Hieronymus (veya Aziz Jerome; Latince: Eusebius Sophronius Hieronymus; Yunanca: Εὐσέβιος Σωφρόνιος Ἱερώνυμος ; yk. 347 – 30 Eylül 420) rahip, İnanç Savunucusu, teolog ve tarihçi. Eusebius oğlu, Dalmaçya/Pannonia sınırı arasındaki Emona kalesine komşu bir kasaba olan, günümüzdeyse kuzeydoğu İtalya'da bulunan Stridon doğumlu.'u Vulgata: Kitab-ı Mukaddes'in Latince çevirisi. İnciller üzerine yorumları bulunur. Yazdığı eserlerin listesi oldukça kabarıktır.
Eusebius Sophronius Hieronymus | |
---|---|
Kilise Babası, Kilise Doktoru | |
Doğum | yk. 347 Stridon, Dalmaçya |
Ölüm | 30 Eylül 420 Beytüllahim |
Kutsayanlar | Katolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi, Lüteryan Kilisesi, Anglikan Komünyonu |
Türbe | Bazilika di Santa Maria Maggiore - Roma - İtalya |
Yortu | 30 Eylül (Batı Kilisesi); 15 Haziran (Doğu Kilisesi) |
Aralık 384'te yaşamını yitiren Papa Damasus I'in öğrencisi olan Hieronymus, özellikle Roma gibi kozmopolit çevrelerde yaşayan üst tabakadan insanlara hitap eden ahlak öğretileriyle biliniyordu. Birçok durumda özellikle kadınların yaşamına eğilmişti. Kendini İsa'ya adamış olan kadınların nasıl yaşaması gerektiği üzerine mülahazalar sunmuştu. Odak noktasının kadınlar olmasının sebebi büyük ihtimalle zengin senatör ailelerine mensup tanınmış sofu kadınlarla arasındaki himaye ilişkileridir.
Roma Katolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi, Lüteryan Kilisesi ve Anglikan Komünyonu tarafından "Aziz" ve "Kilise Babası" unvanlarını almıştır. Hieronymus 1298 yılında Papa Bonifacius VIII tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir.
Yaşamı
Yaklaşık 347 yılında Stridon'da dünyaya geldi. Kökenleri İlirya'dan gelmekteydi ve anadili İlirya lehçesiydi.Retorik ve felsefe eğitimi almak üzere arkadaşı Bonosus ile birlikte Roma'ya gittiği tarihlerde (yk. 360 - 368) henüz vaftiz olmamıştı. (Mezkur Bonosus'un, Hieronymus tarafından "Adriyatik'teki bir adada inzivaya çekildiği" bilgisi verilen dostu olma ihtimali vardır.) Gramerci Aelius Donatus tarafından eğitildi. Hieronymus orada Latince ve en azından bir miktar Yunanca öğrendi. Daha sonraları öğrenciyken öğrendiğini iddia edeceği Yunan edebiyatına ise büyük ihtimalle hakim değildi.
Roma'da öğrenciyken diğer öğrencilerin bazı kaçamaklarına ve eşcinsel davranışlarına dahil oldu. Bunları öylesine yapmıştı fakat daha sonraları büyük bir suçlu psikolojisine girmişti. Vicdan azabını dindirmek adına pazar günleri şehit mezarlarını ve havarilerin yer altı mezarlarını ziyaret edecek, bu deneyim ona cehennemin korkutuculuğunu anımsatacaktı:
Hieronymus cehennemdeki korkuyu tarif etmek için Vergilius'tan yaptığı bir alıntıyı kullanır: "Dört bir yana yayılıyor bu devâsa korku; bir dehşet, sessizce nefes alan ruhumun üstünde." Hieronymus, Hristiyanlığa dair konseptleri (mesela cehennem) ilkin klasik yazarları kullanarak betimledi. Cehennemi bu şekilde betimlemesi hem aldığı klasik eğitimi hem de bunlara dair uygulamalardan (örneğin Roma'daki oğlancılık) hissettiği derin utancı gösterir. Başlangıçta Hristiyanlığa karşı skeptik yaklaşsa da sonunda dine dönmüştür. Roma'da geçirdiği uzun yıllardan sonra Bonosus ile birlikte Trier'ye yerleşmek için Galya'ya gitti. Burada ilk teoloji eğitimini aldığı sanılır. Yine arkadaşı için Aziz Hilary'nin Zebur üzerine yorumlarını kaleme aldığı ve adlı ilmî eserini yazdığı yer de burasıdır. Bunu, Hristiyanlık dinine mensup birçok arkadaş edindiği Aquileia'da dostu Rufinus ile birlikte kaldığı aylar ve hatta belki yıllar takip eder.
Bu isimlerden bazıları, 373 yılında Trakya'dan ve Anadolu'dan geçip Kuzey Suriye'ye gitmek amacıyla çıktığı yolda ona eşlik ettiler. En uzun kaldığı yer olan Antakya'da yoldaşlarından ikisi vefat etti, kendiyse birden fazla olmak üzere ağır hastalığa yakalandı. Bu hastalıkların birinde (yk. 373 - 374 kışında) gördüğü bir vizyonun etkisiyle seküler çalışmalarını bir kenara bırakıp kendini tamamen tanrıya adadı. Görüldüğü kadarıyla hatırı sayılır bir süre boyunca klasik eğitimden yüz çevirdi ve Laodikeialı Apollinaris'in etkisinde Kitab-ı Mukaddes çalışmalarına girişti.
Günahlarının kefaretini ödeyebileceği çileci bir yaşamın arzusuyla dolmuştu. Bunun için bir süreliğine Antakya'nın güneydoğusunda, barındırdığı münzevilerin sayısından hareketle "Suriye 'ı" adını alan gitti. Bu süre zarfında çalışmaya ve okumaya zaman bulduğu görülüyor. Burada bir mühtedînin (İhtida etmiş, sc. Yahudilikten Hristiyanlığa) rehberliğinde İbranice öğrenmeye başladı; Antakya'daki Hristiyan İsrailoğulları ile iletişimde olduğu görülüyor. Bu sıralarda kendisi için bir kopyaladı. Bunun fragmanları, müellifin notları arasında muhafaza edilmiştir ve bugün "Yahudilerin İncili" adıyla bilinen bu eser, Nazaraios'lar tarafından Matta İncilinin aslı olarak tanınır. Hieronymus elindeki Yahudi İncilinin bazı kısımlarını Yunancaya çevirmiştir.
Antakya'ya döndüğü 378 veya 379 yılında, tarafından papaz ilan edildi. Açıkça gönülsüzdü ve bunu kabul için içinde bulunduğu çileci yaşama devam etme şartı koşmuştu. Kısa bir süre sonra Konstantinopolis'e geldi. Amacı, Nenizili Gregorios'tan Kitab-ı Mukaddes dersleri almaktı. Sonraki üç senesini (382 385) Roma'da, Papa I. Damasus'un ve önde gelen Hristiyanların sekreterliğini yaparak geçirmiş görünüyor. Esasında 382 yılında sinod (Kilise yönetimi) tarafından, Antakya'daki sonlandırması için çağrılmıştı. O sırada Antakya patrikliği için birbirine rakip adaylar vardı. Hieronymus adaylardan birine destek çıktı ve daha fazla destek toplamak için Roma'ya döndü. Bu sırada da kendini papaya gösterdi ve papanın konseyinde önemli bir yer edindi.
Roma'da birçok görevler aldı ve Yunanca el yazmalarından hareketle yazılmış olan Latince İncili revize etmeye girişti. İlahiler Kitabını kapsayan Mezmurlar Kitabı'yı güncelledi ve bunu yaparken Septuaginta'dan faydalandı. O yıllarda yaptığının farkında olmasa da, bugün Vulgata dediğimiz Latince İncil çevirisi yıllarını alacak ve müellifin en büyük eseri olacaktı (aşağıda bkz: Eserler - Çevriler).
Roma'dayken çevresinde birçok soylu ve eğitimli kadın vardı. Bunlar arasında soylu patricii ailelere mensup olanlar, örneğin dul Lea, Marcella ve Paula, bunların kızları Blaesilla ve Eustochium gibi kadınlar da bulunuyordu. Bu kadınların, Roma'daki şehvet düşkünlüğünden uzaklaşarak manastır yaşamına gittikçe artan bir şekilde ilgi duymaları sonucunda ve Hieronymus'un Roma'daki seküler ruhban sınıfına yönelttiği acımasız eleştiriler sonrasında Roma'daki ruhban sınıfı ve taraftarları arasında kendisine karşı bir düşmanlık oluşmaya başladı. Hamisi Damasus vefat ettikten (10 Aralık 384) kısa bir süre sonra Roma ruhban sınıfı, Hieronymus hakkında "dul Paula ile uygunsuz bir ilişki kurmak" suçlamasıyla dava açtı. Bunun sonucunda Roma'dan ayrılmak zorunda kaldı. Her şeye rağmen, yazdıkları, kutsal bakire olma yeminini tutmak iştiyakındaki kadınlar arasında büyük kıymet gördü. Mektupları çokça okundu ve Hristiyan imparatorluğun dört bir yanına yayıldı. Yazdıklarından anladığımız kadarıyla takipçileri yalnızca bu bakire kadınlar değildi.
İlaveten, Blaesilla'nin hedonist yaşam tarzına getirdiği kınama ile onun çileci pratiklere uymasını sağladı. Gelgelelim bu durum onun sağlığını etkilediği gibi zaten zayıf olan fiziksel durumunu daha da zayıflaştırdı ve öyle ki Hieronymus'un talimatlarına uymaya başlamasının dördüncü ayında öldü. Böyle yaşam dolu bir kadının erken ölümüne yol açması, Blaesilla'nın yasını tutmaması için Paula'ya ısrar etmesi ve Paula'nın acısının abartı olduğu yönündeki söylenmeleri, onu kalpsiz biri gibi gösterdi ve Romalıların kendisine karşı olan görüşlerini iyice kutuplaştırarak, Hieronymus'u öfkenin hedefi haline getirdi.
Ağustos 385'te Roma'dan ayrıldı ve Antakya'ya döndü. Kardeşi Paulinianus ve birkaç dostu da yanındaydı. Onlardan kısa bir süre sonra, kalan ömürlerini Kutsal Topraklarda yaşamak isteyen Paula ve Eustochium da onu takip etti. 385 kışında Hieronymus onlar için bir ruhanî rehber olmuştur. Antakya Psikoposu Paulinus'un katılımıyla, hacılar Kudüs, Beytüllahim ve Celile'nin kutsal mekanlarını ziyaret ettikten sonra çileci yaşamın ünlü simalarının yurdu olan Mısır'a gittiler.
İskenderiye İlmihal okulunda, ilmihalci Kör Didymus'u dinledi. Onun peygamber Hoşea hakkında söylediklerini ve Aziz Antonius hakkındaki anılarını duydu. Ardından bir süre Nitria'da yaşadı. 388 yazının sonlarına doğru Filistin'e döndü. Geri kalan yaşamında, Beytüllahim civarında, İsa'nın doğduğu mağarada, birkaç dostunun refakatiyle yaşadı. Onlar ruhsal rehberlik yaptı.
Roma Katolik Kilisesi, Doğu Ortodoks Kilisesi, Luther Kilisesi ve Anglikan Komünyonu tarafından "Aziz" ve "Kilise Babası" unvanlarını almıştır. Yortusu 30 Eylül'dedir.
Çevirileri ve yorumları
Paula tarafından geçimliği sağlanınca ve kitaplarının sayısı artınca aralıksız bir edebî üretim faaliyetine girişti. Ömrünün 34 yıllık bu dönemine en önemli eserlerini sığdırdı. Eski Ahit'in İbraniceden çevrilmiş versiyonu, dini üzerine en sağlam yorumları, Hristiyan yazarlar kataloğu ve Pelagiusçuluk karşıtı diyalogları bu dönemin ürünleridir. Bu edebî tekâmül rakipleri tarafından dahi takdir edilmiştir. Madalyonun diğer yüzüne baktığımızda ise yine en büyük polemiklerinin bu döneme rastladığı görülüyor. Daha sonraları Psikopos Kudüslü Ioannes II'nin ve eski dostu Rufinus'un aforoz edildiğini ilan eden 'e karşı tezlerini de kapsayan bu polemikler onu, kilise babaları arasında sivriltti. Pelagiusçuluk karşıtı söylemleri sonucunda bir grup ateşli partizan manastıra ait binaları bastı ve ateşe verdi, içeridekilere saldırıp bir diyakozu katlettiler. Hieronymus canını zor kurtararak civardaki bir kaleye sığındı (416).
Hieronymus'un 30 Eylül 420'de Beytüllahim yakınlarında vefat ettiği kaydedilmiştir. Ölüm tarihini , Chronicon'unda verir. Gömüldüğü yer Beytüllahim'dir. Söylenceye göre cesedi daha sonraları Roma'daki bazilikasına taşınmıştır. Bununla beraber batıdaki bazı diğer bölgeler de bazı mukaddes emanetlerin kendilerinde bulunduğunu öne sürerler. Nepi'deki bir katedral onun başının kendilerinde bulunduğu iddiasındadır. Bir diğer söylenceye göre ise başı El Escorial'dedir.
Hieronymus, alim olmanın akıcı bir Yunancayı şart koştuğu zamanlarda bu sıfata sahipti. Çeviri projesine başladığında bir miktar İbranice biliyordu. Yine de Yahudilerin kutsal kitap yorumlarını daha sıkı kavrayabilmek için Kudüs'e taşındı. Zengin bir Romalı aristokrat olan Paula, Beytüllahim'deki manastırda kalırken kendisini finanse etti ve Hieronymus çevirisini orada tamamladı. 382 yılında, adıyla bilinen, Yeni Ahit'in Latince versiyonunu tashih ederek işe başladı. 390 yılı itibarıyla Yahudî Kitab-ı Mukaddes'ini orijinalinden çevirme işine geri döndü. Bu sırada İskenderiye'den gelen, Septuaginta kopyasının çevrilmiş kısımları da elindeydi. İnancına göre ana akım Rabbinik Yahudilik Septuaginta'yı geçerli bir Yahudî kutsal metni olarak görmüyordu. Bunun sebebi de onu Helenistik bezeli yanlış bir çeviri olarak tahkik etmeleriydi. Eserini 405 yılında tamamladı. Hieronymus'un Vulgata'sından evvel tüm Latince Kitb-ı Mukaddes çevirileri İbranice metni değil, Septuaginta'yı kaynak alıyordu. Hieronymus'un Septuaginta yerine İbranice metni kaynak alması, içlerinde Septuaginta'yı tanrısal ilhamla bezeli olarak gören Aziz Augustinus'un da bulunduğu birçok diğer Hristiyanın tavsiyelerinin zıddı bir hareketti. Gelgelelim modern bilginler Hieronymus'un İbranice bilgisi üzerine ortaya bazı şüpheler dökmüşlerdir. Birçok modern alime göre Hieronymus'un kaynak aldığı metin İbranice Kitab-ı Mukaddes'ten ziyade Yunanca Hexapla'ydı.
Sonraki on beş yılda, ölene kadar, Hieronymus kutsal kitap üzerine birçok yorum üretti. Şüpheli çeviriler yerine niçin orijinal Yahudî metnini kullandığını açıklamaya çalıştı. Onun patroloji yorumları Yahudî geleneğiyle örtüşüyordu. Philon ve İskenderiye Okulu'nun yaklaşımlarını takip ederek kendini alegorik ve mistik alt metinlere kaptırmıştı. Çağdaşlarının aksine Yahudî Kitab-ı Mukaddes'i "" ile arasındaki 'ın farkını vurgulamıştır. Vulgata'sının girişinde Septuaginta'daki bazı bölümlerin orijinal İbranice metinde bulunmadığını göstererek onlara "" muamelesi yapar (i.e. apocrypha); içinse Yeremya'ya Giriş'te bu bölümün Yahudîler arasında ne okunduğunu ne de tutulduğunu söyler ama onu açıkça gayrimeşru (apocrypha) olarak anmaz.'nınönsözünde, genel olarak "" olarak bilinen şu bildiri bulunur:
Bu önsöz, bizim İbraniceden Latinceye çevirdiğimiz tüm kitapların koruyucu miğferi görevini görecektir. Böylece listemizde bulunmayan tüm eserlerin gayrımeşru yazılar arasında bulunduğundan emin olunabilsin. Buradan hareketle, genellikle Süleyman'ın adıyla meşhur , Sira oğlu İsa'nın Kitabı ve Yudit ve Tobias Kitapları meşru değildir. Makkabiler'in birinci kitabını İbranice olarak, ikinci kitabını Yunanca olarak telakki ettim. Üsluplarından da anlaşılabilir.
Hieronymus apocrypha hakkında ilkin şüpheci olsa da, sonraları bunları İlahî Yazın olarak gördüğü söylenir. Örneğin Eustochium'a yazdığı bir mektupta Sira'dan söz eder 13:2., başka yerlerde yine Barukh'a, Sosana'nın Hiyakesi'ne ve Bilgelik Kitabı'na ilahî yazın muamelesi yaptığı görülür.
Hieronymus'un yorumları (En. Commentary) üç gruba ayrılabilir:
- Yunan öncüllerinden yaptığı çeviriler ve revizyonlar: Yeremya ve Hezekiel (müellifi Origenes, çevirisi yk. 380, Konstantinopolis) Kitaplarındaki 14 adet vaaz; İskenderiyeli Origen'in, Süleyman'ın Şarkısı eserindeki 2 vaaz (çev. yk. 383, Roma); Luka İncilindeki 39 vaaz (çev. yk. 389, Beytüllahim). Origen'in Yeşaya Kitabı'nda bulunan 9 vaaz. Bunların bazıları ona ait değildir ama kitapta geçer. Burada, Filistin topoğrafyası hakkında önemli bilgiler veren, ilaveli ve bazı yerleri çıkarılmış olan De Situ et Nominibus Locorum Hebraeorum adlı çeviri de atlanmamalı. (müellifi Eusebius, eserin orijinal adı ) Aynı periyotta (yk. 390), Philon tarafından yazılmış ve Origenes tarafından genişletilmiş olan eski bir eserin üzerine inşa edilmiş Liber Interpretationis Nominum Hebraicorum adlı eser de mevcuttur.
- Eski Ahit üzerine özgün yorumları: Beytüllahim'e yerleşmeden önceki periyotta ve takip eden beş yıldaki bir takım küçük Eski Ahit çalışmaları: De seraphim, De Voce Osanna, De Tribus Quaestionibus Veteris Legis (Genellikle 18., 20. ve 36. mektuplarda bulunur); Quaestiones Hebraicae in Genesim; Commentarius in Ecclesiasten; Tractatus Septem in Psalmos 10–16 (kayıp); Explanationes in Michaeam, Sophoniam, Nahum, Habacuc, Aggaeum. 395 yılından sonra daha uzun ama daha düzensiz tarzda yorum kitapları kompoze etti: Önce Yunus ve Ovadyah üzerine (396), ardından Yeşaya üzerine (yk. 395 - 400), Zekeriya, Malakhi, Hoşea, Yoel, Amos üzerine (406'dan sonra), Daniel Kitabı üzerine (yk. 407), Hezekiel üzerine (410 - 415 arası) ve Yeremya üzerine (415'ten sonra, bitmemiş eser).
- Yeni Ahit yorum kitapları: Philemon, Pavlus'un Galatyalılara, Efeslilere ve Titus'a Mektupları (387 – 388 yıllarında aceleyle kompoze edilmiş); Matta (398 yılında, iki haftada dikte edilmiş); Markos, Luka'dan ve Ayetler Kitabından seçilmiş pasajlar, Yuhanna İnciline önsöz.
Tarihî yazıları ve menakıbnameler
Hieronymus tarihçi olarak da tanınır. Bilinen en eski tarih eseri, yk. 380 yılında Konstantinopolis'te düzenlenmiş olan Chronicon yahut Temporum Liber adlı kroniğidir. Bu kronik, Eusebius'un kroniğinin ikinci bölümünü oluşturan kronolojik tabloların Latince çevirisidir. Ek olarak 325 - 379 arasını da içerir. Hieronymus'un bu çevirisi birçok alıntı veya sui generis hata barındırsa da, bu kronikler sonraki tarihçilerde annales yazma isteği uyandırması bakımından önemli bir üretimdir. (, Cassiodorus, , vs.)
En önemli tarih eserlerinden biri de hem başlığını hem düzenlemesini Suetonius'tan ödünç aldığı De Viris Illustribus adlı eserdir. Beytüllahim'de, 392 yılında yazmılmıştır. 135 Hristiyan yazar üzerine yazılmış biyografik ve edebî notlardan müteşekkildir. Silsile Aziz Petrus'tan başlar, kendine kadar devam eder. İlk 78 yazar için kaynağı Eusebius'tur (). İkinci bölümde ve Lactantius ile başlar ve bu bölümde daha çok batılı yazarlardan aldığı bilgileri kullanır.
Menakıbname sayılabilecek eserleri dört adettir:
- Vita Pauli Monachi:Antakya'daki ilk geçici ikameti sırasında (yk. 376) yazdığı, Mısır manastır geleneğinden türemiş olan efsanevî söylenceler.
- Vitae Patrum (Vita Pauli Primi Eremitae): Thebais'lı Aziz Pavlus'un biyografisi.
- Vita Malchi Monachi Captivi: Yk. 391 yılında yazılmış, büyük ihtimalle daha erken bir esere dayanan, ihtiyar çileci Suriyeli Malchus'un kendisine anlattıklarından türetilmiş söylenceler.
- Vita Hilarionis: Olasılıkla aynı tarihte yazılmıştır. Diğer ikisine göre daha güvenilir tarihî veriler sunar. Eserin bir kısmı 'un biyografisine, bir kısmı sözlü geleneğe dayanır.
Martyrologium Hieronymianum adlı eser sahtedir. Batılı bir rahip tarafından 6. veya 7. yüzyılda kompoze edilmiştir. Hieronymus'un Vita Malchi'sinin giriş bölümündeki, azizlerden ve Havariler Çağından bu yana gelen şehitlerden bahsetme niyetini yazıya döktüğü ifadesi taklit edilmiştir.
Mektupları
Hieronymus'un mektupları, konu çeşitlilikleri ve üslup kaliteleri bakımından, edebî mirasının önemli bir bölümünü oluşturur. İlim konularına dair problemleri tartışırtığı, vicdan meselelerine eğildiği, derdi olanlara teselli verdiği, dostlarına güzel sözler söylediği, çağının günahlarını ve bozulmalarını lanetlediği, ruhban sınıfı arasındaki cinsel sapkınlıkları eleştirdiği mektuplarında yalnızca kendi zihninin değil, çağının karakteristik özelliklerinin de canlı bir portresini sunar. Şahsî belgeleri ile kamuya açık yazdıkları arasında çok belirgin ayrımlar bulunmadığından, mektuplarında genel olarak yazdığı kişilerden başka insanlarla ilgili mahrem mesajları ve tezleri de mevcuttur.
Roma'da, zengin aileler arasında geçirdiği zaman boyunca bekaret yemini etmiş kadınlardan ahlakla ve yaşam tarzıyla ilgili rehberlik talebi aldı. Bunun sonucunda yaşamının önemli bir kısmında bu kadınlara kaçınmaları gereken şeylerle ve yaşam tarzlarıyla ilgili konularda bilgiler verdi. Mektupların çoğu nasihat verici tondaydı.Ep. 14, Ad Heliodorum De Laude Vitae Solitariae; Ep. 22, Ad Eustochium De Custodia Virginitatis; Ep. 52, Ad Nepotianum De Vita Clericorum et Monachorum, çileci bakış açısıyla bezeli bir pastoral teolojinin özeti (i.e. epitom) gibilerdir; Ep. 53, Ad Paulinum De Studio Scripturarum; Ep. 57, aynı kişiye (Paula), De Institutione Monachi; Ep. 70, Ad Magnum De Scriptoribus Ecclesiasticis; ve Ep. 107, Ad Laetam De Institutione Filiae.
Dardanus'a Mektup (Ep. 129)
Musa'ya Vadedilmiş Toprakları şöyle tahayyül edebilirsin (bl. 34): Ölü Deniz ile Kadeş [Doğusunda Aravah bölgesi bulunur] arasında, Ariş şehri yakınlarında denize dökülen Nil Nehri'ne kadar uzanan Sina Çölü'yle güneyden; Filistin, Fenike, Coile-Syria ve Kilikya kıyıları boyunca uzanan denizle batıdan; Toros Dağları'nın ve Zepyrium'un (Mersin) oluşturduğu, Hama'ya uzanan bir çemberle kuzeyden; Hippos şehri ve Kinneret Nehri'yle (Şimdiki adı Tiberias), sonrasında Ölü Deniz'e dökülen Ürdün Nehri ile doğudan çevrelenir.
Teolojik yazıları
Hieronymus'un dogma alanındaki tüm üretimlerinin doğasında üç aşağı beş yukarı şiddetli bir polemik unsuru vardır ve bu polemikler genelde Ortodoks inancına mensup eleştiricilere yönlendirilir. Kör Didymus'un Kutsal Ruh üzerine yazdığı ilmî eserin Latince çevirisi dahi (bş. 384, Roma; bt. Beytüllahim) Aryanistlere ve Pneumatomakhoi'lara karşı bir temayül gösterir. Rufinus tarafından yapılan hatalı çevirinin yerini alması amacıyla yaptığı çeviride de [Origenes'in De Principiis (yk. 399) adlı eserinin çevirisi] bu durum mevcuttur. Yaşamının her dönemi katı tartışmacı yazılarla doludur. Antakya ve Konstantinopolis'teki geçici ikametleri sırasında Aryanist çekişmeyle ve özellikle ve etrafında şekillenen meşgul oldu. Papa Damasus'a yazdığı iki mektupta (Ep. 15 ve 16) Antakya'daki her iki partinin de (Meletius'çular ve Paulinus'çular) davranışlarından şikayet eder, iki hizbin de kendisini ousia ve hypostasis kavramlarının Teslis'e nasıl tatbik edileceğine dair aralarında süregelen münakaşanın içine çekmeye çalıştığını bildirir. Yine bu sıralarda yahut biraz sonra (379) Liber Contra Luciferianos adlı kitabını yazdı. Bu eserde diyalog formunu kullanarak Lucifer Calaritanus taraftarlarının öğretilerini eleştirdi.
Roma'da (yk. 383) 'un öğretilerine ateşli bir cevap, Meryem'in ebedî bakireliği doktrini ve bekarlığın evli olmaya üstünlüğü üzerine de savunma niteliğinde bir eser yazdı. 392 yılında, ile karşı karşıya geldi. Adversus Jovinianum adlı eserini yazdı. Bir kez daha, 406 yılında Katolik Kilisesi'nin takva anlayışını ve kendi çileci ahlakını Galyalı presbyteros 'a karşı müdafaa etti. Vigilantius şehitler kültüne ve kutsal emanetlere, fakirlik andına ve rahiplerin bakir kalmasına muhalifti. Bu sıralarda Kudüslü Ioannes II ve Rufinus'un, Origenes'in ortodoksluğu ile ilgili tartışması baş gösterdi. Hieronymus'un en ateşli ve kapsamlı eserleri de bu döneme aittir: Contra Joannem Hierosolymitanum (398 veya 399); Apologiae Contra Rufinum (402); Liber Tertius Seuten Ultima Responsio Adversus Scrpita Rufini; ve son olarak Dialogus Contra Pelagianos (415).
Hristiyanlığın ilerleyen dönemlerindeki tepkiler
Hieronymus, Antik Latin Hristiyanlığı devrindeki en verimli yazarlardan biridir (Aziz Augustinus'tan sonra). Roma Katolik Kilisesince çevirmenlerin, kütüphanecilerin ve ansiklopedistlerin koruyucu azizi olarak tanınır.
Mühtedî bir (yani Yahudilikten) İbranî ile çalışarak İbranice öğrenmiş ve o dönem için alışılmadık bir şekilde Eski Ahit çevirisinde Septuaginta'yı değil Tanakh'ı temel almıştır. Geleneksel görüşe göre kendisi bu bilgiyi Vulgata adını alan çevirisini yapmak için kullanmış ve yavaş yavaş da olsa en sonunda bu çeviri Katolik Kilisesi tarafından kabul edilmiştir. Hristiyanlık içindeki İbranice çalışmalarının ortaya çıkmasında rol oynamıştır.
Çileci ideale, soyut spekülasyonlardan daha çok ilgi göstermiştir. Martin Luther'in kendisini oldukça ciddi biçimde eleştirmesinin sebebi de bu katı çileciliğidir. Esasen Protestan okurlar kendisinin yazılarını otorite olarak almazlar.
Mezkur eleştirilere rağmen Hieronymus'un batılı Kilise Babaları arasında önemli bir yeri vardır. Bu yeri, hiçbir şey için değilse, Vulgata'nın sonraki süreçte skolastik ve teolojik gelişime verdiği katkıdan dolayı elde etmiştir.
Sanatta yeri
Sanatta genellikle Kilise'nin dört Latin öğretmeninden biri olarak Augustinus, Ambrosius ve Papa I. Gregorius ile beraber; ve yine Roma ruhbanlarının önemli isimlerinden biri olarak, sıklıkla anakronik biçimde bir kardinal kılığında resmedilir. Eşya olarak bir haç, kafatası ve İncil'le birlikte yarı örtünmüş bir olarak çizildiğinde dahi, bir kural nevinden, kardinalliğini belli edecek bir kırmızı şapka yahut başka bir gösterge mutlaka resmin bir yerinde bulunur. Hieronymus'un yaşadığı dönemde kardinallik diye bir mevki bulunmuyordu. Bununla beraber, Rönesans ve Barok dönemlerinden itibaren, papanın yanında sekreter olarak bir kardinalin bulunması yaygın bir uygulama halini aldı ve Hieronymus'un Damasus'un yanındaki konumu düşünüldüğünde bu tarz bir tasvir de anlaşılır olmaktaydı.
Menkıbelerde geçen bir inanışa göre Hieronymus vahşi doğadaki bir aslanı, patisini tedavi ederek evcilleştirmiştir. Bu inanıştan hareketle bazen bir aslanla beraber çizildiği de olur. Bu menkıbenin kaynağı büyük ihtimalle 2. yy'a tarihlenen bir Roma hikâyesidir veya 'un kahramanlıklarının Aziz Hieronymus ile (Lat. Hieronymus veya Geronimus) karıştırılmasıdır. Hieronymus menkıbeleri onun uzun yıllar Suriye çöllerinde kaldığından bahseder ve artistler bundan hareketle onu genellikle "vahşi doğada" çizerler. Bu "vahşi doğa" ise batılı ressamların elinde "odun" yahut "orman" şeklini alabilmektedir.
Bazense bilgeliğin ve ilmin sembolü olan baykuş ile birlikte çizildiği olur. Yazı malzemeleri ve Kıyamet Sûru da Hieronymus ikonografileri arasındadır.
Çeşitli
Apaçilerin dinî ve askerî liderlerinden Geronimo, eskiden yalnızca "Goyahkla" (Esneyen) adıyla bilinirdi. "Daha sonraları Geronimo (Hieronymus'un İspanyolcası) diye anılmaya başladı. Sebebiyse çıldırmış bir şekilde Aziz Hieronymus'u yardıma çağıran Meksikalı askerlerle savaşma şekliydi. Bu ismi severek kabullendi." Hieronymus, Mütercim Tercümanlar Onur Listesi'ne [Translator Interpreter Hall of Fame (TIHOF)] adı yazılan ilk isimdir.
Kaynakça
- ^ Scheck, Thomas P. Commentary on Matthew (The Fathers of the Church, Volume 117) 5 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. p. 5.
- ^ Maisie Ward, Saint Jerome, Sheed & Ward, London 1950, p. 7 "It may be taken as certain that Jerome was an Italian, coming from that wedge of Italy which seems on the old maps to be driven between Dalmatia and Pannonia."
- ^ Tom Streeter, The Church and Western Culture: An Introduction to Church History, AuthorHouse 2006, p. 102 "Jerome was born around 340 AD at Stridon, a town in northeast Italy at the head of the Adriatic Ocean."
- ^ Schaff, Philip, ed. (1893).
- ^ a b c Megan Hale Williams, The Monk and the Book: Jerome and the Making of Christian Scholarship, (Chicago: The University of Chicago Press, 2006)
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. Bruce A. Demarest. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 198; 202. ISBN .
- ^ Williams, Megan Hale (2006), The Monk and the Book: Jerome and the making of Christian Scholarship, Chicago
- ^ Pevarello, Daniele (2013).
- ^ (Wilkes 1995), p. 266: "Alongside Latin the native Illyrian survived in the country areas, and St Jerome claimed to speak his 'sermo gentilis' (Commentary on Isaiah 7.19)."
- ^ Walsh, Michael, ed. (1992), Butler's Lives of the Saints, New York: HarperCollins, p. 307
- ^ Kelly, JND (1975), Jerome: His Life, Writings, and Controversies, New York: Harper & Row, pp. 13–14
- ^ P. Vergilius Maro, Aeneid Theodore C. Williams, Ed. Perseus Project 11 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (retrieved 23 Aug 2013)
- ^ Payne, Robert (1951), The Fathers of the Western Church, New York: Viking, p. 91
- ^ Rebenich, Stefan (2002), Jerome, p. 211,
Further, he began to study Hebrew: 'I betook myself to a brother who before his conversion had been a Hebrew and'.
- ^ Pritz, Ray (1988), Nazarene Jewish Christianity: from the end of the New Testament, p. 50,
In his accounts of his desert sojourn, Jerome never mentions leaving Chalcis, and there is no pressing reason to think.
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. Bruce A. Demarest. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 198. ISBN .
- ^ "Saint Jerome in His Study" 16 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Joyce Salisbury, Encyclopedia of women in the ancient world, Blaesilla
- ^ "(...) die griechische Bibelübersetzung, die einem innerjüdischen Bedürfnis entsprang (...) [von den] Rabbinen zuerst gerühmt (.
- ^ Pierre Nautin, article Hieronymus, in: Theologische Realenzyklopädie, Vol. 15, Walter de Gruyter, Berlin – New York 1986, p. 304-315, here p. 309-310.
- ^ "The Bible" 13 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kevin P. Edgecomb, Jerome’s Prologue to Jeremiah 31 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Jerome's Preface to Samuel and Kings" 2 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Barber, Michael (2006-03-06).
- ^ Jerome, To Paulinus, Epistle 58 (A.D. 395), in NPNF2, VI:119.: "Do not, my dearest brother, estimate my worth by the number of my years.
- ^ Jerome, To Oceanus, Epistle 77:4 (A.D. 399), in NPNF2, VI:159.:"I would cite the words of the psalmist: 'the sacrifices of God are a broken spirit,’ [Ps 51:17] and those of Ezekiel 'I prefer the repentance of a sinner rather than his death,’ [Ez 18:23] and those of Baruch, 'Arise, arise, O Jerusalem,’ [Baruch 5:5] and many other proclamations made by the trumpets of the Prophets."
- ^ Jerome, Letter 51, 6, 7, NPNF2, VI:87-8: "For in the book of Wisdom, which is inscribed with his name, Solomon says: "God created man to be immortal, and made him to be an image of his own eternity."
- ^ "regulae sancti pachomii 84 rule 104.
- ^ W. H. Fremantle, "Prolegomena to Jerome", V.
- ^ Bechard, Dean Philip (1 January 2000).
- ^ Sainte Bible expliquée et commentée, contenant le texte de la Vulgate 5 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Hieronymus (1910).
- ^ "St. Jerome: Patron Saint of Librarians | Luther College Library and Information Services" 4 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Stefan Rebenich, Jerome (New York: Routlage, 2002), pp. 52–59
- ^ "Jerome, St." Pages 872-873 in The Oxford Dictionary of the Christian Church.
- ^ "Saint Jerome in His Study" 18 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Hope Werness, Continuum encyclopaedia of animal symbolism in art, 2006
- ^ "Eugene Rice has suggested that in all probability the story of Gerasimus's lion became attached to the figure of Jerome some time during the seventh century, after the military invasions of the Arabs had forced many Greek monks who were living in the deserts of the Middle East to seek refuge in Rome.
- ^ "a figment" found in the thirteenth-century Golden Legend by Jacobus de Voragine Williams, Megan Hale.
- ^ "Saint Jerome in Catholic Saint info" 29 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ a b The Collection: St. Jerome 22 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., gallery of the religious art collection of New Mexico State University, with explanations.
- ^ "GERONIMO (ca. 1829–1909)" 29 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "Patron Saint of Translators" 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. ititranslates.com.
Bibliografya
- J.N.D. Kelly, "Jerome: His Life, Writings, and Controversies" (Peabody, MA 1998)
- S. Rebenich, "Jerome" (London and New York, 2002)
- "Biblia Sacra Vulgata", Stuttgart, 1994.
- Schaff-Herzog Encyclopedia of Religion.
Konuyla ilgili yayınlar
- Saint Jerome, Three biographies: Malchus, St. Hilarion and Paulus the First Hermit Authored by Saint Jerome, London, 2012. limovia.net.
Dış bağlantılar
- Hieronymus, Mektuplar, veri kümesi – biçimlendirilmiş veri, yollayıcı, alıcı ve mektup türü sınıflandırmalarıyla12 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- St. Jerome16 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (pdf9 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .) Fr. Alban Butler'ın Azizlerin Yaşamları serisinden
11 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Herbermann, Charles, ed. (1913). "St. Jerome". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company.
- Jewish Encyclopedia: Jerome6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- St. Jerome – Catholic Online18 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- St Jerome (Hieronymus) of Stridonium4 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Orthodox synaxarion
- earlyfathers.com/jerome/ Early Church Fathers. Jerome: Great Translator (link cybersquatted as of Mar. 17, 2013)
- Sanatta Hieronymus'un yeri hakkında ileri okumalar25 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- St. Jerome, Doctor of the Church21 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Christian Iconography3 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . web sitesi
- Here Followeth the Life of Jerome17 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Caxton çevirisi
- Works of Saint Jerome11 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Somni3 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Beati Hyeronimi Epistolarum liber[], dijitalize edilmiş codex (1464)
- Epistole de santo Geronimo traducte di latino[], dijitalize edilmiş codex (1475–1490)
- Hieronymi in Danielem[], dijitalize edilmiş codex (1490)
- Sancti Hieronymi ad Pammachium in duodecim prophetas[], dijitalize edilmiş codex (1470–1480)
- Colonnade Heykeli, St Peter's Square7 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Latince metinler
- Opera Omnia (Tüm Eserleri), Migne Edisyonu (Patrologia Latina, 1844 - 1855), analitik fihristlerle birlikte neredeyse eksiksiz, tam edisyon14 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Faksimiller
- Migne cilt 23 bölüm 1 (1883 edisyon)28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Migne cilt 23 bölüm 2 (1883 edisyon)28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Migne cilt 24 (1845 edisyon)28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Migne cilt 25 bölüm 1 (1884 edisyon)28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Migne cilt 25 bölüm 2 (1884 edisyon)27 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Migne cilt 28 (1890 edisyon)28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Migne cilt 30 (1865 edisyon)28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hieronymus veya Aziz Jerome Latince Eusebius Sophronius Hieronymus Yunanca Eὐsebios Swfronios Ἱerwnymos yk 347 30 Eylul 420 rahip Inanc Savunucusu teolog ve tarihci Eusebius oglu Dalmacya Pannonia siniri arasindaki Emona kalesine komsu bir kasaba olan gunumuzdeyse kuzeydogu Italya da bulunan Stridon dogumlu u Vulgata Kitab i Mukaddes in Latince cevirisi Inciller uzerine yorumlari bulunur Yazdigi eserlerin listesi oldukca kabariktir Eusebius Sophronius HieronymusKilise Babasi Kilise DoktoruDogumyk 347 Stridon DalmacyaOlum30 Eylul 420 BeytullahimKutsayanlarKatolik Kilisesi Dogu Ortodoks Kilisesi Luteryan Kilisesi Anglikan KomunyonuTurbeBazilika di Santa Maria Maggiore Roma ItalyaYortu30 Eylul Bati Kilisesi 15 Haziran Dogu Kilisesi Aralik 384 te yasamini yitiren Papa Damasus I in ogrencisi olan Hieronymus ozellikle Roma gibi kozmopolit cevrelerde yasayan ust tabakadan insanlara hitap eden ahlak ogretileriyle biliniyordu Bircok durumda ozellikle kadinlarin yasamina egilmisti Kendini Isa ya adamis olan kadinlarin nasil yasamasi gerektigi uzerine mulahazalar sunmustu Odak noktasinin kadinlar olmasinin sebebi buyuk ihtimalle zengin senator ailelerine mensup taninmis sofu kadinlarla arasindaki himaye iliskileridir Roma Katolik Kilisesi Dogu Ortodoks Kilisesi Luteryan Kilisesi ve Anglikan Komunyonu tarafindan Aziz ve Kilise Babasi unvanlarini almistir Hieronymus 1298 yilinda Papa Bonifacius VIII tarafindan Kilise Doktoru ilan edilmistir YasamiHieronymus calisirken 1480 Domenico Ghirlandaio Yaklasik 347 yilinda Stridon da dunyaya geldi Kokenleri Ilirya dan gelmekteydi ve anadili Ilirya lehcesiydi Retorik ve felsefe egitimi almak uzere arkadasi Bonosus ile birlikte Roma ya gittigi tarihlerde yk 360 368 henuz vaftiz olmamisti Mezkur Bonosus un Hieronymus tarafindan Adriyatik teki bir adada inzivaya cekildigi bilgisi verilen dostu olma ihtimali vardir Gramerci Aelius Donatus tarafindan egitildi Hieronymus orada Latince ve en azindan bir miktar Yunanca ogrendi Daha sonralari ogrenciyken ogrendigini iddia edecegi Yunan edebiyatina ise buyuk ihtimalle hakim degildi Roma da ogrenciyken diger ogrencilerin bazi kacamaklarina ve escinsel davranislarina dahil oldu Bunlari oylesine yapmisti fakat daha sonralari buyuk bir suclu psikolojisine girmisti Vicdan azabini dindirmek adina pazar gunleri sehit mezarlarini ve havarilerin yer alti mezarlarini ziyaret edecek bu deneyim ona cehennemin korkutuculugunu animsatacakti Hieronymus cehennemdeki korkuyu tarif etmek icin Vergilius tan yaptigi bir alintiyi kullanir Dort bir yana yayiliyor bu devasa korku bir dehset sessizce nefes alan ruhumun ustunde Hieronymus Hristiyanliga dair konseptleri mesela cehennem ilkin klasik yazarlari kullanarak betimledi Cehennemi bu sekilde betimlemesi hem aldigi klasik egitimi hem de bunlara dair uygulamalardan ornegin Roma daki oglancilik hissettigi derin utanci gosterir Baslangicta Hristiyanliga karsi skeptik yaklassa da sonunda dine donmustur Roma da gecirdigi uzun yillardan sonra Bonosus ile birlikte Trier ye yerlesmek icin Galya ya gitti Burada ilk teoloji egitimini aldigi sanilir Yine arkadasi icin Aziz Hilary nin Zebur uzerine yorumlarini kaleme aldigi ve adli ilmi eserini yazdigi yer de burasidir Bunu Hristiyanlik dinine mensup bircok arkadas edindigi Aquileia da dostu Rufinus ile birlikte kaldigi aylar ve hatta belki yillar takip eder Bu isimlerden bazilari 373 yilinda Trakya dan ve Anadolu dan gecip Kuzey Suriye ye gitmek amaciyla ciktigi yolda ona eslik ettiler En uzun kaldigi yer olan Antakya da yoldaslarindan ikisi vefat etti kendiyse birden fazla olmak uzere agir hastaliga yakalandi Bu hastaliklarin birinde yk 373 374 kisinda gordugu bir vizyonun etkisiyle sekuler calismalarini bir kenara birakip kendini tamamen tanriya adadi Goruldugu kadariyla hatiri sayilir bir sure boyunca klasik egitimden yuz cevirdi ve Laodikeiali Apollinaris in etkisinde Kitab i Mukaddes calismalarina giristi Aziz Jerome kirsalda kitap okurken Giovanni Bellini Gunahlarinin kefaretini odeyebilecegi cileci bir yasamin arzusuyla dolmustu Bunun icin bir sureligine Antakya nin guneydogusunda barindirdigi munzevilerin sayisindan hareketle Suriye i adini alan gitti Bu sure zarfinda calismaya ve okumaya zaman buldugu goruluyor Burada bir muhtedinin Ihtida etmis sc Yahudilikten Hristiyanliga rehberliginde Ibranice ogrenmeye basladi Antakya daki Hristiyan Israilogullari ile iletisimde oldugu goruluyor Bu siralarda kendisi icin bir kopyaladi Bunun fragmanlari muellifin notlari arasinda muhafaza edilmistir ve bugun Yahudilerin Incili adiyla bilinen bu eser Nazaraios lar tarafindan Matta Incilinin asli olarak taninir Hieronymus elindeki Yahudi Incilinin bazi kisimlarini Yunancaya cevirmistir Antakya ya dondugu 378 veya 379 yilinda tarafindan papaz ilan edildi Acikca gonulsuzdu ve bunu kabul icin icinde bulundugu cileci yasama devam etme sarti kosmustu Kisa bir sure sonra Konstantinopolis e geldi Amaci Nenizili Gregorios tan Kitab i Mukaddes dersleri almakti Sonraki uc senesini 382 385 Roma da Papa I Damasus un ve onde gelen Hristiyanlarin sekreterligini yaparak gecirmis gorunuyor Esasinda 382 yilinda sinod Kilise yonetimi tarafindan Antakya daki sonlandirmasi icin cagrilmisti O sirada Antakya patrikligi icin birbirine rakip adaylar vardi Hieronymus adaylardan birine destek cikti ve daha fazla destek toplamak icin Roma ya dondu Bu sirada da kendini papaya gosterdi ve papanin konseyinde onemli bir yer edindi Roma da bircok gorevler aldi ve Yunanca el yazmalarindan hareketle yazilmis olan Latince Incili revize etmeye giristi Ilahiler Kitabini kapsayan Mezmurlar Kitabi yi guncelledi ve bunu yaparken Septuaginta dan faydalandi O yillarda yaptiginin farkinda olmasa da bugun Vulgata dedigimiz Latince Incil cevirisi yillarini alacak ve muellifin en buyuk eseri olacakti asagida bkz Eserler Cevriler Antonio da Fabriano II Hieronymus u calisirken resmetmis Yazi gerecleri rulolar ve el yazmalari Hieronymus un calisma azmine taniklik ediyor The Walters Sanat Muzesinden Roma dayken cevresinde bircok soylu ve egitimli kadin vardi Bunlar arasinda soylu patricii ailelere mensup olanlar ornegin dul Lea Marcella ve Paula bunlarin kizlari Blaesilla ve Eustochium gibi kadinlar da bulunuyordu Bu kadinlarin Roma daki sehvet duskunlugunden uzaklasarak manastir yasamina gittikce artan bir sekilde ilgi duymalari sonucunda ve Hieronymus un Roma daki sekuler ruhban sinifina yonelttigi acimasiz elestiriler sonrasinda Roma daki ruhban sinifi ve taraftarlari arasinda kendisine karsi bir dusmanlik olusmaya basladi Hamisi Damasus vefat ettikten 10 Aralik 384 kisa bir sure sonra Roma ruhban sinifi Hieronymus hakkinda dul Paula ile uygunsuz bir iliski kurmak suclamasiyla dava acti Bunun sonucunda Roma dan ayrilmak zorunda kaldi Her seye ragmen yazdiklari kutsal bakire olma yeminini tutmak istiyakindaki kadinlar arasinda buyuk kiymet gordu Mektuplari cokca okundu ve Hristiyan imparatorlugun dort bir yanina yayildi Yazdiklarindan anladigimiz kadariyla takipcileri yalnizca bu bakire kadinlar degildi Ilaveten Blaesilla nin hedonist yasam tarzina getirdigi kinama ile onun cileci pratiklere uymasini sagladi Gelgelelim bu durum onun sagligini etkiledigi gibi zaten zayif olan fiziksel durumunu daha da zayiflastirdi ve oyle ki Hieronymus un talimatlarina uymaya baslamasinin dorduncu ayinda oldu Boyle yasam dolu bir kadinin erken olumune yol acmasi Blaesilla nin yasini tutmamasi icin Paula ya israr etmesi ve Paula nin acisinin abarti oldugu yonundeki soylenmeleri onu kalpsiz biri gibi gosterdi ve Romalilarin kendisine karsi olan goruslerini iyice kutuplastirarak Hieronymus u ofkenin hedefi haline getirdi Agustos 385 te Roma dan ayrildi ve Antakya ya dondu Kardesi Paulinianus ve birkac dostu da yanindaydi Onlardan kisa bir sure sonra kalan omurlerini Kutsal Topraklarda yasamak isteyen Paula ve Eustochium da onu takip etti 385 kisinda Hieronymus onlar icin bir ruhani rehber olmustur Antakya Psikoposu Paulinus un katilimiyla hacilar Kudus Beytullahim ve Celile nin kutsal mekanlarini ziyaret ettikten sonra cileci yasamin unlu simalarinin yurdu olan Misir a gittiler Iskenderiye Ilmihal okulunda ilmihalci Kor Didymus u dinledi Onun peygamber Hosea hakkinda soylediklerini ve Aziz Antonius hakkindaki anilarini duydu Ardindan bir sure Nitria da yasadi 388 yazinin sonlarina dogru Filistin e dondu Geri kalan yasaminda Beytullahim civarinda Isa nin dogdugu magarada birkac dostunun refakatiyle yasadi Onlar ruhsal rehberlik yapti Roma Katolik Kilisesi Dogu Ortodoks Kilisesi Luther Kilisesi ve Anglikan Komunyonu tarafindan Aziz ve Kilise Babasi unvanlarini almistir Yortusu 30 Eylul dedir Cevirileri ve yorumlariNiccolo Antonio Colantino eseri Hieronymus u bir aslanin patisinden diken cikarirken resmetmis Paula tarafindan gecimligi saglaninca ve kitaplarinin sayisi artinca araliksiz bir edebi uretim faaliyetine giristi Omrunun 34 yillik bu donemine en onemli eserlerini sigdirdi Eski Ahit in Ibraniceden cevrilmis versiyonu dini uzerine en saglam yorumlari Hristiyan yazarlar katalogu ve Pelagiusculuk karsiti diyaloglari bu donemin urunleridir Bu edebi tekamul rakipleri tarafindan dahi takdir edilmistir Madalyonun diger yuzune baktigimizda ise yine en buyuk polemiklerinin bu doneme rastladigi goruluyor Daha sonralari Psikopos Kuduslu Ioannes II nin ve eski dostu Rufinus un aforoz edildigini ilan eden e karsi tezlerini de kapsayan bu polemikler onu kilise babalari arasinda sivriltti Pelagiusculuk karsiti soylemleri sonucunda bir grup atesli partizan manastira ait binalari basti ve atese verdi iceridekilere saldirip bir diyakozu katlettiler Hieronymus canini zor kurtararak civardaki bir kaleye sigindi 416 Hieronymus un 30 Eylul 420 de Beytullahim yakinlarinda vefat ettigi kaydedilmistir Olum tarihini Chronicon unda verir Gomuldugu yer Beytullahim dir Soylenceye gore cesedi daha sonralari Roma daki bazilikasina tasinmistir Bununla beraber batidaki bazi diger bolgeler de bazi mukaddes emanetlerin kendilerinde bulundugunu one surerler Nepi deki bir katedral onun basinin kendilerinde bulundugu iddiasindadir Bir diger soylenceye gore ise basi El Escorial dedir St Jerome Michelangelo Merisi da Caravaggio eseri 1607 Aziz Ioannes Katedralinde Valletta Malta resmedilmis Saint Jerome guney Hollandali mechul bir ressamin eseri 1520 Hamburger Kunsthalle Hieronymus alim olmanin akici bir Yunancayi sart kostugu zamanlarda bu sifata sahipti Ceviri projesine basladiginda bir miktar Ibranice biliyordu Yine de Yahudilerin kutsal kitap yorumlarini daha siki kavrayabilmek icin Kudus e tasindi Zengin bir Romali aristokrat olan Paula Beytullahim deki manastirda kalirken kendisini finanse etti ve Hieronymus cevirisini orada tamamladi 382 yilinda adiyla bilinen Yeni Ahit in Latince versiyonunu tashih ederek ise basladi 390 yili itibariyla Yahudi Kitab i Mukaddes ini orijinalinden cevirme isine geri dondu Bu sirada Iskenderiye den gelen Septuaginta kopyasinin cevrilmis kisimlari da elindeydi Inancina gore ana akim Rabbinik Yahudilik Septuaginta yi gecerli bir Yahudi kutsal metni olarak gormuyordu Bunun sebebi de onu Helenistik bezeli yanlis bir ceviri olarak tahkik etmeleriydi Eserini 405 yilinda tamamladi Hieronymus un Vulgata sindan evvel tum Latince Kitb i Mukaddes cevirileri Ibranice metni degil Septuaginta yi kaynak aliyordu Hieronymus un Septuaginta yerine Ibranice metni kaynak almasi iclerinde Septuaginta yi tanrisal ilhamla bezeli olarak goren Aziz Augustinus un da bulundugu bircok diger Hristiyanin tavsiyelerinin ziddi bir hareketti Gelgelelim modern bilginler Hieronymus un Ibranice bilgisi uzerine ortaya bazi supheler dokmuslerdir Bircok modern alime gore Hieronymus un kaynak aldigi metin Ibranice Kitab i Mukaddes ten ziyade Yunanca Hexapla ydi Sonraki on bes yilda olene kadar Hieronymus kutsal kitap uzerine bircok yorum uretti Supheli ceviriler yerine nicin orijinal Yahudi metnini kullandigini aciklamaya calisti Onun patroloji yorumlari Yahudi gelenegiyle ortusuyordu Philon ve Iskenderiye Okulu nun yaklasimlarini takip ederek kendini alegorik ve mistik alt metinlere kaptirmisti Cagdaslarinin aksine Yahudi Kitab i Mukaddes i ile arasindaki in farkini vurgulamistir Vulgata sinin girisinde Septuaginta daki bazi bolumlerin orijinal Ibranice metinde bulunmadigini gostererek onlara muamelesi yapar i e apocrypha icinseYeremya ya Giris te bu bolumun Yahudiler arasinda ne okundugunu ne de tutuldugunu soyler ama onu acikca gayrimesru apocrypha olarak anmaz ninonsozunde genel olarak olarak bilinen su bildiri bulunur Bu onsoz bizim Ibraniceden Latinceye cevirdigimiz tum kitaplarin koruyucu migferi gorevini gorecektir Boylece listemizde bulunmayan tum eserlerin gayrimesru yazilar arasinda bulundugundan emin olunabilsin Buradan hareketle genellikle Suleyman in adiyla meshur Sira oglu Isa nin Kitabi ve Yudit ve Tobias Kitaplari mesru degildir Makkabiler in birinci kitabini Ibranice olarak ikinci kitabini Yunanca olarak telakki ettim Usluplarindan da anlasilabilir Hieronymus apocrypha hakkinda ilkin supheci olsa da sonralari bunlari Ilahi Yazin olarak gordugu soylenir Ornegin Eustochium a yazdigi bir mektupta Sira dan soz eder 13 2 baska yerlerde yine Barukh a Sosana nin Hiyakesi ne ve Bilgelik Kitabi na ilahi yazin muamelesi yaptigi gorulur Jerome in The Desert dans eden kizlarla ilgili anilarinin iskencesini cekmektedir Francisco de Zurbaran Roma Hieronymus un yorumlari En Commentary uc gruba ayrilabilir Yunan oncullerinden yaptigi ceviriler ve revizyonlar Yeremya ve Hezekiel muellifi Origenes cevirisi yk 380 Konstantinopolis Kitaplarindaki 14 adet vaaz Iskenderiyeli Origen in Suleyman in Sarkisi eserindeki 2 vaaz cev yk 383 Roma Luka Incilindeki 39 vaaz cev yk 389 Beytullahim Origen in Yesaya Kitabi nda bulunan 9 vaaz Bunlarin bazilari ona ait degildir ama kitapta gecer Burada Filistin topografyasi hakkinda onemli bilgiler veren ilaveli ve bazi yerleri cikarilmis olan De Situ et Nominibus Locorum Hebraeorum adli ceviri de atlanmamali muellifi Eusebius eserin orijinal adi Ayni periyotta yk 390 Philon tarafindan yazilmis ve Origenes tarafindan genisletilmis olan eski bir eserin uzerine insa edilmis Liber Interpretationis Nominum Hebraicorum adli eser de mevcuttur Eski Ahit uzerine ozgun yorumlari Beytullahim e yerlesmeden onceki periyotta ve takip eden bes yildaki bir takim kucuk Eski Ahit calismalari De seraphim De Voce Osanna De Tribus Quaestionibus Veteris Legis Genellikle 18 20 ve 36 mektuplarda bulunur Quaestiones Hebraicae in Genesim Commentarius in Ecclesiasten Tractatus Septem in Psalmos 10 16 kayip Explanationes in Michaeam Sophoniam Nahum Habacuc Aggaeum 395 yilindan sonra daha uzun ama daha duzensiz tarzda yorum kitaplari kompoze etti Once Yunus ve Ovadyah uzerine 396 ardindan Yesaya uzerine yk 395 400 Zekeriya Malakhi Hosea Yoel Amos uzerine 406 dan sonra Daniel Kitabi uzerine yk 407 Hezekiel uzerine 410 415 arasi ve Yeremya uzerine 415 ten sonra bitmemis eser Yeni Ahit yorum kitaplari Philemon Pavlus un Galatyalilara Efeslilere ve Titus a Mektuplari 387 388 yillarinda aceleyle kompoze edilmis Matta 398 yilinda iki haftada dikte edilmis Markos Luka dan ve Ayetler Kitabindan secilmis pasajlar Yuhanna Inciline onsoz Tarihi yazilari ve menakibnamelerOrtacag da Hieronymus cogu kez tarihi kimliginden uzak bicimde kardinal olarak betimlenmistir Hieronymus tarihci olarak da taninir Bilinen en eski tarih eseri yk 380 yilinda Konstantinopolis te duzenlenmis olan Chronicon yahut Temporum Liber adli kronigidir Bu kronik Eusebius un kroniginin ikinci bolumunu olusturan kronolojik tablolarin Latince cevirisidir Ek olarak 325 379 arasini da icerir Hieronymus un bu cevirisi bircok alinti veya sui generis hata barindirsa da bu kronikler sonraki tarihcilerde annales yazma istegi uyandirmasi bakimindan onemli bir uretimdir Cassiodorus vs En onemli tarih eserlerinden biri de hem basligini hem duzenlemesini Suetonius tan odunc aldigi De Viris Illustribus adli eserdir Beytullahim de 392 yilinda yazmilmistir 135 Hristiyan yazar uzerine yazilmis biyografik ve edebi notlardan mutesekkildir Silsile Aziz Petrus tan baslar kendine kadar devam eder Ilk 78 yazar icin kaynagi Eusebius tur Ikinci bolumde ve Lactantius ile baslar ve bu bolumde daha cok batili yazarlardan aldigi bilgileri kullanir Menakibname sayilabilecek eserleri dort adettir Vita Pauli Monachi Antakya daki ilk gecici ikameti sirasinda yk 376 yazdigi Misir manastir geleneginden turemis olan efsanevi soylenceler Vitae Patrum Vita Pauli Primi Eremitae Thebais li Aziz Pavlus un biyografisi Vita Malchi Monachi Captivi Yk 391 yilinda yazilmis buyuk ihtimalle daha erken bir esere dayanan ihtiyar cileci Suriyeli Malchus un kendisine anlattiklarindan turetilmis soylenceler Vita Hilarionis Olasilikla ayni tarihte yazilmistir Diger ikisine gore daha guvenilir tarihi veriler sunar Eserin bir kismi un biyografisine bir kismi sozlu gelenege dayanir Martyrologium Hieronymianum adli eser sahtedir Batili bir rahip tarafindan 6 veya 7 yuzyilda kompoze edilmistir Hieronymus un Vita Malchi sinin giris bolumundeki azizlerden ve Havariler Cagindan bu yana gelen sehitlerden bahsetme niyetini yaziya doktugu ifadesi taklit edilmistir MektuplariSaint Jerome Matthias Stom Hieronymus un mektuplari konu cesitlilikleri ve uslup kaliteleri bakimindan edebi mirasinin onemli bir bolumunu olusturur Ilim konularina dair problemleri tartisirtigi vicdan meselelerine egildigi derdi olanlara teselli verdigi dostlarina guzel sozler soyledigi caginin gunahlarini ve bozulmalarini lanetledigi ruhban sinifi arasindaki cinsel sapkinliklari elestirdigi mektuplarinda yalnizca kendi zihninin degil caginin karakteristik ozelliklerinin de canli bir portresini sunar Sahsi belgeleri ile kamuya acik yazdiklari arasinda cok belirgin ayrimlar bulunmadigindan mektuplarinda genel olarak yazdigi kisilerden baska insanlarla ilgili mahrem mesajlari ve tezleri de mevcuttur Roma da zengin aileler arasinda gecirdigi zaman boyunca bekaret yemini etmis kadinlardan ahlakla ve yasam tarziyla ilgili rehberlik talebi aldi Bunun sonucunda yasaminin onemli bir kisminda bu kadinlara kacinmalari gereken seylerle ve yasam tarzlariyla ilgili konularda bilgiler verdi Mektuplarin cogu nasihat verici tondaydi Ep 14 Ad Heliodorum De Laude Vitae Solitariae Ep 22 Ad Eustochium De Custodia Virginitatis Ep 52 Ad Nepotianum De Vita Clericorum et Monachorum cileci bakis acisiyla bezeli bir pastoral teolojinin ozeti i e epitom gibilerdir Ep 53 Ad Paulinum De Studio Scripturarum Ep 57 ayni kisiye Paula De Institutione Monachi Ep 70 Ad Magnum De Scriptoribus Ecclesiasticis ve Ep 107 Ad Laetam De Institutione Filiae Dardanus a Mektup Ep 129 Musa ya Vadedilmis Topraklari soyle tahayyul edebilirsin bl 34 Olu Deniz ile Kades Dogusunda Aravah bolgesi bulunur arasinda Aris sehri yakinlarinda denize dokulen Nil Nehri ne kadar uzanan Sina Colu yle guneyden Filistin Fenike Coile Syria ve Kilikya kiyilari boyunca uzanan denizle batidan Toros Daglari nin ve Zepyrium un Mersin olusturdugu Hama ya uzanan bir cemberle kuzeyden Hippos sehri ve Kinneret Nehri yle Simdiki adi Tiberias sonrasinda Olu Deniz e dokulen Urdun Nehri ile dogudan cevrelenir Teolojik yazilariFrancesco St Jerome Jacopo Palma il Giovane Hieronymus un dogma alanindaki tum uretimlerinin dogasinda uc asagi bes yukari siddetli bir polemik unsuru vardir ve bu polemikler genelde Ortodoks inancina mensup elestiricilere yonlendirilir Kor Didymus un Kutsal Ruh uzerine yazdigi ilmi eserin Latince cevirisi dahi bs 384 Roma bt Beytullahim Aryanistlere ve Pneumatomakhoi lara karsi bir temayul gosterir Rufinus tarafindan yapilan hatali cevirinin yerini almasi amaciyla yaptigi ceviride de Origenes in De Principiis yk 399 adli eserinin cevirisi bu durum mevcuttur Yasaminin her donemi kati tartismaci yazilarla doludur Antakya ve Konstantinopolis teki gecici ikametleri sirasinda Aryanist cekismeyle ve ozellikle ve etrafinda sekillenen mesgul oldu Papa Damasus a yazdigi iki mektupta Ep 15 ve 16 Antakya daki her iki partinin de Meletius cular ve Paulinus cular davranislarindan sikayet eder iki hizbin de kendisini ousia ve hypostasis kavramlarinin Teslis e nasil tatbik edilecegine dair aralarinda suregelen munakasanin icine cekmeye calistigini bildirir Yine bu siralarda yahut biraz sonra 379 Liber Contra Luciferianos adli kitabini yazdi Bu eserde diyalog formunu kullanarak Lucifer Calaritanus taraftarlarinin ogretilerini elestirdi Roma da yk 383 un ogretilerine atesli bir cevap Meryem in ebedi bakireligi doktrini ve bekarligin evli olmaya ustunlugu uzerine de savunma niteliginde bir eser yazdi 392 yilinda ile karsi karsiya geldi Adversus Jovinianum adli eserini yazdi Bir kez daha 406 yilinda Katolik Kilisesi nin takva anlayisini ve kendi cileci ahlakini Galyali presbyteros a karsi mudafaa etti Vigilantius sehitler kultune ve kutsal emanetlere fakirlik andina ve rahiplerin bakir kalmasina muhalifti Bu siralarda Kuduslu Ioannes II ve Rufinus un Origenes in ortodokslugu ile ilgili tartismasi bas gosterdi Hieronymus un en atesli ve kapsamli eserleri de bu doneme aittir Contra Joannem Hierosolymitanum 398 veya 399 Apologiae Contra Rufinum 402 Liber Tertius Seuten Ultima Responsio Adversus Scrpita Rufini ve son olarak Dialogus Contra Pelagianos 415 Hristiyanligin ilerleyen donemlerindeki tepkilerThe Virgin and Child with Saints Jerome and Nicholas of Tolentino Hieronymus Antik Latin Hristiyanligi devrindeki en verimli yazarlardan biridir Aziz Augustinus tan sonra Roma Katolik Kilisesince cevirmenlerin kutuphanecilerin ve ansiklopedistlerin koruyucu azizi olarak taninir Muhtedi bir yani Yahudilikten Ibrani ile calisarak Ibranice ogrenmis ve o donem icin alisilmadik bir sekilde Eski Ahit cevirisinde Septuaginta yi degil Tanakh i temel almistir Geleneksel goruse gore kendisi bu bilgiyi Vulgata adini alan cevirisini yapmak icin kullanmis ve yavas yavas da olsa en sonunda bu ceviri Katolik Kilisesi tarafindan kabul edilmistir Hristiyanlik icindeki Ibranice calismalarinin ortaya cikmasinda rol oynamistir Cileci ideale soyut spekulasyonlardan daha cok ilgi gostermistir Martin Luther in kendisini oldukca ciddi bicimde elestirmesinin sebebi de bu kati cileciligidir Esasen Protestan okurlar kendisinin yazilarini otorite olarak almazlar Mezkur elestirilere ragmen Hieronymus un batili Kilise Babalari arasinda onemli bir yeri vardir Bu yeri hicbir sey icin degilse Vulgata nin sonraki surecte skolastik ve teolojik gelisime verdigi katkidan dolayi elde etmistir Hieronymus Heykeli Beytullahim Filistin Egemenlik Bolgesi Bati SeriaSt Jerome 16 yy isimsiz artistSanatta yeriHieronymus calisirken Pieter Coecke van Aelst The Walters Art Museum Sanatta genellikle Kilise nin dort Latin ogretmeninden biri olarak Augustinus Ambrosius ve Papa I Gregorius ile beraber ve yine Roma ruhbanlarinin onemli isimlerinden biri olarak siklikla anakronik bicimde bir kardinal kiliginda resmedilir Esya olarak bir hac kafatasi ve Incil le birlikte yari ortunmus bir olarak cizildiginde dahi bir kural nevinden kardinalligini belli edecek bir kirmizi sapka yahut baska bir gosterge mutlaka resmin bir yerinde bulunur Hieronymus un yasadigi donemde kardinallik diye bir mevki bulunmuyordu Bununla beraber Ronesans ve Barok donemlerinden itibaren papanin yaninda sekreter olarak bir kardinalin bulunmasi yaygin bir uygulama halini aldi ve Hieronymus un Damasus un yanindaki konumu dusunuldugunde bu tarz bir tasvir de anlasilir olmaktaydi Menkibelerde gecen bir inanisa gore Hieronymus vahsi dogadaki bir aslani patisini tedavi ederek evcillestirmistir Bu inanistan hareketle bazen bir aslanla beraber cizildigi de olur Bu menkibenin kaynagi buyuk ihtimalle 2 yy a tarihlenen bir Roma hikayesidir veya un kahramanliklarinin Aziz Hieronymus ile Lat Hieronymus veya Geronimus karistirilmasidir Hieronymus menkibeleri onun uzun yillar Suriye collerinde kaldigindan bahseder ve artistler bundan hareketle onu genellikle vahsi dogada cizerler Bu vahsi doga ise batili ressamlarin elinde odun yahut orman seklini alabilmektedir Bazense bilgeligin ve ilmin sembolu olan baykus ile birlikte cizildigi olur Yazi malzemeleri ve Kiyamet Suru da Hieronymus ikonografileri arasindadir CesitliApacilerin dini ve askeri liderlerinden Geronimo eskiden yalnizca Goyahkla Esneyen adiyla bilinirdi Daha sonralari Geronimo Hieronymus un Ispanyolcasi diye anilmaya basladi Sebebiyse cildirmis bir sekilde Aziz Hieronymus u yardima cagiran Meksikali askerlerle savasma sekliydi Bu ismi severek kabullendi Hieronymus Mutercim Tercumanlar Onur Listesi ne Translator Interpreter Hall of Fame TIHOF adi yazilan ilk isimdir Kaynakca Scheck Thomas P Commentary on Matthew The Fathers of the Church Volume 117 5 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde p 5 Maisie Ward Saint Jerome Sheed amp Ward London 1950 p 7 It may be taken as certain that Jerome was an Italian coming from that wedge of Italy which seems on the old maps to be driven between Dalmatia and Pannonia Tom Streeter The Church and Western Culture An Introduction to Church History AuthorHouse 2006 p 102 Jerome was born around 340 AD at Stridon a town in northeast Italy at the head of the Adriatic Ocean Schaff Philip ed 1893 a b c Megan Hale Williams The Monk and the Book Jerome and the Making of Christian Scholarship Chicago The University of Chicago Press 2006 Hiristiyanlik Tarihi Bruce A Demarest Yeni Yasam Yayinlari 2004 s 198 202 ISBN 975 8318 86 1 Williams Megan Hale 2006 The Monk and the Book Jerome and the making of Christian Scholarship Chicago Pevarello Daniele 2013 Wilkes 1995 p 266 Alongside Latin the native Illyrian survived in the country areas and St Jerome claimed to speak his sermo gentilis Commentary on Isaiah 7 19 Walsh Michael ed 1992 Butler s Lives of the Saints New York HarperCollins p 307 Kelly JND 1975 Jerome His Life Writings and Controversies New York Harper amp Row pp 13 14 P Vergilius Maro Aeneid Theodore C Williams Ed Perseus Project 11 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 23 Aug 2013 Payne Robert 1951 The Fathers of the Western Church New York Viking p 91 Rebenich Stefan 2002 Jerome p 211 Further he began to study Hebrew I betook myself to a brother who before his conversion had been a Hebrew and Pritz Ray 1988 Nazarene Jewish Christianity from the end of the New Testament p 50 In his accounts of his desert sojourn Jerome never mentions leaving Chalcis and there is no pressing reason to think Hiristiyanlik Tarihi Bruce A Demarest Yeni Yasam Yayinlari 2004 s 198 ISBN 975 8318 86 1 Saint Jerome in His Study 16 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Joyce Salisbury Encyclopedia of women in the ancient world Blaesilla die griechische Bibelubersetzung die einem innerjudischen Bedurfnis entsprang von den Rabbinen zuerst geruhmt Pierre Nautin article Hieronymus in Theologische Realenzyklopadie Vol 15 Walter de Gruyter Berlin New York 1986 p 304 315 here p 309 310 The Bible 13 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kevin P Edgecomb Jerome s Prologue to Jeremiah 31 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jerome s Preface to Samuel and Kings 2 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Barber Michael 2006 03 06 Jerome To Paulinus Epistle 58 A D 395 in NPNF2 VI 119 Do not my dearest brother estimate my worth by the number of my years Jerome To Oceanus Epistle 77 4 A D 399 in NPNF2 VI 159 I would cite the words of the psalmist the sacrifices of God are a broken spirit Ps 51 17 and those of Ezekiel I prefer the repentance of a sinner rather than his death Ez 18 23 and those of Baruch Arise arise O Jerusalem Baruch 5 5 and many other proclamations made by the trumpets of the Prophets Jerome Letter 51 6 7 NPNF2 VI 87 8 For in the book of Wisdom which is inscribed with his name Solomon says God created man to be immortal and made him to be an image of his own eternity regulae sancti pachomii 84 rule 104 W H Fremantle Prolegomena to Jerome V Bechard Dean Philip 1 January 2000 Sainte Bible expliquee et commentee contenant le texte de la Vulgate 5 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hieronymus 1910 St Jerome Patron Saint of Librarians Luther College Library and Information Services 4 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stefan Rebenich Jerome New York Routlage 2002 pp 52 59 Jerome St Pages 872 873 in The Oxford Dictionary of the Christian Church Saint Jerome in His Study 18 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hope Werness Continuum encyclopaedia of animal symbolism in art 2006 Eugene Rice has suggested that in all probability the story of Gerasimus s lion became attached to the figure of Jerome some time during the seventh century after the military invasions of the Arabs had forced many Greek monks who were living in the deserts of the Middle East to seek refuge in Rome a figment found in the thirteenth century Golden Legend by Jacobus de Voragine Williams Megan Hale Saint Jerome in Catholic Saint info 29 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b The Collection St Jerome 22 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde gallery of the religious art collection of New Mexico State University with explanations GERONIMO ca 1829 1909 29 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Patron Saint of Translators 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ititranslates com BibliografyaJ N D Kelly Jerome His Life Writings and Controversies Peabody MA 1998 S Rebenich Jerome London and New York 2002 Biblia Sacra Vulgata Stuttgart 1994 ISBN 3 438 05303 9 Schaff Herzog Encyclopedia of Religion Konuyla ilgili yayinlarSaint Jerome Three biographies Malchus St Hilarion and Paulus the First Hermit Authored by Saint Jerome London 2012 limovia net ISBN 978 1 78336 016 1Dis baglantilarHieronymus Mektuplar veri kumesi bicimlendirilmis veri yollayici alici ve mektup turu siniflandirmalariyla12 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde St Jerome16 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde pdf9 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fr Alban Butler in Azizlerin Yasamlari serisinden 11 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Herbermann Charles ed 1913 St Jerome Catholic Encyclopedia New York Robert Appleton Company Jewish Encyclopedia Jerome6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde St Jerome Catholic Online18 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde St Jerome Hieronymus of Stridonium4 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Orthodox synaxarion earlyfathers com jerome Early Church Fathers Jerome Great Translator link cybersquatted as of Mar 17 2013 Sanatta Hieronymus un yeri hakkinda ileri okumalar25 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde St Jerome Doctor of the Church21 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Christian Iconography3 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde web sitesi Here Followeth the Life of Jerome17 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Caxton cevirisi Works of Saint Jerome11 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Somni3 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Beati Hyeronimi Epistolarum liber olu kirik baglanti dijitalize edilmis codex 1464 Epistole de santo Geronimo traducte di latino olu kirik baglanti dijitalize edilmis codex 1475 1490 Hieronymi in Danielem olu kirik baglanti dijitalize edilmis codex 1490 Sancti Hieronymi ad Pammachium in duodecim prophetas olu kirik baglanti dijitalize edilmis codex 1470 1480 Colonnade Heykeli St Peter s Square7 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Latince metinler Opera Omnia Tum Eserleri Migne Edisyonu Patrologia Latina 1844 1855 analitik fihristlerle birlikte neredeyse eksiksiz tam edisyon14 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Faksimiller Migne cilt 23 bolum 1 1883 edisyon 28 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Migne cilt 23 bolum 2 1883 edisyon 28 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Migne cilt 24 1845 edisyon 28 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Migne cilt 25 bolum 1 1884 edisyon 28 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Migne cilt 25 bolum 2 1884 edisyon 27 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Migne cilt 28 1890 edisyon 28 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Migne cilt 30 1865 edisyon 28 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde