Müslüman kadınların (Arapça: مسلمات, Müslimāt – tekil: مسلمة, Muslime) deneyimleri farklı toplumlarda ve aynı toplum içinde büyük farklılıklar gösterir. Ortak yönleri ise, hayatlarını değişen derecelerde etkileyen, aralarındaki geniş kültürel, sosyal ve ekonomik farklılıklar arasında köprü kurmaya hizmet edebilecek ortak bir kimlik veren İslam dinine bağlılıklarıdır.
Kur'an'da birçok kadından bahsedilmesine rağmen sadece birinin adı geçer; o da İsa'nın annesi Meryem'dir. Kur'an'ın 19. suresi olan Meryem Suresi, onun adını alır. Kur'an'da Meryem'in adı İncil'den daha fazla geçer (34 defa).Kur'an'a göre, doğuştan itibaren Meryem'i ilahi bir lütuf sarmış; genç ve bâkire kadın, Cebrâil aracılığıyla Allah'ın kendisini seçtiğine dair bir mesaj almış, Allah onu arındırmış ve âlemlerin kadınlarından üstün tutmuştur.
İslam toplumlarında kadının gerek aile hayatında, gerekse siyasi, hukuki, sosyal ve ekonomik alanlardaki konumunu bir taraftan dinî kurallar, diğer taraftan ise sosyal ve siyasi çevre, etnik yapı ve İslam öncesinden gelen kültür mirası belirlemiştir. Bu sebeple İslam dünyasında kadının konumu her dönemde değişmiştir. Hatta aynı bölgede ve aynı zaman diliminde yaşayan kadınlar arasında bile şehirde veya kırsal kesimlerde bulunmalarına göre farklılıklar olmuştur.
İslam tarihinde kadının sosyal, hukuki ve manevi statüsünün belirlenmesinde rol oynayan temel kaynaklar şunlardır: Kur'an– İslam peygamberi Muhammed'e ve arkadaşlarına atfedilen, geleneksel rivayetlerden oluşan fiiller ve sözler olan hadis ve sünnet– hukuki meselede ilmî fikir birliği olan icma– Kur'an'daki yasaların, sünnetin veya peygamberlik geleneğinin, bu iki yasama kaynağı tarafından açıkça kapsanmayan durumlara uygulandığı ilke olan kıyas– dinî veya hukuki durum ile ilgili bağlayıcı olmayan, yayınlanmış görüş veya kararlar olan fetva. Ek etkiler arasında ise İslam öncesi kültürel gelenekler, İslamî ilkelere doğrudan aykırı olmadığı sürece İslam'da tamamen kabul edilen laik yasalar, Endonezya Ulema Konseyi ve Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı gibi devlet kontrolündeki kurumlar ve özellikle tasavvuf akımında öne çıkan manevi öğretmenler vardır. Orta Çağ Müslüman filozoflarından Muhyiddin İbnü'l-Arabî (1165–1240) de dahil olmak üzere Müslümanların çoğu, İslam'daki dişil ilkenin metafizik sembolizmini aydınlatan çeşitli metinler üretmişlerdir.
İslam'ın Sünni kolu içinde dinî ve yasal kaynakların yorumlanması konusunda önemli farklılıklar vardır.Vehhabîler ve Selefiler gibi aşırılıkçı ve köktendinci Sünni hareketler, kadınların bu ideolojik mezhepler içinde algılanma biçimleri üzerinde derin etkileri bulunan "mistisizmi" (sufilik) ve teolojiyi doğrudan reddetme eğilimindedirler. Tersine, İslamî ortodoksluk içinde hem yerleşik teolojik okullar hem de Sufizm en azından bir şekilde etkilidir.
Etki kaynakları
Müslüman kadınlar için İslam'ın dört etki kaynağı vardır. Bunlardan ilk ikisi olan "Kur'an" ve "hadis literatürü" birincil kaynaklar olarak kabul edilirken, diğer ikisi çeşitli Müslüman mezhepler ve İslam hukuku ekolleri arasında farklılıklar gösteren ikincil ve türetilmiş kaynaklardır. Bu ikincil etki kaynakları arasında "icmâ, kıyâs, fetvâ ve ictihad" yer alır.
Birincil kaynaklar
Sünni İslam'da kadınlara, fıkıh (İslam hukuku) tarafından anlaşıldığı şekliyle Kur'an ve hadis literatürü ile Sünni Müslüman âlimlerin çoğunluğu tarafından hadis çalışmalarına dayalı olarak şüpheye yer bırakmayacak şekilde sahih olduğu kabul edilen hadislerden türetilen yorumlara uygun olarak bir dizi yönerge sunulmaktadır. İslam'ın kutsal metni Kur'an, erkeklerin ve kadınların eşit ahlaki güce sahip olduğunu ve her ikisinin de öbür dünyada eşit ödüller alacağını belirtir. Bu yorum ve uygulamalara yazıldıkları dönemin tarihsel anlayışı bağlamında şekil verilmiştir.
İslam peygamberi Muhammed, hayatı boyunca, eşlerinin kimler olduğuna dair farklı anlatımlar olmakla beraber, ancak genel kabule göre dokuz ya da on bir kadınla evlendi. İslam öncesi Arap kültüründe evlilik, genellikle kabilenin daha büyük ihtiyaçları doğrultusunda yapılırdı ve kabile içinde ve diğer kabilelerle ittifaklar kurma ihtiyacına dayanırdı. Evlilik sırasında bekâret, kabile onuru olarak vurgulanırdı.İskoç yazar, tarihçi, oryantalist ve din adamı W. Montgomery Watt (1909–2006), Muhammed'in tüm evliliklerinin dostane ilişkileri güçlendirmek gibi siyasi bir yönü olduğunu ve İslam öncesi Arap geleneklerine dayandığını belirtmektedir.
Nisa Suresi
Nisâ Sûresi, Kur'an'ın dördüncü bölümüdür. 176 ayetten oluşur ve Medine'de indirildiğine inanılır. Surenin başlığının "nisâ" (kadınlar) olması, surenin 34. ve 127–130. ayetleri de dahil olmak üzere sure boyunca kadınlara yapılan çok sayıda atıftan kaynaklanmaktadır. Sure; İslam'da evlilik, kadın–erkek ilişkileri ve miras hukuku gibi konuları düzenlemektedir.
İkincil kaynaklar
Müslüman kadınlar üzerinde etkili olan yukarıdaki birincil kaynaklar, zaman içinde akla gelebilecek her durumu ele almamaktadır. Bu durum, Müslümanlar için dinen onaylanmış doğru hareket tarzını bulmak için otantik belgeleri tespit etmek, iç tartışmalar yapmak ve bir fikir birliği oluşturmak gibi kaynaklara başvuran İslam alimleri ile ictihad ve dini okulların gelişmesine yol açmıştır. Bunlar kadınlar için ikincil etki kaynaklarını oluşturmuştur. Bunlar arasında mezhebe ve ilgili İslam hukuku ekollerine bağlı olarak icmâ, kıyâs, ictihad ve diğerleri yer almaktadır. İkincil kaynaklar arasında, genellikle Müslüman din adamları tarafından sözlü veya yazılı olarak kitlelere yerel dilde yaygın bir şekilde dağıtılan ve kadınların dini gerekliliklere uygun davranışlarını, rollerini ve haklarını tanımlayan fetvalar yer almaktadır. Fetvalar teorik olarak bağlayıcı olmamakla birlikte ciddiye alınmakta ve çoğu Müslüman tarafından uygulanmaktadır. İkincil kaynaklar, Müslüman erkek ve kadınların yasal ve yasadışı davranışlarını sınıflandırır ve bunlar genellikle beş kategoriye (el-ahkam el-hamse) ayrılır: vacip/farz (zorunlu), müstehap (tavsiye edilen), mübah (nötr), mekruh (onaylanmayan) ve haram (yasaklanan). İkincil kaynaklar arasında önemli ölçüde tartışma, zaman içinde değişim ve çatışma vardır.
Cinsiyet rolleri
Kuran'daki bir ayetin cinsler arasında manevi eşitlik sağladığı düşünülür.
Muhakkak ki Müslüman erkek ve kadınlar, mümin erkekler ve kadınlar, itaat eden erkek ve kadınlar, doğru sözlü erkek ve kadınlar, sabreden erkek ve kadınlar, korkan erkek ve kadınlar, sadaka veren erkek ve kadınlar, oruç tutan erkek ve kadınlar, ırzlarını koruyan erkek ve kadınlar, kalbleri ve dilleriyle Allah'ı çok zikreden erkekler ve kadınlara gelince, Allah onlar için bir mağfiret ve rahmet hazırlamıştır.:33:35
Mistik felsefi düşüncede kadın ve erkeğe ilişkin temel görüş, kadın ve erkeğin Evrendeki diğer her şey gibi, çift olarak yaratıldığı (Zariyât 49) – hiçbirinin diğeri olmadan tamam olmayacağı, evrenin uyumlu kutupsal ilişkiler üzerine kurulu bir denge ve her şeyin nihayetinde Tanrı'nın yansımalarından ibaret olduğu şeklindedir.
İslam'ın dişil/eril kutupluluğu ve dolayısıyla tamamlayıcılığa yaptığı vurgu, sosyal işlevlerin ayrılmasıyla sonuçlanır.
Genel olarak, bir kadının faaliyet alanı, baskın figür olduğu ev, erkeğin alanı ise dış dünyadır. Kadınlar, ritüel uzmanları, şifacılar, bakıcılar ve topluluklarında evlilikleri düzenleyenler olarak bilgilerinden dolayı övülmek gibi ev yaşamının birçok alanında büyük saygı görürler.
Sultanlar, kraliçeler, seçilmiş devlet başkanları ve zengin iş kadınları olmak üzere kamusal hayatta önemli roller oynamış Müslüman kadınların sayısı göz önüne alındığında hem İslam'ın erken tarihi hem de çağdaş dünyada bu ayrım göründüğü kadar katı değildir. Ayrıca, İslam'da ev ve ailenin bu dünyadaki ve toplumdaki yaşamın merkezinde sıkı bir şekilde yer aldığını kabul etmek önemlidir: bir erkeğin çalışması özel alanın önüne geçemez.
Kuran, "Nisa" 176 ayet ile Müslüman kadınların, rolleri, görevleri ve haklarına yer verir. Hadis'e göre,Muhammed, erkek takipçilerine eşlerine karşı nazik olmalarını emretti.
Cinslerin ayrımı
İslam bazen ilerici bir kadın tasviri için övülürken, diğerleri kadınlara uygulanan kişisel statü ve ceza yasalarının ayrımcı doğası nedeniyle İslamı eleştiriyor.İslam'ın ataerkil değerleri, en çok tartışılan ilkelerinden biri olmaya devam ediyor, ancak bu değerlerin farklı İslam ülkeleri'inde değişiklik gösterdiğini belirtmek önemli. Bununla birlikte, erkek ve kadın hakları İslami kişisel statü yasalarına göre önemli ölçüde farklılık gösterir. Örneğin, Müslüman erkeklerin çok eşlilik yapması ve Gayrimüslim kadınlarla evlenmesine izin verilirken, Müslüman kadınların birden fazla kocaya sahip olmaları ve gayrimüslim erkeklerle evlenmeleri yasaktır, ve kadınların mirası erkek kardeşlerinin yarısıdır. Ayrıca, İslam ceza hukuku'unda mahkûmiyet, ağırlıklı olarak tanık ifadesine dayanır ve bir katili mahkûm etmek için kadınların tanıklıkları yetersiz kabul edilir ve doğrulama için bir erkek tanıklığı gerekir.
Kuranda Nur suresi 31. ayette kadınların başlarını, boyun ve göğüslerini örtmelerini gerekli kılan "Başörtülerini yakalarının üzerinden bağlasınlar." şeklindeki ifade yer almaktadır. Müslüman erkek ve kadınlar için cinsel çağrışım yapmayan ılımlı ve düzgün giyim ayrıca hadis literatürü ve sünnet ile emredilmiştir.
Cinsiyet ayrımcılığının bir biçimi olarak zorunlu hicab bazı bölgelerde kendini gösteriyor. Zorla örtünme uygulaması, herhangi bir evrensel İslami anlayışı yansıtmıyor, uygulama farklı bağlamsal koşullar altında yükselmiştir.Taliban rejimi tarafından uygulanan kıyafet yönetmeliği zorunlu örtünmeye örnektir.
Zorunlu örtünme politikaları, kadın özerkliği ve failliğini reddeden cinsiyet ayrımı için zorlayıcı araçlar olarak eleştirilmiştir. Bununla birlikte, bu argümana yapılan itirazlar, zorla örtünmenin cinsiyet ayrımcılığı oluşturmadığı ve örtünün toplumsal inşasının haksız bir şekilde onu cinsiyet eşitsizliğinin bir simgesi haline getirdiğini öne sürüyor. Afganistan İslam Emirliği'nin beş yıllık tarihi boyunca, Taliban rejimi Şeriat yasasını Hanefi fıkıh okulu ve Molla Ömer'in dini emirlerine göre yorumladı. Kadınların çalışması, kızların okullara veya üniversitelere gitmesi yasaklandı, erkek akrabalar tarafından evlerinin dışında perde (cinslerin ayrılığı) yapmaları ve refakat etmeleri istendi; Bu kısıtlamaları ihlal edenler cezalandırıldı.
Taliban ayrıca erkeklerin sakal tıraşını yasakladı, sakallarını Taliban'ın beğenisine göre uzatmaları ve evlerinin dışında türban takmalarını istedi. Ayrıca futbol ve satranç da dahil olmak üzere hem erkek hem de kadınların spora katılımı,uçurtma uçurmak, güvercin veya diğer evcil hayvanları beslemek gibi eğlence aktiviteleri de yasaklandı ve kuşlar öldürüldü.
, "kadının statüsü ve toplumla olan ilişkisinin" İslami köktendinciliği tarafından İslami düzenin otantikliğinin en yüksek testi olarak belirlendiğini yazıyor.
Bu, perde (fiziksel ayrım) ve avret tanımları ile sembolize edilir.
İslami köktenciliğin yeniden canlandığı 20. yüzyılın sonuna kadar Dünyanın birçok yerinde kadınları baskı altına alan kurumlar bu kadar güçlü olmadılar. Velid Fares, köktenci cinsiyet ayrımcılığını Türkiye laikliği ve Sovyetler ve Çin'deki Marksist din karşıtlığının kadınları din karşıtı bir topluma entegre olmaya zorlamasına bağlıyor ve diğer dinlerin de "benzer tarihsel mücadelelere tanık olduğunu" belirtiyor.
Namaz
Kadınlar, adet dönemleri ve doğumdan sonra bir süre namaz kılmakla yükümlü değildir. Bazı İslami mezheplerde kadınlar için özel dua çeşitleri bulunur.
Dünya çapındaki camilerin çoğunda sadece bayanlara özel ibadet yerleri bulunmaktadır. Bunlar arasında Endonezya,Malezya, Türkiye, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Müslüman çoğunluklu ülkelerdeki camilerin yanı sıra Singapur,Güney Kore, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri gibi Müslümanların azınlık bir grup olduğu ülkelerdeki camiler de bulunur.
Hindistan'da ve İngiltere'deki Güney Asyalı göçmen topluluklar tarafından kurulan bazı camilerde kadınların camilere girmesine izin verilmez. Bu, birçok Müslüman kadın için önemli bir endişe ve psikolojik sıkıntıya neden oluyor.
Kadın eğitimi
Klasik pozisyon
Müstensihler, hadis literatüründe ilim aramanın erkek veya kadın herkesin görevi olduğu vurguladılar.
Kuran ise insanları Tanrı'nın doğadaki işaretlerini okumaya, düşünmeye, tefekkür etmeye ve öğrenmeye biyolojik cinsiyetlerinden bağımsız olarak teşvik eder. Dahası, Muhammed ilim öğrenmenin her Müslüman erkek ve kadın için bağlayıcı bir dini görev olduğunu ilan etti. Klasik anlayışta her kadın da bilgi aramak, aklını geliştirmek, bakış açısını genişletmek, yeteneklerini geliştirmek ve sonra potansiyelini ruhunun ve toplumunun yararına kullanmak için ahlaki ve dini bir yükümlülük altındaydı.
Müslüman dünyasındaki birçok kadın, yasaların izin verdiği kadar eğitim almak için bu fırsatı değerlendirdi.
Bu ideallerin yanı sıra, okuma yazma bilen eğitimli bir kadının zehirli olarak nitelendirildiğine inanan bazı kişiler tereddütle geldi.
Muhammed'in öğretileri her iki cinsiyet tarafından da geniş çapta takip edildi.Muhammed'in eşleri – özellikle Ayşe – hem kadınlara hem de erkeklere öğreticilik yaptı, arkadaş ve takipçileri, Ayşe'den Kuran, hadis ve İslami hukuk öğrendi.
Not olarak, edinilen bilginin türüne kısıtlama getirildi: bir kadın, kendisini ilgilendiren başka bir konu değil, dini olan herhangi bir bilgi alanını seçmekte özgürdü. İslam, kadının esas itibarıyla eş ve anne olduğunu kabul ettiğinden, bu toplumsal rolleri tamamlayıcı olan alanlarda bilgi edinme konusuna özellikle vurgu yapılmıştır.
Kadınların eğitim tarihi
Sahih- i Müslim'de Aişe ve Muhammed'e atfedilen bir hadise göre, ensar kadınları din hakkında ayrıntılı sorular sormaktan dolayı övgüye değerdi. James E. Lindsay, İslam'ın Müslüman kadınların dini eğitimini teşvik ettiğini belirtir.
Resmi okullara öğrenci kaydı yaygın olmasa da, kadınların cami, medrese ve diğer halka açık resmi olmayan ders ve toplantılara katılmaları yaygındı.
Fatımi Halifeliği'nin "hikmet toplantılarına" kadınların katılımı, İbnü't-Tuvayr ve el-Musabbihī tarafından not edilmiştir.
Fatima el-Fihri'nin 859'da daha sonra El-Karaviyyin Üniversitesi'ne dönüşen Karaviyyini camisini kurması gibi birçok eğitim kurumunun kuruluşunda kadınlar önemli rol oynadı.Memlûk Kahire'sinde kadınlar beş medresenin vakfiyesinden sorumluydu ve bir kurucu ile ailevi bağları varsa medrese idaresine nezaret etme sorumluluğunu da alabiliyorlardı.
İbn Asakir'e göre, İslamın Altın Çağı'nda kadın eğitimi için çeşitli fırsatlar vardı. O kadınların okuyabildiğini, icazet kazanabileceğini ve ulema ve İslami öğretmen olmaya hak kazanabileceğini yazıyor.:196, 198
Önde gelen şehirli kadınlar özel ortamlarda eğitim görmüş ve birçoğu hadis, hat ve şiir okumada icazet almış ve daha sonra yayınlamıştır. El-Sakhawi biyografik sözlüğü Daw al -Lami'nin on iki cildinden birini 700 ile 1800 yılları arasındaki,1.075 kadın din bilginine ayırmıştır. Hadis nakline hayati önem atfedildiği bir dönemde Şuhde, Zeyneb, Aişe ve Fatıma gibi kadınlar geniş bir takipçi kitlesine ulaşarak birçok kişiye eğitim verilmesine katkı sağladılar.
Çalışan kadınlar, özel evlerde dini metinler ve pratik becerileri birbirlerinden öğrendiler, ancak camilerde erkeklerle birlikte de eğitim aldılar.
Britanya İmparatorluğu altında yaşayan Müslümanlar arasında Sömürge döneminden 20. yüzyılın başlarına kadar bir cinsiyet mücadelesi oldu. Erkeklerin dünyası Müslüman kimliğinin bir kaynağı olarak görülüyor, kadın eğitimi toplumsal kaos ve ahlaki düzene bir tehdit olarak değerlendiriliyordu. Yine de İngiliz Hindistan'daki kadınlar erkeklerden bağımsız olarak haklarını aradılar; 1930'larda, okullara kayıtlı 2.5 milyon kız çocuğunun yarım milyonu Müslüman ailelerin çocuklarıydı.
Eğitimci olarak kadınlar
Kadınların dini katılım ve eğitimlerine teşvik14. yüzyılın ortalarında onların hadis öğretimine katılımı artırdı. Alimler ve camiyle temas hadis öğretimi için onların icazet edinmelerini sağladı. Bu hareket, kadınların rolü konusunda kadınların eve ait geleneksel rolüne meydan okumaya ve bilginin daha fazla genişlemesineve statü kazanmalarına da izin verdi. Hadislerin nakledilmesine katılan kadınlara muhaddisat dendi.
Bilgi için seyahat etmek
İslam alimlerinin bilgi edinme yollarından biri olan seyahat kadın arasında da teşvik edildi. Kadınlar, mahrem veya akrabaları ile birlikte başka şehirlere edebiyat ve hukuk gibi diğer bilgi türlerini öğretmek gibi eğitim faaliyetleri veya hadis literatürünü öğrenmek üzere seyahat edebiliyor, böylece yurtlarının dışında gelişen dini öğretilerde yer alma olanağı elde edebiliyorlardı.
Ünlü muhaddisat
Zeynep bint el-Kemal
Zeyneb bint al-Kamal (1248-1339 CE) ünlü bir hadis âlimiydi. Hayatı boyunca, özellikle ilk yıllarında çok sayıda icazet aldığı bilinmektedir. İlk icazetini Abdülhalik el- Niştibri'den aldı. Babası ünlü bir hadis râvicisi değildi. Bununla birlikte, amcası Şemseddin Muhammed'in rivayet alanında büyük olasılıkla onun çalışmalarını kolaylaştıran kişi olduğu kaydedildi. Ünü, al-Nishtibri ile olan ilişkisinden geliyordu, öğrenciler onun öğretilerini duymak için uzaklara seyahat ediyor, farklı araştırma türlerini kapsayan güvenilir bir otorite olarak biliniyordu. Bir cami olan el-Medrese el-Diya'iyyah'ta ve evinde karma dersler verdi. Öğrenciler onun öğretilerini dinlemek için uzaktan gelirlerdi. Ayrıca eserlerini öğretmek için Mısır ve Medine'ye seyahat ettiği bilinmektedir.
Sonraki yıllarda öğretmen olarak gelişmeye devam etti, öğrencilerine icazet vererek kendi döngüsünü tekrarladı. Erkek hadis hocalarının çoğunlukta olduğu bir alanda, onun ünü, daha fazla kadının yolunun açılmasına yardımcı oldu.
Mevcut durum
- Okuryazarlık
İslam İşbirliği Teşkilatı 2013 yılında eğitime kısıtlı erişimin, kız çocukları ve kadınların karşılaştığı zorluklar arasında yer aldığını, UNICEF, kadınların ilköğretime kayıt oranlarının %60'ın altında olduğu 24 ülkeden 17'sinin İslam ülkeleri olduğunu kaydetti. Birçok İslam ülkesinde yetişkin nüfusun yarısından fazlası okuma yazma bilmiyor ve bu oran kadınlar arasında %70'e ulaşıyor. UNESCO, yetişkin kadınlar arasında okuryazarlık oranının Fas, Yemen, Bangladeş, Pakistan, Nijer, Mali, Gambiya, Gine, Gine-Bissau ve Çad gibi bir dizi ülkede %50 veya daha düşük olduğunu tahmin ediyor.
2010 yılında kadınların okuryazarlık oranı Mısır'da %64, Irak'ta %71 ve Endonezya'da %90 idi. Suudi Arabistan'da 1970'lerden bu yana okuryazarlık gelişiyor, 2017'de 15-24 yaş arası kadınlar için okuryazarlık oranı kadın ve erkeklerde eşit %99,3. Cinsiyet ve eğitime katılım
Bazı akademisyenler eğitimde en yüksek cinsiyet farkına İslam uluslarının sahip olduğunu iddia ediyor.
Dünya Ekonomik Forumu 2012 yıllık cinsiyet farkı araştırması, toplam 135 ülkeden en kötü performans gösteren 18 ülkeden 17'sinin aşağıdaki İslam İşbirliği Teşkilatı üyeleri olduğunu ortaya koyuyor: Cezayir, Ürdün, Lübnan, Türkiye, Umman, Mısır, İran, Mali, Fas, Fildişi Sahili, Suudi Arabistan, Suriye, Çad, Pakistan ve Yemen. Diğeri Nepal.
Buna karşılık UNESCO, Arap ülkelerindeki kadın araştırmacıların %37'lik payının diğer bölgelerle yarıştığını belirtiyor.
Türkiye'de kadın üniversite araştırmacılarının oranı 2012 itibarıyla 27 üyeli Avrupa Birliği ortalamasının (%33) biraz üzerindedir. (%36)
Kuzey Afrika'da üniversite ve bilim merkezlerindeki kadın araştırmacıların oranı %36.5 ile dünya (%22.5), Avrupa (%33) ve gelişmiş ülke (%26) ortalamalarının üzerindedir.
İran'da kadınlar üniversite öğrencilerinin %60'ından fazlasını oluşturuyor. Benzer şekilde, son yıllarda Malezya, Cezayir, ve Suudi Arabistan'da üniversite öğrencilerinin çoğunluğunu, 2016'da Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki üniversitelere kayıtlı kişilerin %76,8'ini Ürdün Üniversitesi'nde 2013 yılında öğrencilerin %65'i kadınlar oluşturdu
Katar, 2015 yılı itibarıyla her erkek için yüksek öğrenimde 6.66 kadınla dünya lideridir.
Kuveytte kadınların %41'i, erkeklerin %18'inin, Brunei Sultanlığında erkeklerin %18'ine karşılık kadınların %33'ü üniversiteye kaydolduğu biliniyor.
Üniversite eğitiminde kadın erkek oranı Bahreynde 2.18 Tunusta 1,62 ve Kırgızistanda 1,61.
Kazakistan'da 1999 yılında yükseköğretimde her 100 erkek öğrenciye 115 kız öğrenci düşüyordu; Dünya Bankası'na göre, bu oran 2008 yılına kadar 144:100'e yükselmişti.
Fizik çalışmasına özgü kayda değer bir durum; ABD'de kadınlar fizik lisans öğrencilerinin %21'ini ve doktora öğrencilerinin %20'sini oluştururken, Müslüman çoğunluklu ülkeler için eşdeğer rakamlar sırasıyla %60+ ve %47'dir.
Benzer şekilde, Tunus, Ürdün ve Malezya yaklaşık %50 kadın mühendis oranıyla dikkat çekiyor. ABD'de %15-20.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, Sosyal Politika ve Anlayış Enstitüsü Müslüman Amerikalı kadınların (%73), Müslüman Amerikalı erkeklerden (%57) daha fazla yüksek öğrenim elde etme olasılığının olduğunu kaydetti.
Kadın istihdamı
Bazı akademisyenler Kuran'daki 28:23 ayetiyle, Muhammed'in ilk karısı Hatice'ye, Müslüman kadınların evlerinin dışında iş bulabileceklerinin işaretleri olarak atıfta bulunur.
Medyen suyuna gelince, orada sulayan bir grup adam buldu ve onların yanında (sürülerini) geri çeken iki kadın buldu. Dedi ki: Neyiniz var? Dediler ki: Çobanlar (koyunlarını) sudan almadıkça biz sulayamayız ve babamız çok yaşlı bir adamdır. (Kur'an 28:23)
İslam'ın geleneksel yorumlarında bir kadının evden ayrılmak ve işe gitmek için kocasından izin alması gerekir.
Ancak Başmüftü Ali Gomaa ve Büyük Ayetullah Mohammad Ebrahim Jannaati kadınların buna ihtiyacı olmadığını söylediler.
Tarihçe
Orta Çağ, İspanyol Halifeliği'ndeki kadın işgücü, çiftçilik, inşaat, tekstil işçileri, köle kızları yönetme, fahişelerden vergi toplama gibi çeşitli mesleklerde ekonomik faaliyetlerde bulunanları, ayrıca lonca başkanları, kredi açanlar ve din alimlerini içeriyordu.
12. yüzyılda İbn Rüşd, Araplar, Yunanlılar ve Afrikalılar arasındaki kadın savaşçı örneklerini öne sürerek, kadınların her bakımdan erkeklerle eşit kapasiteye sahip olduğunu iddia etti.İslam'ın erken tarihinde, Müslüman fetihleri ve iç savaşlar (Fitne) asker veya general olarak savaşan önemli Müslüman kadın örnekleri arasında Nusayba bint Ka'ab aka Üm Umara, Ayşe, Kahula ve Wafeyra bulunuyor.
Orta Çağ'ın Bimaristan veya hastaneleri, hemşire olarak kadın personel çalıştırdı.12. yüzyılda Muvahhid halife hükümdarı Ebu Yusuf Yakub el-Mansur'a hizmet eden Banu Zuhr ailesi kadın doktorları ilk çalıştıranlardı. İslami hastanelerde kadın ve erkek hastaların ayrılması nedeniyle bu gerekliydi.15. yüzyılda Şerafeddin Sabuncuoğlu'nun Cerrahiyyetu'l-Haniyye'sinde kadın cerrahlar istihdam edildi.
İslam inancında Mekke'ye hac ziyareti de dahil olmak üzere kadın ve erkeğin aynı dini görevleri yerine getirmelerine, erkeklerle birlikte dua etmesine, ticari etkileşimlere katılmasına ve eğitimde rol oynamasına izin verildi. Önceki Arap kültürleri kadınların bu tür faaliyetlerine izin vermediğinden bu, kadınlar için özgürlük ve eşitlik yönünde bir işaret kabul edilir. Muhammed'in kadınlardan nasihat istediği ve özellikle Kur'an ile ilgili düşüncelerini dikkate aldığına dair kanıtlar vardır.
Muhammed'in eşlerinden Aişe, tıp, tarih ve retorikte önemli bir rol oynadı.
Bununla birlikte, kadınlar dini unvanlara sahip olamadılar, ancak bazıları kocalarıyla veya kendi başlarına siyasi iktidara sahip oldular. Kadınların tarihi rolü, Kuran'dan çok ataerkil toplumsal ideallerle bağlantılıdır. Kadın sorunu modern İslam toplumlarında genişlemektedir.
Modern çağ
2005 itibarıyla, Pakistanlı kadınların %16'sı, Endonezyalı kadınların ise %52'si "ekonomik olarak aktif" durumdaydı. 2012 Dünya Ekonomik Forumu ve diğer raporlara göre, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki İslam ülkeleri, kadınlar için ekonomik ve istihdam fırsatları yaratmalarını artırıyor; bununla birlikte, dünyadaki diğer tüm bölgelerle karşılaştırıldığında, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi ekonomik katılım, istihdam fırsatı ve kadınların siyasi olarak güçlendirilmesi açısından en alt sıralarda yer almaktadır.
Dünyada kadınların iş gücüne katılımının en düşük olduğu 10 ülke – Ürdün, Umman, Fas, İran, Türkiye, Cezayir, Yemen, Suudi Arabistan, Pakistan ve Suriye – kadın parlamenter olmayan dört ülke gibi İslam ülkeleridir.
İslam'da kadınların maddi ihtiyacının olması ve çalışmasının anne ve eş olarak rolünü ihmal etmesine neden olmaması gibi belirli koşullara tabi olarak çalışmasına izin verilir. Kadınların, Kur'an'da belirtilen haklarına saygı duyulduğu bir Müslüman kültürel atmosferinde yapabileceği çalışmaları organize etmenin Müslüman toplumun sorumluluğunda olduğu iddia edildi. Ancak İslam kadınların evinin dışında herhangi bir iş yaparken iffetinin korunacağı, alkol servisi gibi İslam hukukunu ihlal etmesini gerektirmeyen işlere izin verir.
Kadınların eğitim aldığı ve çalışma hakkı olduğu bazı durumlarda, iş fırsatları erkeklerinkiyle pratikte eşit olmayabilir. Örneğin Mısır'da, çalışan kadınların kadınların ailedeki rollerini yine de ilk sıraya koymaları beklenmekte, bu da onların özel sektörde çalışma fırsatları sınırlamaktadır. Suudi Arabistan'da, kadınların Haziran 2018'e kadar araba kullanması yasa dışıydı. Suudi kadınların Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn gibi diğer Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinden ehliyet almaları giderek yaygınlaşıyor.
Küresel muhasebe ağı Grant Thornton tarafından yayınlanan International Business Report'a (2014) göre dünyanın en büyük Müslüman nüfuslu ülkesi olan Endonezya, Amerika Birleşik Devletleri (%22) ve Danimarka'dan (%14) daha büyük bir oranda kadınlar tarafından işgal edilen üst düzey işletme yönetimi pozisyonlarına ≥%40'ına sahiptir.
İslam dünyasının önde gelen kadın şirket yöneticileri arasında sanayi ve finans holdingi Sabancı Holding'in CEO'su Güler Sabancı, 2010-2013 yılları arasında TÜSİAD, Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği'nin başkanlığını yürüten Boyner Holding'de icracı olmayan bir yönetici olan Ümit Boyner, ASEAN ticaret bloğundaki en büyük ilaç şirketi olan PT Kalbe Farma Tbk.'nin CEO'su Bernadette Ruth Irawati Setiady, Endonezya'daki büyük bir televizyon kanalı Trans TV'nin direktörü Atiek Nur Wahyuni, ve BAE merkezli yatırım platformu WOMENA'nın kurucu ortağı Elissa Freiha bulunuyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, Sosyal Politika ve Anlayış Enstitüsüne göre, 2016 ABD başkanlık seçimlerinden bu yana Müslüman erkeklerin %19'luk oranına karşılık Müslüman kadınların yaklaşık %30'u, kendi inanç topluluklarıyla ilişkili bir kuruluşa bağış yaparak finansal bağımsızlıklarını gösterdiler.
Mali ve yasal konular
İslam şeriatının emirleri, İslam hukukunun tüm okullarına göre, olgunluk çağına ulaşmış erkek ve kadın her Müslüman için geçerlidir.
Müslüman çoğunluklu ve önemli bir Müslüman azınlık nüfusuna sahip olan bazı ülkeler, pozitif yasa ve mahkemeler yanı sıra şeriat temelli yasa ve dini mahkemelerden oluşan karma bir hukuk sistemi izlemektedir. Hukuki meseleler için şeriatı kullanan ülkeler, onu çoğunlukla kişisel hukuk (aile hukuku) için benimsiyor; ancak Suudi Arabistan, İran, Afganistan, Pakistan ve Yemen gibi birkaç İslam ülkesinde şeriat temelli ceza kanunları bulunmaktadır.
Jan Michiel Otto'ya göre, "antropolojik araştırmalar, insanların, yerel topluluklardaki norm ve uygulamalarının dini veya yerel gelenek, kabile geleneği olup olmadığını açıkça ayırt etmediklerini gösteriyor" du. Vani, Ba'ad ve "namus" cinayeti gibi kabile uygulamaları, bazı bölgelerde, Müslüman kadınları etkileyen yasal süreçlerin ayrılmaz bir parçası olmaya devam ediyor.
Buna karşılık, Ürdün Ceza Kanunu'nun -İslam hukukundan türetildiğine inanılan- kadınların zina nedeniyle akrabaları tarafından öldürülme cezalarını azaltan 340. maddesi, aslında Osmanlı döneminde Fransız ceza hukukundan ödünç alınmıştır.
Uygulanan yasalar dışında, hukuki konularda tanıklık ve kabul edilebilir kanıt biçimleri sürecinde cinsiyete dayalı farklılıklar vardır. Bazı İslam hukukçuları, kadınların belirli türdeki şahitliklerinin kabul edilmeyebileceğini, diğer durumlarda, iki kadının tanıklığının bir erkeğin tanıklığına eşit olacağını kabul ederler.
Mali ve yasal ajanda
Klasik tutum
Kuran'ın 4:32 ayetine göre, hem erkeklerin hem de kadınların bağımsız bir ekonomik konumu vardır: 'Erkeklere kazandıklarından bir pay, kadınlara da kazandıklarından bir pay vardır....." Buna dayanarak kadınların satın alma, satma, ipotek etme, kiralama, ödünç alma veya ödünç verme ve sözleşmeleri ve yasal belgeleri imzalama özgürlüğüne sahip oldukları ifade edilir. Ek olarak, kadınlar para bağışında bulunabilir, mütevelli olarak hareket edebilir ve bir iş veya şirket kurabilir ve mali haklar, medeni duruma göre değişmez. Bir kadın evlendiğinde, damat evlilik sırasında geline ödeme yapar. Kadın mali nitelikte olan mehir veya çeyiz üzerinde tam kontrole sahiptir ve boşanma durumunda da bu kontrolü elinde tutar.
Zekatın kadınlara çeşitli ekonomik faaliyetlere katılma, kazanç ve birikimlerini kendi takdirlerine göre sahiplenme, yatırım yapma, biriktirme ve dağıtmaya teşvik ettiğine inanılır.
İslam'da kadın, kendi soyadını koruma hakkına sahiptir. Müslüman kadın geleneksel olarak bireyselliğinin ve yasal kimliğinin bir göstergesi olarak ailesinin adıyla anılmıştır: evli, boşanmış veya dul kadınların isimlerini değiştirmek için tarihsel olarak uygulanan bir işlem yoktu. Batı tarzı devlet bürokrasilerinin 19. yüzyıldan itibaren İslam dünyasında yayılmasıyla birlikte, bu son gelenek artan baskı altına girdi ve artık Müslüman kadınların evlendikten sonra isimlerini değiştirmeleri olağan hale geldi.
Mülkiyet hakları
Kuran der ki:
"Az veya çok, Anne-baba ve yakın akrabanın bıraktıklarından erkeklere bir pay, kadınlara da bir pay vardır " (Kuran 4:7)
Bernard Lewis, klasik İslam medeniyetinin, efendi-köle, erkek-kadın, mümin-kafir arasındaki üç temel eşitsizliği kutsamasına rağmen, onlara Batı'daki kadınlara oranla daha fazla mülkiyet hakkı tanıdığını söylüyor.
Batı'da mülkiyet haklarının verildiği durumlarda bile, bunlar çok sınırlı ve sadece üst sınıf kadınları kapsıyordu. Kadın hakları başka yerlerde zamanla iyileşirken, Müslümanların çoğunlukta olduğu birçok ülkede bu kısıtlılık devam etti.
İslam'da kadınlara yönelik miras yasaları, yaygın yasal düzene göre belirlenenlerden farklıdır. Açıklamalara göre, bu eşitsizliğin nedeni, bir hanede erkeğin payının bir kısmının ailenin bakımı ve ihtiyaçlarının karşılanmasına gitmesi gerektiği, bu arada kadının kendi payıyla özgürce hareket edebilmesidir.
Kadınların Kuran'daki mülkiyet hakları anne-babadan ve yakın akrabalardan gelir. İslam geleneğine göre bir kadın, evlilik öncesi veya sonrasına ait mal varlığı veya çeyizini (mehir) kocasına vermek zorunda değildir. Ayrıca, bir kadının kazancı kendisine aittir ve aile masraflarına katkıda bulunması gerekmez. Kadın evin bakımından sorumlu değildir ve ev içinde yaptığı her iş için ücret talep edebilir. Cinsel boyun eğme karşılığında kadının makul barınma, yiyecek ve diğer hane masraflarının mali sorumluluğu tamamen kocaya aittir. Kadının nikâhın sona ermesinden sonra da kadının nafaka hakkı vardır.
Mülkiyet hakları, bazı Müslüman kadınların önemli varlıklara sahip olmalarını ve hayır kurumlarına fon sağlamalarını sağladı. 16. yüzyılda İstanbul'da vakıfların %36,8'i, on sekizinci yüzyılda Kahire'deki 496 hayır vakfından 126'sı (%25,4), 1770 ile 1840 yılları arasında Halep'teki 468 hayır kurumunun 241'i veya %51'i kadınlar tarafından kurulmuştur.
Kuran, ölenin eşi, kızı ve kız kardeşlerine miras hakkı verir, ancak, kadının babasının mülkü üzerindeki miras hakları erkek kardeşlerinin yarısıdır. Miras oranı hayatta kalan anne ve diğer hak sahiplerine göre değişir.
Miras kuralları, "Bakara" Suresi 180 ve 240, "Nisa" Suresi 7-11, 19 ve 33. ayetler ve "Maide" Suresi, 106-108. ayetler de dahil olmak üzere bir dizi Kuran ayetinde belirtilmiştir.
"Nisa" Suresi, 11, 12 ve 176. deki üç ayet, yakın akrabaların payını anlatmaktadır.
Ekonomik eşitlik
Mali ilişkilerde kadınlara adil davranma öğretisi Hanefî Hukuk Mektebi'nin kurucusu olan Ebu Hanife el-Nu'mân ibn Sabit (700-767) üzerinden bir hikâye ile örneklenir. Ebu Hanife bir tekstil tüccarıydı ve dükkânına bir kadın gelerek kendisine ipek giysi satmak istemişti.
Yazar ve yatırım bankacısı Harris Irfan hikâyeyi şöyle anlatıyor:
"Kadın elbiseyi Ebu Hanife'ye 100 dirheme satmayı teklif eder fakat Ebu Hanife onu satın almaz ve kadına "Yüzden fazla eder" der. 'Ne kadar?' diye tekrar sorar, kadın 200 dirheme satmayı teklif eder, onu da geri çevirir. Sonra 300, sonra 400 ister, bu noktada çileden çıkan kadın onu azarlar ve "Benimle alay ediyorsun" diyerek şansını başka bir yerde denemek için uzaklaşmaya hazırlanır. Bunun üzerine başka bir tüccarı çağırırlar ve tüccar o elbiseye ciddiyetle 500 dirhem değer biçer. Ebu Hanife hayatı boyunca bağlı kalacağı bir ilkeyle kadının cehaletinden yararlanmak yerine, adil bir ticaretle yetinmeyi seçmiştir.
Cinsel suçlar ve günahlar
Zina
Zina eden kadın ve erkek, her birine yüz değnek vurun. Eğer Allah'a ve ahiret gününe gerçekten inanıyorsanız, Allah'ın dini konusunda size hiçbir acıma kalmamalı ve müminlerden bir grup onların cezalarına şahit olmalıdır. Zina eden erkek, ancak zina eden veya müşrik bir kadınla evlenir; ve zina eden kadın, ancak zina eden veya müşrik bir erkekle evlenir. Ve bu mü'minlere haram kılınmıştır. (Kuran 24:2–3)
- Geleneksel hukuk
Zina, şeriatta yasa dışı cinsel ilişkiye atıfta bulunan bir terimdir. Terimin neleri kapsadığı konusunda kesin bir görüş birliği bulunmamakla birlikte, yoruma göre nikahsız cinsel ilişkilerin yanında, fuhuş, hayvanlarla cinsel ilişki ve bazı alimlere göre tecavüzü kapsayabilir.
O dönemde Arabistan'da hüküm süren rastgeleliği Kuran onaylamaz ve zina edenler için 100 kırbaç cezasını öngören bir ayet de dahil olmak üzere birçok ayet yasadışı cinsel ilişkiye atıfta bulunur. Bu sebeple zina, Kuran'da cezaları belirtilen hadd (çoğul. hudud) suçlarına girer.
Kur'an'da bahsi geçmemekle birlikte, failin muhsan (yetişkin, hür, Müslüman ve evli olması) halinde hadislere dayanılarak bazı fıkıh mezhepleri zina için recm cezasını öngörür ve şarta bağlarlar; Buna göre;
Suçlular kendi özgür iradeleriyle hareket etmiş olmalı, fiili penetrasyon eylemi dört yetişkin, dindar erkek görgü tanığının tanıklığıyla veya dört kez tekrarlanan ve daha sonra geri alınmayan bir itirafla kanıtlanmalıdır.Maliki mezhebi evli olmayan bir kadının hamileliğinin delil olarak kullanılmasına izin verir, ancak ceza, geçersiz bir evlilik sözleşmesinin varlığı gibi bir takım yasal şüphe ile düşer.
Başka bir Müslümanı zina ile suçlayan, ancak gerekli şahitleri getirmeyen bir Müslüman, yalan itham (kazf, القذف) suçunu işlemiş olur. Bu suçun cezası 80 sopadır.
Bazıları, zinanın genellikle görgü tanığı olmadan işlenen bir suç olması dolayısıyla bu gerekliliklerin zinayı pratikte kanıtlamayı neredeyse imkansız hale getirdiğini ve cezanın açıkça işlenen eylemleri amaçladığını ifade ederler.
- Tarih
Modern öncesi dönemden "birkaç münferit" olay ve son zamanlardaki birkaç vaka dışında, zina için yasal olarak taşlama yapıldığına dair tarihsel kayıt yoktur. Zina modern zamanlarda hükûmet ve İslamcı hareketlerin kamusal ahlaksızlığa karşı polemikleriyle acil bir konu haline geldi. Modern çağda şeriat temelli ceza kanunlarının yerini büyük ölçüde Avrupa esinli kanunlar aldıktan sonra, birkaç ülke kendi kanunlarına had cezalarını dahil etti. İran, İslam devriminin ardından zina için kamuoyunda çokça duyurulan birkaç taşlamaya tanık oldu. Nijerya'da yerel mahkemeler, hepsi temyizde bozulan veya uygulanmayan birkaç recm cezası verdi.Hudud Nizamnamelerinin cezaları Pakistan'da hiç uygulanmamış olsa da, 2005 yılında İnsan Hakları İzleme Örgütü, Pakistan hukuk sisteminin çeşitli düzeylerinde kadınlara karşı 200.000'den fazla zina davasının sürdüğünü bildirdi.
Kazf ve Li'an
'Kazf'ta, iffetli bir kadını dört erkek şahidi olmaksızın itham eden kimse, seksen kırbaçla cezalandırılır. Tövbe edip düzelmediği sürece tanıklığı sonsuza kadar kabul edilemez. (24:4-5)
Ancak 'lian'da, koca karısını tanık olmadan zina yapmakla suçlayabilir, ancak davasını desteklemek için her birinin beş kez yemin etmesi gerekir.
Koca yemin ederse kadın 100 kırbaç ve recm cezasına çarptırılır, eğer o da davasını desteklemek için aynı şekilde yemin ederse cezası düşer. (24:6-9).
İffetli kadınlara iftira atıp da dört şahit getirmeyenlere seksen değnek vurun ve şehadetlerini ebediyen kabul etmeyin; gerçekten onlar necistirler. Ancak bundan sonra tövbe edip kendini düzeltenler müstesna; O halde Allah bağışlayıcı ve merhametlidir. Karılarına zina isnadında bulunup da şahidleri olmayanların her birine Allah'a dörder yemin vardır ki, o doğrulardandır. Beşincisi, eğer yalancılardan ise Allah'ın laneti onun üzerine olsun. Ve Allah'a dört defa onun yalancı olduğuna yemin etmesi onu azaptan kurtarır. Ve beşinci defa, eğer doğrulardan ise Allah'ın gazabı onun üzerine olsun.
— (Kur'an 24; 4–9)
Tecavüz
- Geleneksel hukuk
Tecavüz "Bir erkeğin yasal olarak evli olmadığı bir kadınla, özgür irade ve rızası olmadan, zorla yaşadığı yasadışı cinsel ilişki"dir. Bu tanım evlilik için cinsel zorlamayı kapsam dışına alır ve Zina ile tecavüz arasındaki ayrım temel metinler tarafından değil, fıkıh tarafından yapılır.
Profesör Oliver Leaman'ın yorumu göre, fiili penetrasyonu gören dört erkek tanığın gerekliliği tecavüz için geçerli değildir. Şöyle diyor;
Tecavüz suçlamaları iddiaları ikinci dereceden delillerin desteklemesi koşuluyla, mağdurun tek ifadesine dayalı olarak dava kanıtlanabilir. İslam hukuku yüzünden Kadınlara karşı adaletsizliğin meydana geldiği sık sık gözlemlenmesine yol açan bu katı kanıt kriterleridir. Bu, ya bu konuları yöneten şeriat yasalarının karmaşıklığı ya da kültürel gelenekler ya çarpıtma ve yasaların bariz bir şekilde göz ardı edilmesi ya da bunların bazı kombinasyonlarından dolayıdır.
Tecavüz durumunda, fiilin yetişkin erkek faili hadd cezası alır, ancak rıza göstermeyen (yani tecavüz mağduru kadın) masum kabul edilir ve zinâ cezasından kurtulur. Modern ceza kanunları
Tecavüz yasaları bazı ülkelerde tartışma konusu oldu. Fas gibi bazılarında, ceza kanunu ne İslam hukukuna dayanır ne de ondan önemli ölçüde etkilenir, Pakistan'ın Hudud Yönetmelikleri gibi diğer durumlarda ise kanun İslam hukukunun unsurlarını içerir.
Afganistan ve Dubai'de tecavüz suçlamalarında bulunan bazı kadınlar zina ile suçlandılar. Bu durum 2006 yılında Pakistan'da değiştirilmiştir.
Kadının tanığı
Kuran'da 2/282 suresi, iki kadını bir erkeğin şahitliğine denk görmektedir.
Ey iman edenler! Belirli bir süre için birbirinize borç verdiğiniz zaman, onları yazıya indirgeyin. Katip taraflar arasında doğru yazsın, katip yazmaktan kaçınmasın, Allah'ın kendisine öğrettiği gibi yazsın. Borcu olan yazdırsın, Rabbi Allah'tan korksun ve borcundan eksiltmesin. Eğer sorumlu olanlar aklî kusurlu, zayıf veya kendisi yazdıramayacak durumdaysa, vasisi sadakatle yazdırsın ve kendi adamlarınızdan iki şahit getirsin ve eğer iki adam yoksa, bir adam ve iki kadın. Tanık olarak seçtiğiniz kadınlardan biri yanılırsa diğeri ona hatırlatsın dedi. Tanıklar çağrıldıklarında (delil için) reddetmemelidirler. İster küçük ister büyük olsun, gelecek bir döneme (sözleşmenizi) indirgemeyin: Allah katında daha adil, delil olarak daha uygun ve aranızda şüpheye düşmemek için daha uygundur, ancak ticaret ise aranızda yaptıklarınızı yazıya indirgememenizde size bir günah yoktur.
— Kur'an 2:282
Ebu Said el-Hudri anlatıyor:
Peygamber, "Kadının şahitliği, erkeğin şahitliğinin yarısı kadar değil midir?" buyurdu. Kadınlar "Evet" dediler. "Bu onun aklının kıtlığıdır" dedi.
(Sahih Buhari: Şahitlik Kitabı: Kadınların Şahitliği bölümü i: 2658 No'lu Hadis)
Hamidi ve el-Mevrid mensupları, bu hadisi güvenilir bulmaz.(27:37) Hamidi ayrıca, yukarıda geçen Kuran ayetinin sadece mali meselelerle ilgili olduğunu ve genelleştirilemeyeceğini iddia eder. Bir başka Pakistanlı İshak sayıların değil, kesin delil elde etmenin önemli olduğunu, İbnü'l-Kayyim ve İbn Teymiyye'nin de benzer görüşlere sahip olduğunu iddia ediyor.(11:31)
İbn el-Kayyim, ayetin bir mahkemeyle değil, servet sahibinin haklarını koruduğuna dair tanıklıkla ilgili olduğunu, bu ikisinin birbirinden tamamen farklı olduğunu emrin, Kuran'ın kadınlara zorluk çıkarmak amacı taşımadığını ileri sürülmektedir.
Hem İbnü'l-Kayyim hem de İbn Teymiyye , erkeklerin ve kadınların şahitliğinin delil değeri farklılığına inanmakla birlikte İbn Teymiyye de kadınlara karşı ayrımcılığı Kuran 2: 282'yi ile kanıtlamaya karşı çıkarlar.
İbnü'l-Kayyim'in, kadınların hata yapmaya daha yatkın olduğunu, ancak genel ayrım yapmak yerine, kadın tanıklığının bireysel olarak ele alınmasını, ikinci şahitliğe unutma veya yanlış hatırlamasından korkulduğunda başvurulması gerektiğini, hadis nakli gibi istisnai durumlarda bir kadının başka bir kadın tarafından tasdik edilen tanıklığının, bir erkeğin doğrulanmamış tanıklığından daha güçlü olarak kabul edilebileceğini iddia eder.
Ayrıca İbnü'l-Kayyim, hadis nakli gibi istisnai durumlarda 2 kadının şahitliğini, tek bir erkekten daha itibarlı kabul etmiştir.
İbn Teymiyye yazdı:
"فَمَا كَانَ مِنْ الشَّهَادَاتِ لَا يُخَافُ فِيهِ الضَّلَالُ فِي الْعَادَةِ لَمْ تََُنْ فِيهِ عَْلَى را علَى را علَى رَا علَى را علا علَى را علا رٍ نا رام علا علم" ) Kadınların şahitliklerinde, âdetten korkmayan her ne varsa, bunlar erkeğin yarısı sayılmaz.
İbnü'l-Kayyim şöyle yazıyor:
"Kadın dürüstlük, güven ve takvada erkeğe eşittir; unutacağı veya yanlış hatırlayacağından korkulduğunda, kendisi gibi bir başkasıyla güçlendirlir. Bu onları tek bir erkek veya onun gibilerden daha güçlü kılar.
Klasik İslam hukukunda şehadet, bir kişinin bir üçüncü kişiye karşı hakkına ilişkin bilginin tasdiki için kullanılır. Yemin, itiraf ve ikinci derece kanıtlar gibi kanıt biçimlerinin arasında bulunur.
Şeriat hukukunda kadın ve erkek delil ve kan parası bakımından farklı muamele görür. Erkeğin tanıklığı, bir kadının tanıklığından iki kat daha güçlüdür. Ancak had suçları ve misilleme konusunda kadın tanıkların ifadeleri kesinlikle kabul edilmemektedir. Arap dünyasında bazı Müslüman çoğunluklu ülkeler, kadın tanıklığını bir erkeğin tanıklığının yarısı olarak kabul etmektedir.
Klasik yorumcular, tanıklıkta eşit olmayan muameleyi genellikle, kadın doğasının onları hataya daha yatkın hale getirdiğini öne sürerek açıklamaya çalışır. Mısırlı reformcu Muhammed Abduh'u, ilgili kutsal metinlerin kadınların doğuştan aşağı zihinsel kapasitelerinden ziyade, o dönemde hüküm süren farklı cinsiyet rolleri ve yaşam deneyimlerine bağlı görme eğilimindeydi. Bu sebeple kural her zaman ve yerde genel olarak uygulanabilir değildi.
Aile içi şiddet
Allah'ın birine diğerinden fazla bahşetmiş olması ve mallarıyla onlara destek oldukları için erkekler kadınların velileridir. O halde salih kadınlar itaatkardırlar ve Allah'ın korumasını emrettiğini (kocanın) gıyabında da korurlar. Sadakatsizlik ve kötü davranışlardan korktuğunuz kadınlara öğüt verin, yataklarını paylaşmaktan kaçının ve onları dövün; Ama eğer itaate dönerlerse, onların aleyhlerinde aramayın: Allah çok yücedir, büyüktür. Eğer aralarında bir gedik olmasından korkarsanız, onun ehlinden bir hakem, onun ehlinden de bir hakem tayin edin; barışmak isterlerse, Allah aralarını düzeltir; gerçekten Allah her şeyi bilendir, her şeyden haberdardır. (Kuran, -35)
Bu ayetteki geleneksel olarak "vurmak" olarak çevrilen w'aḍribūhunna kelimesi, "ayırmak", " salınım yapmak" ve "müzik çalmak" gibi 15 farklı anlamda kullanılabilen Darb fiilinden türetilen emir kipidir.
Yaygın muhafazakar yorumlara göre bu ayette çarpma veya dövme anlamına gelen kelime meallerde özellikle hafifçe ilavesi eklenerek verilir.
Bazı yazarlar -kelimenin Kuran'ın kendi içinde bile, farklı anlamlarda kullanıldığını, ayetin kadınları dövmeyi meşrulaştırmak için kullanılamayacağını iddia ederler. Onlara göre ayet sadakatsizlik durumunda karınızı bırakın" ve "onların sadakatsiz davranışlarını protesto etmek için geçici olarak onlarla yatmayın gibi anlamlara gelmektedir.
Şeriat hukukunda, zarar kavramı fiziksel istismar da dahil olmak üzere bir eşe karşı çeşitli istismar türlerini ifade için kullanılır. Kanunlar, bir kadının evliliğinde bir zarara uğraması halinde bunu iptal ettirebileceğini belirtmektedir: Bir kadına fiziksel olarak saldırmak evlilik akdine aykırı ve acil boşanma sebebidir.
Osmanlı dönemi ait şeriat mahkemesi kayıtları, kadınların fiziksel tacize maruz kaldıklarında adalet aramalarını göstermektedir: Halep'teki dikkate değer bir 1687 vakasının gösterdiği gibi, mahkemeler tacizci kocalara bedensel cezalar verdi.
Osmanlı Şeyhülislam'ı tarafından verilen bir on altıncı yüzyıl fetvasında, bir hakimin kocanın karısına "mümkün olan her şekilde" zarar vermesi gibi ciddi eş istismarından haberdar olması durumunda, karının isteği üzerine ayrılmalarını emretmek de dahil yasal yetkiye sahip olduğu belirtilmiştir.
Jonathan AC Brown, ayetle ilgili bilimsel eğilimi verir:
Sünni hukuk okullarındaki ulemanın büyük çoğunluğu, Muhammedin,kadın dövme Ayeti'nin açık anlamına kısıtlama getiren aile içi şiddet konusundaki rahatsızlığını dile getirir.
Müslümanların ikinci neslinden bir Mekke âlimi olan Ata' bin Ebi Rabah, bir kocaya karısını görmezden gelse bile dövmemesini, öfkesini başka bir şekilde ifade etmesini tavsiye etti.
Tirmizi ve Müslim bin Haccac'ın hocası ve aynı zamanda İran'ın önde gelen alimlerinden biri olan Darimi, Muhammed'in dövmeyi onaylamadığını gösteren tüm hadisleri 'Kadınlara Vurma Yasağı' başlıklı bir bölümde topladı.
İbn Faras, bir ulema gurubunun, kadına vurmayı tamamen yasaklayan bir duruş sergilediğini ve dayak atmaya izin veren Hadislerin doğruluğunu reddettiğini belirtiyor.
İbn Hacer, Kuran'da açık bir emir gibi görünenin aksine, Muhammed'in hadislerinin, birinin karısını disipline etmesi için vurmasının aslında şeriatın 'kesinlikle sevilmeyen' veya 'beğenilmeyen' anlamına gelen yasak hükmü kapsamına girdiği konusunda hiçbir şüphe bırakmadığı sonucuna varır.
Son yıllarda, "ortodoks İslam" geleneğinde aile içi şiddete karşı çok sayıda fetva yayınlandı.
Bunlar arasında, 2007'de Uluslararası Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması Günü münasebetiyle İslam'ın erkeklerin kadınlara karşı her türlü şiddet uygulamasını yasakladığını belirten bir fetva yayınlayan Hüseyin Fadlallah; Hişam Kabbani ve Amerika İslam Yüksek Konseyi Başkanı, İslam'da Aile İçi Şiddetin Yasaklanması (2011) kitabının yazarlarından Dr. Homayra Ziad'ın fetvaları bulunuyor.
Türk Kadınları Kültür Derneği (TÜRKKAD) Başkanı Cemalnur Sargut, aile içi şiddete başvuran erkeklerin "bir anlamda şirk" yaptıklarını belirterek: "Böyle insanlar egolarının arzularını frenlemek için asla diyet yapmazlar. [Tersine] Rumi Mesnevi'sinde, kadınlara olan sevginin, Allah'ı varlıklarının aynasında yansıdığı gibi görmekten kaynaklandığını söylüyor. Tasavvufa göre kadın, Allah'ın yeryüzüne saçtığı güzelliklerin nurudur. Yine Mesnevi Rumi'de, akıllı ve iyi kalpli bir erkeğin bir kadına karşı anlayışlı ve şefkatli olacağını ve asla onu incitmek veya yaralamak istemeyeceğini söylüyor."
Bazı akademisyenler, Kuran'ın 4:34 ayeti'nde olduğu gibi İslam hukukunun, kocaya nüşuzundan(itaatsizlik, sadakatsizlik, isyan, kötü davranış) şüphelendiğinde şiddete izin verdiğini ve teşvik ettiğini, diğeleri, naşiza karısını dövmenin Kuran'ın modern bakış açısıyla tutarlı olmadığını iddia ediyor.
Bu ayetin çok sayıda tercümesinin hepsi bir dereceye kadar farklılık gösterir.
İslami feminist gruplar Müslüman erkeklerin metni aile içi şiddet için bahane olarak kullandığını iddia ediyor.
Taberi'nin Tarihi'nde verilen Veda Hutbesi ve Ebu Davud tarafından derlenen bir Sahih Hadis'inde, kocalara (فَاضْرِبُوهُنَّ ضَرْبًا غَيْرَ مُبَرِّحٍ "Onları dövün, sert olmayan bir dövüşle") diyor.
Bunun nasıl olacağını soran İbn Abbas'a şöyle cevap verdi:' misvak ve benzeri' diye cevap verir.
Muhammed'in kendisinin asla bir kadına vurmadığı ve bunu yasakladığını söyleyen kaynaklar var. Ebu Davud tarafından derlenen bir hadiste Muhammed, erkeklere karılarının yüzüne vurmamalarını söylemiştir.
Muaviye el-Kuşeyri anlatıyor:
Muaviye sordu: "Ey Allah'ın Resulü, birimizin karısının onun üzerindeki hakkı nedir?
O da: "Yemek yediğinizde yedirmeniz, giyindiğinizde giydirmeniz, yüzüne vurmamanız, ona sövmemeniz, evin dışında ondan ayrılmamanız" Ebu Davud'a göre "sövme"nin anlamı, "Allah lanet etsin"demekti.
Veda hutbesinin başka hadis rivayeti Sünen İbn Mâce'de geçmektedir. Yukarıda bahsi geçe ibare bu rivayette şöyledir: "Onlara vur, ama yaralamadan ve iz bırakmadan."
Dedi ki: Süleyman bin Amr bin Ahvas dedi ki: "Babam bana Veda Haccı'nda Resûlullah'ın yanında bulunduğunu söyledi. Sonra: "Ben kadınlara iyi davranmayı emrediyorum, çünkü onlar sizin yanınızda esirdirler ve apaçık bir edepsizlik yapmadıkça onlara başka türlü davranmaya hakkınız yoktur. Eğer bunu yaparlarsa, yataklarında bırakın ve dövün" dedi. ancak onlara eziyet ve iz bırakmadan. Eğer size itaat ederlerse, onlara darlık aramayın. Sizin kadınlarınız üzerinde hakkınız var, kadınlarınızın da sizin üzerinizde hakları var; hoşlanmadığınız kişilerin yatağınıza basmasına, evlerinize girmesine izin vermemeleridir. Onların üzerinizdeki hakları, giyecekleri ve yiyecekleri konusunda onlara iyi davranmanızdır.' " Derece: Sahih
Aişe dedi ki: Rasûlullah hiçbir hizmetçi ve kadına vurmadı.
Aile içi şiddete karşı birçok fetva var.
İslam ve aile içi şiddet arasındaki ilişki İslam alimleri tartışılmaktadır. Muhafazakarlar Müslüman kocaların eşlerine karşı misvakla vurup cezalandırmak gibi hafif güç kullanmalarına izin verildiğini iddia ediyor.
Lübnanlı eğitimci ve gazeteci 'Abdülkadir al-Mağribi, 1928 tarihli Muhammed ve Kadın adlı makalesinde: "Muhammed bir kişinin karısını gündüz dövüp, geceleri evlilik ilişkilerine bir başlangıç olarak övmesinin ahlaki ve mantıksal tutarsızlığının altını çizdi" şeklinde dövmenin evlilik ilişkisine uygun olmadığını belirtti diyor.
Avusturyalı Kuran tercümanı Muhammed Esed "Pek çok sahih hadisten açıkça anlaşılıyor ki, Muhammed kadınların dövülmesini onaylamamış ve bir rivayete göre ise, "Allah'ın cariyelerini asla dövmeyin" sözleriyle kadının dövülmesini yasaklamıştır" der.
Uygulamada, birçok ulusun hukukçuları, aile içi şiddet vakalarını değerlendirme veya kovuşturmayı şeriat'a dayanarak reddetti ve Müslüman kadınlara dönük yasal korumaları sınırlandırdı.
Birleşik Arap Emirlikleri ceza yasasının 53. maddesi, saldırı Şeriat tarafından belirlenen sınırları aşmadığı sürece "bir kocanın karısı ve küçük çocuklarına ceza verme" hakkını tanır. 2010'da yüksek mahkeme kocanın "fiziksel azarlama hakkı"nı onayladı.
Lübnanlı kadınların dörtte üçü hayatlarının bir noktasında kocaları veya erkek akrabaları tarafından fiziksel kötü muameleye maruz kaldılar.
Afganistan kadınların %85'inden fazlası aile içi şiddeti bildiriyor; çok yüksek aile içi şiddet oranlarına ve sınırlı yasal haklara sahip diğer ülkeler arasında Suriye, Pakistan, Mısır, Fas, İran, Yemen ve Suudi Arabistan bulunmaktadır.
Aile içi şiddete karşı yasal koruma sağlanan Türkiye'de bir hükümet raporuna göre, kocası ve ailenin diğer erkek üyeleri tarafından yapılan seri aile içi şiddet, çoğunlukla görmezden gelinmekte, hukuki yardım alınmamakta ve kadınlar tarafından kabullenilmektedir.
Türkiye, Mart 2012'de Avrupa'da İstanbul sözleşmesi olarak bilinen Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi'ni onaylayan ilk ülke oldu. Önemli Müslüman nüfusa sahip (≥c.%20) diğer üç Avrupa ülkesi de – Arnavutluk, Bosna-Hersek ve Karadağ – sözleşmeyi onayladı, Makedonya ise imza attı. Türkiye daha sonra bu anlaşmadan Cumhurbaşkanlığı kararıyla çekildi.
Sözleşmenin amacı, kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddetten arınmış bir Avrupa yaratmaktı. 10 Aralık 2014'te Sırp-Türk pop yıldızı Emina Jahović, Balkanlar'da aile içi şiddet konusunda farkındalığı artırmaya yardımcı olmak için Ne plašim se ("Korkmuyorum") başlıklı bir video klip yayınladı. Ne plašim se alkol tüketimi ve aile içi istismar arasındaki bağlantıyı vurguladı.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, Sosyal Politika ve Anlayış Enstitüsü tarafından yapılan bir 2017 araştırmasına göre "Müslüman toplulukta aile içi şiddet sıklığı, Hristiyan ve bağlantısı olmayan topluluklardan farklı değildi. Ankete katılan Amerikalı Müslümanların %13'ü, Katoliklerin (%15), Protestanların (%17), dini olmayanların (%14) ve genel halkın (%15)'ı kendi toplumlarında aile içi şiddete şahit olduklarını ifade ettiler.
Aile içi şiddet olayını bilen Amerikalı Müslümanlar arasında, suçun kolluk kuvvetlerine bildirildiğini söyleyenlerin yüzdesi (%50) de diğer gruplar ve genel halkla karşılaştırılabilir düzeydedir. Araştırmada Amerikalı Müslüman katılımcılar, aile içi şiddetin yaklaşık yarısının inanç lideri tarafından bilindiğini, -diğer inanç gruplarına göre oldukça yüksek bir oran- kaydetti.
Aşk
Klasik Müslüman yazarlar arasında aşk kavramı, üç kavramsal hat boyunca geliştirildi: doğal aşk, entelektüel aşk ve ilahi aşk. 'Aşk' veya tutkulu aşk kavramı Kuran'da yoktu ve İranlı yazar Ahmed Gazali tarafından tanıtıldı.
Romantik aşk
Müslüman dünyasının popüler ve klasik edebiyatı aşk üzerine eserlerle dolu ve İslam toplumlarında kadın-erkek arasındaki aşk kutlanan bir şeydir.
İslam tarihinde entelektüel, ilahiyatçı ve mistikler, romantik aşkın doğası ve özelliklerini kapsamlı bir şekilde tartıştılar.İslam Altın Çağı'nın entelektüel yorumunda aşk, sevgiliye sahip olmak için karşı konulmaz bir arzu ve âşığın mükemmele ulaşmak için gidermesi gereken bir eksiklikti.
Müslümanlar arasında Leyla ile Mecnun, ve Molla Cami'nin Kuran'daki Yusuf Suresi'nin üzerine Yusuf ve Züleyhası hikâyesini yeniden anlatması — Farsça, Urduca ve Bengalce edebi kanonlarında ufuk açıcı bir metindir.
Sevginin tutkulu aşka dönüşmesi, en kapsamlı ve gerçekçi analizini Endülüslü bilgin İbn Hazm'ın Güvercin Yüzüğü'nde almıştır. Romantik aşk teması, İslam dünyasının modern ve postmodern kurgusunda geliştirilmeye devam ediyor: Nobel ödüllü Orhan Pamuk'un Kara Kitap (1990), tasavvuf ve takıntılı aşk üzerine kapsamlı meditasyonları olan nominal bir dedektif hikâyesi iken, bir başka Türk yazar Elif Şafak, 2010 yılında yazdığı Aşkın Kırk Kuralı: Bir Mevlana Romanı kitabında romantik aşk ve tasavvufu iç içe geçiriyor.
Tasavvufta aşk, metafizik bir metafor olarak Tanrı sevgisini ifade eder bazen de ötesine geçer. Bu, tasavvufun en büyük şairi olarak kabul edilen Mevlana ile akıl hocası Şems Tebrizi arasındaki romantik ilişkide açıkça görülmektedir.
İbni Arabi ayrıca erkek için bir kadınla cinsel ilişkinin Tanrı'nın 'en büyük kendini ifşasını' deneyimleme fırsatı olduğunu öne sürdü.
"Allah'ın en yoğun ve en mükemmel tecellisi kadınlar aracılığıyladır ve en yoğun birlik evlilik eylemidir."
Evlilik fiilinin yüceliğine yapılan bu vurgu hem bu dünya hem de öbür dünya için geçerlidir: İslam'ın cinsel ilişkileri cennetin nihai zevklerinden biri olarak gördüğü gerçeği iyi bilinir; üstelik bunun çocuk yetiştirmek için yapıldığına dair bir ima da yoktur.
Erotik tür Çin, Hint ve Japon gibi uygarlıklarla ortak olarak, Batı'da kültürel olarak kabul edilebilir hale gelmesinden yüzyıllar önce Muhammed ibn Muhammed el-Nafzavi tarafından İslam dünyasında 15. yy'da (Itırlı Bahçe) yazıldı.
Richard Burton'ın esasen tarafından kaleme alınan 15. yüzyıldan kalma bir seks el kitabı olan Itırlı Bahçe ersatz 1886 çevirisi, Viktorya dönemi İngiltere'sinin püriten adetleri ve buna karşılık gelen sansür yasaları nedeniyle 'yalnızca özel dolaşım için' olarak etiketlendi.
Kadın aşkı
Din bağlamında - genellikle cinsel çilecilikle ilişkilendirilen bir alan - Muhammedin kadınları sevmenin önemini vurgulaması dikkate değerdir. Meşhur bir hadise göre Muhammed "Bu dünyadan bana üç şey sevdirildi: Kadınlar, güzel kokular ve gözümün serinliği namaz" der.
İslam inancında Muhammed, tanımı gereği en mükemmel insan ve en mükemmel erkektir: Kadına olan sevgisi, insanın mükemmelliğinin sadece Tanrı sevgisiyle değil, diğer insanlara duyulan sevgiyle de bağlantılı olduğunu, daha spesifik olarak, erkek mükemmelliğinin kadınlarda ve dolaylı olarak da kadın mükemmelliğinin erkeklerde yattığını gösterir.
Sonuç olarak, Muhammed'in kadınlara olan sevgisi, tanım olarak örnek alınması gereken mükemmellik modeliydi ve tüm erkeklere zorunluydu.
Alıntı yapılan bir hadis var.
"Birbirini seven iki kişi için evlilikten daha güzel bir şey yoktur."
İslam tasavvufunun önde gelenleri bu temayı detaylandırdı.
İbn Arabî yukarıdaki hadisi şu şekilde yorumlar: "...O, kadınlardan [Dünya'da kendisine sevimli kıldığı üç şeyden biri olarak] bahsetti. Onu Rabbinden uzaklaştıracak bir şey ona sevdirildi mi sanıyorsunuz? Tabii ki değil. Onu Rabbine yaklaştıran şey, kendisine sevimli kılındı.
"Kadınların ölçü ve sırlarını bilen, onlara sevgiden vazgeçmez. Bilakis, ariflerin kemâllerinden biri de onlara sevgidir, çünkü bu, bir peygamberlik mirası ve ilahi aşktır. Çünkü Peygamber, '[kadınlar] bana sevimli kılındı' dedi. Bu yüzden onlara olan sevgisini sadece Tanrı'ya bağladı. Bu bölümü iyice düşünün - harikalar göreceksiniz!"
İbn Arabî, Tanrı'ya kadın suretinde tanıklığın en mükemmel tanıklık şekli olduğunu savundu: Eğer Muhammede kadınlar sevdirildiyse, bunun nedeni kadınların Tanrı'yı yansıtmasıdır.
Rumi, onları Tanrının kadınsı nitelikleriyle ilişkilendirmiştir: "O Tanrı'nın nurudur, o sizin sevgiliniz değildir. O Yaratıcıdır – onun yaratılmadığını söyleyebilirsiniz.”
Gai Eaton, aynı konuda Muhammed'in kadınları sevmenin önemine ilişkin öğretisinin altını çizen birkaç hadis kaydetti:
- "Kadınına saçının kokusundan parmak uçlarına kadar değer vermelisin."
- "Sizin en hayırlınız, eşine karşı en hayırlı olanınızdır."
- "Bütün dünya zevk almak içindir, ama dünyadaki en iyi şey iyi bir kadındır."
Bir başka hadis, kişinin karısına karşı sevgi dolu davranışının gelişmiş dini anlayışla eşanlamlı olduğunu açıkça belirtir:
- "Mü'minlerin imanı en mükemmeli, ahlâkı en güzel ve hanımına en iyi davranandır."
Güzellik
Güzellik kavramı ve gerçekliği İslam dininde istisnai bir öneme sahiptir: İhsan (güzellik) ("erdem", "mükemmellik" olarak da tercüme edilir), İslam'ın kanonik tanımının inanç ve islamdan sonraki üçüncü unsurudur. 53:31, ayetlerinde Kuran çirkin eylemlerden kaçınmanın önemini vurgularken, 10:26 ayetinde ise şöyle der: "Güzel olanı yapanlar en güzelini alacaklar ve artıracaklar."
Kadın güzelliği
Kadın güzelliği, İslam'da "Tanrı'nın güzelliği, yumuşaklığı, merhameti ve bağışlayıcılığının en doğrudan tezahürü" olarak kabul edilen merkezi bir temadır. Bu tema İslam mistisizmi veya Sufizm'de geliştirildi.
Annemarie Schimmel, İslam'ın Mistik Boyutları adlı çalışmasında, genellikle en büyük Sufi olarak kabul edilen İbn Arabî'yi değerlendiriyor :
"Fusûsül Hikem'in Peygamber Muhammed'le ilgili olan kapanış bölümü, Peygamber'e güzel kokular, kadın sevgisi ve dua sevincinin verildiği ünlü rivayeti merkezine alır. Kadın sevgisi, Peygamber'den miras kaldığı ve ilahi bir aşk olduğu için, ariflerin kemalindendir' fikrini İbn Arabî bu sebeple savunabildi. Kadın, İbn Arabî'ye göre şefkatli Allah'ın sırrını açıklar. Zât (öz), kelimesinin dişil olduğu dilbilgisi gerçeği, İbn Arabî'ye Tanrı'daki bu dişil unsuru keşfetmek için farklı yöntemler sunar."
Evlilik
Yasal çerçeve
Evlilik, İslam aile ve toplumunun merkezi kurumudur. Teknik olarak, gelinin bir çeyiz veya mehir karşılığında evliliğe rızasına tanıklık edenlerce onaylanan bir sözleşme ile gerçekleştirilir.(Ayrıca kadının eş adayı ile tanıştırılırken susması da rıza sayılır.) Kadın, istediği erkeğe evlenme teklif etme özgürlüğüne de sahiptir. Muhammed'in kendisi de bir hanımdan, "Kendimi size sunuyorum" şeklinde bir evlilik teklifi almış, ancak onu başka bir erkekle evlendirmişti.
Evlilik sözleşmesinde gelin kocasının başka bir eş alamaması ve gerekli görürse kendi inisiyatifiyle birlikteliği feshedebilmesi gibi kendi şartlarını belirleme hakkına sahiptir. Ayrıca, biri evlilikte, diğeri boşanma durumuna ertelenen çeyizler belirlenmeli ve yazılmalıdır. Çeyiz, kadının münhasır mülküdür ve ne ailesine ne de akrabalarına verilmemelidir. Kuran'a göre (4:2) kadın, çeyizinin bir kısmını kocaya vermeyi özgürce seçebilir. Fıkıh doktrini, bir kadının münhasıran onun adına tutulan malına kocası, erkek kardeşi veya babası tarafından el konulamayacağını söyler.
Yüzyıllar boyunca bu, (Hristiyan) Avrupa'da kadınların daha sınırlı mülkiyet haklarıyla taban tabana zıttı. Buna göre, çağdaş Amerika'daki Müslüman kadınlar, mal varlıklarını ayrı olarak listeleme konusunda dikkatli olmalarına rağmen, bunların evlilikten sonra ortak mallar olarak kabul edilebileceğini görünce bazen şok oluyorlar.
Evlilik töreni ve kutlamalar
Evlilik töreninde hazır bulunanlar Fatiha duasını okurlar. Normalde, evlilikler camilerde değil, özel evlerde veya bir hakimin (kaḍı) ofislerinde yapılır. Törenin formatı ve içeriği, genellikle ulusal veya kabile gelenekleri ile ona eşlik eden kutlamalardır. İslam dünyasının bazı bölgelerinde bunlar, gelin hediyesinin sergilendiği alayları içerebilir; gelinin gösterişli kostümler ve mücevherlerle süslendiği resepsiyonlar; ve gelinin bir arabayla taşınabileceği yeni eve törensel yerleştirilmesini içerir. Damat, arkadaşları ve iyi dilekler tarafından takip edilen bir at üzerinde sokaklarda gezebilir ve her zaman velime adı verilen bir ziyafet vardır.
Boşanmanın tarihsel yaygınlığı
Boşanmanın modern zamanlara kadar nispeten nadir olduğu Batı ve Doğu dünyasının aksine, geç Orta Çağ Müslüman dünyasının bazı bölgeleri, Memlûk ve Osmanlılarda boşanma oranı yüksekti. Al-Sakhavi'nin (1428-1497) kadın yaşamı üzerine yaptığı çalışma, on beşinci yüzyılda Mısır ve Suriye kent toplumunun evlilik düzeninin pratikte çok eşlilikten değil büyük ölçüde kolay boşanmadan etkilendiğini göstermektedir. 11. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar olan eski Mısır belgeleri de daha ileri bir model gösterdi: 273 kadından oluşan bir örneklemde, kadınların % 45'i ikinci veya üçüncü kez evlenmişlerdi. Edward Lane'in on dokuzuncu yüzyılın başlarındaki kentsel Mısır'ı dikkatli bir şekilde gözlemlemesi, nadir çok eşlilik yanında sık boşanma rejiminin hala geçerli olduğunu gösteriyor. 20. yüzyılın başlarında, batı Java ve Malay yarımadasındaki bazı köylerde boşanma oranları %70'e kadar çıkıyordu.
Çok eşlilik
Müslüman ülkelerde evlilik gelenekleri farklılık göstermektedir. İslam hukuku, Müslüman bir erkeğin belirli koşullar altında aynı anda dört kadınla evlenebildiği çok eşliliğe izin verir.Şeriat, çok eşli erkeklerin tüm eşlere eşit davranmasını talep ettiğinden, klasik İslam alimleri, çok eşlilikten tamamen kaçınmayı tavsiye ederler. Fas'taki Moudavvana gibi bazı bölgelerde çok eşlilik yeni aile kodlarıyla sınırlandırılmıştır. İran ve Irakta Şii erkeklerin, sigeh ve Mut'a gibi isimlerle anılan geçici evliliklerine izin veriliyor.
Sünni İslam'da yasak olan bir erkeğin geçici bir eş ilişkisi karşılığında bir kadına veya ailesine bir miktar para ödediği bir zevk evliliği, Şii inancında bulunur ve İran'da yasal kabul edilir. Geçici evliliklerin sayısı sınırsızdır, resmi bir sertifika ile tanınır ve sertifikada belirtilen tarih ve saatte otomatik olarak sona erdiği için boşanma gereksizdir. Her geçici evlilikte erkeğin kadına mehir yerine geçen bir ödeme yapması zorunludur. Geçici bir evliliğin asgari süresi ulema arasında tartışılıyor, bazıları asgari sürenin 3 gün kadar düşük olduğunu, bazıları ise 1 yıl kadar yüksek olduğunu söylüyor.
Uygulayıcıları, uygulamaya izin veren şeriat hukukundan bahsederken kadın hakları grupları, bunu yasallaştırılmış bir fuhuş biçimi olarak adlandırıyor.
Poliandri
Buna karşılık, bir kadının birden fazla kocası olması olan poliandriye izin verilmez.
Endogami
Muhammedin, tarihçilerin çok güzel olduğunu söyledikleri eşlerinden biri olan Zeyneb bint Cahş, kölesi ve evlatlığı Zeydin karısı Muhammedin kuzeniydi. Eşlerinden Safiyye bint Huyey ve Reyhana bint Zeyd'in de Yahudi kökenli oldukları kaydedilir.
Müslüman ülkelerde gözlenen endogami, esas itibarıyla akraba evlilikleridir. En yaygın görülen evlilikler birinci kuzen evlilikleri olup, bunu ikinci dereceden kuzen evlilikleri izlemektedir. Akraba içi evlilikler, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve İslami Orta Asya'daki Müslüman topluluklardaki kadınlar için en yaygın olanıdır. Suudi Arabistan, İran ve Pakistan'daki tüm evliliklerin yaklaşık 3'te 1'i birinci dereceden kuzen evlilikleridir. Orta Doğu, Kuzey Afrika ve İslami Orta Asya'nın çeşitli İslami topluluklarında genel olarak akraba içi evlilikler %65 ila %80'i aşmaktadır. Müslüman dünyasında akraba evliliği oranları Malezya'da %5-9 ile Suudi Arabistan'da >%50 arasında değişmektedir. Suudi Arabistan ve Pakistan'daki tüm evliliklerin %65'inden fazlası, endogamik ve akrabalar arası görücü usulü evliliklerdir; Moritanya, Libya, Sudan, Irak, İran, Ürdün, Suriye, Yemen, Kuveyt, BAE ve Umman'da tüm evliliklerin %40'ından fazlası akraba evliliğidir.
Yasak evlilikler
İslam hukukunda evlilik toplum önünde yapılan bir taahhüt olduğu için gizli evliliklere izin verilmemektedir. Avrupa Fetva ve Araştırma Konseyi Müslümanlar arasındaki bir evliliğin devlet kaydı ve karşılıklı rıza olması halinde iki tanığın katılmasıyla geçerli sayılacağını ifade eder.
Şeriata göre Müslüman kadın ve erkekler arasında bazı evlilikler yasaktır.Nisa Suresi yasak evliliklerin bir listesini verir. [Kur'an 4:22]
Kadınlara örnek olarak üvey oğlu, oğlu, babası, kardeşi, kardeşinin oğlu, amcası, süt oğlu veya süt kardeşi, kızının kocası, annesi ile cinsel ilişkiye girmiş bir üvey baba ve kayınpederi ile.
Sünni İslam fıkhının Hanefi, Maliki, Şafii ve Hanebeli ekolleri arasında, bu tür evliliklerin fasid olup olmadığı, ancak hâlihazırda yapılmışsa hangilerinin geçersiz (batıl)) evlilikler olduğu konusunda anlaşmazlıklar vardır.
Evlilik yaşı
Geçmişte küresel olarak kabul edilen bir olgu olan çocuk yaşta evlilik, çoğu ülkede yasaklanmasına rağmen Müslüman dünyasının bazı bölgelerinde bir dereceye kadar devam ediyor.
Kadınlar için evlenme yaşı ülkeden ülkeye değişir.
Geleneksel İslamda, küçük kızların evlenmesine izin verilir. Şeriata göre Muhammed'in uygulamaları İslam hukukunun bir temelini oluşturur. Sünni islamın en sahih iki hadis kitabı olan Buhari ve Müslim'e göre Muhammed, üçüncü karısı Aişe ile altı yaşında nikah sözleşmesi yapar ve evlilik dokuz veya on yaşınyken gerçekleşir. Olayların bu versiyonu Şii Müslümanlar tarafından reddedilmekte ve bazı Sünni alimler tarafından da tartışılmaktadır.
Bazı İslam alimleri, önemli olanın takvim yaşı değil, kızın biyolojik yaşı olduğunu öne sürüyor. Bunlara göre, evlenme yaşı, bir kızın en yakın erkek velisi tarafından belirlenen cinsel olgunluğa ulaştığı zaman olarak belirlenmelidir. Bu yaş 10 veya 12 yaşından küçük veya her kıza bağlı olarak değişen başka bir yaş olabilir.
Yemen'deki Müslüman toplulukların bazı din adamları ve muhafazakarlar, eski Suudi Arabistan, Hindistan, Bangladeş, Pakistan, Endonezya, Mısır, Nijerya ve başka yerlerde 15 yaşın altındaki kızlarla evlenmenin İslami hakları olduğu konusunda ısrar ettiler. Aralık 2019'da Suudi Arabistan yasayı değiştirdi ve evlilik yaşını 18'e yükseltti.
Dinlerarası evlilikler ve kadınlar
Dinler arası evlilik, Müslümanlarla Kitap Ehli kabul edilen Yahudi, Hristiyan ve Sabiler arasında söz konusu olabilir.İslam kültürü ve geleneksel İslam hukukunda Müslüman erkeklerin Hristiyan veya Yahudi kadınlarla evlenmelerine izin verilirken kadınların Hristiyan veya Yahudi erkeklerle evlenmeleri yasaktır.Sünni İslam, kadınların Müslüman olmayan erkeklerle evlenmesini yasaklamış olsa da, günümüzde dünyanın çeşitli yerlerinde Müslüman kadınlar ve Gayrimüslim erkekler arasındaki evlilikler önemli oranlarda gerçekleşmektedir.
Örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde, yaklaşık on Müslüman kadından biri, 40 yaşın altındaki altı Müslüman kadından biri ve kendilerini daha az dindar olarak tanımlayan Müslüman kadınların yaklaşık beşte biri veya %20'si dahil olmak üzere gayrimüslim erkeklerle evlidir.Reformist ve ilerici İslam geleneği, Müslüman kadınlarla Gayrimüslim erkekler arasındaki evliliğe izin verir; Bu görüşü benimseyen İslam alimleri Halil Muhammed, Hassan Al-Turabi'dir. Ayşe Elmalı-Karakaya, 2020 araştırmasında Müslüman kadınların gayrimüslim erkeklerle evlenmesinin etkisinin olumlu bulunduğunu söylüyor. Elmalı-Karakaya, Müslüman kadınların dindar ailelerinde İslam'ın ve Müslümanların elçisi olma duygularının, inançlar arası evliliklerin dini bilgilerinin artmasına yardımcı olduğunu söylüyor.
Müslüman bir erkeğin Hristiyan veya Yahudi bir kadınla evlenmesine izin verilmemesi önemli sayıda gayrimüslim erkeğin İslama girmesine yol açmıştır. Küreselleşmenin derinleşmesiyle, Müslüman kadınların İslam dışında kalan erkeklerle evlenmeleri daha yaygınlaştı. Bu evlilikler, ortama bağlı olarak değişen derecelerde sosyal onayla karşılanır. Müslüman olmayan erkeklerin evlilik amacıyla İslam'a dönüşleri devam etmektedir.
Müslüman bir erkek, Hristiyan veya Yahudi bir kadınla evlenmek isterse, onun anne ve babasını tanımalı ve kızlarıyla evlenmek için izin istemelidir.
Müslüman alimlerin çoğu, Müslüman kadınların gayrimüslim erkeklerle evlenmesine 60. Surenin 10. ayeti ile karşı çıkar.
Kecia Ali, bu tür yorumların haksız bir şekilde kadınların kocalarına doğuştan tabi olduğunu varsaydığını ve bunun babaları gayrimüslim ise çocukların gayrimüslim olarak yetiştirilmesiyle sonuçlanabileceğini savunuyor. Ek olarak, ona göre söz konusu Kuran ayeti, Kuran'ın Müslüman erkekler için uygun ortaklar olarak tanımladığı Yahudi veya Hristiyan inançlarından değil, inkârcılardan bahsetmekte, dolayısıyla, Müslüman kadınların "Müslüman olmayan" erkeklerle evlenip evlenemeyecekleri konusunda genellleme yapmak yerine "potansiyel eş kategorilerini tartışmaktaydı".
Evlilikte davranış ve haklar
İslami hukuk ve uygulama evlilikte kadına ayrı hak ve yükümlülükler vererek kısmen cinsiyet eşitsizliğini tanır. Kadının alanı evin özeli, erkeğinki ise kamusal alandır. Kadınların evlilikte önceliği annelik, erkeklerinki mali ve idari görevlerdir.Seyyid Kutub'a göre Kur'anın erkeğe aile yapısı üzerinde vesayet veya üstünlük hakkı vermesi eşler arasındaki ihtilaf ve sürtüşmeleri önlemek içindi. Sistemin hakkaniyeti, Allah'ın erkeği 'koruyuculuk' için gerekli nitelik ve becerilere sahip kılması yanında yapının bakımını sağlamakla görevlendirmesinde yatmaktaydı."
Kuran, kadın ve erkek arasındaki sevgiyi Tanrı'nın bir işareti olarak kabul etmekle [Kur'an 30:21] birlikte, karısında nuşuzdan (itaatsizlik, vefasızlık, isyan, kötü davranış) şüphelenirse, erkeklerin eşlerini önce uyarması, sonra da hafifçe vurması, itmesi ve hatta dövmesine izin verir.[Kur'an 4:34]
İslam'da, Avrupa, Amerika ve İslam dışı Asya ortak hukukunda olan merkezi bir fikir ve evlilik mülkiyeti ilkesinin yasal temeli yoktur.
İslami evlilikte erkek ve kadın kimliklerini birleştirmezler ve evlilik bir sözleşme olarak kabul edildiği için,evlilik süresince edinilen mallar üzerinde ortak mülkiyet hakları yoktur. Erkek ve kadının evlenmeden önceki ve evlilik süresince kazandığı mal varlıkları boşanma halinde kendilerine kalır ve eşler kendi bireysel mallarıyla uzaklaşırlar. Ancak Müslüman kadınlar, sözleşmeyi imzalamadan önce erkeğin ona ödemeyi kabul ettiği ertelenmiş mehri alabilirler.
Ve eğer çocukları yoksa eşlerinizin bıraktıklarının yarısı sizedir. Fakat çocukları olursa, yaptıkları vasiyetten veya borçtan sonra bıraktıklarının dörtte biri sizindir. Ve eğer çocuk bırakmazsanız, eşler için dörtte birdir. Fakat bir çocuk bırakırsanız, yaptığınız vasiyetten veya borçtan sonra bıraktığınızın sekizde biri onlar içindir. Ve bir erkek veya kadın, ne mirasçısı, ne de soyunu bırakıp da bir erkek veya kız kardeşi varsa, o zaman her biri için altıda bir vardır. Fakat ikiden fazla iseler, herhangi bir vasiyetten veya borçtan sonra, hiçbir zarara uğramadıkça, üçte birini paylaşırlar. [Bu,] Allah'ın bir hükmüdür ve Allah, bilendir, halimdir. (Kuran 4:12)
Kocanın ölümü halinde, malının bir kısmı eşlerine miras kalır. Erkek çocuk bırakmamışsa, malın dörtte biri karılarına kalır, kalan dörtte üçünü ise kocanın kan hısımları (örneğin anne-baba, kardeşler) paylaşır. Eşlerinden herhangi birinden çocukları olursa, malın sekizde biri eşlerine, kalanı ise sağ kalan çocukları ve ana-babasına kalır. Kadının ertelenmiş mehri ve ölen kocanın kalan borçları, herhangi bir miras uygulanmadan önce ödenir. Şeriat, mirasın ölen kişinin erkek akrabalarını içermesini, bir kızın oğul olarak mirasın yarısını almasını ve dul bir kadının kızlarından daha azını almasını zorunlu kılar.
Cinsellik
Cariyeler haremlerde barındırılır ve harem ağaları tarafından korunurdu.
Genel parametreler
Cinselliğin evlilik üzerinden kutsallaştırıldığı Hristiyanlığın aksine, İslami anlayışta cinsellik başlı başına kutsaldı ve bir nimetti.
İbn Arabî'ye göre seks, uygulayıcılarını Allah'a yaklaştırabilecek yüce bir eylemdir. Ancak Hristiyanlık ve Yahudilikte olduğu gibi evlilik dışı cinsel ilişki Tanrı nezdinde ciddi bir günah olarak algılanır.
Cinsel tatmin ve ilişki sıklığı
Kadının cinsel tatmini klasik İslam inanç ve literatüründe önemli bir yere sahiptir. Müslüman İngiliz yazar Ruqayyah Waris Maqsood The Muslim Marriage Guide adlı kitabında "İlk Müslümanlar, cinsel cesareti ve bir kadını tatmin etme yeteneğini erkekliğin önemli bir parçası olarak gördüler. Aişe binti Ebu Bekir'in yeğeni, alim ve güzel bir kadın olan Aişe bint Talha Ömer ibn Ubeydilah ile evlendi. Düğün gecesi onunla en az yedi kez sevişti, sabah olunca: 'Sen her yönden mükemmel bir Müslümansın, bunda bile!' dedi" diye kaydetti.
Halife Ömer (584-644), evli bir kadının en az dört günde bir seks yapma hakkına sahip olduğuna inanırdı. Hadis âlimi, hukukçu ve mutasavvıf Ebu Talib el-Mekki'ye göre (d.996), "[koca], [karısının] daha fazlasına ihtiyacı olduğunu bilirse, uymak zorundadır".
Ön sevişme
Muhammed, cinsel ilişkilerde ön sevişme ve duygusal yakınlığın önemini vurguladı:
"'Hiçbiriniz karısının üzerine hayvan gibi basmasın, önce aranızda bir elçi olsun'
'Peki o haberci nedir?' diye sordular şöyle cevap verdi: 'Öpücükler ve sözler'.
İslami aydınlar bu temayı genişletti. Filozof, mutasavvıf ve hukukçu Al-Gazzali (c.1058-1111), "Seks, yumuşak sözler ve öpüşmeyle başlamalıdır" derken, Hintli bilgin el-Zabīdī (1732-1790) Gazzâlî'nin başyapıtı , İhyâ 'ulûm ed-din'e: "Bu, sadece yanakları ve dudakları içermemeli, sonra göğüslerini ve meme uçlarını ve vücudunun her yerini okşamalıdır" nasihatini ekledi."
Eş zamanlı orgazm
Klasik İslam alimleri, karı kocanın eşzamanlı orgazma erişme ve arzu edilirliği hakkında kapsamlı yazılar yazdılar; Gazzâlî, Dinî İlimlerin İhyası adlı eserinde şu öğüdü verir:
"Orgazma (inzal) gelince, eşi de orgazma gelinceye kadar onu beklemelidir; çünkü onun doruk noktası yavaş gelebilir. Kadının arzusunu uyandırır ve geri çekilirse, bu onu incitecek ve bir yabancılaşma duygusu yaratacaktır. Eşzamanlı bir orgazm onun için en zevkli olacak, özellikle kocası kendi orgazmıyla ondan uzaklaşacağından ve bu nedenle utangaçlıktan etkilenmeyecek."
Kuran ve Sahih Müslim'e göre, İslam sadece vajinal sekse izin verir.
(…) "İsterse sırtında veya önünde olabilir (ilişkiye girebilir), ancak bir açıklıktan (vajina) olmalıdır."
— Müslim: 3365
İslam alimleri arasında, evlilik içinde vajinal olmayan cinsel ilişkinin onaylanmadığı kabul edilmekle birlikte yasaklanıp-yasaklanmadığı konusunda anlaşmazlık vardır. Kuran'ın 2:223'te : 'Kadınlarınız tarlalarınızdır; kadınlarına dilediğin gibi gidin' şeklindeki ifadesi "adet sırasında cinsel ilişki, anal ilişki ve eşin iradesine aykırı şiddet ve zorlama yasaktır" şeklinde kısıtlanır.
İslam erkek ve kadınların cinsel ilişki ve adetten sonra, gusül (su ile yıkanma) ve bazı İslam topluluklarında arınma isteyen dualar yapmasını gerektirir, çünkü cinsellik ve adet görme dinen insanları necis yapan bir şeydir.
Bazı İslam hukukçuları, nüfuz etmeden dokunma ve ön sevişmenin, abdesti gerektirdiğini öne sürmektedir. Müslümanlar oruç ve hac sırasında cinsel ilişkiden kaçınmalıdırlar.
Müslüman kadının hastalık, hayız, doğum sonrası, oruç ve bazı dini faaliyetler ve iddette cinsel ilişkiye girmesi caiz değildir. Eşcinsel ilişki ve evlilikler İslam'da kadınlara da yasaktır.
Tüp bebek (IVF) İslam'da kabul edilebilir; ancak yumurta bağışı ile sperm bağışı, embriyo bağışı İslam tarafından yasaklanmıştır. Bu evlilikler, ortama bağlı olarak değişen derecelerde sosyal onayla karşılanır. Ancak İslam'ın Şii mezhebine ait bazı tartışmalı fetvalar üçüncü kişilerin katılımına izin vermektedir.
Kadın iffetine yüksek değer verilir ve teşhircilik yasaktır.
Kadın sünneti
Cariyeler haremlerde barındırılır ve harem ağaları tarafından korunurdu.
Klasik pozisyon
Kadın sünnetinin kökeni İslami olmadığı, ilk olarak eski Mısır'da uygulandığı sanılmaktadır. Alternatif olarak, uygulamanın kültürel yayılma yoluyla Mısır'a aktarılan eski bir Afrika ergenlik ayini olabileceği öne sürülmüştür. Kuran'da kadın sünnetinden söz edilmediği gibi rivayetlerde Muhammedin böyle bir uygulaması bulunmuyor.
Buna rağmen, tamamen olmasa da bazı Sahra altı Afrika ülkelerinde - kadın sünneti (özellikle klitorisin kukuletası veya başlığının kesilmesi)'ni tavsiye eden bir avuç hadisin varlığına dair bir inanç vardır.
Bununla birlikte, bu hadisler genellikle sahih olmayan, güvenilmez ve zayıf kabul edilir.
Kadın sünnetine İslami bakış açıları
İslam düşüncesinde uzmanlaşmış bir akademisyen ve İslam'da Kadın Hakları: Otantik Bir Yaklaşım'ın yazarı olan Haifaa A. Jawad, "Uygulamanın hiçbir İslami temeli olmadığı sonucuna varmıştır. Ona göre bu İslami geleneğe yanlış bir şekilde asimile edilmiş eski bir gelenekten başka bir şey değildi ve zaman geçtikçe (bazı Müslüman ülkelerde) İslami bir emir olarak sunulmuş ve kabul edilmişti." Jawad, bu kapsamda kadın sünnetinin İslam dünyasının çoğunda uygulanmadığı, aksine Brezilya, Meksika ve Peru gibi Latin Amerika ülkelerinde uygulandığı argümanını sunuyor.
Fransız aydın, gazeteci ve çevirmen Renée Saurel, kadın sünnetinin İslam'ın kutsal metniyle doğrudan çeliştiğini gözlemlemiştir: "Kur'an, Hristiyanlık ve Yahudiliğin aksine, kadına fiziksel ve psikolojik zevk verilmesine izin verir ve bunu tavsiye eder. Zorla parçalanan, yırtılan, kopan dokular ne şehvet, ne de haz arayışına ve acıdan kaçışa katılırken verilen ve paylaşılan kutsanmış duyguya elverişlidir."
Mısırlı feminist Neval El-Saadavi, klitorisin yaratılmasını kadın sünnetine karşı doğrudan İslami bir argüman olarak sunar "Eğer din Tanrı'dan geliyorsa, yarattığı hastalıklı veya deforme olmayan bir organı kesmesini insana nasıl emredebilir? Bu, ne gerçek dinin ne de Yaradan'ın içine düşemeyeceği bir çelişkidir. Allah klitorisi, yegane işlevi kadın için cinsel haz almak gibi görünen, cinsel açıdan hassas bir organ olarak yaratmışsa, bu zevki de kadınlar için normal ve meşru, dolayısıyla ruh sağlığının ayrılmaz bir parçası saydığı sonucu çıkar ."
Grande Mosquée de Paris'teki L'institut Musulman'ın Rektörü Şeyh Abbas, kadın sünneti için İslami teolojik gerekçelerin tamamen yokluğuna işaret etti: "Erkek için sünnet zorunlu olmasa da estetik ve hijyenik bir amaç taşır. İslam ülkelerinin çoğunda bu uygulamanın tamamen mevcut olmadığı gerçeğinin kanıtladığı gibi, kadın sünneti lehine dikkate alınması gereken mevcut dini İslami bir metin yoktur."
Ezher'in eski Şeyhi Mahmud Shaltut da kadın sünnetinin teolojik bir temeli olmadığını belirtti: bazı hususlar bunun kesinlikle zararlı veya ahlaksız olduğunu kanıtlıyorsa, bu zarara veya ahlaksızlığa son vermek için meşru olarak durdurulmalıdır. Kadın sünnetinin zararı sabit olduğundan, kadınların klitorislerinin alınması vacip olmadığı gibi sünnet de değildir."
İKÖ'de kadın sünnetini sona erdirme girişimleri
Yirmi birinci yüzyılda, İKT içindeki bir dizi üst düzey dini makam, her türlü kadın sünnetinin durdurulmasını istedi:
- İslam hukuku ve içtihatları hakkında yasal görüşler yayınlayan etkili bir organ olan Mısır'ın Dar al ifta'sı tarafından 2006'da düzenlenen uluslararası bir konferansta şu sonuca varıldı: İslam'ın yetkili kaynaklarında, Kuran'da ve Muhammed'in uygulamasında hiçbir gerekçe yoktur... Bu kabul edilemez geleneğe son vermek için tüm önlemler alınmalıdır."
- Kasım 2006'da Kahire'deki El-Ezher Üniversitesi'nde Mısır Başmüftüsünün himayesinde düzenlenen bir konferansta -fetva ile aynı hukuki ağırlığa sahip- kadın sünnetinin cezalandırılabilir bir suç olduğu, çünkü bunun "bir suç eylemi" teşkil ettiği yönünde bir karar kabul edildi; saldırganlık ve insanlığa karşı bir suçtur".
- 2007 yılında, İKT'nin en önemli ilahiyat üniversitelerinden biri olarak kabul edilen bir kuruluşa ait olan Kahire merkezli El-Ezher İslami Araştırmalar Yüksek Konseyi, kadın sünnetinin İslam hukukunda hiçbir temeli olmadığına karar verdi.
- 2012 yılında, o zamanki İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri Profesör Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu, ülkeleri uygulamanın İslam'a ve insan haklarına aykırı olduğunu söyleyerek kadın sünnetini (FGM) kaldırmaya çağırdı; yüzyıllar boyunca hayatta kaldı ve İslam'ın desteklemediği için durdurulması gerekiyor."
- 2016 yılında, Birleşmiş Milletler'deki İİT Daimi Gözlemci Misyonu, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri bağlamında BM tarafından belirlenen küresel bir hedefe uygun olarak FGM C'yi 2030 yılına kadar ortadan kaldırma kararlılığını yeniden teyit etti.
İKT'de kadın sünnetinin yaygınlığı
UNICEF'e (2014) göre, kadın sünnetinin 'yoğun' olarak sınıflandırıldığı yirmi dokuz ülkeden yirmi altısı Sahra altı Afrika'dadır: Yemen dışında hiçbir Afrikalı olmayan İKT üyesi ülkede kaydedilmiş bir yaygınlık yoktur (Yaygınlık Yemende %19 ve Irak'ta %8).
Doğum kontrolü
İslam'da çok eski zamanlardan beri çeşitli doğum kontrol yöntemleri uygulanmıştır. Sünni ve Şii hukukçular, genel olarak doğum kontrolü ve aile planlamasının şeriat tarafından yasaklanmadığı konusunda hemfikirdirler; evli eşler kabul ederse, doğum kontrol cihazlarının kullanımına izin verilir. Onuncu yüzyıldan on dokuzuncu yüzyıla kadar tüm İslami hukuk ekolleri, doğum kontrolüne ciddi önem verdiler. Esas olarak en yaygın yöntem olan cinsel ilişki kesintisi ile ilgilendiler ve özgür eşin izin vermesi koşuluyla (Çünkü kadın, çocuk ve cinsel doyum haklarına sahipti ve geri çekilmenin bunları azaltacağına inanılıyordu) bunun meşru olduğu konusunda oybirliğiyle anlaştılar. Hukukçuların yazılarından, -çoğunlukla intravajinal tamponların- modern öncesi kadınlar tarafından da kullanıldığı ve en yaygın görüşe göre, bunların ancak kocanın da kabul etmesi halinde kullanılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Hristiyan ve Yahudi geleneğinin doğum kontrolünü yasakladığı göz önüne alındığında, Müslümanların doğum kontrolüne yönelik tutumu pragmatik olarak bulunur. İbni Sina gibi Orta Çağ doktorları doğum kontrolünü tıbbın normal bir parçası olarak görmüşler ve ders kitaplarında doğum kontrolü ve kürtaja bölümler ayırmışlardır. (İslam düşüncesinde kürtajın caiz olması bir dizi faktöre göre değişiklik gösterir. Orta Çağ Müslümanları doğuma bağlı çok sayıda sonuçtan kaçınmak için doğum kontrolünü uyguladı; mülkiyeti korumak; bir çocuğun eğitimini garanti altına almak; bir kadını, özellikle genç veya hasta ise, doğum risklerinden korumak; ya da sadece sağlığını ve güzelliğini korumak için.
Kız bebek katli
İslam, kız çocuklarının öldürülmesini kınar.
Diri diri gömülen dişi (bebek) sorgulandığında – Hangi suçtan öldürüldüğü?
— Kur'an; 81-8
Bazı toplumlarda, doğumda anormal derecede yüksek erkek/kız oranları nedeniyle cinsiyete dayalı kürtajların arttığından endişe ediliyor. Örneğin Azerbaycan'da doğum cinsiyet oranı, 1990'ların başında 100 kız bebeğe karşılık 105'-108 aralığında olan erkek bebek 115'in üzerine çıktı ve son 20 yıldır yüksek seviyesini korudu. Kadınlarda cinsiyete bağlı kürtaj anlamına gelen yüksek doğum cinsiyet oranına sahip diğer Müslüman çoğunluklu ülkeler arasında Arnavutluk (112) ve Pakistan (111) bulunmaktadır.
Boşanmak
Cariyeler haremlerde barındırılır ve harem ağaları tarafından korunurdu.
İslam'da kadın, kocasını ancak belirli şartlar altında boşayabilir. Bunlar maddi olarak desteklenmeme, kocanın iktidarsızlığı, irtidat, delirme, tehlikeli hastalık veya evlilikteki diğer bazı kusurlardan oluşur. Karşılıklı rıza ile boşanmanın etkili olabilmesi için her iki tarafın da üzerinde anlaşması gerekir. Müslüman bir kadın kocasından boşanmak isterse şeriat kanunlarına göre iki seçeneği vardır: Tafrik, belirli izin verilen sebeplerden dolayı boşanmadır. Bu boşanma kararı, saldırı veya terk edilme iddialarının kabul edilmesi halinde dini bir yargıç olan kadı tarafından verilir. Tefrik kadı tarafından reddedilirse, kadın boşayamaz. Tefrik kabul edilirse, evlilik feshedilir ve koca, evlilik akdindeki ertelenmiş mehri ödemekle yükümlüdür. Eşlerin boşanmalarında çok daha yaygın olan ikinci yöntem olan hul, karşılıklı rıza ile sebepsiz boşamadır. Bu boşama, kocanın rızasını gerektirir ve karıdan kocaya geçen düşünce ile desteklenmelidir. Çoğu zaman, bu düşünce hemen hemen her zaman kadının ertelenmiş mehr üzerindeki talebinden vazgeçmesiyle oluşur. Gerçek uygulamada ve İslami hukuk teorisinin dışında, bir kadının boşanma hakkı, erkeklerle karşılaştırıldığında genellikle son derece sınırlıdır.
Kadın için mevcut olan sınırlı boşanma yöntemlerinin aksine, İslam, Müslüman bir kocanın karısını hiçbir sebep göstermeksizin tek taraflı olarak boşamasına (talak) izin verir. Tunus Kişisel Statü Yasası (1957), bir mahkeme tarafından onaylanana kadar bir kocanın reddetmesini geçersiz kılar ve kadına daha fazla mali tazminat sağlar. Hem geleneksel şeriat hukukunun yorumlayıcı bir çerçevesi içinde hem de şeriata dayanmayan medeni kanunların işleyişi yoluyla başka yerlerde benzer yasalar çıkarılmıştır. Talak üzerine koca, karısına ertelenmiş mehrini ödemelidir.
Suriye Kişisel Durum Yasası (1953) ise ek olarak ayrılıktan sonra bir yıl boyunca kocanın eşine nafaka ödemesini zorunlu kılar. Koca, boşandıktan hemen sonra tekrar evlenmekte serbesttir, ancak kadının boşanmadan sonra yeniden evlenebilmesi için iddet, yani 3 ay beklemesi gerekir. Kocasının ölümü halinde başka bir Müslüman erkekle nikâh akdedebilmesi için iddet süresi 4 ay 10 gündür.
Boşanma sırasında yükümlülükler
Boşanma sırasında kadının yükümlülüğüne ilişkin bir ayet 2:228'dir:
Boşanmış kadınlar üç hayız beklerler ve Allah'a ve ahiret gününe inanıyorlarsa, Allah'ın rahimlerinde yarattığını gizlemeleri kendilerine helal olmaz. Ve kocaları, eğer barışmak istiyorlarsa, bu [dönemde] onları geri almaya daha çok hak sahibidirler. Ve onlar için örfe göre erkeklerinkine benzer haklar vardır, fakat erkeklerin onların üzerinde bir dereceleri vardır. Allah, üstündür, hüküm ve hikmet sahibidir. (Kur'an 2:228)
Cariyelik
Cariyeler haremlerde barındırılır ve harem ağaları tarafından korunurdu.
Fıkıhta köle ve cariyenin mülkiyet konusu (mal hükmünde) olduğu genel kabuldür. Ancak bu genel görüşe aykırı olarak efendilerin köleler üzerindeki haklarını kısıtlayıcı iddialar da ileri sürülür;
Hanbelî hukukçusu İbn Kudâme, bir erkeğin cariyeleriyle cinsel ilişkide bulunmaya, hizmetinde çalıştırmaya, kiralamaya ve onunla evlenmeye hakkı olduğunu, cariyelerini satması veya mülkiyetini devretmesine izin verilmediği görüşündedir.
İbn Kesir, Mu'minun 5-6' ayetindeki" sağ ellerinizin sahip oldukları " ifadesiyle "bir erkeğin kölesiyle cinsel ilişkiye girmesine izin verildiğini" yazar.
Cariye statüsünün yarı-köle olarak değişmesi de olasıdır. Bunlardan birisi de efendisinden bir çocuk doğurduğunda (ümm veled) meydana gelir. İbnü'l-Hümam, köle sahibinin çocuğun akrabalığını kabul etmesi gerektiğini ekler.
İslam Tarihinde Kadınlar ve Kölelik: Cariyeler ve Fahişeler: adlı eserde yazarlar Kuran'ın "sağ elin sahip oldukları" ifadesiyle cariyelerle yapılan seksin onaylanmasının olumlu bir tarafına dikkat çekmek istediler. Buna göre bu çocuklar zina ürünü olmayan meşru çocuklar kabul edilmiş ve Hristiyan âlemindeki benzerleri gibi ayrımcılığa uğramamışlardı.
Rabb Intisar, İslami kaynakların kölelerle rıza dışı cinsel ilişkiyi zina veya tecavüz olarak ele aldığını iddia ediyor. Ancak Kecia Ali buna itiraz ediyor ve bu konumu modern öncesi Müslüman hukuk geleneği içinde bulamadığını söylüyor.Muhammed Esad ve Mustafa İslamoğlu İslamda cariyelerle cinsel ilişkiye nikah esasına göre izin verildiği ve bu bakımdan onların hür kadınlardan hiçbir farklarının olmadığını, İslamın her türlü cariyeliği tamamen reddettiğini ileri sürdüler.
Aile
Kuran vahyinin gelmesiyle birlikte, aile, Arap toplumunun temel birimi olarak kabilenin yerini aldı ve bugün aile, İslam dünyasında hala birincil sosyal örgütlenme aracıdır. Müslümanların çoğunlukta olduğu ülkelerdeki aileler diğer birçok geleneksel toplumda olduğu gibi, yalnızca ebeveyn ve çocuklardan oluşan çekirdek modelle sınırlı değildir. Büyükanne ve büyükbaba, amca, hala, teyze ve kuzenler gibi daha geniş bir ağdan oluşur.
Hamilelik, doğum ve emzirme
Hamilelik, doğum ve emzirme, kadınların Allah tarafından ödüllendirildiği süreçlerdir:
"Bir kadın Peygamber'e [Muhammed'e] sordu: 'Erkekler savaşa giderler ve bunun karşılığında büyük bir mükafat vardır, öyleyse kadınların elinde ne var?' Cevap verdi: 'Bir kadın hamile kaldığında, gecesini ibâdetle, gündüzünü oruçla geçiren kimsenin sevabı vardır; kasılmalar onu vurduğunda, bunu yaşamak zorunda kaldığı için Tanrı'nın ona ne kadar ödül verdiğini kimse bilmiyor ve çocuğunu doğurduğunda, ondan aldığı her emme için, bir ruhu canlı tutmanın ödülünü alıyor.'"
(Boşandıktan sonra bebekleri konusunda) Emzirmeyi tamamlamak isteyenler için, anneler çocuklarını iki tam yıl emzirirler. Onların yiyeceği ve giyeceği bilinen (örf)e uygun olarak, çocuk kendisinin olana (babaya) aittir. Kimseye güç yetireceğinin dışında (yük ve sorumluluk) teklif edilmez. Anne çocuğu yüzünden, çocuk kendisinin olan baba da çocuğu nedeniyle zarara uğratılmasın; mirasçı üzerinde(ki sorumluluk ve görev) de bunun gibidir. Eğer aralarında rıza ile ve danışarak (çocuğu iki yıl tamamlanmadan) sütten ayırmayı isterlerse, ikisi için de bir güçlük yoktur. Ve eğer çocuklarınızı (bir sütanneye) emzirtmek isterseniz, vereceğinizi (ücretlerini) örfe uygun olarak ödedikten sonra size bir sorumluluk yoktur.
— Kur'an 2-233
Muhammed ayrıca, bir kadın doğum sırasında ölürse şehit sayılacağını söyler ki mükafatı cennettir.
Annelik
Ünlü bir hadisde "Cennet annelerin ayakları altındadır" denilir ve tüm geleneksel sistemler gibi İslam, annelik işini en yüksek değer olarak onurlandırır. İslami öğretilerde kadınların çalışması ve ücret almasını engelleyen hiçbir şey yokken, Seyyed Hossein Nasr'ın The Heart of Islam: Enduring Values for Humanity adlı kitabına göre, "İslam toplumu hiçbir zaman bir ofiste çalışmanın çocuk yetiştirmekten daha önemli, daha yüksek bir mertebe olduğunu düşünmemiştir.
Adet
Müslüman kadın âdet halinde veya lohusa iken camiye giremez ve namaz kılmaktan muaftır. Çünkü vücut sıvıları, necis kabul edilir. Bazı İslam alimleri, kadının bu haldeyken evinde veya evinin yakınında kalmasını önermektedir. Bazı İslam hukukçuları bunun şeriatın yanlış bir yorumu olduğunu iddia ediyor ve İslami amacın hijyenle ilgili olduğunu, dini ritüelden arınma ile ilgili olmadığını öne sürüyor.
Eyyub anlatıyor:
Hafsa şöyle dedi: "Biz genç kadınlarımıza iki bayramda dışarı çıkmalarını yasaklardık. Beni Halef sarayında, evinde kalan bir kadın gelip, altı savaşa kocasıyla birlikte katılan kız kardeşinin sözlerini anlatır. "Yaralıları tedavi eder, hastalara bakardık." Bir keresinde Peygamber'e evde kalmayı sorar; "Ashabım şalını örtmeli, hayırlara ve Müslümanların toplantılarına katılmalıdır" der.
Ümmü Atiye: Peygamber'in: "Sık sık taranan bakire ve olgun kızlar ve adet gören kadınlar dışarı çıkıp hayırlara ve toplantılara katılsınlar, hayızlı kadınlar mescitten uzak dursunlar." dediğini söyler.
— Bukhari; 1|6|321
Bazı âlimler hayızlı kadınların Kur'an okumasının caiz olmadığını, diğerleri bunun mümkün olduğunu söyler.
Hayızlı kadınlar bayram namazına şahitlik edebilirler.
Kadın özgürlüğü
Kuran'da kadınların kendi başlarına seyahat etmeleri konusunda herhangi bir sınırlama veya yasaktan söz edilmez.
Bir hadiste bir kadının üç günden uzun yolculukta tek başına seyahat edemeyeceği, ancak başka bir hadiste kadınların Allah'tan başka korku olmadığı sürece uzun mesafeler kat edebilecekleri ifade edilir. Pek çok âlim yolculuk emniyetli olduğu müddetçe kadınların tek başlarına seyahat etmelerini onaylar.
Avrupa Fetva ve Araştırma Konseyi'ne göre kadınlara seyahat yasağı Orta Çağ'da geçerli olan seyahatin daha tehlikeli olduğu zamanlarda kadınların güvenliğine yönelik korkulardan kaynaklanmıştı. Yasağa inanan ulema güvenilir bir gurupla veya varışta kadınla karşılanacağı, modern bir tren veya uçak seyahati gibi yolculuklar için bu yasağı gevşetiyor.
1990–2017 Suudi Arabistan'da kadınların araba kullanma yasağı
Suudi İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan 1990 tarihli bir fetva, kadınların araba kullanmasını resmen yasakladı ve uluslararası bir alay konusu oldu. 26 Eylül 2017'de, veliahd prens Salman bin Abdulaziz tarafından imzalanan bir kararnameyle İçişleri Bakanlığı'na yasağı kaldırması talimatı verildi. Kararnamede, "Kadınların araba kullanmasına ilişkin asıl İslami hükmün izin vermek olduğu" ve bu görüşe karşı çıkanların "asılsız ve düşünce hakimiyeti olmayan bahanelere" dayandıkları kaydedildi. ". Kararnamenin uygulanması Haziran 2018 olarak planlandı.
Harvard Üniversitesi Radcliffe İleri Araştırma Enstitüsü'nden Suudi akademisyen Hala Al-Dosari, araba kullanma yasağının dini ve hatta kültürel değil, siyasi olduğunu öne sürdü; Muhammed (570-632) döneminde kadınlar sorun olmadan deveye binerken araba kullanmalarını yasaklamanın saçmalığına dikkat çekti.
Yazar Haifaa Jawad, Kuran veya Hadislerde yasağın hiçbir temeli olmadığından hareketle kraliyet kararnamesinin "dini yorum sunmaya yönelik cesur bir girişim olmadığını ifade etti.
Ek olarak, bazı analistler, Suudi Arabistan Krallığı Kamu Yatırım Fonu tarafından araba paylaşım uygulaması Uber'e yapılan 3,5 milyar ABD Doları tutarındaki yatırımın - öngörülen diğer ekonomik kazanımlarla birlikte - kadınların araba kullanma yasağının kaldırılmasında etkili olduğunu iddia ettiler.
Kıyafet kuralları
Haya İslam'da dini bir reçete ve merkezi bir karakter özelliğidir.
Uhud Savaşı'nda Hind liderliğindeki Mekkeli kadınların sergiledikleri davranışta örneği görüldüğü şekliyle, İslam öncesi Araplar savaşa gittiklerinde, Arap kadınları, savaşırken veya erkekleri savaşmaya teşvik etmek için göğüslerini açarlardı. Birçok geleneksel toplumda örneğin çocuğun emzirilmesinde kadınların memelerini açmaları ayıplanacak bir şey değildir.
Kuran 24:31 'de geçen ve "süslerini" örtmelerini, onları aile dışındaki yabancılara göstermemelerini ifade eden ayeti bu bağlamda değerlendirildiğinde Kur'anın kamusal alanda yeni bir haya ölçeği getirdiği düşünülebilir. Bu tür davranışlar, İslam alimleri ve benzer şekilde daha geniş Müslüman kamuoyu tarafından manevi bir cehalet halinin (Cahiliyye) simgesi olarak görülür.
Geleneksel hukuk sistemlerinin hiçbirinde kadınların örtünme şartı bulunmaz ve bunu giymeleri talimatı verilenler yalnızca Muhammed'in eşleriydi (33:59). Buna rağmen tüm ortodoks şeriat okulları, vücudun, özellikle boyun, ayak bilekleri ve dirseğin altı gibi yerlerinin halka yerlerde kapatılmasını emrettiler.
Saçlarını örtmek kadınlar tarafından bir tevazu göstergesi ve özellikle de Allah'a karşı bir saygı göstergesi olarak hayatın doğal bir parçası olarak görülmüştür. Hristiyan sanatında Meryem Ana ikonografisi onu her zaman saçları örtülü olarak gösterir ve bu geleneği modern çağda Doğulu Yahudi kadınların yanı sıra hem Gürcü hem de Ermeni Hristiyanlar takip etti; Katolik kadınlar, yirminci yüzyıla kadar başlarını örtmeden kiliseye gitmezlerdi. İslam dünyasının farklı bölgelerinde haya temelinde geliştirilen bu normların bazılarının İslam öncesi Yakın Doğunun eski Yahudi ve Hristiyan topluluklarından miras alınan tarzları yansıttığı düşünülmektedir.
İslam dünyasının coğrafi ve kültürel açıdan çok çeşitli olması nedeniyle, Müslüman kadınların giyim tarzlarında muazzam farklılıklar olmaya devam ediyor. Son yıllarda batılılaşma yolundaki laik Türkiye ve Tunus gibi ülkelerde kadınların "modern", Batı tarzı giysiler giymesini zorlayan kurallar gevşetilirken benzer süreçler, Arnavutluk ve Yugoslav cumhuriyetlerinde komünizmin sona ermesiyle yaşandı. Bu ülkelerdeki kadınların (post-) modern İslami kimliği çağrıştıran giysileri - başörtüsü - yasal, ancak zorunlu değildir.
Tersine, köktendinci rejime sahip Şii İran vb. ülkelerde kadınların yirminci yüzyılın ikinci yarısında zorunlu hale getirilen, yalnızca "dini" giysiler giymesini şart koşan kıyafet kuralları halen yürürlüktedir. Bununla birlikte, bu ülkeler İslam dünyası içerisinde hem teolojik hem de kültürel olarak atipiktir. Çoğunluğu Müslüman olan ülkelerin ezici çoğunluğunda laik veya dini kıyafetlerin giyilmesini zorunlu kılan yasalar yoktur ve Arnavutluk, Lübnan ve Fas gibi ülkelerde bikiniden peçeye kadar kadın kıyafetlerinin tüm yelpazesi görülebilir.
Sosyal Politika ve Anlayış Enstitüsü tarafından 2018'de yapılan bir araştırmada, diğer yerel dini topluluklarla karşılaştırıldığında Amerikalı Müslüman kadınların "inanç kimliklerini başkaları tarafından bilinir kılan görünür bir sembol takma "olasılığı" daha yüksek bulundu. Ankete katılan kadınların %46'sı toplum içinde inançlarını belirten (buna başörtüsü de dahildir)bir sembolü taşıyacaklarını söylerken, %19'u bazen kullanabileceğini, %35'i ise hiçbir zaman kullanmayacağını ifade etti.
Günümüzde, neden başörtüsü taktığı sorusu, Müslüman Amerikalı kadınlar tarafından çeşitli yanıtlarla karşılanıyor; en popüler olanı, "dindarlık ve Tanrı'yı memnun etmek" (%54), "Müslüman olduklarının bilinmesi" (%21), "haya" (%12) ve bir sosyal baskı'dan dolayı ("bir aile üyesi veya eşi gerekli istediği için") %1.
Giyim malzemeleri
İpek
İslami gelenekte ipek Cennet ile ilişkilendirilir. Kur'an birçok yerde erdemlilerin cennette giyecekleri ipek kumaşlardan bahseder (22:23 ve 35:33).
Fıkıh mezhepleri ipekle ilgili hemen hemen her ayrıntıda (erkeklerin diğer liflerle karışık ipek giymesinin caiz olması gibi) farklılık göstermesine rağmen, bütün İslam fıkhı mezheplerine göre, sadece kadınların tene yakın saf ipekli giysiler giymesine izin verilir.
Altın
Benzer şekilde, şeriat yasası, yalnızca kadınların mücevher gibi altın takılar takabileceğini varsayar.
Genel ve özel görünüm
Başörtüsü, çarşaf ve burka gibi giysiler tipik olarak yalnızca toplum içinde giyilir. Avrupa Birliği'ndeki ülkelerin %32'sinde geleneksel tesettür giyimi farklı derecelerde kısıtlamalara tabidir. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi, kadınların dini amaçlarla belirli bir şekilde giyinme haklarını ihlal ettiğini iddia ederek bu yasakları alenen kınadı. Müslüman Avrupalı kadınlar, İslami başörtüsü takmalarının iş bulma konusunda engel teşkil ettiğini belirtmişlerdir. Özel yaşamda kadınların Batı tarzı giysiler giymesi yaygındır. Zara ve Victoria's Secret gibi küresel moda perakende zincirlerinin Suudi Arabistan gibi İİT üyesi ülkelerde şubeleri var.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . How To Talk About Art History. 27 Nisan 2017. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ . TDV İslâm Ansiklopedisi. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023.
- ^ a b Siraj, Asifa (October 2011). "Meanings of modesty and the hijab amongst Muslim women in Glasgow, Scotland" (PDF). . . 18 (6): 716-731. doi:10.1080/0966369X.2011.617907. ISSN 1360-0524. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2022.
- ^ a b Herbert L. Bodman; Nayereh Esfahlani Tohidi, (Ed.) (1998). Women in Muslim Societies: Diversity Within Unity. Lynne Rienner Publishers. ss. 2-3. ISBN .
- ^ Ibrahim, I. A.; Abu-Harb, Ibrahim Ali Ibrahim (1997). A Brief Illustrated Guide to Understanding Islam (İngilizce). Darussalam. ISBN .
- ^ . İslam ve İhsan. 13 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023.
- ^ "Surah Maryam". alqurankarim.net. 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2022.
- ^ Qur'an 3:42; cf. trans. Arberry and Pickthall; Stowasser, Barbara Freyer, "Mary", in: Encyclopaedia of the Qurʾān, General Editor: Jane Dammen McAuliffe, Georgetown University, Washington DC.
- ^ . www.eslam.de. 27 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022.
- ^ Stowasser, Barbara Freyer, "Mary", in: Encyclopaedia of the Qurʾān, General Editor: Jane Dammen McAuliffe, Georgetown University, Washington DC.
- ^ a b . TDV İslâm Ansiklopedisi. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.
- ^ . "The eternal and Islamic feminine". Sexuality in Islam (1.1yıl=2008 bas.). London and New York City: Routledge. ss. 19-30. ISBN .
- ^ Glassé, Cyril (1989). The Concise Encyclopaedia of Islam. London, England: Stacey International. ss. 141-143.
- ^ Glassé, Cyril (1989). The Concise Encyclopaedia of Islam. London, England: Stacey International. s. 182.
- ^ Glassé, Cyril (1989). The Concise Encyclopaedia of Islam. London, England: Stacey International. s. 325.
- ^ . TDV İslâm Ansiklopedisi. 29 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.
- ^ Nasr, Seyyed Hossein (2004). The Heart of Islam: Enduring Values for Humanity. New York: HarperOne. ss. 121-122. ISBN .
- ^ Schleifer, Yigal (27 Nisan 2005). . The Christian Science Monitor. 7 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015.
- ^ Murata, Sachiko (1992). The Tao of Islam: A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought. Albany: State University of New York Press. ss. 188-202. ISBN .
- ^ Schleifer, Professor S Abdallah (2015). The Muslim 500: The World's 500 Most Influential Muslims, 2016. Amman: The Royal Islamic Strategic Studies Centre. s. 28. ISBN .
- ^ Oliveti, Vicenzo (2002). Terror's Source: The Ideology of Wahhabi-Salafism and its Consequences. Birmingham, United Kingdom: Amadeus Books. ss. 34-35. ISBN .
- ^ Schleifer, Prof S Abdallah (2015). The Muslim 500: The World's 500 Most Influential Muslims, 2016. Amman: The Royal Islamic Strategic Studies Centre. ss. 28-30. ISBN .
- ^ a b Motahhari, Morteza (1983). Jurisprudence and Its Principles, translator:Salman Tawhidi, .
- ^ a b Kamali, Mohammad Hashim. Principles of Islamic Jurisprudence, Cambridge: Islamic Text Society, 1991.
- ^ . USC-MSA Compendium of Muslim Texts. University of Southern California. 18 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . e=Center for Muslim-Jewish Engagement. 1 Mayıs 2015. 1 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Center for Muslim-Jewish Engagement. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2016.
- ^ Jawad, Haifaa (1998). The Rights of Women in Islam: An Authentic Approach. London, England: Palgrave Macmillan. ss. 85-86. ISBN .
- ^ Stowasser, B. F. (1994). Women in the Qur'an, Traditions, and Interpretation. Oxford University Press
- ^ a b Haddad and Esposito, (1998), Islam, Gender, and Social Change, Oxford University Press, ss. xii–xx.
- ^ Asma Afsaruddin (2020). "Women and the Qur'an". Mustafa Shah and Muhammad Abdel Haleem (Ed.). The Oxford Handbook of Qur'anic Studies. Oxford University Press. s. 527.
this Qur'anic verse took an unequivocal position: women and men have equal moral and spiritual agency in their quest for the good and righteous life in this world for which they reap identical rewards in the afterlife.
- ^ Amira Sonbol, Rise of Islam: 6th to 9th century, Encyclopedia of Women and Islamic Cultures
- ^ Watt (1956), .
- ^ . Sacred-texts.com. 8 Kasım 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2016.
- ^ Haleem, M. A. S. Abdel. The Qur'an. New York: Oxford University Press, 2008. Print.
- ^ . . Quran 4 U. . 30 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2019.
- ^ Campo, Juan Eduardo (2009). Encyclopedia of Islam. New York City: Infobase Publishing. s. 284. ISBN . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2014.
- ^ Agrama, H. A. (2010). "Ethics, tradition, authority: Toward an anthropology of the fatwa". American Ethnologist, 37(1), .
- ^ Romirowsky, Asaf (2007). "Fatwa Rules to Live By". Political Studies Review. 19 (1/2): 174-176.
- ^ Hosen, N (2004). "Behind the scenes: fatwas of Majelis Ulama Indonesia (1975–1998)". Journal of Islamic Studies. 15 (2): 147-179. doi:10.1093/jis/15.2.147.
- ^ The Concise Encyclopaedia of Islam. London, England: Stacey International. 1989. s. 29. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Asma Sayeed (2009). John L. Esposito (Ed.). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. r eksik
|soyadı1=
() - ^ Ghazala Anwar (2009). John L. Esposito (Ed.). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. r eksik
|soyadı1=
() - ^ Remembering God: Reflections on Islam. Cambridge, England: The . 2000. ss. 91. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ . . Quran 4 U. . 30 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2019.
- ^ . 4 Temmuz 2015. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c The Tao of Islam: A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought. Albany: . 1992. ss. 14. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Remembering God: Reflections on Islam. Cambridge, England: The . 2000. ss. 92. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Remembering God: Reflections on Islam. Cambridge, England: The Islamic Texts Society. 2000. ss. 93. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Rethinking Public and Private Space: Religion and Women in Muslim Society". Journal of Architectural and Planning Research. 18 (4): 307-308. Kış 2001. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022 – JSTOR vasıtasıyla. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Riyad as-Salihin 278 – The Book of Miscellany – كتاب المقدمات – Sunnah.com – Sayings and Teachings of Prophet Muhammad (صلى الله عليه و سلم)". sunnah.com. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2022.
- ^ a b c d e f g "The Taliban's Religious Attitude". The Taliban Phenomenon: Afghanistan 1994–1997. Karachi: Oxford University Press. 1999. ss. 34-43. ISBN . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b "Gender, Islam, and Politics". Social Research. 67 (2): 453-474. 2000. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b . . . 18 (6): 716-731. October 2011. doi:10.1080/0966369X.2011.617907. ISSN 1360-0524. 15 Ocak 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c d (PDF). . Bloomington, Indiana: . 84 (2): 743-772. 2009. ISSN 0019-6665. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2021. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Cheruvallil-Contractor, Sariya, (Ed.) (2020). "Being Married to a Non-Muslim Husband: Religious Identity in Muslim Women's Interfaith Marriages". Research in the Social Scientific Study of Religion: A Diversity of Paradigms. 31. Leiden and Boston: Brill Publishers. ss. 388-410. doi:10.1163/9789004443969_020. ISBN . ISSN 1046-8064. Bilinmeyen parametre
|yazarurl=
görmezden gelindi (); r eksik|soyadı1=
() - ^ a b . The Pew Forum on Religion & Public Life. Washington, D.C.: Pew Research Center. 25 Temmuz 2017. 16 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2021.
- ^ a b . The Huffington Post. 21 Mart 2017. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2021. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ . kuran.diyanet.gov.tr. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2023.
- ^ a b "'Muslim' Women and 'Western' Feminists: The Debate on Particulars and Universals". Monthly Review. 50 (7): 19-30. December 1998. doi:10.14452/mr-050-07-1998-11_2. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Heidi Bauer; Michele Manos (August 1998). "Women's Health and Human Rights in Afghanistan". Journal of the American Medical Association. 280 (5): 449-55. doi:10.1001/jama.280.5.449. (PMID) 9701081. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(); Yazar eksik|soyadı2=
() - ^ "Students protest forced veiling". Iran Focus. 19 Ekim 2004. 8 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2013.
- ^ a b "British schools where girls must wear the Islamic veil". The Telegraph. 2 Ekim 2010. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2013. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b "The Crusade over the Bodies of Women". Patterns of Prejudice. 43 (3–4): 269-286. 2009. doi:10.1080/00313220903109185. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "US Country Report on Human Rights Practices – Afghanistan 2001". State.gov. 4 Mart 2002. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2020.
- ^ "Gender and Sacred Space: Segregation in Indonesian Mosques". 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "4 Beautiful Mosques in Saudi Arabia to Explore". www.visitsaudi.com (İngilizce). 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
- ^ "Ramadan 2022: UAE clarifies COVID-19 rules for worshippers". Al Arabiya English (İngilizce). 30 Mart 2022. 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
- ^ "Majlis Ugama Islam Singapura". ourmosques.commonspaces.sg. 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
- ^ "Masjid Omar Kampong Melaka | Infopedia". eresources.nlb.gov.sg. 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
- ^ "Visit Seoul – Seoul Central Mosque". english.visitseoul.net (İngilizce). 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
- ^ "Women are becoming more involved in U.S. mosques". Pew Research Center (İngilizce). 3 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2022. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Aly, Remona (19 Şubat 2018). "UK mosques must make space for women – not turn us away". The Guardian. 26 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2019.
- ^ . United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. UNESCO. 19 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2016..
- ^ The Rights of Women in Islam: An Authentic Approach. London, England: Palgrave Macmillan. 1998. s. 8. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b The Rights of Women in Islam: An Authentic Approach. London, England: Palgrave Macmillan. 1998. s. 9. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Rights of Women in Islam: An Authentic Approach. London, England: Palgrave Macmillan. 1998. s. 20. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c Irwin, Robert, (Ed.) (2000), "Education", The New Cambridge History of Islam, 1, Cambridge University Press, ss. 495-531, doi:10.1017/chol9780521838245.022, ISBN , erişim tarihi: 14 Aralık 2020 Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b The Rights of Women in Islam: An Authentic Approach. London, England: Palgrave Macmillan. 1998. ss. 20-21. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Rights of Women in Islam: An Authentic Approach. London, England: Palgrave Macmillan. 1998. s. 21. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Daily Life in the Medieval Islamic World. Greenwood Publishing Group. 2005. s. 196. ISBN .
In addition, Muhammad is reported to have praised the women of Medina because of their desire for religious knowledge. "How splendid were the women of the ansar; shame did not prevent them from becoming learned in the faith."
Yazar|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Sahih Muslim 332 c". Sunnah.com. 29 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ The Ismailis in the Middle Ages: A History of Survival, A Search for Salvation. New York: Oxford University Press. 2007. s. 159. ISBN .
- ^ a b Daily Life in the Medieval Islamic World. Greenwood Publishing Group. 2005. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b A History of Islamic Societies. Cambridge University Press (Kindle edition). 2014. s. 210. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Formation of Islam: Religion and Society in the Near East, 600–1800. Cambridge University Press. 2003. s. 227. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Beck, Lois, (Ed.) (2003). Women in Iran from the Rise of Islam to 1800. Urbana, IL: University of Illinois Press. s. 69. ISBN . r eksik
|soyadı1=
() - ^ Al-Muhaddithat: The Women Scholars in Islam. 2007. ss. 77-82. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Francis Robinson, The British Empire and Muslim Identity in South Asia 3 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Oxford University Press, pages 18–21; Francis Robinson (1982), Atlas of the Islamic World Since 1500,
- ^ a b c d e Women and the Transmission of Religious Knowledge in Islam (İngilizce). New York: Cambridge University. 2013. ss. 144-169. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c d "Women and Ḥadīth Transmission Two Case Studies from Mamluk Damascus". Studia Islamica. 95 (95): 71-94. 2002. doi:10.2307/1596142. ISSN 0585-5292. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c Al-Muhaddithat (İngilizce). Oxford: Interface Publications. 2007. ss. 59-96. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Women Political Participation in the Era of Prophet Muhammad: Study on the Hadith Transmitters of the Women Companions". Al Albab. 6: 55-61. 2017. doi:10.24260/alalbab.v6i1.608. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Hadith Literature: Its Origin, Development and Special Features (İngilizce). United Kingdom: Islamic Texts Society. 1993. ss. 40-43. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ No Truth Without Beauty (İngilizce). Springer International Publishing. 2021. ss. 33-35. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Achievements of Muslim Women in the Religious and Scholarly Fields (İngilizce). Darul Ishaat. 2005. ss. 24-26. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ . Queen Rania Al Abdullah. 10 Mayıs 2017. 22 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2018.
- ^ a b Adult and Youth Literacy, 1990–2015 3 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., UNESCO (2012),
- ^ "Saudi Arabia". uis.unesco.org. 27 Kasım 2016. 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2020.
- ^ The Global Gender Gap Report 2012 8 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . World Economic Forum, Switzerland (2013)
- ^ Nepal, a South Asian nation, is not OIC member; provided here for completeness and accuracy of list per the cited source.
- ^ "Global Gender Index, 2013". Times Higher Education. 2 Mayıs 2013. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ UNESCO science report: towards 2030. UNESCO. 9 Kasım 2015. s. 37. ISBN .
- ^ Gender in Research and Innovation 24 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., She Figures 2012, EU, page 26
- ^ "North Africa women researcher share among world highest". University World News. 16 Aralık 2016. 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2021. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Roksana Bahramitash (2013). The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. ISBN .
- ^ "Boris Johnson criticised for suggesting women go to university to find husband". The Guardian. 8 Temmuz 2013. 6 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Algerian women outpace men in academic achievement". Magharebia. 31 Ağustos 2008. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "A small step for female education in Saudi Arabia". The Independent. 5 Temmuz 2013. 23 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "UAE women rising in positions of power and influence". Khaleej Times. 1 Mayıs 2016. 7 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ . The Jordan Times. 5 Mart 2013. 2 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
- ^ a b c d "Here are the 19 countries with the highest ratio of women to men in higher education". Business Insider. 22 Kasım 2015. 27 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "An Overview of Women's Work and Employment in Kazakhstan" (PDF). An Overview of Women's Work and Employment in Kazakhstan: Decisions for Life MDG3 Project Country Report No. 10. University of Amsterdam. March 2010. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "More Women Study Physics in Muslim Countries, Find Out Why…". MOST. 15 Mart 2021. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2021.
- ^ "US study into higher rates of female engineers in Muslim countries". The Engineer. 7 Eylül 2016. 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2021.
- ^ a b c d e "American Muslim Poll 2017 | ISPU". Institute for Social Policy and Understanding (İngilizce). 21 Mart 2017. 21 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Haziran 2018.
- ^ a b c d Al Qaradawy, Yusuf. The Status Of Women In Islam 1 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Chapter: The Woman as Member of the Society: When is a woman allowed to work?
- ^ a b Ziba Mir-Hosseini (2009), Towards Gender Equality: Muslim Family Laws and the Shari'ah, Wanted: Equality and Justice in the Muslim Family (Editor: Zainah Anwar), Musawah, Kuala Lumpur, , pp 31–33
- ^ a b Doi, A. Rahman, & Bewley, A. (1992). Women in Shari'ah. Ta-Ha, 4th Edition;
- ^ Elizabeth Fernea (1985), Women and the Family in the Middle East: New Voices of Change, University of Texas Press, , pages 264–269
- ^ "Does the woman have the right to work?". 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2017.
No one can object to a sensible and adult woman's legal right to engage in work that is lawful or to her right to be financially independent
- ^ "Selected Rulings". 8 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2017.
Wife should seek her husband's permission for going out of home, if it is against his rights or else obtaining his permission is not required. So in this case, she can [without permission] go out for learning and teaching, doing social and political activities and visiting parent and relatives.
- ^ "Ibn Rushd". . 4 (9). September 1994. 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2008. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Banking on Baghdad: Inside Iraq's 7,000 Year History of War, Profit, and Conflict. John Wiley and Sons. 2004. s. 34. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Hale, Sarah Josepha Buell (1853). Woman's Record: Or, Sketches of All Distinguished Women, from "The Beginning Till A.D. 1850, Arranged in Four Eras, with Selections from Female Writers of Every Age. Harper Brothers. s. 120.
- ^ "Islamic Culture and the Medical Arts: The Art as a Profession". Nlm.nih.gov. 9 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2016.
- ^ Bademci (2006). "First illustrations of female "Neurosurgeons" in the fifteenth century by Serefeddin Sabuncuoglu" (PDF). Neurocirugía. 17 (2): 162-165. doi:10.4321/s1130-14732006000200012. (PMID) 16721484. 29 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ . ResearchGate (İngilizce). 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022.
- ^ "Women and Islam – Oxford Islamic Studies Online". www.oxfordislamicstudies.com. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ "Indonesia has the Highest Senior Business Roles Held by Women in ASEAN at 46%". HR in Asia. 16 Mart 2017. 20 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Women of Our World 2005" (PDF). 6 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ a b The Global Gender Gap Report 2012 8 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . World Economic Forum, Switzerland (2013), page 11, 25
- ^ Priscilla Offenhauer, WOMEN IN ISLAMIC SOCIETIES: A SELECTED REVIEW OF SOCIAL SCIENTIFIC LITERATURE 23 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Library of Congress, Washington DC (2005), pp 73–76
- ^ a b JAMAL NASIR, THE STATUS OF WOMEN UNDER ISLAMIC LAW AND MODERN ISLAMIC LEGISLATION, 3d edition, 2009
- ^ Assaad, R., 2003, Gender & Employment: Egypt in Comparative Perspective, in Doumato, E.A. & Posusney, M.P., Women and Globalization in the Arab Middle East: Gender, Economy and Society, Colorado, Lynne Rienner Publishers
- ^ Sebastian Maisel and John A. Shoup (2009), Saudi Arabia and the Gulf Arab States Today: An Encyclopedia of Life in the Arab States, , Greewood
- ^ "Saudi women seek driving licenses in UAE". Arab News. 5 Mayıs 2013. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2014. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "The Countries With the Highest Number of Female Executives Are Not the Ones You'd Expect". World.Mic. 7 Mart 2014. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "2. Güler Sabanci". The Financial Times. 15 Kasım 2011. 8 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2015.
- ^ . Boyner. Boyner Holding. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2015.
- ^ "99 Most Powerful Women Edition". The Jakarta Globe. 1 Ekim 2011. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2015.
- ^ . TRANS TV – Milik Kita Bersama. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2015.
- ^ "Meet the team". Meet the WOMENA team. Pan Arab Angels FZ LLC. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2015.
- ^ "Womena: the Middle East's First Women-Only Angel Investor Group". Getting to Know Womena: The Middle East's First Women-Only Angel Investor Group and the Duo Behind It All. Savoir Flair. 11 Kasım 2014. 20 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2015. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Heart of Islam: Enduring Values for Humanity. New York: HarperOne. 2004. s. 125. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Sharia and National Law in Muslim Countries. Amsterdam University Press. 30 Ağustos 2008. ss. 23-47. ISBN . Erişim tarihi: 19 Ekim 2013. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ John L. Esposito, (Ed.) (2009). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(); r eksik|soyadı1=
() - ^ Sharia and National Law in Muslim Countries: Tensions and Opportunities for Dutch and EU Foreign Policy (PDF). Amsterdam University Press. 2008. s. 30. ISBN . 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ Alissa Rubin, Punishment of Elder's Misdeeds, Afghan Girl Pays the Price, New York Times, February 16, 2012
- ^ Vani verdict 8 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Tribune, Pakistan (October 9, 2012)
- ^ Haideh Moghissi, (Ed.) (2005). Women and Islam: Social conditions, obstacles and prospects, Volume 2. Taylor & Francis. s. 113. ISBN . r eksik
|soyadı1=
() - ^ a b Donna E. Arzt, The Application of International Human Rights Law in Islamic States, Human Rights Quarterly, Vol. 12, No. 2 (May 1990), pp. 202–230
- ^ a b c Rudolph Peters, Crime and Punishment in Islamic Law, Cambridge University Press, , pp 15–29 and 177–178
- ^ a b c d e The Rights of Women in Islam: An Authentic Approach. London, England: Palgrave Macmillan. 1998. s. 7. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Concise Encyclopaedia of Islam. London, England: Stacey International. 1989. s. 248. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b The Rights of Women in Islam: An Authentic Approach. London, England: Palgrave Macmillan. 1998. s. 9. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Joseph and Naǧmābādī, Encyclopedia of Women and Islamic Cultures: Family, Law and Politics, Brill Academic, pp. 137–138,
- ^ Joseph and Naǧmābādī, Encyclopedia of Women and Islamic Cultures: Family, Law and Politics, Brill Academic, pp. 299–305,
- ^ Naila Kabeer (1999), Resources, agency, achievements: Reflections on the measurement of women's empowerment. Development and change, 30(3): 435–464
- ^ M Keshavjee (2013), Islam, Sharia and Alternative Dispute Resolution, , pp. 30–31
- ^ "the rights of women in merit, Wael hafed Khalaf". 19 Ekim 2014. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ , The status of women in Islam 25 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. June 4, 2008
- ^ , (1368). "Reliance of the Traveller" (PDF). Amana Publications. s. ??. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ , (1368). "A Classic Manual of Islamic Scared Law" (PDF). Shafiifiqh.com. s. ??. 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ "Women and Waqf: An Analysis of the Istanbul Tahrîr of 1546". Asian and African Studies. 1983. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Women, Property and Power in Eighteenth-Century Cairo (Author: Mary Ann Fay)". Bodies in Contact: Rethinking Colonial Encounters in World History. Duke University Press. 2005. ss. 129-130. ISBN .
- ^ "Women and Waqf Revisited: The Case of Aleppo 1770–1840 (Author: Margaret L. Meriwether)". Women in the Ottoman Empire: Middle Eastern Women in the Early Modern Era. Brill. 1997. ss. 131-132. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Concise Encyclopaedia of Islam. London, England: Stacey International. 1989. ss. 188-189. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Chapter 2: The Nature of Money". Heaven's Bankers: Inside the Hidden World of Islamic Finance. London, England: Constable. 2015. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c d e f g h John L. Esposito, (Ed.) (2009). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(); r eksik|soyadı1=
() - ^ a b c d e f P. Bearman, Th. Bianquis, (Ed.) (2012). Encyclopaedia of Islam. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(); r|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Esmaeili, H., & Gans, J. (1999). "Islamic law across cultural borders: the involvement of western nationals in Saudi murder trials", Denver Journal of International Law and Policy 28:145; see also [Kur'an 24:4].
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;aq97
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Cheema (2008). "From the Hudood Ordinances to the Protection of Women Act: Islamic Critiques of the Hudood Laws of Pakistan". UCLA Journal of Islamic and Near East Law. 8: 1-101.
- ^ Kamali (1998). "Punishment in Islamic law: A critique of the hudud bill of Kelantan, Malaysia". Arab Law Quarterly. 13 (3): 203-234. doi:10.1163/026805598125826102.
- ^ Emad El-Din Shahin, (Ed.) (2014). The Oxford Encyclopedia of Islam and Politics. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
(); r eksik|soyadı1=
() - ^ Gunnar J. Weimann (2010). Islamic Criminal Law in Northern Nigeria: Politics, Religion, Judicial Practice. Amsterdam University Press. s. 77. ISBN .
- ^ Sharia and National Law in Muslim Countries: Tensions and Opportunities for Dutch and EU Foreign Policy (PDF). Amsterdam University Press. 2008. s. 20. ISBN . 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ Pakistan 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Human Rights Watch (2005)
- ^ "Woman as a witness". 12 Kasım 2010. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ Noor (1 Ocak 2010). "Rape: A Problem of Crime Classification in Islamic Law". Arab Law Quarterly. 24 (4): 417-438. doi:10.1163/157302510X526724.
- ^ a b Controversies in Contemporary Islam. New York: Routledge. 2013. s. 78. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Feminism, Law, and Religion. Farnham, England: Ashgate. 2013. ss. 328-329. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Lill Scherdin (2016). Capital Punishment: A Hazard to a Sustainable Criminal Justice System?. Routledge. s. 279. ISBN .
- ^ Jon Henley (3 Ocak 2002). "French 'rape victim' faces jail for adultery". The Guardian. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
- ^ Afghanistan: Surge in Women Jailed for 'Moral Crimes' 19 Ekim 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi Human Rights Watch (May 21, 2013)In Pakistan, Rape Victims Are the 'Criminals' 22 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Seth Mydans, New York Times (May 17, 2002)
- ^ "Pakistan senate backs rape bill". BBC News. 23 Kasım 2006. 16 Şubat 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ Engineer, A. (2008). The rights of women in Islam. Sterling Publishers Pvt. Ltd.; ; page 73-74
- ^ "The Woman and the Islamic Law (Part 1/2) – Javed Ahmad Ghamidi". www.javedahmadghamidi.com. 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2016.
- ^ "Questions | Al-Mawrid". www.al-mawrid.org. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2016.
- ^ a b Is woman's testimony half the weight of man's? (İngilizce), 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 24 Aralık 2019
- ^ , I'lam al-Muwwaqi'in, 1st ed., vol. 1 (Beirut: Dar al-Jayl, 1973), 91.
- ^ (PDF). International Journal of Middle East Studies. 29 (2): 185-204. 1 Ocak 1997. doi:10.1017/S0020743800064461. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Turuq Al Hukmiya 1:128
- ^ الطرق الحكمية في السياسة الشرعية. s. 430. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Wael B. Hallaq (2009). Sharī'a: Theory, Practice, Transformations. Cambridge University Press. s. 347.
- ^ Kelly, S. (2010), Recent gains and new opportunities for women's rights in the Gulf Arab states, Women's Rights in the Middle East and North Africa: Gulf Edition; Editors: Kelly and Breslin;
- ^ Mohammad Fadel (1997). "Two Women, One Man: Knowledge, Power, and Gender in Medieval Sunni Legal Thought". International Journal of Middle East Studies. 29 (2): 187.
- ^ Percentage of women aged 15–49 who think that a husband/partner is justified in hitting or beating his wife/partner under certain circumstances 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . UNICEF (2013)
- ^ The Prohibition of Domestic Violence in Islam. Washington, DC: World Organization for Resource Development and Education. 2011. s. 6. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Prohibition of Domestic Violence in Islam. Washington, DC: World Organization for Resource Development and Education. 2011. ss. 9-12. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c Dawud (31 Ekim 2010). . SeekersHub. 8 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2016.
- ^ Misquoting Muhammad: The Challenge and Choices of Interpreting the Prophet's Legacy. Oneworld Publisher. 2014. ss. 275-276. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "Domestic violence fatwa stirs outrage". The National. Mubadala Development Company. 28 Ekim 2008. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2016. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Prohibition of Domestic Violence in America. Washington, DC: World Organization for Resource Development and Education. 2011. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ . Al-Monitor. 24 Mart 2015. 27 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2017. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Hajjar (2004). "Religion, state power, and domestic violence in Muslim societies: A framework for comparative analysis". Law & Social Inquiry. 29 (1): 1-38. doi:10.1086/423688.
- ^ Treacher (2003). "Reading the Other Women, Feminism, and Islam". Studies in Gender and Sexuality. 4 (1): 59-71. doi:10.1080/15240650409349215.
- ^ a b John C. Raines & Daniel C. Maguire (Ed), Farid Esack, What Men Owe to Women: Men's Voices from World Religions, State University of New York (2001), see pages 201–203
- ^ Jackson, Nicky Ali, ed. Encyclopedia of domestic violence. CRC Press, 2007. (see chapter on Quranic perspectives on wife abuse)
- ^ "AYAH an-Nisa' 4:34". Islam Awakened. 9 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2014.
- ^ . The Washington Post. 22 Ekim 2006. 22 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ al-Tabari, History of Al-Tabari, Vol. IX: The Last Years of the Prophet tr. Poonawala, I.K. (Albany, NY, 1990) pp. 112–113
- ^ sunnah.com 1 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sunan Abu Dawud 10:1900
- ^ Jami' Al Bayan An Ta'Wil Aayi al Qur'an. Dar al-Fikr. ss. volume 5, page 68. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Tafseer al-Tabari for 4:34 al-tafsir.com 4 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Created on Monday, 8 August 2011 22:48 (8 Ağustos 2011). "The Mercy of Prophet PBUH on Women". Systemoflife.com. 19 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2013.
- ^ Sunan Abu Dawud, Hadith 2137 cited in Philips, A.A.B. & Jones, J. Polygamy in Islam 2nd edition. International Islamic Publish House (Riyad, 2005) p. 25
- ^ "QuranX.com The most complete Quran / Hadith / Tafsir collection available!". quranx.com. 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2022.
- ^ . sunnah.com. 4 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2018.
- ^ , hadith 4786 / Book 43, Hadith 14 / Book 42, Hadith 4768
- ^ . 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (PDF). Islamic Supreme Council of Canada (İngilizce). 13 Ekim 2014. 8 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2018.
- ^ a b Ahmed, Ali S. V.; Jibouri, Yasin T. (2004). The Koran: Translation. Elmhurst, NY: Tahrike Tarsile Qurān. Print.
- ^ Bakhtiar, Laleh. Verse in Koran on beating wife gets a new translation. 22 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . New York Times (March 25, 2007)
- ^ Following verses of Quran and Hadiths are most cited by secondary and tertiary sources on permissibility of domestic violence under Islamic law:
- ^ a b Modernist Islam 1840–1940: A Sourcebook. New York: Oxford University Press. 2002. ss. 207-214. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Quran, Women and Modern Society. New Delhi: New Dawn Press. 2005. ss. 53. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Fluehr-Lobban (1990). "Obedience (Ta'a) in Muslim Marriage: Religious Interpretation and Applied Law in Egypt". Journal of Comparative Family Studies. 21 (1): 39-53. doi:10.3138/jcfs.21.1.39.
- ^ Maghraoui, Abdeslam. "Political authority in crisis: Mohammed VI's Morocco."Middle East Report 218 (2001): 12–17.
- ^ Critelli, Filomena M. "Women's rights= Human rights: Pakistani women against gender violence." J. Soc. & Soc. Welfare 37 (2010), pages 135–142
- ^ Oweis (2009). "Violence Against Women Unveiling the Suffering of Women with a Low Income in Jordan". Journal of Transcultural Nursing. 20 (1): 69-76. doi:10.1177/1043659608325848. (PMID) 18832763.
- ^ "UAE: Spousal Abuse Never a 'Right'". Human Rights Watch. 19 Ekim 2010. 26 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2016.
- ^ "IRIN – Move to take domestic violence cases out of religious courts". IRIN. 23 Eylül 2009. 12 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2016.
- ^ "Lebanon: Enact Family Violence Bill to Protect Women". Human Rights Watch. 6 Temmuz 2011. 20 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mayıs 2016.
- ^ Afghanistan – Ending Child Marriage and Domestic Violence 10 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Human Rights Watch (September 2013), pages 11–13
- ^ Moha Ennaji and Fatima Sadiq, Gender and Violence in the Middle East, Routledge (2011), ; see pages 162–247
- ^ "Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence (Istanbul Convention)". Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence (Istanbul Convention). Information Platform humanrights.ch. 20 Mayıs 2014. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Haziran 2015.
- ^ "Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence CETS No.: 210". Council of Europe. Council of Europe. 27 Haziran 2015. 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Haziran 2015.
- ^ (PDF). Council of Europe. Council of Europe. 11 Nisan 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015.
- ^ . Balkanika Music Television. 9 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017.
- ^ a b c d e Arkoun, M. (1997). P. Bearman, Th. Bianquis (Ed.). Encyclopaedia of Islam. r
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Concise Encyclopaedia of Islam. London, England: Stacey International. 1989. s. 240. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b Living Islam: From Samarkand to Stornoway. London, England: BBC Books Limited. 1993. ss. 95-96. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c Dahlén 2008.
- ^ a b The Cambridge Illustrated History of the Islamic World. Cambridge, England: Cambridge University Press. 1996. ss. 197. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ "The Forty Rules of Love, By Elif Shafak". The Independent. 9 Temmuz 2010. 3 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Tao of Islam: A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought. Albany, New York: State University of New York Press. 1992. s. 186. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Islam and the Destiny of Man. Cambridge, England: The . 1994. s. 63. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ The Tao of Islam: A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought. Albany, New York: State University of New York Press. 1992. ss. 186-187. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Resonances of the Raj: India in the English Musical Imagination,1897–1947. New York: OUP USA. 2014. s. 207. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b c The Tao of Islam: A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought. Albany, NY: State University of New York Press. 1992. s. 183. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ a b The Tao of Islam: A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought. Albany, NY: State University of New York Press. 1992. s. 186. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Musluman kadinlarin Arapca مسلمات Muslimat tekil مسلمة Muslime deneyimleri farkli toplumlarda ve ayni toplum icinde buyuk farkliliklar gosterir Ortak yonleri ise hayatlarini degisen derecelerde etkileyen aralarindaki genis kulturel sosyal ve ekonomik farkliliklar arasinda kopru kurmaya hizmet edebilecek ortak bir kimlik veren Islam dinine bagliliklaridir Eserlerinde siklikla egitim faaliyetlerinde bulunan kadinlari gosteren Osmanli bilgesi ve ressami Osman Hamdi Bey in Kur an Okuyan Kiz isimli 1880 yilina ait tablosu Kur an da bircok kadindan bahsedilmesine ragmen sadece birinin adi gecer o da Isa nin annesi Meryem dir Kur an in 19 suresi olan Meryem Suresi onun adini alir Kur an da Meryem in adi Incil den daha fazla gecer 34 defa Kur an a gore dogustan itibaren Meryem i ilahi bir lutuf sarmis genc ve bakire kadin Cebrail araciligiyla Allah in kendisini sectigine dair bir mesaj almis Allah onu arindirmis ve alemlerin kadinlarindan ustun tutmustur Islam toplumlarinda kadinin gerek aile hayatinda gerekse siyasi hukuki sosyal ve ekonomik alanlardaki konumunu bir taraftan dini kurallar diger taraftan ise sosyal ve siyasi cevre etnik yapi ve Islam oncesinden gelen kultur mirasi belirlemistir Bu sebeple Islam dunyasinda kadinin konumu her donemde degismistir Hatta ayni bolgede ve ayni zaman diliminde yasayan kadinlar arasinda bile sehirde veya kirsal kesimlerde bulunmalarina gore farkliliklar olmustur Islam tarihinde kadinin sosyal hukuki ve manevi statusunun belirlenmesinde rol oynayan temel kaynaklar sunlardir Kur an Islam peygamberi Muhammed e ve arkadaslarina atfedilen geleneksel rivayetlerden olusan fiiller ve sozler olan hadis ve sunnet hukuki meselede ilmi fikir birligi olan icma Kur an daki yasalarin sunnetin veya peygamberlik geleneginin bu iki yasama kaynagi tarafindan acikca kapsanmayan durumlara uygulandigi ilke olan kiyas dini veya hukuki durum ile ilgili baglayici olmayan yayinlanmis gorus veya kararlar olan fetva Ek etkiler arasinda ise Islam oncesi kulturel gelenekler Islami ilkelere dogrudan aykiri olmadigi surece Islam da tamamen kabul edilen laik yasalar Endonezya Ulema Konseyi ve Turkiye Diyanet Isleri Baskanligi gibi devlet kontrolundeki kurumlar ve ozellikle tasavvuf akiminda one cikan manevi ogretmenler vardir Orta Cag Musluman filozoflarindan Muhyiddin Ibnu l Arabi 1165 1240 de dahil olmak uzere Muslumanlarin cogu Islam daki disil ilkenin metafizik sembolizmini aydinlatan cesitli metinler uretmislerdir Islam in Sunni kolu icinde dini ve yasal kaynaklarin yorumlanmasi konusunda onemli farkliliklar vardir Vehhabiler ve Selefiler gibi asirilikci ve koktendinci Sunni hareketler kadinlarin bu ideolojik mezhepler icinde algilanma bicimleri uzerinde derin etkileri bulunan mistisizmi sufilik ve teolojiyi dogrudan reddetme egilimindedirler Tersine Islami ortodoksluk icinde hem yerlesik teolojik okullar hem de Sufizm en azindan bir sekilde etkilidir Etki kaynaklariMusluman kadinlar icin Islam in dort etki kaynagi vardir Bunlardan ilk ikisi olan Kur an ve hadis literaturu birincil kaynaklar olarak kabul edilirken diger ikisi cesitli Musluman mezhepler ve Islam hukuku ekolleri arasinda farkliliklar gosteren ikincil ve turetilmis kaynaklardir Bu ikincil etki kaynaklari arasinda icma kiyas fetva ve ictihad yer alir Birincil kaynaklar Kur an in dorduncu suresi Nisa Suresi nin ilk uc ayetinin bolumlerini ve Fars Arap ve Kufi harflerini iceren bir parca muhtemelen Ilhanlilar donemine ait Tebriz 1250 1350 Medine de inen Nisa Suresi adini Arapcada kadinlar anlamindaki nisa sozcugunden almistir Kur an kadini ve erkegi Allah in huzurunda esit gorur ve kadin ve erkegin tek bir nefisten yaratildiginin altini cizer 4 1 39 6 ve baska yerlerde Sunni Islam da kadinlara fikih Islam hukuku tarafindan anlasildigi sekliyle Kur an ve hadis literaturu ile Sunni Musluman alimlerin cogunlugu tarafindan hadis calismalarina dayali olarak supheye yer birakmayacak sekilde sahih oldugu kabul edilen hadislerden turetilen yorumlara uygun olarak bir dizi yonerge sunulmaktadir Islam in kutsal metni Kur an erkeklerin ve kadinlarin esit ahlaki guce sahip oldugunu ve her ikisinin de obur dunyada esit oduller alacagini belirtir Bu yorum ve uygulamalara yazildiklari donemin tarihsel anlayisi baglaminda sekil verilmistir Islam peygamberi Muhammed hayati boyunca eslerinin kimler olduguna dair farkli anlatimlar olmakla beraber ancak genel kabule gore dokuz ya da on bir kadinla evlendi Islam oncesi Arap kulturunde evlilik genellikle kabilenin daha buyuk ihtiyaclari dogrultusunda yapilirdi ve kabile icinde ve diger kabilelerle ittifaklar kurma ihtiyacina dayanirdi Evlilik sirasinda bekaret kabile onuru olarak vurgulanirdi Iskoc yazar tarihci oryantalist ve din adami W Montgomery Watt 1909 2006 Muhammed in tum evliliklerinin dostane iliskileri guclendirmek gibi siyasi bir yonu oldugunu ve Islam oncesi Arap geleneklerine dayandigini belirtmektedir Nisa Suresi Nisa Suresi Kur an in dorduncu bolumudur 176 ayetten olusur ve Medine de indirildigine inanilir Surenin basliginin nisa kadinlar olmasi surenin 34 ve 127 130 ayetleri de dahil olmak uzere sure boyunca kadinlara yapilan cok sayida atiftan kaynaklanmaktadir Sure Islam da evlilik kadin erkek iliskileri ve miras hukuku gibi konulari duzenlemektedir Ikincil kaynaklar Musluman kadinlar uzerinde etkili olan yukaridaki birincil kaynaklar zaman icinde akla gelebilecek her durumu ele almamaktadir Bu durum Muslumanlar icin dinen onaylanmis dogru hareket tarzini bulmak icin otantik belgeleri tespit etmek ic tartismalar yapmak ve bir fikir birligi olusturmak gibi kaynaklara basvuran Islam alimleri ile ictihad ve dini okullarin gelismesine yol acmistir Bunlar kadinlar icin ikincil etki kaynaklarini olusturmustur Bunlar arasinda mezhebe ve ilgili Islam hukuku ekollerine bagli olarak icma kiyas ictihad ve digerleri yer almaktadir Ikincil kaynaklar arasinda genellikle Musluman din adamlari tarafindan sozlu veya yazili olarak kitlelere yerel dilde yaygin bir sekilde dagitilan ve kadinlarin dini gerekliliklere uygun davranislarini rollerini ve haklarini tanimlayan fetvalar yer almaktadir Fetvalar teorik olarak baglayici olmamakla birlikte ciddiye alinmakta ve cogu Musluman tarafindan uygulanmaktadir Ikincil kaynaklar Musluman erkek ve kadinlarin yasal ve yasadisi davranislarini siniflandirir ve bunlar genellikle bes kategoriye el ahkam el hamse ayrilir vacip farz zorunlu mustehap tavsiye edilen mubah notr mekruh onaylanmayan ve haram yasaklanan Ikincil kaynaklar arasinda onemli olcude tartisma zaman icinde degisim ve catisma vardir Cinsiyet rolleriDorduncu halife Ali ile Muhammed in karisi Aise arasinda gerceklesen Cemel Muharebesi ni tasvir eden bir on besinci yuzyil Pers minyaturu Gelenekciler bu olayi kadinlarin aktif bir siyasete katiliminin yanlisligini modernistler ise Islamda cinsiyet esitligini savunmada kullandilar Kuran daki bir ayetin cinsler arasinda manevi esitlik sagladigi dusunulur Muhakkak ki Musluman erkek ve kadinlar mumin erkekler ve kadinlar itaat eden erkek ve kadinlar dogru sozlu erkek ve kadinlar sabreden erkek ve kadinlar korkan erkek ve kadinlar sadaka veren erkek ve kadinlar oruc tutan erkek ve kadinlar irzlarini koruyan erkek ve kadinlar kalbleri ve dilleriyle Allah i cok zikreden erkekler ve kadinlara gelince Allah onlar icin bir magfiret ve rahmet hazirlamistir 33 35 Mistik felsefi dusuncede kadin ve erkege iliskin temel gorus kadin ve erkegin Evrendeki diger her sey gibi cift olarak yaratildigi Zariyat 49 hicbirinin digeri olmadan tamam olmayacagi evrenin uyumlu kutupsal iliskiler uzerine kurulu bir denge ve her seyin nihayetinde Tanri nin yansimalarindan ibaret oldugu seklindedir Islam in disil eril kutuplulugu ve dolayisiyla tamamlayiciliga yaptigi vurgu sosyal islevlerin ayrilmasiyla sonuclanir Genel olarak bir kadinin faaliyet alani baskin figur oldugu ev erkegin alani ise dis dunyadir Kadinlar rituel uzmanlari sifacilar bakicilar ve topluluklarinda evlilikleri duzenleyenler olarak bilgilerinden dolayi ovulmek gibi ev yasaminin bircok alaninda buyuk saygi gorurler Sultanlar kraliceler secilmis devlet baskanlari ve zengin is kadinlari olmak uzere kamusal hayatta onemli roller oynamis Musluman kadinlarin sayisi goz onune alindiginda hem Islam in erken tarihi hem de cagdas dunyada bu ayrim gorundugu kadar kati degildir Ayrica Islam da ev ve ailenin bu dunyadaki ve toplumdaki yasamin merkezinde siki bir sekilde yer aldigini kabul etmek onemlidir bir erkegin calismasi ozel alanin onune gecemez Kuran Nisa 176 ayet ile Musluman kadinlarin rolleri gorevleri ve haklarina yer verir Hadis e gore Muhammed erkek takipcilerine eslerine karsi nazik olmalarini emretti Cinslerin ayrimi Camide kadinlara ozel mescitTaliban in dini polisinin bir uyesi 13 Eylul 2001 de Kabil de bir kadini yuzunu actigi icin dovdu video RAWA tarafindan cekildi Taliban yonetimi altinda Afgan kadinlari tum vucutlarini ortmeye zorlandi Islam bazen ilerici bir kadin tasviri icin ovulurken digerleri kadinlara uygulanan kisisel statu ve ceza yasalarinin ayrimci dogasi nedeniyle Islami elestiriyor Islam in ataerkil degerleri en cok tartisilan ilkelerinden biri olmaya devam ediyor ancak bu degerlerin farkli Islam ulkeleri inde degisiklik gosterdigini belirtmek onemli Bununla birlikte erkek ve kadin haklari Islami kisisel statu yasalarina gore onemli olcude farklilik gosterir Ornegin Musluman erkeklerin cok eslilik yapmasi ve Gayrimuslim kadinlarla evlenmesine izin verilirken Musluman kadinlarin birden fazla kocaya sahip olmalari ve gayrimuslim erkeklerle evlenmeleri yasaktir ve kadinlarin mirasi erkek kardeslerinin yarisidir Ayrica Islam ceza hukuku unda mahkumiyet agirlikli olarak tanik ifadesine dayanir ve bir katili mahkum etmek icin kadinlarin tanikliklari yetersiz kabul edilir ve dogrulama icin bir erkek tanikligi gerekir Kuranda Nur suresi 31 ayette kadinlarin baslarini boyun ve goguslerini ortmelerini gerekli kilan Basortulerini yakalarinin uzerinden baglasinlar seklindeki ifade yer almaktadir Musluman erkek ve kadinlar icin cinsel cagrisim yapmayan ilimli ve duzgun giyim ayrica hadis literaturu ve sunnet ile emredilmistir Cinsiyet ayrimciliginin bir bicimi olarak zorunlu hicab bazi bolgelerde kendini gosteriyor Zorla ortunme uygulamasi herhangi bir evrensel Islami anlayisi yansitmiyor uygulama farkli baglamsal kosullar altinda yukselmistir Taliban rejimi tarafindan uygulanan kiyafet yonetmeligi zorunlu ortunmeye ornektir Zorunlu ortunme politikalari kadin ozerkligi ve failligini reddeden cinsiyet ayrimi icin zorlayici araclar olarak elestirilmistir Bununla birlikte bu argumana yapilan itirazlar zorla ortunmenin cinsiyet ayrimciligi olusturmadigi ve ortunun toplumsal insasinin haksiz bir sekilde onu cinsiyet esitsizliginin bir simgesi haline getirdigini one suruyor Afganistan Islam Emirligi nin bes yillik tarihi boyunca Taliban rejimi Seriat yasasini Hanefi fikih okulu ve Molla Omer in dini emirlerine gore yorumladi Kadinlarin calismasi kizlarin okullara veya universitelere gitmesi yasaklandi erkek akrabalar tarafindan evlerinin disinda perde cinslerin ayriligi yapmalari ve refakat etmeleri istendi Bu kisitlamalari ihlal edenler cezalandirildi Taliban ayrica erkeklerin sakal tirasini yasakladi sakallarini Taliban in begenisine gore uzatmalari ve evlerinin disinda turban takmalarini istedi Ayrica futbol ve satranc da dahil olmak uzere hem erkek hem de kadinlarin spora katilimi ucurtma ucurmak guvercin veya diger evcil hayvanlari beslemek gibi eglence aktiviteleri de yasaklandi ve kuslar olduruldu kadinin statusu ve toplumla olan iliskisinin Islami koktendinciligi tarafindan Islami duzenin otantikliginin en yuksek testi olarak belirlendigini yaziyor Bu perde fiziksel ayrim ve avret tanimlari ile sembolize edilir Islami koktenciligin yeniden canlandigi 20 yuzyilin sonuna kadar Dunyanin bircok yerinde kadinlari baski altina alan kurumlar bu kadar guclu olmadilar Velid Fares koktenci cinsiyet ayrimciligini Turkiye laikligi ve Sovyetler ve Cin deki Marksist din karsitliginin kadinlari din karsiti bir topluma entegre olmaya zorlamasina bagliyor ve diger dinlerin de benzer tarihsel mucadelelere tanik oldugunu belirtiyor Namaz Kadinlar adet donemleri ve dogumdan sonra bir sure namaz kilmakla yukumlu degildir Bazi Islami mezheplerde kadinlar icin ozel dua cesitleri bulunur Dunya capindaki camilerin cogunda sadece bayanlara ozel ibadet yerleri bulunmaktadir Bunlar arasinda Endonezya Malezya Turkiye Suudi Arabistan ve Birlesik Arap Emirlikleri gibi Musluman cogunluklu ulkelerdeki camilerin yani sira Singapur Guney Kore Japonya ve Amerika Birlesik Devletleri gibi Muslumanlarin azinlik bir grup oldugu ulkelerdeki camiler de bulunur Hindistan da ve Ingiltere deki Guney Asyali gocmen topluluklar tarafindan kurulan bazi camilerde kadinlarin camilere girmesine izin verilmez Bu bircok Musluman kadin icin onemli bir endise ve psikolojik sikintiya neden oluyor Kadin egitimiFas in Fes kentindeki Karaviyyin Universitesi Zengin bir tuccarin egitimli kizi Fatima el Fihri tarafindan bir cami kompleksi olarak 859 da kuruldu UNESCO ya gore halen faaliyette olan dunyanin en eski universitesidir 1963 te Fas in modern devlet universitesi sistemine dahil edildi Klasik pozisyon Mustensihler hadis literaturunde ilim aramanin erkek veya kadin herkesin gorevi oldugu vurguladilar Kuran ise insanlari Tanri nin dogadaki isaretlerini okumaya dusunmeye tefekkur etmeye ve ogrenmeye biyolojik cinsiyetlerinden bagimsiz olarak tesvik eder Dahasi Muhammed ilim ogrenmenin her Musluman erkek ve kadin icin baglayici bir dini gorev oldugunu ilan etti Klasik anlayista her kadin da bilgi aramak aklini gelistirmek bakis acisini genisletmek yeteneklerini gelistirmek ve sonra potansiyelini ruhunun ve toplumunun yararina kullanmak icin ahlaki ve dini bir yukumluluk altindaydi Musluman dunyasindaki bircok kadin yasalarin izin verdigi kadar egitim almak icin bu firsati degerlendirdi Bu ideallerin yani sira okuma yazma bilen egitimli bir kadinin zehirli olarak nitelendirildigine inanan bazi kisiler tereddutle geldi Muhammed in ogretileri her iki cinsiyet tarafindan da genis capta takip edildi Muhammed in esleri ozellikle Ayse hem kadinlara hem de erkeklere ogreticilik yapti arkadas ve takipcileri Ayse den Kuran hadis ve Islami hukuk ogrendi Not olarak edinilen bilginin turune kisitlama getirildi bir kadin kendisini ilgilendiren baska bir konu degil dini olan herhangi bir bilgi alanini secmekte ozgurdu Islam kadinin esas itibariyla es ve anne oldugunu kabul ettiginden bu toplumsal rolleri tamamlayici olan alanlarda bilgi edinme konusuna ozellikle vurgu yapilmistir Kadinlarin egitim tarihi Hayber Pakhtunkhwa da Pakistanli kiz ogrenciler Sahih i Muslim de Aise ve Muhammed e atfedilen bir hadise gore ensar kadinlari din hakkinda ayrintili sorular sormaktan dolayi ovguye degerdi James E Lindsay Islam in Musluman kadinlarin dini egitimini tesvik ettigini belirtir Resmi okullara ogrenci kaydi yaygin olmasa da kadinlarin cami medrese ve diger halka acik resmi olmayan ders ve toplantilara katilmalari yaygindi Fatimi Halifeligi nin hikmet toplantilarina kadinlarin katilimi Ibnu t Tuvayr ve el Musabbihi tarafindan not edilmistir Fatima el Fihri nin 859 da daha sonra El Karaviyyin Universitesi ne donusen Karaviyyini camisini kurmasi gibi bircok egitim kurumunun kurulusunda kadinlar onemli rol oynadi Memluk Kahire sinde kadinlar bes medresenin vakfiyesinden sorumluydu ve bir kurucu ile ailevi baglari varsa medrese idaresine nezaret etme sorumlulugunu da alabiliyorlardi Ibn Asakir e gore Islamin Altin Cagi nda kadin egitimi icin cesitli firsatlar vardi O kadinlarin okuyabildigini icazet kazanabilecegini ve ulema ve Islami ogretmen olmaya hak kazanabilecegini yaziyor 196 198 Onde gelen sehirli kadinlar ozel ortamlarda egitim gormus ve bircogu hadis hat ve siir okumada icazet almis ve daha sonra yayinlamistir El Sakhawi biyografik sozlugu Daw al Lami nin on iki cildinden birini 700 ile 1800 yillari arasindaki 1 075 kadin din bilginine ayirmistir Hadis nakline hayati onem atfedildigi bir donemde Suhde Zeyneb Aise ve Fatima gibi kadinlar genis bir takipci kitlesine ulasarak bircok kisiye egitim verilmesine katki sagladilar Calisan kadinlar ozel evlerde dini metinler ve pratik becerileri birbirlerinden ogrendiler ancak camilerde erkeklerle birlikte de egitim aldilar Britanya Imparatorlugu altinda yasayan Muslumanlar arasinda Somurge doneminden 20 yuzyilin baslarina kadar bir cinsiyet mucadelesi oldu Erkeklerin dunyasi Musluman kimliginin bir kaynagi olarak goruluyor kadin egitimi toplumsal kaos ve ahlaki duzene bir tehdit olarak degerlendiriliyordu Yine de Ingiliz Hindistan daki kadinlar erkeklerden bagimsiz olarak haklarini aradilar 1930 larda okullara kayitli 2 5 milyon kiz cocugunun yarim milyonu Musluman ailelerin cocuklariydi Egitimci olarak kadinlar Cesitli lt i id mwAj8 gt hadis lt i gt koleksiyonlari Kadinlarin dini katilim ve egitimlerine tesvik14 yuzyilin ortalarinda onlarin hadis ogretimine katilimi artirdi Alimler ve camiyle temas hadis ogretimi icin onlarin icazet edinmelerini sagladi Bu hareket kadinlarin rolu konusunda kadinlarin eve ait geleneksel rolune meydan okumaya ve bilginin daha fazla genislemesineve statu kazanmalarina da izin verdi Hadislerin nakledilmesine katilan kadinlara muhaddisat dendi Bilgi icin seyahat etmek Islam alimlerinin bilgi edinme yollarindan biri olan seyahat kadin arasinda da tesvik edildi Kadinlar mahrem veya akrabalari ile birlikte baska sehirlere edebiyat ve hukuk gibi diger bilgi turlerini ogretmek gibi egitim faaliyetleri veya hadis literaturunu ogrenmek uzere seyahat edebiliyor boylece yurtlarinin disinda gelisen dini ogretilerde yer alma olanagi elde edebiliyorlardi Unlu muhaddisat Zeynep bint el Kemal Zeyneb bint al Kamal 1248 1339 CE unlu bir hadis alimiydi Hayati boyunca ozellikle ilk yillarinda cok sayida icazet aldigi bilinmektedir Ilk icazetini Abdulhalik el Nistibri den aldi Babasi unlu bir hadis ravicisi degildi Bununla birlikte amcasi Semseddin Muhammed in rivayet alaninda buyuk olasilikla onun calismalarini kolaylastiran kisi oldugu kaydedildi Unu al Nishtibri ile olan iliskisinden geliyordu ogrenciler onun ogretilerini duymak icin uzaklara seyahat ediyor farkli arastirma turlerini kapsayan guvenilir bir otorite olarak biliniyordu Bir cami olan el Medrese el Diya iyyah ta ve evinde karma dersler verdi Ogrenciler onun ogretilerini dinlemek icin uzaktan gelirlerdi Ayrica eserlerini ogretmek icin Misir ve Medine ye seyahat ettigi bilinmektedir Sonraki yillarda ogretmen olarak gelismeye devam etti ogrencilerine icazet vererek kendi dongusunu tekrarladi Erkek hadis hocalarinin cogunlukta oldugu bir alanda onun unu daha fazla kadinin yolunun acilmasina yardimci oldu Mevcut durum Urdun Kralicesi Rania Al Abdullah Islam dunyasinin en yuksek profilli egitim kampanyacilarindan biridir 2013 yilinda kurulan vakfi cevrimici ogrenme platformu Edraak org da dahil olmak uzere bir dizi egitim programi gelistiriyor Arnavutluk tan ilkokul kizlari Arnavutluk 2009 ve 2015 yillari arasinda her uc PISA dersinde de tutarli ve onemli gelismeler kaydetti Okuryazarlik Islam Isbirligi Teskilati 2013 yilinda egitime kisitli erisimin kiz cocuklari ve kadinlarin karsilastigi zorluklar arasinda yer aldigini UNICEF kadinlarin ilkogretime kayit oranlarinin 60 in altinda oldugu 24 ulkeden 17 sinin Islam ulkeleri oldugunu kaydetti Bircok Islam ulkesinde yetiskin nufusun yarisindan fazlasi okuma yazma bilmiyor ve bu oran kadinlar arasinda 70 e ulasiyor UNESCO yetiskin kadinlar arasinda okuryazarlik oraninin Fas Yemen Banglades Pakistan Nijer Mali Gambiya Gine Gine Bissau ve Cad gibi bir dizi ulkede 50 veya daha dusuk oldugunu tahmin ediyor 2010 yilinda kadinlarin okuryazarlik orani Misir da 64 Irak ta 71 ve Endonezya da 90 idi Suudi Arabistan da 1970 lerden bu yana okuryazarlik gelisiyor 2017 de 15 24 yas arasi kadinlar icin okuryazarlik orani kadin ve erkeklerde esit 99 3 Cinsiyet ve egitime katilim Bazi akademisyenler egitimde en yuksek cinsiyet farkina Islam uluslarinin sahip oldugunu iddia ediyor Dunya Ekonomik Forumu 2012 yillik cinsiyet farki arastirmasi toplam 135 ulkeden en kotu performans gosteren 18 ulkeden 17 sinin asagidaki Islam Isbirligi Teskilati uyeleri oldugunu ortaya koyuyor Cezayir Urdun Lubnan Turkiye Umman Misir Iran Mali Fas Fildisi Sahili Suudi Arabistan Suriye Cad Pakistan ve Yemen Digeri Nepal Bursa Turkiye deki Uludag Universitesi Psikoloji Bolumu ndeki kadin cogunluklu siniftan bir sahne Turkiye de ilk bes universitedeki personelin 47 5 i kadindir ve bu oran Amerika Birlesik Devletleri 35 9 Danimarka 31 ve Japonya daki 12 7 muadillerinden daha yuksektir Buna karsilik UNESCO Arap ulkelerindeki kadin arastirmacilarin 37 lik payinin diger bolgelerle yaristigini belirtiyor Turkiye de kadin universite arastirmacilarinin orani 2012 itibariyla 27 uyeli Avrupa Birligi ortalamasinin 33 biraz uzerindedir 36 Kuzey Afrika da universite ve bilim merkezlerindeki kadin arastirmacilarin orani 36 5 ile dunya 22 5 Avrupa 33 ve gelismis ulke 26 ortalamalarinin uzerindedir Iran da kadinlar universite ogrencilerinin 60 indan fazlasini olusturuyor Benzer sekilde son yillarda Malezya Cezayir ve Suudi Arabistan da universite ogrencilerinin cogunlugunu 2016 da Birlesik Arap Emirlikleri ndeki universitelere kayitli kisilerin 76 8 ini Urdun Universitesi nde 2013 yilinda ogrencilerin 65 i kadinlar olusturdu Katar 2015 yili itibariyla her erkek icin yuksek ogrenimde 6 66 kadinla dunya lideridir Kuveytte kadinlarin 41 i erkeklerin 18 inin Brunei Sultanliginda erkeklerin 18 ine karsilik kadinlarin 33 u universiteye kaydoldugu biliniyor Universite egitiminde kadin erkek orani Bahreynde 2 18 Tunusta 1 62 ve Kirgizistanda 1 61 Kazakistan da 1999 yilinda yuksekogretimde her 100 erkek ogrenciye 115 kiz ogrenci dusuyordu Dunya Bankasi na gore bu oran 2008 yilina kadar 144 100 e yukselmisti Fizik calismasina ozgu kayda deger bir durum ABD de kadinlar fizik lisans ogrencilerinin 21 ini ve doktora ogrencilerinin 20 sini olustururken Musluman cogunluklu ulkeler icin esdeger rakamlar sirasiyla 60 ve 47 dir Benzer sekilde Tunus Urdun ve Malezya yaklasik 50 kadin muhendis oraniyla dikkat cekiyor ABD de 15 20 Amerika Birlesik Devletleri nde Sosyal Politika ve Anlayis Enstitusu Musluman Amerikali kadinlarin 73 Musluman Amerikali erkeklerden 57 daha fazla yuksek ogrenim elde etme olasiliginin oldugunu kaydetti Kadin istihdamiBazi akademisyenler Kuran daki 28 23 ayetiyle Muhammed in ilk karisi Hatice ye Musluman kadinlarin evlerinin disinda is bulabileceklerinin isaretleri olarak atifta bulunur Medyen suyuna gelince orada sulayan bir grup adam buldu ve onlarin yaninda surulerini geri ceken iki kadin buldu Dedi ki Neyiniz var Dediler ki Cobanlar koyunlarini sudan almadikca biz sulayamayiz ve babamiz cok yasli bir adamdir Kur an 28 23 Islam in geleneksel yorumlarinda bir kadinin evden ayrilmak ve ise gitmek icin kocasindan izin almasi gerekir Ancak Basmuftu Ali Gomaa ve Buyuk Ayetullah Mohammad Ebrahim Jannaati kadinlarin buna ihtiyaci olmadigini soylediler Tarihce Orta Cag Ispanyol Halifeligi ndeki kadin isgucu ciftcilik insaat tekstil iscileri kole kizlari yonetme fahiselerden vergi toplama gibi cesitli mesleklerde ekonomik faaliyetlerde bulunanlari ayrica lonca baskanlari kredi acanlar ve din alimlerini iceriyordu 12 yuzyilda Ibn Rusd Araplar Yunanlilar ve Afrikalilar arasindaki kadin savasci orneklerini one surerek kadinlarin her bakimdan erkeklerle esit kapasiteye sahip oldugunu iddia etti Islam in erken tarihinde Musluman fetihleri ve ic savaslar Fitne asker veya general olarak savasan onemli Musluman kadin ornekleri arasinda Nusayba bint Ka ab aka Um Umara Ayse Kahula ve Wafeyra bulunuyor Orta Cag in Bimaristan veya hastaneleri hemsire olarak kadin personel calistirdi 12 yuzyilda Muvahhid halife hukumdari Ebu Yusuf Yakub el Mansur a hizmet eden Banu Zuhr ailesi kadin doktorlari ilk calistiranlardi Islami hastanelerde kadin ve erkek hastalarin ayrilmasi nedeniyle bu gerekliydi 15 yuzyilda Serafeddin Sabuncuoglu nun Cerrahiyyetu l Haniyye sinde kadin cerrahlar istihdam edildi Islam inancinda Mekke ye hac ziyareti de dahil olmak uzere kadin ve erkegin ayni dini gorevleri yerine getirmelerine erkeklerle birlikte dua etmesine ticari etkilesimlere katilmasina ve egitimde rol oynamasina izin verildi Onceki Arap kulturleri kadinlarin bu tur faaliyetlerine izin vermediginden bu kadinlar icin ozgurluk ve esitlik yonunde bir isaret kabul edilir Muhammed in kadinlardan nasihat istedigi ve ozellikle Kur an ile ilgili dusuncelerini dikkate aldigina dair kanitlar vardir Muhammed in eslerinden Aise tip tarih ve retorikte onemli bir rol oynadi Bununla birlikte kadinlar dini unvanlara sahip olamadilar ancak bazilari kocalariyla veya kendi baslarina siyasi iktidara sahip oldular Kadinlarin tarihi rolu Kuran dan cok ataerkil toplumsal ideallerle baglantilidir Kadin sorunu modern Islam toplumlarinda genislemektedir ITB Berlin turizm fuarinda resmedilen uc kadin Garuda Endonezya calisani Endonezya da kadinlarin ustlendigi ust duzey is rollerinin orani 46 en yuksek ASEAN da ve Brezilya 19 Almanya 18 Hindistan 17 ve Japonya 7 gibi ulkelerin seviyesinin cok uzerinde Modern cag 2005 itibariyla Pakistanli kadinlarin 16 si Endonezyali kadinlarin ise 52 si ekonomik olarak aktif durumdaydi 2012 Dunya Ekonomik Forumu ve diger raporlara gore Orta Dogu ve Kuzey Afrika bolgesindeki Islam ulkeleri kadinlar icin ekonomik ve istihdam firsatlari yaratmalarini artiriyor bununla birlikte dunyadaki diger tum bolgelerle karsilastirildiginda Orta Dogu ve Kuzey Afrika bolgesi ekonomik katilim istihdam firsati ve kadinlarin siyasi olarak guclendirilmesi acisindan en alt siralarda yer almaktadir Dunyada kadinlarin is gucune katiliminin en dusuk oldugu 10 ulke Urdun Umman Fas Iran Turkiye Cezayir Yemen Suudi Arabistan Pakistan ve Suriye kadin parlamenter olmayan dort ulke gibi Islam ulkeleridir Islam da kadinlarin maddi ihtiyacinin olmasi ve calismasinin anne ve es olarak rolunu ihmal etmesine neden olmamasi gibi belirli kosullara tabi olarak calismasina izin verilir Kadinlarin Kur an da belirtilen haklarina saygi duyuldugu bir Musluman kulturel atmosferinde yapabilecegi calismalari organize etmenin Musluman toplumun sorumlulugunda oldugu iddia edildi Ancak Islam kadinlarin evinin disinda herhangi bir is yaparken iffetinin korunacagi alkol servisi gibi Islam hukukunu ihlal etmesini gerektirmeyen islere izin verir Kadinlarin egitim aldigi ve calisma hakki oldugu bazi durumlarda is firsatlari erkeklerinkiyle pratikte esit olmayabilir Ornegin Misir da calisan kadinlarin kadinlarin ailedeki rollerini yine de ilk siraya koymalari beklenmekte bu da onlarin ozel sektorde calisma firsatlari sinirlamaktadir Suudi Arabistan da kadinlarin Haziran 2018 e kadar araba kullanmasi yasa disiydi Suudi kadinlarin Birlesik Arap Emirlikleri ve Bahreyn gibi diger Korfez Isbirligi Konseyi ulkelerinden ehliyet almalari giderek yayginlasiyor Kuresel muhasebe agi Grant Thornton tarafindan yayinlanan International Business Report a 2014 gore dunyanin en buyuk Musluman nufuslu ulkesi olan Endonezya Amerika Birlesik Devletleri 22 ve Danimarka dan 14 daha buyuk bir oranda kadinlar tarafindan isgal edilen ust duzey isletme yonetimi pozisyonlarina 40 ina sahiptir Islam dunyasinin onde gelen kadin sirket yoneticileri arasinda sanayi ve finans holdingi Sabanci Holding in CEO su Guler Sabanci 2010 2013 yillari arasinda TUSIAD Turkiye Sanayici ve Isadamlari Dernegi nin baskanligini yuruten Boyner Holding de icraci olmayan bir yonetici olan Umit Boyner ASEAN ticaret blogundaki en buyuk ilac sirketi olan PT Kalbe Farma Tbk nin CEO su Bernadette Ruth Irawati Setiady Endonezya daki buyuk bir televizyon kanali Trans TV nin direktoru Atiek Nur Wahyuni ve BAE merkezli yatirim platformu WOMENA nin kurucu ortagi Elissa Freiha bulunuyor Amerika Birlesik Devletleri nde Sosyal Politika ve Anlayis Enstitusune gore 2016 ABD baskanlik secimlerinden bu yana Musluman erkeklerin 19 luk oranina karsilik Musluman kadinlarin yaklasik 30 u kendi inanc topluluklariyla iliskili bir kurulusa bagis yaparak finansal bagimsizliklarini gosterdiler Mali ve yasal konularKadinlarla ilgili yasal konularda ulkeye gore Seriat kullanimi Islam seriatinin emirleri Islam hukukunun tum okullarina gore olgunluk cagina ulasmis erkek ve kadin her Musluman icin gecerlidir Musluman cogunluklu ve onemli bir Musluman azinlik nufusuna sahip olan bazi ulkeler pozitif yasa ve mahkemeler yani sira seriat temelli yasa ve dini mahkemelerden olusan karma bir hukuk sistemi izlemektedir Hukuki meseleler icin seriati kullanan ulkeler onu cogunlukla kisisel hukuk aile hukuku icin benimsiyor ancak Suudi Arabistan Iran Afganistan Pakistan ve Yemen gibi birkac Islam ulkesinde seriat temelli ceza kanunlari bulunmaktadir Jan Michiel Otto ya gore antropolojik arastirmalar insanlarin yerel topluluklardaki norm ve uygulamalarinin dini veya yerel gelenek kabile gelenegi olup olmadigini acikca ayirt etmediklerini gosteriyor du Vani Ba ad ve namus cinayeti gibi kabile uygulamalari bazi bolgelerde Musluman kadinlari etkileyen yasal sureclerin ayrilmaz bir parcasi olmaya devam ediyor Buna karsilik Urdun Ceza Kanunu nun Islam hukukundan turetildigine inanilan kadinlarin zina nedeniyle akrabalari tarafindan oldurulme cezalarini azaltan 340 maddesi aslinda Osmanli doneminde Fransiz ceza hukukundan odunc alinmistir Uygulanan yasalar disinda hukuki konularda taniklik ve kabul edilebilir kanit bicimleri surecinde cinsiyete dayali farkliliklar vardir Bazi Islam hukukculari kadinlarin belirli turdeki sahitliklerinin kabul edilmeyebilecegini diger durumlarda iki kadinin tanikliginin bir erkegin tanikligina esit olacagini kabul ederler Mali ve yasal ajanda Klasik tutum Kuran in 4 32 ayetine gore hem erkeklerin hem de kadinlarin bagimsiz bir ekonomik konumu vardir Erkeklere kazandiklarindan bir pay kadinlara da kazandiklarindan bir pay vardir Buna dayanarak kadinlarin satin alma satma ipotek etme kiralama odunc alma veya odunc verme ve sozlesmeleri ve yasal belgeleri imzalama ozgurlugune sahip olduklari ifade edilir Ek olarak kadinlar para bagisinda bulunabilir mutevelli olarak hareket edebilir ve bir is veya sirket kurabilir ve mali haklar medeni duruma gore degismez Bir kadin evlendiginde damat evlilik sirasinda geline odeme yapar Kadin mali nitelikte olan mehir veya ceyiz uzerinde tam kontrole sahiptir ve bosanma durumunda da bu kontrolu elinde tutar Zekatin kadinlara cesitli ekonomik faaliyetlere katilma kazanc ve birikimlerini kendi takdirlerine gore sahiplenme yatirim yapma biriktirme ve dagitmaya tesvik ettigine inanilir Islam da kadin kendi soyadini koruma hakkina sahiptir Musluman kadin geleneksel olarak bireyselliginin ve yasal kimliginin bir gostergesi olarak ailesinin adiyla anilmistir evli bosanmis veya dul kadinlarin isimlerini degistirmek icin tarihsel olarak uygulanan bir islem yoktu Bati tarzi devlet burokrasilerinin 19 yuzyildan itibaren Islam dunyasinda yayilmasiyla birlikte bu son gelenek artan baski altina girdi ve artik Musluman kadinlarin evlendikten sonra isimlerini degistirmeleri olagan hale geldi Mulkiyet haklari Bir camide bir Kazak dugun toreni Kuran der ki Az veya cok Anne baba ve yakin akrabanin biraktiklarindan erkeklere bir pay kadinlara da bir pay vardir Kuran 4 7 Bernard Lewis klasik Islam medeniyetinin efendi kole erkek kadin mumin kafir arasindaki uc temel esitsizligi kutsamasina ragmen onlara Bati daki kadinlara oranla daha fazla mulkiyet hakki tanidigini soyluyor Bati da mulkiyet haklarinin verildigi durumlarda bile bunlar cok sinirli ve sadece ust sinif kadinlari kapsiyordu Kadin haklari baska yerlerde zamanla iyilesirken Muslumanlarin cogunlukta oldugu bircok ulkede bu kisitlilik devam etti Islam da kadinlara yonelik miras yasalari yaygin yasal duzene gore belirlenenlerden farklidir Aciklamalara gore bu esitsizligin nedeni bir hanede erkegin payinin bir kisminin ailenin bakimi ve ihtiyaclarinin karsilanmasina gitmesi gerektigi bu arada kadinin kendi payiyla ozgurce hareket edebilmesidir Kadinlarin Kuran daki mulkiyet haklari anne babadan ve yakin akrabalardan gelir Islam gelenegine gore bir kadin evlilik oncesi veya sonrasina ait mal varligi veya ceyizini mehir kocasina vermek zorunda degildir Ayrica bir kadinin kazanci kendisine aittir ve aile masraflarina katkida bulunmasi gerekmez Kadin evin bakimindan sorumlu degildir ve ev icinde yaptigi her is icin ucret talep edebilir Cinsel boyun egme karsiliginda kadinin makul barinma yiyecek ve diger hane masraflarinin mali sorumlulugu tamamen kocaya aittir Kadinin nikahin sona ermesinden sonra da kadinin nafaka hakki vardir Mulkiyet haklari bazi Musluman kadinlarin onemli varliklara sahip olmalarini ve hayir kurumlarina fon saglamalarini sagladi 16 yuzyilda Istanbul da vakiflarin 36 8 i on sekizinci yuzyilda Kahire deki 496 hayir vakfindan 126 si 25 4 1770 ile 1840 yillari arasinda Halep teki 468 hayir kurumunun 241 i veya 51 i kadinlar tarafindan kurulmustur Kuran olenin esi kizi ve kiz kardeslerine miras hakki verir ancak kadinin babasinin mulku uzerindeki miras haklari erkek kardeslerinin yarisidir Miras orani hayatta kalan anne ve diger hak sahiplerine gore degisir Miras kurallari Bakara Suresi 180 ve 240 Nisa Suresi 7 11 19 ve 33 ayetler ve Maide Suresi 106 108 ayetler de dahil olmak uzere bir dizi Kuran ayetinde belirtilmistir Nisa Suresi 11 12 ve 176 deki uc ayet yakin akrabalarin payini anlatmaktadir Ekonomik esitlik Mali iliskilerde kadinlara adil davranma ogretisi Hanefi Hukuk Mektebi nin kurucusu olan Ebu Hanife el Nu man ibn Sabit 700 767 uzerinden bir hikaye ile orneklenir Ebu Hanife bir tekstil tuccariydi ve dukkanina bir kadin gelerek kendisine ipek giysi satmak istemisti Yazar ve yatirim bankacisi Harris Irfan hikayeyi soyle anlatiyor Kadin elbiseyi Ebu Hanife ye 100 dirheme satmayi teklif eder fakat Ebu Hanife onu satin almaz ve kadina Yuzden fazla eder der Ne kadar diye tekrar sorar kadin 200 dirheme satmayi teklif eder onu da geri cevirir Sonra 300 sonra 400 ister bu noktada cileden cikan kadin onu azarlar ve Benimle alay ediyorsun diyerek sansini baska bir yerde denemek icin uzaklasmaya hazirlanir Bunun uzerine baska bir tuccari cagirirlar ve tuccar o elbiseye ciddiyetle 500 dirhem deger bicer Ebu Hanife hayati boyunca bagli kalacagi bir ilkeyle kadinin cehaletinden yararlanmak yerine adil bir ticaretle yetinmeyi secmistir Cinsel suclar ve gunahlar Zina Zina eden kadin ve erkek her birine yuz degnek vurun Eger Allah a ve ahiret gunune gercekten inaniyorsaniz Allah in dini konusunda size hicbir acima kalmamali ve muminlerden bir grup onlarin cezalarina sahit olmalidir Zina eden erkek ancak zina eden veya musrik bir kadinla evlenir ve zina eden kadin ancak zina eden veya musrik bir erkekle evlenir Ve bu mu minlere haram kilinmistir Kuran 24 2 3 Geleneksel hukuk Zina seriatta yasa disi cinsel iliskiye atifta bulunan bir terimdir Terimin neleri kapsadigi konusunda kesin bir gorus birligi bulunmamakla birlikte yoruma gore nikahsiz cinsel iliskilerin yaninda fuhus hayvanlarla cinsel iliski ve bazi alimlere gore tecavuzu kapsayabilir O donemde Arabistan da hukum suren rastgeleligi Kuran onaylamaz ve zina edenler icin 100 kirbac cezasini ongoren bir ayet de dahil olmak uzere bircok ayet yasadisi cinsel iliskiye atifta bulunur Bu sebeple zina Kuran da cezalari belirtilen hadd cogul hudud suclarina girer Kur an da bahsi gecmemekle birlikte failin muhsan yetiskin hur Musluman ve evli olmasi halinde hadislere dayanilarak bazi fikih mezhepleri zina icin recm cezasini ongorur ve sarta baglarlar Buna gore Suclular kendi ozgur iradeleriyle hareket etmis olmali fiili penetrasyon eylemi dort yetiskin dindar erkek gorgu taniginin tanikligiyla veya dort kez tekrarlanan ve daha sonra geri alinmayan bir itirafla kanitlanmalidir Maliki mezhebi evli olmayan bir kadinin hamileliginin delil olarak kullanilmasina izin verir ancak ceza gecersiz bir evlilik sozlesmesinin varligi gibi bir takim yasal suphe ile duser Baska bir Muslumani zina ile suclayan ancak gerekli sahitleri getirmeyen bir Musluman yalan itham kazf القذف sucunu islemis olur Bu sucun cezasi 80 sopadir Bazilari zinanin genellikle gorgu tanigi olmadan islenen bir suc olmasi dolayisiyla bu gerekliliklerin zinayi pratikte kanitlamayi neredeyse imkansiz hale getirdigini ve cezanin acikca islenen eylemleri amacladigini ifade ederler Tarih Modern oncesi donemden birkac munferit olay ve son zamanlardaki birkac vaka disinda zina icin yasal olarak taslama yapildigina dair tarihsel kayit yoktur Zina modern zamanlarda hukumet ve Islamci hareketlerin kamusal ahlaksizliga karsi polemikleriyle acil bir konu haline geldi Modern cagda seriat temelli ceza kanunlarinin yerini buyuk olcude Avrupa esinli kanunlar aldiktan sonra birkac ulke kendi kanunlarina had cezalarini dahil etti Iran Islam devriminin ardindan zina icin kamuoyunda cokca duyurulan birkac taslamaya tanik oldu Nijerya da yerel mahkemeler hepsi temyizde bozulan veya uygulanmayan birkac recm cezasi verdi Hudud Nizamnamelerinin cezalari Pakistan da hic uygulanmamis olsa da 2005 yilinda Insan Haklari Izleme Orgutu Pakistan hukuk sisteminin cesitli duzeylerinde kadinlara karsi 200 000 den fazla zina davasinin surdugunu bildirdi Kazf ve Li an Kazf ta iffetli bir kadini dort erkek sahidi olmaksizin itham eden kimse seksen kirbacla cezalandirilir Tovbe edip duzelmedigi surece tanikligi sonsuza kadar kabul edilemez 24 4 5 Ancak lian da koca karisini tanik olmadan zina yapmakla suclayabilir ancak davasini desteklemek icin her birinin bes kez yemin etmesi gerekir Koca yemin ederse kadin 100 kirbac ve recm cezasina carptirilir eger o da davasini desteklemek icin ayni sekilde yemin ederse cezasi duser 24 6 9 Iffetli kadinlara iftira atip da dort sahit getirmeyenlere seksen degnek vurun ve sehadetlerini ebediyen kabul etmeyin gercekten onlar necistirler Ancak bundan sonra tovbe edip kendini duzeltenler mustesna O halde Allah bagislayici ve merhametlidir Karilarina zina isnadinda bulunup da sahidleri olmayanlarin her birine Allah a dorder yemin vardir ki o dogrulardandir Besincisi eger yalancilardan ise Allah in laneti onun uzerine olsun Ve Allah a dort defa onun yalanci olduguna yemin etmesi onu azaptan kurtarir Ve besinci defa eger dogrulardan ise Allah in gazabi onun uzerine olsun Kur an 24 4 9 Tecavuz Geleneksel hukuk Tecavuz Bir erkegin yasal olarak evli olmadigi bir kadinla ozgur irade ve rizasi olmadan zorla yasadigi yasadisi cinsel iliski dir Bu tanim evlilik icin cinsel zorlamayi kapsam disina alir ve Zina ile tecavuz arasindaki ayrim temel metinler tarafindan degil fikih tarafindan yapilir Profesor Oliver Leaman in yorumu gore fiili penetrasyonu goren dort erkek tanigin gerekliligi tecavuz icin gecerli degildir Soyle diyor Tecavuz suclamalari iddialari ikinci dereceden delillerin desteklemesi kosuluyla magdurun tek ifadesine dayali olarak dava kanitlanabilir Islam hukuku yuzunden Kadinlara karsi adaletsizligin meydana geldigi sik sik gozlemlenmesine yol acan bu kati kanit kriterleridir Bu ya bu konulari yoneten seriat yasalarinin karmasikligi ya da kulturel gelenekler ya carpitma ve yasalarin bariz bir sekilde goz ardi edilmesi ya da bunlarin bazi kombinasyonlarindan dolayidir Tecavuz durumunda fiilin yetiskin erkek faili hadd cezasi alir ancak riza gostermeyen yani tecavuz magduru kadin masum kabul edilir ve zina cezasindan kurtulur Modern ceza kanunlari Tecavuz yasalari bazi ulkelerde tartisma konusu oldu Fas gibi bazilarinda ceza kanunu ne Islam hukukuna dayanir ne de ondan onemli olcude etkilenir Pakistan in Hudud Yonetmelikleri gibi diger durumlarda ise kanun Islam hukukunun unsurlarini icerir Afganistan ve Dubai de tecavuz suclamalarinda bulunan bazi kadinlar zina ile suclandilar Bu durum 2006 yilinda Pakistan da degistirilmistir Kadinin tanigi Kuran da 2 282 suresi iki kadini bir erkegin sahitligine denk gormektedir Ey iman edenler Belirli bir sure icin birbirinize borc verdiginiz zaman onlari yaziya indirgeyin Katip taraflar arasinda dogru yazsin katip yazmaktan kacinmasin Allah in kendisine ogrettigi gibi yazsin Borcu olan yazdirsin Rabbi Allah tan korksun ve borcundan eksiltmesin Eger sorumlu olanlar akli kusurlu zayif veya kendisi yazdiramayacak durumdaysa vasisi sadakatle yazdirsin ve kendi adamlarinizdan iki sahit getirsin ve eger iki adam yoksa bir adam ve iki kadin Tanik olarak sectiginiz kadinlardan biri yanilirsa digeri ona hatirlatsindedi Taniklar cagrildiklarinda delil icin reddetmemelidirler Ister kucuk ister buyuk olsun gelecek bir doneme sozlesmenizi indirgemeyin Allah katinda daha adil delil olarak daha uygun ve aranizda supheye dusmemek icin daha uygundur ancak ticaret ise aranizda yaptiklarinizi yaziya indirgememenizde size bir gunah yoktur Kur an 2 282Ebu Said el Hudri anlatiyor Peygamber Kadinin sahitligi erkegin sahitliginin yarisi kadar degil midir buyurdu Kadinlar Evet dediler Bu onun aklinin kitligidir dedi Sahih Buhari Sahitlik Kitabi Kadinlarin Sahitligi bolumu i 2658 No lu Hadis Hamidi ve el Mevrid mensuplari bu hadisi guvenilir bulmaz 27 37 Hamidi ayrica yukarida gecen Kuran ayetinin sadece mali meselelerle ilgili oldugunu ve genellestirilemeyecegini iddia eder Bir baska Pakistanli Ishak sayilarin degil kesin delil elde etmenin onemli oldugunu Ibnu l Kayyim ve Ibn Teymiyye nin de benzer goruslere sahip oldugunu iddia ediyor 11 31 Ibn el Kayyim ayetin bir mahkemeyle degil servet sahibinin haklarini koruduguna dair taniklikla ilgili oldugunu bu ikisinin birbirinden tamamen farkli oldugunu emrin Kuran in kadinlara zorluk cikarmak amaci tasimadigini ileri surulmektedir Hem Ibnu l Kayyim hem de Ibn Teymiyye erkeklerin ve kadinlarin sahitliginin delil degeri farkliligina inanmakla birlikte Ibn Teymiyye de kadinlara karsi ayrimciligi Kuran 2 282 yi ile kanitlamaya karsi cikarlar Ibnu l Kayyim in kadinlarin hata yapmaya daha yatkin oldugunu ancak genel ayrim yapmak yerine kadin tanikliginin bireysel olarak ele alinmasini ikinci sahitlige unutma veya yanlis hatirlamasindan korkuldugunda basvurulmasi gerektigini hadis nakli gibi istisnai durumlarda bir kadinin baska bir kadin tarafindan tasdik edilen tanikliginin bir erkegin dogrulanmamis tanikligindan daha guclu olarak kabul edilebilecegini iddia eder Ayrica Ibnu l Kayyim hadis nakli gibi istisnai durumlarda 2 kadinin sahitligini tek bir erkekten daha itibarli kabul etmistir Ibn Teymiyye yazdi ف م ا ك ان م ن الش ه اد ات ل ا ي خ اف ف يه الض ل ال ف ي ال ع اد ة ل م ت ن ف يه ع ل ى را عل ى را عل ى ر ا عل ى را علا عل ى را علا ر نا رام علا علم Kadinlarin sahitliklerinde adetten korkmayan her ne varsa bunlar erkegin yarisi sayilmaz Ibnu l Kayyim soyle yaziyor Kadin durustluk guven ve takvada erkege esittir unutacagi veya yanlis hatirlayacagindan korkuldugunda kendisi gibi bir baskasiyla guclendirlir Bu onlari tek bir erkek veya onun gibilerden daha guclu kilar Klasik Islam hukukunda sehadet bir kisinin bir ucuncu kisiye karsi hakkina iliskin bilginin tasdiki icin kullanilir Yemin itiraf ve ikinci derece kanitlar gibi kanit bicimlerinin arasinda bulunur Seriat hukukunda kadin ve erkek delil ve kan parasi bakimindan farkli muamele gorur Erkegin tanikligi bir kadinin tanikligindan iki kat daha gucludur Ancak had suclari ve misilleme konusunda kadin taniklarin ifadeleri kesinlikle kabul edilmemektedir Arap dunyasinda bazi Musluman cogunluklu ulkeler kadin tanikligini bir erkegin tanikliginin yarisi olarak kabul etmektedir Klasik yorumcular taniklikta esit olmayan muameleyi genellikle kadin dogasinin onlari hataya daha yatkin hale getirdigini one surerek aciklamaya calisir Misirli reformcu Muhammed Abduh u ilgili kutsal metinlerin kadinlarin dogustan asagi zihinsel kapasitelerinden ziyade o donemde hukum suren farkli cinsiyet rolleri ve yasam deneyimlerine bagli gorme egilimindeydi Bu sebeple kural her zaman ve yerde genel olarak uygulanabilir degildi Aile ici siddet UNICEF e 2013 gore bazi Islam ulkelerinde kadinlar tarafindan aile ici siddetin kabulu Allah in birine digerinden fazla bahsetmis olmasi ve mallariyla onlara destek olduklari icin erkekler kadinlarin velileridir O halde salih kadinlar itaatkardirlar ve Allah in korumasini emrettigini kocanin giyabinda da korurlar Sadakatsizlik ve kotu davranislardan korktugunuz kadinlara ogut verin yataklarini paylasmaktan kacinin ve onlari dovun Ama eger itaate donerlerse onlarin aleyhlerinde aramayin Allah cok yucedir buyuktur Eger aralarinda bir gedik olmasindan korkarsaniz onun ehlinden bir hakem onun ehlinden de bir hakem tayin edin barismak isterlerse Allah aralarini duzeltir gercekten Allah her seyi bilendir her seyden haberdardir Kuran 35 Bu ayetteki geleneksel olarak vurmak olarak cevrilen w aḍribuhunna kelimesi ayirmak salinim yapmak ve muzik calmak gibi 15 farkli anlamda kullanilabilen Darb fiilinden turetilen emir kipidir Yaygin muhafazakar yorumlara gore bu ayette carpma veya dovme anlamina gelen kelime meallerde ozellikle hafifce ilavesi eklenerek verilir Bazi yazarlar kelimenin Kuran in kendi icinde bile farkli anlamlarda kullanildigini ayetin kadinlari dovmeyi mesrulastirmak icin kullanilamayacagini iddia ederler Onlara gore ayet sadakatsizlik durumunda karinizi birakin ve onlarin sadakatsiz davranislarini protesto etmek icin gecici olarak onlarla yatmayin gibi anlamlara gelmektedir Seriat hukukunda zarar kavrami fiziksel istismar da dahil olmak uzere bir ese karsi cesitli istismar turlerini ifade icin kullanilir Kanunlar bir kadinin evliliginde bir zarara ugramasi halinde bunu iptal ettirebilecegini belirtmektedir Bir kadina fiziksel olarak saldirmak evlilik akdine aykiri ve acil bosanma sebebidir Osmanli donemi ait seriat mahkemesi kayitlari kadinlarin fiziksel tacize maruz kaldiklarinda adalet aramalarini gostermektedir Halep teki dikkate deger bir 1687 vakasinin gosterdigi gibi mahkemeler tacizci kocalara bedensel cezalar verdi Osmanli Seyhulislam i tarafindan verilen bir on altinci yuzyil fetvasinda bir hakimin kocanin karisina mumkun olan her sekilde zarar vermesi gibi ciddi es istismarindan haberdar olmasi durumunda karinin istegi uzerine ayrilmalarini emretmek de dahil yasal yetkiye sahip oldugu belirtilmistir Jonathan AC Brown ayetle ilgili bilimsel egilimi verir Sunni hukuk okullarindaki ulemanin buyuk cogunlugu Muhammedin kadin dovme Ayeti nin acik anlamina kisitlama getiren aile ici siddet konusundaki rahatsizligini dile getirir Muslumanlarin ikinci neslinden bir Mekke alimi olan Ata bin Ebi Rabah bir kocaya karisini gormezden gelse bile dovmemesini ofkesini baska bir sekilde ifade etmesini tavsiye etti Tirmizi ve Muslim bin Haccac in hocasi ve ayni zamanda Iran in onde gelen alimlerinden biri olan Darimi Muhammed in dovmeyi onaylamadigini gosteren tum hadisleri Kadinlara Vurma Yasagi baslikli bir bolumde topladi Ibn Faras bir ulema gurubunun kadina vurmayi tamamen yasaklayan bir durus sergiledigini ve dayak atmaya izin veren Hadislerin dogrulugunu reddettigini belirtiyor Ibn Hacer Kuran da acik bir emir gibi gorunenin aksine Muhammed in hadislerinin birinin karisini disipline etmesi icin vurmasinin aslinda seriatin kesinlikle sevilmeyen veya begenilmeyen anlamina gelen yasak hukmu kapsamina girdigi konusunda hicbir suphe birakmadigi sonucuna varir Son yillarda ortodoks Islam geleneginde aile ici siddete karsi cok sayida fetva yayinlandi Bunlar arasinda 2007 de Uluslararasi Kadina Yonelik Siddetin Ortadan Kaldirilmasi Gunu munasebetiyle Islam in erkeklerin kadinlara karsi her turlu siddet uygulamasini yasakladigini belirten bir fetva yayinlayan Huseyin Fadlallah Hisam Kabbani ve Amerika Islam Yuksek Konseyi Baskani Islam da Aile Ici Siddetin Yasaklanmasi 2011 kitabinin yazarlarindan Dr Homayra Ziad in fetvalari bulunuyor Turk Kadinlari Kultur Dernegi TURKKAD Baskani Cemalnur Sargut aile ici siddete basvuran erkeklerin bir anlamda sirk yaptiklarini belirterek Boyle insanlar egolarinin arzularini frenlemek icin asla diyet yapmazlar Tersine Rumi Mesnevi sinde kadinlara olan sevginin Allah i varliklarinin aynasinda yansidigi gibi gormekten kaynaklandigini soyluyor Tasavvufa gore kadin Allah in yeryuzune sactigi guzelliklerin nurudur Yine Mesnevi Rumi de akilli ve iyi kalpli bir erkegin bir kadina karsi anlayisli ve sefkatli olacagini ve asla onu incitmek veya yaralamak istemeyecegini soyluyor Bazi akademisyenler Kuran in 4 34 ayeti nde oldugu gibi Islam hukukunun kocaya nusuzundan itaatsizlik sadakatsizlik isyan kotu davranis suphelendiginde siddete izin verdigini ve tesvik ettigini digeleri nasiza karisini dovmenin Kuran in modern bakis acisiyla tutarli olmadigini iddia ediyor Bu ayetin cok sayida tercumesinin hepsi bir dereceye kadar farklilik gosterir Islami feminist gruplar Musluman erkeklerin metni aile ici siddet icin bahane olarak kullandigini iddia ediyor Taberi nin Tarihi nde verilen Veda Hutbesi ve Ebu Davud tarafindan derlenen bir Sahih Hadis inde kocalara ف اض ر ب وه ن ض ر ب ا غ ي ر م ب ر ح Onlari dovun sert olmayan bir dovusle diyor Bunun nasil olacagini soran Ibn Abbas a soyle cevap verdi misvak ve benzeri diye cevap verir Muhammed in kendisinin asla bir kadina vurmadigi ve bunu yasakladigini soyleyen kaynaklar var Ebu Davud tarafindan derlenen bir hadiste Muhammed erkeklere karilarinin yuzune vurmamalarini soylemistir Muaviye el Kuseyri anlatiyor Muaviye sordu Ey Allah in Resulu birimizin karisinin onun uzerindeki hakki nedir O da Yemek yediginizde yedirmeniz giyindiginizde giydirmeniz yuzune vurmamaniz ona sovmemeniz evin disinda ondan ayrilmamaniz Ebu Davud a gore sovme nin anlami Allah lanet etsin demekti Veda hutbesinin baska hadis rivayeti Sunen Ibn Mace de gecmektedir Yukarida bahsi gece ibare bu rivayette soyledir Onlara vur ama yaralamadan ve iz birakmadan Dedi ki Suleyman bin Amr bin Ahvas dedi ki Babam bana Veda Hacci nda Resulullah in yaninda bulundugunu soyledi Sonra Ben kadinlara iyi davranmayi emrediyorum cunku onlar sizin yaninizda esirdirler ve apacik bir edepsizlik yapmadikca onlara baska turlu davranmaya hakkiniz yoktur Eger bunu yaparlarsa yataklarinda birakin ve dovun dedi ancak onlara eziyet ve iz birakmadan Eger size itaat ederlerse onlara darlik aramayin Sizin kadinlariniz uzerinde hakkiniz var kadinlarinizin da sizin uzerinizde haklari var hoslanmadiginiz kisilerin yataginiza basmasina evlerinize girmesine izin vermemeleridir Onlarin uzerinizdeki haklari giyecekleri ve yiyecekleri konusunda onlara iyi davranmanizdir Derece SahihAise dedi ki Rasulullah hicbir hizmetci ve kadina vurmadi Aile ici siddete karsi bircok fetva var Islam ve aile ici siddet arasindaki iliski Islam alimleri tartisilmaktadir Muhafazakarlar Musluman kocalarin eslerine karsi misvakla vurup cezalandirmak gibi hafif guc kullanmalarina izin verildigini iddia ediyor Lubnanli egitimci ve gazeteci Abdulkadir al Magribi 1928 tarihli Muhammed ve Kadin adli makalesinde Muhammed bir kisinin karisini gunduz dovup geceleri evlilik iliskilerine bir baslangic olarak ovmesinin ahlaki ve mantiksal tutarsizliginin altini cizdi seklinde dovmenin evlilik iliskisine uygun olmadigini belirtti diyor Avusturyali Kuran tercumani Muhammed Esed Pek cok sahih hadisten acikca anlasiliyor ki Muhammed kadinlarin dovulmesini onaylamamis ve bir rivayete gore ise Allah in cariyelerini asla dovmeyin sozleriyle kadinin dovulmesini yasaklamistir der Uygulamada bircok ulusun hukukculari aile ici siddet vakalarini degerlendirme veya kovusturmayi seriat a dayanarak reddetti ve Musluman kadinlara donuk yasal korumalari sinirlandirdi Birlesik Arap Emirlikleri ceza yasasinin 53 maddesi saldiri Seriat tarafindan belirlenen sinirlari asmadigi surece bir kocanin karisi ve kucuk cocuklarina ceza verme hakkini tanir 2010 da yuksek mahkeme kocanin fiziksel azarlama hakki ni onayladi Lubnanli kadinlarin dortte ucu hayatlarinin bir noktasinda kocalari veya erkek akrabalari tarafindan fiziksel kotu muameleye maruz kaldilar Afganistan kadinlarin 85 inden fazlasi aile ici siddeti bildiriyor cok yuksek aile ici siddet oranlarina ve sinirli yasal haklara sahip diger ulkeler arasinda Suriye Pakistan Misir Fas Iran Yemen ve Suudi Arabistan bulunmaktadir Aile ici siddete karsi yasal koruma saglanan Turkiye de bir hukumet raporuna gore kocasi ve ailenin diger erkek uyeleri tarafindan yapilan seri aile ici siddet cogunlukla gormezden gelinmekte hukuki yardim alinmamakta ve kadinlar tarafindan kabullenilmektedir Turkiye Mart 2012 de Avrupa da Istanbul sozlesmesi olarak bilinen Kadina Yonelik Siddet ve Aile Ici Siddetin Onlenmesi ve Bunlarla Mucadeleye Iliskin Avrupa Konseyi Sozlesmesi ni onaylayan ilk ulke oldu Onemli Musluman nufusa sahip c 20 diger uc Avrupa ulkesi de Arnavutluk Bosna Hersek ve Karadag sozlesmeyi onayladi Makedonya ise imza atti Turkiye daha sonra bu anlasmadan Cumhurbaskanligi karariyla cekildi Sozlesmenin amaci kadina yonelik siddet ve aile ici siddetten arinmis bir Avrupa yaratmakti 10 Aralik 2014 te Sirp Turk pop yildizi Emina Jahovic Balkanlar da aile ici siddet konusunda farkindaligi artirmaya yardimci olmak icin Ne plasim se Korkmuyorum baslikli bir video klip yayinladi Ne plasim se alkol tuketimi ve aile ici istismar arasindaki baglantiyi vurguladi Amerika Birlesik Devletleri nde Sosyal Politika ve Anlayis Enstitusu tarafindan yapilan bir 2017 arastirmasina gore Musluman toplulukta aile ici siddet sikligi Hristiyan ve baglantisi olmayan topluluklardan farkli degildi Ankete katilan Amerikali Muslumanlarin 13 u Katoliklerin 15 Protestanlarin 17 dini olmayanlarin 14 ve genel halkin 15 i kendi toplumlarinda aile ici siddete sahit olduklarini ifade ettiler Aile ici siddet olayini bilen Amerikali Muslumanlar arasinda sucun kolluk kuvvetlerine bildirildigini soyleyenlerin yuzdesi 50 de diger gruplar ve genel halkla karsilastirilabilir duzeydedir Arastirmada Amerikali Musluman katilimcilar aile ici siddetin yaklasik yarisinin inanc lideri tarafindan bilindigini diger inanc gruplarina gore oldukca yuksek bir oran kaydetti AskKlasik Musluman yazarlar arasinda ask kavrami uc kavramsal hat boyunca gelistirildi dogal ask entelektuel ask ve ilahi ask Ask veya tutkulu ask kavrami Kuran da yoktu ve Iranli yazar Ahmed Gazali tarafindan tanitildi Romantik ask Hindistan da Agra yakinlarindaki Tac Mahal Babur Imparatoru Sah Cihan 1628 1658 tarafindan esi Mumtaz Mahal in anisina yaptirilmis ve 1648 de tamamlanmistir Neredeyse tamami Farsca siir ve Kuran dan olan cok sayida yazitla suslenmistir Ulema Tac Mahal kompleksinin cennetin bir temsili oldugunu one surdu Musluman dunyasinin populer ve klasik edebiyati ask uzerine eserlerle dolu ve Islam toplumlarinda kadin erkek arasindaki ask kutlanan bir seydir Islam tarihinde entelektuel ilahiyatci ve mistikler romantik askin dogasi ve ozelliklerini kapsamli bir sekilde tartistilar Islam Altin Cagi nin entelektuel yorumunda ask sevgiliye sahip olmak icin karsi konulmaz bir arzu ve asigin mukemmele ulasmak icin gidermesi gereken bir eksiklikti Muslumanlar arasinda Leyla ile Mecnun ve Molla Cami nin Kuran daki Yusuf Suresi nin uzerine Yusuf ve Zuleyhasi hikayesini yeniden anlatmasi Farsca Urduca ve Bengalce edebi kanonlarinda ufuk acici bir metindir Sevginin tutkulu aska donusmesi en kapsamli ve gercekci analizini Enduluslu bilgin Ibn Hazm in Guvercin Yuzugu nde almistir Romantik ask temasi Islam dunyasinin modern ve postmodern kurgusunda gelistirilmeye devam ediyor Nobel odullu Orhan Pamuk un Kara Kitap 1990 tasavvuf ve takintili ask uzerine kapsamli meditasyonlari olan nominal bir dedektif hikayesi iken bir baska Turk yazar Elif Safak 2010 yilinda yazdigi Askin Kirk Kurali Bir Mevlana Romani kitabinda romantik ask ve tasavvufu ic ice geciriyor Tasavvufta ask metafizik bir metafor olarak Tanri sevgisini ifade eder bazen de otesine gecer Bu tasavvufun en buyuk sairi olarak kabul edilen Mevlana ile akil hocasi Sems Tebrizi arasindaki romantik iliskide acikca gorulmektedir Ibni Arabi ayrica erkek icin bir kadinla cinsel iliskinin Tanri nin en buyuk kendini ifsasini deneyimleme firsati oldugunu one surdu Allah in en yogun ve en mukemmel tecellisi kadinlar araciligiyladir ve en yogun birlik evlilik eylemidir Evlilik fiilinin yuceligine yapilan bu vurgu hem bu dunya hem de obur dunya icin gecerlidir Islam in cinsel iliskileri cennetin nihai zevklerinden biri olarak gordugu gercegi iyi bilinir ustelik bunun cocuk yetistirmek icin yapildigina dair bir ima da yoktur Erotik tur Cin Hint ve Japon gibi uygarliklarla ortak olarak Bati da kulturel olarak kabul edilebilir hale gelmesinden yuzyillar once Muhammed ibn Muhammed el Nafzavi tarafindan Islam dunyasinda 15 yy da Itirli Bahce yazildi Richard Burton in esasen tarafindan kaleme alinan 15 yuzyildan kalma bir seks el kitabi olan Itirli Bahce ersatz 1886 cevirisi Viktorya donemi Ingiltere sinin puriten adetleri ve buna karsilik gelen sansur yasalari nedeniyle yalnizca ozel dolasim icin olarak etiketlendi Kadin aski Din baglaminda genellikle cinsel cilecilikle iliskilendirilen bir alan Muhammedin kadinlari sevmenin onemini vurgulamasi dikkate degerdir Meshur bir hadise gore Muhammed Bu dunyadan bana uc sey sevdirildi Kadinlar guzel kokular ve gozumun serinligi namaz der Islam inancinda Muhammed tanimi geregi en mukemmel insan ve en mukemmel erkektir Kadina olan sevgisi insanin mukemmelliginin sadece Tanri sevgisiyle degil diger insanlara duyulan sevgiyle de baglantili oldugunu daha spesifik olarak erkek mukemmelliginin kadinlarda ve dolayli olarak da kadin mukemmelliginin erkeklerde yattigini gosterir Sonuc olarak Muhammed in kadinlara olan sevgisi tanim olarak ornek alinmasi gereken mukemmellik modeliydi ve tum erkeklere zorunluydu Alinti yapilan bir hadis var Birbirini seven iki kisi icin evlilikten daha guzel bir sey yoktur Islam tasavvufunun onde gelenleri bu temayi detaylandirdi Ibn Arabi yukaridaki hadisi su sekilde yorumlar O kadinlardan Dunya da kendisine sevimli kildigi uc seyden biri olarak bahsetti Onu Rabbinden uzaklastiracak bir sey ona sevdirildi mi saniyorsunuz Tabii ki degil Onu Rabbine yaklastiran sey kendisine sevimli kilindi Kadinlarin olcu ve sirlarini bilen onlara sevgiden vazgecmez Bilakis ariflerin kemallerinden biri de onlara sevgidir cunku bu bir peygamberlik mirasi ve ilahi asktir Cunku Peygamber kadinlar bana sevimli kilindi dedi Bu yuzden onlara olan sevgisini sadece Tanri ya bagladi Bu bolumu iyice dusunun harikalar goreceksiniz Ibn Arabi Tanri ya kadin suretinde tanikligin en mukemmel taniklik sekli oldugunu savundu Eger Muhammede kadinlar sevdirildiyse bunun nedeni kadinlarin Tanri yi yansitmasidir Rumi onlari Tanrinin kadinsi nitelikleriyle iliskilendirmistir O Tanri nin nurudur o sizin sevgiliniz degildir O Yaraticidir onun yaratilmadigini soyleyebilirsiniz Gai Eaton ayni konuda Muhammed in kadinlari sevmenin onemine iliskin ogretisinin altini cizen birkac hadis kaydetti Kadinina sacinin kokusundan parmak uclarina kadar deger vermelisin Sizin en hayirliniz esine karsi en hayirli olaninizdir Butun dunya zevk almak icindir ama dunyadaki en iyi sey iyi bir kadindir Bir baska hadis kisinin karisina karsi sevgi dolu davranisinin gelismis dini anlayisla esanlamli oldugunu acikca belirtir Mu minlerin imani en mukemmeli ahlaki en guzel ve hanimina en iyi davranandir GuzellikGuzellik kavrami ve gercekligi Islam dininde istisnai bir oneme sahiptir Ihsan guzellik erdem mukemmellik olarak da tercume edilir Islam in kanonik taniminin inanc ve islamdan sonraki ucuncu unsurudur 53 31 ayetlerinde Kuran cirkin eylemlerden kacinmanin onemini vurgularken 10 26 ayetinde ise soyle der Guzel olani yapanlar en guzelini alacaklar ve artiracaklar Kadin guzelligi Kadin guzelligi Islam da Tanri nin guzelligi yumusakligi merhameti ve bagislayiciliginin en dogrudan tezahuru olarak kabul edilen merkezi bir temadir Bu tema Islam mistisizmi veya Sufizm de gelistirildi Annemarie Schimmel Islam in Mistik Boyutlari adli calismasinda genellikle en buyuk Sufi olarak kabul edilen Ibn Arabi yi degerlendiriyor Fususul Hikem in Peygamber Muhammed le ilgili olan kapanis bolumu Peygamber e guzel kokular kadin sevgisi ve dua sevincinin verildigi unlu rivayeti merkezine alir Kadin sevgisi Peygamber den miras kaldigi ve ilahi bir ask oldugu icin ariflerin kemalindendir fikrini Ibn Arabi bu sebeple savunabildi Kadin Ibn Arabi ye gore sefkatli Allah in sirrini aciklar Zat oz kelimesinin disil oldugu dilbilgisi gercegi Ibn Arabi ye Tanri daki bu disil unsuru kesfetmek icin farkli yontemler sunar EvlilikYasal cerceve Evlilik Islam aile ve toplumunun merkezi kurumudur Teknik olarak gelinin bir ceyiz veya mehir karsiliginda evlilige rizasina taniklik edenlerce onaylanan bir sozlesme ile gerceklestirilir Ayrica kadinin es adayi ile tanistirilirken susmasi da riza sayilir Kadin istedigi erkege evlenme teklif etme ozgurlugune de sahiptir Muhammed in kendisi de bir hanimdan Kendimi size sunuyorum seklinde bir evlilik teklifi almis ancak onu baska bir erkekle evlendirmisti Evlilik sozlesmesinde gelin kocasinin baska bir es alamamasi ve gerekli gorurse kendi inisiyatifiyle birlikteligi feshedebilmesi gibi kendi sartlarini belirleme hakkina sahiptir Ayrica biri evlilikte digeri bosanma durumuna ertelenen ceyizler belirlenmeli ve yazilmalidir Ceyiz kadinin munhasir mulkudur ve ne ailesine ne de akrabalarina verilmemelidir Kuran a gore 4 2 kadin ceyizinin bir kismini kocaya vermeyi ozgurce secebilir Fikih doktrini bir kadinin munhasiran onun adina tutulan malina kocasi erkek kardesi veya babasi tarafindan el konulamayacagini soyler Yuzyillar boyunca bu Hristiyan Avrupa da kadinlarin daha sinirli mulkiyet haklariyla taban tabana zitti Buna gore cagdas Amerika daki Musluman kadinlar mal varliklarini ayri olarak listeleme konusunda dikkatli olmalarina ragmen bunlarin evlilikten sonra ortak mallar olarak kabul edilebilecegini gorunce bazen sok oluyorlar Endonezya nin Lombok kentinde canli muzik esliginde gelin alayi Endonezya Ulusal Istatistik Burosu na gore kadinlar icin ortalama evlenme yasi artiyor 2010 da 22 3 1970 ortalamasi 19 erkeklerde karsilik gelen rakamlar 25 7 ve 23 yaslari Evlilik toreni ve kutlamalar Evlilik toreninde hazir bulunanlar Fatiha duasini okurlar Normalde evlilikler camilerde degil ozel evlerde veya bir hakimin kaḍi ofislerinde yapilir Torenin formati ve icerigi genellikle ulusal veya kabile gelenekleri ile ona eslik eden kutlamalardir Islam dunyasinin bazi bolgelerinde bunlar gelin hediyesinin sergilendigi alaylari icerebilir gelinin gosterisli kostumler ve mucevherlerle suslendigi resepsiyonlar ve gelinin bir arabayla tasinabilecegi yeni eve torensel yerlestirilmesini icerir Damat arkadaslari ve iyi dilekler tarafindan takip edilen bir at uzerinde sokaklarda gezebilir ve her zaman velime adi verilen bir ziyafet vardir Bosanmanin tarihsel yayginligi Bosanmanin modern zamanlara kadar nispeten nadir oldugu Bati ve Dogu dunyasinin aksine gec Orta Cag Musluman dunyasinin bazi bolgeleri Memluk ve Osmanlilarda bosanma orani yuksekti Al Sakhavi nin 1428 1497 kadin yasami uzerine yaptigi calisma on besinci yuzyilda Misir ve Suriye kent toplumunun evlilik duzeninin pratikte cok eslilikten degil buyuk olcude kolay bosanmadan etkilendigini gostermektedir 11 yuzyildan 13 yuzyila kadar olan eski Misir belgeleri de daha ileri bir model gosterdi 273 kadindan olusan bir orneklemde kadinlarin 45 i ikinci veya ucuncu kez evlenmislerdi Edward Lane in on dokuzuncu yuzyilin baslarindaki kentsel Misir i dikkatli bir sekilde gozlemlemesi nadir cok eslilik yaninda sik bosanma rejiminin hala gecerli oldugunu gosteriyor 20 yuzyilin baslarinda bati Java ve Malay yarimadasindaki bazi koylerde bosanma oranlari 70 e kadar cikiyordu Cok eslilik Musluman ulkelerde evlilik gelenekleri farklilik gostermektedir Islam hukuku Musluman bir erkegin belirli kosullar altinda ayni anda dort kadinla evlenebildigi cok eslilige izin verir Seriat cok esli erkeklerin tum eslere esit davranmasini talep ettiginden klasik Islam alimleri cok eslilikten tamamen kacinmayi tavsiye ederler Fas taki Moudavvana gibi bazi bolgelerde cok eslilik yeni aile kodlariyla sinirlandirilmistir Iran ve Irakta Sii erkeklerin sigeh ve Mut a gibi isimlerle anilan gecici evliliklerine izin veriliyor Sunni Islam da yasak olan bir erkegin gecici bir es iliskisi karsiliginda bir kadina veya ailesine bir miktar para odedigi bir zevk evliligi Sii inancinda bulunur ve Iran da yasal kabul edilir Gecici evliliklerin sayisi sinirsizdir resmi bir sertifika ile taninir ve sertifikada belirtilen tarih ve saatte otomatik olarak sona erdigi icin bosanma gereksizdir Her gecici evlilikte erkegin kadina mehir yerine gecen bir odeme yapmasi zorunludur Gecici bir evliligin asgari suresi ulema arasinda tartisiliyor bazilari asgari surenin 3 gun kadar dusuk oldugunu bazilari ise 1 yil kadar yuksek oldugunu soyluyor Uygulayicilari uygulamaya izin veren seriat hukukundan bahsederken kadin haklari gruplari bunu yasallastirilmis bir fuhus bicimi olarak adlandiriyor Poliandri Buna karsilik bir kadinin birden fazla kocasi olmasi olan poliandriye izin verilmez Endogami Muhammedin tarihcilerin cok guzel oldugunu soyledikleri eslerinden biri olan Zeyneb bint Cahs kolesi ve evlatligi Zeydin karisi Muhammedin kuzeniydi Eslerinden Safiyye bint Huyey ve Reyhana bint Zeyd in de Yahudi kokenli olduklari kaydedilir Musluman ulkelerde gozlenen endogami esas itibariyla akraba evlilikleridir En yaygin gorulen evlilikler birinci kuzen evlilikleri olup bunu ikinci dereceden kuzen evlilikleri izlemektedir Akraba ici evlilikler Orta Dogu Kuzey Afrika ve Islami Orta Asya daki Musluman topluluklardaki kadinlar icin en yaygin olanidir Suudi Arabistan Iran ve Pakistan daki tum evliliklerin yaklasik 3 te 1 i birinci dereceden kuzen evlilikleridir Orta Dogu Kuzey Afrika ve Islami Orta Asya nin cesitli Islami topluluklarinda genel olarak akraba ici evlilikler 65 ila 80 i asmaktadir Musluman dunyasinda akraba evliligi oranlari Malezya da 5 9 ile Suudi Arabistan da gt 50 arasinda degismektedir Suudi Arabistan ve Pakistan daki tum evliliklerin 65 inden fazlasi endogamik ve akrabalar arasi gorucu usulu evliliklerdir Moritanya Libya Sudan Irak Iran Urdun Suriye Yemen Kuveyt BAE ve Umman da tum evliliklerin 40 indan fazlasi akraba evliligidir Yasak evlilikler Islam hukukunda evlilik toplum onunde yapilan bir taahhut oldugu icin gizli evliliklere izin verilmemektedir Avrupa Fetva ve Arastirma Konseyi Muslumanlar arasindaki bir evliligin devlet kaydi ve karsilikli riza olmasi halinde iki tanigin katilmasiyla gecerli sayilacagini ifade eder Seriata gore Musluman kadin ve erkekler arasinda bazi evlilikler yasaktir Nisa Suresi yasak evliliklerin bir listesini verir Kur an 4 22 Kadinlara ornek olarak uvey oglu oglu babasi kardesi kardesinin oglu amcasi sut oglu veya sut kardesi kizinin kocasi annesi ile cinsel iliskiye girmis bir uvey baba ve kayinpederi ile Sunni Islam fikhinin Hanefi Maliki Safii ve Hanebeli ekolleri arasinda bu tur evliliklerin fasid olup olmadigi ancak halihazirda yapilmissa hangilerinin gecersiz batil evlilikler oldugu konusunda anlasmazliklar vardir Evlilik yasi Gecmiste kuresel olarak kabul edilen bir olgu olan cocuk yasta evlilik cogu ulkede yasaklanmasina ragmen Musluman dunyasinin bazi bolgelerinde bir dereceye kadar devam ediyor Kadinlar icin evlenme yasi ulkeden ulkeye degisir Geleneksel Islamda kucuk kizlarin evlenmesine izin verilir Seriata gore Muhammed in uygulamalari Islam hukukunun bir temelini olusturur Sunni islamin en sahih iki hadis kitabi olan Buhari ve Muslim e gore Muhammed ucuncu karisi Aise ile alti yasinda nikah sozlesmesi yapar ve evlilik dokuz veya on yasinyken gerceklesir Olaylarin bu versiyonu Sii Muslumanlar tarafindan reddedilmekte ve bazi Sunni alimler tarafindan da tartisilmaktadir Bazi Islam alimleri onemli olanin takvim yasi degil kizin biyolojik yasi oldugunu one suruyor Bunlara gore evlenme yasi bir kizin en yakin erkek velisi tarafindan belirlenen cinsel olgunluga ulastigi zaman olarak belirlenmelidir Bu yas 10 veya 12 yasindan kucuk veya her kiza bagli olarak degisen baska bir yas olabilir Yemen deki Musluman topluluklarin bazi din adamlari ve muhafazakarlar eski Suudi Arabistan Hindistan Banglades Pakistan Endonezya Misir Nijerya ve baska yerlerde 15 yasin altindaki kizlarla evlenmenin Islami haklari oldugu konusunda israr ettiler Aralik 2019 da Suudi Arabistan yasayi degistirdi ve evlilik yasini 18 e yukseltti Dinlerarasi evlilikler ve kadinlar Dinler arasi evlilik Muslumanlarla Kitap Ehli kabul edilen Yahudi Hristiyan ve Sabiler arasinda soz konusu olabilir Islam kulturu ve geleneksel Islam hukukunda Musluman erkeklerin Hristiyan veya Yahudi kadinlarla evlenmelerine izin verilirken kadinlarin Hristiyan veya Yahudi erkeklerle evlenmeleri yasaktir Sunni Islam kadinlarin Musluman olmayan erkeklerle evlenmesini yasaklamis olsa da gunumuzde dunyanin cesitli yerlerinde Musluman kadinlar ve Gayrimuslim erkekler arasindaki evlilikler onemli oranlarda gerceklesmektedir Ornegin Amerika Birlesik Devletleri nde yaklasik on Musluman kadindan biri 40 yasin altindaki alti Musluman kadindan biri ve kendilerini daha az dindar olarak tanimlayan Musluman kadinlarin yaklasik beste biri veya 20 si dahil olmak uzere gayrimuslim erkeklerle evlidir Reformist ve ilerici Islam gelenegi Musluman kadinlarla Gayrimuslim erkekler arasindaki evlilige izin verir Bu gorusu benimseyen Islam alimleri Halil Muhammed Hassan Al Turabi dir Ayse Elmali Karakaya 2020 arastirmasinda Musluman kadinlarin gayrimuslim erkeklerle evlenmesinin etkisinin olumlu bulundugunu soyluyor Elmali Karakaya Musluman kadinlarin dindar ailelerinde Islam in ve Muslumanlarin elcisi olma duygularinin inanclar arasi evliliklerin dini bilgilerinin artmasina yardimci oldugunu soyluyor Musluman bir erkegin Hristiyan veya Yahudi bir kadinla evlenmesine izin verilmemesi onemli sayida gayrimuslim erkegin Islama girmesine yol acmistir Kuresellesmenin derinlesmesiyle Musluman kadinlarin Islam disinda kalan erkeklerle evlenmeleri daha yayginlasti Bu evlilikler ortama bagli olarak degisen derecelerde sosyal onayla karsilanir Musluman olmayan erkeklerin evlilik amaciyla Islam a donusleri devam etmektedir Musluman bir erkek Hristiyan veya Yahudi bir kadinla evlenmek isterse onun anne ve babasini tanimali ve kizlariyla evlenmek icin izin istemelidir Musluman alimlerin cogu Musluman kadinlarin gayrimuslim erkeklerle evlenmesine 60 Surenin 10 ayeti ile karsi cikar Kecia Ali bu tur yorumlarin haksiz bir sekilde kadinlarin kocalarina dogustan tabi oldugunu varsaydigini ve bunun babalari gayrimuslim ise cocuklarin gayrimuslim olarak yetistirilmesiyle sonuclanabilecegini savunuyor Ek olarak ona gore soz konusu Kuran ayeti Kuran in Musluman erkekler icin uygun ortaklar olarak tanimladigi Yahudi veya Hristiyan inanclarindan degil inkarcilardan bahsetmekte dolayisiyla Musluman kadinlarin Musluman olmayan erkeklerle evlenip evlenemeyecekleri konusunda genellleme yapmak yerine potansiyel es kategorilerini tartismaktaydi Evlilikte davranis ve haklar Islami hukuk ve uygulama evlilikte kadina ayri hak ve yukumlulukler vererek kismen cinsiyet esitsizligini tanir Kadinin alani evin ozeli erkeginki ise kamusal alandir Kadinlarin evlilikte onceligi annelik erkeklerinki mali ve idari gorevlerdir Seyyid Kutub a gore Kur anin erkege aile yapisi uzerinde vesayet veya ustunluk hakki vermesi esler arasindaki ihtilaf ve surtusmeleri onlemek icindi Sistemin hakkaniyeti Allah in erkegi koruyuculuk icin gerekli nitelik ve becerilere sahip kilmasi yaninda yapinin bakimini saglamakla gorevlendirmesinde yatmaktaydi Kuran kadin ve erkek arasindaki sevgiyi Tanri nin bir isareti olarak kabul etmekle Kur an 30 21 birlikte karisinda nusuzdan itaatsizlik vefasizlik isyan kotu davranis suphelenirse erkeklerin eslerini once uyarmasi sonra da hafifce vurmasi itmesi ve hatta dovmesine izin verir Kur an 4 34 Islam da Avrupa Amerika ve Islam disi Asya ortak hukukunda olan merkezi bir fikir ve evlilik mulkiyeti ilkesinin yasal temeli yoktur Islami evlilikte erkek ve kadin kimliklerini birlestirmezler ve evlilik bir sozlesme olarak kabul edildigi icin evlilik suresince edinilen mallar uzerinde ortak mulkiyet haklari yoktur Erkek ve kadinin evlenmeden onceki ve evlilik suresince kazandigi mal varliklari bosanma halinde kendilerine kalir ve esler kendi bireysel mallariyla uzaklasirlar Ancak Musluman kadinlar sozlesmeyi imzalamadan once erkegin ona odemeyi kabul ettigi ertelenmis mehri alabilirler Ve eger cocuklari yoksa eslerinizin biraktiklarinin yarisi sizedir Fakat cocuklari olursa yaptiklari vasiyetten veya borctan sonra biraktiklarinin dortte biri sizindir Ve eger cocuk birakmazsaniz esler icin dortte birdir Fakat bir cocuk birakirsaniz yaptiginiz vasiyetten veya borctan sonra biraktiginizin sekizde biri onlar icindir Ve bir erkek veya kadin ne mirascisi ne de soyunu birakip da bir erkek veya kiz kardesi varsa o zaman her biri icin altida bir vardir Fakat ikiden fazla iseler herhangi bir vasiyetten veya borctan sonra hicbir zarara ugramadikca ucte birini paylasirlar Bu Allah in bir hukmudur ve Allah bilendir halimdir Kuran 4 12 Kocanin olumu halinde malinin bir kismi eslerine miras kalir Erkek cocuk birakmamissa malin dortte biri karilarina kalir kalan dortte ucunu ise kocanin kan hisimlari ornegin anne baba kardesler paylasir Eslerinden herhangi birinden cocuklari olursa malin sekizde biri eslerine kalani ise sag kalan cocuklari ve ana babasina kalir Kadinin ertelenmis mehri ve olen kocanin kalan borclari herhangi bir miras uygulanmadan once odenir Seriat mirasin olen kisinin erkek akrabalarini icermesini bir kizin ogul olarak mirasin yarisini almasini ve dul bir kadinin kizlarindan daha azini almasini zorunlu kilar Cinsellik Cariyeler haremlerde barindirilir ve harem agalari tarafindan korunurdu Genel parametreler Cinselligin evlilik uzerinden kutsallastirildigi Hristiyanligin aksine Islami anlayista cinsellik basli basina kutsaldi ve bir nimetti Ibn Arabi ye gore seks uygulayicilarini Allah a yaklastirabilecek yuce bir eylemdir Ancak Hristiyanlik ve Yahudilikte oldugu gibi evlilik disi cinsel iliski Tanri nezdinde ciddi bir gunah olarak algilanir Cinsel tatmin ve iliski sikligi Kadinin cinsel tatmini klasik Islam inanc ve literaturunde onemli bir yere sahiptir Musluman Ingiliz yazar Ruqayyah Waris Maqsood The Muslim Marriage Guide adli kitabinda Ilk Muslumanlar cinsel cesareti ve bir kadini tatmin etme yetenegini erkekligin onemli bir parcasi olarak gorduler Aise binti Ebu Bekir in yegeni alim ve guzel bir kadin olan Aise bint Talha Omer ibn Ubeydilah ile evlendi Dugun gecesi onunla en az yedi kez sevisti sabah olunca Sen her yonden mukemmel bir Muslumansin bunda bile dedi diye kaydetti Halife Omer 584 644 evli bir kadinin en az dort gunde bir seks yapma hakkina sahip olduguna inanirdi Hadis alimi hukukcu ve mutasavvif Ebu Talib el Mekki ye gore d 996 koca karisinin daha fazlasina ihtiyaci oldugunu bilirse uymak zorundadir On sevisme Muhammed cinsel iliskilerde on sevisme ve duygusal yakinligin onemini vurguladi Hicbiriniz karisinin uzerine hayvan gibi basmasin once aranizda bir elci olsun Peki o haberci nedir diye sordular soyle cevap verdi Opucukler ve sozler Islami aydinlar bu temayi genisletti Filozof mutasavvif ve hukukcu Al Gazzali c 1058 1111 Seks yumusak sozler ve opusmeyle baslamalidir derken Hintli bilgin el Zabidi 1732 1790 Gazzali nin basyapiti Ihya ulum ed din e Bu sadece yanaklari ve dudaklari icermemeli sonra goguslerini ve meme uclarini ve vucudunun her yerini oksamalidir nasihatini ekledi Es zamanli orgazm Klasik Islam alimleri kari kocanin eszamanli orgazma erisme ve arzu edilirligi hakkinda kapsamli yazilar yazdilar Gazzali Dini Ilimlerin Ihyasi adli eserinde su ogudu verir Orgazma inzal gelince esi de orgazma gelinceye kadar onu beklemelidir cunku onun doruk noktasi yavas gelebilir Kadinin arzusunu uyandirir ve geri cekilirse bu onu incitecek ve bir yabancilasma duygusu yaratacaktir Eszamanli bir orgazm onun icin en zevkli olacak ozellikle kocasi kendi orgazmiyla ondan uzaklasacagindan ve bu nedenle utangacliktan etkilenmeyecek Kuran ve Sahih Muslim e gore Islam sadece vajinal sekse izin verir Isterse sirtinda veya onunde olabilir iliskiye girebilir ancak bir acikliktan vajina olmalidir Muslim 3365 Islam alimleri arasinda evlilik icinde vajinal olmayan cinsel iliskinin onaylanmadigi kabul edilmekle birlikte yasaklanip yasaklanmadigi konusunda anlasmazlik vardir Kuran in 2 223 te Kadinlariniz tarlalarinizdir kadinlarina diledigin gibi gidin seklindeki ifadesi adet sirasinda cinsel iliski anal iliski ve esin iradesine aykiri siddet ve zorlama yasaktir seklinde kisitlanir Islam erkek ve kadinlarin cinsel iliski ve adetten sonra gusul su ile yikanma ve bazi Islam topluluklarinda arinma isteyen dualar yapmasini gerektirir cunku cinsellik ve adet gorme dinen insanlari necis yapan bir seydir Bazi Islam hukukculari nufuz etmeden dokunma ve on sevismenin abdesti gerektirdigini one surmektedir Muslumanlar oruc ve hac sirasinda cinsel iliskiden kacinmalidirlar Musluman kadinin hastalik hayiz dogum sonrasi oruc ve bazi dini faaliyetler ve iddette cinsel iliskiye girmesi caiz degildir Escinsel iliski ve evlilikler Islam da kadinlara da yasaktir Tup bebek IVF Islam da kabul edilebilir ancak yumurta bagisi ile sperm bagisi embriyo bagisi Islam tarafindan yasaklanmistir Bu evlilikler ortama bagli olarak degisen derecelerde sosyal onayla karsilanir Ancak Islam in Sii mezhebine ait bazi tartismali fetvalar ucuncu kisilerin katilimina izin vermektedir Kadin iffetine yuksek deger verilir ve teshircilik yasaktir Kadin sunneti Hristiyan cogunluklu Uganda da kadin sunnetine karsi bir kampanya afisi Afrika nin Tanzanya Nijerya ve Nijer eyaletlerinde kadin sunneti Hristiyanlar arasinda Muslumanlardan daha yaygindir Cariyeler haremlerde barindirilir ve harem agalari tarafindan korunurdu Klasik pozisyon Kadin sunnetinin kokeni Islami olmadigi ilk olarak eski Misir da uygulandigi sanilmaktadir Alternatif olarak uygulamanin kulturel yayilma yoluyla Misir a aktarilan eski bir Afrika ergenlik ayini olabilecegi one surulmustur Kuran da kadin sunnetinden soz edilmedigi gibi rivayetlerde Muhammedin boyle bir uygulamasi bulunmuyor Buna ragmen tamamen olmasa da bazi Sahra alti Afrika ulkelerinde kadin sunneti ozellikle klitorisin kukuletasi veya basliginin kesilmesi ni tavsiye eden bir avuc hadisin varligina dair bir inanc vardir Bununla birlikte bu hadisler genellikle sahih olmayan guvenilmez ve zayif kabul edilir Kadin sunnetine Islami bakis acilari Islam dusuncesinde uzmanlasmis bir akademisyen ve Islam da Kadin Haklari Otantik Bir Yaklasim in yazari olan Haifaa A Jawad Uygulamanin hicbir Islami temeli olmadigi sonucuna varmistir Ona gore bu Islami gelenege yanlis bir sekilde asimile edilmis eski bir gelenekten baska bir sey degildi ve zaman gectikce bazi Musluman ulkelerde Islami bir emir olarak sunulmus ve kabul edilmisti Jawad bu kapsamda kadin sunnetinin Islam dunyasinin cogunda uygulanmadigi aksine Brezilya Meksika ve Peru gibi Latin Amerika ulkelerinde uygulandigi argumanini sunuyor Fransiz aydin gazeteci ve cevirmen Renee Saurel kadin sunnetinin Islam in kutsal metniyle dogrudan celistigini gozlemlemistir Kur an Hristiyanlik ve Yahudiligin aksine kadina fiziksel ve psikolojik zevk verilmesine izin verir ve bunu tavsiye eder Zorla parcalanan yirtilan kopan dokular ne sehvet ne de haz arayisina ve acidan kacisa katilirken verilen ve paylasilan kutsanmis duyguya elverislidir Misirli feminist Neval El Saadavi klitorisin yaratilmasini kadin sunnetine karsi dogrudan Islami bir arguman olarak sunar Eger din Tanri dan geliyorsa yarattigi hastalikli veya deforme olmayan bir organi kesmesini insana nasil emredebilir Bu ne gercek dinin ne de Yaradan in icine dusemeyecegi bir celiskidir Allah klitorisi yegane islevi kadin icin cinsel haz almak gibi gorunen cinsel acidan hassas bir organ olarak yaratmissa bu zevki de kadinlar icin normal ve mesru dolayisiyla ruh sagliginin ayrilmaz bir parcasi saydigi sonucu cikar Grande Mosquee de Paris teki L institut Musulman in Rektoru Seyh Abbas kadin sunneti icin Islami teolojik gerekcelerin tamamen yokluguna isaret etti Erkek icin sunnet zorunlu olmasa da estetik ve hijyenik bir amac tasir Islam ulkelerinin cogunda bu uygulamanin tamamen mevcut olmadigi gerceginin kanitladigi gibi kadin sunneti lehine dikkate alinmasi gereken mevcut dini Islami bir metin yoktur Ezher in eski Seyhi Mahmud Shaltut da kadin sunnetinin teolojik bir temeli olmadigini belirtti bazi hususlar bunun kesinlikle zararli veya ahlaksiz oldugunu kanitliyorsa bu zarara veya ahlaksizliga son vermek icin mesru olarak durdurulmalidir Kadin sunnetinin zarari sabit oldugundan kadinlarin klitorislerinin alinmasi vacip olmadigi gibi sunnet de degildir IKO de kadin sunnetini sona erdirme girisimleri Yirmi birinci yuzyilda IKT icindeki bir dizi ust duzey dini makam her turlu kadin sunnetinin durdurulmasini istedi Islam hukuku ve ictihatlari hakkinda yasal gorusler yayinlayan etkili bir organ olan Misir in Dar al ifta si tarafindan 2006 da duzenlenen uluslararasi bir konferansta su sonuca varildi Islam in yetkili kaynaklarinda Kuran da ve Muhammed in uygulamasinda hicbir gerekce yoktur Bu kabul edilemez gelenege son vermek icin tum onlemler alinmalidir Kasim 2006 da Kahire deki El Ezher Universitesi nde Misir Basmuftusunun himayesinde duzenlenen bir konferansta fetva ile ayni hukuki agirliga sahip kadin sunnetinin cezalandirilabilir bir suc oldugu cunku bunun bir suc eylemi teskil ettigi yonunde bir karar kabul edildi saldirganlik ve insanliga karsi bir suctur 2007 yilinda IKT nin en onemli ilahiyat universitelerinden biri olarak kabul edilen bir kurulusa ait olan Kahire merkezli El Ezher Islami Arastirmalar Yuksek Konseyi kadin sunnetinin Islam hukukunda hicbir temeli olmadigina karar verdi 2012 yilinda o zamanki Islam Isbirligi Teskilati Genel Sekreteri Profesor Dr Ekmeleddin Ihsanoglu ulkeleri uygulamanin Islam a ve insan haklarina aykiri oldugunu soyleyerek kadin sunnetini FGM kaldirmaya cagirdi yuzyillar boyunca hayatta kaldi ve Islam in desteklemedigi icin durdurulmasi gerekiyor 2016 yilinda Birlesmis Milletler deki IIT Daimi Gozlemci Misyonu Surdurulebilir Kalkinma Hedefleri baglaminda BM tarafindan belirlenen kuresel bir hedefe uygun olarak FGM C yi 2030 yilina kadar ortadan kaldirma kararliligini yeniden teyit etti IKT de kadin sunnetinin yayginligi UNICEF e 2014 gore kadin sunnetinin yogun olarak siniflandirildigi yirmi dokuz ulkeden yirmi altisi Sahra alti Afrika dadir Yemen disinda hicbir Afrikali olmayan IKT uyesi ulkede kaydedilmis bir yayginlik yoktur Yayginlik Yemende 19 ve Irak ta 8 Dogum kontrolu Islam da cok eski zamanlardan beri cesitli dogum kontrol yontemleri uygulanmistir Sunni ve Sii hukukcular genel olarak dogum kontrolu ve aile planlamasinin seriat tarafindan yasaklanmadigi konusunda hemfikirdirler evli esler kabul ederse dogum kontrol cihazlarinin kullanimina izin verilir Onuncu yuzyildan on dokuzuncu yuzyila kadar tum Islami hukuk ekolleri dogum kontrolune ciddi onem verdiler Esas olarak en yaygin yontem olan cinsel iliski kesintisi ile ilgilendiler ve ozgur esin izin vermesi kosuluyla Cunku kadin cocuk ve cinsel doyum haklarina sahipti ve geri cekilmenin bunlari azaltacagina inaniliyordu bunun mesru oldugu konusunda oybirligiyle anlastilar Hukukcularin yazilarindan cogunlukla intravajinal tamponlarin modern oncesi kadinlar tarafindan da kullanildigi ve en yaygin goruse gore bunlarin ancak kocanin da kabul etmesi halinde kullanilmasi gerektigi anlasilmaktadir Hristiyan ve Yahudi geleneginin dogum kontrolunu yasakladigi goz onune alindiginda Muslumanlarin dogum kontrolune yonelik tutumu pragmatik olarak bulunur Ibni Sina gibi Orta Cag doktorlari dogum kontrolunu tibbin normal bir parcasi olarak gormusler ve ders kitaplarinda dogum kontrolu ve kurtaja bolumler ayirmislardir Islam dusuncesinde kurtajin caiz olmasi bir dizi faktore gore degisiklik gosterir Orta Cag Muslumanlari doguma bagli cok sayida sonuctan kacinmak icin dogum kontrolunu uyguladi mulkiyeti korumak bir cocugun egitimini garanti altina almak bir kadini ozellikle genc veya hasta ise dogum risklerinden korumak ya da sadece sagligini ve guzelligini korumak icin Kiz bebek katli Islam kiz cocuklarinin oldurulmesini kinar Diri diri gomulen disi bebek sorgulandiginda Hangi suctan olduruldugu Kur an 81 8 Bazi toplumlarda dogumda anormal derecede yuksek erkek kiz oranlari nedeniyle cinsiyete dayali kurtajlarin arttigindan endise ediliyor Ornegin Azerbaycan da dogum cinsiyet orani 1990 larin basinda 100 kiz bebege karsilik 105 108 araliginda olan erkek bebek 115 in uzerine cikti ve son 20 yildir yuksek seviyesini korudu Kadinlarda cinsiyete bagli kurtaj anlamina gelen yuksek dogum cinsiyet oranina sahip diger Musluman cogunluklu ulkeler arasinda Arnavutluk 112 ve Pakistan 111 bulunmaktadir Bosanmak Cariyeler haremlerde barindirilir ve harem agalari tarafindan korunurdu Islam da kadin kocasini ancak belirli sartlar altinda bosayabilir Bunlar maddi olarak desteklenmeme kocanin iktidarsizligi irtidat delirme tehlikeli hastalik veya evlilikteki diger bazi kusurlardan olusur Karsilikli riza ile bosanmanin etkili olabilmesi icin her iki tarafin da uzerinde anlasmasi gerekir Musluman bir kadin kocasindan bosanmak isterse seriat kanunlarina gore iki secenegi vardir Tafrik belirli izin verilen sebeplerden dolayi bosanmadir Bu bosanma karari saldiri veya terk edilme iddialarinin kabul edilmesi halinde dini bir yargic olan kadi tarafindan verilir Tefrik kadi tarafindan reddedilirse kadin bosayamaz Tefrik kabul edilirse evlilik feshedilir ve koca evlilik akdindeki ertelenmis mehri odemekle yukumludur Eslerin bosanmalarinda cok daha yaygin olan ikinci yontem olan hul karsilikli riza ile sebepsiz bosamadir Bu bosama kocanin rizasini gerektirir ve karidan kocaya gecen dusunce ile desteklenmelidir Cogu zaman bu dusunce hemen hemen her zaman kadinin ertelenmis mehr uzerindeki talebinden vazgecmesiyle olusur Gercek uygulamada ve Islami hukuk teorisinin disinda bir kadinin bosanma hakki erkeklerle karsilastirildiginda genellikle son derece sinirlidir Kadin icin mevcut olan sinirli bosanma yontemlerinin aksine Islam Musluman bir kocanin karisini hicbir sebep gostermeksizin tek tarafli olarak bosamasina talak izin verir Tunus Kisisel Statu Yasasi 1957 bir mahkeme tarafindan onaylanana kadar bir kocanin reddetmesini gecersiz kilar ve kadina daha fazla mali tazminat saglar Hem geleneksel seriat hukukunun yorumlayici bir cercevesi icinde hem de seriata dayanmayan medeni kanunlarin isleyisi yoluyla baska yerlerde benzer yasalar cikarilmistir Talak uzerine koca karisina ertelenmis mehrini odemelidir Suriye Kisisel Durum Yasasi 1953 ise ek olarak ayriliktan sonra bir yil boyunca kocanin esine nafaka odemesini zorunlu kilar Koca bosandiktan hemen sonra tekrar evlenmekte serbesttir ancak kadinin bosanmadan sonra yeniden evlenebilmesi icin iddet yani 3 ay beklemesi gerekir Kocasinin olumu halinde baska bir Musluman erkekle nikah akdedebilmesi icin iddet suresi 4 ay 10 gundur Bosanma sirasinda yukumlulukler Bosanma sirasinda kadinin yukumlulugune iliskin bir ayet 2 228 dir Bosanmis kadinlar uc hayiz beklerler ve Allah a ve ahiret gunune inaniyorlarsa Allah in rahimlerinde yarattigini gizlemeleri kendilerine helal olmaz Ve kocalari eger barismak istiyorlarsa bu donemde onlari geri almaya daha cok hak sahibidirler Ve onlar icin orfe gore erkeklerinkine benzer haklar vardir fakat erkeklerin onlarin uzerinde bir dereceleri vardir Allah ustundur hukum ve hikmet sahibidir Kur an 2 228 Cariyelik Cariyeler haremlerde barindirilir ve harem agalari tarafindan korunurdu Fikihta kole ve cariyenin mulkiyet konusu mal hukmunde oldugu genel kabuldur Ancak bu genel goruse aykiri olarak efendilerin koleler uzerindeki haklarini kisitlayici iddialar da ileri surulur Hanbeli hukukcusu Ibn Kudame bir erkegin cariyeleriyle cinsel iliskide bulunmaya hizmetinde calistirmaya kiralamaya ve onunla evlenmeye hakki oldugunu cariyelerini satmasi veya mulkiyetini devretmesine izin verilmedigi gorusundedir Ibn Kesir Mu minun 5 6 ayetindeki sag ellerinizin sahip olduklari ifadesiyle bir erkegin kolesiyle cinsel iliskiye girmesine izin verildigini yazar Cariye statusunun yari kole olarak degismesi de olasidir Bunlardan birisi de efendisinden bir cocuk dogurdugunda umm veled meydana gelir Ibnu l Humam kole sahibinin cocugun akrabaligini kabul etmesi gerektigini ekler Islam Tarihinde Kadinlar ve Kolelik Cariyeler ve Fahiseler adli eserde yazarlar Kuran in sag elin sahip olduklari ifadesiyle cariyelerle yapilan seksin onaylanmasinin olumlu bir tarafina dikkat cekmek istediler Buna gore bu cocuklar zina urunu olmayan mesru cocuklar kabul edilmis ve Hristiyan alemindeki benzerleri gibi ayrimciliga ugramamislardi Rabb Intisar Islami kaynaklarin kolelerle riza disi cinsel iliskiyi zina veya tecavuz olarak ele aldigini iddia ediyor Ancak Kecia Ali buna itiraz ediyor ve bu konumu modern oncesi Musluman hukuk gelenegi icinde bulamadigini soyluyor Muhammed Esad ve Mustafa Islamoglu Islamda cariyelerle cinsel iliskiye nikah esasina gore izin verildigi ve bu bakimdan onlarin hur kadinlardan hicbir farklarinin olmadigini Islamin her turlu cariyeligi tamamen reddettigini ileri surduler AileKuran vahyinin gelmesiyle birlikte aile Arap toplumunun temel birimi olarak kabilenin yerini aldi ve bugun aile Islam dunyasinda hala birincil sosyal orgutlenme aracidir Muslumanlarin cogunlukta oldugu ulkelerdeki aileler diger bircok geleneksel toplumda oldugu gibi yalnizca ebeveyn ve cocuklardan olusan cekirdek modelle sinirli degildir Buyukanne ve buyukbaba amca hala teyze ve kuzenler gibi daha genis bir agdan olusur Hamilelik dogum ve emzirme Hamilelik dogum ve emzirme kadinlarin Allah tarafindan odullendirildigi sureclerdir Bir kadin Peygamber e Muhammed e sordu Erkekler savasa giderler ve bunun karsiliginda buyuk bir mukafat vardir oyleyse kadinlarin elinde ne var Cevap verdi Bir kadin hamile kaldiginda gecesini ibadetle gunduzunu orucla geciren kimsenin sevabi vardir kasilmalar onu vurdugunda bunu yasamak zorunda kaldigi icin Tanri nin ona ne kadar odul verdigini kimse bilmiyor ve cocugunu dogurdugunda ondan aldigi her emme icin bir ruhu canli tutmanin odulunu aliyor Bosandiktan sonra bebekleri konusunda Emzirmeyi tamamlamak isteyenler icin anneler cocuklarini iki tam yil emzirirler Onlarin yiyecegi ve giyecegi bilinen orf e uygun olarak cocuk kendisinin olana babaya aittir Kimseye guc yetireceginin disinda yuk ve sorumluluk teklif edilmez Anne cocugu yuzunden cocuk kendisinin olan baba da cocugu nedeniyle zarara ugratilmasin mirasci uzerinde ki sorumluluk ve gorev de bunun gibidir Eger aralarinda riza ile ve danisarak cocugu iki yil tamamlanmadan sutten ayirmayi isterlerse ikisi icin de bir gucluk yoktur Ve eger cocuklarinizi bir sutanneye emzirtmek isterseniz vereceginizi ucretlerini orfe uygun olarak odedikten sonra size bir sorumluluk yoktur Kur an 2 233 Muhammed ayrica bir kadin dogum sirasinda olurse sehit sayilacagini soyler ki mukafati cennettir Annelik Unlu bir hadisde Cennet annelerin ayaklari altindadir denilir ve tum geleneksel sistemler gibi Islam annelik isini en yuksek deger olarak onurlandirir Islami ogretilerde kadinlarin calismasi ve ucret almasini engelleyen hicbir sey yokken Seyyed Hossein Nasr in The Heart of Islam Enduring Values for Humanity adli kitabina gore Islam toplumu hicbir zaman bir ofiste calismanin cocuk yetistirmekten daha onemli daha yuksek bir mertebe oldugunu dusunmemistir AdetMusluman kadin adet halinde veya lohusa iken camiye giremez ve namaz kilmaktan muaftir Cunku vucut sivilari necis kabul edilir Bazi Islam alimleri kadinin bu haldeyken evinde veya evinin yakininda kalmasini onermektedir Bazi Islam hukukculari bunun seriatin yanlis bir yorumu oldugunu iddia ediyor ve Islami amacin hijyenle ilgili oldugunu dini rituelden arinma ile ilgili olmadigini one suruyor Eyyub anlatiyor Hafsa soyle dedi Biz genc kadinlarimiza iki bayramda disari cikmalarini yasaklardik Beni Halef sarayinda evinde kalan bir kadin gelip alti savasa kocasiyla birlikte katilan kiz kardesinin sozlerini anlatir Yaralilari tedavi eder hastalara bakardik Bir keresinde Peygamber e evde kalmayi sorar Ashabim salini ortmeli hayirlara ve Muslumanlarin toplantilarina katilmalidir der Ummu Atiye Peygamber in Sik sik taranan bakire ve olgun kizlar ve adet goren kadinlar disari cikip hayirlara ve toplantilara katilsinlar hayizli kadinlar mescitten uzak dursunlar dedigini soyler Bukhari 1 6 321 Bazi alimler hayizli kadinlarin Kur an okumasinin caiz olmadigini digerleri bunun mumkun oldugunu soyler Hayizli kadinlar bayram namazina sahitlik edebilirler Kadin ozgurluguKuran da kadinlarin kendi baslarina seyahat etmeleri konusunda herhangi bir sinirlama veya yasaktan soz edilmez Bir hadiste bir kadinin uc gunden uzun yolculukta tek basina seyahat edemeyecegi ancak baska bir hadiste kadinlarin Allah tan baska korku olmadigi surece uzun mesafeler kat edebilecekleri ifade edilir Pek cok alim yolculuk emniyetli oldugu muddetce kadinlarin tek baslarina seyahat etmelerini onaylar Avrupa Fetva ve Arastirma Konseyi ne gore kadinlara seyahat yasagi Orta Cag da gecerli olan seyahatin daha tehlikeli oldugu zamanlarda kadinlarin guvenligine yonelik korkulardan kaynaklanmisti Yasaga inanan ulema guvenilir bir gurupla veya varista kadinla karsilanacagi modern bir tren veya ucak seyahati gibi yolculuklar icin bu yasagi gevsetiyor 1990 2017 Suudi Arabistan da kadinlarin araba kullanma yasagi Suudi Icisleri Bakanligi tarafindan yayinlanan 1990 tarihli bir fetva kadinlarin araba kullanmasini resmen yasakladi ve uluslararasi bir alay konusu oldu 26 Eylul 2017 de veliahd prens Salman bin Abdulaziz tarafindan imzalanan bir kararnameyle Icisleri Bakanligi na yasagi kaldirmasi talimati verildi Kararnamede Kadinlarin araba kullanmasina iliskin asil Islami hukmun izin vermek oldugu ve bu goruse karsi cikanlarin asilsiz ve dusunce hakimiyeti olmayan bahanelere dayandiklari kaydedildi Kararnamenin uygulanmasi Haziran 2018 olarak planlandi Harvard Universitesi Radcliffe Ileri Arastirma Enstitusu nden Suudi akademisyen Hala Al Dosari araba kullanma yasaginin dini ve hatta kulturel degil siyasi oldugunu one surdu Muhammed 570 632 doneminde kadinlar sorun olmadan deveye binerken araba kullanmalarini yasaklamanin sacmaligina dikkat cekti Yazar Haifaa Jawad Kuran veya Hadislerde yasagin hicbir temeli olmadigindan hareketle kraliyet kararnamesinin dini yorum sunmaya yonelik cesur bir girisim olmadigini ifade etti Ek olarak bazi analistler Suudi Arabistan Kralligi Kamu Yatirim Fonu tarafindan araba paylasim uygulamasi Uber e yapilan 3 5 milyar ABD Dolari tutarindaki yatirimin ongorulen diger ekonomik kazanimlarla birlikte kadinlarin araba kullanma yasaginin kaldirilmasinda etkili oldugunu iddia ettiler Kiyafet kurallariEski Arap kadinlarinin ilk kostumleri Haya Islam da dini bir recete ve merkezi bir karakter ozelligidir Uhud Savasi nda Hind liderligindeki Mekkeli kadinlarin sergiledikleri davranista ornegi goruldugu sekliyle Islam oncesi Araplar savasa gittiklerinde Arap kadinlari savasirken veya erkekleri savasmaya tesvik etmek icin goguslerini acarlardi Bircok geleneksel toplumda ornegin cocugun emzirilmesinde kadinlarin memelerini acmalari ayiplanacak bir sey degildir Kuran 24 31 de gecen ve suslerini ortmelerini onlari aile disindaki yabancilara gostermemelerini ifade eden ayeti bu baglamda degerlendirildiginde Kur anin kamusal alanda yeni bir haya olcegi getirdigi dusunulebilir Bu tur davranislar Islam alimleri ve benzer sekilde daha genis Musluman kamuoyu tarafindan manevi bir cehalet halinin Cahiliyye simgesi olarak gorulur Geleneksel hukuk sistemlerinin hicbirinde kadinlarin ortunme sarti bulunmaz ve bunu giymeleri talimati verilenler yalnizca Muhammed in esleriydi 33 59 Buna ragmen tum ortodoks seriat okullari vucudun ozellikle boyun ayak bilekleri ve dirsegin alti gibi yerlerinin halka yerlerde kapatilmasini emrettiler Saclarini ortmek kadinlar tarafindan bir tevazu gostergesi ve ozellikle de Allah a karsi bir saygi gostergesi olarak hayatin dogal bir parcasi olarak gorulmustur Hristiyan sanatinda Meryem Ana ikonografisi onu her zaman saclari ortulu olarak gosterir ve bu gelenegi modern cagda Dogulu Yahudi kadinlarin yani sira hem Gurcu hem de Ermeni Hristiyanlar takip etti Katolik kadinlar yirminci yuzyila kadar baslarini ortmeden kiliseye gitmezlerdi Islam dunyasinin farkli bolgelerinde haya temelinde gelistirilen bu normlarin bazilarinin Islam oncesi Yakin Dogunun eski Yahudi ve Hristiyan topluluklarindan miras alinan tarzlari yansittigi dusunulmektedir Istanbul da bir kafeteryada oturan kadinlarHindistan Jaisalmer yakinlarindaki Thar colunde genc bir Musluman kadin Islam dunyasinin cografi ve kulturel acidan cok cesitli olmasi nedeniyle Musluman kadinlarin giyim tarzlarinda muazzam farkliliklar olmaya devam ediyor Son yillarda batililasma yolundaki laik Turkiye ve Tunus gibi ulkelerde kadinlarin modern Bati tarzi giysiler giymesini zorlayan kurallar gevsetilirken benzer surecler Arnavutluk ve Yugoslav cumhuriyetlerinde komunizmin sona ermesiyle yasandi Bu ulkelerdeki kadinlarin post modern Islami kimligi cagristiran giysileri basortusu yasal ancak zorunlu degildir Tersine koktendinci rejime sahip Sii Iran vb ulkelerde kadinlarin yirminci yuzyilin ikinci yarisinda zorunlu hale getirilen yalnizca dini giysiler giymesini sart kosan kiyafet kurallari halen yururluktedir Bununla birlikte bu ulkeler Islam dunyasi icerisinde hem teolojik hem de kulturel olarak atipiktir Cogunlugu Musluman olan ulkelerin ezici cogunlugunda laik veya dini kiyafetlerin giyilmesini zorunlu kilan yasalar yoktur ve Arnavutluk Lubnan ve Fas gibi ulkelerde bikiniden peceye kadar kadin kiyafetlerinin tum yelpazesi gorulebilir Sosyal Politika ve Anlayis Enstitusu tarafindan 2018 de yapilan bir arastirmada diger yerel dini topluluklarla karsilastirildiginda Amerikali Musluman kadinlarin inanc kimliklerini baskalari tarafindan bilinir kilan gorunur bir sembol takma olasiligi daha yuksek bulundu Ankete katilan kadinlarin 46 si toplum icinde inanclarini belirten buna basortusu de dahildir bir sembolu tasiyacaklarini soylerken 19 u bazen kullanabilecegini 35 i ise hicbir zaman kullanmayacagini ifade etti Gunumuzde neden basortusu taktigi sorusu Musluman Amerikali kadinlar tarafindan cesitli yanitlarla karsilaniyor en populer olani dindarlik ve Tanri yi memnun etmek 54 Musluman olduklarinin bilinmesi 21 haya 12 ve bir sosyal baski dan dolayi bir aile uyesi veya esi gerekli istedigi icin 1 Giyim malzemeleri Pembe pece giyen bir Bengalli kadinIpek Islami gelenekte ipek Cennet ile iliskilendirilir Kur an bircok yerde erdemlilerin cennette giyecekleri ipek kumaslardan bahseder 22 23 ve 35 33 Fikih mezhepleri ipekle ilgili hemen hemen her ayrintida erkeklerin diger liflerle karisik ipek giymesinin caiz olmasi gibi farklilik gostermesine ragmen butun Islam fikhi mezheplerine gore sadece kadinlarin tene yakin saf ipekli giysiler giymesine izin verilir Altin Benzer sekilde seriat yasasi yalnizca kadinlarin mucevher gibi altin takilar takabilecegini varsayar Genel ve ozel gorunum Basortusu carsaf ve burka gibi giysiler tipik olarak yalnizca toplum icinde giyilir Avrupa Birligi ndeki ulkelerin 32 sinde geleneksel tesettur giyimi farkli derecelerde kisitlamalara tabidir Birlesmis Milletler Insan Haklari Komitesi kadinlarin dini amaclarla belirli bir sekilde giyinme haklarini ihlal ettigini iddia ederek bu yasaklari alenen kinadi Musluman Avrupali kadinlar Islami basortusu takmalarinin is bulma konusunda engel teskil ettigini belirtmislerdir Ozel yasamda kadinlarin Bati tarzi giysiler giymesi yaygindir Zara ve Victoria s Secret gibi kuresel moda perakende zincirlerinin Suudi Arabistan gibi IIT uyesi ulkelerde subeleri var Ayrica bakinizMeryem Huri Muhammed in evlilikleri NamusKaynakca How To Talk About Art History 27 Nisan 2017 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2018 TDV Islam Ansiklopedisi 24 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2023 a b Siraj Asifa October 2011 Meanings of modesty and the hijab amongst Muslim women in Glasgow Scotland PDF Taylor amp Francis 18 6 716 731 doi 10 1080 0966369X 2011 617907 ISSN 1360 0524 15 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2022 a b Herbert L Bodman Nayereh Esfahlani Tohidi Ed 1998 Women in Muslim Societies Diversity Within Unity Lynne Rienner Publishers ss 2 3 ISBN 978 1 55587 578 7 Ibrahim I A Abu Harb Ibrahim Ali Ibrahim 1997 A Brief Illustrated Guide to Understanding Islam Ingilizce Darussalam ISBN 978 9960 34 011 1 Islam ve Ihsan 13 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2023 Surah Maryam alqurankarim net 10 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2022 Qur an 3 42 cf trans Arberry and Pickthall Stowasser Barbara Freyer Mary in Encyclopaedia of the Qurʾan General Editor Jane Dammen McAuliffe Georgetown University Washington DC www eslam de 27 Temmuz 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2022 Stowasser Barbara Freyer Mary in Encyclopaedia of the Qurʾan General Editor Jane Dammen McAuliffe Georgetown University Washington DC a b TDV Islam Ansiklopedisi 24 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mart 2023 The eternal and Islamic feminine Sexuality in Islam 1 1yil 2008 bas London and New York City Routledge ss 19 30 ISBN 9780415439152 Glasse Cyril 1989 The Concise Encyclopaedia of Islam London England Stacey International ss 141 143 Glasse Cyril 1989 The Concise Encyclopaedia of Islam London England Stacey International s 182 Glasse Cyril 1989 The Concise Encyclopaedia of Islam London England Stacey International s 325 TDV Islam Ansiklopedisi 29 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mart 2023 Nasr Seyyed Hossein 2004 The Heart of Islam Enduring Values for Humanity New York HarperOne ss 121 122 ISBN 978 0 06 073064 2 Schleifer Yigal 27 Nisan 2005 The Christian Science Monitor 7 Mayis 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Haziran 2015 Murata Sachiko 1992 The Tao of Islam A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought Albany State University of New York Press ss 188 202 ISBN 978 0 7914 0914 5 Schleifer Professor S Abdallah 2015 The Muslim 500 The World s 500 Most Influential Muslims 2016 Amman The Royal Islamic Strategic Studies Centre s 28 ISBN 978 1 4679 9976 2 Oliveti Vicenzo 2002 Terror s Source The Ideology of Wahhabi Salafism and its Consequences Birmingham United Kingdom Amadeus Books ss 34 35 ISBN 978 0 9543729 0 3 Schleifer Prof S Abdallah 2015 The Muslim 500 The World s 500 Most Influential Muslims 2016 Amman The Royal Islamic Strategic Studies Centre ss 28 30 ISBN 978 1 4679 9976 2 a b Motahhari Morteza 1983 Jurisprudence and Its Principles translator Salman Tawhidi 0 940368 28 5 a b Kamali Mohammad Hashim Principles of Islamic Jurisprudence Cambridge Islamic Text Society 1991 0 946621 24 1 USC MSA Compendium of Muslim Texts University of Southern California 18 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b e Center for Muslim Jewish Engagement 1 Mayis 2015 1 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Center for Muslim Jewish Engagement 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2016 Jawad Haifaa 1998 The Rights of Women in Islam An Authentic Approach London England Palgrave Macmillan ss 85 86 ISBN 978 0 333 73458 2 Stowasser B F 1994 Women in the Qur an Traditions and Interpretation Oxford University Press a b Haddad and Esposito 1998 Islam Gender and Social Change Oxford University Press ss xii xx Asma Afsaruddin 2020 Women and the Qur an Mustafa Shah and Muhammad Abdel Haleem Ed The Oxford Handbook of Qur anic Studies Oxford University Press s 527 this Qur anic verse took an unequivocal position women and men have equal moral and spiritual agency in their quest for the good and righteous life in this world for which they reap identical rewards in the afterlife Amira Sonbol Rise of Islam 6th to 9th century Encyclopedia of Women and Islamic Cultures Watt 1956 Sacred texts com 8 Kasim 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mayis 2016 Haleem M A S Abdel The Qur an New York Oxford University Press 2008 Print Quran 4 U 30 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2019 Campo Juan Eduardo 2009 Encyclopedia of Islam New York City Infobase Publishing s 284 ISBN 9781438126968 Erisim tarihi 8 Temmuz 2014 Agrama H A 2010 Ethics tradition authority Toward an anthropology of the fatwa American Ethnologist 37 1 Romirowsky Asaf 2007 Fatwa Rules to Live By Political Studies Review 19 1 2 174 176 Hosen N 2004 Behind the scenes fatwas of Majelis Ulama Indonesia 1975 1998 Journal of Islamic Studies 15 2 147 179 doi 10 1093 jis 15 2 147 The Concise Encyclopaedia of Islam London England Stacey International 1989 s 29 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Asma Sayeed 2009 John L Esposito Ed The Oxford Encyclopedia of the Islamic World r eksik soyadi1 yardim Ghazala Anwar 2009 John L Esposito Ed The Oxford Encyclopedia of the Islamic World r eksik soyadi1 yardim Remembering God Reflections on Islam Cambridge England The 2000 ss 91 ISBN 978 0 946621 84 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Quran 4 U 30 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2019 4 Temmuz 2015 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c The Tao of Islam A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought Albany 1992 ss 14 ISBN 978 0 7914 0914 5 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Remembering God Reflections on Islam Cambridge England The 2000 ss 92 ISBN 978 0 946621 84 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Remembering God Reflections on Islam Cambridge England The Islamic Texts Society 2000 ss 93 ISBN 978 0 946621 84 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Rethinking Public and Private Space Religion and Women in Muslim Society Journal of Architectural and Planning Research 18 4 307 308 Kis 2001 1 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 JSTOR vasitasiyla Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Riyad as Salihin 278 The Book of Miscellany كتاب المقدمات Sunnah com Sayings and Teachings of Prophet Muhammad صلى الله عليه و سلم sunnah com 16 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2022 a b c d e f g The Taliban s Religious Attitude The Taliban Phenomenon Afghanistan 1994 1997 Karachi Oxford University Press 1999 ss 34 43 ISBN 0 19 579274 2 Erisim tarihi 8 Temmuz 2020 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Gender Islam and Politics Social Research 67 2 453 474 2000 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Taylor amp Francis 18 6 716 731 October 2011 doi 10 1080 0966369X 2011 617907 ISSN 1360 0524 15 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2022 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c d PDF Bloomington Indiana 84 2 743 772 2009 ISSN 0019 6665 23 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2021 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Cheruvallil Contractor Sariya Ed 2020 Being Married to a Non Muslim Husband Religious Identity in Muslim Women s Interfaith Marriages Research in the Social Scientific Study of Religion A Diversity of Paradigms 31 Leiden and Boston Brill Publishers ss 388 410 doi 10 1163 9789004443969 020 ISBN 978 90 04 44348 8 ISSN 1046 8064 Bilinmeyen parametre yazarurl gormezden gelindi yardim r eksik soyadi1 yardim a b The Pew Forum on Religion amp Public Life Washington D C Pew Research Center 25 Temmuz 2017 16 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2021 a b The Huffington Post 21 Mart 2017 25 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2021 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim kuran diyanet gov tr 3 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2023 a b Muslim Women and Western Feminists The Debate on Particulars and Universals Monthly Review 50 7 19 30 December 1998 doi 10 14452 mr 050 07 1998 11 2 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Heidi Bauer Michele Manos August 1998 Women s Health and Human Rights in Afghanistan Journal of the American Medical Association 280 5 449 55 doi 10 1001 jama 280 5 449 PMID 9701081 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Yazar eksik soyadi2 yardim Students protest forced veiling Iran Focus 19 Ekim 2004 8 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2013 a b British schools where girls must wear the Islamic veil The Telegraph 2 Ekim 2010 29 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2013 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b The Crusade over the Bodies of Women Patterns of Prejudice 43 3 4 269 286 2009 doi 10 1080 00313220903109185 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim US Country Report on Human Rights Practices Afghanistan 2001 State gov 4 Mart 2002 22 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2020 Gender and Sacred Space Segregation in Indonesian Mosques 1 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim 4 Beautiful Mosques in Saudi Arabia to Explore www visitsaudi com Ingilizce 18 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2022 Ramadan 2022 UAE clarifies COVID 19 rules for worshippers Al Arabiya English Ingilizce 30 Mart 2022 3 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2022 Majlis Ugama Islam Singapura ourmosques commonspaces sg 3 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2022 Masjid Omar Kampong Melaka Infopedia eresources nlb gov sg 3 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2022 Visit Seoul Seoul Central Mosque english visitseoul net Ingilizce 24 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2022 Women are becoming more involved in U S mosques Pew Research Center Ingilizce 3 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2022 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Aly Remona 19 Subat 2018 UK mosques must make space for women not turn us away The Guardian 26 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2019 United Nations Educational Scientific and Cultural Organization UNESCO 19 Kasim 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2016 The Rights of Women in Islam An Authentic Approach London England Palgrave Macmillan 1998 s 8 ISBN 978 0 333 73458 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b The Rights of Women in Islam An Authentic Approach London England Palgrave Macmillan 1998 s 9 ISBN 978 0 333 73458 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Rights of Women in Islam An Authentic Approach London England Palgrave Macmillan 1998 s 20 ISBN 978 0 333 73458 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c Irwin Robert Ed 2000 Education The New Cambridge History of Islam 1 Cambridge University Press ss 495 531 doi 10 1017 chol9780521838245 022 ISBN 978 1 139 05614 4 erisim tarihi 14 Aralik 2020 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b The Rights of Women in Islam An Authentic Approach London England Palgrave Macmillan 1998 ss 20 21 ISBN 978 0 333 73458 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Rights of Women in Islam An Authentic Approach London England Palgrave Macmillan 1998 s 21 ISBN 978 0 333 73458 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Daily Life in the Medieval Islamic World Greenwood Publishing Group 2005 s 196 ISBN 0 313 32270 8 In addition Muhammad is reported to have praised the women of Medina because of their desire for religious knowledge How splendid were the women of the ansar shame did not prevent them from becoming learned in the faith Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Sahih Muslim 332 c Sunnah com 29 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2016 The Ismailis in the Middle Ages A History of Survival A Search for Salvation New York Oxford University Press 2007 s 159 ISBN 978 0 19 531173 0 a b Daily Life in the Medieval Islamic World Greenwood Publishing Group 2005 ISBN 0 313 32270 8 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b A History of Islamic Societies Cambridge University Press Kindle edition 2014 s 210 ISBN 978 0 521 51430 9 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Formation of Islam Religion and Society in the Near East 600 1800 Cambridge University Press 2003 s 227 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Beck Lois Ed 2003 Women in Iran from the Rise of Islam to 1800 Urbana IL University of Illinois Press s 69 ISBN 0 252 07121 2 r eksik soyadi1 yardim Al Muhaddithat The Women Scholars in Islam 2007 ss 77 82 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Francis Robinson The British Empire and Muslim Identity in South Asia 3 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oxford University Press pages 18 21 Francis Robinson 1982 Atlas of the Islamic World Since 1500 978 0 87196 629 2 a b c d e Women and the Transmission of Religious Knowledge in Islam Ingilizce New York Cambridge University 2013 ss 144 169 ISBN 9781107031586 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c d Women and Ḥadith Transmission Two Case Studies from Mamluk Damascus Studia Islamica 95 95 71 94 2002 doi 10 2307 1596142 ISSN 0585 5292 1 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c Al Muhaddithat Ingilizce Oxford Interface Publications 2007 ss 59 96 ISBN 9780955454530 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Women Political Participation in the Era of Prophet Muhammad Study on the Hadith Transmitters of the Women Companions Al Albab 6 55 61 2017 doi 10 24260 alalbab v6i1 608 1 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Hadith Literature Its Origin Development and Special Features Ingilizce United Kingdom Islamic Texts Society 1993 ss 40 43 ISBN 9780946621385 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim No Truth Without Beauty Ingilizce Springer International Publishing 2021 ss 33 35 ISBN 9783030835811 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Achievements of Muslim Women in the Religious and Scholarly Fields Ingilizce Darul Ishaat 2005 ss 24 26 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Queen Rania Al Abdullah 10 Mayis 2017 22 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2018 a b Adult and Youth Literacy 1990 2015 3 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde UNESCO 2012 978 92 9189 117 7 Saudi Arabia uis unesco org 27 Kasim 2016 23 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2020 The Global Gender Gap Report 2012 8 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Economic Forum Switzerland 2013 Nepal a South Asian nation is not OIC member provided here for completeness and accuracy of list per the cited source Global Gender Index 2013 Times Higher Education 2 Mayis 2013 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2017 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim UNESCO science report towards 2030 UNESCO 9 Kasim 2015 s 37 ISBN 9789231001291 Gender in Research and Innovation 24 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde She Figures 2012 EU page 26 North Africa women researcher share among world highest University World News 16 Aralik 2016 11 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2021 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Roksana Bahramitash 2013 The Oxford Encyclopedia of Islam and Women ISBN 978 0 19 976446 4 Boris Johnson criticised for suggesting women go to university to find husband The Guardian 8 Temmuz 2013 6 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2014 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Algerian women outpace men in academic achievement Magharebia 31 Agustos 2008 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2014 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim A small step for female education in Saudi Arabia The Independent 5 Temmuz 2013 23 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2014 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim UAE women rising in positions of power and influence Khaleej Times 1 Mayis 2016 7 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2017 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Jordan Times 5 Mart 2013 2 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Temmuz 2014 a b c d Here are the 19 countries with the highest ratio of women to men in higher education Business Insider 22 Kasim 2015 27 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2017 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim An Overview of Women s Work and Employment in Kazakhstan PDF An Overview of Women s Work and Employment in Kazakhstan Decisions for Life MDG3 Project Country Report No 10 University of Amsterdam March 2010 20 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Haziran 2015 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim More Women Study Physics in Muslim Countries Find Out Why MOST 15 Mart 2021 22 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2021 US study into higher rates of female engineers in Muslim countries The Engineer 7 Eylul 2016 13 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2021 a b c d e American Muslim Poll 2017 ISPU Institute for Social Policy and Understanding Ingilizce 21 Mart 2017 21 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Haziran 2018 a b c d Al Qaradawy Yusuf The Status Of Women In Islam 1 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chapter The Woman as Member of the Society When is a woman allowed to work a b Ziba Mir Hosseini 2009 Towards Gender Equality Muslim Family Laws and the Shari ah Wanted Equality and Justice in the Muslim Family Editor Zainah Anwar Musawah Kuala Lumpur 978 983 2622 26 0 pp 31 33 a b Doi A Rahman amp Bewley A 1992 Women in Shari ah Ta Ha 4th Edition 978 1 84200 087 8 Elizabeth Fernea 1985 Women and the Family in the Middle East New Voices of Change University of Texas Press 978 0 292 75529 1 pages 264 269 Does the woman have the right to work 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2017 No one can object to a sensible and adult woman s legal right to engage in work that is lawful or to her right to be financially independent Selected Rulings 8 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2017 Wife should seek her husband s permission for going out of home if it is against his rights or else obtaining his permission is not required So in this case she can without permission go out for learning and teaching doing social and political activities and visiting parent and relatives Ibn Rushd 4 9 September 1994 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2008 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Banking on Baghdad Inside Iraq s 7 000 Year History of War Profit and Conflict John Wiley and Sons 2004 s 34 ISBN 0 471 70895 X Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Hale Sarah Josepha Buell 1853 Woman s Record Or Sketches of All Distinguished Women from The Beginning Till A D 1850 Arranged in Four Eras with Selections from Female Writers of Every Age Harper Brothers s 120 Islamic Culture and the Medical Arts The Art as a Profession Nlm nih gov 9 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2016 Bademci 2006 First illustrations of female Neurosurgeons in the fifteenth century by Serefeddin Sabuncuoglu PDF Neurocirugia 17 2 162 165 doi 10 4321 s1130 14732006000200012 PMID 16721484 29 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF ResearchGate Ingilizce 1 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2022 Women and Islam Oxford Islamic Studies Online www oxfordislamicstudies com 30 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 Indonesia has the Highest Senior Business Roles Held by Women in ASEAN at 46 HR in Asia 16 Mart 2017 20 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2018 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Women of Our World 2005 PDF 6 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Eylul 2013 a b The Global Gender Gap Report 2012 8 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Economic Forum Switzerland 2013 page 11 25 Priscilla Offenhauer WOMEN IN ISLAMIC SOCIETIES A SELECTED REVIEW OF SOCIAL SCIENTIFIC LITERATURE 23 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Library of Congress Washington DC 2005 pp 73 76 a b JAMAL NASIR THE STATUS OF WOMEN UNDER ISLAMIC LAW AND MODERN ISLAMIC LEGISLATION 3d edition 2009 Assaad R 2003 Gender amp Employment Egypt in Comparative Perspective in Doumato E A amp Posusney M P Women and Globalization in the Arab Middle East Gender Economy and Society Colorado Lynne Rienner Publishers Sebastian Maisel and John A Shoup 2009 Saudi Arabia and the Gulf Arab States Today An Encyclopedia of Life in the Arab States 978 0 313 34442 8 Greewood Saudi women seek driving licenses in UAE Arab News 5 Mayis 2013 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2014 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Countries With the Highest Number of Female Executives Are Not the Ones You d Expect World Mic 7 Mart 2014 20 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2015 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim 2 Guler Sabanci The Financial Times 15 Kasim 2011 8 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2015 Boyner Boyner Holding 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2015 99 Most Powerful Women Edition The Jakarta Globe 1 Ekim 2011 20 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2015 TRANS TV Milik Kita Bersama 16 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2015 Meet the team Meet the WOMENA team Pan Arab Angels FZ LLC 20 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2015 Womena the Middle East s First Women Only Angel Investor Group Getting to Know Womena The Middle East s First Women Only Angel Investor Group and the Duo Behind It All Savoir Flair 11 Kasim 2014 20 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2015 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Heart of Islam Enduring Values for Humanity New York HarperOne 2004 s 125 ISBN 978 0 06 073064 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Sharia and National Law in Muslim Countries Amsterdam University Press 30 Agustos 2008 ss 23 47 ISBN 978 90 8728 048 2 Erisim tarihi 19 Ekim 2013 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim John L Esposito Ed 2009 The Oxford Encyclopedia of the Islamic World Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim r eksik soyadi1 yardim Sharia and National Law in Muslim Countries Tensions and Opportunities for Dutch and EU Foreign Policy PDF Amsterdam University Press 2008 s 30 ISBN 978 90 8728 048 2 9 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Kasim 2022 Alissa Rubin Punishment of Elder s Misdeeds Afghan Girl Pays the Price New York Times February 16 2012 Vani verdict 8 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Tribune Pakistan October 9 2012 Haideh Moghissi Ed 2005 Women and Islam Social conditions obstacles and prospects Volume 2 Taylor amp Francis s 113 ISBN 978 0 415 32420 5 r eksik soyadi1 yardim a b Donna E Arzt The Application of International Human Rights Law in Islamic States Human Rights Quarterly Vol 12 No 2 May 1990 pp 202 230 a b c Rudolph Peters Crime and Punishment in Islamic Law Cambridge University Press 978 0 521 79226 4 pp 15 29 and 177 178 a b c d e The Rights of Women in Islam An Authentic Approach London England Palgrave Macmillan 1998 s 7 ISBN 978 0 333 73458 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Concise Encyclopaedia of Islam London England Stacey International 1989 s 248 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b The Rights of Women in Islam An Authentic Approach London England Palgrave Macmillan 1998 s 9 ISBN 978 0 333 73458 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Joseph and Naǧmabadi Encyclopedia of Women and Islamic Cultures Family Law and Politics Brill Academic pp 137 138 978 9004128187 Joseph and Naǧmabadi Encyclopedia of Women and Islamic Cultures Family Law and Politics Brill Academic pp 299 305 978 9004128187 Naila Kabeer 1999 Resources agency achievements Reflections on the measurement of women s empowerment Development and change 30 3 435 464 M Keshavjee 2013 Islam Sharia and Alternative Dispute Resolution 978 1 84885 732 2 pp 30 31 the rights of women in merit Wael hafed Khalaf 19 Ekim 2014 1 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 The status of women in Islam 25 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde June 4 2008 1368 Reliance of the Traveller PDF Amana Publications s 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Mayis 2020 1368 A Classic Manual of Islamic Scared Law PDF Shafiifiqh com s 10 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Mayis 2020 Women and Waqf An Analysis of the Istanbul Tahrir of 1546 Asian and African Studies 1983 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Women Property and Power in Eighteenth Century Cairo Author Mary Ann Fay Bodies in Contact Rethinking Colonial Encounters in World History Duke University Press 2005 ss 129 130 ISBN 978 0 8223 3467 5 Women and Waqf Revisited The Case of Aleppo 1770 1840 Author Margaret L Meriwether Women in the Ottoman Empire Middle Eastern Women in the Early Modern Era Brill 1997 ss 131 132 ISBN 978 9004108042 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Concise Encyclopaedia of Islam London England Stacey International 1989 ss 188 189 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Chapter 2 The Nature of Money Heaven s Bankers Inside the Hidden World of Islamic Finance London England Constable 2015 ISBN 978 1 4721 2169 1 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c d e f g h John L Esposito Ed 2009 The Oxford Encyclopedia of the Islamic World ISBN 978 0 19 530513 5 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim r eksik soyadi1 yardim a b c d e f P Bearman Th Bianquis Ed 2012 Encyclopaedia of Islam Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim r ad1 eksik soyadi1 yardim Esmaeili H amp Gans J 1999 Islamic law across cultural borders the involvement of western nationals in Saudi murder trials Denver Journal of International Law and Policy 28 145 see also Kur an 24 4 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi aq97 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Cheema 2008 From the Hudood Ordinances to the Protection of Women Act Islamic Critiques of the Hudood Laws of Pakistan UCLA Journal of Islamic and Near East Law 8 1 101 Kamali 1998 Punishment in Islamic law A critique of the hudud bill of Kelantan Malaysia Arab Law Quarterly 13 3 203 234 doi 10 1163 026805598125826102 Emad El Din Shahin Ed 2014 The Oxford Encyclopedia of Islam and Politics Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim r eksik soyadi1 yardim Gunnar J Weimann 2010 Islamic Criminal Law in Northern Nigeria Politics Religion Judicial Practice Amsterdam University Press s 77 ISBN 9789056296551 Sharia and National Law in Muslim Countries Tensions and Opportunities for Dutch and EU Foreign Policy PDF Amsterdam University Press 2008 s 20 ISBN 978 90 8728 048 2 9 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Kasim 2022 Pakistan 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Human Rights Watch 2005 Woman as a witness 12 Kasim 2010 1 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 Noor 1 Ocak 2010 Rape A Problem of Crime Classification in Islamic Law Arab Law Quarterly 24 4 417 438 doi 10 1163 157302510X526724 a b Controversies in Contemporary Islam New York Routledge 2013 s 78 ISBN 978 0 415 67613 7 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Feminism Law and Religion Farnham England Ashgate 2013 ss 328 329 ISBN 978 1 4094 4421 3 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Lill Scherdin 2016 Capital Punishment A Hazard to a Sustainable Criminal Justice System Routledge s 279 ISBN 978 1 317 16992 5 Jon Henley 3 Ocak 2002 French rape victim faces jail for adultery The Guardian Erisim tarihi 6 Ocak 2013 Afghanistan Surge in Women Jailed for Moral Crimes 19 Ekim 2013 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Human Rights Watch May 21 2013 In Pakistan Rape Victims Are the Criminals 22 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Seth Mydans New York Times May 17 2002 Pakistan senate backs rape bill BBC News 23 Kasim 2006 16 Subat 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 Engineer A 2008 The rights of women in Islam Sterling Publishers Pvt Ltd 978 8120739338 page 73 74 The Woman and the Islamic Law Part 1 2 Javed Ahmad Ghamidi www javedahmadghamidi com 24 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2016 Questions Al Mawrid www al mawrid org 2 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2016 a b Is woman s testimony half the weight of man s Ingilizce 9 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 24 Aralik 2019 I lam al Muwwaqi in 1st ed vol 1 Beirut Dar al Jayl 1973 91 PDF International Journal of Middle East Studies 29 2 185 204 1 Ocak 1997 doi 10 1017 S0020743800064461 30 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Mayis 2020 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Turuq Al Hukmiya 1 128 الطرق الحكمية في السياسة الشرعية s 430 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Wael B Hallaq 2009 Shari a Theory Practice Transformations Cambridge University Press s 347 Kelly S 2010 Recent gains and new opportunities for women s rights in the Gulf Arab states Women s Rights in the Middle East and North Africa Gulf Edition Editors Kelly and Breslin 978 1 4422 0396 9 Mohammad Fadel 1997 Two Women One Man Knowledge Power and Gender in Medieval Sunni Legal Thought International Journal of Middle East Studies 29 2 187 Percentage of women aged 15 49 who think that a husband partner is justified in hitting or beating his wife partner under certain circumstances 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde UNICEF 2013 The Prohibition of Domestic Violence in Islam Washington DC World Organization for Resource Development and Education 2011 s 6 ISBN 978 1 930409 97 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Prohibition of Domestic Violence in Islam Washington DC World Organization for Resource Development and Education 2011 ss 9 12 ISBN 978 1 930409 97 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c Dawud 31 Ekim 2010 SeekersHub 8 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Haziran 2016 Misquoting Muhammad The Challenge and Choices of Interpreting the Prophet s Legacy Oneworld Publisher 2014 ss 275 276 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Domestic violence fatwa stirs outrage The National Mubadala Development Company 28 Ekim 2008 9 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2016 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Prohibition of Domestic Violence in America Washington DC World Organization for Resource Development and Education 2011 ISBN 978 1 930409 97 2 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Al Monitor 24 Mart 2015 27 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Haziran 2017 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Hajjar 2004 Religion state power and domestic violence in Muslim societies A framework for comparative analysis Law amp Social Inquiry 29 1 1 38 doi 10 1086 423688 Treacher 2003 Reading the Other Women Feminism and Islam Studies in Gender and Sexuality 4 1 59 71 doi 10 1080 15240650409349215 a b John C Raines amp Daniel C Maguire Ed Farid Esack What Men Owe to Women Men s Voices from World Religions State University of New York 2001 see pages 201 203 Jackson Nicky Ali ed Encyclopedia of domestic violence CRC Press 2007 see chapter on Quranic perspectives on wife abuse AYAH an Nisa 4 34 Islam Awakened 9 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2014 The Washington Post 22 Ekim 2006 22 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim al Tabari History of Al Tabari Vol IX The Last Years of the Prophet tr Poonawala I K Albany NY 1990 pp 112 113 sunnah com 1 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sunan Abu Dawud 10 1900 Jami Al Bayan An Ta Wil Aayi al Qur an Dar al Fikr ss volume 5 page 68 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Tafseer al Tabari for 4 34 al tafsir com 4 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Created on Monday 8 August 2011 22 48 8 Agustos 2011 The Mercy of Prophet PBUH on Women Systemoflife com 19 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2013 Sunan Abu Dawud Hadith 2137 cited in Philips A A B amp Jones J Polygamy in Islam 2nd edition International Islamic Publish House Riyad 2005 p 25 QuranX com The most complete Quran Hadith Tafsir collection available quranx com 1 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2022 sunnah com 4 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mart 2018 hadith 4786 Book 43 Hadith 14 Book 42 Hadith 4768 20 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Islamic Supreme Council of Canada Ingilizce 13 Ekim 2014 8 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2018 a b Ahmed Ali S V Jibouri Yasin T 2004 The Koran Translation Elmhurst NY Tahrike Tarsile Quran Print Bakhtiar Laleh Verse in Koran on beating wife gets a new translation 22 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York Times March 25 2007 Following verses of Quran and Hadiths are most cited by secondary and tertiary sources on permissibility of domestic violence under Islamic law a b Modernist Islam 1840 1940 A Sourcebook New York Oxford University Press 2002 ss 207 214 ISBN 978 0 19 515468 9 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Quran Women and Modern Society New Delhi New Dawn Press 2005 ss 53 ISBN 978 1 932705 42 3 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Fluehr Lobban 1990 Obedience Ta a in Muslim Marriage Religious Interpretation and Applied Law in Egypt Journal of Comparative Family Studies 21 1 39 53 doi 10 3138 jcfs 21 1 39 Maghraoui Abdeslam Political authority in crisis Mohammed VI s Morocco Middle East Report 218 2001 12 17 Critelli Filomena M Women s rights Human rights Pakistani women against gender violence J Soc amp Soc Welfare 37 2010 pages 135 142 Oweis 2009 Violence Against Women Unveiling the Suffering of Women with a Low Income in Jordan Journal of Transcultural Nursing 20 1 69 76 doi 10 1177 1043659608325848 PMID 18832763 UAE Spousal Abuse Never a Right Human Rights Watch 19 Ekim 2010 26 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2016 IRIN Move to take domestic violence cases out of religious courts IRIN 23 Eylul 2009 12 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2016 Lebanon Enact Family Violence Bill to Protect Women Human Rights Watch 6 Temmuz 2011 20 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mayis 2016 Afghanistan Ending Child Marriage and Domestic Violence 10 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Human Rights Watch September 2013 pages 11 13 Moha Ennaji and Fatima Sadiq Gender and Violence in the Middle East Routledge 2011 978 0 415 59411 0 see pages 162 247 Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence Istanbul Convention Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence Istanbul Convention Information Platform humanrights ch 20 Mayis 2014 29 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Haziran 2015 Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence CETS No 210 Council of Europe Council of Europe 27 Haziran 2015 18 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Haziran 2015 PDF Council of Europe Council of Europe 11 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2015 Balkanika Music Television 9 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2017 a b c d e Arkoun M 1997 P Bearman Th Bianquis Ed Encyclopaedia of Islam r ad1 eksik soyadi1 yardim The Concise Encyclopaedia of Islam London England Stacey International 1989 s 240 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Living Islam From Samarkand to Stornoway London England BBC Books Limited 1993 ss 95 96 ISBN 0 563 36441 6 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c Dahlen 2008 a b The Cambridge Illustrated History of the Islamic World Cambridge England Cambridge University Press 1996 ss 197 ISBN 978 0 521 66993 1 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Forty Rules of Love By Elif Shafak The Independent 9 Temmuz 2010 3 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2015 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Tao of Islam A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought Albany New York State University of New York Press 1992 s 186 ISBN 978 0 7914 0914 5 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Islam and the Destiny of Man Cambridge England The 1994 s 63 ISBN 978 0 946621 47 7 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim The Tao of Islam A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought Albany New York State University of New York Press 1992 ss 186 187 ISBN 978 0 7914 0914 5 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Resonances of the Raj India in the English Musical Imagination 1897 1947 New York OUP USA 2014 s 207 ISBN 978 0 19 931489 8 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b c The Tao of Islam A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought Albany NY State University of New York Press 1992 s 183 ISBN 978 0 7914 0914 5 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b The Tao of Islam A Sourcebook on Gender Relationships in Islamic Thought Albany NY State University of New York Press 1992 s 186 ISBN 978 0 7914 0914 5 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim