İtalya, batı medeniyetinin doğum yerlerinden biri ve kültürel bir süper güç olarak kabul edilir. İtalya, Roma İmparatorluğu, Roma Katolik Kilisesi, Romanesk sanat, Rönesans, Bilimsel devrim,Barok, Neoklasizm, Risorgimento, Faşizm ve Avrupa entegrasyonu gibi uluslararası etkiye sahip fenomenlerin başlangıç noktası olmuştur. Tarihi boyunca, ulus muazzam sayıda önemli insan doğurmuştur. İtalya, ivmesini Klasik Yunan ve Roma dünyasının yeniden değerlendirilmesinden alan Rönesans'ın sanatsal ve entelektüel gelişmelerinde ön saflarda yer aldı. İtalya'daki sanatçılar ve bilim adamları, antik çağın maddi kalıntılarıyla çevrili olduklarından, böyle bir canlanmada önderlik etmek için özellikle iyi bir konumdaydılar. Hem sanatta hem de mimaride daha önceki Romanesk ve Gotik formların yerini, 16. yüzyılın Barok tarzlarına doğru bir gelişmeyle yükselen Rönesans aldı.
İtalya, Etrüskler, Samnitler ve Romalılar da dahil olmak üzere birçok tanınmış ve etkili uygarlığa ev sahipliği yaparken, etkisi ve kültürü yarımadada büyük etkisi olan Fenikeliler ve Yunanlar gibi önemli yabancı uygarlıkların kolonilerine de ev sahipliği yaptı. Etrüsk ve Samnit kültürleri, onları fetheden ve birleştiren Roma Cumhuriyeti'nin ortaya çıkmasından önce İtalya'da gelişti. Fenikeliler ve Yunanlar, İsa'nın doğumundan birkaç yüzyıl önce İtalya'da yerleşimler kurdular ve özellikle Yunan yerleşimleri gelişen klasik medeniyetlere dönüştü. Güney İtalya'daki Yunan kalıntıları, belki de herhangi bir yerde en muhteşem ve en iyi korunmuş olanlardır.
Yüzyıllar boyunca İtalyan sanatının büyük isimleri, diğerleri arasında Giotto, Donatello, Filippo Brunelleschi, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Titian, Bernini ve Tiepolo'yu içeren uzun bir liste oluşturuyor. Geniş bir renk ve ışık sıcaklığı ile karakterize edilen İtalyan resmi, yüzlerce yıldır Avrupa'da üstünlüğünü korumuştur. Bununla birlikte, sürekli olarak yabancı güçlere boyun eğme, sonunda İtalya'nın taşralılığa dönüşen sanatsal katkısını zayıflattı. Avrupa sanatıyla bağlar 1910'da şair Filippo Marinetti ve ressamlar Umberto Boccioni ve Giacomo Balla tarafından yönetilen Fütüristlerin çalışmalarıyla yenilendi. Fütürizm, daha geleneksel tuvaller üretmeye başladığı 1920'lere kadar Sürrealistleri etkileyen Giorgio de Chirico'nun Metafizik resimlerini izledi. Giorgio Morandi'nin incelikli, sessiz resimleri, 1964'teki ölümünden bu yana ona giderek artan bir itibar kazandırdı. Arjantin doğumlu Lucio Fontana'nın çalışmaları, modern sanatçının biçim arayışını örnekliyor; örneğin, bir bıçakla kesilen boş bir tuvalle ifade ediliyor. İtalyan heykel geleneğine yapılan modern eklemeler arasında , , , , , , ve 'nun eserleri yer alıyor.
2000 yılı aşkın süredir göçler ve istilalar yaşayan İtalya, ulus-devlet haline geldiği 1861 yılına kadar çok sayıda bağımsız devlete bölündü. Bu nispeten geç birleşme ve İtalyan yarımadasını oluşturan bölgelerin tarihsel özerkliği nedeniyle, şu anda belirgin bir şekilde İtalyan olarak kabul edilen birçok gelenek ve görenek, menşe bölgelerine göre tanımlanabilir. Bu bölgelerin siyasi ve sosyal izolasyonuna rağmen, İtalya'nın Avrupa'nın ve dünyanın kültürel ve tarihi mirasına yaptığı katkılar muazzam olmaya devam ediyor. Modada dünya lideri, Milano merkezli bir endüstri, Versace, Gucci, Krizia, Ferragamo, Valentino, Dolce & Gabbana, Prada ve Armani'nin evlerinde çalışmaya gelen modeller, tasarımcılar ve fotoğrafçılar için bir cennettir., diğerleri arasında. Modigliani ve Alessi gibi İtalyan tasarım evleri de oldukça etkili olmuştur.
İtalyan kültürünün ünlü unsurları sanatı, müziği, stili ve ikonik yemekleridir. İtalya, operanın doğum yeriydi ve bestecinin milliyeti ne olursa olsun, nesiller boyunca opera dili İtalyanca'ydı. İtalya'da dramadaki popüler beğeniler uzun zamandır komediyi tercih ediyor; Commedia dell'Arte olarak bilinen doğaçlama tarzı, İtalya'da 16. yüzyılın ortalarında ve bugün hala uygulanıyor. Fransa'ya ihraç edilmeden önce, ünlü Bale dansı türü de İtalya'da ortaya çıktı. Çeşmelerle süslenmiş meydanların çevresinde yer alan eski İtalyan kasabalarının geleneksel görüntüsü, Klasik antik çağdan kalma kalıntıların modern inşaat harikalarının yanında durabileceği bir ülkede geçerliliğini koruyor. 1926'daki Rasyonalist mimarlık hareketi, 20. yüzyılın seçkin İtalyan mimar-mühendislerinden biri olan Torino sergi kompleksinin ve Paris'teki UNESCO genel merkezinin mimarı Pier Luigi Nervi'yi üretti. , Roma'daki Esposizione Universale di Roma (EUR) bölgesi gibi faşist dönemin heybetli mimarisinin çoğundan sorumluydu. Yenilikçi mimari, Milano'daki Marchiondi Spagliardi Enstitüsü'nde Vittoriano Viganò tarafından temsil edilmektedir. Diğer önemli mimarlar arasında uluslararası müzeleriyle tanınan Renzo Piano; eleştirel yazıları yapıtlarına rakip olan Aldo Rossi; ve kamu binalarını eğrisel formlardan yaratan Paolo Portoghesi.
Ülke, dünyaca ünlü birçok şehre sahiptir. Roma, Roma İmparatorluğu'nun eski başkenti, Katolik Kilisesi'nin Papa'nın koltuğu, yeniden birleşmiş İtalya'nın başkenti ve dünyayla ilgili sanatsal, kültürel ve sinematografik merkezdi. Floransa, Orta Çağ'ın sonunda büyük başarılar elde edilen Rönesans'ın kalbiydi. Diğer önemli şehirler arasında eskiden İtalya'nın başkenti olan ve şu anda dünyanın en büyük otomobil mühendisliği merkezlerinden biri olan Torino Torino yer alıyor. Milano, İtalya'nın sanayi ve finans başkenti ve dünyanın biridir. Orta Çağ'dan erken modern döneme kadar büyük bir finans ve deniz gücünün eski başkenti olan Venedik, karmaşık kanal sistemiyle özellikle Venedik Karnavalı ve Bienali sırasında dünyanın her yerinden turist çekiyor. Napoli, Avrupa'nın en büyük tarihi şehir merkezine ve dünyanın en eski sürekli aktif kamu opera binasına (Teatro di San Carlo) sahiptir. Bologna, ülkenin ana ulaşım merkezi olmasının yanı sıra dünyanın en ve dünyaca ünlü bir mutfağa ev sahipliği yapmaktadır. İtalyan edebiyatı ve aslında standart İtalyanca, kökenleri 14. yüzyıl Toskana lehçesindedir - üç kurucu ata olan Dante, Petrarca ve Giovanni Boccaccio'nun dili. Edebiyatın akışı bu öncüleri bilim adamı ve filozof Galileo, oyun yazarı Carlo Goldoni, lirik şair Giacomo Leopardi, Romantik romancı Alessandro Manzoni ve şair Giosuè Carducci gibi sonraki uygulayıcılarla birbirine bağladı. , ve gibi Rönesans'ın kadın yazarları da kendi dönemlerinde etkili olmuşlardır. 1990'larda yeniden keşfedilen ve kritik baskılarda yeniden yayınlanan çalışmaları, İtalya'daki tüm çağlardan kadın yazarların ilgisini çekti.
İtalya bugüne kadarki en fazla sayıda UNESCO Dünya Mirası Alanına (58 ve bir tahmine göre ülke dünyanın en büyük sanat hazinelerinin yarısına ev sahipliği yapmaktadır. Genel olarak, ulusun her türden tahmini 100.000 anıtı vardır (kiliseler, katedraller, arkeolojik alanlar, evler ve heykeller). İtalya'nın birleşmesinden sonra, yazarlar, Mezzogiorno'daki yoksulluk ve yaşam koşulları gibi edebi değerlendirme için çok düşük olarak kabul edilen konuları keşfetmeye başladılar. Giovanni Verga gibi yazarlar, kendilerini ifade etmek için yeni bir kelime hazinesi icat ettiler. Kadın yazarlar arasında 1926 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Sardunyalı Grazia Deledda da vardı. Ancak 20. yüzyılın en önde gelen İtalyan kadın yazarı Elsa Morante idi.
Sanat
İtalyan sanatı yüzyıllar boyunca birçok büyük hareketi etkilemiş ve ressamlar, mimarlar ve heykeltıraşlar dahil olmak üzere birçok büyük sanatçı üretmiştir. Giambattista Vico, , Apostolo Zeno ve daha önce adı geçen , İtalya'da tarih bilincinin uyanışını yansıtan yazarlardı. Muratori, İtalyan Orta Çağ araştırmaları için birincil kaynakları topladı. Vico, Scienza nuova'sında (1725–44; Yeni Bilim), insan ırkının ilerlemesini yöneten yasaları araştırdı ve insanın psikolojik incelemesinden medeniyetlerin yükseldiği, geliştiği ve düştüğü yasaları çıkarmaya çalıştı. ve kendilerini edebiyat tarihine adadılar. Edebi eleştiri de dikkat çekti; , Vico, Maffei, Muratori ve diğerleri, klasiklerin taklidini savunmaya devam ederken, bu taklidin temkinli olması gerektiğini fark ettiler ve bu nedenle daha sonra lehte olacak kritik bakış açılarını öngördüler.
Bugün İtalya, birkaç büyük sanat galerisi, müze ve sergisiyle uluslararası sanat sahnesinde önemli bir yere sahiptir; ülkedeki başlıca sanat merkezleri arasında Roma, Floransa, Venedik, Milano, Torino, Cenova, Napoli, Palermo, Lecce ve diğer şehirler bulunmaktadır. İtalya, dünyadaki herhangi bir ülkenin en fazla sayısı olan 58 Dünya Mirası Alanına . 20. yüzyılda yazarların temaları çok çeşitliydi. 'nun yüzyılın başlarındaki gösterişli yurtseverliği, İtalyan yaşamının yerel yönlerine odaklanan Deledda ve 'nin varoluşçu kaygılarına yol açtı. Faşist dönem birçok yazarı yeraltına itti ama aynı zamanda Ignazio Silone ve Carlo Levi örneğinde olduğu gibi onların çalışmalarına ilham kaynağı oldu. Italo Svevo ve Luigi Pirandello, Elio Vittorini gibi yazarlar tarafından gerçekçiliğin yeniden canlandırılmasından önce psikanalitik edebi türe öncülük ettiler. Alberto Moravia üst-orta sınıfların yozlaşması hakkında yazdı ve anlatısının erotizmiyle ün kazandı.
İtalya, Giotto'nun eserleri ile başlayan ve çalışmaları daha sonraki aşamaya ilham veren Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Raffaello'nun Yüksek Rönesans'ında belirli bir zirveye ulaşan Rönesans boyunca (1300-1600) sanatsal gelişmelerin ana merkeziydi. Maniyerizm olarak bilinen Rönesans. İtalya, Barok (1600-1750) ile sanatsal hakimiyetini 17. yüzyıla kadar korudu. Kültür turizmi ve Neoklasizm (1750-1850), aksi halde bocalayan bir ekonominin başlıca destekçisi oldu.
Hem Barok hem de Neoklasizm Roma'da doğdu yayılan son İtalyan doğumlu stillerdi. 1960'lara gelindiğinde edebiyat dünyası devletin yozlaşmasına karşı protesto hareketine katıldı ve şiir birincil edebi tür olarak romanı gölgede bıraktı. Şair, eleştirmen ve film yapımcısı Pier Paolo Pasolini, dönemin baskın yaratıcı figürüydü. Eugenio Montale ve Salvatore Quasimodo şiirleriyle Nobel Ödülü kazandı ve Giuseppe Ungaretti Hermetizm'i kurdu. Bu hareketin bir zamanlar öğrencisi olan manevi şair Mario Luzi, sık sık Nobel Ödülü'ne aday gösterildi.
Ancak İtalya, 19. yüzyılın ortalarından itibaren , Fütürizm, , Novecento Italiano, , Arte Povera ve gibi kültürel hareketlerle uluslararası sanat sahnesinde varlığını sürdürdü. 20. yüzyılın sonlarında edebiyat alanında, Italo Calvino, Umberto Eco ve Primo Levi'nin çalışmaları yurtdışında çok başarılı oldu; İtalya'da Cesare Pavese, Carlo Emilio Gadda, Natalia Ginzburg ve Leonardo Sciascia'nın çalışmaları da iyi karşılandı. Yüzyılın son on yılında, yeni deneysel ve yenilikçi dil biçimleriyle birlikte anlatı ve tarihi romanın yeniden canlandığı görüldü. 1997'de doğaçlama tarzıyla tanınan bir oyun yazarı olan Dario Fo, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı. 21. yüzyılın ilk yıllarında aktif olan ve çeşitli türlerde çalışan yazarlar arasında Niccolò Ammaniti, Andrea Camilleri, ve vardı.
Mimari
İtalya genelinde antik çağlardan kalma mimari kalıntılar, geçmişteki kültürlerin büyüklüğüne tanıklık ediyor. İtalya'daki mimarlık tarihi, Etrüskler ve Yunanların antik üsluplarıyla başlayıp klasik Roma'ya, daha sonra Rönesans sırasında klasik Roma döneminin yeniden canlanmasına ve Barok dönemine evrilmesine kadar uzanan bir tarihtir. İtalyan Rönesansı döneminde, mimarlık öğrencilerinin eğitimlerinin önemli bir parçası olarak antik kalıntıları ve binaları incelemek için Roma'ya seyahat etmeleri alışılmış bir şeydi. İtalyan müziği, Avrupa'da bu sanatın en yüksek ifadelerinden biri olmuştur: Gregoryen ilahi, 11. yüzyılda modern müzik notalarının yeniliği, ozan şarkısı, madrigal ve Giovanni Pierluigi da Palestrina ve Claudio Monteverdi'nin eserleri. Antonio Vivaldi, Alessandro ve Domenico Scarlatti, Gioachino Rossini, Gaetano Donizetti, Giuseppe Verdi, Giacomo Puccini ve Vincenzo Bellini gibi besteciler gibi İtalya'nın gururlu müzik mirasının bir parçası.
Eski Aziz Petrus Kilisesi (MS 330 civarında başladı) muhtemelen ilk önemli erken Hristiyan bazilikasıydı. Eski Aziz Petrus, Roma'daki mevcut Aziz Petrus Bazilikası'nın bulunduğu yerde duruyordu. Orta Çağ Romanesk tarzındaki ilk önemli binalar, 800'lü yıllarda İtalya'da inşa edilen kiliselerdi. Ortadoğu'nun Bizans mimari tarzının birkaç seçkin örneği de İtalya'da inşa edildi. En ünlü Bizans yapısı Venedik'teki San Marco Bazilikası'dır. Çağdaş İtalya'da müzik, geçmişte olduğundan daha az ünlü olsa da, önemini korumaya devam ediyor. İtalya, yıl boyunca her türden - klasik, caz ve pop - birçok müzik festivaline ev sahipliği yapıyor. Özellikle, İtalyan pop müziği her yıl San Remo Festivali'nde temsil edilmektedir. Spoleto'da her yıl düzenlenen İki Dünya Festivali dünya çapında ün kazandı. Devlet yayın şirketi Radiotelevisione Italiana (RAI), dört orkestraya sahiptir ve diğerleri opera evlerine bağlıdır; en iyilerinden biri Milano'daki La Scala'da. Kemancılar ve Salvatore Accardo ve piyanist , besteciler Luciano Berio, Luigi Dallapiccola ve Luigi Nono gibi uluslararası beğeni topladı.
İtalyan mimarisinin en büyük çiçeklenmesi Rönesans döneminde gerçekleşti. Filippo Brunelleschi, Floransa Katedrali için yaptığı kubbe ile mimari tasarıma büyük katkılarda bulunmuştur. Leone Battista Alberti, teorileri ve tasarımları sonraki mimarlar üzerinde muazzam bir etkiye sahip olan bir başka erken Rönesans mimarıydı. Çağdaş yapımlar, İtalya'nın operadaki üstünlüğünü, özellikle Milano'daki La Scala'nın yanı sıra Napoli'deki San Carlo ve Venedik'teki La Fenice Tiyatrosu gibi diğer opera evlerinde ve Verona'daki Roma arenasında yıllık yaz operası prodüksiyonlarını koruyor. Tenor Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli, 21. yüzyılın başında İtalya'nın en beğenilen sanatçıları arasındaydı.
İtalyan Rönesans mimarisinin belki de en büyük başarısı, aslen 16. yüzyılın başlarında Donato Bramante tarafından tasarlanan Aziz Petrus Bazilikasıydı. Andrea Palladio, 16. yüzyılın ortalarında ve sonlarında tasarladığı villalar ve saraylarla Batı Avrupa'daki mimarları etkiledi. İtalya'da birçoğu özel olarak işletilen çok sayıda tiyatro var. Kamu tarafından işletilen bir dizi kalıcı tiyatro (teatri stabili) devlet tarafından finanse edilmekte ve Turizm Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. İtalya'da tiyatro etkinliğini teşvik eden üç kamu kuruluşu, İtalyan Tiyatro Kurulu (Ente Teatrale Italiano; ETI), İtalyan repertuarını tanıtmakla ilgilenen İtalyan Drama Enstitüsü (Istituto Dramma Italiano; IDI) ve Ulusal Antik Tiyatro Enstitüsü (Istituto) Nazionale del Dramma Antico; INDA). 1990'da hükûmet, finansmana uygunluk konusundaki mevzuatını sıkılaştırdı ve bu durum, kenar ve deneysel tiyatroları ciddi şekilde etkiledi. Sonraki yıllarda finansal kısıtlamalar, artan sayıda uluslararası ortak yapımlara yol açtı.
Barok dönem, 17. yüzyılda özellikle kiliseleriyle tanınan birkaç seçkin İtalyan mimar üretti. En önemli mimarlar arasında Gian Lorenzo Bernini ve Francesco Borromini vardı. Renzo Piano gibi çok sayıda modern İtalyan mimar dünya çapında ünlüdür. Hiçbir yerli oyun yazarı, 20. yüzyılın başlarından itibaren Luigi Pirandello'nunkilere rakip olabilecek eserler üretmemiş olsa da, İtalyan tiyatrosu olağanüstü çağdaş Avrupa eserleri üretmede ve önemli canlanmaları sahnelemede aktif olmuştur. 20. yüzyılın sonlarında Dario Fo, son derece doğaçlama tarzıyla uluslararası beğeni topladı.
18. yüzyılın sonlarında ve 19. yüzyılın başlarında İtalya, Neoklasik mimari hareketten etkilendi. Villalardan, saraylardan, bahçelerden, iç mekanlardan ve sanattan her şey Roma ve Yunan temalarına dayandırılmaya başlandı ve binalar da Andrea Palladio'nun başyapıtı 'da yaygın olarak temalıydı. İtalyan sinemasının en parlak dönemi 1950'lerdeydi. En iyi Roberto Rossellini ve Vittorio De Sica'nın çalışmalarında temsil edilen Yeni-Gerçekçilik, savaş sonrası İtalya'da hüküm süren koşullara samimi bir bakış atmak için iki savaş arası yıllarda tercih edilen gerçeklerden kaçıştan uzaklaştı. Bu yeni tarz dünyanın ilgisini çekti. Mussolini tarafından Roma yakınlarında inşa edilen film stüdyoları kompleksi Cinecittà, Avrupa'nın Hollywood'u olarak tanındı. Roma, Via Veneto'nun büyük otellerine ve şık kafelerine uğrayan ve paparazziler olarak bilinen ünlülere aç yeni tür fotoğrafçıları kendine çeken uluslararası jet sosyetenin merkezi haline geldi.
İtalyan modern ve çağdaş mimarisi, 20. ve 21. yüzyıllarda İtalya'daki mimariyi ifade eder. Federico Fellini başkentin bu imajını Roma (1972) ve La dolce vita (1960; Tatlı Hayat) gibi filmlerde yaydı. Pier Paolo Pasolini ise Accattone (1961; Dilenci) gibi filmlerde İtalyan yeraltı dünyasına daha sert bir bakış attı. Dönemin sinemasına kalıcı katkı sağlayan diğer yönetmenler arasında Morte a Venezia (1971; Venedik'te Ölüm); Paolo ve Vittorio Taviani kardeşler (La notte di San Lorenzo [1982; Kayan Yıldızların Gecesi]); ve senarist . Michelangelo Antonioni, Franco Zeffirelli, Sergio Leone ve Fellini gibi bazı yönetmenler, yurt dışında, yurt içinde olduğundan daha fazla başarı elde ettiler.
Faşist dönemde , , Giovanni Muzio gibi isimlerle sözde "Novecento hareketi" gelişti. Bu hareket, imparatorluk Roma'nın yeniden keşfine dayanıyordu. İtalya'daki birçok şehrin kentsel dönüşümlerinden sorumlu olan ve Roma'daki tartışmalı 'yi hatırlayan , bir "basitleştirilmiş Neoklasizm" biçimi tasarladı. 20. yüzyılın sonlarında İtalyan sineması durgunluğa girdi. Yine de İtalya, Bernardo Bertolucci'nin The Last Emperor (1987), Giuseppe Tornatore'nin Cinema Paradiso'su (1990), 'in Mediterraneo'su (1991) ve Michael Radford'un Il Postino'su (1994; The Postman) dahil olmak üzere bazı büyük uluslararası başarılara imza atabilir. Silvio Soldini'nin Pane e tulipani (2000; Ekmek ve Laleler), Marco Tullio Giordana'nın I cento passi (2000; Yüz Adım) ve La meglio gioventù (2003, Gençliğin En İyisi) ve 'nin Gomorra'sı (2008, Gomorrah) iyi eleştirel karşılandı. Dikkat çeken diğer yönetmenler, yönettiği La vita è bella (1997; Hayat Güzeldir) ile en iyi erkek oyuncu Akademi Ödülü'nü kazanan Gianni Amelio ve Roberto Benigni'dir. İtalyan filmleri giderek sinema ve televizyon şirketlerinin ortak yapımları haline geliyor. Radiotelevisione Italiana (RAI) ve Fininvest, şu anda İtalya'nın en büyük film yapımcılarıdır ve her yıl birkaç yüz film ve televizyon prodüksiyonu yapan film üretiminin yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Roma'nın Cinecittà'sı ayrıca her yıl, özellikle tarihi temaları işleyen filmlerden oluşan birçok İtalyan olmayan prodüksiyona da sahne oluyor; örnekler arasında New York Çeteleri (yönetmen Martin Scorsese, 2002), The Passion of the Christ (yönetmen Mel Gibson, 2003) ve The Life Aquatic with Steve Zissou (yönetmen Wes Anderson, 2004) sayılabilir. Devlete ait Cinecittà 2008'de özelleştirildi, ancak 2017'de kamunun eline geri verildi. (Daha fazla tartışma için sinema tarihinin tarihine bakın.)
Faşist mimariyi EUR binalarında mükemmel bir şekilde gösterilmiştir. Neoliberty tarzı Vittorio Gregotti'nin daha önceki eserlerinde görülen) ve Brütalist mimari (Milan'daki Velasca grubu , 'da Piagentina aracılığıyla bir konut binası, Leonardo Savioli ve ). İtalya'nın kültürel mirası kaçınılmaz bir varlıktır. Güney ve merkez, Yunan ve Etrüsk uygarlığının kalıntılarıyla doludur ve yarımadanın tamamında önemli Roma kalıntıları görülebilir. En dikkate değer örnekler, Napoli yakınlarındaki antik Roma kasabaları Pompeii ve Herculaneum ve Roma'daki kalıntılardır. Zengin anıtlar, kiliseler ve saraylar, İtalya'nın kültürel geçmişine tanıklık ediyor ve müze ve galerilerinin içeriği 35 milyondan fazla parçaya sahis. İtalya'da ayrıca 100 milyondan fazla kitaba ev sahipliği yapan 700'den fazla kültür enstitüsü, 300'den fazla tiyatro ve yaklaşık 6.000 kütüphane bulunmaktadır.
Moda ve tasarım
İtalyan moda endüstrisi, ülkenin en önemli imalat sektörlerinden biridir. Eski İtalyan modacıların çoğu Roma'da yaşıyor. Ancak Milano, İtalya'nın moda başkenti olarak görülüyor çünkü birçok tanınmış tasarımcı orada yaşıyor ve İtalyan tasarımcı koleksiyonlarının mekanı. İtalya, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından Dünya Mirası alanları olarak belirlenmiş düzinelerce tarihi yer içermektedir. Resmi olarak belirtilen yerler arasında Ferrara, Pienza, San Gimignano, Siena ve Urbino'daki eski şehir merkezleri; Agrigento, Aquileia ve Valcamonica'daki arkeolojik alanlar; ve tüm Amalfi kıyıları ve Eolie Adaları. Dünya Mirası Listesi'ne sonradan eklenenler arasında Dolomitler, Cenova'nın tarihi merkezi ve Rhaetian Demiryolu bulunmaktadır.
İtalya'nın en iyi moda tasarımcılarının çoğu, dünyanın her yerinde bulunabilen butiklere sahiptir. En iyi bilinen ve en seçkin isimler arasında Armani, , , Benetton, Fendi, Gucci, Versace, Moschino ve Prada bulunmaktadır. Bulgari ve Luxottica gibi aksesuar ve mücevher markaları da uluslararası üne sahiptir ve Luxottica dünyanın en büyük gözlük şirketidir. İtalya'nın müzeleri, eski uygarlıklardan kalma en önemli eser koleksiyonlarından bazılarını içerir. Taranto'daki Ulusal Müze'deki kalıcı koleksiyon, Magna Graecia tarihine dair en önemli bilgilerden birini sağlarken, Roma'daki Roma Ulusal Müzesi'ndeki ve Napoli'deki Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki arkeolojik koleksiyonlar dünyanın en iyileri arasında sayılıyor. Aynı şey Perugia'daki Umbria Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki Etrüsk koleksiyonu, Roma'daki Capitoline Müzeleri'ndeki Klasik heykeller ve Torino'daki Mısır Müzesi'ndeki Mısır koleksiyonu için de söylenebilir.
Şu anda, Milano ve Roma, her yıl Paris, New York, Londra ve Tokyo gibi diğer büyük uluslararası merkezlerle rekabet etmektedir. İtalya'nın Rönesans dönemindeki yükselen sanatsal başarısı, Uffizi Galerisi, Bargello Ulusal Müzesi ve Floransa'daki diğer galerilerdeki muhteşem koleksiyonlara yansır. Eski Ustalara ek olarak, 1765'ten beri halka açık bir galeri olan Uffizi, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Botticelli, Piero della Francesca, Giovanni Bellini ve Titian'ın başyapıtlarını içerir. Bargello, Michelangelo, , Donatello ve Della Robbia ailesinin eserleriyle muhteşem bir Floransa heykel koleksiyonuna sahiptir. Pitti Sarayı, Medici ve Lorraine aileleri tarafından toplanan 16. ve 17. yüzyıllara ait yaklaşık 500 önemli eserle birlikte Raphael'in etkileyici bir resim koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır.
İtalya, özellikle iç tasarım, mimari tasarım, endüstriyel tasarım ve kentsel tasarım olmak üzere tasarım alanında da öne çıkıyor. Ülke, ve gibi bazı tanınmış mobilya tasarımcıları üretti ve Bel Disegno ve Linea Italiana gibi İtalyanca ifadeler mobilya tasarımının sözlüğüne girdi. Klasik İtalyan beyaz eşya parçalarına ve mobilya parçalarına örnekler arasında Zanussi'nin çamaşır makineleri ve buzdolapları, Atrium'un "New Tone" kanepeleri ve Bob Dylan'ın tasarımından esinlenen Ettore Sottsass'ın post-modern kitaplığı sayılabilir. şarkı " ". İtalya'nın büyük galerilerinin çoğu, öncelikle kendi bölgesel mirasıyla ilgilenir. Örneğin, Milano'daki Brera Sanat Galerisi, kuzey İtalyan Lombard okulundan eserler açısından zengindir ve Siena'daki Ulusal Sanat Galerisi 'nden olduğu gibi, Venedik Akademisi Galerileri de Venedik resminin ana temsilcisidir. Vatikan Şehri'nin enklavındaki Vatikan Müzeleri, her şeyden önce, Michelangelo'nun Sistine Şapeli'ndeki freskleriyle dikkat çekiyor ve bu freskler, 1980'lerde ve 90'larda Avrupa'da üstlenilen en iddialı koruma projelerinden birinde restore edildi.
Bugün Milano ve Torino, mimari tasarım ve endüstriyel tasarımda ülkenin liderleridir. Milano şehri, Avrupa'nın en büyük tasarım fuarı olan 'ya ev sahipliği yapıyor.Milano ayrıca Fuori Salone ve gibi tasarım ve mimariyle ilgili önemli etkinliklere ve mekanlara ev sahipliği yapıyor ve tasarımcılar , Lucio Fontana, ve 'ye ev sahipliği yapıyor. İtalya'daki müzelerin dörtte biri İtalyan devletine, yarısından biraz daha azı yerel makamlara ve küçük bir kısmı da kamu kurumlarına, dini kuruluşlara ve özel mülk sahiplerine aittir. Müze ziyaretçilerinin sayısı, genel turizm eğilimlerine bağlıdır, ancak tek tek müzeler rutin olarak yıllık katılım toplamlarını milyonlarla sayar. 21. yüzyılın başlarında, yılda 5 milyondan fazla insan Vatikan Müzeleri'nden geçti ve 1,5 milyondan fazla kişi Uffizi Galerisi'ni ziyaret etti.
Edebiyat
İtalyan edebiyatı, MÖ 753'te Roma'nın kurulmasından sonra başladı. Roma ya da Latin edebiyatı, Pliny the Elder, Pliny the Younger, Vergilius, Horatius, Propertius, Ovidius ve Livius gibi sayısız yazar, şair, filozof ve tarihçi ile dünyada oldukça etkiliydi ve hala da etkili. Romalılar ayrıca sözlü gelenekleri, şiirleri, dramaları ve özdeyişleriyle ünlüydüler. Bunların çoğu Eski Yunanlardan esinlenmiş olsa da, Roma epigramları genellikle çok daha satirikti ve bazen onlara heyecan verici bir etki vermek için müstehcen bir dil kullanıyordu. Roma epigramlarının çoğu yazıtlar veya grafiti idi. İtalya'nın ulusal kütüphane sistemi Kitaplar, El Yazmaları ve Kültür Enstitüleri Merkez Ofisi tarafından kontrol edilmektedir. Bu organ, ulusun kitaplarını kataloglama ve koruma çalışmalarını denetler ve Eyalet Kayıt Kütüphanesini ve yaklaşık 50 eyalet kütüphanesini doğrudan kontrol eder. İki ana ulusal kütüphane Roma ve Floransa'da bulunmaktadır. Çalışmaları, Bari, Napoli, Venedik, Palermo ve Milano'nun ana ulusal kütüphaneleri ve bunların taşra şubeleri tarafından desteklenmektedir. Bunların her biri önemli ölçüde kendi bölgesinin edebi mirasına odaklanır. Üniversite kütüphaneleri öncelikle akademik araştırmaların desteklenmesiyle ilgilenir.
Modern İtalyan Edebiyatı'nın İtalyan dilindeki temeli, kesinlikle 13. yüzyılın ilk yıllarında başlar. Oluşumunda etkili olan etkiler arasında ilk olarak Assisili Aziz Francis tarafından gerçekleştirilen dini dirilişten söz edilmelidir. Bu nedenle edebiyatta ilk "İtalyan sesi" olarak kabul edilir. İtalya'da çok sayıda ilgi alanını temsil eden akademiler ve toplumlar çoğaldı. Gerçekten de güzel sanatlar akademilerinin kökenleri İtalya'daydı. Örneğin, Floransa Güzel Sanatlar Akademisi 1563'te Tasarım Sanatları Akademisi olarak kuruldu ve Perugia akademisi 1573'e kadar uzanıyor. Roma'nın San Luca Akademisi, 1577'de kurulmuş bir ressamlar loncasıydı. İtalya'nın en ünlü akademisyenleri toplum, Galileo'nun bir zamanlar üyesi olduğu Ulusal Lincei Akademisi'dir. En seçkin edebiyat topluluğu, 1582'de Floransa'da kurulan Crusca Akademisi'dir. Ayrıca, 1657'de Floransa'da açılan Cimento Akademisi de dahil olmak üzere birçok tarihi ve bilimsel dernek vardır. İtalyan sanatının incelenmesi için kurulan yabancı okullar ve kültür, İtalyan akademik yaşamına önemli ölçüde katkıda bulunur.
Başka bir İtalyan sesi Sicilya'dan geldi. 13. yüzyılın ilk yarısında Sicilya Krallığı'nı yöneten II. Frederick'in sarayında, formlar ve temalar, Sicilya Okulu şairleri tarafından yerel dilin rafine bir versiyonunda yazılmıştır. Bu şairlerin en önemlisi , sone formunu icat ettiği söylenen noter 'dir. Nüfusunun sadece küçük bir yüzdesinin sporla aktif olarak uğraştığı bir ülke için, İtalya bisiklet, kayak, basketbol, su topu, voleybol ve futbol (futbol) dallarında etkileyici sayıda şampiyon üretti. Özellikle popüler olan futbol, bazı İtalyan bilim adamlarının 16. yüzyıl İtalya'sında calcio olarak icat edildiğini ve Floransa ve Siena'daki Palio festivallerinde tanıtıldığını iddia ediyor. İtalyan futbol takımları 1930'larda ve 1960'ların sonundan itibaren uluslararası oyunlarda başarılı oldular. Millî takım, en son 2006'da olmak üzere dört kez Dünya Kupası kazandı.
Guido Guinizelli, geleneksel aşk şiirine felsefi bir boyut katan bir okul olan Dolce stil novo'nun kurucusu olarak kabul edilir. Pürüzsüz, saf bir üslupla ifade edilen bu yeni aşk anlayışı, başta Guido Cavalcanti ve genç Dante Alighieri olmak üzere bazı Floransalı şairleri etkiledi. Dante'nin İlahi Komedya'sı, İtalyan edebi dilinin yaratılmasına yardımcı olan dünya edebiyatının bir başyapıtıdır. Ayrıca şair Cehennem, Araf ve 'teki destansı yolculuğu için Terza rima'yı icat etti. Otomobil yarışları da İtalya'da oldukça popülerdir ve İtalyan mühendisler ve sürücüler bu spora çok katkıda bulunmuştur. İlk kez 1946'da üretilen Ferrari yarış arabaları, 5.000'den fazla büyük yarış kazandı ve birçok dünya rekoru kırdı.
14. yüzyılın iki büyük yazarı, Petrarca ve Boccaccio, antik çağın eserlerini araştırıp taklit ettiler ve kendi sanatsal kişiliklerini geliştirdiler. Canzoniere adlı şiir koleksiyonuyla ün kazandı. Petrarca'ın aşk şiiri yüzyıllar boyunca bir model olarak hizmet etti. Şimdiye kadar yazılmış en popüler kısa öykü koleksiyonlarından biri olan Boccaccio'nun Decameron'u da aynı derecede etkiliydi. İtalyan sporcular her modern olimpiyata katılmıştır. Alp kasabası Cortina d'Ampezzo, 1956 Kış Olimpiyatlarına ev sahipliği yaptı; 1960 Yaz Oyunları Roma'da yapıldı; ve Torino, 2006 Kış Oyunlarına ev sahipliği yaptı. İtalya'nın önemli Olimpiyatçıları arasında eskrimci Edoardo Mangiarotti, dalgıç Klaus Dibiasi, Alp disiplini kayakçısı Alberto Tomba ve İskandinav kayakçısı Stefania Belmondo yer aldı. 21. yüzyılın ilk on yılında, İtalya genellikle Yaz ve Kış Oyunlarında ilk 10 madalya kazanan arasında yer aldı.
İtalyan Rönesans yazarları bir dizi önemli eser ürettiler. Niccolò Machiavelli'nin Prens'i, siyaset bilimi üzerine dünyanın en ünlü denemelerinden biridir. Dönemin bir diğer önemli eseri olan Ludovico Ariosto'nun Çılgın Orlando'su belki de şimdiye kadar yazılmış en büyük şövalyelik şiiridir. 'nin diyaloğu , kusursuz saray beyefendisi ve manevi güzellik idealini anlatıyor. 'daki lirik şair Torquato Tasso, Aristoteles'in birlik kanonlarına dikkat çekerek kullanarak bir Hristiyan destanı yazdı.
1976'da yerel, bağımsız yayın istasyonlarının yasallaştırılması, medya ortamını kökten değiştirdi. O zamandan beri yayınlanan gazete ve dergilerin sayısı azalırken, ticari televizyon ve radyo kanalları çoğaldı. Yayıncılık sektörü, RAI'nin üç devlet kanalı ve Canale 5, Italia 1 ve Rete 4 olmak üzere üç büyük ticari kanal tarafından yönetilmektedir. Son üçü, Silvio Berlusconi tarafından kontrol edilen ve sanal bir sanal ortam oluşturan bir multimedya şirketi olan Fininvest'e aittir. başbakan olmadan önce özel televizyon, reklamcılık ve yayıncılık sektörlerinde tekel (1994; 2001–06; 2008–11). Fransız kanalı France 2, kuzey ve orta İtalya'daki izleyiciler için yarışıyor. Yaklaşık bir düzine ek özel istasyon, ulusal izleyicinin kalan onda birini güvence altına almak için mücadele ediyor. İtalyan televizyonu, AB'de en fazla televizyon yayınından birine sahip ve en fazla sayıda film üretiyor. İyi finanse edilen oyun şovları ve kabareler büyük kanallarda çoğalırken, küçük yerel kanallar, filmlerin ve yerel olarak üretilen reklamların hakim olduğu bir ücret sağlar.
17. yüzyılın başlarında, 'nun uzun mitolojik şiiri L'Adone gibi bazı edebi şaheserler yaratıldı. Barok dönem ayrıca Galileo'nun açık bilimsel nesirinin yanı sıra Tommaso Campanella'nın 'ni de üretti, bir filozof-rahip tarafından yönetilen mükemmel bir toplumun tasviri. 17. yüzyılın sonunda, , Pietro Metastasio'nun kahramanca melodramlarında olduğu gibi, şiire sadeliği ve klasik kısıtlamayı geri getirmek için bir hareket başlattılar. 18. yüzyılda, oyun yazarı Carlo Goldoni, Commedia dell'Arte'nin yerine, çoğu zamanının orta sınıfını betimleyen tam yazılı oyunlar koydu. Ticari televizyon sektörü 1976'dan sonraki ilk on yılda bir yasal boşlukta gelişti. Bunun medyanın diğer sektörleri için olumsuz etkileri oldu. Yüksek izlenme rakamları nedeniyle televizyon, reklam gelirinin büyük bölümünü film ve yazılı basındaki alışılmış pazarından aldı. Etkiler özellikle sinema için felaket oldu, ancak gazeteler ve dergiler de reklam geliri eksikliğinden muzdaripti. Yayıncıların gazetelerini ve dergilerini kârlı bir şekilde işletmeleri giderek zorlaştıkça, bunlar yavaş yavaş daha büyük endüstriyel ve ticari kaygılar tarafından devralındı ve çoğu zaman editoryal özgürlüklerinden ödün verildi. 1990'larda, yayıncılık endüstrisini yeniden düzenlemeye yönelik yasalar -tekellerin yaratılmasını önlemek ve basın üzerindeki kısıtlamaları düzenlemek için- oldukça çekişmeli geçti.
Romantizm, İtalya'ya siyasi birlik ve yabancı egemenliğinden özgürlük getiren yurtsever hareket olan Risorgimento'nun bazı fikirleriyle çakıştı. İtalyan yazarlar, 19. yüzyılın başlarında Romantizm'i benimsediler. İtalya'nın yeniden doğuş zamanı şairler Vittorio Alfieri, ve Giacomo Leopardi tarafından müjdelendi. Alessandro Manzoni'nin , önde gelen İtalyan Romantik, Hristiyan adalet ve Providence değerlerini yücelten ilk İtalyan tarihi romanıydı. 19. yüzyıl sonlarında adlı gerçekçi bir edebi hareket, İtalyan edebiyatında önemli bir rol oynadı. Giovanni Verga bu hareketin önde gelen yazarıydı. Başlıca ulusal gazeteler Corriere della Sera, La Repubblica, La Stampa ve Il Giorno'dur. Yerel ve bölgesel gazeteler, İtalyan kültüründe bölgesel kimliğin gücünün bir kez daha altını çizerek İtalya'da özellikle hayati öneme sahiptir. En yüksek tirajlı gazeteler arasında La Gazzetta dello Sport ve Corriere dello Sport spor başlıkları yer almaktadır.
Fütürizm adlı bir hareket, 20. yüzyılın başlarında İtalyan edebiyatını etkiledi. Filippo Tommaso Marinetti, Fütürist Bildirge'yi yazdı. Makine çağının hızını, dinamizmini ve şiddetini yücelten dil ve metaforların kullanılmasını gerektiriyordu. 20. yüzyılın başlarındaki İtalyan edebi şahsiyetleri arasında , Luigi Pirandello ve Grazia Deledda uluslararası üne kavuştu. Savaş sonrası dönemin önde gelen yazarları Ignazio Silone, Alberto Moravia, Italo Calvino, Umberto Eco, Dario Fo ve şairler Salvatore Quasimodo ve Eugenio Montale'dir. Fütürizm, İtalyan Fütürizmi, Rus Fütürizmi, 20. yüzyılın başlarında İtalya merkezli, makinenin dinamizmini, hızını, enerjisini ve gücünü ve modern yaşamın canlılığını, değişimini ve huzursuzluğunu vurgulayan sanatsal hareket. 20. yüzyılın ikinci on yılında, hareketin etkisi Avrupa'nın çoğuna, en önemlisi Rus avangardına yayıldı. Hareketin en belirgin sonuçları görsel sanatlar ve şiirde olmuştur. Fütürizm ilk olarak 20 Şubat 1909'da Paris gazetesi Le Figaro'nun İtalyan şair ve editör Filippo Tommaso Marinetti'nin bir manifestosunu yayınlamasıyla duyuruldu. Marinetti, Fütürizm kelimesini, geçmişin sanatını bir kenara atma ve kültür ve toplumda değişimi, özgünlüğü ve yeniliği kutlama hedefini yansıtmak için icat etti. Marinetti'nin manifestosu, otomobilin yeni teknolojisini ve hızının, gücünün ve hareketinin güzelliğini yüceltiyordu. Şiddeti ve çatışmayı yücelterek, geleneksel değerlerin kapsamlı bir şekilde reddedilmesi ve müzeler ve kütüphaneler gibi kültürel kurumların yok edilmesi çağrısında bulundu. Manifestonun söylemi tutkulu bir şekilde bombastikti; agresif tonu, kasıtlı olarak halkın öfkesini uyandırmayı ve tartışmaları uyandırmayı amaçlıyordu.
Film
İtalyan film endüstrisi 1903 ve 1908 yılları arasında üç şirketle doğdu: Roman , ve Torino'daki . Bunu kısa süre sonra Milano ve Napoli'de başka şirketler izledi. Filmdeki Yeni-Gerçekçi hareket, İtalyan edebi hareketine paraleldi. Filmlerin tarzı belgesel benzeri bir nesnellikti; aktörler ya sıradan durumlara karışmış sıradan insanlardı ya da onlara benziyordu. Yeni-Gerçekçi yapımlar genellikle kaba ve aceleyle yapılmış olsalar da, geleneksel film yapımının gerçeklerden kaçışçı idealleştirmesinden radikal bir şekilde ayrılmaları ve çağdaş temaları ele almadaki cesaretleri uluslararası bir etki yarattı.
Erken İtalyan film endüstrisi, tarihsel gösterileriyle uluslararası üne kavuştu. Ancak I. Dünya Savaşı sırasında, diğer Avrupa hükûmetleri gibi İtalya da hammaddelerini film endüstrilerinden askeri ihtiyaçlara yönlendirdi. Bu tür resimlerden ilki, Nazi işgali tarafından İtalyanlara dayatılan acımasız kararları gösteren antifaşist bir film olan Roberto Rossellini'nin Açık Şehir (1945) filmiydi. Rossellini'nin İtalya'daki savaşı anlatan altı vinyet olan Paisan'ı (1946) da benzer bir iç gıcıklayıcı niteliğe sahipti. Diğer önemli Yeni-Gerçekçi filmler, Vittorio De Sica'nın işçi sınıfı İtalyanlarının gündelik yaşamını konu alan Shoeshine (1946) ve The Bicycle Thief (1948) ve Luchino Visconti'nin La terra trema (1948; The Earth Trembles) adlı, yoksul bir Sicilyalının hikâyesiydi. profesyonel oyuncu kullanmayan balıkçılar. 1950'den sonra İtalyan filmlerinin eğilimi gerçekçilikten fanteziye, sembolizme ve edebi temalara dönüştü.
1920'lerde ve 1930'larda birkaç büyük sinema filmi çekildi, ancak 1940'larda İtalyan film yapımcılığında bir rönesans gelişti. O dönemde yeni nesil yönetmenler ortaya çıktı. Bunlar arasında Vittorio De Sica, Roberto Rossellini ve Luchino Visconti vardı. Savaşın etkisi, bu yönetmenlerin birçoğunun topluma ve sorunlarına odaklanan filmler yapmasına neden oldu. Bu dürtü, savaş sonrası ilk önemli Avrupa film hareketi olan Yeni Gerçekçiliğin ortaya çıkmasıyla sonuçlandı. Yeni-Gerçekçi yönetmenler öncelikle sıradan insanların günlük yaşamını tasvir etmekle ilgilendiler. Stüdyo setinden ziyade çoğunlukla mekanda çekim yaptılar ve çoğunlukla profesyonel olmayan oyuncular kullandılar. Bu nitelikler Yeni Gerçekçi filmlere cesur, neredeyse belgesel bir görünüm kazandırdı. 55 yıla yayılan üretken bir kariyer boyunca, De Sica 35 film yönetti ve 150'den fazla filmde oynadı. Oyunculuk kariyeri 1917'de sessiz bir filmde küçük bir rol alarak başladı. Mario Camerini'nin Gli uomini, che mascalzoni... (1932; What Rascals Men Are!) adlı filmindeki rolüyle İtalya'da yıldızlığa erişmeden önce 1920'ler boyunca filmlerde ve müzikal tiyatrolarda ve tiyatro topluluklarını gezerek sahne aldı. De Sica'nın 1930'lar boyunca aldığı sonraki rolleri, onu özellikle hafif komedide usta olan romantik bir başrol oyuncusu haline getirdi; birçok eleştirmen onun ekrandaki kişiliğini Cary Grant'inkiyle karşılaştırdı.
1950'ler ve 1960'larda, kısmen İtalyan film yıldızları Gina Lollobrigida, Sophia Loren ve Marcello Mastroianni'nin popülaritesi nedeniyle dünyevi komediler uluslararası başarı kazandı. Aynı yıllarda Sergio Leone, ironik bir şekilde "Spagetti Western" lakaplı yeni bir film türünün yaratılmasına yardımcı oldu, çünkü bunlar İtalya, İspanya ve hatta Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ünlü Monument Valley Stüdyolarında İtalyan yönetmenler tarafından yapıldı. Hayatının sonuna kadar başarılı bir oyunculuk kariyeri sürdürmesine rağmen, De Sica'nın genellikle senarist ile işbirliği içinde olan yönetmenlik çabaları, sinema tarihine en etkili katkısı olarak kabul edilir. Yeni-Gerçekçiliğin kökleri -basit, dürüst olay örgüleri, belgesel tarzı, kahraman olarak çocukların sıklıkla kullanılması, yerinde çekim, sosyal temalar ve insanın kardeşliğine olan inanç- De Sica'nın ilk eserlerinde bulunur. özellikle Teresa Venerdì (1941; Doctor, Beware) ve I bambini ci guardano (1944; Çocuklar Bizi İzliyor). Bununla birlikte, Yeni-Gerçekçiliğin savaş sonrası zirvesi sırasında, De Sica, türün dört başyapıtı ile dünyanın en beğenilen yönetmenlerinden biri haline geldi: Amerikan işgali sırasında iki çocuğun trajik yaşamlarını anlatan Sciuscià (1946; Shoeshine). İtalya; en iyi yabancı film dalında Oscar kazanan Ladri di biciclette (1948; Bisiklet Hırsızı); Miracolo a Milano (1951; Milano'da Mucize), Milano'daki zengin ve fakir çatışmasını anlatan komik bir mesel; ve Umberto D. (1952), yalnız bir emekli, köpeği ve her ikisine de acıyan genç bir hizmetçi hakkında bir trajedi. Bu filmlerde büyük ölçüde amatör olan oyuncuların performansları büyük beğeni topladı. Kendisi de yetenekli bir oyuncu olduğu için De Sica, profesyonel olmayanlarla, özellikle de ustaca performanslar sergileyebildiği küçük çocuklarla iyi çalıştı.
Aynı zamanda, yeni bir grup yönetmen övgü kazandı. En önemlileri Michelangelo Antonioni, Federico Fellini ve Pier Paolo Pasolini idi. Vittorio De Sica, Roberto Rossellini ve Luchino Visconti de önemli eserleri filme almaya devam ettiler. 20. yüzyılın sonlarında, önde gelen İtalyan yönetmenler arasında Roberto Benigni, , Bernardo Bertolucci ve vardı. Eleştirel favoriler olmasına rağmen, İtalyan Yeni Gerçekçi hareketin filmleri hiçbir zaman popüler bir kabul görmedi. De Sica'nın daha fazla ticari ücrete girmesi, büyük ölçüde oyunculuk gelirine ve filmlerini finanse etmek için arkadaşlarından aldığı kredilere güvenerek motive edildi. Hollywood'la yakınlaşması, başrollerini Montgomery Clift ve Jennifer Jones'un paylaştığı ve senaryosunu Zavattini, Ben Hecht ve Truman Capote'nin birlikte yazdığı bir David O. Selznick yapımı olan Stazioni Termini (1953; Indiscretion of an American Wife) ile başladı. De Sica'nın bu dönemde yönettiği diğer filmlerin çoğu, büyük ölçüde L'oro di Napoli (1954; Napoli'nin Altını), La gibi De Sica filmlerindeki performansıyla ün kazanan İtalyan güzeli Sophia Loren'in yıldızı. ciociara (1961; İki Kadın), Ieri, oggi, domani (1963; Dün, Bugün ve Yarın) ve Matrimonio all'italiana (1964; Evlilik, İtalyan Tarzı).
Fumetti
İtalyan çizgi romanlarının (İtalyanca Fumetti Corriere dei Piccoli'nin ilk sayısının yayınlandığı 27 Aralık 1908'dir. . Marinetti'nin manifestosu, Milano'daki bir grup genç ressama Fütürist fikirleri görsel sanatlara uygulama konusunda ilham verdi. Umberto Boccioni, Carlo Carrà, , Giacomo Balla ve Gino Severini 1910'da resim üzerine çeşitli manifestolar yayınladılar. Marinetti gibi onlar da özgünlüğü yücelttiler ve miras alınan sanatsal gelenekleri küçümsediklerini ifade ettiler.
1932'de yayıncı , yalnızca Kuzey Amerikalı yazarları kullanarak dergisini yayınlamaya başlamıştı. Dergi, İtalya'da 350.000 kopyaya ulaştı ve çizgi romanları geniş bir çekiciliğe sahip ana akım bir medya olarak onayladı. Vecchi, üç yıl sonra aynı unvanı getirerek İspanya'ya taşındı. Grup, henüz Fütürist üslup haline gelecek tarzda çalışmamış olsalar da, sanatçıları modern yaşamın dinamiklerine duygusal olarak dahil olmaya çağırdı. Hareket, hız ve değişim algısını görsel olarak tasvir etmek istediler. Bunu başarmak için, Fütürist ressamlar, bir nesnenin birkaç eşzamanlı görüntüsünü göstermek için parçalanmış ve kesişen düzlem yüzeyleri ve ana hatları kullanan Kübist tekniği benimsediler. Ancak Fütüristler ayrıca nesnenin hareketini tasvir etmeye çalıştılar, bu nedenle çalışmaları tipik olarak bir nesnenin geçiş sırasında ana hatlarının ritmik uzamsal tekrarlarını içeriyor. Efekt, hareketli bir nesnenin çoklu fotoğrafik pozlarına benzer.
Aralık 1932'de, İtalya'daki ilk Disney çizgi romanı, Mickey Mouse veya , Floransalı yayıncı Nerbini tarafından piyasaya sürüldü. Disney franchise daha sonra 1935'te Mondadori yan kuruluşu API tarafından devralındı. Bir örnek, Balla'nın, bir dachshund'un bacaklarının birden fazla görüntünün bulanıklığı olarak tasvir edildiği Tasmalı Köpek Dinamizmi (1912) tablosudur. Fütürist resimler, diğer önemli yönlerden Kübist çalışmalardan farklıydı. Kübistler natürmort ve portreyi tercih ederken, Fütüristler hızlanan otomobiller ve trenler, yarışan bisikletçiler, dansçılar, hayvanlar ve şehirli kalabalıklar gibi konuları tercih ettiler. Fütürist resimler, Kübist eserlerden daha parlak ve daha canlı renklere sahiptir ve ritmik olarak dönen formların şiddetli hareketin zirvelerine ulaştığı dinamik, ajite kompozisyonlar ortaya çıkarır.
1945'te Hugo Pratt, Venedik Güzel Sanatlar Akademisi'ne devam ederken, Mario Faustinelli ve Alberto Ongaro ile birlikte Asso di Piccheyi yarattı. Sanat biçimine farklı yaklaşımları onlara Venedik çizgi roman ekolünün adını kazandırdı. Boccioni, 1912 baharında konuyla ilgili bir manifesto yayınlayarak heykelle de ilgilenmeye başladı. Teorilerini en iyi şekilde iki heykelde gerçekleştirmiş olduğu kabul edilir: Development of a Bottle in Space (1912). ve bir şişenin dış hatları ve bir insan figürünün tek bir katı form olarak tasvir edilmediği, bunun yerine figürün içinde hareket ettiği uzayda çoklu düzlemlerden oluştuğu Unique Forms of Space in Space (1913).
1948'de , popüler Tex Willer ile başlayan uzun ve başarılı bir Batı şeritleri serisi başlattı. Bu çizgi roman, yayıncının adından Bonelliano olarak bilinen popüler çizgi roman formatı etrafında odaklanan bir dizi yayın için model olacaktı. Fütürist ilkeler mimariye de yayıldı. Antonio Sant'Elia, 1914'te mimarlık üzerine bir Fütürist manifesto formüle etti. Gruptaki en yetenekli sanatçı olan Boccioni ve Sant'Elia,1916'da askerlik hizmeti sırasında öldüler. Boccioni'nin ölümü, grubun personelinin genişlemesi ve görsel sanatlarda önemli bir tarihsel güç olarak Fütürist harekete son verdi.
Tex Willer'ı takip eden dizilerden bazıları Zagor (1961), Mister No (1975) ve daha yakın zamanda Martin Mystère (1982) ve Dylan Dog (1986). Bu çizgi romanlar, cep kitabı formatında 100'den fazla siyah beyaz sayfada tam hikâyeler sundu. Konu ister batılı, ister korku, ister gizem ya da bilimkurgu olsun, her zaman macera olmuştur. Bonelliani, bugüne kadar ülkedeki en popüler çizgi roman biçimidir.
İtalya ayrıca birçok , yani Disney karakterlerini içeren hikâyeler ( ve ) üretir. 1960'lardan sonra, ve gibi Disney çizgi romanlarının Amerikalı sanatçıları, geçmişte olduğu kadar çok hikâye üretmedi. Şu anda Amerikan yeni öykü üretimi azaldı ( Avrupa'da yayınlıyor) ve bu niş Güney Amerika, Danimarka ve İtalya'daki şirketler tarafından dolduruldu. İtalyan 'Scuola disneyana' birkaç yenilik üretti: hikâyeler için İtalyan standart uzunluğunu (30 sayfa) oluşturmak, ünlü edebiyat eserlerini 'Parodie'de yeniden yorumlamak, 400 sayfaya kadar uzun hikâyeler yazmak. İtalyan edebi Fütürizmini benimseyen yazarlar, yalnızca Fütürist resmin kentsel ve modernist temalarını ele geçirmekle yetinmeyerek, 20. yüzyılın başlarındaki hız ve acımasızlık olarak algıladıkları şeye uygun bir dil geliştirmeye çalıştılar. Yeni türler kurdular; en önemlisi, özgür sözcüklü şiir olarak da adlandırılan, parole in libertà ("özgürlükteki sözler"). Doğrusal tipografi, geleneksel sözdizimi ve imla kısıtlamalarından kurtulmuş bir şiirdi. Marinetti'nin savaş şiiri "Battaglia peso + odore" (1912; "Savaş Ağırlığı + Koku") adlı savaş şiirinden kısa bir alıntı, özgür sözcüklerin bir örneği olarak Fütüristlerin manifestolarından birine eklenmiştir:
En önemli sanatçılar ve yazarlar arasında Bonvi, , , , ve sayılabilir. İtalya'da yaratılan en iyi bilinen Disney karakteri 'tir. (İngiliz izleyiciler için Duck Avenger veya Phantom Duck olarak bilinir). "Tasarımlı analojiler" (şeklin analojik olarak anlamı taklit ettiği piktogramlar), dipinti paroliberi (grafik öğelerini serbest kelime şiiriyle birleştiren edebi kolajlar) ve sintesi (minimalist oyunlar) diğer yeni türler arasındaydı. Fütürist akşamlar, karma medya etkinlikleri ve manifesto broşürlerinin, poster şiirlerin ve edebiyat, resim ve teorik bildirilerin bir karışımını içeren geniş sayfa formatındaki dergilerin kullanımı dahil olmak üzere yeni yayma biçimleri tercih edildi. Ancak 1914'e kadar çıktı, hareketin ilan ettiği programın çok gerisinde kaldı ve Fütürist şairler -Marinetti'nin aksine- hareketin ilk antolojisi I poeti futuristi (1912; Fütürist Şairler").
Müzik
Müzik yazımı İtalya'da başladı. Bu nedenle, müziğin nasıl çalındığını bize anlatmak için İtalyanca kelimeler kullanılır. Sonuç olarak, tüm ülkeler, İtalya'nın ve özellikle de Floransa'nın müzik tarihinde oynadığı önemli rolün bir göstergesi olarak, İtalyanca formlarında benimsemiştir. Marinetti bir süre için öncelikle Kuzey Afrika'da geçen bir tecavüz, yağma ve savaş hikâyesi olan "Afrikalı" Mafarka le futuriste (1910; Fütürist Mafarka) ile ilişkilendirildi. Kadın düşmanlığı, ırkçılık ve şiddet kültünün yüceltilmesinin yanı sıra roman, kahramanın geleceği miras alacak bir süpermen olarak hayata geçirdiği bir makine yaratmasıyla hatırlanıyor. Ancak Marinetti, avangard şiirini I. Dünya Savaşı sırasında bir savaş muhabiri olarak savaş deneyimlerinin gerçeklerine dayandırmaya başladığında, geçmiş şiirsel uygulamalardan önemli bir kopuşu temsil eden, belirgin şekilde yenilikçi bir Fütürist deyim ortaya çıktı.
Halktan klasiğe, müzik İtalyan kültüründe her zaman önemli bir rol oynamıştır. Örneğin, operayı doğuran İtalya, klasik müzik geleneğinin temellerinin çoğunu sağlar. Piyano ve keman da dahil olmak üzere genellikle klasik müzikle ilişkilendirilen bazı enstrümanlar İtalya'da icat edildi ve mevcut klasik müzik formlarının çoğu köklerini 16. ve 17. yüzyıl İtalyan müziğindeki yeniliklere kadar takip edebilir. (senfoni, konçerto ve sonat gibi). Edebi Fütürizmin en önemli manifestosunun başlığı, Distruzione della sintassi–immaginazione senza fili–parole in libertà (1913; Sözdiziminin Yok Edilmesi–Kablosuz Hayal Gücü–Özgürlükteki Sözler), Marinetti'nin küçültülmüş eliptik bir dil için taleplerini temsil ediyordu. sıfatlardan ve zarflardan arındırılmış, mastar ve matematiksel işaretlerdeki fiiller ve bilgileri daha ekonomik ve daha cesur bir şekilde iletmek için kullanılan kelime eşleştirmeleri. Sonuçta ortaya çıkan "telgraf lirizmi" en çok Marinetti'nin savaş şiirinde, özellikle de Zang tumb tumb ve "Dunes"da (her ikisi de 1914) etkilidir. Dili daha yoğun hale getirme arzusu, makineler ve savaşla ilgili şiirlerde -topçu ateşinin sesini taklit etmeyi amaçlayan Zang tumb tumb başlığında olduğu gibi- belirgin bir yansıma kullanımına ve tek tip, yatay tipografiden uzaklaşmaya yol açtı. Severini'nin Danza serpentina'da (1914; Yılanlı Dans) yaptığı gibi, birçok Fütürist ressam-şair edebiyat ve görsel sanat arasındaki ayrımı bulanıklaştırdı. Marinetti'nin şiirsel deneyleri Kübizme borçlu olduğunu ortaya çıkarırken, genellikle savaş yanlısı propaganda amacıyla oluşturulan İtalyan edebi kolajını belirgin bir şekilde Fütürist bir sanat biçimine yükseltti. Bu eğilimin doruk noktası, Carrà'nın Festa patriottica (1914; Vatanseverlik Kutlaması) ve Marinetti'nin Les Mots en liberté futuristes (1919; "Fütürist Özgürlük Sözleri") ile geldi.
İtalyan besteciler, Orta Çağ'dan beri müzikte önemli bir rol oynamıştır. 11. yüzyılda, İtalyan keşiş , devrim niteliğinde bir notasyon sistemi ve deşifre yöntemi geliştirdi. Gregoryen ilahisi, ozan şarkısı ve madrigal erken İtalyan müziğinin formlarıydı. Fütüristlerin 1913 manifestosunda da bir "tipografik devrim" ilan edildi; hem formu görsel olarak dinamik hale getirme arzusundan hem de modern savaşın ve kentsel yaşamın gürültüsünü -boyut ve cesaret yoluyla- yansıtabilen tipte görsel efektlere duyulan ihtiyaçtan doğmuştur. Hızla giden arabaları, trenleri ve uçakları, patlayan bombaları ve savaşın karmaşasını betimleyen çeşitli biçimli şiirsel düzen dizileri. Marinetti'nin çalışmalarının dışında, en başarılı tipografik deneyler Francesco Cangiullo ve Fortunato Depero'nun şiirlerinde bulunabilir.
Rönesans döneminde, Giovanni Palestrina kilise hizmetlerinde kullanılmak üzere koro müziğinin başyapıtlarını besteledi. İlk operalar 1590'larda Floransa'da bestelendi. Opera, Barok döneminde bir sanat formu olarak ortaya çıktı. Claudio Monteverdi, 17. yüzyılın başlarında Barok operanın ilk büyük bestecisiydi. 17. yüzyılın sonları ve 18. yüzyılın başlarındaki önemli besteciler arasında Alessandro Scarlatti, oğlu Domenico ve Antonio Vivaldi vardı. Alessandro en çok operaları, Domenico klavye besteleri ve Vivaldi keman çalışmaları ile tanındı. 19. ve 20. yüzyılın başlarında, popüler operalar Gioachino Rossini, Vincenzo Bellini, Gaetano Donizetti, Giuseppe Verdi, Ruggero Leoncavallo ve Giacomo Puccini tarafından bestelendi. İlk on yılı boyunca, İtalyan edebi Fütürizmi büyük ölçüde homojen bir hareket olarak kaldı. Buna karşılık, Rus Fütürizmi, sürekli olarak yeniden gruplandırılan sanatsal grupları temsil eden çok sayıda antolojiyle ilişkili bir dizi kıymık gruba (Ego-Fütüristler, Kübo-Fütüristler, Hylaea [Rus Gileya]) bölündü. Rus Fütürizminde, özellikle Vladimir Mayakovsky ve Yelena Guro'nun şiirlerinde şehirci bir çizgi varken, Rus yazarlar İtalyan meslektaşlarına göre makineler, hız ve şiddetle daha az meşguldü. Rus Fütürizmindeki baskın primitivizm türü, bazılarının iki hareketin Fütürizm kelimesi dışında çok az ortak noktası olduğu sonucuna varmasına neden oldu. Dilin yenilenmesine ortak bir ilgi olsa da, İtalyanların yenilikleri her zaman ultramodern bir duyarlılığı ifade etmek için tasarlanırken, Rus Fütürist şairleri ve oyun yazarları dikkatlerini "Öyle Söz" (en ünlülerinden birinin başlığı) ile sınırladılar. Manifestolar, Slovo kak takovoye, 1913'te yayınlandı. Bu yazarların bir kısmı, en etkileyicisi Velimir Khlebnikov, dilin arkaik köklerini araştırdı ve ilhamları için ilkel halk kültüründen yararlandı.
Bugün, İtalya'da bir meslek olarak müziği destekleyen tüm altyapı, konservatuvarlar, opera evleri, radyo ve televizyon istasyonları, kayıt stüdyoları, müzik festivalleri ve önemli müzikolojik araştırma merkezleri dahil olmak üzere kapsamlıdır. İtalya'daki müzik hayatı son derece aktif, ancak çok İtalyan merkezli ve neredeyse uluslararası değil. Başlıca uluslararası İtalyan pop şarkıcılarından bazıları, yaşamı boyunca dünya çapında 76 milyon plak satan 1970'lerin pop-divası Mina ve 45 milyon albüm satan şarkıcı Laura Pausini'dir. İtalyan edebiyatı, başlangıçları 13. yüzyılda olan İtalyan dilinde üretilmiş yazılı eserler bütünü. O zamana kadar, Orta Çağ'da Avrupa'da bestelenen edebi eserlerin neredeyse tamamı Latince yazılmıştır. Ayrıca, doğası gereği ağırlıklı olarak pratikti ve dini okullarda eğitilmiş yazarlar tarafından üretildi. İtalyanca edebiyat, sırasıyla Fransa'nın kuzey ve güney dilleri olan Fransızca ve Provençal'deki edebiyattan daha sonra gelişti. 12. yüzyılın sonundan önce İtalyanca yerel ayetin yalnızca küçük parçaları bulundu (bir dizi Latin yasal kaydı bir İtalyan lehçesinde tanık ifadeleri içeriyor olsa da) ve 12. ve 13. yüzyıldan kalma ayetler Fransız ve Provençal etkisini yansıtıyor.
Milano'daki La Scala opera binası, dünyanın en iyilerinden biri olarak ünlüdür. Napoli'deki San Carlo, Venedik'teki La Fenice Tiyatrosu ve Verona'daki Verona Arenası gibi opera için başka ünlü mekanlar da var. Ayrıca, İtalya'da on beş kamuya ait tiyatro ve çok sayıda özel olarak işletilen tiyatro bulunmaktadır. Bu tiyatrolar İtalyan ve Avrupa oyunlarının yanı sıra baleleri de tanıtmaktadır. Ünlü İtalyan opera sanatçıları arasında Enrico Caruso, Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli sayılabilir.
Fransız nesir ve şiir romanları, 12. yüzyıldan 14. yüzyıla kadar İtalya'da popülerdi. Latin anlatı klasiklerinden ücretsiz uyarlamalarla birlikte Carolingian ve Arthurian döngülerinden hikâyeler, okuryazarlar tarafından okunurken, Fransız âşıklar kuzey İtalya'nın her yerinde halka açık yerlerde ayetler okudular. 13. yüzyıla gelindiğinde, çoğunlukla anonim olan bir "Fransız-Venedik" edebiyatı gelişti; İtalyanlar, genellikle çeşitli bölümleri uyarlayıp genişleterek ve bazen Fransız eserlerinden karakterleri içeren yeni romanlar yaratarak Fransız hikâyelerini kopyaladılar. Bu literatürde, kullanılan dilin sözde Fransızca olmasına rağmen, yazarlar genellikle bilinçli veya bilinçsiz olarak kendi kuzey İtalyan lehçelerinden öğeler katmışlar ve böylece dilsel bir melez yaratmışlardır. Venetian Martino da Canal ve Florentine Brunetto Latini gibi önemli nesir eserlerin yazarları - sırasıyla Les estoires de Venise (1275; Venedik Tarihi) ve ansiklopedik Livres dou trésor (c. 1260; " Books of the Treasure")—Fransızca'yı çok daha iyi biliyorlardı, oysa Mantualı Sordello gibi şairler Provençal dilde sözler yazdılar, bu da dil ve Provençal nazım hakkında tam bir bilgi olduğunu ortaya koyuyordu. Provençal aşk sözleri aslında Fransız romansları kadar popülerdi ve ilk İtalyan şairler Provençal ozan şiirinin antolojilerini dikkatle incelediler.
Bilim ve Teknoloji
Hem eski cumhuriyetin hem de imparatorluğun hâlâ ayakta duran su kemerleri, hamamları ve diğer kamu işleri, Romalıların mühendislik ve mimari becerilerinin kanıtıdır. Rönesans sırasında bilimin yeniden doğuşu, Leonardo da Vinci'nin (anatomi, meteoroloji, jeoloji ve hidrolojideki keşifler dahil) cesur spekülasyonlarını, Galileo Galilei'nin fizik ve astronomideki ilerlemelerini ve Evangelista Torricelli'nin barometrenin gelişimini getirdi. Sicilya krallığını 1208'den 1250'ye kadar yöneten İtalya doğumlu Kutsal Roma imparatoru Frederick II Hohenstaufen'in Sicilya mahkemesinin kültür ortamında, Provençal formlar ve temalar üzerine modellenen şarkı sözleri yerel Sicilya dilinin rafine bir versiyonunda yazılmıştır. Şiir, sarayın bir süslemesi ve hayatın ciddi meselelerinden bir kaçış olarak kabul edildi ve Sicilya okulu tarafından taklit edilenin Provence'ın aşk şiiri olması - siyasi şiir değil - olması önemlidir. Bu şairlerin en önemlisi, sone biçimini icat ettiği söylenen noter 'dir. Tarihin bir kazası ile, orijinal Sicilya el yazmalarının tümü kayboldu ve Sicilya okulunun şiiri, daha sonraki Toskana transkripsiyonlarında aktarıldı, bu da onu modern İtalyanca'ya gerçekte olduğundan çok daha yakın gösteriyor. El yazması geleneğinden ilk etkilenen ve onun "bölgeler-ötesi" niteliklerini öven Dante Alighieri oldu.
20. yüzyılın başında, Guglielmo Marconi elektrikle ilgili deneyler yaptı ve kablosuzu geliştirdi, ancak ondan önce 100 yıldan fazla bir süre önce elektriğin öncülerinden Kont Alessandro Volta geldi. İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda, Enrico Fermi'nin nükleer fizikteki çalışmaları, hem atom bombasının hem de barışçıl atom uygulamalarının geliştirilmesine yol açtı. 25 Eylül 2001'de ABD Kongresi Antonio Meucci'yi telefonun mucidi olarak resmen tanıyan bir kararı kabul etti. Sicilya şiiri, II. Frederick'in ölümünden sonra yazılmaya devam etti, ancak edebi etkinliğin merkezi, Provençal ve Sicilya liriklerine olan ilginin Guittone d'Arezzo ve takipçileri tarafından çeşitli taklitlere yol açtığı Toskana'ya taşındı. Guittone, Dante'ye göre De vulgari eloquentia'da ayrıntılı şiir biçimleri denemiş olsa da, Guittone'un dili lehçe öğelerini Latinizmler ve Provençalizmlerle karıştırdı ve güney okulunun güzelliğinin hiçbirine sahip değildi. Aslında Guittone, ünü Dante'nin etkilenme kaygısının kurbanı olan güçlü ve karmaşık bir şairdi.
Diğer bazı önemli şahsiyetlere kısa bir genel bakış, Güneş Sistemi hakkında birçok önemli keşifte bulunan astronom Giovanni Domenico Cassini'ydi. 'nın genellikle matematikte ilk modern tedavi olarak kabul edilen matematikçiler Lagrangia, Fibonacci ve Gerolamo Cardano, bu alanda temel ilerlemeler kaydettiler; bir doktor ve mikroskobik anatominin kurucusu olan Marcello Malpighi; vücut fonksiyonları, hayvan üremesi ve hücresel teori konularında önemli araştırmalar yürüten biyolog Lazzaro Spallanzani; Golgi kompleksinin keşfini ve 'nin kabulüne giden yolu açmadaki rolünü içeren birçok başarısı olan doktor, patolog, bilim adamı ve Nobel ödüllü Camillo Golgi. Guittone ve takipçileri hâlâ yazarken, aşk şiirinde, kesin ve samimi ifade kaygısı ve aşkı yeni bir ciddi şekilde ele alma kaygısıyla damgasını vuran yeni bir gelişme ortaya çıktı. Bu yeni şair okulundan, Dante'nin Commedia'sında (Purgatorio, Canto XXIV, satır 27) kullandığı bir ifade olan dolce stil novo (veya nuovo; "tatlı yeni stil") olarak bahsetmek adet olmuştur. aşk konusuna uygun anlatım inceliğini vurguladı. Başlıca stil novo şairler Bolognalı Guido Guinizelli ve Toskana şairleri Guido Cavalcanti, Dante (özellikle La vita nuova'da yer alan şiirlerde) ve Cino da Pistoia ile daha küçük şairler Lapo Gianni, Gianni Alfani ve Dino Frescobaldi idi.
İtalyanların otomobil ve hız sevgisi, İtalya'yı dünyanın en ünlü spor arabalarının birçoğunun üretimi ve orada gelişen endüstrisi ile ünlü yaptı. Dünyanın en seçkin araçlarından bazıları İtalya'da geliştirildi: Lamborghini, Ferrari, Alfa Romeo ve Maserati, İtalya'da ortaya çıkan tanınmış lüks otomobillerden sadece birkaçı. Ülke ve özellikle , gibi bazı ustaca insansı robotlar üretti. "Al cor gentil rempaira semper amore" ("Aşk her zaman nazik kalpte sığınak bulur") ile başlayan canzone (bir dizi aynı kafiyeli kıtalardan oluşan uzun bir şiir; canzone kelimesi bazen "ode" olarak tercüme edilir) ile tanınırdı."), kadın sevgisi ile Tanrı sevgisi arasındaki sorunlu ilişki sorusunu gündeme getirmektedir. Şiirleri, ciddi ve son derece yetenekli bir lirik şair olan Cavalcanti tarafından hemen takdir edildi. Cavalcanti'nin şiirlerinin çoğu trajikti ve Guinizelli'nin önerdiği aşkın soylulaştırıcı etkisini reddediyordu. Dante, "ilk arkadaşı" olarak adlandırdığı Cavalcanti'ye büyük hayranlık duyuyordu, ancak (1290'da) genç yaşta ölen Beatrice'e olan aşkından esinlenen kendi aşk kavramının Guinizelli'ninkiyle çok daha fazla ortak yanı vardı. Dante'nin Vita nuova'sı (c. 1293; Yeni Hayat), daha önce bestelenmiş ve birbirine bağlı şiirlerle noktalanan ve bir dereceye kadar belagatli bir düzyazı çerçevesiyle yeniden yorumlanan aşkının geriye dönük öyküsüdür: Dante, Üçlü Birlik'in Beatrice'in "kökü" olduğu sonucuna varır. ve Tanrı'nın gerçeğine ve sevgisine aracılık edebilir ve Tanrı'nın sevgisini ilham edebilir - ancak sevgilisinin bir arınma durumuna ulaşması için onun ölümü gereklidir. Cino da Pistoia, bu şairlerin adı verilen stilnovisti'nin kelime dağarcığını, melankolik psikolojik iç gözleminde Petrarca'ı dört gözle bekleyen özgün bir şekilde kullandı. Stilnovisti dilinin daha önceki Sicilya ve Toskana şairleriyle (örneğin Guittone d'Arezzo) karşılaştırılması, Toskana lehçesinin kapsamlı bir şekilde incelendiğini ortaya koymaktadır. Tamamen yerel özellikler kaldırılmış ve İtalya'nın standart gerçekçi olmayan edebi dili yaratılmıştı.
Heykel
İtalyan yarımadasındaki heykel sanatının kökleri çok eskilere dayanmaktadır. Etrüsk şehirlerinin orta İtalya'ya ve bitişik denizlere hakim olduğu arkaik dönemde, Etrüsk heykeltıraşlığı gelişti. 'de çalışan bireysel bir sanatçı olan Vulca'nın adı tespit edildi. Bir pişmiş toprak ve diğer figürler bıraktı ve belki de İtalyan sanatının uzun tarihindeki en eski usta olma ayrıcalığını iddia edebilir. Poesia giocoso (gerçekçi veya komik, mısra) ciddi aşk şiiriyle tam bir tezat oluşturuyordu. Dil, şiirde işlenen temalara uygun olarak, genellikle kasıtlı olarak rafine edilmemiş, konuşma diline özgü ve bazen de ürkütücüydü. Bu tür dizeler, zevki öven ya da kişisel düşmanlarını, kadınları ya da Roma Katolik Kilisesini kötülemek için Latince dizeler yazan 12. ve 13. yüzyılların hicivli goliard şairlerine bir şeyler borçlu olan, süregelen bir Avrupa geleneğine aittir. Etkiledikleri kişiler genellikle kaba, hatta şiddetli olsa da, olağan şiir biçimi sone olan komik şairler, Romantik eleştirmenlerin düşündükleri proleter isyancılar değil, kültürlü edebiyat adamlarıydı. Bunlardan en erken olanı, hem kibar aşk şiiri hem de "gerçekçi" türden kaba, bazen müstehcen dizeler yazan 'ydu. En iyi bilinen ve en çok yönlü olanı, gerçekçi metresi Becchina'nın stil novo'nun ruhani kadınlarının bir parodisi olduğu ve en sevdiği konu babasının alçaklığı olan Cecco Angiolieri'ydi. Folgore di San Gimignano, kolaylık olması açısından genellikle bu şairler arasında sınıflandırılır. En çok, örneğin yılın farklı aylarıyla ilişkilendirilen aristokrat zevkleri (Provençal plazerini anımsatan) listeleyen zarif sone döngüleriyle tanınır. Cenne della Chitarra'nın paradoksal olumsuz tepkileri (Provençal enueg'i anımsatan) çok daha gelenekseldir. Dante, çağdaşı Forese Donati ile bu kaba, kavgacı tarzda hakaretlerde bulundu.
Bu sanatta önemli bir gelişme MÖ 6. yy ile MS 5. yy arasında Roma İmparatorluğu'nun büyümesi sırasında meydana geldi. En eski Roma heykeli, Roma'nın kuzeyindeki Etrüsklerden ve güneydeki Yunan kolonistlerinden etkilenmiştir. İmparatorluk döneminde Cumhuriyet dönemi portre büstlerinin saf gerçekçiliği, Yunan idealizmine katıldı. Prima Portalı Augustus'ta açıkça görülen sonuç, genellikle klasik pozlarda idealize edilmiş, anatomik olarak mükemmel vücutlarla bireyselleştirilmiş kafaların ilginç bir yan yana gelmesiydi. Assisili Aziz Francis'in ünlü Laudes creaturarum o Cantico di Frate Sole (c. 1225; "Güneş Kardeşinin İbadet") adlı şiiri, en eski İtalyan şiirlerinden biriydi. İncil'in ayetlerini hatırlatan ve kafiye yerine asonans kullanan ritmik nesirle yazılmıştır. Umbria lehçesinde Tanrı, yarattığı her şey aracılığıyla övülür. Aziz Francis'in de bir müzik eşliğinde bestelemiş olması muhtemeldir ve ölümünden sonra lauda, kutsal günlerde Tanrı'yı ve azizleri övmek ve ilahileri hatırlamak için toplanan sıradan insanların kardeşliği tarafından kullanılan yaygın bir dini şarkı biçimi haline geldi. Mesih'in hayatı ve Tutkusu. Lauda geleneğinin tek gerçek şairi, bir Fransisken ve mistik olan Jacopone da Todi idi. Baladlar biçimindeki övgüleri, genellikle manevi yoksulluk ve kilisenin yozlaşması temalarıyla ilgileniyordu. En yoğun kompozisyonu ("Donna de Paradiso"), Mesih'in annesi ile Mesih'in Tutkusu ve ölümünü grafiksel olarak tanımlayan bir haberci arasındaki diyalogdur.
Orta Çağ boyunca, büyük heykel büyük ölçüde diniydi. Kuzey İtalya'daki (adını Charlemagne'nin ailesinden alıyor) İncil kapakları için, kilise sunaklarının bölümleri için dekorasyon olarak ve sunaklara yerleştirilmiş haçlar ve dev şamdanlar için heykeller yaptılar. 20. yüzyıl, İtalya'nın son derece geleneksel, tarım toplumundan ilerici, sanayileşmiş bir devlete dönüşümüne tanık oldu. Ülke 1861'de siyasi olarak birleşik olmasına rağmen, bölgesel kimlik güçlü olmaya devam ediyor ve ulus kültürel bir varlık olarak eşit olmayan bir şekilde gelişti. Ulusal olarak paylaşılan bir okul müfredatının yanı sıra televizyon ve diğer kitle iletişim araçlarının artan etkisi ile birçok bölgesel farklılık azalmaktadır. İtalyanlar uzun zamandır kendilerini önce kendi kasabalarının veya şehirlerinin, ardından bölgelerinin veya eyaletlerinin vb. vatandaşları olarak görme eğiliminde olsalar da, İtalya Avrupa Birliği'ne (AB) daha yakından entegre oldukça ve İtalyanlar kendilerini düşünmeye başladıkça bu durum değişiyor. birçok halktan oluşan uluslarüstü bir topluluğun parçası olarak.
13. yüzyılın sonlarında, Nicola Pisano ve oğlu Giovanni Roma lahitlerinden ve diğer kalıntılardan etkilenerek İtalyan heykelinde Rönesans'a yol açan devrim niteliğindeki değişiklikleri başlattı. Her ikisi de kabartmaları ve minberlerdeki süslemeleriyle dikkat çekmektedir. Giovanni Pisano'nun Masumlar Katliamı buna bir örnektir. Kuzey İtalya'da dini şiir esas olarak ahlakçıydı ve dünyayı ve bedeni şeytanın kontrolü altında ve şeytani olarak gören Maniheizm'den türetilen sapkın fikirlere dayanan bir karamsarlık tarafından ele geçirildi. Libro delle tre scritture (1274; "Üç Kutsal Yazının Kitabı") Dante'yi ve Verona'lı Fransisken'i, De Jerusalem celesti'nin yazarı Giacomino da Verona'yı (c. 1250; "On the Heavenly of the Heavenly") tahmin eden Milano Bonvesin de la Riva Kudüs") ve De Babilonia civitate infernali (c. 1250; "Cehennem Şehri Babil Üzerine"), bu grubun en canlı ve en yaratıcı olanlarıydı.
Erken Rönesans'ın en büyük heykeltıraşı Donatello'ydu. 1430'da, çıplak insan vücudundaki klasik güzellik fikrini yeniden tesis eden bronz bir Davut heykeli yapmıştı. Tamamen yuvarlak ve herhangi bir mimari çevreden bağımsız olarak tasarlanan bu, Rönesans heykelinin ilk büyük eseriydi. 15. yüzyılın diğer parlak heykeltıraşları arasında , Michelozzo, ve , Giambologna ve vardı. İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana, İtalyan toplumu günlük yaşam üzerinde önemli bir etkiyle derinden değişti. Değişimin ana unsurlarından biri, kadınların yüksek öğrenime ve mesleklere katılımın artması gibi ev dışında toplumda daha görünür bir rol oynamasıdır. Bu değişen rolün bir yönü, İtalya'nın dünyadaki kadın başına en düşük ortalama çocuk sayısından birinin yanı sıra en düşük doğum ve doğurganlık oranlarından bazılarını kaydetmesidir. 21. yüzyılın ilk yıllarında azalan doğum sayısı çok endişe verici bir konuydu ve bazı kasaba ve köyler, özellikle nüfusun az olduğu güneydeki kırsal kesimde, yeni doğanlar için nakit primler ve vergi teşvikleri sunuyordu. Aynı derecede endişe verici olan da İtalya'nın grileşmesiydi; 2010 yılında nüfusun yaklaşık beşte biri 65 yaşın üzerindeydi.
Michelangelo'nun Floransa'daki Medici Şapeli'ndeki Gece ve Gündüz figürleri gibi derin düşünceli heykelleri, Yüksek Rönesans İtalyan heykeline egemen oldu. David'i belki de dünyanın en ünlü heykelidir. David'in devin yenilgisinden sonra değil, Goliath'la olan savaşından önce tasvir edilmesi, konunun önceki temsillerinden farklıdır. David, kendisinden çok daha büyük bir düşmana karşı galip gelmek yerine gergin ve savaşa hazır görünüyor. İtalyan aileler için en popüler günlük boş zaman etkinlikleri arasında televizyon izlemek, radyo dinlemek, gazete okumak ve sinemaya gitmek; kitap okumak ve spor yapmak insanların çoğunluğu arasında daha az yaygındır. Anketlere göre İtalyanlar aile ilişkilerinden, arkadaşlıklarından ve sağlık durumlarından çok memnunken, ekonomik durumları ve çalışma pozisyonları daha az tatmin edici. Bu, özellikle iş olanaklarının daha az olduğu ve işsizliğin yüksek olduğu Güney İtalya'da geçerlidir. Ev ve kablosuz eğlencenin popülaritesi artmasına rağmen, kamusal alanların kullanımı önemini korumaktadır. Genç İtalyanlar, günlük olarak, genellikle akşamları şehirlerin meydanlarında arkadaşlarla buluşuyor, sık sık barlara, sinemalara, pizzacılara ve diskolara geziler yapıyorlar. Sosyal medya Web siteleri ve cep telefonları, İtalyanların - özellikle genç nesillerin - arkadaşlarıyla bağlarını sürdürmesine izin verdi, ancak çevrimiçi iletişim genellikle yüz yüze etkileşimin yerini almaktan ziyade kolaylaştıran bir yöntem olarak görülüyordu. Kıyı bölgeleri yaz aylarında popüler yerlerdir. Otomobil, günlük hayata da güçlü bir şekilde tutunuyor. Mülkiyet seviyeleri yüksektir ve bunun sonucunda birçok şehir ve kasaba ciddi tıkanıklık ve kirlilikten muzdariptir.
Gian Lorenzo Bernini, Barok döneminin en önemli heykeltıraşıdır. Duygusal ve şehvetli özgürlüğü teatral sunum ve neredeyse fotoğrafik bir natüralizm ile birleştirdi. Bernini'nin azizleri ve diğer figürleri yaşayan insanlar olarak oturuyor, ayakta duruyor ve hareket ediyor gibi görünüyor ve izleyici de sahnenin bir parçası oluyor. İzleyicinin bu katılımı Barok heykelciliğin temel bir özelliğidir. En ünlü eserlerinden biri Aziz Teresa'nın Ecstasy'sidir. Yemek geleneksel olarak İtalyan yaşamının birincil unsurudur. İtalya'daki çalışma düzenleri öğle yemeği etrafında dönüyor, ancak iki saatlik yavaş öğle yemeği molası ortadan kalkıyor. Barlar ve trattorie, sıradan lokantalara ucuz ve hızlı bir şekilde hitap eder. İtalya'nın mutfak gelenekleri gururla Etrüsk, Yunan ve Sarazen olmak üzere birkaç ataya sahiptir: Tahılın yoğun kullanımı Etrüskler'e, otla pişirilmiş balıkların yaygın olarak bulunması Yunanlara ve ülkenin hamur işlerine olan sevgisi Sarazenler'e borçludur., pirinç ve narenciye. İtalyan mutfağının tek bir tarzı olmamasına rağmen, çok çeşitli bölgesel farklılıklar olmasına rağmen, İtalyanlar her yerde erişte sevgisini paylaşıyor ve makarnalar spagetti ("küçük ipler"), penne ("tüyler"), makarna gibi coşkulu isimler taşıyor. ("küçük sevgili şeyler") ve orecchiette ("küçük kulaklar"). Güneyde erişteler genellikle zeytinyağı, domates ve baharatlardan yapılan soslarla süslenir. Kuzeyde, özellikle Piyemonte'ta krema, tereyağı ve peynirle kaplanırlar. İtalyan mutfağı popüler bir kültürel ihracat haline geldiğinden, birçok yabancı bu bölgesel farklılıklara alıştı.
Neoklasik hareket 18. yüzyılın sonlarında ortaya çıktı. Bu çok uluslararası okulun üyeleri, klasik sanat ilkeleri olarak gördükleri şeyleri restore ettiler. Antik Yunan heykeltıraşlarının doğrudan taklitçileriydiler ve klasik perdelik ve çıplaklığı vurguladılar. İtalya'nın önde gelen Neoklasik sanatçısı, Bertel Thorvaldsen dahil olmak üzere diğer birçok yabancı neoklasik heykeltıraş gibi Roma'da yaşayan Antonio Canova'ydı. Saf beyaz İtalyan mermerini oyma yeteneği nadiren eşitlendi. Heykellerinin çoğu Avrupa koleksiyonlarındadır, ancak New York City'deki Metropolitan Sanat Müzesi, Perseus ve Cupid ve Psyche dahil olmak üzere önemli eserlere sahiptir. Makarna ve pizza gibi uluslararası yemekler ve zeytinyağı gibi malzemeler elbette İtalya'da popülerdir, ancak İtalyan mutfağı güçlü bölgesel gelenekler, yerel coğrafya, yaşam tarzı ve tarih ile karakterize olmaya devam etmektedir. Kuzey İtalya gastronomi, tereyağı, pirinç, polenta ve peynir kullanımıyla ünlüdür. Kıyılarda deniz ürünleri ve kabuklu deniz ürünleri yaygındır. Et yemekleri Orta İtalya'da popülerdir; örneğin, Toskana ve Umbria'da yaban domuzu pişirilir. Güneyi turunçgiller, zeytinlikler ve üzüm bağları ile ünlüdür. İtalya aynı zamanda dünyanın en büyük şarap üreticilerinden biridir ve İtalya'daki her bölge şarapla tanınır; bunlardan sadece birkaçı, Piyemonte'ta Barbera ve Barolo, Veneto'da Valpolicella ve Soave, Toskana'da Chianti, Puglia'da Primitivo, Calabria'da Cirò ve Sicilya'da Marsala.
20. yüzyılda, birçok İtalyan modern sanatın gelişiminde öncü rol oynadı. Fütürist heykeltıraşlar uzay, hareket ve zamanın formu nasıl etkilediğini göstermeye çalıştılar. Bu sanatçılar nesneleri herhangi bir andaki görünümlerinden ziyade hareket halinde tasvir ettiler. Bir örnek, Umberto Boccioni'nin Uzayda Sürekliliğin Eşsiz Biçimleri'dir. 21. yüzyıldaki İtalyanlar'ın çoğu için dini aktivite, günlük hayatta önceki yüzyılda olduğundan çok daha küçük bir rol oynar ve genellikle Pazar günleri veya Noel ve Paskalya gibi özel kutlamalarda yoğunlaşır. Bununla birlikte, özellikle kırsal yerleşimlerde daha yaşlı nesiller, daha fazla dahil olma eğilimindedir ve her gün ayinlere katılabilirler.
Tiyatro
İtalyan tiyatrosunun izi, Yunan geleneğinden büyük ölçüde etkilenen Roma'ya kadar uzanabilir ve diğer birçok edebi türde olduğu gibi, Romalı oyun yazarları da Yunancadan uyarlama ve tercüme yapma eğilimindeydi. Örneğin, Seneca'nın 'sı Euripides'inkine dayanıyordu ve Plautus'un komedilerinin çoğu Menandros'un eserlerinin doğrudan çevirileriydi. İtalya'daki bölgesel yaşam, turizm endüstrisine ve onları canlı tutmaya yardımcı olan televizyona hitap etse bile, çeşitli gelenekler ve çok çeşitli festivaller tarafından simgelenir. Dini festivallerin çoğu, Madonna'ya veya farklı azizlere adanmış Roma Katolikleri'dir. 6 Ocak'taki Epifani Bayramı, bu kutlamaların bazılarında mevcut olan pagan unsurların yanı sıra dini çeşitliliği örneklemektedir. Geleneksel olarak, Befana adlı bir cadı bu gün çocuklara hediyeler getirir. Ancak, her ikisi de Palermo yakınlarındaki (en) ve (en) köylerinde, Epifani sırasıyla Bizans ve Arnavut ayinlerine göre kutlanır. En dikkate değer Karnaval kutlamaları, 1992'de ilk kez büyük sponsorlar tarafından finanse edildikleri Viareggio ve Venedik'te yapılır.
Erken kilisenin muhalefeti, MS 4. yüzyılda başlayan Roma tiyatrosunun gerilemesinin nedenlerinden biriydi. İlk Hristiyanlar, tiyatro ve pagan dinleri arasında bir bağlantı gördüler ve kilise babaları, sahnede tasvir edilen kötü karakterlerin ahlaksızlığı öğrettiğini savundu. Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra büyük tiyatro gösterileri ortadan kalktı. İtalya'nın güçlü tarım geleneği, hasat, yemek, ülke ve denizcilik uğraşlarını kutlayan çok sayıda festivale yol açar. Bu festivaller, yapıldıkları bölgenin geleneksel etkinliklerini yansıtmaktadır. Örneğin, Spello'daki (Perugia yakınlarında) zeytin ve bruschetta festivali, zeytin hasadının sonunu gösterir, Termoli'deki balık festivali, limandaki balıkçılık geleneğini yansıtır ve Canelli'deki (Asti yakınlarında) fındık festivali, bunun önemine tanıklık eder. bu yerel mahsulün. Senale'de (Bolzano yakınlarında) koyunların Giorgio buzulları boyunca geleneksel göçü kutlanırken, Aci Trezza limanında (Katanya yakınlarında) balıkçılar her Haziran ayında gülünç bir kılıç balığı avı düzenlerler. Siena'daki tarihi at yarışı Corsa del Palio, Floransa'nın 16. yüzyıl kostümü içindeki "futbol maçı" ve Venedik tekne yarışları gibi bazı festivaller doğaları gereği daha sportiftir; diğerleri ise Lily Festivali gibi tarihi olayları anmaktadır. Nola (Napoli yakınlarında), Nola'lı St. Paulinus'un Afrika'da uzun bir tutukluluktan sonra 394'te dönüşünü ve Napoli'deki Piedigrotta festivalini hatırlatarak, 1744'te Velletri savaşını anıyor. 1895'te kurulan Venedik Bienali, her yıl toplanıyor. geçen yıl görsel ve sahne sanatlarını kutlamak için.
İronik olarak, Batı Avrupa'nın her yerinde kaydedilen en eski drama, Kilise'nin . Aslında, Orta Çağ döneminde Kilise, belirli İncil pasajlarını canlandırmaya başladı. Bu dramatizasyonlar, sahnelenen Noel ve Paskalya hikâyelerine dönüştü. Fransa, Almanya ve İngiltere'deki bölgeler Litürjik dramanın en fazla etkinliğini gösterdi. Böylece Katolik Kilisesi, müjdenin yayılmasında drama ve tiyatroyu kullanmak için daha uyumlu bir çaba gösterdi. İtalya, ivmesini Klasik Yunan ve Roma dünyasının yeniden değerlendirilmesinden alan Rönesans'ın sanatsal ve entelektüel gelişmelerinde ön saflarda yer aldı. İtalya'daki sanatçılar ve bilim adamları, antik çağın maddi kalıntılarıyla çevrili olduklarından, böyle bir canlanmada önderlik etmek için özellikle iyi bir konumdaydılar. Hem sanatta hem de mimaride daha önceki Romanesk ve Gotik formların yerini, 16. yüzyılın Barok tarzlarına doğru bir gelişmeyle yükselen Rönesans aldı. Yüzyıllar boyunca İtalyan sanatının büyük isimleri, diğerleri arasında Giotto, Donatello, Filippo Brunelleschi, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Titian, Bernini ve Tiepolo'yu içeren uzun bir liste oluşturuyor. Geniş bir renk ve ışık sıcaklığı ile karakterize edilen İtalyan resmi, yüzlerce yıldır Avrupa'da üstünlüğünü korumuştur. Bununla birlikte, sürekli olarak yabancı güçlere boyun eğme, sonunda İtalya'nın taşralılığa dönüşen sanatsal katkısını zayıflattı. Avrupa sanatıyla bağlar 1910'da şair Filippo Marinetti ve ressamlar Umberto Boccioni ve Giacomo Balla tarafından yönetilen Fütüristlerin çalışmalarıyla yenilendi. Fütürizm, daha geleneksel tuvaller üretmeye başladığı 1920'lere kadar Sürrealistleri etkileyen Giorgio de Chirico'nun Metafizik resimlerini izledi. Giorgio Morandi'nin incelikli, sessiz resimleri, 1964'teki ölümünden bu yana ona giderek artan bir itibar kazandırdı. Arjantin doğumlu Lucio Fontana'nın çalışmaları, modern sanatçının biçim arayışını örnekliyor; örneğin, bir bıçakla kesilen boş bir tuvalle ifade ediliyor. İtalyan heykel geleneğine yapılan modern eklemeler arasında , , , , , , ve 'nun eserleri yer alıyor.
16. yüzyıl boyunca ve 18. yüzyıla kadar Commedia dell'arte, bugün hala oynanmasına rağmen, bir doğaçlama tiyatro biçimiydi. Seyahat eden oyunculardan oluşan ekipler, bir açık hava sahnesi kuracak ve hokkabazlık, akrobasi ve daha tipik olarak adı verilen kaba bir hikâyeye sahip yerleşik karakterlerin bir repertuarına dayanan mizahi oyunlar şeklinde eğlence sağlayacaktır. İtalya, yüksek modada dünya lideri, Milano merkezli bir endüstri, Versace, Gucci, , , Valentino, , , Prada ve Armani'nin evlerinde çalışmaya gelen modeller, tasarımcılar ve fotoğrafçılar için bir cennettir. Modigliani ve gibi İtalyan tasarım evleri de oldukça etkili olmuştur.
Hiçbir yerli oyun yazarı, 20. yüzyılın başlarından itibaren Luigi Pirandello'nunkilere rakip olabilecek eserler üretmemiş olsa da, İtalyan tiyatrosu olağanüstü çağdaş Avrupa eserlerinin üretilmesinde ve önemli canlanmaların sahnelenmesinde aktif olmuştur. 20. yüzyılın sonlarında Dario Fo, son derece doğaçlama tarzıyla uluslararası beğeni topladı. Çeşmelerle süslenmiş meydanların çevresinde yer alan eski İtalyan kasabalarının geleneksel görüntüsü, Klasik antik çağdan kalma kalıntıların modern inşaat harikalarının yanında durabileceği bir ülkede geçerliliğini koruyor. 1926'daki Rasyonalist mimarlık hareketi, 20. yüzyılın seçkin İtalyan mimar-mühendislerinden biri olan Torino sergi kompleksinin ve Paris'teki UNESCO genel merkezinin mimarı Pier Luigi Nervi'yi üretti. , Roma'daki Esposizione Universale di Roma (EUR) bölgesi gibi faşist dönemin heybetli mimarisinin çoğundan sorumluydu. Yenilikçi mimari, Milano'daki 'nde tarafından temsil edilmektedir. Diğer önemli mimarlar arasında uluslararası müzeleriyle tanınan Renzo Piano; eleştirel yazıları yapıtlarına rakip olan Aldo Rossi; ve kamu binalarını eğrisel formlardan yaratan .
Görsel sanat
Batı kültüründe sanatın tarihi ve gelişimi, yüzlerce yıllık İtalyan tarihine dayanmaktadır. Antik Roma'da İtalya, sanat ve mimarinin merkeziydi. Gotik ve Orta Çağ dönemlerinde birçok İtalyan sanatçı vardı ve İtalyan Rönesansı sırasında sanat gelişti. İtalya'daki sonraki stiller Maniyerizm, Barok ve 'yi içeriyordu. Fütürizm 20. yüzyılda İtalya'da gelişti. Özellikle Floransa, Venedik ve Roma, müzelerde, kiliselerde ve kamu binalarında sanat hazineleriyle dolup taşıyor. İtalyan edebiyatı ve aslında standart İtalyanca, kökenleri 14. yüzyıl Toskana lehçesindedir - üç kurucu ata olan Dante, Petrarca ve Giovanni Boccaccio'nun dili. Edebiyatın akışı bu öncüleri bilim adamı ve filozof Galileo, oyun yazarı Carlo Goldoni, lirik şair Giacomo Leopardi, Romantik romancı Alessandro Manzoni ve şair Giosuè Carducci gibi sonraki uygulayıcılarla birbirine bağladı. , ve gibi Rönesans'ın kadın yazarları da kendi dönemlerinde etkili olmuşlardır. 1990'larda yeniden keşfedilen ve kritik baskılarda yeniden yayınlanan çalışmaları, İtalya'daki tüm çağlardan kadın yazarların ilgisini çekti.
İtalyan Rönesansı, sanat tarihindeki en büyük ressamların çoğunu üretti. Hepsi 13. yüzyılın sonlarında Giotto di Bondone'nin çalışmalarından etkilenmişlerdi. Yaşayan en etkili sanatçılardan biri olanGiotto, yeni gerçekçi bir tarzda resim yaparak Batı sanatının gidişatını değiştirdi. İtalya'nın birleşmesinden sonra, yazarlar, Mezzogiorno'daki yoksulluk ve yaşam koşulları gibi edebi değerlendirme için çok düşük olarak kabul edilen konuları keşfetmeye başladılar. Giovanni Verga gibi yazarlar, kendilerini ifade etmek için yeni bir kelime hazinesi icat ettiler. Kadın yazarlar arasında 1926 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Sardinyalı Grazia Deledda da vardı. Ancak 20. yüzyılın en önde gelen İtalyan kadın yazarı Elsa Morante idi.
Floransa, erken Rönesans sanatının merkezi oldu. Floransalı büyük resim ustaları arasında Masaccio, Fra Angelico, Andrea Mantegna, Sandro Botticelli ve Paolo Uccello vardı. 15. yüzyılın en büyük sanatçısı muhtemelen Leonardo da Vinci idi.Mona Lisa portresi ve dini sahnesi Son Akşam Yemeği tarihin en ünlü tabloları arasındadır. 20. yüzyılda yazarların temaları çok çeşitliydi. 'nun yüzyılın başlarındaki gösterişli yurtseverliği, İtalyan yaşamının yerel yönlerine odaklanan ve 'nin varoluşçu kaygılarına yol açtı. Faşist dönem birçok yazarı yeraltına itti ama aynı zamanda Ignazio Silone ve Carlo Levi örneğinde olduğu gibi onların çalışmalarına ilham kaynağı oldu. Italo Svevo ve Luigi Pirandello, Elio Vittorini gibi yazarlar tarafından gerçekçiliğin yeniden canlandırılmasından önce psikanalitik edebi türe öncülük ettiler. Alberto Moravia üst-orta sınıfların yozlaşması hakkında yazdı ve anlatısının erotizmiyle ün kazandı.
Daha sonraki Rönesans, Raffaello ve Michelangelo tarafından yönetildi. Raphael, sakin ve asil bir yaşam tarzını ifade eden dengeli, uyumlu resimler çizdi. Michelangelo, hem ressam hem de heykeltıraş olarak büyüklüğe ulaştı. Venedik'te, 16. yüzyılda bir dizi sanatçı zengin renkli eserler çiziyordu. En ünlü Venedikli ustalar arasında Giorgione, Titian ve Tintoretto vardı. 1960'lara gelindiğinde edebiyat dünyası devletin yozlaşmasına karşı protesto hareketine katıldı ve şiir birincil edebi tür olarak romanı gölgede bıraktı. Şair, eleştirmen ve film yapımcısı Pier Paolo Pasolini, dönemin baskın yaratıcı figürüydü. Eugenio Montale ve Salvatore Quasimodo şiirleriyle Nobel Ödülü kazandı ve Giuseppe Ungaretti Hermetizm'i kurdu. Bu hareketin bir zamanlar öğrencisi olan manevi şair , sık sık Nobel Ödülü'ne aday gösterildi.
İtalyan ressamlar Barok dönemine hakim oldular. ve Caravaggio en önemli erken Barok ressamlarıydı. Caracci ayrıca parodinin görsel bir versiyonu olan karikatürün icadıyla da tanınır. 20. yüzyılın sonlarında edebiyat alanında, Italo Calvino, Umberto Eco ve Primo Levi'nin çalışmaları yurtdışında çok başarılı oldu; İtalya'da Cesare Pavese, Carlo Emilio Gadda, Natalia Ginzburg ve Leonardo Sciascia'nın çalışmaları da iyi karşılandı. Yüzyılın son on yılları, yeni deneysel ve yenilikçi dil biçimleriyle birlikte anlatı ve tarihi romanın yeniden canlanmasına tanık oldu. 1997'de doğaçlama tarzıyla tanınan bir oyun yazarı olan Dario Fo, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı. 21. yüzyılın ilk yıllarında aktif olan ve çeşitli türlerde çalışan yazarlar arasında Niccolò Ammaniti, Andrea Camilleri, ve vardı.
20. yüzyılda, birçok İtalyan modern sanatın gelişiminde öncü rol oynadı. Giorgio de Chirico, boş şehir meydanlarının unutulmaz tablolarıyla ün kazandı. Amedeo Modigliani bir dizi portre ile ün kazandı. İtalyan müziği, Avrupa'da bu sanatın en yüksek ifadelerinden biri olmuştur: Gregoryen ilahi, 11. yüzyılda modern müzik notalarının yeniliği, ozan şarkısı, madrigal ve Giovanni Pierluigi da Palestrina ve Claudio Monteverdi'nin eserleri. Antonio Vivaldi, Alessandro ve Domenico Scarlatti, Gioachino Rossini], Gaetano Donizetti, Giuseppe Verdi, Giacomo Puccini ve Vincenzo Bellini gibi besteciler gibi İtalya'nın gururlu müzik mirasının bir parçası.
Ayrıca İtalya, 2011 yılında 2,38 milyon tonun üzerinde ihracat yaparak en yüksek düzeyde şarap ihraç etmekte ve üretmektedir. (2005 itibarıyla) İtalya, dünya şarabının yaklaşık beşte birini üretmekten sorumluydu. Bazı İtalyan bölgeleri, dünyanın en eski şarap üretim geleneklerinden bazılarına ev sahipliği yapmaktadır. Etrüskler ve Yunan yerleşimciler, Romalılar MÖ 2. yüzyılda kendi bağlarını geliştirmeye başlamadan çok önce ülkede şarap ürettiler. Roma üzüm tarımı ve şaraplık büyük ölçekli üretim ve öncü, üretken ve iyi organize oldu gibi teknikler varil ve şişeleme. Ünlü ve geleneksel İtalyan şarapları arasında , Barbera, , , Chianti, , ve sayılabilir. Çağdaş İtalya'da müzik, geçmişte olduğundan daha az ünlü olsa da, önemini korumaya devam ediyor. İtalya, yıl boyunca her türden - klasik, caz ve pop - birçok müzik festivaline ev sahipliği yapıyor. Özellikle, İtalyan pop müziği her yıl San Remo Festivali'nde temsil edilmektedir. Spoleto'da her yıl düzenlenen İki Dünya Festivali dünya çapın ün kazandı. Devlet yayın şirketi Radiotelevisione Italiana (RAI), dört orkestraya sahiptir ve diğerleri opera evlerine bağlıdır; en iyilerinden biri Milano'daki 'da. Kemancılar ve Salvatore Accardo ve piyanist , besteciler Luciano Berio, Luigi Dallapiccola ve Luigi Nono gibi uluslararası beğeni topladı.
Ülke aynı zamanda gelato veya yurtdışında genellikle İtalyan dondurması olarak bilinen geleneksel dondurmasıyla da ünlüdür. İtalyan şehirlerinin her yerinde gelateria veya dondurma satıcıları ve dükkanları vardır ve özellikle yaz aylarında çok popüler bir tatlı veya atıştırmalıktır. Sicilya granitaları ya da az ya da çok bir şerbet ya da külahına benzeyen donmuş aromalı kırılmış buz tatlısı, yalnızca Sicilya'da ya da kendi memleketleri Messina ve Catania'da değil, tüm İtalya'da (Kuzey ve Orta İtalya'daki eşdeğeri, gratta checca, yaygın olarak Roma veya Milano'da bulunur, geleneksel granita siciliana'dan biraz farklıdır). İtalya ayrıca çeşitli tatlılara da sahiptir. Noel kekleri ve Kuzey'de popülerdir (pandoro Verona'dandır, panettone ise Milano'dur), ancak İtalya'nın diğer bölgelerinde ve yurtdışında da popüler tatlılar haline gelmiştir. , Paskalya gününde ülkenin her yerinde yenir ve çikolatalı paskalya yumurtalarına daha geleneksel bir alternatiftir. Tiramisu, Veneto'dan dünyaca ünlü olan çok popüler ve ikonik bir İtalyan tatlısıdır. Diğer İtalyan kekleri ve tatlıları arasında cannoli, cassata siciliana, meyve şeklindeki badem ezmesi ve panna cotta bulunur. Çağdaş yapımlar, İtalya'nın operadaki üstünlüğünü, özellikle Milano'daki La Scala'nın yanı sıra Napoli'deki San Carlo ve Venedik'teki La Fenice Tiyatrosu gibi diğer opera evlerinde ve Verona'daki Roma arenasında yıllık yaz operası prodüksiyonlarını koruyor. Tenor Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli, 21. yüzyılın başında İtalya'nın en beğenilen sanatçıları arasındaydı.
Kahve ve daha özel olarak espresso, İtalya mutfağı için oldukça önemli hale geldi. Cappuccino, genellikle espressodan daha tatlı ve daha az koyu olan ve üzerine genellikle çikolata tozu ve şeker serpilmiş köpük veya krema ile servis edilebilen ünlü bir İtalyan kahve içeceğidir. Latte, kahve ve süt karışımıdır ve genellikle kahvaltıda içilir (diğer İtalyan kahve türlerinin aksine, normal kahveden daha hafif ve daha sütlü olduğu için çocuklar ve yetişkinler aynı şekilde içer). Bicerin, Torino'nun kendi kahvesidir. Cappuccino ve normal sıcak çikolata karışımıdır ve eşit miktarda içme çikolatası, kahve ve az miktarda süt ve kremalı köpük ilavesiyle yapılır. İtalya'da birçoğu özel olarak işletilen çok sayıda tiyatro var. Kamu tarafından işletilen bir dizi kalıcı tiyatro (teatri stabili) devlet tarafından finanse edilmekte ve Turizm Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. İtalya'da tiyatro etkinliğini teşvik eden üç kamu kuruluşu, (Ente Teatrale Italiano; ETI), İtalyan repertuarını tanıtmakla ilgilenen (Istituto Dramma Italiano; IDI) ve (Istituto Nazionale del Dramma Antico; INDA). 1990'da hükûmet, finansmana uygunluk konusundaki mevzuatını sıkılaştırdı ve bu durum, kenar ve deneysel tiyatroları ciddi şekilde etkiledi. Sonraki yıllarda finansal kısıtlamalar, artan sayıda uluslararası ortak yapımlara yol açtı.
Eğitim
İtalya'da halk eğitimi ücretsiz ve 6-16 yaş arası zorunludur. Birinci sınıf ortaokul (ortaokul) ve ikinci sınıf ortaokul (veya lise) olmak üzere beş yıllık bir ilkokul ve sekiz yıllık bir ortaokul aşamasına sahiptir. İtalya'da hem kamu hem de özel eğitim sistemleri bulunmaktadır. Hiçbir yerli oyun yazarı, 20. yüzyılın başlarından itibaren Luigi Pirandello'nunkilere rakip olabilecek eserler üretmemiş olsa da, İtalyan tiyatrosu olağanüstü çağdaş Avrupa eserleri üretmede ve önemli canlanmaları sahnelemede aktif olmuştur. 20. yüzyılın sonlarında Dario Fo, son derece doğaçlama tarzıyla uluslararası beğeni topladı.
İlkokul beş yıl sürer. Ortaokula kadar, normal eğitim müfredatı herkes için aynıdır: özel veya devlet tarafından finanse edilen bir okula devam edilebilmesine rağmen, farklı bakım gereksinimleri olan öğrenciler için özel okullar dışında çalışılan dersler aynıdır. İtalyan sinemasının en parlak dönemi 1950'lerdeydi. En iyi Roberto Rossellini ve Vittorio De Sica'nın çalışmalarında temsil edilen Yeni-Gerçekçilik, savaş sonrası İtalya'da hüküm süren koşullara samimi bir bakış atmak için iki savaş arası yıllarda tercih edilen gerçeklerden kaçıştan uzaklaştı. Bu yeni tarz dünyanın ilgisini çekti. Mussolini tarafından Roma yakınlarında inşa edilen film stüdyoları kompleksi Cinecittà, Avrupa'nın Hollywood'u olarak tanındı. Roma, Via Veneto'nun büyük otellerine ve şık kafelerine uğrayan ve paparazziler olarak bilinen ünlülere aç yeni tür fotoğrafçıları kendine çeken uluslararası jet sosyetenin merkezi haline geldi.
Orta öğretim (Scuole medie) ayrıca iki aşamaya ayrılır: Ortaokul notlarına karşılık gelen Medie Inferiori ve Lise düzeyine karşılık gelen Medie Superiori. Scuole Medie'nin alt kademesi Ortaokula karşılık gelir, üç yıl sürer ve üçüncü yılın sonunda bir sınav içerir; Scuole Superiori genellikle beş yıl sürer (her ne kadar Istituti Professionali yalnızca üç yıl sonra diploma sunabilse de). Her kademe, bir sonraki kademeye erişmek için gereken son yılın sonunda bir sınav içerir. Federico Fellini başkentin bu imajını Roma (1972) ve La dolce vita (1960; Tatlı Hayat) gibi filmlerde yaydı. Pier Paolo Pasolini ise Accattone (1961; Dilenci) gibi filmlerde İtalyan yeraltı dünyasına daha sert bir bakış attı. Dönemin sinemasına kalıcı katkı sağlayan diğer yönetmenler arasında Morte a Venezia (1971; Venedik'te Ölüm); Paolo ve Vittorio Taviani kardeşler (La notte di San Lorenzo [1982; Kayan Yıldızların Gecesi]); ve senarist . Michelangelo Antonioni, Franco Zeffirelli, Sergio Leone ve Fellini gibi bazı yönetmenler, yurt dışında, yurtiçinden daha başarılı oldular.
