Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Türkiye de sağ sol çatışması 1968 yılında başlayıp 12 Eylül 1980 Darbesi ne kadar süren bir siyasal şiddet

Sağ-Sol Çatışması

Sağ-Sol Çatışması
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Türkiye'de sağ-sol çatışması, 1968 yılında başlayıp 12 Eylül 1980 Darbesi'ne kadar süren bir siyasal şiddet sürecidir. Sağcı ve solcuların mahalleleri kapatması, katliamlar, sokaklarda kim tarafından işlendiği bilinmeyen cinayetler ve bombalı saldırılar nedeniyle süreç bazı kesimler tarafından "örtülü iç savaş" ve "küçük çaplı iç savaş" olarak da adlandırılmaktadır.

Türkiye'de sağ-sol çatışması
Soğuk Savaş
Tarih1968–1980 (zirve yıllar 1978–1980)
Bölge
Türkiye
Sonuç
  • 12 Eylül Darbesi'ne giden süreç başladı.
  • 12 Eylül Darbesi
  • Düşük düzeyde isyan başladı.
Taraflar

Sağ gruplar:
Milliyetçi aşırı sağ:
image Milliyetçi Hareket Partisi

  • image Ülkü Ocakları
Türk İntikam Tugayı
Türk mafyası
Esir Türkleri Kurtarma Ordusu (ETKO)
Türk Yıldırım Komandoları
İslamcı aşırı sağ:
image Millî Selamet Partisi
  • Akıncılar
(Millî Türk Talebe Birliği)
Türkiye Şeriatçı Kurtuluş Ordusu
Merkez sağ:
Adalet Partisi
Cumhuriyetçi Güven Partisi
Diğer:
image TÜRK-İŞ
Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK)
Komünizmle Mücadele Derneği
Polis Birliği (POL-BİR)
ÜLKÜ-BİR		 Sol gruplar:
Aşırı sol:
Devrimci Gençlik
Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi
image Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi
image Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu
image (Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TİKKO))
image Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (Acilciler)
image Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği
image Devrimci Yol
image Halkın Kurtuluşu
image İlerici Gençler Derneği
Devrimci Sol
Halkın Yolu
(TKP/ML Hareketi)
Kurtuluş Hareketi
Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (Acilciler)
Merkez sol:
image (Cumhuriyet Halk Partisi)
Sol:
Türkiye İşçi Partisi
image Türkiye Birlik Partisi
Diğer:
image DİSK
Polis Derneği (POL-DER)
TÖB-DER
Komutanlar ve liderler
  • image Alparslan Türkeş
  • image Muhsin Yazıcıoğlu
  • image Abdullah Çatlı
  • Semih Tufan Gülaltay
  • image Necmettin Erbakan
  • Metin Yüksel
  • Süleyman Demirel
  • Turhan Feyzioğlu
    image Cevdet Sunay
  • image Faik Türün
  • image Memduh Tağmaç
  • image Fuat Doğu
  • image İbrahim Kaypakkaya (ölü)
  • image Deniz Gezmiş image
  • image Mahir Çayan (ölü)
  • Diğer
  • image İsmet İnönü
  • image Bülent Ecevit
  • Mehmet Ali Aybar
  • Behice Boran
  • image Mustafa Timisi
  • image Kemal Türkler X
  • image Hikmet Kıvılcımlı
Güçler
Ülkücü:
1980 itibarıyla 200.000		 Aşırı sol:
1980 itibarıyla 113.009
Ayrılıkçı:
1980 itibarıyla 31.931
Kayıplar
1.286 2.109
1974-1980 yılları arasında eğilimleri bilinmeyen 1.611 kişi ile birlikte toplam 5.388 kişi öldürüldü. 281 güvenlik görevlisi öldürüldü.[]

Arka plan

1950'ler boyunca muhafazakarları, mukaddesatçıları, İslamcıları, milliyetçileri, liberalleri ve kentli burjuvaziyi tek çatı altında ve baskın parti olarak birleştiren sağ kesimin temsilcisi olan Demokrat Parti, 27 Mayıs 1960 Darbesi sonrası kapatıldı ve liderleri idam edildi. Sağ kesimdeki aydınlar, siyasetçiler ve kitleler ise bu gelişmeler neticesinde moral yenilgi içine düştü.

27 Mayıs 1960 Darbesi sonrasında altyapı ve ulaşım yatırımlarının artmasıyla kent nüfusu büyüdü, endüstrileşme hız kazandı ve emeğini satarak geçinen işçiler ve aileleri görünürleşti. 1961 Anayasası ile sendikalaşma hakkı verildikten sonra sınıf bilinci güçlendi. Bu gelişmelerin etkisiyle Türkiye'de sol hareket genişleme dönemine girdi. 1961 Anayasasının getirdiği özgürlüklerin ideolojik siyasete izin verdiği ortamda, Türkiye İşçi Partisi eğilimli öğrenciler siyasal derneklerini kurdu. Sol kaynaklar çevrildi ve siyasal literatür ulaşılabilir hale geldi. Bu durum sağ için bir tehdit haline dönüştü ve komünizme karşı mücadele için kendi güçlerini harekete geçirmeye başladı.

1960'ların sonu ve 1970'lerin başında artan siyasal gerilimler, toplumsal değişimler sırasında yüksek enflasyon nedeniyle tüketim, kısıtlı bir grup dışındakiler için engellenmiş, işgücünün büyümesine ve Avrupa'ya göç olmasına rağmen işsizlik yükselmişti. Sendikalı işçilerin sayısı artarken 30 yaş altındaki işsiz sayısı endişe verici oranlara ulaşmıştı. 1960'lı yıllarda işçiler daha yüksek ücret ve daha iyi çalışma koşulları için verdikleri mücadelede militanlaştılar. İşverenler ile işçiler arasındaki mücadele grevler ve lokavtlarla şiddetlendi. Sonuç olarak 1967'de sendikacıların bazıları Adalet Partisi yanlısı gördükleri TÜRK-İŞ'ten ayrıldı ve radikal sol görüşlü DİSK'i kurdu. TÜRK-İŞ Amerikan modeline göre kurulmuş, ekonomik taleplerde yoğunlaşarak kendi içinde siyasal eğilimlerin önüne geçmişken; DİSK ise Avrupa örneğini esas alarak ekonomik taleplerin siyasal mücadele ile kazanılabileceğini öne sürerek TİP'le yakınlaşmıştı. Bu bölünme sonucunda TÜRK-İŞ zayıfladı.

Okullar ve yüksek öğretim kurumları, öğrenci sayısının artışı ile birlikte sol ve sağın kıyılarında yer alan siyasal gruplar için toplanma alanı haline gelmişti.

Türkiye gibi temel sorunu kalkınma olan ülkeler için liberal çözümlerin yokluğunda, dönemin aydınları büyük bir çoğunlukla sosyalist modele ilgi duyuyordu. 1961 yılında yayınlanan Yön dergisinin birinci sayısında sosyalist bir modeli öneren manifestoya birçok aydın imza attı. Bu etkiler altında 1960'lar Türkiye'sinin değerler sisteminde ve ideolojilerin statü skalasında değişiklikler yaşanıyordu. Türkiye İşçi Partisi 1965'te millî bakiye sistemi sayesinde 14 sandalye kazandı ve siyasette önemli bir yer edindi. 1969 seçimlerinde değiştirilen seçim sistemi ile benzer miktar oy almasına rağmen sandalye sayısı 2'ye düştü.

NATO üyesi de olan Türkiye, Soğuk Savaş'ta bir cephe ülkesi haline gelirken, güneyinde ve Akdeniz dünyasında darbelerle çeşitli sosyalizan rejimler kuruldu. Sağ perspektiften, Türkiye hem kuzeyden hem de güneyden çevrelenmişken 15-16 Haziran 1970 tarihlerinde DİSK'in önderlik ettiği büyük işçi eylemi sırasında Kocaeli ve İstanbul'daki sanayi bölgelerinde başlayıp iki gün boyunca İstanbul'da devlet otoritesinin kaybolması, sağ için korkutucu oldu.

Devlet seçkinlerinin bir kısmı solun yükselişinden duyduğu endişe nedeniyle, normalde çok tercih etmeyecekleri halde, aşırı sağa destek verdi. Bu destek nedeniyle sol eğilimli yazar ve gazeteciler, Ülkü Ocaklarının 60'lı yılların sonunda sola karşı silahlı mücadele vermek üzere devlet eliyle kurulduğunu ve himaye edildiğini "istihbarat", "MİT", "derin devlet", "Özel Harp Dairesi", "Gladio" gibi ifadelerle bilimsel sayılamayacak literatürle iddia etti.

Eski istihbaratçı ve MHP yetkilisi Enver Altaylı'nın anılarına göre, 1960'ların ilk yarısında CIA ve Türk istihbaratı MAH'ın başkanı Fuat Doğu'nun da desteklediği plana göre Sovyetler Birliği içinde ve dışındaki Türki kanallar kullanılarak yeni bir konseptle MAH tekrar kurulacaktı. Bu sayede Sovyet Rusya ve Türkiye içindeki sola karşı çok daha etkin bir rol üstlenecekti. Bu plan dönemin başbakanı İnönü tarafından geciktirilmişse de 1965 yılında Suat Hayri Ürgüplü'nün sağ koalisyonu sırasında uygulanabildi. Ancak yine de 1960'lar ve 1970'ler Türkiye'sinde, solla mücadele konusunda devlet seçkinleri arasında bir uzlaşma yoktu.

Başbakan Yardımcısı Sadi Koçaş ise anılarında; 1962-64 yılları arasında MAH'a, 1966-1971 arasında MİT'e başkanlık eden Korgeneral Fuat Doğu'nun hazırlattığı abartılı antikomünist raporlarla cumhurbaşkanı ve genelkurmay başkanını etkisi alarak, yönetimindeki MİT'in kanunsuz işler yaptığını, Doğu'nun kanunları çok da umursamadığını iddia etti.

Ocak 1971'e gelindiğinde Demirel hükümetinin kontrolü kaybetmesi ile Türkiye'de kaos görünür hale gelmiş, üniversiteler işlevini yitirmiş, Latin Amerikan şehir gerillalarını taklit eden öğrenciler banka soymaya başlamış, ABD görevlileri kaçırılmış, Amerikan hedeflerine saldırılmış, hükûmeti eleştiren profesörlerin evlerine neo-faşist militanlar bomba yerleştirmeye başlamış, fabrika grevleri, İslami hareket saldırganlaşmaya başlamış ve Millî Nizam Partisinin Atatürk'ü ve Kemalizm'i açıkça reddi gibi olaylar başlamıştı.

Genelkurmay Başkanı Orgeneral Memduh Tağmaç, 1. Ordu ve İstanbul Sıkıyönetim Komutanı Orgeneral Faik Türün ve MİT Başkanı Korgeneral Fuat Doğu, sola karşı mücadelede yardımcı gördükleri Ülkücüleri destekliyordu. Ana muhalefet lideri İsmet İnönü, Ülkü Ocaklarının 1969-1971 yılları arasındaki antikomünizm adına çeşitli cinayet ve olaylara karışmasını şikayet ettiğinde, dönemin Cumhurbaşkanı ve Genelkurmay eski Başkanı Cevdet Sunay "canım onlar komünizme karşı mücadele eden çocuklar" şeklinde savundu. Antikomünist seferberliğin hukuk devleti sınırları dışına çıkmasından endişelenen Başbakan Nihat Erim ve İsmet İnönü ile yakın bir ilişki içinde olan Başbakan Yardımcısı Sadi Koçaş, Millî Güvenlik Kurulunda büyük bir mücadele vererek Fuat Doğu'yu 1971'de görevden aldılar.

9 Mart 1971'de yapılması planlanan sol darbe Genelkurmay içinde yaşanan bir mücadele sonucunda durdurularak, üç gün sonra hem ordu içinde hem de sivil toplumda solun önünü kesmeyi ve ortadan kaldırmayı hedefleyen 12 Mart 1971 müdahalesi başladı. Hem Ülkücüler hem de sol kesimin bir kısmı sağ-sol mücadelesinde ordunun doğrudan kendi lehlerine taraf olduğunu sanarak 12 Mart müdahalesinin ilk günlerinde olumlu karşıladı.

12 Mart'tan kısa bir süre sonra Türkiye İşçi Partisi aleyhine dava açıldı ve partinin liderleri komünist propaganda yapmak ve Kürt ayrılıkçılığını destekleyerek anayasayı ihlal etmekle suçlandı. Aynı dönemde Dev-Genç ve bağlı bütün gençlik örgütlerinin kapanması istendi. Üniversitelerdeki fikir kulüpleri, öğretmen sendikalarının şubeleri ve DİSK büroları polis tarafından arandı.

Nisan 1971 ile birlikte sol görüşlü THKO'nun düşük rütbeli muhalif subaylar ve askeri öğrenciler desteğiyle, para sağlamak için fidye ve banka soygunları şeklindeki terör eylemlerine devletin karşılığı sert oldu. 67 ilin 11'inde sıkıyönetim ilan edildi. Kimileri terör eylemlerini ordu içindeki bölünme olarak yorumlarken, bazıları da sol örgütlere sızmış MİT provokatörleri olarak gördü. Bu dönemde Türkiye'nin siyasal hayatı sıkıyönetim altında sekteye uğradı. Gençlik örgütleri kapatıldı. Meslek örgütleri ve sendikaların toplantıları ve seminerleri yasaklandı. Çeşitli gazeteler ve kitaplar yasadışı ilan edildi. Benzer orantıda bir baskı militan neo-faşist yayınlara uygulanmadı. 3 Mayıs 1971'de sıkıyönetim kararıyla grev ve lokavtlar yasadışı ilan edildi. 17 Mayıs'ta İsrail konsolosu Efraim Elrom'un kaçırılması üzerine baskı daha da arttı ve bütün devlet otoritesi sola karşı sivil otoriye yerine sıkıyönetim komutanları ve istihbarat servislerini kullanmaya başladı. Elrom'un kaçırılmasının ardından sendikacılar, öğrenciler tutuklandı. Hukuk profesörlerinden, Yaşar Kemal ve Fakir Baykurt gibi tanınmış yazarlara, genç akademisyenlerden öğrencilere kadar uzanan bir tutuklama ve gözaltında işkence süreci başladı.

12 Mart 1971 müdahalesi ile başlayıp 31 Mart 1975'te Birinci Milliyetçi Cephe Hükümetinin kurulmasına kadar geçen dönemin başlarında sol örgütlere ve sol eğilimli STK'lara karşı harekete geçen yargının nihayetinde Ülkü Ocakları Birliğini de kapatması beklenmeyen bir gelişmeydi. Dolayısıyla 12 Mart müdahalesinin Ülkücü hareket hakkında bir mutabakat içinde olmadığı anlaşılmıştı. 1971-1975 arası dönemde sıkıyönetim ilanından sonra sol gençlik liderlerinin bir kısmı devlet güçleriyle çatışırken öldürülmüş, yüzlerce sol aydın ve sol örgüt üyesi işkence görmüş, çok daha fazlası hüküm giyerek hapse atılmıştır. Bu süreçte yargılanan ve cezaevine gönderilen Ülkücüler de olmakla birlikte sayıları daha düşüktür. Sıkıyönetim şartları altında sağlanan görece çatışmasız ortam sayesinde kampüsler bir nebze normale dönüp güvenlikli şartlar altında eğitim tekrar başlarken, çatı örgütü kapatılan Ülkücü hareket teşkilatlanma faaliyetlerine yeni çatı örgütü Ülkü Ocakları Derneği ile ağırlık verdi. Ülkücüler, 1971'den Şubat 1974 genel affına kadar geçen bu uzun sessizlik dönemini, düşük profille hareket ederek kamplarda ve ocaklarda eğitimle, yeni üyeler kazanmakla geçirdiler.

