19. yüzyıl | 20. yüzyıl | 21. yüzyıl
1900'ler | 1910'lar | 1920'ler | 1930'lar | 1940'lar | 1950'ler | 1960'lar | 1970'ler | 1980'ler | 1990'lar
1980 | 1981 | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | 1986 | 1987 | 1988 | 1989
1980'ler ("bin dokuzyüz seksenli yıllar" da denir) veya 80'ler ("seksenli yıllar" da denir), 1 Ocak 1980'de başlayan ve 31 Aralık 1989'da sona eren, Gregoryen takviminin içinde bulunan bir onyıl.
Bu zaman dilimi içerisinde görülen, refaha yönelik değişimler yeni endüstri ekonomileri için Batı'nın kültür göçünü, sosyal, ekonomik değişimleri ve genel karışıklıkları ifade eder. Bu süre içerisinde uyuşturucuya karşı küresel bir savaş başlatılır. ABD, otomobil üretimindeki pazarını Japonya'ya ve diğer ülkelere kaptırır. Ucuz işgücü bunu takip etmiş, birçok küresel üretim tekniklerini Meksika, Kore, Tayvan, Çin ve Doğu Avrupa'daki geleneksel üretim kaleleri almıştır. Yeni orta sınıf ekonomiler eski Sovyet Bloku ülkelerinde ve dünyanın diğer bölümlerinde su yüzüne çıkmaya ve radikal dini hareketler Orta Doğu'da kendini açığa çıkartmaya başlamıştır.
Batı dünyası, Ronald Reagan'ın ABD başkanı, Helmut Kohl'ün Almanya şansölyesi, Brian Mulroney'in Kanada başbakanı ve Carlos Salinas de Gortari'nin Meksika başkanı seçilmesi ile sağ görüşlü politikacılar ve yükselen neoliberalizm arasındaki rekabete şahit olmuştur.
Doğu dünyasında ise komünist devletlerin hâkim ekonomilerinin zor duruma düşmesi, Polonya, Macaristan, 1989 Çin Tiananmen meydanı ayaklanması, Çek devrimi gibi birkaç komünist rejimin çökmesi veya çökertilme girişimleri ve Warşova Paktı ile Romanya'daki diktatörlük ve Orta ve Doğu Avrupadaki diğer komünist rejimlerin dönüşümleri, komünist rejimlerde SSCB’deki perestroyka ve glasnost rejimleri gibi yenilikçi politika dalgalarıyla sonuçlandı. Bu, 1980 sonları devletlerin sonbaharının mor geçişi olarak adlandırılır. 1989’da Varşova Paktının dağılmasıyla, Sovyet Birlikleri batı dünyası ile olan düşmanlıklarını terk ettiklerini açıklamış ve böylece Soğuk Savaş bitmiştir. Bu değişimler 1990'lar ve 21. yüzyılda da hissedilmeye devam edilecektir.
Birçok 3. dünya ülkesi, özellikle Afrika ülkeleri, 1980'lerde geniş bir borç krizine şahit olmuşlardır.
1980'ler ayrıca 1970 ve 1990'larda dahi olmayan bir nüfus patlamasına sahne olmuştur. Bu büyüme, sadece gelişmekte olan bölgelerde değil, batı milletlerinde de görülmüştür. Nüfus artışı özellikle Afrika, Orta Doğu ve Güney Asya’da çok hızlıydı ve yıllık artış oranı %4’e yakın olmaktaydı.
Toplumsal akımlar
- Uyuşturucuyla savaş Ronald Reagan tarafından 1970'lerde uyuşturucu kullanımının artmasından dolayı ABD’de kuruldu. Reagan yönetimi tarafından cezalar uygulansa da, uyuşturucu kullanımı devam etti ve Crack kokain gibi ülkede yeni uyuşturucu türleri de türedi.
- Çalışma hayatında kadının yeri hızla arttı. 1970'lerdeki eğilim devam etti ve ingilizce konuşan toplumlardaki kadınlar kendilerine "Mrs." veya "Miss" demek yerine "Ms." demeyi tercih etmişlerdir. Benzer bir durum Almanya’da da yaşanmıştır, evli olanları diğerlerinden ayırmak için "Frau" ve "Fräulein" kelimeleri kullanılmıştır. Çoğu batı ülkesinde, kadınlar evlilik sonrasında da kızlık soyadlarını kullanmaya devam etmişlerdir; Kanada’da evlilikten sonra kadının soyadını değiştiren yasanın uygulanmasına son verilmiştir.
- Sigaranın sebep olduğu sağlık sorunlarına itirazlar batı ülkelerinde artış göstermiştir.
- Güney Afrika’daki beyaz azınlığa karşı olan kurallara dikkat çekilmiştir.
- Çoklu otoriter komünist rejimlere karşı doğu ülkelerinde demokrasinin hazırlayıcısı kültürel tutumlar baş göstermiştir.
- 1986’daki Çernobil Kazası sonrasında nükleer güç kurulumuna karşıtlık artmıştır.
- Çevre meseleleri daha dikkatli ele alınmaktadır. Batı Avrupa ülkeleri, yağ kullanımını azaltmak, çöpleri yeniden işlemek ve su ve enerji tüketiminde tutumlu davranılmasını sağlamak için "yeşil dostu" politikalar izlemeye başlamışlardır.
- LGBT hakları Batı dünyasında hızla kabul edilir olmuştur. Özellikle medya ve sanat dünyasından ünlü gay figürlerin çıkması (Boy George, vb.) bunda etkilidir.
Kültür
1980'lerin kültürü tüm dünya çapında benzer etkiler göstermiştir, şöyle ki; Amerika’daki "Seksenler" ile Avrupa ve Asya’daki "Seksenler" benzerdi.
- 1980’lerin başlarında, atari oyunlarındaki bilgisayar görüntülerinin ilk nesli ünlü Space Invaders atari oyununu yaratıldı (ilk piyasaya sürülüş 1978), daha sonra bunu Pac-Man, Donkey Kong ve Frogger izledi. Bu onyılın sonuna doğru, oyun konsolları atarileri geçmeye başladı. Japon 1985 yılında Amerikan halkına Nintendo Eğlence Sistemleri (NES) olarak tanıtıldı ve insanların video oyunlarına olan ilgisinin yeniden artmasını sağladı.
- Bilgisayar teknolojisi kültürlerin esas görüşlerine girmeye başladı ve ilk olarak Tron (1982) ve (1983) filmleriyle sinemada bilgisayar teknolojisi kullanılmıştır. CGI özel efektlerinin yerleşmesiyle de film yapımcılığında büyük etkiler oluştu.
- Rubik Kübü, Lahana bebekler, "Baby on Board" işaretleri, Teddy Ruxpin ve Trivial Pursuit Amerikan ve İngiliz halkının ilgisini çekmeyi başardı. Rubik Kübü 1980’leri anlatan bir sembol olarak sıkça kullanılmaktadır.
- Şirinler, , , Ayı Yogi, , , Garfield, He-Man ve , , Voltran ve gibi çizgi film karakterleri ortaya çıktı ve ticari olarak da kullanılmaya başlandı, böylece 1980’lerde büyük bir moda yaratıldı. Bu karakterlerin birçoğu yirmi yıl sonra yenilenmiş yüzleriyle yeniden ekranlarda görünmeye başlandılar.
- Savaş sanatları ve Ninja düşkünlüğü, Kuzey Amerika’da Kung Fu ve Ninja filmlerinin artmasını sağladı. büyük etkiler yaratan bir film oldu ve karateye olan ilgiyi de artırdı. Kendi stillerinde savaş sanatları uzmanlarının çıkmasıyla "McDojo" ve "Bullshido" teknikleri önem kazandı. 1980’lerin sonlarına doğru Ninja Kaplumbağalar çizgifilm kahramanları geniş kitlelere hitap eden ve pazarlama aracı olan bir popüler kültür harikası olmuşlardır.
- "Raybans" veya güneş gözlükleri, Nike tenis ayakkabıları, Members Only ceketleri, erkek şortları ve fanilaları genç aktif neslin "mutlaka giyilmesi gereken" parçaları haline gelmiştir.
- Aerobiğin ünü önemli derecede artmıştır. Bu heves videolarda, modada ve müziklerde yer alma derecesine ulaşmıştır, örneğin Olivia Newton-John'un (Let's Get) Physical klibi, bir dönemin modasına ilham veren 1983 yapımlı Flashdance filmi ve popüler Jane Fonda idman videoları aerobiğin yer aldığı birtakım örneklerdir.
- MTV, Sadece müzik yayını yapan televizyon kanalı, 1981 yılında ABD'de kuruldu.
- 1980'ler boyunca ABD'de Avustralyan pop kültürü yeni etkiler yarattı ve kıtanın kültürünün daha iyi tanınmasını sağladı. Bunlara örnek olarak, Olivia Newton-John, Jacko ve Yahoo Dizileri, INXS, Midnight Oil ve Men at Work müzik grupları, ve Mad Max filmleri, Roos ayakkabı markası ve moda bölümünde zinciri ve ayrıca "shrimp on the barbie" ve lezzetleri verilebilir.
- Rap müzik, Beat Street, Breakin' ve Breakin' 2: Electric Boogaloo gibi filmleri sonucunda kültürü ciddi biçimde etkilemeye başladı. Boom kutuları, özellikle breakdans ve daha içlerdeki kentlerin müzik dinleyicileri arasında oldukça yaygınlaşan, hayatın önemli bir aleti haline gelmiştir. "Breakdans savaşları" sokak savaşlarına alternatif olarak daha barışçıl bir mücadele yöntemi olmuştur ve aynı zamanda müzik kliplerinde de kullanılmıştır.
- ABD’de, Latin izleyicilere müzik ve showlar sunmak amacıyla İspanyolca dilinde iki büyük televizyon ve radyo istasyonu kuruldu (Univision — 1985 ve Telemundo — 1986) ve bunların genel yaygın olan medya alışkanlığını kırdığı düşünüldü.
- ilk olarak 1981 yılında çıktı ve 1983 yılında iflasını ilan etmeden önce üç yıl boyunca üretildi. Bu araba daha sonra 1985 yılında Geleceğe Dönüş filminde kullanılmasıyla üne kavuşmuştur.
Spor
Moskova’daki 1980 Yaz Olimpiyatları, 1979’da Sovyetlerin Afganistan’ı işgali dolayısıyla ABD ve diğer 64 ülkenin düzenlediği protesto nedeniyle engellenmiştir.Los Angeles’taki 1984 Yaz Olimpiyatları ise, Moskova’daki 1980 Yaz Olimpiyatları'ndaki ABD ve diğer ülkelerin düzenlediği protestoya cevaben Sovyetler Birliği, diğer Doğu Bloku ülkeleri ve müttefikleri tarafından boykot edilmiştir.
1984 Kış Olimpiyatları Saraybosna, Yugoslavya (şimdiki Saraybosna, Bosna-Hersek)'te düzenlenmiştir. Yugoslavya Olimpiyatları düzenleyen ikinci komünist ülke olmuştur, fakat 1980'de Sovyetler Birliği'nde olduğu gibi batı ülkelerinden herhangi bir boykot gelmemiştir.
Kanada'daki 1988 Kış Olimpiyatlarında her dönem artık klişe olmuş şekilde yalnızca sürekli kış yaşayan kuzey ülkelerinin etkili olabildiği kış olimpiyat oyunlarında kendilerinden beklenmeyen bir iyi performans sergileyerek dünyayı şaşırtarak medyanın ilgi odağı oldular. 1988'deki Jamaika kızak takımının yaşadığı olaylardan esinlenilerek beş yıl sonra Disney’in yapımcılığında filmi yapılmıştır. 1986 sezonunda bir dizi ölüm ve sakatlıktan sonra FIA, müsabakalarını yasaklamıştır.
Moda
Tüm modern dönemlerde olduğu gibi, bilindik kültürde 80'ler modası, farklı çağlardan farklı trendleri birleştirmekteydi. Bu yönelim de modanın ilerlemesine yardımcı olmuştur. 80'lerin belirteci haline gelmiş en tutucu ve en erkeksi moda görünümü, geniş kullanım alanına sahip omuz vatkalarıydı.
70'lerin moda silüeti arka tarafı gevşek ve üstten daha geniş giysilerle özdeşleşirken, bu moda türü 80'lerde tamamen değişerek hem erkek hem de kadınlarda gevşek gömlekler ve daha sıkı ve dar pantolonlara dönüşmüştür. Erkekler, insanlara zenginliklerini sergileme eğilimlerinin bir sonucu olarak güçlü takım elbiseler giymeye başladılar. Giyim markaları bu dönemde inanılmaz derece önem kazandılar. Ralph Lauren ve Calvin Klein markaları bunların önde gelenlerindendi.
ABD’de Madonna "Material Girl" olarak anılmaya başlandı ve birçok genç kız onun modasına ayak uydurmaya gayret gösterdiler. Ünlü film Flashdance (1983) genel olarak halk içinde sweatshirtlerin tanınmasını sağladı. TV dizileri olan Dallas ve 'de benzer etkiyi bırakmışlardır.
ve grubunun solisti , punk öncesi 80'ler Gotik modasına ilham kaynağı olmuştur.
Yeni Romantik ya da yeni romantisizm, gençler arasında oldukça popüler bir moda akımı olarak 80'li yıllarda ortaya çıkmıştır.
Kafa bantları 1982 yılında moda oldu. Bu moda ilk Kaliforniya'da başladı ve buradan yayıldı. Diğer yerleşik tarzlar da tozluklar ve minieteklerde yaşandı, özellikle de Amerikalı amigo kızları tarafından giyilen kısa, alt tarafı geniş etekler olan ra-ra etekleri yaygınlaştı.
Profesyonel dansçıların provalarda kullandıkları temel eşya olan tozluklar, 1982 yılında gençler arasında akım haline geldi. Minietekler ilk olarak 70'lerin başında sahneye çıktı. Bu stiller Valley Kız akımının ünlü olduğu zamanda popüler Frank Zappa ve şarkılarıyla hatırlanmıştır. O zamanlar moda olan birçok şey harcanırken minietekler popüler çizgisini sürdürdü ve 80'ler ve 90'ların başı boyunca iş kadınlarının takımı olmak adına bir seçenek durumunda kaldı. Genel olarak bu mini etekler tozluklarla beraber giyilmekteydi. Bu çizgiler Amerikan Apparel gibi günümüz modasının mağazalarında hala yer bulmaktadır. Görünüş olarak ise tek renk, basit örnekli ve aynı şekillerle 80'lerin silüetini yansıtmaktadır. İngiltere'de tozluklar çoğunlukla dar kotlar, uzun kazaklar veya süeter ve yüksek topuklu ayakkabılarla birlikte giyilmektedir.
Giyinme Kültürü
Dynasty dizisi 80'li yıllarda Amerikan kadınlarının modasında büyük bir etki bıraktı.
Dynasty dizisindeki Linda Evans tarafından ün kazanan omuz vatkaları, 80'li yıllarda ve hatta 90'lı yılların ilk üç senesinde popülaritesini sürdürdü. 80'li yıllarda kadınlar arasında omuz vatkalarının birden popüler olmasının arkasında yatan neden, belki de kadınların artık iş hayatında ender olmadıklarını göstermekti ve "takım elbiseleri" ile ofiste artık erkeklerle eşit olduklarının mesajını vermekteydiler. Birçok kadının omuzlarının iç tarafındaki çeşitli boylarda tutturulabilen vatkalar Velcro idi.
Dynasty televizyon dizisi 80'lerde dünya çapında 250 milyon kişi tarafından izlenerek Amerika'nın yaygın moda çizgisine etkilerde bulundu. Hedef kitlesi kadınlar olan dizi, kadınların daha fazla mücevher takarak ekonomik durumlarını sergilemeleri yönünde etkilenmelerini sağladı. Sentetik kumaşlar 80'lerde artık demode oldu. Yün, pamuk ve ipek yeniden yaygın hale gelmişlerdir.
Erkelerin iş giysileri 70'lerden beri ilk kez ince çizgililere dönüş yapmıştır. Yeni ince çizgililer, 30 ve 40'ların takım elbiselerine göre daha dar ve daha hoş olmakla birlikte, 70'lerdekilerle aynıydılar. Üç parçalı takım elbisler gündemden 80'lerin başlarında düşerken, klapa takım elbiseler daha dar hale geldi (50'lerin tarzına benzer). 70'lerde genel olarak beş altı düğmelik uzun yelekler giyilirken, 80'li yıllara gelindiğinde boyları daha kısaldı ve dört düğmelik yeleklerin giyilmesi yaygınlaştı. 80'lerde kravatlar daha dar bir hal aldı ve deriden ince modeller yapıldı. Hem iş hayatında, hem de günlük giyimde alttan düğmeli yakalar yeniden kullanılmaya başlandı.
Bu arada kadın modası ve iş ayakkabıları, 50'ler ve 60'ların başlarında popüler olan hallerine döndü ve sivri uçlu ve çivili topuklu bir hal aldı. Bazı mağazalar, beyaz renkte kanvaz veya saten kaplı moda ayakkabılar depoladılar ve onları müşterilerin istekleri doğrultusunda boyayarak renklendirdiler. Genç kadınlar arasında en popüler ayakkabılar açık renkli ve yüksek topuklu ayakkabılar iken, Jellies'te görüldükten sonra renkli, transparan plastik tabanlı ayakkabılar popüler hale gelmiştir. 80'lerin zirvedeki mankenleri, Carol Alt, Christie Brinkley, ve Paulina Porizkova olmuştur.
Dans Giyimi
Aerobik egzersiz ve dans temelli televizyon dizileri ve filmlerinin ünü bir dans giyim modası oluşturdu ve buna bağlı olarak tozluk gibi profesyonel dans giysileri sokaklarda giyilmeye başlandı. 1983 yapımı olan Flashdance filmi, kadınlar arasında bir omzu açıkta bırakılmış sökülmüş kazakları yaygınlaştırdı. Streç dansçı giysileri de bu dönemde renkli hale geldi ve oldukça fazla giyildi. Diğer dans giyimi esinlenmeleri Olivia Newton John'un Physical vidyosunda ve Jane Fonda'nın aerobik kuşağı videolarında yer almıştır.
Miami Vice Görünüşü
80'lerde erkek giyiminde renkli çizgilerde bir patlama görüldü. Gittikçe ünlenen televizyon dizisi Miami Vice'tan etkilenen erkekler pahalı suit ceketler altına özellikle açık veya pastel renklerde sıradan tişörtler giymeye başladılar. Ceket altına tişört görünüşü genellikle kirli sakal ile birbirine eşlik ettiler, bu akım da Miami Vice dizisindeki Don Johnson karakteriyle ün kazandı ve bu tarzı kendilerine örnek alanlar bu karakterdeki gibi ayakkabılarını çorapsız giyme eğilimi gösterdiler.
80'lerin sonlarına doğru ortaya çıkan erkekler için diğer bir popüler görünüş biçimi de Hawai tişörtleridir. Bu tişörtler çoğunlukla dikişli spor ceketlerle giyilerek birbirinin tamamlayıcısı olmuşlardır. Çoğunlukla gri ve beyaz olmakla birlikte hem günlük, hem iş elbisesi olarak giyilmişlerdir. İş takımı olarak giyildikleri zamanlar, çoğunlukla kravatsız giyilmekteydiler.
Rap Müzik ve Ayakkabı Tasarımları
Converse ayakkabılar, 80’lerin ilk yarısında popüler oldular. Air Jordan basketbol ayakkabıları (adını basketbol oyuncusu Michael Jordan’dan alır) ilk çıkışını 1984’te yapmıştır. Önceleri günlük yaşamda giyilen atletik ayakkabılar, sonraları yüksek fiyatlı birer moda ürünü olarak meydana çıkmıştır. Ulusal Basketbol Ligi (NBA) ilk zamanlarda ününü artıran bu ayakkabıların maçlarda giyilmesini yasaklamıştır. Sonraları ise birtakım üreticiler özel spor ayakkabılarını kullanıma sunmuştur. Adidas spor ayakkabıları özellikle gençler ve yetişkin erkekler arasında bu onyılda hızlı bir yükseliş göstermiştir; ünlü olmasını sağlayan şey ise Run DMC’nin Benim Adidas’ım şarkısı olmuştur. Nike da Air Max ve benzeri ayakkabılarıyla pazarda benzer etkiyi yaratarak söz sahibi olmuştur. Özellikle siyah veya beyaz deriden künyeler bu dönemde popüler olmuşlardır.
Afrika’nın renkleri (yeşil, sarı ve kırmızı) ağırlıklı kente adı verilen döpiyesler Afrikalı Amerikanlar arasında bir hayli ün kazanmışlardır. Şehirlerdeki hip-hop toplulukları tarafından spor ayakkabılar çoğunlukla bağcıksız giyilmekteydi, bandanalar ve altın takılar takılmaktaydı.
Hair metal
Seksenlerin sonlarında, asitle yıkanmış kotlar ve deri ceketler her iki cinsiyet için de popüler olmuştur. Asitle yıkama, deriyi kimyasal olarak ağartma, kumaşın liflerini bozarak solmaya maruz bırakma, kumaşın orijinal boyasından farklı tonlar oluşturarak kumaş üzerinde beyaz çizgiler ve noktalar oluşturma işlemlerinden oluşur. Bu oluşum heavy metal modası olarak tanındı (on yılın sonlarına doğru her iki cinsin ilgisini çeken geniş kıvırcık saç türleriyle olarak anıldı).
Jem fabrikasyonla üretilip, hem de elde işlenen solmaya maruz bırakılmış ve sökülmüş kotlar, Poison gibi metal müzik grupları sayesinde popüler bir moda eğilimi haline gelmiştir. Moda dünyasında modayı belirleyen kimselerin eşcinsel erkekler olduğuna dair yaygın bir düşünce olmasına rağmen, 80'li yılların moda kültüründe eşcinsel öğeler önemini kaybetmiştir. Dış mekân giyiminde geniş yürüyüş botları, kotlar ve fanila gömlekler moda haline gelmiştir. Erkekler için kadınsı, kadınlar için erkeksi tarzda giyim toplum arasında hızla yayılmıştır. Dövme ve piercing yaptırma kültürü başlangıç göstermiştir.
Preppy
Özellikle ABD’deki tutucu gençler "preppy" olarak bilinen tarzda giyinmeye başladılar. Preppy modası tutucu ve klasik stildeki giysi markaları olan Izod Lacoste, Brooks Brothers, Polo ile hatırlanmaktadır. Preppy giysi tarzına bir örnek olarak düğmeleri altta Oxford gömlek, manşetli bej pantolon ve mokasen ayakkabı gösterilebilir. Diğer popüler giysiler de baklava dokulu süveterler ve yeleklerdir. Preppy giyim tarzı denince akla gelen diğer bir öğe de süveter veya kazakların omuzlardan gevşek biçimde boyuna bağlanmasıdır. 80’lerde preppy modasında uçuk ve kalın tişörtler de tasarımcılarının logolarıyla beraber önemli yer tutmaktadırlar.
Saç Stilleri
80’lerde çoğu kadın saçlarını kızıl veya burgonyaya boyamışlardır. Uzun perçemler de o dönemde popülerdi. Kadınlar bu saç stiline uygun olarak tek taraflı geniş küpeler takmaktaydılar.
70'lerde sıkça görülen favoriler, 80 modasında büyük bir önem kaybına uğruyor ve özellikle gençler arasında film ve müzik yıldızlarının etkisiyle büyük ve eksantrik saç şekilleri yaygın hale geliyordu. İçlerinde barındırdıkları parlatıcılarla istenen parlak görünümü ve geniş hacmi sağlayan ve kişilerin saçlarına şekil verilmesinde kullanılan saç köpüklerinin aşırı yaygınlaştığı görüldü. AquaNet gibi saç spreyleri hard rock grubu olan Poison tarafından sıkça kullanılmaktaydı. 1984 yılında favoriler yeniden bir geri dönüş yaptılar fakat bu sefer daha ince, kısa ve 70'li yıllara göre daha düzgün görünümlüydüler. Bu akım 1986 yılının sonlarına dek sürdü. Bu favoriler çoğunlukla (fakat her zaman değil) Mullet (aslan yelesi) saç kesim tarzının bir eklentisi olarak görülmektedir. Mullet birkaç farklı stilde meydana çıkmıştır fakat ana şekli saç boyu yanlardan kısa ve arkadan uzun olacak şekildedir. Mullet banliyölerde ve köylerde genellikle çalışan kesim erkekleri arasında yaygın olmuştur. Bu tutucu görünüş iş dünyasının elit görünümü olan erkeklerde düzgün kesimli kısa ve kadınlarda şık düz saç stilleriyle zıtlaşmaktadır. Beyaz yakalı erkeklerin saç kesimleri yapay bir saç çizgisi oluşturacak biçimde ensenin sık sık tıraş edilmesidir. Kadın saç stillerinde ise on yılın sonunda birden uzun şekiller hakim oldu. 70'lerdeki en uzunu omuzda olan küt kesimin aksine 80'lerin sonlarında uzun saç modelleri sırt hizasına kadar uzanmıştır. 80'lerin ortaları ve sonları boyunca hem erkek hem kadınlarda saçları ayırmak modaya aykırı bulunmuştur.
Kıvır kıvır saçlar genel moda stilinin temsilcisiydi ve dönemin kıyafetleriyle birbirlerini tamamlıyorlardı. "Banana" tokalar ayrıca diğer bir moda ürünüdür. Genç kadınlar uzun ve özgün tasarımlara sahip olan vahşi küpeler takmaktaydılar. Çoğunlukla tek bir küpe takılmaktaydı. Omza kadar uzanan tokalar genellikle çene hizasında veya daha kısa olan saçlarla zıtlaşmaktalardı. Lüle lüle saçlar, zıt renkli çizgiler 80'ler modasında gençler arasında yaygın bulunmaktadır. Birçok genç kadın on yılın sonlarına doğru saçlarını burgonya veya kızıl renge boyamışlardır.
Mücevherat
Erkekler için küpeler moda açısından büyük yer tutmaya başlamıştır. İnce metal bileklikler (bilezik de denmektedir) 80'lerde bayağı popüler olmuştur ve büyük toplantılarda dahi insanların bileklerinde görülebilmektedir. Elmas veya inci gibi mücevher tasarımları kadınlar arasında yalnızca güzellik açısından değil, aynı zamanda zenginlik ve gücün de sembolü olarak yaygın biçimde kullanılmışlardır.
İç Giyim Tasarımları
İç çamaşırı hem erkek hem kadınlar için önemli birer moda aksesuarı olmuşlardır. Kadın görünümünde genel olarak dantel süslü pastel renkler hakimdir. Sütyenle beraber yapılan kadın gecelikleri de özellikle ceketin boyun çizgisinden görünür vaziyette olanları iş hayatında tercih edilmişlerdir. Erkekler dahi modayı sıkça takip eder olmuştur. Erkekler için tasarlanan iç çamaşırları da renkli olmuştur, aynı zamanda boxerlar "ince" ve kıç tarafından aşağıya doğru düzgün bir kesime sahiptirler.
Her iki cinsiyet ünlülerin sergilediği ve televizyonda gördükleri modaya uygun iç çamaşırları giymeye başladılar. Kadınlar iç çamaşırı için polyester saten kumaşlara ilgi duymaya başladılar. Çoğunlukla erkek çizgilerinde üretim yapan Jocks şirketi tutucu erkekler için dantelli, Fransız kesimli ürünler üretmeye başladı. Televizyonda Moonlighting'de Cybill Shepherd'in giydiği alt ve üstüyle bir arada olan kadın geceliği, külot ihtiyacını ortadan kaldıran mütevazı bir elbise olarak bayağı popüler olmuştur. Parlak mücevher renginde ipek şarmözler ve Dallas ve Dynasty'de görülen saten bluzlar rağbet görmüştür. Yeni Jockey satıcısı beyzbol oyuncusu Jim Palmer küçük bikiniler ve atlet baskılarında kullanılan dikkat çekici koyu tonlar popüler olmuştur. İç giyim modası Geleceğe Dönüş filminde Michael J. Fox'un eflatun renkli Calvin Klein tasarımları ve Oakland Raiders yıldızı Howie Long'un renkli Hanes bikinilerinden etkilenmiştir. Renkli, desenli, resimli erkek mayoları veya iç çamaşırları göz önüne çıkmıştır ve her yaştan erkekler arasında bayağı ün kazanmıştır.
Saatler
On yılın başında metal kordonlu dijital saatler modaya ağırlığını koydu. İlk yıllarda popüler olmasına rağmen sonraları baskın konumunu kaybetti. Yeni nesil dijital saatler hesap makineli olarak üretilmiştir ve bunlar ilk veri düzenleyiciler olmuştur. Dönemin ortalarında yetişkinler için kadranlı saatler moda olmuştur. Deri kayışlarda ayrıca bir seçenektir. On yılın sonlarına doğru bazı saatlerin yüzlerinde Roma rakamları kullanılmıştır. Bunun yanında diğer bir ultramodern durum göstergesi de Movado müze saatleridir. Saatlerin on ikisinin göstergesinde tek büyük bir noktadan pırıl pırıl tasarımlar kullanılmıştır. Genç kültür de çınlayan plastik Swatch saatleri tercih etmektedirler. Bunlar ilk olarak Avrupa'da ortaya çıkmıştır ve dönemin ortalarında Kuzey Amerika'ya yayılmıştır. Gençler bu saatlerin ikisi veya üçünü aynı kollarına takmaktaydılar.
Gözlükler
80'lerin ilk yarısında geniş, plastik çerçeveli gözlükler hem erkekler hem kadınlar için moda olmuştur. Küçük metal çerçeveli gözlükler 1984 ve 1985'te yeniden dönüş yapmıştır ve 80'lerin sonlarında kaplumbağa kabuğu renginde gözlükler moda haline gelmiştir. Bu yeni modalar daha öncekilere göre daha ufak ve ovaldirler. 80'ler boyunca Ray-Ban Wayfarer gözlükleri 1983'teki Tom Cruise'un Risky Business filmiyle popüler olmuşlardır. Ray-Ban Pilot gözlüklerinin satışları 1986 yılında gösterime giren Maverick ve Iceman ile şöhreti yakalayan Tom Cruise ve Val Kilmer'ın oynadığı Top Gun filmiyle %40 artmıştır. Michael Madsen de bu gözlükleri filmlerinde sıkça kullanmıştır.
Miami Vice, özellikle Don Johnson'ın oynadığı Sonny Crockett, bir çift Ray-Ban Wayfarer (Model L2052, Mock Tortoise) giyilmesiyle Ray Ban'ın popülaritesini artırarak 1984 yılında satışlarını 720.000'e çıkardı.
Müzik
10 yıl ABD'de disko müziğine tepkilerle başladı ve 1970'lerle özleşmiş orkestral müzik gibi birçok müzikten de uzaklaşılmıştır. 1980'lerin müziği daha önce duyulmamış olan bateri eşliğinde sentezör ve klavye ile yapılan elektronik seslerle tanınmıştır. Bu da müzikte önemli bir değişim yaratmıştır. ABD'de MTV kuruldu ve kayıt endüstrisinde müzik videoları çok büyük bir etki oluşturdu. Amerikalı Pop artistleri Madonna ve Michael Jackson bu türün öncülüğünü yaptılar ve bunu büyük bir sektör haline getirdiler. New Wave ve Synthpop, birçok İngiliz ve Amerikan sanatçı tarafından geliştirildiler ve özellikle seksenlerin başı ve ortalarında önemli bir fenomen hale geldiler. Hard rock, Heavy metal, Big Hair Bands ve Glam metal, 1980'lerde son derece önemli bir ün kazandılar ve en baskın müzik türleri arasına girdiler. 1985'te birçok sanatçının katılımıyla düzenlenen dikkat çekti ve halkı büyük bir açlık tehlikesiyle karşı karşıya olan Etiyopya’ya yiyecek göndermek üzere bir hamle yarattı. Hip hop yavaş yavaş güçlü bir müzikal etkiye sahip olmaya başladı.
Dünya
- 1989'da müzik-1989 Britanya müziği: Madonna, Like a Prayer albümünü çıkarttı.
- 1988'de müzik: Living Colour, ilk stüdyo çalışması olan Vivid albümünü piyasaya çıkarttı. Bon Jovi, Billboard Hot 100'de ilk 10 içinde 5 numaraya yükselen albümü New Jersey'i çıkarttı. Ayrıca Traveling Wilburys'nin oluşumu ve Roy Orbison'nun ölümü önemli olaylardır.
- 1987'de müzik: Michael Jackson yedinci albümü ve üst üste 5 kez En İyi 100 listesinde 1 numara olan albümü Bad'i piyasaya sürdü. Guns N' Roses Appetite for Destruction'ı, Def Leppard Hysteria'yı, U2 karma bir albüm olan ve en sevilen şarkıları olan With Or Without You, I Still Haven't Found... and Where The Streets Have No Name'in de bulunduğu The Joshua Tree'yi, Whitney Houston 80'lerin en büyük şarkılarından biri olan I Wanna Dance With Somebody ile ikinci albümü olan Whitney'i piyasaya çıkardılar.
- 1986'da müzik: Aerosmith Walk This Way albümünü rap grubu Run-DMC ile rock ve rap müzik karışımı olacak şekilde yeniden piyasaya çıkardı ve dinleyicileri ilk defa rap müzikle tanıştırdılar. Bu çıkışta Aerosmith için bir yeniden doğuş olmuştur ve rock dünyasının en iyi geri dönüşlerinden biri olarak anımsanmıştır. Bon Jovi, Slippery When Wet albümünü piyasaya sürdü ve 15 hafta boyunca Billboard 200'de 1 numarada kalmayı başararak burada en uzun süre bulunan rock albümü olmuştur. Benny Goodman, Richard Manuel, Cliff Burton hayatlarını kaybettiler. Madonna hit albümü olan True Blue'yu çıkardı. Pixies Boston'da kuruldu.
- 1985'te müzik: Rick Nelson öldü, Live Aid ve yardım konserleri düzenlendi. Whitney Houston tüm zamanların en başarılı kadın albümü olan ilk solo albümünü yaptı.
- 1984'te müzik: Marvin Gaye ve Jackie Wilson öldü. Bob Marley & The Wailers'in tüm zamanların en fazla satan reggae albümü olan Legend yayınlandı. Philip Glass'ın 'i ilk olarak Stuttgart'ta gösterildi. Prince Purple Rain albümü ve filmini yayınladı. Van Halen Diamond etiketli içinde 1 numaralı şarkıları Jump'ın da bulunduğu 1984 albümünü yayınladılar ve bu onların David Lee Roth'un vokal olarak eşlik ettikleri son stüdyo albümleri olmuştur.
- 1983'te müzik: Muddy Waters'ın ölümü, New Order Blue Monday'i piyasaya sürdüler. Def Leppard Pyromania'yı yaptı. The Police's Synchronicity turneleri başladı. Metallica ilk albümleri olan Kill 'Em All'u yayınladı.
- 1982'de müzik: Thelonious Monk, Lightnin' Hopkins, Glenn Gould öldüler. Compact Disc tanıtıldı. Michael Jackson tüm zamanların en iyi satan albümü olan Thriller'ı yayınladı.
- 1981'de müzik: MTV ilk yayınını yaptı. Bob Marley öldü.
- 1980'de müzik: Joy Division solisti Ian Curtis intihar etti. Bon Scott öldü. John Lennon New York'ta Dakota Binası dışında öldürüldü. Led Zeppelin davulcusu John Bonham kaza sonucu öldü. Tim Hardin öldü. U2 ilk albümleri olan Boy'u yayımladı. Iron Maiden kendi isimlerindeki çıkış albümlerini yayınladı.
Televizyon
Dünya
- 1984 yılında yayına başladı ve ABD'de art arda beş TV sezonunda Nielsen Ratings ölçümlerine göre 1 numarada kalmıştır.
- Bu on yıllık dönem azınlıklar ve eşcinseller için zor başladı. Azınlıkların anlatıldığı müzik kilpleri MTV'de yayınlanmadı ve özellikle San Francisco'da eşcinseller hakkındaki yaygınca gösterilen homofobik programlarda (1980'de yayına başlayan) eşcinsellerden bayağı olarak bahsetmişlerdir. AIDS'in ortaya çıkmasıyla, homoseksüelleri ve homoseksüel arkadaşlıkları yansıtan karakterler çabukca meydana çıkmışlardır (Three's Company, Bosom Buddies). On yıllık dönemin sonuna doğru daha sempatik homoseksüel karakterler Dynasty, Thirtysomething ve Altın Kızlar gibi televizyon programlarında yer almaya başladılar.
- 80'lerin belli karakterlerine göz attığımızda polisleri göz önüne alan Miami Vice'ın (1984), film değerinde yapımlar olan MTV müzik videolarını örnek olarak verebiliriz.
- Oprah Winfrey Show, 20. yüzyıl tabularını yıkıp ve bir itiraf kültürü yaratarak ABD ekranlarında yer almıştır. Bir Yale araştırmasına göre, Oprah Winfrey'in başarısıyla türeyen talk showlar homoseksüeller, biseksüeller ve transeksüellerin ekranlarda görünebilirliği için ihtiyaç duyulan büyük etkiyi ve bunun sayesinde de toplum içine daha fazla karışabilmelerini sağlamışlardır.
- Brandon Tartikoff NBC'de yönetici oldu ve NBC'nin düşük izlenme oranlarını Hill Street Blues, L.A. Law, ALF, Aile Bağları, Cosby ailesi, Cheers, Miami Vice, Altın Kızlar, Kara Şimşek, A Takımı, St. Elsewhere, Night Court, Hunter, Highway to Heaven, Matlock, Remington Steele, A Different World, 227 ve Empty Nest gibi büyük etki uyandıran dizilerle artırmayı başardı. NBC dönemin büyük çoğunluğunda ABD televizyon ağları arasında olmayı başarmıştır.
- Fox yayına başladı. CNN ilk 24 saat haber yayınlayan kanal oldu. Belli bölgelere ve beğenilere hitap eden yüzlerce kanallı (örneğin 1982'de kurulan The Weather Channel) yeni kablo ağıyla kablolu televizyonun gelişmesiyle televizyon izleyicileri daha geniş bir seçenek menüsüyle karşı karşıya kaldılar.
- İngiltere'de 1989 yılında iki rakip uydu televizyonu sağlayıcısı kuruldu. İngiliz Uydu Yayımcısı ve Sky Televizyonu izleyicilere beş taneye kadar ekstra kanal seçeneği sunmuşlardır fakat her ikisi de Kuzey Amerika'daki kablolu televizyonun başarısını yakalayamamışlardır. Daha sonra iki şirket birleşme kararı almışlardır.
- 80'lerde birçok akım ve eğilimi yansıtan Punky Brewster genç izleyicilerin ilgisini çekmeyi başarmıştır.
- ABD'de o günün en popüler dizisi olan General Hospital'daki Luke Spencer ve Laura Webber'in ilişkileri sayesinde pembe diziler lise ve üniversite öğrencileri arasında yaygınlık kazanmıştır. O dönemde birçoğu akşam 22.00 saatinde yayınlanan yüksek bütçeli yapımlar olan Dynasty, Knot's Landing ve Dallas (dizi) bayağı popüler olmuşlardır.
- Amerikan prime time rating devleri Dynasty, Altın Kızlar ve İngiliz pembe dizileri Brookside ve EastEnders'ta düzenli ve uzun süreli rollere sahip olan homoseksüel karakterler sayesinde eşcinsel topluluklar popüler cephede bir ivme yakalamışlardır. Bu akım sayesinde de televizyonda homoseksüel karakterlerin düzenli roller alarak görülebilirlikleri büyük ölçüde artmıştır.
- Müzik tabanlı kablo ağları MTV ve MuchMusic ilk olarak ortaya çıktıklarında ve sanatçıların yorumlarıyla pop kültür etkileri Kuzey Amerika gençleri arasında yeni bir akım oluşturmuştur.
- Bir oyuncağın etkisinden gidilerek çocuklar için yapılan ilk televizyon programı olan He-Man ve Kainatın Hakimleri, çocuk programları ve oyuncak reklamcılığı arasındaki bağın artmasına neden oldu ve bu oyuncaklar ve çizgi filmler arasındaki büyük bağlantı hem ebeveynlerin hem de birtakım organizasyonların dikkatini çekmiştir. Döneme bu konuda damgasını vuran yapıtlar Transformers, ve 'tır.
- ABD ve diğer ülkelerde Animasyon yapım değerleri olarak müthiş bir gelişim gösterdi ve hem sinema filmlerinde hem de televizyonda toplum önünde bir yeniden doğuş yaşamıştır. , , Voltran ve Robotech Kuzey Amerika'da ilk dalga anime yapımlarının gelişmesine katkıda bulunmuşlardır.
- Bazı çevreler tarafından Star Trek dizilerinin zirvesi sayılan Star Trek: The Next Generation ilk televizyon gösterimini 1987 yılında yaşamıştır.
- Murder, She Wrote izleyiciler arasında büyük sükse yapmıştır.
- Mystery Science Theater 3000 1988 yılında Minneapolis UHF bandı KTMA'da yayınlanmıştır; sonraki yıl ise daha sonra Comedy Central olan Comedy Channel'a geçiş yapmıştır.
- 1 Şubat 1982, David Letterman NBC'nin Late Night with David Letterman programının sunucusu olmuştur ve program Letterman 1993 yılında CBS'e geçene kadar yayında kalmıştır.
- 6 Aralık 1989'da oldukça başarılı ve ünlü İngiliz bilimkurgu dizisi Doctor Who'nun 26 yıl ve 703 bölüm sonunda yayınlanması bitmiştir.
- Bu onyıllık dönemde Amerikan televizyon programları arasında 1. olan yapımlar:
- 1979-1980: 60 Minutes
- 1980-1981: Dallas (dizi)
- 1981-1982: Dallas (dizi)
- 1982-1983: 60 Minutes
- 1983-1984: Dallas (dizi)
- 1984-1985: Dynasty
- 1985-1986: Cosby ailesi
- 1986-1987: Cosby ailesi
- 1987-1988: Cosby ailesi
- 1988-1989: Cosby ailesi
- 1989-1990: Cosby ailesi ve Roseanne
- The Simpsons shorts The Tracey Ullman Show'da yer almaya başladı. Simpsons sonraki iki on yıl boyunca devam etmiştir ve Amerikan sitkom tarihinin en uzun yayınlanan programı olmuştur.
Film
80'lerin filmleri birçok tür arasındaki hibrit geçişleriyle farklı tarzları içermektedir. Trend, o güne kadarki en büyük etkiyi yapacak, ilk gösterim haftasında önceki filmlerden daha fazla hasılat getirecek ve seyircilerin seçim yapmak için başka çok fazla seçenek bulamayacağı filmleri üretmek yönündeydi.
En İyiler
On yıl 70'lerin ortalarındaki film sektöründe yaşanan bomba patlamasının devamıyla başladı. 1977 yılındaki Star Wars'un devamı olan The Empire Strikes Back, 1980 Mayıs ayında yılın en büyük etkiyi yapan filmi olarak başladı. Bu film 80'lerin en iyi filmi olarak gösterildi (IMDb'de 80'lerin filmleri arasında en fazla oyu alan filmdir). Bu filmi üçlemenin sonuncusu olan Return of the Jedi (1983) izledi. Bu gelen, birçok benzer fantastik yapım arasından en fazla sevilen film olmuştur. Superman II 1980 sonunda Avrupa ve Avustralya'da gösterime girdi fakat ABD'de 1981'in Haziran ayına kadar gösterimi yapılmadı. İki yönetmen tarafından yönetilmesi film üzerinde uzunca sürecek tartışmalar yarattı ve bunun sonucunda 2006 yılında Superman II: The Richard Donner Cut gösterime girmiştir. 1978 yılındaki Superman çok yapmacık bulunmasına rağmen, Superman II olumlu tepkiler almıştır. The Empire Strikes Backin başarısı üzerine filmin yapımcısı George Lucas, 1981 yapımlı olan, The Empire Strikes Backte yardımcı oyuncu olan Harrison Ford'un oynadığı Raiders of the Lost Ark filmini yapmak üzere Steven Spielberg ile bir araya gelmiştir. Hikâye, Amerikan hükûmeti tarafından kayıp gizemli bir sözleşme sandığını bulmak üzere görevlendirilen arkeolojist ve maceracı Indiana Jones
(Ford) hakkındadır ve 1930 tarzı dizilerin yarattığı ilgiyi toplamayı başarmıştır. Film 1981 yılının en beğenilen filmi olmuştur ve devam filmleri de bu on yıl boyunca sürekli en sevilen ilk 10 film arasında bulunmuşlardır. 1982 yılında Spielberg masalsı bilimkurgu bombasını patlattı ve tüm rekorları altüst eden, bütün Star Wars filmlerinden %40 daha fazla kazanan ve ilk 50'deki filmlerin 46'sını gelir olarak ikiye veya üçe katlayan E.T. the Extra-Terrestrial'yi yaptı.
Bilimkurgu
Seksenlerin bilimkurgu dalgasının devamı olarak Avustralyalı deri ceketli kanun dışı yol korsanlarıyla geleceğin çölleşmiş alanlarında mücadele eden Mad Max2 yapıldı. Diğer bir geleceği anlatan yapım olan New York'tan Kaçış distopik bir geleceği anlatan ve kahramanlık karşıtı bir yapım olarak aynı yıl yapıldı. 1982 yılında diğer bir distopyan yapım olan, Harrison Ford'un hain androidleri araştırma görevini üstlenen bir detektifi canlandırdığı Blade Runner filmi çekildi. Dönemin Bilimkurgu filmleri olan iki Star Wars filmi, The Empire Strikes Back ve Return of the Jedi, Geleceğe Dönüş üçlemesi ve Steven Spielberg'ün E.T.'si genel olarak genç izleyicileri hedef kitlesi olarak belirlemiştir.
Gerilim
Seksenler gerilim filmleri için muazzam bir dönem oldu, birçoğu erotik yapıdadır ve (1986), (1987) ve Body Heat (1981) bunların örneklerindendir. Belki de 80'lerin gerilim filmleri arasından en etkili örneklerden biri David Lynch'in tuhaf kült klasklerinden gelecekteki Amerikan kentlerinin yer altı dünyalarıyla ilgili olan ve 2000'li yıllara dair uyarlamalar bulunduran Blue Velvet (1986); ve diğer biri de Stanley Kubrick'in korku/gerilim türündeki filmi The Shining (1980)'tir.
Fantastik
Fantezi filmler, kılıç ve büyülü filmlerin yeniden dirilmelerini sağladı. 1981 yılında, Ejderha Avcısı, Excalibur ve Raiders of the Lost Ark gösterime girdi fakat fantastik filmler adına asıl patlamayı 1982 yılındaki Barbar Conan filmi yapmıştır. Bu destanda rol alan Arnold Schwarzenegger şöhretin zirvesine çıkma adına büyük bir adım kaydetmiştir. Orijinal hikâye Robert E. Howard'a ait olmasına rağmen, film senaryosu Oliver Stone ve John Milius'un ortak çalışması sonucu yazılmıştır. Filmin devamı 1984 yılında Conan the Destroyer olarak geldi. Schwarzenegger yeniden kılıç kullanıcısı rolüyle 1985'te Red Sonja filmiyle dönüş yaptı. Aynı yıl benzer temalı filmler olan , The Beastmastr ve Ator filmleri gösterime girdi. Bitmeyen Hikâye (1984), Efsane (1985) ve The Princess Bride (1987) gibi masalsı fantastik yapımlar da popüler olmuşlardır. Disney'in 1939 yapımlı klasiği ve büyük bir hayalkırıklığı olan Oz Büyücüsü filminin büyük bütçeli devam filmi olan Oz'a Dönüş video kasetlerde büyük bir başarı yakalamıştır.
Drama
Tarihsel, romantik, dramatik filmler arasından Rain Man (1988), Fatal Attraction (1987), On Golden Pond (1981), Terms of Endearment (1983), The Color Purple (1985) ve Out of Africa (1985) filmleri gişelerde iyi bir sonuç elde etmişlerdir. Ayrıca saygın başarıya sahip diğer filmler de (1982), A Passage to India (1984) and Gandhi (1982) olarak gösterilebilirler.
Kovboy Filmleri
Kovboy filmlerinde (1985) filmiyle yeni bir tarz ortaya çıkmıştır.
Korku
70'lerdeki korku filmi yaratıcılığı '80'lerin başlarına dek sürdü, daha fazla kan göstermesinin dışında '80 yıllarının birçok başarılı korku filmlerinin devam serileri yapılmıştır. Stanley Kubrick korku filmi olan The Shining (1980)'i çekmiştir. Yaratıcı ve kanlı kapalı atmosferiyle The Evil Dead (1981) birçokları tarafından türünün en iyilerinden biri olarak gösterilmiş ve devam filmi olan Evil Dead II (1987)'yi çekmek kaçınılmaz olmuştur. Halloween filminin yönetmeni John Carpenter'ın yaptığı The Thing (1982) filmi, seyircilerini etkili efektleriyle hayranlık içinde bırakmıştır. Halloween (1978) filminin devamı olan (1980) ve Elm Sokağı Kabusu (1984) 80'lerin korku filmlerinin popüler yüzleridir. David Cronenberg'in görüntü ve kan efektli Scanners (1982) ve The Fly filminin yeniden çekilen versiyonu James Cameron'un filmi Aliens'tan yalnızca birkaç hafta sonra ve hepsi de 1986 yılında gösterime girdiler. Stuart Gordon'un Re-Animator (1985), Dan O'Bannon'un The Return of the Living Dead ve Lloyd Kaufman'ın The Toxic Avenger (all 1985) da bu dönem filmlerindendir. Hayalet Avcıları, Joe Dante'nin Gremlinleri (her ikisi de 1984) ve Tim Burton'ın Beetlejuice (1988)'i korku komedisi olarak yeni bir tarz ve moda oluşturmuşlardır.
Komediler
Hayalet Avcıları (1984) tüm Indiana Jones filmleri, Tootsie (1982) ve Üç Adam ve Bir Bebek (1987) filmleri kadar satmıştır. Önceki onyılın felaket filmleri şaka komedisine dayanan güldürülerdir ve Airplane! filmi bunlardan biriydi, bu yoldan gidilerek devam filmleri çekildi ve bunlar 1982 yılında Airplane II: The Sequel, Top Secret! (1984) ve Naked Gun filmleridir. '80'lerin popüler komedi yıldızları Leslie Nielsen, John Candy, Steve Martin, Eddie Murphy, Bill Murray, Chevy Chase ve Dan Aykroyd'durlar. Bill Murray, Steve Martin ve Chevy Chase gibi birçoğu American TV şovu olan Saturday Night Live ile şöhreti yakalamışlardır. Eddie Murphy (1982) ve Beverly Hills Polisi serileriyle (1984-1993) komedi-aksiyon filmelerinde büyük başarı yakalamıştır. Ayrıca ilk 50'de bulunan romantic komediler de Crocodile Dundee (1986), Crocodile Dundee 2 (1988) ve Arthur (1981) filmleridir.
Gençlik Filmleri
1978'deki Animal House'un büyük etkisi sonucu, bu dönemde de Fast Times at Ridgemont High, Porky's ve Revenge of the Nerds gibi gençlik komedilerinin yükselişinin devam ettiği görüldü. Diğer bir popüler yapım da John Hughes'ün Ferris Bueller's Day Off (1986) filmidir. Daha sonra 90'ların başında Evde Tek Başına serilerini yaratmıştır. Sonraki filmler komedilerde bir yeniden canlanma yaşanmasına yardım etmiştir ve bu filmler genelde ailesel izleyiciye hitap etmeyi amaçlayıp Honey, I Shrunk the Kids ve devam serileri bunlara örnek olarak gösterilebilir. Bir Amerikan lisesinde birçok popüler öğrencinin öldürülmesini (intihar süsü verilerek) konu alan (1989), gençlik komedisi türüne şaka yollu bir yaklaşım sağlamıştır. Dönemin diğer komedi yapımları da Tootsie (1982), Broadcast News (1987), Big, 18 Again!, Vice Versa ve Like Father, Like Son filmleridir.
Devam Filmleri
Komedilerden göze çarpanlar arasında Polis Akademisi (film) serileri 1984 ve 1993 yılları arasında yapılmıştır. 70'lerin sonları ve 80'lerin başlarında daha önceleri başarılı olmuş yapımların devam filmlerini çekme adına bir moda oluştu. Bu filmlere örnek olarak Trail of the Pink Panther, The Great Muppet Caper ve Porky's II: The Next Day gösterilebilir.
Rite-of-passage
Gençlerin "olgunlaşma" hikâyelerinin yanında daha karmaşık "rite-of-passage" filmleri daha yaşlı oyuncularıyla mevcut alışılmış ritüeli değiştirme veya dönüştürme içine girmişlerdir. 1983'teki Riskli İş, 1984 yapımı ve 1985'teki Kahvaltı Kulübü veya St. Elmo's Fire gibi brat-pack türlerinde gençler ön planda olmasına rağmen, olgun bir adamın yaşadığı sıkıntılı yaşamın anlatıldığı Top Gun (1986) veya savaş pilotu olmaya çalışan 'An Officer and a Gentleman, Flashdance'ın kadın kaynakçısının bir balerine dönüşmesi ve Cocoon'un (1985) olgunluk çağlarını atlatmanın hikâyelerini anlatması bu dönüşüm örneklerindendir. (1983) yapımı dahi bu türe örnektir çünkü bu filmde de arkadaşının intiharından sonra hayatı direkt olarak etkilenen bir adam anlatılmaktadır.
Aksiyon Filmleri
Yetmişlerde aksiyon filmleri genellikle başına buyruk polis memurlarıyla göz önüne gelmişlerdir fakat Hollywood'da '80lere kadar aksiyon filmleri baskın olamamışlardır ta ki Arnold Schwarzenegger, Sylvester Stallone ve Bruce Willis'in şöhretleri artana kadar. Stallone Rocky serileriyle devam etti ve 82'de Vietnam Savaşından dönen eski küçük bir kasaba şerifini canlandırdığı İlk Kan ve onun devamı olan Rambo 2'de oynadı. Vietnam Savaşı filmlerinin popülaritesi '70 yıllarda bir film olarak gösterilmesi tabu olarak görülmesine karşın '80li yıllarda artmıştır. Platoon ve Stanley Kubrick'in Full Metal Jacket konu olarak bu savaşı seçmişlerdir. Chuck Norris eski bir Vietnam gazisiyken savaş esirlerini kurtarmak üzere geri dönmesinin konu edildiği Missing in Action üçlemesinde (1984, 1985, 1988) rol aldı. Schwarzenegger The Terminator (1984), Komando (1986) ve (1987) filmlerinde oynadı. 1988 yapımlı bir film olan Zor Ölüm sonraki onyılda bu türün gelişmesine önemli katkılar yapmıştır. Filmde Bruce Willis, Los Angeles ofis binasındaki bir terörist baskınını dikkatsizce karıştıran bir New York Şehir polis dedektifini canlandırmaktadır.
James Bond
James Bond 1981 yılında Roger Moore'un rol aldığı 1979'daki Moonraker'a göre daha gerçekçi olan For Your Eyes Only ile üçüncü onyılına girmiştir. Önceki yıllarda yönetmenler 60'ların Bond'unu yönetme kalıbındayken, bu dönem Bond için yeni bir çağın başlangıcı olmuştur ve serileri yönetmeye başlayan yeni yönetmen John Glen, şekilciliğe daha az önem vererek olaya daha çok "iş yapan adam" yönünden yaklaşmıştır ve 1981'den 1989'a kadarki tüm EON Bond filmlerini o yönetmiştir. Moonraker Bond'un patronu 'nin resmedildiği son düzenli Bernard Lee filmidir. Seksenlerin Bond'unda, birkaç MI6 amiri Bond'u görevine sevketmektedr. 1983 yılı EON Bond olmayan The Empire Strikes Back in yönetmeni Irvin Kershner'ın yönetimiyle ve Sean Connery'nin en son 1971 yılında Diamonds are Forever'da oynadığı role geri dönmesiyle oluşan yeni bölüm Bond filmi Never Say Never Again'in gösterime girmesiyle önemli bir yıldır; gişelerde ve satış hasılatlarında sonraki EON film olan Octopussy ile yarışan film için medya durumu 'Bondların Savaşı' olarak yorumlamaktadır. Daha az bilinen tek seferliğine Bond'u canlandırmış olan George Lazenby aynı yıl bir TV filmi olan The Return of the Man from U.N.C.L.E. ile Bond benzeri bir karakter olan "JB" 'yi canlandırmıştır. A View to a Kill (1985) ile Roger Moore son defa Bond'u canlandırmıştır ve 1987 yılındaki The Living Daylights için Timothy Dalton seçilmiştir ve o da son olarak 1989'da Licence to Kill ile bu rolü almıştır.
Video oyunları
Video oyunları ve atarilerin popülaritesinin 1970'lerin orta ve sonlarında artmasına rağmen, sonraki on yıl boyunca bu alandaki teknolojinin hızla gelişmesiyle de devam etti. 1978’de Japonya’da geliştirilen Space Invaders, ilk defa 1979’da bir İngiliz ticaret fuarında gösterildiğinde, 80’lerin başı oyun endüstrisinde büyük bir etki yarattı. Daha sonra onyılın başında Pac-Man’de dâhil bir çılgınlık hissi yaratıldı ve bunları özellikle 1982 ve 1983’te Süper Mario Kardeşler izledi. Oyunlar 1985'te başarılı bir pazar yakaladı ve bu sektörün ünü hala da devam etmektedir. 1980’lerde Atari, ünlü Vidyo Bilgisayar sistemi oyun konsolunun yazılım geliştirme süreçlerinde düzenli kalite kontrolü uygulamasında başarısız oldu. Düşük kalitedeki yazılımların miktarı yüzünden ev konsolu endüstrisinde büyük bir çöküş yaşandı. Nintendo'nun Famicom/NES konsolunun piyasaya çıkmasıyla problemler çözüldü ve yalnızca şirket tarafından onaylanmış oyunların oynanabilmesiyle sektör yeniden canlandı. Bilgisayar motoru ve Sega Mega Drive onyılın sonlarına doğru piyasaya sürülen sonraki nesil oyun konsollarını temsil etmektedirler. Evlerde kullanılan kişisel bilgisayarlar 1980’lerde popüler oldu ve bu on yıl boyunca özellikle ZX Spectrum oyun konusunda sıklıkla kullanıldılar. Yaygın olan IBM Bilgisayarları 1981’de doğdu fakat bu onyıl boyunca oyun amaçlı olmayan bir bilgisayar statüsündeydi. IBM PC’nin yanında Commodore 64 (1982) en popüler 8-bitlik oyun konsoluydu ve onun vârisi olarak Amiga (1985), en ünlü 16-bit oyun konsolu olarak bilinmektedir.
Uluslararası siyasi ve ekonomik gelişmeler
- Varşova Paktı'nın çökmesiyle Avrupa ve Asya’da meydana gelen komünizm karşıtı ayaklanmalar, Soğuk Savaş’ın sonunu getirdi.
- Gelişmekte olan ülkelerdeki borç krizi, bu ülkelerin parasal yardım için Uluslararası Para Fon’una (IMF) bel bağlamasına yol açtı.
- Gelişen dünyada yeni liberal ekonomik akımlar yaygınlaştı.
Afrika
Zimbabve, 1980 yılında ABD’nin resmî sömürgelerinden ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiştir. 1983 yılında ise kuzeyde Müslüman Sudan hükûmeti ve Güney Sudan’da ayrılıkçı Müslüman olmayan isyancılar arasında İkinci Sudan Sivil Savaşı patlak vermiş ve 22 yıl sürecek bir anlaşmazlık ortaya çıkmıştır. 1984–1985 yıllarında, Etiyopya’da baş gösteren açlık üzerine Etiyopyalılara yardım amacıyla uluslararası çabalar sarfedilmiştir. Bunların içinde Temmuz 1985'te düzenlenen ünlü Live Aid konseri de bulunmaktadır.
Nijerya’da 1983 ve 1985 yıllarında askerî darbe görülmüştür. 1986 yılında ise ABD, Libya’ya bir hava bombardımanı gerçekleştirmiştir. Cuito Cuanavale Muharebesi, 1987’den 1988’e Angola İç Savaşı ve Güney Afrika Sınır Savaşlarının bir bölümü olarak yer almıştır. Angola, Küba ve Namibya askerî güçleri ile Güney Afrika’daki askerî güçler ve Angola'lı muhalif UNITA örgütü arasındaki savaş, II. Dünya Savaşı’ndan o güne kadarki Afrika’daki en büyük savaştı. Güney Afrika ve Angola, Namibya, Zambiya arasındaki Güney Afrika Sınır Savaşı, Namibya'nın bağımsızlığının tanınmasıyla 1989 yılında bitmiştir.
Amerika
- 6 Nisan 1980 tarihinde on bin Kübalı, siyasi sığınma talebi için Havana’daki Peru büyükelçiliğine akın ettiler. 7 Nisan’da Küba hikümeti, Peru büyükelçiliğine sığınma talebinde bulunan Kübalılar için göç izni verdi.
- Peru, 1980’de başlayıp 1990'ların sonlarında bitecek komünist Túpac Amaru Devrimci Hareketi ile yüz yüze kaldı.
- Ünlü Beatles üyesi John Lennon, 1980 yılında ABD’de suikaste kurban gitti.
- Ronald Reagan, 1980 yılında ABD başkanlığına seçildi. Uluslararası çevrelerde Reagan, komünizmin yayılmasını engellemek, Sovyet Güçlerine karşı ABD ordusuna büyük takviyelerde bulunmak ve Sovyet Birlikleri ile Berlin Duvarını ayırarak Demir Perde ülkelerinin karşısında durmak adına sert bir politika kovalama peşine düştü.
- Meksika 1982’de başlayan bir borç krizi ile karşı karşıya kaldı.
- İngiltere ve Arjantin arasında, Falkland Adaları’nın topraklarını ele geçirmek üzerine 2 Nisan 1982 - 14 Temmus 1982 tarihleri arasında Falkland Savaşı yaşandı.
- Kanada 17 Nisan 1982 tarihinde Kraliçe II. Elizabeth’in imzasıyla yeni bir anayasayla İngiltere’den resmî olarak bağımsızlığını kazandı. Bu olayla Kanada, İngiltere’den tam olarak siyasi bağımsızlığını almış oldu.
- ABD, komünizmin yayılmasını engellemek ve uyuşturucu ticaretini durdurmak amacıyla Merkez ve Güney Amerika ülkeleriyle anlaşarak önemli direkt ve dolaylı muhalif gruplarla mücadele içine girmiştir. ABD hükûmeti Kolombiya hükûmetinin kanun dışı kokain endüstrisini yok etmek amacıyla bulunduğu girişimleri destekledi.
- ABD, sonradan çok tartışmalı olabilecek biçimde El Salvador’daki sağ yanlısı isyancılara destek verdi, çünkü Amerika'nın yetiştirdiği Salvadorlu milisler tarafından 1000 Salvador sivilinin öldürülmesiyle 11 Aralık 1981 tarihinde El Mozote katliamı yaşandı. ABD, Doğu Karayip Ülkeleri Birliği üyeleri ile beraber 1983 yılında Grenada’yı işgal etti.
- ABD’nin Nikaragua’nın içişlerine karışması sonucunda İran-Kontra vakası yaşandı ve bundan dolayı 1986 yılında Amerikan hükûmet görevlileri sorumlu tutularak suçlandılar. Başkan Manuel Noriega’yı devirmek üzere 1989 Aralık’ında Panama’ya ABD askerî harekâtı başladı. Hindistan Havayollarının 182 numaralı uçağı 23 Haziran 1985 tarihinde Sih Kanadalı militanlar tarafından düşürüldü. Bu olay Kanada tarihindeki İçinde Kanadalıların bulunduğu en büyük toplu katliam olarak kayda geçti.
- Challenger Uzay Aracı, 28 Ocak 1986’da Florida’da kalkışından kısa bir süre sonra parçalandı ve içinde bulunan 7 mürettebat hayatlarını kaybettiler.
- Haitili diktatör Jean-Claude Duvalier, 6 Şubat 1986’da ünlü bir halk ayaklanmasıyla baştan indirildi.
- 1986 Dünya Fuarı Expo 86, Vancouver’da gerçekleştirildi..
- Kanada-ABD arasındaki Serbest Ticaret Antlaşması 1989 yılında kanunlaştırıldı.
- Askeri yönetimler Arjantin’de (1983), Uruguay’da (1984-5), Brezilya’da (1985-8) ve Şili’de (1988-9) demokratik yönetime geçtiler.
- Antigua ve Barbuda, Belize, (ikisi de 1981’de) ve St. Kitts (1983) bağımsızlıklarını kazandılar.
- Mart 1989’da Exxon Valdez kazası ya da diğer bir deyişle petrol felaketi yaşandı.
- ABD’de siyah erkeklerin beyaz kadınlarla evlenme oranı %10 oranında gerçekleşti.
Asya
- İran-Irak Savaşı 1980'de başlayıp 1988'de sona erdi. Irak, kendi toprakları içerisinde yaşan kürtlere karşı kimyasal silah kullanmakla suçlandı.
- 1980'de Lübnan'da ciddi çatışmalar yaşandı. İsrail'in Filistin Özerk Yönetimine saldırısıyla 1982'de Lübnan Savaşı yaşandı. Savaş, İsrail kuvvetleri ile Lübnan ordusu ve Lübnan sınırları içerisindeki Suriye güçleri arasında oldu. İsrail ordusu tarafından Beyrut'un kuşatılması, İsrail'in yakın müttefiki ABD desteği ile rahatlıkla gerçekleşti ve özellikle sivil hayat üzerinde telafisi imkânsız neticeler doğurdu. 1983'te Beyrut, ABD donanmasınca Lübnan limanlarından atılan bombalarla yerle bir edildi.
- Hindistan'da Bhopal felaketi meydana geldi. 1984'teki felaket toksik gaz sızıntısı nedeniyle gerçekleşti.
- Hindistan başbakanı İndira Gandhi 31 Ekim 1984'te suikaste kurban gitti.
- Sovyet Kızıl Ordu güçlerinin müdahalesiyle 1985 Sovyet-Afgan Savaşı başladı. Oldukça sorunlu ve çetrefilli bu savaş yeni Sovyet lideri Mikhail Gorbachev'in Sovyet ordusuna yeni şekil vermesi ve Afganistan'dan çekilme kararı ile son buldu.
- Birinci İntifada, 1987'de Gazze Şeridi'nde Batı Sınırında başladı. Filistinli Araplar İsrail ordusuna karşı geniş çaplı protestolara başladı ve bu toprakların kendilerine ait olduğunu savundu. İntifada, çok geçmeden İsrail güçleri ve Filistinli eylemciler arasındaki tartışmalı topraklar üzerinde şiddetli çatışmalara dönüştü. Birinci İntifada, 1993'teki İsrail hükûmeti ve Filistin Özgürlük Organizasyonu arasındaki barış görüşmelerine kadar devam etti.
- Sovyet - Afgan Savaşı, 15 Şubat 1989'da Sovyet Kızıl Ordu'nun parça parça Afgan topraklarından ayrılmasıyla son buldu.
- Çin'de 1989 Tiananmen Meydanı Olayları gerçekleşti. Tiananmen Meydanı, demokrasi ve politik reform savunucusu protestocuların mitingine sahne oldu. Protesto gösterileri hükûmet güçleri tarafından sert biçimde bastırıldı.
Avrupa
- 1980'de Polonya'daki bağımsızlık hareketleri liberalizasyon ve demokrasiyi ülkeye davet etti. Komünist rejimin girişimleri hükûmet ile hareketi karşı karşıya getirmeye yönelikti. Fakat hareket Lech Walesa tarafından yönlendirildi ve millî federe devletin oluşmasına öncülük etti. Bu süreç diğer komünist rejimi benimsemiş ülkelerde de bağımsızlık yönünde kıpırdanmalara neden oldu.
- 1981'de Papa II. John Paul, Saint Peter Meydanı'nda suikast girişimi ile karşılaştı.
- İsveç başbakanı Olof Palme 1986'da bir suikast sonucu öldürüldü.
- Mihail Gorbaçov 1985'te Sovyetler Birliği'nin lideri oldu. İlk olarak baskın komünist rejime rağmen yapılan demokratik seçimleri müteakip, politik muhalefetin ifade özgürlüğünü arttırarak hükûmetteki ana reformları başlattı. Gorbachev Soğuk Savaş'ın sonunu hazırladı, tansiyonu düşürmek için ABD ile görüşmelerin arttırılması konusunda ısrarcı oldu.
- Roma ve Viyana havaalanları 27 Aralık 1985'te İsrail El Al Havayolları'na karşı yapılan saldırılara sahne oldu. Saldırılar Libya hükûmeti destekli Abu Nidal militanları tarafından yapıldı.
- Avrupa Birliği, 1981'de Yunanistan ve 1986'da İspanya ve Portekiz ile bütünleşme kararı aldı.
- Doğu Bloku'ndaki pek çok komünist rejim uygulayıcısı ülkede, otoriteryen rejimlere karşı büyük bir politik aktivite ve muhalefet neticesinde önemli politik reformlar gerçekleşti. Bu reformlar, bireysel özgürlüğü içerdiği gibi demokratik yenilenmenin de sözünü vermektedir. Bir istisna olarak Romanya'da uygulanan komünist rejim, kendi iktidarına karşı muhalefeti şiddet yanlısı bir şekilde bastırmıştır. 1989'a kadar devam eden bu süreç, Varşova Paktı ülkelerinin komünist rejimi terk etmeleri ve son olarak Nikolay Çavuşesku'nun idamı ile geçilen çok partili rejimle tamamlanmıştır.
- Yugoslavya'da komünist diktatör Josip Broz Tito'nun ölümünü takiben komünist sistemin politik reformlara tabi tutulması süreci işlemeye başladı. Etnik milliyetçilik ve etnisiteler arası çatışmalar, özellikle Sırbistan'da, 1986'da Sırp Bilim ve Sanat Akademisinin memorandumu ile başlayarak ve 1980'lerin sonunda Sırpları sert ve ciddi biçimde etkileyecek olan komünist lider Slobodan Miloşeviç'in Sırbistan ajandası ile bütünleşmesi sonucunda, Sırpların düşmanı olan herkesle mücadeleyi öngörmek Sırp olmayan Yugoslav politikacılar tarafından kınandı.
- 10 yılın sonunda (1989) Berlin Duvarı yıkıldı ve bunu 1990'da, bölünmüş iki Alman devletinin yeniden birleşmesi takip etti.
Okyanusya
- Avustralya, Birleşik Krallık parlamentosunun etkisindeki yapısından tamamen ayrıldı ve 1986'da Avustralya hükûmeti yeni anayasal düzeni kurdu.
- Expo '88 Fuarı, Brisbane - Avustralya'da düzenlendi.
- Sitiveni Rabuka 1987'de Fiji adasındaki iki silahlı gücü uzlaştırdı ve aynı sene ülkenin cumhuriyetle yönetildiğini ilan etti.
- Kanak Sosyalist Millî Liberal Cephe, Yeni Kaledonya'nın bağımsızlığı için şiddet eylemlerine başladı.
- Vanuatu (1980) ve Palau (1981) bağımsızlıklarını kazandı.
- Greenpeace'in Fransa'nın 'da gerçekleştirdiği nükleer denemelerine son vermesine ilişkin mücadelesi, eylemcilere ait Gökkuşağı Savaşçısı (Rainbow Warrior) adlı geminin batırılması ile son buldu.
Doğal afetler
- Washington, ABD'deki St.Helens Dağı 18 Mayıs 1980'de patlayarak 57 kişinin ölümüne neden oldu.
- 1989 , dünyanın dikkatini San Francisco kıyı şeridine ve bu bölgeye çekti. San Francisco, Kaliforniya'da bazı binaların yıkılması ile 65 kişi öldü ve binlerce insan gaz borularının patlaması ve çeşitli nedenlerle yaralandı. Depremin yol açtığı hasar 13 milyar dolar civarındadır.
- 1988 ABD'de yaşanan kıtlıktan ülkenin birçok bölgesi etkilenmiştir. 1988 kıtlığı ABD'de 60 milyar $ zarara yol açmıştır (2008 yılı için $80 milyar ile $120 milyar ABD doları arasındadır). Kıyılar boyunca yayılan sıcak hava dalgası ABD'de 4800 ile 17000 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
- (1980), (1983), (1988), (1988) ve Hugo kasırgası (1989)
- Diğer doğa felaketleri: The 1982-1983 El Nino dünyanın birçok yerinde yıkımlara neden olmuştur; 1985 Richter ölçeğine göre 8.1 ölçülen Meksika depremi Meksiko ve Meksika'nın merkezi dahil diğer bölgeleri hArap etmiştir; 1985 Kolombiya'da 'in patlaması; Kamerun'da 1986 Nyos Gölü limnic püskürmesi; 1988 SSCB'nin Kafkas bölgesini etkileyen Ermenistan Depremi.
Doğa hadisesi olmayan felaketler
- 1984 Bhopal felaketi, Hindistan'daki Bhopal kentinde tesisinden zehirli MIC gazının sızması sonucunda 3000 kişi derhal öldü ve 15000-20000 kişi de dolaylı olarak etkilendiler.
- 1986 Çernobil faciası, Sovyetler Birliği, Ukrayna'daki yüksek ölçekli nükleer füzyon reaktörünün patlamasıyla, büyük miktarda radyoaktif madde Avrupa'ya doğru yayıldı, 47 kişi hayatını kaybetti, sayılamayacak kadar kişi gelecekte muhtemel bir şekilde radyasyon kaynaklı kanser vakalarıyla karşı karşıya kaldı ve 300,000 kişi de yaşadıkları yeri terk etmek zorunda kaldı.
- 1986 Challenger felaketi, NASA Challenger Uzay Mekiği kalkışından sonra parçalandı ve tüm mürettebat öldü. Bu bir Nasa uzay aracının tamamen parçalanmasıyla oluşan ilk felakettir. Kazanın sebebi o-ringden kaynaklanan bir hatadır.
- 1989'da Alaska'da Exxon Valdez kazası yaşandı. Çok fazla bir petrolün yayılmamasına rağmen, uzak ve hassas konumu onu o güne kadarki en tahrip edici çevre felaketlerinden biri haline getirmiştir.
Dipnotlar
- ^ "ABD'de crack kokain Erişim Tarihi:22.01.2010". 24 Ocak 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ . 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ "Aerobik, kadın ve moda, Milliyet Erişim Tarihi:22.01.2010". 13 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ Radikal Gazetesi/4.8.2006. MTV'nin kuruluşu.Erişim:31.12.2008 Radikal-çevrimiçi / Yaşam / 25 yılda kendi tarihini yarattı 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "1980 Moskova Erişim Tarihi:22.01.2010". 3 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ "1984 Los Angeles Erişim Tarihi:22.01.2010". 3 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ "FIA Grup B,en:wiki, Erişim Tarihi:22.01.2010". 18 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ İngilizce Kaynak Metin http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Timeline_of_musical_events&action=edit§ion=3
- ^ "Joshua Gamson, Freaks Talk Back: Tabloid Talk Shows and Sexual Nonconformity, excerpt and interview". 21 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2009.
- ^ "Silverado (Film)-1985". 11 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2010.
- ^ BBC'de İran-Irak Savaşı.Erişim:31.12.2008 BBC Turkish | Haberler | İran-Irak savaşının üzerinden 25 yıl geçti 21 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ BBC'de Palme Suikasti.Erişim:31.12.2008 BBCTurkish.com | Avrupa | 'Papa suikasti emrini SSCB verdi' 8 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Radikal Gazetesi/28.10.2001.Suikastin zanlısından itiraf.Erişim:31.12.2008 [http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=19226 Radikal-çevrimiçi / Dış Haberler / 'Palme sanı�ı cinayeti itraf etti'] 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "BBC Pollution Erişim Tarihi:10.01.2010". 2 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2010.
Dış bağlantılar
- Memories of the toys, games, TV, movies and music of the 1980s2 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The UK in the 1980s6 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- australia in the 1980s17 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- CTV: Preserving the Legacy of 80's Alternative Music[]
- 80s Culture, Fashion, Movies, TV, and Music22 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Moda ile ilgili Dış bağlantılar
- A guide to 80s Fashion28 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 80s Fashion Information10 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- New Romantics 1980s Fashion History3 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Museum of 1980s sports and leisurewear29 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Children's clothing from the 1980s7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 80s fashion: hair, clothes, makeup22 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- İngilizce metin19 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Film Kaynak Metin23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
19 yuzyil 20 yuzyil 21 yuzyil 1900 ler 1910 lar 1920 ler 1930 lar 1940 lar 1950 ler 1960 lar 1970 ler 1980 ler 1990 lar 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1980 ler bin dokuzyuz seksenli yillar da denir veya 80 ler seksenli yillar da denir 1 Ocak 1980 de baslayan ve 31 Aralik 1989 da sona eren Gregoryen takviminin icinde bulunan bir onyil Sol yukaridan saat yonunde Ilk uzay mekigi uzaya firlatildi 1981 ABD lideri Ronald Reagan ve Sovyetler Birligi lideri Mihail Gorbacov iki superguc arasindaki ihtilaflar cozulmeye basladi ve Soguk Savas in sonlarina yaklasildi Soguk Savas in en buyuk simgelerinden birisi olan Berlin Duvari yikildi 1989 ilk kisisel bilgisayar IBM 5150 piyasaya sunuldu 1981 Afrika da kitlik 1985 Cernobil Felaketi meydana geldi 1986 Iran Irak Savasi sonucu bir milyondan fazla insan oldu Bu zaman dilimi icerisinde gorulen refaha yonelik degisimler yeni endustri ekonomileri icin Bati nin kultur gocunu sosyal ekonomik degisimleri ve genel karisikliklari ifade eder Bu sure icerisinde uyusturucuya karsi kuresel bir savas baslatilir ABD otomobil uretimindeki pazarini Japonya ya ve diger ulkelere kaptirir Ucuz isgucu bunu takip etmis bircok kuresel uretim tekniklerini Meksika Kore Tayvan Cin ve Dogu Avrupa daki geleneksel uretim kaleleri almistir Yeni orta sinif ekonomiler eski Sovyet Bloku ulkelerinde ve dunyanin diger bolumlerinde su yuzune cikmaya ve radikal dini hareketler Orta Dogu da kendini aciga cikartmaya baslamistir Berlin Duvari nin yikilisi 1980 lerin en iyi bilinen olaylarindan bir tanesidir Bati dunyasi Ronald Reagan in ABD baskani Helmut Kohl un Almanya sansolyesi Brian Mulroney in Kanada basbakani ve Carlos Salinas de Gortari nin Meksika baskani secilmesi ile sag goruslu politikacilar ve yukselen neoliberalizm arasindaki rekabete sahit olmustur Dogu dunyasinda ise komunist devletlerin hakim ekonomilerinin zor duruma dusmesi Polonya Macaristan 1989 Cin Tiananmen meydani ayaklanmasi Cek devrimi gibi birkac komunist rejimin cokmesi veya cokertilme girisimleri ve Warsova Pakti ile Romanya daki diktatorluk ve Orta ve Dogu Avrupadaki diger komunist rejimlerin donusumleri komunist rejimlerde SSCB deki perestroyka ve glasnost rejimleri gibi yenilikci politika dalgalariyla sonuclandi Bu 1980 sonlari devletlerin sonbaharinin mor gecisi olarak adlandirilir 1989 da Varsova Paktinin dagilmasiyla Sovyet Birlikleri bati dunyasi ile olan dusmanliklarini terk ettiklerini aciklamis ve boylece Soguk Savas bitmistir Bu degisimler 1990 lar ve 21 yuzyilda da hissedilmeye devam edilecektir Bircok 3 dunya ulkesi ozellikle Afrika ulkeleri 1980 lerde genis bir borc krizine sahit olmuslardir 1980 ler ayrica 1970 ve 1990 larda dahi olmayan bir nufus patlamasina sahne olmustur Bu buyume sadece gelismekte olan bolgelerde degil bati milletlerinde de gorulmustur Nufus artisi ozellikle Afrika Orta Dogu ve Guney Asya da cok hizliydi ve yillik artis orani 4 e yakin olmaktaydi Thatcher ve ReaganToplumsal akimlarUyusturucuyla savas Ronald Reagan tarafindan 1970 lerde uyusturucu kullaniminin artmasindan dolayi ABD de kuruldu Reagan yonetimi tarafindan cezalar uygulansa da uyusturucu kullanimi devam etti ve Crack kokain gibi ulkede yeni uyusturucu turleri de turedi Calisma hayatinda kadinin yeri hizla artti 1970 lerdeki egilim devam etti ve ingilizce konusan toplumlardaki kadinlar kendilerine Mrs veya Miss demek yerine Ms demeyi tercih etmislerdir Benzer bir durum Almanya da da yasanmistir evli olanlari digerlerinden ayirmak icin Frau ve Fraulein kelimeleri kullanilmistir Cogu bati ulkesinde kadinlar evlilik sonrasinda da kizlik soyadlarini kullanmaya devam etmislerdir Kanada da evlilikten sonra kadinin soyadini degistiren yasanin uygulanmasina son verilmistir Sigaranin sebep oldugu saglik sorunlarina itirazlar bati ulkelerinde artis gostermistir Guney Afrika daki beyaz azinliga karsi olan kurallara dikkat cekilmistir Coklu otoriter komunist rejimlere karsi dogu ulkelerinde demokrasinin hazirlayicisi kulturel tutumlar bas gostermistir 1986 daki Cernobil Kazasi sonrasinda nukleer guc kurulumuna karsitlik artmistir Cevre meseleleri daha dikkatli ele alinmaktadir Bati Avrupa ulkeleri yag kullanimini azaltmak copleri yeniden islemek ve su ve enerji tuketiminde tutumlu davranilmasini saglamak icin yesil dostu politikalar izlemeye baslamislardir LGBT haklari Bati dunyasinda hizla kabul edilir olmustur Ozellikle medya ve sanat dunyasindan unlu gay figurlerin cikmasi Boy George vb bunda etkilidir Kultur1980 lerin kulturu tum dunya capinda benzer etkiler gostermistir soyle ki Amerika daki Seksenler ile Avrupa ve Asya daki Seksenler benzerdi 1980 lerin baslarinda atari oyunlarindaki bilgisayar goruntulerinin ilk nesli unlu Space Invaders atari oyununu yaratildi ilk piyasaya surulus 1978 daha sonra bunu Pac Man Donkey Kong ve Frogger izledi Bu onyilin sonuna dogru oyun konsollari atarileri gecmeye basladi Japon 1985 yilinda Amerikan halkina Nintendo Eglence Sistemleri NES olarak tanitildi ve insanlarin video oyunlarina olan ilgisinin yeniden artmasini sagladi Bilgisayar teknolojisi kulturlerin esas goruslerine girmeye basladi ve ilk olarak Tron 1982 ve 1983 filmleriyle sinemada bilgisayar teknolojisi kullanilmistir CGI ozel efektlerinin yerlesmesiyle de film yapimciliginda buyuk etkiler olustu Zeka Kupu Rubik Kubu Lahana bebekler Baby on Board isaretleri Teddy Ruxpin ve Trivial Pursuit Amerikan ve Ingiliz halkinin ilgisini cekmeyi basardi Rubik Kubu 1980 leri anlatan bir sembol olarak sikca kullanilmaktadir Sirinler Ayi Yogi Garfield He Man ve Voltran ve gibi cizgi film karakterleri ortaya cikti ve ticari olarak da kullanilmaya baslandi boylece 1980 lerde buyuk bir moda yaratildi Bu karakterlerin bircogu yirmi yil sonra yenilenmis yuzleriyle yeniden ekranlarda gorunmeye baslandilar Savas sanatlari ve Ninja duskunlugu Kuzey Amerika da Kung Fu ve Ninja filmlerinin artmasini sagladi buyuk etkiler yaratan bir film oldu ve karateye olan ilgiyi de artirdi Kendi stillerinde savas sanatlari uzmanlarinin cikmasiyla McDojo ve Bullshido teknikleri onem kazandi 1980 lerin sonlarina dogru Ninja Kaplumbagalar cizgifilm kahramanlari genis kitlelere hitap eden ve pazarlama araci olan bir populer kultur harikasi olmuslardir Raybans veya gunes gozlukleri Nike tenis ayakkabilari Members Only ceketleri erkek sortlari ve fanilalari genc aktif neslin mutlaka giyilmesi gereken parcalari haline gelmistir Aerobigin unu onemli derecede artmistir Bu heves videolarda modada ve muziklerde yer alma derecesine ulasmistir ornegin Olivia Newton John un Let s Get Physical klibi bir donemin modasina ilham veren 1983 yapimli Flashdance filmi ve populer Jane Fonda idman videolari aerobigin yer aldigi birtakim orneklerdir MTV Sadece muzik yayini yapan televizyon kanali 1981 yilinda ABD de kuruldu 1980 ler boyunca ABD de Avustralyan pop kulturu yeni etkiler yaratti ve kitanin kulturunun daha iyi taninmasini sagladi Bunlara ornek olarak Olivia Newton John Jacko ve Yahoo Dizileri INXS Midnight Oil ve Men at Work muzik gruplari ve Mad Max filmleri Roos ayakkabi markasi ve moda bolumunde zinciri ve ayrica shrimp on the barbie ve lezzetleri verilebilir Rap muzik Beat Street Breakin ve Breakin 2 Electric Boogaloo gibi filmleri sonucunda kulturu ciddi bicimde etkilemeye basladi Boom kutulari ozellikle breakdans ve daha iclerdeki kentlerin muzik dinleyicileri arasinda oldukca yayginlasan hayatin onemli bir aleti haline gelmistir Breakdans savaslari sokak savaslarina alternatif olarak daha bariscil bir mucadele yontemi olmustur ve ayni zamanda muzik kliplerinde de kullanilmistir ABD de Latin izleyicilere muzik ve showlar sunmak amaciyla Ispanyolca dilinde iki buyuk televizyon ve radyo istasyonu kuruldu Univision 1985 ve Telemundo 1986 ve bunlarin genel yaygin olan medya aliskanligini kirdigi dusunuldu ilk olarak 1981 yilinda cikti ve 1983 yilinda iflasini ilan etmeden once uc yil boyunca uretildi Bu araba daha sonra 1985 yilinda Gelecege Donus filminde kullanilmasiyla une kavusmustur Spor Moskova daki 1980 Yaz Olimpiyatlari 1979 da Sovyetlerin Afganistan i isgali dolayisiyla ABD ve diger 64 ulkenin duzenledigi protesto nedeniyle engellenmistir Los Angeles taki 1984 Yaz Olimpiyatlari ise Moskova daki 1980 Yaz Olimpiyatlari ndaki ABD ve diger ulkelerin duzenledigi protestoya cevaben Sovyetler Birligi diger Dogu Bloku ulkeleri ve muttefikleri tarafindan boykot edilmistir 1984 Kis Olimpiyatlari Saraybosna Yugoslavya simdiki Saraybosna Bosna Hersek te duzenlenmistir Yugoslavya Olimpiyatlari duzenleyen ikinci komunist ulke olmustur fakat 1980 de Sovyetler Birligi nde oldugu gibi bati ulkelerinden herhangi bir boykot gelmemistir Kanada daki 1988 Kis Olimpiyatlarinda her donem artik klise olmus sekilde yalnizca surekli kis yasayan kuzey ulkelerinin etkili olabildigi kis olimpiyat oyunlarinda kendilerinden beklenmeyen bir iyi performans sergileyerek dunyayi sasirtarak medyanin ilgi odagi oldular 1988 deki Jamaika kizak takiminin yasadigi olaylardan esinlenilerek bes yil sonra Disney in yapimciliginda filmi yapilmistir 1986 sezonunda bir dizi olum ve sakatliktan sonra FIA musabakalarini yasaklamistir Moda Tum modern donemlerde oldugu gibi bilindik kulturde 80 ler modasi farkli caglardan farkli trendleri birlestirmekteydi Bu yonelim de modanin ilerlemesine yardimci olmustur 80 lerin belirteci haline gelmis en tutucu ve en erkeksi moda gorunumu genis kullanim alanina sahip omuz vatkalariydi 70 lerin moda silueti arka tarafi gevsek ve ustten daha genis giysilerle ozdeslesirken bu moda turu 80 lerde tamamen degiserek hem erkek hem de kadinlarda gevsek gomlekler ve daha siki ve dar pantolonlara donusmustur Erkekler insanlara zenginliklerini sergileme egilimlerinin bir sonucu olarak guclu takim elbiseler giymeye basladilar Giyim markalari bu donemde inanilmaz derece onem kazandilar Ralph Lauren ve Calvin Klein markalari bunlarin onde gelenlerindendi ABD de Madonna Material Girl olarak anilmaya baslandi ve bircok genc kiz onun modasina ayak uydurmaya gayret gosterdiler Unlu film Flashdance 1983 genel olarak halk icinde sweatshirtlerin taninmasini sagladi TV dizileri olan Dallas ve de benzer etkiyi birakmislardir ve grubunun solisti punk oncesi 80 ler Gotik modasina ilham kaynagi olmustur Yeni Romantik ya da yeni romantisizm gencler arasinda oldukca populer bir moda akimi olarak 80 li yillarda ortaya cikmistir Kafa bantlari 1982 yilinda moda oldu Bu moda ilk Kaliforniya da basladi ve buradan yayildi Diger yerlesik tarzlar da tozluklar ve minieteklerde yasandi ozellikle de Amerikali amigo kizlari tarafindan giyilen kisa alt tarafi genis etekler olan ra ra etekleri yayginlasti Profesyonel danscilarin provalarda kullandiklari temel esya olan tozluklar 1982 yilinda gencler arasinda akim haline geldi Minietekler ilk olarak 70 lerin basinda sahneye cikti Bu stiller Valley Kiz akiminin unlu oldugu zamanda populer Frank Zappa ve sarkilariyla hatirlanmistir O zamanlar moda olan bircok sey harcanirken minietekler populer cizgisini surdurdu ve 80 ler ve 90 larin basi boyunca is kadinlarinin takimi olmak adina bir secenek durumunda kaldi Genel olarak bu mini etekler tozluklarla beraber giyilmekteydi Bu cizgiler Amerikan Apparel gibi gunumuz modasinin magazalarinda hala yer bulmaktadir Gorunus olarak ise tek renk basit ornekli ve ayni sekillerle 80 lerin siluetini yansitmaktadir Ingiltere de tozluklar cogunlukla dar kotlar uzun kazaklar veya sueter ve yuksek topuklu ayakkabilarla birlikte giyilmektedir Giyinme Kulturu Dynasty dizisi 80 li yillarda Amerikan kadinlarinin modasinda buyuk bir etki birakti Dynasty dizisindeki Linda Evans tarafindan un kazanan omuz vatkalari 80 li yillarda ve hatta 90 li yillarin ilk uc senesinde popularitesini surdurdu 80 li yillarda kadinlar arasinda omuz vatkalarinin birden populer olmasinin arkasinda yatan neden belki de kadinlarin artik is hayatinda ender olmadiklarini gostermekti ve takim elbiseleri ile ofiste artik erkeklerle esit olduklarinin mesajini vermekteydiler Bircok kadinin omuzlarinin ic tarafindaki cesitli boylarda tutturulabilen vatkalar Velcro idi Dynasty televizyon dizisi 80 lerde dunya capinda 250 milyon kisi tarafindan izlenerek Amerika nin yaygin moda cizgisine etkilerde bulundu Hedef kitlesi kadinlar olan dizi kadinlarin daha fazla mucevher takarak ekonomik durumlarini sergilemeleri yonunde etkilenmelerini sagladi Sentetik kumaslar 80 lerde artik demode oldu Yun pamuk ve ipek yeniden yaygin hale gelmislerdir Erkelerin is giysileri 70 lerden beri ilk kez ince cizgililere donus yapmistir Yeni ince cizgililer 30 ve 40 larin takim elbiselerine gore daha dar ve daha hos olmakla birlikte 70 lerdekilerle ayniydilar Uc parcali takim elbisler gundemden 80 lerin baslarinda duserken klapa takim elbiseler daha dar hale geldi 50 lerin tarzina benzer 70 lerde genel olarak bes alti dugmelik uzun yelekler giyilirken 80 li yillara gelindiginde boylari daha kisaldi ve dort dugmelik yeleklerin giyilmesi yayginlasti 80 lerde kravatlar daha dar bir hal aldi ve deriden ince modeller yapildi Hem is hayatinda hem de gunluk giyimde alttan dugmeli yakalar yeniden kullanilmaya baslandi Bu arada kadin modasi ve is ayakkabilari 50 ler ve 60 larin baslarinda populer olan hallerine dondu ve sivri uclu ve civili topuklu bir hal aldi Bazi magazalar beyaz renkte kanvaz veya saten kapli moda ayakkabilar depoladilar ve onlari musterilerin istekleri dogrultusunda boyayarak renklendirdiler Genc kadinlar arasinda en populer ayakkabilar acik renkli ve yuksek topuklu ayakkabilar iken Jellies te goruldukten sonra renkli transparan plastik tabanli ayakkabilar populer hale gelmistir 80 lerin zirvedeki mankenleri Carol Alt Christie Brinkley ve Paulina Porizkova olmustur Dans Giyimi Jane Fonda Aerobik egzersiz ve dans temelli televizyon dizileri ve filmlerinin unu bir dans giyim modasi olusturdu ve buna bagli olarak tozluk gibi profesyonel dans giysileri sokaklarda giyilmeye baslandi 1983 yapimi olan Flashdance filmi kadinlar arasinda bir omzu acikta birakilmis sokulmus kazaklari yayginlastirdi Strec dansci giysileri de bu donemde renkli hale geldi ve oldukca fazla giyildi Diger dans giyimi esinlenmeleri Olivia Newton John un Physical vidyosunda ve Jane Fonda nin aerobik kusagi videolarinda yer almistir Miami Vice Gorunusu 80 lerde erkek giyiminde renkli cizgilerde bir patlama goruldu Gittikce unlenen televizyon dizisi Miami Vice tan etkilenen erkekler pahali suit ceketler altina ozellikle acik veya pastel renklerde siradan tisortler giymeye basladilar Ceket altina tisort gorunusu genellikle kirli sakal ile birbirine eslik ettiler bu akim da Miami Vice dizisindeki Don Johnson karakteriyle un kazandi ve bu tarzi kendilerine ornek alanlar bu karakterdeki gibi ayakkabilarini corapsiz giyme egilimi gosterdiler 80 lerin sonlarina dogru ortaya cikan erkekler icin diger bir populer gorunus bicimi de Hawai tisortleridir Bu tisortler cogunlukla dikisli spor ceketlerle giyilerek birbirinin tamamlayicisi olmuslardir Cogunlukla gri ve beyaz olmakla birlikte hem gunluk hem is elbisesi olarak giyilmislerdir Is takimi olarak giyildikleri zamanlar cogunlukla kravatsiz giyilmekteydiler Rap Muzik ve Ayakkabi Tasarimlari Converse ayakkabilar 80 lerin ilk yarisinda populer oldular Air Jordan basketbol ayakkabilari adini basketbol oyuncusu Michael Jordan dan alir ilk cikisini 1984 te yapmistir Onceleri gunluk yasamda giyilen atletik ayakkabilar sonralari yuksek fiyatli birer moda urunu olarak meydana cikmistir Ulusal Basketbol Ligi NBA ilk zamanlarda ununu artiran bu ayakkabilarin maclarda giyilmesini yasaklamistir Sonralari ise birtakim ureticiler ozel spor ayakkabilarini kullanima sunmustur Adidas spor ayakkabilari ozellikle gencler ve yetiskin erkekler arasinda bu onyilda hizli bir yukselis gostermistir unlu olmasini saglayan sey ise Run DMC nin Benim Adidas im sarkisi olmustur Nike da Air Max ve benzeri ayakkabilariyla pazarda benzer etkiyi yaratarak soz sahibi olmustur Ozellikle siyah veya beyaz deriden kunyeler bu donemde populer olmuslardir Afrika nin renkleri yesil sari ve kirmizi agirlikli kente adi verilen dopiyesler Afrikali Amerikanlar arasinda bir hayli un kazanmislardir Sehirlerdeki hip hop topluluklari tarafindan spor ayakkabilar cogunlukla bagciksiz giyilmekteydi bandanalar ve altin takilar takilmaktaydi Hair metal Seksenlerin sonlarinda asitle yikanmis kotlar ve deri ceketler her iki cinsiyet icin de populer olmustur Asitle yikama deriyi kimyasal olarak agartma kumasin liflerini bozarak solmaya maruz birakma kumasin orijinal boyasindan farkli tonlar olusturarak kumas uzerinde beyaz cizgiler ve noktalar olusturma islemlerinden olusur Bu olusum heavy metal modasi olarak tanindi on yilin sonlarina dogru her iki cinsin ilgisini ceken genis kivircik sac turleriyle olarak anildi Jem fabrikasyonla uretilip hem de elde islenen solmaya maruz birakilmis ve sokulmus kotlar Poison gibi metal muzik gruplari sayesinde populer bir moda egilimi haline gelmistir Moda dunyasinda modayi belirleyen kimselerin escinsel erkekler olduguna dair yaygin bir dusunce olmasina ragmen 80 li yillarin moda kulturunde escinsel ogeler onemini kaybetmistir Dis mekan giyiminde genis yuruyus botlari kotlar ve fanila gomlekler moda haline gelmistir Erkekler icin kadinsi kadinlar icin erkeksi tarzda giyim toplum arasinda hizla yayilmistir Dovme ve piercing yaptirma kulturu baslangic gostermistir Preppy 1987 yilinda Aktris Justine Bateman kirpilmis bolero tarzi ceket ve dar ten rengi Lycra elbisesini giyerken Ozellikle ABD deki tutucu gencler preppy olarak bilinen tarzda giyinmeye basladilar Preppy modasi tutucu ve klasik stildeki giysi markalari olan Izod Lacoste Brooks Brothers Polo ile hatirlanmaktadir Preppy giysi tarzina bir ornek olarak dugmeleri altta Oxford gomlek mansetli bej pantolon ve mokasen ayakkabi gosterilebilir Diger populer giysiler de baklava dokulu suveterler ve yeleklerdir Preppy giyim tarzi denince akla gelen diger bir oge de suveter veya kazaklarin omuzlardan gevsek bicimde boyuna baglanmasidir 80 lerde preppy modasinda ucuk ve kalin tisortler de tasarimcilarinin logolariyla beraber onemli yer tutmaktadirlar Sac Stilleri 80 lerde cogu kadin saclarini kizil veya burgonyaya boyamislardir Uzun percemler de o donemde populerdi Kadinlar bu sac stiline uygun olarak tek tarafli genis kupeler takmaktaydilar 70 lerde sikca gorulen favoriler 80 modasinda buyuk bir onem kaybina ugruyor ve ozellikle gencler arasinda film ve muzik yildizlarinin etkisiyle buyuk ve eksantrik sac sekilleri yaygin hale geliyordu Iclerinde barindirdiklari parlaticilarla istenen parlak gorunumu ve genis hacmi saglayan ve kisilerin saclarina sekil verilmesinde kullanilan sac kopuklerinin asiri yayginlastigi goruldu AquaNet gibi sac spreyleri hard rock grubu olan Poison tarafindan sikca kullanilmaktaydi 1984 yilinda favoriler yeniden bir geri donus yaptilar fakat bu sefer daha ince kisa ve 70 li yillara gore daha duzgun gorunumluyduler Bu akim 1986 yilinin sonlarina dek surdu Bu favoriler cogunlukla fakat her zaman degil Mullet aslan yelesi sac kesim tarzinin bir eklentisi olarak gorulmektedir Mullet birkac farkli stilde meydana cikmistir fakat ana sekli sac boyu yanlardan kisa ve arkadan uzun olacak sekildedir Mullet banliyolerde ve koylerde genellikle calisan kesim erkekleri arasinda yaygin olmustur Bu tutucu gorunus is dunyasinin elit gorunumu olan erkeklerde duzgun kesimli kisa ve kadinlarda sik duz sac stilleriyle zitlasmaktadir Beyaz yakali erkeklerin sac kesimleri yapay bir sac cizgisi olusturacak bicimde ensenin sik sik tiras edilmesidir Kadin sac stillerinde ise on yilin sonunda birden uzun sekiller hakim oldu 70 lerdeki en uzunu omuzda olan kut kesimin aksine 80 lerin sonlarinda uzun sac modelleri sirt hizasina kadar uzanmistir 80 lerin ortalari ve sonlari boyunca hem erkek hem kadinlarda saclari ayirmak modaya aykiri bulunmustur Kivir kivir saclar genel moda stilinin temsilcisiydi ve donemin kiyafetleriyle birbirlerini tamamliyorlardi Banana tokalar ayrica diger bir moda urunudur Genc kadinlar uzun ve ozgun tasarimlara sahip olan vahsi kupeler takmaktaydilar Cogunlukla tek bir kupe takilmaktaydi Omza kadar uzanan tokalar genellikle cene hizasinda veya daha kisa olan saclarla zitlasmaktalardi Lule lule saclar zit renkli cizgiler 80 ler modasinda gencler arasinda yaygin bulunmaktadir Bircok genc kadin on yilin sonlarina dogru saclarini burgonya veya kizil renge boyamislardir Mucevherat First Lady Barbara Bush mucevher kupeler ve inci gerdanliklar takmaktadir Erkekler icin kupeler moda acisindan buyuk yer tutmaya baslamistir Ince metal bileklikler bilezik de denmektedir 80 lerde bayagi populer olmustur ve buyuk toplantilarda dahi insanlarin bileklerinde gorulebilmektedir Elmas veya inci gibi mucevher tasarimlari kadinlar arasinda yalnizca guzellik acisindan degil ayni zamanda zenginlik ve gucun de sembolu olarak yaygin bicimde kullanilmislardir Ic Giyim Tasarimlari Ic camasiri hem erkek hem kadinlar icin onemli birer moda aksesuari olmuslardir Kadin gorunumunde genel olarak dantel suslu pastel renkler hakimdir Sutyenle beraber yapilan kadin gecelikleri de ozellikle ceketin boyun cizgisinden gorunur vaziyette olanlari is hayatinda tercih edilmislerdir Erkekler dahi modayi sikca takip eder olmustur Erkekler icin tasarlanan ic camasirlari da renkli olmustur ayni zamanda boxerlar ince ve kic tarafindan asagiya dogru duzgun bir kesime sahiptirler Her iki cinsiyet unlulerin sergiledigi ve televizyonda gordukleri modaya uygun ic camasirlari giymeye basladilar Kadinlar ic camasiri icin polyester saten kumaslara ilgi duymaya basladilar Cogunlukla erkek cizgilerinde uretim yapan Jocks sirketi tutucu erkekler icin dantelli Fransiz kesimli urunler uretmeye basladi Televizyonda Moonlighting de Cybill Shepherd in giydigi alt ve ustuyle bir arada olan kadin geceligi kulot ihtiyacini ortadan kaldiran mutevazi bir elbise olarak bayagi populer olmustur Parlak mucevher renginde ipek sarmozler ve Dallas ve Dynasty de gorulen saten bluzlar ragbet gormustur Yeni Jockey saticisi beyzbol oyuncusu Jim Palmer kucuk bikiniler ve atlet baskilarinda kullanilan dikkat cekici koyu tonlar populer olmustur Ic giyim modasi Gelecege Donus filminde Michael J Fox un eflatun renkli Calvin Klein tasarimlari ve Oakland Raiders yildizi Howie Long un renkli Hanes bikinilerinden etkilenmistir Renkli desenli resimli erkek mayolari veya ic camasirlari goz onune cikmistir ve her yastan erkekler arasinda bayagi un kazanmistir Saatler On yilin basinda metal kordonlu dijital saatler modaya agirligini koydu Ilk yillarda populer olmasina ragmen sonralari baskin konumunu kaybetti Yeni nesil dijital saatler hesap makineli olarak uretilmistir ve bunlar ilk veri duzenleyiciler olmustur Donemin ortalarinda yetiskinler icin kadranli saatler moda olmustur Deri kayislarda ayrica bir secenektir On yilin sonlarina dogru bazi saatlerin yuzlerinde Roma rakamlari kullanilmistir Bunun yaninda diger bir ultramodern durum gostergesi de Movado muze saatleridir Saatlerin on ikisinin gostergesinde tek buyuk bir noktadan piril piril tasarimlar kullanilmistir Genc kultur de cinlayan plastik Swatch saatleri tercih etmektedirler Bunlar ilk olarak Avrupa da ortaya cikmistir ve donemin ortalarinda Kuzey Amerika ya yayilmistir Gencler bu saatlerin ikisi veya ucunu ayni kollarina takmaktaydilar Gozlukler Gunes gozluklu Sylvester Stallone 1983 80 lerin ilk yarisinda genis plastik cerceveli gozlukler hem erkekler hem kadinlar icin moda olmustur Kucuk metal cerceveli gozlukler 1984 ve 1985 te yeniden donus yapmistir ve 80 lerin sonlarinda kaplumbaga kabugu renginde gozlukler moda haline gelmistir Bu yeni modalar daha oncekilere gore daha ufak ve ovaldirler 80 ler boyunca Ray Ban Wayfarer gozlukleri 1983 teki Tom Cruise un Risky Business filmiyle populer olmuslardir Ray Ban Pilot gozluklerinin satislari 1986 yilinda gosterime giren Maverick ve Iceman ile sohreti yakalayan Tom Cruise ve Val Kilmer in oynadigi Top Gun filmiyle 40 artmistir Michael Madsen de bu gozlukleri filmlerinde sikca kullanmistir Miami Vice ozellikle Don Johnson in oynadigi Sonny Crockett bir cift Ray Ban Wayfarer Model L2052 Mock Tortoise giyilmesiyle Ray Ban in popularitesini artirarak 1984 yilinda satislarini 720 000 e cikardi Muzik 10 yil ABD de disko muzigine tepkilerle basladi ve 1970 lerle ozlesmis orkestral muzik gibi bircok muzikten de uzaklasilmistir 1980 lerin muzigi daha once duyulmamis olan bateri esliginde sentezor ve klavye ile yapilan elektronik seslerle taninmistir Bu da muzikte onemli bir degisim yaratmistir ABD de MTV kuruldu ve kayit endustrisinde muzik videolari cok buyuk bir etki olusturdu Amerikali Pop artistleri Madonna ve Michael Jackson bu turun onculugunu yaptilar ve bunu buyuk bir sektor haline getirdiler New Wave ve Synthpop bircok Ingiliz ve Amerikan sanatci tarafindan gelistirildiler ve ozellikle seksenlerin basi ve ortalarinda onemli bir fenomen hale geldiler Hard rock Heavy metal Big Hair Bands ve Glam metal 1980 lerde son derece onemli bir un kazandilar ve en baskin muzik turleri arasina girdiler 1985 te bircok sanatcinin katilimiyla duzenlenen dikkat cekti ve halki buyuk bir aclik tehlikesiyle karsi karsiya olan Etiyopya ya yiyecek gondermek uzere bir hamle yaratti Hip hop yavas yavas guclu bir muzikal etkiye sahip olmaya basladi Dunya Compact Disc1989 da muzik 1989 Britanya muzigi Madonna Like a Prayer albumunu cikartti 1988 de muzik Living Colour ilk studyo calismasi olan Vivid albumunu piyasaya cikartti Bon Jovi Billboard Hot 100 de ilk 10 icinde 5 numaraya yukselen albumu New Jersey i cikartti Ayrica Traveling Wilburys nin olusumu ve Roy Orbison nun olumu onemli olaylardir 1987 de muzik Michael Jackson yedinci albumu ve ust uste 5 kez En Iyi 100 listesinde 1 numara olan albumu Bad i piyasaya surdu Guns N Roses Appetite for Destruction i Def Leppard Hysteria yi U2 karma bir album olan ve en sevilen sarkilari olan With Or Without You I Still Haven t Found and Where The Streets Have No Name in de bulundugu The Joshua Tree yi Whitney Houston 80 lerin en buyuk sarkilarindan biri olan I Wanna Dance With Somebody ile ikinci albumu olan Whitney i piyasaya cikardilar 1986 da muzik Aerosmith Walk This Way albumunu rap grubu Run DMC ile rock ve rap muzik karisimi olacak sekilde yeniden piyasaya cikardi ve dinleyicileri ilk defa rap muzikle tanistirdilar Bu cikista Aerosmith icin bir yeniden dogus olmustur ve rock dunyasinin en iyi geri donuslerinden biri olarak animsanmistir Bon Jovi Slippery When Wet albumunu piyasaya surdu ve 15 hafta boyunca Billboard 200 de 1 numarada kalmayi basararak burada en uzun sure bulunan rock albumu olmustur Benny Goodman Richard Manuel Cliff Burton hayatlarini kaybettiler Madonna hit albumu olan True Blue yu cikardi Pixies Boston da kuruldu 1985 te muzik Rick Nelson oldu Live Aid ve yardim konserleri duzenlendi Whitney Houston tum zamanlarin en basarili kadin albumu olan ilk solo albumunu yapti 1984 te muzik Marvin Gaye ve Jackie Wilson oldu Bob Marley amp The Wailers in tum zamanlarin en fazla satan reggae albumu olan Legend yayinlandi Philip Glass in i ilk olarak Stuttgart ta gosterildi Prince Purple Rain albumu ve filmini yayinladi Van Halen Diamond etiketli icinde 1 numarali sarkilari Jump in da bulundugu 1984 albumunu yayinladilar ve bu onlarin David Lee Roth un vokal olarak eslik ettikleri son studyo albumleri olmustur 1983 te muzik Muddy Waters in olumu New Order Blue Monday i piyasaya surduler Def Leppard Pyromania yi yapti The Police s Synchronicity turneleri basladi Metallica ilk albumleri olan Kill Em All u yayinladi 1982 de muzik Thelonious Monk Lightnin Hopkins Glenn Gould olduler Compact Disc tanitildi Michael Jackson tum zamanlarin en iyi satan albumu olan Thriller i yayinladi 1981 de muzik MTV ilk yayinini yapti Bob Marley oldu 1980 de muzik Joy Division solisti Ian Curtis intihar etti Bon Scott oldu John Lennon New York ta Dakota Binasi disinda olduruldu Led Zeppelin davulcusu John Bonham kaza sonucu oldu Tim Hardin oldu U2 ilk albumleri olan Boy u yayimladi Iron Maiden kendi isimlerindeki cikis albumlerini yayinladi Televizyon Dunya 1984 yilinda yayina basladi ve ABD de art arda bes TV sezonunda Nielsen Ratings olcumlerine gore 1 numarada kalmistir Bu on yillik donem azinliklar ve escinseller icin zor basladi Azinliklarin anlatildigi muzik kilpleri MTV de yayinlanmadi ve ozellikle San Francisco da escinseller hakkindaki yayginca gosterilen homofobik programlarda 1980 de yayina baslayan escinsellerden bayagi olarak bahsetmislerdir AIDS in ortaya cikmasiyla homoseksuelleri ve homoseksuel arkadasliklari yansitan karakterler cabukca meydana cikmislardir Three s Company Bosom Buddies On yillik donemin sonuna dogru daha sempatik homoseksuel karakterler Dynasty Thirtysomething ve Altin Kizlar gibi televizyon programlarinda yer almaya basladilar 80 lerin belli karakterlerine goz attigimizda polisleri goz onune alan Miami Vice in 1984 film degerinde yapimlar olan MTV muzik videolarini ornek olarak verebiliriz Oprah Winfrey Show 20 yuzyil tabularini yikip ve bir itiraf kulturu yaratarak ABD ekranlarinda yer almistir Bir Yale arastirmasina gore Oprah Winfrey in basarisiyla tureyen talk showlar homoseksueller biseksueller ve transeksuellerin ekranlarda gorunebilirligi icin ihtiyac duyulan buyuk etkiyi ve bunun sayesinde de toplum icine daha fazla karisabilmelerini saglamislardir Kara SimsekBrandon Tartikoff NBC de yonetici oldu ve NBC nin dusuk izlenme oranlarini Hill Street Blues L A Law ALF Aile Baglari Cosby ailesi Cheers Miami Vice Altin Kizlar Kara Simsek A Takimi St Elsewhere Night Court Hunter Highway to Heaven Matlock Remington Steele A Different World 227 ve Empty Nest gibi buyuk etki uyandiran dizilerle artirmayi basardi NBC donemin buyuk cogunlugunda ABD televizyon aglari arasinda olmayi basarmistir Fox yayina basladi CNN ilk 24 saat haber yayinlayan kanal oldu Belli bolgelere ve begenilere hitap eden yuzlerce kanalli ornegin 1982 de kurulan The Weather Channel yeni kablo agiyla kablolu televizyonun gelismesiyle televizyon izleyicileri daha genis bir secenek menusuyle karsi karsiya kaldilar Ingiltere de 1989 yilinda iki rakip uydu televizyonu saglayicisi kuruldu Ingiliz Uydu Yayimcisi ve Sky Televizyonu izleyicilere bes taneye kadar ekstra kanal secenegi sunmuslardir fakat her ikisi de Kuzey Amerika daki kablolu televizyonun basarisini yakalayamamislardir Daha sonra iki sirket birlesme karari almislardir 80 lerde bircok akim ve egilimi yansitan Punky Brewster genc izleyicilerin ilgisini cekmeyi basarmistir ABD de o gunun en populer dizisi olan General Hospital daki Luke Spencer ve Laura Webber in iliskileri sayesinde pembe diziler lise ve universite ogrencileri arasinda yayginlik kazanmistir O donemde bircogu aksam 22 00 saatinde yayinlanan yuksek butceli yapimlar olan Dynasty Knot s Landing ve Dallas dizi bayagi populer olmuslardir Amerikan prime time rating devleri Dynasty Altin Kizlar ve Ingiliz pembe dizileri Brookside ve EastEnders ta duzenli ve uzun sureli rollere sahip olan homoseksuel karakterler sayesinde escinsel topluluklar populer cephede bir ivme yakalamislardir Bu akim sayesinde de televizyonda homoseksuel karakterlerin duzenli roller alarak gorulebilirlikleri buyuk olcude artmistir Cizgi film Voltran Muzik tabanli kablo aglari MTV ve MuchMusic ilk olarak ortaya ciktiklarinda ve sanatcilarin yorumlariyla pop kultur etkileri Kuzey Amerika gencleri arasinda yeni bir akim olusturmustur Bir oyuncagin etkisinden gidilerek cocuklar icin yapilan ilk televizyon programi olan He Man ve Kainatin Hakimleri cocuk programlari ve oyuncak reklamciligi arasindaki bagin artmasina neden oldu ve bu oyuncaklar ve cizgi filmler arasindaki buyuk baglanti hem ebeveynlerin hem de birtakim organizasyonlarin dikkatini cekmistir Doneme bu konuda damgasini vuran yapitlar Transformers ve tir ABD ve diger ulkelerde Animasyon yapim degerleri olarak muthis bir gelisim gosterdi ve hem sinema filmlerinde hem de televizyonda toplum onunde bir yeniden dogus yasamistir Voltran ve Robotech Kuzey Amerika da ilk dalga anime yapimlarinin gelismesine katkida bulunmuslardir Bazi cevreler tarafindan Star Trek dizilerinin zirvesi sayilan Star Trek The Next Generation ilk televizyon gosterimini 1987 yilinda yasamistir Murder She Wrote izleyiciler arasinda buyuk sukse yapmistir Mystery Science Theater 3000 1988 yilinda Minneapolis UHF bandi KTMA da yayinlanmistir sonraki yil ise daha sonra Comedy Central olan Comedy Channel a gecis yapmistir 1 Subat 1982 David Letterman NBC nin Late Night with David Letterman programinin sunucusu olmustur ve program Letterman 1993 yilinda CBS e gecene kadar yayinda kalmistir 6 Aralik 1989 da oldukca basarili ve unlu Ingiliz bilimkurgu dizisi Doctor Who nun 26 yil ve 703 bolum sonunda yayinlanmasi bitmistir Bu onyillik donemde Amerikan televizyon programlari arasinda 1 olan yapimlar 1979 1980 60 Minutes 1980 1981 Dallas dizi 1981 1982 Dallas dizi 1982 1983 60 Minutes 1983 1984 Dallas dizi 1984 1985 Dynasty 1985 1986 Cosby ailesi 1986 1987 Cosby ailesi 1987 1988 Cosby ailesi 1988 1989 Cosby ailesi 1989 1990 Cosby ailesi ve Roseanne The Simpsons shorts The Tracey Ullman Show da yer almaya basladi Simpsons sonraki iki on yil boyunca devam etmistir ve Amerikan sitkom tarihinin en uzun yayinlanan programi olmustur Film Gelecege Donus filminde kullanilan otomobil 80 lerin filmleri bircok tur arasindaki hibrit gecisleriyle farkli tarzlari icermektedir Trend o gune kadarki en buyuk etkiyi yapacak ilk gosterim haftasinda onceki filmlerden daha fazla hasilat getirecek ve seyircilerin secim yapmak icin baska cok fazla secenek bulamayacagi filmleri uretmek yonundeydi En Iyiler On yil 70 lerin ortalarindaki film sektorunde yasanan bomba patlamasinin devamiyla basladi 1977 yilindaki Star Wars un devami olan The Empire Strikes Back 1980 Mayis ayinda yilin en buyuk etkiyi yapan filmi olarak basladi Bu film 80 lerin en iyi filmi olarak gosterildi IMDb de 80 lerin filmleri arasinda en fazla oyu alan filmdir Bu filmi uclemenin sonuncusu olan Return of the Jedi 1983 izledi Bu gelen bircok benzer fantastik yapim arasindan en fazla sevilen film olmustur Superman II 1980 sonunda Avrupa ve Avustralya da gosterime girdi fakat ABD de 1981 in Haziran ayina kadar gosterimi yapilmadi Iki yonetmen tarafindan yonetilmesi film uzerinde uzunca surecek tartismalar yaratti ve bunun sonucunda 2006 yilinda Superman II The Richard Donner Cut gosterime girmistir 1978 yilindaki Superman cok yapmacik bulunmasina ragmen Superman II olumlu tepkiler almistir The Empire Strikes Backin basarisi uzerine filmin yapimcisi George Lucas 1981 yapimli olan The Empire Strikes Backte yardimci oyuncu olan Harrison Ford un oynadigi Raiders of the Lost Ark filmini yapmak uzere Steven Spielberg ile bir araya gelmistir Hikaye Amerikan hukumeti tarafindan kayip gizemli bir sozlesme sandigini bulmak uzere gorevlendirilen arkeolojist ve maceraci Indiana JonesHarrison Ford un Indiana Jones filminde giydigi sapka Ford hakkindadir ve 1930 tarzi dizilerin yarattigi ilgiyi toplamayi basarmistir Film 1981 yilinin en begenilen filmi olmustur ve devam filmleri de bu on yil boyunca surekli en sevilen ilk 10 film arasinda bulunmuslardir 1982 yilinda Spielberg masalsi bilimkurgu bombasini patlatti ve tum rekorlari altust eden butun Star Wars filmlerinden 40 daha fazla kazanan ve ilk 50 deki filmlerin 46 sini gelir olarak ikiye veya uce katlayan E T the Extra Terrestrial yi yapti Bilimkurgu Seksenlerin bilimkurgu dalgasinin devami olarak Avustralyali deri ceketli kanun disi yol korsanlariyla gelecegin collesmis alanlarinda mucadele eden Mad Max2 yapildi Diger bir gelecegi anlatan yapim olan New York tan Kacis distopik bir gelecegi anlatan ve kahramanlik karsiti bir yapim olarak ayni yil yapildi 1982 yilinda diger bir distopyan yapim olan Harrison Ford un hain androidleri arastirma gorevini ustlenen bir detektifi canlandirdigi Blade Runner filmi cekildi Donemin Bilimkurgu filmleri olan iki Star Wars filmi The Empire Strikes Back ve Return of the Jedi Gelecege Donus uclemesi ve Steven Spielberg un E T si genel olarak genc izleyicileri hedef kitlesi olarak belirlemistir Gerilim Seksenler gerilim filmleri icin muazzam bir donem oldu bircogu erotik yapidadir ve 1986 1987 ve Body Heat 1981 bunlarin orneklerindendir Belki de 80 lerin gerilim filmleri arasindan en etkili orneklerden biri David Lynch in tuhaf kult klasklerinden gelecekteki Amerikan kentlerinin yer alti dunyalariyla ilgili olan ve 2000 li yillara dair uyarlamalar bulunduran Blue Velvet 1986 ve diger biri de Stanley Kubrick in korku gerilim turundeki filmi The Shining 1980 tir Fantastik Fantezi filmler kilic ve buyulu filmlerin yeniden dirilmelerini sagladi 1981 yilinda Ejderha Avcisi Excalibur ve Raiders of the Lost Ark gosterime girdi fakat fantastik filmler adina asil patlamayi 1982 yilindaki Barbar Conan filmi yapmistir Bu destanda rol alan Arnold Schwarzenegger sohretin zirvesine cikma adina buyuk bir adim kaydetmistir Orijinal hikaye Robert E Howard a ait olmasina ragmen film senaryosu Oliver Stone ve John Milius un ortak calismasi sonucu yazilmistir Filmin devami 1984 yilinda Conan the Destroyer olarak geldi Schwarzenegger yeniden kilic kullanicisi roluyle 1985 te Red Sonja filmiyle donus yapti Ayni yil benzer temali filmler olan The Beastmastr ve Ator filmleri gosterime girdi Bitmeyen Hikaye 1984 Efsane 1985 ve The Princess Bride 1987 gibi masalsi fantastik yapimlar da populer olmuslardir Disney in 1939 yapimli klasigi ve buyuk bir hayalkirikligi olan Oz Buyucusu filminin buyuk butceli devam filmi olan Oz a Donus video kasetlerde buyuk bir basari yakalamistir Drama Tarihsel romantik dramatik filmler arasindan Rain Man 1988 Fatal Attraction 1987 On Golden Pond 1981 Terms of Endearment 1983 The Color Purple 1985 ve Out of Africa 1985 filmleri giselerde iyi bir sonuc elde etmislerdir Ayrica saygin basariya sahip diger filmler de 1982 A Passage to India 1984 and Gandhi 1982 olarak gosterilebilirler Kovboy Filmleri Kovboy filmlerinde 1985 filmiyle yeni bir tarz ortaya cikmistir Korku James Cameron 70 lerdeki korku filmi yaraticiligi 80 lerin baslarina dek surdu daha fazla kan gostermesinin disinda 80 yillarinin bircok basarili korku filmlerinin devam serileri yapilmistir Stanley Kubrick korku filmi olan The Shining 1980 i cekmistir Yaratici ve kanli kapali atmosferiyle The Evil Dead 1981 bircoklari tarafindan turunun en iyilerinden biri olarak gosterilmis ve devam filmi olan Evil Dead II 1987 yi cekmek kacinilmaz olmustur Halloween filminin yonetmeni John Carpenter in yaptigi The Thing 1982 filmi seyircilerini etkili efektleriyle hayranlik icinde birakmistir Halloween 1978 filminin devami olan 1980 ve Elm Sokagi Kabusu 1984 80 lerin korku filmlerinin populer yuzleridir David Cronenberg in goruntu ve kan efektli Scanners 1982 ve The Fly filminin yeniden cekilen versiyonu James Cameron un filmi Aliens tan yalnizca birkac hafta sonra ve hepsi de 1986 yilinda gosterime girdiler Stuart Gordon un Re Animator 1985 Dan O Bannon un The Return of the Living Dead ve Lloyd Kaufman in The Toxic Avenger all 1985 da bu donem filmlerindendir Hayalet Avcilari Joe Dante nin Gremlinleri her ikisi de 1984 ve Tim Burton in Beetlejuice 1988 i korku komedisi olarak yeni bir tarz ve moda olusturmuslardir Komediler Leslie Nielsen Hayalet Avcilari 1984 tum Indiana Jones filmleri Tootsie 1982 ve Uc Adam ve Bir Bebek 1987 filmleri kadar satmistir Onceki onyilin felaket filmleri saka komedisine dayanan guldurulerdir ve Airplane filmi bunlardan biriydi bu yoldan gidilerek devam filmleri cekildi ve bunlar 1982 yilinda Airplane II The Sequel Top Secret 1984 ve Naked Gun filmleridir 80 lerin populer komedi yildizlari Leslie Nielsen John Candy Steve Martin Eddie Murphy Bill Murray Chevy Chase ve Dan Aykroyd durlar Bill Murray Steve Martin ve Chevy Chase gibi bircogu American TV sovu olan Saturday Night Live ile sohreti yakalamislardir Eddie Murphy 1982 ve Beverly Hills Polisi serileriyle 1984 1993 komedi aksiyon filmelerinde buyuk basari yakalamistir Ayrica ilk 50 de bulunan romantic komediler de Crocodile Dundee 1986 Crocodile Dundee 2 1988 ve Arthur 1981 filmleridir Genclik Filmleri 1978 deki Animal House un buyuk etkisi sonucu bu donemde de Fast Times at Ridgemont High Porky s ve Revenge of the Nerds gibi genclik komedilerinin yukselisinin devam ettigi goruldu Diger bir populer yapim da John Hughes un Ferris Bueller s Day Off 1986 filmidir Daha sonra 90 larin basinda Evde Tek Basina serilerini yaratmistir Sonraki filmler komedilerde bir yeniden canlanma yasanmasina yardim etmistir ve bu filmler genelde ailesel izleyiciye hitap etmeyi amaclayip Honey I Shrunk the Kids ve devam serileri bunlara ornek olarak gosterilebilir Bir Amerikan lisesinde bircok populer ogrencinin oldurulmesini intihar susu verilerek konu alan 1989 genclik komedisi turune saka yollu bir yaklasim saglamistir Donemin diger komedi yapimlari da Tootsie 1982 Broadcast News 1987 Big 18 Again Vice Versa ve Like Father Like Son filmleridir Devam Filmleri Komedilerden goze carpanlar arasinda Polis Akademisi film serileri 1984 ve 1993 yillari arasinda yapilmistir 70 lerin sonlari ve 80 lerin baslarinda daha onceleri basarili olmus yapimlarin devam filmlerini cekme adina bir moda olustu Bu filmlere ornek olarak Trail of the Pink Panther The Great Muppet Caper ve Porky s II The Next Day gosterilebilir Rite of passage Genclerin olgunlasma hikayelerinin yaninda daha karmasik rite of passage filmleri daha yasli oyunculariyla mevcut alisilmis ritueli degistirme veya donusturme icine girmislerdir 1983 teki Riskli Is 1984 yapimi ve 1985 teki Kahvalti Kulubu veya St Elmo s Fire gibi brat pack turlerinde gencler on planda olmasina ragmen olgun bir adamin yasadigi sikintili yasamin anlatildigi Top Gun 1986 veya savas pilotu olmaya calisan An Officer and a Gentleman Flashdance in kadin kaynakcisinin bir balerine donusmesi ve Cocoon un 1985 olgunluk caglarini atlatmanin hikayelerini anlatmasi bu donusum orneklerindendir 1983 yapimi dahi bu ture ornektir cunku bu filmde de arkadasinin intiharindan sonra hayati direkt olarak etkilenen bir adam anlatilmaktadir Aksiyon Filmleri Yetmislerde aksiyon filmleri genellikle basina buyruk polis memurlariyla goz onune gelmislerdir fakat Hollywood da 80lere kadar aksiyon filmleri baskin olamamislardir ta ki Arnold Schwarzenegger Sylvester Stallone ve Bruce Willis in sohretleri artana kadar Stallone Rocky serileriyle devam etti ve 82 de Vietnam Savasindan donen eski kucuk bir kasaba serifini canlandirdigi Ilk Kan ve onun devami olan Rambo 2 de oynadi Vietnam Savasi filmlerinin popularitesi 70 yillarda bir film olarak gosterilmesi tabu olarak gorulmesine karsin 80li yillarda artmistir Platoon ve Stanley Kubrick in Full Metal Jacket konu olarak bu savasi secmislerdir Chuck Norris eski bir Vietnam gazisiyken savas esirlerini kurtarmak uzere geri donmesinin konu edildigi Missing in Action uclemesinde 1984 1985 1988 rol aldi Schwarzenegger The Terminator 1984 Komando 1986 ve 1987 filmlerinde oynadi 1988 yapimli bir film olan Zor Olum sonraki onyilda bu turun gelismesine onemli katkilar yapmistir Filmde Bruce Willis Los Angeles ofis binasindaki bir terorist baskinini dikkatsizce karistiran bir New York Sehir polis dedektifini canlandirmaktadir James Bond Sean Connery James Bond 1981 yilinda Roger Moore un rol aldigi 1979 daki Moonraker a gore daha gercekci olan For Your Eyes Only ile ucuncu onyilina girmistir Onceki yillarda yonetmenler 60 larin Bond unu yonetme kalibindayken bu donem Bond icin yeni bir cagin baslangici olmustur ve serileri yonetmeye baslayan yeni yonetmen John Glen sekilcilige daha az onem vererek olaya daha cok is yapan adam yonunden yaklasmistir ve 1981 den 1989 a kadarki tum EON Bond filmlerini o yonetmistir Moonraker Bond un patronu nin resmedildigi son duzenli Bernard Lee filmidir Seksenlerin Bond unda birkac MI6 amiri Bond u gorevine sevketmektedr 1983 yili EON Bond olmayan The Empire Strikes Back in yonetmeni Irvin Kershner in yonetimiyle ve Sean Connery nin en son 1971 yilinda Diamonds are Forever da oynadigi role geri donmesiyle olusan yeni bolum Bond filmi Never Say Never Again in gosterime girmesiyle onemli bir yildir giselerde ve satis hasilatlarinda sonraki EON film olan Octopussy ile yarisan film icin medya durumu Bondlarin Savasi olarak yorumlamaktadir Daha az bilinen tek seferligine Bond u canlandirmis olan George Lazenby ayni yil bir TV filmi olan The Return of the Man from U N C L E ile Bond benzeri bir karakter olan JB yi canlandirmistir A View to a Kill 1985 ile Roger Moore son defa Bond u canlandirmistir ve 1987 yilindaki The Living Daylights icin Timothy Dalton secilmistir ve o da son olarak 1989 da Licence to Kill ile bu rolu almistir Video oyunlari Commodore64C 1986 Video oyunlari ve atarilerin popularitesinin 1970 lerin orta ve sonlarinda artmasina ragmen sonraki on yil boyunca bu alandaki teknolojinin hizla gelismesiyle de devam etti 1978 de Japonya da gelistirilen Space Invaders ilk defa 1979 da bir Ingiliz ticaret fuarinda gosterildiginde 80 lerin basi oyun endustrisinde buyuk bir etki yaratti Daha sonra onyilin basinda Pac Man de dahil bir cilginlik hissi yaratildi ve bunlari ozellikle 1982 ve 1983 te Super Mario Kardesler izledi Oyunlar 1985 te basarili bir pazar yakaladi ve bu sektorun unu hala da devam etmektedir 1980 lerde Atari unlu Vidyo Bilgisayar sistemi oyun konsolunun yazilim gelistirme sureclerinde duzenli kalite kontrolu uygulamasinda basarisiz oldu Dusuk kalitedeki yazilimlarin miktari yuzunden ev konsolu endustrisinde buyuk bir cokus yasandi Nintendo nun Famicom NES konsolunun piyasaya cikmasiyla problemler cozuldu ve yalnizca sirket tarafindan onaylanmis oyunlarin oynanabilmesiyle sektor yeniden canlandi Bilgisayar motoru ve Sega Mega Drive onyilin sonlarina dogru piyasaya surulen sonraki nesil oyun konsollarini temsil etmektedirler Evlerde kullanilan kisisel bilgisayarlar 1980 lerde populer oldu ve bu on yil boyunca ozellikle ZX Spectrum oyun konusunda siklikla kullanildilar Yaygin olan IBM Bilgisayarlari 1981 de dogdu fakat bu onyil boyunca oyun amacli olmayan bir bilgisayar statusundeydi IBM PC nin yaninda Commodore 64 1982 en populer 8 bitlik oyun konsoluydu ve onun varisi olarak Amiga 1985 en unlu 16 bit oyun konsolu olarak bilinmektedir Uluslararasi siyasi ve ekonomik gelismelerVarsova Pakti nin cokmesiyle Avrupa ve Asya da meydana gelen komunizm karsiti ayaklanmalar Soguk Savas in sonunu getirdi Gelismekte olan ulkelerdeki borc krizi bu ulkelerin parasal yardim icin Uluslararasi Para Fon una IMF bel baglamasina yol acti Gelisen dunyada yeni liberal ekonomik akimlar yayginlasti Afrika Zimbabve 1980 yilinda ABD nin resmi somurgelerinden ayrilarak bagimsizligini ilan etmistir 1983 yilinda ise kuzeyde Musluman Sudan hukumeti ve Guney Sudan da ayrilikci Musluman olmayan isyancilar arasinda Ikinci Sudan Sivil Savasi patlak vermis ve 22 yil surecek bir anlasmazlik ortaya cikmistir 1984 1985 yillarinda Etiyopya da bas gosteren aclik uzerine Etiyopyalilara yardim amaciyla uluslararasi cabalar sarfedilmistir Bunlarin icinde Temmuz 1985 te duzenlenen unlu Live Aid konseri de bulunmaktadir Nijerya da 1983 ve 1985 yillarinda askeri darbe gorulmustur 1986 yilinda ise ABD Libya ya bir hava bombardimani gerceklestirmistir Cuito Cuanavale Muharebesi 1987 den 1988 e Angola Ic Savasi ve Guney Afrika Sinir Savaslarinin bir bolumu olarak yer almistir Angola Kuba ve Namibya askeri gucleri ile Guney Afrika daki askeri gucler ve Angola li muhalif UNITA orgutu arasindaki savas II Dunya Savasi ndan o gune kadarki Afrika daki en buyuk savasti Guney Afrika ve Angola Namibya Zambiya arasindaki Guney Afrika Sinir Savasi Namibya nin bagimsizliginin taninmasiyla 1989 yilinda bitmistir Amerika 6 Nisan 1980 tarihinde on bin Kubali siyasi siginma talebi icin Havana daki Peru buyukelciligine akin ettiler 7 Nisan da Kuba hikumeti Peru buyukelciligine siginma talebinde bulunan Kubalilar icin goc izni verdi Peru 1980 de baslayip 1990 larin sonlarinda bitecek komunist Tupac Amaru Devrimci Hareketi ile yuz yuze kaldi Unlu Beatles uyesi John Lennon 1980 yilinda ABD de suikaste kurban gitti Ronald Reagan 1980 yilinda ABD baskanligina secildi Uluslararasi cevrelerde Reagan komunizmin yayilmasini engellemek Sovyet Guclerine karsi ABD ordusuna buyuk takviyelerde bulunmak ve Sovyet Birlikleri ile Berlin Duvarini ayirarak Demir Perde ulkelerinin karsisinda durmak adina sert bir politika kovalama pesine dustu Meksika 1982 de baslayan bir borc krizi ile karsi karsiya kaldi Ingiltere ve Arjantin arasinda Falkland Adalari nin topraklarini ele gecirmek uzerine 2 Nisan 1982 14 Temmus 1982 tarihleri arasinda Falkland Savasi yasandi Kanada 17 Nisan 1982 tarihinde Kralice II Elizabeth in imzasiyla yeni bir anayasayla Ingiltere den resmi olarak bagimsizligini kazandi Bu olayla Kanada Ingiltere den tam olarak siyasi bagimsizligini almis oldu ABD komunizmin yayilmasini engellemek ve uyusturucu ticaretini durdurmak amaciyla Merkez ve Guney Amerika ulkeleriyle anlasarak onemli direkt ve dolayli muhalif gruplarla mucadele icine girmistir ABD hukumeti Kolombiya hukumetinin kanun disi kokain endustrisini yok etmek amaciyla bulundugu girisimleri destekledi ABD sonradan cok tartismali olabilecek bicimde El Salvador daki sag yanlisi isyancilara destek verdi cunku Amerika nin yetistirdigi Salvadorlu milisler tarafindan 1000 Salvador sivilinin oldurulmesiyle 11 Aralik 1981 tarihinde El Mozote katliami yasandi ABD Dogu Karayip Ulkeleri Birligi uyeleri ile beraber 1983 yilinda Grenada yi isgal etti ABD nin Nikaragua nin icislerine karismasi sonucunda Iran Kontra vakasi yasandi ve bundan dolayi 1986 yilinda Amerikan hukumet gorevlileri sorumlu tutularak suclandilar Baskan Manuel Noriega yi devirmek uzere 1989 Aralik inda Panama ya ABD askeri harekati basladi Hindistan Havayollarinin 182 numarali ucagi 23 Haziran 1985 tarihinde Sih Kanadali militanlar tarafindan dusuruldu Bu olay Kanada tarihindeki Icinde Kanadalilarin bulundugu en buyuk toplu katliam olarak kayda gecti Challenger Uzay Araci 28 Ocak 1986 da Florida da kalkisindan kisa bir sure sonra parcalandi ve icinde bulunan 7 murettebat hayatlarini kaybettiler Haitili diktator Jean Claude Duvalier 6 Subat 1986 da unlu bir halk ayaklanmasiyla bastan indirildi 1986 Dunya Fuari Expo 86 Vancouver da gerceklestirildi Exxon Valdez 1989Kanada ABD arasindaki Serbest Ticaret Antlasmasi 1989 yilinda kanunlastirildi Askeri yonetimler Arjantin de 1983 Uruguay da 1984 5 Brezilya da 1985 8 ve Sili de 1988 9 demokratik yonetime gectiler Antigua ve Barbuda Belize ikisi de 1981 de ve St Kitts 1983 bagimsizliklarini kazandilar Mart 1989 da Exxon Valdez kazasi ya da diger bir deyisle petrol felaketi yasandi ABD de siyah erkeklerin beyaz kadinlarla evlenme orani 10 oraninda gerceklesti Asya Iran Irak Savasi nda Iranli bir askerIran Irak Savasi 1980 de baslayip 1988 de sona erdi Irak kendi topraklari icerisinde yasan kurtlere karsi kimyasal silah kullanmakla suclandi 1980 de Lubnan da ciddi catismalar yasandi Israil in Filistin Ozerk Yonetimine saldirisiyla 1982 de Lubnan Savasi yasandi Savas Israil kuvvetleri ile Lubnan ordusu ve Lubnan sinirlari icerisindeki Suriye gucleri arasinda oldu Israil ordusu tarafindan Beyrut un kusatilmasi Israil in yakin muttefiki ABD destegi ile rahatlikla gerceklesti ve ozellikle sivil hayat uzerinde telafisi imkansiz neticeler dogurdu 1983 te Beyrut ABD donanmasinca Lubnan limanlarindan atilan bombalarla yerle bir edildi Hindistan da Bhopal felaketi meydana geldi 1984 teki felaket toksik gaz sizintisi nedeniyle gerceklesti Hindistan basbakani Indira Gandhi 31 Ekim 1984 te suikaste kurban gitti Sovyet Kizil Ordu guclerinin mudahalesiyle 1985 Sovyet Afgan Savasi basladi Oldukca sorunlu ve cetrefilli bu savas yeni Sovyet lideri Mikhail Gorbachev in Sovyet ordusuna yeni sekil vermesi ve Afganistan dan cekilme karari ile son buldu Birinci Intifada 1987 de Gazze Seridi nde Bati Sinirinda basladi Filistinli Araplar Israil ordusuna karsi genis capli protestolara basladi ve bu topraklarin kendilerine ait oldugunu savundu Intifada cok gecmeden Israil gucleri ve Filistinli eylemciler arasindaki tartismali topraklar uzerinde siddetli catismalara donustu Birinci Intifada 1993 teki Israil hukumeti ve Filistin Ozgurluk Organizasyonu arasindaki baris gorusmelerine kadar devam etti Sovyet Afgan Savasi 15 Subat 1989 da Sovyet Kizil Ordu nun parca parca Afgan topraklarindan ayrilmasiyla son buldu Cin de 1989 Tiananmen Meydani Olaylari gerceklesti Tiananmen Meydani demokrasi ve politik reform savunucusu protestocularin mitingine sahne oldu Protesto gosterileri hukumet gucleri tarafindan sert bicimde bastirildi Avrupa 1980 de Polonya daki bagimsizlik hareketleri liberalizasyon ve demokrasiyi ulkeye davet etti Komunist rejimin girisimleri hukumet ile hareketi karsi karsiya getirmeye yonelikti Fakat hareket Lech Walesa tarafindan yonlendirildi ve milli federe devletin olusmasina onculuk etti Bu surec diger komunist rejimi benimsemis ulkelerde de bagimsizlik yonunde kipirdanmalara neden oldu 13 Mayis 1981 saat 17 22 de Mehmet Ali Agca tarafindan vurulan II John Paul1981 de Papa II John Paul Saint Peter Meydani nda suikast girisimi ile karsilasti Isvec basbakani Olof Palme 1986 da bir suikast sonucu olduruldu Mihail Gorbacov 1985 te Sovyetler Birligi nin lideri oldu Ilk olarak baskin komunist rejime ragmen yapilan demokratik secimleri muteakip politik muhalefetin ifade ozgurlugunu arttirarak hukumetteki ana reformlari baslatti Gorbachev Soguk Savas in sonunu hazirladi tansiyonu dusurmek icin ABD ile gorusmelerin arttirilmasi konusunda israrci oldu Roma ve Viyana havaalanlari 27 Aralik 1985 te Israil El Al Havayollari na karsi yapilan saldirilara sahne oldu Saldirilar Libya hukumeti destekli Abu Nidal militanlari tarafindan yapildi Avrupa Birligi 1981 de Yunanistan ve 1986 da Ispanya ve Portekiz ile butunlesme karari aldi Sovyetler Birligi lideri Mihail GorbacovDogu Bloku ndaki pek cok komunist rejim uygulayicisi ulkede otoriteryen rejimlere karsi buyuk bir politik aktivite ve muhalefet neticesinde onemli politik reformlar gerceklesti Bu reformlar bireysel ozgurlugu icerdigi gibi demokratik yenilenmenin de sozunu vermektedir Bir istisna olarak Romanya da uygulanan komunist rejim kendi iktidarina karsi muhalefeti siddet yanlisi bir sekilde bastirmistir 1989 a kadar devam eden bu surec Varsova Pakti ulkelerinin komunist rejimi terk etmeleri ve son olarak Nikolay Cavusesku nun idami ile gecilen cok partili rejimle tamamlanmistir Yugoslavya da komunist diktator Josip Broz Tito nun olumunu takiben komunist sistemin politik reformlara tabi tutulmasi sureci islemeye basladi Etnik milliyetcilik ve etnisiteler arasi catismalar ozellikle Sirbistan da 1986 da Sirp Bilim ve Sanat Akademisinin memorandumu ile baslayarak ve 1980 lerin sonunda Sirplari sert ve ciddi bicimde etkileyecek olan komunist lider Slobodan Milosevic in Sirbistan ajandasi ile butunlesmesi sonucunda Sirplarin dusmani olan herkesle mucadeleyi ongormek Sirp olmayan Yugoslav politikacilar tarafindan kinandi 10 yilin sonunda 1989 Berlin Duvari yikildi ve bunu 1990 da bolunmus iki Alman devletinin yeniden birlesmesi takip etti Okyanusya Avustralya Birlesik Krallik parlamentosunun etkisindeki yapisindan tamamen ayrildi ve 1986 da Avustralya hukumeti yeni anayasal duzeni kurdu Expo 88 Fuari Brisbane Avustralya da duzenlendi Sitiveni Rabuka 1987 de Fiji adasindaki iki silahli gucu uzlastirdi ve ayni sene ulkenin cumhuriyetle yonetildigini ilan etti Kanak Sosyalist Milli Liberal Cephe Yeni Kaledonya nin bagimsizligi icin siddet eylemlerine basladi Vanuatu 1980 ve Palau 1981 bagimsizliklarini kazandi Greenpeace in Fransa nin da gerceklestirdigi nukleer denemelerine son vermesine iliskin mucadelesi eylemcilere ait Gokkusagi Savascisi Rainbow Warrior adli geminin batirilmasi ile son buldu Dogal afetlerWashington ABD deki St Helens Dagi 18 Mayis 1980 de patlayarak 57 kisinin olumune neden oldu 1989 dunyanin dikkatini San Francisco kiyi seridine ve bu bolgeye cekti San Francisco Kaliforniya da bazi binalarin yikilmasi ile 65 kisi oldu ve binlerce insan gaz borularinin patlamasi ve cesitli nedenlerle yaralandi Depremin yol actigi hasar 13 milyar dolar civarindadir 1988 ABD de yasanan kitliktan ulkenin bircok bolgesi etkilenmistir 1988 kitligi ABD de 60 milyar zarara yol acmistir 2008 yili icin 80 milyar ile 120 milyar ABD dolari arasindadir Kiyilar boyunca yayilan sicak hava dalgasi ABD de 4800 ile 17000 kisinin hayatini kaybetmesine neden oldu 1980 1983 1988 1988 ve Hugo kasirgasi 1989 Diger doga felaketleri The 1982 1983 El Nino dunyanin bircok yerinde yikimlara neden olmustur 1985 Richter olcegine gore 8 1 olculen Meksika depremi Meksiko ve Meksika nin merkezi dahil diger bolgeleri hArap etmistir 1985 Kolombiya da in patlamasi Kamerun da 1986 Nyos Golu limnic puskurmesi 1988 SSCB nin Kafkas bolgesini etkileyen Ermenistan Depremi Doga hadisesi olmayan felaketler Challenger uzay araci 28 Ocak 1986 da firlatma sonrasi patladi1984 Bhopal felaketi Hindistan daki Bhopal kentinde tesisinden zehirli MIC gazinin sizmasi sonucunda 3000 kisi derhal oldu ve 15000 20000 kisi de dolayli olarak etkilendiler 1986 Cernobil faciasi Sovyetler Birligi Ukrayna daki yuksek olcekli nukleer fuzyon reaktorunun patlamasiyla buyuk miktarda radyoaktif madde Avrupa ya dogru yayildi 47 kisi hayatini kaybetti sayilamayacak kadar kisi gelecekte muhtemel bir sekilde radyasyon kaynakli kanser vakalariyla karsi karsiya kaldi ve 300 000 kisi de yasadiklari yeri terk etmek zorunda kaldi 1986 Challenger felaketi NASA Challenger Uzay Mekigi kalkisindan sonra parcalandi ve tum murettebat oldu Bu bir Nasa uzay aracinin tamamen parcalanmasiyla olusan ilk felakettir Kazanin sebebi o ringden kaynaklanan bir hatadir 1989 da Alaska da Exxon Valdez kazasi yasandi Cok fazla bir petrolun yayilmamasina ragmen uzak ve hassas konumu onu o gune kadarki en tahrip edici cevre felaketlerinden biri haline getirmistir Dipnotlar ABD de crack kokain Erisim Tarihi 22 01 2010 24 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2010 15 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2010 Aerobik kadin ve moda Milliyet Erisim Tarihi 22 01 2010 13 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2010 Radikal Gazetesi 4 8 2006 MTV nin kurulusu Erisim 31 12 2008 Radikal cevrimici Yasam 25 yilda kendi tarihini yaratti 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1980 Moskova Erisim Tarihi 22 01 2010 3 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2010 1984 Los Angeles Erisim Tarihi 22 01 2010 3 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2010 FIA Grup B en wiki Erisim Tarihi 22 01 2010 18 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2010 Ingilizce Kaynak Metin http en wikipedia org w index php title Timeline of musical events amp action edit amp section 3 Joshua Gamson Freaks Talk Back Tabloid Talk Shows and Sexual Nonconformity excerpt and interview 21 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2009 Silverado Film 1985 11 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2010 BBC de Iran Irak Savasi Erisim 31 12 2008 BBC Turkish Haberler Iran Irak savasinin uzerinden 25 yil gecti 21 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC de Palme Suikasti Erisim 31 12 2008 BBCTurkish com Avrupa Papa suikasti emrini SSCB verdi 8 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radikal Gazetesi 28 10 2001 Suikastin zanlisindan itiraf Erisim 31 12 2008 http www radikal com tr haber php haberno 19226 Radikal cevrimici Dis Haberler Palme sani i cinayeti itraf etti 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC Pollution Erisim Tarihi 10 01 2010 2 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ocak 2010 Dis baglantilarMemories of the toys games TV movies and music of the 1980s2 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde The UK in the 1980s6 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde australia in the 1980s17 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde CTV Preserving the Legacy of 80 s Alternative Music olu kirik baglanti 80s Culture Fashion Movies TV and Music22 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Moda ile ilgili Dis baglantilar A guide to 80s Fashion28 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 80s Fashion Information10 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde New Romantics 1980s Fashion History3 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Museum of 1980s sports and leisurewear29 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Children s clothing from the 1980s7 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde 80s fashion hair clothes makeup22 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaIngilizce metin19 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Film Kaynak Metin23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi