Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Nobel Kimya ödülü Alfred Nobel in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl kendisinin ö

Nobel Kimya Ödülü sahipleri listesi

Nobel Kimya Ödülü sahipleri listesi

Nobel Kimya Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, kimyanın çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

image
1918'de ödülün takdim edildiği Fritz Haber'e verilen Nobel Kimya Ödülü diploması

1901'den beri verilen Nobel Kimya Ödülü'nde, 1958 ve 1980'de ödülü kazanan Frederick Sanger, birden fazla kez ödülü kazanan ilk ve tek isim oldu. 1916, 1917, 1919, 1924, 1933, 1940, 1941 ve 1942 yıllarında ödül verilmezken dokuz kez ise bir yıl gecikmeli olarak takdim edildi. 1914 yılında Nobel Fizik Komitesi, o yıl için ödülün verilebilmesi için gereken kriterleri hiçbir adayın sağlamadığına hükmederek ödül vermedi ancak ertesi yıl ödülün verildiği Theodore Richards, 1914'teki ödülü almış olarak kabul edildi. Aynı durum 1918'deki ödülü 1919'da alan Fritz Haber, 1920'deki ödülü 1921'de alan Walther Nernst, 1921'deki ödülü 1922'de alan Frederick Soddy, 1925'teki ödülü 1926'da alan Richard Zsigmondy, 1927'deki ödülü 1928'de alan Heinrich Wieland, 1938'deki ödülü 1939'da alan Richard Kuhn, 1943'teki ödülü 1944'te alan George de Hevesy ve son olarak 1944'teki ödülü 1945'te alan Otto Hahn tarafından da yaşandı. Vatandaşı oldukları Nazi Almanyası hükûmeti tarafından ödülü almalarına izin verilmeyen 1938 kazananı Otto Hahn ile 1939 kazananı Adolf Butenandt, ilerleyen yıllarda madalya ile diplomayı alsa da para ödülünü almamışlardı. Günümüzde varlığını sürdürmeyen ülkeler de dahil olmak üzere toplamda 33 ülkeden ödül kazanan olurken ödülü kazanan kişilerin 77'si Amerika Birleşik Devletleri adına bu başarıya ulaştı. 2021 itibarıyla toplamda 188 kişi bu ödülün sahibi oldu.

Kazananlar

Yıl Resim Kazanan Milliyeti Gerekçe Kaynak
1901 image van 't Hoff, Jacobus HenricusJacobus Henricus van 't Hoff image Hollanda "çözeltilerdeki kimyasal dinamik ve osmotik basınç kanunlarını keşfinden dolayı"
1902 image Fischer, EmilEmil Fischer image Alman İmparatorluğu "şeker ve pürin sentezi üzerine çalışmalarından dolayı"
1903 image Arrhenius, SvanteSvante Arrhenius image İsveç "ayrışmanın elektrolitik teorisinden dolayı"
1904 image Ramsay, WilliamWilliam Ramsay image Birleşik Krallık "havadaki soy gaz elementlerini keşfi ve bu elementlerin periyodik tablodaki yerleri konusundaki kararlılığından dolayı"
1905 image von Baeyer, AdolfAdolf von Baeyer image Alman İmparatorluğu "organik boyalar ve hidroaromatik bileşikler üzerine yaptığı çalışmalar aracılığıyla organik kimya ve kimya endüstrisinin ilerlemesinden dolayı"
1906 image Moissan, HenriHenri Moissan image Fransa "flor elementini araştırması ve ayrıştırması ile kendi adıyla anılan elektrik fırınından dolayı"
1907 image Buchner, EduardEduard Buchner image Alman İmparatorluğu "biyokimyasal araştırmaları ve hücresiz fermentasyonu keşfinden dolayı"
1908 image Rutherford, ErnestErnest Rutherford image Birleşik Krallık
image Yeni Zelanda 		"elementlerin bozunması ve radyoaktif maddelerin kimyası üzerine araştırmalarından dolayı"
1909 image Ostwald, WilhelmWilhelm Ostwald image Alman İmparatorluğu
image Rus İmparatorluğu 		"kataliz üzerine çalışması ile kimyasal denge yönetiminin temel ilkeleri ve reaksiyon hızları üzerine araştırmalarından dolayı"
1910 image Wallach, OttoOtto Wallach image Alman İmparatorluğu "alisiklik bileşikler alanındaki öncü çalışmasıyla, organik kimya ile kimya endüstrisine olan hizmetlerinden dolayı"
1911 image Curie, MarieMarie Curie image Fransa
image Rus İmparatorluğu 		"radyumun izolasyonu ve bu dikkat çekici elementin doğası ve bileşikleri sayesinde, radyum ve polonyum elementlerinin keşfinden dolayı"
1912 image Grignard, VictorVictor Grignard image Fransa "Grignard reaktifini keşfinden dolayı"
image Sabatier, PaulPaul Sabatier image Fransa "organik bileşikleri, ince parçalara ayrılmış metallerin varlığında hidrojenasyon yönteminden dolayı"
1913 image Werner, AlfredAlfred Werner image  İsviçre "özellikle inorganik kimyada olmak üzere, moleküllerdeki atomların bağlanması üzerine çalışmasından dolayı"
1914 image Richards, TheodoreTheodore Richards image ABD "çok sayıdaki kimyasal elementin atom ağırlıklarının doğru bir şekilde saptanmasından dolayı"
1915 image Willstätter, RichardRichard Willstätter image Alman İmparatorluğu "özellikle klorofil olmak üzere, bitki pigmentler üzerine araştırmalarından dolayı"
1916 Ödül verilmedi
1917
1918 image Haber, FritzFritz Haber image Weimar Cumhuriyeti "elementlerinden amonyak sentezinden dolayı"
1919 Ödül verilmedi
1920 image Nernst, WaltherWalther Nernst image Weimar Cumhuriyeti "termokimya üzerine çalışmasından dolayı
1921 image Soddy, FrederickFrederick Soddy image Birleşik Krallık "radyoaktif maddelerin kimyasına dair bildiklerimize olan katkıları ve izotopların kökeni ve yapısı üzerine alıştırmalarından dolayı"
1922 image Aston, FrancisFrancis Aston image Birleşik Krallık "radyoaktif olmayan çok sayıda elementin izotoplarını keşfi ve tam sayı kuralını öne sürmesinden dolayı"
1923 image Pregl, FritzFritz Pregl image Avusturya
image Yugoslavya 		"organik maddelerin mikroanalizi yöntemini keşfinden dolayı"
1924 Ödül verilmedi
1925 image Zsigmondy, RichardRichard Zsigmondy image Weimar Cumhuriyeti
image Macaristan 		"kolloid çözeltilerin heterojen yapısını göstermesi ve kullandığı yöntemlerden dolayı"
1926 image Svedberg, TheodorTheodor Svedberg image İsveç "çözülme sistemleri üzerine çalışmasından dolayı"
1927 image Wieland, HeinrichHeinrich Wieland image Weimar Cumhuriyeti "safra asitleri ile ilişkili maddelerin bileşimine dair araştırmalarından dolayı"
1928 image Windaus, AdolfAdolf Windaus image Weimar Cumhuriyeti "sterollerin yapısı ve vitaminlerle olan bağlantıları üzerine yaptığı araştırmasından dolayı"
1929 image Harden, ArthurArthur Harden image Birleşik Krallık "şeker fermantasyonu ve fermante edici enzimleri üzerine araştırmalarından dolayı"
image von Euler-Chelpin, HansHans von Euler-Chelpin image İsveç
image Almanya
1930 image Fischer, HansHans Fischer image Weimar Cumhuriyeti "özellikle hemin sentezi olmak üzere, hemin ve klorofilin yapıları üzerine araştırmalarından dolayı"
1931 image Bosch, CarlCarl Bosch image Weimar Cumhuriyeti "kimyasal yüksek basınç yöntemleri konusuna dair icatları ve geliştirmelerinden [Haber süreci ile Bergius süreci] dolayı"
image Bergius, FriedrichFriedrich Bergius image Weimar Cumhuriyeti
1932 image Langmuir, IrvingIrving Langmuir image ABD "yüzey kimyasında yaptığı keşifler ve araştırmalardan dolayı"
1933 Ödül verilmedi
1934 image Urey, HaroldHarold Urey image ABD "ağır hidrojeni keşfinden dolayı"
1935 image Joliot-Curie, FrédéricFrédéric Joliot-Curie image Fransa "yeni radyoaktif elementleri sentezlemelerinden dolayı"
image Joliot-Curie, IrèneIrène Joliot-Curie image Fransa
1936 image Debye, PeterPeter Debye image Hollanda "X ışınları ve elektronların gazlarda kırınımı ile dipol momentleri üzerine incelemeleri aracılığıyla moleküler yapı üzerine çalışmasından dolayı"
1937 image Haworth, NormanNorman Haworth image Birleşik Krallık "karbonhidratlar ve C vitamini üzerine araştırmalarından dolayı"
image Karrer, PaulPaul Karrer image  İsviçre "karotenoidler, flavinler ve A ile B2 vitaminleri üzerine araştırmalarından dolayı"
1938 image Kuhn, RichardRichard Kuhn image Nazi Almanyası
image Avusturya-Macaristan İmparatorluğu 		"karotenoidler ve vitaminler üzerine çalışmasından dolayı"
1939 image Butenandt, AdolfAdolf Butenandt image Nazi Almanyası "cinsiyet hormonları üzerine çalışmasından dolayı"
image Ružička, LavoslavLavoslav Ružička image Yugoslavya
image  İsviçre 		"polimetilenler ve yüksek terpenler üzerine çalışmasından dolayı"
1940 Ödül verilmedi
1941
1942
1943 image de Hevesy, GeorgeGeorge de Hevesy image Macaristan "kimyasal süreçleri inceleme amacıyla izotopları, izleyici olarak kullandığı çalışmasından dolayı"
1944 image Hahn, OttoOtto Hahn image Nazi Almanyası "ağır çekirdeklerin fisyonunu keşfinden dolayı"
1945 image Virtanen, ArtturiArtturi Virtanen image Finlandiya "özellikle yem korunması yöntemi olmak üzere, tarım ve beslenme kimyası alanındaki araştırma ve keşiflerinden dolayı"
1946 image Sumner, JamesJames Sumner image ABD "enzimlerin kristallenebilir olduklarını keşfinden dolayı"
image Northrop, John HowardJohn Howard Northrop image ABD "enzimleri ve virüs proteinlerini saf hâlde elde etmelerinden dolayı"
image Stanley, WendellWendell Stanley image ABD
1947 image Robinson, RobertRobert Robinson image Birleşik Krallık "özellikle alkaloidler olmak üzere, biyolojik öneme sahip bitki ürünleri üzerine araştırmalarından dolayı"
1948 image Tiselius, ArneArne Tiselius image İsveç "özellikle serum proteinlerinin karmaşık yapılarını ilgilendiren keşifleri olmak üzere, elektroforez ve adsorpsiyon analizi üzerine araştırmasından dolayı"
1949 Giauque, WilliamWilliam Giauque image ABD "özellikle maddelerin aşırı düşük sıcaklıklardaki davranışları olmak üzere, kimyasal termodinamik alanındaki katkılarından dolayı"
1950 image Diels, OttoOtto Diels image Batı Almanya "dien sentezini keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı"
image Alder, KurtKurt Alder image Batı Almanya
1951 image McMillan, EdwinEdwin McMillan image ABD "uranyum ötesi elementlerin kimyasına dair keşiflerinden dolayı"
image Seaborg, Glenn T.Glenn T. Seaborg image ABD
1952 image Martin, ArcherArcher Martin image Birleşik Krallık "ayrıştırma kromatografisini keşiflerinden dolayı"
image Synge, RichardRichard Synge image Birleşik Krallık
1953 image Staudinger, HermannHermann Staudinger image Batı Almanya "makromoleküler kimya alanındaki keşiflerinden dolayı"
1954 image Pauling, LinusLinus Pauling image ABD "kimyasal bağın yapısı üzerine araştırması ve karmaşık maddelerin yapılarının anlaşılması için bu araştırmayı uygulamasından dolayı"
1955 image du Vigneaud, VincentVincent du Vigneaud image ABD "özellikle bir polipeptit hormonun ilk kez sentezlemesi olmak üzere, biyokimyasal açıdan önemli olan sülfür bileşikleri üzerine çalışmasından dolayı"
1956 image Hinshelwood, CyrilCyril Hinshelwood image Birleşik Krallık "kimyasal reaksiyonların işleyişi üzerine yaptıkları araştırmalardan dolayı"
image Semyonov, NikolayNikolay Semyonov image Sovyetler Birliği
1957 image Todd, AlexanderAlexander Todd image Birleşik Krallık "nükleotitler ve nükleotit koenzimleri üzerine çalışmasından dolayı"
1958 image Sanger, FrederickFrederick Sanger image Birleşik Krallık "proteinlerin, özellikle de insülinin yapısı üzerine çalışmasından dolayı"
1959 image Heyrovský, JaroslavJaroslav Heyrovský image Çekoslovakya "polarografik analiz yöntemlerini keşfi ve geliştirmesinden dolayı"
1960 Libby, WillardWillard Libby image ABD "arkeoloji, jeoloji, jeofizik ve diğer bilim dallarında, yaş belirlemesi için karbon-14'ü kullandığı yöntemden dolayı"
1961 image Calvin, MelvinMelvin Calvin image ABD "bitkilerin karbondioksit özümsemesi üzerine araştırmasından dolayı"
1962 image Perutz, MaxMax Perutz image Birleşik Krallık
image Avusturya 		"küresel proteinlerin yapıları üzerine çalışmalarından dolayı"
image Kendrew, JohnJohn Kendrew image Birleşik Krallık
1963 image Ziegler, KarlKarl Ziegler image Batı Almanya "kimya ve yüksek polimerler teknolojisi alanındaki keşiflerinden dolayı"
image Natta, GiulioGiulio Natta image İtalya
1964 image Hodgkin, DorothyDorothy Hodgkin image Birleşik Krallık "önemli biyokimyasal maddelerin yapısını X ışını teknikleri ile belirlemesinden dolayı"
1965 image Woodward, RobertRobert Woodward image ABD "organik sentez sanatındaki olağanüstü başarılarından dolayı"
1966 image Mulliken, Robert S.Robert S. Mulliken image ABD "moleküler orbital yöntemiyle, kimyasal bağlar ve moleküllerin elektronik yapısını konu alan ana çalışmasından dolayı"
1967 image Eigen, ManfredManfred Eigen image Batı Almanya "aşırı hızlı kimyasal reaksiyonlarla ilgili çalışmalarından dolayı"
image Norrish, RonaldRonald Norrish image Birleşik Krallık
image Porter, GeorgeGeorge Porter image Birleşik Krallık
1968 image Onsager, LarsLars Onsager image ABD
image Norveç 		"kendi adını taşıyan çift taraflı bağıntılarını keşfinden dolayı"
1969 Barton, DerekDerek Barton image Birleşik Krallık "konformasyon kavramının gelişmesi ve kimyada uygulanması konusundaki katkılarından dolayı"
image Hassel, OddOdd Hassel image Norveç
1970 image Leloir, LuisLuis Leloir image Arjantin "şeker nükleotitleri ile karbonhidrat biyosentezindeki görevlerini keşfinden dolayı"
1971 image Herzberg, GerhardGerhard Herzberg image Kanada
image Batı Almanya 		"moleküllerin, özellikle de serbest radikallerin, elektronik yapıları ve geometrileri bilgilerine olan katkılarından dolayı"
1972 image Anfinsen, ChristianChristian Anfinsen image ABD "ribonükleaz, özellikle de amino asit dizilimi ile biyolojik aktif konformasyonu arasındaki ilişki üzerine çalışmasından dolayı"
Moore, StanfordStanford Moore image ABD "ribonükleaz molekülünün aktif merkezinin, kimyasal yapısıyla katalitik aktivitesi arasındaki bağlantının anlaşılmasına yönelik katkılarından dolayı"
Stein, WilliamWilliam Stein image ABD
1973 Fischer, Ernst OttoErnst Otto Fischer image Batı Almanya "organometallerin kimyası üzerine bağımsız olarak gerçekleştirdikleri, sandviç bileşikler olarak adlandırılan öncü çalışmalarından dolayı"
image Wilkinson, GeoffreyGeoffrey Wilkinson image Birleşik Krallık
1974 image Flory, PaulPaul Flory image ABD "makromoleküllerin fiziksel kimyası üzerine temel teorik ve deneysel çalışmasından dolayı"
1975 image Cornforth, JohnJohn Cornforth image Birleşik Krallık
image Avustralya 		"enzimle katalizlenen reaksiyonların stereokimyası üzerine çalışmasından dolayı"
image Prelog, VladimirVladimir Prelog image  İsviçre
image Yugoslavya 		"organik molekül ve reaksiyonların stereokimyasına dair araştırmasından dolayı"
1976 image Lipscomb, WilliamWilliam Lipscomb image ABD "boranların yapısı üzerine yaptığı, kimyasal bağlanmanın sorunlarını aydınlatan çalışmalarından dolayı"
1977 image Prigogine, IlyaIlya Prigogine image Belçika
image Sovyetler Birliği 		"dengesizlik termodinamiğine, özellikle de dağıtıcı yapılar teorisine olan katkısından dolayı"
1978 Mitchell, PeterPeter Mitchell image Birleşik Krallık "kemiozmotik teorinin formülleştirilmesi aracılığıyla, biyolojik enerji aktarımının anlaşılmasına olan katkısından dolayı"
1979 Brown, HerbertHerbert Brown image ABD
image Birleşik Krallık 		"sırasıyla, bor ve fosfor içeren bileşiklerin, önemli organik sentez reaktifleri olarak kullanımlarını geliştirmelerinden dolayı"
Wittig, GeorgGeorg Wittig image Batı Almanya
1980 image Berg, PaulPaul Berg image ABD "özellikle rekombinant DNA olmak üzere, nükleik asitlerin biyokimyası üzerine temel çalışmalarından dolayı"
image Gilbert, WalterWalter Gilbert image ABD "nükleik asitlerdeki baz dizilimlerinin belirlenmesiyle ilgili katkılarından dolayı"
image Sanger, FrederickFrederick Sanger image Birleşik Krallık
1981 image Fukui, KenichiKenichi Fukui image Japonya "bağımsız olarak geliştirdikleri, kimyasal reaksiyonların davranışını ilgilendiren teorilerinden dolayı"
image Hoffmann, RoaldRoald Hoffmann image ABD
image Polonya
1982 image Klug, AaronAaron Klug image Birleşik Krallık "kristalografik elektron mikroskopisini geliştirmesi ve biyolojik önemi olan nükleik asit-protein komplekslerinin yapılarını açıklamasından dolayı"
1983 image Taube, HenryHenry Taube image ABD
image Kanada 		"özellikle metal bileşiklerinde olmak üzere, elektron aktarımı reaksiyonlarının işleyişi üzerine çalışmasından dolayı"
1984 image Merrifield, BruceBruce Merrifield image ABD "katı bir matriste kimyasal senteze yönelik bir yöntem geliştirmesinden dolayı"
1985 image Hauptman, Herbert A.Herbert A. Hauptman image ABD "kristal yapılarının belirlenmesine yönelik doğrudan yöntemlerin geliştirilmesindeki olağanüstü başarılarından dolayı"
image Karle, JeromeJerome Karle image ABD
1986 image Herschbach, DudleyDudley Herschbach image ABD "temel kimyasal süreçlerin dinamikleriyle ilgili katkılarından dolayı"
Lee, Yuan T.Yuan T. Lee image ABD
image Tayvan
image Polanyi, JohnJohn Polanyi image Kanada
image Macaristan
1987 Cram, DonaldDonald Cram image ABD "yapıya özgü etkileşimi yüksek seçicilik gösteren moleküller geliştirmeleri ve kullanmalarından dolayı"
image Lehn, Jean-MarieJean-Marie Lehn image Fransa
image Pedersen, CharlesCharles Pedersen image ABD
1988 Deisenhofer, JohannJohann Deisenhofer image Batı Almanya "bir fotosentetik reaksiyon merkezinin üç boyutlu yapısını belirlemelerinden dolayı"
image Huber, RobertRobert Huber image Batı Almanya
image Michel, HartmutHartmut Michel image Batı Almanya
1989 image Altman, SidneySidney Altman image ABD
image Kanada 		"RNA'nın katalitik özelliklerini keşiflerinden dolayı"
image Cech, ThomasThomas Cech image ABD
1990 image Corey, Elias JamesElias James Corey image ABD "organik sentez teorisi ve metodolojisini geliştirmesinden dolayı"
1991 image Ernst, RichardRichard Ernst image  İsviçre "yüksek çözünürlüklü nükleer manyetik rezonans (NMR) spektroskopsi metodolojisinin geliştirilmesine olan katkılarından dolayı"
1992 image Marcus, RudolphRudolph Marcus image ABD
image Kanada 		"kimyasal sistemlerde elektron aktarımı reaksiyonları teorisine olan katkılarından dolayı"
1993 image Mullis, KaryKary Mullis image ABD "DNA tabanlı kimya üzerine yöntemlerin geliştirilmesine olan katkıları ile [...] polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yöntemini icadından dolayı"
image Smith, MichaelMichael Smith image Kanada "DNA tabanlı kimya üzerine yöntemlerin geliştirilmesine olan katkıları ile [...] oligonükleotit tabanlı, alan hedefli mutajenezin oluşturulması ve protein çalışmaları için geliştirilmesine olan temel katkılarından dolayı"
1994 image Olah, GeorgeGeorge Olah image ABD
image Macaristan 		"karbokatyon kimyasına katkılarından dolayı"
1995 image Crutzen, PaulPaul Crutzen image Hollanda "atmosfer kimyası, özellikle ozon incelmesi ve oluşumuyla ilgili çalışmalarından dolayı"
image Molina, MarioMario Molina image Meksika
image Rowland, SherwoodSherwood Rowland image ABD
1996 image Curl, RobertRobert Curl image ABD "fullerenleri keşiflerinden dolayı"
image Kroto, HarryHarry Kroto image Birleşik Krallık
image Smalley, RichardRichard Smalley image ABD
1997 image Boyer, Paul D.Paul D. Boyer image ABD "adenozin trifosfat (ATP) sentezini sağlayan enzim mekanizmasını aydınlatmalarından dolayı"
image Walker, John E.John E. Walker image Birleşik Krallık
image Skou, JensJens Skou image Danimarka "ilk iyon taşıyıcı enzimin, keşfinden dolayı"
1998 image Kohn, WalterWalter Kohn image ABD
image Avusturya 		"yoğunluk fonksiyonları teorisini geliştirmesinden dolayı"
image Pople, JohnJohn Pople image Birleşik Krallık "kuantum kimyasında sayısal yöntemler geliştirmesinden dolayı"
1999 image Zewail, AhmedAhmed Zewail image ABD
image Mısır 		"femtosaniye spektroskopisi kullanarak kimyasal reaksiyonların geçiş durumları üzerine çalışmalarından dolayı"
2000 image Heeger, AlanAlan Heeger image ABD "iletken polimerleri keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı"
image MacDiarmid, AlanAlan MacDiarmid image ABD
image Yeni Zelanda
image Shirakawa, HidekiHideki Shirakawa image Japonya
2001 Knowles, WilliamWilliam Knowles image ABD "kiral olarak katalizlenen hidrojenasyon reaksiyonları üzerine çalışmalarından dolayı"
image Noyori, RyōjiRyōji Noyori image Japonya
image Sharpless, BarryBarry Sharpless image ABD "kiral olarak katalizlenen oksidasyon reaksiyonları üzerine çalışmasından dolayı"
2002 image Fenn, JohnJohn Fenn image ABD "biyolojik makromoleküllerin tanımlanması ve yapılarının analizi için yöntemler ile [...] biyolojik makromoleküllerin kütle spektrometrisi analizleri için yumuşak desorpsiyon iyonizasyon yöntemlerini geliştirmelerinden dolayı"
image Tanaka, KoichiKoichi Tanaka image Japonya
image Wüthrich, KurtKurt Wüthrich image  İsviçre "biyolojik makromoleküllerin tanımlanması ve yapılarının analizi için yöntemler ile [...] çözelti hâlindeki biyolojik makromoleküllerin üç boyutlu yapılarının belirlenmesi için nükleer manyetik rezonans spektroskopisini geliştirmesinden dolayı"
2003 image Agre, PeterPeter Agre image ABD "hücre zarlarındaki kanallar ile [...] su kanallarını keşfinden dolayı"
image MacKinnon, RoderickRoderick MacKinnon image ABD "hücre zarlarındaki kanallar ile [...] iyon kanallarının yapıları ve mekanikleri üzerine çalışmalarından dolayı"
2004 image Ciechanover, AaronAaron Ciechanover image İsrail "ubikuitin aracılı protein yıkımının keşfinden dolayı"
image Hershko, AvramAvram Hershko image İsrail
image Macaristan
image Rose, IrwinIrwin Rose image ABD
2005 image Chauvin, YvesYves Chauvin image Fransa "organik sentezde metatez yöntemini geliştirmelerinden dolayı"
image Grubbs, RobertRobert Grubbs image ABD
image Schrock, RichardRichard Schrock image ABD
2006 image Kornberg, RogerRoger Kornberg image ABD "ökaryotik transkripsiyonun moleküler temelleri üzerine çalışmalarından dolayı"
2007 image Ertl, GerhardGerhard Ertl image Almanya "katı yüzeylerdeki kimyasal süreçler üzerine çalışmalarından dolayı"
2008 image Shimomura, OsamuOsamu Shimomura image Japonya "yeşil floresan proteini (GFP) keşifleri ve geliştirmelerinden dolayı"
image Chalfie, MartinMartin Chalfie image ABD
image Tsien, RogerRoger Tsien image ABD
2009 image Ramakrishnan, VenkatramanVenkatraman Ramakrishnan image ABD
image Birleşik Krallık
image Hindistan 		"ribozomun yapısı ve işlevi üzerine çalışmalarından dolayı"
image Steitz, Thomas A.Thomas A. Steitz image ABD
image Yonath, AdaAda Yonath image İsrail
2010 image Heck, RichardRichard Heck image ABD "organik sentezdeki paladyum katalizeli çapraz bağlantıları keşiflerinden dolayı"
image Negishi, Ei-ichiEi-ichi Negishi image Japonya
image Suzuki, AkiraAkira Suzuki image Japonya
2011 image Şehtman, DanDan Şehtman image İsrail "kuazi kristalleri keşfinden dolayı"
2012 image Lefkowitz, RobertRobert Lefkowitz image ABD "G proteini kenetli reseptörler üzerine çalışmalarından dolayı"
image Kobilka, BrianBrian Kobilka image ABD
2013 image Karplus, MartinMartin Karplus image ABD
image Avusturya 		"karmaşık kimyasal sistemler için çok ölçekli modelleri geliştirilmesinden dolayı"
image Levitt, MichaelMichael Levitt image ABD
image Birleşik Krallık
image İsrail
image Warshel, AriehArieh Warshel image ABD
image İsrail
2014 image Betzig, EricEric Betzig image ABD "süper çözünürlüklü floresan mikroskopisini geliştirmelerinden dolayı"
image Hell, StefanStefan Hell image Almanya
image Romanya
image Moerner, WilliamWilliam Moerner image ABD
2015 image Lindahl, TomasTomas Lindahl image Birleşik Krallık
image İsveç 		"DNA onarımının mekanik çalışmalarından dolayı"
image Modrich, PaulPaul Modrich image ABD
image Sancar, AzizAziz Sancar image ABD
image Türkiye
2016 image Sauvage, Jean-PierreJean-Pierre Sauvage image Fransa "moleküler makinelerin tasarımı ve sentezinden dolayı"
image Stoddart, FraserFraser Stoddart image ABD
image Birleşik Krallık
image Feringa, Bernard L.Bernard L. Feringa image Hollanda
2017 image Dubochet, JacquesJacques Dubochet image  İsviçre "çözeltideki biyomoleküllerin yüksek çözünürlüklü yapı tayini için Kriyo-elektron mikroskobunu geliştirmelerinden dolayı"
image Frank, JoachimJoachim Frank image Almanya
image ABD
image Henderson, RichardRichard Henderson image Birleşik Krallık
2018 image Arnold, FrancesFrances Arnold image ABD "enzimlerin yönlendirilmiş evriminden dolayı"
image Smith, GeorgeGeorge Smith image ABD "peptitler ve antikorların faj gösterimlerinden dolayı"
image Winter, GregoryGregory Winter image Birleşik Krallık
2019 image Goodenough, JohnJohn Goodenough image ABD "lityum iyon pillerini geliştirmelerinden dolayı"
image Whittingham, StanleyStanley Whittingham image ABD
image Birleşik Krallık
image Yoshino, AkiraAkira Yoshino image Japonya
2020 image Charpentier, EmmanuelleEmmanuelle Charpentier image Fransa "genom düzenleme için bir yöntem geliştirmelerinden dolayı"
image

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Nobel Kimya Odulu Alfred Nobel in mirasi uzerine Nobel Vakfi tarafindan organize edilen ve her yil kendisinin olum yil donumu olan 10 Aralik gunu Stockholm de gerceklestirilen Nobel Odulleri toreninde kimyanin cesitli alanlarinda faaliyet gosteren kisilere verilir Isvec Kraliyet Bilimler Akademisinin belirledigi bes akademi uyesinin olusturdugu bir komite tarafindan secilen kazanan kisiler birer madalya ve diplomanin yani sira zaman icerisinde degisiklik gosteren para odulunun de sahibi olur 1918 de odulun takdim edildigi Fritz Haber e verilen Nobel Kimya Odulu diplomasi 1901 den beri verilen Nobel Kimya Odulu nde 1958 ve 1980 de odulu kazanan Frederick Sanger birden fazla kez odulu kazanan ilk ve tek isim oldu 1916 1917 1919 1924 1933 1940 1941 ve 1942 yillarinda odul verilmezken dokuz kez ise bir yil gecikmeli olarak takdim edildi 1914 yilinda Nobel Fizik Komitesi o yil icin odulun verilebilmesi icin gereken kriterleri hicbir adayin saglamadigina hukmederek odul vermedi ancak ertesi yil odulun verildigi Theodore Richards 1914 teki odulu almis olarak kabul edildi Ayni durum 1918 deki odulu 1919 da alan Fritz Haber 1920 deki odulu 1921 de alan Walther Nernst 1921 deki odulu 1922 de alan Frederick Soddy 1925 teki odulu 1926 da alan Richard Zsigmondy 1927 deki odulu 1928 de alan Heinrich Wieland 1938 deki odulu 1939 da alan Richard Kuhn 1943 teki odulu 1944 te alan George de Hevesy ve son olarak 1944 teki odulu 1945 te alan Otto Hahn tarafindan da yasandi Vatandasi olduklari Nazi Almanyasi hukumeti tarafindan odulu almalarina izin verilmeyen 1938 kazanani Otto Hahn ile 1939 kazanani Adolf Butenandt ilerleyen yillarda madalya ile diplomayi alsa da para odulunu almamislardi Gunumuzde varligini surdurmeyen ulkeler de dahil olmak uzere toplamda 33 ulkeden odul kazanan olurken odulu kazanan kisilerin 77 si Amerika Birlesik Devletleri adina bu basariya ulasti 2021 itibariyla toplamda 188 kisi bu odulun sahibi oldu KazananlarYil Resim Kazanan Milliyeti Gerekce Kaynak1901 van t Hoff Jacobus Henricus Jacobus Henricus van t Hoff Hollanda cozeltilerdeki kimyasal dinamik ve osmotik basinc kanunlarini kesfinden dolayi 1902 Fischer Emil Emil Fischer Alman Imparatorlugu seker ve purin sentezi uzerine calismalarindan dolayi 1903 Arrhenius Svante Svante Arrhenius Isvec ayrismanin elektrolitik teorisinden dolayi 1904 Ramsay William William Ramsay Birlesik Krallik havadaki soy gaz elementlerini kesfi ve bu elementlerin periyodik tablodaki yerleri konusundaki kararliligindan dolayi 1905 von Baeyer Adolf Adolf von Baeyer Alman Imparatorlugu organik boyalar ve hidroaromatik bilesikler uzerine yaptigi calismalar araciligiyla organik kimya ve kimya endustrisinin ilerlemesinden dolayi 1906 Moissan Henri Henri Moissan Fransa flor elementini arastirmasi ve ayristirmasi ile kendi adiyla anilan elektrik firinindan dolayi 1907 Buchner Eduard Eduard Buchner Alman Imparatorlugu biyokimyasal arastirmalari ve hucresiz fermentasyonu kesfinden dolayi 1908 Rutherford Ernest Ernest Rutherford Birlesik Krallik Yeni Zelanda elementlerin bozunmasi ve radyoaktif maddelerin kimyasi uzerine arastirmalarindan dolayi 1909 Ostwald Wilhelm Wilhelm Ostwald Alman Imparatorlugu Rus Imparatorlugu kataliz uzerine calismasi ile kimyasal denge yonetiminin temel ilkeleri ve reaksiyon hizlari uzerine arastirmalarindan dolayi 1910 Wallach Otto Otto Wallach Alman Imparatorlugu alisiklik bilesikler alanindaki oncu calismasiyla organik kimya ile kimya endustrisine olan hizmetlerinden dolayi 1911 Curie Marie Marie Curie Fransa Rus Imparatorlugu radyumun izolasyonu ve bu dikkat cekici elementin dogasi ve bilesikleri sayesinde radyum ve polonyum elementlerinin kesfinden dolayi 1912 Grignard Victor Victor Grignard Fransa Grignard reaktifini kesfinden dolayi Sabatier Paul Paul Sabatier Fransa organik bilesikleri ince parcalara ayrilmis metallerin varliginda hidrojenasyon yonteminden dolayi 1913 Werner Alfred Alfred Werner Isvicre ozellikle inorganik kimyada olmak uzere molekullerdeki atomlarin baglanmasi uzerine calismasindan dolayi 1914 Richards Theodore Theodore Richards ABD cok sayidaki kimyasal elementin atom agirliklarinin dogru bir sekilde saptanmasindan dolayi 1915 Willstatter Richard Richard Willstatter Alman Imparatorlugu ozellikle klorofil olmak uzere bitki pigmentler uzerine arastirmalarindan dolayi 1916 Odul verilmedi19171918 Haber Fritz Fritz Haber Weimar Cumhuriyeti elementlerinden amonyak sentezinden dolayi 1919 Odul verilmedi1920 Nernst Walther Walther Nernst Weimar Cumhuriyeti termokimya uzerine calismasindan dolayi1921 Soddy Frederick Frederick Soddy Birlesik Krallik radyoaktif maddelerin kimyasina dair bildiklerimize olan katkilari ve izotoplarin kokeni ve yapisi uzerine alistirmalarindan dolayi 1922 Aston Francis Francis Aston Birlesik Krallik radyoaktif olmayan cok sayida elementin izotoplarini kesfi ve tam sayi kuralini one surmesinden dolayi 1923 Pregl Fritz Fritz Pregl Avusturya Yugoslavya organik maddelerin mikroanalizi yontemini kesfinden dolayi 1924 Odul verilmedi1925 Zsigmondy Richard Richard Zsigmondy Weimar Cumhuriyeti Macaristan kolloid cozeltilerin heterojen yapisini gostermesi ve kullandigi yontemlerden dolayi 1926 Svedberg Theodor Theodor Svedberg Isvec cozulme sistemleri uzerine calismasindan dolayi 1927 Wieland Heinrich Heinrich Wieland Weimar Cumhuriyeti safra asitleri ile iliskili maddelerin bilesimine dair arastirmalarindan dolayi 1928 Windaus Adolf Adolf Windaus Weimar Cumhuriyeti sterollerin yapisi ve vitaminlerle olan baglantilari uzerine yaptigi arastirmasindan dolayi 1929 Harden Arthur Arthur Harden Birlesik Krallik seker fermantasyonu ve fermante edici enzimleri uzerine arastirmalarindan dolayi von Euler Chelpin Hans Hans von Euler Chelpin Isvec Almanya1930 Fischer Hans Hans Fischer Weimar Cumhuriyeti ozellikle hemin sentezi olmak uzere hemin ve klorofilin yapilari uzerine arastirmalarindan dolayi 1931 Bosch Carl Carl Bosch Weimar Cumhuriyeti kimyasal yuksek basinc yontemleri konusuna dair icatlari ve gelistirmelerinden Haber sureci ile Bergius sureci dolayi Bergius Friedrich Friedrich Bergius Weimar Cumhuriyeti1932 Langmuir Irving Irving Langmuir ABD yuzey kimyasinda yaptigi kesifler ve arastirmalardan dolayi 1933 Odul verilmedi1934 Urey Harold Harold Urey ABD agir hidrojeni kesfinden dolayi 1935 Joliot Curie Frederic Frederic Joliot Curie Fransa yeni radyoaktif elementleri sentezlemelerinden dolayi Joliot Curie Irene Irene Joliot Curie Fransa1936 Debye Peter Peter Debye Hollanda X isinlari ve elektronlarin gazlarda kirinimi ile dipol momentleri uzerine incelemeleri araciligiyla molekuler yapi uzerine calismasindan dolayi 1937 Haworth Norman Norman Haworth Birlesik Krallik karbonhidratlar ve C vitamini uzerine arastirmalarindan dolayi Karrer Paul Paul Karrer Isvicre karotenoidler flavinler ve A ile B2 vitaminleri uzerine arastirmalarindan dolayi 1938 Kuhn Richard Richard Kuhn Nazi Almanyasi Avusturya Macaristan Imparatorlugu karotenoidler ve vitaminler uzerine calismasindan dolayi 1939 Butenandt Adolf Adolf Butenandt Nazi Almanyasi cinsiyet hormonlari uzerine calismasindan dolayi Ruzicka Lavoslav Lavoslav Ruzicka Yugoslavya Isvicre polimetilenler ve yuksek terpenler uzerine calismasindan dolayi 1940 Odul verilmedi194119421943 de Hevesy George George de Hevesy Macaristan kimyasal surecleri inceleme amaciyla izotoplari izleyici olarak kullandigi calismasindan dolayi 1944 Hahn Otto Otto Hahn Nazi Almanyasi agir cekirdeklerin fisyonunu kesfinden dolayi 1945 Virtanen Artturi Artturi Virtanen Finlandiya ozellikle yem korunmasi yontemi olmak uzere tarim ve beslenme kimyasi alanindaki arastirma ve kesiflerinden dolayi 1946 Sumner James James Sumner ABD enzimlerin kristallenebilir olduklarini kesfinden dolayi Northrop John Howard John Howard Northrop ABD enzimleri ve virus proteinlerini saf halde elde etmelerinden dolayi Stanley Wendell Wendell Stanley ABD1947 Robinson Robert Robert Robinson Birlesik Krallik ozellikle alkaloidler olmak uzere biyolojik oneme sahip bitki urunleri uzerine arastirmalarindan dolayi 1948 Tiselius Arne Arne Tiselius Isvec ozellikle serum proteinlerinin karmasik yapilarini ilgilendiren kesifleri olmak uzere elektroforez ve adsorpsiyon analizi uzerine arastirmasindan dolayi 1949 Giauque William William Giauque ABD ozellikle maddelerin asiri dusuk sicakliklardaki davranislari olmak uzere kimyasal termodinamik alanindaki katkilarindan dolayi 1950 Diels Otto Otto Diels Bati Almanya dien sentezini kesifleri ve gelistirmelerinden dolayi Alder Kurt Kurt Alder Bati Almanya1951 McMillan Edwin Edwin McMillan ABD uranyum otesi elementlerin kimyasina dair kesiflerinden dolayi Seaborg Glenn T Glenn T Seaborg ABD1952 Martin Archer Archer Martin Birlesik Krallik ayristirma kromatografisini kesiflerinden dolayi Synge Richard Richard Synge Birlesik Krallik1953 Staudinger Hermann Hermann Staudinger Bati Almanya makromolekuler kimya alanindaki kesiflerinden dolayi 1954 Pauling Linus Linus Pauling ABD kimyasal bagin yapisi uzerine arastirmasi ve karmasik maddelerin yapilarinin anlasilmasi icin bu arastirmayi uygulamasindan dolayi 1955 du Vigneaud Vincent Vincent du Vigneaud ABD ozellikle bir polipeptit hormonun ilk kez sentezlemesi olmak uzere biyokimyasal acidan onemli olan sulfur bilesikleri uzerine calismasindan dolayi 1956 Hinshelwood Cyril Cyril Hinshelwood Birlesik Krallik kimyasal reaksiyonlarin isleyisi uzerine yaptiklari arastirmalardan dolayi Semyonov Nikolay Nikolay Semyonov Sovyetler Birligi1957 Todd Alexander Alexander Todd Birlesik Krallik nukleotitler ve nukleotit koenzimleri uzerine calismasindan dolayi 1958 Sanger Frederick Frederick Sanger Birlesik Krallik proteinlerin ozellikle de insulinin yapisi uzerine calismasindan dolayi 1959 Heyrovsky Jaroslav Jaroslav Heyrovsky Cekoslovakya polarografik analiz yontemlerini kesfi ve gelistirmesinden dolayi 1960 Libby Willard Willard Libby ABD arkeoloji jeoloji jeofizik ve diger bilim dallarinda yas belirlemesi icin karbon 14 u kullandigi yontemden dolayi 1961 Calvin Melvin Melvin Calvin ABD bitkilerin karbondioksit ozumsemesi uzerine arastirmasindan dolayi 1962 Perutz Max Max Perutz Birlesik Krallik Avusturya kuresel proteinlerin yapilari uzerine calismalarindan dolayi Kendrew John John Kendrew Birlesik Krallik1963 Ziegler Karl Karl Ziegler Bati Almanya kimya ve yuksek polimerler teknolojisi alanindaki kesiflerinden dolayi Natta Giulio Giulio Natta Italya1964 Hodgkin Dorothy Dorothy Hodgkin Birlesik Krallik onemli biyokimyasal maddelerin yapisini X isini teknikleri ile belirlemesinden dolayi 1965 Woodward Robert Robert Woodward ABD organik sentez sanatindaki olaganustu basarilarindan dolayi 1966 Mulliken Robert S Robert S Mulliken ABD molekuler orbital yontemiyle kimyasal baglar ve molekullerin elektronik yapisini konu alan ana calismasindan dolayi 1967 Eigen Manfred Manfred Eigen Bati Almanya asiri hizli kimyasal reaksiyonlarla ilgili calismalarindan dolayi Norrish Ronald Ronald Norrish Birlesik KrallikPorter George George Porter Birlesik Krallik1968 Onsager Lars Lars Onsager ABD Norvec kendi adini tasiyan cift tarafli bagintilarini kesfinden dolayi 1969 Barton Derek Derek Barton Birlesik Krallik konformasyon kavraminin gelismesi ve kimyada uygulanmasi konusundaki katkilarindan dolayi Hassel Odd Odd Hassel Norvec1970 Leloir Luis Luis Leloir Arjantin seker nukleotitleri ile karbonhidrat biyosentezindeki gorevlerini kesfinden dolayi 1971 Herzberg Gerhard Gerhard Herzberg Kanada Bati Almanya molekullerin ozellikle de serbest radikallerin elektronik yapilari ve geometrileri bilgilerine olan katkilarindan dolayi 1972 Anfinsen Christian Christian Anfinsen ABD ribonukleaz ozellikle de amino asit dizilimi ile biyolojik aktif konformasyonu arasindaki iliski uzerine calismasindan dolayi Moore Stanford Stanford Moore ABD ribonukleaz molekulunun aktif merkezinin kimyasal yapisiyla katalitik aktivitesi arasindaki baglantinin anlasilmasina yonelik katkilarindan dolayi Stein William William Stein ABD1973 Fischer Ernst Otto Ernst Otto Fischer Bati Almanya organometallerin kimyasi uzerine bagimsiz olarak gerceklestirdikleri sandvic bilesikler olarak adlandirilan oncu calismalarindan dolayi Wilkinson Geoffrey Geoffrey Wilkinson Birlesik Krallik1974 Flory Paul Paul Flory ABD makromolekullerin fiziksel kimyasi uzerine temel teorik ve deneysel calismasindan dolayi 1975 Cornforth John John Cornforth Birlesik Krallik Avustralya enzimle katalizlenen reaksiyonlarin stereokimyasi uzerine calismasindan dolayi Prelog Vladimir Vladimir Prelog Isvicre Yugoslavya organik molekul ve reaksiyonlarin stereokimyasina dair arastirmasindan dolayi 1976 Lipscomb William William Lipscomb ABD boranlarin yapisi uzerine yaptigi kimyasal baglanmanin sorunlarini aydinlatan calismalarindan dolayi 1977 Prigogine Ilya Ilya Prigogine Belcika Sovyetler Birligi dengesizlik termodinamigine ozellikle de dagitici yapilar teorisine olan katkisindan dolayi 1978 Mitchell Peter Peter Mitchell Birlesik Krallik kemiozmotik teorinin formullestirilmesi araciligiyla biyolojik enerji aktariminin anlasilmasina olan katkisindan dolayi 1979 Brown Herbert Herbert Brown ABD Birlesik Krallik sirasiyla bor ve fosfor iceren bilesiklerin onemli organik sentez reaktifleri olarak kullanimlarini gelistirmelerinden dolayi Wittig Georg Georg Wittig Bati Almanya1980 Berg Paul Paul Berg ABD ozellikle rekombinant DNA olmak uzere nukleik asitlerin biyokimyasi uzerine temel calismalarindan dolayi Gilbert Walter Walter Gilbert ABD nukleik asitlerdeki baz dizilimlerinin belirlenmesiyle ilgili katkilarindan dolayi Sanger Frederick Frederick Sanger Birlesik Krallik1981 Fukui Kenichi Kenichi Fukui Japonya bagimsiz olarak gelistirdikleri kimyasal reaksiyonlarin davranisini ilgilendiren teorilerinden dolayi Hoffmann Roald Roald Hoffmann ABD Polonya1982 Klug Aaron Aaron Klug Birlesik Krallik kristalografik elektron mikroskopisini gelistirmesi ve biyolojik onemi olan nukleik asit protein komplekslerinin yapilarini aciklamasindan dolayi 1983 Taube Henry Henry Taube ABD Kanada ozellikle metal bilesiklerinde olmak uzere elektron aktarimi reaksiyonlarinin isleyisi uzerine calismasindan dolayi 1984 Merrifield Bruce Bruce Merrifield ABD kati bir matriste kimyasal senteze yonelik bir yontem gelistirmesinden dolayi 1985 Hauptman Herbert A Herbert A Hauptman ABD kristal yapilarinin belirlenmesine yonelik dogrudan yontemlerin gelistirilmesindeki olaganustu basarilarindan dolayi Karle Jerome Jerome Karle ABD1986 Herschbach Dudley Dudley Herschbach ABD temel kimyasal sureclerin dinamikleriyle ilgili katkilarindan dolayi Lee Yuan T Yuan T Lee ABD TayvanPolanyi John John Polanyi Kanada Macaristan1987 Cram Donald Donald Cram ABD yapiya ozgu etkilesimi yuksek secicilik gosteren molekuller gelistirmeleri ve kullanmalarindan dolayi Lehn Jean Marie Jean Marie Lehn FransaPedersen Charles Charles Pedersen ABD1988 Deisenhofer Johann Johann Deisenhofer Bati Almanya bir fotosentetik reaksiyon merkezinin uc boyutlu yapisini belirlemelerinden dolayi Huber Robert Robert Huber Bati AlmanyaMichel Hartmut Hartmut Michel Bati Almanya1989 Altman Sidney Sidney Altman ABD Kanada RNA nin katalitik ozelliklerini kesiflerinden dolayi Cech Thomas Thomas Cech ABD1990 Corey Elias James Elias James Corey ABD organik sentez teorisi ve metodolojisini gelistirmesinden dolayi 1991 Ernst Richard Richard Ernst Isvicre yuksek cozunurluklu nukleer manyetik rezonans NMR spektroskopsi metodolojisinin gelistirilmesine olan katkilarindan dolayi 1992 Marcus Rudolph Rudolph Marcus ABD Kanada kimyasal sistemlerde elektron aktarimi reaksiyonlari teorisine olan katkilarindan dolayi 1993 Mullis Kary Kary Mullis ABD DNA tabanli kimya uzerine yontemlerin gelistirilmesine olan katkilari ile polimeraz zincir reaksiyonu PCR yontemini icadindan dolayi Smith Michael Michael Smith Kanada DNA tabanli kimya uzerine yontemlerin gelistirilmesine olan katkilari ile oligonukleotit tabanli alan hedefli mutajenezin olusturulmasi ve protein calismalari icin gelistirilmesine olan temel katkilarindan dolayi 1994 Olah George George Olah ABD Macaristan karbokatyon kimyasina katkilarindan dolayi 1995 Crutzen Paul Paul Crutzen Hollanda atmosfer kimyasi ozellikle ozon incelmesi ve olusumuyla ilgili calismalarindan dolayi Molina Mario Mario Molina MeksikaRowland Sherwood Sherwood Rowland ABD1996 Curl Robert Robert Curl ABD fullerenleri kesiflerinden dolayi Kroto Harry Harry Kroto Birlesik KrallikSmalley Richard Richard Smalley ABD1997 Boyer Paul D Paul D Boyer ABD adenozin trifosfat ATP sentezini saglayan enzim mekanizmasini aydinlatmalarindan dolayi Walker John E John E Walker Birlesik KrallikSkou Jens Jens Skou Danimarka ilk iyon tasiyici enzimin Na K ATPazin kesfinden dolayi 1998 Kohn Walter Walter Kohn ABD Avusturya yogunluk fonksiyonlari teorisini gelistirmesinden dolayi Pople John John Pople Birlesik Krallik kuantum kimyasinda sayisal yontemler gelistirmesinden dolayi 1999 Zewail Ahmed Ahmed Zewail ABD Misir femtosaniye spektroskopisi kullanarak kimyasal reaksiyonlarin gecis durumlari uzerine calismalarindan dolayi 2000 Heeger Alan Alan Heeger ABD iletken polimerleri kesifleri ve gelistirmelerinden dolayi MacDiarmid Alan Alan MacDiarmid ABD Yeni ZelandaShirakawa Hideki Hideki Shirakawa Japonya2001 Knowles William William Knowles ABD kiral olarak katalizlenen hidrojenasyon reaksiyonlari uzerine calismalarindan dolayi Noyori Ryōji Ryōji Noyori JaponyaSharpless Barry Barry Sharpless ABD kiral olarak katalizlenen oksidasyon reaksiyonlari uzerine calismasindan dolayi 2002 Fenn John John Fenn ABD biyolojik makromolekullerin tanimlanmasi ve yapilarinin analizi icin yontemler ile biyolojik makromolekullerin kutle spektrometrisi analizleri icin yumusak desorpsiyon iyonizasyon yontemlerini gelistirmelerinden dolayi Tanaka Koichi Koichi Tanaka JaponyaWuthrich Kurt Kurt Wuthrich Isvicre biyolojik makromolekullerin tanimlanmasi ve yapilarinin analizi icin yontemler ile cozelti halindeki biyolojik makromolekullerin uc boyutlu yapilarinin belirlenmesi icin nukleer manyetik rezonans spektroskopisini gelistirmesinden dolayi 2003 Agre Peter Peter Agre ABD hucre zarlarindaki kanallar ile su kanallarini kesfinden dolayi MacKinnon Roderick Roderick MacKinnon ABD hucre zarlarindaki kanallar ile iyon kanallarinin yapilari ve mekanikleri uzerine calismalarindan dolayi 2004 Ciechanover Aaron Aaron Ciechanover Israil ubikuitin aracili protein yikiminin kesfinden dolayi Hershko Avram Avram Hershko Israil MacaristanRose Irwin Irwin Rose ABD2005 Chauvin Yves Yves Chauvin Fransa organik sentezde metatez yontemini gelistirmelerinden dolayi Grubbs Robert Robert Grubbs ABDSchrock Richard Richard Schrock ABD2006 Kornberg Roger Roger Kornberg ABD okaryotik transkripsiyonun molekuler temelleri uzerine calismalarindan dolayi 2007 Ertl Gerhard Gerhard Ertl Almanya kati yuzeylerdeki kimyasal surecler uzerine calismalarindan dolayi 2008 Shimomura Osamu Osamu Shimomura Japonya yesil floresan proteini GFP kesifleri ve gelistirmelerinden dolayi Chalfie Martin Martin Chalfie ABDTsien Roger Roger Tsien ABD2009 Ramakrishnan Venkatraman Venkatraman Ramakrishnan ABD Birlesik Krallik Hindistan ribozomun yapisi ve islevi uzerine calismalarindan dolayi Steitz Thomas A Thomas A Steitz ABDYonath Ada Ada Yonath Israil2010 Heck Richard Richard Heck ABD organik sentezdeki paladyum katalizeli capraz baglantilari kesiflerinden dolayi Negishi Ei ichi Ei ichi Negishi JaponyaSuzuki Akira Akira Suzuki Japonya2011 Sehtman Dan Dan Sehtman Israil kuazi kristalleri kesfinden dolayi 2012 Lefkowitz Robert Robert Lefkowitz ABD G proteini kenetli reseptorler uzerine calismalarindan dolayi Kobilka Brian Brian Kobilka ABD2013 Karplus Martin Martin Karplus ABD Avusturya karmasik kimyasal sistemler icin cok olcekli modelleri gelistirilmesinden dolayi Levitt Michael Michael Levitt ABD Birlesik Krallik IsrailWarshel Arieh Arieh Warshel ABD Israil2014 Betzig Eric Eric Betzig ABD super cozunurluklu floresan mikroskopisini gelistirmelerinden dolayi Hell Stefan Stefan Hell Almanya RomanyaMoerner William William Moerner ABD2015 Lindahl Tomas Tomas Lindahl Birlesik Krallik Isvec DNA onariminin mekanik calismalarindan dolayi Modrich Paul Paul Modrich ABDSancar Aziz Aziz Sancar ABD Turkiye2016 Sauvage Jean Pierre Jean Pierre Sauvage Fransa molekuler makinelerin tasarimi ve sentezinden dolayi Stoddart Fraser Fraser Stoddart ABD Birlesik KrallikFeringa Bernard L Bernard L Feringa Hollanda2017 Dubochet Jacques Jacques Dubochet Isvicre cozeltideki biyomolekullerin yuksek cozunurluklu yapi tayini icin Kriyo elektron mikroskobunu gelistirmelerinden dolayi Frank Joachim Joachim Frank Almanya ABDHenderson Richard Richard Henderson Birlesik Krallik2018 Arnold Frances Frances Arnold ABD enzimlerin yonlendirilmis evriminden dolayi Smith George George Smith ABD peptitler ve antikorlarin faj gosterimlerinden dolayi Winter Gregory Gregory Winter Birlesik Krallik2019 Goodenough John John Goodenough ABD lityum iyon pillerini gelistirmelerinden dolayi Whittingham Stanley Stanley Whittingham ABD Birlesik KrallikYoshino Akira Akira Yoshino Japonya2020 Charpentier Emmanuelle Emmanuelle Charpentier Fransa genom duzenleme icin bir yontem gelistirmelerinden dolayi img

Yayın tarihi:
Üst