Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bizans imparatorları listesi, Bizans İmparatorluğu'nun imparatorları hakkında kısa ayrıntılar sağlayan ve bu uzun (330'dan 1453'e kadar) süren imparatorluğun başına geçmiş olan kişileri hepsini bir arada gösteren bir bilgi kaynağıdır. Bu genel olarak, tek başına imparatorluk yapmayan ya da kıdemli imparator unvanını hiçbir zaman taşımayan birçok Bizans hükümdarlarının isimlerini kapsamamaktadır.
Liste Konstantinopolis (şimdiki İstanbul) başkenti olarak hüküm süren ilk Hristiyan Roma imparatoru Büyük Konstantin ile başlamaktadır. Ondan önceki Roma İmparatorlarından olan Diokletian, Nikomedya'yı başkent olacak şekilde imparatorluk yapmış ve bu sırada İmparatorluk görevine bağlı olan eski klasik cumhuriyetci Roma kalıntılarının hepsini bir tarafa atmış ve tam bir olarak hüküm sürmeye başlamıştır. Bütün Bizans İmparatorları kendilerini Roma İmparatoru olarak görüp nitelendirmişlerdir.
İmparator Herakleios (610-641) orduda kullanılan dilin Latince yerine eski Yunanca olmasına karar vermiş ve İmparatorluğun yöresel idare birimlerini themalar halinde sokmaya başlamıştır. Doğu Roma İmparatorluğunda eski Yunanca yüzyıllardır hakim konuşma dili olmasıyla beraber, bu değişiklik, resmî olarak Bizans İmparatorluğu'nun Latince dilini ve alışılagelmiş Roma devleti gelenek ve göreneklerini bir tarafa bırakması anlamına gelmiştir. Gerçekten M.S. 800'den sonra batı Avrupa'da Papalık ve Frankların hükümdarlığı olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Konstantinopolis'ta bulunan bir Roma İmparatorluğu'nun otoritesini kısmen bu nedenle reddetmeye başlamışlardır.
Aşağıda sunulan bu listede bulunan imparatorların resmî unvanları Herakleios'tan önce Augustus idi ama (Hakim) adı da kullanılmakta idi. Resmî olarak, imparatorların adları
olarak ifade edilmekte idi. Herakleiostan sonra resmî isim eski Yunanca
- Basileus (Gr. Βασιλεύς)+taht ismi
olarak ifade edilmeye başlandı. Basileus sözcüğü eskiden kral, hükümdar anlamına gelmekteydi, ama bu tarihten sonra İmparator anlamını aldı. Bundan sonra eski Yunancada diğer krallar için Regas (Lat. "Rex" sözcüğünden geliştirilmiş Gr. Ρήγας) veya Archon (Gr. Άρχων, "hükümdar") sözcüğü kullanılmaya başlanmıştır. Bizans İmparatorları için çok kullanılan diğer unvanlar (Gr. Αυτοκράτωρ) ve daha aşırı olarak Dünya hakimi Kosmokrator (Gr. Κοσμοκράτωρ) ve Zaman hakimi "Kronokrator" (Gr. Χρονοκράτωρ) olmuştur. Diğer taraftan yüzyıllar sonra kendilerini hâla Roma İmparatoru olarak invan taşıyan Bizans İmparatorları, Katolik batı Avrupa Hristiyanları tarafından Yunanların İmparatoru olarak isimlendirilmeye başlanmıştır.
Konstantin hanedanı (306-363)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğunun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | I. Konstantin - Büyük Konstantin (Gaius Flavius Valerius Aurelius Constantinus) | Augustus I. Konstantin'un oğlu | 27 Şubat y.280 | 25 Temmuz 306 I. Konstantin ölümü üzerine ordusu tarafından "Augustus" olarak ilan edilmiştir. | 22 Mayıs 337 | *Konstantius Chlorus ölümü üzerine Eboracam'de (şimdiki York, İngiltere'de) kendinin "Augutus" olduğunu ilan etmiştir. *Uzun süren bir iç savaş sonucunda tek İmparator olmuştur. *Hristiyanlığı kabul ettiğini açıklayıp bu dine imparatorluk onayını vermiştir. * Konstantinopolis (İstanbul)'u baştanbaşa imar ettirip bu şehri İmparatorluk'un başkenti yapmıştır. *Ölmeden önce İmparatorluğu üç oğlu arasında bölüştürmüştür. * Sonradan Hristiyanlar tarafından Azizlik unvanı verilmiştir. | |
 | II. Constantius (Flavius Iulius Constantius) | I. Konstantin'in ikinci oğlu | 7 Ağustos 317 | 22 Mayis 337 Babasının ölümü üzerine üçe bölünen Roma İmparatorluğu'nun en doğu parçasını miras olarak almıştır. | 5 Ekim 361 Bir askerî seferde iken hastalıktan ölmüştür. | * Miras yolu ile İmparatorluğun en doğuda bulunan parçasının hükümdarlığını almış; diğer iki parçasını idare eden iki kardeşi ölünce tek Roma İmparatoru olmuştur. * Babasının ölümü üzerine yakın aile mensuplarını öldürtmüş ve diğer rakip olabilecek aile üyelerini elimine etmek için çabalar göstermiştir. *II. Konstantius'un son saltanat yıllarına hayatta kalan en son kuzeni olan Julianus, imparatorluk idaresine başkaldırmıştır. | |
 | Julianus Apostatata - Dönme (Flavius Claudius Iulianus) | Konstantius Chlorus'un torunu; II.Constantius'un kuzeni. | Mayıs 332 | 5 Ekim 361 Galya'da ordusu tarafından imparator ilan edilmiştir; II. Konstantius'un âni ölümü ile meşru imparator olmuştur. | 28 Haziran 363 Savaş sırasında aldığı yaralardan ölmüştür. | *I. Konstantin'in oğlu olan 'un babası-değişik-annesi-bir erkek kardeşi. Annesinin doğum sırasında ölümü ve babasının I. Konstantin'in oğulları tarafından öldürülmesi ile yetim kalmış ve II. Konstantius tarafından evlatlık olarak yetiştirilmiştir. *Sezar unvanı ile Galya'ya gönderilmiş; bu eyaleti iç isyan ve dış hücumlardan koruyarak iyi idare etmiştir. *Sonunda II. Konstantius aleyhine başkaldırmış; ordusu tarafından Augustus olarak ilan edilmiş ve İtalya'nın kontrolünü eline geçirmiştir. * II. Konstantius'un bir seferde iken beklenmedik bir hastalıktan ölümü üzerine tüm İmıparatorluk idaresi eline geçmiştir. * İranlı Sasanilere karşı bir savaşta aldığı yaralar nedeniyle ölmüştür. * Hristiyanlığı bırakıp tekrar Roma putperestliğini ve tanrılarını kabul etmesi dolayısıyla Hristiyanlar tarafından Dönme Julianus adı verilmiş ve Avrupa tarih eserlerinde yerilmiştir. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Hanedansız (363-364)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | Jovian ( Flavius Claudius Iovianus ) | Julian'ın Doğu ordusu içinde bulunan Muhafızlar komutanı | c.332 | 28 Haziran 363 Julianus'un ölümü üzerine ordusu tarafından İmparator seçilmiştir. | 17 Şubat 364 Konstantinopolis'a dönüş yolculuğu sırasında ölmüştür. | *Julianus'un bir vasiyet bırakmadan ölmesi üzerine ordusu tarafından seçilmiş daha önce pek önemi olmayan bir kişidir. * İmparator olarak yaptığı en önemli icraat Sasani'lerle bir barış antlaşması imzalayarak Roma ordusunun başkente dönmesini sağlamak olmuştur. Bu anlaşma ile Roma idaresindeki en doğu eyaletler Sasani'lere bırakılmıştır. * Orduyla başkente dönüş sırasında Konstantinopolis'a varmadan Jovian ölmüştür. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Valentinianus-Theodosius hanedanı(364-457)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | I. Valentinianus (Flavius Valentinianus) | Julianus ve Jovian emri altında bir subay | 321 | 26 Şubat 364 Jovian'ın ölümünden sonra askerler tarafından seçilmiştir. | 17 Kasım 375 Beyin kanamasından ölmüştür. | *İmparatorluk tahtına çıkışından hemen sonra kardeşi Valens'in ortak imparator olarak hüküm sürmesine karar vermiş ve Roma İmparatorluğu'nu aralarında ikiye bölmüşlerdir. *Ondan sonra Valentinianus yalnız Batı Roma'da saltanat sürmüştür. *İmparatorluğu sırasında Roma ülkesi defalarca Barbar kavimler tarafından hücuma ve talana uğramıştır. * kavminin Roma topraklarını işgal etmesine kızgınlığı ölümüne yol açan beyin kanaması geçirmesine neden olmuştur. | |
 | Valens ( Flavius Iulius Valens ) | Roma ordusunda küçük rütbeli bir subay; I.Valentinianus'un erkek kardeşi | 328 | 28 Mart 364 Kardeşi tarafından atanmıştır | 9 Ağustos 378 (Şimdiki Edirne) Hadrianapolis (Edirne) Muharebesi'nda öldürülmüştür. | *En son gerçek Romalı olarak adlandırılmıştır. Kardeşi I. Valentinianus tarafından Doğu İmparatorluğu'nu idare etmek için seçilmiştir. *Saltanat döneminde pek etkisiz kalmıştır; hatta imparatorluk iddiası güden Procopius adlı bir isyancının kendini imparator ilan etmesini takiben tahtını bırakıp intihar etmeye kalkmış, ancak halkın müdahalesi üzerine intihardan vazgeçmiş ve tahta geri dönmüştür. *Romalılar için tam bir felaket olan Hadrianapolis (Edirne) Muharebesi'nda öldürülmüş ve ordularının hemen tümü Got kavmi istilacıları tarafından imha edilmiştir. | |
 | Gratianus ( Flavius Gratianus ) | I.Valentinianus'in oğlu; Valens'in yeğeni | 18 Nisan/23 Mayıs 359 | 9 Ağustos 378 Valens'in ölümü üzerine Doğu İmparatorluğu kendine miras kalmıştır. | 19 Ocak 379 I. Theodosius'u Doğu İmparatoru olarak atamıştır | 25 Ağustos 383 isyanı sırasında bir suikasta maruz kalıp öldürülmüştür. | *Valens'in ölümü üzerine Doğu İmparatorluğu kendine miras kalmıştır. *Ertesi yıl generallerinden biri olan Theodosius'u Doğu İmparatoru olarak atamıştır. *375-383 yılları arasında II.Valentianus'la ortak imparator olarak Batı İmparatorluğu yapmıştır. |
 | I. Theodosius ( Flavius Theodosius ) | Aristokrat ve ordu komutanı; Gratianus'un kayınbiraderi | 11 Ocak347 | 19 Ocak 379 Gratianus tarafından atanmıştır. | 17 Ocak 395 | *Hadrianapolis (Edirne) Muharebesi felaketinin etkileri ile uğraşacak bir sadık bir müttefik isteyen Gratianus tarafından Doğu İmparatoru olarak atanmıştır. *Barbar asıllı paralı askerleri Roma ordusuna alarak Doğu ordularını yenilemiştir. *Gratianus ve II. Valentinianusin ölmeleri üzerine Batı İmparatorluğunu da üzerine almıştır. *De facto olarak tüm Roma İmparatorluğunu idare eden son İmparator olmuştur. *Hristiyanlığı Roma İmparatorluğu'nun resmî dini olarak kabul etmiştir. | |
 | Arcadius ( Flavius Arcadius ) | I. Theodosius'un oğlu | 377/378 | 17 Ocak 395 I. Theodosius ölümü üzerine | 1 Mayıs 408 | *Karısı Aelia Eudoksia ile yüksek devlet memurlarının elinde kukla olan zayıf bir İmparatordur. *Batı İmparatoru olan Honoriusun erkek kardeşidir. | |
 | II. Theodosius ( Flavius Theodosius ) | Arcadius'un oğlu | 10 Nisan 401 | 1 Mayıs 408 Arkadius'un ölümü üzerine | 28 Temmuz 450 Attan düşme kazası | *Kız kardeşi Pulcheria'nin devamlı etkisi altında kalmıştır. *414'te Pulcheria kendini "Augusta" olarak ilan etmiştir. *Kız kardeşinin koyu Hristiyan inancı yüzünden İmparatorluk içinde yaşayan gayri-Hristiyan ahali devamlı baskı ve eziyet altında kalmışlardır. *Saltanat yıllarında Konstantinopolis şehri surlarını geçilmez şekilde yenilenmiş ve bu surlara Theodosius surları adı verilmiştir. 425'te Konstantinopolis'te yeni bir üniversite açmıştır. *Yeni bir hukuk ve kanun kodeksi (Theodesius kodeksi) hazırlatmıştır. *450'de attan düşerek ölmüş ölmüş ve imparatorluğu kız kardeşine miras bırakmıştır. | |
 | Pulcheria (Aelia Pulcheria) | Arcadius'un kızı; II. Theodosius'un kız kardeşi | 19 Ocak 399 | 28 Temmuz 450 II. Theodosius'un ölümü üzerine | Temmuz 453 | * Babası Arcadiusun ölümü üzerine Pulcheria çok büyük siyasi güç kazanmıştır. Barbar asıllı olan Asparin Doğu İmparatorluğu "Askerlerin Komutanı" olarak atanmasından sorumludur; Aspar bu güçlü görevini sadece kendi menfaatleri için kullanmıştır. * Çok koyu bir Hristiyan inancı olduğu için kardeşini Hristiyan değerlere göre İmparatorluk yapmaya zorlamıştır. * 441'de saraydan zorla ayrılması gerekince bir manastıra çekilip rahibe olmuştur. *Ancak kardeşinin ölümü üzerine tekrar saraya dönüp siyasi gücü eline geçirmiştir. *Sonra Marcianus ile evlenmiştir ve bir çift olarak 453'e kadar Doğu İmparatorluğu'nu idare etmişlerdir. *Ölümünden sonra Doğu Hristiyan Ortodoks Kilisesi tarafından Azize olduğu ilan edilmiştir. | |
 | Marcianus ( Flavius Marcianus ) | Asker, siyaset adamı, Pulcheria'nın kocası | 396 | 450 Pulcheria ile evlenmesi üzerine | Ocak 457 Bir seyahatte iken kangrenden ölmüştür. | *Pulcheria ile evlenmesi üzerine İmparatorluk tahtına yükseltilmiştir. *Gerçek siyasi güç olan Aspar tarafından da tutulmuştur. *Hükümdarlığı sırasında Doğu İmparatorluğu'nun son 75 yıllık siyasi ve askerî sorunlarını çözmüş ve Hun Kralı Atillaya engel olabilmiştir. *Fakat Batı İmparatorluğu'nu kendi haline bırakmıştır. *Ölümünden sonra Doğu Hristiyan Ortodoks Kilisesi tarafından Aziz olarak kabul edilmiştir. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Leo hanedanı (457-518)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | I. Leo Trakyalı (Flavius Valerius Leo) | Asker | 401 | 7 Şubat 457 Ordunun başkomutanı olan Aspar tarafından seçilmiştir. | 18 Ocak 474 Dizanteriden ölmüştür | *Aspar tarafından bir kukla hükümdar olması için seçilmiştir. Fakat I. Leo buna karşı çıkmış ve Aspar'in gücünü kırmıştır. * Bunun için İsauryalı kavimlerle anlaşmış ve onların lideri olan Tarasicodiska, I. Leo'nun kızı olan Ariadne ile evlenmiş ve ismini bir Romalı ismine Zeno olarak değiştirmiştir. * Zamanında Kartaca, Tunus'taki Vandal Kralığına karşı yapılan başarısız çok büyük deniz/kara seferi imparatorluk için çok büyük kayıplara neden olmuştur. *I. Leo Büyük Teoderik'i sarayında yetiştirmiştir. * Konstantinopolis Patriği tarafından taç giydirilen ilk Roma İmparatoru'dur. | |
 | II. Leo ( Flavius Leo ) | I. Leo'nun torunu | 467 | 18 Ocak 474 Dedesi I. Leo'nun yerini almıştır. | 17 Kasım 474 Bilinmeyen bir hastalıktan ölmüştür. Zehirlendiği de söylenmiştir. | *Babası Zeno, annesi (I. Leo'nun kızı olan) Ariadne idi. Büyükbabasının ölümü üzerine İmparatorluk tahtına çıkmıştır. * Söylentilere göre annesi tarafından zehirlenerek babası olan Zeno'nun tahta çıkması sağlanmıştır. | |
 | Zeno (Flavius Zeno) (Doğum adı Tarasicodissa) | İsaurialı bir kavim asıllı bir Romalı general; 'I. Leo'nun damadı; II.Leo'nun babası | y.425 | Ortak İmparator: 9 Şubat 474 Oğlu II. Leo tarafından atanmıştır. Tek başına İmparator: 17 Kasım 474 II. Leo'nun ölümü üzerine onun yerine geçmiştir. | 9 Ocak 475 I. Leo'nun kayınbiraderi olan Basiliscus tarafından tahttan indirilmiştir. | 9 Nisan 491 | *İsauriali kavimlerin başkanlarından biridir ve Aspar'in gücünü kırmada I. Leo'ya destek sağlamıştır. *Buna desteğe karşılık olarak I. Leo'nun kızı olan Ariadne evlenmesine izin verilmiş ve bu evlikten, sonradan II. Leo olan, bir oğulları olmuştur. * II. Leo'nun ölümü üzerine tahta çıkmıştır. Bir barbar kavimi asıllı olduğu için, halk tarafından tutulmamıştır. * Kayınvalidesi Verina ve onun erkek kardeşi Basiliscus tarafından tahtından indirilmiştir. |
 | Basiliscus ( Flavius Basiliscus ) | Ordu generali; I. Leonun kayınbiraderi | 9 Ocak 475 Zeno'dan iktidarı gasp etmiştir. | Ağustos 476 Zeno tarafından tahttan indirilmiştir | 476/477 | * I.Leo'nun karısı olan Verina'nin erkek kardeşidir. * I. Leo tarafından yardım görmüş ve Kartaca'daki Vandal Krallığı üzerine gönderilen bir büyük askerî seferin komutanlığına atanmış ama yeteneksizliği nedeniyle bu büyük bir yenilgi olmuştur. * Saltanatının başında halkça tutulan Basiliscus kendini tutanların ve Konstantinopolis halkının desteğini zamanla kaybetmiştir. * Bunda, bir bakımdan aksi sanş önemli olmakla beraber, bağışıklarına gösterdiği duygusuz davranışları ve birçok kişi tarafından reddedilen dinsel Monofizit (İsa'nin tek karakterli oluşu) görüşleri olması da önemli rol oynamıştır. *Bağdaşıkları tarafından terk edilmiş; şehre bir ordu ile geri dönen Zeno ile yaptığı savaşı kaybetmiştir. * Hapiste aç bırakılıp açlıktan ölmüştür. | |
| Zeno, ikinci defa tahta geçmesi (Flavius Zeno) (Doğum adı Tarasicodissa) | İsaurialı bir kavim asıllı bir Romalı general; I.Leo'nun damadı; II. Leo'nun babası | y.425 | Ağustos 476 Tekrar tahtı eline geçirmiştir. Basiliscus'u tahtından indirmiştir. | 9 Nisan 491 | *Orduyu kendi etrafında topladıktan sonra İmparatorluk tahtına zorla geçmiştir. *Kısa bir zaman sonra, zaten Batı gerçekte Barbarların idaresinde iken ve Batı Roma İmparatoru Romulus Augustulus'un otoritesi nerede ise hiç iken 'u resmen tahtından indirerek güya Roma İmparatorluğunu tekrar birleştirmiştir. *Fakat saltanat idaresi çok zayıf kalmıştır; buna rağmen Doğu Roma'yı önceki imparatorların idaresi altındaki durumundan daha güçlü yapmıştır. | |
 | Anastasius ( Flavius Anastasios ) | ("Silentiarius") görevli saray memuru; I. Leonun damadı | y.430 | 11 Nisan 491 Zeno'nun dul kalmış karısı Ariadne tarafından seçilmiştir. | 9 Temmuz 518 | * İyi bir namı olan bir saray memuru iken I. Leo'nun kızı ve Zeno'nun dul kalmış karısı tarafından İmparator adayı olarak seçilmiş ve sonra onunla evlenmiştir. Vergileri indirdiği için önce halk tarafından tutulmuştur. *Fakat hayatının son yıllarında dinsel Monofizit (İsa'nin tek karakterli oluşu) görüşleri olup aynı inançda olanları kayırması dolayısıyla halkın güvenini kaybetmiştir. *Saltanatı sırasında askeri liderlik gösterememesi doğuda İranlı Sasani'ler ve Romalı'lar arasında çok yıpratıcı ve hiç kazanç sağlamayan bir savaşın devamına ve batı'da ise Balkanların, İslav ve Bulgar kavimleri tarafından talan edilmesine neden olmuştur. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Jüstinyen Hanedanı (518-602)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | I. Justinus (Flavius Iustinus ) | I. Anastasius zamanında general ve Şehir Muhafızları komutanı | y.450 | Temmuz 518 I. Anastasius'un ölümü üzerine ordu ve halk tarafından seçilmiştir. | 1 Ağustos 527 | * Okuma yazma bilmez bir İlirya'li köylü asıllı olup Şehir Muhafızları askerî birliği içinde yükselmiş ve bu birliğin komutanı olmuştur. * I. Anastasiusun ölümü üzerine bu mevki ve cömertce verdiği rüşvetler dolayısıyla İmparatorluk tahtını eline geçirmeyi başarmıştır. * Hükümdarlığı döneminin en önemli olayları Ostrogotlar ve İranlı Sasaniler ile yapılan devamlı çatışmalardır. | |
 | I. Justinianus (Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus) | I. Justinus'un yeğeni ve mirascısı | 482/483 | 1 Agustos 527 I. Justinus ölümü üzerine İmparatorluk tahtı miras olarak kalmıştır. | 13/14 Kasım 565 | * I. Justinus'un kızkardeşi, Vigilantia'nin oğlu olup o zamanlar orduda rütbesi yükselen amcası tarafından evlat edinilerek Konstantinopolis'e getirilmiştir. * Burada çok iyi bir eğitimden geçmiştir. * 525'te çok kurnaz ve üstün yetenekli bir 'demimod' olan Theodora ile evlenmiş ve karısı, hayatta bulunduğu müddetçe, tahtın arkasında bulunan güç olarak hareket etmiştir. * Justinianus İtalya, Adriyatik Denizi kıyıları, Kuzey Afrika ve İspanya'ya da büyük bölgeleri tekrar İmparatorluk idaresine aldığı için çok kere "en son Romalı" imparator olarak da anılmaktadır. Ancak bu tekrar zapt etme süreci içinde idaresi altına giren bölgelerde büyük maddi hasarlara sebep olmuştur. * 532'de Konstantinopolis Ortodoks Patriklik basilikası olarak Ayasofya nın yapılmasını emretmiştir. * Bu "Roma İmparatorluğun Yenilenmesi" süreci Avrupa'nın büyük bir kısmına Justinianus Veba Salgını adı verilen büyük bir veba salgının yayılması ve İmparatorluk nüfusunun çok büyük bir oranının ölmesi ve hayatta kalanların maddi güçlerini yitirmeleri ile son bulumuştur. * I. Justinianus'un bir diğer ölmez eseri Roma hukukunu bir araya toplayan ve bundan sonra yüzyıllarca Avrupa hukukuna temel olan "Corpus Juris Civilis" adlı hazırlattığı kodekstir. * I. Justinianus'un her ne kadar batının büyük bir kısmında Romalı idaresinin tekrar yenilenmesi ve Roma hukukunun temel eserinin sağlanması için övülmesi gerekmekte ise de halefi olan II. Justinus'a çok kötü bir miras bıraktığı unutulmamalıdır. Genişleme nedeni ile İmparatorluk kaynakları çok büyük alanlara aşırı olarak yayılmış; ordunun gücü aynı oranda gelişmediği için zayıflamış ve imparatorluk ekonomisi sakatlanmıştır. | |
 | II. Justinus (Flavius Iustinus Iunior) | I. Justinianus'un yeğeni ve varisi | y.520 | 14 Kasım 565 'I. Justinianus'un ölümü üzerine İmparatorluk tahtı miras olarak kalmıştır. | 5 Ekim 578 | * I. Justinianus'un kız kardeşi Vigilantia'nın oğlu olup amcasının ölümü ile onun vârisi olarak İmparatorluk tahtına geçmiştir. * 568'de İtalya barbar bir kavim olan Lombardlar tarafından baştanbaşa işgal edilmiştir. * Suriye İranlı Sasanilerin eline geçmiştir. * Avarlara haraç vermeyi kabul etmediği için onlar üzerine çok yorucu ve masraflı bir sıra askerî sefer yapma gerekmiş ve bunlardan hiçbiri de kesin sonuç doğurmamıştır. * En sonunda İmparatorluk görevlerinin doğurduğu stres kendini o kadar fazla bunaltmıştır ki arkadaşı general Tiberius'u ortak imparator olarak atamıştır ve en sonunda aklını kaybetmiştir. * I. Justinianus'un parlak saltanatıyla karşılaştırınca II. Justinus pek iç karartıcı bir halef olarak görülür. | |
| II. Tiberius (Flavius Tiberius Constantinus) | "comes excubitorum" (yani İmparatorluk Muhafızlar Birliği'nin Kontu) ; II. Justinus'un arkadaşı ve resmen evlatlığı | y.520 | 5 Ekim 578 II. Justinus'un ölümü ile İmparator olmuştur. | 14 Ağustos 582 Mauricius tarafından zehirlenip öldürüldüğü söylenmiştir. | * II. Justinus'un bir arkadaşı olup imparator stresden aklını kaybetmekte iken 574'te II. Justinus'un karısı olan İmparatoriçe Sophia'nın resmî tavsiyesi üzerine ortak imparator olarak atanmıştır. 578'de II. Justinus'un ölümüne kadar gerçekte imparatorluk görevleri Sophia ve Tiberius tarafından yürütülmüştür. * 578'de tam yetkilerle İmparator olmuştur. * Ermenistan'da Sasani'leri yenilgiye uğratmıştır. * İspanya ve Kuzey Afrika'da Doğu Roma idaresinde bulunan bölgelerin korunmasını sağlanmıştır. * Balkanlarda ise İslav kavimlerinin devamlı hücumlarını ve talanlarını önlemekte başarısız kalmıştır. * 582'de hastalandığı zaman damadı olan Mauricius'u varisi olarak ilan etmiştir. Bundan hemen sonra ölmesi şüpheli görülmüş ve varisi tarafından zehirlenip öldürüldüğü söylentileri ortalığa yayılmıştır. | |