1974'e gelindiğinde Kıbrıs'ta yaşayan Türklere baskı ve zulüm yapılması üzerine başbakanı CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit olan 37. Türkiye Hükûmeti, 20 Temmuz 1974'te Kıbrıs Harekâtı'nı gerçekleştirmiştir. Ecevit CHP'sinin Kıbrıs Harekâtı öncesi yapılan 1973 Türkiye genel seçimlerinde %33,30 olan oy oranı, bu harekât sonrası yapılan 1977 Türkiye genel seçimlerinde %41,40'a yükselmiştir. 1975'e gelindiğinde CHP ve sol harekete karşı Meclisteki sağ partiler birleşerek "Milliyetçi Cephe" adıyla yeni bir hareket ve hükûmet oluşturmuş, bu cephede milis gücüyle öne çıkan MHP ve toplumsal düzenci Güven Partisi bütünleşmesi de dikkat çekmiş, akabinde sol ve sağ örgütler gerek siyasette gerek örgüt temelinde silahlı militanlar yetiştirmeye devam ederek çatışma ortamının şiddetlenmesine sebep olmuşlardır.

Bu süreçten sonra Marksizm-Leninizm ideolojisini benimseyen 68 Kuşağı ve diğer sol örgütler ile Türk-İslamcılığı savunan Ülkü Ocakları, silahlanarak birbiriyle çatışmıştır.

Çatışmaların kronolojisi

1968

  • 14 Temmuz 1968: İzmir, Gümüldere'de CKMP lideri Alparslan Türkeş'in talimatı ile "komando" eğitimleri için MTTB tarafından 100 genç kampa alındı. Kamplar 1970 sonuna kadar 35 ile yayıldı. 15 bin sağcı genç erkek eğitim gördü.
  • 17 Temmuz 1968: Altıncı Filo'yu Protesto Olayları sırasında polisin İTÜ Gümüşsuyu öğrenci yurduna yaptığı baskında sol görüşlü Vedat Demircioğlu adlı öğrenci ikinci kattaki pencereden atıldı ve sonrasında Taksim İlk Yardım Hastanesine kaldırıldı. Komaya giren Demircioğlu 24 Temmuz'da öldü.
  • 23 Temmuz 1968: Konya'da "emperyalizme karşı" yapılması planlanan mitingi engellemek için toplanan sağ görüşlü sopalı kalabalık Öğretmen Derneği Lokali, TİP İl binası, kitapçılar, Yeni Konya gazete binası gibi yerleri tahrip etti. 14 kişi yaralandı. Olayların kontrol edilememesi üzerine askerî birliklerden yardım istendi. II. Ordu Komutanı Orgeneral Nazmi Karakoç "yeşil sarıklı kişilerin sol eğilimli yerlere saldırdıklarını" söyledi. Olaylardan sonra Komünizmle Mücadele Derneği başkanları gözaltına alındı.

1969

  • 15 Şubat 1969: ABD'nin Altıncı Filo'sunu protesto etmek için gerçekleştirilen İzmir, Trabzon ve Ankara'daki gösterilere saldırılar düzenlendi. Olaylarda 14'ü ağır, 130 kişi yaralandı.
  • 16 Şubat 1969: ABD'nin Altıncı Filo'sunu protesto etmek için Taksim Meydanı'nda toplanan göstericilere sağcı grupların saldırısı sırasında Ali Turgut Aytaç ve Duran Erdoğan adlı gençler bıçaklanarak öldürüldü. 200'den fazla kişi yaralandı. Bu olay Kanlı Pazar olarak bilinir.
  • 3 Mayıs 1969: Görevi başında ölen sol görüşlü Yargıtay Başkanı İmran Öktem'in Maltepe Camisindeki cenazesine Komünizmle Mücadele Derneği, AP'li kişiler ile bazı öğrenciler tarafından saldırı düzenlendi. Arbede sırasında İsmet İnönü'yü kalabalığa silah çeken bir general kurtardı. Yargıtay Başkanı adli yıl açılış konuşmasında "gerici ve sağcı akım çok tehlikeli bir hal aldı" demişti.
  • 19 Eylül 1969: İstanbul Özel Işık Mimarlık ve Mühendislik Yüksek Okulunun devletleştirilmesini isteyen sol görüşlü öğrencilere silahlı saldırı düzenlendi. Saldırıda Orman Fakültesi öğrencisi sol görüşlü Mehmet Cantekin öldürüldü. 3'ü ağır 10 öğrenci yaralandı.
  • 23 Eylül 1969: ABD Büyükelçisi Robert Komer'in arabasını yakan sol görüşlü ODTÜ öğrencilerinden Taylan Özgür, İstanbul'da İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği Kongresi'ne katılmak istediği sırada üzerinde silah bulunduğu için yakalanmak istenirken öldürüldü. Cinayetten sonra bir polis memuru yargılandı.
  • 10 Aralık 1969: Yıldız'daki Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi öğrencisi sol görüşlü Mehmet Büyüksevinç kurşunlanarak öldürüldü. Olay sırasında arkadaşları yaralandı. Saldırıdan sonra yakalanan şüphelilerin sağ görüşlü Mücadele Birliği'nden olduğu öğrenildi.
  • 14 Aralık 1969: Yıldız'daki Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi öğrencisi sol görüşlü Battal Mehetoğlu okula baskına gelen sağ görüşlü grup tarafından okul bahçesinde öldürüldü. Polis cinayetten sonra Mücadele Birliği'nden 24 kişiyi gözaltına aldı.

1970

  • 13 Nisan 1970: Sol görüşlü Asteğmen Dr. Necdet Güçlü, Hacettepe Tıp Fakültesi bahçesinde ülkücü militanlar tarafından öldürüldü. Şüpheliler arasında Ülkü Ocakları mensupları Aytekin Yıldırım, Ali Güngör, İbrahim Doğan, Osman Durmuş vardı. Dava sırasında, cinayette kullanılan silahların görevli 2 subaya ait olduğu ortaya çıktı.
  • 26 Nisan 1970: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesinde sol görüşlü Yaşar Serpin okul bahçesinde silahla vurularak yaralandı. Daha sonra hastanede öldü. Öğrenci Derneği Başkanı'nın iddiasına göre Doğan Şahbudak isimli "polis ajanı" tarafından vuruldu.
  • 29 Nisan 1970: Karadeniz Teknik Üniversitesinde, üniversite kantinine sağ görüşlü kişilerce saldırı düzenlendi. Saldırıda sol görüşlü Kenan Ölmez silahla vurularak ağır yaralandı. Daha sonra çıkan olaylardan dolayı üniversite 4 Mayıs'a kadar kapatıldı.
  • 22 Mayıs 1970: Sol görüşlü öğrenci Mustafa Kuseyri, Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulunun Talebe Cemiyeti odasında başından vurularak öldürüldü.
  • 8 Haziran 1970: Ülkücü görüşlü İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölümü son sınıf öğrencisi Yusuf İmamoğlu, komünist militanlar tarafından çatışma sırasında öldürüldü.
  • 22 Ağustos 1970: Sol görüşlü Yapı İşçileri Sendikasının Genel Başkanı Necmettin Giritlioğlu, Aliağa'daki grevde öldürüldü.
  • 10 Kasım 1970: İstanbul Üniversitesi Kimya Fakültesinde Atatürk afişlerini kaldıranın dekan Ayşe Saffet Rıza Alpar olduğu iddiası üzerine protestolar başladı. Sivil polisler Dekanlık Odasından öğrencileri silahla ateş açarak çıkardı. Dekanın otomobiline molotof kokteyli atıldı. Bazı fakültelerde, asistan ve öğretim üyelerinin de katılımıyla dekanın istifası, polislerin fakülteden çıkarılması ve Atatürk'ün afişlerinin tekrar asılması için süresiz boykot kararı alındı. "Mustafa Kemal" afişlerinin yırtılması nedeniyle boykot sürerken İstanbul Üniversitesi Kimya Fakültesi, 18 Kasım'da Ülkücüler tarafından basıldı. Çatışmada 2 öğrenci ile 1 sivil polis yaralandı. Üniversite süresiz kapatıldı. Üniversitede dersler tekrar 23 Kasım'da başlayabildi. 24 Kasım'da Kimya Fakültesi tekrar Ülkü Ocakları tarafından saldırıya uğradı, boykotçu öğrenciler tarafından duvarlara yazılmış yazılar silindi. 27 Kasım'da Kimya Fakültesi 3 gün daha kapatıldı.
  • 23 Kasım 1970: Ülkücü öğrenci Ertuğrul Dursun Önkuzu, iddialara göre komünist militanlar tarafından pencereden aşağı atılarak öldürüldü. Önkuzu'nun, doktor ve savcı incelemesinde 11 metreden düşme sonucu ölme tespit edildi ancak işkence tespit edilmedi.
  • 24 Kasım 1970: Önkuzu'nun öldürülmesi sonrası gelişen olaylarda, Hikmet Parabakan, Abbas Balkır, Sinan Gündüz adlı öğrenciler ülkücüler tarafından kaçırıldı. Öğrenciler bacaklarından tavana asıldı, derileri jiletle kesildi, parmakları kırıldı. Kaçırma olayları üzerine Ülkü Ocaklarına baskın düzenleyen polis 71 kişiyi gözaltına aldı.
  • 5 Aralık 1970: İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesinin sol görüşlü öğrencisi Hüseyin Aslantaş, Çapa Yüksek Öğretmen Okulunda ülkücü militanlar tarafından başından vuruldu. Aslantaş 9 Aralık'ta hastanede öldü.
  • 24 Aralık 1970: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinin sol görüşlü öğrencisi İlker Mansuroğlu, fakülte bahçesinde sağ görüşlü militanlar tarafından silahla yaralandı. Mansuroğlu 28 Aralık'ta hastanede öldü.
  • 25 Aralık 1970: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesinin sol görüşlü öğrencileri olan Nail Karaçam, Mehmet Demir ve Recep Sakın, ülkücü militanlar tarafından fakülte önünde kurşunlandı. Nail Karaçam öldü, diğerleri yaralandı. Katillerden Ülkü Ocakları Genel Başkanı Sami Bal ve diğer sanıklar Hasan Ali Arıkan, Mahir Özsoy 24 yıl hapse mahkûm oldu.

1971

  • 14 Şubat 1971: Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Başkanı sol görüşlü Prof. Hamza Eroğlu'nun odası önüne bomba yerleştirildi. Sol görüşlü öğrenci dernekleri bildiri ile olayı kınadı.
  • 15 Şubat 1971: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi silahlı sağ görüşlü grup tarafından basıldı. 16 Şubat'ta Ülkü Ocaklarına bağlı kişilerce silah ve dinamit kullanılarak "solcu öğrenciler sınavlara sokmuyor" gerekçesiyle İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi tahrip edildi. Olaylar sırasında bazı kişiler yaralandı.
  • 18 Şubat 1971: İstanbul Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi'nde çıkabilecek olaylar nedeniyle eğitime süresiz ara verilmesi kararı alındıktan sonra Hacettepe Üniversitesinde yurtların boşaltılması sırasında polisler ile öğrenciler arasında silahlı çatışma çıktı. Ayrıca bazı sivil vatandaşlar da öğrencilere saldırdı. Olaylar sırasında 191 öğrenci gözaltına alındı. Hacettepe Üniversitesi yurtlarındaki olayları protesto için 20 Şubat'ta sol görüşlü ODTÜ öğrencileri Eskişehir yolunu kapattı.
  • 12 Mart 1971: 12 Mart Muhtırası olarak bilinen Türk Silahlı Kuvvetlerinin müdahalesi neticesinde siyasi ve askerî açıdan çeşitli gelişmeler yaşandı. İlerleyen süreçte Süleyman Demirel'in istifasıyla birlikte 32. Türkiye Hükûmeti sonlandı. 9 Mart 1971 darbe teşebbüsü ile ilintili olduğu düşünülen çeşitli rütbelerdeki askerler emekli edildi.
  • 9 Mayıs 1971: Sol görüşlü Türkiye Öğretmenler Sendikası'nın Genel Başkanı Fakir Baykurt, Ankara'da Sıkıyönetim Komutanlığınca gözaltına alındı. 11 Mayıs'ta serbest bırakıldı.
  • 18 Mayıs 1971: Sıkıyönetim Komutanlığının bildirisi üzerine sol görüşlü profesör, yazar, sendikacıların da olduğu 427 kişi, "masum gençleri kışkırtıcı yayın ve sözlerle kanunsuz hareketlere teşvik" gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltına alınamamış olanların listeleri yayımlandı ve teslim olmaları istendi. Gözaltına alınanlar arasında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Bahri Savcı, Prof. Muammer Aksoy, Prof. Mümtaz Soysal, İstanbul Üniversitesi öğretim üyeleri Prof. Tarık Zafer Tunaya, Prof. İsmet Sungurbey ve Dr. Bülent Tanör; yazar Yaşar Kemal, sendikacı Kemal Türkler, gibi isimler; teslim olmaları istenen kişiler arasında gazeteci Uğur Mumcu, gazeteci Doğan Avcıoğlu, yazar Muzaffer Erdost, Dr. Hikmet Kıvılcımlı, Gün Zileli, Doğu Perinçek gibi isimler de vardı.
  • 22 Mayıs 1971: Komünist militanlar Ulaş Bardakçı, Hüseyin Cevahir, Mahir Çayan, Necmi Demir, Oktay Etiman ve Ziya Yılmaz, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi adını verdikleri silahlı örgütün eylemi olarak 17 Mayıs 1971'de İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırdı. Elrom, kaçıranların talepleri kabul edilmeyince militanlar tarafından 22 Mayıs 1971'de öldürüldü.
  • 31 Mayıs 1971: Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu militanlarından Sinan Cemgil, Alpaslan Özdoğan ve Kadir Manga, Nurhak Dağları'nda askerlerle çıkan çatışmada öldürüldü.
  • 1 Haziran 1971: THKP-C önde gelen militanlarından Hüseyin Cevahir, saklandığı ve Sibel Erkan adında genç bir kızı rehin aldığı evde askerler tarafından öldürüldü.
  • 12 Ağustos 1971: İstanbul Üniversitesi senatosu kararıyla Dr. Bülent Tanör ve Dr. Yücel Sayman sol görüşlü İşçi-Köylü Gazetesi'ni dağıttıkları gerekçesiyle ihraç edildi.
  • 29 Kasım 1971: Katıldığı silahlı eylemler nedeniyle aranan DEV-GENÇ üyesi ve THKP-C mensubu sol görüşlü militan Nahit Töre İstanbul-Şirinevler'de yakalandı. Yakalandığı sırada kaldığı evde bomba, çeşitli silahlar, sahte kimlik ve sahte ehliyet ele geçirildi. Yapılan yargılamalar sonucunda Nahit Töre müebbet hapse mahkûm oldu.

1972

  • 19 Şubat 1972: Maltepe Askeri Cezaevinden tünel açarak firar etmiş olan kişileri yakalamak için yapılan İstanbul'daki operasyonda THKP-C ve DEV-GENÇ mensubu sol görüşlü militan Ulaş Bardakçı çatışma sırasında öldürüldü, Ziya Yılmaz yaralandı. Ayrıca operasyonda 1 albay ile 2 polis de yaralandı. Devamındaki operasyonlarla birlikte toplamda 35 kişi gözaltına alındı.
  • 30 Mart 1972: Kızıldere Olayı'nda Türkiye Halk Kurtuluş Partisi Cephesi kurucu militanı Mahir Çayan, Devrimci Liseliler kurucularından Cihan Alptekin, Saffet Alp ve Ertan Saruhan, güvenlik güçleriyle girdikleri çatışmada öldürüldü.
  • 6 Mayıs 1972: Türkiye Halk Kurtuluş Ordusunun kurucu militanları Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan idam edildi.

1973

  • 18 Mayıs 1973: (Türkiye Komünist Partisi/Marksist Leninist)'in kurucu militanı İbrahim Kaypakkaya, gözaltında gördüğü işkence sonucunda öldü.

1974

  • 26 Ocak 1974: 1973 genel seçimleri sonrası CHP lideri Bülent Ecevit tarafından CHP-MSP koalisyonu ile 37. Hükûmet kuruldu.
  • 17 Kasım 1974: CHP-MSP koalisyon hükûmetinin istifasından sonra Sadi Irmak'ın başkanlığında partilerüstü 38. Hükûmet kuruldu. Güvenoyu alamamasına rağmen Mart 1975'e kadar görevde kaldı.
  • 19 Aralık 1974: Yıldız Mühendislik (eski adıyla İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi) öğrencisi, İstanbul Yüksek Öğrenim Kültür Derneği Yönetim Kurulu üyesi sol görüşlü Şahin Aydın ve arkadaşı Sabahattin Beyseferoğlu, okuldan çıktıklarında ülkücü görüşlü kişilerce saldırıya uğradı. Şahin Aydın bıçaklanarak öldürüldü. Sabahattin Beyseferoğlu ise başından yaralandı. Aydın'ın ölümü, 12 Mart Dönemi sonrasının ilk siyasi cinayeti oldu.

1975

  • 23 Ocak 1975: İstanbul'da Vatan Mühendislik öğrencisi sol görüşlü Kerim Yaman, Ülkücü militanlar tarafından silahla öldürüldü. Sol görüşlü 5 öğrenci ise çeşitli yerlerinden yaralandı.
  • 31 Mart 1975: Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel tarafından I. Milliyetçi Cephe Hükûmeti isimlendirilen Adalet Partisi, Millî Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi'nin koalisyonu ile 39. Hükûmet kuruldu.
  • 14 Nisan 1975: Eskişehir'de Ülkü Ocaklarına mensup 50 kişilik grup, öğrencilere saldırdı. Eczacılık okulundan Mehmet Gençer ve Ümit Perihan ağır yaralandı. 8 öğrenci ise hafif yaralandı. Saldırganlar toplum polisi ve halk tarafından dağıtıldı. 8 kişi gözaltına alındı.
  • 21 Haziran 1975: CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Bolu-Gerede'de konuşma yaparken sağ görüşlü kişilerce taşlı, sopalı saldırı düzenlendi. 21 kişi yaralandı.
  • 30 Ağustos 1975: ABD'nin İncirlik'te kurduğu askerî üssü protesto amaçlı Adana'da bazı kuruluşların yaptığı "Tam Bağımsız ve Bloksuz Türkiye için İncirlik Yürüyüşü" sırasında MHP binasından taş, silah ve dinamitle saldırı düzenlendi. Saldırıda 2 kişi yaralandı.
  • 4 Eylül 1975: Elâzığ'da CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'in otobüsüne sağ görüşlü AP'li ve MHP'li kişilerce saldırı düzenlendi. 2'si ağır 50 kişi yaralandı.
  • 1 Aralık 1975: İstanbul-Şişli'de sol görüşlü TİP üyeleri Cezmi Yılmaz ile Halil Pelitözü isimli Galatasaray Mühendislik Yüksek Okulu öğrencileri, ışıklarda beklerken bir arabadan Ülkücüler tarafından açılan ateş sonucu vurularak öldürüldü. Öğrencilerin öldürülmesini protesto amaçlı olarak İstanbul, Ankara ve İzmir'de yürüyüşler düzenlendi.

1976

  • 3 Ocak 1976: ODTÜ'ye gitmekte olan otobüs, Ülkücüler tarafından silah zoruyla durduruldu. Öğrenciler ile Ülkücüler arasında çıkan çatışmada 2'si ağır 4 öğrenci silahla yaralandı. Yaralanan öğrencilerden ODTÜ Mimarlık Fakültesi öğrencisi Semih Erbek öldü. Erbek'in, Ülkücü militan Selahattin Arpacı tarafından öldürüldüğü tespit edildi. Yargılama sonucunda Ülkücü sanık 15 yıla mahkûm oldu.
  • 12 Ocak 1976: İzmir'de Ege Üniversitesine, öğrenci ve öğrenci olmayan Ülkücüler tarafından Çek yapımı silah ve patlayıcı maddelerle saldırı düzenlendi. Jandarmanın olaylara müdahalesi ile olaylar büyümeden durduruldu ve 152 Ülkücü gözaltına alındı. Olaydan sonra 2 bin öğrenci Ege Üniversitesi Rektörlüğü önünde can güvenliklerinin sağlanması için protesto düzenledi. MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş, olayları engelleyen Jandarma Komutanı için "aşırı solcu" dedi.
  • 18 Ocak 1976: Kocaeli'nde öğrenci yurduna Ülkücüler tarafından silahlar ve patlayıcı maddeler ile saldırı düzenlendi. 9 öğrenci yaralandı.
  • 21 Ocak 1976: Okul basmak istemeyen sağ görüşlü DTCF öğrencisi Zeki Yılmaz, çıkan tartışmada öldürüldü. Soruşturmalar sonucunda eski Ülkü Ocakları Başkanı Muharrem Şemsek ve 11 arkadaşı nisan ayında tutuklu yargılandı. Mayıs ayında tutuklulardan 2'si hariç diğerleri serbest bırakıldı.
  • 8 Nisan 1976: Ankara SBF'de sağcıların açtığı ateş sonucu Tabii Senatör Muzaffer Yurdakuler'in oğlu okul öğrencisi Hakan Yurdakuler vurularak öldürüldü. Hacettepe Üniversitesi öğrencilerinin cinayeti protesto için yürüyüşüne ise polis müdahale etti. Çatışma sırasında Eşari Oran ve Burhan isimli öğrenci öldürüldü. 9'u ağır, 40 öğrenci yaralandı. Yurdakuler'in ölümünden sorumlu 3 sağcı öğrenci hakkında 11 Mayıs'ta tutuklama kararı verildi. Savcı yargılamalarda sanıklardan Davut Haskırış için 24 yıl hapis cezası istedi.
  • 22 Temmuz 1976: Konya'da Yabancı Dil Yüksek Okuluna sağ görüşülü kişilerin saldırısı sırasında CHP eski milletvekili Ahmet Çobanoğlu'nun oğlu yüksek okulun öğrencisi Ali Naci Çobanoğlu, Mustafa Çökelek isimli Ülkücü tarafından bıçaklanarak öldürüldü. İki arkadaşı ise yaralandı. Olaydan sonra 8 sağ görüşlü kişi gözaltına alındı. Çobanoğlu'nun katili daha sonraki yargılamalarda 20 yıla mahkûm oldu. Ali Naci Çobanoğlu aynı zamanda Konya'nın Sesi isimli demokratik sol çizgide yayın yapan gazetede çalışıyordu.
  • 29 Eylül 1976: Profilo Fabrikasında işten çıkarılan 18 işçi nedeniyle fabrikada protesto başladı. İşverenin isteği üzerine polis müdahale etti. Polis-işçi çatışmasında işçi Yakup Eser göğsünden vurularak öldü. Olaylar günlerce sürdü. Çok sayıda işçi ve polis yaralandı. Yüzlerce işçi gözaltına alındı.
  • 30 Eylül 1976: Devrimci Gençlik mensubu Yılmaz Turanlı, Artvin Borçka'da öldürüldü.[]

1977

  • 1 Mayıs 1977: Taksim Meydanı'nda 1 Mayıs kutlayan kalabalığa kimliği belirsiz kişiler tarafından ateş açıldı. 34 kişi öldü ve yüzlerce kişi yaralandı. Bu olay Kanlı 1 Mayıs olarak bilinir.
  • 25 Mayıs 1977: İzmir, Selçuk'ta CHP'nin düzenlediği köy toplantısından sonra evlerine dağılanlara AP'li ve Ülkücü kişilerce ateş açıldı. Yaşar Aslan öldü, 2'si ağır 3 kişi yaralandı. Olaydan sonraki yargılamalarda Selçuk Ülkü Ocakları başkanı Hasan Öznur, ağabeyi İhsan Öznur ve babası Emrullah Öznur 8 yıl 4'er ay cezaya çarptırıldı.
  • 29 Mayıs 1977: 5 Haziran'daki seçime hazırlık için İzmir'e giden CHP lideri Bülent Ecevit'i karşılayan Çiğli Havalimanı'ndaki kalabalığa patlayıcı madde atıldı. Ecevit'in yanındaki Mehmet İsvan ve İzmir Belediye Başkanı İhsan Alyanak yaralandı. Valilik daha sonraki açıklamasında Mehmet İsvan'ı yaralayan kurşunun İsmet Çetin isimli polise ait olduğunu açıkladı.
  • 8 Haziran 1977: ODTÜ öğrenci temsilcileri tarafından düzenlenen boykot sırasında, Ankara Yüksek Öğretim Derneği ve Devrimci Gençlik üyesi sol görüşlü Ertuğrul Karakaya, jandarma tarafından silahla vurulduktan sonra hastanede öldü. Cesette dipçik yaraları olduğu belirtildi. Valilik, öldürülen öğrenciyi vuran jandarmanın kendini koruduğunu belirtti.
  • 15 Haziran 1977: Erzurum Atatürk Üniversitesinde sol görüşlü Doçent Orhan Yavuz, sağ görüşlü 3 militan tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Olaydan sonra 52 kişi gözaltına alındı.
  • 21 Haziran 1977: CHP lideri Bülent Ecevit tarafından 40. Hükûmet kuruldu. Ancak 1977 genel seçimlerinde CHP yüzde 41 oy oranı ile birinci parti olmasına rağmen TBMM'de güvenoyu alamadığından hükûmet bir ay sonra düştü.
  • 10 Temmuz 1977: Necdet Adalı ve diğer komünist militanlar silahlarla kahve bastı, sağ görüşlü Mehmet Ali Gözleme ve Sıtkı Aydın öldürüldü. Adalı, 12 Eylül Darbesi'nden sonra idam edildi.
  • 21 Temmuz 1977: Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel tarafından II. Milliyetçi Cephe Hükûmeti olarak isimlendirilen Adalet Partisi, Millî Selâmet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi koalisyonu ile 41. Hükûmet kuruldu.

1978

1979

1980

  • 14 Eylül 1980: Adana'da komünist militan Serdar Soyergin, fraksiyon ayrılığından dolayı sol görüşlü Erdoğan Polat'ı öldürdü. Kaçmaya çalışırken Tank Yüzbaşı Bülent Angın'ın da içinde bulunduğu güvenlik güçleriyle çatıştı, Yüzbaşı Angın öldürüldü. Soyergin 25 Ekim 1980'de idam edildi.
  • 26 Eylül 1980: Ankara Aktepe'de "Devrimci Yol imzalı pankart astığı" ihbarıyla 22 Eylül'de gözaltına alınan 23 yaşındaki öğretmen Zeynel Abidin Ceylan, gördüğü işkence sonucunda öldü. Ankara Emniyeti tarafından Gülhane Askerî Hastanesi Morgu'na bırakılan Ceylan'ın "hücresinde ölü bulunduğu" açıklandı.
  • 27 Eylül 1980: Devrimci Yol mensubu komünist militan Metin Eryaşar, Adana'da eylem hazırlığı içindeyken güvenlik güçleri tarafından kuşatılınca çıkan silahlı çatışmada öldü.
  • 5 Ekim 1980: Halkın Kurtuluşu mensubu Hasan Asker Özmen, gözaltında gördüğü işkence sonucunda öldü.
  • 28 Aralık 1980: Gaziantep'te Üsteğmen Şahin Akkaya, komünist militan Veysel Güney tarafından başından vurularak öldürüldü.

1981

  • 7 Ocak 1981: Komünist militan Mustafa Özenç, yakalanıp getirildiği jandarma karakolunda gizleyebildiği tabancasıyla Jandarma Astsubay Üstçavuş Hasan Hüseyin Özcan, Jandarma Astsubay Üstçavuş Nihat Özsoy, Orman Muhafız Bekçisi Hayri Şimşek ve Jandarma Er Şaban Öztürk'ü öldürüp kaçtı. 20 Ağustos 1981'de idam edildi.
  • 17/18 Ocak 1981: Komünist militan Ramazan Yukarıgöz, Ömer Yazgan, Erdoğan Yazgan ve Mehmet Kambur, mensubu oldukları komünist örgüte para bulmak için giriştikleri kuyumcu soygununda kuyumcunun oğlu Hasan Kahveci'yi ve polis memuru Mustafa Kılıç'ı öldürdü, emniyet kuvvetlerine ve halka ateş açtı, polis otosunu taradı. Dördü de 29 Ocak 1983'te idam edildi.
  • 6 Haziran 1981: Marksist Leninist Silahlı Propaganda Birlikleri üyeleri komünist militanlar Tamer Arda, Atilla Ermutlu, Ercan Yurtbilir ve Doğan Özzümrüt güvenlik güçleriyle girdikleri çatışmada öldürüldü.

1982

  • 7 Ağustos 1982: ASALA militanları tarafından Ankara Esenboğa Havaalanı'na düzenlenen bombalı saldırıda 9 kişi öldü, 72 kişi yaralandı. Saldırıyı gerçekleştiren militanlardan sağ olarak ele geçirilen Levon Ekmekçiyan 29 Ocak 1983'te idam edildi.
  • 16 Kasım 1982: TKP'nin İstanbul İl Sekreteri ve Merkez Komite üyesi Mustafa Asım Hayrullahoğlu gözaltına alındıktan sonra işkence ile öldürüldü. Daha sonraki yargılamalarda işkence ile öldürmek suçundan Başkomiser Ümit Bavbek, Komiser Orhan Yaman ve Komiser Mehmet Yetiş 10 yıl 8 ay hapis cezası aldı.

Gözaltında kaybolan kişiler

Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz.

12 Eylül Darbesi öncesinde sağ-sol çatışmasının tarafı olan gruplara mensup kişiler, darbeyi izleyen yıllarda güvenlik güçleriyle çatışmada öldürülmüş ya da yakalanarak gözaltına alınmıştır. Gözaltına alınan ve kendisinden bir daha haber alınamayan bazı kişilerin, güvenlik güçleri tarafından yasa dışı biçimde öldürüldüğü öne sürülmektedir.

  • 18 Eylül 1980: 18 yaşındaki lise öğrencisi Hüseyin Morsümbül, Bingöl'de gözaltında kaybedildi.
  • 8 Ekim 1980: 13 Eylül'de Kars'ta gözaltına alınan ve Devrimci Yol mensubu olduğu iddia edilen Cemil Kırbayır gözaltında kaybedildi.
  • 21 Kasım 1980: DİSK Basın-İş Genel Başkanı gazeteci Faruk Eren'in ağabeyi olan ve Devrimci Sol mensubu olduğu iddia edilen Hayrettin Eren, Saraçhane'de gözaltına alındı. Kendisinden bir daha haber alınamadı.
  • 10 Nisan 1981: MLSPB militanı olduğu iddia edilen Nurettin Yedigöl, İstanbul'da gözaltında kaybedildi.
  • 29 Temmuz 1981: (TKP/ML) Genel Sekreteri komünist militan Süleyman Cihan İstanbul'da gözaltına alındı. Bir süre sonra cesedi bulundu.

Ayrıca bakınız

  • 12 Eylül Darbesi'ne giden süreç
  • Türkiye-PKK çatışması
  • Türkiye-DHKP-C çatışması
  • Türkiye'de Maocu çatışması

Kaynakça

  1. ^ "Turkish mafia boss lends support to Erdoğan". Ahval News. 14 Mayıs 2021. 31 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. 
  2. ^ "Büyük Akıncılar buluştu". Yeni Akit Gazetesi. 23 Kasım 2021. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. 
  3. ^ "Uyuşturucudan Susurluk'a 30 - Meral Çatlı". Anadolu Türk İnterneti. 14 Mayıs 2001. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ekim 2022. 
  4. ^ "İdam edilen ülkücüden Çatlı ve Yazıcıoğlu itirafları". soL Gazetesi. 6 Eylül 2011. 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ekim 2022. 
  5. ^ Ganser, Daniele (2005). NATO's secret armies: Operation Gladio and terrorism in Western Europe (İngilizce). London New York: Cass. s. 240. ISBN . 
  6. ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye solu. 1. baskı. İstanbul: İletişim. s. 427. ISBN . 
  7. ^ Ersan, Vehbi (2013). 1970'lerde Türkiye solu. 1. baskı. İstanbul: İletişim. s. 428. ISBN . 
  8. ^ a b c Uğur Mumcu (21 Ağustos 1992). "Gözlem". Cumhuriyet Gazetesi. s. 15. 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ekim 2022. Diğer özet. 1974-1980 arası 
  9. ^ "Uğur Mumcu, "Bundan Sonra...", 14 Eylül 1980". 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2023. 
  10. ^ Zürcher, Erik J. (2004). Turkey A Modern History, Revised Edition. I.B.Tauris. s. 263. ISBN . 4 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2022. 
  11. ^ a b c d e f g h i j k l Kaynar, Mete Kaan, (Ed.) (2020). Türkiye'nin 1970'li yılları. 1. baskı. İstanbul: İletişim Yayınları. ss. 441-460. ISBN . 
  12. ^ a b c d Ahmad, Feroz. The Making of Modern Turkey (İngilizce). Routledge. ss. 139-145. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  13. ^ Feroz Ahmad. "The Making of Modern Turkey". Routledge (İngilizce). s. 147. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  14. ^ a b "Fuat Doğu gizli anılarını MİT'e bıraktı". arsiv.sabah.com.tr. SABAH Gazetesi. 22 Aralık 2007. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  15. ^ Bora, Tanıl; Can, Kemal (2004). Devlet, ocak, dergâh: 12 Eylül'den 1990'lara ülkücü hareket. 6. baskı. Cağaloğlu, İstanbul: İletişim Yayınları. s. 59. ISBN . 
  16. ^ Suavi Aydın, Yüksel Taşkın (2014). 1960'tan günümüze Türkiye tarihi. 2. baskı. Yüksel Taşkın. İstanbul: İletişim Yayınları. s. 206. ISBN . OCLC 898136871. Erişim tarihi: 1 Mart 2023. 
  17. ^ Hikmet Kıvılcımlı (16 Mart 1971). "Ordu Kılıcını Attı" (PDF). Sosyalist Haftalık Siyasi Gazete. s. 5. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Mart 2023. 
  18. ^ a b Feroz Ahmad. "The Making of Modern Turkey". Routledge (İngilizce). s. 148-151. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  19. ^ Mehmet Ali Birand. "12 Eylül - Saat İşlemeğe Başlıyor - Yakın Tarih Belgeseli". 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016. 
  20. ^ Bozkurt, Celil (Aralık 2017). "1968 OLAYLARI'NIN TÜRK SİYASETİNE ETKİSİ: MİLLİYETÇİ HAREKETİN "KOMANDO" KAMPLARI". Türk Dünyası Araştırmaları. s. 72. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ocak 2023. 
  21. ^ Konuksever, Ergin. . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2015. 
  22. ^ Güngör, Hakan (24 Temmuz 2019). "6. Filo uğruna öldürülen genç: Vedat Demircioğlu". Evrensel Gazetesi. 18 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020. 
  23. ^ "6. Filo Denize Döküldü, '68 Temmuz'unda Başka Neler Oldu?". Bianet. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2020. 
  24. ^ "Konya'da gericiler ayaklandı". Cumhuriyet Gazetesi. 24 Temmuz 1968. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  25. ^ "Tevkif edilen edilen 7 kişi arasında, Komünizmle Mücadele Derneği Birinci ve İkinci Başkanları da Var". Cumhuriyet Gazetesi. 25 Temmuz 1968. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  26. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 16 Şubat 1969. 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022. 
  27. ^ . Turkish Daily News. 17 Şubat 2001. 9 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2008. 
  28. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 17 Şubat 1969. 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022. 
  29. ^ . 4 Mayıs 1969. Cumhuriyet Gazetesi. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  30. ^ "Yargıtay I. Başkanı Adli Yıl Açış Konuşmasında Halkın Dikkatini Çekti: Gerici ve Sağcı Akımlar Çok Tehlikeli Bir Hal Aldı". Cumhuriyet Gazetesi. 7 Eylül 1966. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  31. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 20 Eylül 1969. 8 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2022. 
  32. ^ Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi. Cilt 7. İletişim Yayınları. s. 2168.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor ()
  33. ^ "Bir öğrenci polis kurşunu ile öldü". Cumhuriyet Gazetesi. 24 Eylül 1969. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  34. ^ "Taylan Özgür için 20 cesur milletvekili bulundu". birgun.net. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  35. ^ "Taylan Özgür cinayeti 37 yıl sonra Meclis'te". Sendika.Org. 8 Aralık 2006. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  36. ^ "Öğrencinin katli olayı ile ilgili olarak 5 kişi tutuklandı". Cumhuriyet Gazetesi. 10 Aralık 1969. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2022. 
  37. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 15 Aralık 1969. 8 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2022. 
  38. ^ Orhan Tüleylioğlu (2007). Neden Öldürüldüler? / Babam Neden Öldürüldü Anne?. UĞUR MUMCU VAKFI YAYINLARI. s. 57. 
  39. ^ a b "Uğur Mumcu yazmıştı: Kim koruyor bunları, kim?". Cumhuriyet. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  40. ^ "Dr.Necdet Güçlü'nün ölümüne sebep olan silah Ülkü Ocakları'nda bulundu, Ocak Başkanı İbrahim Doğan silahı ateşlediğini itiraf etti". Twitter. 13 Nisan 2018. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  41. ^ "Doktoru ben öldürmedim". Türkiye Gazetesi. 20 Aralık 2000. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  42. ^ "Tabancayla vurulan öğrenci öldü". Milliyet Gazetesi. 30 Nisan 1970. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. Diğer özet. 
  43. ^ "Bir öğrenci daha vuruldu: Ankara Ziraat Fakültesinde bir öğrenci tabanca ile yaralandı". Milliyet Gazetesi. 27 Nisan 1970. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. Diğer özet. 
  44. ^ "Tabancayla vurulan öğrenci". Milliyet Gazetesi. 30 Nisan 1970. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. Diğer özet. 
  45. ^ "Karadeniz Üniversitesi 4 Mayıs'a kadar kapalı". Milliyet Gazetesi. 1 Mayıs 1970. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2022. Diğer özet. 
  46. ^ Balcıgil, Osman. Avuçlarımda Hala Sıcaklığın Var. Destek Publishing and Media Group. s. 144. ISBN . 19 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022. 
  47. ^ "Ankara'da dün gece bir öğrenci öldürüldü". Milliyet Gazetesi. 23 Mayıs 1970. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022. 
  48. ^ "Üniversite'de çatışma: Bir öğrenci daha öldürüldü". Cumhuriyet Gazetesi. 9 Haziran 1970. 19 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022. 
  49. ^ Türkiye sendikacılık ansiklopedisi Cilt 1. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. 1996. s. 35, 264. 
  50. ^ ÇELİK, AZİZ. "Bir devrimci sendikacının hatırası". birgun.net. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  51. ^ "Sivil polisler ateş açarak üniversiteyi boşalttı". Cumhuriyet Gazetesi. 12 Kasım 1970. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  52. ^ "Dekanın otosuna molotof kokteyli atıldı". Milliyet Gazetesi. 12 Kasım 1970. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  53. ^ "Kimya ve DGSA öğrencileri "Boykot kararı" aldı". egazete.cumhuriyet.com.tr. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  54. ^ "Kimya Fakültesi boykotuna asistan ve öğretim üyeleri de katıldı". Cumhuriyet Gazetesi. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  55. ^ "Komandolar Kimya Fakültesini bastı Üniversite süresiz olarak kapatıldı". Cumhuriyet Gazetesi. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  56. ^ "Üniversite bugün açılıyor". Cumhuriyet Gazetesi. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  57. ^ "Kimya Fakültesi basıldı". Milliyet Gazetesi. 25 Kasım 1970. s. 11. 19 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. Diğer özet. 
  58. ^ "Kimya Fakültesi 3 gün kapatıldı". Milliyet Gazetesi. 27 Kasım 1970. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  59. ^ "Pencereden atılan öğrenci öldü". Milliyet Gazetesi. 24 Kasım 1970. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. Diğer özet. 
  60. ^ "Güvenlik tedbirleri". Cumhuriyet Gazetesi. 25 Kasım 1970. s. 7. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. Diğer özet. 
  61. ^ "3 öğrenciye eziyet yapıldı". Milliyet Gazetesi. 25 Kasım 1970. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. Diğer özet. 
  62. ^ "Ülkü ocağını basan polis 71 kişiyi topladı". Cumhuriyet Gazetesi. 25 Kasım 1970. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2022. 
  63. ^ "Özgürlükleri, kazanılmış hakları, kaosla gasp etme atakları." Cumhuriyet. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  64. ^ "Hüseyin Aslantaş Cinayeti". Twitter. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  65. ^ "Milliyet - 11 Aralık 1970 - MİLLİYET GAZETE ARŞİVİ". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  66. ^ "Ankara'da bir öğrenci tabanca ile vuruldu". Milliyet Gazetesi. 24 Aralık 1970. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022. 
  67. ^ "Yaralı öğrenci Mansuroğlu dün gece öldü". Milliyet Gazetesi. 29 Aralık 1970. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  68. ^ Uğur Mumcu (2020). "Buyurun Kararı... 3 Şubat 1976". Bir Pulsuz Dilekçe. UĞUR MUMCU VAKFI YAYINLARI. ss. 99-100.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor ()
  69. ^ "Karaçam'ı öldürmekten sanık 3 kişi yakalandı". Milliyet Gazetesi. 28 Aralık 1970. 4 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2022. 
  70. ^ Uğur Mumcu (2019). "Gizli Örgüt mü?". Saklı Devletin Güncesi. s. 20.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor ()
  71. ^ "İTİA'daki bomba olayı tertiptir". Cumhuriyet Gazetesi. 15 Şubat 1971. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  72. ^ a b "Bir kız öğrenci kurşunla yaralandı". Cumhuriyet Gazetesi. 16 Şubat 1971. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  73. ^ "İstanbul ve Hacettepe üniversiteleri kapatıldı". Cumhuriyet Gazetesi. 19 Şubat 1971. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  74. ^ "Polis, Hacettepe yurdunu da zaptetti". Cumhuriyet Gazetesi. 20 Şubat 1971. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  75. ^ "Gençler, Eskişehir yolunu kapattı". Cumhuriyet Gazetesi. 21 Şubat 1971. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023. 
  76. ^ Bora, Tanıl (2023). Demirel. 1. baskı. İstanbul: İletişim. s. 206. ISBN . 
  77. ^ "TÖS Başkanı Fakir Baykurt Gözaltına Alındı". Cumhuriyet Gazetesi. 10 Mayıs 1971. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  78. ^ "FAKİR BAYKURT SERBEST BIRAKILDI". Milliyet Gazetesi. 11 Mayıs 1971. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  79. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 19 Mayıs 1971. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. Diğer özet. 
  80. ^ . Milliyet Gazete Arşivi. Milliyet Gazetesi. 19 Mayıs 1971. 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. Diğer özet. 
  81. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 13 Ağustos 1971. 12 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  82. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 30 Kasım 1971. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  83. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 23 Nisan 1972. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  84. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 1 Aralık 1971. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  85. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 20 Şubat 1972. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  86. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 22 Şubat 1971. 29 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2023. 
  87. ^ Alparslan, Mehmet Süha. birgun.net. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2021. 
  88. ^ "DMMA önünde çatışma çıktı: bir öğrenci bıçakla öldürüldü". egazete.cumhuriyet.com.tr. Cumhuriyet Gazetesi. 20 Aralık 1974. 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  89. ^ "Komandolar bir genci daha öldürdü". Cumhuriyet Gazetesi. 24 Ocak 1975. 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2022. 
  90. ^ "Eskişehir'de öğrencilere sokak ortasında palaskalarla saldıran komandoları polis ve halk dağıttı". Cumhuriyet Gazetesi. 15 Nisan 1975. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  91. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 22 Haziran 1975. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2022. 
  92. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023. 
  93. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 5 Eylül 1975. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2022. 
  94. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 2 Aralık 1975. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2022. 
  95. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 3 Aralık 1975. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2022. 
  96. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 4 Ocak 1976. 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  97. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 21 Kasım 1979. 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  98. ^ . ODTÜ Mezunları Derneği. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2022. 
  99. ^ "Komandolarda Çek yapısı silahlar ele geçti". Cumhuriyet Gazetesi. 14 Ocak 1976. 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2022. 
  100. ^ "Türkeş İzmir'de kanlı olayları önleyen Jandarma Komutanı için "aşırı solcu" dedi". Cumhuriyet Gazetesi. 19 Ocak 1976. 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2022. 
  101. ^ "Yurt basan komandolar 9 öğrenciyi yaraladılar". Cumhuriyet Gazetesi. 19 Ocak 1976. 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2022. 
  102. ^ "Ankara'da bir öğrenci daha öldürüldü". Cumhuriyet Gazetesi. 23 Ocak 1976. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  103. ^ "Ülkü Ocakları eski Başkanı ve 11 Arkadaşı Ankara Devlet GÜvenlik Mahkemesinde yargılandılar". Cumhuriyet Gazetesi. 15 Nisan 1976. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  104. ^ "DGM, Ülkü Ocakları eski Genel Başkanı'nı serbest bıraktı". Milliyet Gazetesi. 13 Mayıs 1976. 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
  105. ^ "Senatör Yurdakuler'in oğlunun SBF'de öldürülmesi üzerine büyük olaylar çıktı". Milliyet Gazetesi. 9 Nisan 1976. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. Diğer özet. 
  106. ^ "Yurdakuler'i öldürmekten sanık 3 sağcı öğrenci için tutuklama kararı verildi". Milliyet Gazetesi. 12 Mayıs 1976. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. Diğer özet. 
  107. ^ "Savcı Yurdakuler'i Öldürdüğü Öne Sürülen Haskırış'ın 24 Yıl Hapsini İstedi". Milliyet Gazetesi. 13 Ağustos 1976. s. 3. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. Diğer özet. 
  108. ^ "Konya'da CHP'li gazetecinin oğlunu öldürenlerin komandolar olduğu öğrenildi". Cumhuriyet Gazetesi. 24 Temmuz 1976. 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  109. ^ "Katil ülkücü 20 yıla mahkûm oldu". Cumhuriyet Gazetesi. 8 Nisan 1978. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  110. ^ "Konya'da bir öğrenci bıçakla öldürüldü". Milliyet Gazetesi. 23 Temmuz 1976. s. 10. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  111. ^ "Profilo'da işçi çıkarmaya karşı direnişe polis müdahale etti, 5 kişi yaralandı". Cumhuriyet Gazetesi. 30 Eylül 1976. 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2022. 
  112. ^ "Profilo'da polisle çatışma çıktı, bir işçi öldü". Cumhuriyet Gazetesi. 1 Ekim 1976. 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2022. 
  113. ^ dmyfelsefe (2 Ağustos 2013). . DMY Felsefe. 29 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2020. 
  114. ^ . www.google.com. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2020. 
  115. ^ "Selçuk ve Antep'teki olaylarda iki kişi öldürüldü". Cumhuriyet Gazetesi. 26 Mayıs 1977. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2023. 
  116. ^ . Cumhuriyet Gazetesi. 27 Mayıs 1977. 15 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2023. 
  117. ^ "Selçuk Ülkü Ocağı Başkanı ile ağabeyi ve babası 8'er yıl 4'er ay hapis cezasına çarptırıldı". Milliyet Gazetesi. 27 Aralık 1978. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ocak 2023. Diğer özet. 
  118. ^ "CHP liderini Çiğli Havaalanında karşılayan". Cumhuriyet Gazetesi. 30 Mayıs 1977. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  119. ^ "Ecevit "İzmir'de, atılan mermi polise ait" dedi". Cumhuriyet Gazetesi. 1 Haziran 1977. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  120. ^ "Cumhuriyet Gazetesi, 9 Haziran 1977". Cumhuriyet Gazetesi. 9 Haziran 1977. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  121. ^ "Cumhuriyet Gazetesi, 17 Haziran 1977". Cumhuriyet Gazetesi. 17 Haziran 1977. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  122. ^ "Cumhuriyet Gazetesi, 16 Haziran 1977". Cumhuriyet Gazetesi. 16 Haziran 1977. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  123. ^ "İşkence sanığı komisere terfi". Cumhuriyet Gazetesi. 28 Kasım 1986. s. 9. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  124. ^ "Türkiye'de Gözaltında Kayıplar". Bianet. 25 Ocak 2005. Erişim tarihi: 4 Ekim 2022. 

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Turkiye de sag sol catismasi 1968 yilinda baslayip 12 Eylul 1980 Darbesi ne kadar suren bir siyasal siddet surecidir Sagci ve solcularin mahalleleri kapatmasi katliamlar sokaklarda kim tarafindan islendigi bilinmeyen cinayetler ve bombali saldirilar nedeniyle surec bazi kesimler tarafindan ortulu ic savas ve kucuk capli ic savas olarak da adlandirilmaktadir Turkiye de sag sol catismasiSoguk SavasTarih1968 1980 zirve yillar 1978 1980 BolgeTurkiyeSonuc12 Eylul Darbesi ne giden surec basladi 12 Eylul Darbesi Dusuk duzeyde isyan basladi TaraflarSag gruplar Milliyetci asiri sag Milliyetci Hareket Partisi Ulku OcaklariTurk Intikam Tugayi Turk mafyasi Esir Turkleri Kurtarma Ordusu ETKO Turk Yildirim KomandolariIslamci asiri sag Milli Selamet Partisi AkincilarMilli Turk Talebe Birligi Turkiye Seriatci Kurtulus OrdusuMerkez sag Adalet Partisi Cumhuriyetci Guven PartisiDiger TURK IS Milliyetci Isci Sendikalari Konfederasyonu MISK Komunizmle Mucadele Dernegi Polis Birligi POL BIR ULKU BIRSol gruplar Asiri sol Devrimci Genclik Turkiye Ihtilalci Isci Koylu Partisi Turkiye Halk Kurtulus Partisi Cephesi Turkiye Halk Kurtulus Ordusu Turkiye Komunist Partisi Marksist Leninist TIKKO Turkiye Halk Kurtulus Partisi Cephesi Acilciler Marksist Leninist Silahli Propaganda Birligi Devrimci Yol Halkin Kurtulusu Ilerici Gencler Dernegi Devrimci Sol Halkin Yolu TKP ML Hareketi Kurtulus Hareketi Turkiye Halk Kurtulus Partisi Cephesi Acilciler Merkez sol Cumhuriyet Halk Partisi Sol Turkiye Isci Partisi Turkiye Birlik PartisiDiger DISK Polis Dernegi POL DER TOB DERKomutanlar ve liderlerAlparslan TurkesMuhsin YaziciogluAbdullah CatliSemih Tufan GulaltayNecmettin ErbakanMetin YukselSuleyman DemirelTurhan Feyzioglu Cevdet SunayFaik TurunMemduh TagmacFuat DoguIbrahim Kaypakkaya olu Deniz Gezmis Mahir Cayan olu DigerIsmet InonuBulent EcevitMehmet Ali AybarBehice BoranMustafa TimisiKemal Turkler XHikmet KivilcimliGuclerUlkucu 1980 itibariyla 200 000Asiri sol 1980 itibariyla 113 009Ayrilikci 1980 itibariyla 31 931Kayiplar1 2862 1091974 1980 yillari arasinda egilimleri bilinmeyen 1 611 kisi ile birlikte toplam 5 388 kisi olduruldu 281 guvenlik gorevlisi olduruldu daha iyi kaynak gerekli Arka plan1950 ler boyunca muhafazakarlari mukaddesatcilari Islamcilari milliyetcileri liberalleri ve kentli burjuvaziyi tek cati altinda ve baskin parti olarak birlestiren sag kesimin temsilcisi olan Demokrat Parti 27 Mayis 1960 Darbesi sonrasi kapatildi ve liderleri idam edildi Sag kesimdeki aydinlar siyasetciler ve kitleler ise bu gelismeler neticesinde moral yenilgi icine dustu 27 Mayis 1960 Darbesi sonrasinda altyapi ve ulasim yatirimlarinin artmasiyla kent nufusu buyudu endustrilesme hiz kazandi ve emegini satarak gecinen isciler ve aileleri gorunurlesti 1961 Anayasasi ile sendikalasma hakki verildikten sonra sinif bilinci guclendi Bu gelismelerin etkisiyle Turkiye de sol hareket genisleme donemine girdi 1961 Anayasasinin getirdigi ozgurluklerin ideolojik siyasete izin verdigi ortamda Turkiye Isci Partisi egilimli ogrenciler siyasal derneklerini kurdu Sol kaynaklar cevrildi ve siyasal literatur ulasilabilir hale geldi Bu durum sag icin bir tehdit haline donustu ve komunizme karsi mucadele icin kendi guclerini harekete gecirmeye basladi 1960 larin sonu ve 1970 lerin basinda artan siyasal gerilimler toplumsal degisimler sirasinda yuksek enflasyon nedeniyle tuketim kisitli bir grup disindakiler icin engellenmis isgucunun buyumesine ve Avrupa ya goc olmasina ragmen issizlik yukselmisti Sendikali iscilerin sayisi artarken 30 yas altindaki issiz sayisi endise verici oranlara ulasmisti 1960 li yillarda isciler daha yuksek ucret ve daha iyi calisma kosullari icin verdikleri mucadelede militanlastilar Isverenler ile isciler arasindaki mucadele grevler ve lokavtlarla siddetlendi Sonuc olarak 1967 de sendikacilarin bazilari Adalet Partisi yanlisi gordukleri TURK IS ten ayrildi ve radikal sol goruslu DISK i kurdu TURK IS Amerikan modeline gore kurulmus ekonomik taleplerde yogunlasarak kendi icinde siyasal egilimlerin onune gecmisken DISK ise Avrupa ornegini esas alarak ekonomik taleplerin siyasal mucadele ile kazanilabilecegini one surerek TIP le yakinlasmisti Bu bolunme sonucunda TURK IS zayifladi Okullar ve yuksek ogretim kurumlari ogrenci sayisinin artisi ile birlikte sol ve sagin kiyilarinda yer alan siyasal gruplar icin toplanma alani haline gelmisti Turkiye gibi temel sorunu kalkinma olan ulkeler icin liberal cozumlerin yoklugunda donemin aydinlari buyuk bir cogunlukla sosyalist modele ilgi duyuyordu 1961 yilinda yayinlanan Yon dergisinin birinci sayisinda sosyalist bir modeli oneren manifestoya bircok aydin imza atti Bu etkiler altinda 1960 lar Turkiye sinin degerler sisteminde ve ideolojilerin statu skalasinda degisiklikler yasaniyordu Turkiye Isci Partisi 1965 te milli bakiye sistemi sayesinde 14 sandalye kazandi ve siyasette onemli bir yer edindi 1969 secimlerinde degistirilen secim sistemi ile benzer miktar oy almasina ragmen sandalye sayisi 2 ye dustu NATO uyesi de olan Turkiye Soguk Savas ta bir cephe ulkesi haline gelirken guneyinde ve Akdeniz dunyasinda darbelerle cesitli sosyalizan rejimler kuruldu Sag perspektiften Turkiye hem kuzeyden hem de guneyden cevrelenmisken 15 16 Haziran 1970 tarihlerinde DISK in onderlik ettigi buyuk isci eylemi sirasinda Kocaeli ve Istanbul daki sanayi bolgelerinde baslayip iki gun boyunca Istanbul da devlet otoritesinin kaybolmasi sag icin korkutucu oldu Devlet seckinlerinin bir kismi solun yukselisinden duydugu endise nedeniyle normalde cok tercih etmeyecekleri halde asiri saga destek verdi Bu destek nedeniyle sol egilimli yazar ve gazeteciler Ulku Ocaklarinin 60 li yillarin sonunda sola karsi silahli mucadele vermek uzere devlet eliyle kuruldugunu ve himaye edildigini istihbarat MIT derin devlet Ozel Harp Dairesi Gladio gibi ifadelerle bilimsel sayilamayacak literaturle iddia etti Eski istihbaratci ve MHP yetkilisi Enver Altayli nin anilarina gore 1960 larin ilk yarisinda CIA ve Turk istihbarati MAH in baskani Fuat Dogu nun da destekledigi plana gore Sovyetler Birligi icinde ve disindaki Turki kanallar kullanilarak yeni bir konseptle MAH tekrar kurulacakti Bu sayede Sovyet Rusya ve Turkiye icindeki sola karsi cok daha etkin bir rol ustlenecekti Bu plan donemin basbakani Inonu tarafindan geciktirilmisse de 1965 yilinda Suat Hayri Urguplu nun sag koalisyonu sirasinda uygulanabildi Ancak yine de 1960 lar ve 1970 ler Turkiye sinde solla mucadele konusunda devlet seckinleri arasinda bir uzlasma yoktu Basbakan Yardimcisi Sadi Kocas ise anilarinda 1962 64 yillari arasinda MAH a 1966 1971 arasinda MIT e baskanlik eden Korgeneral Fuat Dogu nun hazirlattigi abartili antikomunist raporlarla cumhurbaskani ve genelkurmay baskanini etkisi alarak yonetimindeki MIT in kanunsuz isler yaptigini Dogu nun kanunlari cok da umursamadigini iddia etti Ocak 1971 e gelindiginde Demirel hukumetinin kontrolu kaybetmesi ile Turkiye de kaos gorunur hale gelmis universiteler islevini yitirmis Latin Amerikan sehir gerillalarini taklit eden ogrenciler banka soymaya baslamis ABD gorevlileri kacirilmis Amerikan hedeflerine saldirilmis hukumeti elestiren profesorlerin evlerine neo fasist militanlar bomba yerlestirmeye baslamis fabrika grevleri Islami hareket saldirganlasmaya baslamis ve Milli Nizam Partisinin Ataturk u ve Kemalizm i acikca reddi gibi olaylar baslamisti Genelkurmay Baskani Orgeneral Memduh Tagmac 1 Ordu ve Istanbul Sikiyonetim Komutani Orgeneral Faik Turun ve MIT Baskani Korgeneral Fuat Dogu sola karsi mucadelede yardimci gordukleri Ulkuculeri destekliyordu Ana muhalefet lideri Ismet Inonu Ulku Ocaklarinin 1969 1971 yillari arasindaki antikomunizm adina cesitli cinayet ve olaylara karismasini sikayet ettiginde donemin Cumhurbaskani ve Genelkurmay eski Baskani Cevdet Sunay canim onlar komunizme karsi mucadele eden cocuklar seklinde savundu Antikomunist seferberligin hukuk devleti sinirlari disina cikmasindan endiselenen Basbakan Nihat Erim ve Ismet Inonu ile yakin bir iliski icinde olan Basbakan Yardimcisi Sadi Kocas Milli Guvenlik Kurulunda buyuk bir mucadele vererek Fuat Dogu yu 1971 de gorevden aldilar 9 Mart 1971 de yapilmasi planlanan sol darbe Genelkurmay icinde yasanan bir mucadele sonucunda durdurularak uc gun sonra hem ordu icinde hem de sivil toplumda solun onunu kesmeyi ve ortadan kaldirmayi hedefleyen 12 Mart 1971 mudahalesi basladi Hem Ulkuculer hem de sol kesimin bir kismi sag sol mucadelesinde ordunun dogrudan kendi lehlerine taraf oldugunu sanarak 12 Mart mudahalesinin ilk gunlerinde olumlu karsiladi 12 Mart tan kisa bir sure sonra Turkiye Isci Partisi aleyhine dava acildi ve partinin liderleri komunist propaganda yapmak ve Kurt ayrilikciligini destekleyerek anayasayi ihlal etmekle suclandi Ayni donemde Dev Genc ve bagli butun genclik orgutlerinin kapanmasi istendi Universitelerdeki fikir kulupleri ogretmen sendikalarinin subeleri ve DISK burolari polis tarafindan arandi Nisan 1971 ile birlikte sol goruslu THKO nun dusuk rutbeli muhalif subaylar ve askeri ogrenciler destegiyle para saglamak icin fidye ve banka soygunlari seklindeki teror eylemlerine devletin karsiligi sert oldu 67 ilin 11 inde sikiyonetim ilan edildi Kimileri teror eylemlerini ordu icindeki bolunme olarak yorumlarken bazilari da sol orgutlere sizmis MIT provokatorleri olarak gordu Bu donemde Turkiye nin siyasal hayati sikiyonetim altinda sekteye ugradi Genclik orgutleri kapatildi Meslek orgutleri ve sendikalarin toplantilari ve seminerleri yasaklandi Cesitli gazeteler ve kitaplar yasadisi ilan edildi Benzer orantida bir baski militan neo fasist yayinlara uygulanmadi 3 Mayis 1971 de sikiyonetim karariyla grev ve lokavtlar yasadisi ilan edildi 17 Mayis ta Israil konsolosu Efraim Elrom un kacirilmasi uzerine baski daha da artti ve butun devlet otoritesi sola karsi sivil otoriye yerine sikiyonetim komutanlari ve istihbarat servislerini kullanmaya basladi Elrom un kacirilmasinin ardindan sendikacilar ogrenciler tutuklandi Hukuk profesorlerinden Yasar Kemal ve Fakir Baykurt gibi taninmis yazarlara genc akademisyenlerden ogrencilere kadar uzanan bir tutuklama ve gozaltinda iskence sureci basladi 12 Mart 1971 mudahalesi ile baslayip 31 Mart 1975 te Birinci Milliyetci Cephe Hukumetinin kurulmasina kadar gecen donemin baslarinda sol orgutlere ve sol egilimli STK lara karsi harekete gecen yarginin nihayetinde Ulku Ocaklari Birligini de kapatmasi beklenmeyen bir gelismeydi Dolayisiyla 12 Mart mudahalesinin Ulkucu hareket hakkinda bir mutabakat icinde olmadigi anlasilmisti 1971 1975 arasi donemde sikiyonetim ilanindan sonra sol genclik liderlerinin bir kismi devlet gucleriyle catisirken oldurulmus yuzlerce sol aydin ve sol orgut uyesi iskence gormus cok daha fazlasi hukum giyerek hapse atilmistir Bu surecte yargilanan ve cezaevine gonderilen Ulkuculer de olmakla birlikte sayilari daha dusuktur Sikiyonetim sartlari altinda saglanan gorece catismasiz ortam sayesinde kampusler bir nebze normale donup guvenlikli sartlar altinda egitim tekrar baslarken cati orgutu kapatilan Ulkucu hareket teskilatlanma faaliyetlerine yeni cati orgutu Ulku Ocaklari Dernegi ile agirlik verdi Ulkuculer 1971 den Subat 1974 genel affina kadar gecen bu uzun sessizlik donemini dusuk profille hareket ederek kamplarda ve ocaklarda egitimle yeni uyeler kazanmakla gecirdiler 1974 e gelindiginde Kibris ta yasayan Turklere baski ve zulum yapilmasi uzerine basbakani CHP Genel Baskani Bulent Ecevit olan 37 Turkiye Hukumeti 20 Temmuz 1974 te Kibris Harekati ni gerceklestirmistir Ecevit CHP sinin Kibris Harekati oncesi yapilan 1973 Turkiye genel secimlerinde 33 30 olan oy orani bu harekat sonrasi yapilan 1977 Turkiye genel secimlerinde 41 40 a yukselmistir 1975 e gelindiginde CHP ve sol harekete karsi Meclisteki sag partiler birleserek Milliyetci Cephe adiyla yeni bir hareket ve hukumet olusturmus bu cephede milis gucuyle one cikan MHP ve toplumsal duzenci Guven Partisi butunlesmesi de dikkat cekmis akabinde sol ve sag orgutler gerek siyasette gerek orgut temelinde silahli militanlar yetistirmeye devam ederek catisma ortaminin siddetlenmesine sebep olmuslardir Bu surecten sonra Marksizm Leninizm ideolojisini benimseyen 68 Kusagi ve diger sol orgutler ile Turk Islamciligi savunan Ulku Ocaklari silahlanarak birbiriyle catismistir Catismalarin kronolojisi1968 14 Temmuz 1968 Izmir Gumuldere de CKMP lideri Alparslan Turkes in talimati ile komando egitimleri icin MTTB tarafindan 100 genc kampa alindi Kamplar 1970 sonuna kadar 35 ile yayildi 15 bin sagci genc erkek egitim gordu 17 Temmuz 1968 Altinci Filo yu Protesto Olaylari sirasinda polisin ITU Gumussuyu ogrenci yurduna yaptigi baskinda sol goruslu Vedat Demircioglu adli ogrenci ikinci kattaki pencereden atildi ve sonrasinda Taksim Ilk Yardim Hastanesine kaldirildi Komaya giren Demircioglu 24 Temmuz da oldu 23 Temmuz 1968 Konya da emperyalizme karsi yapilmasi planlanan mitingi engellemek icin toplanan sag goruslu sopali kalabalik Ogretmen Dernegi Lokali TIP Il binasi kitapcilar Yeni Konya gazete binasi gibi yerleri tahrip etti 14 kisi yaralandi Olaylarin kontrol edilememesi uzerine askeri birliklerden yardim istendi II Ordu Komutani Orgeneral Nazmi Karakoc yesil sarikli kisilerin sol egilimli yerlere saldirdiklarini soyledi Olaylardan sonra Komunizmle Mucadele Dernegi baskanlari gozaltina alindi 1969 15 Subat 1969 ABD nin Altinci Filo sunu protesto etmek icin gerceklestirilen Izmir Trabzon ve Ankara daki gosterilere saldirilar duzenlendi Olaylarda 14 u agir 130 kisi yaralandi 16 Subat 1969 ABD nin Altinci Filo sunu protesto etmek icin Taksim Meydani nda toplanan gostericilere sagci gruplarin saldirisi sirasinda Ali Turgut Aytac ve Duran Erdogan adli gencler bicaklanarak olduruldu 200 den fazla kisi yaralandi Bu olay Kanli Pazar olarak bilinir 3 Mayis 1969 Gorevi basinda olen sol goruslu Yargitay Baskani Imran Oktem in Maltepe Camisindeki cenazesine Komunizmle Mucadele Dernegi AP li kisiler ile bazi ogrenciler tarafindan saldiri duzenlendi Arbede sirasinda Ismet Inonu yu kalabaliga silah ceken bir general kurtardi Yargitay Baskani adli yil acilis konusmasinda gerici ve sagci akim cok tehlikeli bir hal aldi demisti 19 Eylul 1969 Istanbul Ozel Isik Mimarlik ve Muhendislik Yuksek Okulunun devletlestirilmesini isteyen sol goruslu ogrencilere silahli saldiri duzenlendi Saldirida Orman Fakultesi ogrencisi sol goruslu Mehmet Cantekin olduruldu 3 u agir 10 ogrenci yaralandi 23 Eylul 1969 ABD Buyukelcisi Robert Komer in arabasini yakan sol goruslu ODTU ogrencilerinden Taylan Ozgur Istanbul da Istanbul Universitesi Talebe Birligi Kongresi ne katilmak istedigi sirada uzerinde silah bulundugu icin yakalanmak istenirken olduruldu Cinayetten sonra bir polis memuru yargilandi 10 Aralik 1969 Yildiz daki Devlet Mimarlik ve Muhendislik Akademisi ogrencisi sol goruslu Mehmet Buyuksevinc kursunlanarak olduruldu Olay sirasinda arkadaslari yaralandi Saldiridan sonra yakalanan suphelilerin sag goruslu Mucadele Birligi nden oldugu ogrenildi 14 Aralik 1969 Yildiz daki Devlet Mimarlik ve Muhendislik Akademisi ogrencisi sol goruslu Battal Mehetoglu okula baskina gelen sag goruslu grup tarafindan okul bahcesinde olduruldu Polis cinayetten sonra Mucadele Birligi nden 24 kisiyi gozaltina aldi 1970 13 Nisan 1970 Sol goruslu Astegmen Dr Necdet Guclu Hacettepe Tip Fakultesi bahcesinde ulkucu militanlar tarafindan olduruldu Supheliler arasinda Ulku Ocaklari mensuplari Aytekin Yildirim Ali Gungor Ibrahim Dogan Osman Durmus vardi Dava sirasinda cinayette kullanilan silahlarin gorevli 2 subaya ait oldugu ortaya cikti 26 Nisan 1970 Ankara Universitesi Ziraat Fakultesinde sol goruslu Yasar Serpin okul bahcesinde silahla vurularak yaralandi Daha sonra hastanede oldu Ogrenci Dernegi Baskani nin iddiasina gore Dogan Sahbudak isimli polis ajani tarafindan vuruldu 29 Nisan 1970 Karadeniz Teknik Universitesinde universite kantinine sag goruslu kisilerce saldiri duzenlendi Saldirida sol goruslu Kenan Olmez silahla vurularak agir yaralandi Daha sonra cikan olaylardan dolayi universite 4 Mayis a kadar kapatildi 22 Mayis 1970 Sol goruslu ogrenci Mustafa Kuseyri Ankara Universitesi Basin Yayin Yuksek Okulunun Talebe Cemiyeti odasinda basindan vurularak olduruldu 8 Haziran 1970 Ulkucu goruslu Istanbul Universitesi Cografya Bolumu son sinif ogrencisi Yusuf Imamoglu komunist militanlar tarafindan catisma sirasinda olduruldu 22 Agustos 1970 Sol goruslu Yapi Iscileri Sendikasinin Genel Baskani Necmettin Giritlioglu Aliaga daki grevde olduruldu 10 Kasim 1970 Istanbul Universitesi Kimya Fakultesinde Ataturk afislerini kaldiranin dekan Ayse Saffet Riza Alpar oldugu iddiasi uzerine protestolar basladi Sivil polisler Dekanlik Odasindan ogrencileri silahla ates acarak cikardi Dekanin otomobiline molotof kokteyli atildi Bazi fakultelerde asistan ve ogretim uyelerinin de katilimiyla dekanin istifasi polislerin fakulteden cikarilmasi ve Ataturk un afislerinin tekrar asilmasi icin suresiz boykot karari alindi Mustafa Kemal afislerinin yirtilmasi nedeniyle boykot surerken Istanbul Universitesi Kimya Fakultesi 18 Kasim da Ulkuculer tarafindan basildi Catismada 2 ogrenci ile 1 sivil polis yaralandi Universite suresiz kapatildi Universitede dersler tekrar 23 Kasim da baslayabildi 24 Kasim da Kimya Fakultesi tekrar Ulku Ocaklari tarafindan saldiriya ugradi boykotcu ogrenciler tarafindan duvarlara yazilmis yazilar silindi 27 Kasim da Kimya Fakultesi 3 gun daha kapatildi 23 Kasim 1970 Ulkucu ogrenci Ertugrul Dursun Onkuzu iddialara gore komunist militanlar tarafindan pencereden asagi atilarak olduruldu Onkuzu nun doktor ve savci incelemesinde 11 metreden dusme sonucu olme tespit edildi ancak iskence tespit edilmedi 24 Kasim 1970 Onkuzu nun oldurulmesi sonrasi gelisen olaylarda Hikmet Parabakan Abbas Balkir Sinan Gunduz adli ogrenciler ulkuculer tarafindan kacirildi Ogrenciler bacaklarindan tavana asildi derileri jiletle kesildi parmaklari kirildi Kacirma olaylari uzerine Ulku Ocaklarina baskin duzenleyen polis 71 kisiyi gozaltina aldi 5 Aralik 1970 Istanbul Universitesi Fen Fakultesinin sol goruslu ogrencisi Huseyin Aslantas Capa Yuksek Ogretmen Okulunda ulkucu militanlar tarafindan basindan vuruldu Aslantas 9 Aralik ta hastanede oldu 24 Aralik 1970 Ankara Universitesi Hukuk Fakultesinin sol goruslu ogrencisi Ilker Mansuroglu fakulte bahcesinde sag goruslu militanlar tarafindan silahla yaralandi Mansuroglu 28 Aralik ta hastanede oldu 25 Aralik 1970 Ankara Universitesi Egitim Fakultesinin sol goruslu ogrencileri olan Nail Karacam Mehmet Demir ve Recep Sakin ulkucu militanlar tarafindan fakulte onunde kursunlandi Nail Karacam oldu digerleri yaralandi Katillerden Ulku Ocaklari Genel Baskani Sami Bal ve diger saniklar Hasan Ali Arikan Mahir Ozsoy 24 yil hapse mahkum oldu 1971 14 Subat 1971 Ankara Iktisadi ve Ticari Ilimler Akademisi Baskani sol goruslu Prof Hamza Eroglu nun odasi onune bomba yerlestirildi Sol goruslu ogrenci dernekleri bildiri ile olayi kinadi 15 Subat 1971 Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi silahli sag goruslu grup tarafindan basildi 16 Subat ta Ulku Ocaklarina bagli kisilerce silah ve dinamit kullanilarak solcu ogrenciler sinavlara sokmuyor gerekcesiyle Istanbul Universitesi Fen Fakultesi tahrip edildi Olaylar sirasinda bazi kisiler yaralandi 18 Subat 1971 Istanbul Universitesi ve Hacettepe Universitesi nde cikabilecek olaylar nedeniyle egitime suresiz ara verilmesi karari alindiktan sonra Hacettepe Universitesinde yurtlarin bosaltilmasi sirasinda polisler ile ogrenciler arasinda silahli catisma cikti Ayrica bazi sivil vatandaslar da ogrencilere saldirdi Olaylar sirasinda 191 ogrenci gozaltina alindi Hacettepe Universitesi yurtlarindaki olaylari protesto icin 20 Subat ta sol goruslu ODTU ogrencileri Eskisehir yolunu kapatti 12 Mart 1971 12 Mart Muhtirasi olarak bilinen Turk Silahli Kuvvetlerinin mudahalesi neticesinde siyasi ve askeri acidan cesitli gelismeler yasandi Ilerleyen surecte Suleyman Demirel in istifasiyla birlikte 32 Turkiye Hukumeti sonlandi 9 Mart 1971 darbe tesebbusu ile ilintili oldugu dusunulen cesitli rutbelerdeki askerler emekli edildi 9 Mayis 1971 Sol goruslu Turkiye Ogretmenler Sendikasi nin Genel Baskani Fakir Baykurt Ankara da Sikiyonetim Komutanliginca gozaltina alindi 11 Mayis ta serbest birakildi 18 Mayis 1971 Sikiyonetim Komutanliginin bildirisi uzerine sol goruslu profesor yazar sendikacilarin da oldugu 427 kisi masum gencleri kiskirtici yayin ve sozlerle kanunsuz hareketlere tesvik gerekcesiyle gozaltina alindi Gozaltina alinamamis olanlarin listeleri yayimlandi ve teslim olmalari istendi Gozaltina alinanlar arasinda Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi ogretim uyelerinden Prof Bahri Savci Prof Muammer Aksoy Prof Mumtaz Soysal Istanbul Universitesi ogretim uyeleri Prof Tarik Zafer Tunaya Prof Ismet Sungurbey ve Dr Bulent Tanor yazar Yasar Kemal sendikaci Kemal Turkler gibi isimler teslim olmalari istenen kisiler arasinda gazeteci Ugur Mumcu gazeteci Dogan Avcioglu yazar Muzaffer Erdost Dr Hikmet Kivilcimli Gun Zileli Dogu Perincek gibi isimler de vardi 22 Mayis 1971 Komunist militanlar Ulas Bardakci Huseyin Cevahir Mahir Cayan Necmi Demir Oktay Etiman ve Ziya Yilmaz Turkiye Halk Kurtulus Partisi Cephesi adini verdikleri silahli orgutun eylemi olarak 17 Mayis 1971 de Israil Baskonsolosu Efraim Elrom u kacirdi Elrom kaciranlarin talepleri kabul edilmeyince militanlar tarafindan 22 Mayis 1971 de olduruldu 31 Mayis 1971 Turkiye Halk Kurtulus Ordusu militanlarindan Sinan Cemgil Alpaslan Ozdogan ve Kadir Manga Nurhak Daglari nda askerlerle cikan catismada olduruldu 1 Haziran 1971 THKP C onde gelen militanlarindan Huseyin Cevahir saklandigi ve Sibel Erkan adinda genc bir kizi rehin aldigi evde askerler tarafindan olduruldu 12 Agustos 1971 Istanbul Universitesi senatosu karariyla Dr Bulent Tanor ve Dr Yucel Sayman sol goruslu Isci Koylu Gazetesi ni dagittiklari gerekcesiyle ihrac edildi 29 Kasim 1971 Katildigi silahli eylemler nedeniyle aranan DEV GENC uyesi ve THKP C mensubu sol goruslu militan Nahit Tore Istanbul Sirinevler de yakalandi Yakalandigi sirada kaldigi evde bomba cesitli silahlar sahte kimlik ve sahte ehliyet ele gecirildi Yapilan yargilamalar sonucunda Nahit Tore muebbet hapse mahkum oldu 1972 19 Subat 1972 Maltepe Askeri Cezaevinden tunel acarak firar etmis olan kisileri yakalamak icin yapilan Istanbul daki operasyonda THKP C ve DEV GENC mensubu sol goruslu militan Ulas Bardakci catisma sirasinda olduruldu Ziya Yilmaz yaralandi Ayrica operasyonda 1 albay ile 2 polis de yaralandi Devamindaki operasyonlarla birlikte toplamda 35 kisi gozaltina alindi 30 Mart 1972 Kizildere Olayi nda Turkiye Halk Kurtulus Partisi Cephesi kurucu militani Mahir Cayan Devrimci Liseliler kurucularindan Cihan Alptekin Saffet Alp ve Ertan Saruhan guvenlik gucleriyle girdikleri catismada olduruldu 6 Mayis 1972 Turkiye Halk Kurtulus Ordusunun kurucu militanlari Deniz Gezmis Yusuf Aslan ve Huseyin Inan idam edildi 1973 18 Mayis 1973 Turkiye Komunist Partisi Marksist Leninist in kurucu militani Ibrahim Kaypakkaya gozaltinda gordugu iskence sonucunda oldu 1974 26 Ocak 1974 1973 genel secimleri sonrasi CHP lideri Bulent Ecevit tarafindan CHP MSP koalisyonu ile 37 Hukumet kuruldu 17 Kasim 1974 CHP MSP koalisyon hukumetinin istifasindan sonra Sadi Irmak in baskanliginda partilerustu 38 Hukumet kuruldu Guvenoyu alamamasina ragmen Mart 1975 e kadar gorevde kaldi 19 Aralik 1974 Yildiz Muhendislik eski adiyla Istanbul Devlet Muhendislik ve Mimarlik Akademisi ogrencisi Istanbul Yuksek Ogrenim Kultur Dernegi Yonetim Kurulu uyesi sol goruslu Sahin Aydin ve arkadasi Sabahattin Beyseferoglu okuldan ciktiklarinda ulkucu goruslu kisilerce saldiriya ugradi Sahin Aydin bicaklanarak olduruldu Sabahattin Beyseferoglu ise basindan yaralandi Aydin in olumu 12 Mart Donemi sonrasinin ilk siyasi cinayeti oldu 1975 23 Ocak 1975 Istanbul da Vatan Muhendislik ogrencisi sol goruslu Kerim Yaman Ulkucu militanlar tarafindan silahla olduruldu Sol goruslu 5 ogrenci ise cesitli yerlerinden yaralandi 31 Mart 1975 Adalet Partisi lideri Suleyman Demirel tarafindan I Milliyetci Cephe Hukumeti isimlendirilen Adalet Partisi Milli Selamet Partisi Cumhuriyetci Guven Partisi ve Milliyetci Hareket Partisi nin koalisyonu ile 39 Hukumet kuruldu 14 Nisan 1975 Eskisehir de Ulku Ocaklarina mensup 50 kisilik grup ogrencilere saldirdi Eczacilik okulundan Mehmet Gencer ve Umit Perihan agir yaralandi 8 ogrenci ise hafif yaralandi Saldirganlar toplum polisi ve halk tarafindan dagitildi 8 kisi gozaltina alindi 21 Haziran 1975 CHP Genel Baskani Bulent Ecevit Bolu Gerede de konusma yaparken sag goruslu kisilerce tasli sopali saldiri duzenlendi 21 kisi yaralandi 30 Agustos 1975 ABD nin Incirlik te kurdugu askeri ussu protesto amacli Adana da bazi kuruluslarin yaptigi Tam Bagimsiz ve Bloksuz Turkiye icin Incirlik Yuruyusu sirasinda MHP binasindan tas silah ve dinamitle saldiri duzenlendi Saldirida 2 kisi yaralandi 4 Eylul 1975 Elazig da CHP Genel Baskani Bulent Ecevit in otobusune sag goruslu AP li ve MHP li kisilerce saldiri duzenlendi 2 si agir 50 kisi yaralandi 1 Aralik 1975 Istanbul Sisli de sol goruslu TIP uyeleri Cezmi Yilmaz ile Halil Pelitozu isimli Galatasaray Muhendislik Yuksek Okulu ogrencileri isiklarda beklerken bir arabadan Ulkuculer tarafindan acilan ates sonucu vurularak olduruldu Ogrencilerin oldurulmesini protesto amacli olarak Istanbul Ankara ve Izmir de yuruyusler duzenlendi 1976 3 Ocak 1976 ODTU ye gitmekte olan otobus Ulkuculer tarafindan silah zoruyla durduruldu Ogrenciler ile Ulkuculer arasinda cikan catismada 2 si agir 4 ogrenci silahla yaralandi Yaralanan ogrencilerden ODTU Mimarlik Fakultesi ogrencisi Semih Erbek oldu Erbek in Ulkucu militan Selahattin Arpaci tarafindan olduruldugu tespit edildi Yargilama sonucunda Ulkucu sanik 15 yila mahkum oldu 12 Ocak 1976 Izmir de Ege Universitesine ogrenci ve ogrenci olmayan Ulkuculer tarafindan Cek yapimi silah ve patlayici maddelerle saldiri duzenlendi Jandarmanin olaylara mudahalesi ile olaylar buyumeden durduruldu ve 152 Ulkucu gozaltina alindi Olaydan sonra 2 bin ogrenci Ege Universitesi Rektorlugu onunde can guvenliklerinin saglanmasi icin protesto duzenledi MHP Genel Baskani Alparslan Turkes olaylari engelleyen Jandarma Komutani icin asiri solcu dedi 18 Ocak 1976 Kocaeli nde ogrenci yurduna Ulkuculer tarafindan silahlar ve patlayici maddeler ile saldiri duzenlendi 9 ogrenci yaralandi 21 Ocak 1976 Okul basmak istemeyen sag goruslu DTCF ogrencisi Zeki Yilmaz cikan tartismada olduruldu Sorusturmalar sonucunda eski Ulku Ocaklari Baskani Muharrem Semsek ve 11 arkadasi nisan ayinda tutuklu yargilandi Mayis ayinda tutuklulardan 2 si haric digerleri serbest birakildi 8 Nisan 1976 Ankara SBF de sagcilarin actigi ates sonucu Tabii Senator Muzaffer Yurdakuler in oglu okul ogrencisi Hakan Yurdakuler vurularak olduruldu Hacettepe Universitesi ogrencilerinin cinayeti protesto icin yuruyusune ise polis mudahale etti Catisma sirasinda Esari Oran ve Burhan isimli ogrenci olduruldu 9 u agir 40 ogrenci yaralandi Yurdakuler in olumunden sorumlu 3 sagci ogrenci hakkinda 11 Mayis ta tutuklama karari verildi Savci yargilamalarda saniklardan Davut Haskiris icin 24 yil hapis cezasi istedi 22 Temmuz 1976 Konya da Yabanci Dil Yuksek Okuluna sag gorusulu kisilerin saldirisi sirasinda CHP eski milletvekili Ahmet Cobanoglu nun oglu yuksek okulun ogrencisi Ali Naci Cobanoglu Mustafa Cokelek isimli Ulkucu tarafindan bicaklanarak olduruldu Iki arkadasi ise yaralandi Olaydan sonra 8 sag goruslu kisi gozaltina alindi Cobanoglu nun katili daha sonraki yargilamalarda 20 yila mahkum oldu Ali Naci Cobanoglu ayni zamanda Konya nin Sesi isimli demokratik sol cizgide yayin yapan gazetede calisiyordu 29 Eylul 1976 Profilo Fabrikasinda isten cikarilan 18 isci nedeniyle fabrikada protesto basladi Isverenin istegi uzerine polis mudahale etti Polis isci catismasinda isci Yakup Eser gogsunden vurularak oldu Olaylar gunlerce surdu Cok sayida isci ve polis yaralandi Yuzlerce isci gozaltina alindi 30 Eylul 1976 Devrimci Genclik mensubu Yilmaz Turanli Artvin Borcka da olduruldu kaynak belirtilmeli 1977 1 Mayis 1977 Taksim Meydani nda 1 Mayis kutlayan kalabaliga kimligi belirsiz kisiler tarafindan ates acildi 34 kisi oldu ve yuzlerce kisi yaralandi Bu olay Kanli 1 Mayis olarak bilinir 25 Mayis 1977 Izmir Selcuk ta CHP nin duzenledigi koy toplantisindan sonra evlerine dagilanlara AP li ve Ulkucu kisilerce ates acildi Yasar Aslan oldu 2 si agir 3 kisi yaralandi Olaydan sonraki yargilamalarda Selcuk Ulku Ocaklari baskani Hasan Oznur agabeyi Ihsan Oznur ve babasi Emrullah Oznur 8 yil 4 er ay cezaya carptirildi 29 Mayis 1977 5 Haziran daki secime hazirlik icin Izmir e giden CHP lideri Bulent Ecevit i karsilayan Cigli Havalimani ndaki kalabaliga patlayici madde atildi Ecevit in yanindaki Mehmet Isvan ve Izmir Belediye Baskani Ihsan Alyanak yaralandi Valilik daha sonraki aciklamasinda Mehmet Isvan i yaralayan kursunun Ismet Cetin isimli polise ait oldugunu acikladi 8 Haziran 1977 ODTU ogrenci temsilcileri tarafindan duzenlenen boykot sirasinda Ankara Yuksek Ogretim Dernegi ve Devrimci Genclik uyesi sol goruslu Ertugrul Karakaya jandarma tarafindan silahla vurulduktan sonra hastanede oldu Cesette dipcik yaralari oldugu belirtildi Valilik oldurulen ogrenciyi vuran jandarmanin kendini korudugunu belirtti 15 Haziran 1977 Erzurum Ataturk Universitesinde sol goruslu Docent Orhan Yavuz sag goruslu 3 militan tarafindan bicaklanarak olduruldu Olaydan sonra 52 kisi gozaltina alindi 21 Haziran 1977 CHP lideri Bulent Ecevit tarafindan 40 Hukumet kuruldu Ancak 1977 genel secimlerinde CHP yuzde 41 oy orani ile birinci parti olmasina ragmen TBMM de guvenoyu alamadigindan hukumet bir ay sonra dustu 10 Temmuz 1977 Necdet Adali ve diger komunist militanlar silahlarla kahve basti sag goruslu Mehmet Ali Gozleme ve Sitki Aydin olduruldu Adali 12 Eylul Darbesi nden sonra idam edildi 21 Temmuz 1977 Adalet Partisi lideri Suleyman Demirel tarafindan II Milliyetci Cephe Hukumeti olarak isimlendirilen Adalet Partisi Milli Selamet Partisi Milliyetci Hareket Partisi koalisyonu ile 41 Hukumet kuruldu 1978 1979 1980 14 Eylul 1980 Adana da komunist militan Serdar Soyergin fraksiyon ayriligindan dolayi sol goruslu Erdogan Polat i oldurdu Kacmaya calisirken Tank Yuzbasi Bulent Angin in da icinde bulundugu guvenlik gucleriyle catisti Yuzbasi Angin olduruldu Soyergin 25 Ekim 1980 de idam edildi 26 Eylul 1980 Ankara Aktepe de Devrimci Yol imzali pankart astigi ihbariyla 22 Eylul de gozaltina alinan 23 yasindaki ogretmen Zeynel Abidin Ceylan gordugu iskence sonucunda oldu Ankara Emniyeti tarafindan Gulhane Askeri Hastanesi Morgu na birakilan Ceylan in hucresinde olu bulundugu aciklandi 27 Eylul 1980 Devrimci Yol mensubu komunist militan Metin Eryasar Adana da eylem hazirligi icindeyken guvenlik gucleri tarafindan kusatilinca cikan silahli catismada oldu 5 Ekim 1980 Halkin Kurtulusu mensubu Hasan Asker Ozmen gozaltinda gordugu iskence sonucunda oldu 28 Aralik 1980 Gaziantep te Ustegmen Sahin Akkaya komunist militan Veysel Guney tarafindan basindan vurularak olduruldu 1981 7 Ocak 1981 Komunist militan Mustafa Ozenc yakalanip getirildigi jandarma karakolunda gizleyebildigi tabancasiyla Jandarma Astsubay Ustcavus Hasan Huseyin Ozcan Jandarma Astsubay Ustcavus Nihat Ozsoy Orman Muhafiz Bekcisi Hayri Simsek ve Jandarma Er Saban Ozturk u oldurup kacti 20 Agustos 1981 de idam edildi 17 18 Ocak 1981 Komunist militan Ramazan Yukarigoz Omer Yazgan Erdogan Yazgan ve Mehmet Kambur mensubu olduklari komunist orgute para bulmak icin giristikleri kuyumcu soygununda kuyumcunun oglu Hasan Kahveci yi ve polis memuru Mustafa Kilic i oldurdu emniyet kuvvetlerine ve halka ates acti polis otosunu taradi Dordu de 29 Ocak 1983 te idam edildi 6 Haziran 1981 Marksist Leninist Silahli Propaganda Birlikleri uyeleri komunist militanlar Tamer Arda Atilla Ermutlu Ercan Yurtbilir ve Dogan Ozzumrut guvenlik gucleriyle girdikleri catismada olduruldu 1982 7 Agustos 1982 ASALA militanlari tarafindan Ankara Esenboga Havaalani na duzenlenen bombali saldirida 9 kisi oldu 72 kisi yaralandi Saldiriyi gerceklestiren militanlardan sag olarak ele gecirilen Levon Ekmekciyan 29 Ocak 1983 te idam edildi 16 Kasim 1982 TKP nin Istanbul Il Sekreteri ve Merkez Komite uyesi Mustafa Asim Hayrullahoglu gozaltina alindiktan sonra iskence ile olduruldu Daha sonraki yargilamalarda iskence ile oldurmek sucundan Baskomiser Umit Bavbek Komiser Orhan Yaman ve Komiser Mehmet Yetis 10 yil 8 ay hapis cezasi aldi Gozaltinda kaybolan kisilerBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz 12 Eylul Darbesi oncesinde sag sol catismasinin tarafi olan gruplara mensup kisiler darbeyi izleyen yillarda guvenlik gucleriyle catismada oldurulmus ya da yakalanarak gozaltina alinmistir Gozaltina alinan ve kendisinden bir daha haber alinamayan bazi kisilerin guvenlik gucleri tarafindan yasa disi bicimde olduruldugu one surulmektedir 18 Eylul 1980 18 yasindaki lise ogrencisi Huseyin Morsumbul Bingol de gozaltinda kaybedildi 8 Ekim 1980 13 Eylul de Kars ta gozaltina alinan ve Devrimci Yol mensubu oldugu iddia edilen Cemil Kirbayir gozaltinda kaybedildi 21 Kasim 1980 DISK Basin Is Genel Baskani gazeteci Faruk Eren in agabeyi olan ve Devrimci Sol mensubu oldugu iddia edilen Hayrettin Eren Sarachane de gozaltina alindi Kendisinden bir daha haber alinamadi 10 Nisan 1981 MLSPB militani oldugu iddia edilen Nurettin Yedigol Istanbul da gozaltinda kaybedildi 29 Temmuz 1981 TKP ML Genel Sekreteri komunist militan Suleyman Cihan Istanbul da gozaltina alindi Bir sure sonra cesedi bulundu Ayrica bakiniz12 Eylul Darbesi ne giden surec Turkiye PKK catismasi Turkiye DHKP C catismasi Turkiye de Maocu catismasiKaynakca Turkish mafia boss lends support to Erdogan Ahval News 14 Mayis 2021 31 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2022 Buyuk Akincilar bulustu Yeni Akit Gazetesi 23 Kasim 2021 Erisim tarihi 14 Ekim 2022 Uyusturucudan Susurluk a 30 Meral Catli Anadolu Turk Interneti 14 Mayis 2001 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ekim 2022 Idam edilen ulkucuden Catli ve Yazicioglu itiraflari soL Gazetesi 6 Eylul 2011 17 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ekim 2022 Ganser Daniele 2005 NATO s secret armies Operation Gladio and terrorism in Western Europe Ingilizce London New York Cass s 240 ISBN 978 0 7146 8500 7 Ersan Vehbi 2013 1970 lerde Turkiye solu 1 baski Istanbul Iletisim s 427 ISBN 978 975 05 1241 4 Ersan Vehbi 2013 1970 lerde Turkiye solu 1 baski Istanbul Iletisim s 428 ISBN 978 975 05 1241 4 a b c Ugur Mumcu 21 Agustos 1992 Gozlem Cumhuriyet Gazetesi s 15 17 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ekim 2022 Diger ozet 1974 1980 arasi Ugur Mumcu Bundan Sonra 14 Eylul 1980 6 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2023 Zurcher Erik J 2004 Turkey A Modern History Revised Edition I B Tauris s 263 ISBN 978 1 85043 399 6 4 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2022 a b c d e f g h i j k l Kaynar Mete Kaan Ed 2020 Turkiye nin 1970 li yillari 1 baski Istanbul Iletisim Yayinlari ss 441 460 ISBN 978 975 05 2963 4 a b c d Ahmad Feroz The Making of Modern Turkey Ingilizce Routledge ss 139 145 4 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2023 Feroz Ahmad The Making of Modern Turkey Routledge Ingilizce s 147 4 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2023 a b Fuat Dogu gizli anilarini MIT e birakti arsiv sabah com tr SABAH Gazetesi 22 Aralik 2007 2 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2023 Bora Tanil Can Kemal 2004 Devlet ocak dergah 12 Eylul den 1990 lara ulkucu hareket 6 baski Cagaloglu Istanbul Iletisim Yayinlari s 59 ISBN 978 975 470 100 5 Suavi Aydin Yuksel Taskin 2014 1960 tan gunumuze Turkiye tarihi 2 baski Yuksel Taskin Istanbul Iletisim Yayinlari s 206 ISBN 978 975 05 1462 3 OCLC 898136871 Erisim tarihi 1 Mart 2023 Hikmet Kivilcimli 16 Mart 1971 Ordu Kilicini Atti PDF Sosyalist Haftalik Siyasi Gazete s 5 9 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Mart 2023 a b Feroz Ahmad The Making of Modern Turkey Routledge Ingilizce s 148 151 4 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2023 Mehmet Ali Birand 12 Eylul Saat Islemege Basliyor Yakin Tarih Belgeseli 25 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2016 Bozkurt Celil Aralik 2017 1968 OLAYLARI NIN TURK SIYASETINE ETKISI MILLIYETCI HAREKETIN KOMANDO KAMPLARI Turk Dunyasi Arastirmalari s 72 4 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ocak 2023 Konuksever Ergin 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2015 Gungor Hakan 24 Temmuz 2019 6 Filo ugruna oldurulen genc Vedat Demircioglu Evrensel Gazetesi 18 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2020 6 Filo Denize Dokuldu 68 Temmuz unda Baska Neler Oldu Bianet Erisim tarihi 30 Agustos 2020 Konya da gericiler ayaklandi Cumhuriyet Gazetesi 24 Temmuz 1968 8 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2023 Tevkif edilen edilen 7 kisi arasinda Komunizmle Mucadele Dernegi Birinci ve Ikinci Baskanlari da Var Cumhuriyet Gazetesi 25 Temmuz 1968 8 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 16 Subat 1969 16 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2022 Turkish Daily News 17 Subat 2001 9 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2008 Cumhuriyet Gazetesi 17 Subat 1969 16 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2022 4 Mayis 1969 Cumhuriyet Gazetesi 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Yargitay I Baskani Adli Yil Acis Konusmasinda Halkin Dikkatini Cekti Gerici ve Sagci Akimlar Cok Tehlikeli Bir Hal Aldi Cumhuriyet Gazetesi 7 Eylul 1966 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2022 Cumhuriyet Gazetesi 20 Eylul 1969 8 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2022 Sosyalizm ve Toplumsal Mucadeleler Ansiklopedisi Cilt 7 Iletisim Yayinlari s 2168 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Bir ogrenci polis kursunu ile oldu Cumhuriyet Gazetesi 24 Eylul 1969 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Taylan Ozgur icin 20 cesur milletvekili bulundu birgun net 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Taylan Ozgur cinayeti 37 yil sonra Meclis te Sendika Org 8 Aralik 2006 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Ogrencinin katli olayi ile ilgili olarak 5 kisi tutuklandi Cumhuriyet Gazetesi 10 Aralik 1969 4 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2022 Cumhuriyet Gazetesi 15 Aralik 1969 8 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2022 Orhan Tuleylioglu 2007 Neden Oldurulduler Babam Neden Olduruldu Anne UGUR MUMCU VAKFI YAYINLARI s 57 a b Ugur Mumcu yazmisti Kim koruyor bunlari kim Cumhuriyet 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Dr Necdet Guclu nun olumune sebep olan silah Ulku Ocaklari nda bulundu Ocak Baskani Ibrahim Dogan silahi atesledigini itiraf etti Twitter 13 Nisan 2018 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Doktoru ben oldurmedim Turkiye Gazetesi 20 Aralik 2000 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Tabancayla vurulan ogrenci oldu Milliyet Gazetesi 30 Nisan 1970 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2022 Diger ozet Bir ogrenci daha vuruldu Ankara Ziraat Fakultesinde bir ogrenci tabanca ile yaralandi Milliyet Gazetesi 27 Nisan 1970 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2022 Diger ozet Tabancayla vurulan ogrenci Milliyet Gazetesi 30 Nisan 1970 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2022 Diger ozet Karadeniz Universitesi 4 Mayis a kadar kapali Milliyet Gazetesi 1 Mayis 1970 14 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2022 Diger ozet Balcigil Osman Avuclarimda Hala Sicakligin Var Destek Publishing and Media Group s 144 ISBN 978 625 441 450 3 19 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Ankara da dun gece bir ogrenci olduruldu Milliyet Gazetesi 23 Mayis 1970 4 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Universite de catisma Bir ogrenci daha olduruldu Cumhuriyet Gazetesi 9 Haziran 1970 19 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Turkiye sendikacilik ansiklopedisi Cilt 1 Turkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfi 1996 s 35 264 CELIK AZIZ Bir devrimci sendikacinin hatirasi birgun net 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Sivil polisler ates acarak universiteyi bosaltti Cumhuriyet Gazetesi 12 Kasim 1970 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Dekanin otosuna molotof kokteyli atildi Milliyet Gazetesi 12 Kasim 1970 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Kimya ve DGSA ogrencileri Boykot karari aldi egazete cumhuriyet com tr 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Kimya Fakultesi boykotuna asistan ve ogretim uyeleri de katildi Cumhuriyet Gazetesi 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Komandolar Kimya Fakultesini basti Universite suresiz olarak kapatildi Cumhuriyet Gazetesi 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Universite bugun aciliyor Cumhuriyet Gazetesi 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Kimya Fakultesi basildi Milliyet Gazetesi 25 Kasim 1970 s 11 19 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Diger ozet Kimya Fakultesi 3 gun kapatildi Milliyet Gazetesi 27 Kasim 1970 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Pencereden atilan ogrenci oldu Milliyet Gazetesi 24 Kasim 1970 26 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2022 Diger ozet Guvenlik tedbirleri Cumhuriyet Gazetesi 25 Kasim 1970 s 7 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2022 Diger ozet 3 ogrenciye eziyet yapildi Milliyet Gazetesi 25 Kasim 1970 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2022 Diger ozet Ulku ocagini basan polis 71 kisiyi topladi Cumhuriyet Gazetesi 25 Kasim 1970 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2022 Ozgurlukleri kazanilmis haklari kaosla gasp etme ataklari Cumhuriyet 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Huseyin Aslantas Cinayeti Twitter 29 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Milliyet 11 Aralik 1970 MILLIYET GAZETE ARSIVI gazetearsivi milliyet com tr 15 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Agustos 2022 Ankara da bir ogrenci tabanca ile vuruldu Milliyet Gazetesi 24 Aralik 1970 4 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Yarali ogrenci Mansuroglu dun gece oldu Milliyet Gazetesi 29 Aralik 1970 23 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2023 Ugur Mumcu 2020 Buyurun Karari 3 Subat 1976 Bir Pulsuz Dilekce UGUR MUMCU VAKFI YAYINLARI ss 99 100 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Karacam i oldurmekten sanik 3 kisi yakalandi Milliyet Gazetesi 28 Aralik 1970 4 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2022 Ugur Mumcu 2019 Gizli Orgut mu Sakli Devletin Guncesi s 20 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim ITIA daki bomba olayi tertiptir Cumhuriyet Gazetesi 15 Subat 1971 30 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023 a b Bir kiz ogrenci kursunla yaralandi Cumhuriyet Gazetesi 16 Subat 1971 30 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023 Istanbul ve Hacettepe universiteleri kapatildi Cumhuriyet Gazetesi 19 Subat 1971 30 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023 Polis Hacettepe yurdunu da zaptetti Cumhuriyet Gazetesi 20 Subat 1971 30 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023 Gencler Eskisehir yolunu kapatti Cumhuriyet Gazetesi 21 Subat 1971 30 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023 Bora Tanil 2023 Demirel 1 baski Istanbul Iletisim s 206 ISBN 978 975 05 3507 9 TOS Baskani Fakir Baykurt Gozaltina Alindi Cumhuriyet Gazetesi 10 Mayis 1971 8 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2023 FAKIR BAYKURT SERBEST BIRAKILDI Milliyet Gazetesi 11 Mayis 1971 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 19 Mayis 1971 22 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2022 Diger ozet Milliyet Gazete Arsivi Milliyet Gazetesi 19 Mayis 1971 7 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2022 Diger ozet Cumhuriyet Gazetesi 13 Agustos 1971 12 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Agustos 2023 Cumhuriyet Gazetesi 30 Kasim 1971 27 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 23 Nisan 1972 27 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 1 Aralik 1971 27 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 20 Subat 1972 27 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 22 Subat 1971 29 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2023 Alparslan Mehmet Suha birgun net 27 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2021 DMMA onunde catisma cikti bir ogrenci bicakla olduruldu egazete cumhuriyet com tr Cumhuriyet Gazetesi 20 Aralik 1974 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Komandolar bir genci daha oldurdu Cumhuriyet Gazetesi 24 Ocak 1975 30 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2022 Eskisehir de ogrencilere sokak ortasinda palaskalarla saldiran komandolari polis ve halk dagitti Cumhuriyet Gazetesi 15 Nisan 1975 8 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 22 Haziran 1975 3 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2022 Cumhuriyet Gazetesi 31 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2023 Cumhuriyet Gazetesi 5 Eylul 1975 3 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2022 Cumhuriyet Gazetesi 2 Aralik 1975 3 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2022 Cumhuriyet Gazetesi 3 Aralik 1975 3 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2022 Cumhuriyet Gazetesi 4 Ocak 1976 9 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2022 Cumhuriyet Gazetesi 21 Kasim 1979 9 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2022 ODTU Mezunlari Dernegi 22 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2022 Komandolarda Cek yapisi silahlar ele gecti Cumhuriyet Gazetesi 14 Ocak 1976 20 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2022 Turkes Izmir de kanli olaylari onleyen Jandarma Komutani icin asiri solcu dedi Cumhuriyet Gazetesi 19 Ocak 1976 20 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2022 Yurt basan komandolar 9 ogrenciyi yaraladilar Cumhuriyet Gazetesi 19 Ocak 1976 20 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2022 Ankara da bir ogrenci daha olduruldu Cumhuriyet Gazetesi 23 Ocak 1976 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Ulku Ocaklari eski Baskani ve 11 Arkadasi Ankara Devlet GUvenlik Mahkemesinde yargilandilar Cumhuriyet Gazetesi 15 Nisan 1976 9 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 DGM Ulku Ocaklari eski Genel Baskani ni serbest birakti Milliyet Gazetesi 13 Mayis 1976 15 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Senator Yurdakuler in oglunun SBF de oldurulmesi uzerine buyuk olaylar cikti Milliyet Gazetesi 9 Nisan 1976 24 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Diger ozet Yurdakuler i oldurmekten sanik 3 sagci ogrenci icin tutuklama karari verildi Milliyet Gazetesi 12 Mayis 1976 24 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Diger ozet Savci Yurdakuler i Oldurdugu One Surulen Haskiris in 24 Yil Hapsini Istedi Milliyet Gazetesi 13 Agustos 1976 s 3 13 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2023 Diger ozet Konya da CHP li gazetecinin oglunu oldurenlerin komandolar oldugu ogrenildi Cumhuriyet Gazetesi 24 Temmuz 1976 15 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2022 Katil ulkucu 20 yila mahkum oldu Cumhuriyet Gazetesi 8 Nisan 1978 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2022 Konya da bir ogrenci bicakla olduruldu Milliyet Gazetesi 23 Temmuz 1976 s 10 27 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2022 Profilo da isci cikarmaya karsi direnise polis mudahale etti 5 kisi yaralandi Cumhuriyet Gazetesi 30 Eylul 1976 30 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2022 Profilo da polisle catisma cikti bir isci oldu Cumhuriyet Gazetesi 1 Ekim 1976 30 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2022 dmyfelsefe 2 Agustos 2013 DMY Felsefe 29 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2020 www google com 1 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2020 Selcuk ve Antep teki olaylarda iki kisi olduruldu Cumhuriyet Gazetesi 26 Mayis 1977 12 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 27 Mayis 1977 15 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2023 Selcuk Ulku Ocagi Baskani ile agabeyi ve babasi 8 er yil 4 er ay hapis cezasina carptirildi Milliyet Gazetesi 27 Aralik 1978 12 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ocak 2023 Diger ozet CHP liderini Cigli Havaalaninda karsilayan Cumhuriyet Gazetesi 30 Mayis 1977 8 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2023 Ecevit Izmir de atilan mermi polise ait dedi Cumhuriyet Gazetesi 1 Haziran 1977 8 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2023 Cumhuriyet Gazetesi 9 Haziran 1977 Cumhuriyet Gazetesi 9 Haziran 1977 30 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2022 Cumhuriyet Gazetesi 17 Haziran 1977 Cumhuriyet Gazetesi 17 Haziran 1977 30 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2022 Cumhuriyet Gazetesi 16 Haziran 1977 Cumhuriyet Gazetesi 16 Haziran 1977 30 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2022 Iskence sanigi komisere terfi Cumhuriyet Gazetesi 28 Kasim 1986 s 9 2 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2023 Turkiye de Gozaltinda Kayiplar Bianet 25 Ocak 2005 Erisim tarihi 4 Ekim 2022

Yayın tarihi: Temmuz 14, 2024, 15:15 pm
En çok okunan
  • Ocak 06, 2025

    Polygala ludwigiana

  • Ocak 06, 2025

    Polygala lutea

  • Ocak 06, 2025

    Polygala luteoviridis

  • Ocak 06, 2025

    Polygala linoides

  • Ocak 06, 2025

    Polygala liniflora

Günlük

  • Kraliyet Donanması

  • Dave Audé

  • Billboard Hot 100

  • Dance Club Songs

  • American Idol

  • Rockstar 101

  • I. Dünya Savaşı

  • Sovyetler Birliği

  • Hilâfet

  • Sinagog

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst