Prometyum (kısaltması Pm), atom numarası 61, atom ağırlığı 145 olan, nadir topraklar grubundan bir elementtir. Prometyum 61 Sembolü: Pm Atom numarası: 61 Atom ağırlığı: 145 Periyodik cetveldeki grubu: Grup Adı: Lantanit Periyodik cetveldeki periyodu: 6 Periyodik cetveldeki bloğu: f-bloğu Genel durumu: 298 K’ de katı Rengi: Metalik Katı halinin yoğunluğu: [/kg m-3]:7264 Elektriksel iletkenliği: [/10-8m; veya cm] Erime noktası: [/K]:1373 [veya 1100 oC (2012 oF)] Kaynama noktası: [/K]:3273 [veya 3000 oC (5432 oF)] İsminin anlamı: Yunan mitolojisinde tanrıdan ateşi çalan “Prometheus”’tan gelmektedir.
Görünüş | Metalik | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kütle numarası | [145] | ||||||||||||||||||||||
Periyodik tablodaki yeri | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Atom numarası (Z) | 61 | ||||||||||||||||||||||
Grup | n/a | ||||||||||||||||||||||
Periyot | 6. periyot | ||||||||||||||||||||||
Blok | (f bloku) | ||||||||||||||||||||||
Elektron dizilimi | [Xe] 4f5 6s2 | ||||||||||||||||||||||
Kabuk başına elektron | 2, 8, 18, 23, 8, 2 | ||||||||||||||||||||||
Fiziksel özellikler | |||||||||||||||||||||||
Faz (SSB'de) | Katı | ||||||||||||||||||||||
Erime noktası | 1315 K (1042 °C, 1908 °F) | ||||||||||||||||||||||
Kaynama noktası | 3273 K (3000 °C; 5432 °F) | ||||||||||||||||||||||
Yoğunluk (OS) | 7,26 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||
7,13 | |||||||||||||||||||||||
Buharlaşma entalpisi | 289 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||
Atom özellikleri | |||||||||||||||||||||||
Yükseltgenme durumları | +2, +3 hafif bazik | ||||||||||||||||||||||
İyonlaşma enerjileri |
| ||||||||||||||||||||||
Atom yarıçapı | Deneysel: 183 pm | ||||||||||||||||||||||
Kovalent yarıçapı | 199 pm | ||||||||||||||||||||||
Elementin spektrum çizgileri | |||||||||||||||||||||||
Diğer özellikleri | |||||||||||||||||||||||
Kristal yapı | | ||||||||||||||||||||||
Isı iletkenliği | 17,9 W/(m·K) | ||||||||||||||||||||||
9,0 mm2/s (300 K'de) (OS'de) | |||||||||||||||||||||||
Elektrik direnci | 0,75 Ω·m (OS'de tahminî) | ||||||||||||||||||||||
Manyetik düzen | Paramanyetik | ||||||||||||||||||||||
Young modülü | alfa: 46 GPa (tahminî) | ||||||||||||||||||||||
Kayma modülü | alfa: 18 GPa (tahminî) | ||||||||||||||||||||||
Hacim modülü | alfa: 33 GPa (tahminî) | ||||||||||||||||||||||
Poisson oranı | alfa: 0,28 (tahminî) | ||||||||||||||||||||||
CAS Numarası | 7440-12-2 | ||||||||||||||||||||||
Tarihi | |||||||||||||||||||||||
Charles D. Coryell · Jacob A. Marinsky · (1945) | |||||||||||||||||||||||
Adlandıran | Grace Mary Coryell (1945) | ||||||||||||||||||||||
Ana | |||||||||||||||||||||||
|
Çoğunlukla yapay olarak üretilen radyoaktif kimyasal bir elementtir; sembolü Pm’ dir; Atom numarası 61 ve kütle numarası en durağan izotopu 145; Prometyum 145, yaklaşık 18 yıllık yarılanma süresi olan, 145 en istikrarlı elementtir. En yararlı izotop prometyum 147’dir. Nükleer reaktörlerde üretilir. Beta ışıması yapar. Ve parlak materyallerin yapımında kullanılır. Fosforla karıştırıldığı zaman ışığın fotoğral hücresine güç olarak kullanılır. Dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır. Buna karşılık yansıttığı ışıklar zararsızdır. Ağır atomik elementlerle karıştığı zaman X Ray ışınları üretebilir. Prometyumun varlığı tahminen 20. yüzyılın başlarına dayanmaktadır.1926 yılında B.S Hopkins ve onun meslektaşları bu elementi illinium adıyla keşfettikleri ileri sürülmektedir. Yaklaşık aynı zamanlarda Luigi Rolla ve onun yardımcıları (İtalya’da) florentium’u buldukları ileri sürülmektedir. Bununla beraber, elementin kesin olarak teşhis edilmesi 1947 yılında olmuştur. Buna karşılık, önceki yıllarda elementin üzerinde çalışmalar yapılmış. J.A. Marinsky, L.E. Glemdenin ve C.D. Coryell elementi ABD’deki Oak Üniversitesi ulusal laboratuarında iyon değişimi çalışması sırasında belirlemişlerdir. Bu çalışmada elementin görülebilir sayıda özelliği bulunduğundan elementin gerçekten keşfedildiği düşünülmektedir. Prometyum un adı araştırmacılar tarafından ve önerilmiş 1949 yılında ise, uluslararası saf kimya uygulayıcıları birliği tarafından kabul görmüştür. Metalik prometyumun özellikleri hakkında pek fazla bilgi yoktur. Şu ana kadar otuzdan fazla prometyum bileşiği hazırlanmıştır.
Prometyum son derece nadirdir. Herhangi bir zamanda yer kabuğunda doğal olarak sadece 500-600 gram prometyum bulunmaktadır. Tarihi Keşfeden kişi: J. A. Marinsky, Lawrence Glendenin, Charles D. Coryell Keşfedildiği yer: ABD Keşfedildiği tarih: 1945 Özellikleri ve Kullanımı Gama ışınlarını yansıtmamsına rağmen yumuşak bir beta yansıtıcısıdır. Beta parçaları yüksek atomik numarası olan elementler üzerine çarptığı zaman X ışını oluşabilir. ve onu ele almada büyük özen gösterilmelidir. Yüksek radyo aktiviteden dolayı prometyum tuzları soluk mavi ya da yeşilimsi ışık saçarak karanlıkta parlar iyon değişim metotları 1963’ün başında atomik reaktör işleme atıklarından olan , 10 gram civarındaki prometyumun hazırlanmasına yol açtı.Metalik prometyumun özellikleri arasında genel olarak henüz az şey biliniyor. Prometyum nükleer olarak güçlenmiş pil yapımında kullanılabilir. Prometyum taşınabilir X ışını kaynağı olarak da kullanılabilir.
İzotopları izotop Yarılanma süresi Pm-143 265.0 yıl Pm-144 360.0 yıl Pm-145 17.7 yıl Pm-146 5.53 yıl Pm-147 2.62 yıl Pm-148 5.37 gün Pm-148m 41.3 gün Pm-149 2.21 gün Pm-151 1.18 gün
Kaynakça
- ^ Cverna, Fran (2002). "Ch. 2 Thermal Expansion". ASM Ready Reference: Thermal properties of metals (PDF) (İngilizce). ASM International. ISBN . 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021.
- ^ Lide, D. R., (Ed.) (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". (PDF) (İngilizce) (86. bas.). Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN . 3 Mart 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021.
- ^ Ball, Philip (2004). The elements : a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
Element veya periyodik tablo ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Grup | 1 | 2 | 3 | 4 | 11 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | |||||||
Lantanitler | 57 La | 58 Ce | 59 Pr | 60 Nd | 61 Pm | 62 Sm | 63 Eu | 64 Gd | 65 Tb | 66 Dy | 67 Ho | 68 Er | 69 Tm | 70 Yb | 71 Lu |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prometyum kisaltmasi Pm atom numarasi 61 atom agirligi 145 olan nadir topraklar grubundan bir elementtir Prometyum 61 Sembolu Pm Atom numarasi 61 Atom agirligi 145 Periyodik cetveldeki grubu Grup Adi Lantanit Periyodik cetveldeki periyodu 6 Periyodik cetveldeki blogu f blogu Genel durumu 298 K de kati Rengi Metalik Kati halinin yogunlugu kg m 3 7264 Elektriksel iletkenligi 10 8 m veya cm Erime noktasi K 1373 veya 1100 oC 2012 oF Kaynama noktasi K 3273 veya 3000 oC 5432 oF Isminin anlami Yunan mitolojisinde tanridan atesi calan Prometheus tan gelmektedir Prometyum 61PmGorunusMetalikKutle numarasi 145 Periyodik tablodaki yeriHidrojen HelyumLityum Berilyum Bor Karbon Azot Oksijen Flor NeonSodyum Magnezyum Aluminyum Silisyum Fosfor Kukurt Klor ArgonPotasyum Kalsiyum Skandiyum Titanyum Vanadyum Krom Manganez Demir Kobalt Nikel Bakir Cinko Galyum Germanyum Arsenik Selenyum Brom KriptonRubidyum Stronsiyum Itriyum Zirkonyum Niyobyum Molibden Teknesyum Rutenyum Rodyum Paladyum Gumus Kadmiyum Indiyum Kalay Antimon Tellur Iyot KsenonSezyum Baryum Lantan Seryum Praseodim Neodimyum Prometyum Samaryum Evropiyum Gadolinyum Terbiyum Disprozyum Holmiyum Erbiyum Tulyum Iterbiyum Lutesyum Hafniyum Tantal Tungsten Renyum Osmiyum Iridyum Platin Altin Civa Talyum Kursun Bizmut Polonyum Astatin RadonFransiyum Radyum Aktinyum Toryum Protaktinyum Uranyum Neptunyum Plutonyum Amerikyum Kuriyum Berkelyum Kaliforniyum Aynstaynyum Fermiyum Mendelevyum Nobelyum Lavrensiyum Rutherfordiyum Dubniyum Seaborgiyum Bohriyum Hassiyum Meitneriyum Darmstadtiyum Rontgenyum Kopernikyum Nihoniyum Flerovyum Moskovyum Livermoryum Tennesin Oganesson Pm Npneodimyum prometyum samaryumAtom numarasi Z 61Grupn aPeriyot6 periyotBlok f blokuElektron dizilimi Xe 4f5 6s2Kabuk basina elektron2 8 18 23 8 2Fiziksel ozelliklerFaz SSB de KatiErime noktasi1315 K 1042 C 1908 F Kaynama noktasi3273 K 3000 C 5432 F Yogunluk OS 7 26 g cm37 13 Buharlasma entalpisi289 kJ molAtom ozellikleriYukseltgenme durumlari 2 3 hafif bazikIyonlasma enerjileri1 540 kJ mol2 1050 kJ mol3 2150 kJ molAtom yaricapiDeneysel 183 pmKovalent yaricapi199 pmBir spektrum araligindaki renk cizgileriElementin spektrum cizgileriDiger ozellikleriKristal yapi Isi iletkenligi17 9 W m K 9 0 mm2 s 300 K de OS de Elektrik direnci0 75 W m OS de tahmini Manyetik duzenParamanyetikYoung modulualfa 46 GPa tahmini Kayma modulualfa 18 GPa tahmini Hacim modulualfa 33 GPa tahmini Poisson oranialfa 0 28 tahmini CAS Numarasi7440 12 2TarihiCharles D Coryell Jacob A Marinsky 1945 AdlandiranGrace Mary Coryell 1945 AnaIzotop Bolluk Yari omur t1 2 Bozunma turu Urun145Pm eser 17 7 y e 145Nd146Pm yap 5 53 y eb 147Pm eser 2 6234 y b 147Sm Cogunlukla yapay olarak uretilen radyoaktif kimyasal bir elementtir sembolu Pm dir Atom numarasi 61 ve kutle numarasi en duragan izotopu 145 Prometyum 145 yaklasik 18 yillik yarilanma suresi olan 145 en istikrarli elementtir En yararli izotop prometyum 147 dir Nukleer reaktorlerde uretilir Beta isimasi yapar Ve parlak materyallerin yapiminda kullanilir Fosforla karistirildigi zaman isigin fotogral hucresine guc olarak kullanilir Dikkatli bir sekilde kullanilmalidir Buna karsilik yansittigi isiklar zararsizdir Agir atomik elementlerle karistigi zaman X Ray isinlari uretebilir Prometyumun varligi tahminen 20 yuzyilin baslarina dayanmaktadir 1926 yilinda B S Hopkins ve onun meslektaslari bu elementi illinium adiyla kesfettikleri ileri surulmektedir Yaklasik ayni zamanlarda Luigi Rolla ve onun yardimcilari Italya da florentium u bulduklari ileri surulmektedir Bununla beraber elementin kesin olarak teshis edilmesi 1947 yilinda olmustur Buna karsilik onceki yillarda elementin uzerinde calismalar yapilmis J A Marinsky L E Glemdenin ve C D Coryell elementi ABD deki Oak Universitesi ulusal laboratuarinda iyon degisimi calismasi sirasinda belirlemislerdir Bu calismada elementin gorulebilir sayida ozelligi bulundugundan elementin gercekten kesfedildigi dusunulmektedir Prometyum un adi arastirmacilar tarafindan ve onerilmis 1949 yilinda ise uluslararasi saf kimya uygulayicilari birligi tarafindan kabul gormustur Metalik prometyumun ozellikleri hakkinda pek fazla bilgi yoktur Su ana kadar otuzdan fazla prometyum bilesigi hazirlanmistir Prometyum son derece nadirdir Herhangi bir zamanda yer kabugunda dogal olarak sadece 500 600 gram prometyum bulunmaktadir Tarihi Kesfeden kisi J A Marinsky Lawrence Glendenin Charles D Coryell Kesfedildigi yer ABD Kesfedildigi tarih 1945 Ozellikleri ve Kullanimi Gama isinlarini yansitmamsina ragmen yumusak bir beta yansiticisidir Beta parcalari yuksek atomik numarasi olan elementler uzerine carptigi zaman X isini olusabilir ve onu ele almada buyuk ozen gosterilmelidir Yuksek radyo aktiviteden dolayi prometyum tuzlari soluk mavi ya da yesilimsi isik sacarak karanlikta parlar iyon degisim metotlari 1963 un basinda atomik reaktor isleme atiklarindan olan 10 gram civarindaki prometyumun hazirlanmasina yol acti Metalik prometyumun ozellikleri arasinda genel olarak henuz az sey biliniyor Prometyum nukleer olarak guclenmis pil yapiminda kullanilabilir Prometyum tasinabilir X isini kaynagi olarak da kullanilabilir Izotoplari izotop Yarilanma suresi Pm 143 265 0 yil Pm 144 360 0 yil Pm 145 17 7 yil Pm 146 5 53 yil Pm 147 2 62 yil Pm 148 5 37 gun Pm 148m 41 3 gun Pm 149 2 21 gun Pm 151 1 18 gunKaynakca Cverna Fran 2002 Ch 2 Thermal Expansion ASM Ready Reference Thermal properties of metals PDF Ingilizce ASM International ISBN 978 0 87170 768 0 23 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Temmuz 2021 Lide D R Ed 2005 Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds PDF Ingilizce 86 bas Boca Raton Florida CRC Press ISBN 0 8493 0486 5 3 Mart 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Temmuz 2021 Ball Philip 2004 The elements a very short introduction Oxford Oxford University Press ISBN 978 0192840998 Element veya periyodik tablo ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Grup 1 2 3 4 11 13 14 15 16 17 18Lantanitler 57 La 58 Ce 59 Pr 60 Nd 61 Pm 62 Sm 63 Eu 64 Gd 65 Tb 66 Dy 67 Ho 68 Er 69 Tm 70 Yb 71 Lu