 | Mauricius (Flavius Mauricius Tiberius) (Mauricius) | Kapadokya asıllı orduların başkomutanı; II. Tiberius'un damadı | 539 | 14 Ağustos 582 Kayınpederi II. Tiberius'un ölmesi üzerine onun varisi olarak İmparatorluk tahtına geçmiştir. | Kasım 602 Phokas tarafından tahtından feragat etmeye zorlanmıştır. | 27 Kasım 602 Phokas tarafından idam edilmiştir. | * Doğu Roma İmparatorluğu'nun üstün başarılı generallerinin başında gelir. * 581'de İranli Sasani'leri büyük bir yenilgiye uğratmıştır. *582'de II. Tiberius'un kızı olan ile evlenmiş ve aynı yıl II. Tiberius'un ölümü nedeni ile İmparator olmuştur. * Sasanilere karşı olan savaşları 591'e kadar devam ettirmiş ve o tarihte Sasani tahtına Bizans'ta sürgünde bulunan II. Hüsrev'in geçmesini sağlayarak Sasani'lerle barış anlaşması imzalanmıştır. * Balkanlarda Avar ve İslav kavimlere karşı askerî seferler yapmış ve bu istilacılara karşı başarılı sonuçlar elde etmiştir. * İtalya'da ve Kuzey Afrika'da, sivil ve askeri idareyi birleştiren olağanüstü otonom valilik şeklinde Eksarhlık idareleri kurmuş ve böylelikle bu bölgelerde Doğu Romalı idaresinin daha etkili olarak bölgeleri korumasına imkân sağlamıştır. * İmparatorluk dönemi Doğu Roma gücünün en son parlaklık sağladığı dönem olmuştur; fakat aynı zamanda hem Doğu Roma İmparatorluğu hem de Sasani İran zayıflama emareleri göstermeye başlamıştır. |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Hanedansız (602-610)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | Phocas (Flavius Phocas) | Balkan ordusunda bir gedikli subay olup İmparator Mauricius aleyhine bir isyanın elebaşığını yapmış ve İmparatoru tahtından indirmiştir. | ? | Kasım 602 Mauricius'e karşı isyandan sonra tahtı eline geçirmiştir. | 610 Herakleios tarafından idam edilmiştir. | Roma ordusunda düşük rütbeli bir subay iken, İmparator Mauricius tarafından yorgun olan ordunun Tuna'nın Roma'ya ait olmayan ve korunmayan tarafında kışı geçirmesine emir verilmesi ve bir kış seferinin planlanması üzerine ordunun Mauricius aleyhine isyana geçmesine elebaşılık etmiştir. Bu isyan üzerine Mauricius İmparatorluk tahtından çekilmiş ve Phocas kendini İmparator seçtirmiştir. İlk icraatı eski imparatoru ve çocuklarını idam ettirmek olmuştur. Başlangıçta vergileri indirdiği ve bir sıra reform uyguladığı için halk tarafından tutulmuştur. Fakat saltanatı sırasında doğuda geleneksel Roma sınırları gerilemeye başlamış; Sasani'ler Roma doğu sınır eyaletlerinde isyanlara destek vererek Roma aleyhine batıya doğru sınırlarını genişletmeye başlamışlardır. Sonunda Phocas otoritesini kaybetmiş; Herakleios kendini Roma İmparatoru olarak ilan etmiş ve Phocas'ı idam ettirmiştir. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Herakleios hanedanı (610-711)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | Herakleios (Ηράκλειος, Hērakleios) Herakleios (Flavius Heraclius) | Kartaca Afrika Eksarhlığı valisi olan Yaşlı Herakleios ile Phocas'ı tahttan indirmiştir. | y.575 | 5 Ekim 610 Phocas aleyhinde bir isyan sonucu imparatorluğu eline geçirmiştir. | 11 Şubat 641 | *İmparatorluğa Phocas'a karşı hazırladığı başarılı isyandan sonra geçmiştir. *Sasani'ler ve Avar'larla yaptığı uzun savaşlardan rakiplerini çok zayıflatarak galip olarak çıkmıştır. *Ama imparatorluk döneminin sonunda Suriye, Filistin ve Mısır'ın yeni ortaya çıkan İslam Halifeleri tarafından zaptedilmelerini önleyememiştir. *İmparatorluk arazisini korumak için thema adı verilen yöresel idare sistemini organize eden imparatordur. *İmparatorluğun resmî dili olan Latincenin bırakılıp Eski Yunanca'nın imparatorluk resmî dili olması kabul edilmesi de onun saltanatına rastlar. *İmparatorluğun ortak imparator olarak iki oğlu olan III. Konstantinos ve Heraklonas tarafından idare edilmesini vesayet etmiştir. | |
| III. Konstantinos (Ηράκλειος (νέος) Κωνσταντίνος, Herakleios Novos Kōnstantinos) (Heraclius Novus Constantinus) | Herakleios'un en büyük oğlu | 3 Mayıs 612 | 11 Şubat 641 Herakleiosun ölümü üzerine Heraklonas ile birlikte ortak imparator olarak tahta geçmiştir. | 24/26 Mayıs 641 Martina tarafından zehirlenerek öldürüldüğü söylentisi yayılmıştır. | *613'te babası tarafından ortak İmparator olarak atanmıştır; ama tam yetkilerle imparatorluk görevi ancak babasının ölümünden sonra eline geçmiştir. *Tahta geçişinden hemen sonra ölmüştür. *İmparator olarak başardığı tek önemli iş oğlu olan II. Konstansın imparatorluk haklarının korunmasını orduya rüşvet vererek sağlaması olmuştur. *Üvey annesi olan Martina'nın III. Konstantin'u zehirlediği söylentilerinin yayılması Martinanın ve onun oğlu olan Heraklonasın iktidarı kaybetmelerine yol açmıştır. | |
| Heraklonas (Κωνσταντίνος Ηράκλειος, Kōnstantinos Herakleios) Heraclianus (Constantinus Heraclius) | Herakleiosun en küçük oğlu | 626 | 11 Şubat 641 Herakleiosun ölmesi üzerine III. Konstantinos ile birlikte ortak imparator olarak tahta geçmiştir. | Eylül 641 Senato tarafından tahttan indirilmiştir. | y.641 Sürgünde ölmüş olduğu sanılmaktadır. | *638'de babası tarafından ortak imparator olarak atanmıştır; fakat imparatorluk yetkilerini babasının ölümüne kadar yüklenmemiştir. *Kardeşinin ölümüne kadar ortak imparator olarak görev yapmış; sonra kısa süre için tek İmparator olmuştur. *Bir ordu isyanını bastırmak için yeğeni III.Konstans'ı ortak imparator atamıştır. *Ancak Konstantinopolis halkı, annesi Martina ile birlikte kardeşini elimine ettiklerine inanmakta ve kendisine güvenmemekteydi. *Eylül'de Senato kendisini ve annesini görevlerinden atmış; her ikisine de dinsel törenle ağır cezalar uygulanmasına karar vermiş, Heraklonas'ın burnu, Martina'nın dili kesilmiş ve her ikisi de Rodos adasına sürgüne gönderilmişlerdir. |
 | II. Konstans (Κώνστας Β', II. Kōnstas); doğuşta Herakleios Constantine (Ηράκλειος Κωνσταντίνος, (Herakleios Kōnstantinos) ; sonra "Sakallı Konstantin" (Κωνσταντίνος Πωγωνάτος, Kōnstantinos Pogonatos) Herakleios Constantine; Herakleios Constantinus | III. Konstantinos'un oğlu | 7 Kasım 630 | 641 Hereklonas tarafından ortak İmparator yapılmış; sonra aynı yıl içinde tek başına İmparator olmuştur. | 15 Eylül 668 Büyük bir olasılıkla isyancı Mizizios'un emirleriyle bir suikast sonucu öldürülmüştür. | *Bir askeri isyanı bastırmak için amcası Heraklonas tarafından ortak imparator olarak atanmıştır; buna rağmen Heraklonas imparatorluk tahtından indirilene kadar isyan devam etmiştir. *Bundan sonra II. Konstans tek imparator olarak tahtta kalmıştır. *İmparatorluğu sırasında Mısır tümüyle Arapların eline geçip kaybedilmiş ve Kartaca ise geçici bir zaman için kaybedilmiştir. *Balkanlar'da İmparatorluk sınırlarını stabilize etmiştir. *Kardeşi olan Theodosius'u idam ettirdikten sonra, Konstantinopolis halkı tarafından en çok nefret edilen kişi olmuştur. *Bu nedenle II. Konstans şehri terk edip Sicilya'da Sirakoza kentine gitmiş ve hayatının sonuna kadar orada yaşamıştır. *Sirokoza'yı imparatorluğunun başkenti yapmak istediği söylentileri yayılmaya başlayınca, bir gün hamamda iken bir suikasta maruz kalıp öldürülmüştür. *Sarayında bulunan bir soylu olan Mizizios Sicilya'da birkaç ay süren bir askeri imparatorluk idaresi kurmuştur. | |
| Mizizios | Düzmece İmparator | Bilinmiyor. | 668 | 669 | * sülalesi mensubu. *Sicilya'da imparator olarak ilan edilmiş ve orada birkaç ay hüküm sürmüştür. *IV. Konstantinos ile çatışma sonucu öldürülmüştür. | ||
 | IV. Konstantinos (Κωνσταντίνος, Kōnstantinos) Konstantin (Konstantinos) | II. Konstansin oğlu | 652 | 15 Eylul 668 II.Constans 'ın katilinden sonra tahta geçmiştir. | Eylul 685 Dizanteriden ölmüştür. | *Babasının katilini takiben İmparator olmuş ve hemen hiçbir hakkı olmadan imparatorluk iddia eden Mizizios'un Sicilya'da çıkarttığı isyanı bastırması gerekmiştir. *İmparatorluk döneminde, 672 ve 678'de, Konstantinopolis iki defa Arap donanmalarının hücumuna uğramıştır ve bu düşman donanmaları Rum Ateşi kullanılarak geri püskütülmüşlerdir. *Ancak, Symrna (şimdiki İzmir) ve Cyzicus (şimdiki Erdek yakını) gibi, bazı sahil şehirleri Arapların işgaline uğramışlardır. *Bu durumdan faydalanan Bulgarlar Meosia'da bir devlet kurmayı başarmışlar ve IV. Konstantinos bu yeni devlete haraç vermeye başlamak zorunda kalmıştır. *İmparatorluk döneminde toplanan [[Üçüncü Konstantinopolis Konsili|Altıncı Ekümenik Konsil kararları ile Hristiyan kilise hierarşisi resmen monetelitizm (İsa'nin tek iradesi olması inancı) doktrinini kınamış ve yasaklamıştır . | |
 | II. Justinianos | IV. Konstantinos'in oğlu | 669 | 681de ortak imparator ; 685de tek İmparator. | 695 Bir askerî isyan sonu tahttan indirilmiştir. | *Aralık 711 | Emevi halifeliğine verilen yıllık haracı artırarak Kıbrıs'ta bir Arap halifeliği ile Bizans devleti 'u idaresi başlamıştır. *Makedonya bölgesindeki İslav kabilelerin isyanlarını bastırıp kabile mensuplarını Anadoluya yerleştirmiştir. *Emevilere karşı tekrar bir savaş başlatıp, onların işgali altında bulunan Ermenistan'i kaybetmelerine neden olmuştur. *Kafkaslardaki eyaletlerinden gelen gelirler iki devlet arasında (Ermenistan ile Bizans arasında) bölüştürülmeye başlanmıştır. *Bundan kısa bir zaman sonra İmparatorluk tahtından indirilmiştir. |
 | Leontios | Düzmece İmparator | Bilinmiyor. | 695 | 698 Bir askerî isyanla tahttan indirilmiştir. | 705 | * asıllı ve strategos rütbesinde bir idareci. Heladik Theması'nın ordusunu II. Justinianos'ı tahtından indirmek için kullanmıştır. *Kartaca şehrini Emevi halifesi Abdülmelik'e terk etmiştir. *Şehrin idaresini kısa bir müddet sonra tekrar eline geçirildiyse de 698'deki 'nı kazanan Emeviler Bizans'ın Kartaca Afrika Eksarhlığı idaresine son vermişlerdir. *Savaşı kaybetmiş olan Bizans donanması ve sefer ordusunun kalanları Leontias aleyhine isyan çıkartıp onu tahtından indirmişlerdir. *705'te II. Justinianos tarafından idam ettirilmiştir. |
 | III. Tiberius | Düzmece İmparator | Bilinmiyor. | 698 | 705 Bulgarlar tarafından desteklenen bir isyan sonucu tahttan indirilmiştir. | 705 | *Alman asıllı bir donanma subayı olup Kartaca'ya gönderilen bir sefer ordusunun kalıntılarının başarı kazanan isyanının elebaşısı idi. *Abdülmelik ile savaş her iki tarafın da bazen başarılar, bazen kayıplar vermeleri ile sonuçsuz olarak devam etmiştir. *Bulgar kralı Tervel'in askerî desteğini kazanmış olan II. Justinianos tarafından tahttan indirilmiş ve kısa bir dönem sonra idam edilmiştir. |
| II. Justinianos | IV. Konstantinos'in oğlu | 669 | 705 | 711 Askerî isyan sonucu tahttan indirilmiştir. | Aralık 711 | *İmparatorluk tahtını yeniden Bulgar kralı Tervel'in askerî desteği ile eline geçirmiştir. Tervel'e yardımından dolayı Balkanlarda bulunan bazı bölgeleri vermiştir. *798'de ise Tervel'e bir askeri seferle hücum ederek bu elinden çıkardığı bölgeleri geri almaya girişmişse de sefer başarısız kalmış ve yeni bir barış düzenlenmiştir. *Emeviler Kilikya'yı ellerine geçirmişler ta Kapadokya'ya kadar sızan akınlar yapmışlardır. *IV. Konstantinos birkaç yıl sürgün olarak kalmış olduğu Cherson şehrine çok ağır cezalar uygulamaya başlamış; Cherson'da bulunan askerî birlikler bu nedenle isyan etmişlerdir. *II. Justinianos isyanı bastırmak için kendi birlikleri ile isyancılar üzerine hücum etmiş; fakat kendisi isyancıların eline esir düşmüş ve onlar tarafından hemen idam edilmiştir. |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Hanedansız (711-717)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | Filippikos | Ermeni asıllı bir general; II.Justinian'ı tahttan indirmiştir. | Bilinmiyor. | | Aralık, 711 | 3 Haziran, 713 Bir askerî isyanla tahttan indirilmiştir. | 8. yüzyıl sonlarında | *Monotelit (yani İsa'nin tek bir iradesi olduğuna inanır). *II. Justinian'a karşı Cherson Thema'lı askerlerin çıkardıkları başarılı bir isyanın elebaşısı olmuştur. * Üçüncü Konstantinopolis Konsili'nin kabul ettiği kilise kanunlarını iptal etmiştir. *Hem Bulgar Kralı Tervel hem de Emevî Halifesi I. Velid karşısında askerî yenilgilere uğramıştır. *Trakya Opsidian Theması askerleri tarafından bir isyan sonunda tahtını kaybetmiştir. Tahttan indirildikten sonra gözleri kör edilmiştir. |
 | II. Anastasios | Bürokrat; Filippikos'un imparatorluk katibi | Bilinmiyor | Haziran, 713 | Kasım, 715 Bir askerî isyan sonunda tahttan indirilmiştir. | 718 | *Üçüncü Konstantinopolis Konsili'nin kabul etmiş olduğu kilise kanunlarını tekrar geri getirmiştir. *Orduya disiplin uygulama girişiminde bulunmuş ve daha önceki ordu isyanlarını çıkartan subayları idam ettirmiştir. Bu sefer tekrar Trakya Opsidikan Theması askerleri isyan etmiş ve onu tahttan indirmişlerdir. * Bir zamanlar keşiş olarak bir Selanik'te bir manastıra çekilmiştir. * 718'e III.Leo aleyhine Bulgarlar tarafından desteklenen bir isyana liderlik etmiştir. III.Leo taraftarı askerler tarafından yakalanmış ve idam edilmiştir. |
 | III. Theodosios | Bir yüksek maliye memuru Trakya Opsikian Thema'sı için vergi memuru | Bilinmiyor. | Mayıs, 715 | 25 Mart, 717 Bir askerî isyan ile tahttan indirilmiştir.. | 8. yüzyıl sonlarında | *Aslı bilinmemekte fakat II. Tiberius'un bir akrabası olması mümkün görülmektedir. *Mayıs ile Kasım 715'te başkent Konstantinopolis'i kuşatmış ve şehre girdikten sonra III. Anastasios'u tahttan indirmiştir. * İmparatorluk, döneminde devamlı olarak Emevî tehditleri altında bulunmuştur. *Bulgar kıralı Kormesiy ile bir askerî ittifak kurmak niyetiyle bir barış anlaşması imzalamıştır. *Anatolik Theması valisi general Leo ve Ermeni Theması valisi general Artabasdus'un birlikte başkaldırmaları sonucu tahttan indirilmiştir. Yine kendi adını taşıyan oğlu isyancılar tarafından esir alınınca tahtından feragat etmiştir. Baba ve oğul rahip olarak bir manastıra girmişlerdir. *Yaklaşık 729-754 arasında Efes başpiskoposu olan bir Theodosios ya bu eski imparator ya da oğludur. |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
İsaurya Hanedanı (717-802)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | III. Leon | Germanikeia (şimdiki Kahramanmaraş) bölgesinden bir general | y.685 | | 25 Mart, 717 | 18 Haziran, 741 | * Anatolikon Theması valisi (strategos). III. Theodosios'u tahttan indirmeyi başarmıştır. * 717-718'de Arap generali tarafından Konstantinopolis'in kuşatılmasında şehri savunmada başarı kazanmıştır. Bizanslılar Bulgar Hanı Tervel ve askerî birlikleri tarafından desteklenmiştir. Mesleme ve ordusu geri çekilmiş ve Araplar Halife Ömer bin Abdülaziz zamanında bir daha Konstantinopolis'e hücum etmemişlerdir. * Fakat sonradan yeni halife Hişam bin Abdülmelik'in emri altında bulunan Arap orduları hücumları tekrar başlamış ise de II. Leo bunlara başarı ile karşı koymuştur. * Toprağa bağlı kul olan serbest bırakılıp bir serbest çiftçi/köylü sınıfının ortaya çıkmasına neden olmuştur. * Birinci Putkırıcı İkonoklast İmparator'dur . | |
| V. Konstantinos | III. Leon'nun oğlu | Temmuz, 718 | 720de ortak imparator ; 741de kidemli İmparator. | 14 Eylül, 775 | * İkinci Putkırıcı İkonoklast İmparatordur. * Tahta geçer geçmez kayınbiraderi olan Artabasdos imparatorluğa göz diken isyanı ile karşılaşmış ve 741-743 arası bir iç savaş ile geçmiştir. Sonunda V. Konstantinos galip gelmiştir. * Azizlerden andaç kalıntılara tapmanın ve sırf azizler anısına söylenen duaların dinsizlik olduğunu ilan etmiştir. * Bizans ordusunu tekrar düzenlemiş ve ordunun adını verdiği birliklerle bir profesyonel çekirdek subay ve erat grubu etrafında kurulmasını uygulamıştır. * Emevi Halifeliğinin II. Mervan'ın hükümdarlığı sırasında zayıfladığını görmüş onlar aleyhine Bizans sınırlarını genişletme politikası uygulamaya başlamıştır. İlk Abbasi halifesi olan Seffah'a karşı da aynı stratejiyi uygulamaya devam etmiştir. * Araplara karşı olan bu seferleri ile birçok eskiden Arap idaresinde bulunan Hristiyanları Balkanlara göç ettirmiştir. * Birinci Bulgar Devleti'ne karşı çok saldırgan askerî seferler düzenlenleyerek sınırlarını genişletmeye hedeflenmiştir. * V. Konstanin'in imparatorluk dönemi, Bizans askerî stratejisinin savunucu faaliyetlerden saldırıcı harekâtlara yönelmesi ile tanımlanabilir. | |
| Artabasdos | III. Leon'nun damadı; V. Konstantinos'in kayınbiraderi | Bilinmiyor. | Haziran 741/42den itibaren rakip imparator | 2 Kasım, 743 | 8. yüzyıl sonlarında | * Armeniak theması valisi (strategos) rütbeli olan Artabasdos III. Leonun tahtı eline geçirmesine destek sağlamıştır. Bu yardımı III. Leon'un kızı olan Anna ile evlenmesi ve Opsidikon themasına valilik verilme ile taltif edilmiştir. * III. Leon'nun ölümünden sonra onun oğlu ve kendi kayınbiraderi olan V. Konstantinos'in tahta olan hakkını kabul etmemiş ve kendini rakip imparator ilan etmiştir. * Çıkan iç savaşta Artabasdos Putseverler kliği tarafından tutulmuş ve başkent Konstantinopolis'ta yerleşik kalmıştır. * Ancak savaşlarda yenik düşmüş; gözleri kör edilmiş ve bir manastıra keşiş olarak gönderilmiştir. * Ne zaman öldüğü tam olarak bilinmemekle beraber. 772'de yazılmış bir kitapta kemiklerinden bahsedilmektedir. | |
 | IV. Leon | V. Konstantinos'in oğlu | 25 Ocak, 750 | 751de ortak imparator; 775de kidemli İmparator | 8 Eylul, 780 | * Üçüncü Putkırıcı İkonoklast İmparatordur. * Annesi bir Hazar prensesi olan 'tir. * Babası V. Konstantinos'in diğer karısı olan Eudokia'nın oğulları olan yarı kardeşi Nikiforos ve diğer yarı kardeşlerinin isyanları ile uğraşmak zorunda kalmıştır. * Abbasi halifesi Mehdi ile olan savaşlarda Bizans orduları Suriye içlerine kadar hücumlarda bulunmuş; Abbasi ordularının hücumları da Anadolu içerilerine girmiştir. * Ölümünden hemen önce Bulgar kralı Kardam'a yönelik bir askerî sefer hazırlıkları içinde bulunmaktaydı. | |
| VI. Konstantinos | IV.Leon ve İrini'nin oğlu | 771 | 776de ortak imparator; 780de tek İmparator. | | Ağustos, 797 | y.797. Bu konuda kaynaklar çok farklı bilgi vermektedirler. | * Babasının ölümü uzerine tahta çıktığı zaman yaşı küçük olup annesi taht naipliği yapmaya başlamıştır. * 782'de Frankların imparatoru Şarlmanin kızı olan ile nişanlanmıştır ama 788'de bu nişan bozulmuştur. * İkonlara tapmanın uygun olacağına karar veren İkinci İznik Konsili dinsel hükümlerine imzasını koymuştur; ama bu daha çok kendisinin değil annesinin dinsel inançlarına uygun olduğu yaygın olarak bilinmekteydi. * 790'da tam imparatorluk yetkilerini yüklenmiştir ama iktidar dönemi içinde hem Putseverler hem de Putkırıcılar kliklerini kendine düşman yapmıştır. * Birinci karısı olan Maria'dan ayrılıp sevgilisi olan Theodote ile evlenmesi Kilise çevrelerince zina olarak görülerek büyük itirazlara yol açmış ve bu anlaşmazlıklara (zina yapan anlamına gelen ve Rumca moichos zina sözcüğünden geliştirilme) Moechia Uyuşmazlığı adı verilmiştir. * 797'de annesi tarafından tahtından indirilmiş ve gözleri kör edilmiştir. * Tahttan ayrılmasından sonra kaç yıl yaşadığı hakkında birincil kaynaklar (10 günden 10 yıla kadar değişen) gayet farklı bilgi vermektedirler. |
 | İrini | IV. Leon'un karısı; VI. Konstantinos'un annesi | y.752 | Agustos, 797 | 31 Ekim, 802 | 9 Ağustos, 803 | * Atinalı Sarantapechos sülalesinin bir mensubu. IV. Leon'un karısı. * 780'den 790'a kadar taht naibi olmuş ve sonra da yürütme yetkilerinin bazılarını elinde tutmuştur. * Çok ateşli Putsever olup İkinci İznik Konsili ve kararlarından şahsen sorumludur. * 797'de oğlunu tahttan indirmiş ve onun yerine tahta geçmiştir. * 880'de Şarlman'ın Roma'da Papa tarafından Roma İmparatoru olarak taç giydirilmesine şiddetle itiraz etmiştir. * 802'de bir soylular komplosu sonucu tahttan indirilmiş; Midilli adasına sürgüne yollanmış ve bir yıl sonra orada ölmüştür. |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Nikiforos Hanedanı (802-813)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | I. Nikiforos | Bizans saray bürokratı, maliye işler için saray nazırı (Logothetis tu geniku) | Bilinmiyor. | 31 Ekim, 802 | 26 Temmuz 811 | * Asiller ve hadım saray bürokratları ile birlikte bir komplo ile İmporatoriçe İrini'yi tahttan indirmiştir. * Balkanlarda yeni themalar kurarak Anadolu'dan getirilen muhacirleri bu yeni themalara yerleştirmiştir. * Şarlman ile bir barış antlaşması, , imzalamıştır; ama bununla Venetia bölgesinin kime bağlı olacağı sorunu üzerindeki anlaşmazlıklar çözülememiştir. * İmparatoriçe İrini döneminde yapılan bir anlaşmaya göre Bizans'ın Harun Reşit'e vermesi gereken yıllık haracı, önceden ödemeyi reddetmiştir; fakat oraya çıkan savaşta askerî yenilgilere uğrayınca daha büyük bir meblağı yıllık haraç olarak ödemek zorunda kalmıştır. * Bulgar Hanı Krum üzerine bir askeri sefere çıkmış; Bulgarlar ile yapılan Pliska Muharebesi'ni kaybederek ordusunun büyük bir kismı ile birlikte bu savaşta öldürülmüştür. Bulgar Hanı Krum, I. Nikiforos'un kafatasından bir içki kadehi yaptırmıştır. | |
| Stavrakios | I. Nikiforos'un oğlu | Bilinmiyor. | 803de ortak imparator; 811de tek İmparator. | 2 Ekim 811 | 11 Ocak, 812 | * Eski İmparotoriçe İrini'nin bir akrabası olan Theofano ile evlenmiştir. Pliska Savaşı'na katılmış ve ensesine inen bir kılıç darbesi ile felce uğramıştır. İmparatorluk Muhafızları birlikleri tarafından savaş alanından sedye ile geri getirilmiştir. * Bu savaşta ölen babasından miras kalan tahtından karısı lehine feragat etmesi beklenirken, tahtını kayınbiraderi olan I. Mihail'e bırakmaya zorlanmıştır. * Sonra bir manastıra çekilmiş ve savaştan aldığı iyileşmeyen yaralar yüzünden bir ay içinde bu manastırda ölmüştür. |
 | I. Mihail | I. Nikiforos'un damadı; Stavrakios'un kayınbiraderi. | Bilinmiyor. | 2 Ekim, 811 | 11 Temmuz 813 | 11 Ocak 844 | * Tahta çıkmadan önce saray nazırı olan I. Nikiforos'un kızı Prokopia ile evlenmiştir. * Çok tutkulu bir putsevici olarak putkırıcılara baskı ve eziyet yapmıştır. * Çok tanınmış ve sonradan Ortodoks Kilisesi tarafından aziz yapılmış olan Studios Manastırı Başrahibi 'un hamiliğini yapmıştır. *Papa tarafından Roma imparatoru olarak taç giydirilen Şarlman'ı basileus olarak kabul etmiş ancak Roma İmparatoru olduğunu reddetmekte devam etmiştir. * Bulgar Hanı Krum'la savaşa devam etmiş ve yaptığı savaşların hepsini kaybetmiştir. * V. Leon lehine tahtından feragat etmiştir. Geri kalan hayatını bir manastırda keşiş olarak geçirmiştir. Taht iddialarının olmamasını sağlamak nedeniyle oğulları da hadım edilmişlerdir. Fakat sonradan bunlardan birisi Ortodoks Hristiyan Kilisesi Patriği olarak seçilmiştir. |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Hanedansız (813-820)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | V. Leon | Anatolikon Theması'sının valisi (Strategos) | y.775 | 11 Temmuz, 813 | 25 Aralık, 820 | * Abbasilere karşı savaşlarda komuta gücünü göstermiştir. * Fakat Bulgar Hanı Krum karşısında Versinikia Muharebesi'nde harp meydanından kaçmıştır. * I. Mihail onun lehine İmparatorluk tahtından ayrılmıştır. * Krum'a karşı savaşlar devam etmiş ve Bulgarlar Hadrianapolis ve Arkadiapolis şehirlerini ellerine geçirmişlerdir. 814'te Bulgar Hanı Krum ölmüş ve halefi Bulgar Omurtag Han V. Leon tarafından savaşta yenilgiye uğratılmıştır. İki devlet uzun yıllar süren bir barış anlaşması imzalamışlardır. * Putkırıcı (İkonaklast) kliği tarafından İmparatorluğa getirmiştir ve Putkırıcı İkonoklast İmparatorlar'ın dördüncüsüdür. * 820 Noel ayini için geldiği Ayasofya'da suikasta maruz kalmıştır. Kiliseye silahsız girmiş; kamalarıyla hücum eden bir grup suikastçıya karşı kendini koruyamamış ve böylece öldürülmüştür. * Oğulları ise hadım edildikleri için varisi olamamışlardır. * Nicholas Adontz'un bir iddiasına göre I. Basileios'un sadece adı Leon olarak bilinen büyük büyükbabası gerçekte V. Leon'dur. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Frigya Hanedanı (820-867)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluk sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | II. Mihail Kekeme veya Amoriyalı (Μιχαήλ Β' ο Τραυλός ή Ψελλός) | Thema valisi (strategos) rütbeli asker; VI. Konstantinos'in damadı | 770 | 25 Aralık 820 | 2 Ekim 829 | * Beşinci Putkırıcı (İkonoklast) İmparator. VI. Konstantinos'in kızı olan Efrosini ile evlenmiştir. | |
 | Theofilos (Θεόφιλος) | II. Mihail'in oğlu | 813 | 2 Ekim 829 | 20 Ocak 842 | 20 Ocak 842 | * Altıncı ve son Putkırıcı (İkonoklast) İmparator. |
 | III. Mihail Sarhoş (Μιχαήλ Γ' ο Μέθυσος) | Theofilos'un oğlu | 19 Ocak 840 | 842 | 23 Eylül 867 | * Çok genç tahta çıkmış ve gençliğinde ülke naiplerce idare edilmiştir. * Tam yetkiyi eline alınca bir sefih hayat yaşamaya devam etmiştir. * Bir sefahat arkadaşı olan I. Basileios tarafından bir suikast sonucu öldürülmüştür. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Makedon Hanedanı (867-1056)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | I. Basileios Makedonyalı (Βασίλειος Α') | II. Mihail'in dul karısı ile evlenmiştir. | y.811 | 867 | 2 Ağustos 886 | * Balkanlarda bir köylü doğumlu. * Sefahat arkadaşı olduğu imparator III. Mihail'e bir suikast ile tahtı gasp etmiş ve yeni bir hanedan kurmuştur. * Bir sürek avı kazasında ölmüştür. | ||
 | VI. Leon Bilge (Λέων ΣΤ' ο Σοφός) | I. Basileios Makedonyalı''nın veya III. Mihail'in oğlu | 19 Eylül 866 | 886 | 11 Mayıs 912 | * Çok iyi bir eğitimli ve bir düşünür olduğu için "Bilge" ya da "Filozof" lakapları verildi. * Bir önceki imparator I. Basileios Makedonyalı döneminde başlayan "Makedon Rönesansı" ismi verilen kültürel yenileşme süreci, döneminde de kendi katkısı ile devam etti. *İmparatorluk Balkanlarda Bulgarlara karşı ve Sicilya ve Ege Denizinde Arap donanmalarına karşı birkaç büyük yenilgiye uğradı. * Dördüncü evlenmesi yüzünden Ortodoks kilisesi ile çatıştı. | ||
 | Aleksandros (Αλέξανδρος Γ' του Βυζαντίου) | I. Basileios Makedonyalı''nın oğlu. Babası I. Basileios Makedonyalı ve ağabeyi IV. Leo Bilge ile ortak imparator. Yeğeni çocukken tüm yetkili imparator | 870 | 912 | 913 | * Tahta çıkınca önceki imparator kardeşi VI. Leo Bilge'nin danışmanlarını ve görev verdiği yüksek memurları uzaklaştırdı. * Doğu'da Abbasi halifesi Muktadir ordularıyla savaş yapti. * Tahta çıkması dolayısıyla Bulgarlara geleneksel olan ödemeyi yapmaması dolayısı ile Bulgar Kralı I. Simeon orduları ile savaşa girişti. * 13 aylık hükümdarlık sonunda bir polo maçından sonra öldü. | ||
 | VII. Konstantinos Porfirogennetos (Κωνσταντίνος Ζ' ο Πορφυρογέννητος) | VI. Leo Bilge'nin oğlu. Çocukken önce Patrik Nikolaos Mistikos; sonra annesi Zoe Karbonopsina naipliği. Sonra annesinin kocası tüm yetkili I. Romanos Lekapenos ile ortak imparator. 945'ten itibaren tüm yetkili. | 9 Eylül 905 | 15 Mayıs 908 | 9 Kasım 959 | * Tahta çıktğı 7 yaşından 40 yaşına kadar etkisiz kaldı. * Askeri konularda pek başarılı olmamasına karşın, bilim ve sanata verdiği destek ve bizzat yarattığı eserlerle, Bizans kültür yaşamına yaptığı önemli katkılarla tanınmıştır. Yazdığı kitaplar Bizans İmparatorluğu ve komşularıyla ilgili en iyi kaynaklar arasındadır. | ||
 | I. Romanos Lekapenos (Ρωμανός Α' ο Λεκαπηνός) | VII. Konstantinos Porfirogennetos'un kayınpederi | y.870 | 17 Aralık 920 | 16 Aralık 944 | 15 Haziran 948 | * Oğulları tarafından tahttan indirilmiştir. Bir manastıra keşiş olarak girmiştir. | |
 | II. Romanos Porfirogennetos (Ρωμανός Β' ο Πορφυρογέννητος) | VII. Konstantinos Porfirogennetos'un oğlu | 15 Mart 938 | Kasım 959 | 15 Mart 963 | * Silik bir hükümdar olup ülkeyi karısı Theofano yönetti. * Devlet işlerini hadım Josef Bringas'a, askeri işlerini ise Nikiforos Fokas'a bıraktı. | ||
 | Nikiforos Fokas (Νικηφόρος Β' Φωκάς) | II. Romanos Porphyrogennetos'un dul karısı Theofano ile evlenmiştir. II. Basileios için taht naibi. | y.912 | 16 Ağustos 963 | 969 | * Thema valisi (strategos) rütbeli ordu komutanı. * Suikaste maruz kalıp öldürülmüştür. | ||
 | I. İoannis Çimiskes (Ιωάννης Α' Κουρκούας ο Τσιμισκής) | II. Romanus Porphyrogennetos'un kayınbiraderi | y.925 | 11 Aralık 969 | 10 Ocak 976 | * Nikiforos Fokas'ın karısının sevgilisi olmakla beraber onunla evlenmesi yasak edilmiştir. * II. Basileios için taht naibi. * Balkanlar ve Suriye'yi egemenliği altına alarak imparatorlukta düzeni sağlamıştır. | ||
 | II. Basileios Bulgar-Kıran (Βασίλειος Β' ο Βουλγαροκτόνος) | II. Romanos Porphyrogennetos'un oğlu | 958 | 10 Ocak 976 | 15 Aralık 1025 | * 65 yıl imparatorluk unvanı taşıması ve tam yetkilerle 49 yıl süren hükümdarlık dönemi bin yıllık Bizans tarihinde en uzun imparatorluk dönemidir. * İleri görüşlü, dikkat çekici siyasetçi ve idare adamı. * Bulgarlarla 30 yıl süren savaşta ilk yenilgisinden sonra devamlı savaşarak Bulgar Krallığı'nı ortadan kaldırdı. * Suriye'de Halep emiri ve Fatimilere karşı savaşıldı. * Kafkasya'da yaptığı savaş sonunda Güneydoğu Anadolu'dan başlayıp kuzeybatıya bir yay gibi uzanan 7 yeni Bizans theması kurdurdu. * Hazarlara karşı savaşıp Kırım'ı ele geçirdi. * Güney İtalya'da Alman ve Arap hücumlarına karşı çıkıp Lombard isyanını bastırıp Güney İtalya'da Bizans bölgesini koruyup güçlendirdi. * İçişlerinde Anadolu'daki büyük toprak sahiplerinin güçlerini kırmak için reformlara girişti. | ||
 | VIII. Konstantinos (Κωνσταντίνος Η') | II. Romanos Porphyrogennetos'un oğlu | 960 | 15 Aralık 1025 | 15 Kasım 1028 | * II. Basileios Bulgar-Kıran ile ortak imparator | ||
 | Zoi İmparatoriçe (Ζωή) | VIII.Konstantinos'un kızı | y. 978 | 15 Kasım 1028 | Haziran 1050 | * Babası VIII. Konstantinos ölümünden sonra evlendiği kişileri tahta geçirtip durmuş ve arada kendisi kısa hüküm sürmüştür. * Zoi ile evlenip imparator olarak tahta geçenler Romanos Argyros, IV. Mihail Paflagonyalı ve IX. Konstantinos Monomakos'tur. V. Mihail Kalafatcı'yı manevi evlat seçip onunla birlikte de ortak hukumdarlik yapmıştır. . | ||
 | III. Romanos Argyros (Ρωμανός Γ' ο Αργυρός) | Zoi'in birinci kocası | 968 | 15 Kasım 1028 | 11 Nisan 1034 | * Konstantinopolis valisi (eparch). VIII. Konstantinos tarafından kızı Zoi ile evlendirilmiş ve imparator olmuştur. * Fakat Zoi ile arası bozulmuş ve Zoi ile aşığı olan Mihail Paflagonyalı tarafından sarayda banyosunda katledilmiştir. | ||
 | IV. Mihail Paflagonyalı (Μιχαήλ Δ' ο Παφλαγών) | Zoi'nin ikinci kocası | 1010 | 11 Nisan 1034 | 10 Aralık 1041 | * Zoi ile III. Romanos Argyros aleyhinde komplo kurup onu öldürtmüş ve Zoi ile evlenip imparatorluk tahtına geçmiştir. * Yüksek saray memuru olan ağabeyi hadım İoannis Orfanotrofos'e büyük yetkiler vermiş ve bu kişi de devletin maliyesini ve ordusunu yeniden düzene koymuştur. * Bu reformlar zenginlere vergilerin artmasına, onların hoşnutsuzluğuna ve hepsi de bastırılan bir sıra komplo düzenlemelerine neden olmuştur. * Doğuda Edessa tekrar alınmıştır. * Sicilya'nın Araplardan geri alınmasına çalışılmıştır ama başarı elde edilmemiştir. * 1040 Sırp isyanı bastırılamamıştır. * Aynı yıl isyan eden ve Bulgar devletini yeniden kurmak isteyen Bulgarlar mağlup edilmiştir. * 1041'de varissiz ölmüştür. | ||
 | V. Mihail Kalafatcı (Μιχαήλ Ε' ο Καλαφάτης) | IV. Mihail'in yeğeni | 1015 | 10 Aralık 1041 | 20 Nisan 1042 | 24 Ağustos 1042 | * Amcası IV. Mihail ciddi hasta olduğunda yaşlı İmparatoriçe Zoi tarafından manevi evlat ve veliaht seçilmiştir. IV. Mihail ölünce İmparatoriçe Zoi ile ortak imparatorluk tacı giymiştir. * IV. Mihail Paflagonyalı hükümdarlığında devleti idare eden yüksek saray memuru ve kendinin de amcası olan İoannis Orfanotrofos'u işinden uzaklaştırmıştır. * Georgios Maniakes'i Normanları durdurmak için güney İtalya'ya göndermiştir. * Nisan 1042'de İmparatoriçe Zoi'yi hükümdarlıktan azledip onu manastıra yollamıştır. Ama iki günlük tek başına idareden sonra İmparatoriçe Zoi'yi tekrar hükümdar yapmak için büyük bir halk isyanı çıkmış; Konstantinopolis büyük zarar görmüş ve isyancılar tarafından tahttan indirilmiş ve saraydan Studios Manastırı'na kaçmıştır. İsyancılar tarafıindan gözlerine mil çekilmiş ve hadım edilmiştir. | |
 | IX. Konstantinos Monomakos (Κωνσταντίνος Θ' ο Μονομάχος) | Zoi'nin dördüncü kocası | y. 1000 | 11 Haziran 1042 | 11 Ocak 1055 | * 11 Haziran 1042'de Zoi'nin dördüncü kocası olarak onunla evlenip ortak imparator olarak tahta çıkartılmış; Zoi 1050'de ölünceye kadar onunla birlikte hüküm sürmüştür. 1050'den sonra 5 yıl tek başına hüküm sürmüştür. * 1054'te Roma'daki Katolik Kilisesi ile Konstantinoplis'teki Ortodoks Kilisesi, Papa'nın Konstantinopolis Patriği'ni aforoz etmesi ile son olarak ayrılmışlardır. * Bir tampon devlet olan Ani Ermenistan Krallığı'na hücum edip bu krallığı ortadan kaldırmış; Selçuklular ile komşu olmuş ve Anadolu'ya Türkmen göçlerinin başlamasına neden olmuştur. * Balkanlarda Georgios Maniakes isyanı, Tornikos isyanı ile Peçenek hücumlarıyla uğraşmıştır. * İçişlerinde Anadolu'daki büyük toprak sahiplerini ve zengin dinsel kilise ve manastırları toprak ve tarıma vergilerini düşük tutarak korumuş ve timar sistemi benzeri ile büyük toprak sahipleri yaratmıştır. | ||
 | Theodora (Θεοδώρα) | VIII. Konstantinos'un kızı | 984 | İlk defa: 20 Nisan 1042 İkinci defa:11 Ocak 1055 | İlk defa: Haziran 1042 | İkinci defa:31 Ağustos 1056'da | * Kızkardeşi Zoi'nin birlikte hüküm sürdüğü manevi evladı V. Mihail Kalafatcı isyanla tahtan indirilince 1042'de Zoi ile birlikte hüküm sürmeye başlamış 11 Haziran 1042'de Zoi'nin IX. Konstantin Monamakos ile evlenmesine kadar hüküm sürmüştür. * 1055'te IX. Konstantinos Monamakos ōldükten sonra tek başına imparator olarak, 31 Ağustos 1056'da ölümüne kadar hüküm sürmüştür | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar | |
Hanedansız (1056-1057)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| VI. Mihail | Saray bürokratı; savunma işlerine bakar | Bilinmiyor. | Eylül, 1056 | 31 Ağustos, 1057 | y.1059 | * Bringas sülalesinin bir üyesi. II.Romanos imparatorluğu döneminde nüfuz kazanan Joseph Bringas'in akrabası olması mümkündür. İmparatoriçe Theodra'ya vâris olarak gösterilmiştir. Saray bürokrasisi tarafından desteklenmiştir fakat askerî bürokrasi karşı çıkmıştır. * Haziran ile Ağustos 1057 arasında VI.Mihail ile askerler tarafından seçilen I.İsaakios Komnenos arasında bir iç savaş patlamıştır. * Konstantinopolis Patriği I. Mihail Kirularios tarafından rakibi lehine tahttan feragat etmeye inandırılmış ve keşiş olarak bir manastıra çekilmiştir. * Sonunda manastırdan ayrılıp kendi özel evine yerleşmiş ve burada huzur içinde ölmüştür. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Komninos Hanedanı (1057-1059)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | I. İsaakios Komnenos | Anadolu'daki sahra ordusunun komutanı | y.1005 | 5 Haziran, 1057 rakip imparator; 31 Ağustos 1057den itibaren tek İmparator. | 22 Kasım, 1059 | y.1061 | * II.Basilieos'un imparatorluk döneminde güç kazanan Komninos Hanedanı'ndandır. * Ordunun soylu yüksek subayları ile birlikte İmparator IV. Mihail aleyhine bir iç savaş başlatmıştır. Yaz sonunda karşıtını tahttan feragat ettirmeyi başarmıştır. * Kendine yardım eden asil yüksek subayları önemli görevlere atayıp yardımlarını ödüllendirmiştir; ancak bu görevlerle hepsi Konstantinopol'dan uzaklaştırılmıştır. * İmparatorluğun pek zayıf olan devlet hazinesini kendinden önceki imparatorların ödül bağışladıkları yıllık gelir ve emeklilik tazminatlarını keserek ve zengin manastırları vergileyerek güçlendirmeye girişim yapmıştır. * İmparator iken tek askerî seferi, ülkenin kuzey sınırlarını tehdit eden Macar Kralı 'a karşı bir savunma nedenli seferdir. * Ölümcül bir hastalığa tutulduğunu inandığı zaman tahtından ayrılmıştır. * Ancak bu feragatten kısa zaman sonra tutulmuş olduğu hastalıktan iyileşmiştir. Hayatının geri kalan kısmını Studios Manastırı'nda keşiş olarak ve akademik çalışmalarda bulunarak geçirmiştir. |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Dükas Hanedanı (1059-1081)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | X. Konstantinos Dukas (Κωνσταντίνος Ι' ο Δούκας) | 1006 | 24 Kasım 1059 | 22 Mayıs 1067 | * Mihail Psellos tarafından seçilmiştir. | ||
 | VII. Mihail Dukas Çeyrek-kısa (Μιχαήλ Ζ' Δούκας Παραπινάκης) | X. Konstantinos Dukas'ın oğlu | 1050 | 22 Mayıs 1067 | 24 Mart 1078 | 1090 | * İki kardeşi ve IV. Romanos Diogenis ile birlikte ortak imparatorluk yapmıştır. * Tahttan indirilmiş ve bir manastıra keşiş yapılmıştır. |
 | IV. Romanos Diogenis (Ρωμανός Δ' Διογένης) | X. Konstantinos Dukas'ın dul karısı Eudokia Makrembolitissa ile evlenmiştir. | 1032 | 1067 | 1071 | 1072 | * Ortak İmparator. * Selçuklulara karşı Malazgirt Meydan Muharebesi'ni kaybedip esir düşmüştür. * Esaretten kurtarıldıktan sonra tahtından indirilmiştir. * Uzunca süren kaçmasından sonra yakalanıp gözlerine mil çekilmiş ve bundan dolayı ölmüştür. |
 | III. Nikiforos Botaneiates (Νικηφόρος Γ' Βοτανειάτης) | Bir antik Roma sülalesi olan 'den asıl iddia eden vali (strategos) rütbeli ordu komutanı. | 1001 | 31 Mart 1078 | 10 Aralık 1081 | * VII. Mihail Dukas'ın karısı olan Maria Bagrationi ile eski karısı hayatta iken hukukî geçersiz bir evlilik yapmıştır. * Tahtından indirilmiş ve bir manastıra zorla keşiş yapılmıştır. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Komninos Hanedanı (1081-1185)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | I. Aleksios Komnenos (Αλέξιος Α' Κομνηνός) | Ordu komutanı olan I. İsaakios Komnenos'un yeğeni | 1048 | 4 Nisan 1081 | 15 Ağustos 1118 | * 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra Bizans çöküşünü durdurdu. * X. Konstantinos'in büyük yeğeni ile evlendi. * Birinci Haçlı Seferi sorunlarını karşıladı. İznik'i Haçlılar yardımı ile geri aldı ama Haçlılar eline geçen Antakya'yı alamadı. | |
 | II. İoannis Komnenos (Ιωάννης Β' Κομνηνός o Καλός) | I. Aleksios'un oğlu | 13 Eylul 1087 | 1118 | 8 Nisan 1143 | * Komninos Restorasyonu stratejisi. *Peçeneklere, Sırplara, Macarlara karşı Balkanlarda başarılı savaşlar. * Selçuklu ve Danişmendlilere karşı seferler. * Bir sürek avı kazasında ölmüştür. | |
 | I. Manuil Komnenos (Μανουήλ Α' Κομνηνός ο Μέγας) | II. İoannis Komnenos'un oğlu | 28 Kasım 1118 | 1143 | 24 Eylül 1180 | * Komninos Restorasyonu stratejisi devam etti. * Antakya (Antioch) şehrini ve Balkanları geri aldı. * Normanları güney İtalya'da ve Venediklileri yendi. * Mısır üzerine seferi başarısız olmuştur. * Konya üzerine düzenlediği seferde Miryokefelon Muharebesi'ni kaybetti. | |
 | II. Aleksios Komnenos (Αλέξιος B' Κομνηνός) | I. Manuil Komnenos'un oğlu | 14 Eylul 1169 | 1180 | Ekim 1183 | * Yeteneksiz idareci. * Kementle boğularak katledilmiştir. | |
 | I. Andronikos Komnenos (Ανδρόνικος Α' Κομνηνός) | II. İoannis Komnenos'un yeğeni | y.1118 | 1183 | 2 Eylul 1185 | * Yeni reformlar önerdi. * Barış için bazı Anadolu şehirlerini Selçuklulara verdi. * Tahtından indirildi; işkenceye tabi tutuldu ve idam edildi. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Angelos Hanedanı (1185-1204)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | II. İsaakios (Ισαάκιος Β' Άγγελος) | II. Aleksios'un büyük torunu | Eylul 1156 | 1185 | 1195 | Ocak 1205 | * Tahta bir halk isyanı ile gelmiştir. * Sicilyali Norman Krallığı ordusunu Makedonya'da savaşta yenmiş ve bu Sicilya tehdidini önlemiştir. * Fakat İkinci Bulgar Krallığı'nın kurulmasını önleyememiş ve Balkanlarda bir sıra savaş yapmak zorunda kalmış fakat Makedonya'yi kaybetmiştir. * Son seferinde ağabeyi tarafından tahttan indirilip gözleri kör edilmiştir. |
| III. Aleksios (Αλέξιος Γ' Άγγελος) | II. İsaakios'in kardeşi | 1153 | 1195 | 1203 | 1211 | * Kardeşini bir hükûmet darbesi ile tahttan indirmistir. * Konstantinopolis'e hücum eden Dördüncü Haçlı Seferi komutanlarının kesin isteklerine uyularak bir devlet konseyi tarafından tahtından indirilmiştir. | |
| II. İsaakios (Ισαάκιος Β' Άγγελος) | I. Aleksios'un büyük torunu | Eylul 1156 | 1203 | 1204 | Ocak 1205 | * Konstantinopolis'in Dördüncü Haçlı Seferi'nde Latin'lerin ilk hücumu sırasında III. Aleksios'un kaçışından sonra, kör olmakla beraber oğlu IV. Aleksios tarafından ortak imparator olarak atanmıştır. * Latinlerin ikinci hücumu sırasında V. Aleksios tarafından imparatorluktan atılmıştır. |
 | IV. Aleksios (Αλέξιος Δ' Άγγελος) | II. İsaakios'un oğlu | 1182 | 1203 | 1204 | * IV. Haçlı Seferi'nde Latinlerin Konstantinopolis'e hücumuna destek olmuştur. * Latin'lerin ilk hücumu sırasında III. Aleksios'un kaçışından sonra babası II. İsaakios ile birlikte ortak imparator olarak atanmıştır. * Latinlerin ikinci hücumu sırasında V. Aleksios tarafından tahtından indirilmiş ve öldürtülmüştür. | |
| Nikolaos Kanabos | ? | ? | 25 Ocak 1204 | 5 Şubat 1205 | * Latin hücumu ve kuşatması sırasında bir halk konseyi tarafından imparator seçilmiş. *Fakat V. Aleksios'un imparatorluğu zorla eline geçirmesini kabul etmemiş ve boğularak idam edilmiştir. | ||
 | V. Aleksios (Αλέξιος Ε' Δούκας) | II. Aleksios'un damadı | 1140 | 5 Şubat 1204 | 12 Nisan 1204 | Aralık 1205 | * Latinlerin ikinci hücumu sırasında bir yüksek saray memuru iken IV. Aleksios'u tahttan indirip İmparatorluk unvanını almış ve başkentin Latinlere karşı savunma görevini üzerine almıştır. * Fakat Latinler başkenti zaptedince kendi Latin İmparatorluk idaresini kurmuşlardır. |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Dördüncü Haçlı Seferi ile Konstantinopolis'in işgalinden sonra
Laskaris hanedanı (İznik İmparatorluğu 1204-1261)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konstantinos Laskaris | Konstantinopolis'in savunucusu | Bilinmiyor. | 1204'te imparatorluk hakkını ilan etmiştir. | y.1205 | V. Aleksios'un şehirden kaçışı nedeniyle, Konstantinopolis surlarını Haçlılara karşı savunmakta olan askerler tarafından seçilmiştir. | ||
 | I. Theodoros | Konstantinos Laskaris'in erkek kardeşi; III.Aleksios'un damadı. | y.1174 | 1205de imparatorluğu ilan edilmiştir; 1208de taç giyme töreni | 1221 | * III. Aleksios'un kızı olan Anna Komnini Angelina ile evlenmiştir. * Bizans İznik İmparatorluğu'nun kurucusudur. * Konstantinopolis'te hüküm süren Latin İmparatorluğu başında olan Henri aleyhinde Bulgar hanı Kaloyan ile bağışıklık kurmuştur. * 1211'de Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı I. Gıyaseddin Keyhüsrev'in istila hücumlarına karşı İznik'i başarı ile savunmuştur. * Paflagonya'yı İznik İmparatorluğu idaresi altına almıştır. * 1220'de iki Hristiyan devleti arasında barış sağlamak niyetiyle Latin İmparatorluğu hükümdarı Pierre ile karısı Yolande'nin kızı olan ile evlenmiştir. * Saltanatının sonunda İznik İmparatorluğu eski Doğu Roma İmparatorluğu'nun Asya ve Bitinya eyaletlerinden oluşmaktaydı. | |
 | III. İoannis Dukas Vatatzes | I. Theodoros'un damadı | y.1192 | Aralık 1221 | 3 Kasım, 1254 | * I. Theodoros'un büyük kızı olan ile evlenmiştir. 1212'de kayınbabasının vârisi olarak ilan edilmiştir. * 1221 ile 1224 arasında I. Theodoros'un hayata kalan erkek kardeşlerinin direnmeleri ile karşılaşmıştır. Rakipleri Latin İmparatorluğu ile müttefik olmuşlardir. Çıkan çatışmalarda galip gelen I. Theodoros 1225'te Latin İmparatorluğu'ndan bazı toprakları da kendi ülkesine ilhak etmiştir. * Bu sırada Hadrianapolis'i da eline geçirmiştir; fakat sonradan bu şehri ' a kaybetmiştir. 1230'da Bulgar Hanı II. İvan Asen ile ittifak yapmıştır. * 1246'da Selanik'i de imparatorluk içine almayı başarmıştır ve sonraki gayretlerini Epir aleyhine yöneltmiştir. * İzmik İmparatorluğu'nun Ege Denizi alanlarının kontrolü almasına yöneltmiş ve özellikle Rodos adasının idaresini almıştır. * Ülkesi için dahili politikaları ile ekonominin nispeten refah içinde olmasını sağlamaya çalışmıştır. | |
 | II. Theodoros | III. İoannis'in oğlu; I. Theodoros''un torunu | 1221/1222 | 4 Kasım 1254de imparatorluğu ilan edildi; 1255'te taç giyme töreni | 18 Ağustos, 1258 | * III. İoannis ve İrene Lascarina'nin tek oğludur. Tahta çıkışından hemen sonra İzmit İmparatorluğu, yetişkinliğe yeni girip ülkesinin idaresini eline yeni alan ve ülkesinin eskiden kaybettiği arazileri geri almak isteyen Bulgar Kralı 'in hücumuna uğramıştır. * II. Theodoros bu hücumlara karşı durmayı başarmış ve sonunda I. Mihail Asen ile barış anlaşması imzalamıştır. * Epir ülkesinin etrafını çevirmek için Makedonya'da Dıraç, Arnavutluk (Durazzo) ve Servia bölgelerini de ülkesine katmaya başlamıştır. * Ülkesinin dahili politikalarını orta sınıftan bürokratlar eline bırakmış olmasından dolayı büyük nüfuzlu asil ailelerin desteğini kaybetmiştir. * II. Theodoros hayatı boyunca sara nöbetleri geçirmiş ve son bir sara nöbeti ile ölmüştür. | |
 | IV. İoannis | II. Theodoros'un oğlu | 25 Aralık, 1250 | 18 Ağustos, 1258 | 25 Aralık, 1261 | y. 1305 | * Tahta geçtiği zaman 8 yaşındaydı, ilk olarak Georgios Mouzalon ile Konstantinopolis Patriği I. Arsenius taht naipleri olarak görev yapmışlardır. * Ancak çok nüfuzlu asillerden biri olan (sonradan imparatorluğu gasp eden) Mihail Palaiologos Mouzalon 'un bir suikaste maruz kalıp öldürülmesini ve Arsenius'un ise keşiş olarak bir manastıra çekilmesini sağlamıştır. * Mihail imparatorluk idaresini önce taht naibi olarak eline geçirmiş, sonradan kendini ortak imparator ilan ettirmiştir. * İzmik İmparatorluk orduları Konstantinopolis'i alıp Latinleri oradan kovduktan sonra Mihail orayı kendi imparatorluk idaresi için başkent yapmış ve ortak imparator olan genç IV. İoannis Laskaris'i İznik'te bırakmıştır. * Hemen sonra da tam 11 yaşına girdiği zaman Mihail IV. İoannis Laskaris'i tahttan indirmiş ve gözlerini kör ettirmiştir. İoannis hayatının kalan kısmını bir manastırda keşiş olarak yaşamıştır. |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Paleologos Hanedanı (Başkent Konstantinopolis'in Haçlı Latinlerden kurtarılması), (1259-1453)
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | VIII. Mihail Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος | III. Aleksios'un büyük torunu; Evlilikle III. İoannis'in büyük yeğeni | 1223 | 1 Ocak, 1259'e kadar ortak imparator 25 Aralık, 1261'den itibaren kıdemli İmparator. | 11 Aralık, 1282 | * III. İoannis'in bir büyük yeğeni olan ile evlenmiştir. * 1256'da VIII. Mihail Anadolu Selçuklu Devleti hükümdarı olan II. İzzeddin Keykavus'un temsilcileri ile bir hükûmet darbesi planlanlamaktan dolayı suçlandırılmıştır. Konya'da Keykavus sarayına ya kendi isteğiyle gitmiştir veya sürgün olarak gönderilmiştir. * 1258'de geri çağrılmış ve Frank asıllı paralı askerler birliğinin komutanı (yani Megas Kontostaulos) olarak atanmıştır. * Bu görevinde iken IV. İoannis'in devlet naibi olan George Muzolon'un bir suikastle öldürülmesini ve bunun sonucu naipligin kendine geçmesini planlamıştır. * Konstantinopolis'un tekrar Aleksios Strategopulos idaresindeki İznik Bizans orduları tarafından geri alınmasına kadar, iki yıl ortak imparator olarak görev yapmıştır. * Konstantinopolis geri alınması ile VIII. Mihail başkentini İznik'ten oraya nakletmiş ve imparatorluk ortağını elimine ederek tek İmparator olmuştur. * 1259'da VIII. Mihail ile Epir Despotu bağlaşık ordusunu 'nda yenilgiye uğratmıştır. Bunun sonucu Mora yarımadasında bulunan , Monemvasia ve Maina kalelerini kontrolü altına almıştır. * 1274 yılında İkinci Lyon Konsilinde Doğu Ortodoks Hristiyan Mezhebi ile Batı Katolik Mezhebi kiliselerini birleştirmeye çalışmıştır. * Düşmanı olan Napoli Kralı Charles d'Anjou aleyhine bir isyan olan ve Sicilya Vesperleri adı verilen bir isyanı gizlice körükleyip desteklemiş ve bu isyan sonucu Sicilya Krallığı'nın ikiye ayrılmasına sebep olmuştur. * VIII. Mihail bundan sonra Aragon Kralı 'i Sicilya'yı istila etmesi için çok büyük bir miktarda (60.000 altın sikkesi) rüşvet vererek Bizans hazinesini boşaltmak zorunda kalmıştır. * Öldüğü zaman hem Hristiyan Ortodoks hem de Hristiyan Katolik kiliseleri tarafından aforoz edilmiş bulunuyordu. | |
 | II. Andronikos Ανδρόνικος Β' Παλαιολόγος | ' VIII. Mihail'in oğlu | 25 Mart, 1259 | Eylül, 1261'de ismen ortak imparator ; 1272'de taç giymiştir 11 Aralık, 1282'den itibaren tek İmparator | 24 Mayıs, 1328 | 13 Şubat, 1332 | * VIII.Mihail ve Teodora Dukaina Vatatzina'nin oğlu. Babası hayata iken kendine zorla kabul ettirilen, babasının hiç popüler olmayan Papa'nın Katolik Kilisesi ile Bizans Ortodoks Kilisenin birleştirme politikasını değiştirmiştir. Ortodoks Kilisesi içinde bu politikanın yarattığı ayrılıklar, sorunun halledilmesini 1310'a kadar uzatmıştır. * Ülkenin çözülmesi gayet zor iktisadi sorunlar ve ortaya çıkan ekonomik buhran nedeniyle, devlet hazinesi eskiye nazaran yedi misli daha az (devlet sikkesi ile ölçülen) gelir toplayabilmekteydi. * Buna çare olarak alınan iktisadi tedbirler arasında Bizans donanmasının hemen hemen ortadan kaldırılması da ön görülmüştü ve Bizans donanması bu darbeden sonra hiç toparlanamamış ve eski gücü hiç geri gelmemiştir. Bundan sonra Bizans İmparatorluğu deniz desteği için kendisine rakip olan Venedik Cumhuriyeti ve Cenova Cumhuriyeti deniz güçlerine bağlanmıştır. * Bu dönemde yeni gelişmeye başlayan Osmanlı Devleti'nin Anadolu'da ilerlemesinden büyük hasar görmüş ve 1326'da Bursa şehrini ve Bitinya bölgesini bu yeni devlete yitirmiştir. * 1303 ile 1317 arasında İmparator'un ikinci karısı olan Montferratlı İrini Selanik'te kendi sarayını ve idaresini kurmuştur. * Yaklaşık 1305-1307 arasında Bulgar Kıralı kuzey-doğu Trakya'nın büyük bir kısmını eline geçirmiştir. * 1320 ile 1328 arasında II. Andronikos, torunu olan III. Andronikos'un isyanı ile uğraşması gerekmiş; bu mücadeleyi kaybetmiş; tahttan indirilmiş ve hayatının son birkaç yılını bir keşiş olarak bir manastırda geçirmek zorunda kalmıştır. |
 | IX. Mihail Μιχαήλ Θ΄ Παλαιολόγος | II. Andronikos'un oğlu | 17 Nisan, 1277 | 1281'de ortak imparator 1294/1295'te taç giymiştir. | 12 Ekim, 1320 | * II. Andronikos ve birinci karısı 'ın oğlu . * 1300'den 1307'ye kadar IX. Mihail Osmanlı Turkleri, (eski işverenlerine başkaldıran) Katalan Bölüğü ve Teodore Svetoslav idaresindeki Bulgarlara karşı bir sıra askeri seferler düzenlemiş ve bu seferlerin hepsi de başarısızlıkla sonuçlanmıştır. * 1317'de Selanik'teki sarayda İmparatorluk idaresi kurmuştur. * En büyük oğlu olan III. Androkinos'un ikinci oğlu olan Manuil Palaiologos'u bir kadın yüzünden çıkan bir ihtilaf sonunda öldürmesi haberinden çok üzülerek hasta olmuş ve hemen sonra da ölmüştür. | |
 | III. Andronikos Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος | IX. Mihailin oğlu | 25 Mayıs, 1297 | 1316'da ortak imparator 1321'dan itibaren rakip imparator; 24 Mayıs, 1328'de tek imparator. | 15 Haziran, 1341 | * 1321'de Hadrianapolis'i merkezi yaparak kendisini büyük-babasının karşıtı bir rakip İmparator olarak ilan etmiştir. * Rakiplerine karşı çıkarttığı iç savaştan galip çıkmış ve Konstantinopolis'te İmparator olmuştur. * III. Andronokis'un saltanatı sırasında etkin idare gücü kendinin Megas Domestikos'u ("Bizans Ordusu komutanı") olan İoannis Kantakuzenos'un elinde bulunmaktaydı ve İmparator sadece dış savaşlar ve sürek avları ile meşgul olmaktaydı. * III. Andronikos Foça'nin ve Midilli ve Sakız adalarının ülkesine katılmasını sağlamıştır. * Ancak yeni gelişen Osmanlı Devleti hükümdarı Orhan Bey III. Andronikos komutasındaki Bizans ordusunu 1329'da 'nda büyük bir yenilgiye uğratıp 1331'de Nikea ve 1337'de Nikomedia şehirlerini zaptetmistir. Bundan sonra Anadolu'da sadece Filadelfiya ve birkaç liman Bizans hakimiyeti altında kalmıştır. * Sırp Kıralı ise yaklaşık 1331'de Makedonya'da Bizanslılar elinde bulunan Ohri, Pirlepe, Kastoria, Ustrumca ve şehirlerini zaptederek ülkesinin sınırlarını genişletmiştir. * Buna karşılık III. Andronikos taht kavgalarından çıkan idari krizlerden faydalanarak 1333'te Teselya ve 1337'de Epir bölgelerini Bizans İmparatorluğu kontrolü altına almayı başarmıştır. | |
 | V. İoannis Ιωάννης Ε' Παλαιολόγος | III. Andronikos'un oğlu | 18 Haziran, 1332 | 15 Haziran, 1341'de İmparator | 8 Şubat, 1347 | 16 Şubat, 1391 | * III. Andronikos ve ikinci karısı 'nın oğlu. |
 | VI. İoannis Ιωάννης ΣΤ΄ Καντακουζηνός | Palaiologos'ların anne tarafından akrabası | y. 1292 | 26 Ekim, 1341'de rakip İmparator 8 Şubat, 1347'de kıdemli İmparator. | 4 Aralık, 1354 | 15 Haziran, 1383 | * Annesinin tarafından Palaiologoi sülalesinin mensubuydu. III. Andronikos'un en çok güvendiği danışmanı idi. * Fakat Savoy'lu Anna oğlu için taht naibi olunca onunla anlaşmazlığa girmiştir. Kendini VI. İoannis adı altında rakip imparator ilan edip, Dimetoka'yi merkez yapmıştır. * Çıkan iç savaşı kazanmış ve kıdemli İmparator olarak İmparatorluk idaresini eline almış ve genç V. İoannis'i ortak imparatorluk görevine indirmiştir. Kızı 'i çok genç olan V. İoannis ile evlendirmiştir. * Osmanlı hükümdarı Orhan Bey ile müttefikliği, Osmanlı Türklerinin Avrupa'ya geçmelerine izin vermiş ve Osmanlıların Trakya'da Gelibolu'da ilk sürekli yerleşke kurmalarını sağlamıştır. * Bizans donanmasının yenilenip güçlenmesi için çalışmalar yapmış, fakat yeni donanma 1349 ve 1351'de donanması ile yapılan iki deniz savaşında da yenik düşmüştür. * 1352'de V. Yaİoannisnis ile tekrar yeni bir çatışmaya girişmiş ve bu ikinci çatışmayı Kantakuzenos kaybetmiş ve tahttan feragat etmiştir. * Bundan sonra hayatının sonuna kadar bir manastırda keşiş olarak ve akademik çalışmalarla geçirmiştir. |
 | Matheos Kantakuzinos Ματθαίος Ασάνης Καντακουζηνός | VI. İoannis'in oğlu; V. İoannis'in eniştesi | y.1325 | 15 Nisan, 1353: ortak imparator 4 Aralık, 1354'ten sonra rakip imparator. | Aralık, 1357 | 1383 - 1391 arasında | * I. Andronikos ve Montferratlı İrini'nin büyük torunu olan ile evlenmiştir. * Babasının V. İoannis Palaiologos ile olan çatışmalara yeniden başladığı zaman babası tarafından ortak imparator ilan edilmiştir. * Babasının tahttan indirilmesine rağmen kendini korumaya imkân bulmuş ve ortak imparator unvanı ile Trakya'nın bir kısmını idareye devam etmiştir. * Matheos ve karısı Şubat 1356'da Sırp orduları tarafından esir alınmışlardır. Sırplar tarafından Aralık 1357'de V. İoannis'e teslim edilmelerine kadar esaret altında kalmışlardır. * V. İoannis ise Matheos'u ortak imparator unvanından feragat etmeye zorlamıştır. * O zaman kardeşi Manuil Kantakuzinos'un hükümdarı olduğu Mora Despotluğu 'na kaçmıştır. * 1380 ile 1383 arasında Mora Despotu olarak yine tarih sahnesine çıkmıştır. 1383'te oğlu lehine despotluktan feragat etmiştir. |
| V. İoannis Ιωάννης Ε' (Παλαιολόγος) | III. Andronikos 'un oğlu; VI. İoannis'in damadı | 18 Haziran, 1332 | 1347'de ortak imparator 1352'de rakip imparator 4 Aralık, 1354'ten itibaren kıdemli İmparator | 12 Ağustos, 1376 | * 16 Şubat, 1391 | * Kıdemli İmparator görevine V. İoannis ve Matheos Kantakuzinos ile iç savaştan sonra yeniden dönmüştür. * 1371'de Osmanlı Sultanı I. Murad'in yüksek egemenliğini kabul etmiştir. |
 | IV. Andronikos Ανδρόνικος Δ' (Παλαιολόγος) | V. İoannis'in oğlu; VI. İoannis'in torunu | 2 Nisan, 1348 | y.1352 ortak imparator 12 Ağustos, 1376'da kıdemli İmparator | 1 Temmuz, 1379 | 28 Haziran, 1385 | * V. İoannis ve oğludur. 1373'te Andronikos müttefiği olan Osmanlı şehzadesi Savcı Bey ile birlikte babaları V. İoannis ve I. Murad aleyhine bir birleşik isyan çıkarmışlardır. Her iki isyan da başarısız kalmıştır. I. Murad oğlunun gözlerine kızgın mil çektirerek kör ettirmiş ve V. İoannisden de kendi oğluna aynı cezayı uygulamasını istemiştir. Fakat V. İoannis oğlu Andronikos'un sadece tek gözünü kör ettirmiştir. * Sonradan, Cenova Cumhuriyeti yardımı ile Andronikos hapishaneden kaçmış ve bir hükûmet darbesi ile Konstantinopolis'te IV. Andronikos adı ile İmparatorluk idaresini eline almayı başarmıştır. * Ama Venedik Cumhuriyeti ve Osmanlı hükümdarı I. Murad, IV. Andronikos'un tek imparator olmasına karşı gelmişler ve çok kısa süren bir saltanattan sonra 1379'da efektif olarak tahttan indirilmiştir. Ama ortak imparator unvanını korumasına izin verilmiş ve şahsi idaresi için Silivri (o zamanki Selymbria) tahsis edilmiştir. |
| V. İoannis Ιωάννης Ε' (Παλαιολόγος) | III. Andronikos'un oğlu; VI. İoannis'in damadı | 18 Haziran, 1332 | 1 Temmuz, 1379'da kıdemli İmparator | 14 Nisan, 1390 | 16 Şubat, 1391 | * Kıdemli İmparator görevini Venedik Cumhuriyeti ve Osmanlı Devleti desteği ile yeniden yüklenmiştir. * Torunu olan VII. İoannis tarafından tahttından indirilmiştir. |
| | VII. İoannis Ιωάννης Ε' (Παλαιολόγος) 2η φορά | IV. Andronikos'un oğlu | 1370 | 1376 - 1379 arasında ortak imparator 14 Nisan 1390'dan itibaren kıdemli İmparator. | 17 Eylül, 1390 | 22 Eylül, 1408 | * 1376-1379'da babası ile birlikte ortak imparator. 1379 ile 1385 arasında Silivri'de (o zamanki Selymbria'da) ortak imparator. * 1385 ile 1390 arasında olasılıkla Silivri'de İmparator. * 1390'da büyükbabası 'u tahtından indirmiştir ama kendisi tahtta ancak 5 ay kalabilmiştir. I. Bayezid'in müdahalesi ile Silivri'deki eski imtiyaz bölgesine geri gönderilmiştir. * Amcası II. Manuil ile iyi geçinmiş ve amcası Avrupa'ya gittiği zaman onu 1399 ile 1403 arasında Konstantinopolis'te taht naipliğine atanmıştır. * 1403 ile 1408 arasında Selanik'te kendi sarayını kurup geliştirmiştir. |
| V. İoannis | III. Andronikos'un oğlu; VI. İoannis'in damadı | 18 Haziran, 1332 | 17 Eylül, 1390'da kıdemli İmparator. | 16 Şubat, 1391 | * Oğlu olan II. Manuil ve Venedik Cumhuriyeti ve Osmanlı Devleti destekleri ile kıdemli İmparator görevine geri getirilmiştir. | |
 | II. Manuil Μανουήλ Β' (Παλαιολόγος) | V. İoannis'in oğlu VI. İoannis'in torunu IV. Andronikos'un erkek kardeşi | 27 Haziran, 1350 | 1373'te ortak imparator; 16 Şubat, 1391'de kıdemli İmparator. | 21 Temmuz, 1425 | * V. İoannis ve Helena Kantakuzen'in ikinci oğlu. Erkek kardeşinin 1373'te başarısız isyanından sonra ortak imparator seçilmiştir. * Bu görevinden 1376-1379 arası IV. Andronikos tarafından ve 1390'da ise VII. İoannis tarafından alınmıştır. * VII. İoannisin tahttan indirilmesinde başrolü oynamıştır. * İmparatorluk dönemi içinde 1394'ten 1402'ye kadar Konstantinopolis Yıldırım Bayezid tarafından kuşatılmıştır. Bu kuşatma ancak Yıldırım Bayezid'in Timur istilasını önlemek için Anadolu'ya geçmesi nedeni ile sona ermiştir. * Ankara Savaşı'nda Yıldırım Beyazıd'in yenilgisi ile Osmanlı Devleti için 10 yıl süren bir Fetret Devri başlamış ve bu dönemde Bayezid'in erkek çocukları aynı zamanda Osmanlı tahtına hak talep etmeleri dolayısıyla Osmanlı ülkesi büyük bir siyasi ve sosyal karışıklık içinde kalmıştır. * II. Manuil 1399-1403 arasında Avrupa'da geniş bir seyahat yaparak Batı Avrupalıları Osmanlı Devleti aleyhine askeri yardım ve destek göstermeye inandırmaya çalışmıştır. * Aynı zamanda bu dönemde Mora Despotluğu'nu geliştirmeye çalışmıştır. * Osmanlı Fetret Devri sırasında Osmanlı tahtına rakip olan kardeşlerden Emir Süleyman Bizans'a birçok taviz vermiştir; Musa Çelebi Konstantinopolis'i kuşatmıştır; ama sonunda I. Mehmed Çelebi Bizans yardımı ile Osmanlı sultanlığını emniyet altına alıp bu dönemi kapatmıştır. * II. Manuil I. Mehmed Çelebi'nin hükümdarlığı sırasında Osmanlı Devleti ile dostça ilişkilere sağlamaya çalışmıştır. * Ancak 1421'de II. Murad aleyhine isyancı Düzmece Mustafa'ya destek vermiştir. * II. Manuil'in son saltanat yıllarında ortak İmparator olan oğlu VIII. İoannis idareyi ele almıştır. * Bizans'ın Düzmece Mustafa'ya verdiği destek nedeniyle 1422'de II. Murad Konstantinopolis'i ve Selanik'i kuşatmıştır. II. Muradın Konstantinopolis kuşatması sonuçsuz kalmıştır. * Kuşatma altında bulunan Selanik ise Venedik'e devir edilmiştir. * II. Manuil 1423'te bir beyin kanaması geçirmiş; felç olmuş yatalak kalmış; ancak 1425'te ölmüştür. | |
| | V. Andronikos | VII. İoannis'in oğlu | y.1400 | y.1403'te ortak imparator. | y.1407 | y.1407 | * Selanik sarayında babası ile birlikte ortak imparator. * Babasından önce ölmüştür. |
 | VIII. İoannis Ιωάννης Η' Παλαιολόγος | II. Manuil'in oğlu | 18 Aralık, 1392 | y.1416'de ortak imparator 21 Temmuz, 1425'ten itibaren İmparator. | 31 Ekim, 1448 | * Babasının son yıllarında efektif olarak Bizans'ı idare etmiştir. * Düzmece Mustafa'ya destek vermeye karar vermiştir. * II. Murad'in Konstantinopolis kuşatması sırasında şehrin savunma komutanlığını yapmıştır. * Kuşatılmış Selanik'in 1423'te Venedik'e devrine karar vermiştir. * Aynı yıl İtalya ve Macaristan'a giderek destek toplamaya çalışmış; fakat başarısız kalarak Tuna üzerinden denizden geri dönmüştür. * 1425 babasının ölümü ile tek imparator olmuştur. 1430'da kuşatma altında iken Venedik'e devredilmiş Selanik Osmanlılar eline geçmiştir. * Mora Despotluğu'nun savunması, genişletilip gelişmesi ile uğraşmıştır. * 1437'de Avrupa'ya tekrar gidip Hristiyan Ortodoks ve Hristiyan Katolik mezheplerinin birbirine uzlaştırıp Papalık altında, kısa bir süre için de olsa birlik sağlayan 'nin iştirak edip bu konseyde başrolü oynamıştır. * Fakat Ortodoks Kilisesi içinde genel itirazlar ve Kasım 1444'da Avrupa'dan gelen Haçlı ordusunun Varna Savaşı'nda Osmanlılara yenilmesi Avrupa ile birlik sayesinde Bizans'in kurtarılıp korunmasını inanilmaz bir düşe dönmüştür. * Bu savaştan sonra II. Murad'in Mora'ya hücumu ve Korint kıstağıdaki pekiştirilmiş surlarını uzun topları ile yerle bir edip Mora'ya hücum edip ayrılması Bizans'in Mora'da kendini koruması hayallerini de yok etmiştir. * 17 Eylül 1448 II. Kosova Savaşı'nda II. Murad'ın Osmanlı ordularının Macar ve müttefiklerinin ordularını darmadağın etmesi Bizans'in artık çaresiz olduğunu açığa koymuştur. * On bir gün sonra çocuksuz ölmüş; yerini küçük kardeşi Konstantinos almıştır. | |
 | XI. Konstantinos Dragas Κωνσταντίνος ΙΑ' (Παλαιολόγος Δραγάτσης) | II. Manuil'in oğlu VIII. İoannis'in erkek kardeşi | 8 Şubat, 1405 | * 6 Ocak, 1449 | 29 Mayıs,1453 | * 1443 ile 1449 arasında Mora Despotluğu hükümdarı. * Konstantinopolis'te İmparatorluk tahtına çocuksuz ölen ağabeyi yerine geçmiştir. * Fatih Sultan II. Mehmed'in Konstantinopolis kuşatması ve sonunda İstanbul'un fethi sonucunda hayatını kaybetmiş; cesedi bulunamamıştır. | |
| Resim | İsim | Unvan kaynağı | Doğum | İmparator olma tarihi | İmparatorluğun sonu | Ölüm | Notlar |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Hooker, Richard. "The Byzantine Empire." Middle Ages. World Cultures. 4 June 2007 <http://www.wsu.edu/~dee/MA/BYZ.HTM 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>.
Dış kaynaklar
- Gregory, Timothy E. (Tr.çev. Esra Ermert), (2016 Son baskı; 2008 1. baski), Bizans Tarihi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Dikici, Radi (2013), Bizans İmparatorluğu Tarihi, İstanbul:Remzi Kitabevi, ISBN 978-975141555
- Vasiliev, Alexander A. (Tr.çev.: Tevabil Alkaç) (2016) Bizans İmparatorluğu Tarihi, İstanbul: Alfa Yayıncılık,
- Lemerle, Paul (Tr.çev.: Galip Üstün) (2004) Bizans Tarihi, İstanbul:İletişim Yayıncılık,
- Mango, Cyril, (Tr.çev.: Gül Ç. Güven) (2016 Son baskı; 2008 1. baski), Bizans Yeni Roma İmparatorluğu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bizans imparatorlari listesi Bizans Imparatorlugu nun imparatorlari hakkinda kisa ayrintilar saglayan ve bu uzun 330 dan 1453 e kadar suren imparatorlugun basina gecmis olan kisileri hepsini bir arada gosteren bir bilgi kaynagidir Bu genel olarak tek basina imparatorluk yapmayan ya da kidemli imparator unvanini hicbir zaman tasimayan bircok Bizans hukumdarlarinin isimlerini kapsamamaktadir Liste Konstantinopolis simdiki Istanbul baskenti olarak hukum suren ilk Hristiyan Roma imparatoru Buyuk Konstantin ile baslamaktadir Ondan onceki Roma Imparatorlarindan olan Diokletian Nikomedya yi baskent olacak sekilde imparatorluk yapmis ve bu sirada Imparatorluk gorevine bagli olan eski klasik cumhuriyetci Roma kalintilarinin hepsini bir tarafa atmis ve tam bir olarak hukum surmeye baslamistir Butun Bizans Imparatorlari kendilerini Roma Imparatoru olarak gorup nitelendirmislerdir Imparator Herakleios 610 641 orduda kullanilan dilin Latince yerine eski Yunanca olmasina karar vermis ve Imparatorlugun yoresel idare birimlerini themalar halinde sokmaya baslamistir Dogu Roma Imparatorlugunda eski Yunanca yuzyillardir hakim konusma dili olmasiyla beraber bu degisiklik resmi olarak Bizans Imparatorlugu nun Latince dilini ve alisilagelmis Roma devleti gelenek ve goreneklerini bir tarafa birakmasi anlamina gelmistir Gercekten M S 800 den sonra bati Avrupa da Papalik ve Franklarin hukumdarligi olan Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu Konstantinopolis ta bulunan bir Roma Imparatorlugu nun otoritesini kismen bu nedenle reddetmeye baslamislardir Asagida sunulan bu listede bulunan imparatorlarin resmi unvanlari Herakleios tan once Augustus idi ama Hakim adi da kullanilmakta idi Resmi olarak imparatorlarin adlari Imparator Sezar taht ismi Augustus olarak ifade edilmekte idi Herakleiostan sonra resmi isim eski Yunanca Basileus Gr Basileys taht ismi olarak ifade edilmeye baslandi Basileus sozcugu eskiden kral hukumdar anlamina gelmekteydi ama bu tarihten sonra Imparator anlamini aldi Bundan sonra eski Yunancada diger krallar icin Regas Lat Rex sozcugunden gelistirilmis Gr Rhgas veya Archon Gr Arxwn hukumdar sozcugu kullanilmaya baslanmistir Bizans Imparatorlari icin cok kullanilan diger unvanlar Gr Aytokratwr ve daha asiri olarak Dunya hakimi Kosmokrator Gr Kosmokratwr ve Zaman hakimi Kronokrator Gr Xronokratwr olmustur Diger taraftan yuzyillar sonra kendilerini hala Roma Imparatoru olarak invan tasiyan Bizans Imparatorlari Katolik bati Avrupa Hristiyanlari tarafindan Yunanlarin Imparatoru olarak isimlendirilmeye baslanmistir Konstantin hanedani 306 363 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugunun sonu Olum NotlarI Konstantin Buyuk Konstantin Gaius Flavius Valerius Aurelius Constantinus Augustus I Konstantin un oglu 27 Subat y 280 25 Temmuz 306 I Konstantin olumu uzerine ordusu tarafindan Augustus olarak ilan edilmistir 22 Mayis 337 Konstantius Chlorus olumu uzerine Eboracam de simdiki York Ingiltere de kendinin Augutus oldugunu ilan etmistir Uzun suren bir ic savas sonucunda tek Imparator olmustur Hristiyanligi kabul ettigini aciklayip bu dine imparatorluk onayini vermistir Konstantinopolis Istanbul u bastanbasa imar ettirip bu sehri Imparatorluk un baskenti yapmistir Olmeden once Imparatorlugu uc oglu arasinda bolusturmustur Sonradan Hristiyanlar tarafindan Azizlik unvani verilmistir II Constantius Flavius Iulius Constantius I Konstantin in ikinci oglu 7 Agustos 317 22 Mayis 337 Babasinin olumu uzerine uce bolunen Roma Imparatorlugu nun en dogu parcasini miras olarak almistir 5 Ekim 361 Bir askeri seferde iken hastaliktan olmustur Miras yolu ile Imparatorlugun en doguda bulunan parcasinin hukumdarligini almis diger iki parcasini idare eden iki kardesi olunce tek Roma Imparatoru olmustur Babasinin olumu uzerine yakin aile mensuplarini oldurtmus ve diger rakip olabilecek aile uyelerini elimine etmek icin cabalar gostermistir II Konstantius un son saltanat yillarina hayatta kalan en son kuzeni olan Julianus imparatorluk idaresine baskaldirmistir Julianus Apostatata Donme Flavius Claudius Iulianus Konstantius Chlorus un torunu II Constantius un kuzeni Mayis 332 5 Ekim 361 Galya da ordusu tarafindan imparator ilan edilmistir II Konstantius un ani olumu ile mesru imparator olmustur 28 Haziran 363 Savas sirasinda aldigi yaralardan olmustur I Konstantin in oglu olan un babasi degisik annesi bir erkek kardesi Annesinin dogum sirasinda olumu ve babasinin I Konstantin in ogullari tarafindan oldurulmesi ile yetim kalmis ve II Konstantius tarafindan evlatlik olarak yetistirilmistir Sezar unvani ile Galya ya gonderilmis bu eyaleti ic isyan ve dis hucumlardan koruyarak iyi idare etmistir Sonunda II Konstantius aleyhine baskaldirmis ordusu tarafindan Augustus olarak ilan edilmis ve Italya nin kontrolunu eline gecirmistir II Konstantius un bir seferde iken beklenmedik bir hastaliktan olumu uzerine tum Imiparatorluk idaresi eline gecmistir Iranli Sasanilere karsi bir savasta aldigi yaralar nedeniyle olmustur Hristiyanligi birakip tekrar Roma putperestligini ve tanrilarini kabul etmesi dolayisiyla Hristiyanlar tarafindan Donme Julianus adi verilmis ve Avrupa tarih eserlerinde yerilmistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarHanedansiz 363 364 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarJovian Flavius Claudius Iovianus Julian in Dogu ordusu icinde bulunanMuhafizlarkomutani c 332 28 Haziran 363 Julianus un olumu uzerine ordusu tarafindan Imparator secilmistir 17 Subat 364 Konstantinopolis a donus yolculugu sirasinda olmustur Julianus un bir vasiyet birakmadan olmesi uzerine ordusu tarafindan secilmis daha once pek onemi olmayan bir kisidir Imparator olarak yaptigi en onemli icraat Sasani lerle bir baris antlasmasi imzalayarak Roma ordusunun baskente donmesini saglamak olmustur Bu anlasma ile Roma idaresindeki en dogu eyaletler Sasani lere birakilmistir Orduyla baskente donus sirasinda Konstantinopolis a varmadan Jovian olmustur Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarValentinianus Theodosius hanedani 364 457 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarI Valentinianus Flavius Valentinianus Julianus ve Jovian emri altinda bir subay 321 26 Subat 364 Jovian in olumunden sonra askerler tarafindan secilmistir 17 Kasim 375 Beyin kanamasindan olmustur Imparatorluk tahtina cikisindan hemen sonra kardesi Valens in ortak imparator olarak hukum surmesine karar vermis ve Roma Imparatorlugu nu aralarinda ikiye bolmuslerdir Ondan sonra Valentinianus yalniz Bati Roma da saltanat surmustur Imparatorlugu sirasinda Roma ulkesi defalarca Barbar kavimler tarafindan hucuma ve talana ugramistir kavminin Roma topraklarini isgal etmesine kizginligi olumune yol acan beyin kanamasi gecirmesine neden olmustur Valens Flavius Iulius Valens Roma ordusunda kucuk rutbeli bir subay I Valentinianus un erkek kardesi 328 28 Mart 364 Kardesi tarafindan atanmistir 9 Agustos 378 Simdiki Edirne Hadrianapolis Edirne Muharebesi nda oldurulmustur En son gercek Romali olarak adlandirilmistir Kardesi I Valentinianus tarafindan Dogu Imparatorlugu nu idare etmek icin secilmistir Saltanat doneminde pek etkisiz kalmistir hatta imparatorluk iddiasi guden Procopius adli bir isyancinin kendini imparator ilan etmesini takiben tahtini birakip intihar etmeye kalkmis ancak halkin mudahalesi uzerine intihardan vazgecmis ve tahta geri donmustur Romalilar icin tam bir felaket olan Hadrianapolis Edirne Muharebesi nda oldurulmus ve ordularinin hemen tumu Got kavmi istilacilari tarafindan imha edilmistir Gratianus Flavius Gratianus I Valentinianus in oglu Valens in yegeni 18 Nisan 23 Mayis 359 9 Agustos 378 Valens in olumu uzerine Dogu Imparatorlugu kendine miras kalmistir 19 Ocak 379 I Theodosius u Dogu Imparatoru olarak atamistir 25 Agustos 383 isyani sirasinda bir suikasta maruz kalip oldurulmustur Valens in olumu uzerine Dogu Imparatorlugu kendine miras kalmistir Ertesi yil generallerinden biri olan Theodosius u Dogu Imparatoru olarak atamistir 375 383 yillari arasinda II Valentianus la ortak imparator olarak Bati Imparatorlugu yapmistir I Theodosius Flavius Theodosius Aristokrat ve ordu komutani Gratianus un kayinbiraderi 11 Ocak347 19 Ocak 379 Gratianus tarafindan atanmistir 17 Ocak 395 Hadrianapolis Edirne Muharebesi felaketinin etkileri ile ugrasacak bir sadik bir muttefik isteyen Gratianus tarafindan Dogu Imparatoru olarak atanmistir Barbar asilli parali askerleri Roma ordusuna alarak Dogu ordularini yenilemistir Gratianus ve II Valentinianusin olmeleri uzerine Bati Imparatorlugunu da uzerine almistir De facto olarak tum Roma Imparatorlugunu idare eden son Imparator olmustur Hristiyanligi Roma Imparatorlugu nun resmi dini olarak kabul etmistir Arcadius Flavius Arcadius I Theodosius un oglu 377 378 17 Ocak 395 I Theodosius olumu uzerine 1 Mayis 408 Karisi Aelia Eudoksia ile yuksek devlet memurlarinin elinde kukla olan zayif bir Imparatordur Bati Imparatoru olan Honoriusun erkek kardesidir II Theodosius Flavius Theodosius Arcadius un oglu 10 Nisan 401 1 Mayis 408 Arkadius un olumu uzerine 28 Temmuz 450 Attan dusme kazasi Kiz kardesi Pulcheria nin devamli etkisi altinda kalmistir 414 te Pulcheria kendini Augusta olarak ilan etmistir Kiz kardesinin koyu Hristiyan inanci yuzunden Imparatorluk icinde yasayan gayri Hristiyan ahali devamli baski ve eziyet altinda kalmislardir Saltanat yillarinda Konstantinopolis sehri surlarini gecilmez sekilde yenilenmis ve bu surlara Theodosius surlari adi verilmistir 425 te Konstantinopolis te yeni bir universite acmistir Yeni bir hukuk ve kanun kodeksi Theodesius kodeksi hazirlatmistir 450 de attan duserek olmus olmus ve imparatorlugu kiz kardesine miras birakmistir Pulcheria Aelia Pulcheria Arcadius un kizi II Theodosius un kiz kardesi 19 Ocak 399 28 Temmuz 450 II Theodosius un olumu uzerine Temmuz 453 Babasi Arcadiusun olumu uzerine Pulcheria cok buyuk siyasi guc kazanmistir Barbar asilli olan Asparin Dogu Imparatorlugu Askerlerin Komutani olarak atanmasindan sorumludur Aspar bu guclu gorevini sadece kendi menfaatleri icin kullanmistir Cok koyu bir Hristiyan inanci oldugu icin kardesini Hristiyan degerlere gore Imparatorluk yapmaya zorlamistir 441 de saraydan zorla ayrilmasi gerekince bir manastira cekilip rahibe olmustur Ancak kardesinin olumu uzerine tekrar saraya donup siyasi gucu eline gecirmistir Sonra Marcianus ile evlenmistir ve bir cift olarak 453 e kadar Dogu Imparatorlugu nu idare etmislerdir Olumunden sonra Dogu Hristiyan Ortodoks Kilisesi tarafindan Azize oldugu ilan edilmistir Marcianus Flavius Marcianus Asker siyaset adami Pulcheria nin kocasi 396 450 Pulcheria ile evlenmesi uzerine Ocak 457 Bir seyahatte iken kangrenden olmustur Pulcheria ile evlenmesi uzerine Imparatorluk tahtina yukseltilmistir Gercek siyasi guc olan Aspar tarafindan da tutulmustur Hukumdarligi sirasinda Dogu Imparatorlugu nun son 75 yillik siyasi ve askeri sorunlarini cozmus ve Hun Krali Atillaya engel olabilmistir Fakat Bati Imparatorlugu nu kendi haline birakmistir Olumunden sonra Dogu Hristiyan Ortodoks Kilisesi tarafindan Aziz olarak kabul edilmistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarLeo hanedani 457 518 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarI Leo Trakyali Flavius Valerius Leo Asker 401 7 Subat 457 Ordunun baskomutani olan Aspar tarafindan secilmistir 18 Ocak 474 Dizanteriden olmustur Aspar tarafindan bir kukla hukumdar olmasi icin secilmistir Fakat I Leo buna karsi cikmis ve Aspar in gucunu kirmistir Bunun icin Isauryali kavimlerle anlasmis ve onlarin lideri olan Tarasicodiska I Leo nun kizi olan Ariadne ile evlenmis ve ismini bir Romali ismine Zeno olarak degistirmistir Zamaninda Kartaca Tunus taki Vandal Kraligina karsi yapilan basarisiz cok buyuk deniz kara seferi imparatorluk icin cok buyuk kayiplara neden olmustur I Leo Buyuk Teoderik i sarayinda yetistirmistir Konstantinopolis Patrigi tarafindan tac giydirilen ilk Roma Imparatoru dur II Leo Flavius Leo I Leo nun torunu 467 18 Ocak 474 Dedesi I Leo nun yerini almistir 17 Kasim 474 Bilinmeyen bir hastaliktan olmustur Zehirlendigi de soylenmistir Babasi Zeno annesi I Leo nun kizi olan Ariadne idi Buyukbabasinin olumu uzerine Imparatorluk tahtina cikmistir Soylentilere gore annesi tarafindan zehirlenerek babasi olan Zeno nun tahta cikmasi saglanmistir Zeno Flavius Zeno Dogum adi Tarasicodissa Isauriali bir kavim asilli bir Romali general I Leo nun damadi II Leo nun babasi y 425 Ortak Imparator 9 Subat 474 Oglu II Leo tarafindan atanmistir Tek basina Imparator 17 Kasim 474 II Leo nun olumu uzerine onun yerine gecmistir 9 Ocak 475 I Leo nun kayinbiraderi olan Basiliscus tarafindan tahttan indirilmistir 9 Nisan 491 Isauriali kavimlerin baskanlarindan biridir ve Aspar in gucunu kirmada I Leo ya destek saglamistir Buna destege karsilik olarak I Leo nun kizi olan Ariadne evlenmesine izin verilmis ve bu evlikten sonradan II Leo olan bir ogullari olmustur II Leo nun olumu uzerine tahta cikmistir Bir barbar kavimi asilli oldugu icin halk tarafindan tutulmamistir Kayinvalidesi Verina ve onun erkek kardesi Basiliscus tarafindan tahtindan indirilmistir Basiliscus Flavius Basiliscus Ordu generali I Leonun kayinbiraderi 9 Ocak 475 Zeno dan iktidari gasp etmistir Agustos 476 Zeno tarafindan tahttan indirilmistir 476 477 I Leo nun karisi olan Verina nin erkek kardesidir I Leo tarafindan yardim gormus ve Kartaca daki Vandal Kralligi uzerine gonderilen bir buyuk askeri seferin komutanligina atanmis ama yeteneksizligi nedeniyle bu buyuk bir yenilgi olmustur Saltanatinin basinda halkca tutulan Basiliscus kendini tutanlarin ve Konstantinopolis halkinin destegini zamanla kaybetmistir Bunda bir bakimdan aksi sans onemli olmakla beraber bagisiklarina gosterdigi duygusuz davranislari ve bircok kisi tarafindan reddedilen dinsel Monofizit Isa nin tek karakterli olusu gorusleri olmasi da onemli rol oynamistir Bagdasiklari tarafindan terk edilmis sehre bir ordu ile geri donen Zeno ile yaptigi savasi kaybetmistir Hapiste ac birakilip acliktan olmustur Zeno ikinci defa tahta gecmesi Flavius Zeno Dogum adi Tarasicodissa Isauriali bir kavim asilli bir Romali general I Leo nun damadi II Leo nun babasi y 425 Agustos 476 Tekrar tahti eline gecirmistir Basiliscus u tahtindan indirmistir 9 Nisan 491 Orduyu kendi etrafinda topladiktan sonra Imparatorluk tahtina zorla gecmistir Kisa bir zaman sonra zaten Bati gercekte Barbarlarin idaresinde iken ve Bati Roma Imparatoru Romulus Augustulus un otoritesi nerede ise hic iken u resmen tahtindan indirerek guya Roma Imparatorlugunu tekrar birlestirmistir Fakat saltanat idaresi cok zayif kalmistir buna ragmen Dogu Roma yi onceki imparatorlarin idaresi altindaki durumundan daha guclu yapmistir Anastasius Flavius Anastasios Silentiarius gorevli saray memuru I Leonun damadi y 430 11 Nisan 491 Zeno nun dul kalmis karisi Ariadne tarafindan secilmistir 9 Temmuz 518 Iyi bir nami olan bir saray memuru iken I Leo nun kizi ve Zeno nun dul kalmis karisi tarafindan Imparator adayi olarak secilmis ve sonra onunla evlenmistir Vergileri indirdigi icin once halk tarafindan tutulmustur Fakat hayatinin son yillarinda dinsel Monofizit Isa nin tek karakterli olusu gorusleri olup ayni inancda olanlari kayirmasi dolayisiyla halkin guvenini kaybetmistir Saltanati sirasinda askeri liderlik gosterememesi doguda Iranli Sasani ler ve Romali lar arasinda cok yipratici ve hic kazanc saglamayan bir savasin devamina ve bati da ise Balkanlarin Islav ve Bulgar kavimleri tarafindan talan edilmesine neden olmustur Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarJustinyen Hanedani 518 602 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarI Justinus Flavius Iustinus I Anastasius zamaninda general ve Sehir Muhafizlari komutani y 450 Temmuz 518 I Anastasius un olumu uzerine ordu ve halk tarafindan secilmistir 1 Agustos 527 Okuma yazma bilmez bir Ilirya li koylu asilli olup Sehir Muhafizlari askeri birligi icinde yukselmis ve bu birligin komutani olmustur I Anastasiusun olumu uzerine bu mevki ve comertce verdigi rusvetler dolayisiyla Imparatorluk tahtini eline gecirmeyi basarmistir Hukumdarligi doneminin en onemli olaylari Ostrogotlar ve Iranli Sasaniler ile yapilan devamli catismalardir I Justinianus Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus I Justinus un yegeni ve mirascisi 482 483 1 Agustos 527 I Justinus olumu uzerine Imparatorluk tahti miras olarak kalmistir 13 14 Kasim 565 I Justinus un kizkardesi Vigilantia nin oglu olup o zamanlar orduda rutbesi yukselen amcasi tarafindan evlat edinilerek Konstantinopolis e getirilmistir Burada cok iyi bir egitimden gecmistir 525 te cok kurnaz ve ustun yetenekli bir demimod olan Theodora ile evlenmis ve karisi hayatta bulundugu muddetce tahtin arkasinda bulunan guc olarak hareket etmistir Justinianus Italya Adriyatik Denizi kiyilari Kuzey Afrika ve Ispanya ya da buyuk bolgeleri tekrar Imparatorluk idaresine aldigi icin cok kere en son Romali imparator olarak da anilmaktadir Ancak bu tekrar zapt etme sureci icinde idaresi altina giren bolgelerde buyuk maddi hasarlara sebep olmustur 532 de Konstantinopolis Ortodoks Patriklik basilikasi olarak Ayasofya nin yapilmasini emretmistir Bu Roma Imparatorlugun Yenilenmesi sureci Avrupa nin buyuk bir kismina Justinianus Veba Salgini adi verilen buyuk bir veba salginin yayilmasi ve Imparatorluk nufusunun cok buyuk bir oraninin olmesi ve hayatta kalanlarin maddi guclerini yitirmeleri ile son bulumustur I Justinianus un bir diger olmez eseri Roma hukukunu bir araya toplayan ve bundan sonra yuzyillarca Avrupa hukukuna temel olan Corpus Juris Civilis adli hazirlattigi kodekstir I Justinianus un her ne kadar batinin buyuk bir kisminda Romali idaresinin tekrar yenilenmesi ve Roma hukukunun temel eserinin saglanmasi icin ovulmesi gerekmekte ise de halefi olan II Justinus a cok kotu bir miras biraktigi unutulmamalidir Genisleme nedeni ile Imparatorluk kaynaklari cok buyuk alanlara asiri olarak yayilmis ordunun gucu ayni oranda gelismedigi icin zayiflamis ve imparatorluk ekonomisi sakatlanmistir II Justinus Flavius Iustinus Iunior I Justinianus un yegeni ve varisi y 520 14 Kasim 565 I Justinianus un olumu uzerine Imparatorluk tahti miras olarak kalmistir 5 Ekim 578 I Justinianus un kiz kardesi Vigilantia nin oglu olup amcasinin olumu ile onun varisi olarak Imparatorluk tahtina gecmistir 568 de Italya barbar bir kavim olan Lombardlar tarafindan bastanbasa isgal edilmistir Suriye Iranli Sasanilerin eline gecmistir Avarlara harac vermeyi kabul etmedigi icin onlar uzerine cok yorucu ve masrafli bir sira askeri sefer yapma gerekmis ve bunlardan hicbiri de kesin sonuc dogurmamistir En sonunda Imparatorluk gorevlerinin dogurdugu stres kendini o kadar fazla bunaltmistir ki arkadasi general Tiberius u ortak imparator olarak atamistir ve en sonunda aklini kaybetmistir I Justinianus un parlak saltanatiyla karsilastirinca II Justinus pek ic karartici bir halef olarak gorulur II Tiberius Flavius Tiberius Constantinus comes excubitorum yani Imparatorluk Muhafizlar Birligi nin Kontu II Justinus un arkadasi ve resmen evlatligi y 520 5 Ekim 578 II Justinus un olumu ile Imparator olmustur 14 Agustos 582 Mauricius tarafindan zehirlenip olduruldugu soylenmistir II Justinus un bir arkadasi olup imparator stresden aklini kaybetmekte iken 574 te II Justinus un karisi olan Imparatorice Sophia nin resmi tavsiyesi uzerine ortak imparator olarak atanmistir 578 de II Justinus un olumune kadar gercekte imparatorluk gorevleri Sophia ve Tiberius tarafindan yurutulmustur 578 de tam yetkilerle Imparator olmustur Ermenistan da Sasani leri yenilgiye ugratmistir Ispanya ve Kuzey Afrika da Dogu Roma idaresinde bulunan bolgelerin korunmasini saglanmistir Balkanlarda ise Islav kavimlerinin devamli hucumlarini ve talanlarini onlemekte basarisiz kalmistir 582 de hastalandigi zaman damadi olan Mauricius u varisi olarak ilan etmistir Bundan hemen sonra olmesi supheli gorulmus ve varisi tarafindan zehirlenip olduruldugu soylentileri ortaliga yayilmistir Mauricius Flavius Mauricius Tiberius Mauricius Kapadokya asilli ordularin baskomutani II Tiberius un damadi 539 14 Agustos 582 Kayinpederi II Tiberius un olmesi uzerine onun varisi olarak Imparatorluk tahtina gecmistir Kasim 602 Phokas tarafindan tahtindan feragat etmeye zorlanmistir 27 Kasim 602 Phokas tarafindan idam edilmistir Dogu Roma Imparatorlugu nun ustun basarili generallerinin basinda gelir 581 de Iranli Sasani leri buyuk bir yenilgiye ugratmistir 582 de II Tiberius un kizi olan ile evlenmis ve ayni yil II Tiberius un olumu nedeni ile Imparator olmustur Sasanilere karsi olan savaslari 591 e kadar devam ettirmis ve o tarihte Sasani tahtina Bizans ta surgunde bulunan II Husrev in gecmesini saglayarak Sasani lerle baris anlasmasi imzalanmistir Balkanlarda Avar ve Islav kavimlere karsi askeri seferler yapmis ve bu istilacilara karsi basarili sonuclar elde etmistir Italya da ve Kuzey Afrika da sivil ve askeri idareyi birlestiren olaganustu otonom valilik seklinde Eksarhlik idareleri kurmus ve boylelikle bu bolgelerde Dogu Romali idaresinin daha etkili olarak bolgeleri korumasina imkan saglamistir Imparatorluk donemi Dogu Roma gucunun en son parlaklik sagladigi donem olmustur fakat ayni zamanda hem Dogu Roma Imparatorlugu hem de Sasani Iran zayiflama emareleri gostermeye baslamistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarHanedansiz 602 610 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarPhocas Flavius Phocas Balkan ordusunda bir gedikli subay olup Imparator Mauricius aleyhine bir isyanin elebasigini yapmis ve Imparatoru tahtindan indirmistir Kasim 602 Mauricius e karsi isyandan sonra tahti eline gecirmistir 610 Herakleios tarafindan idam edilmistir Roma ordusunda dusuk rutbeli bir subay iken Imparator Mauricius tarafindan yorgun olan ordunun Tuna nin Roma ya ait olmayan ve korunmayan tarafinda kisi gecirmesine emir verilmesi ve bir kis seferinin planlanmasi uzerine ordunun Mauricius aleyhine isyana gecmesine elebasilik etmistir Bu isyan uzerine Mauricius Imparatorluk tahtindan cekilmis ve Phocas kendini Imparator sectirmistir Ilk icraati eski imparatoru ve cocuklarini idam ettirmek olmustur Baslangicta vergileri indirdigi ve bir sira reform uyguladigi icin halk tarafindan tutulmustur Fakat saltanati sirasinda doguda geleneksel Roma sinirlari gerilemeye baslamis Sasani ler Roma dogu sinir eyaletlerinde isyanlara destek vererek Roma aleyhine batiya dogru sinirlarini genisletmeye baslamislardir Sonunda Phocas otoritesini kaybetmis Herakleios kendini Roma Imparatoru olarak ilan etmis ve Phocas i idam ettirmistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarHerakleios hanedani 610 711 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarHerakleios Hrakleios Herakleios Herakleios Flavius Heraclius Kartaca Afrika Eksarhligi valisi olan Yasli Herakleios ile Phocas i tahttan indirmistir y 575 5 Ekim 610 Phocas aleyhinde bir isyan sonucu imparatorlugu eline gecirmistir 11 Subat 641 Imparatorluga Phocas a karsi hazirladigi basarili isyandan sonra gecmistir Sasani ler ve Avar larla yaptigi uzun savaslardan rakiplerini cok zayiflatarak galip olarak cikmistir Ama imparatorluk doneminin sonunda Suriye Filistin ve Misir in yeni ortaya cikan Islam Halifeleri tarafindan zaptedilmelerini onleyememistir Imparatorluk arazisini korumak icin thema adi verilen yoresel idare sistemini organize eden imparatordur Imparatorlugun resmi dili olan Latincenin birakilip Eski Yunanca nin imparatorluk resmi dili olmasi kabul edilmesi de onun saltanatina rastlar Imparatorlugun ortak imparator olarak iki oglu olan III Konstantinos ve Heraklonas tarafindan idare edilmesini vesayet etmistir III Konstantinos Hrakleios neos Kwnstantinos Herakleios Novos Kōnstantinos Heraclius Novus Constantinus Herakleios un en buyuk oglu 3 Mayis 612 11 Subat 641 Herakleiosun olumu uzerine Heraklonas ile birlikte ortak imparator olarak tahta gecmistir 24 26 Mayis 641 Martina tarafindan zehirlenerek olduruldugu soylentisi yayilmistir 613 te babasi tarafindan ortak Imparator olarak atanmistir ama tam yetkilerle imparatorluk gorevi ancak babasinin olumunden sonra eline gecmistir Tahta gecisinden hemen sonra olmustur Imparator olarak basardigi tek onemli is oglu olan II Konstansin imparatorluk haklarinin korunmasini orduya rusvet vererek saglamasi olmustur Uvey annesi olan Martina nin III Konstantin u zehirledigi soylentilerinin yayilmasi Martinanin ve onun oglu olan Heraklonasin iktidari kaybetmelerine yol acmistir Heraklonas Kwnstantinos Hrakleios Kōnstantinos Herakleios Heraclianus Constantinus Heraclius Herakleiosun en kucuk oglu 626 11 Subat 641 Herakleiosun olmesi uzerine III Konstantinos ile birlikte ortak imparator olarak tahta gecmistir Eylul 641 Senato tarafindan tahttan indirilmistir y 641 Surgunde olmus oldugu sanilmaktadir 638 de babasi tarafindan ortak imparator olarak atanmistir fakat imparatorluk yetkilerini babasinin olumune kadar yuklenmemistir Kardesinin olumune kadar ortak imparator olarak gorev yapmis sonra kisa sure icin tek Imparator olmustur Bir ordu isyanini bastirmak icin yegeni III Konstans i ortak imparator atamistir Ancak Konstantinopolis halki annesi Martina ile birlikte kardesini elimine ettiklerine inanmakta ve kendisine guvenmemekteydi Eylul de Senato kendisini ve annesini gorevlerinden atmis her ikisine de dinsel torenle agir cezalar uygulanmasina karar vermis Heraklonas in burnu Martina nin dili kesilmis ve her ikisi de Rodos adasina surgune gonderilmislerdir II Konstans Kwnstas B II Kōnstas dogusta Herakleios Constantine Hrakleios Kwnstantinos Herakleios Kōnstantinos sonra Sakalli Konstantin Kwnstantinos Pwgwnatos Kōnstantinos Pogonatos Herakleios Constantine Herakleios Constantinus III Konstantinos un oglu 7 Kasim 630 641 Hereklonas tarafindan ortak Imparator yapilmis sonra ayni yil icinde tek basina Imparator olmustur 15 Eylul 668 Buyuk bir olasilikla isyanci Mizizios un emirleriyle bir suikast sonucu oldurulmustur Bir askeri isyani bastirmak icin amcasi Heraklonas tarafindan ortak imparator olarak atanmistir buna ragmen Heraklonas imparatorluk tahtindan indirilene kadar isyan devam etmistir Bundan sonra II Konstans tek imparator olarak tahtta kalmistir Imparatorlugu sirasinda Misir tumuyle Araplarin eline gecip kaybedilmis ve Kartaca ise gecici bir zaman icin kaybedilmistir Balkanlar da Imparatorluk sinirlarini stabilize etmistir Kardesi olan Theodosius u idam ettirdikten sonra Konstantinopolis halki tarafindan en cok nefret edilen kisi olmustur Bu nedenle II Konstans sehri terk edip Sicilya da Sirakoza kentine gitmis ve hayatinin sonuna kadar orada yasamistir Sirokoza yi imparatorlugunun baskenti yapmak istedigi soylentileri yayilmaya baslayinca bir gun hamamda iken bir suikasta maruz kalip oldurulmustur Sarayinda bulunan bir soylu olan Mizizios Sicilya da birkac ay suren bir askeri imparatorluk idaresi kurmustur Mizizios Duzmece Imparator Bilinmiyor 668 669 sulalesi mensubu Sicilya da imparator olarak ilan edilmis ve orada birkac ay hukum surmustur IV Konstantinos ile catisma sonucu oldurulmustur IV Konstantinos Kwnstantinos Kōnstantinos Konstantin Konstantinos II Konstansin oglu 652 15 Eylul 668 II Constans in katilinden sonra tahta gecmistir Eylul 685 Dizanteriden olmustur Babasinin katilini takiben Imparator olmus ve hemen hicbir hakki olmadan imparatorluk iddia eden Mizizios un Sicilya da cikarttigi isyani bastirmasi gerekmistir Imparatorluk doneminde 672 ve 678 de Konstantinopolis iki defa Arap donanmalarinin hucumuna ugramistir ve bu dusman donanmalari Rum Atesi kullanilarak geri puskutulmuslerdir Ancak Symrna simdiki Izmir ve Cyzicus simdiki Erdek yakini gibi bazi sahil sehirleri Araplarin isgaline ugramislardir Bu durumdan faydalanan Bulgarlar Meosia da bir devlet kurmayi basarmislar ve IV Konstantinos bu yeni devlete harac vermeye baslamak zorunda kalmistir Imparatorluk doneminde toplanan Ucuncu Konstantinopolis Konsili Altinci Ekumenik Konsil kararlari ile Hristiyan kilise hierarsisi resmen monetelitizm Isa nin tek iradesi olmasi inanci doktrinini kinamis ve yasaklamistir II Justinianos IV Konstantinos in oglu 669 681de ortak imparator 685de tek Imparator 695 Bir askeri isyan sonu tahttan indirilmistir Aralik 711 Emevi halifeligine verilen yillik haraci artirarak Kibris ta bir Arap halifeligi ile Bizans devleti u idaresi baslamistir Makedonya bolgesindeki Islav kabilelerin isyanlarini bastirip kabile mensuplarini Anadoluya yerlestirmistir Emevilere karsi tekrar bir savas baslatip onlarin isgali altinda bulunan Ermenistan i kaybetmelerine neden olmustur Kafkaslardaki eyaletlerinden gelen gelirler iki devlet arasinda Ermenistan ile Bizans arasinda bolusturulmeye baslanmistir Bundan kisa bir zaman sonra Imparatorluk tahtindan indirilmistir Leontios Duzmece Imparator Bilinmiyor 695 698 Bir askeri isyanla tahttan indirilmistir 705 asilli ve strategos rutbesinde bir idareci Heladik Themasi nin ordusunu II Justinianos i tahtindan indirmek icin kullanmistir Kartaca sehrini Emevi halifesi Abdulmelik e terk etmistir Sehrin idaresini kisa bir muddet sonra tekrar eline gecirildiyse de 698 deki ni kazanan Emeviler Bizans in Kartaca Afrika Eksarhligi idaresine son vermislerdir Savasi kaybetmis olan Bizans donanmasi ve sefer ordusunun kalanlari Leontias aleyhine isyan cikartip onu tahtindan indirmislerdir 705 te II Justinianos tarafindan idam ettirilmistir III Tiberius Duzmece Imparator Bilinmiyor 698 705 Bulgarlar tarafindan desteklenen bir isyan sonucu tahttan indirilmistir 705 Alman asilli bir donanma subayi olup Kartaca ya gonderilen bir sefer ordusunun kalintilarinin basari kazanan isyaninin elebasisi idi Abdulmelik ile savas her iki tarafin da bazen basarilar bazen kayiplar vermeleri ile sonucsuz olarak devam etmistir Bulgar krali Tervel in askeri destegini kazanmis olan II Justinianos tarafindan tahttan indirilmis ve kisa bir donem sonra idam edilmistir II Justinianos IV Konstantinos in oglu 669 705 711 Askeri isyan sonucu tahttan indirilmistir Aralik 711 Imparatorluk tahtini yeniden Bulgar krali Tervel in askeri destegi ile eline gecirmistir Tervel e yardimindan dolayi Balkanlarda bulunan bazi bolgeleri vermistir 798 de ise Tervel e bir askeri seferle hucum ederek bu elinden cikardigi bolgeleri geri almaya girismisse de sefer basarisiz kalmis ve yeni bir baris duzenlenmistir Emeviler Kilikya yi ellerine gecirmisler ta Kapadokya ya kadar sizan akinlar yapmislardir IV Konstantinos birkac yil surgun olarak kalmis oldugu Cherson sehrine cok agir cezalar uygulamaya baslamis Cherson da bulunan askeri birlikler bu nedenle isyan etmislerdir II Justinianos isyani bastirmak icin kendi birlikleri ile isyancilar uzerine hucum etmis fakat kendisi isyancilarin eline esir dusmus ve onlar tarafindan hemen idam edilmistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarHanedansiz 711 717 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarFilippikos Ermeni asilli bir general II Justinian i tahttan indirmistir Bilinmiyor Aralik 711 3 Haziran 713 Bir askeri isyanla tahttan indirilmistir 8 yuzyil sonlarinda Monotelit yani Isa nin tek bir iradesi olduguna inanir II Justinian a karsi Cherson Thema li askerlerin cikardiklari basarili bir isyanin elebasisi olmustur Ucuncu Konstantinopolis Konsili nin kabul ettigi kilise kanunlarini iptal etmistir Hem Bulgar Krali Tervel hem de Emevi Halifesi I Velid karsisinda askeri yenilgilere ugramistir Trakya Opsidian Themasi askerleri tarafindan bir isyan sonunda tahtini kaybetmistir Tahttan indirildikten sonra gozleri kor edilmistir II Anastasios Burokrat Filippikos un imparatorluk katibi Bilinmiyor Haziran 713 Kasim 715 Bir askeri isyan sonunda tahttan indirilmistir 718 Ucuncu Konstantinopolis Konsili nin kabul etmis oldugu kilise kanunlarini tekrar geri getirmistir Orduya disiplin uygulama girisiminde bulunmus ve daha onceki ordu isyanlarini cikartan subaylari idam ettirmistir Bu sefer tekrar Trakya Opsidikan Themasi askerleri isyan etmis ve onu tahttan indirmislerdir Bir zamanlar kesis olarak bir Selanik te bir manastira cekilmistir 718 e III Leo aleyhine Bulgarlar tarafindan desteklenen bir isyana liderlik etmistir III Leo taraftari askerler tarafindan yakalanmis ve idam edilmistir III Theodosios Bir yuksek maliye memuru Trakya Opsikian Thema si icin vergi memuru Bilinmiyor Mayis 715 25 Mart 717 Bir askeri isyan ile tahttan indirilmistir 8 yuzyil sonlarinda Asli bilinmemekte fakat II Tiberius un bir akrabasi olmasi mumkun gorulmektedir Mayis ile Kasim 715 te baskent Konstantinopolis i kusatmis ve sehre girdikten sonra III Anastasios u tahttan indirmistir Imparatorluk doneminde devamli olarak Emevi tehditleri altinda bulunmustur Bulgar kirali Kormesiy ile bir askeri ittifak kurmak niyetiyle bir baris anlasmasi imzalamistir Anatolik Themasi valisi general Leo ve Ermeni Themasi valisi general Artabasdus un birlikte baskaldirmalari sonucu tahttan indirilmistir Yine kendi adini tasiyan oglu isyancilar tarafindan esir alininca tahtindan feragat etmistir Baba ve ogul rahip olarak bir manastira girmislerdir Yaklasik 729 754 arasinda Efes baspiskoposu olan bir Theodosios ya bu eski imparator ya da ogludur Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarIsaurya Hanedani 717 802 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarIII Leon Germanikeia simdiki Kahramanmaras bolgesinden bir general y 685 25 Mart 717 18 Haziran 741 Anatolikon Themasi valisi strategos III Theodosios u tahttan indirmeyi basarmistir 717 718 de Arap generali tarafindan Konstantinopolis in kusatilmasinda sehri savunmada basari kazanmistir Bizanslilar Bulgar Hani Tervel ve askeri birlikleri tarafindan desteklenmistir Mesleme ve ordusu geri cekilmis ve Araplar Halife Omer bin Abdulaziz zamaninda bir daha Konstantinopolis e hucum etmemislerdir Fakat sonradan yeni halife Hisam bin Abdulmelik in emri altinda bulunan Arap ordulari hucumlari tekrar baslamis ise de II Leo bunlara basari ile karsi koymustur Topraga bagli kul olan serbest birakilip bir serbest ciftci koylu sinifinin ortaya cikmasina neden olmustur Birinci Putkirici Ikonoklast Imparator dur V Konstantinos III Leon nun oglu Temmuz 718 720de ortak imparator 741de kidemli Imparator 14 Eylul 775 Ikinci Putkirici Ikonoklast Imparatordur Tahta gecer gecmez kayinbiraderi olan Artabasdos imparatorluga goz diken isyani ile karsilasmis ve 741 743 arasi bir ic savas ile gecmistir Sonunda V Konstantinos galip gelmistir Azizlerden andac kalintilara tapmanin ve sirf azizler anisina soylenen dualarin dinsizlik oldugunu ilan etmistir Bizans ordusunu tekrar duzenlemis ve ordunun adini verdigi birliklerle bir profesyonel cekirdek subay ve erat grubu etrafinda kurulmasini uygulamistir Emevi Halifeliginin II Mervan in hukumdarligi sirasinda zayifladigini gormus onlar aleyhine Bizans sinirlarini genisletme politikasi uygulamaya baslamistir Ilk Abbasi halifesi olan Seffah a karsi da ayni stratejiyi uygulamaya devam etmistir Araplara karsi olan bu seferleri ile bircok eskiden Arap idaresinde bulunan Hristiyanlari Balkanlara goc ettirmistir Birinci Bulgar Devleti ne karsi cok saldirgan askeri seferler duzenlenleyerek sinirlarini genisletmeye hedeflenmistir V Konstanin in imparatorluk donemi Bizans askeri stratejisinin savunucu faaliyetlerden saldirici harekatlara yonelmesi ile tanimlanabilir Artabasdos III Leon nun damadi V Konstantinos in kayinbiraderi Bilinmiyor Haziran 741 42den itibaren rakip imparator 2 Kasim 743 8 yuzyil sonlarinda Armeniak themasi valisi strategos rutbeli olan Artabasdos III Leonun tahti eline gecirmesine destek saglamistir Bu yardimi III Leon un kizi olan Anna ile evlenmesi ve Opsidikon themasina valilik verilme ile taltif edilmistir III Leon nun olumunden sonra onun oglu ve kendi kayinbiraderi olan V Konstantinos in tahta olan hakkini kabul etmemis ve kendini rakip imparator ilan etmistir Cikan ic savasta Artabasdos Putseverler kligi tarafindan tutulmus ve baskent Konstantinopolis ta yerlesik kalmistir Ancak savaslarda yenik dusmus gozleri kor edilmis ve bir manastira kesis olarak gonderilmistir Ne zaman oldugu tam olarak bilinmemekle beraber 772 de yazilmis bir kitapta kemiklerinden bahsedilmektedir IV Leon V Konstantinos in oglu 25 Ocak 750 751de ortak imparator 775de kidemli Imparator 8 Eylul 780 Ucuncu Putkirici Ikonoklast Imparatordur Annesi bir Hazar prensesi olan tir Babasi V Konstantinos in diger karisi olan Eudokia nin ogullari olan yari kardesi Nikiforos ve diger yari kardeslerinin isyanlari ile ugrasmak zorunda kalmistir Abbasi halifesi Mehdi ile olan savaslarda Bizans ordulari Suriye iclerine kadar hucumlarda bulunmus Abbasi ordularinin hucumlari da Anadolu icerilerine girmistir Olumunden hemen once Bulgar krali Kardam a yonelik bir askeri sefer hazirliklari icinde bulunmaktaydi VI Konstantinos IV Leon ve Irini nin oglu 771 776de ortak imparator 780de tek Imparator Agustos 797 y 797 Bu konuda kaynaklar cok farkli bilgi vermektedirler Babasinin olumu uzerine tahta ciktigi zaman yasi kucuk olup annesi taht naipligi yapmaya baslamistir 782 de Franklarin imparatoru Sarlmanin kizi olan ile nisanlanmistir ama 788 de bu nisan bozulmustur Ikonlara tapmanin uygun olacagina karar veren Ikinci Iznik Konsili dinsel hukumlerine imzasini koymustur ama bu daha cok kendisinin degil annesinin dinsel inanclarina uygun oldugu yaygin olarak bilinmekteydi 790 da tam imparatorluk yetkilerini yuklenmistir ama iktidar donemi icinde hem Putseverler hem de Putkiricilar kliklerini kendine dusman yapmistir Birinci karisi olan Maria dan ayrilip sevgilisi olan Theodote ile evlenmesi Kilise cevrelerince zina olarak gorulerek buyuk itirazlara yol acmis ve bu anlasmazliklara zina yapan anlamina gelen ve Rumca moichos zina sozcugunden gelistirilme Moechia Uyusmazligi adi verilmistir 797 de annesi tarafindan tahtindan indirilmis ve gozleri kor edilmistir Tahttan ayrilmasindan sonra kac yil yasadigi hakkinda birincil kaynaklar 10 gunden 10 yila kadar degisen gayet farkli bilgi vermektedirler Irini IV Leon un karisi VI Konstantinos un annesi y 752 Agustos 797 31 Ekim 802 9 Agustos 803 Atinali Sarantapechos sulalesinin bir mensubu IV Leon un karisi 780 den 790 a kadar taht naibi olmus ve sonra da yurutme yetkilerinin bazilarini elinde tutmustur Cok atesli Putsever olup Ikinci Iznik Konsili ve kararlarindan sahsen sorumludur 797 de oglunu tahttan indirmis ve onun yerine tahta gecmistir 880 de Sarlman in Roma da Papa tarafindan Roma Imparatoru olarak tac giydirilmesine siddetle itiraz etmistir 802 de bir soylular komplosu sonucu tahttan indirilmis Midilli adasina surgune yollanmis ve bir yil sonra orada olmustur Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarNikiforos Hanedani 802 813 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarI Nikiforos Bizans saray burokrati maliye isler icin saray naziri Logothetis tu geniku Bilinmiyor 31 Ekim 802 26 Temmuz 811 Asiller ve hadim saray burokratlari ile birlikte bir komplo ile Imporatorice Irini yi tahttan indirmistir Balkanlarda yeni themalar kurarak Anadolu dan getirilen muhacirleri bu yeni themalara yerlestirmistir Sarlman ile bir baris antlasmasi imzalamistir ama bununla Venetia bolgesinin kime bagli olacagi sorunu uzerindeki anlasmazliklar cozulememistir Imparatorice Irini doneminde yapilan bir anlasmaya gore Bizans in Harun Resit e vermesi gereken yillik haraci onceden odemeyi reddetmistir fakat oraya cikan savasta askeri yenilgilere ugrayinca daha buyuk bir meblagi yillik harac olarak odemek zorunda kalmistir Bulgar Hani Krum uzerine bir askeri sefere cikmis Bulgarlar ile yapilan Pliska Muharebesi ni kaybederek ordusunun buyuk bir kismi ile birlikte bu savasta oldurulmustur Bulgar Hani Krum I Nikiforos un kafatasindan bir icki kadehi yaptirmistir Stavrakios I Nikiforos un oglu Bilinmiyor 803de ortak imparator 811de tek Imparator 2 Ekim 811 11 Ocak 812 Eski Imparotorice Irini nin bir akrabasi olan Theofano ile evlenmistir Pliska Savasi na katilmis ve ensesine inen bir kilic darbesi ile felce ugramistir Imparatorluk Muhafizlari birlikleri tarafindan savas alanindan sedye ile geri getirilmistir Bu savasta olen babasindan miras kalan tahtindan karisi lehine feragat etmesi beklenirken tahtini kayinbiraderi olan I Mihail e birakmaya zorlanmistir Sonra bir manastira cekilmis ve savastan aldigi iyilesmeyen yaralar yuzunden bir ay icinde bu manastirda olmustur I Mihail I Nikiforos un damadi Stavrakios un kayinbiraderi Bilinmiyor 2 Ekim 811 11 Temmuz 813 11 Ocak 844 Tahta cikmadan once saray naziri olan I Nikiforos un kizi Prokopia ile evlenmistir Cok tutkulu bir putsevici olarak putkiricilara baski ve eziyet yapmistir Cok taninmis ve sonradan Ortodoks Kilisesi tarafindan aziz yapilmis olan Studios Manastiri Basrahibi un hamiligini yapmistir Papa tarafindan Roma imparatoru olarak tac giydirilen Sarlman i basileus olarak kabul etmis ancak Roma Imparatoru oldugunu reddetmekte devam etmistir Bulgar Hani Krum la savasa devam etmis ve yaptigi savaslarin hepsini kaybetmistir V Leon lehine tahtindan feragat etmistir Geri kalan hayatini bir manastirda kesis olarak gecirmistir Taht iddialarinin olmamasini saglamak nedeniyle ogullari da hadim edilmislerdir Fakat sonradan bunlardan birisi Ortodoks Hristiyan Kilisesi Patrigi olarak secilmistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarHanedansiz 813 820 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarV Leon Anatolikon Themasi sinin valisi Strategos y 775 11 Temmuz 813 25 Aralik 820 Abbasilere karsi savaslarda komuta gucunu gostermistir Fakat Bulgar Hani Krum karsisinda Versinikia Muharebesi nde harp meydanindan kacmistir I Mihail onun lehine Imparatorluk tahtindan ayrilmistir Krum a karsi savaslar devam etmis ve Bulgarlar Hadrianapolis ve Arkadiapolis sehirlerini ellerine gecirmislerdir 814 te Bulgar Hani Krum olmus ve halefi Bulgar Omurtag Han V Leon tarafindan savasta yenilgiye ugratilmistir Iki devlet uzun yillar suren bir baris anlasmasi imzalamislardir Putkirici Ikonaklast kligi tarafindan Imparatorluga getirmistir ve Putkirici Ikonoklast Imparatorlar in dorduncusudur 820 Noel ayini icin geldigi Ayasofya da suikasta maruz kalmistir Kiliseye silahsiz girmis kamalariyla hucum eden bir grup suikastciya karsi kendini koruyamamis ve boylece oldurulmustur Ogullari ise hadim edildikleri icin varisi olamamislardir Nicholas Adontz un bir iddiasina gore I Basileios un sadece adi Leon olarak bilinen buyuk buyukbabasi gercekte V Leon dur Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarFrigya Hanedani 820 867 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorluk sonu Olum NotlarII Mihail Kekeme veya Amoriyali Mixahl B o Traylos h PSellos Thema valisi strategos rutbeli asker VI Konstantinos in damadi 770 25 Aralik 820 2 Ekim 829 Besinci Putkirici Ikonoklast Imparator VI Konstantinos in kizi olan Efrosini ile evlenmistir Theofilos 8eofilos II Mihail in oglu 813 2 Ekim 829 20 Ocak 842 20 Ocak 842 Altinci ve son Putkirici Ikonoklast Imparator III Mihail Sarhos Mixahl G o Me8ysos Theofilos un oglu 19 Ocak 840 842 23 Eylul 867 Cok genc tahta cikmis ve gencliginde ulke naiplerce idare edilmistir Tam yetkiyi eline alinca bir sefih hayat yasamaya devam etmistir Bir sefahat arkadasi olan I Basileios tarafindan bir suikast sonucu oldurulmustur Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarMakedon Hanedani 867 1056 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarI Basileios Makedonyali Basileios A II Mihail in dul karisi ile evlenmistir y 811 867 2 Agustos 886 Balkanlarda bir koylu dogumlu Sefahat arkadasi oldugu imparator III Mihail e bir suikast ile tahti gasp etmis ve yeni bir hanedan kurmustur Bir surek avi kazasinda olmustur VI Leon Bilge Lewn ST o Sofos I Basileios Makedonyali nin veya III Mihail in oglu 19 Eylul 866 886 11 Mayis 912 Cok iyi bir egitimli ve bir dusunur oldugu icin Bilge ya da Filozof lakaplari verildi Bir onceki imparator I Basileios Makedonyali doneminde baslayan Makedon Ronesansi ismi verilen kulturel yenilesme sureci doneminde de kendi katkisi ile devam etti Imparatorluk Balkanlarda Bulgarlara karsi ve Sicilya ve Ege Denizinde Arap donanmalarina karsi birkac buyuk yenilgiye ugradi Dorduncu evlenmesi yuzunden Ortodoks kilisesi ile catisti Aleksandros Ale3andros G toy Byzantioy I Basileios Makedonyali nin oglu Babasi I Basileios Makedonyali ve agabeyi IV Leo Bilge ile ortak imparator Yegeni cocukken tum yetkili imparator 870 912 913 Tahta cikinca onceki imparator kardesi VI Leo Bilge nin danismanlarini ve gorev verdigi yuksek memurlari uzaklastirdi Dogu da Abbasi halifesi Muktadir ordulariyla savas yapti Tahta cikmasi dolayisiyla Bulgarlara geleneksel olan odemeyi yapmamasi dolayisi ile Bulgar Krali I Simeon ordulari ile savasa giristi 13 aylik hukumdarlik sonunda bir polo macindan sonra oldu VII Konstantinos Porfirogennetos Kwnstantinos Z o Porfyrogennhtos VI Leo Bilge nin oglu Cocukken once Patrik Nikolaos Mistikos sonra annesi Zoe Karbonopsina naipligi Sonra annesinin kocasi tum yetkili I Romanos Lekapenos ile ortak imparator 945 ten itibaren tum yetkili 9 Eylul 905 15 Mayis 908 9 Kasim 959 Tahta ciktgi 7 yasindan 40 yasina kadar etkisiz kaldi Askeri konularda pek basarili olmamasina karsin bilim ve sanata verdigi destek ve bizzat yarattigi eserlerle Bizans kultur yasamina yaptigi onemli katkilarla taninmistir Yazdigi kitaplar Bizans Imparatorlugu ve komsulariyla ilgili en iyi kaynaklar arasindadir I Romanos Lekapenos Rwmanos A o Lekaphnos VII Konstantinos Porfirogennetos un kayinpederi y 870 17 Aralik 920 16 Aralik 944 15 Haziran 948 Ogullari tarafindan tahttan indirilmistir Bir manastira kesis olarak girmistir II Romanos Porfirogennetos Rwmanos B o Porfyrogennhtos VII Konstantinos Porfirogennetos un oglu 15 Mart 938 Kasim 959 15 Mart 963 Silik bir hukumdar olup ulkeyi karisi Theofano yonetti Devlet islerini hadim Josef Bringas a askeri islerini ise Nikiforos Fokas a birakti Nikiforos Fokas Nikhforos B Fwkas II Romanos Porphyrogennetos un dul karisi Theofano ile evlenmistir II Basileios icin taht naibi y 912 16 Agustos 963 969 Thema valisi strategos rutbeli ordu komutani Suikaste maruz kalip oldurulmustur I Ioannis Cimiskes Iwannhs A Koyrkoyas o Tsimiskhs II Romanus Porphyrogennetos un kayinbiraderi y 925 11 Aralik 969 10 Ocak 976 Nikiforos Fokas in karisinin sevgilisi olmakla beraber onunla evlenmesi yasak edilmistir II Basileios icin taht naibi Balkanlar ve Suriye yi egemenligi altina alarak imparatorlukta duzeni saglamistir II Basileios Bulgar Kiran Basileios B o Boylgaroktonos II Romanos Porphyrogennetos un oglu 958 10 Ocak 976 15 Aralik 1025 65 yil imparatorluk unvani tasimasi ve tam yetkilerle 49 yil suren hukumdarlik donemi bin yillik Bizans tarihinde en uzun imparatorluk donemidir Ileri goruslu dikkat cekici siyasetci ve idare adami Bulgarlarla 30 yil suren savasta ilk yenilgisinden sonra devamli savasarak Bulgar Kralligi ni ortadan kaldirdi Suriye de Halep emiri ve Fatimilere karsi savasildi Kafkasya da yaptigi savas sonunda Guneydogu Anadolu dan baslayip kuzeybatiya bir yay gibi uzanan 7 yeni Bizans themasi kurdurdu Hazarlara karsi savasip Kirim i ele gecirdi Guney Italya da Alman ve Arap hucumlarina karsi cikip Lombard isyanini bastirip Guney Italya da Bizans bolgesini koruyup guclendirdi Icislerinde Anadolu daki buyuk toprak sahiplerinin guclerini kirmak icin reformlara giristi VIII Konstantinos Kwnstantinos H II Romanos Porphyrogennetos un oglu 960 15 Aralik 1025 15 Kasim 1028 II Basileios Bulgar Kiran ile ortak imparatorZoi Imparatorice Zwh VIII Konstantinos un kizi y 978 15 Kasim 1028 Haziran 1050 Babasi VIII Konstantinos olumunden sonra evlendigi kisileri tahta gecirtip durmus ve arada kendisi kisa hukum surmustur Zoi ile evlenip imparator olarak tahta gecenler Romanos Argyros IV Mihail Paflagonyali ve IX Konstantinos Monomakos tur V Mihail Kalafatci yi manevi evlat secip onunla birlikte de ortak hukumdarlik yapmistir III Romanos Argyros Rwmanos G o Argyros Zoi in birinci kocasi 968 15 Kasim 1028 11 Nisan 1034 Konstantinopolis valisi eparch VIII Konstantinos tarafindan kizi Zoi ile evlendirilmis ve imparator olmustur Fakat Zoi ile arasi bozulmus ve Zoi ile asigi olan Mihail Paflagonyali tarafindan sarayda banyosunda katledilmistir IV Mihail Paflagonyali Mixahl D o Paflagwn Zoi nin ikinci kocasi 1010 11 Nisan 1034 10 Aralik 1041 Zoi ile III Romanos Argyros aleyhinde komplo kurup onu oldurtmus ve Zoi ile evlenip imparatorluk tahtina gecmistir Yuksek saray memuru olan agabeyi hadim Ioannis Orfanotrofos e buyuk yetkiler vermis ve bu kisi de devletin maliyesini ve ordusunu yeniden duzene koymustur Bu reformlar zenginlere vergilerin artmasina onlarin hosnutsuzluguna ve hepsi de bastirilan bir sira komplo duzenlemelerine neden olmustur Doguda Edessa tekrar alinmistir Sicilya nin Araplardan geri alinmasina calisilmistir ama basari elde edilmemistir 1040 Sirp isyani bastirilamamistir Ayni yil isyan eden ve Bulgar devletini yeniden kurmak isteyen Bulgarlar maglup edilmistir 1041 de varissiz olmustur V Mihail Kalafatci Mixahl E o Kalafaths IV Mihail in yegeni 1015 10 Aralik 1041 20 Nisan 1042 24 Agustos 1042 Amcasi IV Mihail ciddi hasta oldugunda yasli Imparatorice Zoi tarafindan manevi evlat ve veliaht secilmistir IV Mihail olunce Imparatorice Zoi ile ortak imparatorluk taci giymistir IV Mihail Paflagonyali hukumdarliginda devleti idare eden yuksek saray memuru ve kendinin de amcasi olan Ioannis Orfanotrofos u isinden uzaklastirmistir Georgios Maniakes i Normanlari durdurmak icin guney Italya ya gondermistir Nisan 1042 de Imparatorice Zoi yi hukumdarliktan azledip onu manastira yollamistir Ama iki gunluk tek basina idareden sonra Imparatorice Zoi yi tekrar hukumdar yapmak icin buyuk bir halk isyani cikmis Konstantinopolis buyuk zarar gormus ve isyancilar tarafindan tahttan indirilmis ve saraydan Studios Manastiri na kacmistir Isyancilar tarafiindan gozlerine mil cekilmis ve hadim edilmistir IX Konstantinos Monomakos Kwnstantinos 8 o Monomaxos Zoi nin dorduncu kocasi y 1000 11 Haziran 1042 11 Ocak 1055 11 Haziran 1042 de Zoi nin dorduncu kocasi olarak onunla evlenip ortak imparator olarak tahta cikartilmis Zoi 1050 de olunceye kadar onunla birlikte hukum surmustur 1050 den sonra 5 yil tek basina hukum surmustur 1054 te Roma daki Katolik Kilisesi ile Konstantinoplis teki Ortodoks Kilisesi Papa nin Konstantinopolis Patrigi ni aforoz etmesi ile son olarak ayrilmislardir Bir tampon devlet olan Ani Ermenistan Kralligi na hucum edip bu kralligi ortadan kaldirmis Selcuklular ile komsu olmus ve Anadolu ya Turkmen goclerinin baslamasina neden olmustur Balkanlarda Georgios Maniakes isyani Tornikos isyani ile Pecenek hucumlariyla ugrasmistir Icislerinde Anadolu daki buyuk toprak sahiplerini ve zengin dinsel kilise ve manastirlari toprak ve tarima vergilerini dusuk tutarak korumus ve timar sistemi benzeri ile buyuk toprak sahipleri yaratmistir Theodora 8eodwra VIII Konstantinos un kizi 984 Ilk defa 20 Nisan 1042 Ikinci defa 11 Ocak 1055 Ilk defa Haziran 1042 Ikinci defa 31 Agustos 1056 da Kizkardesi Zoi nin birlikte hukum surdugu manevi evladi V Mihail Kalafatci isyanla tahtan indirilince 1042 de Zoi ile birlikte hukum surmeye baslamis 11 Haziran 1042 de Zoi nin IX Konstantin Monamakos ile evlenmesine kadar hukum surmustur 1055 te IX Konstantinos Monamakos ōldukten sonra tek basina imparator olarak 31 Agustos 1056 da olumune kadar hukum surmusturResim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarHanedansiz 1056 1057 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarVI Mihail Saray burokrati savunma islerine bakar Bilinmiyor Eylul 1056 31 Agustos 1057 y 1059 Bringas sulalesinin bir uyesi II Romanos imparatorlugu doneminde nufuz kazanan Joseph Bringas in akrabasi olmasi mumkundur Imparatorice Theodra ya varis olarak gosterilmistir Saray burokrasisi tarafindan desteklenmistir fakat askeri burokrasi karsi cikmistir Haziran ile Agustos 1057 arasinda VI Mihail ile askerler tarafindan secilen I Isaakios Komnenos arasinda bir ic savas patlamistir Konstantinopolis Patrigi I Mihail Kirularios tarafindan rakibi lehine tahttan feragat etmeye inandirilmis ve kesis olarak bir manastira cekilmistir Sonunda manastirdan ayrilip kendi ozel evine yerlesmis ve burada huzur icinde olmustur Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarKomninos Hanedani 1057 1059 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarI Isaakios Komnenos Anadolu daki sahra ordusunun komutani y 1005 5 Haziran 1057 rakip imparator 31 Agustos 1057den itibaren tek Imparator 22 Kasim 1059 y 1061 II Basilieos un imparatorluk doneminde guc kazanan Komninos Hanedani ndandir Ordunun soylu yuksek subaylari ile birlikte Imparator IV Mihail aleyhine bir ic savas baslatmistir Yaz sonunda karsitini tahttan feragat ettirmeyi basarmistir Kendine yardim eden asil yuksek subaylari onemli gorevlere atayip yardimlarini odullendirmistir ancak bu gorevlerle hepsi Konstantinopol dan uzaklastirilmistir Imparatorlugun pek zayif olan devlet hazinesini kendinden onceki imparatorlarin odul bagisladiklari yillik gelir ve emeklilik tazminatlarini keserek ve zengin manastirlari vergileyerek guclendirmeye girisim yapmistir Imparator iken tek askeri seferi ulkenin kuzey sinirlarini tehdit eden Macar Krali a karsi bir savunma nedenli seferdir Olumcul bir hastaliga tutuldugunu inandigi zaman tahtindan ayrilmistir Ancak bu feragatten kisa zaman sonra tutulmus oldugu hastaliktan iyilesmistir Hayatinin geri kalan kismini Studios Manastiri nda kesis olarak ve akademik calismalarda bulunarak gecirmistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarDukas Hanedani 1059 1081 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarX Konstantinos Dukas Kwnstantinos I o Doykas 1006 24 Kasim 1059 22 Mayis 1067 Mihail Psellos tarafindan secilmistir VII Mihail Dukas Ceyrek kisa Mixahl Z Doykas Parapinakhs X Konstantinos Dukas in oglu 1050 22 Mayis 1067 24 Mart 1078 1090 Iki kardesi ve IV Romanos Diogenis ile birlikte ortak imparatorluk yapmistir Tahttan indirilmis ve bir manastira kesis yapilmistir IV Romanos Diogenis Rwmanos D Diogenhs X Konstantinos Dukas in dul karisi Eudokia Makrembolitissa ile evlenmistir 1032 1067 1071 1072 Ortak Imparator Selcuklulara karsi Malazgirt Meydan Muharebesi ni kaybedip esir dusmustur Esaretten kurtarildiktan sonra tahtindan indirilmistir Uzunca suren kacmasindan sonra yakalanip gozlerine mil cekilmis ve bundan dolayi olmustur III Nikiforos Botaneiates Nikhforos G Botaneiaths Bir antik Roma sulalesi olan den asil iddia eden vali strategos rutbeli ordu komutani 1001 31 Mart 1078 10 Aralik 1081 VII Mihail Dukas in karisi olan Maria Bagrationi ile eski karisi hayatta iken hukuki gecersiz bir evlilik yapmistir Tahtindan indirilmis ve bir manastira zorla kesis yapilmistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarKomninos Hanedani 1081 1185 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarI Aleksios Komnenos Ale3ios A Komnhnos Ordu komutani olan I Isaakios Komnenos un yegeni 1048 4 Nisan 1081 15 Agustos 1118 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi nden sonra Bizans cokusunu durdurdu X Konstantinos in buyuk yegeni ile evlendi Birinci Hacli Seferi sorunlarini karsiladi Iznik i Haclilar yardimi ile geri aldi ama Haclilar eline gecen Antakya yi alamadi II Ioannis Komnenos Iwannhs B Komnhnos o Kalos I Aleksios un oglu 13 Eylul 1087 1118 8 Nisan 1143 Komninos Restorasyonu stratejisi Peceneklere Sirplara Macarlara karsi Balkanlarda basarili savaslar Selcuklu ve Danismendlilere karsi seferler Bir surek avi kazasinda olmustur I Manuil Komnenos Manoyhl A Komnhnos o Megas II Ioannis Komnenos un oglu 28 Kasim 1118 1143 24 Eylul 1180 Komninos Restorasyonu stratejisi devam etti Antakya Antioch sehrini ve Balkanlari geri aldi Normanlari guney Italya da ve Venediklileri yendi Misir uzerine seferi basarisiz olmustur Konya uzerine duzenledigi seferde Miryokefelon Muharebesi ni kaybetti II Aleksios Komnenos Ale3ios B Komnhnos I Manuil Komnenos un oglu 14 Eylul 1169 1180 Ekim 1183 Yeteneksiz idareci Kementle bogularak katledilmistir I Andronikos Komnenos Andronikos A Komnhnos II Ioannis Komnenos un yegeni y 1118 1183 2 Eylul 1185 Yeni reformlar onerdi Baris icin bazi Anadolu sehirlerini Selcuklulara verdi Tahtindan indirildi iskenceye tabi tutuldu ve idam edildi Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarAngelos Hanedani 1185 1204 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarII Isaakios Isaakios B Aggelos II Aleksios un buyuk torunu Eylul 1156 1185 1195 Ocak 1205 Tahta bir halk isyani ile gelmistir Sicilyali Norman Kralligi ordusunu Makedonya da savasta yenmis ve bu Sicilya tehdidini onlemistir Fakat Ikinci Bulgar Kralligi nin kurulmasini onleyememis ve Balkanlarda bir sira savas yapmak zorunda kalmis fakat Makedonya yi kaybetmistir Son seferinde agabeyi tarafindan tahttan indirilip gozleri kor edilmistir III Aleksios Ale3ios G Aggelos II Isaakios in kardesi 1153 1195 1203 1211 Kardesini bir hukumet darbesi ile tahttan indirmistir Konstantinopolis e hucum eden Dorduncu Hacli Seferi komutanlarinin kesin isteklerine uyularak bir devlet konseyi tarafindan tahtindan indirilmistir II Isaakios Isaakios B Aggelos I Aleksios un buyuk torunu Eylul 1156 1203 1204 Ocak 1205 Konstantinopolis in Dorduncu Hacli Seferi nde Latin lerin ilk hucumu sirasinda III Aleksios un kacisindan sonra kor olmakla beraber oglu IV Aleksios tarafindan ortak imparator olarak atanmistir Latinlerin ikinci hucumu sirasinda V Aleksios tarafindan imparatorluktan atilmistir IV Aleksios Ale3ios D Aggelos II Isaakios un oglu 1182 1203 1204 IV Hacli Seferi nde Latinlerin Konstantinopolis e hucumuna destek olmustur Latin lerin ilk hucumu sirasinda III Aleksios un kacisindan sonra babasi II Isaakios ile birlikte ortak imparator olarak atanmistir Latinlerin ikinci hucumu sirasinda V Aleksios tarafindan tahtindan indirilmis ve oldurtulmustur Nikolaos Kanabos 25 Ocak 1204 5 Subat 1205 Latin hucumu ve kusatmasi sirasinda bir halk konseyi tarafindan imparator secilmis Fakat V Aleksios un imparatorlugu zorla eline gecirmesini kabul etmemis ve bogularak idam edilmistir V Aleksios Ale3ios E Doykas II Aleksios un damadi 1140 5 Subat 1204 12 Nisan 1204 Aralik 1205 Latinlerin ikinci hucumu sirasinda bir yuksek saray memuru iken IV Aleksios u tahttan indirip Imparatorluk unvanini almis ve baskentin Latinlere karsi savunma gorevini uzerine almistir Fakat Latinler baskenti zaptedince kendi Latin Imparatorluk idaresini kurmuslardir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarDorduncu Hacli Seferi ile Konstantinopolis in isgalinden sonraLaskaris hanedani Iznik Imparatorlugu 1204 1261 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarKonstantinos Laskaris Konstantinopolis in savunucusu Bilinmiyor 1204 te imparatorluk hakkini ilan etmistir y 1205 V Aleksios un sehirden kacisi nedeniyle Konstantinopolis surlarini Haclilara karsi savunmakta olan askerler tarafindan secilmistir I Theodoros Konstantinos Laskaris in erkek kardesi III Aleksios un damadi y 1174 1205de imparatorlugu ilan edilmistir 1208de tac giyme toreni 1221 III Aleksios un kizi olan Anna Komnini Angelina ile evlenmistir Bizans Iznik Imparatorlugu nun kurucusudur Konstantinopolis te hukum suren Latin Imparatorlugu basinda olan Henri aleyhinde Bulgar hani Kaloyan ile bagisiklik kurmustur 1211 de Anadolu Selcuklu Devleti hukumdari I Giyaseddin Keyhusrev in istila hucumlarina karsi Iznik i basari ile savunmustur Paflagonya yi Iznik Imparatorlugu idaresi altina almistir 1220 de iki Hristiyan devleti arasinda baris saglamak niyetiyle Latin Imparatorlugu hukumdari Pierre ile karisi Yolande nin kizi olan ile evlenmistir Saltanatinin sonunda Iznik Imparatorlugu eski Dogu Roma Imparatorlugu nun Asya ve Bitinya eyaletlerinden olusmaktaydi III Ioannis Dukas Vatatzes I Theodoros un damadi y 1192 Aralik 1221 3 Kasim 1254 I Theodoros un buyuk kizi olan ile evlenmistir 1212 de kayinbabasinin varisi olarak ilan edilmistir 1221 ile 1224 arasinda I Theodoros un hayata kalan erkek kardeslerinin direnmeleri ile karsilasmistir Rakipleri Latin Imparatorlugu ile muttefik olmuslardir Cikan catismalarda galip gelen I Theodoros 1225 te Latin Imparatorlugu ndan bazi topraklari da kendi ulkesine ilhak etmistir Bu sirada Hadrianapolis i da eline gecirmistir fakat sonradan bu sehri a kaybetmistir 1230 da Bulgar Hani II Ivan Asen ile ittifak yapmistir 1246 da Selanik i de imparatorluk icine almayi basarmistir ve sonraki gayretlerini Epir aleyhine yoneltmistir Izmik Imparatorlugu nun Ege Denizi alanlarinin kontrolu almasina yoneltmis ve ozellikle Rodos adasinin idaresini almistir Ulkesi icin dahili politikalari ile ekonominin nispeten refah icinde olmasini saglamaya calismistir II Theodoros III Ioannis in oglu I Theodoros un torunu 1221 1222 4 Kasim 1254de imparatorlugu ilan edildi 1255 te tac giyme toreni 18 Agustos 1258 III Ioannis ve Irene Lascarina nin tek ogludur Tahta cikisindan hemen sonra Izmit Imparatorlugu yetiskinlige yeni girip ulkesinin idaresini eline yeni alan ve ulkesinin eskiden kaybettigi arazileri geri almak isteyen Bulgar Krali in hucumuna ugramistir II Theodoros bu hucumlara karsi durmayi basarmis ve sonunda I Mihail Asen ile baris anlasmasi imzalamistir Epir ulkesinin etrafini cevirmek icin Makedonya da Dirac Arnavutluk Durazzo ve Servia bolgelerini de ulkesine katmaya baslamistir Ulkesinin dahili politikalarini orta siniftan burokratlar eline birakmis olmasindan dolayi buyuk nufuzlu asil ailelerin destegini kaybetmistir II Theodoros hayati boyunca sara nobetleri gecirmis ve son bir sara nobeti ile olmustur IV Ioannis II Theodoros un oglu 25 Aralik 1250 18 Agustos 1258 25 Aralik 1261 y 1305 Tahta gectigi zaman 8 yasindaydi ilk olarak Georgios Mouzalon ile Konstantinopolis Patrigi I Arsenius taht naipleri olarak gorev yapmislardir Ancak cok nufuzlu asillerden biri olan sonradan imparatorlugu gasp eden Mihail Palaiologos Mouzalon un bir suikaste maruz kalip oldurulmesini ve Arsenius un ise kesis olarak bir manastira cekilmesini saglamistir Mihail imparatorluk idaresini once taht naibi olarak eline gecirmis sonradan kendini ortak imparator ilan ettirmistir Izmik Imparatorluk ordulari Konstantinopolis i alip Latinleri oradan kovduktan sonra Mihail orayi kendi imparatorluk idaresi icin baskent yapmis ve ortak imparator olan genc IV Ioannis Laskaris i Iznik te birakmistir Hemen sonra da tam 11 yasina girdigi zaman Mihail IV Ioannis Laskaris i tahttan indirmis ve gozlerini kor ettirmistir Ioannis hayatinin kalan kismini bir manastirda kesis olarak yasamistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarPaleologos Hanedani Baskent Konstantinopolis in Hacli Latinlerden kurtarilmasi 1259 1453 Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarVIII Mihail Mixahl H Palaiologos III Aleksios un buyuk torunu Evlilikle III Ioannis in buyuk yegeni 1223 1 Ocak 1259 e kadar ortak imparator 25 Aralik 1261 den itibaren kidemli Imparator 11 Aralik 1282 III Ioannis in bir buyuk yegeni olan ile evlenmistir 1256 da VIII Mihail Anadolu Selcuklu Devleti hukumdari olan II Izzeddin Keykavus un temsilcileri ile bir hukumet darbesi planlanlamaktan dolayi suclandirilmistir Konya da Keykavus sarayina ya kendi istegiyle gitmistir veya surgun olarak gonderilmistir 1258 de geri cagrilmis ve Frank asilli parali askerler birliginin komutani yani Megas Kontostaulos olarak atanmistir Bu gorevinde iken IV Ioannis in devlet naibi olan George Muzolon un bir suikastle oldurulmesini ve bunun sonucu naipligin kendine gecmesini planlamistir Konstantinopolis un tekrar Aleksios Strategopulos idaresindeki Iznik Bizans ordulari tarafindan geri alinmasina kadar iki yil ortak imparator olarak gorev yapmistir Konstantinopolis geri alinmasi ile VIII Mihail baskentini Iznik ten oraya nakletmis ve imparatorluk ortagini elimine ederek tek Imparator olmustur 1259 da VIII Mihail ile Epir Despotu baglasik ordusunu nda yenilgiye ugratmistir Bunun sonucu Mora yarimadasinda bulunan Monemvasia ve Maina kalelerini kontrolu altina almistir 1274 yilinda Ikinci Lyon Konsilinde Dogu Ortodoks Hristiyan Mezhebi ile Bati Katolik Mezhebi kiliselerini birlestirmeye calismistir Dusmani olan Napoli Krali Charles d Anjou aleyhine bir isyan olan ve Sicilya Vesperleri adi verilen bir isyani gizlice korukleyip desteklemis ve bu isyan sonucu Sicilya Kralligi nin ikiye ayrilmasina sebep olmustur VIII Mihail bundan sonra Aragon Krali i Sicilya yi istila etmesi icin cok buyuk bir miktarda 60 000 altin sikkesi rusvet vererek Bizans hazinesini bosaltmak zorunda kalmistir Oldugu zaman hem Hristiyan Ortodoks hem de Hristiyan Katolik kiliseleri tarafindan aforoz edilmis bulunuyordu II Andronikos Andronikos B Palaiologos VIII Mihail in oglu 25 Mart 1259 Eylul 1261 de ismen ortak imparator 1272 de tac giymistir 11 Aralik 1282 den itibaren tek Imparator 24 Mayis 1328 13 Subat 1332 VIII Mihail ve Teodora Dukaina Vatatzina nin oglu Babasi hayata iken kendine zorla kabul ettirilen babasinin hic populer olmayan Papa nin Katolik Kilisesi ile Bizans Ortodoks Kilisenin birlestirme politikasini degistirmistir Ortodoks Kilisesi icinde bu politikanin yarattigi ayriliklar sorunun halledilmesini 1310 a kadar uzatmistir Ulkenin cozulmesi gayet zor iktisadi sorunlar ve ortaya cikan ekonomik buhran nedeniyle devlet hazinesi eskiye nazaran yedi misli daha az devlet sikkesi ile olculen gelir toplayabilmekteydi Buna care olarak alinan iktisadi tedbirler arasinda Bizans donanmasinin hemen hemen ortadan kaldirilmasi da on gorulmustu ve Bizans donanmasi bu darbeden sonra hic toparlanamamis ve eski gucu hic geri gelmemistir Bundan sonra Bizans Imparatorlugu deniz destegi icin kendisine rakip olan Venedik Cumhuriyeti ve Cenova Cumhuriyeti deniz guclerine baglanmistir Bu donemde yeni gelismeye baslayan Osmanli Devleti nin Anadolu da ilerlemesinden buyuk hasar gormus ve 1326 da Bursa sehrini ve Bitinya bolgesini bu yeni devlete yitirmistir 1303 ile 1317 arasinda Imparator un ikinci karisi olan Montferratli Irini Selanik te kendi sarayini ve idaresini kurmustur Yaklasik 1305 1307 arasinda Bulgar Kirali kuzey dogu Trakya nin buyuk bir kismini eline gecirmistir 1320 ile 1328 arasinda II Andronikos torunu olan III Andronikos un isyani ile ugrasmasi gerekmis bu mucadeleyi kaybetmis tahttan indirilmis ve hayatinin son birkac yilini bir kesis olarak bir manastirda gecirmek zorunda kalmistir IX Mihail Mixahl 8 Palaiologos II Andronikos un oglu 17 Nisan 1277 1281 de ortak imparator 1294 1295 te tac giymistir 12 Ekim 1320 II Andronikos ve birinci karisi in oglu 1300 den 1307 ye kadar IX Mihail Osmanli Turkleri eski isverenlerine baskaldiran Katalan Bolugu ve Teodore Svetoslav idaresindeki Bulgarlara karsi bir sira askeri seferler duzenlemis ve bu seferlerin hepsi de basarisizlikla sonuclanmistir 1317 de Selanik teki sarayda Imparatorluk idaresi kurmustur En buyuk oglu olan III Androkinos un ikinci oglu olan Manuil Palaiologos u bir kadin yuzunden cikan bir ihtilaf sonunda oldurmesi haberinden cok uzulerek hasta olmus ve hemen sonra da olmustur III Andronikos Andronikos G Palaiologos IX Mihailin oglu 25 Mayis 1297 1316 da ortak imparator 1321 dan itibaren rakip imparator 24 Mayis 1328 de tek imparator 15 Haziran 1341 1321 de Hadrianapolis i merkezi yaparak kendisini buyuk babasinin karsiti bir rakip Imparator olarak ilan etmistir Rakiplerine karsi cikarttigi ic savastan galip cikmis ve Konstantinopolis te Imparator olmustur III Andronokis un saltanati sirasinda etkin idare gucu kendinin Megas Domestikos u Bizans Ordusu komutani olan Ioannis Kantakuzenos un elinde bulunmaktaydi ve Imparator sadece dis savaslar ve surek avlari ile mesgul olmaktaydi III Andronikos Foca nin ve Midilli ve Sakiz adalarinin ulkesine katilmasini saglamistir Ancak yeni gelisen Osmanli Devleti hukumdari Orhan Bey III Andronikos komutasindaki Bizans ordusunu 1329 da nda buyuk bir yenilgiye ugratip 1331 de Nikea ve 1337 de Nikomedia sehirlerini zaptetmistir Bundan sonra Anadolu da sadece Filadelfiya ve birkac liman Bizans hakimiyeti altinda kalmistir Sirp Kirali ise yaklasik 1331 de Makedonya da Bizanslilar elinde bulunan Ohri Pirlepe Kastoria Ustrumca ve sehirlerini zaptederek ulkesinin sinirlarini genisletmistir Buna karsilik III Andronikos taht kavgalarindan cikan idari krizlerden faydalanarak 1333 te Teselya ve 1337 de Epir bolgelerini Bizans Imparatorlugu kontrolu altina almayi basarmistir V Ioannis Iwannhs E Palaiologos III Andronikos un oglu 18 Haziran 1332 15 Haziran 1341 de Imparator 8 Subat 1347 16 Subat 1391 III Andronikos ve ikinci karisi nin oglu Imparatorluk doneminin birinci asamasinda yetiskin olmadigindan annesi Anna taht naibi gorevini yuklenmistir Anna devlet idaresini efektif olarak ifa etmekte olan Ioannis Kantakuzenus a inanmamaktaydi Sirp Kirali Kuzey Trakya yi istila etmek icin hucuma gecince Kantakuzenos bu bolgelerde asayisi ve Bizans idaresini saglamak uzere Konstantinopolis ten ayrilmistir Kantakuzenus baskentte yokken Konstantinopolis Patrigi ve saray mensubu Aleksios Apokavos Anna yi en kidemli danismani Kantakuzenos un bir dusman olduguna inandirmislardir Anna Kantekuzenos u devlet dusmani olarak ilan etmis ve Konstantinopolis valiligine Apokavkos u getirmistir Kantakuzanos un karsi tepkisi kendini VI Ioannis adi ile rakip Imparator ilan etmesi ve 1347 ye kadar suren bir ic savasi baslatmasi olmustur Bulgar Cari V Ioannis ve Anna tarafinin muttefiki olmus Sirp Kirali ise VI Ioannis tarafini tutmustur Bu iki kiral da bir Bizans ic savasindan faydalanarak kendileri icin politik ve bolgesel toprak menfaati saglamak pesindeydiler Biraz zaman sonra VI Ioannis Osmanli devleti hukumdari Orhan Bey ile de ittifak yapmistir Anna ise Bati Avrupa dan taraftar toplamaya calismistir ve 1343 yazinda Avignon Papaligi nda bulunan e sadakatini bildirmek icin bir elci gondermistir Ayrica savas masraflarini karsilamak icin Anna kiymetli Bizans Krallik tacini ve diger Bizans devlet sigmesi mucehverati 30 000 Venedik Cumhuriyeti ne rehine olarak vermistir Ancak sonunda Anna ic savasi kaybetmis ve kucuk oglu kidemli Imparator olan VI Ioannis Kantakuzenos yaninda ortak imparator olmak durumuna dusmustur VI Ioannis Iwannhs ST Kantakoyzhnos Palaiologos larin anne tarafindan akrabasi y 1292 26 Ekim 1341 de rakip Imparator 8 Subat 1347 de kidemli Imparator 4 Aralik 1354 15 Haziran 1383 Annesinin tarafindan Palaiologoi sulalesinin mensubuydu III Andronikos un en cok guvendigi danismani idi Fakat Savoy lu Anna oglu icin taht naibi olunca onunla anlasmazliga girmistir Kendini VI Ioannis adi altinda rakip imparator ilan edip Dimetoka yi merkez yapmistir Cikan ic savasi kazanmis ve kidemli Imparator olarak Imparatorluk idaresini eline almis ve genc V Ioannis i ortak imparatorluk gorevine indirmistir Kizi i cok genc olan V Ioannis ile evlendirmistir Osmanli hukumdari Orhan Bey ile muttefikligi Osmanli Turklerinin Avrupa ya gecmelerine izin vermis ve Osmanlilarin Trakya da Gelibolu da ilk surekli yerleske kurmalarini saglamistir Bizans donanmasinin yenilenip guclenmesi icin calismalar yapmis fakat yeni donanma 1349 ve 1351 de donanmasi ile yapilan iki deniz savasinda da yenik dusmustur 1352 de V YaIoannisnis ile tekrar yeni bir catismaya girismis ve bu ikinci catismayi Kantakuzenos kaybetmis ve tahttan feragat etmistir Bundan sonra hayatinin sonuna kadar bir manastirda kesis olarak ve akademik calismalarla gecirmistir Matheos Kantakuzinos Mat8aios Asanhs Kantakoyzhnos VI Ioannis in oglu V Ioannis in enistesi y 1325 15 Nisan 1353 ortak imparator 4 Aralik 1354 ten sonra rakip imparator Aralik 1357 1383 1391 arasinda I Andronikos ve Montferratli Irini nin buyuk torunu olan ile evlenmistir Babasinin V Ioannis Palaiologos ile olan catismalara yeniden basladigi zaman babasi tarafindan ortak imparator ilan edilmistir Babasinin tahttan indirilmesine ragmen kendini korumaya imkan bulmus ve ortak imparator unvani ile Trakya nin bir kismini idareye devam etmistir Matheos ve karisi Subat 1356 da Sirp ordulari tarafindan esir alinmislardir Sirplar tarafindan Aralik 1357 de V Ioannis e teslim edilmelerine kadar esaret altinda kalmislardir V Ioannis ise Matheos u ortak imparator unvanindan feragat etmeye zorlamistir O zaman kardesi Manuil Kantakuzinos un hukumdari oldugu Mora Despotlugu na kacmistir 1380 ile 1383 arasinda Mora Despotu olarak yine tarih sahnesine cikmistir 1383 te oglu lehine despotluktan feragat etmistir V Ioannis Iwannhs E Palaiologos III Andronikos un oglu VI Ioannis in damadi 18 Haziran 1332 1347 de ortak imparator 1352 de rakip imparator 4 Aralik 1354 ten itibaren kidemli Imparator 12 Agustos 1376 16 Subat 1391 Kidemli Imparator gorevine V Ioannis ve Matheos Kantakuzinos ile ic savastan sonra yeniden donmustur 1371 de Osmanli Sultani I Murad in yuksek egemenligini kabul etmistir Oglu IV Andronikos Palaiologos tarafindan tahttan indirilmistir IV Andronikos Andronikos D Palaiologos V Ioannis in oglu VI Ioannis in torunu 2 Nisan 1348 y 1352 ortak imparator 12 Agustos 1376 da kidemli Imparator 1 Temmuz 1379 28 Haziran 1385 V Ioannis ve ogludur 1373 te Andronikos muttefigi olan Osmanli sehzadesi Savci Bey ile birlikte babalari V Ioannis ve I Murad aleyhine bir birlesik isyan cikarmislardir Her iki isyan da basarisiz kalmistir I Murad oglunun gozlerine kizgin mil cektirerek kor ettirmis ve V Ioannisden de kendi ogluna ayni cezayi uygulamasini istemistir Fakat V Ioannis oglu Andronikos un sadece tek gozunu kor ettirmistir Sonradan Cenova Cumhuriyeti yardimi ile Andronikos hapishaneden kacmis ve bir hukumet darbesi ile Konstantinopolis te IV Andronikos adi ile Imparatorluk idaresini eline almayi basarmistir Ama Venedik Cumhuriyeti ve Osmanli hukumdari I Murad IV Andronikos un tek imparator olmasina karsi gelmisler ve cok kisa suren bir saltanattan sonra 1379 da efektif olarak tahttan indirilmistir Ama ortak imparator unvanini korumasina izin verilmis ve sahsi idaresi icin Silivri o zamanki Selymbria tahsis edilmistir V Ioannis Iwannhs E Palaiologos III Andronikos un oglu VI Ioannis in damadi 18 Haziran 1332 1 Temmuz 1379 da kidemli Imparator 14 Nisan 1390 16 Subat 1391 Kidemli Imparator gorevini Venedik Cumhuriyeti ve Osmanli Devleti destegi ile yeniden yuklenmistir Torunu olan VII Ioannis tarafindan tahttindan indirilmistir VII Ioannis Iwannhs E Palaiologos 2h fora IV Andronikos un oglu 1370 1376 1379 arasinda ortak imparator 14 Nisan 1390 dan itibaren kidemli Imparator 17 Eylul 1390 22 Eylul 1408 1376 1379 da babasi ile birlikte ortak imparator 1379 ile 1385 arasinda Silivri de o zamanki Selymbria da ortak imparator 1385 ile 1390 arasinda olasilikla Silivri de Imparator 1390 da buyukbabasi u tahtindan indirmistir ama kendisi tahtta ancak 5 ay kalabilmistir I Bayezid in mudahalesi ile Silivri deki eski imtiyaz bolgesine geri gonderilmistir Amcasi II Manuil ile iyi gecinmis ve amcasi Avrupa ya gittigi zaman onu 1399 ile 1403 arasinda Konstantinopolis te taht naipligine atanmistir 1403 ile 1408 arasinda Selanik te kendi sarayini kurup gelistirmistir V Ioannis III Andronikos un oglu VI Ioannis in damadi 18 Haziran 1332 17 Eylul 1390 da kidemli Imparator 16 Subat 1391 Oglu olan II Manuil ve Venedik Cumhuriyeti ve Osmanli Devleti destekleri ile kidemli Imparator gorevine geri getirilmistir II Manuil Manoyhl B Palaiologos V Ioannis in oglu VI Ioannis in torunu IV Andronikos un erkek kardesi 27 Haziran 1350 1373 te ortak imparator 16 Subat 1391 de kidemli Imparator 21 Temmuz 1425 V Ioannis ve Helena Kantakuzen in ikinci oglu Erkek kardesinin 1373 te basarisiz isyanindan sonra ortak imparator secilmistir Bu gorevinden 1376 1379 arasi IV Andronikos tarafindan ve 1390 da ise VII Ioannis tarafindan alinmistir VII Ioannisin tahttan indirilmesinde basrolu oynamistir Imparatorluk donemi icinde 1394 ten 1402 ye kadar Konstantinopolis Yildirim Bayezid tarafindan kusatilmistir Bu kusatma ancak Yildirim Bayezid in Timur istilasini onlemek icin Anadolu ya gecmesi nedeni ile sona ermistir Ankara Savasi nda Yildirim Beyazid in yenilgisi ile Osmanli Devleti icin 10 yil suren bir Fetret Devri baslamis ve bu donemde Bayezid in erkek cocuklari ayni zamanda Osmanli tahtina hak talep etmeleri dolayisiyla Osmanli ulkesi buyuk bir siyasi ve sosyal karisiklik icinde kalmistir II Manuil 1399 1403 arasinda Avrupa da genis bir seyahat yaparak Bati Avrupalilari Osmanli Devleti aleyhine askeri yardim ve destek gostermeye inandirmaya calismistir Ayni zamanda bu donemde Mora Despotlugu nu gelistirmeye calismistir Osmanli Fetret Devri sirasinda Osmanli tahtina rakip olan kardeslerden Emir Suleyman Bizans a bircok taviz vermistir Musa Celebi Konstantinopolis i kusatmistir ama sonunda I Mehmed Celebi Bizans yardimi ile Osmanli sultanligini emniyet altina alip bu donemi kapatmistir II Manuil I Mehmed Celebi nin hukumdarligi sirasinda Osmanli Devleti ile dostca iliskilere saglamaya calismistir Ancak 1421 de II Murad aleyhine isyanci Duzmece Mustafa ya destek vermistir II Manuil in son saltanat yillarinda ortak Imparator olan oglu VIII Ioannis idareyi ele almistir Bizans in Duzmece Mustafa ya verdigi destek nedeniyle 1422 de II Murad Konstantinopolis i ve Selanik i kusatmistir II Muradin Konstantinopolis kusatmasi sonucsuz kalmistir Kusatma altinda bulunan Selanik ise Venedik e devir edilmistir II Manuil 1423 te bir beyin kanamasi gecirmis felc olmus yatalak kalmis ancak 1425 te olmustur V Andronikos VII Ioannis in oglu y 1400 y 1403 te ortak imparator y 1407 y 1407 Selanik sarayinda babasi ile birlikte ortak imparator Babasindan once olmustur VIII Ioannis Iwannhs H Palaiologos II Manuil in oglu 18 Aralik 1392 y 1416 de ortak imparator 21 Temmuz 1425 ten itibaren Imparator 31 Ekim 1448 Babasinin son yillarinda efektif olarak Bizans i idare etmistir Duzmece Mustafa ya destek vermeye karar vermistir II Murad in Konstantinopolis kusatmasi sirasinda sehrin savunma komutanligini yapmistir Kusatilmis Selanik in 1423 te Venedik e devrine karar vermistir Ayni yil Italya ve Macaristan a giderek destek toplamaya calismis fakat basarisiz kalarak Tuna uzerinden denizden geri donmustur 1425 babasinin olumu ile tek imparator olmustur 1430 da kusatma altinda iken Venedik e devredilmis Selanik Osmanlilar eline gecmistir Mora Despotlugu nun savunmasi genisletilip gelismesi ile ugrasmistir 1437 de Avrupa ya tekrar gidip Hristiyan Ortodoks ve Hristiyan Katolik mezheplerinin birbirine uzlastirip Papalik altinda kisa bir sure icin de olsa birlik saglayan nin istirak edip bu konseyde basrolu oynamistir Fakat Ortodoks Kilisesi icinde genel itirazlar ve Kasim 1444 da Avrupa dan gelen Hacli ordusunun Varna Savasi nda Osmanlilara yenilmesi Avrupa ile birlik sayesinde Bizans in kurtarilip korunmasini inanilmaz bir duse donmustur Bu savastan sonra II Murad in Mora ya hucumu ve Korint kistagidaki pekistirilmis surlarini uzun toplari ile yerle bir edip Mora ya hucum edip ayrilmasi Bizans in Mora da kendini korumasi hayallerini de yok etmistir 17 Eylul 1448 II Kosova Savasi nda II Murad in Osmanli ordularinin Macar ve muttefiklerinin ordularini darmadagin etmesi Bizans in artik caresiz oldugunu aciga koymustur On bir gun sonra cocuksuz olmus yerini kucuk kardesi Konstantinos almistir XI Konstantinos Dragas Kwnstantinos IA Palaiologos Dragatshs II Manuil in oglu VIII Ioannis in erkek kardesi 8 Subat 1405 6 Ocak 1449 29 Mayis 1453 1443 ile 1449 arasinda Mora Despotlugu hukumdari Konstantinopolis te Imparatorluk tahtina cocuksuz olen agabeyi yerine gecmistir Fatih Sultan II Mehmed in Konstantinopolis kusatmasi ve sonunda Istanbul un fethi sonucunda hayatini kaybetmis cesedi bulunamamistir Resim Isim Unvan kaynagi Dogum Imparator olma tarihi Imparatorlugun sonu Olum NotlarAyrica bakinizBizans Imparatorlugu Roma imparatorlari listesi Roma ve Bizans imparatoriceleri listesi Latin ImparatorluguKaynakca Hooker Richard The Byzantine Empire Middle Ages World Cultures 4 June 2007 lt http www wsu edu dee MA BYZ HTM 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt Dis kaynaklarGregory Timothy E Tr cev Esra Ermert 2016 Son baski 2008 1 baski Bizans Tarihi Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 978 9750815072 Dikici Radi 2013 Bizans Imparatorlugu Tarihi Istanbul Remzi Kitabevi ISBN 978 975141555 Vasiliev Alexander A Tr cev Tevabil Alkac 2016 Bizans Imparatorlugu Tarihi Istanbul Alfa Yayincilik ISBN 978 6051712659 Lemerle Paul Tr cev Galip Ustun 2004 Bizans Tarihi Istanbul Iletisim Yayincilik ISBN 975 0502316 Mango Cyril Tr cev Gul C Guven 2016 Son baski 2008 1 baski Bizans Yeni Roma Imparatorlugu Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 978 9750814105