindeki en büyük çekuma sahip olmaları ile açıklanabilir. Koalaların sindirim sisteminin seçici olarak çalışma yeteneği sayesinde sindirilmesi zor büyük parçalar doğrudan sistemden geçebilirken daha küçük parçalar mayalanmak için daha uzun süre sindirim sisteminde kalır. Bu şekilde sindirilmesi daha uzun sürecek olan büyük parçalar gereksiz yere sistemi şişirmediği için sindirim verimliliği artar. Arka bağırsağı diğer otoburlara göre görece daha büyük olsa da, enerjisinin %10'unu mayalanma sonucu elde ederler. Diğer otobur memeliler gibi koala da okaliptüslerin ana maddesi olan selülozu sindiremez. Ancak bu işlemi, onun için selülozu sindirebilen ve koalanın çekumunda yaşayan mikroorganizmalar yapar. Okaliptüs yapraklarında bulunan toksinleri, ürettikleri sitokrom P450 sayesinde karaciğerlerinde çözerek sindirebilirler. Aldığı besinlerle koala çok az enerji elde edebildiği için de bazal metabolizmaları tipik memelilerin yarısı kadardır ancak bu, mevsimler ve cinsiyetler arasında farklılık gösterebilir. Koalalar, görece kuru ve yüksek oranda sindirilmemiş lif içeren dışkılama ve çekumda su saklama yolları ile suyu muhafaza ederler.
Ekoloji ve davranışlar
Dağılım ve yaşam alanları
Koalalar, yaklaşık 1.000.000 km2'lik bir alana ve 30 ekolojik bölgeye yayılmıştır. Avustralya'nın doğu ve güneydoğusunda varlıklarını sürdüren koalalar; Queensland'ın kuzeydoğusu, ortası ve güneydoğusuna, Yeni Güney Galler'in doğusuna, Victoria'ya ve Güney Avustralya'nın güneydoğusuna kadar olan alanda yaşar. Adelaide çevresi ile Kanguru Adası ve Fransız Adası gibi bazı adalara da sonradan getirilmiştir.Manyetik Ada'daki popülasyon, doğal dağılımının kuzey sınırını oluşturur. Fosil kanıtları, Geç Pleistosen'de koalanın dağılımının Batı Avustralya'nın güneybatısına kadar uzandığını gösterir. Bu bölgelerde soylarının tükenmesinin nedenleri arasında çevresel değişiklikler ve Avustralya yerlileri tarafından avlanmaları gösterilir. Queensland'de koalaların dağılımı düzenli değildir ve çoklukla bulundukları eyaletin güneydoğu kısımları dışında yaygın değildir. Yeni Güney Galler'de yalnızca Pilliga Ormanı'nda bulunurlarken Victoria'nın hemen hemen tamamında yaşarlar. Güney Avustralya'da 1920 itibarıyla bölgesel olarak soyları tükenmiş; ancak daha sonradan bu bölgeye tekrar sokulmuşlardır.
Koalalar, görece açık ormanlardan ağaçlıklara uzanan habitatlarda, tropikal iklimlerden serin ılıman iklimlere kadar değişik alanlarda bulunurlar.Yarı kurak iklimlerde kuraklıklardan ve aşırı sıcaktan korunmak için genellikle akarsu kenarlarını tercih ederler.
Beslenme ve hareketlilik
Otobur olan koalaların beslenmelerinin büyük kısmını okaliptüs yaprakları oluştursa da akasya (Acacia), Allocasuarina, Callitris, Leptospermum ve Melaleuca cinslerinden diğer ağaçlarda da koalalara rastlanır. 600 kadar okaliptüs türü bulunsa da koalalar bunlardan yaklaşık 30'unu yemeyi tercih ederler. Daha çok yüksek oranda protein ve düşük oranda lif ile lignin içeren türleri seçmeye eğilimlidirler. En çok tercih ettikleri türler, beslenmelerinin %20'sinden fazlasını oluşturan Eucalyptus microcorys, E. tereticornis ve E. camaldulensis türleridir. Beslenme yönünden, Petauroides volans gibi bazı keseli türlerinden daha genelcidirler. Günde dört ila altı öğünde, yaklaşık 400 g yaprak tüketirler. Beslenirken arka pençeleri ve ön pençelerinin biriyle ağaç dalına tutunurken diğer ön pençesiyle yaprakları tutarlar. Düşük enerji harcayan bir yaşam tarzına adapte olmuş olsalar da yağ dokularının az olması nedeniyle sık beslenmek zorundadırlar. Okaliptüs yaprakları yeterli miktarda su içerdiğinden ötürü sıklıkla su içme gereksinimi duymaz ve günlük su tüketimi vücut kütlesinin her kilogramı için 71 ila 91 ml arasında değişir. Dişiler su ihtiyaçlarını yalnızca yapraklardan giderebilse de, daha büyük olan erkekler yerde ya da ağaç oyuklarında bulunan sulara da ihtiyaç duyarlar.
Besinlerden yeterli enerji alamadıklarından ötürü enerji kullanımlarını sınırlandırmaları gerektiğinden günde 20 saat kadar uyur ya da dinlenirler. Genellikle geceleri aktiftirler ve uyanık olduğu saatlerin çoğunu beslenmekle geçirirler. Koalalar tipik olarak güneş battıktan sonra ve doğmadan hemen önce beslenirler. Ancak beslenmelerinin üçte biri gündüzleri çoğunlukla akşama doğru ve bazen de öğle vakti olur. Tipik olarak bir gün boyunca aynı ağaçta uyur ve beslenirler. Sıcak günlerde ağacın daha serin yerlerinde, sırtını ağaç dallarına dayayarak ya da karnı üzerine yatıp kolları ve ayaklarını aşağıya sallandırarak geçirirler. Soğuk ve yağmurlu günlerde enerji kaybını azaltmak için kıvrılarak top hâline gelirler. Rüzgârlı günlerde ağaçların daha kalın olan alt dallarına inerler. Günlerinin çoğunu ağaç üzerinde geçirseler de başka bir ağaca gitmek için yere indiklerinde dört ayakları üzerinde yürürler. Temizlenmek için arka pençelerini kullansalar da, zaman zaman ön pençeleri ve ağzını kullandıkları da görülür.
Sosyal davranışlar
Koalalar, günde yaklaşık 15 dakika sosyal davranışlarda bulunurlar. Victoria'daki koala dolaşım alanları görece küçük ve birbiri ile örtüşürken Queensland'in merkezindekiler daha geniştir ve birbiriyle daha az örtüşürler. Koala topluluğu, çoğunluğu erişkin dişilerin oluşturduğu "yerleşikler" ile çoğunluğunu erkeklerin oluşturduğu "gezginler"den meydana gelir. Gezgin erkekler bölgelerini savunur ve diğerleri üzerinde gövde boyutları ile baskınlık kurarlar.Alfa erkeklerin bölgeleri genellikle üreme dönemindeki dişilerin yakınındadır ve genç erkekler erginliğe erişene kadar alfa erkeklere boyun eğerler. Erişkin erkeklerin dolaşım alanlarının dışına çıktığı durumlarda baskın olanlar onların pozisyonlarına geçerler. Erkek bireyler yeni bir ağaca geldiklerinde, göğüslerinde bulunan koku bezlerini ağacın gövdesi ve dallarına sürterek ağacı işaretlerler. Zaman zaman ağaç gövdesine idrar yaparak işaretledikleri de gözlemlenmiştir. Bireylerin, bir ağaca çıkmadan önce ağacın dibini koklamalarından ötürü koku ile işaretleme davranışının iletişim amaçlı olduğu düşünülür. Koku ile işaretleme saldırganlık içeren karşılaşmalarda da yaygındır. Göğüs bezinin salgısı, mevsime ve bireyin yaşına göre değişiklik gösteren kimyasal karışımlardır ve bir analizde yaklaşık 40 kadar kimyasal bileşik içerdiği tespit edilmiştir.
Erişkin erkekler, horultu benzeri nefes alışlar ve homurtuya benzeyen rezonanslı nefes verişlerden oluşan pes sesler ile haberleşirler. Bu seslerin koalalara özgü ses organlarından çıktığı düşünülür.Frekanslarının yeterince düşük olması nedeniyle bu sesler hava ve bitki örtüsü içinde uzak mesafelere kadar ulaşabilirler. Koalalar, özellikle üreme döneminde dişileri çekmek ve diğer erkeklere gözdağı vermek için olduğu kadar yılın herhangi bir zamanında bu böğürtüleri çıkarabilirler. Ayrıca yeni bir ağaca geldiklerinde, etrafındakileri haberdar etmek için de böğürürler. Dişilerin daha büyük boyutlu erkeklerden gelen böğürtülere daha çok dikkat göstermelerinden ötürü bu sesler, erkeğin gerçek vücut boyutlarını haber verdiği gibi aynı zamanda boyutu abartılı olarak da iletebilirler. Dişi koalalar daha yumuşak bir tonda böğürmenin yanı sıra homurtu ve inleme benzeri sesler çıkardıkları gibi çığlık da atarlar. Bu sesleri tehlikede olduklarında ve savunma amaçlı tehditte bulunduklarında çıkarırlar. Yaşlandıkça gıcırtıya benzeyen sesler hem tehlikede olunduğunda hem de saldırganlığı göstermek için çıkarılan acı bağırışlara dönüşür. Başka bir birey, üzerindeki bir dala tırmandığında koala ağzı kapalı olarak homurdanır. Koalalar çeşitli mimiklere sahiptir. Homurdanırken, inlerken ve acı acı bağırırken hayvan üst dudağını kıvırır ve kulaklarını ileri doğru döndürür. Çığlık atarken dudaklar ve kulaklar geriye doğru çekilir. Dişiler telaşlandıklarında dudaklarını ileri doğru uzatıp kulaklarını dikleştirirler.
Agonistik davranış genellikle bireylerin ağaçta birbirlerinin üzerine tırmanması ya da üzerinden geçmeleri sonucu oluşan takışmalardır. Bu durumlarda zaman zaman birbirlerini ısırdıkları görülür. Yabancı erkekler güreşebilir, birbirlerini kovalayabilir ve ısırabilirler. En uç durumlarda, erkeklerin kendilerinden küçük olan rakiplerini ağaçtan atmaya çalıştıkları görülür. Böyle durumlarda daha büyük olan erkek koala yukarıya tırmanarak kendinden küçük rakibini köşeye sıkıştırır, diğer koala ise ya rakibinin yanından hızlıca geçerek aşağı iner ya da dalın ucuna doğru kaçar. Saldırıyı yapan koala, rakibini omuzlarından tutarak tekrar tekrar ısırır. Daha zayıf olan birey ağaçtan uzaklaştırıldıktan sonra galip gelen koala böğürür ve ağacı işaretler. Görece daha agresif olan gebe ve süt veren dişiler, yanlarına çok yaklaşan diğer bireylere saldırırlar. Ancak genel olarak koalalar, enerji harcayan saldırgan davranışlardan kaçınırlar.
Üreme ve gelişim
Koalalar yılın belirli dönemlerinde çiftleşirler ve doğumları, ekim ile mayıs ayları arasında gerçekleşir. Östrusta olan dişiler başlarını normalden daha geride tutarken tremor ile spazm geçirmeleri yaygın bir şekilde görülür. Ancak erkek koalaların bu işaretleri algılamadıkları, östrus döneminde olmayan dişiler ile çiftleşmeye çalıştıkları gözlemlenmiştir. Daha büyük cüssesi sayesinde erkekler genellikle dişilerin üzerine arkalarından zorla çıkar ve bazı uç durumlarda, dişileri ağaçtan atabilirler. Dişi çığlık atarak kendisine talip olan erkeklerle mücadele eder; ancak aralarında en baskın ya da daha tanıdık olanına teslim olur. Çiftleşme sırasındaki böğürtüler ve çığlıklar diğer erkekleri de çiftleşen koalaların yanına çeker ve bu nedenle erkek çiftleşmeye ara verip sonradan gelen erkeklerle kavgaya başlar. Bu kavgalar dişinin, hangi erkeğin baskın olduğunu anlamasına yardımcı olur. Yaşlı erkeklerde bu kavgaların sonucu burunlarının açık kısımlarında ve göz kapaklarında oluşmuş çizikler, yaralar ve kesikler görülebilir.
Koalaların gebelik süresi 33 ila 35 gün arasındadır. Nadiren ikiz doğumlar görülse de genellikle tek bir yavru doğar. Tüm keselilerde olduğu gibi koala yavrusu da embriyonal dönemde doğar ve ağırlığı 0,5 g kadardır. Ancak dudakları, ön üyeleri ve omuzları gelişmiş; solunum, sindirim ve boşaltım sistemleri işlevseldir. Yenidoğan koala annesinin kesesine sürünerek girer ve orada gelişimini devam ettirir. Diğer keselilerin aksine koalalar keselerini temizlemezler.
Dişi koalanın kesesinin içinde iki meme başı vardır ve yenidoğan koala bunlardan birine tutunarak kesede kaldığı süre boyunca süt emer. Koala, memeliler arasında gövde büyüklüğüne göre en az süt enerjisi üretim oranına sahip olan hayvanlardan biridir. Bu eksikliği dişi koala 12 ay boyunca süt vererek kapatır. Yenidoğan yedi haftalık olduğunda kafası uzayarak orantısal olarak büyük hâle gelir, pigmentasyon gelişmeye başlar ve erkeklerde testis torbasının ortaya çıkması, dişilerde de kesenin gelişmeye başlaması ile cinsiyeti anlaşılır. 13 haftalık yenidoğan 50 g ağırlığına ulaşır ve kafası doğumdaki hâlinin iki katına kadar büyür. Gözleri açılmaya; alnında, ensesinde, omuzlarında ve kollarında ince kıllar çıkmaya başlar. 26. haftanın sonunda tüm kürkü çıkan yavru, yetişkinlere benzer ve kafasını keseden çıkarmaya başlar.
Anne koala, yavrusu altı aylığa yaklaşırken onu okaliptüs yemeye hazırlamak için ağacın yapraklarını çiğneyerek sindirdikten sonra püre şeklinde bir karışım dışkılar ve yavru, bunu annesinin kloakından yer. Püre şeklinde olan karışım, normal dışkıdan farklıdır ve çekumun içinde bulunan yüksek oranda bakteri içeren sindirilmiş besin karışımına benzer. Yavru, sütten yaprak yemeye geçiş aşaması olarak yaklaşık bir ay boyunca protein içeren bu püreyi yer. Altı ya da yedi aylıkken ve 300 ila 500 g ağırlığa eriştiğinde, ilk kez keseden tamamen dışarı çıkar ve annesinden destek alarak etrafını inceler. Dokuz aylık olduğunda 1 kg'yi aşar ve kürkü, erişkinliğinde sahip olacağı rengi alır. Keseden tamamen ayrıldıktan sonra annesinin sırtına binerek ulaşımını sağlarken dalları kavrayarak tırmanmayı öğrenir. 12 aylıkken yaklaşık 2,5 kg ağırlığa ulaşır ve tekrar gebe kalan annesinden yavaş yavaş daha ayrı zaman geçirmeye başlar. Bir yaşına gelmiş yavrular, annelerinin kendilerine karşı agresif davranışlarıyla annelerinden uzaklaşmaya başlarlar.
Dişiler, cinsel olgunluğa yaklaşık üç yaşında erişirler ve bu yaştan itibaren gebe kalabilirler. Erkekler ise iki yaşından itibaren sperm üretebilseler de, cinsel olgunluğa dört yaşında erişirler. 18 aylıktan itibaren göğüslerindeki koku bezleri işlevsel hâle gelse de cinsel olgunluğa ulaşana kadar koku ile işaretleme yapmazlar. Yavruların anneye bağımlı olmalarından dolayı dişi koalalar genellikle iki yıl arayla çiftleşseler de, yüksek kaliteli besin sağlayan ağaçların çokluğu gibi olumlu çevresel koşullar, dişi koalaların her yıl çiftleşerek üremelerine olanak sağlayabilir.
Sağlık ve tehditler
Koalalar doğal yaşam ortamlarında 13 ila 18 yıl arasında yaşayabilirler. Daha tehlikeli bir yaşam sürdüklerinden erkek koalalar, genellikle dişilerden daha az yaşarlar. Ağaçtan düştükten sonra genellikle sağ kalırlar ve sonrasında ağaca tırmanırlar; ancak özellikle tecrübesiz gençler ve kavga eden erkekler arasında ağaçtan düşme sonucu yaralanma ve ölümler görülür. Yaklaşık altı yaşında koalaların çiğneme dişleri aşınmaya başlayarak çiğneme etkinliği giderek azalır. Dişlerin tüberküllerinin tamamen aşındığı durumlarda ise açlıktan ölürler.
Dingo ve büyük pitonlar, koalaları avlayan ve onlarla beslenen doğal düşmanlardandır. Ninox strenua ve Aquila audax gibi yırtıcı kuşlar, yalnızca yavrular için tehdit oluştururlar. Kıyı bölgelerde yaşayan bireylerde görülen keneler dışında genellikle dış parazitleri yoktur. Yaygın olmasa da uyuz böceği (Sarcoptes scabiei) akar türünün neden olduğu uyuz ile Mycobacterium ulcerans bakterisinin neden olduğu deri ülserleri de görülebilir. Görece az iç parazitleri ise genellikle zararsızlardır. Bunların arasında bağırsaklarda sıklıkla görülen Bertiella obesa şerit solucanları ile akciğerlerde nadiren görülen Marsupostrongylus longilarvatus ve Durikainema phascolarcti yuvarlak solucanları sayılabilir. Queensland'de bulunan Avustralya Hayvanat Bahçesi Doğal Yaşam Hastanesindeki yaklaşık 600 koala üzerinde yapılan üç yıllık bir araştırmanın sonucunda hayvanların yaklaşık %73,8'inin Trypanosoma cinsi tek hücreli parazitlerin en az bir türü tarafından enfekte edildikleri görülmüştür ve bu türler arasında en yaygını T. irwini türü tek hücreli parazittir.
Koalalar keratokonjonktivit, idrar yolu enfeksiyonu ve üreme yolu enfeksiyonu gibi rahatsızlıklara yol açan Chlamydiaceae bakterileri gibi patojenlere maruz kalabilirler. Bu tarz enfeksiyonlar anakarada yaygınsa da adalardaki popülasyonlara görülmez.Koala retrovirüsü (KoRV) insanlarda görülen (AIDS)'e benzer koala bağışıklık sistemi eksikliği sendromuna (Koala Immune Deficiency Syndrome, kısaca KIDS) neden olur. KoRV'nin prevalansı, hastalığın Avustralya'nın kuzeyinden güneyine yayıldığını gösterir. Kuzey popülasyonları bu hastalıktan tamamen muzdaripken Kanguru Adası gibi güneydeki popülasyonlarda bu hastalık görülmez.
Yavaş hareket etmeleri ve okaliptüs ağaçlarının kolay tutuşabilir olmasından ötürü koalalar, orman yangınlarına karşı savunmasızdırlar. İçgüdüsel olarak yangından kaçmak için daha yükseğe tırmansalar da buralardaki sıcaklık ve alevler daha yoğundur. Yangınlar ayrıca hayvanların yaşam alanlarını parçalayarak hareketlerinin kısıtlanmasına, dolayısıyla da popülasyon kaybı ile genetik çeşitliliğin azalmasına yol açar.Dehidratasyon ve aşırı ısınma da koalalar için ölümcüldür. Genel anlamda koalalar, iklim değişikliğinin etkilerine karşı savunmasız durumdadırlar. modellerine göre ülkedeki iklimin daha sıcak ve kurak olacağı öngörüldüğünden, koalaların doğal dağılım alanı doğuda ve güneyde nemli bölgelerde kalmak kaydıyla küçülecektir.
Kuraklıklar da koalaların yaşamını olumsuz yönde etkiler. Örneğin 1979'ların sonu ile 1980'lerin başında yaşanan kuraklık, okaliptüs ağaçlarının yapraklarını kaybetmelerine neden olmuş ve bunun sonucunda Queensland'in güneybatısındaki koala popülasyonun yaklaşık %63'ü ölmüştür. Ölenlerin çoğunluğu, beslenme bölgelerinden daha yaşlı ve tecrübeli koalalar tarafından uzaklaştırılan genç koalalar olduğu için popülasyonun tekrar kendini toparlaması olması gerektiğinden zaman almıştır. Bu bölgedeki popülasyon 1995'te 59.000 bireyden 2009'da 11.600 bireye kadar inmiş ve bu kaybın nedeninin, 2002-2007 yılları arasında daha sıcak ve kurak olan iklim nedeniyle ortaya çıkan kuraklık olduğu belirtilmiştir. Avustralya Sağlık Bakanı Sussan Ley, 2019'da başlayan orman yangınları sebebiyle Yeni Güney Galler'in orta ve kuzey kıyılarında yaşayan koala popülasyonunun %30 kadarının (yaklaşık 8.400 koala) öldüğünü açıklamiştır. Bölgedeki bir veteriner, 50.000 koala popülasyonuna sahip olduğu tahmin edilen Kanguru Adası'ndaki yangınlarda 30.000 kadar koalanın ölmüş olabileceğini söylerkenNASA ise 25.000 kadar koalanın öldüğünü belirtmiştir.
İklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarından bir başkası da, atmosferde bulunan karbondioksit seviyesinin artmasıyla okaliptüs yapraklarındaki protein birikiminin azalması ve tanen yoğunluğunu artırarak besin kaynağının kalitesinin düşürmesidir.
İnsanlarla etkileşimleri
Tarihçe
Koala hakkındaki yazılı ilk ifadeler, Yeni Güney Galler Valisi John Hunter'ın hizmetkârı John Price'a aittir. Price, "cullawine" adı verilen hayvanla 26 Ocak 1798'de Yeni Güney Galler'de bulunan Mavi Dağlar'a yapılan keşif seferi sırasında karşılaşmış; ancak yazdıkları yaklaşık yüz yıl sonra Historical Records of Australia adlı eserde yayımlanmıştı. 1802 yılında Francis Barrallier, iki Aborjin rehberin av dönüşü yemek amacıyla getirdikleri iki koala ayağını görmesiyle hayvanla ilk kez karşılaştı. Barrallier, bu ayakları koruyarak notlarıyla birlikte Hunter'ın halefi Philip Gidley King'e gönderdi, o da bunları sonrasında Joseph Banks'e iletti. Barrallier'nin notları 1897 yılına kadar yayımlanmadı.Sydney Gazette'in 21 Ağustos 1803 tarihli sayısında, ilk defa canlı yakalanan bir "koolah"a dair haber yayımlandı. Birkaç hafta içerisinde Matthew Flinders'ın astronomu James Inman, bir çift koala alarak bunları gemiyle, Birleşik Krallık'taki Banks'e göndermek istemişse de Eylül 1803'te; hayvanın suluboya resmini yapmak üzere Kral III. George tarafından görevlendirilen John Lewin, Yeni Güney Galler'e gönderildi. Muhtemelen William Paterson'a ait olan bir Sydney Gazette haberinde hayvanlar, "bir waumbut'tan (vombat) biraz daha büyük" olarak tanımlanıyordu. Yeni Güney Galler'e vardıktan sonra Lewin'in yaptığı üç resimden birisi, Georges Cuvier'nin 1817'de yayımlanan Le règne animal adlı eserinde; ilerleyen yıllarda ise Lorenz Oken'in 1843 tarihli Allgemeine Naturgeschichte adlı eseri gibi Avrupa'da yayımlanan çeşitli doğa tarihi kitaplarında kullanıldı.
Koalanın ilk ayrıntılı bilimsel tanımlaması 1803'te, Yeni Güney Galler'in Illawarra bölgesindeki Kembla Dağı'nda yakalanan dişi bir koaladan yararlanarak Robert Brown tarafından yapıldı. Brown'ın eserleri yayımlanmadı, ölümüne kadar kendisinde kaldı ve ölümünün ardından da vasiyeti gereğince Londra'daki Doğa Tarihi Müzesi'ne bağışlandı. 1811'de Ferdinand Bauer, hayvanın kafatasını, boğazını, ayaklarını ve pençelerini çizdi. Brown'ın eserleri 1994'e kadar tespit edilememişken Bauer'in çalışmaları ise 1989'a kadar yayımlanmamıştı.Everard Home, Brown ve Bauer'e Yeni Güney Galler'de eşlik eden William Paterson'ın tanıklığına dayanarak koala hakkında ayrıntılı bilgiler verdi. Notlarını 1808'de Philosophical Transactions of the Royal Society'de yayımlayan Home, hayvana Didelphis coola bilimsel adını adını vermişti.
Koalanın basılmış ilk tasvirine, George Perry'nin 1810 tarihli eseri Arcana'da yer verildi. Perry, Orta ve Güney Amerika'da, ağaçlarda yaşayan üç parmaklı tembel hayvanlar (Bradypus) cinsi memelilere benzerlikleri nedeniyle "Yeni Hollanda tembel hayvanı" olarak adlandırdığı hayvan için şu ifadeleri kullanmıştı:
"...hayvana hantal ve biçimsiz bir görünüm veren, zarafetten yoksun kılan gözler, tembel hayvandaki gibi ağıza ve buruna çok yakın konumlanır ... hem karakter hem de dış görünüşlerinde doğa tarihçisi ya da filozofları ilgilendirecek çok az şey vardır. Ancak doğa hiçbir şeyi boşa sunmadığı için bu uyuşuk, anlamsız hayvanların bile yaşayanların oluşturduğu büyük zincirin halkalarından biri olduğunu varsayabiliriz..."
John Gould'un 1946-1863 yılları arasında yayımlanan üç ciltlik The Mammals of Australia eserinde tanımladığı ve çizimleriyle tasvir ettiği koala, Avustralya'nın diğer hayvanlarıyla birlikte Britanya halkı arasında tanınmaya başladı.Richard Owen, Avustralya memelilerinin fizyolojisini ve anatomisini anlatan bir dizi yayın içerisinde koalanın anatomisi ile ilgili bir tebliği 1836'da Londra Zooloji Topluluğuna sundu. Bu tebliğde Owen, koalanın iç anatomisinin ilk ayrıntılı tanımlamasını yapmış ve vombatlar ile olan genel yapısal benzerliklerini göstermişti. Londra Zooloji Topluluğu küratörü George Robert Waterhouse, 1840'larda koalayı doğru bir şekilde keseli memeli olarak sınıflandırırken yeni keşfedilmiş olan Diprotodon ve Nototherium gibi fosil kalıntılarının koala ile olan benzerliklerini ortaya çıkardı.Avustralya Müzesi küratörü Gerard Krefft de 1871 tarihli The Mammals of Australia adlı eserinde koala ile atalarının arasındaki evrimsel mekanizmaları açıkladı.
Londra Zooloji Topluluğunun satın alınarak 1881'de Britanya'ya getirilen koala, buraya canlı ulaşan ilk koalaydı. Topluluk üyelerinden William Alexander Forbes'un anlattığına göre, o zamanlar kullanılan ayaklı lavaboların kapağının kazara üzerine düşmesi sonucu hayvan ölmüştü. Forbes, bunu bir fırsat olarak değerlendirerek dişi koalayı diseke etti ve dişi üreme sistemi, beyin ve karaciğer hakkında çalışmalarda bulundu. Owen, daha önce yalnızca korunmuş örneklerde çalışabildiğinden bu ayrıntıları tespit edememişti. 1884'te koalanın rahim içi gelişmesini tanımlayan William Caldwell, bu bilgiler ışığında koalalar ile tek deliklileri aynı evrimsel zaman dönemine yerleştirdi.
Kültürel etkileri
Koalaların, Avustralya turizm endüstrisine katkısının 1998 yılında bir milyar Avustralya dolarının üzerinde olduğu tahmin edilir ve o zamandan beri bu katkı artış gösterir. 1997 yılında Avustralya'ya gelen turistlerin yarısı, hayvanat bahçelerine ve doğal yaşam parklarına giderken Avrupalı ve Japon turistlerin yaklaşık %75'inin görülecek hayvanlar listesinin başında koala gelir. Biyolog Stephen Jackson, "Avustralya ile en çok bağdaşan hayvan hakkında bir anket yapılacak olsa koalanın kıl payı da olsa kanguruyu geçmesi muhtemeldir" ifadelerini kullanmıştır. Koalanın süregelen popülaritesinin ardında yatan faktörler arasında, çocuk boyutlarında olması ve yüzünün oyuncak ayılara benzemesi olarak gösterilir.
Koala Avustralya yerlilerinin mitolojisi ile rüya zamanı öykülerinde yer alır. Derevaller, koalanın kendilerini kıtaya getiren sandalın küreklerini çekmeye yardım ettiğine inanırlar. Başka bir mitte bir kabilenin nasıl bir koalayı öldürdükten sonra bağırsaklarını kullanarak dünyanın diğer yerlerindeki insanlar için bir köprü yaptıkları anlatılır. Bu öykü, koalanın av hayvanı olduğunu ve bağırsaklarının uzunluğunu vurgular. Çeşitli öykülerde koalanın kuyruğunu nasıl kaybettiği tasvir edilir. Bu öykülerin bir tanesinde kanguru, tembel ve açgözlü olduğu için koalanın kuyruğunu keser. Queensland ve Victoria'da yaşayan kabileler, koalayı bilge bir hayvan olarak görürler. Bidyaraca konuşan halklar, koalanın çorak toprakları zengin ormanlara dönüştürdüğüne inanırlar. Koalalar, diğer hayvanlar kadar çok olmasa da petrogliflerde tasvir edilmişlerdir.
Avustralya'ya yerleşen ilk Avrupalı göçmenler, koalayı "sert ve tehditkâr bakışlı" ve ortalıkta sinsi sinsi dolaşan tembel hayvan benzeri bir hayvan olarak görmüşlerdir. 20. yüzyılın başında artan popülaritesi ve çocuk kitaplarında sıkça tasvir edilmesiyle birlikte koalanın kötü şöhreti, iyi yönde değişmeye başlamıştır. Koala, Ethel Pedley'in 1899 tarihli çocuk kitabı Dot and the Kangaroo'da "komik yerli ayı" olarak anlatılmıştır.Norman Lindsay, 1904 yılından başlayarak The Bulletin dergisinde yayımladığı karikatürlerde daha çok insana benzeyen bir koala karakteri çizmiştir. Bu karakter Lindsay'in 1918 çıkışlı çocuk kitabı The Magic Pudding'te Bunyip Bluegum adlı ana karakter olarak görünmüş ve koalanın ana bir karakter olarak işlendiği ilk edebi eser olmuştur.Dorothy Wall tarafından 1933'te yaratılan kurgusal koala Blinky Bill; çeşitli kitapların dışında filmlere ve televizyon dizilerine konu olmuş ve oyuncakları çıkmıştır. Bunların yanında çeşitli televizyon ve sinema yapımlarında da antropomorfik koala karakterlerine yer verilmiştir.
Drop bear, günümüz Avustralya folklorunda görülen hayalî bir etobur koaladır. Bu uydurma hayvan genellikle turistleri korkutmak için anlatılan yalan öykülerde geçer. Gerçekte koalalar otobur iken drop bear'lar ağaç üstünde yaşayan ve yaşadıkları ağacın altından geçen insan ya da hayvanların üstüne atlayarak avlanan sıra dışı büyüklükte vahşi keseliler olarak tanımlanırlar.
Korunma durumu
2008 yılında Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN); geniş yaşam alanı, tahmin edilen yüksek popülasyonu ve popülasyon azalma oranının tehdit altında türler listesine girecek kadar yüksek olmamasından ötürü koalayı IUCN Kırmızı Listesi'nde asgari endişe altındaki türler arasında listeledi. 2009'da, koalanın 1999 Çevre Koruması ve Biyoçeşitliliğin Korunması Yasası'na dahil edilmesi yönündeki teklif reddedildi. 2012'de Avustralya hükûmeti, Queensland ve Yeni Güney Galler'de bulunan koala popülasyonlarını, sırasıyla %40 ve %33 popülasyon azalma oranları nedeniyle hassas türler arasında listeledi. Victoria ve Güney Avustralya'da bulunan popülasyonların ise görece yüksek olduğu ifade edilse de; Avustralya Koala Vakfı, Victoria popülasyonunun gerçekte 100.000'den düşük olsa da 200.000 kadar olduğunun sanılması sebebiyle bu popülasyonun korunma tedbirleri altına alınmadığını belirtti.
2014'te IUCN Kırmızı Listesi'ndeki durumu güncellenerek hassas türler arasına alındı. 2017 tarihli Dünya Doğayı Koruma Vakfı raporu, Queensland'deki popülasyonun nesil başına %53, Yeni Güney Galler'deki popülasyonun ise nesil başına %26 azaldığını belirtiyordu. Şubat 2022'de, Avustralya Başkent Bölgesi, Queensland ve Yeni Güney Galler'de, 1999 Çevre Koruması ve Biyoçeşitliliğin Korunması Yasası'na dahil edilerek soyu tükenme tehlikesi taşıyan bir tür olarak tanımlandı. Avustralya hükûmetinin Tehlikedeki Türler Bilim Komitesi, 20 yıl önce 185.000 kadar olan koala popülasyonunun 2021 yılında 92.000'e indiği, Avustralya Koala Vakfı ise 2022 itibarıyla 43.000 kadar az birey olabileceği tahmininde bulunur.
Koalalar, Avustralya yerlileri tarafından beslenmek amacıyla avlanıyorlardı. Hayvanları yakalamak için kullanılan yaygın bir avlanma yöntemi, uzun ve ince bir sopanın ucuna ipe benzer ağaç kabuğundan yapılan halkanın takılması ve ağacın üzerindeki hayvanın bu halkaya yakalanarak aşağı indirilmesinden sonra taş balta ya da waddy adı verilen av sopası ile öldürülmesi şeklindeydi. Bazı kabilelerin geleneklerine göre hayvanın derisini yüzmek tabu sayılırken diğer kabileler koala kafasının özel bir statüsü olduğuna inanır ve cenaze törenleri için koala kafasını saklarlardı.
Koalalar, 20. yüzyılın başlarında Avrupalı göçmenler tarafından özellikle kalın ve yumuşak kürkü için avlanıyordu. 1924 yılına kadar iki milyondan fazla koala kürkünün Avustralya dışına çıkarıldığı tahmin edilir. Koala kürkü; kilim, palto kenarlığı, manşon, kadın elbisesi kenar süsü olarak kullanılıyordu. Queensland'de 1915, 1917 ve 1919 yıllarında yapılan itlaflarda bir milyonun üzerinde koala öldürüldü. Bu itlaflar karşısında kamuoyunun gösterdiği tepki, muhtemelen Avustralya'da kitleleri bir araya getiren ilk geniş çevresel sorundu. Vance Palmer, The Courier-Mail'e yazdığı bir mektupta kamuoyunun hissettiklerini şöyle dile getirmişti:
"Zararsız ve sevecen yerli ayımızın vurulması barbarcaydı... Hiç kimse onu çiftçinin buğdayını heba etmekle, meradaki otları yemekle ya da kaynanadilini yaymakla suçlamamıştır. Sebep olduğu hiçbir kötü şey yoktur... Silahla kendini vuranlara bir zevk de verdiği söylenemez... Ve bazı bölgelerden tamamen de kökü kazınmıştır."
Avustralya'ya özgü türlerin korunması için giderek artan çabalara karşın, 1926-28 yıllarında görülen kuraklığın neden olduğu yokluk sonucunda Ağustos 1927'de bir aylık avlanma serbestisi 600.000 kadar koalanın ölümüyle sonuçlandı. Victoria'nın Avcılık Başmüfettişi Frederick Lewis 1934'teki ifadelerinde, bir zamanlar Victoria'da yaygın olarak bulunan hayvanın neredeyse yok olmak üzere olduğunu ve yalnızca 500 ila 1000 kadar koalanın Victoria'da kaldığını belirtmişti. Türü koruma adına ilk başarılı çabalar, 1920'lerde ve 1930'larda, Brisbane'de Lone Pine Koala Barınağı ile Sidney'de Koala Park'ın açılmasıyla sonuçlandı. Koala Park'ın sahibi Noel Burnet, koalaların ilk defa bir barınakta üremesini sağladı. 1934 yılında Melbourne Hayvanat Bahçesi'nin Avustralya memelileri küratörü David Fleay, Avustralya'da bir hayvanat bahçesinde ilk Avustralya faunası bölümünü gerçekleştirerek içinde koalayı da sergiledi ve bu sayede koalanın esaret altında beslenmesi ile ilgili incelemelerde bulundu. Fleay, daha sonra türü koruma çalışmalarına ve David Fleay Vahşi Yaşam Parkı'nda devam etti.
1870'lerden beri koalalar, bazı sahil kesimlerine ve aralarında Kanguru Adası ile Fransız Adası'nın da olduğu açık denizde bulunan adalara sokulmuştur. Buralardaki sayılarının zaman içerisinde artış göstermesiyle birlikte, adaların böyle büyük bir popülasyonun yaşamını sürdürmesine yetecek kaynaklara sahip olmamasından dolayı koalaların aşırı besin tüketimi bir sorun hâline geldi. 1920'lerde Frederick Lewis, yaşam alanları bölünmüş ya da küçülmüş olan koalaları yeniden yerleştirme ve rehabilitasyon için geniş çaplı çalışmalar başlattı. Örneğin, 1930-1931 yıllarında 165 koala, Quail Adası'na nakledildi. Popülasyon artışı ve adada bulunan ağaçların besin kaynağı olarak aşırı kullanımından sonra 1944 yılında 1.300 koala anakaraya tekrar geri salındı. Koalaların farklı yerlere nakli, ilerleyen dönemlerde daha da yaygınlaştı. 'un tahminlerine göre 1923 ile 2006 yılları arasında yaklaşık 25.000 koala, Victoria genelindeki 250 farklı yere nakledilmişti. 1990'lardan beri hükûmet kurumları koalaların sayılarını itlaf yoluyla kontrol altına almaya çalışsa da kamuoyunun baskısı sonucu yer değiştirme ve kısırlaştırma yöntemleri kullanılmaya başlandı.
Koalaların karşılaştığı en büyük beşeri tehditler, yaşam alanlarının yok olması ve parçalanmasıdır. Sahil kesimlerde bunun ana nedeni kentleşme iken, iç bölgelerde ise tarım alanı yaratma amacıyla arazilerin ormansızlaştırılmasıdır. Ağaç ürünleri için kullanılmak üzere ağaçların kesilmesi de koalaların yaşam alanlarının yok edilmesine neden olur. 2015-2016 yıllarında Avustralya'nın bitki örtüsünde yaklaşık 395.000 hektarlık alan yok edildi ve bu sayı, önceki yıldan yaklaşık %33 daha fazlaydı. 2030'a kadar yaklaşık 3 milyon hektarlık balta girmemiş ormanın yok edileceği öngörülür. Avrupalı göçmenlerin kıtaya gelmesinden beri, özellikle Queensland'de yaşam alanı parçalanması nedeniyle koalanın doğal dağılım alanı %50 kadar küçülme göstermiştir. Queensland ve Yeni Güney Galler'de koalanın "hassas türler" arasında yer alması gayrimenkul yatırımcılarının projelerinde koalalar üzerinde yaratılacak etkiyi de değerlendirmelerini gerektirir. Ayrıca koalalar koruma altında alınmış bölgelerde de yaşarlar.
Kentleşme koala popülasyonları için bir tehdit oluştursa da, koalalar yeteri kadar ağaç bulunduğu takdirde kentsel alanlarda da yaşamlarını sürdürebilirler. 2009 tarihli bir araştırmaya göre, kentsel popülasyonların kendilerine özgü zayıf noktaları vardır ve araç çarpması ile evcil köpeklerin saldırısı sonucunda yılda yaklaşık 4.000 koala ölür. Yaralı koalalar sıklıkla doğal yaşam hastanelerine ya da rehabilitasyon merkezlerine kaldırılır. Yeni Güney Galler'deki bir koala rehabilitasyon merkezinde yapılan ve son 30 yılı inceleyen geriye dönük bir araştırmada koalaların merkeze gelme nedenlerinin ilki, çoğunlukla araç kazası ve köpek ısırığı nedeniyle oluşan yaralanmalar iken ikinci en yaygın neden klamidya enfeksiyonu olduğu görülmüştür. Özel merkezlerde tedavi edilen koalalar, Avustralya ya da diğer ülkelerin yasalarına göre evcil hayvan olarak tutulmalarının mümkün olmaması nedeniyle iyileştikten sonra tekrar doğal ortamlarına salınmak zorundadırlar.
Koalar için risk oluşturulan başka bir unsur da, susamış koalalara "yardım amacıyla" şişeden su verilmesi nedeniyle akciğerlerde su toplanması sonucu oluşan aspirasyon pnömonisidir. Bir koalaya su vermenin güvenli yolu, koalanın diliyle yalayarak suyu içebilmesi için suyun kase, başlık ya da şapka gibi bir kabın içine konarak verilmesidir.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b Dixon, R. M. W.; Moore, B.; Ramson, W. S.; Thomas, M. (2006). Australian Aboriginal Words in English: Their Origin and Meaning (İngilizce) (2. bas.). Oxford University Press. s. 65. ISBN .
- ^ a b c d Aikhenvald, Alexandra; Dixon, R. M. W. (2011). Language at Large: Essays on Syntax and Semantics (İngilizce). Brill. s. 535. ISBN . 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
- ^ a b c Jackson 2010, ss. 73-74.
- ^ . Nişanyan Sözlük. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
- ^ Donegan, Jacqui (2000). (PDF). Access: History (İngilizce). 3 (1): 35-50. 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2013.
- ^ Jackson 2010, ss. 60-61.
- ^ Kidd, D. A. (1973). Collins Latin Gem Dictionary (İngilizce). HarperCollins. s. 53. ISBN .
- ^ Leitner, G.; Sieloff, I. (1998). "Aboriginal words and concepts in Australian English". World Englishes (İngilizce). 17 (2): 153-169. doi:10.1111/1467-971X.00089.
- ^ de Blainville, Henri Marie Ducrotay (1816). "Prodrome d'une nouvelle distribution systématique du règne animal". Bulletin de la Société Philomáthique, Paris (Fransızca). 8: 105-124. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2013.
- ^ Jackson 2010, ss. 58-59.
- ^ Desmarest, Anselme Gaëtan (1820). "Mammalogie ou déscription des espèces de mammifères. Premier Partie, contenant les ordres des bimanes, des quadrumanes et des carnassiers". Encyclopédie méthodique. Paris: Antoinette-Pauline Agasse. 89: 276.
- ^ Moyal 2008, s. 45.
- ^ a b Weisbecker, Vera; Archer, Michael (2008). "Parallel evolution of hand anatomy in kangaroos and vombatiform marsupials: Functional and evolutionary implications". Palaeontology (İngilizce). 51 (2): 321-338. doi:10.1111/j.1475-4983.2007.00750.x.
- ^ a b Long, John A.; Archer, Michael; Flannery, Timothy; Hand, Suzanne (2002). Prehistoric Mammals of Australia and New Guinea: One Hundred Million Years of Evolution (İngilizce). Johns Hopkins University Press. ss. 77-82. ISBN .
- ^ Asher, Robert J.; Horovitz, Inés; Sánchez-Villagra, Marcelo R. (2004). "First combined cladistic analysis of marsupial mammal interrelationships". Molecular Phylogenetics and Evolution (İngilizce). 33 (1): 240-250. doi:10.1016/j.ympev.2004.05.004. (PMID) 15324852.
- ^ Robin M. D., Beck (2008). "A dated phylogeny of marsupials using a molecular supermatrix and multiple fossil constraints". Journal of Mammalogy (İngilizce). 89 (1): 175-189. doi:10.1644/06-MAMM-A-437.1.
- ^ a b c d e Louys, Julien; Aplin, Ken; Beck, Robin M. D.; Archer, Michael (2009). "Cranial anatomy of Oligo-Miocene koalas (Diprotodontia: Phascolarctidae): Stages in the evolution of an extreme leaf-eating specialization". Journal of Vertebrate Paleontology (İngilizce). 29 (4): 981-992. doi:10.1671/039.029.0412.
- ^ a b Archer, Michael; Arena, Rick; Bassarova, Mina; Black, Karen H.; Brammall, Jenni; Cooke, Bernard M.; Creaser, Phil; Crosby, Kirsten; Gillespie, Anna; Godthelp, Henk; Gott, Miranda; Hand, Suzanne J.; Kear, Benjamin P.; Krikmann, Alan; Mackness, Brian; Muirhead, Jeanette; Musser, Anne; Myers, Troy; Pledge, Neville S.; Wang, Yuanqing; Wroe, Steven (1999). "The evolutionary history and diversity of Australian mammals". Australian Mammalogy (İngilizce). 21: 1-45. doi:10.1071/AM99001.
- ^ Black, Karen H.; Archer, Michael; Hand, Suzanne J. (2012). "New Tertiary koala (Marsupialia, Phascolarctidae) from Riversleigh, Australia, with a revision of phascolarctid phylogenetics, paleoecology, and paleobiodiversity". Journal of Vertebrate Paleontology (İngilizce). 32 (1): 125-138. doi:10.1080/02724634.2012.626825.
- ^ Tyndale-Biscoe, Hugh (2005). Life of Marsupials (İngilizce). CSIRO Publishing. s. 226. ISBN . 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2020.
- ^ Archer, Michael; Hand, Suzanne J. (1987). "Evolutionary considerations". Koala: Australia's Endearing Marsupial (İngilizce). Sidney: Reed Books. ss. 79-106. ISBN .
- ^ Price, G. J. (2008). "Is the modern koala (Phascolarctos cinereus) a derived dwarf of a Pleistocene giant? Implications for testing megafauna extinction hypotheses". Quaternary Science Reviews (İngilizce). 27 (27-28): 2516-2521. doi:10.1016/j.quascirev.2008.08.026.
- ^ Grün, R.; Moriarty, K.; Wells, R. (2001). "Electron spin resonance dating of the fossil deposits in the Naracoorte Caves, South Australia". Journal of Quaternary Science (İngilizce) (16): 49-59.
- ^ Moriarty, K. C.; McCulloch, M. T.; Wells, R. T.; McDowell, M. C. (2000). "Mid-Pleistocene cave fills, megafaunal remains and climate change at Naracoorte, South Australia: towards a predictive model using U–Th dating of speleothems". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology (İngilizce) (159): 113-143. doi:10.1016/S0031-0182(00)00036-5.
- ^ Black, Karen H.; Price, Gilbert J.; Archer, Michael; Handa, Suzanne J. (Nisan 2014). "Bearing up well? Understanding the past, present and future of Australia's koalas". Gondwana Research (İngilizce). 25 (3): 1192. doi:10.1016/j.gr.2013.12.008.
- ^ a b Price, G. J. (2013). "Long-term trends in lineage 'health' of the Australian koala (Mammalia: Phascolarctidae): Using paleo-diversity to prioritize species for conservation". Louys, J. (Ed.). Paleontology in Ecology and Conservation. Springer Earth System Sciences (İngilizce). Springer. ss. 171-192. ISBN .
- ^ a b Martin & Handasyde 1999, s. 7.
- ^ a b Houlden, Bronwyn A.; Costello, Brian H.; Sharkey, Deirde; Fowler, Elizabeth V.; Melzer, Alistair; Ellis, William; Carrick, Frank; Baverstock, Peter R.; Elphinstone, Martin S. (1999). "Phylogeographic differentiation in the mitochondrial control region in the koala, Phascolarctos cinereus (Goldfuss 1817)". Molecular Ecology (İngilizce). 8 (6): 999-1011. doi:10.1046/j.1365-294x.1999.00656.x. (PMID) 10434420.
- ^ Houlden, B. A.; England, P. R.; Taylor, A. C.; Greville, W. D.; Sherwin, William B. (1996). "Low genetic variability of the koala Phascolarctos cinereus in south-eastern Australia following a severe population bottleneck". Molecular Ecology (İngilizce). 52 (2): 269-281. doi:10.1046/j.1365-294X.1996.00089.x. (PMID) 8673272.
- ^ Wilmer, J. M. W.; Melzer, A.; Carrick, F.; Moritz, C. (1993). "Low genetic diversity and inbreeding depression in Queensland Koalas". Wildlife Research (İngilizce). 20 (2): 177-187. doi:10.1071/WR9930177.
- ^ Tsangaras, Kyriakos; Ávila-Arcos, María C.; Ishida, Yasuko; Helgen, Kristofer M.; Roca, Alfred L.; Greenwood, Alex D. (2012). "Historically low mitochondrial DNA diversity in koalas (Phascolarctos cinereus)". BMC Genetics (İngilizce). 13: 92. doi:10.1186/1471-2156-13-92. (PMC) 3518249 $2. (PMID) 23095716.
- ^ Lee, Kristen E.; Seddon, Jennifer M.; Corley, Sean W.; Ellis, William A. H.; Johnston, Stephen D.; de Villers, Deidré L.; Preece, Harriet C.; Carrick, Frank N. (2010). "Genetic variation and structuring in the threatened koala populations of Southeast Queensland". Conservation Genetics (İngilizce). 11 (6): 2091-2103. doi:10.1007/s10592-009-9987-9.
- ^ Davey, Melissa (10 Nisan 2013). "Australians crack the code of koala's genetic blueprint". The Age (İngilizce). 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2014.
- ^ a b c Jackson 2010, ss. 1-4.
- ^ a b c Nowak, Ronald M. (2005). Walker's Marsupials of the World (İngilizce). Johns Hopkins University Press. ss. 135-136. ISBN .
- ^ Jackson 2010, s. 1.
- ^ a b c d Jackson, Stephen (2003). Australian Mammals: Biology and Captive Management (İngilizce). CSIRO Publishing. ss. 147-151. ISBN .
- ^ a b Martin & Handasyde 1999, s. 55.
- ^ Young, Alfred H. (1879). "The Male Generative Organs of the Koala (Phascolarctos cinereus)". Journal of Anatomy and Physiology (İngilizce). 13 (Pt 3): 305-317. (PMC) 1309851 $2. (PMID) 17231260.
- ^ . UQ News (İngilizce). Queensland Üniversitesi. 9 Mayıs 2001. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2014.
- ^ a b c d (İngilizce). Avustralya Koala Vakfı. 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ Degabriele, Robert; Dawson, Terence J. (1979). "Metabolism and heat balance in an arboreal marsupial, the koala (Phascolarctos cinereus)". Journal of Comparative Physiology B (İngilizce). 134 (4): 293-301. doi:10.1007/BF00709996. ISSN 1432-1351.
- ^ Coppock, Craig A. (2007). Contrast: An Investigator's Basic Reference Guide to Fingerprint Identification Concepts (İngilizce). Charles C Thomas Publisher. s. 21. ISBN .
- ^ Moyal 2008, s. 183.
- ^ a b c d Jackson 2010, s. 81.
- ^ de Miguel, Carmen; Henneberg, Maciej (1998). "Encephalization of the Koala, Phascolarctos Cinerues". Australian Mammalogy (İngilizce). 20: 315-320. 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
- ^ a b Martin & Handasyde 1999, s. 52.
- ^ a b Tyndale-Biscoe 2005, s. 234.
- ^ a b Charlton, B. D.; Frey, R.; McKinnon, A. J.; Fritsch, G.; Fitch, W. T.; Reby, D. (2013). "Koalas use a novel vocal organ to produce unusually low-pitched mating calls". Current Biology (İngilizce). 23 (23): R1035-R1036. doi:10.1016/j.cub.2013.10.069.
- ^ a b Jackson 2010, s. 76.
- ^ a b c d Martin & Handasyde 1999, ss. 46-49.
- ^ Lee, Anthony; Martin, Roger (1988). The Koala: A Natural History (İngilizce). New South Wales University Press. s. 20. ISBN .
- ^ a b Tyndale-Biscoe 2005, s. 231.
- ^ Logan, Murray (2001). "Evidence for the occurrence of rumination-like behaviour, or merycism, in the koala (Phascolarctos cinereus, Goldfuss)". Journal of Zoology (İngilizce). 255 (1): 83-87. doi:10.1017/S0952836901001121.
- ^ Moyal 2008, s. 188.
- ^ Martin & Handasyde 1999, s. 48.
- ^ Johnson, Rebecca N.; O'Meally, Denis; Chen, Zhiliang; ve diğerleri. (2018). "Adaptation and conservation insights from the koala genome". Nature Reviews Genetics (İngilizce). 19 (533). doi:10.1038/s41588-018-0153-5.
- ^ a b c McGregor, Denise C.; Kerr, Sarah E.; Krockenberger, Andrew K. (2013). Festa-Bianchet, Marco (Ed.). "The distribution and abundance of an island population of koalas (Phascolarctos cinereus) in the far north of their geographic range". PLoS One (İngilizce). 8 (3): e59713. doi:10.1371/journal.pone.0059713. (PMC) 3601071 $2.
- ^ a b c d e Gordon, G.; Menkhorst, P.; Robinson, T.; Lunney, D.; Martin, R.; Ellis, M. (2016). "Phascolarctos cinereus" (İngilizce). IUCN Kırmızı Listesi. 15 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Nisan 2020.
- ^ Martin & Handasyde 1999, ss. 12-13.
- ^ Smith, A. G.; McAlpine, C. A.; Rhodes, J. R.; Lunney, D.; Seabrook, L.; Baxter, G. (2013). "Out on a limb: Habitat use of a specialist folivore, the koala, at the edge of its range in a modified semi-arid landscape". Landscape Ecology (İngilizce). 28 (3): 418-426. doi:10.1007/s10980-013-9846-4.
- ^ Martin, R. (2001). "Koala". Macdonald, D. (Ed.). Encyclopedia of Mammals (İngilizce) (2. bas.). Oxford University Press. ss. 852-854. ISBN .
- ^ a b Tyndale-Biscoe 1999, s. 231.
- ^ Osawa, R. (1993). "Dietary preferences of Koalas, Phascolarctos cinereus (Marsupiala: Phascolarctidae) for Eucalyptus spp. with a specific reference to their simple sugar contents". Australian Mammalogy (İngilizce). 16 (1): 85-88. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mart 2014.
- ^ Moyal 2008, s. 187.
- ^ Jackson 2010, s. 96.
- ^ Moyal 2008, s. 189.
- ^ Tyndale-Biscoe 1999, s. 232.
- ^ a b c Jackson 2010, ss. 93-94.
- ^ Grand, T. I.; Barboza, P. S. (2001). "Anatomy and development of the koala, Phascolarctos cinereus: An evolutionary perspective on the superfamily Vombatoidea". Anatomy and Embryology (İngilizce). 203 (3): 211-223. doi:10.1007/s004290000153. (PMID) 11303907.
- ^ Robbins, Michael; Russell, Eleanor (1978). "Observations on movements and feeding activity of the koala in a semi-natural situation". Bergin, T. J. (Ed.). The Koala: The proceedings of the Taronga symposium. Sidney: Zoological Parks Board of NSW. ss. 29-41.
- ^ a b Martin & Handasyde 1999, s. 39.
- ^ Jackson 2010, ss. 97-98.
- ^ a b c Jackson 2010, ss. 98-99.
- ^ Ellis, W. A.; Hale, P. T.; Carrick, F. (2002). "Breeding dynamics of koalas in open woodlands". Wildlife Research (İngilizce). 29 (1): 19-25. doi:10.1071/WR01042.
- ^ a b Moyal 2008, s. 191.
- ^ Martin & Handasyde 1999, ss. 54-56.
- ^ Smith, M. (1980). "Behaviour of the Koala, Phascolarctos cinereus (Goldfuss), in captivity IV. Scent-marking". Australian Wildlife Research (İngilizce). 7 (1): 35-40. doi:10.1071/WR9800035.
- ^ a b Tobey, J. R.; Nute, T. R.; Bercovitch, F. B. (2009). "Age and seasonal changes in the semiochemicals of the sternal gland secretions of male koalas (Phascolarctos cinereus)". Australian Journal of Zoology (İngilizce). 57 (2): 111-118. doi:10.1071/ZO0809.
- ^ Smith, M. (1980). "Behaviour of the Koala, Phascolarctos cinereus (Goldfuss), in captivity III*. Vocalisations". Australian Wildlife Research (İngilizce). 7 (1): 13-34. doi:10.1071/WR9800013.
- ^ a b Martin & Handasyde 1999, ss. 56-58.
- ^ Ellis, W.; Bercovitch, F.; FitzGibbon, S.; Roe, P.; Wimmer, J.; Melzer, A.; Wilson, R. (2011). "Koala bellows and their association with the spatial dynamics of free-ranging koalas". Behavioral Ecology (İngilizce). 22 (2): 372-377. doi:10.1093/beheco/arq216.
- ^ Charlton, B. D.; Ellis, W. A. H.; McKinnon, A. J.; Cowin, G. J.; Brumm, J.; Nilsson, K.; Fitch, W. T. (2011). "Cues to body size in the formant spacing of male koala (Phascolarctos cinereus) bellows: Honesty in an exaggerated trait". Journal of Experimental Biology (İngilizce). 214 (20): 3414-3422. doi:10.1242/jeb.061358.
- ^ Charlton, B. D.; Ellis, W. A. H.; Brumm, J.; Nilsson, K.; Fitch, W. T. (2012). "Female koalas prefer bellows in which lower formants indicate larger males". Animal Behaviour (İngilizce). 84 (6): 1565-1571. doi:10.1016/j.anbehav.2012.09.034.
- ^ Jackson 2010, ss. 102-105.
- ^ a b Smith, M. (1980). "Behaviour of the Koala, Phascolarctos cinereus (Goldfuss), in captivity VI*. Aggression". Australian Wildlife Research (İngilizce). 7 (2): 177-190. doi:10.1071/WR9800177.
- ^ Jackson 2010, ss. 101-102.
- ^ Martin & Handasyde 1999, ss. 58-60.
- ^ Moyal 2008, s. 192.
- ^ Gifford, A.; Fry, G.; Houlden, B. A.; Fletcher, T. P.; Deane, E. M. (2002). "Gestational length in the koala, Phascolarctos cinereus". Animal Reproduction Science (İngilizce). 70 (3): 261-266. doi:10.1016/S0378-4320(02)00010-6. (PMID) 11943495.
- ^ a b Martin & Handasyde 1999, ss. 60-61.
- ^ Moyal 2008, s. 181.
- ^ Martin & Handasyde 1999, s. 62.
- ^ Martin & Handasyde 1999, s. 63.
- ^ Tyndale-Biscoe 2005, s. 235.
- ^ Martin & Handasyde 1999, ss. 64-66.
- ^ a b Martin & Handasyde 1999, ss. 66-69.
- ^ Ellis, W. A. H.; Bercovitch, F. B. (2011). "Body size and sexual selection in the koala". Behavioral Ecology and Sociobiology (İngilizce). 65 (6): 1229-1235. doi:10.1007/s00265-010-1136-4.
- ^ Tyndale-Biscoe 2005, s. 236.
- ^ Martin & Handasyde 1999, s. 69.
- ^ a b c Martin & Handasyde 1999, ss. 71-75.
- ^ Lanyon, J. M.; Sanson, G. D. (1986). "Koala (Phascolarctos cinereus) dentition and nutrition. II. Implications of tooth wear in nutrition". Journal of Zoology (İngilizce). 209 (2): 169-181. doi:10.1111/j.1469-7998.1986.tb03573.x. ISSN 0952-8369.
- ^ Spratt, D. M.; Gill, P. A. (1998). "Durikainema phascolarcti n. sp. (Nematoda: Muspiceoidea: Robertdollfusidae) from the pulmonary arteries of the koala Phascolarctos cinereus with associated pathological changes". Systematic Parasitology (İngilizce). 39 (2): 101-106. doi:10.1023/A:1005957809179.
- ^ McInnes, L. M.; Gillett, A.; Hanger, J.; Reid, S. A.; Ryan, U. M. (2011). "The potential impact of native Australian trypanosome infections on the health of koalas (Phascolarctos cinereus)". Parasitology (İngilizce). 138 (7): 873-883. doi:10.1017/S0031182011000369. (PMID) 21524321.
- ^ Jackson 2010, ss. 229-230.
- ^ Martin & Handasyde 1999, s. 114.
- ^ Stoye, J. P. (2006). "Koala retrovirus: A genome invasion in real time". Genome Biology (İngilizce). 7 (11): 241. doi:10.1186/gb-2006-7-11-241. (PMC) 1794577 $2. (PMID) 17118218.
- ^ Martin & Handasyde 1999, s. 26.
- ^ Moyal 2008, ss. 209-2011.
- ^ Jackson 2010, s. 80.
- ^ Adams-Hosking, C.; Grantham, H. S.; Rhodes, J. R.; McAlpine, C.; Moss, P. T. (2011). "Modelling climate-change-induced shifts in the distribution of the koala". Wildlife Research (İngilizce). 38 (2): 122-130. doi:10.1071/WR10156.
- ^ Seabrook, L.; McAlpine, C.; Baxter, G.; Rhodes, J.; Bradley, A.; Lunney, D. (2011). "Drought-driven change in wildlife distribution and numbers: A case study of koalas in south west Queensland". Wildlife Research (İngilizce). 38 (6): 509-524. doi:10.1071/WR11064.
- ^ Zhou, Naaman (27 Aralık 2019). "Australia's environment minister says up to 30% of koalas killed in NSW mid-north coast fires". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 19 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ Dillon, Meagan (8 Ocak 2020). "South Australia's iconic Kangaroo Island could see rare species wiped out after devastating bushfires" (İngilizce). ABC News. 6 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ "Kangaroo Island wildlife still being found alive in charred national park, as livestock loss revealed" (İngilizce). ABC News. 13 Ocak 2020. 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ Dvorsky, George (9 Ocak 2020). (İngilizce). Earther. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- ^ a b Foden, W.; Stuart, S. N. (2009). Species and Climate Change: More than Just the Polar Bear (PDF) (İngilizce). IUCN Species Survival Commission. ss. 36-37. 12 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Mart 2014.
- ^ Moyal 2008, s. 7.
- ^ Phillips, B. (1996). Koalas: The Little Australians We'd All Hate to Lose (İngilizce). Australian Government Publishing Service. s. 13. ISBN .
- ^ Moyal 2008, s. 8.
- ^ Moyal 2008, ss. 9-10.
- ^ "Sydney". Sydney Gazette (İngilizce). 21 Ağustos 1803. s. 3. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2020.
- ^ Moyal 2008, ss. 10-11.
- ^ Moyal 2008, ss. 12-14, 44.
- ^ Moyal 2008, ss. 16-28.
- ^ Moyal 2008, ss. 33-36.
- ^ Home, Everard (1808). "An account of some peculiarities in the anatomical structure of the wombat, with observations on the female organs of generation". Philosophical Transactions of the Royal Society (İngilizce). 98: 304-312. doi:10.1098/rstl.1808.0020.
- ^ Moyal 2008, s. 36.
- ^ Moyal 2008, s. 37.
- ^ Moyal 2008, s. 40.
- ^ Perry, George. "Koalo, or New Holland Sloth". Arcana; or the Museum of Natural History (İngilizce). s. 109.
...the eye is placed like that of the Sloth, very close to the mouth and nose, which gives it a clumsy awkward appearance, and void of elegance in the combination ... they have little either in their character or appearance to interest the Naturalist or Philosopher. As Nature however provides nothing in vain, we may suppose that even these torpid, senseless creatures are wisely intended to fill up one of the great links of the chain of animated nature...
- ^ Moyal 2008, ss. 87-93.
- ^ Owen, Richard (1836). "Richard Owen, esq., in the chair". Proceedings of the Zoological Society of London (İngilizce). 4 (1): 109-113. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2014.
- ^ Moyal 2008, ss. 94-96.
- ^ Moyal 2008, ss. 46-48.
- ^ Moyal 2008, s. 103-105.
- ^ Moyal 2008, ss. 105-106.
- ^ Caldwell, William (1884). "On the arrangement of the embryonic membranes in marsupial mammals". Quarterly Journal of Microscopical Sciences. s2-24 (96): 655-658.
- ^ Moyal 2008, s. 111.
- ^ Moyal 2008, s. 211.
- ^ Moyal 2008, s. 216.
- ^ Jackson 2010, s. ix.
- ^ a b Martin & Handasyde 1999, s. 3.
- ^ Jackson 2010, s. 21.
- ^ Jackson 2010, s. 28.
- ^ Jackson 2010, ss. 41-43.
- ^ Jackson 2010, ss. 45-46.
- ^ Jackson 2010, ss. 142-144.
- ^ Moyal 2008, s. 162.
- ^ Jackson 2010, s. 144.
- ^ Jackson 2010, s. 147.
- ^ Jackson 2010, ss. 149-152.
- ^ Wood, David (2 Mayıs 2005). . Country News (İngilizce). 10 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ Janssen, Volker (2012). "Indirect Tracking of Drop Bears Using GNSS Technology". Australian Geographer. 43 (4): 445-452. doi:10.1080/00049182.2012.731307.
- ^ Seal, Graham (2010). Great Australian Stories: Legends, Yarns and Tall Tales (İngilizce). ReadHowYouWant.com. s. 136. ISBN . 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ a b "Koalas added to threatened species list". ABC. 30 Nisan 2012. 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2014.
- ^ Adams-Hosking, Christine (Mayıs 2017). (İngilizce). Dünya Doğayı Koruma Vakfı Avustralya. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Cox, Lisa (11 Şubat 2022). . The Guardian (İngilizce). 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Australia warns koalas 'endangered' as numbers plunge" (İngilizce). Phys.org. 11 Şubat 2022. 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2023.
- ^ (İngilizce). Canberra: Associated Press. 11 Şubat 2022. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Moyal 2008, ss. 59-61.
- ^ Moyal 2008, ss. 80-81.
- ^ Moyal 2008, ss. 121-128.
- ^ Moyal 2008, s. 125.
- ^ Moyal 2008, s. 127"The shooting of our harmless and lovable native bear is nothing less than barbarous... No one has ever accused him of spoiling the farmer's wheat, eating the squatter's grass, or even the spreading of the prickly pear. There is no social vice that can be put down to his account... He affords no sport to the gun-man... And he has been almost blotted out already from some areas."
- ^ Evans, R. (2007). A History of Queensland (İngilizce). Cambridge University Press. s. 168. ISBN .
- ^ Moyal 2008, s. 122.
- ^ Moyal 2008, ss. 157-159.
- ^ Moyal 2008, ss. 159-161.
- ^ Jackson 2010, ss. 163-164.
- ^ Jackson 2010, s. 179.
- ^ Moyal 2008, ss. 166-167.
- ^ Jackson 2010, ss. 184-187.
- ^ Martin & Handasyde 1999, ss. 104-107.
- ^ Slezak, Michael (4 Mart 2018). "'Global deforestation hotspot': 3m hectares of Australian forest to be lost in 15 years". The Guardian (İngilizce). 4 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2020.
- ^ a b Holtcamp, W. (5 Ocak 2007). (İngilizce). National Wildlife. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2014.
- ^ Griffith, J. E.; Dhand, N. K.; Krockenberger, M. B.; Higgins, D. P. (2013). "A retrospective study of admission trends of koalas to a rehabilitation facility over 30 years". Journal of Wildlife Diseases (İngilizce). 49 (1): 18-28. doi:10.7589/2012-05-135. (PMID) 23307368.
- ^ (İngilizce). Avustralya Koala Vakfı. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2014.
- ^ Rolfe, Brooke (9 Ocak 2020). "Warning over 'potentially deadly' Instagram trend amid bushfires" (İngilizce). Yahoo! News Australia. 14 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ Neill, Marnie O' (12 Ocak 2020). "Wildlife shelter issues urgent warning against bottle-feeding koalas". The New Zealand Herald (İngilizce). ISSN 1170-0777. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ Stirrat, Catriona (12 Ocak 2020). "Massive food drop to help save endangered wallabies in fire-affected areas". The Sydney Morning Herald (İngilizce). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- Genel
- Jackson, S. (2010). Koala: Origins of an Icon (2. bas.). Allen & Unwin. ISBN . 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2014.
- Martin, R. W.; Handasyde, K. A. (1999). The Koala: Natural History, Conservation and Management (2. bas.). New South Wales University Press. ISBN . 15 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2014.
- Moyal, A. (2008). Koala: A Historical Biography. Australian Natural History Series. CSIRO Publishing. ISBN . 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2014.
- Tyndale-Biscoe, H. (2005). Life of Marsupials. CSIRO Publishing. ISBN . 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2014.
Konuyla ilgili yayınlar
Wikimedia Commons'ta koala ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- McAlpine, Clive; Brearley, Grant; Rhodes, Jonathan; Bradley, Adrian; Baxter, Greg; Seabrook, Leonie; Lunney, Daniel; Liu, Yan; Cottin, Manuelle; Smith, Andrew G.; Timms, Peter (2017). "Time-delayed influence of urban landscape change on the susceptibility of koalas to chlamydiosis". Landscape Ecology (İngilizce). 32: 663-679. doi:10.1007/s10980-016-0479-2.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koala Phascolarctos cinereus Avustralya ya ozgu otobur ve agacta yasayan bir keseli memeli hayvan turudur Phascolarctidae familyasinin yasayan tek temsilcisidir ve yasayan en yakin akrabalari vombatlardir Koalalar Avustralya nin dogu ve guney kiyilari boyunca Queensland Yeni Guney Galler Victoria ve Guney Avustralya eyaletlerinde bulunur Vucut uzunluklari 60 ila 85 cm agirliklari ise 4 ila 15 kg arasinda degisiklik gosterir Kurku gumusi gri ile cikolata rengi arasindaki renklerdedir Kuzey populasyonlarindaki bireyler genellikle guneyde yasayanlardan daha kucuk ve daha acik renklidir Bu iki populasyonun alt turler olmasi konusu ise tartismalidir Koala Yasadigi donem araligi 0 7 0 myo Cibanyen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgN Buyuk Otway Milli Parki ndaki bir agaca tirmanmis durumdaki bir koalaKorunma durumuHassas IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim DiprotodontiaFamilya PhascolarctidaeCins PhascolarctosTur P cinereusIkili adlandirmaPhascolarctos cinereus Goldfuss 1817 Koala dagilimini gosteren harita Dogal YerlestirilmisSinonimlerLipurus cinereus Goldfuss 1817 Marodactylus cinereus Goldfuss 1820 Phascolarctos fuscus Desmarest 1820 Phascolarctos flindersii Lesson 1827 Phascolarctos koala J E Gray 1827 Koala subiens Burnett 1830 Besinlerinin buyuk bolumunu okaliptus agaclarinin yapraklarindan elde eden koalalar genelde bu agaclardan olusan ormanlik alanlarda yasar Bu yapraklarin besin degeri ve kalori icerigi sinirli oldugundan dolayi genellikle sedanter bir yasam surer ve gunde 20 saate kadar uyurlar Gorece asosyaldirler anne koalalar yalnizca bakima ihtiyac duydugu surece yavrulari ile ilgilenir Eriskin erkekler rakiplerinin gozunu korkutma veya ciftlesme amaciyla disilerin dikkatini cekmek icin yuksek sesli bogurtulerle iletisim kurar ve goguslerindeki koku bezlerinden salgiladiklari kokular ile bolgelerini belirlerler Keselilerden olduklari icin koala yavrulari gelisimini tamamlamamis olarak dogduktan sonra surunerek annelerinin keselerine girer ve yasamlarinin ilk alti ila yedi ayini burada gecirir Yavrular bir yil icinde sutten kesilir Koalalarin cok fazla dogal dusmani ve parazitleri yoktur ancak Chlamydiaceae bakterileri ve koala retrovirusu gibi bazi patojenler ile orman yangini ve kurakliklardan etkilenir Binlerce yildir Avustralya Aborjinleri tarafindan avlanan tur mitolojilerinde ve magara resimlerinde tasvir edildi Avrupalilarin koalalarla bilinen ilk karsilasmasi 1798 de gerceklesti ve hayvanin bir resmi George Perry tarafindan 1810 da yayimlandi Robert Brown turun ilk detayli bilimsel tanimlamasini 1814 yilinda yapmissa da bu calisma 180 yil boyunca yayimlanmadi John Gould koalayi hem tanimladi hem de resmini cizerek Buyuk Britanya da taninmasini sagladi Koalalarin biyolojisi hakkindaki diger ayrintilar ise 19 yuzyilda cesitli Britanyali bilim insanlari tarafindan tespit edildi 20 yuzyilin baslarinda kurkleri icin sikca avlanmalari ve Queensland de yaygin olarak itlaf edilmeleri kamuoyunda tepki olusturdu ve turun korunmasi icin eylem gruplari ortaya cikti Bu kapsamda hayvan barinaklari kuruldu yasam alanlari parcalanmis ve azalmis olan koalalar yeni bolgelere nakledildi Cesitli nedenlerle yasam alanlarinin yok olmasi tehdidiyle karsi karsiya olan koalalar Dunya Doga ve Dogal Kaynaklari Koruma Birligi tarafindan IUCN Kirmizi Listesi nde hassas turler arasinda listelenir EtimolojiKoala sozcugunun kokeni Darugcada su yok anlamina gelen kulavan ya da gulavan yahut bunlarin kisa kullanimlari olan kula ya da gula sozcugudur Hayvanlarin agactan cok sik inmedikleri ve su icmeden hayatta kalabildikleri gozlendiginden dolayi bu ad kullanilmisti Bu kelimenin Ingilizcedeki ilk telaffuzu coola koola ya da koolah seklindeydi Ancak Darugca kelimedeki u harfinin normalde gore oo olarak yazilmasi gerekse de muhtemelen bir hata sonucu bu ses oa olarak da yazilmaya basladi ve 19 yuzyilin sonuna kadar gorulen koola ve koala kullanimlari ilerleyen donemde yerini yalnizca koala kullanimina birakti Ingilizce ya da Fransizcadaki koala kelimesinin korunarak gectigi Turkcedeki tespit edilen ilk kullanimi 1936 tarihli Cumhuriyet gazetesindedir Avustralya Aborjin dillerinde bu hayvani tanimlamak icin cogu icecek yok anlamina gelen cullawine koolawong colah karbor colo coolbun boorabee burroor bangaroo pucawan banjorah ve burrenbong kelimeleri kullanilir Turun bilimsel adi Phascolarctos cinereus taki cins kismi Phascolarctos Yunancada cep ya da kese anlamina gelen faskolos faskwlos ile ayi anlamina gelen arktos ἄrktos sozcuklerinin birlestirilmesiyle turetilmistir Turun epitet adi cinereus ise Latince kul renginde demektir Dis gorunuslerinin ayi ya da maymunlara benzemesinden oturu hayvan herhangi bir akrabaliklari bulunmamasindan oturu hatali bir sekilde koala ayisi keseli ayi maymun ayisi agac ayisi ya da yerel ayi olarak da anilir Taksonomi ve evrim1816 yilinda Henri Marie Ducrotay de Blainville tarafindan koalaya Phascolarctos cins adi verilse de tur adi icin daha ayrintili bir calisma yapilana kadar herhangi bir isim onerilmemisti 1819 da August Goldfuss ikili adlandirma olarak Lipurus cinereus adini onerse de daha once yayimlanmis Phascolarctos adi Uluslararasi Zoolojik Adlandirma Kodu geregince tasiyordu 1820 de Anselme Gaetan Desmarest kahverengi renkli koalalarin gri renkli olanlardan farkli bir tur oldugunu belirterek bu renkteki koalalari Phascolarctos fuscus adiyla tanimladi 1820 de Goldfuss tarafindan Marodactylus cinereus 1827 de Rene Primevere Lesson tarafindan Phascolarctos flindersii John Edward Gray tarafindan ise Phascolarctos koala adi onerilmisti Peramelidae Dasyuridae Dromiciops Diprotodontia Petauroidea Phalangeroidea H moschatus Potoroinae Macropodinae Vombatiformes P cinereus T carnifex Ngapakaldia Diprotodontidae D optatum Z trilobus N lavarackorum M williamsi I illumidens Vombatidae Diprotodontia nin filojenisi dis grup ile birlikte Koala Vombatidae ile soyu tukenmis Palorchestes Thylacoleonidae ve Diprotodontidae familyalariyla birlikte Iki on disliler Diprotodontia takiminin Vombatiformes alt takiminda siniflandirilir Vombatiformes alt takimi icinde kangurular ve valabileri bulunduran Macropodiformes alt takimi ile possumlardan olusan Phalangeriformes alt takiminin olusturdugu klad ile kardes gruptur Koalalarin soyu muhtemelen agaclarda yasayan Vombatiformes uyelerinin atalarindan Eosen devrinde yaklasik 40 milyon yil once kollara ayrilmaya basladi Koala bir zamanlar cesitli cins ve turler barindiran Phascolarctidae familyasinin gunumuzde yasayan tek turudur Oligosen ve Miyosen devirlerde yagmur ormanlarinda yasayan koalalar gunumuze kiyasla daha cesitli besinlerle besleniyordu Nimiokoala greystanesi gibi bazi turler ile Perikoala cinsinin bazi turleri gunumuz koalasiyla ayni boyutlarda iken Litokoala cinsinde yer alan turlerin boyutlari gunumuzdekilerin yarisi ila ucte ikisi kadardi Tarih oncesi devirlerde yasayan koalalarin sahip oldugu gunumuzdekilere benzer gelismislikteki kulak yapilari turdeki uzun mesafelere seslenebilme ve sedanter yasama gecisin erken donemlerde ortaya ciktigini gosterir Miyosen devrinde Avustralya nin kuraklasmasiyla birlikte yagmur ormanlari yok olmus ve yerine okaliptus Eucalyptus agaclarindan olusan bitki ortusu yayilmistir Gec Miyosen devrinde Phascolarctos cinsi Litokoala dan ayrilarakdamagin kafatasinda one dogru kaymasi azi ve kucuk azi dislerinin buyumesi pterygoid fossanin kuculmesi ve azi disleri ile kesici disler arasindaki araligin artmasi gibi yalnizca okaliptus yapraklari ile beslenmesine olanak saglayacak cesitli adaptasyonlar gecirmistir Pliyosen ve Pleistosen devirlerinde Avustralya nin iklim ve bitki ortusundeki degisimlerle koala turlerinin de boyutlari buyudu Kimi goruslere gore Phascolarctos cinereus un dev koalanin P stirtoni cuce formu olarak ortaya cikmis olma ihtimali bulunur de memeli boyutlarinin kuculmesi dunya genelinde yaygin bir olaydi ve Macropus agilis gibi Avustralya ya ozgu cesitli memelilerin bu cucelesme sonucu ortaya ciktigi dusunulur 2008 de yayimlanan bir arastirmada P cinereus ile P stirtoni turlerinin Pleistosen caginin ortalarinda ve sonlarinda simpatrik olmus olabilecegi bu durumun muhtemelen Pliyosen caginda basladigi belirtilse de bu donemden kalma fosil kayitlarinin 280 000 ila 500 000 yil oncesinden buzul donemi ile buzul arasi donemleri gibi farkli zamanlarda yasamis farkli taksonlara ait oldugu one surulur Bunun gercek olmasi bu iki turun ayni donemde yasamadigi anlamina gelir Gunumuz koalasinin fosil kalintilari en azindan Pleistosen devrinin ortalarina kadar gider Genetik ve varyasyonlar Koalalarin Queensland koalasi P cinereus adustus Thomas 1923 Yeni Guney Galler koalasi P c cinereus Goldfuss 1817 ve Victoria koalasi P c victor Troughton 1835 olmak uzere uc alt turu taninir Bu formlar kurk rengi ve kalinliklari govde boyutlari ve kafatasi sekilleri ile birbirlerinden ayrilirlar Digerlerine kiyasla daha kisa ve gumusi kurku daha kucuk kafatasiyla Queensland koalasi iclerinde en kucuk yapili olanidir Victoria koalasi karisik boz kurku ve genis kafatasiyla en buyukleridir Bu varyasyonlarin yasadigi yerlerin sinirlari Avustralya daki eyalet sinirlari ile belirlenmisse de alt tur olarak taninmalari tartismali bir konudur 1999 da yayimlanan bir genetik arastirma uc varyasyonun kendi aralarinda sinirli gen akisi olan farklilasmis populasyonlari gosterdigi ve bu uc alt turun tek bir evrimsel olarak onemli birime dahil oldugunu soyler Baska calismalar koala populasyonlarinda soy ici ureme duzeyinin yuksek ve genetik varyasyonun dusuk oldugunu gosterir Bu kadar dusuk bir genetik cesitliligin Gec Pleistosen cagdan beri koala populasyonlarinin bir karakteristigi olmus olabilecegi one surulmustur Akarsu ve yollarin gen akisini sinirlandirarak guneydogu Queensland populasyonunda genetik farkliliklarin ortaya cikmasina yol acmistir Nisan 2013 te Avustralya Muzesi ile Queensland Teknoloji Universitesinden bilim insanlari koala genomunun tam dizilemesinin yapildigini aciklamistir Fiziksel ozelliklerDisi solda ve erkek koala Koala korelmis bir kuyruga sahip ya da kuyruksuz tiknaz bir hayvandir Boyu 60 ila 85 cm kutlesi ise 4 ila 15 kg arasinda degisir Bu boyutlari ile Avustralya da yasamini agaclarda surduren en buyuk memelidir Victoria koalalarinin kutlesi Queensland koalalarininkinin iki kati kadardir Eseysel dimorfik olan turun erkekleri disilerine gore yaklasik 50 daha buyuktur Erkekler burunlarinin daha kivrik olmasi ve goguslerinde kilsiz bolgeler seklinde gorulen koku bezleri ile disilerden fiziksel farkliliklar gosterir Keselilerin cogunda oldugu gibi erkek koalanin penisi de catallidir Disi koalalarda iki vajina ile iki ayri rahim bulunur Erkegin prepusunde dogal olarak bulunan bakteriler dollenmede onemli bir rol oynar Disinin kese agzini yavrularin keseden dusmesini engelleyen bir sfinkter kas ile sikistirir Koalanin kurku sirtinda daha kalin ve uzun karninda ise daha kisa killidir Kulak kepcelerinin ici ve disindaki killar daha kalindir Sirt kurkunun rengi acik gri ile cikolata kahverengi arasinda degisir Karin kurku beyazimsi iken kalca kisminda benekli beyaz olan kurk sirta dogru koyulasir Keseliler arasinda en etkili isi yalitimina sahip olan koalanin sirt kurku ruzgar ve yagmura karsi dayaniklidir Karin kurku ise Gunes in yaydigi radyasyonu yansitir Agaclara tirmanmaya uyumlu olacak sekilde adaptasyon geciren penceleri kivrik ve keskindir Daha buyuk olan on pencelerinin ilk iki parmagi diger uc parmagi ile karsi karsiya oldugundan kucuk dallari da kavrayabilirler Arka pencelerinin ikinci ve ucuncu parmaklari Diprotodontia uyelerinde tipik olarak goruldugu uzere birbirine yapisiktir ve bu parmaklarin ucundaki ayrik tirnaklar daha cok temizlenmek amacli kullanilir Penceleri agaclarin yumusak ve duzgun govdelerine cengel gibi saplanabilen koalalarin dort ayagi da agac dallarini kavrayabilir ve dallara sarilarak tirmanmalarini saglar Pencelerinde ayrica kabarik cizgiler bulunur Boyutuna gore kisa ve kasli ust govdesi ile birlikte gorece uzun kollari tirmanma ve tutunma yetenegine yardimci olur Kaval kemigine diger hayvanlardan daha asagida baglanan kalca kaslari da tirmanma icin fazladan kuvvet saglar Omurgasinin sonunda bulunan kikirdaksi yapi agac dallarinin olusturdugu catala tunediginde rahat etmesine olanak verir Agac uzerinde konumlanmis bir koala iskeleti Ortalama 19 2 g kutlesiyle koala beyni memeliler arasinda vucut kutlesine oranla en kucuk beyinlerden biridir ve tipik iki on disliler takimi uyelerine gore 60 kadar daha kucuktur Beyinlerinin yuzeyi ilkel hayvanlarda goruldugu uzere duz bir yapiya sahiptir Kafatasi boslugunun 61 ini dolduran beyne beyin omurilik sivisi tarafindan kafatasinin ic yuzeyine dogru basinc uygulanir Beyin omurilik sivisinin gorece yuksek miktarda olmasinin sebebi bilinmemekle birlikte hayvanin agactan dusmesi durumunda beynini koruyacak sekilde amortisor gorevi gormesi oldugu ihtimaller arasindadir Beynin boyutu daha buyuk bir beyni idare edemeyecek kadar dusuk enerji veren beslenme ozelliklerine bir adaptasyon olabilir Kucuk beyninden oturu koalanin karmasik ve sira disi davranislari gerceklestirme yetenekleri kisitlidir Ornegin koalaya duz bir yuzey ustunde koparilmis yapraklar verildiginde hayvan alisik oldugu beslenme rutininin disina cikamayarak bu yapraklari yemez Koalanin koku alma duyusu normaldir ve yenip yenemeyecegini anlamak icin dallarin icerdigi yaglari koklar Burnu sert deri ile kaplidir Yuvarlak kulaklari iyi isitmesini saglar ve orta kulagi gelismistir Gorme duyusu ise iyi gelismemistir ve gorece kucuk gozleri keseliler arasinda pek gorulmeyen sekilde dikey cizgili goz bebeklerine sahiptir Pes sesler cikarmak icin ozgun bir ses organi tasir Memelilerde tipik olarak girtlakta yer alan ses telleri yerine sahip olduklari damaksil ses telleri yumusak damaklarinda yerlesmistir 1902 tarihli Cambridge Natural History Mammalia da yer alan bir koala kafatasi cizimi Koalanin dislerini gosteren cizim Soldan saga azi disleri kucuk azi disleri koyu renkli diastema kopek disleri kesici disler Koala dusuk besin degerlerine sahip olan yuksek oranda zehirli ve yuksek miktarda lif iceren okaliptus beslenmesine uygun cesitli adaptasyonlar gecirmistir Hayvanin disleri ondeki kesicilerin yani sira otobur hayvanlarin ozelligi olan diastema adli bir boslukla ayrilmis ve her cenede bulunan bir kucuk azi ve dort azi disinden olusur Kesici disler yapraklari tutup kucuk azi dislerine aktarmaya kucuk azi disleri yapraklari saplarindan koparmaya ve azi dislerine gecirmeye yarar Yuksek tuberkullu azi disleri ise yapraklari kucuk parcalara ayirir Koalalar ayni zamanda cignemeden once yapraklari yanak keselerinde saklayabilirler Orta yasli koalalarin kismen asinmis azi disleri yapraklari kucuk parcalara ayirmak icin en uygun hale gelir boylelikle hayvanin enerjisinin cogunu saglayan okaliptus yapraklarinin midedeki sindirimi ve ince bagirsaktaki besin emilimi daha etkili olur Koalalar bazen yuttugu besini kusup tekrar agzina getirerek ikinci kez cigneyebilirler Kangurular ve okaliptus ile beslenen possumlarin aksine koalalarin sindirim sureci arka bagirsak mayalanmasiyla olur ve sindirim sureleri dogal ortamlarinda 100 saate esaret altinda ise 200 saate kadar cikabilir Bu sureler 200 cm uzunlugunda ve 10 cm capinda orantisal olarak tum hayvanlar icindeki en buyuk cekuma sahip olmalari ile aciklanabilir Koalalarin sindirim sisteminin secici olarak calisma yetenegi sayesinde sindirilmesi zor buyuk parcalar dogrudan sistemden gecebilirken daha kucuk parcalar mayalanmak icin daha uzun sure sindirim sisteminde kalir Bu sekilde sindirilmesi daha uzun surecek olan buyuk parcalar gereksiz yere sistemi sisirmedigi icin sindirim verimliligi artar Arka bagirsagi diger otoburlara gore gorece daha buyuk olsa da enerjisinin 10 unu mayalanma sonucu elde ederler Diger otobur memeliler gibi koala da okaliptuslerin ana maddesi olan selulozu sindiremez Ancak bu islemi onun icin selulozu sindirebilen ve koalanin cekumunda yasayan mikroorganizmalar yapar Okaliptus yapraklarinda bulunan toksinleri urettikleri sitokrom P450 sayesinde karacigerlerinde cozerek sindirebilirler Aldigi besinlerle koala cok az enerji elde edebildigi icin de bazal metabolizmalari tipik memelilerin yarisi kadardir ancak bu mevsimler ve cinsiyetler arasinda farklilik gosterebilir Koalalar gorece kuru ve yuksek oranda sindirilmemis lif iceren diskilama ve cekumda su saklama yollari ile suyu muhafaza ederler Ekoloji ve davranislarDagilim ve yasam alanlari Yuruyen bir koala Koalalar yaklasik 1 000 000 km2 lik bir alana ve 30 ekolojik bolgeye yayilmistir Avustralya nin dogu ve guneydogusunda varliklarini surduren koalalar Queensland in kuzeydogusu ortasi ve guneydogusuna Yeni Guney Galler in dogusuna Victoria ya ve Guney Avustralya nin guneydogusuna kadar olan alanda yasar Adelaide cevresi ile Kanguru Adasi ve Fransiz Adasi gibi bazi adalara da sonradan getirilmistir Manyetik Ada daki populasyon dogal dagiliminin kuzey sinirini olusturur Fosil kanitlari Gec Pleistosen de koalanin dagiliminin Bati Avustralya nin guneybatisina kadar uzandigini gosterir Bu bolgelerde soylarinin tukenmesinin nedenleri arasinda cevresel degisiklikler ve Avustralya yerlileri tarafindan avlanmalari gosterilir Queensland de koalalarin dagilimi duzenli degildir ve coklukla bulunduklari eyaletin guneydogu kisimlari disinda yaygin degildir Yeni Guney Galler de yalnizca Pilliga Ormani nda bulunurlarken Victoria nin hemen hemen tamaminda yasarlar Guney Avustralya da 1920 itibariyla bolgesel olarak soylari tukenmis ancak daha sonradan bu bolgeye tekrar sokulmuslardir Koalalar gorece acik ormanlardan agacliklara uzanan habitatlarda tropikal iklimlerden serin iliman iklimlere kadar degisik alanlarda bulunurlar Yari kurak iklimlerde kurakliklardan ve asiri sicaktan korunmak icin genellikle akarsu kenarlarini tercih ederler Beslenme ve hareketlilik Beslenen bir koala Otobur olan koalalarin beslenmelerinin buyuk kismini okaliptus yapraklari olustursa da akasya Acacia Allocasuarina Callitris Leptospermum ve Melaleuca cinslerinden diger agaclarda da koalalara rastlanir 600 kadar okaliptus turu bulunsa da koalalar bunlardan yaklasik 30 unu yemeyi tercih ederler Daha cok yuksek oranda protein ve dusuk oranda lif ile lignin iceren turleri secmeye egilimlidirler En cok tercih ettikleri turler beslenmelerinin 20 sinden fazlasini olusturan Eucalyptus microcorys E tereticornis ve E camaldulensis turleridir Beslenme yonunden Petauroides volans gibi bazi keseli turlerinden daha genelcidirler Gunde dort ila alti ogunde yaklasik 400 g yaprak tuketirler Beslenirken arka penceleri ve on pencelerinin biriyle agac dalina tutunurken diger on pencesiyle yapraklari tutarlar Dusuk enerji harcayan bir yasam tarzina adapte olmus olsalar da yag dokularinin az olmasi nedeniyle sik beslenmek zorundadirlar Okaliptus yapraklari yeterli miktarda su icerdiginden oturu siklikla su icme gereksinimi duymaz ve gunluk su tuketimi vucut kutlesinin her kilogrami icin 71 ila 91 ml arasinda degisir Disiler su ihtiyaclarini yalnizca yapraklardan giderebilse de daha buyuk olan erkekler yerde ya da agac oyuklarinda bulunan sulara da ihtiyac duyarlar Uyuyan bir koala Besinlerden yeterli enerji alamadiklarindan oturu enerji kullanimlarini sinirlandirmalari gerektiginden gunde 20 saat kadar uyur ya da dinlenirler Genellikle geceleri aktiftirler ve uyanik oldugu saatlerin cogunu beslenmekle gecirirler Koalalar tipik olarak gunes battiktan sonra ve dogmadan hemen once beslenirler Ancak beslenmelerinin ucte biri gunduzleri cogunlukla aksama dogru ve bazen de ogle vakti olur Tipik olarak bir gun boyunca ayni agacta uyur ve beslenirler Sicak gunlerde agacin daha serin yerlerinde sirtini agac dallarina dayayarak ya da karni uzerine yatip kollari ve ayaklarini asagiya sallandirarak gecirirler Soguk ve yagmurlu gunlerde enerji kaybini azaltmak icin kivrilarak top haline gelirler Ruzgarli gunlerde agaclarin daha kalin olan alt dallarina inerler Gunlerinin cogunu agac uzerinde gecirseler de baska bir agaca gitmek icin yere indiklerinde dort ayaklari uzerinde yururler Temizlenmek icin arka pencelerini kullansalar da zaman zaman on penceleri ve agzini kullandiklari da gorulur Sosyal davranislar source source source source source source Erkek koalanin bagirmasi Koalalar gunde yaklasik 15 dakika sosyal davranislarda bulunurlar Victoria daki koala dolasim alanlari gorece kucuk ve birbiri ile ortusurken Queensland in merkezindekiler daha genistir ve birbiriyle daha az ortusurler Koala toplulugu cogunlugu eriskin disilerin olusturdugu yerlesikler ile cogunlugunu erkeklerin olusturdugu gezginler den meydana gelir Gezgin erkekler bolgelerini savunur ve digerleri uzerinde govde boyutlari ile baskinlik kurarlar Alfa erkeklerin bolgeleri genellikle ureme donemindeki disilerin yakinindadir ve genc erkekler erginlige erisene kadar alfa erkeklere boyun egerler Eriskin erkeklerin dolasim alanlarinin disina ciktigi durumlarda baskin olanlar onlarin pozisyonlarina gecerler Erkek bireyler yeni bir agaca geldiklerinde goguslerinde bulunan koku bezlerini agacin govdesi ve dallarina surterek agaci isaretlerler Zaman zaman agac govdesine idrar yaparak isaretledikleri de gozlemlenmistir Bireylerin bir agaca cikmadan once agacin dibini koklamalarindan oturu koku ile isaretleme davranisinin iletisim amacli oldugu dusunulur Koku ile isaretleme saldirganlik iceren karsilasmalarda da yaygindir Gogus bezinin salgisi mevsime ve bireyin yasina gore degisiklik gosteren kimyasal karisimlardir ve bir analizde yaklasik 40 kadar kimyasal bilesik icerdigi tespit edilmistir Erkek bir koalanin gogus kisminda yer alan koku bezi Eriskin erkekler horultu benzeri nefes alislar ve homurtuya benzeyen rezonansli nefes verislerden olusan pes sesler ile haberlesirler Bu seslerin koalalara ozgu ses organlarindan ciktigi dusunulur Frekanslarinin yeterince dusuk olmasi nedeniyle bu sesler hava ve bitki ortusu icinde uzak mesafelere kadar ulasabilirler Koalalar ozellikle ureme doneminde disileri cekmek ve diger erkeklere gozdagi vermek icin oldugu kadar yilin herhangi bir zamaninda bu bogurtuleri cikarabilirler Ayrica yeni bir agaca geldiklerinde etrafindakileri haberdar etmek icin de bogururler Disilerin daha buyuk boyutlu erkeklerden gelen bogurtulere daha cok dikkat gostermelerinden oturu bu sesler erkegin gercek vucut boyutlarini haber verdigi gibi ayni zamanda boyutu abartili olarak da iletebilirler Disi koalalar daha yumusak bir tonda bogurmenin yani sira homurtu ve inleme benzeri sesler cikardiklari gibi ciglik da atarlar Bu sesleri tehlikede olduklarinda ve savunma amacli tehditte bulunduklarinda cikarirlar Yaslandikca gicirtiya benzeyen sesler hem tehlikede olundugunda hem de saldirganligi gostermek icin cikarilan aci bagirislara donusur Baska bir birey uzerindeki bir dala tirmandiginda koala agzi kapali olarak homurdanir Koalalar cesitli mimiklere sahiptir Homurdanirken inlerken ve aci aci bagirirken hayvan ust dudagini kivirir ve kulaklarini ileri dogru dondurur Ciglik atarken dudaklar ve kulaklar geriye dogru cekilir Disiler telaslandiklarinda dudaklarini ileri dogru uzatip kulaklarini diklestirirler Agonistik davranis genellikle bireylerin agacta birbirlerinin uzerine tirmanmasi ya da uzerinden gecmeleri sonucu olusan takismalardir Bu durumlarda zaman zaman birbirlerini isirdiklari gorulur Yabanci erkekler guresebilir birbirlerini kovalayabilir ve isirabilirler En uc durumlarda erkeklerin kendilerinden kucuk olan rakiplerini agactan atmaya calistiklari gorulur Boyle durumlarda daha buyuk olan erkek koala yukariya tirmanarak kendinden kucuk rakibini koseye sikistirir diger koala ise ya rakibinin yanindan hizlica gecerek asagi iner ya da dalin ucuna dogru kacar Saldiriyi yapan koala rakibini omuzlarindan tutarak tekrar tekrar isirir Daha zayif olan birey agactan uzaklastirildiktan sonra galip gelen koala bogurur ve agaci isaretler Gorece daha agresif olan gebe ve sut veren disiler yanlarina cok yaklasan diger bireylere saldirirlar Ancak genel olarak koalalar enerji harcayan saldirgan davranislardan kacinirlar Ureme ve gelisim Anne koala sirtinda tasidigi yavrusuyla Koalalar yilin belirli donemlerinde ciftlesirler ve dogumlari ekim ile mayis aylari arasinda gerceklesir Ostrusta olan disiler baslarini normalden daha geride tutarken tremor ile spazm gecirmeleri yaygin bir sekilde gorulur Ancak erkek koalalarin bu isaretleri algilamadiklari ostrus doneminde olmayan disiler ile ciftlesmeye calistiklari gozlemlenmistir Daha buyuk cussesi sayesinde erkekler genellikle disilerin uzerine arkalarindan zorla cikar ve bazi uc durumlarda disileri agactan atabilirler Disi ciglik atarak kendisine talip olan erkeklerle mucadele eder ancak aralarinda en baskin ya da daha tanidik olanina teslim olur Ciftlesme sirasindaki bogurtuler ve cigliklar diger erkekleri de ciftlesen koalalarin yanina ceker ve bu nedenle erkek ciftlesmeye ara verip sonradan gelen erkeklerle kavgaya baslar Bu kavgalar disinin hangi erkegin baskin oldugunu anlamasina yardimci olur Yasli erkeklerde bu kavgalarin sonucu burunlarinin acik kisimlarinda ve goz kapaklarinda olusmus cizikler yaralar ve kesikler gorulebilir Port Macquarie Koala Hastanesi nde korunan dogmak uzere olan koala fetusu Koalalarin gebelik suresi 33 ila 35 gun arasindadir Nadiren ikiz dogumlar gorulse de genellikle tek bir yavru dogar Tum keselilerde oldugu gibi koala yavrusu da embriyonal donemde dogar ve agirligi 0 5 g kadardir Ancak dudaklari on uyeleri ve omuzlari gelismis solunum sindirim ve bosaltim sistemleri islevseldir Yenidogan koala annesinin kesesine surunerek girer ve orada gelisimini devam ettirir Diger keselilerin aksine koalalar keselerini temizlemezler Disi koalanin kesesinin icinde iki meme basi vardir ve yenidogan koala bunlardan birine tutunarak kesede kaldigi sure boyunca sut emer Koala memeliler arasinda govde buyuklugune gore en az sut enerjisi uretim oranina sahip olan hayvanlardan biridir Bu eksikligi disi koala 12 ay boyunca sut vererek kapatir Yenidogan yedi haftalik oldugunda kafasi uzayarak orantisal olarak buyuk hale gelir pigmentasyon gelismeye baslar ve erkeklerde testis torbasinin ortaya cikmasi disilerde de kesenin gelismeye baslamasi ile cinsiyeti anlasilir 13 haftalik yenidogan 50 g agirligina ulasir ve kafasi dogumdaki halinin iki katina kadar buyur Gozleri acilmaya alninda ensesinde omuzlarinda ve kollarinda ince killar cikmaya baslar 26 haftanin sonunda tum kurku cikan yavru yetiskinlere benzer ve kafasini keseden cikarmaya baslar Anne koala yavrusu alti ayliga yaklasirken onu okaliptus yemeye hazirlamak icin agacin yapraklarini cigneyerek sindirdikten sonra pure seklinde bir karisim diskilar ve yavru bunu annesinin kloakindan yer Pure seklinde olan karisim normal diskidan farklidir ve cekumun icinde bulunan yuksek oranda bakteri iceren sindirilmis besin karisimina benzer Yavru sutten yaprak yemeye gecis asamasi olarak yaklasik bir ay boyunca protein iceren bu pureyi yer Alti ya da yedi aylikken ve 300 ila 500 g agirliga eristiginde ilk kez keseden tamamen disari cikar ve annesinden destek alarak etrafini inceler Dokuz aylik oldugunda 1 kg yi asar ve kurku eriskinliginde sahip olacagi rengi alir Keseden tamamen ayrildiktan sonra annesinin sirtina binerek ulasimini saglarken dallari kavrayarak tirmanmayi ogrenir 12 aylikken yaklasik 2 5 kg agirliga ulasir ve tekrar gebe kalan annesinden yavas yavas daha ayri zaman gecirmeye baslar Bir yasina gelmis yavrular annelerinin kendilerine karsi agresif davranislariyla annelerinden uzaklasmaya baslarlar Disiler cinsel olgunluga yaklasik uc yasinda erisirler ve bu yastan itibaren gebe kalabilirler Erkekler ise iki yasindan itibaren sperm uretebilseler de cinsel olgunluga dort yasinda erisirler 18 ayliktan itibaren goguslerindeki koku bezleri islevsel hale gelse de cinsel olgunluga ulasana kadar koku ile isaretleme yapmazlar Yavrularin anneye bagimli olmalarindan dolayi disi koalalar genellikle iki yil arayla ciftlesseler de yuksek kaliteli besin saglayan agaclarin coklugu gibi olumlu cevresel kosullar disi koalalarin her yil ciftleserek uremelerine olanak saglayabilir Saglik ve tehditler Koalalar dogal yasam ortamlarinda 13 ila 18 yil arasinda yasayabilirler Daha tehlikeli bir yasam surduklerinden erkek koalalar genellikle disilerden daha az yasarlar Agactan dustukten sonra genellikle sag kalirlar ve sonrasinda agaca tirmanirlar ancak ozellikle tecrubesiz gencler ve kavga eden erkekler arasinda agactan dusme sonucu yaralanma ve olumler gorulur Yaklasik alti yasinda koalalarin cigneme disleri asinmaya baslayarak cigneme etkinligi giderek azalir Dislerin tuberkullerinin tamamen asindigi durumlarda ise acliktan olurler Dingo ve buyuk pitonlar koalalari avlayan ve onlarla beslenen dogal dusmanlardandir Ninox strenua ve Aquila audax gibi yirtici kuslar yalnizca yavrular icin tehdit olustururlar Kiyi bolgelerde yasayan bireylerde gorulen keneler disinda genellikle dis parazitleri yoktur Yaygin olmasa da uyuz bocegi Sarcoptes scabiei akar turunun neden oldugu uyuz ile Mycobacterium ulcerans bakterisinin neden oldugu deri ulserleri de gorulebilir Gorece az ic parazitleri ise genellikle zararsizlardir Bunlarin arasinda bagirsaklarda siklikla gorulen Bertiella obesa serit solucanlari ile akcigerlerde nadiren gorulen Marsupostrongylus longilarvatus ve Durikainema phascolarcti yuvarlak solucanlari sayilabilir Queensland de bulunan Avustralya Hayvanat Bahcesi Dogal Yasam Hastanesindeki yaklasik 600 koala uzerinde yapilan uc yillik bir arastirmanin sonucunda hayvanlarin yaklasik 73 8 inin Trypanosoma cinsi tek hucreli parazitlerin en az bir turu tarafindan enfekte edildikleri gorulmustur ve bu turler arasinda en yaygini T irwini turu tek hucreli parazittir Koalalar keratokonjonktivit idrar yolu enfeksiyonu ve ureme yolu enfeksiyonu gibi rahatsizliklara yol acan Chlamydiaceae bakterileri gibi patojenlere maruz kalabilirler Bu tarz enfeksiyonlar anakarada yayginsa da adalardaki populasyonlara gorulmez Koala retrovirusu KoRV insanlarda gorulen AIDS e benzer koala bagisiklik sistemi eksikligi sendromuna Koala Immune Deficiency Syndrome kisaca KIDS neden olur KoRV nin prevalansi hastaligin Avustralya nin kuzeyinden guneyine yayildigini gosterir Kuzey populasyonlari bu hastaliktan tamamen muzdaripken Kanguru Adasi gibi guneydeki populasyonlarda bu hastalik gorulmez Yavas hareket etmeleri ve okaliptus agaclarinin kolay tutusabilir olmasindan oturu koalalar orman yanginlarina karsi savunmasizdirlar Icgudusel olarak yangindan kacmak icin daha yuksege tirmansalar da buralardaki sicaklik ve alevler daha yogundur Yanginlar ayrica hayvanlarin yasam alanlarini parcalayarak hareketlerinin kisitlanmasina dolayisiyla da populasyon kaybi ile genetik cesitliligin azalmasina yol acar Dehidratasyon ve asiri isinma da koalalar icin olumculdur Genel anlamda koalalar iklim degisikliginin etkilerine karsi savunmasiz durumdadirlar modellerine gore ulkedeki iklimin daha sicak ve kurak olacagi ongoruldugunden koalalarin dogal dagilim alani doguda ve guneyde nemli bolgelerde kalmak kaydiyla kuculecektir Kurakliklar da koalalarin yasamini olumsuz yonde etkiler Ornegin 1979 larin sonu ile 1980 lerin basinda yasanan kuraklik okaliptus agaclarinin yapraklarini kaybetmelerine neden olmus ve bunun sonucunda Queensland in guneybatisindaki koala populasyonun yaklasik 63 u olmustur Olenlerin cogunlugu beslenme bolgelerinden daha yasli ve tecrubeli koalalar tarafindan uzaklastirilan genc koalalar oldugu icin populasyonun tekrar kendini toparlamasi olmasi gerektiginden zaman almistir Bu bolgedeki populasyon 1995 te 59 000 bireyden 2009 da 11 600 bireye kadar inmis ve bu kaybin nedeninin 2002 2007 yillari arasinda daha sicak ve kurak olan iklim nedeniyle ortaya cikan kuraklik oldugu belirtilmistir Avustralya Saglik Bakani Sussan Ley 2019 da baslayan orman yanginlari sebebiyle Yeni Guney Galler in orta ve kuzey kiyilarinda yasayan koala populasyonunun 30 kadarinin yaklasik 8 400 koala oldugunu aciklamistir Bolgedeki bir veteriner 50 000 koala populasyonuna sahip oldugu tahmin edilen Kanguru Adasi ndaki yanginlarda 30 000 kadar koalanin olmus olabilecegini soylerkenNASA ise 25 000 kadar koalanin oldugunu belirtmistir Iklim degisikliginin olumsuz sonuclarindan bir baskasi da atmosferde bulunan karbondioksit seviyesinin artmasiyla okaliptus yapraklarindaki protein birikiminin azalmasi ve tanen yogunlugunu artirarak besin kaynaginin kalitesinin dusurmesidir Insanlarla etkilesimleriTarihce George Perry nin 1810 da basilan Arcana adli eserinde yer alan koala cizimi turun basilmis ilk tasviridir Koala hakkindaki yazili ilk ifadeler Yeni Guney Galler Valisi John Hunter in hizmetkari John Price a aittir Price cullawine adi verilen hayvanla 26 Ocak 1798 de Yeni Guney Galler de bulunan Mavi Daglar a yapilan kesif seferi sirasinda karsilasmis ancak yazdiklari yaklasik yuz yil sonra Historical Records of Australia adli eserde yayimlanmisti 1802 yilinda Francis Barrallier iki Aborjin rehberin av donusu yemek amaciyla getirdikleri iki koala ayagini gormesiyle hayvanla ilk kez karsilasti Barrallier bu ayaklari koruyarak notlariyla birlikte Hunter in halefi Philip Gidley King e gonderdi o da bunlari sonrasinda Joseph Banks e iletti Barrallier nin notlari 1897 yilina kadar yayimlanmadi Sydney Gazette in 21 Agustos 1803 tarihli sayisinda ilk defa canli yakalanan bir koolah a dair haber yayimlandi Birkac hafta icerisinde Matthew Flinders in astronomu James Inman bir cift koala alarak bunlari gemiyle Birlesik Krallik taki Banks e gondermek istemisse de Eylul 1803 te hayvanin suluboya resmini yapmak uzere Kral III George tarafindan gorevlendirilen John Lewin Yeni Guney Galler e gonderildi Muhtemelen William Paterson a ait olan bir Sydney Gazette haberinde hayvanlar bir waumbut tan vombat biraz daha buyuk olarak tanimlaniyordu Yeni Guney Galler e vardiktan sonra Lewin in yaptigi uc resimden birisi Georges Cuvier nin 1817 de yayimlanan Le regne animal adli eserinde ilerleyen yillarda ise Lorenz Oken in 1843 tarihli Allgemeine Naturgeschichte adli eseri gibi Avrupa da yayimlanan cesitli doga tarihi kitaplarinda kullanildi Georges Cuvier nin 1817 tarihli Le regne animal adli eserinde yer alan koala tasviri Koalanin ilk ayrintili bilimsel tanimlamasi 1803 te Yeni Guney Galler in Illawarra bolgesindeki Kembla Dagi nda yakalanan disi bir koaladan yararlanarak Robert Brown tarafindan yapildi Brown in eserleri yayimlanmadi olumune kadar kendisinde kaldi ve olumunun ardindan da vasiyeti geregince Londra daki Doga Tarihi Muzesi ne bagislandi 1811 de Ferdinand Bauer hayvanin kafatasini bogazini ayaklarini ve pencelerini cizdi Brown in eserleri 1994 e kadar tespit edilememisken Bauer in calismalari ise 1989 a kadar yayimlanmamisti Everard Home Brown ve Bauer e Yeni Guney Galler de eslik eden William Paterson in tanikligina dayanarak koala hakkinda ayrintili bilgiler verdi Notlarini 1808 de Philosophical Transactions of the Royal Society de yayimlayan Home hayvana Didelphis coola bilimsel adini adini vermisti John Gould un The Mammals of Australia adli eserinde yer alan koala tasviri Koalanin basilmis ilk tasvirine George Perry nin 1810 tarihli eseri Arcana da yer verildi Perry Orta ve Guney Amerika da agaclarda yasayan uc parmakli tembel hayvanlar Bradypus cinsi memelilere benzerlikleri nedeniyle Yeni Hollanda tembel hayvani olarak adlandirdigi hayvan icin su ifadeleri kullanmisti hayvana hantal ve bicimsiz bir gorunum veren zarafetten yoksun kilan gozler tembel hayvandaki gibi agiza ve buruna cok yakin konumlanir hem karakter hem de dis gorunuslerinde doga tarihcisi ya da filozoflari ilgilendirecek cok az sey vardir Ancak doga hicbir seyi bosa sunmadigi icin bu uyusuk anlamsiz hayvanlarin bile yasayanlarin olusturdugu buyuk zincirin halkalarindan biri oldugunu varsayabiliriz John Gould un 1946 1863 yillari arasinda yayimlanan uc ciltlik The Mammals of Australia eserinde tanimladigi ve cizimleriyle tasvir ettigi koala Avustralya nin diger hayvanlariyla birlikte Britanya halki arasinda taninmaya basladi Richard Owen Avustralya memelilerinin fizyolojisini ve anatomisini anlatan bir dizi yayin icerisinde koalanin anatomisi ile ilgili bir tebligi 1836 da Londra Zooloji Topluluguna sundu Bu tebligde Owen koalanin ic anatomisinin ilk ayrintili tanimlamasini yapmis ve vombatlar ile olan genel yapisal benzerliklerini gostermisti Londra Zooloji Toplulugu kuratoru George Robert Waterhouse 1840 larda koalayi dogru bir sekilde keseli memeli olarak siniflandirirken yeni kesfedilmis olan Diprotodon ve Nototherium gibi fosil kalintilarinin koala ile olan benzerliklerini ortaya cikardi Avustralya Muzesi kuratoru Gerard Krefft de 1871 tarihli The Mammals of Australia adli eserinde koala ile atalarinin arasindaki evrimsel mekanizmalari acikladi Londra Zooloji Toplulugunun satin alinarak 1881 de Britanya ya getirilen koala buraya canli ulasan ilk koalaydi Topluluk uyelerinden William Alexander Forbes un anlattigina gore o zamanlar kullanilan ayakli lavabolarin kapaginin kazara uzerine dusmesi sonucu hayvan olmustu Forbes bunu bir firsat olarak degerlendirerek disi koalayi diseke etti ve disi ureme sistemi beyin ve karaciger hakkinda calismalarda bulundu Owen daha once yalnizca korunmus orneklerde calisabildiginden bu ayrintilari tespit edememisti 1884 te koalanin rahim ici gelismesini tanimlayan William Caldwell bu bilgiler isiginda koalalar ile tek deliklileri ayni evrimsel zaman donemine yerlestirdi Kulturel etkileri 1899 da yayimlanan Dot and the Kangaroo da Dot yerli ayi koala kastedilerek ve keseli sicanin tasviri Koalalarin Avustralya turizm endustrisine katkisinin 1998 yilinda bir milyar Avustralya dolarinin uzerinde oldugu tahmin edilir ve o zamandan beri bu katki artis gosterir 1997 yilinda Avustralya ya gelen turistlerin yarisi hayvanat bahcelerine ve dogal yasam parklarina giderken Avrupali ve Japon turistlerin yaklasik 75 inin gorulecek hayvanlar listesinin basinda koala gelir Biyolog Stephen Jackson Avustralya ile en cok bagdasan hayvan hakkinda bir anket yapilacak olsa koalanin kil payi da olsa kanguruyu gecmesi muhtemeldir ifadelerini kullanmistir Koalanin suregelen popularitesinin ardinda yatan faktorler arasinda cocuk boyutlarinda olmasi ve yuzunun oyuncak ayilara benzemesi olarak gosterilir Koala Avustralya yerlilerinin mitolojisi ile ruya zamani oykulerinde yer alir Derevaller koalanin kendilerini kitaya getiren sandalin kureklerini cekmeye yardim ettigine inanirlar Baska bir mitte bir kabilenin nasil bir koalayi oldurdukten sonra bagirsaklarini kullanarak dunyanin diger yerlerindeki insanlar icin bir kopru yaptiklari anlatilir Bu oyku koalanin av hayvani oldugunu ve bagirsaklarinin uzunlugunu vurgular Cesitli oykulerde koalanin kuyrugunu nasil kaybettigi tasvir edilir Bu oykulerin bir tanesinde kanguru tembel ve acgozlu oldugu icin koalanin kuyrugunu keser Queensland ve Victoria da yasayan kabileler koalayi bilge bir hayvan olarak gorurler Bidyaraca konusan halklar koalanin corak topraklari zengin ormanlara donusturdugune inanirlar Koalalar diger hayvanlar kadar cok olmasa da petrogliflerde tasvir edilmislerdir Bir koala fotografi uzerinde yapilan efektlerle uretilen temsili bir drop bear Avustralya ya yerlesen ilk Avrupali gocmenler koalayi sert ve tehditkar bakisli ve ortalikta sinsi sinsi dolasan tembel hayvan benzeri bir hayvan olarak gormuslerdir 20 yuzyilin basinda artan popularitesi ve cocuk kitaplarinda sikca tasvir edilmesiyle birlikte koalanin kotu sohreti iyi yonde degismeye baslamistir Koala Ethel Pedley in 1899 tarihli cocuk kitabi Dot and the Kangaroo da komik yerli ayi olarak anlatilmistir Norman Lindsay 1904 yilindan baslayarak The Bulletin dergisinde yayimladigi karikaturlerde daha cok insana benzeyen bir koala karakteri cizmistir Bu karakter Lindsay in 1918 cikisli cocuk kitabi The Magic Pudding te Bunyip Bluegum adli ana karakter olarak gorunmus ve koalanin ana bir karakter olarak islendigi ilk edebi eser olmustur Dorothy Wall tarafindan 1933 te yaratilan kurgusal koala Blinky Bill cesitli kitaplarin disinda filmlere ve televizyon dizilerine konu olmus ve oyuncaklari cikmistir Bunlarin yaninda cesitli televizyon ve sinema yapimlarinda da antropomorfik koala karakterlerine yer verilmistir Drop bear gunumuz Avustralya folklorunda gorulen hayali bir etobur koaladir Bu uydurma hayvan genellikle turistleri korkutmak icin anlatilan yalan oykulerde gecer Gercekte koalalar otobur iken drop bear lar agac ustunde yasayan ve yasadiklari agacin altindan gecen insan ya da hayvanlarin ustune atlayarak avlanan sira disi buyuklukte vahsi keseliler olarak tanimlanirlar Korunma durumu Bir koala kurku 2008 yilinda Dunya Doga ve Dogal Kaynaklari Koruma Birligi IUCN genis yasam alani tahmin edilen yuksek populasyonu ve populasyon azalma oraninin tehdit altinda turler listesine girecek kadar yuksek olmamasindan oturu koalayi IUCN Kirmizi Listesi nde asgari endise altindaki turler arasinda listeledi 2009 da koalanin 1999 Cevre Korumasi ve Biyocesitliligin Korunmasi Yasasi na dahil edilmesi yonundeki teklif reddedildi 2012 de Avustralya hukumeti Queensland ve Yeni Guney Galler de bulunan koala populasyonlarini sirasiyla 40 ve 33 populasyon azalma oranlari nedeniyle hassas turler arasinda listeledi Victoria ve Guney Avustralya da bulunan populasyonlarin ise gorece yuksek oldugu ifade edilse de Avustralya Koala Vakfi Victoria populasyonunun gercekte 100 000 den dusuk olsa da 200 000 kadar oldugunun sanilmasi sebebiyle bu populasyonun korunma tedbirleri altina alinmadigini belirtti 2014 te IUCN Kirmizi Listesi ndeki durumu guncellenerek hassas turler arasina alindi 2017 tarihli Dunya Dogayi Koruma Vakfi raporu Queensland deki populasyonun nesil basina 53 Yeni Guney Galler deki populasyonun ise nesil basina 26 azaldigini belirtiyordu Subat 2022 de Avustralya Baskent Bolgesi Queensland ve Yeni Guney Galler de 1999 Cevre Korumasi ve Biyocesitliligin Korunmasi Yasasi na dahil edilerek soyu tukenme tehlikesi tasiyan bir tur olarak tanimlandi Avustralya hukumetinin Tehlikedeki Turler Bilim Komitesi 20 yil once 185 000 kadar olan koala populasyonunun 2021 yilinda 92 000 e indigi Avustralya Koala Vakfi ise 2022 itibariyla 43 000 kadar az birey olabilecegi tahmininde bulunur Koalalar Avustralya yerlileri tarafindan beslenmek amaciyla avlaniyorlardi Hayvanlari yakalamak icin kullanilan yaygin bir avlanma yontemi uzun ve ince bir sopanin ucuna ipe benzer agac kabugundan yapilan halkanin takilmasi ve agacin uzerindeki hayvanin bu halkaya yakalanarak asagi indirilmesinden sonra tas balta ya da waddy adi verilen av sopasi ile oldurulmesi seklindeydi Bazi kabilelerin geleneklerine gore hayvanin derisini yuzmek tabu sayilirken diger kabileler koala kafasinin ozel bir statusu olduguna inanir ve cenaze torenleri icin koala kafasini saklarlardi Koalalar 20 yuzyilin baslarinda Avrupali gocmenler tarafindan ozellikle kalin ve yumusak kurku icin avlaniyordu 1924 yilina kadar iki milyondan fazla koala kurkunun Avustralya disina cikarildigi tahmin edilir Koala kurku kilim palto kenarligi manson kadin elbisesi kenar susu olarak kullaniliyordu Queensland de 1915 1917 ve 1919 yillarinda yapilan itlaflarda bir milyonun uzerinde koala olduruldu Bu itlaflar karsisinda kamuoyunun gosterdigi tepki muhtemelen Avustralya da kitleleri bir araya getiren ilk genis cevresel sorundu Vance Palmer The Courier Mail e yazdigi bir mektupta kamuoyunun hissettiklerini soyle dile getirmisti Zararsiz ve sevecen yerli ayimizin vurulmasi barbarcaydi Hic kimse onu ciftcinin bugdayini heba etmekle meradaki otlari yemekle ya da kaynanadilini yaymakla suclamamistir Sebep oldugu hicbir kotu sey yoktur Silahla kendini vuranlara bir zevk de verdigi soylenemez Ve bazi bolgelerden tamamen de koku kazinmistir Queensland deki son acik avlanma mevsiminde oldurulen koalalarin bir at arabasina yuklenen kurkleri 1927 Avustralya ya ozgu turlerin korunmasi icin giderek artan cabalara karsin 1926 28 yillarinda gorulen kurakligin neden oldugu yokluk sonucunda Agustos 1927 de bir aylik avlanma serbestisi 600 000 kadar koalanin olumuyle sonuclandi Victoria nin Avcilik Basmufettisi Frederick Lewis 1934 teki ifadelerinde bir zamanlar Victoria da yaygin olarak bulunan hayvanin neredeyse yok olmak uzere oldugunu ve yalnizca 500 ila 1000 kadar koalanin Victoria da kaldigini belirtmisti Turu koruma adina ilk basarili cabalar 1920 lerde ve 1930 larda Brisbane de Lone Pine Koala Barinagi ile Sidney de Koala Park in acilmasiyla sonuclandi Koala Park in sahibi Noel Burnet koalalarin ilk defa bir barinakta uremesini sagladi 1934 yilinda Melbourne Hayvanat Bahcesi nin Avustralya memelileri kuratoru David Fleay Avustralya da bir hayvanat bahcesinde ilk Avustralya faunasi bolumunu gerceklestirerek icinde koalayi da sergiledi ve bu sayede koalanin esaret altinda beslenmesi ile ilgili incelemelerde bulundu Fleay daha sonra turu koruma calismalarina ve David Fleay Vahsi Yasam Parki nda devam etti 1870 lerden beri koalalar bazi sahil kesimlerine ve aralarinda Kanguru Adasi ile Fransiz Adasi nin da oldugu acik denizde bulunan adalara sokulmustur Buralardaki sayilarinin zaman icerisinde artis gostermesiyle birlikte adalarin boyle buyuk bir populasyonun yasamini surdurmesine yetecek kaynaklara sahip olmamasindan dolayi koalalarin asiri besin tuketimi bir sorun haline geldi 1920 lerde Frederick Lewis yasam alanlari bolunmus ya da kuculmus olan koalalari yeniden yerlestirme ve rehabilitasyon icin genis capli calismalar baslatti Ornegin 1930 1931 yillarinda 165 koala Quail Adasi na nakledildi Populasyon artisi ve adada bulunan agaclarin besin kaynagi olarak asiri kullanimindan sonra 1944 yilinda 1 300 koala anakaraya tekrar geri salindi Koalalarin farkli yerlere nakli ilerleyen donemlerde daha da yayginlasti un tahminlerine gore 1923 ile 2006 yillari arasinda yaklasik 25 000 koala Victoria genelindeki 250 farkli yere nakledilmisti 1990 lardan beri hukumet kurumlari koalalarin sayilarini itlaf yoluyla kontrol altina almaya calissa da kamuoyunun baskisi sonucu yer degistirme ve kisirlastirma yontemleri kullanilmaya baslandi Birer koala ve kanguru tasviri ile biz de burada yasiyoruz lutfen dikkatli surun yazisi bulunan bir yol tabelasi Koalalarin karsilastigi en buyuk beseri tehditler yasam alanlarinin yok olmasi ve parcalanmasidir Sahil kesimlerde bunun ana nedeni kentlesme iken ic bolgelerde ise tarim alani yaratma amaciyla arazilerin ormansizlastirilmasidir Agac urunleri icin kullanilmak uzere agaclarin kesilmesi de koalalarin yasam alanlarinin yok edilmesine neden olur 2015 2016 yillarinda Avustralya nin bitki ortusunde yaklasik 395 000 hektarlik alan yok edildi ve bu sayi onceki yildan yaklasik 33 daha fazlaydi 2030 a kadar yaklasik 3 milyon hektarlik balta girmemis ormanin yok edilecegi ongorulur Avrupali gocmenlerin kitaya gelmesinden beri ozellikle Queensland de yasam alani parcalanmasi nedeniyle koalanin dogal dagilim alani 50 kadar kuculme gostermistir Queensland ve Yeni Guney Galler de koalanin hassas turler arasinda yer almasi gayrimenkul yatirimcilarinin projelerinde koalalar uzerinde yaratilacak etkiyi de degerlendirmelerini gerektirir Ayrica koalalar koruma altinda alinmis bolgelerde de yasarlar Kentlesme koala populasyonlari icin bir tehdit olustursa da koalalar yeteri kadar agac bulundugu takdirde kentsel alanlarda da yasamlarini surdurebilirler 2009 tarihli bir arastirmaya gore kentsel populasyonlarin kendilerine ozgu zayif noktalari vardir ve arac carpmasi ile evcil kopeklerin saldirisi sonucunda yilda yaklasik 4 000 koala olur Yarali koalalar siklikla dogal yasam hastanelerine ya da rehabilitasyon merkezlerine kaldirilir Yeni Guney Galler deki bir koala rehabilitasyon merkezinde yapilan ve son 30 yili inceleyen geriye donuk bir arastirmada koalalarin merkeze gelme nedenlerinin ilki cogunlukla arac kazasi ve kopek isirigi nedeniyle olusan yaralanmalar iken ikinci en yaygin neden klamidya enfeksiyonu oldugu gorulmustur Ozel merkezlerde tedavi edilen koalalar Avustralya ya da diger ulkelerin yasalarina gore evcil hayvan olarak tutulmalarinin mumkun olmamasi nedeniyle iyilestikten sonra tekrar dogal ortamlarina salinmak zorundadirlar Koalar icin risk olusturulan baska bir unsur da susamis koalalara yardim amaciyla siseden su verilmesi nedeniyle akcigerlerde su toplanmasi sonucu olusan aspirasyon pnomonisidir Bir koalaya su vermenin guvenli yolu koalanin diliyle yalayarak suyu icebilmesi icin suyun kase baslik ya da sapka gibi bir kabin icine konarak verilmesidir KaynakcaOzel a b Dixon R M W Moore B Ramson W S Thomas M 2006 Australian Aboriginal Words in English Their Origin and Meaning Ingilizce 2 bas Oxford University Press s 65 ISBN 978 0 19 554073 4 a b c d Aikhenvald Alexandra Dixon R M W 2011 Language at Large Essays on Syntax and Semantics Ingilizce Brill s 535 ISBN 9004207686 13 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2020 a b c Jackson 2010 ss 73 74 Nisanyan Sozluk 28 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2020 Donegan Jacqui 2000 PDF Access History Ingilizce 3 1 35 50 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Kasim 2013 Jackson 2010 ss 60 61 Kidd D A 1973 Collins Latin Gem Dictionary Ingilizce HarperCollins s 53 ISBN 978 0 00 458641 0 Leitner G Sieloff I 1998 Aboriginal words and concepts in Australian English World Englishes Ingilizce 17 2 153 169 doi 10 1111 1467 971X 00089 de Blainville Henri Marie Ducrotay 1816 Prodrome d une nouvelle distribution systematique du regne animal Bulletin de la Societe Philomathique Paris Fransizca 8 105 124 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2013 Jackson 2010 ss 58 59 Desmarest Anselme Gaetan 1820 Mammalogie ou description des especes de mammiferes Premier Partie contenant les ordres des bimanes des quadrumanes et des carnassiers Encyclopedie methodique Paris Antoinette Pauline Agasse 89 276 Moyal 2008 s 45 a b Weisbecker Vera Archer Michael 2008 Parallel evolution of hand anatomy in kangaroos and vombatiform marsupials Functional and evolutionary implications Palaeontology Ingilizce 51 2 321 338 doi 10 1111 j 1475 4983 2007 00750 x a b Long John A Archer Michael Flannery Timothy Hand Suzanne 2002 Prehistoric Mammals of Australia and New Guinea One Hundred Million Years of Evolution Ingilizce Johns Hopkins University Press ss 77 82 ISBN 978 0 8018 7223 5 Asher Robert J Horovitz Ines Sanchez Villagra Marcelo R 2004 First combined cladistic analysis of marsupial mammal interrelationships Molecular Phylogenetics and Evolution Ingilizce 33 1 240 250 doi 10 1016 j ympev 2004 05 004 PMID 15324852 Robin M D Beck 2008 A dated phylogeny of marsupials using a molecular supermatrix and multiple fossil constraints Journal of Mammalogy Ingilizce 89 1 175 189 doi 10 1644 06 MAMM A 437 1 a b c d e Louys Julien Aplin Ken Beck Robin M D Archer Michael 2009 Cranial anatomy of Oligo Miocene koalas Diprotodontia Phascolarctidae Stages in the evolution of an extreme leaf eating specialization Journal of Vertebrate Paleontology Ingilizce 29 4 981 992 doi 10 1671 039 029 0412 a b Archer Michael Arena Rick Bassarova Mina Black Karen H Brammall Jenni Cooke Bernard M Creaser Phil Crosby Kirsten Gillespie Anna Godthelp Henk Gott Miranda Hand Suzanne J Kear Benjamin P Krikmann Alan Mackness Brian Muirhead Jeanette Musser Anne Myers Troy Pledge Neville S Wang Yuanqing Wroe Steven 1999 The evolutionary history and diversity of Australian mammals Australian Mammalogy Ingilizce 21 1 45 doi 10 1071 AM99001 Black Karen H Archer Michael Hand Suzanne J 2012 New Tertiary koala Marsupialia Phascolarctidae from Riversleigh Australia with a revision of phascolarctid phylogenetics paleoecology and paleobiodiversity Journal of Vertebrate Paleontology Ingilizce 32 1 125 138 doi 10 1080 02724634 2012 626825 Tyndale Biscoe Hugh 2005 Life of Marsupials Ingilizce CSIRO Publishing s 226 ISBN 0643062572 13 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2020 Archer Michael Hand Suzanne J 1987 Evolutionary considerations Koala Australia s Endearing Marsupial Ingilizce Sidney Reed Books ss 79 106 ISBN 9780730101581 Price G J 2008 Is the modern koala Phascolarctos cinereus a derived dwarf of a Pleistocene giant Implications for testing megafauna extinction hypotheses Quaternary Science Reviews Ingilizce 27 27 28 2516 2521 doi 10 1016 j quascirev 2008 08 026 Grun R Moriarty K Wells R 2001 Electron spin resonance dating of the fossil deposits in the Naracoorte Caves South Australia Journal of Quaternary Science Ingilizce 16 49 59 Moriarty K C McCulloch M T Wells R T McDowell M C 2000 Mid Pleistocene cave fills megafaunal remains and climate change at Naracoorte South Australia towards a predictive model using U Th dating of speleothems Palaeogeography Palaeoclimatology Palaeoecology Ingilizce 159 113 143 doi 10 1016 S0031 0182 00 00036 5 Black Karen H Price Gilbert J Archer Michael Handa Suzanne J Nisan 2014 Bearing up well Understanding the past present and future of Australia s koalas Gondwana Research Ingilizce 25 3 1192 doi 10 1016 j gr 2013 12 008 a b Price G J 2013 Long term trends in lineage health of the Australian koala Mammalia Phascolarctidae Using paleo diversity to prioritize species for conservation Louys J Ed Paleontology in Ecology and Conservation Springer Earth System Sciences Ingilizce Springer ss 171 192 ISBN 978 3 642 25037 8 a b Martin amp Handasyde 1999 s 7 a b Houlden Bronwyn A Costello Brian H Sharkey Deirde Fowler Elizabeth V Melzer Alistair Ellis William Carrick Frank Baverstock Peter R Elphinstone Martin S 1999 Phylogeographic differentiation in the mitochondrial control region in the koala Phascolarctos cinereus Goldfuss 1817 Molecular Ecology Ingilizce 8 6 999 1011 doi 10 1046 j 1365 294x 1999 00656 x PMID 10434420 Houlden B A England P R Taylor A C Greville W D Sherwin William B 1996 Low genetic variability of the koala Phascolarctos cinereus in south eastern Australia following a severe population bottleneck Molecular Ecology Ingilizce 52 2 269 281 doi 10 1046 j 1365 294X 1996 00089 x PMID 8673272 Wilmer J M W Melzer A Carrick F Moritz C 1993 Low genetic diversity and inbreeding depression in Queensland Koalas Wildlife Research Ingilizce 20 2 177 187 doi 10 1071 WR9930177 Tsangaras Kyriakos Avila Arcos Maria C Ishida Yasuko Helgen Kristofer M Roca Alfred L Greenwood Alex D 2012 Historically low mitochondrial DNA diversity in koalas Phascolarctos cinereus BMC Genetics Ingilizce 13 92 doi 10 1186 1471 2156 13 92 PMC 3518249 2 PMID 23095716 Lee Kristen E Seddon Jennifer M Corley Sean W Ellis William A H Johnston Stephen D de Villers Deidre L Preece Harriet C Carrick Frank N 2010 Genetic variation and structuring in the threatened koala populations of Southeast Queensland Conservation Genetics Ingilizce 11 6 2091 2103 doi 10 1007 s10592 009 9987 9 Davey Melissa 10 Nisan 2013 Australians crack the code of koala s genetic blueprint The Age Ingilizce 19 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2014 a b c Jackson 2010 ss 1 4 a b c Nowak Ronald M 2005 Walker s Marsupials of the World Ingilizce Johns Hopkins University Press ss 135 136 ISBN 978 0 8018 8211 1 Jackson 2010 s 1 a b c d Jackson Stephen 2003 Australian Mammals Biology and Captive Management Ingilizce CSIRO Publishing ss 147 151 ISBN 978 0 643 06635 9 a b Martin amp Handasyde 1999 s 55 Young Alfred H 1879 The Male Generative Organs of the Koala Phascolarctos cinereus Journal of Anatomy and Physiology Ingilizce 13 Pt 3 305 317 PMC 1309851 2 PMID 17231260 UQ News Ingilizce Queensland Universitesi 9 Mayis 2001 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Subat 2014 a b c d Ingilizce Avustralya Koala Vakfi 1 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 Degabriele Robert Dawson Terence J 1979 Metabolism and heat balance in an arboreal marsupial the koala Phascolarctos cinereus Journal of Comparative Physiology B Ingilizce 134 4 293 301 doi 10 1007 BF00709996 ISSN 1432 1351 Coppock Craig A 2007 Contrast An Investigator s Basic Reference Guide to Fingerprint Identification Concepts Ingilizce Charles C Thomas Publisher s 21 ISBN 978 0 398 08514 8 Moyal 2008 s 183 a b c d Jackson 2010 s 81 de Miguel Carmen Henneberg Maciej 1998 Encephalization of the Koala Phascolarctos Cinerues Australian Mammalogy Ingilizce 20 315 320 17 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2020 a b Martin amp Handasyde 1999 s 52 a b Tyndale Biscoe 2005 s 234 a b Charlton B D Frey R McKinnon A J Fritsch G Fitch W T Reby D 2013 Koalas use a novel vocal organ to produce unusually low pitched mating calls Current Biology Ingilizce 23 23 R1035 R1036 doi 10 1016 j cub 2013 10 069 a b Jackson 2010 s 76 a b c d Martin amp Handasyde 1999 ss 46 49 Lee Anthony Martin Roger 1988 The Koala A Natural History Ingilizce New South Wales University Press s 20 ISBN 978 0 86840 354 0 a b Tyndale Biscoe 2005 s 231 Logan Murray 2001 Evidence for the occurrence of rumination like behaviour or merycism in the koala Phascolarctos cinereus Goldfuss Journal of Zoology Ingilizce 255 1 83 87 doi 10 1017 S0952836901001121 Moyal 2008 s 188 Martin amp Handasyde 1999 s 48 Johnson Rebecca N O Meally Denis Chen Zhiliang ve digerleri 2018 Adaptation and conservation insights from the koala genome Nature Reviews Genetics Ingilizce 19 533 doi 10 1038 s41588 018 0153 5 a b c McGregor Denise C Kerr Sarah E Krockenberger Andrew K 2013 Festa Bianchet Marco Ed The distribution and abundance of an island population of koalas Phascolarctos cinereus in the far north of their geographic range PLoS One Ingilizce 8 3 e59713 doi 10 1371 journal pone 0059713 PMC 3601071 2 a b c d e Gordon G Menkhorst P Robinson T Lunney D Martin R Ellis M 2016 Phascolarctos cinereus Ingilizce IUCN Kirmizi Listesi 15 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Nisan 2020 Martin amp Handasyde 1999 ss 12 13 Smith A G McAlpine C A Rhodes J R Lunney D Seabrook L Baxter G 2013 Out on a limb Habitat use of a specialist folivore the koala at the edge of its range in a modified semi arid landscape Landscape Ecology Ingilizce 28 3 418 426 doi 10 1007 s10980 013 9846 4 Martin R 2001 Koala Macdonald D Ed Encyclopedia of Mammals Ingilizce 2 bas Oxford University Press ss 852 854 ISBN 978 0 7607 1969 5 a b Tyndale Biscoe 1999 s 231 Osawa R 1993 Dietary preferences of Koalas Phascolarctos cinereus Marsupiala Phascolarctidae for Eucalyptus spp with a specific reference to their simple sugar contents Australian Mammalogy Ingilizce 16 1 85 88 3 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2014 Moyal 2008 s 187 Jackson 2010 s 96 Moyal 2008 s 189 Tyndale Biscoe 1999 s 232 a b c Jackson 2010 ss 93 94 Grand T I Barboza P S 2001 Anatomy and development of the koala Phascolarctos cinereus An evolutionary perspective on the superfamily Vombatoidea Anatomy and Embryology Ingilizce 203 3 211 223 doi 10 1007 s004290000153 PMID 11303907 Robbins Michael Russell Eleanor 1978 Observations on movements and feeding activity of the koala in a semi natural situation Bergin T J Ed The Koala The proceedings of the Taronga symposium Sidney Zoological Parks Board of NSW ss 29 41 a b Martin amp Handasyde 1999 s 39 Jackson 2010 ss 97 98 a b c Jackson 2010 ss 98 99 Ellis W A Hale P T Carrick F 2002 Breeding dynamics of koalas in open woodlands Wildlife Research Ingilizce 29 1 19 25 doi 10 1071 WR01042 a b Moyal 2008 s 191 Martin amp Handasyde 1999 ss 54 56 Smith M 1980 Behaviour of the Koala Phascolarctos cinereus Goldfuss in captivity IV Scent marking Australian Wildlife Research Ingilizce 7 1 35 40 doi 10 1071 WR9800035 a b Tobey J R Nute T R Bercovitch F B 2009 Age and seasonal changes in the semiochemicals of the sternal gland secretions of male koalas Phascolarctos cinereus Australian Journal of Zoology Ingilizce 57 2 111 118 doi 10 1071 ZO0809 Smith M 1980 Behaviour of the Koala Phascolarctos cinereus Goldfuss in captivity III Vocalisations Australian Wildlife Research Ingilizce 7 1 13 34 doi 10 1071 WR9800013 a b Martin amp Handasyde 1999 ss 56 58 Ellis W Bercovitch F FitzGibbon S Roe P Wimmer J Melzer A Wilson R 2011 Koala bellows and their association with the spatial dynamics of free ranging koalas Behavioral Ecology Ingilizce 22 2 372 377 doi 10 1093 beheco arq216 Charlton B D Ellis W A H McKinnon A J Cowin G J Brumm J Nilsson K Fitch W T 2011 Cues to body size in the formant spacing of male koala Phascolarctos cinereus bellows Honesty in an exaggerated trait Journal of Experimental Biology Ingilizce 214 20 3414 3422 doi 10 1242 jeb 061358 Charlton B D Ellis W A H Brumm J Nilsson K Fitch W T 2012 Female koalas prefer bellows in which lower formants indicate larger males Animal Behaviour Ingilizce 84 6 1565 1571 doi 10 1016 j anbehav 2012 09 034 Jackson 2010 ss 102 105 a b Smith M 1980 Behaviour of the Koala Phascolarctos cinereus Goldfuss in captivity VI Aggression Australian Wildlife Research Ingilizce 7 2 177 190 doi 10 1071 WR9800177 Jackson 2010 ss 101 102 Martin amp Handasyde 1999 ss 58 60 Moyal 2008 s 192 Gifford A Fry G Houlden B A Fletcher T P Deane E M 2002 Gestational length in the koala Phascolarctos cinereus Animal Reproduction Science Ingilizce 70 3 261 266 doi 10 1016 S0378 4320 02 00010 6 PMID 11943495 a b Martin amp Handasyde 1999 ss 60 61 Moyal 2008 s 181 Martin amp Handasyde 1999 s 62 Martin amp Handasyde 1999 s 63 Tyndale Biscoe 2005 s 235 Martin amp Handasyde 1999 ss 64 66 a b Martin amp Handasyde 1999 ss 66 69 Ellis W A H Bercovitch F B 2011 Body size and sexual selection in the koala Behavioral Ecology and Sociobiology Ingilizce 65 6 1229 1235 doi 10 1007 s00265 010 1136 4 Tyndale Biscoe 2005 s 236 Martin amp Handasyde 1999 s 69 a b c Martin amp Handasyde 1999 ss 71 75 Lanyon J M Sanson G D 1986 Koala Phascolarctos cinereus dentition and nutrition II Implications of tooth wear in nutrition Journal of Zoology Ingilizce 209 2 169 181 doi 10 1111 j 1469 7998 1986 tb03573 x ISSN 0952 8369 Spratt D M Gill P A 1998 Durikainema phascolarcti n sp Nematoda Muspiceoidea Robertdollfusidae from the pulmonary arteries of the koala Phascolarctos cinereus with associated pathological changes Systematic Parasitology Ingilizce 39 2 101 106 doi 10 1023 A 1005957809179 McInnes L M Gillett A Hanger J Reid S A Ryan U M 2011 The potential impact of native Australian trypanosome infections on the health of koalas Phascolarctos cinereus Parasitology Ingilizce 138 7 873 883 doi 10 1017 S0031182011000369 PMID 21524321 Jackson 2010 ss 229 230 Martin amp Handasyde 1999 s 114 Stoye J P 2006 Koala retrovirus A genome invasion in real time Genome Biology Ingilizce 7 11 241 doi 10 1186 gb 2006 7 11 241 PMC 1794577 2 PMID 17118218 Martin amp Handasyde 1999 s 26 Moyal 2008 ss 209 2011 Jackson 2010 s 80 Adams Hosking C Grantham H S Rhodes J R McAlpine C Moss P T 2011 Modelling climate change induced shifts in the distribution of the koala Wildlife Research Ingilizce 38 2 122 130 doi 10 1071 WR10156 Seabrook L McAlpine C Baxter G Rhodes J Bradley A Lunney D 2011 Drought driven change in wildlife distribution and numbers A case study of koalas in south west Queensland Wildlife Research Ingilizce 38 6 509 524 doi 10 1071 WR11064 Zhou Naaman 27 Aralik 2019 Australia s environment minister says up to 30 of koalas killed in NSW mid north coast fires The Guardian Ingilizce ISSN 0261 3077 19 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2020 Dillon Meagan 8 Ocak 2020 South Australia s iconic Kangaroo Island could see rare species wiped out after devastating bushfires Ingilizce ABC News 6 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2020 Kangaroo Island wildlife still being found alive in charred national park as livestock loss revealed Ingilizce ABC News 13 Ocak 2020 12 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2020 Dvorsky George 9 Ocak 2020 Ingilizce Earther 8 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Nisan 2020 a b Foden W Stuart S N 2009 Species and Climate Change More than Just the Polar Bear PDF Ingilizce IUCN Species Survival Commission ss 36 37 12 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Mart 2014 Moyal 2008 s 7 Phillips B 1996 Koalas The Little Australians We d All Hate to Lose Ingilizce Australian Government Publishing Service s 13 ISBN 978 0 644 09697 3 Moyal 2008 s 8 Moyal 2008 ss 9 10 Sydney Sydney Gazette Ingilizce 21 Agustos 1803 s 3 6 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2020 Moyal 2008 ss 10 11 Moyal 2008 ss 12 14 44 Moyal 2008 ss 16 28 Moyal 2008 ss 33 36 Home Everard 1808 An account of some peculiarities in the anatomical structure of the wombat with observations on the female organs of generation Philosophical Transactions of the Royal Society Ingilizce 98 304 312 doi 10 1098 rstl 1808 0020 Moyal 2008 s 36 Moyal 2008 s 37 Moyal 2008 s 40 Perry George Koalo or New Holland Sloth Arcana or the Museum of Natural History Ingilizce s 109 the eye is placed like that of the Sloth very close to the mouth and nose which gives it a clumsy awkward appearance and void of elegance in the combination they have little either in their character or appearance to interest the Naturalist or Philosopher As Nature however provides nothing in vain we may suppose that even these torpid senseless creatures are wisely intended to fill up one of the great links of the chain of animated nature Moyal 2008 ss 87 93 Owen Richard 1836 Richard Owen esq in the chair Proceedings of the Zoological Society of London Ingilizce 4 1 109 113 10 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2014 Moyal 2008 ss 94 96 Moyal 2008 ss 46 48 Moyal 2008 s 103 105 Moyal 2008 ss 105 106 Caldwell William 1884 On the arrangement of the embryonic membranes in marsupial mammals Quarterly Journal of Microscopical Sciences s2 24 96 655 658 Moyal 2008 s 111 Moyal 2008 s 211 Moyal 2008 s 216 Jackson 2010 s ix a b Martin amp Handasyde 1999 s 3 Jackson 2010 s 21 Jackson 2010 s 28 Jackson 2010 ss 41 43 Jackson 2010 ss 45 46 Jackson 2010 ss 142 144 Moyal 2008 s 162 Jackson 2010 s 144 Jackson 2010 s 147 Jackson 2010 ss 149 152 Wood David 2 Mayis 2005 Country News Ingilizce 10 Mayis 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2020 Janssen Volker 2012 Indirect Tracking of Drop Bears Using GNSS Technology Australian Geographer 43 4 445 452 doi 10 1080 00049182 2012 731307 Seal Graham 2010 Great Australian Stories Legends Yarns and Tall Tales Ingilizce ReadHowYouWant com s 136 ISBN 9781458716811 11 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2020 a b Koalas added to threatened species list ABC 30 Nisan 2012 10 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2014 Adams Hosking Christine Mayis 2017 Ingilizce Dunya Dogayi Koruma Vakfi Avustralya 9 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Cox Lisa 11 Subat 2022 The Guardian Ingilizce 10 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Australia warns koalas endangered as numbers plunge Ingilizce Phys org 11 Subat 2022 20 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2023 Ingilizce Canberra Associated Press 11 Subat 2022 13 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Moyal 2008 ss 59 61 Moyal 2008 ss 80 81 Moyal 2008 ss 121 128 Moyal 2008 s 125 Moyal 2008 s 127 The shooting of our harmless and lovable native bear is nothing less than barbarous No one has ever accused him of spoiling the farmer s wheat eating the squatter s grass or even the spreading of the prickly pear There is no social vice that can be put down to his account He affords no sport to the gun man And he has been almost blotted out already from some areas Evans R 2007 A History of Queensland Ingilizce Cambridge University Press s 168 ISBN 978 0 521 87692 6 Moyal 2008 s 122 Moyal 2008 ss 157 159 Moyal 2008 ss 159 161 Jackson 2010 ss 163 164 Jackson 2010 s 179 Moyal 2008 ss 166 167 Jackson 2010 ss 184 187 Martin amp Handasyde 1999 ss 104 107 Slezak Michael 4 Mart 2018 Global deforestation hotspot 3m hectares of Australian forest to be lost in 15 years The Guardian Ingilizce 4 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2020 a b Holtcamp W 5 Ocak 2007 Ingilizce National Wildlife 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2014 Griffith J E Dhand N K Krockenberger M B Higgins D P 2013 A retrospective study of admission trends of koalas to a rehabilitation facility over 30 years Journal of Wildlife Diseases Ingilizce 49 1 18 28 doi 10 7589 2012 05 135 PMID 23307368 Ingilizce Avustralya Koala Vakfi 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2014 Rolfe Brooke 9 Ocak 2020 Warning over potentially deadly Instagram trend amid bushfires Ingilizce Yahoo News Australia 14 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2020 Neill Marnie O 12 Ocak 2020 Wildlife shelter issues urgent warning against bottle feeding koalas The New Zealand Herald Ingilizce ISSN 1170 0777 29 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2020 Stirrat Catriona 12 Ocak 2020 Massive food drop to help save endangered wallabies in fire affected areas The Sydney Morning Herald Ingilizce 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2020 GenelJackson S 2010 Koala Origins of an Icon 2 bas Allen amp Unwin ISBN 978 1 74237 323 2 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2014 Martin R W Handasyde K A 1999 The Koala Natural History Conservation and Management 2 bas New South Wales University Press ISBN 978 1 57524 136 4 15 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2014 Moyal A 2008 Koala A Historical Biography Australian Natural History Series CSIRO Publishing ISBN 978 0 643 09401 7 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2014 Tyndale Biscoe H 2005 Life of Marsupials CSIRO Publishing ISBN 978 0 643 06257 3 5 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2014 Konuyla ilgili yayinlarWikimedia Commons ta koala ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir McAlpine Clive Brearley Grant Rhodes Jonathan Bradley Adrian Baxter Greg Seabrook Leonie Lunney Daniel Liu Yan Cottin Manuelle Smith Andrew G Timms Peter 2017 Time delayed influence of urban landscape change on the susceptibility of koalas to chlamydiosis Landscape Ecology Ingilizce 32 663 679 doi 10 1007 s10980 016 0479 2