Ortaokul durumu, derslere ve etkinliklere göre farklılaşan birkaç okul türü olduğundan farklılık gösterir. Başlıca türleri Liceo, Istituto Tecnico ve Istituto Professionale'dir. 5 yıl süren her türlü ortaokul, Esame di Stato conclusivo del corso di studio di Istruzione Secondaria Superiore veya Esame di Maturità adlı final sınavına erişim sağlar. Bu sınav her yıl Haziran ve Temmuz aylarında yapılır ve herhangi bir Üniversitedeki herhangi bir fakülteye erişim sağlar. 20. yüzyılın sonlarında İtalyan sineması durgunluğa girdi. Yine de İtalya, Bernardo Bertolucci'nin The Last Emperor (1987), Giuseppe Tornatore'nin Cinema Paradiso'su (1990), 'in Mediterraneo'su (1991) ve 'un Il Postino'su (1994; The Postman) dahil olmak üzere bazı büyük uluslararası başarılara imza atabilir. Silvio Soldini'nin Pane e tulipani (2000; Ekmek ve Laleler), Marco Tullio Giordana'nın I cento passi (2000; Yüz Adım) ve La meglio gioventù (2003, Gençliğin En İyisi) ve 'nin Gomorra'sı (2008, Gomorrah) iyi eleştirel karşılandı. Dikkat çeken diğer yönetmenler, yönettiği La vita è bella (1997; Hayat Güzeldir) ile en iyi erkek oyuncu Akademi Ödülü'nü kazanan ve Roberto Benigni'dir. İtalyan filmleri giderek sinema ve televizyon şirketlerinin ortak yapımları haline geliyor. Radiotelevisione Italiana (RAI) ve Fininvest, şu anda İtalya'nın en büyük film yapımcılarıdır ve her yıl birkaç yüz film ve televizyon prodüksiyonu yapan film üretiminin yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Roma'nın Cinecittà'sı ayrıca her yıl, özellikle tarihi temaları işleyen filmlerden oluşan birçok İtalyan olmayan prodüksiyona da sahne oluyor; örnekler arasında New York Çeteleri (yönetmen Martin Scorsese, 2002), The Passion of the Christ (yönetmen Mel Gibson, 2003) ve The Life Aquatic with Steve Zissou (yönetmen Wes Anderson, 2004) sayılabilir. Devlete ait Cinecittà 2008'de özelleştirildi, ancak 2017'de kamunun eline geri verildi.
İtalya çok çeşitli üniversitelere, kolejlere ve akademilere ev sahipliği yapmaktadır. 1088 yılında kurulan Bologna Üniversitesi dünyanın en eski üniversitesi olarak kabul edilir. 20 Nisan 1303'te Papa VIII. Bonifacius In supremae praeminentia dignitatis ile kurulan Roma Sapienza Üniversitesi, kayıtlar açısından en büyük AB ve aynı zamanda tüm büyük uluslararası üniversite sıralamalarında yer almaktadır. İtalya'nın kültürel mirası kaçınılmaz bir varlıktır. Güney ve merkez, Yunan ve Etrüsk uygarlığının kalıntılarıyla doludur ve yarımada boyunca önemli Roma kalıntıları görülebilir. En dikkate değer örnekler, Napoli yakınlarındaki antik Roma kasabaları Pompeii ve Herkulaneum ve Roma'daki kalıntılardır. Zengin anıtlar, kiliseler ve saraylar, İtalya'nın kültürel geçmişine tanıklık ediyor ve müze ve galerilerinin içeriği 35 milyondan fazla parçaya sahis. İtalya'da ayrıca 100 milyondan fazla kitaba ev sahipliği yapan 700'den fazla kültür enstitüsü, 300'den fazla tiyatro ve yaklaşık 6.000 kütüphane bulunmaktadır.
Milano'daki Bocconi Üniversitesi, özellikle 2007'de İşletme Yönetimi Yüksek Lisansı programı sayesinde The Wall Street Journal uluslararası sıralamasında dünyanın en iyi 20 işletme okulu arasında yer aldı. Büyük çok uluslu şirketler tarafından mezun işe alım tercihi açısından dünyada 17. Ayrıca Forbes, Bocconi'yi hayır olarak sıraladı. Paranın Değeri özel kategorisinde dünya çapında 1 numara. Mayıs 2008'de Financial Times yönetici eğitimi sıralamasında geleneksel olarak en iyi küresel işletme okullarından birkaçını geride bırakarak bir numaraya ulaştı. Avrupa'da 5 ve hayır. Dünyada 15. Diğer en iyi üniversiteler ve politeknikler arasında Milano Politeknik Üniversitesi ve Torino Politeknik Üniversitesi bulunmaktadır. İtalya, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından Dünya Mirası alanları olarak belirlenmiş düzinelerce tarihi yer içermektedir. Resmi olarak belirtilen yerler arasında Ferrara, Pienza, San Gimignano, Siena ve Urbino'daki eski şehir merkezleri; Agrigento, Aquileia ve (en)'daki arkeolojik alanlar; ve tüm Amalfi kıyıları ve Eolie Adaları. Dünya Mirası Listesi'ne sonradan eklenenler arasında Dolomitler, Cenova'nın tarihi merkezi ve Rhaetian Demiryolu bulunmaktadır.
2009'da bir İtalyan araştırması, Roma La Sapienza Üniversitesi'ni ve Milano Üniversitesi'ni bilimsel üretim, yabancı öğrencilerin çekiciliği ve diğerleri gibi göstergeler üzerinden) İtalya'nın en iyileri olarak sıraladı, araştırma ve öğretim faaliyetleri yıllar içinde gelişti. yıllar ve önemli uluslararası kabuller aldı. Milano Üniversitesi, yirmi araştırma-yoğun Avrupa Üniversitesinden oluşan prestijli bir grup olan Avrupa Araştırma Üniversiteleri Birliği'nin tek İtalyan üyesidir. Sapienza, , , , , , Akdeniz Üniversiteler Birliği gibi çeşitli uluslararası grupların üyesidir. İtalya'nın müzeleri, eski uygarlıklardan kalma en önemli eser koleksiyonlarından bazılarını içerir. Taranto'daki 'ndeki kalıcı koleksiyon, Magna Graecia tarihine dair en önemli bilgilerden birini sağlarken, Roma'daki 'ndeki ve Napoli'deki 'ndeki arkeolojik koleksiyonlar dünyanın en iyileri arasında sayılıyor. Aynı şey Perugia'daki 'ndeki Etrüsk koleksiyonu, Roma'daki Capitoline Müzeleri'ndeki Klasik heykeller ve Torino'daki 'ndeki Mısır koleksiyonu için de söylenebilir.
İtalyan kültürü
İtalya, Batı medeniyetinin kaynağıdır ve 2000 yılı aşkın süredir bir dünya kavşağı olmuştur. İtalyan yarımadasındaki sürekli öğrenme, yaratıcılık ve teknolojik ilerleme, Batı kültürünün neredeyse her yönünü şekillendirmiştir. İtalya'nın Rönesans dönemindeki yükselen sanatsal başarısı, Uffizi Galerisi, Bargello Ulusal Müzesi ve Floransa'daki diğer galerilerdeki muhteşem koleksiyonlara yansır. Eski Ustalara ek olarak, 1765'ten beri halka açık bir galeri olan Uffizi, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Botticelli, Piero della Francesca, Giovanni Bellini ve Titian'ın başyapıtlarını içerir. Bargello, Michelangelo, , Donatello ve Della Robbia ailesinin eserleriyle muhteşem bir Floransa heykel koleksiyonuna sahiptir. Pitti Sarayı, Medici ve Lorraine aileleri tarafından toplanan 16. ve 17. yüzyıllara ait yaklaşık 500 önemli eserle birlikte Raphael'in etkileyici bir resim koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır.
Arkeolojik geçmişi on binlerce yıl öncesine uzanmasına rağmen, İtalyan tarihi Arno ve Tiber nehirleri arasında yükselen eski bir uygarlık olan Etrüskler'le başlar. O zamanlar İtalya, halkların ve dillerin bir karmaşasıydı. Kuzeydeki Keltleri, güney İtalya'daki Yunan sömürgecilerini ve Sabinler ve Samnitler gibi dağ halklarını içeriyordu. Buna ek olarak, büyük deniz tüccarları olan Fenikeliler, Sicilya ve Sardunya adalarındaki yerleşimler de dahil olmak üzere Akdeniz bölgesi boyunca koloniler kurdular. İtalya'nın büyük galerilerinin çoğu, öncelikle kendi bölgesel mirasıyla ilgilenir. Örneğin, Milano'daki Brera Sanat Galerisi, Kuzey İtalya'daki 'nden eserler açısından zengindir ve Siena'daki olduğu gibi, Venedik Akademisi Galerileri de Venedik resminin ana temsilcisidir. Vatikan Şehri'nin enklavındaki Vatikan Müzeleri, her şeyden önce, Michelangelo'nun Sistine Şapeli'ndeki freskleriyle dikkat çekiyor ve bu freskler, 1980'lerde ve 90'larda Avrupa'da üstlenilen en iddialı koruma projelerinden birinde restore edildi.
Etrüskler ve yarımadanın diğer sakinleri, MÖ 3. yüzyılda, kısa sürede Akdeniz dünyasının baş gücü haline gelen ve imparatorluğu MS 2. yüzyılda Irak'tan İskoçya'ya uzanan Romalılar tarafından değiştirildi. İmparatorluk, daha sonraki birçok insan grubunun hükûmeti, sanatı ve mimarisini etkiledi. İtalya'daki müzelerin dörtte biri İtalyan devletine, yarısından biraz daha azı yerel makamlara ve küçük bir kısmı da kamu kurumlarına, dini kuruluşlara ve özel mülk sahiplerine aittir. Müze ziyaretçilerinin sayısı, genel turizm eğilimlerine bağlıdır, ancak tek tek müzeler rutin olarak yıllık katılım toplamlarını milyonlarla sayar. 21. yüzyılın başlarında, yılda 5 milyondan fazla insan Vatikan Müzeleri'nden geçti ve 1,5 milyondan fazla kişi Uffizi Galerisi'ni ziyaret etti.
İmparator Konstantin'in 312'de Hristiyanlığı kabul etmesiyle Roma, Katolik Kilisesi'nin açık ve resmi merkezi haline geldi ve İtalya, o zamandan beri Hristiyanlığın ve Batılı inanç ve ahlak kavramlarının gelişimi üzerinde derin bir etkiye sahip oldu. Hristiyan hayırseverliğinin diğer işleri gibi, hastaların bakımı başlangıçtan beri her inanan için kutsal bir görevdi, ancak özel bir şekilde piskoposlara, papazlara ve diyakozlara intikal etti. Tarihçi William Lecky'ye göre hastaneler Hristiyanlıktan önce bilinmiyordu. 5. yüzyılda Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra, İtalyan yarımadası birçok farklı hükümdar arasında bölündü. İtalya'nın ulusal kütüphane sistemi Kitaplar, El Yazmaları ve Kültür Enstitüleri Merkez Ofisi tarafından kontrol edilmektedir. Bu organ, ulusun kitaplarını kataloglama ve koruma çalışmalarını denetler ve Eyalet Kayıt Kütüphanesini ve yaklaşık 50 eyalet kütüphanesini doğrudan kontrol eder. İki ana ulusal kütüphane Roma ve Floransa'da bulunmaktadır. Çalışmaları, Bari, Napoli, Venedik, Palermo ve Milano'nun ana ulusal kütüphaneleri ve bunların taşra şubeleri tarafından desteklenmektedir. Bunların her biri önemli ölçüde kendi bölgesinin edebi mirasına odaklanır. Üniversite kütüphaneleri öncelikle akademik araştırmaların desteklenmesiyle ilgilenir.
Yaklaşık 5. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar süren Orta Çağ boyunca, Roma Katolik Kilisesi, Avrupa'daki birleştirici güç olarak Roma İmparatorluğu'nun yerini aldı.Latince kullandı ve Latin edebiyatının klasiklerini korudu. Ayrıca, Kilise'nin okuryazarlığın yayılması üzerindeki etkisi, Avrupa toplumu üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur. Günther S. Wegener, Kitâb-ı Mukaddes çevirisi ile Avrupa dillerinde okuryazarlığın yaygınlaşması arasındaki ilişkiyi dikkatle belgelemiştir. Aslında, Orta Çağ boyunca, öğrenmenin en önemli dalı teolojiydi (Tanrı'nın çalışması). Bu yeni entelektüel yaklaşıma Skolastikizm adı verilmiştir. İtalya, bu sayede 1088'de Avrupa'nın ilk üniversitesi olan Bologna Üniversitesi'nin kurulmasıyla büyük bir örgün öğrenim merkezi haline geldi. Diğer İtalyan üniversiteleri yakında izledi. İtalya'da çok sayıda ilgi alanını temsil eden akademiler ve toplumlar çoğaldı. Gerçekten de güzel sanatlar akademilerinin kökenleri İtalya'daydı. Örneğin, 1563'te olarak kuruldu ve 1573'e kadar uzanıyor. Roma'nın , 1577'de kurulmuş bir ressamlar loncasıydı. İtalya'nın en ünlü akademisyenleri toplum, Galileo'nun bir zamanlar üyesi olduğu Ulusal Lincei Akademisi'dir. En seçkin edebiyat topluluğu, 1582'de Floransa'da kurulan 'dir. Ayrıca, 1657'de Floransa'da açılan de dahil olmak üzere birçok tarihi ve bilimsel dernek vardır. İtalyan sanatının incelenmesi için kurulan yabancı okullar ve kültür, İtalyan akademik yaşamına önemli ölçüde katkıda bulunur.
Orta Çağ boyunca Hristiyan dünyasının seçkin şahsiyetleri arasında belki de en önemlisi Nursialı Benedict'inkiydi. Onun formülü , Batı manastırcılığındaki çalışma fikrini etkiledi ve dolaylı olarak modern yüksek emek saygımızın yolunu hazırladı. Araf batı teologları hakkındaki fikirlerinin gelişimi için Papa I. Gregory'nin otoritesine büyük ölçüde güvendiler. Din üzerine derinden kurulmuş bir toplumda - Orta Çağ Avrupa'sı gibi - diğer dünyanın coğrafyasını değiştirmek, gerçek bir zihin devrimi üzerinde çalışmak demektir, hayatın kendisini değiştirmek demektir. Nüfusunun sadece küçük bir yüzdesinin sporla aktif olarak uğraştığı bir ülke için, İtalya bisiklet, kayak, basketbol, su topu, voleybol ve futbol (futbol) dallarında etkileyici sayıda şampiyon üretti. Özellikle popüler olan futbol, bazı İtalyan bilim adamlarının 16. yüzyıl İtalya'sında calcio olarak icat edildiğini ve Floransa ve Siena'daki Palio festivallerinde tanıtıldığını iddia ediyor. İtalyan futbol takımları 1930'larda ve 1960'ların sonundan itibaren uluslararası oyunlarda başarılı oldular. Millî takım, en son 2006'da olmak üzere dört kez Dünya Kupası kazandı.
İtalya'da , 11. yüzyılda yerel piskopos veya feodal kodamanların yönetimini devirmek için ortaya çıkan yeminli şehirli dernekleriydi. Orta Çağ İtalya'sının komünal deneyimi, modern demokrasinin kökenleri için bir şekilde göze çarpıyordu. Birçok şehir - özellikle Floransa, Cenova, Pisa, Milano ve Venedik - güçlü ve bağımsız şehir devletleri haline geldi. Kısmen şehirlerin daha özgür atmosferiyle ve kısmen de eski Yunan ve Latin yazılarının yeniden keşfedilmesiyle teşvik edilen entelektüel bir canlanma, Rönesans'ın temelini oluşturan hümanist tutum ve fikirlerin doğmasına yol açtı. Otomobil yarışları da İtalya'da oldukça popülerdir ve İtalyan mühendisler ve sürücüler spora çok katkıda bulunmuştur. İlk kez 1946'da üretilen Ferrari yarış arabaları, 5.000'den fazla büyük yarış kazandı ve birçok dünya rekoru kırdı. İtalyan sporcular her modern olimpiyata katılmıştır. Alp kasabası Cortina d'Ampezzo, 1956 Kış Olimpiyatlarına ev sahipliği yaptı; 1960 Yaz Oyunları Roma'da yapıldı; ve Torino, 2006 Kış Oyunlarına ev sahipliği yaptı. İtalya'nın önemli Olimpiyatçıları arasında eskrimci , dalgıç , Alp disiplini kayakçısı ve İskandinav kayakçısı yer aldı. 21. yüzyılın ilk on yılında, İtalya genellikle Yaz ve Kış Oyunlarında ilk 10 madalya kazanan arasında yer aldı.
Rönesans dönemi, özellikle sanatta birçok ilginin yeniden doğuşunu gördü. 15. yüzyılın başlarında, Floransa'da mimarlar, ressamlar ve heykeltıraşlardan oluşan bir çevre, klasik sanatı canlandırmaya çalıştı. Bu grubun lideri mimar Filippo Brunelleschi idi. Klasik modelleri yansıtan kiliseler tasarladı. Sanat tarihinde birinci derecede önemli olan bilimsel bir keşfi de ona borçluyuz: Perspektif kuralları. Resimde Leonardo da Vinci ve diğer İtalyan ressamlar, portrelerinde yumuşaklık yaratan Sfumato adlı bir teknik kullandılar. Aynı zamanda İtalya, fresklerin yeniden canlanmasına tanık oldu. Müzikte hem küçük ölçekli madrigal hem de büyük ölçekli opera, uzun bir geleceği olan dönemin icatlarıydı. İtalyan şehirleri, sanat akademisini resim, heykel ve mimari teknikleri ve teorisinde ustalaşmak için bir yer olarak icat ettikleri gibi, profesyonel müzisyenler yetiştirmek için için modern konservatuvarı icat etti. Roma ve Venedik, alıcıların ve satıcıların sanat eserlerini meta olarak değiş tokuş ettikleri ilk sanat "piyasasının" ortaya çıkışına tanık oldu. 1976'da yerel, bağımsız yayın istasyonlarının yasallaştırılması, medya ortamını kökten değiştirdi. O zamandan beri yayınlanan gazete ve dergilerin sayısı azalırken, ticari televizyon ve radyo kanalları çoğaldı. Yayıncılık sektörü, RAI'nin üç devlet kanalı ve Canale 5, Italia 1 ve Rete 4 olmak üzere üç büyük ticari kanal tarafından yönetilmektedir. Son üçü, Silvio Berlusconi tarafından kontrol edilen ve sanal bir sanal ortam oluşturan bir multimedya şirketi olan Fininvest'e aittir. başbakan olmadan önce özel televizyon, reklamcılık ve yayıncılık sektörlerinde tekel (1994; 2001–06; 2008–11). Fransız kanalı France 2, kuzey ve Orta İtalya'daki izleyiciler için yarışıyor. Yaklaşık bir düzine ek özel istasyon, ulusal izleyicinin kalan onda birini güvence altına almak için mücadele ediyor. İtalyan televizyonu, AB'de en fazla televizyon yayınından birine sahip ve en fazla sayıda film üretiyor. İyi finanse edilen oyun şovları ve kabareler büyük kanallarda çoğalırken, küçük yerel kanallar, filmlerin ve yerel olarak üretilen reklamların hakim olduğu bir ücret sağlar.
Avrupa bankalar sisteminin kökeninin Rönesans İtalya'sında doğması tesadüf değildi. 1430'larda Medici ailesi, Floransa'nın yönetici sınıfına egemen oldu. Aile, Avrupa'nın en büyük bankasını kontrol ediyordu ve bir dizi yetenekli ve hırslı adam tarafından yönetiliyordu. Medici egemenliği altında, Floransa cumhuriyeti bazı yönlerden önemli bir hükûmete benziyordu. Ticari televizyon sektörü 1976'dan sonraki ilk on yılda bir yasal boşlukta gelişti. Bunun medyanın diğer sektörleri için olumsuz etkileri oldu. Yüksek izlenme rakamları nedeniyle televizyon, reklam gelirinin büyük bölümünü film ve yazılı basındaki alışılmış pazarından aldı. Etkiler özellikle sinema için felaket oldu, ancak gazeteler ve dergiler de reklam geliri eksikliğinden muzdaripti. Yayıncıların gazetelerini ve dergilerini kârlı bir şekilde işletmeleri giderek zorlaştıkça, bunlar yavaş yavaş daha büyük endüstriyel ve ticari kaygılar tarafından devralındı ve çoğu zaman editoryal özgürlüklerinden ödün verildi. 1990'larda, yayıncılık endüstrisini yeniden düzenlemeye yönelik yasalar -tekellerin yaratılmasını önlemek ve basın üzerindeki kısıtlamaları düzenlemek için- oldukça çekişmeli geçti.
15. yüzyılın sonları ve 16. yüzyılın başlarındaki en büyük kaşiflerden bazıları, Rönesans geleneklerine maruz kalan İtalyanlardı. Kristof Kolomb, John Cabot, Giovanni da Verrazzano ve Amerigo Vespucci gibi diğer İtalyan kaşifler gibi - insanların hayal bile edemediği sonuçlara ulaşmak için büyük riskler almaya istekliydi. Bir bakıma, Kolomb'un 1492'de Amerika'ya gelişi, Rönesans'ın en büyük başarılarından biriydi. Başlıca ulusal gazeteler Corriere della Sera, , ve 'dur. Yerel ve bölgesel gazeteler, İtalyan kültüründe bölgesel kimliğin gücünün bir kez daha altını çizerek İtalya'da özellikle hayati öneme sahiptir. En yüksek tirajlı gazeteler arasında La Gazzetta dello Sport ve Corriere dello Sport spor başlıkları yer almaktadır.
Genel olarak, Barok çağa bazen deha çağı denir, çünkü tarihin bu döneminde modern bilimin temellerini oluşturan bilimsel devrim başlatılmıştır. Bilimsel devrim panteonunda Galileo Galilei, matematiksel olarak analiz edilen sonuçlarla nicel deneyleri öncü olarak kullanması nedeniyle yüksek bir konuma sahiptir. Edebi yerel düzyazı 13. yüzyılda başladı, ancak Latince teoloji, felsefe, hukuk, siyaset ve bilim üzerine yazılar için kullanılmaya devam etti.
18. yüzyıl İtalya'sındaki entelektüel dinamizm, türler yelpazesinde dikkate değerdi. genç aristokratlar tarafından yayılan İngiliz fikirlerine de aşina oldular. 1760'larda ve 1770'lerde, akademilere üye olan ve felsefi ve edebi dergilere katkıda bulunan İtalyan yazarlar, fikirlerini Milano ve Torino, Parma ve Modena, Floransa ve Napoli'deki iktidar alanına yakın yerlerde yaymaya başladılar. İtalyan Aydınlanmasının önemli temsilcileri , ve Thomas Jefferson'un yakın arkadaşı olan ve uzun yıllar Amerika'da kalan ve Bağımsızlık Bildirgesi'nin hazırlanmasında dolaylı olarak etkisi olan 'dir. Cesare Beccaria'nın liberal fikirler ve insani duygular üzerine tezlerinden esinlenen Toskana Büyük Dükalığı, 1786'da dünyada ölüm cezasını kaldıran ilk devletti. İtalyan sanatsal düzyazı stilinin kurucusu, Bolognese retorik profesörü Guido Faba, öğretisini Latinceden uyarlanmış örneklerle resimledi. Epistolografideki en dikkate değer takipçisi olan Guittone, ayrıntılı retorik ve ölçüsel figürlerle dolu süslü bir stile yöneldi. Guittone'un üslubunun tersine, Ristoro d'Arezzo'nun Della composizione del mondo'sunun (1282; "Dünyanın Kompozisyonu Üzerine") açık bilimsel düzyazısı ve Boccaccio'nun Decameron, Il romanlino'sunun uzaktan habercisi olan Floransalı anekdot öyküleri koleksiyonunun basit anlatı tarzıdır. (13. yüzyılın sonlarında yazılmış, ancak Le ciento roman antike ["Yüz Eski Masallar"; İng. trans. Il Novellino: The Hundred Old Tales] adıyla 1525'e kadar yayınlanmamıştır). 13. yüzyıl düzyazısının başyapıtı Dante'nin Vita nuova'sıdır. Dante, yerel düzyazıda henüz tam olarak rahat olmasa da, sadeliği büyük bir incelikle ve belirli anahtar kelimelerin altında yatan gizemli derinliklerden türetilen şiirsel bir güçle birleştirdi.
İtalya, resim ve heykeldeki hakimiyetinin azaldığı Romantik dönem boyunca kültürel öncü rolünü sürdürdü ve müzikte güçlü bir varlık kazandı. Örneğin, 19. yüzyıl Avrupa operasının büyük vokal geleneği, basitçe "güzel şarkı söylemek" anlamına gelen Bel canto idi. Aynı zamanda İtalya kendisini tek bir ulus haline getiriyordu, dönem olarak adlandırılan Risorgimento. 14. yüzyıl İtalya'sının edebiyatı, gelecek yüzyıllar boyunca tüm Avrupa'ya egemen oldu ve Rönesans'ın başlangıç noktası olarak kabul edilebilir. Üç isim öne çıkıyor: Dante, Petrarca ve Boccaccio.
İtalyan sanatçılar 20. yüzyılda oldukça etkili oldular ve 1920'lerde ve 1930'larda Modernizmin İtalyan temsilcilerinden bazıları uluslararası çağdaş sanat pazarında güçlü bir varlığa sahip olmaya devam ediyor. Eski bir Sosyalist olan Benito Mussolini liderliğindeki Faşizm adlı yeni bir hareket giderek daha popüler hale geldi. İtalyan Faşizmi, Avrupa ve Latin Amerika'daki benzer hareketler için bir model haline geldi. İtalyan Faşizminin milliyetçiliği kültürel temelli idi. Bu liderlerle ilişkili parti ve kuruluşlar da benimsemiştir. Dante Alighieri, tüm Avrupa edebiyatının en önemli ve etkili isimlerinden biridir, ancak daha iddialı eserlerini yazmaya ancak 37 yaşında (1302) doğduğu Floransa'dan sürgün edildikten sonra başladı. Il convivio (c. 1304–07; Ziyafet), onun Skolastik felsefe hakkındaki ayrıntılı bilgisini ortaya koyar, eksik olsa da, yerel düzyazıda bir incelemenin ilk büyük örneğidir; dili, popüler yazarların saflığından ve Latince çevirmenlerin yapaylığından kaçınır. De vulgari eloquentia (c. 1304–07; "Yerel Eloquence Hakkında"; Müh. trans. Yerel Edebiyatta Edebiyat), yaklaşık olarak aynı zamanda ancak Latince yazılmış, İtalyan edebi dilinin ilk teorik tartışmasını ve tanımını içerir. Bu iki eser de yarım kaldı. Daha sonraki bir doktrin çalışmasında, yine Latince, De Monarşi (yak. 1313; Monarşi Üzerine yazılmıştır) Dante, iki Orta Çağ gücünün, papa ve imparatorun koordinasyonunu talep eden siyasi teorilerini açıkladı.
Birçok çevrede Atom Çağı'nın babası olarak bilinen Enrico Fermi, atom gücünün keşfine, kontrolüne ve kullanımına tanıklık etmiş bir İtalyan'dı. İkinci II. Dünya Savaşı'ndan sonra, İtalyan Yeni-Gerçekçiliği sinema filmlerinde önemli bir güç haline geldi ve 1960'larda İtalya kendisini bir avuç büyük Avrupa film kültüründen biri olarak kabul ettirdi. Aynı yıllarda ülke, Avrupa Birliği'nin oluşumunda da merkezi olmuştur. Bugün İtalya, moda ve tasarımda uluslararası liderlerden biridir. Dante'nin dehası tam gelişimini, alegorik bir şiir olan Commedia'sında (1308–21 yılları arasında yazılmıştır; İlahi Komedya) buldu - her ne kadar ilk kantodan sonra alegori sadece ara sıra rahatsız edici olsa da - terza rima, her biri üç satırlık mini kıtalar, terzine denir, kafiyeli aba, bcb, cdc vb. Her bir terzinin orta çizgisi, bir sonrakinin iki dış kafiyesiyle kafiyeli olur ve sürekli bir ölçü zinciri oluşturur. Orta Çağ'ın edebi şaheseri ve yaratıcı insan aklının en büyük ürünlerinden biridir. Bireysel kantoların uzunlukları 115 ile 160 satır arasında değişir ve çoğu ortada bir yerde bulunur. Toplam hat sayısı 14.233'tür.
İtalyaseverlik
Batı entelektüel mirasının kökenleri Yunanlara ve daha az doğrudan Mısır ve Yakın Doğu halklarına kadar uzanıyorsa, Roma'nın Batı Uygarlığının daha geniş yayılmasına katkısı muazzamdı. Dil, hukuk, siyaset, din, sanat gibi alanlarda Roma kültürü hayatımızı etkilemeye devam ediyor. Roma, o zamanlar bilinen dünyanın büyük bir bölümüne yayılan ve daha sonra Hristiyan inancının merkezi haline gelen bir imparatorluğun merkeziydi. Antik İtalya, Roma ve sözde . Şiirin merkezi alegorisi esasen Orta Çağdır ve rehberler olarak, Romalı şair Virgil ve Dante'nin Leydisi'nin La vita nuova (c. 1293; Eng. trans. Vita nuova) ile birlikte mezarın ötesindeki dünyalarda bir yolculuk şeklini alır. veya The New Life), sırasıyla akıl ve inancı simgeleyen Beatrice. Şiir üç cantiche veya anlatı bölümüne ayrılmıştır: Inferno, Purgatorio ve Paradiso. Her bölüm 33 kanto içerir, ancak Cehennem'de bir tane daha (34) vardır, çünkü ilk kanto tüm çalışmanın bir önsözü olarak hizmet eder. Dante, yolculuktaki deneyimleri ve karşılaşmaları aracılığıyla, lanetlenme, kefaret ve mutluluğun derecelerini anlar ve şiirin doruk noktası, onun bir anlık Tanrı vizyonudur. Şiirin büyüklüğü, karmaşık yaratıcı inşa gücünde, tükenmez şiir zenginliğinde ve manevi anlamların devam eden öneminde yatmaktadır. Büyük ölçüde Petrarca'ın olağanüstü etkisi sayesinde - çok farklı bir şair ve Dante'nin eserleri de dahil olmak üzere Orta Çağ'daki her şeyi karalayan - Dante'nin itibarı, 14. yüzyılda hemen popülerlik kazandıktan sonra 400 yıllık bir tutulma yaşadı. Romantik dönemde yeniden canlandırıldı ve Dante'nin çalışmaları çevirmenlere meydan okumaya ve İtalya'nın içinde ve dışında modern şairleri etkilemeye devam ediyor.
Roma İmparatorluğu'nun çöküşüne rağmen, mirası Avrupa'daki kültürel ve politik yaşam üzerinde önemli bir etkiye sahip olmaya devam etti. Orta Çağ zihni için Roma, Avrupa gelenekçi duyarlılığının merkezi bir boyutunu oluşturmaya başladı. Bu İmparatorluğun evrensel düzenin sembolü olarak idealleştirilmesi, Kutsal Roma İmparatorluğu'nun kurulmasına yol açtı. Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden önce yazan tarihçi Alexander Carlyle, yalnızca "eski imparatorluk geleneğinin varlığını sürdürmesini" değil, aynı zamanda "rüyayı gerçeğe dönüştürmek için sürekli bir özlemin biçimini" "güçlük çekmeden tanıyabileceğimizi" belirtti. insanlığın evrensel ümmetinin."Petrarca'ın (Francesco Petrarca; daha az uyumlu gerçek soyadı Petracco'ydu) entelektüel ilgi alanları edebi ve retorikti (yani ahlaki ikna ile ilgiliydi), ancak şiirle sınırlı değildi; siyasi görüşleri Dante'ninkinden daha fırsatçıydı ve şiirsel tekniği daha az güçlü olsa da daha ayrıntılıydı. Petrarca'ın edebiyat üzerindeki etkisi muazzam ve kalıcıydı - sonraki yüzyılın İtalyan hümanistlerinden Batı Avrupa'daki şairlere ve bilim adamlarına en azından 18. yüzyıla kadar uzanıyordu. Orta Çağ Skolastikliğini reddetti ve Klasik Latin yazarlarını ve Kilise Babalarını model aldı. Bu çıkarların yakınlaşması, onun etik ve dini eserlerinde belirgindir. Hümanist idealler Latince şiiri Africa'ya (c. 1338'de başladı) ve tarihî eserlerine ilham verdi, ancak St. Augustine'nin gölgesiyle büyüleyici otobiyografik diyalog, Secretum meum (1342–58 yazılmıştır; Petrarca'ın Sırrı), tam bir anlayış için çok önemlidir. çelişen ideallerinden. 1330'dan ölümüne kadar yorulmadan çalıştığı soneler, şarkılar, sestine, baladlar ve madrigallerden oluşan bir koleksiyon olan Canzoniere, bu ideallere şiirsel bir ifade kazandırdı. Bu yerel şiir koleksiyonu, Petrarca'ın Laura'ya olan sevgisinin hikâyesini anlatmayı amaçlamış olsa da, aslında mevcut aşkın değil, üstesinden geldiği tutkunun bir analizi ve çağrışımıdır. Bu nedenle, bu şiirin ana unsuru, her zaman Secretum'da açığa çıkan gerçek ruhsal çatışmaları yansıtsa bile, sanatının işlenmesindedir. Petrarca, Canzoniere'ye ek olarak, Orta Çağ geleneğinde Trionfi (1351–74; Zaferler) adlı yerel bir alegorik şiir yazdı, ancak Dante'nin büyük şiirinin ahlaki ve şiirsel ilhamından yoksun.
Orta Çağ'ın büyük bölümünde (yaklaşık 5. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar), Roma Katolik Kilisesi Batı Avrupa'da büyük bir siyasi güce sahipti. Katolik inancı, tarihi boyunca birçok büyük mimari, sanat, edebiyat ve müzik eserine ilham kaynağı olmuştur. Bu eserler arasında Fransız Orta Çağ Gotik katedralleri, İtalyan sanatçı Michelangelo'nun Vatikan'daki freskleri, İtalyan yazar Dante'nin epik şiiri İlahi Komedya ve Avusturyalı besteci Wolfgang Amadeus Mozart'ın Requiem sayılabilir. Petrarşizm olarak bilinen edebi fenomen, şairin yaşamı boyunca hızla gelişti ve sonraki üç yüzyıl boyunca büyümeye devam etti, İtalya, İspanya, Fransa ve İngiltere edebiyatlarını derinden etkiledi. Takipçileri, onun katı edebi disiplin uygulamasını ve sone tercihi de dahil olmak üzere biçimlerini sadece taklit etmekle kalmadı, aynı zamanda kabul ettiler - ki bunlar olmadan Avrupa edebi Rönesansı düşünülemezdi.
Rönesans döneminde İtalyan olan her şeye duyulan hayranlık, Italophilia'nın uluslararası hareketinde doruğa ulaştı. Çağdaş kent toplumunu ele alış biçimi, mizahi olandan trajik olana kadar uzanır. Biçimsel olarak İtalyan klasik nesirinin en mükemmel örneği olan bu eser, Rönesans edebiyatı üzerinde muazzam bir etkiye sahipti.
İtalyan sanatçılara gelince, neredeyse tüm Avrupa'da talep görüyorlardı. ve İngiltere'de, Macaristan'da, Luca Cambiaso ve İspanya'da, Portekiz'de, ve Polonya'da diğerleri çalıştı. Talep en fazla Fransa'da, özellikle de (diğerlerinin yanı sıra) Leonardo da Vinci, Rosso, , ve 'yu istihdam eden Fransız mahkemesinde görünüyor. İtalyan ustalar, Münih'ten Zamość'a kadar şantiyelerde çalışmak üzere görevlendirildi. İtalyan aktörler Fransa, İspanya, Polonya ve başka yerlerdeki mahkemelerde sahne aldı. Boccaccio'nun hemen hemen tamamı İngilizce tercümesi mevcut olan ilk yazıları, herhangi bir didaktik ima olmaksızın tamamen edebidir. İlk düzyazı çalışması Il filocolo (c. 1336; "The Love Afflicted"; Eng. trans. Il Filocolo veya On Üç En Hoş ve Nefis Aşk Sorusu), Fransız romantizmi Floire et Blancheflor'dan türetilmiştir, önemli bir edebi deneydir. Epik bir ölçekte yazamama, sekiz satırlık stanzalardaki iki anlatı şiirinde, Il filostrato (c. 1338; "Aşk Çarptı") ve Teseida delle nozze di Emilia'da (c. 1340; Thesiad of the Nuptials of the Nuptials of the Nuptials) belirgindir. Emilia veya Theseus'un Kitabı). Il ninfale d'Ameto ya da daha doğrusu, Commedia delle ninfe fiorentine (1341–42; "Floransalı Perilerin Komedisi"; Müh. tercüme L'Ameto), düzyazı ve manzum bir roman ve Elegia di Madonna Fiammetta (c. 1343; Leydi Fiammetta'nın Ağıtı veya Amorous Fiammetta), bir düzyazı roman, Klasik edebiyatın üslubunun oluşumu üzerindeki etkisini gösterir. 3 erkek ve 7 kadın olmak üzere 10 anlatıcı tarafından 10 gün boyunca anlatılan 100 öyküden oluşan bir düzyazı koleksiyonu olan Decameron (1348–53), Boccaccio'nun en olgun ve önemli eseridir.
İtalyan dili, örneğin sarayda, İtalyan edebiyatı ve sanatı kadar modaydı. İtalyan kökenli ünlü sözlükbilimci , Rönesans İngiltere'sinin en önemli hümanistiydi. ve 1.969'dan fazla kelime ile İngiliz diline katkıda bulunmuştur.William Shakespeare'in eserleri, Romeo ve Juliet ve Venedik Taciri'nde olduğu gibi, İtalya ve İtalyan kültürü hakkında derin bir bilgi olan Italophilia'nın önemli bir seviyesini gösterir. Cambridge Üniversitesi'nde İtalyan ve İngiliz Edebiyatları Profesörü Robin Kirkpatrick'e göre, Shakespeare "çağdaşları ve ataları ile İtalya'ya olan hayranlığını" paylaştı. 16. yüzyılda İspanya'da kültürel italofili de yaygındı (Güney İtalya'daki İspanyol etkisi de büyüktü) ve kral IV. Philip, İtalyanca'yı en sevdiği yabancı dil olarak kabul etti. Petrarca'ın bir öğrencisi olarak Boccaccio, Latin mektuplarında ve ansiklopedik incelemelerinde gösterildiği gibi, çağının hümanist çıkarlarını paylaştı. Dante'nin bir hayranı, aynı zamanda bir Trattatello in laude di Dante (c. 1360; "Little Treatise in Praise of Dante"; Eng. trans. Life of Dante) ve Cehennem'in ilk 17 kantosu üzerine bir yorum (Esposizioni sopra) yazdı. la Comedia de Dante [Boccaccio'nun Dante'nin Komedisi Üzerine Sergileri]). Boccaccio, alegorik şiire L'amorosa visione (1342–43; "The Amorous Vision") ile katkıda bulunmuştur.
1600 civarında "uluslararası Italofili" hareketi kesinlikle Alman topraklarını etkisi altına aldı ve bir istatistik, 17. yüzyılın başlarında Almanya'da bulunan tüm kitapların üçte birinin İtalyanca olduğunu gösteriyor. temalar ve stiller, Guarini'nin metnine dayanan birkaç şiir yazan Opitz ve 1611 tarihli İtalyan madrigalleri kitabında bir avuç pasajın yer aldığı kendisi de dahil olmak üzere Alman sanatçılar tarafından sonsuz bir şekilde uyarlandı. İmparator III. Alman barok bestecileri veya mimarları da İtalyan meslektaşlarından çok etkilendiler. 14. yüzyılın ikinci yarısında, Floransa bir kültür merkezi olarak kaldı, ancak edebiyatı daha popüler bir karakter geliştirdi. Bu gelişmenin en iyi bilinen temsilcisi, geniş mısra üretimi yerel Floransa irfanıyla ilgili şiirlerin yanı sıra tarihi ve efsanevi mısra anlatılarını da içeren bellman ve şehir tellallığı yapan Antonio Pucci idi. Floransalı anlatı edebiyatı, Boccaccio tarafından belirlenen bir kalıptan sonra Ser Giovanni Fiorentino'nun hikâyeleri olan Pecorone (c. 1378; "Dullard") tarafından temsil edilir. Aynı şekilde, Franco Sacchetti'nin Trecentonovelle'i (c. 1390; "Üç Yüz Kısa Öykü"), insanların ve yerlerin renkli ve canlı tasvirlerini sunar.
18. yüzyılda İtalya, sanatsal, kültürel ve arkeolojik zenginliği nedeniyle, genellikle İngiliz veya Alman olmak üzere eğitimli ve varlıklı yabancı aristokratların ülkeyi ziyaret ettiği bir dönem olan Avrupa büyük turunun odak noktasındaydı. O zamandan beri, yüzyıllar boyunca birçok yazar ve şair İtalya'nın güzelliğini söyledi; Goethe'den Stendhal'a ve Byron2a, İtalya'nın doğal güzelliği ve halkının yaratıcılığı eserlerine ilham verdi. Percy Bysshe Shelley, İtalya'nın "sürgünlerin cenneti" olduğunu ünlü bir şekilde söylemiştir. Carolingian ve Arthurian döngülerinin yeniden düzenlenmesi, 13. yüzyılda kurulan hatlar boyunca devam etti. Düzyazı ve manzum derlemeler daha yaygın hale geldi ve Fransız-Venedik edebiyatı edebi değer kazandı. Destansı efsaneler, şehir meydanlarında ve diğer halka açık yerlerde okuma yazma bilmeyen izleyicilere performanslarıyla daha çok hitap eden romantik hikâyelere dönüştürüldü. Andrea da Barberino'nun romanları, yukarıda adı geçen Pucci'nin efsanevi konularına sahip cantari ve anonim cantari Pulzella gaia, Bel Gherardino, Donna del Vergiù ve Liombruno, ironi ve sağduyuyu birleştiren popüler bir tarzda yazılmıştır.
Italiophilia Amerika Birleşik Devletleri'nde nadir değildi. Thomas Jefferson, İtalya'nın ve antik Roma'nın büyük bir hayranıydı. Jefferson, Washington DC'deki Roma ve İtalyan mimari tarzlarını yansıtan neo-klasik binalardan büyük ölçüde sorumludur. Dini edebiyatın en önemli yazarı, Specchio di vera penitenza ("Gerçek Tövbenin Aynası") 1354'te vaaz edilen vaazların bir derlemesi olan Jacopo Passavanti'ydi. St. Francis ve takipçileri anonim Fioretti di San Francesco'da (Assisi'li Aziz Francis'in Küçük Çiçekleri) toplandı.
İspanya, 18. yüzyılda İtalyan kültürel hayranlığının eşit derecede etkileyici bir örneğini sağladı. başkanlığındaki bir İtalyan mimar ve sanatçı ekibinin kurulumu, Kraliçe Elisabeth Farnese'nin İspanyol sarayının görsel kültürünü İtalyan çizgisinde şekillendirmeye yönelik bilinçli politikasının bir parçası olarak yorumlandı. Giaquinto'nun ve nihayetinde İspanyol mahkemesinin yeni koltuğu için boyalı dekoratif alanın yaratıcıları olarak Venedikli 'nin katılımı, bu estetik yönelimin açık bir göstergesiyken, daha sonra Giovanni Battista Tiepolo ve oğlu , Italophile eğilimini doğruladı. Bu dönemin yerel tarihçiliği, Floransa'nın ana merkezi olduğu popüler edebiyat olarak tanımlanabilir. Floransa'nın başlıca iki tarihçisi Dino Compagni ve Giovanni Villani idi. Compagni, vakayinamesini, kasabasının siyasi mücadelelerine katıldıktan sonra 1310-1312 yılları arasında yazdı; bölümlerin dramatik anlatımı ve düzyazısının canlılığı onu Orta Çağ İtalyan tarihçiliğinin en özgün eseri yaptı. 1308'den 1348'e kadar yazılan 12 kitapta Villani'nin Cronica'sı ("Chronicle") daha az kişiseldir; Babil Kulesi'nin inşasıyla başlayarak Orta Çağ geleneğini takip eder ve birçok uydurma hikâye içerir. Charles II'nin İtalyan seferinden (1265) yazarın kendi zamanına kadar olan dönemi kapsayan son altı kitap tarihçiler için önemlidir. Villani'nin düzyazısı, Compagni'nin dramatik gücünden yoksun olabilir, ancak yine de eseri, Orta Çağ boyunca İtalyan yerel tarihçiliğinin en büyük başarısı olarak tanımlanabilir. Chronicle'ı, Floransalı Antonio Pucci'den tercüme edildi.
Büyük Britanya'daki Viktorya dönemi, italofilik eğilimler gördü. İngiltere, Pax Britannica adlı emperyal Pax Romana'nın kendi versiyonunu destekledi. John Ruskin, İtalya'da tutulan ahlak kavramlarına saygı duyan bir Viktorya dönemi Italofili'ydi. Ayrıca büyük yazar Henry James, birçok romanında Italophilia'yı sergiledi. Bununla birlikte, , "Victoria Italophilia tarihinde Elizabeth Barrett Browning'inkinden daha belirgin bir isim yoktur.. Dehanın kadın için yer olarak İtalya [O yerleştirir]. Boccaccio'nun ölümünden 15. yüzyılın ortalarına kadar, yansıtıcı İtalyan şiiri bir düşüş yaşadı. Hayatta kalan şiir, doğası gereği popülerdir ve müziğe eşlik etmek için yazılmıştır (ancak çoğu zaman müzik günümüze ulaşmamıştır). Sonraki dönem, özgün yaratıcı çalışma yerine eleştirel ve filolojik etkinlikle karakterize edilecekti.
İtalyan vatansever Giuseppe Garibaldi, Giuseppe Mazzini ve Cavour Kontu Camillo Benso ile birlikte 19. yüzyılda İtalyan birleşmesi mücadelesine öncülük etti. Avrupa ve Latin Amerika'da özgürlük adına verdiği savaşlar için Garibaldi, "İki Dünyanın Kahramanı" olarak adlandırıldı. Victor Hugo, Alexandre Dumas ve George Sand gibi zamanının en büyük entelektüellerinden birçoğu ona hayranlıkla baktı. Amerika Birleşik Devletleri'nde o kadar takdir edildi ki Abraham Lincoln ona İç Savaş sırasında bir emir verdi (Garibaldi reddetti). Avrupa Rönesansı (klasik geçmişin "yeniden doğuşu") gerçekten Petrarca ve Boccaccio ile 14. yüzyıl İtalya'sında başladı. 15. yüzyıl, büyük şiirsel eserlerden yoksun olmasına rağmen, yine de çok büyük bir öneme sahipti, çünkü bu, farklı bir insan anlayışının yanı sıra daha modern etik ve politika ilkelerini kucaklayan yeni bir insan hayatı vizyonunun olduğu yüzyıldı., yavaş yavaş ifadesini buldu. Bu, bir yandan önceki yüzyıllarınkinden oldukça farklı siyasi koşulların, diğer yandan klasik antikitenin yeniden keşfinin sonucuydu. İlk hususla ilgili olarak, 15. yüzyılda neredeyse tüm İtalyan prensleri, araştırmayı himaye ederek, zamanın edebi adamlarına misafirperverlik ve finansal destek sunarak ve kütüphaneler kurarak kültürü teşvik etmek için birbirleriyle rekabet ettiler. Sonuç olarak, mahkemeleri araştırma ve tartışma merkezleri haline geldi ve böylece dönemin büyük kültürel canlanmasını mümkün kıldı.
Faşist dönemde, Avrupa ve Latin Amerika'daki bazı liderler, hükûmetlerini ve ekonomik sistemlerini İtalyan Faşizmine göre modellediler. Adolf Hitler, Benito Mussolini'nin sıkı bir hayranıydı. Italophilia'sını haklı çıkarmak için, Hitler kendini kuzey İtalyanların bir şekilde ırksal olarak Aryan olduğuna ikna etmek zorundaydı - bir keresinde "kültürel bakış açısından", "İtalyanlarla diğer insanlardan daha fazla bağlıyız" — ve Mussolini, Dante ve diğer kahramanların damarlarının, aşağı "Akdeniz ırkı" ndan hiçbir kirletici kan olmadan nabzı attığını. En dikkate değer mahkemeler, "Muhteşem" Lorenzo de' Medici yönetimindeki Floransa mahkemesiydi; Aragon kralları döneminde Napoli'ninki; Milan'ınki, önce Visconti ve daha sonra Sforza ailesi altında; ve son olarak, Roma'daki çok sayıda İtalyan ve Bizans bilim adamına koruma ve destek sağlayan papalık mahkemesi. İkinci noktaya dönecek olursak, önceki yüzyılda Petrarca tarafından başlatılan eski yazarların kayıp elyazmalarının aranması, klasik antikiteye olan ilginin olağanüstü bir şekilde canlanmasına yol açtı: özellikle, genel olarak ve özel olarak antik felsefeye çok fazla araştırma yapıldı. Platon'a (Aristoteles, Orta Çağ'da baskın sesti), bir bütün olarak Rönesans düşüncesini derinden etkileyecek bir gerçekti.
1940'ta , Carlo Collodi'nin İtalyan çocuk romanı Pinokyo'nun Maceraları'na dayanan Pinokyo'yu üretti, dünyanın ve şimdiye kadar yayınlanmış en çok satan kitaplardan biri ve aynı zamanda kanonik bir çocuk kitabı. Edebiyat. Film Disney tarafından üretilen ikinci uzun metrajlı animasyon filmdi. Genel olarak, 15. yüzyılın yeni kültürü, insanın yeniden değerlendirilmesiydi. Hümanizm, insanı nispeten daha az değerli bir varlık olarak gören Orta Çağ görüşüne karşı çıktı ve onu evrenin merkezi olarak, ruhunun gücünü zamansal ve ruhsal olanı birbirine bağlayan bir güç olarak ve dünyevi yaşamı ruhun güçlerini uyguladığı bir alan olarak övdü. Esas olarak Platon'a olan yeni ilgiden kaynaklanan bu kavramlar, en önemlileri Giannozzo Manetti'nin De dignitate et perfectia hominis (1452'de tamamlandı; İnsanın Onuru Üzerine) ve Giovanni Pico della Mirandola'nın Oratio'su olan birçok incelemeye konu oldu. de hominis dignitate (1486'da yazılmıştır; İnsanın Onuru Üzerine Söylev)
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Ferrari ve Alfa Romeo gibi markalar, yarış ve spor arabalarıyla tanınır hale geldi. O zamandan beri İtalya, özellikle 1950'lerde ve 1960'larda, ülkeyi dünyanın en sanayileşmiş ülkelerinden biri konumuna yükselten güçlü bir ekonomik büyüme yaşadı. İtalyan ürün tasarımı, modası, filmi ve mutfağı ve Alman turizmi için la dolce vita'nın somutlaşmışı olarak İtalya kavramı - hepsi çağdaş Italophilia üzerinde bir iz bıraktı. Bu dönemde gelişen hümanist vizyon, Orta Çağ'ın hâlâ yaygın olan birçok dini görüşünü kınadı: örneğin, dünya işlerine karışmama ve izolasyon gibi manastır idealleri, Leonardo Bruni, Lorenzo Valla ve Gian Francesco Poggio Bracciolini tarafından saldırıya uğradı. Bu saldırılar açık sözlü olsa da, hümanizm özünde Hristiyanlık karşıtı değildi, çünkü genellikle Hristiyan inançlarına sadık kaldı ve papalık mahkemesinin kendisi hümanizmi yenilmek yerine asimile edilmesi gereken bir güç olarak gördü.
İtalyan halkı
İtalyan yarımadası, en azından Roma döneminden beri Batı kültürel gelişiminin merkezinde yer almıştır.Roma Cumhuriyetinin ve imparatorluğunun önemli şairleri Lucretius, Catullus, Vergilius, Horatius ve Ovidius idi. Latin edebiyatında da öne çıkanlar arasında hatip-retorisyen Cicero; hicivci Iuvenalis; nesir yazarları Yaşlı Pliny, yeğeni Genç Pliny; ve tarihçiler Sallust, Livius ve Suetonius. Tarihçi ve düzyazı stilisti olarak Jül Sezar, askeri ve siyasi bir lider olarak daha da ünlüdür. Roma imparatorlarının ilki, Augustus tarafından daha iyi bilinen Octavianus'tur. Daha sonraki imparatorlar arasında dikkate değer olanlar, tiranlar Caligula ve Nero, filozof-devlet adamı Marcus Aurelius ve Hristiyanlığı ilk kabul eden I. Konstantin'dir. Orta Çağ döneminde Hristiyan Kilisesi'nin hiçbir tarihi, Nursia'lı Aziz Benedict, Papa I. Gregory , Assisi'li Aziz Francis ve filozof-teologlar Aziz Anselm ve Canterbury'li Aziz Anselm gibi İtalyan asıllı adamlardan bahsetmeden tamamlanmış sayılmaz.. Thomas Aquinas. Yüzyılın ilk yarısında, Latin ve Yunan edebiyatına duydukları coşkuyla hümanistler, İtalyan dilini küçümsediler. Çoğunlukla Latin nesirinde yazdılar. Klasik modellerden esinlenen ve çoğunlukla Latince ve daha sonra Yunanca yazılmış şiirsel üretimleri boldu, ancak ilk başta çok az değeri vardı. Ölü bir dilde yazan ve kendilerini köleleştirdikleri bir kültürü yakından takip eden şairler, nadiren özgünlük göstermişlerdir. 15. yüzyılın sonlarına doğru Giovanni Pontano, Michele Marullo Tarcaniota, Politian (Angelo Ambrogini Poliziano) ve Jacopo Sannazzaro'da dikkate değer istisnalar vardı. Bu şairler, geleneksel ve daha az geleneksel temaların yeni, orijinal bir samimiyet ve coşkuyla ifade edildiği samimi şiirler yaratmayı başardılar.
Hiçbir ülke görsel sanatlara bundan daha büyük katkı sağlamamıştır. 13. ve 14. yüzyıllarda heykeltıraşlar Nicola Pisano ve oğlu Giovanni vardı; ressamlar , Duccio ve Giotto; ve daha sonra dönemin heykeltıraş Andrea Pisano. Floransa ve Venedik'in altın çağı olan 15. yüzyılın birçok büyük sanatçısı arasında mimarlar Filippo Brunelleschi, Lorenzo Ghiberti ve Leon Battista Alberti vardı; heykeltıraşlar Donatello, , ve Andrea del Verrocchio; ve ressamlar Fra Angelico, , Paolo Uccello, Masaccio, Fra Filippo Lippi, Piero della Francesca, Giovanni Bellini, Andrea Mantegna, Antonello da Messina, , , Pietro Perugino, Sandro Botticelli, Domenico Ghirlandaio ve Vittore Carpaccio'nun fotoğrafı. 15. yüzyılın ortalarına doğru İtalyanca, edebi dil olarak Latince ile rekabet etmeye başladı. 1441'de Floransa'da, konuşulan İtalyancanın Latinceden hiçbir şekilde aşağı olmadığını kanıtlamak amacıyla düzenlenen halka açık bir şiir yarışması olan Certame Coronario, kesin bir değişime işaret ediyordu. Yüzyılın ikinci yarısında, ya Orta Çağ'ın şövalye efsanelerinden ya da yeni hümanist kültürden ilham alan İtalyanca yazılmış çok sayıda değerli eser vardı.
16. yüzyılda, Yüksek Rönesans, Roma, Floransa ile sanat dünyasında lider konumu paylaştı. Başlıca ustalar arasında mimarlar Donato Bramante ve Andrea Palladio; heykeltıraş ; ressam-tasarımcı-mucit Leonardo da Vinci; ressam-heykeltıraş-mimar Michelangelo Buonarroti; ve ressamlar Titian, Giorgione, Raffaello, Andrea del Sarto ve Antonio da Correggio. Geç Rönesans'ın büyük ressamları arasında Tintoretto ve Paolo Veronese vardı. Giorgio Vasari ressam, mimar, sanat tarihçisi ve eleştirmendi. Klişelere dönüşen "Fransa meselesi" ve "Brittany meselesi", çok farklı mizaç ve eğitime sahip iki şair tarafından yeni bir hayat kiraladı: Matteo Maria Boiardo, Orlando innamorato (1483; Orlando in Orlando). Aşk"), geçmişteki şövalyelik ideallerinin yanı sıra çağdaş davranış standartlarını ve popüler tutkuları yansıtıyordu; ve 1480'den önce yayımlanmış, genel olarak komik Morgante'si olan Luigi Pulci, yeni bir burjuva ve popüler ahlak tarafından ele geçirildi.
Barok dönemin önde gelen sanatçıları arasında heykeltıraş-mimarlar Gian Lorenzo Bernini ve Francesco Borromini ya da mimarlar Bartolomeo Rastrelli, ve ; ressamlar Caravaggio, Guido Reni, , Pietro da Cortona, Luca Giordano, , , Domenichino, Giovanni Battista Tiepolo, Canaletto, ve Francesco Guardi. Modern resmin önde gelen isimleri Umberto Boccioni, Amedeo Modigliani, Giorgio de Chirico, Lucio Fontana, ve Giorgio Morandi idi. Ünlü bir çağdaş mimar Pier Luigi Nervi, , Aldo Rossi, Renzo Piano, idi. Hümanistlerin yeni idealleri en eksiksiz olanı Politian, Jacopo Sannazzaro ve Leon Battista Alberti, klasik antikitenin geniş bilgisini kişisel ve çoğu zaman derin bir ilhamla birleştiren üç seçkin şahsiyetti. Politian'ın en önemli İtalyan eseri tamamlanmamış Stanze cominciate per la giostra del Magnifico Giuliano de' Medici'dir (1475–78; "Stanzalar Muhteşem Giuliano de' Medici'nin At Yarışı için Başladı")—Lorenzo'nun öldürülen kardeşi Giuliano de' Medici'ye adanmıştır. 1478'de klasik kökenli kavramların yeni bir şekilde yeniden yaşandığı efsanevi bir dünya yaratan Pazzi komplosunda. Aynı şey, 18. yüzyıla kadar geniş ölçüde etkili olan, büyük ölçüde otobiyografik bir şiir ve düzyazı çalışması olan Sannazzaro'nun Arcadia'sı (1504) için de söylenebilir. Alberti'nin, insanın kötülüğünün ve talihin kaprislerinin egemen olduğu insan yaşamının kasvetli bir resmini sunan edebi eserlerinde, çağdaş gerçekliğe daha dengeli bir bakış verildi. Devlet adamı ve pek çok edebiyatçının hamisi olan Lorenzo de' Medici'ye gelince, kendisinin de oldukça geniş ve çeşitli bir şiirsel çıktısı vardı.
genellikle Batı dünyasının en etkili mimarı olarak tanımlanır.]]
İtalyan yaşamının ayrılmaz bir parçası olan müzik, dilinin yanı sıra birçok biçimini de İtalya'ya borçludur. Gregoryen ilahinin mucidi Romalı I. Gregorius'dir. tarafından icat edildi ya da kuruldu. 14. yüzyılın önde gelen bestecilerinden biri kör Floransalı orgcu idi. Yüksek Rönesans ve erken Barok dönemlerinin önde gelen bestecileri Giovanni Pierluigi da Palestrina; madrigalistler ve Venosa prensi Venedikli orgcular ve ; operanın kurucularından Claudio Monteverdi; org-besteci Girolamo Frescobaldi; ve . Fransız operasının babalarından biri ve Fransız barok üslubunun ustalarından biri, Fransız vatandaşlığına geçen Jean-Baptiste Lully'den sonra İtalyan besteciydi. Daha sonraki Barok döneminin önemli isimleri Arcangelo Corelli, Antonio Vivaldi, , Alessandro Scarlatti ve oğlu Domenico Scarlatti idi. İtalyan asıllı Luigi Cherubini, Napolyon döneminde Fransız müziğinin merkezi figürüyken, Antonio Salieri ve Gaspare Spontini sırasıyla Viyana ve Berlin'in müzik hayatında önemli roller oynadı. Kendi dönemlerini İtalyan operasının büyük çağı yapan 19. yüzyılın bestecileri Gioacchino Rossini, Gaetano Donizetti, Vincenzo Bellini ve hepsinden öte Giuseppe Verdi idi. Niccolò Paganini, zamanının en büyük kemancısıydı. Daha yeni opera bestecileri arasında Ruggero Leoncavallo, Giacomo Puccini ve Pietro Mascagni bulunmaktadır. Ünlü opera şarkıcıları arasında Enrico Caruso, , , , Beniamino Gigli, ve Luciano Pavarotti bulunmaktadır. Ferruccio Busoni, Ottorino Respighi, Luigi Dallapiccola, Luigi Nono ve Luciano Berio 20. yüzyılın önemli bestecileridir. Arturo Toscanini genellikle zamanının en büyük opera ve orkestra şeflerinden biri olarak kabul edilir; iki tanınmış çağdaş şef Claudio Abbado ve 'dir. Sinema müziği alanında, büyük İtalyan besteciler Ennio Morricone, Nino Rota ve idi. Yaylı çalgıların önde gelen yapımcıları Brescia'dan , , Antonio Stradivari ve Cremona'dan Giuseppe Guarneri idi. Bartolomeo Cristofori piyanoyu icat etti. Venedikli Pietro Bembo, Prose della volgar lingua'yı ("Kaba Dil Üzerine Yazılar") 1525'te yayınladı. İlk tarihi İtalyan gramerlerinden biri olan bu eserinde Bembo, 14. yüzyıl Toskana modellerine dayanan bir İtalyan edebi dili talep etti, özellikle Petrarca ve Boccaccio. Dante'nin çalışmalarını üslup açısından düzensiz ve yeterince abartılı buldu. Edebi bir dilin çağdaş kullanıma dayanması gerektiğini düşünenler, özellikle Dante'nin edebiyat dili olarak İtalyanca üzerine teorilerini geliştiren Gian Giorgio Trissino tarafından karşı çıktı. Uygulamada sorun hem dilsel hem de üslupsaldı ve 16. yüzyılın ilk yarısında, yüzyılın ikinci yarısında nihayet zafer kazanan Bembo'nun teorileri olmasına rağmen, soruya katkıda bulunan çok sayıda başka kişi vardı. Bu büyük ölçüde Florentine Accademia della Crusca'nın faaliyetlerinden kaynaklanıyordu ve dil sorununa bu daha bilimsel yaklaşım, akademinin 1612'de bir İtalyanca sözlüğün ilk baskısı ile sonuçlandı.
İtalyan edebiyatı ve edebi dili İlahi Komedya'nın yazarı Dante Alighieri ile başladı.Petrarca, Torquato Tasso ve Ludovico Ariosto'nun şiirleri ve Giovanni Boccaccio, Niccolò Machiavelli ve 'nin düzyazısı gibi edebi başarılar, Batı kültürünün sonraki gelişimi üzerinde muazzam ve kalıcı bir etki yarattı. Olağanüstü film yönetmenleri, İtalyan doğumlu Frank Capra, Vittorio De Sica, Luchino Visconti, Roberto Rossellini, Michelangelo Antonioni, Federico Fellini, Sergio Leone, Pier Paolo Pasolini, Franco Zeffirelli, Lina Wertmüller, Paolo Sorrentino ve Bernardo Bertolucci'dur. Ünlü film yıldızları arasında İtalyan doğumlu Rudolph Valentino, Marcello Mastroianni ve Sophia Loren yer alıyor. 16. yüzyılın ilk on yıllarında, şiir üzerine incelemeler hâlâ hümanist fikirlere ve Romalı Augustan şair Horace'ın öğretilerine göre besteleniyordu. Aristoteles'in tamamlanmamış Poetika'sının orijinal klasik Yunanca metninin ilk yayınlandığı 1536'dan sonra, estetik teoride kademeli bir gelişme belirgin hale geldi. Geleneksel taklit ilkesi, klasik yazarların taklidi ve doğanınki olmak üzere iki yönlü anlamda şimdi daha iyi analiz edildi. Üç teatral birlik (zaman, mekan, eylem) daha sonra yeniden kurulan yapısal kurallar arasındaydı ve epik şiire çok fazla spekülasyon yapıldı. Akılla desteklenen bir hayal ürünü olarak klasik şiir anlayışı, 16. yüzyıl retoriğinin temelindeydi ve sonraki yüzyılda Fransa, İspanya ve İngiltere'de zafer kazanan, İtalya'da yeniden canlanan bu şiir anlayışıydı.
Felsefede, keşifte ve devlet adamlığında İtalya, dünyaca ünlü birçok şahsiyet yetiştirmiştir: gezgin Marco Polo; devlet adamı ve sanatın hamisi Cosimo de' Medici; Papa VI. Alexander olan devlet adamı, din adamı ve sanatçı patronu Rodrigo Borgia; Cosimo'nun oğlu, asker, devlet adamı ve artistik patron Lorenzo de' Medici; kaşif John Cabot; kaşif Christopher Columbus; Amerika kıtasına adını veren kaşif Amerigo Vespucci; amiral ve devlet adamı Andrea Doria; Niccolò Machiavelli, Prens'in yazarı ve Rönesans'ın seçkin siyaset kuramcısı; Rodrigo'nun oğlu devlet adamı ve din adamı Cesare Borgia; John'un oğlu kaşif ; tarihçi Francesco Guicciardini; kaşif Giovanni da Verrazzano; filozof ; Kaşif, misyoner ve sinolog Matteo Ricci; matematikçi, astronom ve filozof Giordano Bruno; insan bilgisinin birçok alanında "Yüzyılın Kahini" olarak anılacak kadar bilgili olan filozof Tommaso Campanella; Louis döneminde Fransa'nın devlet adamı, diplomat ve başbakanı olan Kardinal Mazarin; imparatorluk mareşali ve devlet adamı Savoy Prensi Eugene; siyaset felsefecisi Giambattista Vico]]; ünlü hukukçu Cesare Beccaria; Risorgimento'nun öncü ruhu Giuseppe Mazzini; Cavour Kontu Camillo Benso, en önemli devlet adamı; ve Giuseppe Garibaldi, en önde gelen askeri ve aksiyon adamı. Daha yakın zamanların önemli entelektüel ve siyasi liderleri arasında 1907 Nobel Barış Ödülü sahibi Ernesto Teodoro Moneta; sosyolog ve ekonomist Vilfredo Pareto; siyaset teorisyeni Gaetano Mosca; eğitimci Maria Montessori; idealist karşıtı Giovanni Gentile ile filozof, eleştirmen ve tarihçi Benedetto Croce; Faşizmin kurucusu ve 1922'den 1943'e kadar İtalya'nın diktatörü Benito Mussolini; Carlo Sforza, Alcide De Gasperi ve Giulio Andreotti, ünlü son zamanların devlet adamları; ve Komünist liderler Antonio Gramsci, Palmiro Togliatti ve . Niccolò Machiavelli'nin eserleri, Rönesans düşüncesini en özgün yönleriyle, özellikle insan doğasının nesnel analizinde yansıtıyordu. Machiavelli, yeni bir siyaset biliminin kurucusu olarak tanımlanmıştır: siyaset etikten ayrılmıştır. Kendi siyasi deneyimi, virtù ("bireysel inisiyatif") ve fortuna ("şans") kavramları gibi genel ilkelere göre geliştirdiği fikirlerinin temelindeydi. Bir insanın virtu uygulaması yoluyla kaderini kontrol etme yeteneği, kontrolünün ötesindeki güçler tarafından sorgulanır ve bu, fortuna kavramında özetlenir. 1513'te kaleme aldığı ve virtu'nun üstünlüğüne olan inancını ifade ettiği ünlü eseri Il principe (Prens), yazarın tarih okumasına ve çağdaş siyasi olaylara ilişkin gözlemlerine dayanan kehanet tavrını ortaya koydu. Model bir hükümdarın tanımı, iki yüzyıl boyunca Avrupa'da mutlak gücün kullanılması için bir kod haline geldi. Machiavelli'nin Discorsi sopra la prima deca di Tito Livio'su (c. 1513–21; Titus Livius'un İlk On Kitabı Üzerine Söylem) aynı gerçekçi tutumu gösterdi: kamu yararı diğer tüm düşüncelerin üzerine yerleştirildi ve politik erdem ahlaki erdemden ayırt edildi. Modern bir ordunun yaratılmasıyla ilgili Dell'arte della guerra (1521; Savaş Sanatı) üzerine yedi kitabı daha teknikti, oysa Istorie fiorentine (1520–25; Florentine History) dahil olmak üzere tarihsel çalışmaları teorileri örnekledi. risalelerinde anlatılmıştır. Machiavelli, her şeyden önce yüzyılın seçkin komedilerinden biri olan La Mandragola (1518) adlı oyunuyla yaratıcı edebiyat tarihinde de bir yere sahiptir.
İtalyan bilim ve notun matematikçiler dahil Fibonacci'yi, Gerolamo Cardano, Galileo Galilei, Bonaventura Cavalieri, Evangelista Torricelli, , Marcello Malpighi, Giuseppe Luigi Lagrangia, Luigi Galvani, Alessandro Volta, Amedeo Avogadro, Stanislao Cannizzaro, Giuseppe Peano, Angelo Secchi, Camillo Golgi, Guglielmo Marconi, Antonio Meucci, İtalyan-Amerikan Enrico Fermi, , Emilio Segre, Tullio Levi-Civita, , Daniel Bovet, Giulio Natta, Rita Levi-Montalcini, İtalyan-Amerikan Riccardo Giacconi ve Giorgio Parisi. Machiavelli'den daha gerçekçi (veya kötümser) olmasına rağmen, Francesco Guicciardini, inşa ettiği siyaset teorileri çerçevesine yerleştirilebilecek tek 16. yüzyıl tarihçisiydi. Siyasi eyleme katılanların kişisel çıkarlarına dikkat çekti ve Machiavelli'nin teorilerini aksine idealist gösterdi. Guicciardini'nin ana eserlerinden biri olan Ricordi (1512–30; "Things to Remember"; Eng. trans. Maxims and Reflections of a Renaissance Statesman) yüzyılın en özgün siyasi yazıları arasında yer alır. Guicciardini aynı zamanda Storia d'Italia'sında (1537–40), gerçek anlamda ulusal bir İtalya tarihi yazan, onu Avrupa bağlamına oturtan ve tarafsız bir neden-sonuç analizi yapmaya çalışan ilk kişiydi.
Dil
Romantik İngiliz şair Lord Byron, İtalyanca'yı "saten üzerine yazılmış gibi" görünen bir dil olarak tanımladı. Byron'ın tanımı, şiirsel fantezinin münferit bir ifadesi değil, aslında, dünya çapında, genellikle "aşk", "şiir" ve "şarkı" olarak adlandırılan İtalyan dilinin popüler bir görüşüdür. Giorgio Vasari'nin Vite de' più eccellenti architetti, pittori et scultori italiani da Cimabue insino a' tempi nostri (1568; Ressamların, Heykeltıraşların ve Mimarların Yaşamları) 200'den fazla biyografi içeriyordu ve İtalyan sanatının ilk eleştirel ve tarihsel değerlendirmesiydi.
İtalyanca, İngilizce gibi, Hint-Avrupa dil ailesine aittir. Fransızca ve İspanyolca gibi, Latinceden gelişen modern dillerden biri olan bir Roman dilidir. Özellikle başlıca Roman dilleri arasında İtalyanca, kelime hazinesi açısından Latinceye en yakın dil olarak kabul edilir.İtalya'da yaklaşık 60 milyon , San Marino Cumhuriyeti'nde 23.000, İsviçre'de 400.000, diğer Avrupa ülkelerinde 1,3 milyon ve Amerika'da yaklaşık 6 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Heykeltıraş ve kuyumcu 'nin (1558-66'da yazılmış, 1728'de basılmıştır) otobiyografisi, güçlü kendiliğindenliği ve popüler Floransalı dili kullanımıyla dikkat çekiciydi.
Standart İtalyanca, Dante, Petrarca ve Boccaccio gibi yazarların doğum yeri olan bir lehçeden evrimleşmiştir. Kültürel prestiji sayesinde, bu lehçe tarafından ve daha sonra 1861'de birleşmeleri üzerine İtalya Krallığı tarafından kademeli olarak benimsendi. Dilbilimsel ve coğrafi olarak Orta-Güney'deki ile Kuzey'deki Gallo-İtalik dilleri arasında bir lehçe sürekliliğinin merkezi haline gelen orta düzeyde kabul edilebilir. Gelişimi, diğer ve Roma sonrası işgalcilerin Cermen dilinden de etkilenmiştir. Rönesans'ın en yüksek ahlaki özlemleri, Baldassare Castiglione'nin mükemmel saray mensubu, asil hanımefendi ve saray mensubu ile prens arasındaki ilişkiyi konu alan Cortegiano'da (yayın 1528; The Courtier) ifade edilir. Yüzyılın en etkili kitaplarından biri haline geldi. Giovanni della Casa, bir başka ünlü incelemenin yazarıydı, Galateo (c. 1551–54; Galateo, baş konuşmacının adıdır; Müh. çevir. Galateo), yazarın nükteli zihninin ve inceliklerinin incelikli olduğu nezaket üzerine bir kitas. çağdaş İtalyan toplumu tam ifadesini buldu. Dönemin aşırılıkları, Ludovico Ariosto tarafından "prenslerin belası" olarak adlandırılan, yaygın olarak korkulan bir yalan makinesi olan Pietro Aretino'nun çalışmalarına da canlı bir şekilde yansıdı. Deneyimli bir fahişe ile acemi arasında geçen bir diyalog olan Ragionamenti (1534–36; "Tartışmalar") kendiliğinden yazılmış bir üslupla yazılmıştı ve duyusal ve vicdansız bir yapı sergiliyordu.
İtalya'da İtalyanca'nın ilk dil olarak konuşulmadığı sadece birkaç topluluk vardır, ancak birçok konuşmacı hem İtalyanca hem de İtalya'nın anadili iki dillidir ve tarihsel olarak bugünün ulusal dilinden önce gelir. Bunlar, güney İtalya'da Arnavutça, Hırvatça ve Yunanca gibi Romantik olmayan ve Hint-Avrupa dillerinin yerel topluluklarını, Kuzey İtalya'daki Slovence ve Almanca çeşitlerini ve ayrıca Arpitan, Katalanca, Friulan, gibi düzinelerce çeşitli Roman dillerini içerir. Lombard, Napoliten, Oksitanya, Sardunya, Sicilya ve diğerleri. 16. yüzyıldaki lirik şiir, esas olarak Rönesans taklit teorisinin kabul edilmesi ve Bembo'nun öğretilmesi nedeniyle Petrarca modelinin egemenliğindeydi. Yüzyılın neredeyse tüm önde gelen yazarları Petrarca tarzında lirik şiirler yazdılar. Della Casa'nın şiirlerinde şaşırtıcı bir özgünlük mevcuttu ve Galeazzo di Tarsia, çağdaş şairlerden güçlü bir üslupla sıyrıldı. Ayrıca Paduan kadın şair 'nın ve Michelangelo'nun tutkulu soneleri de dikkate değerdir.
Bazı rağmen, günümüzde İtalyan nüfusunun yaklaşık yüzde 93'ü ana dili olarak İtalyanca konuşmaktadır. İtalyancanın yayılmasına birçok faktör katkıda bulunmuştur: askerlik hizmeti, eğitim ve gazeteler, kitaplar, radyo ve televizyon aracılığıyla ülke çapında iletişimi içerir. Mizah ve hiciv şiiri geleneği de 16. yüzyılda yaşatılmıştır. Uygulayıcıları arasında öne çıkan, çoğunlukla uygunsuz veya önemsiz konularla ilgilenen burlesk şiirleri, zekâsını ve üslup becerisini gösteren Francesco Berni idi. Halihazırda hümanist yazarlar tarafından geliştirilmiş olan didaktik şiir de bu dönemde, özellikle Romalı şair Virgil'in Georgics'inin dördüncü kitabı Le api'de (1539; Arılar) yeniden biçimlendiren Giovanni Rucellai ve Luigi Alamanni tarafından da devam ettirildi. La coltivazione (1546) adlı tarım ve kırsal yaşam üzerine altı kitas.
Kütüphaneler ve müzeler
İtalya, dünyanın en büyük mimarlık, sanat ve kitap merkezlerinden biridir. Birçok kütüphanesi arasında en önemlileri, Floransa'da (5,3 milyon cilt) ve Roma'da (5 milyon) iki merkezi kütüphane ve Napoli'de (1,8 milyon cilt), Milano'da dört bölgesel kütüphaneyi içeren ulusal kütüphane sistemindedir. (1 milyon), Torino (973.000) ve Venedik (917.000). Çoğu ulusun bir tane olmasına rağmen, iki ulusal merkez kütüphanenin varlığı, Roma'nın bir zamanlar Papalık Devletlerinin bir parçası olması ve Floransa'nın birleşik İtalya Krallığı'nın ilk başkentlerinden biri olması nedeniyle, ülkenin tarihi boyunca ortaya çıktı. Her iki kütüphane de telif hakkı kütüphanesi olarak belirlenmiş olsa da, Floransa şimdi İtalyan yayınlarının korunması ve kataloglanması için belirlenmiş site olarak hizmet vermektedir ve Roma'daki site, devlet kütüphaneleri tarafından edinilen yabancı yayınları kataloglamaktadır. Tüm büyük İtalyan şehirlerinin halk kütüphaneleri vardır. Rönesans'ın klasik beğenisinin en rafine ifadesi, Ludovico Ariosto'nun popüler Orta Çağ ve erken Rönesans destanlarından türetilen birçok bölümü içeren Orlando furioso'da (1516; "Orlando Mad"; Müh. trans. Orlando Furioso) bulunacaktı. Şiir aslında Boiardo'nun Orlando innamorato'sunun bir devamıdır ve Boiardo'nun kaldığı yerden iç içe geçmiş tüm hikâyelerini ele alır, ancak benzersiz nitelikleri Ariosto'nun sürekli ilhamından ve usta anlatım tekniğinden ve karakterlerine karşı kopuk, ironik tutumundan kaynaklanır. Orlando furioso, o dönemde İtalyan Rönesansının edebi eğilimlerinin en mükemmel ifadesiydi ve daha sonraki Avrupa Rönesans edebiyatı üzerinde muazzam bir etki yaptı. Ariosto ayrıca, Latin komedisinin taklidini getirerek, yerel dilde Rönesans dramasının başlangıcını işaret eden komediler de besteledi.
Bir dünya kültür, tarih ve sanat merkezi olan İtalya, 3.000'den fazla müzeye sahiptir. Belki de eski uygarlıkların en önemli koleksiyonlarını içerirler. Örneğin Taranto'nun müzesi, bilim adamlarının Magna Graecia tarihini derinlemesine araştırmalarına olanak tanıyan materyaller sunuyor. Roma'daki 'ndeki]] ve Napoli'deki Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki arkeolojik koleksiyonlar muhtemelen dünyanın en iyileri arasındadır. Benzer şekilde, Perugia'daki Umbria Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki Etrüsk koleksiyonu, Roma'daki Capitoline Müzeleri'ndeki 'daki Mısır koleksiyonu, belki de dünyadaki en iyi koleksiyonlardır. Aristoteles'in kompozisyon "kuralları" uygulanarak destanı yenileme girişimleri de olmuştur. Bir dil teorisyeni olan Gian Giorgio Trissino, Italia liberata dai Goti'sini ("İtalya Gotlardan Kurtarıldı") en katı Aristoteles kurallarına göre yazarken, Alamanni anlatıyı Girone il cortese'de tek bir karaktere odaklamaya çalıştı (1548; " Nazik Girone") ve Aarchide (1570), Homeros'un İlyada'sının bir taklidi. Giambattista Giraldi, daha çok hikâye anlatıcısı ve trajik bir oyun yazarı olmakla birlikte, Ercole (1557; Herkül) adlı şiirinde kendi pragmatik kuramlarını uygulamaya çalışan bir edebiyat kuramcısıydı.
Klasik çağ, İtalya'nın müzelerinde temsil edilen tek çağ değildir. İtalyan Rönesansı bir dizi müzede iyi temsil edilmektedir: Uffizi Galerisi, Bargello Müzesi ve Pitti Sarayı'nın tümü Floransa'da bulunmaktadır. Bu müzelerin çoğu, eski kralların sarayları veya kraliyet ailelerinin evleridir. Yüzyılda iki burlesque karışık şiir biçimi icat edildi. Fidenziana şiiri adını, Petrarca parodilerini Latince kelimeler ve İtalyanca form ve sözdiziminin bir kombinasyonunda yazan bir şair olan Camillo Scroffa'nın bir çalışmasından alır.
Gazeteler ve süreli yayınlar
(2002 itibarıyla), there were about 90 daily newspapers in the country, but not all of them had national circulation. According to Audipress statistics, the major daily newspapers (with their political orientations and estimated circulations) are: la Repubblica, left-wing, 3,276,000 in 2011; Corriere della Sera, independent, 3,274,000 in 2011;, liberal, 2,132,000 in 2011;, left of center, 1,567,000 in 2011;, right of center, 1,296,000 in 2011;, a financial news paper, 1,015,000 in 2011;, independent, 728,000 in 2011; and , Communist, 291,000 in 2011. is the most popular news weekly with a circulation of 677,658 in July 2012. The periodical press is becoming increasingly important. Among the most important periodicals are the pictorial weeklies — , , L'espresso, and . is a Catholic weekly periodical with a wide readershis. Makarna şiiri ise karakterlerin Rabelaisvari bir şekilde yemek yemeyle, özellikle de makarnayla meşgul olmalarını ifade eden makaron şiiri, Latince biçim ve söz dizimine göre kullanılan İtalyanca sözcüklerden oluşan mısralara verilen bir terimdir. Bir Benediktin keşişi olan Teofilo Folengo, makaronik edebiyatının en iyi temsilcisiydi ve başyapıtı Baldus (1517) adlı 20 kitapta bir şiirdi. Hümanist edebiyatın pratik olmayan aşırılıklarıyla alay eden parodi eğilimi hem fidenziana hem de makaronik şiirde mevcuttu.
Bildirilerin çoğu kuzey ve orta İtalya'da yayınlanmaktadır ve tiraj bu bölgelerde en yüksektir. Roma ve Milano en önemli yayın merkezleridir. Önemli sayıda gazete siyasi partilere, Roma Katolik Kilisesi'ne ve çeşitli ekonomik gruplara aittir. Genel olarak, İtalyan gazetelerinin gazetecilik seviyesi yüksektir ve iki günlük gazete, Milan'ın Corriere della Sera ve Torino'nun La Stampa'sı uluslararası saygınlığa sahiptir. Şair Bernardo Tasso'nun oğlu Torquato Tasso, İtalyan Rönesansının son büyük şairi ve İtalyan edebiyatının en büyüklerinden biriydi. Destanı Gerusalemme liberata'da (1581; Teslim Edilen Kudüs) Rönesans'a özgü bir edebi geleneği özetledi: kendi zamanının manevi çıkarlarına göre yenilenen klasik destan. Şiirin konusu Kudüs'ü geri almak için yapılan Birinci Haçlı Seferidir.
Yasa, ifade ve basın özgürlüğü sağlıyor ve hükûmetin uygulamada bu haklara saygı gösterdiği söyleniyor. Yapısı, şehvetli ve duygusal hoşgörüye yönelik merkezkaç dürtülere hükmederek ve kontrol altında tutarak merkezi bir amacı koruma mücadelesini dramatize eder.
Radyo
"Radyo'nun Babası" unvanını talep edenlerin tümü arasında, onunla en çok ilişkilendirilen İtalyan mucit Guglielmo Marconi'dir. 1895'te radyo iletişim sinyallerini gönderen ilk kişiydi. 1899'da İngiliz Kanalı boyunca ilk kablosuz sinyali gönderdi ve iki yıl sonra İngiltere'den Newfoundland'a telgrafla gönderilen "S" harfini aldı. Bu, 1902'de ilk başarılı transatlantik radyotelgraf mesajıydı. Onun dokunaklılığı, kendi kendini kontrol etmenin muazzam maliyetinde yatmaktadır. Keyifli ve sınırsız bir drama olan L'Aminta (1573), Tasso'nun gençlik şiirinin en iyi örneğiydi ve pastoralin (idealleştirilmiş kırsal yaşamla ilgilenen) yeni edebi türüne aitti.
Bugün binlerce istasyondan yayınlanan radyo dalgaları, diğer kaynaklardan gelen dalgalarla birlikte sürekli olarak etrafımızdaki havayı dolduruyor. İtalya'da hem AM hem de FM'de gündüz ve akşam saatlerinde yayın yapan devlet kontrollü üç radyo ağı vardır. Program içeriği, popüler müzikten derslere, panel tartışmalarına, klasik müzik ve operaya, ayrıca sık sık yapılan haber yayınlarına ve uzun metrajlı haberlere kadar çeşitlilik gösterir. Ayrıca, birçok özel radyo istasyonu popüler ve klasik müziği kârıştırıyor. Kısa dalgalı bir radyo, gereksiz olmakla birlikte, VOA, BBC, İngilizce Vatikan Radyosu ve Almanya'daki ve diğer Avrupa istasyonlarındaki Silahlı Kuvvetler Ağı'nın alınmasına yardımcı olur. Ancak Gerusalemme liberata, şairin çatışan özlemlerindeki bir dengenin sonucuydu: klasik bir şekilde ele alınan bir Hristiyan konusu. Daha sonraki Gerusalemme conquistata'da (1593; "Kudüs Yenildi") Tasso, Homeros'u taklit etti ve şiirini daha katı Aristotelesçi kurallara ve Roma Katolik kilisesinin Karşı-Reformasyon olarak bilinen Protestan Reformuna karşı tepkisinin ideallerine göre yeniden şekillendirdi.
Televizyon
İtalya'da ilk televizyon medyası, ilk deneysel yayının başladığı Ancak bu çok kısa sürdü: Faşist İtalya 1940'ta II. Tasso'nun çatışması ahlakçı ilkenin zaferiyle sona ermişti: şiirsel olarak yeni şiir bir başarısızlıktı. Tasso ayrıca hayatı boyunca dini şiirler de dahil olmak üzere daha kısa lirik şiirler yazarken, düzyazı diyalogları artık yalnızca klasik modellerin egemen olmadığı bir stil sergiliyor. Narin madrigalleri, çağın en ünlü bestecileri tarafından müziğe ayarlandı.
Çoğu izlemeden sorumlu iki ana ulusal televizyon kuruluşu vardır: yıllık zorunlu lisans ücretiyle finanse edilen devlete ait RAI ve Silvio Berlusconi tarafından kurulan ticari ağ Mediaset. Şu anda İtalya'daki üçüncü büyük ağ olarak kabul ediliyor ve %51'ine sahip olan telefon şirketi Telecom Italia'nın medya şubesi Telecom Italia Media'ya ait. Hem ulusal hem de yerel olarak birçok başka ağ da mevcut olsa da, RAI ve Mediaset, altı geleneksel eski analog istasyonu artı bir dizi yeni ücretsiz yayın yapan dijital kanalıyla birlikte, TV reytinglerinin neredeyse %70'ine ulaşıyor. Trissino'nun Sofonisba'sı (1514-1515'te yazılmıştır; başlık kadın kahramanın adıdır) İtalyan yerel edebiyatının klasik emsali izleyen ilk trajedisiydi; yapısı Yunan modellerinden türetilmiştir, ancak şiirsel nitelikleri biraz vasattı. 16. yüzyılın ortalarına doğru Giambattista Giraldi (Cinzio), yeni bir model olarak Romalı trajedi Seneca'yı önererek Yunan tiyatrosunun taklit edilmesine tepki gösterdi ve 1541 ile 1549 yılları arasında yazılan dokuz trajedi ve trajikomedide Aristoteles'in kurallarından biraz bağımsızlık gösterdi. Avrupa tiyatrosunu, özellikle Elizabeth dönemi İngiliz tiyatrosunu büyük ölçüde etkiledi. Belki de yüzyılın en başarılı trajedisi Torquato Tasso'nun Re Torrismondo'su ("Kral Torrismondo").
Televizyon ağları, haberler, pembe diziler, realite tv şovları, yarışma programları, sitcom'lar, çizgi filmler ve filmler dahil olmak üzere çeşitli programlar sunar - hepsi İtalyanca. Eski siyah beyaz filmler hariç tüm programlar renklidir. Çoğu İtalyan hala VHF/UHF alımına bağımlıdır, ancak hem kablo sistemleri hem de doğrudan uydu alımı giderek yaygınlaşmaktadır. Geleneksel uydu çanakları, bazıları İngilizce olmak üzere Avrupa yayınlarını alabilir. Latin modellerinden ve aynı zamanda roman geleneğinden esinlenen yüzyılın İtalyan komedileri, trajedilerden daha büyük sanatsal değere sahipti ve çağdaş yaşamı daha eksiksiz bir şekilde yansıttılar: Modern Avrupa dramasının başlangıç noktası olarak kabul edilebilirler.
Siyaset
İtalya, mevcut hükûmet biçimini 1946'da kurdu. O yıl, halk bir referandumda monarşiyi kaldırmak ve yerine bir cumhurbaşkanının başkanlık ettiği bir cumhuriyet koymak için oy kullandı. Kral Umberto II hemen tahttan indirildi. Seçmenler, bir adı verilen 556 üyeden oluşan bir grubu seçtiler. Anayasa 1947'de onaylandı ve 1 Ocak 1948'de yürürlüğe girdi. Anayasa, bir cumhurbaşkanından oluşan bir yönetim sistemi, bir Başbakanın başkanlığındaki Bakanlar Kurulu olarak adlandırılan bir Kabine ve bir Senato ve bir Temsilciler Meclisinden oluşan bir Parlamento kurdu. Ariosto ve Machiavelli'nin komedilerine, Kardinal Bernardo Dovizi da Bibbiena'nın canlı bir oyunu olan La Calandria (ilk olarak 1513'te; The Follies of Calandro) ve Pietro Aretino tarafından yazılmış beş müstehcen komedi eklenmelidir. Yeni kozmolojisi ve antihümanist fikirleri üzerine İtalyanca diyaloglar yazan büyük bir İtalyan filozofu olan Giordano Bruno, Il candelaio (1582; Candlemaker) adlı bir komedi de yazdı.
İtalya Cumhurbaşkanı, Parlamentonun her iki kanadı ve az sayıda bölgesel temsilci tarafından yedi yıllık bir süre için seçilir. Başkan en az elli yaşında olmalıdır. Hükûmeti oluşturan Başbakanı atar. Cumhurbaşkanı, Parlamentoyu feshetme ve yeni seçimler yapma yetkisine sahiptir. Başkan, İtalyan silahlı kuvvetlerinin komutanı ve savaş ilan edebilir. İtalya Cumhuriyeti'nin şu anki Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella'dır. 20. yüzyılın ortalarından beri aktör Angelo Beolco ("Il Ruzzante") 16. yüzyılın en güçlü oyun yazarlarından biri olarak kabul edildi. Çalışmaları, genellikle kırsal bir Paduan lehçesinde yazılmış monologlar, ezilen köylülerin sorunlarını gerçekçilik ve derin bir ciddiyetle ele alır.
İtalya'da başkan yardımcısı yok. İtalya cumhurbaşkanı hastalanırsa, görevi İtalyan Senatosu başkanı devralır. Başkan görevde ölürse, cumhurbaşkanlığı seçimi yapılır. Aynı yüzyılın bir başka lehçe oyun yazarı, şimdi daha yaygın olarak takdir görüyor, karmaşık aşk entrikalarından oluşan komedilerinde karakterizasyon için güzel bir hediye sergileyen Venedikli Andrea Calmo.
Başbakan ulusal politikayı belirler ve İtalyan hükümetindeki en önemli kişidir. Başbakan, genellikle Parlamento üyeleri arasından cumhurbaşkanı tarafından seçilir ve Parlamento tarafından onaylanması gerekir. Başbakanın belirli bir görev süresi yoktur ve herhangi bir zamanda Parlamento tarafından görevden alınabilir. Şu anki İtalya Başbakanı Mario Draghi'dir. Pietro Bembo tarafından kurulan klasisist eğilim, açık modelin Boccaccio'nun Decameron'u olduğu anlatı edebiyatını da etkiledi.
Kabine üyeleri başbakan tarafından seçilir ve genellikle Parlamento üyeleri arasından seçilir. Daha sonra cumhurbaşkanı tarafından atanırlar ve Parlamento tarafından onaylanmaları gerekir. İtalya başbakanı ve kabine resmen hükûmet olarak adlandırılıyor. İfadenin özgünlüğü ve canlılığı, Floransalı eczacı Anton Francesco Grazzini'nin Le cene (1549'dan sonra yazılmış; "Akşam Yemeği" adlı 22 öyküsünde bulunurdu. Dünyevi keşiş Agnolo Firenzuola, Apuleius'un Altın Eşek'inin ücretsiz bir uyarlaması olan masal Asino d'oro (1550) dahil olmak üzere birçok hikâye üretti.
İtalya, Avrupa Topluluğu'nun kurucu üyesiydi - şimdi Avrupa Birliği. İtalya, 1955 yılında Birleşmiş Milletler'e kabul edilmiştir ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması / Dünya Ticaret Örgütü , Güvenlik ve Güvenlik Örgütü'nün üyesi ve güçlü bir destekçisidir. Avrupa'da İşbirliği ve Avrupa Konseyi. Uluslararası kuruluşların dönüşümlü Başkanlığındaki son dönüşleri arasında 1994 yılında AGİT'in öncüsü olan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı; G8; ve 2001'de ve Temmuz'dan Aralık 2003'e kadar AB. Din adamı ve öykü yazarı Matteo Bandello, klasik saygınlığı hedef almayan, dramatik ve romantik öğeler açısından zengin 214 öyküyle 16. yüzyıl anlatısında yeni bir akım başlattı. Bu eğilimi kısmen Giambattista Giraldi de (Yunanca bir etimolojiyle) Gli ecatommiti (1565; "Yüz Öykü") adlı 112 öykü koleksiyonunda izledi.
Din
Roma Katolikliği, ülkedeki açık ara en büyük dindir. Her ne kadar Roma Katolik Kilisesi devletten ayrılmış oldu, hala kısmen nedeniyle ülkenin siyasi işlerine rol oynar Vatikan Roma kendisi içinde Vatikan 'ın konumu,. İtalyanların yaklaşık %83'ü Roma Katoliğidir ve bunların üçte biri aktif üyedir. Çoğu vaftiz, düğün ve cenaze töreni kilisede yapılır. 17. yüzyıl İtalyan edebiyatında geleneksel olarak duygudan yoksun yazarların abartıya başvurdukları ve konularının yoksulluğunu bir biçim taşkınlığı altına gizlemeye çalıştıkları bir "çöküş" dönemi olarak tanımlanırdı. (Bu dönemde, düşünce ve ifade özgürlüğünün Karşı Reform, İspanya'nın siyasi üstünlüğü ve amacı Floransa'nın hegemonyasını sağlamak olan Accademia della Crusca'nın muhafazakarlığı tarafından engellendiği söylenir. Toskana dilinin "saflığını" teşvik etmek.Ancak, "barok" yazı stili sadece bir İtalyan fenomeni değildi. Gongorizm (şair Luis de Góngora'nın ustaca metaforik tarzı) İspanya'da bu sıralarda gelişti ve Metafizik şairlerin nükteli "kibirleri" İngiltere'de popülerdi.Gerçekten de bu, tükenmek şöyle dursun, son derece hayati bir dönemdi, o kadar ki, 20. yüzyılın son on yıllarında metafizik edebiyatının yeni ve daha kapsamlı bir anlayışı vardı. İtalyan Barok'u, Almanya, Fransa ve İngiltere'de uygarlığın bu aşamasına yönelik değişen tutumla ilgili bilginler tarafından formüle edilmiştir.
"Concordat" adı verilen bir anlaşma, 1929'dan beri İtalya ile Roma Katolik Kilisesi arasındaki ilişkiyi yönetiyor. Örneğin anlaşma, rahipleri ve diğer tarikat üyelerini askerlik hizmetinden muaf tutuyor ve Katolik kuruluşlara vergi muafiyeti sağlıyor. Hicivin popülaritesi, hakim koşullara karşı bir tepkiydi. Bu türde öne çıkan, yedi hicivde çağın kusurlarına ve eksikliklerine saldıran Napoliten Kurtarıcı Rosa idi. Modenese Alessandro Tassoni, hem destansı hem de kişisel bir hiciv olan sahte kahramanca bir şiir olan La secchia rapita (1622; Kovanın Tecavüzü) ile büyük ün kazandı. Dönemin en ciddi şairi, yetişkin yaşamının çoğunu bir yıkıcı olarak hapishanede geçiren Dominikli bir rahip olan Tommaso Campanella'ydı. Campanella, belki de kaba yontulmuş felsefi dizeleriyle, insanlığın doğal dine dayalı bir teokrasi altında birleştirilmesini savunduğu bir siyasi ütopya vizyonu olan Città del sole (1602; Campanella'nın Güneş Şehri) için daha az tanınır.
İtalya'daki ana Hristiyan mezhebi Roma Katolikliği olsa da, Protestan, Waldensian, Doğu Ortodoks ve diğer Hristiyan kiliselerinin bazı azınlıkları vardır. Son yirmi yılda, İtalya birkaç göçmen dalgası aldı ve sonuç olarak İtalya'da yaklaşık 825.000 Müslüman (% 1,4), ve 75.000 Hindu, 50.000 Budist ve 30.000 Yahudi üyeden oluşan tarihi topluluk. Bu dönemin en başarılı ve temsili şairi, geniş bir lirik şiir koleksiyonunun (La lira [1608–14; "Lir"] ve La sampogna [1620; "Sirinks") ve uzun bir mitolojik şiir koleksiyonunun yazarı Giambattista Marino'ydu. Shakespeare'in 200 kıtada anlattığı Venüs ve Adonis'in aşkına dair Ovidian mitinin Marino tarafından 8000'den fazla şişirildiği Adone (1623) şiiri. Marino, 16. yüzyılın sonlarında şiirden ilham aldı, ancak amacı - çağın tipik özelliği - yenilikle merak uyandırmaktı. Çalışmaları, fantastik yaratıcılığın, aşırı zorlama metaforun, şehvetin, aşırı kolaylığın ve mükemmel bir teknik becerinin "kibirleri" ile karakterizedir. Taklitçileri sayısızdı ve 17. yüzyıl İtalyan şairlerinin çoğu onun çalışmalarından etkilenmişti.
İtalyan Rönesansı nedeniyle, Leonardo da Vinci, Michelangelo, , Gian Lorenzo Bernini, Sandro Botticelli, Tintoretto, Titian, Raphael ve Giotto'nun eserleri de dahil olmak üzere İtalya'daki kilise sanatının olağanüstü olduğunu belirtmek dikkat çekicidir. İtalyan kilise mimarisi, özellikle Roma'daki Aziz Petrus Bazilikası, Venedik'teki]] San Marco Bazilikası ve Vaftizhane'deki "Cennet Kapıları" kapılarını içeren Filippo Brunelleschi'nin Floransa Katedrali olmak üzere, için eşit derecede muhteşem ve tarihsel olarak önemlidir. Lorenzo Ghiberti'nin fotoğrafı. Tarzında Marino'dan daha ayık olan Gabriello Chiabrera, klasik şiirin (özellikle Yunan Pindar'ının) ölçülerini taklit etmede başarılıydı ve müzikal canzonette (Fransız Pléiade'nin Yunan şiir biçimini uyarlaması üzerine modellenmiş kısa dizelerle kafiyeli şiirler) kompozisyonunda mükemmeldi. anakreontik olarak bilinir). Yüzyılın sonuna doğru, vatansever bir soneci olan Vincenzo da Filicaia ve yüce gazeller yazan Alessandro Guidi, Barok'un aşırılıklarının büyük şairleri ve reformcuları olarak selamlandı. Daha önceki gösterişli sözlerin çoğunu muhafaza etseler de, rasyonel reform ihtiyacının bilinci, Accademia dell'Arcadia'nın kurulmasına yol açtı.
Spor Dalları
Futbol popüler bir seyirci ve katılım sporudur. İtalyan milli takımı dünyanın en iyileri arasında yer alıyor ve 1934, 1938, 1982 ve 2006 olmak üzere dört farklı durumda Dünya Kupası'nı kazandı. Sadece Brezilya daha iyi bir rekora sahis. Büyük İtalyan kulüpleri sıklıkla yüksek düzeyde Avrupa müsabakalarında rekabet eder. FIFA Dünya Kupası'nı kazanan oyuncular arasında Giuseppe Meazza, Silvio Piola (bugüne kadar İtalya birinci lig tarihinin en golcü oyuncusu), Dino Zoff, Paolo Rossi, Marco Tardelli, Bruno Conti, Gianluigi Buffon, Fabio Cannavaro, Alessandro Del Piero var., Andrea Pirlo ve Francesco Totti. Diğer şampiyonlar arasında Gianni Rivera, Luigi Riva (bugüne kadar İtalya'nın tüm zamanların en skorer oyuncusu), Sandro Salvadore, Giacomo Bulgarelli, Pietro Anastasi, Giacinto Facchetti, Giampiero Boniperti, Romeo Benetti, Roberto Boninsegna, Roberto Bettega, Roberto Baniggio ve Paolo Maldini yer alıyor. Dönemin nesir yazarları arasında hicivci Traiano Boccalini, İspanyol egemenliğine karşı verilen mücadelede Ragguagli di Parnasso (1612–13; Parnassus Reklamları) ile öne çıkmıştır. Katolik doktrinlerini Reformasyon'a tepki olarak tanımlayan Trent Konseyi'nin tarihi, Venedik devletinin papalık müdahalesine karşı özgürlüğünün savunucusu Paolo Sarpi tarafından yazılmıştır. Guido Bentivoglio tarafından yazılmıştır. Girolamo Brusoni'nin Venedik romanları, Pietro della Valle'nin seyahatleri ve Napoliten Giambattista Basile'nin hikâyeleri gibi hâlâ ilgi çekicidir. Bu dönemin tüm huzursuz enerjisi, matematik felsefesinin temellerini atan ve düzyazısının canlılığı ve netliği ile İtalyan edebiyatı tarihinde önemli bir yer kazanan bir bilim adamı olan Galileo'nun çalışmasında doruğa ulaştı.
İtalya ayrıca tüm Kış Olimpiyat Oyunlarına katılmış, 114 madalya ve Yaz Olimpiyat Oyunlarında 577 madalya kazanmıştır. İtalya toplam 246 altın madalya kazandı ve bu da onları , Sovyetler Birliği, Almanya, İngiltere ve Fransa'dan sonra Olimpiyat tarihinin en başarılı 6. ülkesi yapıyor. İtalya, 701 ile tüm zamanların en yüksek altıncı madalya toplamına sahis. Müzikli drama ve operanın yükselişiyle birlikte İtalyan yazarlar artan ölçüde lirik sahne ile çalıştılar. Ottavio Rinuccini gibi şairler tarafından yazılan librettolar, dramatik ve müzikal sanatla planlanmıştır. 17. yüzyıl boyunca opera evlerine popüler bir ruh girdi: perdeler arasında intermezzi (kısa dramatik veya müzikli hafif eğlenceler) gerekliydi, bu bir bütün olarak performansın dramatik birliğini baltalayan bir uygulamaydı ve yüzyılın sonuna doğru her iz teatral mülkiyet terk edildi.
Basketbol, sıklıkla İtalya'daki en popüler sporlardan biri ve futboldan sonra en popüler ikinci takım sporu olarak kabul edildi.Milli basketbol takımı , 1983 ve 1999'da iki EuroBasket altın madalyası ve 1980 ve 2004'te iki Olimpiyat gümüş madalyası kazanan Avrupa'nın en iyi takımları arasında kabul edildi. Ayrıca, FIBA Europe ve Euroleague Basketball'un , İtalya'nın profesyonel basketbol ligi Lega Basket Serie A (LBA), 1958'den 2007'ye kadar Avrupa'nın tarihsel olarak en üst sıradaki ulusal yerel ligiydi. Bugün LBA, Avrupa'nın en iyi ulusal basketbol liglerinden biri olarak kabul ediliyor. Kulüpleri en fazla EuroLeague şampiyonluğunu (13), en çok FIBA Saporta Kupası'nı (15) ve en çok FIBA Koraç Kupası'nı (10) kazandı. Marino'nun etkisinin yayılması birçok kişi tarafından bir suistimal olarak algılandı. 1690'da Accademia dell'Arcadia, "kötü zevki" ortadan kaldırmak amacıyla Roma'da kuruldu. Akademinin amacı, gerçekten hissedilen bir ihtiyaçla uyumluydu. Üyelerinin çoğu, şiddetli klasik sempatileri olan René Descartes'ın rasyonalist takipçileriydi, ancak tepkileri esas olarak Altın Çağ'da yaşadığı varsayılan perilerin ve çobanların basitliğini taklit etmekten ibaretti ve böylece eski bir hilenin yerini yeni bir hile aldı. Arcadian lirikinin tipik bir temsilcisi, opera librettosunun 18. yüzyıl reformcusu Pietro Metastasio'ydu.
Rugby birliği İtalya'da da tanınmaktadır; kulüpler, Super 10'da ve Avrupa Heineken Kupası turnuvasında yurtiçinde yarışıyor. on yıllar boyunca önemli ölçüde ilerleme kaydetti ve tarihi takımları yenmeyi başardığı 1990'ların ikinci yarısında iyi sonuçlar elde etti. Millî takım yarışıyor ve Rugby Dünya Kupası'nda düzenli olarak yer alıyor. 1713'te Veroneli bir asilzade olan ve daha sonra arkeolojik ve antikacı rehberi Verona illustrata'nın (1731-32) yazarı olan , Merope'yi üretti; bu, büyük bir başarıyla karşılanan ve İtalyan trajik tiyatrosunun reformuna giden yolu işaret eden bir trajediydi. (Merope daha sonra Voltaire tarafından Fransızcaya uyarlandı.) 1726 ve 1747 yılları arasında William Shakespeare'in bir hayranı olan Antonio Conti, boş dizelerle dört Roma trajedisi yazdı.
Bisiklet, İtalya'da da iyi temsil edilen bir spordur. İtalyanlar, en çok Dünya Bisiklet Şampiyonasını kazanan Belçika'dan sonra ikinci sırada yer alıyor. Giro d'Italia, her Mayıs ayında düzenlenen dünyaca ünlü bir uzun mesafe bisiklet yarışıdır ve her biri yaklaşık üç hafta süren Tour de France ve Vuelta a España ile birlikte üç Büyük Turdan birini oluşturur. Tenis kortların yakınında ve televizyonda önemli bir takipçi kitlesine sahiptir. İtalyan profesyonel tenisçiler neredeyse her zaman erkek ve kadın oyuncular arasında ilk 100 dünya sıralamasında yer alır. Raketli plaj tenisi İtalyanlar tarafından icat edildi ve ülke genelinde birçok kişi tarafından uygulanıyor. Voleybol birçok amatör oyuncu tarafından oynanmakta ve profesyonel oyuncular dünyanın en iyi ve en zor voleybol ligi olarak kabul Erkek ve kadın millî takımları genellikle dünyadaki takımların ilk 4 sıralamasında yer alır. Ancak 1775 yılına kadar Vittorio Alfieri'nin Kleopatra'sının başarısıyla önemli bir İtalyan trajedisi nihayet ortaya çıktı. Pietro Metastasio ve libretto yazarı Paolo Rolli'nin melodramları veya müzikal dramalarıyla güçlü bir tezat oluşturan Alfieri'nin trajedileri sert, acı ve melodisizdir. Klasik ve İncil temalarını seçti ve tiranlığa olan nefreti ve özgürlük sevgisi aracılığıyla, izleyicilerini yüce duygular ve vatanseverlik coşkusuyla harekete geçirmeyi arzuladı. Saul (1782) ve Mirra'da (1786) en derin noktasındadır. Alfieri'nin Romantik dönem ve Risorgimento'daki etkisi muazzamdı ve Carlo Goldoni gibi, İtalya'ya diğer Avrupa uluslarınınkiyle karşılaştırılabilir bir drama külliyatı sağlamak için verdiği mücadelelerin açıklayıcı bir hesabını veren önemli bir otobiyografi yazdı.
İtalya'nın motor sporlarında uzun bir geleneği var: İlk iki Formula 1 için yarışan pilotlar hakim oldu ve kazandı. Scuderia Ferrari, 1948'den beri yarışan Grand Prix yarışlarında hayatta kalan en eski takım ve 15 Sürücü Şampiyonası ve 16 Üretici Şampiyonası kaydıyla istatistiksel olarak tarihin en başarılı Formula 1 takımı. Diğer önemli otomobil yarışları etkinlikleri arasında Targa Florio ve (ve ) sayılabilir. Metastasio'nun opera libretto reformu, 18. yüzyılın ortalarında Goldoni'nin komedi reformu ile paraleldi. 17. yüzyıl boyunca commedia dell'arte - genellikle büyük ustalıktaki aktörler tarafından icra edilen renkli bir doğaçlama, şarkı söyleme, mim ve akrobasi pandomimi - yavaş yavaş sıradan komedinin yerini aldı, ancak 18. yüzyılın başlarında yozlaşmış ve gülünç duruma düşmüştü.
ve Valentino Rossi gibi motosiklet yarışçıları, tüm zamanların en büyük spor yıldızlarından bazıları olarak kabul edilmektedir. Diyalog çoğunlukla doğaçlamaydı ve olay örgüsü -senaryo olarak bilinen karmaşık bir sahne yönergeleri dizisi- esas olarak zorla evlilikler, talihsiz aşıklar ve hizmetçilerin ve efendilerin entrikalarıyla ilgiliydi. Goldoni, bu geleneksel tiyatro türünü, Venedik sahnesi yerel lehçenin rafine bir biçiminde tasvir edildiğinde, özellikle zekâ ve canlılığın belirgin olduğu yazılı eserlerle değiştirmeyi başardı. Belki de üretken çıktısı nedeniyle, çalışmalarının bazen derinlikten yoksun olduğu düşünülmüştür.
Birden fazla yarışmada dünya rekoru kıran az sayıdaki kadın yüzücüden biri olan Federica Pellegrini, dünyanın en başarılı yüzücülerinden biri olmuştur. İtalyan sporcular Yaz Olimpiyat Oyunlarında 549 madalya ve Kış Olimpiyat Oyunlarında 114 madalya daha kazandı. , yeterlilikte 75'lik bir Atıcılık sporu dünya rekoru ve 99'luk bir dünya rekoru kırdı. Eskrim çok başarılı bir spordur ve İtalya en başarılı eskrim ülkelerinden biridir; , kazandığı 39 Olimpiyat ve Dünya şampiyonluğu ile dünyanın en başarılı eskrimcidir. Güreşte en dikkat çekici güreşçilerden biri , WWWF (Dünya) Ağır Sıklet Şampiyonası'nın rekorunu iki saltanat boyunca 11 yılı aşkın bir süredir elinde tutan Bruno Sammartino'dur. İtalya'daki diğer çok popüler sporlar voleybol, atletizm ve bokstur. Bununla birlikte, sosyal gözlemi keskindir ve karakterleri güzel bir şekilde çizilmiştir. Bir protofeminist olan kahramanı Mirandolina ile La locandiera (1753; "The Innkeeper"; Müh. Goldoni'nin rakibi ve sert tartışmacı, Venedikli meslektaşı Carlo Gozzi (daha liberal gazeteci Gasparo'nun gerici kardeşi) ayrıca komediler, hiciv dizeleri ve önemli bir otobiyografi yazdı. Fiabe teatrali'si (1772; "Tiyatro Masalları") fanteziye dayanır ve genellikle hicivlidir. Bunlar arasında, daha sonra Sergey Prokofiev tarafından opera haline getirilen L'amore delle tre melarance (Üç Portakal İçin Aşk) ve daha sonra Giacomo Puccini tarafından bestelenen orijinal Turandot bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ Cohen, I. Bernard (1965). "Reviewed work: The Scientific Renaissance, 1450-1630, Marie Boas". Isis. 56 (2): 240–42. doi:10.1086/349987. JSTOR 227945
- ^ Peter Davies; Derek Lynch (2002). The Routledge Companion to Fascism and the Far Right. Routledge. ss. 1–5.
- ^ Risorgimento. 4 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Encyclopædia Britannica Online, 2011. Web. 25 September 2011.
- ^ Kimbell, David R. B. Italian Opera. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Cambridge University Press, 1994. s. 1. Web. 22 July 2012.
- ^ (İtalyanca) Commedia dell'arte. 4 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Treccani, il portale del sapere. Web. 24 July 2012.
- ^ Zirpolo, Lilian H. The A to Z of Renaissance Art. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Scarecrow Press, 2009. ss. 154-156. Web. 16 July 2012.
- ^ [1] 3 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . UNESCO World Heritage Centre. Web. 25 September 2011.
- ^ Abbot, Charles. Italy. 6 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Morellini Editore, 2006. s. 101. Web. 24 September 2011.
- ^ DK (Author). DK Eyewitness Travel Guide: Italy. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dorling Kindersley Ltd, 2012. ss. 23-24. Web. 1 December 2013.
- ^ Oxford Dictionary of English. 19 Ağustos 2010. ISBN . 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2021.
- ^ "The road from Rome to Paris. The birth of a modern Neoclassicism". 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2021.
- ^ Sear, Frank. Roman architecture. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Cornell University Press, 1983. s. 10. Web. 23 September 2011.
- ^ Davis, John A. "Italy." World Book Advanced. World Book, 2011. Web. 23 September 2011.
- ^ "Renzo Piano". The New York Times. 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ Miller (2005) s. 486. Web. 26 September 2011.
- ^ a b c Insight Guides (2004) s. 220. 26 September 2011.
- ^ . Wiley.com. 16 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . Frieze.com. 10 Ocak 2010. 10 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ a b c . Filmreference.com. 11 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . s.n. 20 Ağustos 2017. 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Ingles, Tim; Dilworth, John. Four Centuries of Violin Making: Fine Instruments from the Sotheby's Archive. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Cozio Publishing, 2006. s. 11. Web. 21 July 2012.
- ^ a b c Salamone, Frank A. Italy. 10 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Countries and Their Cultures, 2001. Web. 25 October 2012.
- ^ Wheen, Andrew. Dot-Dash to Dot.com: How Modern Telecommunications Evolved from the Telegraph to the Internet. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Springer, 2010. s. 45. Web. 23 September 2011.
- ^ Cleveland, Cutler (Lead Author); Saundry, Peter (Topic Editor). Meucci, Antonio. 26 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Encyclopedia of Earth, 2006. Web. 22 July 2012.
- ^ (İtalyanca) Caretto, Ennio. Gli Usa ammettono: Meucci è l' inventore del telefono. 22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Corriere della Sera. Web. 21 July 2012.
- ^ Bergin, Thomas Goddard; Speake, Jennifer. Encyclopedia of The Renaissance and the Reformation. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Infobase Publishing, 2004. ss. 144-145. Web. 10 November 2012.
- ^ Ciuccetti, Laura. Michelangelo: David. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Giunti Editore, 1998. s. 24. Web. 16 November 2012.
- ^ Duiker, William J.; Spielvogel, Jackson J. World History. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Cengage Learning, 2008. ss. 450-451. Web. 10 November 2012.
- ^ North Carolina Museum of Art. Nagy, Rebecca Martin; Spence, June; Burden, Virginia. North Carolina Museum of Art: handbook of the collections. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Museum, 1998. s. 120. 24 September 2011.
- ^ Jacobsen, Aaron H. Leonardo da Vinci. 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Scholastic.com. Web. 21 July 2012.
- ^ Bloom, Jonathan M.; Blair, Sheila. The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture (Volume 3). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Oxford University Press, 2009. s. 356. Web. 11 December 2013.
- ^ Patrick, James. Renaissance and Reformation (Volume 1). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Marshall Cavendish, 2007. s. 195. Web. 11 December 2013.
- ^ . faostat.fao.org. 24 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . faostat.fao.org. 14 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ Mulligan, Mary Ewing; McCarthy, Ed. Italy: A passion for wine. 2006, 62(7), 21-27. Web. 27 September 2011.
- ^ . Unrv.com. 9 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . 4 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2009. Italy. Education and Study in Italy. Spain Exchange. Web. 12 July 2010.
- ^ . Uniroma1.it. 22 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . en.uniroma1.it. 11 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . Shanghairanking.com. 25 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . Webometrics.info. 3 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . Cwur.org/top100.html. 2013. 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2013.
- ^ . 16 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2011. Bocconi Università in Milan (BMI). Penn Abroad. 27 September 2011.
- ^ (İtalyanca) Sda Bocconi supera London Business School. 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Corriere della Sera. Web. 31 January 2011.
- ^ Samuels, Richard J. Machiavelli's Children. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Cornell University Press, 2005. s. 33. Web. 23 October 2012.
"The taught that Italy had moral and intellectual primacy because it was the cradle of European civilization — of Roman law, of Christian thought, of the Renaissance. "Primacy" was Italy's great founding myth — the idea capable of animating and agitating, mobilizing, directing popular conscience, and sustaining action. Italy could be the spiritual empire that transforms and unites Western civilization." - ^ a b c Fisher, Ian. Italy (Background). 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The New York Times. Web. 1 December 2013.
- ^ De Grummond, Nancy Thomson. "Rediscovery," in Larissa Bonfante, ed., Etruscan Life and Afterlife: A Handbook of Etruscan Studies. Wayne State University Press, 1986. ss. 18-46. Web. 18 November 2013.
- ^ a b Hanlon, Gregory. "Italy." Europe, 1450 to 1789: Encyclopedia of the Early Modern World, 2004. Web. 6 November 2012.
"Italy's cultural inventions provided the standards to which Europeans complied in literature, architecture, art, and music until the end of the 19th century, although the country lost some of its pilot role by 1650. The era is synonymous with the baroque aesthetic, fashioned in Rome in the late 16th century, and often closely associated with the Catholic Church." - ^ Italy. 6 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Encyclopædia Britannica Online, 2012. Web. 25 October 2012.
- ^ Woodhead, Linda. An introduction to Christianity. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Cambridge University Press, 2004. ss. 43-44. Web. 22 September 2011.
- ^ Lecky, William Edward Hartpole. History of European morals from Augustus to Charlemagne (Volume 2). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . D. Appleton and Co., 1870. s. 84. Web. 22 October 2012.
"Christianity for the first time made charity a rudimentary virtue, giving it a leading place in the moral type and in the exhortations of its teachers. Besides its general influence in stimulating the affections, it effected a complete revolution in this sphere, by representing the poor as the special representatives of the Christian founder, and thus making the love of Christ rather than the love of man the principle of charity." - ^ Elder, Ruth; Evans, Katie; Nizette, Debra. Psychiatric & Mental Health Nursing. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Elsevier Health Sciences, 2012. s. 104. Web. 5 December 2013.
- ^ The first public hospital in Europe was founded by a Roman woman, , at Ostia near Rome in 390.
- ^ Nice, Alex T. "Rome, Ancient." World Book Advanced. World Book, 2012. Web. 15 July 2012.
- ^ (Fransızca) Wegener, Günther S. La Bible et nous. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Flammarion, 1958. Web. 14 June 2012.
- ^ Reyes, E. Christopher. In His Name. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . AuthorHouse, 2010. s. 457. Web. 9 December 2013.
- ^ Ellingsen, Mark. Reclaiming Our Roots. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Continuum, 2000. s. 22. Web. 10. Dec. 2013.
- ^ Putnam, Robert D.; Leonardi, Robert; Nannetti, Raffaella. Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princenton, 1993. Web. 6 November 2011.
- ^ See also Putnam R. D. (1995), Bowling Alone: America's Declining Social Capital, in "Journal of Democracy", 6, 65–78.
- ^ Landau, Sarah Bradford. Renaissance (14th-17th century). 18 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Scholastic.com. Web. 25 September 2011.
- ^ Bruni, Luigino; Zamagni, Stefano. Civil Economy: Efficiency, Equity, Public Happiness. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Peter Lang, 2007. s. 97. Web. 22 August 2012.
- ^ Macdonald, Hamish. Mussolini and Italian Fascism. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Nelson Thornes, 1999. s. 48. Web. 16 November 2013.
- ^ Chase, Myrna; Jacob, Margaret; Jacob, James; Von Laue, Theodore. Western Civilization: Ideas, Politics, and Society (Volume 1). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Cengage Learning. ss. 154-160. Web. 23 November 2013.
- ^ Jameson, John Franklin; Bourne, Henry Eldridge; Schuyler, Robert Livingston. The American Historical Review. (Full text) American Historical Association, 1914. Web. 09. Dec. 2013.
- ^ Italian Scholarship in Renaissance England. University of North Carolina Studies in Comparative Literature. 3. Chapel Hill: University of North Carolina. 1952. s. 68.
- ^ Empire of Words: The Reign of the OED, by John Willinsky, Princeton University Press, 1994
- ^ Kirkpatrick, Robin. English and Italian literature from Dante to Shakespeare: a study of sources, analogue and divergence. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Longman, 1995. s. 278. Web. 22 November 2013.
- ^ . "The Uses of Italy," in Roy Porter and , ed., The Renaissance in National Context. Cambridge University Press, 1992. s. 13. Web. 21 November 2013.
- ^ Shelley, Percy Bysshe. The Narrative Poems of Percy Bysshe Shelley (Volume 1). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Wildside Press LLC, 2008. s. 27. Web. 21 November 2013.
- ^ Wilson, A.N. The Victorians. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Random House, 2011. s. 86. Web. 23 November 2013.
- ^ Mahkovec, Linda. Voicing Female Ambition and Purpose: The Role of the Artist Figure in the Works of George Eliot. 15 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ProQuest, 2008. s. 33. Web. 23 November 2013.
- ^ Appy, Christian G. Cold War Constructions: The Political Culture of United States Imperialism, 1945-1966. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . University of Massachusetts Press, 2000. s. 108. Web. 24 November 2013.
- ^ Keegan, John. The Mask Of Command: A Study of Generalshis. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Random House, 2011. s. 281. Web. 2 December 2013.
"[A]s I walked with [the Duce] in the gardens of the Villa Borghese, I could easily compare his profile with that of the Roman busts, and I realised he was one of the Caesars." - ^ Trevor-Roper, Hugh. Hitler's Table Talk 1941-1944: Secret Conversations. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Enigma Books, 2013. s. 203. Web. 23 November 2013.
- ^ a b c d Worldmark encyclopedia of the nations. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Gale Research, 1995. s. 241. Web. 17 July 2012.
- ^ Weissmüller, Alberto. Palladio in Venice. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Grafiche Vianello srl, 2005. s. 127. Web. 12 December 2013.
- ^ a b Clivio, Gianrenzo s.; Danesi, Marcel. The Sounds, Forms, and Uses of Italian. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . University of Toronto Press, 2000. s. 3. Web. 31 October 2012.
- ^ Ethnologue: Languages of the World. thirteenth. Consulting Editors: Richard S. Pittman & Joseph E. Grimes. Dallas, Texas: Summer Institute of Linguistics, Academic Pub. October 1996. ISBN .
- ^ a b c d e Gall, Timothy L.; Hobby, Jeneen M. Worldmark Encyclopedia of the Nations: Europe. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Thomson Gale, 2007. ss. 367-368. Web. 01 Nov. 2012.
- ^ a b c d e f g Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Audipress 01
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ (İtalyanca) Settimanali — Luglio 2012. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Prima Comunicazione. Web. 29 November 2012.
- ^ Huurdeman, Anton A. The Worldwide History of Telecommunications. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . John Wiley & Sons, 2003. s. 207. Web. 30 November 2012.
- ^ , , and .
- ^ Rai 1, Rai 2, and ; Canale 5, Italia 1, and Rete 4.
- ^ Charles, Victoria; Carl, Klaus H. Gothic Art. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Parkstone International, 2008. s. 81. Web. 17 November 2013.
- ^ (PDF). Pewforum.org. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2015.
- ^ The World Fact Book: People - Italy 3 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . CIA.gov. Web. 24 September 2011.
- ^ "BBC NEWS - World - Europe - Muslims in Europe: Country guide". news.bbc.co.uk. 23 Aralık 2005. 29 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ . State.gov. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017.
- ^ Tesserati in Italia, il basket secondo solo al calcio 22 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Scaligera Basket
- ^ . Formula1.com. 13 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Italya bati medeniyetinin dogum yerlerinden biri ve kulturel bir super guc olarak kabul edilir Italya Roma Imparatorlugu Roma Katolik Kilisesi Romanesk sanat Ronesans Bilimsel devrim Barok Neoklasizm Risorgimento Fasizm ve Avrupa entegrasyonu gibi uluslararasi etkiye sahip fenomenlerin baslangic noktasi olmustur Tarihi boyunca ulus muazzam sayida onemli insan dogurmustur Italya ivmesini Klasik Yunan ve Roma dunyasinin yeniden degerlendirilmesinden alan Ronesans in sanatsal ve entelektuel gelismelerinde on saflarda yer aldi Italya daki sanatcilar ve bilim adamlari antik cagin maddi kalintilariyla cevrili olduklarindan boyle bir canlanmada onderlik etmek icin ozellikle iyi bir konumdaydilar Hem sanatta hem de mimaride daha onceki Romanesk ve Gotik formlarin yerini 16 yuzyilin Barok tarzlarina dogru bir gelismeyle yukselen Ronesans aldi Italya Etruskler Samnitler ve Romalilar da dahil olmak uzere bircok taninmis ve etkili uygarliga ev sahipligi yaparken etkisi ve kulturu yarimadada buyuk etkisi olan Fenikeliler ve Yunanlar gibi onemli yabanci uygarliklarin kolonilerine de ev sahipligi yapti Etrusk ve Samnit kulturleri onlari fetheden ve birlestiren Roma Cumhuriyeti nin ortaya cikmasindan once Italya da gelisti Fenikeliler ve Yunanlar Isa nin dogumundan birkac yuzyil once Italya da yerlesimler kurdular ve ozellikle Yunan yerlesimleri gelisen klasik medeniyetlere donustu Guney Italya daki Yunan kalintilari belki de herhangi bir yerde en muhtesem ve en iyi korunmus olanlardir Yuzyillar boyunca Italyan sanatinin buyuk isimleri digerleri arasinda Giotto Donatello Filippo Brunelleschi Michelangelo Leonardo da Vinci Titian Bernini ve Tiepolo yu iceren uzun bir liste olusturuyor Genis bir renk ve isik sicakligi ile karakterize edilen Italyan resmi yuzlerce yildir Avrupa da ustunlugunu korumustur Bununla birlikte surekli olarak yabanci guclere boyun egme sonunda Italya nin tasraliliga donusen sanatsal katkisini zayiflatti Avrupa sanatiyla baglar 1910 da sair Filippo Marinetti ve ressamlar Umberto Boccioni ve Giacomo Balla tarafindan yonetilen Futuristlerin calismalariyla yenilendi Futurizm daha geleneksel tuvaller uretmeye basladigi 1920 lere kadar Surrealistleri etkileyen Giorgio de Chirico nun Metafizik resimlerini izledi Giorgio Morandi nin incelikli sessiz resimleri 1964 teki olumunden bu yana ona giderek artan bir itibar kazandirdi Arjantin dogumlu Lucio Fontana nin calismalari modern sanatcinin bicim arayisini ornekliyor ornegin bir bicakla kesilen bos bir tuvalle ifade ediliyor Italyan heykel gelenegine yapilan modern eklemeler arasinda ve nun eserleri yer aliyor 2000 yili askin suredir gocler ve istilalar yasayan Italya ulus devlet haline geldigi 1861 yilina kadar cok sayida bagimsiz devlete bolundu Bu nispeten gec birlesme ve Italyan yarimadasini olusturan bolgelerin tarihsel ozerkligi nedeniyle su anda belirgin bir sekilde Italyan olarak kabul edilen bircok gelenek ve gorenek mense bolgelerine gore tanimlanabilir Bu bolgelerin siyasi ve sosyal izolasyonuna ragmen Italya nin Avrupa nin ve dunyanin kulturel ve tarihi mirasina yaptigi katkilar muazzam olmaya devam ediyor Modada dunya lideri Milano merkezli bir endustri Versace Gucci Krizia Ferragamo Valentino Dolce amp Gabbana Prada ve Armani nin evlerinde calismaya gelen modeller tasarimcilar ve fotografcilar icin bir cennettir digerleri arasinda Modigliani ve Alessi gibi Italyan tasarim evleri de oldukca etkili olmustur Italyan kulturunun unlu unsurlari sanati muzigi stili ve ikonik yemekleridir Italya operanin dogum yeriydi ve bestecinin milliyeti ne olursa olsun nesiller boyunca opera dili Italyanca ydi Italya da dramadaki populer begeniler uzun zamandir komediyi tercih ediyor Commedia dell Arte olarak bilinen dogaclama tarzi Italya da 16 yuzyilin ortalarinda ve bugun hala uygulaniyor Fransa ya ihrac edilmeden once unlu Bale dansi turu de Italya da ortaya cikti Cesmelerle suslenmis meydanlarin cevresinde yer alan eski Italyan kasabalarinin geleneksel goruntusu Klasik antik cagdan kalma kalintilarin modern insaat harikalarinin yaninda durabilecegi bir ulkede gecerliligini koruyor 1926 daki Rasyonalist mimarlik hareketi 20 yuzyilin seckin Italyan mimar muhendislerinden biri olan Torino sergi kompleksinin ve Paris teki UNESCO genel merkezinin mimari Pier Luigi Nervi yi uretti Roma daki Esposizione Universale di Roma EUR bolgesi gibi fasist donemin heybetli mimarisinin cogundan sorumluydu Yenilikci mimari Milano daki Marchiondi Spagliardi Enstitusu nde Vittoriano Vigano tarafindan temsil edilmektedir Diger onemli mimarlar arasinda uluslararasi muzeleriyle taninan Renzo Piano elestirel yazilari yapitlarina rakip olan Aldo Rossi ve kamu binalarini egrisel formlardan yaratan Paolo Portoghesi Ulke dunyaca unlu bircok sehre sahiptir Roma Roma Imparatorlugu nun eski baskenti Katolik Kilisesi nin Papa nin koltugu yeniden birlesmis Italya nin baskenti ve dunyayla ilgili sanatsal kulturel ve sinematografik merkezdi Floransa Orta Cag in sonunda buyuk basarilar elde edilen Ronesans in kalbiydi Diger onemli sehirler arasinda eskiden Italya nin baskenti olan ve su anda dunyanin en buyuk otomobil muhendisligi merkezlerinden biri olan Torino Torino yer aliyor Milano Italya nin sanayi ve finans baskenti ve dunyanin biridir Orta Cag dan erken modern doneme kadar buyuk bir finans ve deniz gucunun eski baskenti olan Venedik karmasik kanal sistemiyle ozellikle Venedik Karnavali ve Bienali sirasinda dunyanin her yerinden turist cekiyor Napoli Avrupa nin en buyuk tarihi sehir merkezine ve dunyanin en eski surekli aktif kamu opera binasina Teatro di San Carlo sahiptir Bologna ulkenin ana ulasim merkezi olmasinin yani sira dunyanin en ve dunyaca unlu bir mutfaga ev sahipligi yapmaktadir Italyan edebiyati ve aslinda standart Italyanca kokenleri 14 yuzyil Toskana lehcesindedir uc kurucu ata olan Dante Petrarca ve Giovanni Boccaccio nun dili Edebiyatin akisi bu onculeri bilim adami ve filozof Galileo oyun yazari Carlo Goldoni lirik sair Giacomo Leopardi Romantik romanci Alessandro Manzoni ve sair Giosue Carducci gibi sonraki uygulayicilarla birbirine bagladi ve gibi Ronesans in kadin yazarlari da kendi donemlerinde etkili olmuslardir 1990 larda yeniden kesfedilen ve kritik baskilarda yeniden yayinlanan calismalari Italya daki tum caglardan kadin yazarlarin ilgisini cekti Italya bugune kadarki en fazla sayida UNESCO Dunya Mirasi Alanina 58 ve bir tahmine gore ulke dunyanin en buyuk sanat hazinelerinin yarisina ev sahipligi yapmaktadir Genel olarak ulusun her turden tahmini 100 000 aniti vardir kiliseler katedraller arkeolojik alanlar evler ve heykeller Italya nin birlesmesinden sonra yazarlar Mezzogiorno daki yoksulluk ve yasam kosullari gibi edebi degerlendirme icin cok dusuk olarak kabul edilen konulari kesfetmeye basladilar Giovanni Verga gibi yazarlar kendilerini ifade etmek icin yeni bir kelime hazinesi icat ettiler Kadin yazarlar arasinda 1926 Nobel Edebiyat Odulu nu kazanan Sardunyali Grazia Deledda da vardi Ancak 20 yuzyilin en onde gelen Italyan kadin yazari Elsa Morante idi SanatLeonardo da Vinci nin Mona Lisa si dunyaca unlu bir Italyan sanat saheseridir Italyan sanati yuzyillar boyunca bircok buyuk hareketi etkilemis ve ressamlar mimarlar ve heykeltiraslar dahil olmak uzere bircok buyuk sanatci uretmistir Giambattista Vico Apostolo Zeno ve daha once adi gecen Italya da tarih bilincinin uyanisini yansitan yazarlardi Muratori Italyan Orta Cag arastirmalari icin birincil kaynaklari topladi Vico Scienza nuova sinda 1725 44 Yeni Bilim insan irkinin ilerlemesini yoneten yasalari arastirdi ve insanin psikolojik incelemesinden medeniyetlerin yukseldigi gelistigi ve dustugu yasalari cikarmaya calisti ve kendilerini edebiyat tarihine adadilar Edebi elestiri de dikkat cekti Vico Maffei Muratori ve digerleri klasiklerin taklidini savunmaya devam ederken bu taklidin temkinli olmasi gerektigini fark ettiler ve bu nedenle daha sonra lehte olacak kritik bakis acilarini ongorduler Bugun Italya birkac buyuk sanat galerisi muze ve sergisiyle uluslararasi sanat sahnesinde onemli bir yere sahiptir ulkedeki baslica sanat merkezleri arasinda Roma Floransa Venedik Milano Torino Cenova Napoli Palermo Lecce ve diger sehirler bulunmaktadir Italya dunyadaki herhangi bir ulkenin en fazla sayisi olan 58 Dunya Mirasi Alanina 20 yuzyilda yazarlarin temalari cok cesitliydi nun yuzyilin baslarindaki gosterisli yurtseverligi Italyan yasaminin yerel yonlerine odaklanan Deledda ve nin varoluscu kaygilarina yol acti Fasist donem bircok yazari yeraltina itti ama ayni zamanda Ignazio Silone ve Carlo Levi orneginde oldugu gibi onlarin calismalarina ilham kaynagi oldu Italo Svevo ve Luigi Pirandello Elio Vittorini gibi yazarlar tarafindan gercekciligin yeniden canlandirilmasindan once psikanalitik edebi ture onculuk ettiler Alberto Moravia ust orta siniflarin yozlasmasi hakkinda yazdi ve anlatisinin erotizmiyle un kazandi Italya Giotto nun eserleri ile baslayan ve calismalari daha sonraki asamaya ilham veren Leonardo da Vinci Michelangelo ve Raffaello nun Yuksek Ronesans inda belirli bir zirveye ulasan Ronesans boyunca 1300 1600 sanatsal gelismelerin ana merkeziydi Maniyerizm olarak bilinen Ronesans Italya Barok 1600 1750 ile sanatsal hakimiyetini 17 yuzyila kadar korudu Kultur turizmi ve Neoklasizm 1750 1850 aksi halde bocalayan bir ekonominin baslica destekcisi oldu Hem Barok hem de Neoklasizm Roma da dogdu yayilan son Italyan dogumlu stillerdi 1960 lara gelindiginde edebiyat dunyasi devletin yozlasmasina karsi protesto hareketine katildi ve siir birincil edebi tur olarak romani golgede birakti Sair elestirmen ve film yapimcisi Pier Paolo Pasolini donemin baskin yaratici figuruydu Eugenio Montale ve Salvatore Quasimodo siirleriyle Nobel Odulu kazandi ve Giuseppe Ungaretti Hermetizm i kurdu Bu hareketin bir zamanlar ogrencisi olan manevi sair Mario Luzi sik sik Nobel Odulu ne aday gosterildi Ancak Italya 19 yuzyilin ortalarindan itibaren Futurizm Novecento Italiano Arte Povera ve gibi kulturel hareketlerle uluslararasi sanat sahnesinde varligini surdurdu 20 yuzyilin sonlarinda edebiyat alaninda Italo Calvino Umberto Eco ve Primo Levi nin calismalari yurtdisinda cok basarili oldu Italya da Cesare Pavese Carlo Emilio Gadda Natalia Ginzburg ve Leonardo Sciascia nin calismalari da iyi karsilandi Yuzyilin son on yilinda yeni deneysel ve yenilikci dil bicimleriyle birlikte anlati ve tarihi romanin yeniden canlandigi goruldu 1997 de dogaclama tarziyla taninan bir oyun yazari olan Dario Fo Nobel Edebiyat Odulu nu kazandi 21 yuzyilin ilk yillarinda aktif olan ve cesitli turlerde calisan yazarlar arasinda Niccolo Ammaniti Andrea Camilleri ve vardi Mimari Floransa Katedrali Filippo Brunelleschi tarafindan tasarlanan Giotto kubbeli can kulesi Italya genelinde antik caglardan kalma mimari kalintilar gecmisteki kulturlerin buyuklugune taniklik ediyor Italya daki mimarlik tarihi Etruskler ve Yunanlarin antik usluplariyla baslayip klasik Roma ya daha sonra Ronesans sirasinda klasik Roma doneminin yeniden canlanmasina ve Barok donemine evrilmesine kadar uzanan bir tarihtir Italyan Ronesansi doneminde mimarlik ogrencilerinin egitimlerinin onemli bir parcasi olarak antik kalintilari ve binalari incelemek icin Roma ya seyahat etmeleri alisilmis bir seydi Italyan muzigi Avrupa da bu sanatin en yuksek ifadelerinden biri olmustur Gregoryen ilahi 11 yuzyilda modern muzik notalarinin yeniligi ozan sarkisi madrigal ve Giovanni Pierluigi da Palestrina ve Claudio Monteverdi nin eserleri Antonio Vivaldi Alessandro ve Domenico Scarlatti Gioachino Rossini Gaetano Donizetti Giuseppe Verdi Giacomo Puccini ve Vincenzo Bellini gibi besteciler gibi Italya nin gururlu muzik mirasinin bir parcasi Roma daki Konstantin Kemeri Eski Aziz Petrus Kilisesi MS 330 civarinda basladi muhtemelen ilk onemli erken Hristiyan bazilikasiydi Eski Aziz Petrus Roma daki mevcut Aziz Petrus Bazilikasi nin bulundugu yerde duruyordu Orta Cag Romanesk tarzindaki ilk onemli binalar 800 lu yillarda Italya da insa edilen kiliselerdi Ortadogu nun Bizans mimari tarzinin birkac seckin ornegi de Italya da insa edildi En unlu Bizans yapisi Venedik teki San Marco Bazilikasi dir Cagdas Italya da muzik gecmiste oldugundan daha az unlu olsa da onemini korumaya devam ediyor Italya yil boyunca her turden klasik caz ve pop bircok muzik festivaline ev sahipligi yapiyor Ozellikle Italyan pop muzigi her yil San Remo Festivali nde temsil edilmektedir Spoleto da her yil duzenlenen Iki Dunya Festivali dunya capinda un kazandi Devlet yayin sirketi Radiotelevisione Italiana RAI dort orkestraya sahiptir ve digerleri opera evlerine baglidir en iyilerinden biri Milano daki La Scala da Kemancilar ve Salvatore Accardo ve piyanist besteciler Luciano Berio Luigi Dallapiccola ve Luigi Nono gibi uluslararasi begeni topladi Italyan mimarisinin en buyuk ciceklenmesi Ronesans doneminde gerceklesti Filippo Brunelleschi Floransa Katedrali icin yaptigi kubbe ile mimari tasarima buyuk katkilarda bulunmustur Leone Battista Alberti teorileri ve tasarimlari sonraki mimarlar uzerinde muazzam bir etkiye sahip olan bir baska erken Ronesans mimariydi Cagdas yapimlar Italya nin operadaki ustunlugunu ozellikle Milano daki La Scala nin yani sira Napoli deki San Carlo ve Venedik teki La Fenice Tiyatrosu gibi diger opera evlerinde ve Verona daki Roma arenasinda yillik yaz operasi produksiyonlarini koruyor Tenor Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli 21 yuzyilin basinda Italya nin en begenilen sanatcilari arasindaydi Italyan Ronesans mimarisinin belki de en buyuk basarisi aslen 16 yuzyilin baslarinda Donato Bramante tarafindan tasarlanan Aziz Petrus Bazilikasiydi Andrea Palladio 16 yuzyilin ortalarinda ve sonlarinda tasarladigi villalar ve saraylarla Bati Avrupa daki mimarlari etkiledi Italya da bircogu ozel olarak isletilen cok sayida tiyatro var Kamu tarafindan isletilen bir dizi kalici tiyatro teatri stabili devlet tarafindan finanse edilmekte ve Turizm Bakanligi tarafindan denetlenmektedir Italya da tiyatro etkinligini tesvik eden uc kamu kurulusu Italyan Tiyatro Kurulu Ente Teatrale Italiano ETI Italyan repertuarini tanitmakla ilgilenen Italyan Drama Enstitusu Istituto Dramma Italiano IDI ve Ulusal Antik Tiyatro Enstitusu Istituto Nazionale del Dramma Antico INDA 1990 da hukumet finansmana uygunluk konusundaki mevzuatini sikilastirdi ve bu durum kenar ve deneysel tiyatrolari ciddi sekilde etkiledi Sonraki yillarda finansal kisitlamalar artan sayida uluslararasi ortak yapimlara yol acti Barok donem 17 yuzyilda ozellikle kiliseleriyle taninan birkac seckin Italyan mimar uretti En onemli mimarlar arasinda Gian Lorenzo Bernini ve Francesco Borromini vardi Renzo Piano gibi cok sayida modern Italyan mimar dunya capinda unludur Hicbir yerli oyun yazari 20 yuzyilin baslarindan itibaren Luigi Pirandello nunkilere rakip olabilecek eserler uretmemis olsa da Italyan tiyatrosu olaganustu cagdas Avrupa eserleri uretmede ve onemli canlanmalari sahnelemede aktif olmustur 20 yuzyilin sonlarinda Dario Fo son derece dogaclama tarziyla uluslararasi begeni topladi 18 yuzyilin sonlarinda ve 19 yuzyilin baslarinda Italya Neoklasik mimari hareketten etkilendi Villalardan saraylardan bahcelerden ic mekanlardan ve sanattan her sey Roma ve Yunan temalarina dayandirilmaya baslandi ve binalar da Andrea Palladio nun basyapiti Villa Capra La Rotonda da yaygin olarak temaliydi Italyan sinemasinin en parlak donemi 1950 lerdeydi En iyi Roberto Rossellini ve Vittorio De Sica nin calismalarinda temsil edilen Yeni Gercekcilik savas sonrasi Italya da hukum suren kosullara samimi bir bakis atmak icin iki savas arasi yillarda tercih edilen gerceklerden kacistan uzaklasti Bu yeni tarz dunyanin ilgisini cekti Mussolini tarafindan Roma yakinlarinda insa edilen film studyolari kompleksi Cinecitta Avrupa nin Hollywood u olarak tanindi Roma Via Veneto nun buyuk otellerine ve sik kafelerine ugrayan ve paparazziler olarak bilinen unlulere ac yeni tur fotografcilari kendine ceken uluslararasi jet sosyetenin merkezi haline geldi Roma daki EUR modern Italyan mimarisinin mukemmel bir ornegidir Italyan modern ve cagdas mimarisi 20 ve 21 yuzyillarda Italya daki mimariyi ifade eder Federico Fellini baskentin bu imajini Roma 1972 ve La dolce vita 1960 Tatli Hayat gibi filmlerde yaydi Pier Paolo Pasolini ise Accattone 1961 Dilenci gibi filmlerde Italyan yeralti dunyasina daha sert bir bakis atti Donemin sinemasina kalici katki saglayan diger yonetmenler arasinda Morte a Venezia 1971 Venedik te Olum Paolo ve Vittorio Taviani kardesler La notte di San Lorenzo 1982 Kayan Yildizlarin Gecesi ve senarist Michelangelo Antonioni Franco Zeffirelli Sergio Leone ve Fellini gibi bazi yonetmenler yurt disinda yurt icinde oldugundan daha fazla basari elde ettiler Fasist donemde Giovanni Muzio gibi isimlerle sozde Novecento hareketi gelisti Bu hareket imparatorluk Roma nin yeniden kesfine dayaniyordu Italya daki bircok sehrin kentsel donusumlerinden sorumlu olan ve Roma daki tartismali yi hatirlayan bir basitlestirilmis Neoklasizm bicimi tasarladi 20 yuzyilin sonlarinda Italyan sinemasi durgunluga girdi Yine de Italya Bernardo Bertolucci nin The Last Emperor 1987 Giuseppe Tornatore nin Cinema Paradiso su 1990 in Mediterraneo su 1991 ve Michael Radford un Il Postino su 1994 The Postman dahil olmak uzere bazi buyuk uluslararasi basarilara imza atabilir Silvio Soldini nin Pane e tulipani 2000 Ekmek ve Laleler Marco Tullio Giordana nin I cento passi 2000 Yuz Adim ve La meglio gioventu 2003 Gencligin En Iyisi ve nin Gomorra si 2008 Gomorrah iyi elestirel karsilandi Dikkat ceken diger yonetmenler yonettigi La vita e bella 1997 Hayat Guzeldir ile en iyi erkek oyuncu Akademi Odulu nu kazanan Gianni Amelio ve Roberto Benigni dir Italyan filmleri giderek sinema ve televizyon sirketlerinin ortak yapimlari haline geliyor Radiotelevisione Italiana RAI ve Fininvest su anda Italya nin en buyuk film yapimcilaridir ve her yil birkac yuz film ve televizyon produksiyonu yapan film uretiminin yarisindan fazlasini olusturmaktadir Roma nin Cinecitta si ayrica her yil ozellikle tarihi temalari isleyen filmlerden olusan bircok Italyan olmayan produksiyona da sahne oluyor ornekler arasinda New York Ceteleri yonetmen Martin Scorsese 2002 The Passion of the Christ yonetmen Mel Gibson 2003 ve The Life Aquatic with Steve Zissou yonetmen Wes Anderson 2004 sayilabilir Devlete ait Cinecitta 2008 de ozellestirildi ancak 2017 de kamunun eline geri verildi Daha fazla tartisma icin sinema tarihinin tarihine bakin Fasist mimariyi EUR binalarinda mukemmel bir sekilde gosterilmistir Neoliberty tarzi Vittorio Gregotti nin daha onceki eserlerinde gorulen ve Brutalist mimari Milan daki Velasca grubu da Piagentina araciligiyla bir konut binasi Leonardo Savioli ve Italya nin kulturel mirasi kacinilmaz bir varliktir Guney ve merkez Yunan ve Etrusk uygarliginin kalintilariyla doludur ve yarimadanin tamaminda onemli Roma kalintilari gorulebilir En dikkate deger ornekler Napoli yakinlarindaki antik Roma kasabalari Pompeii ve Herculaneum ve Roma daki kalintilardir Zengin anitlar kiliseler ve saraylar Italya nin kulturel gecmisine taniklik ediyor ve muze ve galerilerinin icerigi 35 milyondan fazla parcaya sahis Italya da ayrica 100 milyondan fazla kitaba ev sahipligi yapan 700 den fazla kultur enstitusu 300 den fazla tiyatro ve yaklasik 6 000 kutuphane bulunmaktadir Moda ve tasarim Singapur da bir Prada magazasiLas Vegas Strip teki Gucci ve Dolce amp Gabbana magazalari Italyan moda endustrisi ulkenin en onemli imalat sektorlerinden biridir Eski Italyan modacilarin cogu Roma da yasiyor Ancak Milano Italya nin moda baskenti olarak goruluyor cunku bircok taninmis tasarimci orada yasiyor ve Italyan tasarimci koleksiyonlarinin mekani Italya Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu UNESCO tarafindan Dunya Mirasi alanlari olarak belirlenmis duzinelerce tarihi yer icermektedir Resmi olarak belirtilen yerler arasinda Ferrara Pienza San Gimignano Siena ve Urbino daki eski sehir merkezleri Agrigento Aquileia ve Valcamonica daki arkeolojik alanlar ve tum Amalfi kiyilari ve Eolie Adalari Dunya Mirasi Listesi ne sonradan eklenenler arasinda Dolomitler Cenova nin tarihi merkezi ve Rhaetian Demiryolu bulunmaktadir Italya nin en iyi moda tasarimcilarinin cogu dunyanin her yerinde bulunabilen butiklere sahiptir En iyi bilinen ve en seckin isimler arasinda Armani Dolce amp Gabbana Benetton Fendi Gucci Versace Moschino ve Prada bulunmaktadir Bulgari ve Luxottica gibi aksesuar ve mucevher markalari da uluslararasi une sahiptir ve Luxottica dunyanin en buyuk gozluk sirketidir Italya nin muzeleri eski uygarliklardan kalma en onemli eser koleksiyonlarindan bazilarini icerir Taranto daki Ulusal Muze deki kalici koleksiyon Magna Graecia tarihine dair en onemli bilgilerden birini saglarken Roma daki Roma Ulusal Muzesi ndeki ve Napoli deki Ulusal Arkeoloji Muzesi ndeki arkeolojik koleksiyonlar dunyanin en iyileri arasinda sayiliyor Ayni sey Perugia daki Umbria Ulusal Arkeoloji Muzesi ndeki Etrusk koleksiyonu Roma daki Capitoline Muzeleri ndeki Klasik heykeller ve Torino daki Misir Muzesi ndeki Misir koleksiyonu icin de soylenebilir Su anda Milano ve Roma her yil Paris New York Londra ve Tokyo gibi diger buyuk uluslararasi merkezlerle rekabet etmektedir Italya nin Ronesans donemindeki yukselen sanatsal basarisi Uffizi Galerisi Bargello Ulusal Muzesi ve Floransa daki diger galerilerdeki muhtesem koleksiyonlara yansir Eski Ustalara ek olarak 1765 ten beri halka acik bir galeri olan Uffizi Michelangelo Leonardo da Vinci Botticelli Piero della Francesca Giovanni Bellini ve Titian in basyapitlarini icerir Bargello Michelangelo Donatello ve Della Robbia ailesinin eserleriyle muhtesem bir Floransa heykel koleksiyonuna sahiptir Pitti Sarayi Medici ve Lorraine aileleri tarafindan toplanan 16 ve 17 yuzyillara ait yaklasik 500 onemli eserle birlikte Raphael in etkileyici bir resim koleksiyonuna ev sahipligi yapmaktadir Italya ozellikle ic tasarim mimari tasarim endustriyel tasarim ve kentsel tasarim olmak uzere tasarim alaninda da one cikiyor Ulke ve gibi bazi taninmis mobilya tasarimcilari uretti ve Bel Disegno ve Linea Italiana gibi Italyanca ifadeler mobilya tasariminin sozlugune girdi Klasik Italyan beyaz esya parcalarina ve mobilya parcalarina ornekler arasinda Zanussi nin camasir makineleri ve buzdolaplari Atrium un New Tone kanepeleri ve Bob Dylan in tasarimindan esinlenen Ettore Sottsass in post modern kitapligi sayilabilir sarki Italya nin buyuk galerilerinin cogu oncelikle kendi bolgesel mirasiyla ilgilenir Ornegin Milano daki Brera Sanat Galerisi kuzey Italyan Lombard okulundan eserler acisindan zengindir ve Siena daki Ulusal Sanat Galerisi nden oldugu gibi Venedik Akademisi Galerileri de Venedik resminin ana temsilcisidir Vatikan Sehri nin enklavindaki Vatikan Muzeleri her seyden once Michelangelo nun Sistine Sapeli ndeki freskleriyle dikkat cekiyor ve bu freskler 1980 lerde ve 90 larda Avrupa da ustlenilen en iddiali koruma projelerinden birinde restore edildi Bugun Milano ve Torino mimari tasarim ve endustriyel tasarimda ulkenin liderleridir Milano sehri Avrupa nin en buyuk tasarim fuari olan ya ev sahipligi yapiyor Milano ayrica Fuori Salone ve gibi tasarim ve mimariyle ilgili onemli etkinliklere ve mekanlara ev sahipligi yapiyor ve tasarimcilar Lucio Fontana ve ye ev sahipligi yapiyor Italya daki muzelerin dortte biri Italyan devletine yarisindan biraz daha azi yerel makamlara ve kucuk bir kismi da kamu kurumlarina dini kuruluslara ve ozel mulk sahiplerine aittir Muze ziyaretcilerinin sayisi genel turizm egilimlerine baglidir ancak tek tek muzeler rutin olarak yillik katilim toplamlarini milyonlarla sayar 21 yuzyilin baslarinda yilda 5 milyondan fazla insan Vatikan Muzeleri nden gecti ve 1 5 milyondan fazla kisi Uffizi Galerisi ni ziyaret etti Edebiyat Orta Cag in en buyuk sairlerinden biri olan Dante Alighieri Epik siiri Ilahi Komedya Dunya edebiyatinin en iyi eserleri arasinda yer alir Italyan edebiyati MO 753 te Roma nin kurulmasindan sonra basladi Roma ya da Latin edebiyati Pliny the Elder Pliny the Younger Vergilius Horatius Propertius Ovidius ve Livius gibi sayisiz yazar sair filozof ve tarihci ile dunyada oldukca etkiliydi ve hala da etkili Romalilar ayrica sozlu gelenekleri siirleri dramalari ve ozdeyisleriyle unluyduler Bunlarin cogu Eski Yunanlardan esinlenmis olsa da Roma epigramlari genellikle cok daha satirikti ve bazen onlara heyecan verici bir etki vermek icin mustehcen bir dil kullaniyordu Roma epigramlarinin cogu yazitlar veya grafiti idi Italya nin ulusal kutuphane sistemi Kitaplar El Yazmalari ve Kultur Enstituleri Merkez Ofisi tarafindan kontrol edilmektedir Bu organ ulusun kitaplarini kataloglama ve koruma calismalarini denetler ve Eyalet Kayit Kutuphanesini ve yaklasik 50 eyalet kutuphanesini dogrudan kontrol eder Iki ana ulusal kutuphane Roma ve Floransa da bulunmaktadir Calismalari Bari Napoli Venedik Palermo ve Milano nun ana ulusal kutuphaneleri ve bunlarin tasra subeleri tarafindan desteklenmektedir Bunlarin her biri onemli olcude kendi bolgesinin edebi mirasina odaklanir Universite kutuphaneleri oncelikle akademik arastirmalarin desteklenmesiyle ilgilenir Modern Italyan Edebiyati nin Italyan dilindeki temeli kesinlikle 13 yuzyilin ilk yillarinda baslar Olusumunda etkili olan etkiler arasinda ilk olarak Assisili Aziz Francis tarafindan gerceklestirilen dini dirilisten soz edilmelidir Bu nedenle edebiyatta ilk Italyan sesi olarak kabul edilir Italya da cok sayida ilgi alanini temsil eden akademiler ve toplumlar cogaldi Gercekten de guzel sanatlar akademilerinin kokenleri Italya daydi Ornegin Floransa Guzel Sanatlar Akademisi 1563 te Tasarim Sanatlari Akademisi olarak kuruldu ve Perugia akademisi 1573 e kadar uzaniyor Roma nin San Luca Akademisi 1577 de kurulmus bir ressamlar loncasiydi Italya nin en unlu akademisyenleri toplum Galileo nun bir zamanlar uyesi oldugu Ulusal Lincei Akademisi dir En seckin edebiyat toplulugu 1582 de Floransa da kurulan Crusca Akademisi dir Ayrica 1657 de Floransa da acilan Cimento Akademisi de dahil olmak uzere bircok tarihi ve bilimsel dernek vardir Italyan sanatinin incelenmesi icin kurulan yabanci okullar ve kultur Italyan akademik yasamina onemli olcude katkida bulunur Baska bir Italyan sesi Sicilya dan geldi 13 yuzyilin ilk yarisinda Sicilya Kralligi ni yoneten II Frederick in sarayinda formlar ve temalar Sicilya Okulu sairleri tarafindan yerel dilin rafine bir versiyonunda yazilmistir Bu sairlerin en onemlisi sone formunu icat ettigi soylenen noter dir Nufusunun sadece kucuk bir yuzdesinin sporla aktif olarak ugrastigi bir ulke icin Italya bisiklet kayak basketbol su topu voleybol ve futbol futbol dallarinda etkileyici sayida sampiyon uretti Ozellikle populer olan futbol bazi Italyan bilim adamlarinin 16 yuzyil Italya sinda calcio olarak icat edildigini ve Floransa ve Siena daki Palio festivallerinde tanitildigini iddia ediyor Italyan futbol takimlari 1930 larda ve 1960 larin sonundan itibaren uluslararasi oyunlarda basarili oldular Milli takim en son 2006 da olmak uzere dort kez Dunya Kupasi kazandi Guido Guinizelli geleneksel ask siirine felsefi bir boyut katan bir okul olan Dolce stil novo nun kurucusu olarak kabul edilir Puruzsuz saf bir uslupla ifade edilen bu yeni ask anlayisi basta Guido Cavalcanti ve genc Dante Alighieri olmak uzere bazi Floransali sairleri etkiledi Dante nin Ilahi Komedya si Italyan edebi dilinin yaratilmasina yardimci olan dunya edebiyatinin bir basyapitidir Ayrica sair Cehennem Araf ve teki destansi yolculugu icin Terza rima yi icat etti Otomobil yarislari da Italya da oldukca populerdir ve Italyan muhendisler ve suruculer bu spora cok katkida bulunmustur Ilk kez 1946 da uretilen Ferrari yaris arabalari 5 000 den fazla buyuk yaris kazandi ve bircok dunya rekoru kirdi 14 yuzyilin iki buyuk yazari Petrarca ve Boccaccio antik cagin eserlerini arastirip taklit ettiler ve kendi sanatsal kisiliklerini gelistirdiler Canzoniere adli siir koleksiyonuyla un kazandi Petrarca in ask siiri yuzyillar boyunca bir model olarak hizmet etti Simdiye kadar yazilmis en populer kisa oyku koleksiyonlarindan biri olan Boccaccio nun Decameron u da ayni derecede etkiliydi Italyan sporcular her modern olimpiyata katilmistir Alp kasabasi Cortina d Ampezzo 1956 Kis Olimpiyatlarina ev sahipligi yapti 1960 Yaz Oyunlari Roma da yapildi ve Torino 2006 Kis Oyunlarina ev sahipligi yapti Italya nin onemli Olimpiyatcilari arasinda eskrimci Edoardo Mangiarotti dalgic Klaus Dibiasi Alp disiplini kayakcisi Alberto Tomba ve Iskandinav kayakcisi Stefania Belmondo yer aldi 21 yuzyilin ilk on yilinda Italya genellikle Yaz ve Kis Oyunlarinda ilk 10 madalya kazanan arasinda yer aldi Alessandro Manzoni Italya nin en buyuk 19 yuzyil yazarlarindan biridir Italyan Ronesans yazarlari bir dizi onemli eser urettiler Niccolo Machiavelli nin Prens i siyaset bilimi uzerine dunyanin en unlu denemelerinden biridir Donemin bir diger onemli eseri olan Ludovico Ariosto nun Cilgin Orlando su belki de simdiye kadar yazilmis en buyuk sovalyelik siiridir nin diyalogu kusursuz saray beyefendisi ve manevi guzellik idealini anlatiyor daki lirik sair Torquato Tasso Aristoteles in birlik kanonlarina dikkat cekerek kullanarak bir Hristiyan destani yazdi 1976 da yerel bagimsiz yayin istasyonlarinin yasallastirilmasi medya ortamini kokten degistirdi O zamandan beri yayinlanan gazete ve dergilerin sayisi azalirken ticari televizyon ve radyo kanallari cogaldi Yayincilik sektoru RAI nin uc devlet kanali ve Canale 5 Italia 1 ve Rete 4 olmak uzere uc buyuk ticari kanal tarafindan yonetilmektedir Son ucu Silvio Berlusconi tarafindan kontrol edilen ve sanal bir sanal ortam olusturan bir multimedya sirketi olan Fininvest e aittir basbakan olmadan once ozel televizyon reklamcilik ve yayincilik sektorlerinde tekel 1994 2001 06 2008 11 Fransiz kanali France 2 kuzey ve orta Italya daki izleyiciler icin yarisiyor Yaklasik bir duzine ek ozel istasyon ulusal izleyicinin kalan onda birini guvence altina almak icin mucadele ediyor Italyan televizyonu AB de en fazla televizyon yayinindan birine sahip ve en fazla sayida film uretiyor Iyi finanse edilen oyun sovlari ve kabareler buyuk kanallarda cogalirken kucuk yerel kanallar filmlerin ve yerel olarak uretilen reklamlarin hakim oldugu bir ucret saglar 17 yuzyilin baslarinda nun uzun mitolojik siiri L Adone gibi bazi edebi saheserler yaratildi Barok donem ayrica Galileo nun acik bilimsel nesirinin yani sira Tommaso Campanella nin ni de uretti bir filozof rahip tarafindan yonetilen mukemmel bir toplumun tasviri 17 yuzyilin sonunda Pietro Metastasio nun kahramanca melodramlarinda oldugu gibi siire sadeligi ve klasik kisitlamayi geri getirmek icin bir hareket baslattilar 18 yuzyilda oyun yazari Carlo Goldoni Commedia dell Arte nin yerine cogu zamaninin orta sinifini betimleyen tam yazili oyunlar koydu Ticari televizyon sektoru 1976 dan sonraki ilk on yilda bir yasal boslukta gelisti Bunun medyanin diger sektorleri icin olumsuz etkileri oldu Yuksek izlenme rakamlari nedeniyle televizyon reklam gelirinin buyuk bolumunu film ve yazili basindaki alisilmis pazarindan aldi Etkiler ozellikle sinema icin felaket oldu ancak gazeteler ve dergiler de reklam geliri eksikliginden muzdaripti Yayincilarin gazetelerini ve dergilerini karli bir sekilde isletmeleri giderek zorlastikca bunlar yavas yavas daha buyuk endustriyel ve ticari kaygilar tarafindan devralindi ve cogu zaman editoryal ozgurluklerinden odun verildi 1990 larda yayincilik endustrisini yeniden duzenlemeye yonelik yasalar tekellerin yaratilmasini onlemek ve basin uzerindeki kisitlamalari duzenlemek icin oldukca cekismeli gecti Romantizm Italya ya siyasi birlik ve yabanci egemenliginden ozgurluk getiren yurtsever hareket olan Risorgimento nun bazi fikirleriyle cakisti Italyan yazarlar 19 yuzyilin baslarinda Romantizm i benimsediler Italya nin yeniden dogus zamani sairler Vittorio Alfieri ve Giacomo Leopardi tarafindan mujdelendi Alessandro Manzoni nin onde gelen Italyan Romantik Hristiyan adalet ve Providence degerlerini yucelten ilk Italyan tarihi romaniydi 19 yuzyil sonlarinda adli gercekci bir edebi hareket Italyan edebiyatinda onemli bir rol oynadi Giovanni Verga bu hareketin onde gelen yazariydi Baslica ulusal gazeteler Corriere della Sera La Repubblica La Stampa ve Il Giorno dur Yerel ve bolgesel gazeteler Italyan kulturunde bolgesel kimligin gucunun bir kez daha altini cizerek Italya da ozellikle hayati oneme sahiptir En yuksek tirajli gazeteler arasinda La Gazzetta dello Sport ve Corriere dello Sport spor basliklari yer almaktadir Futurizm adli bir hareket 20 yuzyilin baslarinda Italyan edebiyatini etkiledi Filippo Tommaso Marinetti Futurist Bildirge yi yazdi Makine caginin hizini dinamizmini ve siddetini yucelten dil ve metaforlarin kullanilmasini gerektiriyordu 20 yuzyilin baslarindaki Italyan edebi sahsiyetleri arasinda Luigi Pirandello ve Grazia Deledda uluslararasi une kavustu Savas sonrasi donemin onde gelen yazarlari Ignazio Silone Alberto Moravia Italo Calvino Umberto Eco Dario Fo ve sairler Salvatore Quasimodo ve Eugenio Montale dir Futurizm Italyan Futurizmi Rus Futurizmi 20 yuzyilin baslarinda Italya merkezli makinenin dinamizmini hizini enerjisini ve gucunu ve modern yasamin canliligini degisimini ve huzursuzlugunu vurgulayan sanatsal hareket 20 yuzyilin ikinci on yilinda hareketin etkisi Avrupa nin coguna en onemlisi Rus avangardina yayildi Hareketin en belirgin sonuclari gorsel sanatlar ve siirde olmustur Futurizm ilk olarak 20 Subat 1909 da Paris gazetesi Le Figaro nun Italyan sair ve editor Filippo Tommaso Marinetti nin bir manifestosunu yayinlamasiyla duyuruldu Marinetti Futurizm kelimesini gecmisin sanatini bir kenara atma ve kultur ve toplumda degisimi ozgunlugu ve yeniligi kutlama hedefini yansitmak icin icat etti Marinetti nin manifestosu otomobilin yeni teknolojisini ve hizinin gucunun ve hareketinin guzelligini yuceltiyordu Siddeti ve catismayi yucelterek geleneksel degerlerin kapsamli bir sekilde reddedilmesi ve muzeler ve kutuphaneler gibi kulturel kurumlarin yok edilmesi cagrisinda bulundu Manifestonun soylemi tutkulu bir sekilde bombastikti agresif tonu kasitli olarak halkin ofkesini uyandirmayi ve tartismalari uyandirmayi amacliyordu Film Federico Fellini 20 yuzyilin en etkili ve en cok saygi duyulan film yapimcilarindan biri olarak kabul ediliyor Venedik Film Festivali dunyanin en eski film festivali ve Cannes ve Berlin ile birlikte Uc Buyukler den biri olarak kabul edilir Italyan film endustrisi 1903 ve 1908 yillari arasinda uc sirketle dogdu Roman ve Torino daki Bunu kisa sure sonra Milano ve Napoli de baska sirketler izledi Filmdeki Yeni Gercekci hareket Italyan edebi hareketine paraleldi Filmlerin tarzi belgesel benzeri bir nesnellikti aktorler ya siradan durumlara karismis siradan insanlardi ya da onlara benziyordu Yeni Gercekci yapimlar genellikle kaba ve aceleyle yapilmis olsalar da geleneksel film yapiminin gerceklerden kacisci ideallestirmesinden radikal bir sekilde ayrilmalari ve cagdas temalari ele almadaki cesaretleri uluslararasi bir etki yaratti Erken Italyan film endustrisi tarihsel gosterileriyle uluslararasi une kavustu Ancak I Dunya Savasi sirasinda diger Avrupa hukumetleri gibi Italya da hammaddelerini film endustrilerinden askeri ihtiyaclara yonlendirdi Bu tur resimlerden ilki Nazi isgali tarafindan Italyanlara dayatilan acimasiz kararlari gosteren antifasist bir film olan Roberto Rossellini nin Acik Sehir 1945 filmiydi Rossellini nin Italya daki savasi anlatan alti vinyet olan Paisan i 1946 da benzer bir ic giciklayici nitelige sahipti Diger onemli Yeni Gercekci filmler Vittorio De Sica nin isci sinifi Italyanlarinin gundelik yasamini konu alan Shoeshine 1946 ve The Bicycle Thief 1948 ve Luchino Visconti nin La terra trema 1948 The Earth Trembles adli yoksul bir Sicilyalinin hikayesiydi profesyonel oyuncu kullanmayan balikcilar 1950 den sonra Italyan filmlerinin egilimi gercekcilikten fanteziye sembolizme ve edebi temalara donustu 1920 lerde ve 1930 larda birkac buyuk sinema filmi cekildi ancak 1940 larda Italyan film yapimciliginda bir ronesans gelisti O donemde yeni nesil yonetmenler ortaya cikti Bunlar arasinda Vittorio De Sica Roberto Rossellini ve Luchino Visconti vardi Savasin etkisi bu yonetmenlerin bircogunun topluma ve sorunlarina odaklanan filmler yapmasina neden oldu Bu durtu savas sonrasi ilk onemli Avrupa film hareketi olan Yeni Gercekciligin ortaya cikmasiyla sonuclandi Yeni Gercekci yonetmenler oncelikle siradan insanlarin gunluk yasamini tasvir etmekle ilgilendiler Studyo setinden ziyade cogunlukla mekanda cekim yaptilar ve cogunlukla profesyonel olmayan oyuncular kullandilar Bu nitelikler Yeni Gercekci filmlere cesur neredeyse belgesel bir gorunum kazandirdi 55 yila yayilan uretken bir kariyer boyunca De Sica 35 film yonetti ve 150 den fazla filmde oynadi Oyunculuk kariyeri 1917 de sessiz bir filmde kucuk bir rol alarak basladi Mario Camerini nin Gli uomini che mascalzoni 1932 What Rascals Men Are adli filmindeki roluyle Italya da yildizliga erismeden once 1920 ler boyunca filmlerde ve muzikal tiyatrolarda ve tiyatro topluluklarini gezerek sahne aldi De Sica nin 1930 lar boyunca aldigi sonraki rolleri onu ozellikle hafif komedide usta olan romantik bir basrol oyuncusu haline getirdi bircok elestirmen onun ekrandaki kisiligini Cary Grant inkiyle karsilastirdi 1950 ler ve 1960 larda kismen Italyan film yildizlari Gina Lollobrigida Sophia Loren ve Marcello Mastroianni nin popularitesi nedeniyle dunyevi komediler uluslararasi basari kazandi Ayni yillarda Sergio Leone ironik bir sekilde Spagetti Western lakapli yeni bir film turunun yaratilmasina yardimci oldu cunku bunlar Italya Ispanya ve hatta Amerika Birlesik Devletleri ndeki unlu Monument Valley Studyolarinda Italyan yonetmenler tarafindan yapildi Hayatinin sonuna kadar basarili bir oyunculuk kariyeri surdurmesine ragmen De Sica nin genellikle senarist ile isbirligi icinde olan yonetmenlik cabalari sinema tarihine en etkili katkisi olarak kabul edilir Yeni Gercekciligin kokleri basit durust olay orguleri belgesel tarzi kahraman olarak cocuklarin siklikla kullanilmasi yerinde cekim sosyal temalar ve insanin kardesligine olan inanc De Sica nin ilk eserlerinde bulunur ozellikle Teresa Venerdi 1941 Doctor Beware ve I bambini ci guardano 1944 Cocuklar Bizi Izliyor Bununla birlikte Yeni Gercekciligin savas sonrasi zirvesi sirasinda De Sica turun dort basyapiti ile dunyanin en begenilen yonetmenlerinden biri haline geldi Amerikan isgali sirasinda iki cocugun trajik yasamlarini anlatan Sciuscia 1946 Shoeshine Italya en iyi yabanci film dalinda Oscar kazanan Ladri di biciclette 1948 Bisiklet Hirsizi Miracolo a Milano 1951 Milano da Mucize Milano daki zengin ve fakir catismasini anlatan komik bir mesel ve Umberto D 1952 yalniz bir emekli kopegi ve her ikisine de aciyan genc bir hizmetci hakkinda bir trajedi Bu filmlerde buyuk olcude amator olan oyuncularin performanslari buyuk begeni topladi Kendisi de yetenekli bir oyuncu oldugu icin De Sica profesyonel olmayanlarla ozellikle de ustaca performanslar sergileyebildigi kucuk cocuklarla iyi calisti Ayni zamanda yeni bir grup yonetmen ovgu kazandi En onemlileri Michelangelo Antonioni Federico Fellini ve Pier Paolo Pasolini idi Vittorio De Sica Roberto Rossellini ve Luchino Visconti de onemli eserleri filme almaya devam ettiler 20 yuzyilin sonlarinda onde gelen Italyan yonetmenler arasinda Roberto Benigni Bernardo Bertolucci ve vardi Elestirel favoriler olmasina ragmen Italyan Yeni Gercekci hareketin filmleri hicbir zaman populer bir kabul gormedi De Sica nin daha fazla ticari ucrete girmesi buyuk olcude oyunculuk gelirine ve filmlerini finanse etmek icin arkadaslarindan aldigi kredilere guvenerek motive edildi Hollywood la yakinlasmasi basrollerini Montgomery Clift ve Jennifer Jones un paylastigi ve senaryosunu Zavattini Ben Hecht ve Truman Capote nin birlikte yazdigi bir David O Selznick yapimi olan Stazioni Termini 1953 Indiscretion of an American Wife ile basladi De Sica nin bu donemde yonettigi diger filmlerin cogu buyuk olcude L oro di Napoli 1954 Napoli nin Altini La gibi De Sica filmlerindeki performansiyla un kazanan Italyan guzeli Sophia Loren in yildizi ciociara 1961 Iki Kadin Ieri oggi domani 1963 Dun Bugun ve Yarin ve Matrimonio all italiana 1964 Evlilik Italyan Tarzi Fumetti Italyan cizgi romanlarinin Italyanca Fumetti Corriere dei Piccoli nin ilk sayisinin yayinlandigi 27 Aralik 1908 dir Marinetti nin manifestosu Milano daki bir grup genc ressama Futurist fikirleri gorsel sanatlara uygulama konusunda ilham verdi Umberto Boccioni Carlo Carra Giacomo Balla ve Gino Severini 1910 da resim uzerine cesitli manifestolar yayinladilar Marinetti gibi onlar da ozgunlugu yucelttiler ve miras alinan sanatsal gelenekleri kucumsediklerini ifade ettiler 1932 de yayinci yalnizca Kuzey Amerikali yazarlari kullanarak dergisini yayinlamaya baslamisti Dergi Italya da 350 000 kopyaya ulasti ve cizgi romanlari genis bir cekicilige sahip ana akim bir medya olarak onayladi Vecchi uc yil sonra ayni unvani getirerek Ispanya ya tasindi Grup henuz Futurist uslup haline gelecek tarzda calismamis olsalar da sanatcilari modern yasamin dinamiklerine duygusal olarak dahil olmaya cagirdi Hareket hiz ve degisim algisini gorsel olarak tasvir etmek istediler Bunu basarmak icin Futurist ressamlar bir nesnenin birkac eszamanli goruntusunu gostermek icin parcalanmis ve kesisen duzlem yuzeyleri ve ana hatlari kullanan Kubist teknigi benimsediler Ancak Futuristler ayrica nesnenin hareketini tasvir etmeye calistilar bu nedenle calismalari tipik olarak bir nesnenin gecis sirasinda ana hatlarinin ritmik uzamsal tekrarlarini iceriyor Efekt hareketli bir nesnenin coklu fotografik pozlarina benzer Aralik 1932 de Italya daki ilk Disney cizgi romani Mickey Mouse veya Floransali yayinci Nerbini tarafindan piyasaya suruldu Disney franchise daha sonra 1935 te Mondadori yan kurulusu API tarafindan devralindi Bir ornek Balla nin bir dachshund un bacaklarinin birden fazla goruntunun bulanikligi olarak tasvir edildigi Tasmali Kopek Dinamizmi 1912 tablosudur Futurist resimler diger onemli yonlerden Kubist calismalardan farkliydi Kubistler naturmort ve portreyi tercih ederken Futuristler hizlanan otomobiller ve trenler yarisan bisikletciler danscilar hayvanlar ve sehirli kalabaliklar gibi konulari tercih ettiler Futurist resimler Kubist eserlerden daha parlak ve daha canli renklere sahiptir ve ritmik olarak donen formlarin siddetli hareketin zirvelerine ulastigi dinamik ajite kompozisyonlar ortaya cikarir 1945 te Hugo Pratt Venedik Guzel Sanatlar Akademisi ne devam ederken Mario Faustinelli ve Alberto Ongaro ile birlikte Asso di Piccheyi yaratti Sanat bicimine farkli yaklasimlari onlara Venedik cizgi roman ekolunun adini kazandirdi Boccioni 1912 baharinda konuyla ilgili bir manifesto yayinlayarak heykelle de ilgilenmeye basladi Teorilerini en iyi sekilde iki heykelde gerceklestirmis oldugu kabul edilir Development of a Bottle in Space 1912 ve bir sisenin dis hatlari ve bir insan figurunun tek bir kati form olarak tasvir edilmedigi bunun yerine figurun icinde hareket ettigi uzayda coklu duzlemlerden olustugu Unique Forms of Space in Space 1913 1948 de populer Tex Willer ile baslayan uzun ve basarili bir Bati seritleri serisi baslatti Bu cizgi roman yayincinin adindan Bonelliano olarak bilinen populer cizgi roman formati etrafinda odaklanan bir dizi yayin icin model olacakti Futurist ilkeler mimariye de yayildi Antonio Sant Elia 1914 te mimarlik uzerine bir Futurist manifesto formule etti Gruptaki en yetenekli sanatci olan Boccioni ve Sant Elia 1916 da askerlik hizmeti sirasinda olduler Boccioni nin olumu grubun personelinin genislemesi ve gorsel sanatlarda onemli bir tarihsel guc olarak Futurist harekete son verdi Tex Willer i takip eden dizilerden bazilari Zagor 1961 Mister No 1975 ve daha yakin zamanda Martin Mystere 1982 ve Dylan Dog 1986 Bu cizgi romanlar cep kitabi formatinda 100 den fazla siyah beyaz sayfada tam hikayeler sundu Konu ister batili ister korku ister gizem ya da bilimkurgu olsun her zaman macera olmustur Bonelliani bugune kadar ulkedeki en populer cizgi roman bicimidir Italya ayrica bircok yani Disney karakterlerini iceren hikayeler ve uretir 1960 lardan sonra ve gibi Disney cizgi romanlarinin Amerikali sanatcilari gecmiste oldugu kadar cok hikaye uretmedi Su anda Amerikan yeni oyku uretimi azaldi Avrupa da yayinliyor ve bu nis Guney Amerika Danimarka ve Italya daki sirketler tarafindan dolduruldu Italyan Scuola disneyana birkac yenilik uretti hikayeler icin Italyan standart uzunlugunu 30 sayfa olusturmak unlu edebiyat eserlerini Parodie de yeniden yorumlamak 400 sayfaya kadar uzun hikayeler yazmak Italyan edebi Futurizmini benimseyen yazarlar yalnizca Futurist resmin kentsel ve modernist temalarini ele gecirmekle yetinmeyerek 20 yuzyilin baslarindaki hiz ve acimasizlik olarak algiladiklari seye uygun bir dil gelistirmeye calistilar Yeni turler kurdular en onemlisi ozgur sozcuklu siir olarak da adlandirilan parole in liberta ozgurlukteki sozler Dogrusal tipografi geleneksel sozdizimi ve imla kisitlamalarindan kurtulmus bir siirdi Marinetti nin savas siiri Battaglia peso odore 1912 Savas Agirligi Koku adli savas siirinden kisa bir alinti ozgur sozcuklerin bir ornegi olarak Futuristlerin manifestolarindan birine eklenmistir En onemli sanatcilar ve yazarlar arasinda Bonvi ve sayilabilir Italya da yaratilan en iyi bilinen Disney karakteri tir Ingiliz izleyiciler icin Duck Avenger veya Phantom Duck olarak bilinir Tasarimli analojiler seklin analojik olarak anlami taklit ettigi piktogramlar dipinti paroliberi grafik ogelerini serbest kelime siiriyle birlestiren edebi kolajlar ve sintesi minimalist oyunlar diger yeni turler arasindaydi Futurist aksamlar karma medya etkinlikleri ve manifesto brosurlerinin poster siirlerin ve edebiyat resim ve teorik bildirilerin bir karisimini iceren genis sayfa formatindaki dergilerin kullanimi dahil olmak uzere yeni yayma bicimleri tercih edildi Ancak 1914 e kadar cikti hareketin ilan ettigi programin cok gerisinde kaldi ve Futurist sairler Marinetti nin aksine hareketin ilk antolojisi I poeti futuristi 1912 Futurist Sairler Muzik Antonio Vivaldi 1723 te En iyi bilinen eseri Dort Mevsim olarak bilinen keman koncertosudur Muzik yazimi Italya da basladi Bu nedenle muzigin nasil calindigini bize anlatmak icin Italyanca kelimeler kullanilir Sonuc olarak tum ulkeler Italya nin ve ozellikle de Floransa nin muzik tarihinde oynadigi onemli rolun bir gostergesi olarak Italyanca formlarinda benimsemistir Marinetti bir sure icin oncelikle Kuzey Afrika da gecen bir tecavuz yagma ve savas hikayesi olan Afrikali Mafarka le futuriste 1910 Futurist Mafarka ile iliskilendirildi Kadin dusmanligi irkcilik ve siddet kultunun yuceltilmesinin yani sira roman kahramanin gelecegi miras alacak bir supermen olarak hayata gecirdigi bir makine yaratmasiyla hatirlaniyor Ancak Marinetti avangard siirini I Dunya Savasi sirasinda bir savas muhabiri olarak savas deneyimlerinin gerceklerine dayandirmaya basladiginda gecmis siirsel uygulamalardan onemli bir kopusu temsil eden belirgin sekilde yenilikci bir Futurist deyim ortaya cikti Italya nin en buyuk opera bestecilerinden biri olan Giuseppe Verdi nin portresi Halktan klasige muzik Italyan kulturunde her zaman onemli bir rol oynamistir Ornegin operayi doguran Italya klasik muzik geleneginin temellerinin cogunu saglar Piyano ve keman da dahil olmak uzere genellikle klasik muzikle iliskilendirilen bazi enstrumanlar Italya da icat edildi ve mevcut klasik muzik formlarinin cogu koklerini 16 ve 17 yuzyil Italyan muzigindeki yeniliklere kadar takip edebilir senfoni koncerto ve sonat gibi Edebi Futurizmin en onemli manifestosunun basligi Distruzione della sintassi immaginazione senza fili parole in liberta 1913 Sozdiziminin Yok Edilmesi Kablosuz Hayal Gucu Ozgurlukteki Sozler Marinetti nin kucultulmus eliptik bir dil icin taleplerini temsil ediyordu sifatlardan ve zarflardan arindirilmis mastar ve matematiksel isaretlerdeki fiiller ve bilgileri daha ekonomik ve daha cesur bir sekilde iletmek icin kullanilan kelime eslestirmeleri Sonucta ortaya cikan telgraf lirizmi en cok Marinetti nin savas siirinde ozellikle de Zang tumb tumb ve Dunes da her ikisi de 1914 etkilidir Dili daha yogun hale getirme arzusu makineler ve savasla ilgili siirlerde topcu atesinin sesini taklit etmeyi amaclayan Zang tumb tumb basliginda oldugu gibi belirgin bir yansima kullanimina ve tek tip yatay tipografiden uzaklasmaya yol acti Severini nin Danza serpentina da 1914 Yilanli Dans yaptigi gibi bircok Futurist ressam sair edebiyat ve gorsel sanat arasindaki ayrimi bulaniklastirdi Marinetti nin siirsel deneyleri Kubizme borclu oldugunu ortaya cikarirken genellikle savas yanlisi propaganda amaciyla olusturulan Italyan edebi kolajini belirgin bir sekilde Futurist bir sanat bicimine yukseltti Bu egilimin doruk noktasi Carra nin Festa patriottica 1914 Vatanseverlik Kutlamasi ve Marinetti nin Les Mots en liberte futuristes 1919 Futurist Ozgurluk Sozleri ile geldi Italyan besteciler Orta Cag dan beri muzikte onemli bir rol oynamistir 11 yuzyilda Italyan kesis devrim niteliginde bir notasyon sistemi ve desifre yontemi gelistirdi Gregoryen ilahisi ozan sarkisi ve madrigal erken Italyan muziginin formlariydi Futuristlerin 1913 manifestosunda da bir tipografik devrim ilan edildi hem formu gorsel olarak dinamik hale getirme arzusundan hem de modern savasin ve kentsel yasamin gurultusunu boyut ve cesaret yoluyla yansitabilen tipte gorsel efektlere duyulan ihtiyactan dogmustur Hizla giden arabalari trenleri ve ucaklari patlayan bombalari ve savasin karmasasini betimleyen cesitli bicimli siirsel duzen dizileri Marinetti nin calismalarinin disinda en basarili tipografik deneyler Francesco Cangiullo ve Fortunato Depero nun siirlerinde bulunabilir Ronesans doneminde Giovanni Palestrina kilise hizmetlerinde kullanilmak uzere koro muziginin basyapitlarini besteledi Ilk operalar 1590 larda Floransa da bestelendi Opera Barok doneminde bir sanat formu olarak ortaya cikti Claudio Monteverdi 17 yuzyilin baslarinda Barok operanin ilk buyuk bestecisiydi 17 yuzyilin sonlari ve 18 yuzyilin baslarindaki onemli besteciler arasinda Alessandro Scarlatti oglu Domenico ve Antonio Vivaldi vardi Alessandro en cok operalari Domenico klavye besteleri ve Vivaldi keman calismalari ile tanindi 19 ve 20 yuzyilin baslarinda populer operalar Gioachino Rossini Vincenzo Bellini Gaetano Donizetti Giuseppe Verdi Ruggero Leoncavallo ve Giacomo Puccini tarafindan bestelendi Ilk on yili boyunca Italyan edebi Futurizmi buyuk olcude homojen bir hareket olarak kaldi Buna karsilik Rus Futurizmi surekli olarak yeniden gruplandirilan sanatsal gruplari temsil eden cok sayida antolojiyle iliskili bir dizi kiymik gruba Ego Futuristler Kubo Futuristler Hylaea Rus Gileya bolundu Rus Futurizminde ozellikle Vladimir Mayakovsky ve Yelena Guro nun siirlerinde sehirci bir cizgi varken Rus yazarlar Italyan meslektaslarina gore makineler hiz ve siddetle daha az mesguldu Rus Futurizmindeki baskin primitivizm turu bazilarinin iki hareketin Futurizm kelimesi disinda cok az ortak noktasi oldugu sonucuna varmasina neden oldu Dilin yenilenmesine ortak bir ilgi olsa da Italyanlarin yenilikleri her zaman ultramodern bir duyarliligi ifade etmek icin tasarlanirken Rus Futurist sairleri ve oyun yazarlari dikkatlerini Oyle Soz en unlulerinden birinin basligi ile sinirladilar Manifestolar Slovo kak takovoye 1913 te yayinlandi Bu yazarlarin bir kismi en etkileyicisi Velimir Khlebnikov dilin arkaik koklerini arastirdi ve ilhamlari icin ilkel halk kulturunden yararlandi Bugun Italya da bir meslek olarak muzigi destekleyen tum altyapi konservatuvarlar opera evleri radyo ve televizyon istasyonlari kayit studyolari muzik festivalleri ve onemli muzikolojik arastirma merkezleri dahil olmak uzere kapsamlidir Italya daki muzik hayati son derece aktif ancak cok Italyan merkezli ve neredeyse uluslararasi degil Baslica uluslararasi Italyan pop sarkicilarindan bazilari yasami boyunca dunya capinda 76 milyon plak satan 1970 lerin pop divasi Mina ve 45 milyon album satan sarkici Laura Pausini dir Italyan edebiyati baslangiclari 13 yuzyilda olan Italyan dilinde uretilmis yazili eserler butunu O zamana kadar Orta Cag da Avrupa da bestelenen edebi eserlerin neredeyse tamami Latince yazilmistir Ayrica dogasi geregi agirlikli olarak pratikti ve dini okullarda egitilmis yazarlar tarafindan uretildi Italyanca edebiyat sirasiyla Fransa nin kuzey ve guney dilleri olan Fransizca ve Provencal deki edebiyattan daha sonra gelisti 12 yuzyilin sonundan once Italyanca yerel ayetin yalnizca kucuk parcalari bulundu bir dizi Latin yasal kaydi bir Italyan lehcesinde tanik ifadeleri iceriyor olsa da ve 12 ve 13 yuzyildan kalma ayetler Fransiz ve Provencal etkisini yansitiyor Milano daki La Scala opera binasi dunyanin en iyilerinden biri olarak unludur Napoli deki San Carlo Venedik teki La Fenice Tiyatrosu ve Verona daki Verona Arenasi gibi opera icin baska unlu mekanlar da var Ayrica Italya da on bes kamuya ait tiyatro ve cok sayida ozel olarak isletilen tiyatro bulunmaktadir Bu tiyatrolar Italyan ve Avrupa oyunlarinin yani sira baleleri de tanitmaktadir Unlu Italyan opera sanatcilari arasinda Enrico Caruso Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli sayilabilir Fransiz nesir ve siir romanlari 12 yuzyildan 14 yuzyila kadar Italya da populerdi Latin anlati klasiklerinden ucretsiz uyarlamalarla birlikte Carolingian ve Arthurian dongulerinden hikayeler okuryazarlar tarafindan okunurken Fransiz asiklar kuzey Italya nin her yerinde halka acik yerlerde ayetler okudular 13 yuzyila gelindiginde cogunlukla anonim olan bir Fransiz Venedik edebiyati gelisti Italyanlar genellikle cesitli bolumleri uyarlayip genisleterek ve bazen Fransiz eserlerinden karakterleri iceren yeni romanlar yaratarak Fransiz hikayelerini kopyaladilar Bu literaturde kullanilan dilin sozde Fransizca olmasina ragmen yazarlar genellikle bilincli veya bilincsiz olarak kendi kuzey Italyan lehcelerinden ogeler katmislar ve boylece dilsel bir melez yaratmislardir Venetian Martino da Canal ve Florentine Brunetto Latini gibi onemli nesir eserlerin yazarlari sirasiyla Les estoires de Venise 1275 Venedik Tarihi ve ansiklopedik Livres dou tresor c 1260 Books of the Treasure Fransizca yi cok daha iyi biliyorlardi oysa Mantuali Sordello gibi sairler Provencal dilde sozler yazdilar bu da dil ve Provencal nazim hakkinda tam bir bilgi oldugunu ortaya koyuyordu Provencal ask sozleri aslinda Fransiz romanslari kadar populerdi ve ilk Italyan sairler Provencal ozan siirinin antolojilerini dikkatle incelediler Bilim ve Teknoloji 2009 yilinda Italya da iCub robot Hem eski cumhuriyetin hem de imparatorlugun hala ayakta duran su kemerleri hamamlari ve diger kamu isleri Romalilarin muhendislik ve mimari becerilerinin kanitidir Ronesans sirasinda bilimin yeniden dogusu Leonardo da Vinci nin anatomi meteoroloji jeoloji ve hidrolojideki kesifler dahil cesur spekulasyonlarini Galileo Galilei nin fizik ve astronomideki ilerlemelerini ve Evangelista Torricelli nin barometrenin gelisimini getirdi Sicilya kralligini 1208 den 1250 ye kadar yoneten Italya dogumlu Kutsal Roma imparatoru Frederick II Hohenstaufen in Sicilya mahkemesinin kultur ortaminda Provencal formlar ve temalar uzerine modellenen sarki sozleri yerel Sicilya dilinin rafine bir versiyonunda yazilmistir Siir sarayin bir suslemesi ve hayatin ciddi meselelerinden bir kacis olarak kabul edildi ve Sicilya okulu tarafindan taklit edilenin Provence in ask siiri olmasi siyasi siir degil olmasi onemlidir Bu sairlerin en onemlisi sone bicimini icat ettigi soylenen noter dir Tarihin bir kazasi ile orijinal Sicilya el yazmalarinin tumu kayboldu ve Sicilya okulunun siiri daha sonraki Toskana transkripsiyonlarinda aktarildi bu da onu modern Italyanca ya gercekte oldugundan cok daha yakin gosteriyor El yazmasi geleneginden ilk etkilenen ve onun bolgeler otesi niteliklerini oven Dante Alighieri oldu 20 yuzyilin basinda Guglielmo Marconi elektrikle ilgili deneyler yapti ve kablosuzu gelistirdi ancak ondan once 100 yildan fazla bir sure once elektrigin onculerinden Kont Alessandro Volta geldi Ikinci Dunya Savasi nin sonunda Enrico Fermi nin nukleer fizikteki calismalari hem atom bombasinin hem de bariscil atom uygulamalarinin gelistirilmesine yol acti 25 Eylul 2001 de ABD Kongresi Antonio Meucci yi telefonun mucidi olarak resmen taniyan bir karari kabul etti Sicilya siiri II Frederick in olumunden sonra yazilmaya devam etti ancak edebi etkinligin merkezi Provencal ve Sicilya liriklerine olan ilginin Guittone d Arezzo ve takipcileri tarafindan cesitli taklitlere yol actigi Toskana ya tasindi Guittone Dante ye gore De vulgari eloquentia da ayrintili siir bicimleri denemis olsa da Guittone un dili lehce ogelerini Latinizmler ve Provencalizmlerle karistirdi ve guney okulunun guzelliginin hicbirine sahip degildi Aslinda Guittone unu Dante nin etkilenme kaygisinin kurbani olan guclu ve karmasik bir sairdi Diger bazi onemli sahsiyetlere kisa bir genel bakis Gunes Sistemi hakkinda bircok onemli kesifte bulunan astronom Giovanni Domenico Cassini ydi nin genellikle matematikte ilk modern tedavi olarak kabul edilen matematikciler Lagrangia Fibonacci ve Gerolamo Cardano bu alanda temel ilerlemeler kaydettiler bir doktor ve mikroskobik anatominin kurucusu olan Marcello Malpighi vucut fonksiyonlari hayvan uremesi ve hucresel teori konularinda onemli arastirmalar yuruten biyolog Lazzaro Spallanzani Golgi kompleksinin kesfini ve nin kabulune giden yolu acmadaki rolunu iceren bircok basarisi olan doktor patolog bilim adami ve Nobel odullu Camillo Golgi Guittone ve takipcileri hala yazarken ask siirinde kesin ve samimi ifade kaygisi ve aski yeni bir ciddi sekilde ele alma kaygisiyla damgasini vuran yeni bir gelisme ortaya cikti Bu yeni sair okulundan Dante nin Commedia sinda Purgatorio Canto XXIV satir 27 kullandigi bir ifade olan dolce stil novo veya nuovo tatli yeni stil olarak bahsetmek adet olmustur ask konusuna uygun anlatim inceligini vurguladi Baslica stil novo sairler Bolognali Guido Guinizelli ve Toskana sairleri Guido Cavalcanti Dante ozellikle La vita nuova da yer alan siirlerde ve Cino da Pistoia ile daha kucuk sairler Lapo Gianni Gianni Alfani ve Dino Frescobaldi idi Italyanlarin otomobil ve hiz sevgisi Italya yi dunyanin en unlu spor arabalarinin bircogunun uretimi ve orada gelisen endustrisi ile unlu yapti Dunyanin en seckin araclarindan bazilari Italya da gelistirildi Lamborghini Ferrari Alfa Romeo ve Maserati Italya da ortaya cikan taninmis luks otomobillerden sadece birkaci Ulke ve ozellikle gibi bazi ustaca insansi robotlar uretti Al cor gentil rempaira semper amore Ask her zaman nazik kalpte siginak bulur ile baslayan canzone bir dizi ayni kafiyeli kitalardan olusan uzun bir siir canzone kelimesi bazen ode olarak tercume edilir ile taninirdi kadin sevgisi ile Tanri sevgisi arasindaki sorunlu iliski sorusunu gundeme getirmektedir Siirleri ciddi ve son derece yetenekli bir lirik sair olan Cavalcanti tarafindan hemen takdir edildi Cavalcanti nin siirlerinin cogu trajikti ve Guinizelli nin onerdigi askin soylulastirici etkisini reddediyordu Dante ilk arkadasi olarak adlandirdigi Cavalcanti ye buyuk hayranlik duyuyordu ancak 1290 da genc yasta olen Beatrice e olan askindan esinlenen kendi ask kavraminin Guinizelli ninkiyle cok daha fazla ortak yani vardi Dante nin Vita nuova si c 1293 Yeni Hayat daha once bestelenmis ve birbirine bagli siirlerle noktalanan ve bir dereceye kadar belagatli bir duzyazi cercevesiyle yeniden yorumlanan askinin geriye donuk oykusudur Dante Uclu Birlik in Beatrice in koku oldugu sonucuna varir ve Tanri nin gercegine ve sevgisine aracilik edebilir ve Tanri nin sevgisini ilham edebilir ancak sevgilisinin bir arinma durumuna ulasmasi icin onun olumu gereklidir Cino da Pistoia bu sairlerin adi verilen stilnovisti nin kelime dagarcigini melankolik psikolojik ic gozleminde Petrarca i dort gozle bekleyen ozgun bir sekilde kullandi Stilnovisti dilinin daha onceki Sicilya ve Toskana sairleriyle ornegin Guittone d Arezzo karsilastirilmasi Toskana lehcesinin kapsamli bir sekilde incelendigini ortaya koymaktadir Tamamen yerel ozellikler kaldirilmis ve Italya nin standart gercekci olmayan edebi dili yaratilmisti Heykel Davut Michelangelo Accademia di Belle Arti Floransa Italya tarafindan Ronesans ve dunya sanatinin bir basyapitidir Italyan yarimadasindaki heykel sanatinin kokleri cok eskilere dayanmaktadir Etrusk sehirlerinin orta Italya ya ve bitisik denizlere hakim oldugu arkaik donemde Etrusk heykeltirasligi gelisti de calisan bireysel bir sanatci olan Vulca nin adi tespit edildi Bir pismis toprak ve diger figurler birakti ve belki de Italyan sanatinin uzun tarihindeki en eski usta olma ayricaligini iddia edebilir Poesia giocoso gercekci veya komik misra ciddi ask siiriyle tam bir tezat olusturuyordu Dil siirde islenen temalara uygun olarak genellikle kasitli olarak rafine edilmemis konusma diline ozgu ve bazen de urkutucuydu Bu tur dizeler zevki oven ya da kisisel dusmanlarini kadinlari ya da Roma Katolik Kilisesini kotulemek icin Latince dizeler yazan 12 ve 13 yuzyillarin hicivli goliard sairlerine bir seyler borclu olan suregelen bir Avrupa gelenegine aittir Etkiledikleri kisiler genellikle kaba hatta siddetli olsa da olagan siir bicimi sone olan komik sairler Romantik elestirmenlerin dusundukleri proleter isyancilar degil kulturlu edebiyat adamlariydi Bunlardan en erken olani hem kibar ask siiri hem de gercekci turden kaba bazen mustehcen dizeler yazan ydu En iyi bilinen ve en cok yonlu olani gercekci metresi Becchina nin stil novo nun ruhani kadinlarinin bir parodisi oldugu ve en sevdigi konu babasinin alcakligi olan Cecco Angiolieri ydi Folgore di San Gimignano kolaylik olmasi acisindan genellikle bu sairler arasinda siniflandirilir En cok ornegin yilin farkli aylariyla iliskilendirilen aristokrat zevkleri Provencal plazerini animsatan listeleyen zarif sone donguleriyle taninir Cenne della Chitarra nin paradoksal olumsuz tepkileri Provencal enueg i animsatan cok daha gelenekseldir Dante cagdasi Forese Donati ile bu kaba kavgaci tarzda hakaretlerde bulundu Bu sanatta onemli bir gelisme MO 6 yy ile MS 5 yy arasinda Roma Imparatorlugu nun buyumesi sirasinda meydana geldi En eski Roma heykeli Roma nin kuzeyindeki Etrusklerden ve guneydeki Yunan kolonistlerinden etkilenmistir Imparatorluk doneminde Cumhuriyet donemi portre bustlerinin saf gercekciligi Yunan idealizmine katildi Prima Portali Augustus ta acikca gorulen sonuc genellikle klasik pozlarda idealize edilmis anatomik olarak mukemmel vucutlarla bireysellestirilmis kafalarin ilginc bir yan yana gelmesiydi Assisili Aziz Francis in unlu Laudes creaturarum o Cantico di Frate Sole c 1225 Gunes Kardesinin Ibadet adli siiri en eski Italyan siirlerinden biriydi Incil in ayetlerini hatirlatan ve kafiye yerine asonans kullanan ritmik nesirle yazilmistir Umbria lehcesinde Tanri yarattigi her sey araciligiyla ovulur Aziz Francis in de bir muzik esliginde bestelemis olmasi muhtemeldir ve olumunden sonra lauda kutsal gunlerde Tanri yi ve azizleri ovmek ve ilahileri hatirlamak icin toplanan siradan insanlarin kardesligi tarafindan kullanilan yaygin bir dini sarki bicimi haline geldi Mesih in hayati ve Tutkusu Lauda geleneginin tek gercek sairi bir Fransisken ve mistik olan Jacopone da Todi idi Baladlar bicimindeki ovguleri genellikle manevi yoksulluk ve kilisenin yozlasmasi temalariyla ilgileniyordu En yogun kompozisyonu Donna de Paradiso Mesih in annesi ile Mesih in Tutkusu ve olumunu grafiksel olarak tanimlayan bir haberci arasindaki diyalogdur Antonio Canova nin i Orta Cag boyunca buyuk heykel buyuk olcude diniydi Kuzey Italya daki adini Charlemagne nin ailesinden aliyor Incil kapaklari icin kilise sunaklarinin bolumleri icin dekorasyon olarak ve sunaklara yerlestirilmis haclar ve dev samdanlar icin heykeller yaptilar 20 yuzyil Italya nin son derece geleneksel tarim toplumundan ilerici sanayilesmis bir devlete donusumune tanik oldu Ulke 1861 de siyasi olarak birlesik olmasina ragmen bolgesel kimlik guclu olmaya devam ediyor ve ulus kulturel bir varlik olarak esit olmayan bir sekilde gelisti Ulusal olarak paylasilan bir okul mufredatinin yani sira televizyon ve diger kitle iletisim araclarinin artan etkisi ile bircok bolgesel farklilik azalmaktadir Italyanlar uzun zamandir kendilerini once kendi kasabalarinin veya sehirlerinin ardindan bolgelerinin veya eyaletlerinin vb vatandaslari olarak gorme egiliminde olsalar da Italya Avrupa Birligi ne AB daha yakindan entegre oldukca ve Italyanlar kendilerini dusunmeye basladikca bu durum degisiyor bircok halktan olusan uluslarustu bir toplulugun parcasi olarak 13 yuzyilin sonlarinda Nicola Pisano ve oglu Giovanni Roma lahitlerinden ve diger kalintilardan etkilenerek Italyan heykelinde Ronesans a yol acan devrim niteligindeki degisiklikleri baslatti Her ikisi de kabartmalari ve minberlerdeki suslemeleriyle dikkat cekmektedir Giovanni Pisano nun Masumlar Katliami buna bir ornektir Kuzey Italya da dini siir esas olarak ahlakciydi ve dunyayi ve bedeni seytanin kontrolu altinda ve seytani olarak goren Maniheizm den turetilen sapkin fikirlere dayanan bir karamsarlik tarafindan ele gecirildi Libro delle tre scritture 1274 Uc Kutsal Yazinin Kitabi Dante yi ve Verona li Fransisken i De Jerusalem celesti nin yazari Giacomino da Verona yi c 1250 On the Heavenly of the Heavenly tahmin eden Milano Bonvesin de la Riva Kudus ve De Babilonia civitate infernali c 1250 Cehennem Sehri Babil Uzerine bu grubun en canli ve en yaratici olanlariydi Gian Lorenzo Bernini tarafindan Azize Teresa nin Vecdi Erken Ronesans in en buyuk heykeltirasi Donatello ydu 1430 da ciplak insan vucudundaki klasik guzellik fikrini yeniden tesis eden bronz bir Davut heykeli yapmisti Tamamen yuvarlak ve herhangi bir mimari cevreden bagimsiz olarak tasarlanan bu Ronesans heykelinin ilk buyuk eseriydi 15 yuzyilin diger parlak heykeltiraslari arasinda Michelozzo ve Giambologna ve vardi Ikinci Dunya Savasi ndan bu yana Italyan toplumu gunluk yasam uzerinde onemli bir etkiyle derinden degisti Degisimin ana unsurlarindan biri kadinlarin yuksek ogrenime ve mesleklere katilimin artmasi gibi ev disinda toplumda daha gorunur bir rol oynamasidir Bu degisen rolun bir yonu Italya nin dunyadaki kadin basina en dusuk ortalama cocuk sayisindan birinin yani sira en dusuk dogum ve dogurganlik oranlarindan bazilarini kaydetmesidir 21 yuzyilin ilk yillarinda azalan dogum sayisi cok endise verici bir konuydu ve bazi kasaba ve koyler ozellikle nufusun az oldugu guneydeki kirsal kesimde yeni doganlar icin nakit primler ve vergi tesvikleri sunuyordu Ayni derecede endise verici olan da Italya nin grilesmesiydi 2010 yilinda nufusun yaklasik beste biri 65 yasin uzerindeydi Michelangelo nun Floransa daki Medici Sapeli ndeki Gece ve Gunduz figurleri gibi derin dusunceli heykelleri Yuksek Ronesans Italyan heykeline egemen oldu David i belki de dunyanin en unlu heykelidir David in devin yenilgisinden sonra degil Goliath la olan savasindan once tasvir edilmesi konunun onceki temsillerinden farklidir David kendisinden cok daha buyuk bir dusmana karsi galip gelmek yerine gergin ve savasa hazir gorunuyor Italyan aileler icin en populer gunluk bos zaman etkinlikleri arasinda televizyon izlemek radyo dinlemek gazete okumak ve sinemaya gitmek kitap okumak ve spor yapmak insanlarin cogunlugu arasinda daha az yaygindir Anketlere gore Italyanlar aile iliskilerinden arkadasliklarindan ve saglik durumlarindan cok memnunken ekonomik durumlari ve calisma pozisyonlari daha az tatmin edici Bu ozellikle is olanaklarinin daha az oldugu ve issizligin yuksek oldugu Guney Italya da gecerlidir Ev ve kablosuz eglencenin popularitesi artmasina ragmen kamusal alanlarin kullanimi onemini korumaktadir Genc Italyanlar gunluk olarak genellikle aksamlari sehirlerin meydanlarinda arkadaslarla bulusuyor sik sik barlara sinemalara pizzacilara ve diskolara geziler yapiyorlar Sosyal medya Web siteleri ve cep telefonlari Italyanlarin ozellikle genc nesillerin arkadaslariyla baglarini surdurmesine izin verdi ancak cevrimici iletisim genellikle yuz yuze etkilesimin yerini almaktan ziyade kolaylastiran bir yontem olarak goruluyordu Kiyi bolgeleri yaz aylarinda populer yerlerdir Otomobil gunluk hayata da guclu bir sekilde tutunuyor Mulkiyet seviyeleri yuksektir ve bunun sonucunda bircok sehir ve kasaba ciddi tikaniklik ve kirlilikten muzdariptir Gian Lorenzo Bernini Barok doneminin en onemli heykeltirasidir Duygusal ve sehvetli ozgurlugu teatral sunum ve neredeyse fotografik bir naturalizm ile birlestirdi Bernini nin azizleri ve diger figurleri yasayan insanlar olarak oturuyor ayakta duruyor ve hareket ediyor gibi gorunuyor ve izleyici de sahnenin bir parcasi oluyor Izleyicinin bu katilimi Barok heykelciligin temel bir ozelligidir En unlu eserlerinden biri Aziz Teresa nin Ecstasy sidir Yemek geleneksel olarak Italyan yasaminin birincil unsurudur Italya daki calisma duzenleri ogle yemegi etrafinda donuyor ancak iki saatlik yavas ogle yemegi molasi ortadan kalkiyor Barlar ve trattorie siradan lokantalara ucuz ve hizli bir sekilde hitap eder Italya nin mutfak gelenekleri gururla Etrusk Yunan ve Sarazen olmak uzere birkac ataya sahiptir Tahilin yogun kullanimi Etruskler e otla pisirilmis baliklarin yaygin olarak bulunmasi Yunanlara ve ulkenin hamur islerine olan sevgisi Sarazenler e borcludur pirinc ve narenciye Italyan mutfaginin tek bir tarzi olmamasina ragmen cok cesitli bolgesel farkliliklar olmasina ragmen Italyanlar her yerde eriste sevgisini paylasiyor ve makarnalar spagetti kucuk ipler penne tuyler makarna gibi coskulu isimler tasiyor kucuk sevgili seyler ve orecchiette kucuk kulaklar Guneyde eristeler genellikle zeytinyagi domates ve baharatlardan yapilan soslarla suslenir Kuzeyde ozellikle Piyemonte ta krema tereyagi ve peynirle kaplanirlar Italyan mutfagi populer bir kulturel ihracat haline geldiginden bircok yabanci bu bolgesel farkliliklara alisti Neoklasik hareket 18 yuzyilin sonlarinda ortaya cikti Bu cok uluslararasi okulun uyeleri klasik sanat ilkeleri olarak gordukleri seyleri restore ettiler Antik Yunan heykeltiraslarinin dogrudan taklitcileriydiler ve klasik perdelik ve ciplakligi vurguladilar Italya nin onde gelen Neoklasik sanatcisi Bertel Thorvaldsen dahil olmak uzere diger bircok yabanci neoklasik heykeltiras gibi Roma da yasayan Antonio Canova ydi Saf beyaz Italyan mermerini oyma yetenegi nadiren esitlendi Heykellerinin cogu Avrupa koleksiyonlarindadir ancak New York City deki Metropolitan Sanat Muzesi Perseus ve Cupid ve Psyche dahil olmak uzere onemli eserlere sahiptir Makarna ve pizza gibi uluslararasi yemekler ve zeytinyagi gibi malzemeler elbette Italya da populerdir ancak Italyan mutfagi guclu bolgesel gelenekler yerel cografya yasam tarzi ve tarih ile karakterize olmaya devam etmektedir Kuzey Italya gastronomi tereyagi pirinc polenta ve peynir kullanimiyla unludur Kiyilarda deniz urunleri ve kabuklu deniz urunleri yaygindir Et yemekleri Orta Italya da populerdir ornegin Toskana ve Umbria da yaban domuzu pisirilir Guneyi turuncgiller zeytinlikler ve uzum baglari ile unludur Italya ayni zamanda dunyanin en buyuk sarap ureticilerinden biridir ve Italya daki her bolge sarapla taninir bunlardan sadece birkaci Piyemonte ta Barbera ve Barolo Veneto da Valpolicella ve Soave Toskana da Chianti Puglia da Primitivo Calabria da Ciro ve Sicilya da Marsala 20 yuzyilda bircok Italyan modern sanatin gelisiminde oncu rol oynadi Futurist heykeltiraslar uzay hareket ve zamanin formu nasil etkiledigini gostermeye calistilar Bu sanatcilar nesneleri herhangi bir andaki gorunumlerinden ziyade hareket halinde tasvir ettiler Bir ornek Umberto Boccioni nin Uzayda Surekliligin Essiz Bicimleri dir 21 yuzyildaki Italyanlar in cogu icin dini aktivite gunluk hayatta onceki yuzyilda oldugundan cok daha kucuk bir rol oynar ve genellikle Pazar gunleri veya Noel ve Paskalya gibi ozel kutlamalarda yogunlasir Bununla birlikte ozellikle kirsal yerlesimlerde daha yasli nesiller daha fazla dahil olma egilimindedir ve her gun ayinlere katilabilirler Tiyatro Commedia dell arte toplulugu Gelosi 16 yuzyilin sonlarina ait bir Flaman resminde Italyan tiyatrosunun izi Yunan geleneginden buyuk olcude etkilenen Roma ya kadar uzanabilir ve diger bircok edebi turde oldugu gibi Romali oyun yazarlari da Yunancadan uyarlama ve tercume yapma egilimindeydi Ornegin Seneca nin si Euripides inkine dayaniyordu ve Plautus un komedilerinin cogu Menandros un eserlerinin dogrudan cevirileriydi Italya daki bolgesel yasam turizm endustrisine ve onlari canli tutmaya yardimci olan televizyona hitap etse bile cesitli gelenekler ve cok cesitli festivaller tarafindan simgelenir Dini festivallerin cogu Madonna ya veya farkli azizlere adanmis Roma Katolikleri dir 6 Ocak taki Epifani Bayrami bu kutlamalarin bazilarinda mevcut olan pagan unsurlarin yani sira dini cesitliligi orneklemektedir Geleneksel olarak Befana adli bir cadi bu gun cocuklara hediyeler getirir Ancak her ikisi de Palermo yakinlarindaki en ve en koylerinde Epifani sirasiyla Bizans ve Arnavut ayinlerine gore kutlanir En dikkate deger Karnaval kutlamalari 1992 de ilk kez buyuk sponsorlar tarafindan finanse edildikleri Viareggio ve Venedik te yapilir Erken kilisenin muhalefeti MS 4 yuzyilda baslayan Roma tiyatrosunun gerilemesinin nedenlerinden biriydi Ilk Hristiyanlar tiyatro ve pagan dinleri arasinda bir baglanti gorduler ve kilise babalari sahnede tasvir edilen kotu karakterlerin ahlaksizligi ogrettigini savundu Bati Roma Imparatorlugu nun cokusunden sonra buyuk tiyatro gosterileri ortadan kalkti Italya nin guclu tarim gelenegi hasat yemek ulke ve denizcilik ugraslarini kutlayan cok sayida festivale yol acar Bu festivaller yapildiklari bolgenin geleneksel etkinliklerini yansitmaktadir Ornegin Spello daki Perugia yakinlarinda zeytin ve bruschetta festivali zeytin hasadinin sonunu gosterir Termoli deki balik festivali limandaki balikcilik gelenegini yansitir ve Canelli deki Asti yakinlarinda findik festivali bunun onemine taniklik eder bu yerel mahsulun Senale de Bolzano yakinlarinda koyunlarin Giorgio buzullari boyunca geleneksel gocu kutlanirken Aci Trezza limaninda Katanya yakinlarinda balikcilar her Haziran ayinda gulunc bir kilic baligi avi duzenlerler Siena daki tarihi at yarisi Corsa del Palio Floransa nin 16 yuzyil kostumu icindeki futbol maci ve Venedik tekne yarislari gibi bazi festivaller dogalari geregi daha sportiftir digerleri ise Lily Festivali gibi tarihi olaylari anmaktadir Nola Napoli yakinlarinda Nola li St Paulinus un Afrika da uzun bir tutukluluktan sonra 394 te donusunu ve Napoli deki Piedigrotta festivalini hatirlatarak 1744 te Velletri savasini aniyor 1895 te kurulan Venedik Bienali her yil toplaniyor gecen yil gorsel ve sahne sanatlarini kutlamak icin Ironik olarak Bati Avrupa nin her yerinde kaydedilen en eski drama Kilise nin Aslinda Orta Cag doneminde Kilise belirli Incil pasajlarini canlandirmaya basladi Bu dramatizasyonlar sahnelenen Noel ve Paskalya hikayelerine donustu Fransa Almanya ve Ingiltere deki bolgeler Liturjik dramanin en fazla etkinligini gosterdi Boylece Katolik Kilisesi mujdenin yayilmasinda drama ve tiyatroyu kullanmak icin daha uyumlu bir caba gosterdi Italya ivmesini Klasik Yunan ve Roma dunyasinin yeniden degerlendirilmesinden alan Ronesans in sanatsal ve entelektuel gelismelerinde on saflarda yer aldi Italya daki sanatcilar ve bilim adamlari antik cagin maddi kalintilariyla cevrili olduklarindan boyle bir canlanmada onderlik etmek icin ozellikle iyi bir konumdaydilar Hem sanatta hem de mimaride daha onceki Romanesk ve Gotik formlarin yerini 16 yuzyilin Barok tarzlarina dogru bir gelismeyle yukselen Ronesans aldi Yuzyillar boyunca Italyan sanatinin buyuk isimleri digerleri arasinda Giotto Donatello Filippo Brunelleschi Michelangelo Leonardo da Vinci Titian Bernini ve Tiepolo yu iceren uzun bir liste olusturuyor Genis bir renk ve isik sicakligi ile karakterize edilen Italyan resmi yuzlerce yildir Avrupa da ustunlugunu korumustur Bununla birlikte surekli olarak yabanci guclere boyun egme sonunda Italya nin tasraliliga donusen sanatsal katkisini zayiflatti Avrupa sanatiyla baglar 1910 da sair Filippo Marinetti ve ressamlar Umberto Boccioni ve Giacomo Balla tarafindan yonetilen Futuristlerin calismalariyla yenilendi Futurizm daha geleneksel tuvaller uretmeye basladigi 1920 lere kadar Surrealistleri etkileyen Giorgio de Chirico nun Metafizik resimlerini izledi Giorgio Morandi nin incelikli sessiz resimleri 1964 teki olumunden bu yana ona giderek artan bir itibar kazandirdi Arjantin dogumlu Lucio Fontana nin calismalari modern sanatcinin bicim arayisini ornekliyor ornegin bir bicakla kesilen bos bir tuvalle ifade ediliyor Italyan heykel gelenegine yapilan modern eklemeler arasinda ve nun eserleri yer aliyor 16 yuzyil boyunca ve 18 yuzyila kadar Commedia dell arte bugun hala oynanmasina ragmen bir dogaclama tiyatro bicimiydi Seyahat eden oyunculardan olusan ekipler bir acik hava sahnesi kuracak ve hokkabazlik akrobasi ve daha tipik olarak adi verilen kaba bir hikayeye sahip yerlesik karakterlerin bir repertuarina dayanan mizahi oyunlar seklinde eglence saglayacaktir Italya yuksek modada dunya lideri Milano merkezli bir endustri Versace Gucci Valentino Dolce amp Gabbana Prada ve Armani nin evlerinde calismaya gelen modeller tasarimcilar ve fotografcilar icin bir cennettir Modigliani ve gibi Italyan tasarim evleri de oldukca etkili olmustur Hicbir yerli oyun yazari 20 yuzyilin baslarindan itibaren Luigi Pirandello nunkilere rakip olabilecek eserler uretmemis olsa da Italyan tiyatrosu olaganustu cagdas Avrupa eserlerinin uretilmesinde ve onemli canlanmalarin sahnelenmesinde aktif olmustur 20 yuzyilin sonlarinda Dario Fo son derece dogaclama tarziyla uluslararasi begeni topladi Cesmelerle suslenmis meydanlarin cevresinde yer alan eski Italyan kasabalarinin geleneksel goruntusu Klasik antik cagdan kalma kalintilarin modern insaat harikalarinin yaninda durabilecegi bir ulkede gecerliligini koruyor 1926 daki Rasyonalist mimarlik hareketi 20 yuzyilin seckin Italyan mimar muhendislerinden biri olan Torino sergi kompleksinin ve Paris teki UNESCO genel merkezinin mimari Pier Luigi Nervi yi uretti Roma daki Esposizione Universale di Roma EUR bolgesi gibi fasist donemin heybetli mimarisinin cogundan sorumluydu Yenilikci mimari Milano daki nde tarafindan temsil edilmektedir Diger onemli mimarlar arasinda uluslararasi muzeleriyle taninan Renzo Piano elestirel yazilari yapitlarina rakip olan Aldo Rossi ve kamu binalarini egrisel formlardan yaratan Gorsel sanat Leonardo da Vinci nin Son Aksam Yemegi muhtemelen Italyan sanatinin en unlu ve ikonik orneklerinden biridir Bati kulturunde sanatin tarihi ve gelisimi yuzlerce yillik Italyan tarihine dayanmaktadir Antik Roma da Italya sanat ve mimarinin merkeziydi Gotik ve Orta Cag donemlerinde bircok Italyan sanatci vardi ve Italyan Ronesansi sirasinda sanat gelisti Italya daki sonraki stiller Maniyerizm Barok ve yi iceriyordu Futurizm 20 yuzyilda Italya da gelisti Ozellikle Floransa Venedik ve Roma muzelerde kiliselerde ve kamu binalarinda sanat hazineleriyle dolup tasiyor Italyan edebiyati ve aslinda standart Italyanca kokenleri 14 yuzyil Toskana lehcesindedir uc kurucu ata olan Dante Petrarca ve Giovanni Boccaccio nun dili Edebiyatin akisi bu onculeri bilim adami ve filozof Galileo oyun yazari Carlo Goldoni lirik sair Giacomo Leopardi Romantik romanci Alessandro Manzoni ve sair Giosue Carducci gibi sonraki uygulayicilarla birbirine bagladi ve gibi Ronesans in kadin yazarlari da kendi donemlerinde etkili olmuslardir 1990 larda yeniden kesfedilen ve kritik baskilarda yeniden yayinlanan calismalari Italya daki tum caglardan kadin yazarlarin ilgisini cekti Adem in Yaratilisi Vatikanda ki Sistina Sapeli nin tavanindaki sahnelerden biridir ve Michelangelo tarafindan 1508 1512 yillari arasinda boyanmistir Italyan Ronesansi sanat tarihindeki en buyuk ressamlarin cogunu uretti Hepsi 13 yuzyilin sonlarinda Giotto di Bondone nin calismalarindan etkilenmislerdi Yasayan en etkili sanatcilardan biri olanGiotto yeni gercekci bir tarzda resim yaparak Bati sanatinin gidisatini degistirdi Italya nin birlesmesinden sonra yazarlar Mezzogiorno daki yoksulluk ve yasam kosullari gibi edebi degerlendirme icin cok dusuk olarak kabul edilen konulari kesfetmeye basladilar Giovanni Verga gibi yazarlar kendilerini ifade etmek icin yeni bir kelime hazinesi icat ettiler Kadin yazarlar arasinda 1926 Nobel Edebiyat Odulu nu kazanan Sardinyali Grazia Deledda da vardi Ancak 20 yuzyilin en onde gelen Italyan kadin yazari Elsa Morante idi Floransa erken Ronesans sanatinin merkezi oldu Floransali buyuk resim ustalari arasinda Masaccio Fra Angelico Andrea Mantegna Sandro Botticelli ve Paolo Uccello vardi 15 yuzyilin en buyuk sanatcisi muhtemelen Leonardo da Vinci idi Mona Lisa portresi ve dini sahnesi Son Aksam Yemegi tarihin en unlu tablolari arasindadir 20 yuzyilda yazarlarin temalari cok cesitliydi nun yuzyilin baslarindaki gosterisli yurtseverligi Italyan yasaminin yerel yonlerine odaklanan ve nin varoluscu kaygilarina yol acti Fasist donem bircok yazari yeraltina itti ama ayni zamanda Ignazio Silone ve Carlo Levi orneginde oldugu gibi onlarin calismalarina ilham kaynagi oldu Italo Svevo ve Luigi Pirandello Elio Vittorini gibi yazarlar tarafindan gercekciligin yeniden canlandirilmasindan once psikanalitik edebi ture onculuk ettiler Alberto Moravia ust orta siniflarin yozlasmasi hakkinda yazdi ve anlatisinin erotizmiyle un kazandi Daha sonraki Ronesans Raffaello ve Michelangelo tarafindan yonetildi Raphael sakin ve asil bir yasam tarzini ifade eden dengeli uyumlu resimler cizdi Michelangelo hem ressam hem de heykeltiras olarak buyukluge ulasti Venedik te 16 yuzyilda bir dizi sanatci zengin renkli eserler ciziyordu En unlu Venedikli ustalar arasinda Giorgione Titian ve Tintoretto vardi 1960 lara gelindiginde edebiyat dunyasi devletin yozlasmasina karsi protesto hareketine katildi ve siir birincil edebi tur olarak romani golgede birakti Sair elestirmen ve film yapimcisi Pier Paolo Pasolini donemin baskin yaratici figuruydu Eugenio Montale ve Salvatore Quasimodo siirleriyle Nobel Odulu kazandi ve Giuseppe Ungaretti Hermetizm i kurdu Bu hareketin bir zamanlar ogrencisi olan manevi sair sik sik Nobel Odulu ne aday gosterildi Italyan ressamlar Barok donemine hakim oldular ve Caravaggio en onemli erken Barok ressamlariydi Caracci ayrica parodinin gorsel bir versiyonu olan karikaturun icadiyla da taninir 20 yuzyilin sonlarinda edebiyat alaninda Italo Calvino Umberto Eco ve Primo Levi nin calismalari yurtdisinda cok basarili oldu Italya da Cesare Pavese Carlo Emilio Gadda Natalia Ginzburg ve Leonardo Sciascia nin calismalari da iyi karsilandi Yuzyilin son on yillari yeni deneysel ve yenilikci dil bicimleriyle birlikte anlati ve tarihi romanin yeniden canlanmasina tanik oldu 1997 de dogaclama tarziyla taninan bir oyun yazari olan Dario Fo Nobel Edebiyat Odulu nu kazandi 21 yuzyilin ilk yillarinda aktif olan ve cesitli turlerde calisan yazarlar arasinda Niccolo Ammaniti Andrea Camilleri ve vardi 20 yuzyilda bircok Italyan modern sanatin gelisiminde oncu rol oynadi Giorgio de Chirico bos sehir meydanlarinin unutulmaz tablolariyla un kazandi Amedeo Modigliani bir dizi portre ile un kazandi Italyan muzigi Avrupa da bu sanatin en yuksek ifadelerinden biri olmustur Gregoryen ilahi 11 yuzyilda modern muzik notalarinin yeniligi ozan sarkisi madrigal ve Giovanni Pierluigi da Palestrina ve Claudio Monteverdi nin eserleri Antonio Vivaldi Alessandro ve Domenico Scarlatti Gioachino Rossini Gaetano Donizetti Giuseppe Verdi Giacomo Puccini ve Vincenzo Bellini gibi besteciler gibi Italya nin gururlu muzik mirasinin bir parcasi Ayrica Italya 2011 yilinda 2 38 milyon tonun uzerinde ihracat yaparak en yuksek duzeyde sarap ihrac etmekte ve uretmektedir 2005 2005 itibariyla Italya dunya sarabinin yaklasik beste birini uretmekten sorumluydu Bazi Italyan bolgeleri dunyanin en eski sarap uretim geleneklerinden bazilarina ev sahipligi yapmaktadir Etruskler ve Yunan yerlesimciler Romalilar MO 2 yuzyilda kendi baglarini gelistirmeye baslamadan cok once ulkede sarap urettiler Roma uzum tarimi ve saraplik buyuk olcekli uretim ve oncu uretken ve iyi organize oldu gibi teknikler varil ve siseleme Unlu ve geleneksel Italyan saraplari arasinda Barbera Chianti ve sayilabilir Cagdas Italya da muzik gecmiste oldugundan daha az unlu olsa da onemini korumaya devam ediyor Italya yil boyunca her turden klasik caz ve pop bircok muzik festivaline ev sahipligi yapiyor Ozellikle Italyan pop muzigi her yil San Remo Festivali nde temsil edilmektedir Spoleto da her yil duzenlenen Iki Dunya Festivali dunya capin un kazandi Devlet yayin sirketi Radiotelevisione Italiana RAI dort orkestraya sahiptir ve digerleri opera evlerine baglidir en iyilerinden biri Milano daki da Kemancilar ve Salvatore Accardo ve piyanist besteciler Luciano Berio Luigi Dallapiccola ve Luigi Nono gibi uluslararasi begeni topladi Espresso ifade etmek anlamina gelen Italyan esprimeresinden gelir ve sicak suyun ogutulmus kahve araciligiyla basinc altinda zorlandigi sureci ifade eder Venedik tatlisi tiramisu Ulke ayni zamanda gelato veya yurtdisinda genellikle Italyan dondurmasi olarak bilinen geleneksel dondurmasiyla da unludur Italyan sehirlerinin her yerinde gelateria veya dondurma saticilari ve dukkanlari vardir ve ozellikle yaz aylarinda cok populer bir tatli veya atistirmaliktir Sicilya granitalari ya da az ya da cok bir serbet ya da kulahina benzeyen donmus aromali kirilmis buz tatlisi yalnizca Sicilya da ya da kendi memleketleri Messina ve Catania da degil tum Italya da Kuzey ve Orta Italya daki esdegeri gratta checca yaygin olarak Roma veya Milano da bulunur geleneksel granita siciliana dan biraz farklidir Italya ayrica cesitli tatlilara da sahiptir Noel kekleri ve Kuzey de populerdir pandoro Verona dandir panettone ise Milano dur ancak Italya nin diger bolgelerinde ve yurtdisinda da populer tatlilar haline gelmistir Paskalya gununde ulkenin her yerinde yenir ve cikolatali paskalya yumurtalarina daha geleneksel bir alternatiftir Tiramisu Veneto dan dunyaca unlu olan cok populer ve ikonik bir Italyan tatlisidir Diger Italyan kekleri ve tatlilari arasinda cannoli cassata siciliana meyve seklindeki badem ezmesi ve panna cotta bulunur Cagdas yapimlar Italya nin operadaki ustunlugunu ozellikle Milano daki La Scala nin yani sira Napoli deki San Carlo ve Venedik teki La Fenice Tiyatrosu gibi diger opera evlerinde ve Verona daki Roma arenasinda yillik yaz operasi produksiyonlarini koruyor Tenor Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli 21 yuzyilin basinda Italya nin en begenilen sanatcilari arasindaydi Kahve ve daha ozel olarak espresso Italya mutfagi icin oldukca onemli hale geldi Cappuccino genellikle espressodan daha tatli ve daha az koyu olan ve uzerine genellikle cikolata tozu ve seker serpilmis kopuk veya krema ile servis edilebilen unlu bir Italyan kahve icecegidir Latte kahve ve sut karisimidir ve genellikle kahvaltida icilir diger Italyan kahve turlerinin aksine normal kahveden daha hafif ve daha sutlu oldugu icin cocuklar ve yetiskinler ayni sekilde icer Bicerin Torino nun kendi kahvesidir Cappuccino ve normal sicak cikolata karisimidir ve esit miktarda icme cikolatasi kahve ve az miktarda sut ve kremali kopuk ilavesiyle yapilir Italya da bircogu ozel olarak isletilen cok sayida tiyatro var Kamu tarafindan isletilen bir dizi kalici tiyatro teatri stabili devlet tarafindan finanse edilmekte ve Turizm Bakanligi tarafindan denetlenmektedir Italya da tiyatro etkinligini tesvik eden uc kamu kurulusu Ente Teatrale Italiano ETI Italyan repertuarini tanitmakla ilgilenen Istituto Dramma Italiano IDI ve Istituto Nazionale del Dramma Antico INDA 1990 da hukumet finansmana uygunluk konusundaki mevzuatini sikilastirdi ve bu durum kenar ve deneysel tiyatrolari ciddi sekilde etkiledi Sonraki yillarda finansal kisitlamalar artan sayida uluslararasi ortak yapimlara yol acti EgitimUniversita Cattolica del Sacro Cuore den Chiostro Italya da halk egitimi ucretsiz ve 6 16 yas arasi zorunludur Birinci sinif ortaokul ortaokul ve ikinci sinif ortaokul veya lise olmak uzere bes yillik bir ilkokul ve sekiz yillik bir ortaokul asamasina sahiptir Italya da hem kamu hem de ozel egitim sistemleri bulunmaktadir Hicbir yerli oyun yazari 20 yuzyilin baslarindan itibaren Luigi Pirandello nunkilere rakip olabilecek eserler uretmemis olsa da Italyan tiyatrosu olaganustu cagdas Avrupa eserleri uretmede ve onemli canlanmalari sahnelemede aktif olmustur 20 yuzyilin sonlarinda Dario Fo son derece dogaclama tarziyla uluslararasi begeni topladi Ilkokul bes yil surer Ortaokula kadar normal egitim mufredati herkes icin aynidir ozel veya devlet tarafindan finanse edilen bir okula devam edilebilmesine ragmen farkli bakim gereksinimleri olan ogrenciler icin ozel okullar disinda calisilan dersler aynidir Italyan sinemasinin en parlak donemi 1950 lerdeydi En iyi Roberto Rossellini ve Vittorio De Sica nin calismalarinda temsil edilen Yeni Gercekcilik savas sonrasi Italya da hukum suren kosullara samimi bir bakis atmak icin iki savas arasi yillarda tercih edilen gerceklerden kacistan uzaklasti Bu yeni tarz dunyanin ilgisini cekti Mussolini tarafindan Roma yakinlarinda insa edilen film studyolari kompleksi Cinecitta Avrupa nin Hollywood u olarak tanindi Roma Via Veneto nun buyuk otellerine ve sik kafelerine ugrayan ve paparazziler olarak bilinen unlulere ac yeni tur fotografcilari kendine ceken uluslararasi jet sosyetenin merkezi haline geldi Orta ogretim Scuole medie ayrica iki asamaya ayrilir Ortaokul notlarina karsilik gelen Medie Inferiori ve Lise duzeyine karsilik gelen Medie Superiori Scuole Medie nin alt kademesi Ortaokula karsilik gelir uc yil surer ve ucuncu yilin sonunda bir sinav icerir Scuole Superiori genellikle bes yil surer her ne kadar Istituti Professionali yalnizca uc yil sonra diploma sunabilse de Her kademe bir sonraki kademeye erismek icin gereken son yilin sonunda bir sinav icerir Federico Fellini baskentin bu imajini Roma 1972 ve La dolce vita 1960 Tatli Hayat gibi filmlerde yaydi Pier Paolo Pasolini ise Accattone 1961 Dilenci gibi filmlerde Italyan yeralti dunyasina daha sert bir bakis atti Donemin sinemasina kalici katki saglayan diger yonetmenler arasinda Morte a Venezia 1971 Venedik te Olum Paolo ve Vittorio Taviani kardesler La notte di San Lorenzo 1982 Kayan Yildizlarin Gecesi ve senarist Michelangelo Antonioni Franco Zeffirelli Sergio Leone ve Fellini gibi bazi yonetmenler yurt disinda yurticinden daha basarili oldular Ortaokul durumu derslere ve etkinliklere gore farklilasan birkac okul turu oldugundan farklilik gosterir Baslica turleri Liceo Istituto Tecnico ve Istituto Professionale dir 5 yil suren her turlu ortaokul Esame di Stato conclusivo del corso di studio di Istruzione Secondaria Superiore veya Esame di Maturita adli final sinavina erisim saglar Bu sinav her yil Haziran ve Temmuz aylarinda yapilir ve herhangi bir Universitedeki herhangi bir fakulteye erisim saglar 20 yuzyilin sonlarinda Italyan sinemasi durgunluga girdi Yine de Italya Bernardo Bertolucci nin The Last Emperor 1987 Giuseppe Tornatore nin Cinema Paradiso su 1990 in Mediterraneo su 1991 ve un Il Postino su 1994 The Postman dahil olmak uzere bazi buyuk uluslararasi basarilara imza atabilir Silvio Soldini nin Pane e tulipani 2000 Ekmek ve Laleler Marco Tullio Giordana nin I cento passi 2000 Yuz Adim ve La meglio gioventu 2003 Gencligin En Iyisi ve nin Gomorra si 2008 Gomorrah iyi elestirel karsilandi Dikkat ceken diger yonetmenler yonettigi La vita e bella 1997 Hayat Guzeldir ile en iyi erkek oyuncu Akademi Odulu nu kazanan ve Roberto Benigni dir Italyan filmleri giderek sinema ve televizyon sirketlerinin ortak yapimlari haline geliyor Radiotelevisione Italiana RAI ve Fininvest su anda Italya nin en buyuk film yapimcilaridir ve her yil birkac yuz film ve televizyon produksiyonu yapan film uretiminin yarisindan fazlasini olusturmaktadir Roma nin Cinecitta si ayrica her yil ozellikle tarihi temalari isleyen filmlerden olusan bircok Italyan olmayan produksiyona da sahne oluyor ornekler arasinda New York Ceteleri yonetmen Martin Scorsese 2002 The Passion of the Christ yonetmen Mel Gibson 2003 ve The Life Aquatic with Steve Zissou yonetmen Wes Anderson 2004 sayilabilir Devlete ait Cinecitta 2008 de ozellestirildi ancak 2017 de kamunun eline geri verildi Palazzo della Carovana su anki koltugu Italya cok cesitli universitelere kolejlere ve akademilere ev sahipligi yapmaktadir 1088 yilinda kurulan Bologna Universitesi dunyanin en eski universitesi olarak kabul edilir 20 Nisan 1303 te Papa VIII Bonifacius In supremae praeminentia dignitatis ile kurulan Roma Sapienza Universitesi kayitlar acisindan en buyuk AB ve ayni zamanda tum buyuk uluslararasi universite siralamalarinda yer almaktadir Italya nin kulturel mirasi kacinilmaz bir varliktir Guney ve merkez Yunan ve Etrusk uygarliginin kalintilariyla doludur ve yarimada boyunca onemli Roma kalintilari gorulebilir En dikkate deger ornekler Napoli yakinlarindaki antik Roma kasabalari Pompeii ve Herkulaneum ve Roma daki kalintilardir Zengin anitlar kiliseler ve saraylar Italya nin kulturel gecmisine taniklik ediyor ve muze ve galerilerinin icerigi 35 milyondan fazla parcaya sahis Italya da ayrica 100 milyondan fazla kitaba ev sahipligi yapan 700 den fazla kultur enstitusu 300 den fazla tiyatro ve yaklasik 6 000 kutuphane bulunmaktadir Milano daki Bocconi Universitesi ozellikle 2007 de Isletme Yonetimi Yuksek Lisansi programi sayesinde The Wall Street Journal uluslararasi siralamasinda dunyanin en iyi 20 isletme okulu arasinda yer aldi Buyuk cok uluslu sirketler tarafindan mezun ise alim tercihi acisindan dunyada 17 Ayrica Forbes Bocconi yi hayir olarak siraladi Paranin Degeri ozel kategorisinde dunya capinda 1 numara Mayis 2008 de Financial Times yonetici egitimi siralamasinda geleneksel olarak en iyi kuresel isletme okullarindan birkacini geride birakarak bir numaraya ulasti Avrupa da 5 ve hayir Dunyada 15 Diger en iyi universiteler ve politeknikler arasinda Milano Politeknik Universitesi ve Torino Politeknik Universitesi bulunmaktadir Italya Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu UNESCO tarafindan Dunya Mirasi alanlari olarak belirlenmis duzinelerce tarihi yer icermektedir Resmi olarak belirtilen yerler arasinda Ferrara Pienza San Gimignano Siena ve Urbino daki eski sehir merkezleri Agrigento Aquileia ve en daki arkeolojik alanlar ve tum Amalfi kiyilari ve Eolie Adalari Dunya Mirasi Listesi ne sonradan eklenenler arasinda Dolomitler Cenova nin tarihi merkezi ve Rhaetian Demiryolu bulunmaktadir 2009 da bir Italyan arastirmasi Roma La Sapienza Universitesi ni ve Milano Universitesi ni bilimsel uretim yabanci ogrencilerin cekiciligi ve digerleri gibi gostergeler uzerinden Italya nin en iyileri olarak siraladi arastirma ve ogretim faaliyetleri yillar icinde gelisti yillar ve onemli uluslararasi kabuller aldi Milano Universitesi yirmi arastirma yogun Avrupa Universitesinden olusan prestijli bir grup olan Avrupa Arastirma Universiteleri Birligi nin tek Italyan uyesidir Sapienza Akdeniz Universiteler Birligi gibi cesitli uluslararasi gruplarin uyesidir Italya nin muzeleri eski uygarliklardan kalma en onemli eser koleksiyonlarindan bazilarini icerir Taranto daki ndeki kalici koleksiyon Magna Graecia tarihine dair en onemli bilgilerden birini saglarken Roma daki ndeki ve Napoli deki ndeki arkeolojik koleksiyonlar dunyanin en iyileri arasinda sayiliyor Ayni sey Perugia daki ndeki Etrusk koleksiyonu Roma daki Capitoline Muzeleri ndeki Klasik heykeller ve Torino daki ndeki Misir koleksiyonu icin de soylenebilir Italyan kulturuBaslangicta Flavian Amfitiyatrosu olarak bilinen Kolezyum Roma Imparatorlugu nda simdiye kadar yapilmis en buyuk Roma sehrinin merkezindeki eliptik bir amfitiyatrodur Italya Bati medeniyetinin kaynagidir ve 2000 yili askin suredir bir dunya kavsagi olmustur Italyan yarimadasindaki surekli ogrenme yaraticilik ve teknolojik ilerleme Bati kulturunun neredeyse her yonunu sekillendirmistir Italya nin Ronesans donemindeki yukselen sanatsal basarisi Uffizi Galerisi Bargello Ulusal Muzesi ve Floransa daki diger galerilerdeki muhtesem koleksiyonlara yansir Eski Ustalara ek olarak 1765 ten beri halka acik bir galeri olan Uffizi Michelangelo Leonardo da Vinci Botticelli Piero della Francesca Giovanni Bellini ve Titian in basyapitlarini icerir Bargello Michelangelo Donatello ve Della Robbia ailesinin eserleriyle muhtesem bir Floransa heykel koleksiyonuna sahiptir Pitti Sarayi Medici ve Lorraine aileleri tarafindan toplanan 16 ve 17 yuzyillara ait yaklasik 500 onemli eserle birlikte Raphael in etkileyici bir resim koleksiyonuna ev sahipligi yapmaktadir Arkeolojik gecmisi on binlerce yil oncesine uzanmasina ragmen Italyan tarihi Arno ve Tiber nehirleri arasinda yukselen eski bir uygarlik olan Etruskler le baslar O zamanlar Italya halklarin ve dillerin bir karmasasiydi Kuzeydeki Keltleri guney Italya daki Yunan somurgecilerini ve Sabinler ve Samnitler gibi dag halklarini iceriyordu Buna ek olarak buyuk deniz tuccarlari olan Fenikeliler Sicilya ve Sardunya adalarindaki yerlesimler de dahil olmak uzere Akdeniz bolgesi boyunca koloniler kurdular Italya nin buyuk galerilerinin cogu oncelikle kendi bolgesel mirasiyla ilgilenir Ornegin Milano daki Brera Sanat Galerisi Kuzey Italya daki nden eserler acisindan zengindir ve Siena daki oldugu gibi Venedik Akademisi Galerileri de Venedik resminin ana temsilcisidir Vatikan Sehri nin enklavindaki Vatikan Muzeleri her seyden once Michelangelo nun Sistine Sapeli ndeki freskleriyle dikkat cekiyor ve bu freskler 1980 lerde ve 90 larda Avrupa da ustlenilen en iddiali koruma projelerinden birinde restore edildi Sandro Botticelli Venus un Dogusu y 1486 Tuval uzerine tempera 172 5 cm 278 9 cm 67 9 inc 109 6 inc Uffizi Floransa Etruskler ve yarimadanin diger sakinleri MO 3 yuzyilda kisa surede Akdeniz dunyasinin bas gucu haline gelen ve imparatorlugu MS 2 yuzyilda Irak tan Iskocya ya uzanan Romalilar tarafindan degistirildi Imparatorluk daha sonraki bircok insan grubunun hukumeti sanati ve mimarisini etkiledi Italya daki muzelerin dortte biri Italyan devletine yarisindan biraz daha azi yerel makamlara ve kucuk bir kismi da kamu kurumlarina dini kuruluslara ve ozel mulk sahiplerine aittir Muze ziyaretcilerinin sayisi genel turizm egilimlerine baglidir ancak tek tek muzeler rutin olarak yillik katilim toplamlarini milyonlarla sayar 21 yuzyilin baslarinda yilda 5 milyondan fazla insan Vatikan Muzeleri nden gecti ve 1 5 milyondan fazla kisi Uffizi Galerisi ni ziyaret etti Imparator Konstantin in 312 de Hristiyanligi kabul etmesiyle Roma Katolik Kilisesi nin acik ve resmi merkezi haline geldi ve Italya o zamandan beri Hristiyanligin ve Batili inanc ve ahlak kavramlarinin gelisimi uzerinde derin bir etkiye sahip oldu Hristiyan hayirseverliginin diger isleri gibi hastalarin bakimi baslangictan beri her inanan icin kutsal bir gorevdi ancak ozel bir sekilde piskoposlara papazlara ve diyakozlara intikal etti Tarihci William Lecky ye gore hastaneler Hristiyanliktan once bilinmiyordu 5 yuzyilda Bati Roma Imparatorlugu nun cokusunden sonra Italyan yarimadasi bircok farkli hukumdar arasinda bolundu Italya nin ulusal kutuphane sistemi Kitaplar El Yazmalari ve Kultur Enstituleri Merkez Ofisi tarafindan kontrol edilmektedir Bu organ ulusun kitaplarini kataloglama ve koruma calismalarini denetler ve Eyalet Kayit Kutuphanesini ve yaklasik 50 eyalet kutuphanesini dogrudan kontrol eder Iki ana ulusal kutuphane Roma ve Floransa da bulunmaktadir Calismalari Bari Napoli Venedik Palermo ve Milano nun ana ulusal kutuphaneleri ve bunlarin tasra subeleri tarafindan desteklenmektedir Bunlarin her biri onemli olcude kendi bolgesinin edebi mirasina odaklanir Universite kutuphaneleri oncelikle akademik arastirmalarin desteklenmesiyle ilgilenir Aziz Petrus Bazilikasi dunyanin en buyuk Hristiyan kilisesidir Ilk Papa olan Petrus un cesedinin bulunduguna inanilan kriptin mezar uzerinde duran ikinci kilisedir Yaklasik 5 yuzyildan 15 yuzyila kadar suren Orta Cag boyunca Roma Katolik Kilisesi Avrupa daki birlestirici guc olarak Roma Imparatorlugu nun yerini aldi Latince kullandi ve Latin edebiyatinin klasiklerini korudu Ayrica Kilise nin okuryazarligin yayilmasi uzerindeki etkisi Avrupa toplumu uzerinde onemli bir etkiye sahip olmustur Gunther S Wegener Kitab i Mukaddes cevirisi ile Avrupa dillerinde okuryazarligin yayginlasmasi arasindaki iliskiyi dikkatle belgelemistir Aslinda Orta Cag boyunca ogrenmenin en onemli dali teolojiydi Tanri nin calismasi Bu yeni entelektuel yaklasima Skolastikizm adi verilmistir Italya bu sayede 1088 de Avrupa nin ilk universitesi olan Bologna Universitesi nin kurulmasiyla buyuk bir orgun ogrenim merkezi haline geldi Diger Italyan universiteleri yakinda izledi Italya da cok sayida ilgi alanini temsil eden akademiler ve toplumlar cogaldi Gercekten de guzel sanatlar akademilerinin kokenleri Italya daydi Ornegin 1563 te olarak kuruldu ve 1573 e kadar uzaniyor Roma nin 1577 de kurulmus bir ressamlar loncasiydi Italya nin en unlu akademisyenleri toplum Galileo nun bir zamanlar uyesi oldugu Ulusal Lincei Akademisi dir En seckin edebiyat toplulugu 1582 de Floransa da kurulan dir Ayrica 1657 de Floransa da acilan de dahil olmak uzere bircok tarihi ve bilimsel dernek vardir Italyan sanatinin incelenmesi icin kurulan yabanci okullar ve kultur Italyan akademik yasamina onemli olcude katkida bulunur Orta Cag boyunca Hristiyan dunyasinin seckin sahsiyetleri arasinda belki de en onemlisi Nursiali Benedict inkiydi Onun formulu Bati manastirciligindaki calisma fikrini etkiledi ve dolayli olarak modern yuksek emek saygimizin yolunu hazirladi Araf bati teologlari hakkindaki fikirlerinin gelisimi icin Papa I Gregory nin otoritesine buyuk olcude guvendiler Din uzerine derinden kurulmus bir toplumda Orta Cag Avrupa si gibi diger dunyanin cografyasini degistirmek gercek bir zihin devrimi uzerinde calismak demektir hayatin kendisini degistirmek demektir Nufusunun sadece kucuk bir yuzdesinin sporla aktif olarak ugrastigi bir ulke icin Italya bisiklet kayak basketbol su topu voleybol ve futbol futbol dallarinda etkileyici sayida sampiyon uretti Ozellikle populer olan futbol bazi Italyan bilim adamlarinin 16 yuzyil Italya sinda calcio olarak icat edildigini ve Floransa ve Siena daki Palio festivallerinde tanitildigini iddia ediyor Italyan futbol takimlari 1930 larda ve 1960 larin sonundan itibaren uluslararasi oyunlarda basarili oldular Milli takim en son 2006 da olmak uzere dort kez Dunya Kupasi kazandi Italya da 11 yuzyilda yerel piskopos veya feodal kodamanlarin yonetimini devirmek icin ortaya cikan yeminli sehirli dernekleriydi Orta Cag Italya sinin komunal deneyimi modern demokrasinin kokenleri icin bir sekilde goze carpiyordu Bircok sehir ozellikle Floransa Cenova Pisa Milano ve Venedik guclu ve bagimsiz sehir devletleri haline geldi Kismen sehirlerin daha ozgur atmosferiyle ve kismen de eski Yunan ve Latin yazilarinin yeniden kesfedilmesiyle tesvik edilen entelektuel bir canlanma Ronesans in temelini olusturan humanist tutum ve fikirlerin dogmasina yol acti Otomobil yarislari da Italya da oldukca populerdir ve Italyan muhendisler ve suruculer spora cok katkida bulunmustur Ilk kez 1946 da uretilen Ferrari yaris arabalari 5 000 den fazla buyuk yaris kazandi ve bircok dunya rekoru kirdi Italyan sporcular her modern olimpiyata katilmistir Alp kasabasi Cortina d Ampezzo 1956 Kis Olimpiyatlarina ev sahipligi yapti 1960 Yaz Oyunlari Roma da yapildi ve Torino 2006 Kis Oyunlarina ev sahipligi yapti Italya nin onemli Olimpiyatcilari arasinda eskrimci dalgic Alp disiplini kayakcisi ve Iskandinav kayakcisi yer aldi 21 yuzyilin ilk on yilinda Italya genellikle Yaz ve Kis Oyunlarinda ilk 10 madalya kazanan arasinda yer aldi Pisa Kulesi Ronesans donemi ozellikle sanatta bircok ilginin yeniden dogusunu gordu 15 yuzyilin baslarinda Floransa da mimarlar ressamlar ve heykeltiraslardan olusan bir cevre klasik sanati canlandirmaya calisti Bu grubun lideri mimar Filippo Brunelleschi idi Klasik modelleri yansitan kiliseler tasarladi Sanat tarihinde birinci derecede onemli olan bilimsel bir kesfi de ona borcluyuz Perspektif kurallari Resimde Leonardo da Vinci ve diger Italyan ressamlar portrelerinde yumusaklik yaratan Sfumato adli bir teknik kullandilar Ayni zamanda Italya fresklerin yeniden canlanmasina tanik oldu Muzikte hem kucuk olcekli madrigal hem de buyuk olcekli opera uzun bir gelecegi olan donemin icatlariydi Italyan sehirleri sanat akademisini resim heykel ve mimari teknikleri ve teorisinde ustalasmak icin bir yer olarak icat ettikleri gibi profesyonel muzisyenler yetistirmek icin icin modern konservatuvari icat etti Roma ve Venedik alicilarin ve saticilarin sanat eserlerini meta olarak degis tokus ettikleri ilk sanat piyasasinin ortaya cikisina tanik oldu 1976 da yerel bagimsiz yayin istasyonlarinin yasallastirilmasi medya ortamini kokten degistirdi O zamandan beri yayinlanan gazete ve dergilerin sayisi azalirken ticari televizyon ve radyo kanallari cogaldi Yayincilik sektoru RAI nin uc devlet kanali ve Canale 5 Italia 1 ve Rete 4 olmak uzere uc buyuk ticari kanal tarafindan yonetilmektedir Son ucu Silvio Berlusconi tarafindan kontrol edilen ve sanal bir sanal ortam olusturan bir multimedya sirketi olan Fininvest e aittir basbakan olmadan once ozel televizyon reklamcilik ve yayincilik sektorlerinde tekel 1994 2001 06 2008 11 Fransiz kanali France 2 kuzey ve Orta Italya daki izleyiciler icin yarisiyor Yaklasik bir duzine ek ozel istasyon ulusal izleyicinin kalan onda birini guvence altina almak icin mucadele ediyor Italyan televizyonu AB de en fazla televizyon yayinindan birine sahip ve en fazla sayida film uretiyor Iyi finanse edilen oyun sovlari ve kabareler buyuk kanallarda cogalirken kucuk yerel kanallar filmlerin ve yerel olarak uretilen reklamlarin hakim oldugu bir ucret saglar Kristof Kolomb tarafindan Yeni Dunya nin kesfi Avrupa bankalar sisteminin kokeninin Ronesans Italya sinda dogmasi tesaduf degildi 1430 larda Medici ailesi Floransa nin yonetici sinifina egemen oldu Aile Avrupa nin en buyuk bankasini kontrol ediyordu ve bir dizi yetenekli ve hirsli adam tarafindan yonetiliyordu Medici egemenligi altinda Floransa cumhuriyeti bazi yonlerden onemli bir hukumete benziyordu Ticari televizyon sektoru 1976 dan sonraki ilk on yilda bir yasal boslukta gelisti Bunun medyanin diger sektorleri icin olumsuz etkileri oldu Yuksek izlenme rakamlari nedeniyle televizyon reklam gelirinin buyuk bolumunu film ve yazili basindaki alisilmis pazarindan aldi Etkiler ozellikle sinema icin felaket oldu ancak gazeteler ve dergiler de reklam geliri eksikliginden muzdaripti Yayincilarin gazetelerini ve dergilerini karli bir sekilde isletmeleri giderek zorlastikca bunlar yavas yavas daha buyuk endustriyel ve ticari kaygilar tarafindan devralindi ve cogu zaman editoryal ozgurluklerinden odun verildi 1990 larda yayincilik endustrisini yeniden duzenlemeye yonelik yasalar tekellerin yaratilmasini onlemek ve basin uzerindeki kisitlamalari duzenlemek icin oldukca cekismeli gecti 15 yuzyilin sonlari ve 16 yuzyilin baslarindaki en buyuk kasiflerden bazilari Ronesans geleneklerine maruz kalan Italyanlardi Kristof Kolomb John Cabot Giovanni da Verrazzano ve Amerigo Vespucci gibi diger Italyan kasifler gibi insanlarin hayal bile edemedigi sonuclara ulasmak icin buyuk riskler almaya istekliydi Bir bakima Kolomb un 1492 de Amerika ya gelisi Ronesans in en buyuk basarilarindan biriydi Baslica ulusal gazeteler Corriere della Sera ve dur Yerel ve bolgesel gazeteler Italyan kulturunde bolgesel kimligin gucunun bir kez daha altini cizerek Italya da ozellikle hayati oneme sahiptir En yuksek tirajli gazeteler arasinda La Gazzetta dello Sport ve Corriere dello Sport spor basliklari yer almaktadir Genel olarak Barok caga bazen deha cagi denir cunku tarihin bu doneminde modern bilimin temellerini olusturan bilimsel devrim baslatilmistir Bilimsel devrim panteonunda Galileo Galilei matematiksel olarak analiz edilen sonuclarla nicel deneyleri oncu olarak kullanmasi nedeniyle yuksek bir konuma sahiptir Edebi yerel duzyazi 13 yuzyilda basladi ancak Latince teoloji felsefe hukuk siyaset ve bilim uzerine yazilar icin kullanilmaya devam etti Italya Galileo Galilei nin gezegensel hareket teorilerini formule etmesinden bu yana yuzyillar boyunca bilimde yenilige ev sahipligi yapti 18 yuzyil Italya sindaki entelektuel dinamizm turler yelpazesinde dikkate degerdi genc aristokratlar tarafindan yayilan Ingiliz fikirlerine de asina oldular 1760 larda ve 1770 lerde akademilere uye olan ve felsefi ve edebi dergilere katkida bulunan Italyan yazarlar fikirlerini Milano ve Torino Parma ve Modena Floransa ve Napoli deki iktidar alanina yakin yerlerde yaymaya basladilar Italyan Aydinlanmasinin onemli temsilcileri ve Thomas Jefferson un yakin arkadasi olan ve uzun yillar Amerika da kalan ve Bagimsizlik Bildirgesi nin hazirlanmasinda dolayli olarak etkisi olan dir Cesare Beccaria nin liberal fikirler ve insani duygular uzerine tezlerinden esinlenen Toskana Buyuk Dukaligi 1786 da dunyada olum cezasini kaldiran ilk devletti Italyan sanatsal duzyazi stilinin kurucusu Bolognese retorik profesoru Guido Faba ogretisini Latinceden uyarlanmis orneklerle resimledi Epistolografideki en dikkate deger takipcisi olan Guittone ayrintili retorik ve olcusel figurlerle dolu suslu bir stile yoneldi Guittone un uslubunun tersine Ristoro d Arezzo nun Della composizione del mondo sunun 1282 Dunyanin Kompozisyonu Uzerine acik bilimsel duzyazisi ve Boccaccio nun Decameron Il romanlino sunun uzaktan habercisi olan Floransali anekdot oykuleri koleksiyonunun basit anlati tarzidir 13 yuzyilin sonlarinda yazilmis ancak Le ciento roman antike Yuz Eski Masallar Ing trans Il Novellino The Hundred Old Tales adiyla 1525 e kadar yayinlanmamistir 13 yuzyil duzyazisinin basyapiti Dante nin Vita nuova sidir Dante yerel duzyazida henuz tam olarak rahat olmasa da sadeligi buyuk bir incelikle ve belirli anahtar kelimelerin altinda yatan gizemli derinliklerden turetilen siirsel bir gucle birlestirdi Italya resim ve heykeldeki hakimiyetinin azaldigi Romantik donem boyunca kulturel oncu rolunu surdurdu ve muzikte guclu bir varlik kazandi Ornegin 19 yuzyil Avrupa operasinin buyuk vokal gelenegi basitce guzel sarki soylemek anlamina gelen Bel canto idi Ayni zamanda Italya kendisini tek bir ulus haline getiriyordu donem olarak adlandirilan Risorgimento 14 yuzyil Italya sinin edebiyati gelecek yuzyillar boyunca tum Avrupa ya egemen oldu ve Ronesans in baslangic noktasi olarak kabul edilebilir Uc isim one cikiyor Dante Petrarca ve Boccaccio Italyan sanatcilar 20 yuzyilda oldukca etkili oldular ve 1920 lerde ve 1930 larda Modernizmin Italyan temsilcilerinden bazilari uluslararasi cagdas sanat pazarinda guclu bir varliga sahip olmaya devam ediyor Eski bir Sosyalist olan Benito Mussolini liderligindeki Fasizm adli yeni bir hareket giderek daha populer hale geldi Italyan Fasizmi Avrupa ve Latin Amerika daki benzer hareketler icin bir model haline geldi Italyan Fasizminin milliyetciligi kulturel temelli idi Bu liderlerle iliskili parti ve kuruluslar da benimsemistir Dante Alighieri tum Avrupa edebiyatinin en onemli ve etkili isimlerinden biridir ancak daha iddiali eserlerini yazmaya ancak 37 yasinda 1302 dogdugu Floransa dan surgun edildikten sonra basladi Il convivio c 1304 07 Ziyafet onun Skolastik felsefe hakkindaki ayrintili bilgisini ortaya koyar eksik olsa da yerel duzyazida bir incelemenin ilk buyuk ornegidir dili populer yazarlarin safligindan ve Latince cevirmenlerin yapayligindan kacinir De vulgari eloquentia c 1304 07 Yerel Eloquence Hakkinda Muh trans Yerel Edebiyatta Edebiyat yaklasik olarak ayni zamanda ancak Latince yazilmis Italyan edebi dilinin ilk teorik tartismasini ve tanimini icerir Bu iki eser de yarim kaldi Daha sonraki bir doktrin calismasinda yine Latince De Monarsi yak 1313 Monarsi Uzerine yazilmistir Dante iki Orta Cag gucunun papa ve imparatorun koordinasyonunu talep eden siyasi teorilerini acikladi Bircok cevrede Atom Cagi nin babasi olarak bilinen Enrico Fermi atom gucunun kesfine kontrolune ve kullanimina taniklik etmis bir Italyan di Ikinci II Dunya Savasi ndan sonra Italyan Yeni Gercekciligi sinema filmlerinde onemli bir guc haline geldi ve 1960 larda Italya kendisini bir avuc buyuk Avrupa film kulturunden biri olarak kabul ettirdi Ayni yillarda ulke Avrupa Birligi nin olusumunda da merkezi olmustur Bugun Italya moda ve tasarimda uluslararasi liderlerden biridir Dante nin dehasi tam gelisimini alegorik bir siir olan Commedia sinda 1308 21 yillari arasinda yazilmistir Ilahi Komedya buldu her ne kadar ilk kantodan sonra alegori sadece ara sira rahatsiz edici olsa da terza rima her biri uc satirlik mini kitalar terzine denir kafiyeli aba bcb cdc vb Her bir terzinin orta cizgisi bir sonrakinin iki dis kafiyesiyle kafiyeli olur ve surekli bir olcu zinciri olusturur Orta Cag in edebi saheseri ve yaratici insan aklinin en buyuk urunlerinden biridir Bireysel kantolarin uzunluklari 115 ile 160 satir arasinda degisir ve cogu ortada bir yerde bulunur Toplam hat sayisi 14 233 tur Italyaseverlik Roma Imparatorlugu ortacag Avrupasi icin bir ilham kaynagi oldu Kutsal Roma Imparatorlugu nadiren ciddi bir jeopolitik gerceklik kazanmis olsa da buyuk bir sembolik oneme sahipti Bati entelektuel mirasinin kokenleri Yunanlara ve daha az dogrudan Misir ve Yakin Dogu halklarina kadar uzaniyorsa Roma nin Bati Uygarliginin daha genis yayilmasina katkisi muazzamdi Dil hukuk siyaset din sanat gibi alanlarda Roma kulturu hayatimizi etkilemeye devam ediyor Roma o zamanlar bilinen dunyanin buyuk bir bolumune yayilan ve daha sonra Hristiyan inancinin merkezi haline gelen bir imparatorlugun merkeziydi Antik Italya Roma ve sozde Siirin merkezi alegorisi esasen Orta Cagdir ve rehberler olarak Romali sair Virgil ve Dante nin Leydisi nin La vita nuova c 1293 Eng trans Vita nuova ile birlikte mezarin otesindeki dunyalarda bir yolculuk seklini alir veya The New Life sirasiyla akil ve inanci simgeleyen Beatrice Siir uc cantiche veya anlati bolumune ayrilmistir Inferno Purgatorio ve Paradiso Her bolum 33 kanto icerir ancak Cehennem de bir tane daha 34 vardir cunku ilk kanto tum calismanin bir onsozu olarak hizmet eder Dante yolculuktaki deneyimleri ve karsilasmalari araciligiyla lanetlenme kefaret ve mutlulugun derecelerini anlar ve siirin doruk noktasi onun bir anlik Tanri vizyonudur Siirin buyuklugu karmasik yaratici insa gucunde tukenmez siir zenginliginde ve manevi anlamlarin devam eden oneminde yatmaktadir Buyuk olcude Petrarca in olaganustu etkisi sayesinde cok farkli bir sair ve Dante nin eserleri de dahil olmak uzere Orta Cag daki her seyi karalayan Dante nin itibari 14 yuzyilda hemen populerlik kazandiktan sonra 400 yillik bir tutulma yasadi Romantik donemde yeniden canlandirildi ve Dante nin calismalari cevirmenlere meydan okumaya ve Italya nin icinde ve disinda modern sairleri etkilemeye devam ediyor Roma Imparatorlugu nun cokusune ragmen mirasi Avrupa daki kulturel ve politik yasam uzerinde onemli bir etkiye sahip olmaya devam etti Orta Cag zihni icin Roma Avrupa gelenekci duyarliliginin merkezi bir boyutunu olusturmaya basladi Bu Imparatorlugun evrensel duzenin sembolu olarak ideallestirilmesi Kutsal Roma Imparatorlugu nun kurulmasina yol acti Birinci Dunya Savasi nin patlak vermesinden once yazan tarihci Alexander Carlyle yalnizca eski imparatorluk geleneginin varligini surdurmesini degil ayni zamanda ruyayi gercege donusturmek icin surekli bir ozlemin bicimini gucluk cekmeden taniyabilecegimizi belirtti insanligin evrensel ummetinin Petrarca in Francesco Petrarca daha az uyumlu gercek soyadi Petracco ydu entelektuel ilgi alanlari edebi ve retorikti yani ahlaki ikna ile ilgiliydi ancak siirle sinirli degildi siyasi gorusleri Dante ninkinden daha firsatciydi ve siirsel teknigi daha az guclu olsa da daha ayrintiliydi Petrarca in edebiyat uzerindeki etkisi muazzam ve kaliciydi sonraki yuzyilin Italyan humanistlerinden Bati Avrupa daki sairlere ve bilim adamlarina en azindan 18 yuzyila kadar uzaniyordu Orta Cag Skolastikligini reddetti ve Klasik Latin yazarlarini ve Kilise Babalarini model aldi Bu cikarlarin yakinlasmasi onun etik ve dini eserlerinde belirgindir Humanist idealler Latince siiri Africa ya c 1338 de basladi ve tarihi eserlerine ilham verdi ancak St Augustine nin golgesiyle buyuleyici otobiyografik diyalog Secretum meum 1342 58 yazilmistir Petrarca in Sirri tam bir anlayis icin cok onemlidir celisen ideallerinden 1330 dan olumune kadar yorulmadan calistigi soneler sarkilar sestine baladlar ve madrigallerden olusan bir koleksiyon olan Canzoniere bu ideallere siirsel bir ifade kazandirdi Bu yerel siir koleksiyonu Petrarca in Laura ya olan sevgisinin hikayesini anlatmayi amaclamis olsa da aslinda mevcut askin degil ustesinden geldigi tutkunun bir analizi ve cagrisimidir Bu nedenle bu siirin ana unsuru her zaman Secretum da aciga cikan gercek ruhsal catismalari yansitsa bile sanatinin islenmesindedir Petrarca Canzoniere ye ek olarak Orta Cag geleneginde Trionfi 1351 74 Zaferler adli yerel bir alegorik siir yazdi ancak Dante nin buyuk siirinin ahlaki ve siirsel ilhamindan yoksun William Shakespeare 16 yuzyilin bir Italyansever ornegidir Orta Cag in buyuk bolumunde yaklasik 5 yuzyildan 15 yuzyila kadar Roma Katolik Kilisesi Bati Avrupa da buyuk bir siyasi guce sahipti Katolik inanci tarihi boyunca bircok buyuk mimari sanat edebiyat ve muzik eserine ilham kaynagi olmustur Bu eserler arasinda Fransiz Orta Cag Gotik katedralleri Italyan sanatci Michelangelo nun Vatikan daki freskleri Italyan yazar Dante nin epik siiri Ilahi Komedya ve Avusturyali besteci Wolfgang Amadeus Mozart in Requiem sayilabilir Petrarsizm olarak bilinen edebi fenomen sairin yasami boyunca hizla gelisti ve sonraki uc yuzyil boyunca buyumeye devam etti Italya Ispanya Fransa ve Ingiltere edebiyatlarini derinden etkiledi Takipcileri onun kati edebi disiplin uygulamasini ve sone tercihi de dahil olmak uzere bicimlerini sadece taklit etmekle kalmadi ayni zamanda kabul ettiler ki bunlar olmadan Avrupa edebi Ronesansi dusunulemezdi Ronesans doneminde Italyan olan her seye duyulan hayranlik Italophilia nin uluslararasi hareketinde doruga ulasti Cagdas kent toplumunu ele alis bicimi mizahi olandan trajik olana kadar uzanir Bicimsel olarak Italyan klasik nesirinin en mukemmel ornegi olan bu eser Ronesans edebiyati uzerinde muazzam bir etkiye sahipti Italyan sanatcilara gelince neredeyse tum Avrupa da talep goruyorlardi ve Ingiltere de Macaristan da Luca Cambiaso ve Ispanya da Portekiz de ve Polonya da digerleri calisti Talep en fazla Fransa da ozellikle de digerlerinin yani sira Leonardo da Vinci Rosso ve yu istihdam eden Fransiz mahkemesinde gorunuyor Italyan ustalar Munih ten Zamosc a kadar santiyelerde calismak uzere gorevlendirildi Italyan aktorler Fransa Ispanya Polonya ve baska yerlerdeki mahkemelerde sahne aldi Boccaccio nun hemen hemen tamami Ingilizce tercumesi mevcut olan ilk yazilari herhangi bir didaktik ima olmaksizin tamamen edebidir Ilk duzyazi calismasi Il filocolo c 1336 The Love Afflicted Eng trans Il Filocolo veya On Uc En Hos ve Nefis Ask Sorusu Fransiz romantizmi Floire et Blancheflor dan turetilmistir onemli bir edebi deneydir Epik bir olcekte yazamama sekiz satirlik stanzalardaki iki anlati siirinde Il filostrato c 1338 Ask Carpti ve Teseida delle nozze di Emilia da c 1340 Thesiad of the Nuptials of the Nuptials of the Nuptials belirgindir Emilia veya Theseus un Kitabi Il ninfale d Ameto ya da daha dogrusu Commedia delle ninfe fiorentine 1341 42 Floransali Perilerin Komedisi Muh tercume L Ameto duzyazi ve manzum bir roman ve Elegia di Madonna Fiammetta c 1343 Leydi Fiammetta nin Agiti veya Amorous Fiammetta bir duzyazi roman Klasik edebiyatin uslubunun olusumu uzerindeki etkisini gosterir 3 erkek ve 7 kadin olmak uzere 10 anlatici tarafindan 10 gun boyunca anlatilan 100 oykuden olusan bir duzyazi koleksiyonu olan Decameron 1348 53 Boccaccio nun en olgun ve onemli eseridir Washington DC deki Jefferson Aniti baskanin klasik Roma estetigine olan hayranligini yansitiyor Italyan dili ornegin sarayda Italyan edebiyati ve sanati kadar modaydi Italyan kokenli unlu sozlukbilimci Ronesans Ingiltere sinin en onemli humanistiydi ve 1 969 dan fazla kelime ile Ingiliz diline katkida bulunmustur William Shakespeare in eserleri Romeo ve Juliet ve Venedik Taciri nde oldugu gibi Italya ve Italyan kulturu hakkinda derin bir bilgi olan Italophilia nin onemli bir seviyesini gosterir Cambridge Universitesi nde Italyan ve Ingiliz Edebiyatlari Profesoru Robin Kirkpatrick e gore Shakespeare cagdaslari ve atalari ile Italya ya olan hayranligini paylasti 16 yuzyilda Ispanya da kulturel italofili de yaygindi Guney Italya daki Ispanyol etkisi de buyuktu ve kral IV Philip Italyanca yi en sevdigi yabanci dil olarak kabul etti Petrarca in bir ogrencisi olarak Boccaccio Latin mektuplarinda ve ansiklopedik incelemelerinde gosterildigi gibi caginin humanist cikarlarini paylasti Dante nin bir hayrani ayni zamanda bir Trattatello in laude di Dante c 1360 Little Treatise in Praise of Dante Eng trans Life of Dante ve Cehennem in ilk 17 kantosu uzerine bir yorum Esposizioni sopra yazdi la Comedia de Dante Boccaccio nun Dante nin Komedisi Uzerine Sergileri Boccaccio alegorik siire L amorosa visione 1342 43 The Amorous Vision ile katkida bulunmustur 1600 civarinda uluslararasi Italofili hareketi kesinlikle Alman topraklarini etkisi altina aldi ve bir istatistik 17 yuzyilin baslarinda Almanya da bulunan tum kitaplarin ucte birinin Italyanca oldugunu gosteriyor temalar ve stiller Guarini nin metnine dayanan birkac siir yazan Opitz ve 1611 tarihli Italyan madrigalleri kitabinda bir avuc pasajin yer aldigi kendisi de dahil olmak uzere Alman sanatcilar tarafindan sonsuz bir sekilde uyarlandi Imparator III Alman barok bestecileri veya mimarlari da Italyan meslektaslarindan cok etkilendiler 14 yuzyilin ikinci yarisinda Floransa bir kultur merkezi olarak kaldi ancak edebiyati daha populer bir karakter gelistirdi Bu gelismenin en iyi bilinen temsilcisi genis misra uretimi yerel Floransa irfaniyla ilgili siirlerin yani sira tarihi ve efsanevi misra anlatilarini da iceren bellman ve sehir tellalligi yapan Antonio Pucci idi Floransali anlati edebiyati Boccaccio tarafindan belirlenen bir kaliptan sonra Ser Giovanni Fiorentino nun hikayeleri olan Pecorone c 1378 Dullard tarafindan temsil edilir Ayni sekilde Franco Sacchetti nin Trecentonovelle i c 1390 Uc Yuz Kisa Oyku insanlarin ve yerlerin renkli ve canli tasvirlerini sunar 18 yuzyilda Italya sanatsal kulturel ve arkeolojik zenginligi nedeniyle genellikle Ingiliz veya Alman olmak uzere egitimli ve varlikli yabanci aristokratlarin ulkeyi ziyaret ettigi bir donem olan Avrupa buyuk turunun odak noktasindaydi O zamandan beri yuzyillar boyunca bircok yazar ve sair Italya nin guzelligini soyledi Goethe den Stendhal a ve Byron2a Italya nin dogal guzelligi ve halkinin yaraticiligi eserlerine ilham verdi Percy Bysshe Shelley Italya nin surgunlerin cenneti oldugunu unlu bir sekilde soylemistir Carolingian ve Arthurian dongulerinin yeniden duzenlenmesi 13 yuzyilda kurulan hatlar boyunca devam etti Duzyazi ve manzum derlemeler daha yaygin hale geldi ve Fransiz Venedik edebiyati edebi deger kazandi Destansi efsaneler sehir meydanlarinda ve diger halka acik yerlerde okuma yazma bilmeyen izleyicilere performanslariyla daha cok hitap eden romantik hikayelere donusturuldu Andrea da Barberino nun romanlari yukarida adi gecen Pucci nin efsanevi konularina sahip cantari ve anonim cantari Pulzella gaia Bel Gherardino Donna del Vergiu ve Liombruno ironi ve sagduyuyu birlestiren populer bir tarzda yazilmistir Italiophilia Amerika Birlesik Devletleri nde nadir degildi Thomas Jefferson Italya nin ve antik Roma nin buyuk bir hayraniydi Jefferson Washington DC deki Roma ve Italyan mimari tarzlarini yansitan neo klasik binalardan buyuk olcude sorumludur Dini edebiyatin en onemli yazari Specchio di vera penitenza Gercek Tovbenin Aynasi 1354 te vaaz edilen vaazlarin bir derlemesi olan Jacopo Passavanti ydi St Francis ve takipcileri anonim Fioretti di San Francesco da Assisi li Aziz Francis in Kucuk Cicekleri toplandi Ispanya 18 yuzyilda Italyan kulturel hayranliginin esit derecede etkileyici bir ornegini sagladi baskanligindaki bir Italyan mimar ve sanatci ekibinin kurulumu Kralice Elisabeth Farnese nin Ispanyol sarayinin gorsel kulturunu Italyan cizgisinde sekillendirmeye yonelik bilincli politikasinin bir parcasi olarak yorumlandi Giaquinto nun ve nihayetinde Ispanyol mahkemesinin yeni koltugu icin boyali dekoratif alanin yaraticilari olarak Venedikli nin katilimi bu estetik yonelimin acik bir gostergesiyken daha sonra Giovanni Battista Tiepolo ve oglu Italophile egilimini dogruladi Bu donemin yerel tarihciligi Floransa nin ana merkezi oldugu populer edebiyat olarak tanimlanabilir Floransa nin baslica iki tarihcisi Dino Compagni ve Giovanni Villani idi Compagni vakayinamesini kasabasinin siyasi mucadelelerine katildiktan sonra 1310 1312 yillari arasinda yazdi bolumlerin dramatik anlatimi ve duzyazisinin canliligi onu Orta Cag Italyan tarihciliginin en ozgun eseri yapti 1308 den 1348 e kadar yazilan 12 kitapta Villani nin Cronica si Chronicle daha az kisiseldir Babil Kulesi nin insasiyla baslayarak Orta Cag gelenegini takip eder ve bircok uydurma hikaye icerir Charles II nin Italyan seferinden 1265 yazarin kendi zamanina kadar olan donemi kapsayan son alti kitap tarihciler icin onemlidir Villani nin duzyazisi Compagni nin dramatik gucunden yoksun olabilir ancak yine de eseri Orta Cag boyunca Italyan yerel tarihciliginin en buyuk basarisi olarak tanimlanabilir Chronicle i Floransali Antonio Pucci den tercume edildi A Ferrari Portofino left and a Lamborghini Huracan right Ferrari and Lamborghini are two of the most popular and acclaimed Italian brands Buyuk Britanya daki Viktorya donemi italofilik egilimler gordu Ingiltere Pax Britannica adli emperyal Pax Romana nin kendi versiyonunu destekledi John Ruskin Italya da tutulan ahlak kavramlarina saygi duyan bir Viktorya donemi Italofili ydi Ayrica buyuk yazar Henry James bircok romaninda Italophilia yi sergiledi Bununla birlikte Victoria Italophilia tarihinde Elizabeth Barrett Browning inkinden daha belirgin bir isim yoktur Dehanin kadin icin yer olarak Italya O yerlestirir Boccaccio nun olumunden 15 yuzyilin ortalarina kadar yansitici Italyan siiri bir dusus yasadi Hayatta kalan siir dogasi geregi populerdir ve muzige eslik etmek icin yazilmistir ancak cogu zaman muzik gunumuze ulasmamistir Sonraki donem ozgun yaratici calisma yerine elestirel ve filolojik etkinlikle karakterize edilecekti Italyan vatansever Giuseppe Garibaldi Giuseppe Mazzini ve Cavour Kontu Camillo Benso ile birlikte 19 yuzyilda Italyan birlesmesi mucadelesine onculuk etti Avrupa ve Latin Amerika da ozgurluk adina verdigi savaslar icin Garibaldi Iki Dunyanin Kahramani olarak adlandirildi Victor Hugo Alexandre Dumas ve George Sand gibi zamaninin en buyuk entelektuellerinden bircogu ona hayranlikla bakti Amerika Birlesik Devletleri nde o kadar takdir edildi ki Abraham Lincoln ona Ic Savas sirasinda bir emir verdi Garibaldi reddetti Avrupa Ronesansi klasik gecmisin yeniden dogusu gercekten Petrarca ve Boccaccio ile 14 yuzyil Italya sinda basladi 15 yuzyil buyuk siirsel eserlerden yoksun olmasina ragmen yine de cok buyuk bir oneme sahipti cunku bu farkli bir insan anlayisinin yani sira daha modern etik ve politika ilkelerini kucaklayan yeni bir insan hayati vizyonunun oldugu yuzyildi yavas yavas ifadesini buldu Bu bir yandan onceki yuzyillarinkinden oldukca farkli siyasi kosullarin diger yandan klasik antikitenin yeniden kesfinin sonucuydu Ilk hususla ilgili olarak 15 yuzyilda neredeyse tum Italyan prensleri arastirmayi himaye ederek zamanin edebi adamlarina misafirperverlik ve finansal destek sunarak ve kutuphaneler kurarak kulturu tesvik etmek icin birbirleriyle rekabet ettiler Sonuc olarak mahkemeleri arastirma ve tartisma merkezleri haline geldi ve boylece donemin buyuk kulturel canlanmasini mumkun kildi Pinokyo Disney filmi Carlo Collodi nin Pinokyo nun Maceralari na dayanmaktadir Fasist donemde Avrupa ve Latin Amerika daki bazi liderler hukumetlerini ve ekonomik sistemlerini Italyan Fasizmine gore modellediler Adolf Hitler Benito Mussolini nin siki bir hayraniydi Italophilia sini hakli cikarmak icin Hitler kendini kuzey Italyanlarin bir sekilde irksal olarak Aryan olduguna ikna etmek zorundaydi bir keresinde kulturel bakis acisindan Italyanlarla diger insanlardan daha fazla bagliyiz ve Mussolini Dante ve diger kahramanlarin damarlarinin asagi Akdeniz irki ndan hicbir kirletici kan olmadan nabzi attigini En dikkate deger mahkemeler Muhtesem Lorenzo de Medici yonetimindeki Floransa mahkemesiydi Aragon krallari doneminde Napoli ninki Milan inki once Visconti ve daha sonra Sforza ailesi altinda ve son olarak Roma daki cok sayida Italyan ve Bizans bilim adamina koruma ve destek saglayan papalik mahkemesi Ikinci noktaya donecek olursak onceki yuzyilda Petrarca tarafindan baslatilan eski yazarlarin kayip elyazmalarinin aranmasi klasik antikiteye olan ilginin olaganustu bir sekilde canlanmasina yol acti ozellikle genel olarak ve ozel olarak antik felsefeye cok fazla arastirma yapildi Platon a Aristoteles Orta Cag da baskin sesti bir butun olarak Ronesans dusuncesini derinden etkileyecek bir gercekti 1940 ta Carlo Collodi nin Italyan cocuk romani Pinokyo nun Maceralari na dayanan Pinokyo yu uretti dunyanin ve simdiye kadar yayinlanmis en cok satan kitaplardan biri ve ayni zamanda kanonik bir cocuk kitabi Edebiyat Film Disney tarafindan uretilen ikinci uzun metrajli animasyon filmdi Genel olarak 15 yuzyilin yeni kulturu insanin yeniden degerlendirilmesiydi Humanizm insani nispeten daha az degerli bir varlik olarak goren Orta Cag gorusune karsi cikti ve onu evrenin merkezi olarak ruhunun gucunu zamansal ve ruhsal olani birbirine baglayan bir guc olarak ve dunyevi yasami ruhun guclerini uyguladigi bir alan olarak ovdu Esas olarak Platon a olan yeni ilgiden kaynaklanan bu kavramlar en onemlileri Giannozzo Manetti nin De dignitate et perfectia hominis 1452 de tamamlandi Insanin Onuru Uzerine ve Giovanni Pico della Mirandola nin Oratio su olan bircok incelemeye konu oldu de hominis dignitate 1486 da yazilmistir Insanin Onuru Uzerine Soylev Ikinci Dunya Savasi ndan sonra Ferrari ve Alfa Romeo gibi markalar yaris ve spor arabalariyla taninir hale geldi O zamandan beri Italya ozellikle 1950 lerde ve 1960 larda ulkeyi dunyanin en sanayilesmis ulkelerinden biri konumuna yukselten guclu bir ekonomik buyume yasadi Italyan urun tasarimi modasi filmi ve mutfagi ve Alman turizmi icin la dolce vita nin somutlasmisi olarak Italya kavrami hepsi cagdas Italophilia uzerinde bir iz birakti Bu donemde gelisen humanist vizyon Orta Cag in hala yaygin olan bircok dini gorusunu kinadi ornegin dunya islerine karismama ve izolasyon gibi manastir idealleri Leonardo Bruni Lorenzo Valla ve Gian Francesco Poggio Bracciolini tarafindan saldiriya ugradi Bu saldirilar acik sozlu olsa da humanizm ozunde Hristiyanlik karsiti degildi cunku genellikle Hristiyan inanclarina sadik kaldi ve papalik mahkemesinin kendisi humanizmi yenilmek yerine asimile edilmesi gereken bir guc olarak gordu Italyan halkiLeonardo da Vinci tarihin en buyuk ressamlarindan ve en cok yonlu dahilerinden biridir Italyan yarimadasi en azindan Roma doneminden beri Bati kulturel gelisiminin merkezinde yer almistir Roma Cumhuriyetinin ve imparatorlugunun onemli sairleri Lucretius Catullus Vergilius Horatius ve Ovidius idi Latin edebiyatinda da one cikanlar arasinda hatip retorisyen Cicero hicivci Iuvenalis nesir yazarlari Yasli Pliny yegeni Genc Pliny ve tarihciler Sallust Livius ve Suetonius Tarihci ve duzyazi stilisti olarak Jul Sezar askeri ve siyasi bir lider olarak daha da unludur Roma imparatorlarinin ilki Augustus tarafindan daha iyi bilinen Octavianus tur Daha sonraki imparatorlar arasinda dikkate deger olanlar tiranlar Caligula ve Nero filozof devlet adami Marcus Aurelius ve Hristiyanligi ilk kabul eden I Konstantin dir Orta Cag doneminde Hristiyan Kilisesi nin hicbir tarihi Nursia li Aziz Benedict Papa I Gregory Assisi li Aziz Francis ve filozof teologlar Aziz Anselm ve Canterbury li Aziz Anselm gibi Italyan asilli adamlardan bahsetmeden tamamlanmis sayilmaz Thomas Aquinas Yuzyilin ilk yarisinda Latin ve Yunan edebiyatina duyduklari coskuyla humanistler Italyan dilini kucumsediler Cogunlukla Latin nesirinde yazdilar Klasik modellerden esinlenen ve cogunlukla Latince ve daha sonra Yunanca yazilmis siirsel uretimleri boldu ancak ilk basta cok az degeri vardi Olu bir dilde yazan ve kendilerini kolelestirdikleri bir kulturu yakindan takip eden sairler nadiren ozgunluk gostermislerdir 15 yuzyilin sonlarina dogru Giovanni Pontano Michele Marullo Tarcaniota Politian Angelo Ambrogini Poliziano ve Jacopo Sannazzaro da dikkate deger istisnalar vardi Bu sairler geleneksel ve daha az geleneksel temalarin yeni orijinal bir samimiyet ve coskuyla ifade edildigi samimi siirler yaratmayi basardilar Hicbir ulke gorsel sanatlara bundan daha buyuk katki saglamamistir 13 ve 14 yuzyillarda heykeltiraslar Nicola Pisano ve oglu Giovanni vardi ressamlar Duccio ve Giotto ve daha sonra donemin heykeltiras Andrea Pisano Floransa ve Venedik in altin cagi olan 15 yuzyilin bircok buyuk sanatcisi arasinda mimarlar Filippo Brunelleschi Lorenzo Ghiberti ve Leon Battista Alberti vardi heykeltiraslar Donatello ve Andrea del Verrocchio ve ressamlar Fra Angelico Paolo Uccello Masaccio Fra Filippo Lippi Piero della Francesca Giovanni Bellini Andrea Mantegna Antonello da Messina Pietro Perugino Sandro Botticelli Domenico Ghirlandaio ve Vittore Carpaccio nun fotografi 15 yuzyilin ortalarina dogru Italyanca edebi dil olarak Latince ile rekabet etmeye basladi 1441 de Floransa da konusulan Italyancanin Latinceden hicbir sekilde asagi olmadigini kanitlamak amaciyla duzenlenen halka acik bir siir yarismasi olan Certame Coronario kesin bir degisime isaret ediyordu Yuzyilin ikinci yarisinda ya Orta Cag in sovalye efsanelerinden ya da yeni humanist kulturden ilham alan Italyanca yazilmis cok sayida degerli eser vardi 16 yuzyilda Yuksek Ronesans Roma Floransa ile sanat dunyasinda lider konumu paylasti Baslica ustalar arasinda mimarlar Donato Bramante ve Andrea Palladio heykeltiras ressam tasarimci mucit Leonardo da Vinci ressam heykeltiras mimar Michelangelo Buonarroti ve ressamlar Titian Giorgione Raffaello Andrea del Sarto ve Antonio da Correggio Gec Ronesans in buyuk ressamlari arasinda Tintoretto ve Paolo Veronese vardi Giorgio Vasari ressam mimar sanat tarihcisi ve elestirmendi Kliselere donusen Fransa meselesi ve Brittany meselesi cok farkli mizac ve egitime sahip iki sair tarafindan yeni bir hayat kiraladi Matteo Maria Boiardo Orlando innamorato 1483 Orlando in Orlando Ask gecmisteki sovalyelik ideallerinin yani sira cagdas davranis standartlarini ve populer tutkulari yansitiyordu ve 1480 den once yayimlanmis genel olarak komik Morgante si olan Luigi Pulci yeni bir burjuva ve populer ahlak tarafindan ele gecirildi Barok donemin onde gelen sanatcilari arasinda heykeltiras mimarlar Gian Lorenzo Bernini ve Francesco Borromini ya da mimarlar Bartolomeo Rastrelli ve ressamlar Caravaggio Guido Reni Pietro da Cortona Luca Giordano Domenichino Giovanni Battista Tiepolo Canaletto ve Francesco Guardi Modern resmin onde gelen isimleri Umberto Boccioni Amedeo Modigliani Giorgio de Chirico Lucio Fontana ve Giorgio Morandi idi Unlu bir cagdas mimar Pier Luigi Nervi Aldo Rossi Renzo Piano idi Humanistlerin yeni idealleri en eksiksiz olani Politian Jacopo Sannazzaro ve Leon Battista Alberti klasik antikitenin genis bilgisini kisisel ve cogu zaman derin bir ilhamla birlestiren uc seckin sahsiyetti Politian in en onemli Italyan eseri tamamlanmamis Stanze cominciate per la giostra del Magnifico Giuliano de Medici dir 1475 78 Stanzalar Muhtesem Giuliano de Medici nin At Yarisi icin Basladi Lorenzo nun oldurulen kardesi Giuliano de Medici ye adanmistir 1478 de klasik kokenli kavramlarin yeni bir sekilde yeniden yasandigi efsanevi bir dunya yaratan Pazzi komplosunda Ayni sey 18 yuzyila kadar genis olcude etkili olan buyuk olcude otobiyografik bir siir ve duzyazi calismasi olan Sannazzaro nun Arcadia si 1504 icin de soylenebilir Alberti nin insanin kotulugunun ve talihin kaprislerinin egemen oldugu insan yasaminin kasvetli bir resmini sunan edebi eserlerinde cagdas gerceklige daha dengeli bir bakis verildi Devlet adami ve pek cok edebiyatcinin hamisi olan Lorenzo de Medici ye gelince kendisinin de oldukca genis ve cesitli bir siirsel ciktisi vardi Andrea Palladio genellikle Bati dunyasinin en etkili mimari olarak tanimlanir Antonio Meucci c 1880 ilk telefonun mucidi Italyan yasaminin ayrilmaz bir parcasi olan muzik dilinin yani sira bircok bicimini de Italya ya borcludur Gregoryen ilahinin mucidi Romali I Gregorius dir tarafindan icat edildi ya da kuruldu 14 yuzyilin onde gelen bestecilerinden biri kor Floransali orgcu idi Yuksek Ronesans ve erken Barok donemlerinin onde gelen bestecileri Giovanni Pierluigi da Palestrina madrigalistler ve Venosa prensi Venedikli orgcular ve operanin kurucularindan Claudio Monteverdi org besteci Girolamo Frescobaldi ve Fransiz operasinin babalarindan biri ve Fransiz barok uslubunun ustalarindan biri Fransiz vatandasligina gecen Jean Baptiste Lully den sonra Italyan besteciydi Daha sonraki Barok doneminin onemli isimleri Arcangelo Corelli Antonio Vivaldi Alessandro Scarlatti ve oglu Domenico Scarlatti idi Italyan asilli Luigi Cherubini Napolyon doneminde Fransiz muziginin merkezi figuruyken Antonio Salieri ve Gaspare Spontini sirasiyla Viyana ve Berlin in muzik hayatinda onemli roller oynadi Kendi donemlerini Italyan operasinin buyuk cagi yapan 19 yuzyilin bestecileri Gioacchino Rossini Gaetano Donizetti Vincenzo Bellini ve hepsinden ote Giuseppe Verdi idi Niccolo Paganini zamaninin en buyuk kemancisiydi Daha yeni opera bestecileri arasinda Ruggero Leoncavallo Giacomo Puccini ve Pietro Mascagni bulunmaktadir Unlu opera sarkicilari arasinda Enrico Caruso Beniamino Gigli ve Luciano Pavarotti bulunmaktadir Ferruccio Busoni Ottorino Respighi Luigi Dallapiccola Luigi Nono ve Luciano Berio 20 yuzyilin onemli bestecileridir Arturo Toscanini genellikle zamaninin en buyuk opera ve orkestra seflerinden biri olarak kabul edilir iki taninmis cagdas sef Claudio Abbado ve dir Sinema muzigi alaninda buyuk Italyan besteciler Ennio Morricone Nino Rota ve idi Yayli calgilarin onde gelen yapimcilari Brescia dan Antonio Stradivari ve Cremona dan Giuseppe Guarneri idi Bartolomeo Cristofori piyanoyu icat etti Venedikli Pietro Bembo Prose della volgar lingua yi Kaba Dil Uzerine Yazilar 1525 te yayinladi Ilk tarihi Italyan gramerlerinden biri olan bu eserinde Bembo 14 yuzyil Toskana modellerine dayanan bir Italyan edebi dili talep etti ozellikle Petrarca ve Boccaccio Dante nin calismalarini uslup acisindan duzensiz ve yeterince abartili buldu Edebi bir dilin cagdas kullanima dayanmasi gerektigini dusunenler ozellikle Dante nin edebiyat dili olarak Italyanca uzerine teorilerini gelistiren Gian Giorgio Trissino tarafindan karsi cikti Uygulamada sorun hem dilsel hem de uslupsaldi ve 16 yuzyilin ilk yarisinda yuzyilin ikinci yarisinda nihayet zafer kazanan Bembo nun teorileri olmasina ragmen soruya katkida bulunan cok sayida baska kisi vardi Bu buyuk olcude Florentine Accademia della Crusca nin faaliyetlerinden kaynaklaniyordu ve dil sorununa bu daha bilimsel yaklasim akademinin 1612 de bir Italyanca sozlugun ilk baskisi ile sonuclandi Italyan edebiyati ve edebi dili Ilahi Komedya nin yazari Dante Alighieri ile basladi Petrarca Torquato Tasso ve Ludovico Ariosto nun siirleri ve Giovanni Boccaccio Niccolo Machiavelli ve nin duzyazisi gibi edebi basarilar Bati kulturunun sonraki gelisimi uzerinde muazzam ve kalici bir etki yaratti Olaganustu film yonetmenleri Italyan dogumlu Frank Capra Vittorio De Sica Luchino Visconti Roberto Rossellini Michelangelo Antonioni Federico Fellini Sergio Leone Pier Paolo Pasolini Franco Zeffirelli Lina Wertmuller Paolo Sorrentino ve Bernardo Bertolucci dur Unlu film yildizlari arasinda Italyan dogumlu Rudolph Valentino Marcello Mastroianni ve Sophia Loren yer aliyor 16 yuzyilin ilk on yillarinda siir uzerine incelemeler hala humanist fikirlere ve Romali Augustan sair Horace in ogretilerine gore besteleniyordu Aristoteles in tamamlanmamis Poetika sinin orijinal klasik Yunanca metninin ilk yayinlandigi 1536 dan sonra estetik teoride kademeli bir gelisme belirgin hale geldi Geleneksel taklit ilkesi klasik yazarlarin taklidi ve doganinki olmak uzere iki yonlu anlamda simdi daha iyi analiz edildi Uc teatral birlik zaman mekan eylem daha sonra yeniden kurulan yapisal kurallar arasindaydi ve epik siire cok fazla spekulasyon yapildi Akilla desteklenen bir hayal urunu olarak klasik siir anlayisi 16 yuzyil retoriginin temelindeydi ve sonraki yuzyilda Fransa Ispanya ve Ingiltere de zafer kazanan Italya da yeniden canlanan bu siir anlayisiydi Marchese Guglielmo Marconi mucidi radyo Felsefede kesifte ve devlet adamliginda Italya dunyaca unlu bircok sahsiyet yetistirmistir gezgin Marco Polo devlet adami ve sanatin hamisi Cosimo de Medici Papa VI Alexander olan devlet adami din adami ve sanatci patronu Rodrigo Borgia Cosimo nun oglu asker devlet adami ve artistik patron Lorenzo de Medici kasif John Cabot kasif Christopher Columbus Amerika kitasina adini veren kasif Amerigo Vespucci amiral ve devlet adami Andrea Doria Niccolo Machiavelli Prens in yazari ve Ronesans in seckin siyaset kuramcisi Rodrigo nun oglu devlet adami ve din adami Cesare Borgia John un oglu kasif tarihci Francesco Guicciardini kasif Giovanni da Verrazzano filozof Kasif misyoner ve sinolog Matteo Ricci matematikci astronom ve filozof Giordano Bruno insan bilgisinin bircok alaninda Yuzyilin Kahini olarak anilacak kadar bilgili olan filozof Tommaso Campanella Louis doneminde Fransa nin devlet adami diplomat ve basbakani olan Kardinal Mazarin imparatorluk maresali ve devlet adami Savoy Prensi Eugene siyaset felsefecisi Giambattista Vico unlu hukukcu Cesare Beccaria Risorgimento nun oncu ruhu Giuseppe Mazzini Cavour Kontu Camillo Benso en onemli devlet adami ve Giuseppe Garibaldi en onde gelen askeri ve aksiyon adami Daha yakin zamanlarin onemli entelektuel ve siyasi liderleri arasinda 1907 Nobel Baris Odulu sahibi Ernesto Teodoro Moneta sosyolog ve ekonomist Vilfredo Pareto siyaset teorisyeni Gaetano Mosca egitimci Maria Montessori idealist karsiti Giovanni Gentile ile filozof elestirmen ve tarihci Benedetto Croce Fasizmin kurucusu ve 1922 den 1943 e kadar Italya nin diktatoru Benito Mussolini Carlo Sforza Alcide De Gasperi ve Giulio Andreotti unlu son zamanlarin devlet adamlari ve Komunist liderler Antonio Gramsci Palmiro Togliatti ve Niccolo Machiavelli nin eserleri Ronesans dusuncesini en ozgun yonleriyle ozellikle insan dogasinin nesnel analizinde yansitiyordu Machiavelli yeni bir siyaset biliminin kurucusu olarak tanimlanmistir siyaset etikten ayrilmistir Kendi siyasi deneyimi virtu bireysel inisiyatif ve fortuna sans kavramlari gibi genel ilkelere gore gelistirdigi fikirlerinin temelindeydi Bir insanin virtu uygulamasi yoluyla kaderini kontrol etme yetenegi kontrolunun otesindeki gucler tarafindan sorgulanir ve bu fortuna kavraminda ozetlenir 1513 te kaleme aldigi ve virtu nun ustunlugune olan inancini ifade ettigi unlu eseri Il principe Prens yazarin tarih okumasina ve cagdas siyasi olaylara iliskin gozlemlerine dayanan kehanet tavrini ortaya koydu Model bir hukumdarin tanimi iki yuzyil boyunca Avrupa da mutlak gucun kullanilmasi icin bir kod haline geldi Machiavelli nin Discorsi sopra la prima deca di Tito Livio su c 1513 21 Titus Livius un Ilk On Kitabi Uzerine Soylem ayni gercekci tutumu gosterdi kamu yarari diger tum dusuncelerin uzerine yerlestirildi ve politik erdem ahlaki erdemden ayirt edildi Modern bir ordunun yaratilmasiyla ilgili Dell arte della guerra 1521 Savas Sanati uzerine yedi kitabi daha teknikti oysa Istorie fiorentine 1520 25 Florentine History dahil olmak uzere tarihsel calismalari teorileri ornekledi risalelerinde anlatilmistir Machiavelli her seyden once yuzyilin seckin komedilerinden biri olan La Mandragola 1518 adli oyunuyla yaratici edebiyat tarihinde de bir yere sahiptir Italyan bilim ve notun matematikciler dahil Fibonacci yi Gerolamo Cardano Galileo Galilei Bonaventura Cavalieri Evangelista Torricelli Marcello Malpighi Giuseppe Luigi Lagrangia Luigi Galvani Alessandro Volta Amedeo Avogadro Stanislao Cannizzaro Giuseppe Peano Angelo Secchi Camillo Golgi Guglielmo Marconi Antonio Meucci Italyan Amerikan Enrico Fermi Emilio Segre Tullio Levi Civita Daniel Bovet Giulio Natta Rita Levi Montalcini Italyan Amerikan Riccardo Giacconi ve Giorgio Parisi Machiavelli den daha gercekci veya kotumser olmasina ragmen Francesco Guicciardini insa ettigi siyaset teorileri cercevesine yerlestirilebilecek tek 16 yuzyil tarihcisiydi Siyasi eyleme katilanlarin kisisel cikarlarina dikkat cekti ve Machiavelli nin teorilerini aksine idealist gosterdi Guicciardini nin ana eserlerinden biri olan Ricordi 1512 30 Things to Remember Eng trans Maxims and Reflections of a Renaissance Statesman yuzyilin en ozgun siyasi yazilari arasinda yer alir Guicciardini ayni zamanda Storia d Italia sinda 1537 40 gercek anlamda ulusal bir Italya tarihi yazan onu Avrupa baglamina oturtan ve tarafsiz bir neden sonuc analizi yapmaya calisan ilk kisiydi Dil Italofon dunyasi Official language Romantik Ingiliz sair Lord Byron Italyanca yi saten uzerine yazilmis gibi gorunen bir dil olarak tanimladi Byron in tanimi siirsel fantezinin munferit bir ifadesi degil aslinda dunya capinda genellikle ask siir ve sarki olarak adlandirilan Italyan dilinin populer bir gorusudur Giorgio Vasari nin Vite de piu eccellenti architetti pittori et scultori italiani da Cimabue insino a tempi nostri 1568 Ressamlarin Heykeltiraslarin ve Mimarlarin Yasamlari 200 den fazla biyografi iceriyordu ve Italyan sanatinin ilk elestirel ve tarihsel degerlendirmesiydi Italyanca Ingilizce gibi Hint Avrupa dil ailesine aittir Fransizca ve Ispanyolca gibi Latinceden gelisen modern dillerden biri olan bir Roman dilidir Ozellikle baslica Roman dilleri arasinda Italyanca kelime hazinesi acisindan Latinceye en yakin dil olarak kabul edilir Italya da yaklasik 60 milyon San Marino Cumhuriyeti nde 23 000 Isvicre de 400 000 diger Avrupa ulkelerinde 1 3 milyon ve Amerika da yaklasik 6 milyon kisi tarafindan konusulmaktadir Heykeltiras ve kuyumcu nin 1558 66 da yazilmis 1728 de basilmistir otobiyografisi guclu kendiligindenligi ve populer Floransali dili kullanimiyla dikkat cekiciydi Standart Italyanca Dante Petrarca ve Boccaccio gibi yazarlarin dogum yeri olan bir lehceden evrimlesmistir Kulturel prestiji sayesinde bu lehce tarafindan ve daha sonra 1861 de birlesmeleri uzerine Italya Kralligi tarafindan kademeli olarak benimsendi Dilbilimsel ve cografi olarak Orta Guney deki ile Kuzey deki Gallo Italik dilleri arasinda bir lehce surekliliginin merkezi haline gelen orta duzeyde kabul edilebilir Gelisimi diger ve Roma sonrasi isgalcilerin Cermen dilinden de etkilenmistir Ronesans in en yuksek ahlaki ozlemleri Baldassare Castiglione nin mukemmel saray mensubu asil hanimefendi ve saray mensubu ile prens arasindaki iliskiyi konu alan Cortegiano da yayin 1528 The Courtier ifade edilir Yuzyilin en etkili kitaplarindan biri haline geldi Giovanni della Casa bir baska unlu incelemenin yazariydi Galateo c 1551 54 Galateo bas konusmacinin adidir Muh cevir Galateo yazarin nukteli zihninin ve inceliklerinin incelikli oldugu nezaket uzerine bir kitas cagdas Italyan toplumu tam ifadesini buldu Donemin asiriliklari Ludovico Ariosto tarafindan prenslerin belasi olarak adlandirilan yaygin olarak korkulan bir yalan makinesi olan Pietro Aretino nun calismalarina da canli bir sekilde yansidi Deneyimli bir fahise ile acemi arasinda gecen bir diyalog olan Ragionamenti 1534 36 Tartismalar kendiliginden yazilmis bir uslupla yazilmisti ve duyusal ve vicdansiz bir yapi sergiliyordu Italya da Italyanca nin ilk dil olarak konusulmadigi sadece birkac topluluk vardir ancak bircok konusmaci hem Italyanca hem de Italya nin anadili iki dillidir ve tarihsel olarak bugunun ulusal dilinden once gelir Bunlar guney Italya da Arnavutca Hirvatca ve Yunanca gibi Romantik olmayan ve Hint Avrupa dillerinin yerel topluluklarini Kuzey Italya daki Slovence ve Almanca cesitlerini ve ayrica Arpitan Katalanca Friulan gibi duzinelerce cesitli Roman dillerini icerir Lombard Napoliten Oksitanya Sardunya Sicilya ve digerleri 16 yuzyildaki lirik siir esas olarak Ronesans taklit teorisinin kabul edilmesi ve Bembo nun ogretilmesi nedeniyle Petrarca modelinin egemenligindeydi Yuzyilin neredeyse tum onde gelen yazarlari Petrarca tarzinda lirik siirler yazdilar Della Casa nin siirlerinde sasirtici bir ozgunluk mevcuttu ve Galeazzo di Tarsia cagdas sairlerden guclu bir uslupla siyrildi Ayrica Paduan kadin sair nin ve Michelangelo nun tutkulu soneleri de dikkate degerdir Bazi ragmen gunumuzde Italyan nufusunun yaklasik yuzde 93 u ana dili olarak Italyanca konusmaktadir Italyancanin yayilmasina bircok faktor katkida bulunmustur askerlik hizmeti egitim ve gazeteler kitaplar radyo ve televizyon araciligiyla ulke capinda iletisimi icerir Mizah ve hiciv siiri gelenegi de 16 yuzyilda yasatilmistir Uygulayicilari arasinda one cikan cogunlukla uygunsuz veya onemsiz konularla ilgilenen burlesk siirleri zekasini ve uslup becerisini gosteren Francesco Berni idi Halihazirda humanist yazarlar tarafindan gelistirilmis olan didaktik siir de bu donemde ozellikle Romali sair Virgil in Georgics inin dorduncu kitabi Le api de 1539 Arilar yeniden bicimlendiren Giovanni Rucellai ve Luigi Alamanni tarafindan da devam ettirildi La coltivazione 1546 adli tarim ve kirsal yasam uzerine alti kitas Kutuphaneler ve muzelerUffizi Italya dunyanin en buyuk mimarlik sanat ve kitap merkezlerinden biridir Bircok kutuphanesi arasinda en onemlileri Floransa da 5 3 milyon cilt ve Roma da 5 milyon iki merkezi kutuphane ve Napoli de 1 8 milyon cilt Milano da dort bolgesel kutuphaneyi iceren ulusal kutuphane sistemindedir 1 milyon Torino 973 000 ve Venedik 917 000 Cogu ulusun bir tane olmasina ragmen iki ulusal merkez kutuphanenin varligi Roma nin bir zamanlar Papalik Devletlerinin bir parcasi olmasi ve Floransa nin birlesik Italya Kralligi nin ilk baskentlerinden biri olmasi nedeniyle ulkenin tarihi boyunca ortaya cikti Her iki kutuphane de telif hakki kutuphanesi olarak belirlenmis olsa da Floransa simdi Italyan yayinlarinin korunmasi ve kataloglanmasi icin belirlenmis site olarak hizmet vermektedir ve Roma daki site devlet kutuphaneleri tarafindan edinilen yabanci yayinlari kataloglamaktadir Tum buyuk Italyan sehirlerinin halk kutuphaneleri vardir Ronesans in klasik begenisinin en rafine ifadesi Ludovico Ariosto nun populer Orta Cag ve erken Ronesans destanlarindan turetilen bircok bolumu iceren Orlando furioso da 1516 Orlando Mad Muh trans Orlando Furioso bulunacakti Siir aslinda Boiardo nun Orlando innamorato sunun bir devamidir ve Boiardo nun kaldigi yerden ic ice gecmis tum hikayelerini ele alir ancak benzersiz nitelikleri Ariosto nun surekli ilhamindan ve usta anlatim tekniginden ve karakterlerine karsi kopuk ironik tutumundan kaynaklanir Orlando furioso o donemde Italyan Ronesansinin edebi egilimlerinin en mukemmel ifadesiydi ve daha sonraki Avrupa Ronesans edebiyati uzerinde muazzam bir etki yapti Ariosto ayrica Latin komedisinin taklidini getirerek yerel dilde Ronesans dramasinin baslangicini isaret eden komediler de besteledi Bir dunya kultur tarih ve sanat merkezi olan Italya 3 000 den fazla muzeye sahiptir Belki de eski uygarliklarin en onemli koleksiyonlarini icerirler Ornegin Taranto nun muzesi bilim adamlarinin Magna Graecia tarihini derinlemesine arastirmalarina olanak taniyan materyaller sunuyor Roma daki ndeki ve Napoli deki Ulusal Arkeoloji Muzesi ndeki arkeolojik koleksiyonlar muhtemelen dunyanin en iyileri arasindadir Benzer sekilde Perugia daki Umbria Ulusal Arkeoloji Muzesi ndeki Etrusk koleksiyonu Roma daki Capitoline Muzeleri ndeki daki Misir koleksiyonu belki de dunyadaki en iyi koleksiyonlardir Aristoteles in kompozisyon kurallari uygulanarak destani yenileme girisimleri de olmustur Bir dil teorisyeni olan Gian Giorgio Trissino Italia liberata dai Goti sini Italya Gotlardan Kurtarildi en kati Aristoteles kurallarina gore yazarken Alamanni anlatiyi Girone il cortese de tek bir karaktere odaklamaya calisti 1548 Nazik Girone ve Aarchide 1570 Homeros un Ilyada sinin bir taklidi Giambattista Giraldi daha cok hikaye anlaticisi ve trajik bir oyun yazari olmakla birlikte Ercole 1557 Herkul adli siirinde kendi pragmatik kuramlarini uygulamaya calisan bir edebiyat kuramcisiydi Klasik cag Italya nin muzelerinde temsil edilen tek cag degildir Italyan Ronesansi bir dizi muzede iyi temsil edilmektedir Uffizi Galerisi Bargello Muzesi ve Pitti Sarayi nin tumu Floransa da bulunmaktadir Bu muzelerin cogu eski krallarin saraylari veya kraliyet ailelerinin evleridir Yuzyilda iki burlesque karisik siir bicimi icat edildi Fidenziana siiri adini Petrarca parodilerini Latince kelimeler ve Italyanca form ve sozdiziminin bir kombinasyonunda yazan bir sair olan Camillo Scroffa nin bir calismasindan alir Gazeteler ve sureli yayinlar Milano da Via Solferino da Corriere della Sera nin tarihi merkezi 2002 2002 itibariyla there were about 90 daily newspapers in the country but not all of them had national circulation According to Audipress statistics the major daily newspapers with their political orientations and estimated circulations are la Repubblica left wing 3 276 000 in 2011 Corriere della Sera independent 3 274 000 in 2011 liberal 2 132 000 in 2011 left of center 1 567 000 in 2011 right of center 1 296 000 in 2011 a financial news paper 1 015 000 in 2011 independent 728 000 in 2011 and Communist 291 000 in 2011 is the most popular news weekly with a circulation of 677 658 in July 2012 The periodical press is becoming increasingly important Among the most important periodicals are the pictorial weeklies L espresso and is a Catholic weekly periodical with a wide readershis Makarna siiri ise karakterlerin Rabelaisvari bir sekilde yemek yemeyle ozellikle de makarnayla mesgul olmalarini ifade eden makaron siiri Latince bicim ve soz dizimine gore kullanilan Italyanca sozcuklerden olusan misralara verilen bir terimdir Bir Benediktin kesisi olan Teofilo Folengo makaronik edebiyatinin en iyi temsilcisiydi ve basyapiti Baldus 1517 adli 20 kitapta bir siirdi Humanist edebiyatin pratik olmayan asiriliklariyla alay eden parodi egilimi hem fidenziana hem de makaronik siirde mevcuttu Bildirilerin cogu kuzey ve orta Italya da yayinlanmaktadir ve tiraj bu bolgelerde en yuksektir Roma ve Milano en onemli yayin merkezleridir Onemli sayida gazete siyasi partilere Roma Katolik Kilisesi ne ve cesitli ekonomik gruplara aittir Genel olarak Italyan gazetelerinin gazetecilik seviyesi yuksektir ve iki gunluk gazete Milan in Corriere della Sera ve Torino nun La Stampa si uluslararasi sayginliga sahiptir Sair Bernardo Tasso nun oglu Torquato Tasso Italyan Ronesansinin son buyuk sairi ve Italyan edebiyatinin en buyuklerinden biriydi Destani Gerusalemme liberata da 1581 Teslim Edilen Kudus Ronesans a ozgu bir edebi gelenegi ozetledi kendi zamaninin manevi cikarlarina gore yenilenen klasik destan Siirin konusu Kudus u geri almak icin yapilan Birinci Hacli Seferidir Yasa ifade ve basin ozgurlugu sagliyor ve hukumetin uygulamada bu haklara saygi gosterdigi soyleniyor Yapisi sehvetli ve duygusal hosgoruye yonelik merkezkac durtulere hukmederek ve kontrol altinda tutarak merkezi bir amaci koruma mucadelesini dramatize eder Radyo Rai Radyo 1 Radyo nun Babasi unvanini talep edenlerin tumu arasinda onunla en cok iliskilendirilen Italyan mucit Guglielmo Marconi dir 1895 te radyo iletisim sinyallerini gonderen ilk kisiydi 1899 da Ingiliz Kanali boyunca ilk kablosuz sinyali gonderdi ve iki yil sonra Ingiltere den Newfoundland a telgrafla gonderilen S harfini aldi Bu 1902 de ilk basarili transatlantik radyotelgraf mesajiydi Onun dokunakliligi kendi kendini kontrol etmenin muazzam maliyetinde yatmaktadir Keyifli ve sinirsiz bir drama olan L Aminta 1573 Tasso nun genclik siirinin en iyi ornegiydi ve pastoralin ideallestirilmis kirsal yasamla ilgilenen yeni edebi turune aitti Bugun binlerce istasyondan yayinlanan radyo dalgalari diger kaynaklardan gelen dalgalarla birlikte surekli olarak etrafimizdaki havayi dolduruyor Italya da hem AM hem de FM de gunduz ve aksam saatlerinde yayin yapan devlet kontrollu uc radyo agi vardir Program icerigi populer muzikten derslere panel tartismalarina klasik muzik ve operaya ayrica sik sik yapilan haber yayinlarina ve uzun metrajli haberlere kadar cesitlilik gosterir Ayrica bircok ozel radyo istasyonu populer ve klasik muzigi karistiriyor Kisa dalgali bir radyo gereksiz olmakla birlikte VOA BBC Ingilizce Vatikan Radyosu ve Almanya daki ve diger Avrupa istasyonlarindaki Silahli Kuvvetler Agi nin alinmasina yardimci olur Ancak Gerusalemme liberata sairin catisan ozlemlerindeki bir dengenin sonucuydu klasik bir sekilde ele alinan bir Hristiyan konusu Daha sonraki Gerusalemme conquistata da 1593 Kudus Yenildi Tasso Homeros u taklit etti ve siirini daha kati Aristotelesci kurallara ve Roma Katolik kilisesinin Karsi Reformasyon olarak bilinen Protestan Reformuna karsi tepkisinin ideallerine gore yeniden sekillendirdi Televizyon RAI nin Cosenza daki bolgesel merkezi Italya da ilk televizyon medyasi ilk deneysel yayinin basladigi Ancak bu cok kisa surdu Fasist Italya 1940 ta II Tasso nun catismasi ahlakci ilkenin zaferiyle sona ermisti siirsel olarak yeni siir bir basarisizlikti Tasso ayrica hayati boyunca dini siirler de dahil olmak uzere daha kisa lirik siirler yazarken duzyazi diyaloglari artik yalnizca klasik modellerin egemen olmadigi bir stil sergiliyor Narin madrigalleri cagin en unlu bestecileri tarafindan muzige ayarlandi Cogu izlemeden sorumlu iki ana ulusal televizyon kurulusu vardir yillik zorunlu lisans ucretiyle finanse edilen devlete ait RAI ve Silvio Berlusconi tarafindan kurulan ticari ag Mediaset Su anda Italya daki ucuncu buyuk ag olarak kabul ediliyor ve 51 ine sahip olan telefon sirketi Telecom Italia nin medya subesi Telecom Italia Media ya ait Hem ulusal hem de yerel olarak bircok baska ag da mevcut olsa da RAI ve Mediaset alti geleneksel eski analog istasyonu arti bir dizi yeni ucretsiz yayin yapan dijital kanaliyla birlikte TV reytinglerinin neredeyse 70 ine ulasiyor Trissino nun Sofonisba si 1514 1515 te yazilmistir baslik kadin kahramanin adidir Italyan yerel edebiyatinin klasik emsali izleyen ilk trajedisiydi yapisi Yunan modellerinden turetilmistir ancak siirsel nitelikleri biraz vasatti 16 yuzyilin ortalarina dogru Giambattista Giraldi Cinzio yeni bir model olarak Romali trajedi Seneca yi onererek Yunan tiyatrosunun taklit edilmesine tepki gosterdi ve 1541 ile 1549 yillari arasinda yazilan dokuz trajedi ve trajikomedide Aristoteles in kurallarindan biraz bagimsizlik gosterdi Avrupa tiyatrosunu ozellikle Elizabeth donemi Ingiliz tiyatrosunu buyuk olcude etkiledi Belki de yuzyilin en basarili trajedisi Torquato Tasso nun Re Torrismondo su Kral Torrismondo Televizyon aglari haberler pembe diziler realite tv sovlari yarisma programlari sitcom lar cizgi filmler ve filmler dahil olmak uzere cesitli programlar sunar hepsi Italyanca Eski siyah beyaz filmler haric tum programlar renklidir Cogu Italyan hala VHF UHF alimina bagimlidir ancak hem kablo sistemleri hem de dogrudan uydu alimi giderek yayginlasmaktadir Geleneksel uydu canaklari bazilari Ingilizce olmak uzere Avrupa yayinlarini alabilir Latin modellerinden ve ayni zamanda roman geleneginden esinlenen yuzyilin Italyan komedileri trajedilerden daha buyuk sanatsal degere sahipti ve cagdas yasami daha eksiksiz bir sekilde yansittilar Modern Avrupa dramasinin baslangic noktasi olarak kabul edilebilirler SiyasetItalya mevcut hukumet bicimini 1946 da kurdu O yil halk bir referandumda monarsiyi kaldirmak ve yerine bir cumhurbaskaninin baskanlik ettigi bir cumhuriyet koymak icin oy kullandi Kral Umberto II hemen tahttan indirildi Secmenler bir adi verilen 556 uyeden olusan bir grubu sectiler Anayasa 1947 de onaylandi ve 1 Ocak 1948 de yururluge girdi Anayasa bir cumhurbaskanindan olusan bir yonetim sistemi bir Basbakanin baskanligindaki Bakanlar Kurulu olarak adlandirilan bir Kabine ve bir Senato ve bir Temsilciler Meclisinden olusan bir Parlamento kurdu Ariosto ve Machiavelli nin komedilerine Kardinal Bernardo Dovizi da Bibbiena nin canli bir oyunu olan La Calandria ilk olarak 1513 te The Follies of Calandro ve Pietro Aretino tarafindan yazilmis bes mustehcen komedi eklenmelidir Yeni kozmolojisi ve antihumanist fikirleri uzerine Italyanca diyaloglar yazan buyuk bir Italyan filozofu olan Giordano Bruno Il candelaio 1582 Candlemaker adli bir komedi de yazdi Italya Cumhurbaskani Sergio Mattarella 3 Subat 2015 te secildi Italya Cumhurbaskani Parlamentonun her iki kanadi ve az sayida bolgesel temsilci tarafindan yedi yillik bir sure icin secilir Baskan en az elli yasinda olmalidir Hukumeti olusturan Basbakani atar Cumhurbaskani Parlamentoyu feshetme ve yeni secimler yapma yetkisine sahiptir Baskan Italyan silahli kuvvetlerinin komutani ve savas ilan edebilir Italya Cumhuriyeti nin su anki Cumhurbaskani Sergio Mattarella dir 20 yuzyilin ortalarindan beri aktor Angelo Beolco Il Ruzzante 16 yuzyilin en guclu oyun yazarlarindan biri olarak kabul edildi Calismalari genellikle kirsal bir Paduan lehcesinde yazilmis monologlar ezilen koylulerin sorunlarini gercekcilik ve derin bir ciddiyetle ele alir Italya da baskan yardimcisi yok Italya cumhurbaskani hastalanirsa gorevi Italyan Senatosu baskani devralir Baskan gorevde olurse cumhurbaskanligi secimi yapilir Ayni yuzyilin bir baska lehce oyun yazari simdi daha yaygin olarak takdir goruyor karmasik ask entrikalarindan olusan komedilerinde karakterizasyon icin guzel bir hediye sergileyen Venedikli Andrea Calmo Basbakan ulusal politikayi belirler ve Italyan hukumetindeki en onemli kisidir Basbakan genellikle Parlamento uyeleri arasindan cumhurbaskani tarafindan secilir ve Parlamento tarafindan onaylanmasi gerekir Basbakanin belirli bir gorev suresi yoktur ve herhangi bir zamanda Parlamento tarafindan gorevden alinabilir Su anki Italya Basbakani Mario Draghi dir Pietro Bembo tarafindan kurulan klasisist egilim acik modelin Boccaccio nun Decameron u oldugu anlati edebiyatini da etkiledi Kabine uyeleri basbakan tarafindan secilir ve genellikle Parlamento uyeleri arasindan secilir Daha sonra cumhurbaskani tarafindan atanirlar ve Parlamento tarafindan onaylanmalari gerekir Italya basbakani ve kabine resmen hukumet olarak adlandiriliyor Ifadenin ozgunlugu ve canliligi Floransali eczaci Anton Francesco Grazzini nin Le cene 1549 dan sonra yazilmis Aksam Yemegi adli 22 oykusunde bulunurdu Dunyevi kesis Agnolo Firenzuola Apuleius un Altin Esek inin ucretsiz bir uyarlamasi olan masal Asino d oro 1550 dahil olmak uzere bircok hikaye uretti Italya Avrupa Toplulugu nun kurucu uyesiydi simdi Avrupa Birligi Italya 1955 yilinda Birlesmis Milletler e kabul edilmistir ve Kuzey Atlantik Antlasmasi Orgutu Ekonomik Isbirligi ve Kalkinma Orgutu Tarifeler ve Ticaret Genel Anlasmasi Dunya Ticaret Orgutu Guvenlik ve Guvenlik Orgutu nun uyesi ve guclu bir destekcisidir Avrupa da Isbirligi ve Avrupa Konseyi Uluslararasi kuruluslarin donusumlu Baskanligindaki son donusleri arasinda 1994 yilinda AGIT in oncusu olan Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Konferansi G8 ve 2001 de ve Temmuz dan Aralik 2003 e kadar AB Din adami ve oyku yazari Matteo Bandello klasik sayginligi hedef almayan dramatik ve romantik ogeler acisindan zengin 214 oykuyle 16 yuzyil anlatisinda yeni bir akim baslatti Bu egilimi kismen Giambattista Giraldi de Yunanca bir etimolojiyle Gli ecatommiti 1565 Yuz Oyku adli 112 oyku koleksiyonunda izledi DinMilano Katedrali dunyanin dorduncu buyuk kilisesidir Roma Katolikligi ulkedeki acik ara en buyuk dindir Her ne kadar Roma Katolik Kilisesi devletten ayrilmis oldu hala kismen nedeniyle ulkenin siyasi islerine rol oynar Vatikan Roma kendisi icinde Vatikan in konumu Italyanlarin yaklasik 83 u Roma Katoligidir ve bunlarin ucte biri aktif uyedir Cogu vaftiz dugun ve cenaze toreni kilisede yapilir 17 yuzyil Italyan edebiyatinda geleneksel olarak duygudan yoksun yazarlarin abartiya basvurduklari ve konularinin yoksullugunu bir bicim taskinligi altina gizlemeye calistiklari bir cokus donemi olarak tanimlanirdi Bu donemde dusunce ve ifade ozgurlugunun Karsi Reform Ispanya nin siyasi ustunlugu ve amaci Floransa nin hegemonyasini saglamak olan Accademia della Crusca nin muhafazakarligi tarafindan engellendigi soylenir Toskana dilinin safligini tesvik etmek Ancak barok yazi stili sadece bir Italyan fenomeni degildi Gongorizm sair Luis de Gongora nin ustaca metaforik tarzi Ispanya da bu siralarda gelisti ve Metafizik sairlerin nukteli kibirleri Ingiltere de populerdi Gercekten de bu tukenmek soyle dursun son derece hayati bir donemdi o kadar ki 20 yuzyilin son on yillarinda metafizik edebiyatinin yeni ve daha kapsamli bir anlayisi vardi Italyan Barok u Almanya Fransa ve Ingiltere de uygarligin bu asamasina yonelik degisen tutumla ilgili bilginler tarafindan formule edilmistir Concordat adi verilen bir anlasma 1929 dan beri Italya ile Roma Katolik Kilisesi arasindaki iliskiyi yonetiyor Ornegin anlasma rahipleri ve diger tarikat uyelerini askerlik hizmetinden muaf tutuyor ve Katolik kuruluslara vergi muafiyeti sagliyor Hicivin popularitesi hakim kosullara karsi bir tepkiydi Bu turde one cikan yedi hicivde cagin kusurlarina ve eksikliklerine saldiran Napoliten Kurtarici Rosa idi Modenese Alessandro Tassoni hem destansi hem de kisisel bir hiciv olan sahte kahramanca bir siir olan La secchia rapita 1622 Kovanin Tecavuzu ile buyuk un kazandi Donemin en ciddi sairi yetiskin yasaminin cogunu bir yikici olarak hapishanede geciren Dominikli bir rahip olan Tommaso Campanella ydi Campanella belki de kaba yontulmus felsefi dizeleriyle insanligin dogal dine dayali bir teokrasi altinda birlestirilmesini savundugu bir siyasi utopya vizyonu olan Citta del sole 1602 Campanella nin Gunes Sehri icin daha az taninir Italya daki ana Hristiyan mezhebi Roma Katolikligi olsa da Protestan Waldensian Dogu Ortodoks ve diger Hristiyan kiliselerinin bazi azinliklari vardir Son yirmi yilda Italya birkac gocmen dalgasi aldi ve sonuc olarak Italya da yaklasik 825 000 Musluman 1 4 ve 75 000 Hindu 50 000 Budist ve 30 000 Yahudi uyeden olusan tarihi topluluk Bu donemin en basarili ve temsili sairi genis bir lirik siir koleksiyonunun La lira 1608 14 Lir ve La sampogna 1620 Sirinks ve uzun bir mitolojik siir koleksiyonunun yazari Giambattista Marino ydu Shakespeare in 200 kitada anlattigi Venus ve Adonis in askina dair Ovidian mitinin Marino tarafindan 8000 den fazla sisirildigi Adone 1623 siiri Marino 16 yuzyilin sonlarinda siirden ilham aldi ancak amaci cagin tipik ozelligi yenilikle merak uyandirmakti Calismalari fantastik yaraticiligin asiri zorlama metaforun sehvetin asiri kolayligin ve mukemmel bir teknik becerinin kibirleri ile karakterizedir Taklitcileri sayisizdi ve 17 yuzyil Italyan sairlerinin cogu onun calismalarindan etkilenmisti Italyan Ronesansi nedeniyle Leonardo da Vinci Michelangelo Gian Lorenzo Bernini Sandro Botticelli Tintoretto Titian Raphael ve Giotto nun eserleri de dahil olmak uzere Italya daki kilise sanatinin olaganustu oldugunu belirtmek dikkat cekicidir Italyan kilise mimarisi ozellikle Roma daki Aziz Petrus Bazilikasi Venedik teki San Marco Bazilikasi ve Vaftizhane deki Cennet Kapilari kapilarini iceren Filippo Brunelleschi nin Floransa Katedrali olmak uzere icin esit derecede muhtesem ve tarihsel olarak onemlidir Lorenzo Ghiberti nin fotografi Tarzinda Marino dan daha ayik olan Gabriello Chiabrera klasik siirin ozellikle Yunan Pindar inin olculerini taklit etmede basariliydi ve muzikal canzonette Fransiz Pleiade nin Yunan siir bicimini uyarlamasi uzerine modellenmis kisa dizelerle kafiyeli siirler kompozisyonunda mukemmeldi anakreontik olarak bilinir Yuzyilin sonuna dogru vatansever bir soneci olan Vincenzo da Filicaia ve yuce gazeller yazan Alessandro Guidi Barok un asiriliklarinin buyuk sairleri ve reformculari olarak selamlandi Daha onceki gosterisli sozlerin cogunu muhafaza etseler de rasyonel reform ihtiyacinin bilinci Accademia dell Arcadia nin kurulmasina yol acti Spor DallariAzzurri nin 1934 Dunya Futbol Sampiyonasi ndaki ilk zaferi dort kisilik kutlamasi Futbol populer bir seyirci ve katilim sporudur Italyan milli takimi dunyanin en iyileri arasinda yer aliyor ve 1934 1938 1982 ve 2006 olmak uzere dort farkli durumda Dunya Kupasi ni kazandi Sadece Brezilya daha iyi bir rekora sahis Buyuk Italyan kulupleri siklikla yuksek duzeyde Avrupa musabakalarinda rekabet eder FIFA Dunya Kupasi ni kazanan oyuncular arasinda Giuseppe Meazza Silvio Piola bugune kadar Italya birinci lig tarihinin en golcu oyuncusu Dino Zoff Paolo Rossi Marco Tardelli Bruno Conti Gianluigi Buffon Fabio Cannavaro Alessandro Del Piero var Andrea Pirlo ve Francesco Totti Diger sampiyonlar arasinda Gianni Rivera Luigi Riva bugune kadar Italya nin tum zamanlarin en skorer oyuncusu Sandro Salvadore Giacomo Bulgarelli Pietro Anastasi Giacinto Facchetti Giampiero Boniperti Romeo Benetti Roberto Boninsegna Roberto Bettega Roberto Baniggio ve Paolo Maldini yer aliyor Donemin nesir yazarlari arasinda hicivci Traiano Boccalini Ispanyol egemenligine karsi verilen mucadelede Ragguagli di Parnasso 1612 13 Parnassus Reklamlari ile one cikmistir Katolik doktrinlerini Reformasyon a tepki olarak tanimlayan Trent Konseyi nin tarihi Venedik devletinin papalik mudahalesine karsi ozgurlugunun savunucusu Paolo Sarpi tarafindan yazilmistir Guido Bentivoglio tarafindan yazilmistir Girolamo Brusoni nin Venedik romanlari Pietro della Valle nin seyahatleri ve Napoliten Giambattista Basile nin hikayeleri gibi hala ilgi cekicidir Bu donemin tum huzursuz enerjisi matematik felsefesinin temellerini atan ve duzyazisinin canliligi ve netligi ile Italyan edebiyati tarihinde onemli bir yer kazanan bir bilim adami olan Galileo nun calismasinda doruga ulasti Italya ayrica tum Kis Olimpiyat Oyunlarina katilmis 114 madalya ve Yaz Olimpiyat Oyunlarinda 577 madalya kazanmistir Italya toplam 246 altin madalya kazandi ve bu da onlari Sovyetler Birligi Almanya Ingiltere ve Fransa dan sonra Olimpiyat tarihinin en basarili 6 ulkesi yapiyor Italya 701 ile tum zamanlarin en yuksek altinci madalya toplamina sahis Muzikli drama ve operanin yukselisiyle birlikte Italyan yazarlar artan olcude lirik sahne ile calistilar Ottavio Rinuccini gibi sairler tarafindan yazilan librettolar dramatik ve muzikal sanatla planlanmistir 17 yuzyil boyunca opera evlerine populer bir ruh girdi perdeler arasinda intermezzi kisa dramatik veya muzikli hafif eglenceler gerekliydi bu bir butun olarak performansin dramatik birligini baltalayan bir uygulamaydi ve yuzyilin sonuna dogru her iz teatral mulkiyet terk edildi Basketbol siklikla Italya daki en populer sporlardan biri ve futboldan sonra en populer ikinci takim sporu olarak kabul edildi Milli basketbol takimi 1983 ve 1999 da iki EuroBasket altin madalyasi ve 1980 ve 2004 te iki Olimpiyat gumus madalyasi kazanan Avrupa nin en iyi takimlari arasinda kabul edildi Ayrica FIBA Europe ve Euroleague Basketball un Italya nin profesyonel basketbol ligi Lega Basket Serie A LBA 1958 den 2007 ye kadar Avrupa nin tarihsel olarak en ust siradaki ulusal yerel ligiydi Bugun LBA Avrupa nin en iyi ulusal basketbol liglerinden biri olarak kabul ediliyor Kulupleri en fazla EuroLeague sampiyonlugunu 13 en cok FIBA Saporta Kupasi ni 15 ve en cok FIBA Korac Kupasi ni 10 kazandi Marino nun etkisinin yayilmasi bircok kisi tarafindan bir suistimal olarak algilandi 1690 da Accademia dell Arcadia kotu zevki ortadan kaldirmak amaciyla Roma da kuruldu Akademinin amaci gercekten hissedilen bir ihtiyacla uyumluydu Uyelerinin cogu siddetli klasik sempatileri olan Rene Descartes in rasyonalist takipcileriydi ancak tepkileri esas olarak Altin Cag da yasadigi varsayilan perilerin ve cobanlarin basitligini taklit etmekten ibaretti ve boylece eski bir hilenin yerini yeni bir hile aldi Arcadian lirikinin tipik bir temsilcisi opera librettosunun 18 yuzyil reformcusu Pietro Metastasio ydu Rugby birligi Italya da da taninmaktadir kulupler Super 10 da ve Avrupa Heineken Kupasi turnuvasinda yurticinde yarisiyor on yillar boyunca onemli olcude ilerleme kaydetti ve tarihi takimlari yenmeyi basardigi 1990 larin ikinci yarisinda iyi sonuclar elde etti Milli takim yarisiyor ve Rugby Dunya Kupasi nda duzenli olarak yer aliyor 1713 te Veroneli bir asilzade olan ve daha sonra arkeolojik ve antikaci rehberi Verona illustrata nin 1731 32 yazari olan Merope yi uretti bu buyuk bir basariyla karsilanan ve Italyan trajik tiyatrosunun reformuna giden yolu isaret eden bir trajediydi Merope daha sonra Voltaire tarafindan Fransizcaya uyarlandi 1726 ve 1747 yillari arasinda William Shakespeare in bir hayrani olan Antonio Conti bos dizelerle dort Roma trajedisi yazdi Bisiklet Italya da da iyi temsil edilen bir spordur Italyanlar en cok Dunya Bisiklet Sampiyonasini kazanan Belcika dan sonra ikinci sirada yer aliyor Giro d Italia her Mayis ayinda duzenlenen dunyaca unlu bir uzun mesafe bisiklet yarisidir ve her biri yaklasik uc hafta suren Tour de France ve Vuelta a Espana ile birlikte uc Buyuk Turdan birini olusturur Tenis kortlarin yakininda ve televizyonda onemli bir takipci kitlesine sahiptir Italyan profesyonel tenisciler neredeyse her zaman erkek ve kadin oyuncular arasinda ilk 100 dunya siralamasinda yer alir Raketli plaj tenisi Italyanlar tarafindan icat edildi ve ulke genelinde bircok kisi tarafindan uygulaniyor Voleybol bircok amator oyuncu tarafindan oynanmakta ve profesyonel oyuncular dunyanin en iyi ve en zor voleybol ligi olarak kabul Erkek ve kadin milli takimlari genellikle dunyadaki takimlarin ilk 4 siralamasinda yer alir Ancak 1775 yilina kadar Vittorio Alfieri nin Kleopatra sinin basarisiyla onemli bir Italyan trajedisi nihayet ortaya cikti Pietro Metastasio ve libretto yazari Paolo Rolli nin melodramlari veya muzikal dramalariyla guclu bir tezat olusturan Alfieri nin trajedileri sert aci ve melodisizdir Klasik ve Incil temalarini secti ve tiranliga olan nefreti ve ozgurluk sevgisi araciligiyla izleyicilerini yuce duygular ve vatanseverlik coskusuyla harekete gecirmeyi arzuladi Saul 1782 ve Mirra da 1786 en derin noktasindadir Alfieri nin Romantik donem ve Risorgimento daki etkisi muazzamdi ve Carlo Goldoni gibi Italya ya diger Avrupa uluslarininkiyle karsilastirilabilir bir drama kulliyati saglamak icin verdigi mucadelelerin aciklayici bir hesabini veren onemli bir otobiyografi yazdi Hayatta kalan en eski ve en basarili Formula 1 takimi olan Scuderia Ferrari den bir Ferrari SF70H Italya nin motor sporlarinda uzun bir gelenegi var Ilk iki Formula 1 icin yarisan pilotlar hakim oldu ve kazandi Scuderia Ferrari 1948 den beri yarisan Grand Prix yarislarinda hayatta kalan en eski takim ve 15 Surucu Sampiyonasi ve 16 Uretici Sampiyonasi kaydiyla istatistiksel olarak tarihin en basarili Formula 1 takimi Diger onemli otomobil yarislari etkinlikleri arasinda Targa Florio ve ve sayilabilir Metastasio nun opera libretto reformu 18 yuzyilin ortalarinda Goldoni nin komedi reformu ile paraleldi 17 yuzyil boyunca commedia dell arte genellikle buyuk ustaliktaki aktorler tarafindan icra edilen renkli bir dogaclama sarki soyleme mim ve akrobasi pandomimi yavas yavas siradan komedinin yerini aldi ancak 18 yuzyilin baslarinda yozlasmis ve gulunc duruma dusmustu ve Valentino Rossi gibi motosiklet yariscilari tum zamanlarin en buyuk spor yildizlarindan bazilari olarak kabul edilmektedir Diyalog cogunlukla dogaclamaydi ve olay orgusu senaryo olarak bilinen karmasik bir sahne yonergeleri dizisi esas olarak zorla evlilikler talihsiz asiklar ve hizmetcilerin ve efendilerin entrikalariyla ilgiliydi Goldoni bu geleneksel tiyatro turunu Venedik sahnesi yerel lehcenin rafine bir biciminde tasvir edildiginde ozellikle zeka ve canliligin belirgin oldugu yazili eserlerle degistirmeyi basardi Belki de uretken ciktisi nedeniyle calismalarinin bazen derinlikten yoksun oldugu dusunulmustur Birden fazla yarismada dunya rekoru kiran az sayidaki kadin yuzucuden biri olan Federica Pellegrini dunyanin en basarili yuzuculerinden biri olmustur Italyan sporcular Yaz Olimpiyat Oyunlarinda 549 madalya ve Kis Olimpiyat Oyunlarinda 114 madalya daha kazandi yeterlilikte 75 lik bir Aticilik sporu dunya rekoru ve 99 luk bir dunya rekoru kirdi Eskrim cok basarili bir spordur ve Italya en basarili eskrim ulkelerinden biridir kazandigi 39 Olimpiyat ve Dunya sampiyonlugu ile dunyanin en basarili eskrimcidir Gureste en dikkat cekici gurescilerden biri WWWF Dunya Agir Siklet Sampiyonasi nin rekorunu iki saltanat boyunca 11 yili askin bir suredir elinde tutan Bruno Sammartino dur Italya daki diger cok populer sporlar voleybol atletizm ve bokstur Bununla birlikte sosyal gozlemi keskindir ve karakterleri guzel bir sekilde cizilmistir Bir protofeminist olan kahramani Mirandolina ile La locandiera 1753 The Innkeeper Muh Goldoni nin rakibi ve sert tartismaci Venedikli meslektasi Carlo Gozzi daha liberal gazeteci Gasparo nun gerici kardesi ayrica komediler hiciv dizeleri ve onemli bir otobiyografi yazdi Fiabe teatrali si 1772 Tiyatro Masallari fanteziye dayanir ve genellikle hicivlidir Bunlar arasinda daha sonra Sergey Prokofiev tarafindan opera haline getirilen L amore delle tre melarance Uc Portakal Icin Ask ve daha sonra Giacomo Puccini tarafindan bestelenen orijinal Turandot bulunmaktadir Kaynakca Cohen I Bernard 1965 Reviewed work The Scientific Renaissance 1450 1630 Marie Boas Isis 56 2 240 42 doi 10 1086 349987 JSTOR 227945 Peter Davies Derek Lynch 2002 The Routledge Companion to Fascism and the Far Right Routledge ss 1 5 Risorgimento 4 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica Online 2011 Web 25 September 2011 Kimbell David R B Italian Opera 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cambridge University Press 1994 s 1 Web 22 July 2012 Italyanca Commedia dell arte 4 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Treccani il portale del sapere Web 24 July 2012 Zirpolo Lilian H The A to Z of Renaissance Art 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Scarecrow Press 2009 ss 154 156 Web 16 July 2012 1 3 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde UNESCO World Heritage Centre Web 25 September 2011 Abbot Charles Italy 6 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Morellini Editore 2006 s 101 Web 24 September 2011 DK Author DK Eyewitness Travel Guide Italy 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dorling Kindersley Ltd 2012 ss 23 24 Web 1 December 2013 Oxford Dictionary of English 19 Agustos 2010 ISBN 9780199571123 9 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2021 The road from Rome to Paris The birth of a modern Neoclassicism 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2021 Sear Frank Roman architecture 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cornell University Press 1983 s 10 Web 23 September 2011 Davis John A Italy World Book Advanced World Book 2011 Web 23 September 2011 Renzo Piano The New York Times 21 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2017 Miller 2005 s 486 Web 26 September 2011 a b c Insight Guides 2004 s 220 26 September 2011 Wiley com 16 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 Frieze com 10 Ocak 2010 10 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 a b c Filmreference com 11 Kasim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 s n 20 Agustos 2017 9 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 Google Books vasitasiyla Ingles Tim Dilworth John Four Centuries of Violin Making Fine Instruments from the Sotheby s Archive 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cozio Publishing 2006 s 11 Web 21 July 2012 a b c Salamone Frank A Italy 10 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Countries and Their Cultures 2001 Web 25 October 2012 Wheen Andrew Dot Dash to Dot com How Modern Telecommunications Evolved from the Telegraph to the Internet 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Springer 2010 s 45 Web 23 September 2011 Cleveland Cutler Lead Author Saundry Peter Topic Editor Meucci Antonio 26 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopedia of Earth 2006 Web 22 July 2012 Italyanca Caretto Ennio Gli Usa ammettono Meucci e l inventore del telefono 22 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Corriere della Sera Web 21 July 2012 Bergin Thomas Goddard Speake Jennifer Encyclopedia of The Renaissance and the Reformation 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Infobase Publishing 2004 ss 144 145 Web 10 November 2012 Ciuccetti Laura Michelangelo David 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Giunti Editore 1998 s 24 Web 16 November 2012 Duiker William J Spielvogel Jackson J World History 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cengage Learning 2008 ss 450 451 Web 10 November 2012 North Carolina Museum of Art Nagy Rebecca Martin Spence June Burden Virginia North Carolina Museum of Art handbook of the collections 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Museum 1998 s 120 24 September 2011 Jacobsen Aaron H Leonardo da Vinci 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Scholastic com Web 21 July 2012 Bloom Jonathan M Blair Sheila The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture Volume 3 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oxford University Press 2009 s 356 Web 11 December 2013 Patrick James Renaissance and Reformation Volume 1 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Marshall Cavendish 2007 s 195 Web 11 December 2013 faostat fao org 24 Subat 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 faostat fao org 14 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 Mulligan Mary Ewing McCarthy Ed Italy A passion for wine 2006 62 7 21 27 Web 27 September 2011 Unrv com 9 Aralik 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 4 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2009 Italy Education and Study in Italy Spain Exchange Web 12 July 2010 Uniroma1 it 22 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 en uniroma1 it 11 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 Shanghairanking com 25 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 Webometrics info 3 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 Cwur org top100 html 2013 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Temmuz 2013 16 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2011 Bocconi Universita in Milan BMI Penn Abroad 27 September 2011 Italyanca Sda Bocconi supera London Business School 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Corriere della Sera Web 31 January 2011 Samuels Richard J Machiavelli s Children 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cornell University Press 2005 s 33 Web 23 October 2012 The taught that Italy had moral and intellectual primacy because it was the cradle of European civilization of Roman law of Christian thought of the Renaissance Primacy was Italy s great founding myth the idea capable of animating and agitating mobilizing directing popular conscience and sustaining action Italy could be the spiritual empire that transforms and unites Western civilization a b c Fisher Ian Italy Background 3 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde The New York Times Web 1 December 2013 De Grummond Nancy Thomson Rediscovery in Larissa Bonfante ed Etruscan Life and Afterlife A Handbook of Etruscan Studies Wayne State University Press 1986 ss 18 46 Web 18 November 2013 a b Hanlon Gregory Italy Europe 1450 to 1789 Encyclopedia of the Early Modern World 2004 Web 6 November 2012 Italy s cultural inventions provided the standards to which Europeans complied in literature architecture art and music until the end of the 19th century although the country lost some of its pilot role by 1650 The era is synonymous with the baroque aesthetic fashioned in Rome in the late 16th century and often closely associated with the Catholic Church Italy 6 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica Online 2012 Web 25 October 2012 Woodhead Linda An introduction to Christianity 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cambridge University Press 2004 ss 43 44 Web 22 September 2011 Lecky William Edward Hartpole History of European morals from Augustus to Charlemagne Volume 2 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde D Appleton and Co 1870 s 84 Web 22 October 2012 Christianity for the first time made charity a rudimentary virtue giving it a leading place in the moral type and in the exhortations of its teachers Besides its general influence in stimulating the affections it effected a complete revolution in this sphere by representing the poor as the special representatives of the Christian founder and thus making the love of Christ rather than the love of man the principle of charity Elder Ruth Evans Katie Nizette Debra Psychiatric amp Mental Health Nursing 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Elsevier Health Sciences 2012 s 104 Web 5 December 2013 The first public hospital in Europe was founded by a Roman woman at Ostia near Rome in 390 Nice Alex T Rome Ancient World Book Advanced World Book 2012 Web 15 July 2012 Fransizca Wegener Gunther S La Bible et nous 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Flammarion 1958 Web 14 June 2012 Reyes E Christopher In His Name 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde AuthorHouse 2010 s 457 Web 9 December 2013 Ellingsen Mark Reclaiming Our Roots 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Continuum 2000 s 22 Web 10 Dec 2013 Putnam Robert D Leonardi Robert Nannetti Raffaella Making Democracy Work Civic Traditions in Modern Italy Princenton 1993 Web 6 November 2011 See also Putnam R D 1995 Bowling Alone America s Declining Social Capital in Journal of Democracy 6 65 78 Landau Sarah Bradford Renaissance 14th 17th century 18 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Scholastic com Web 25 September 2011 Bruni Luigino Zamagni Stefano Civil Economy Efficiency Equity Public Happiness 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Peter Lang 2007 s 97 Web 22 August 2012 Macdonald Hamish Mussolini and Italian Fascism 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nelson Thornes 1999 s 48 Web 16 November 2013 Chase Myrna Jacob Margaret Jacob James Von Laue Theodore Western Civilization Ideas Politics and Society Volume 1 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cengage Learning ss 154 160 Web 23 November 2013 Jameson John Franklin Bourne Henry Eldridge Schuyler Robert Livingston The American Historical Review Full text American Historical Association 1914 Web 09 Dec 2013 Italian Scholarship in Renaissance England University of North Carolina Studies in Comparative Literature 3 Chapel Hill University of North Carolina 1952 s 68 Empire of Words The Reign of the OED by John Willinsky Princeton University Press 1994 Kirkpatrick Robin English and Italian literature from Dante to Shakespeare a study of sources analogue and divergence 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Longman 1995 s 278 Web 22 November 2013 The Uses of Italy in Roy Porter and ed The Renaissance in National Context Cambridge University Press 1992 s 13 Web 21 November 2013 Shelley Percy Bysshe The Narrative Poems of Percy Bysshe Shelley Volume 1 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wildside Press LLC 2008 s 27 Web 21 November 2013 Wilson A N The Victorians 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Random House 2011 s 86 Web 23 November 2013 Mahkovec Linda Voicing Female Ambition and Purpose The Role of the Artist Figure in the Works of George Eliot 15 Mayis 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ProQuest 2008 s 33 Web 23 November 2013 Appy Christian G Cold War Constructions The Political Culture of United States Imperialism 1945 1966 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Massachusetts Press 2000 s 108 Web 24 November 2013 Keegan John The Mask Of Command A Study of Generalshis 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Random House 2011 s 281 Web 2 December 2013 A s I walked with the Duce in the gardens of the Villa Borghese I could easily compare his profile with that of the Roman busts and I realised he was one of the Caesars Trevor Roper Hugh Hitler s Table Talk 1941 1944 Secret Conversations 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Enigma Books 2013 s 203 Web 23 November 2013 a b c d Worldmark encyclopedia of the nations 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gale Research 1995 s 241 Web 17 July 2012 Weissmuller Alberto Palladio in Venice 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Grafiche Vianello srl 2005 s 127 Web 12 December 2013 a b Clivio Gianrenzo s Danesi Marcel The Sounds Forms and Uses of Italian 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Toronto Press 2000 s 3 Web 31 October 2012 Ethnologue Languages of the World thirteenth Consulting Editors Richard S Pittman amp Joseph E Grimes Dallas Texas Summer Institute of Linguistics Academic Pub October 1996 ISBN 1 55671 026 7 a b c d e Gall Timothy L Hobby Jeneen M Worldmark Encyclopedia of the Nations Europe 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Thomson Gale 2007 ss 367 368 Web 01 Nov 2012 a b c d e f g Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Audipress 01 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Italyanca Settimanali Luglio 2012 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Prima Comunicazione Web 29 November 2012 Huurdeman Anton A The Worldwide History of Telecommunications 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde John Wiley amp Sons 2003 s 207 Web 30 November 2012 and Rai 1 Rai 2 and Canale 5 Italia 1 and Rete 4 Charles Victoria Carl Klaus H Gothic Art 9 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Parkstone International 2008 s 81 Web 17 November 2013 PDF Pewforum org 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Ekim 2015 The World Fact Book People Italy 3 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde CIA gov Web 24 September 2011 BBC NEWS World Europe Muslims in Europe Country guide news bbc co uk 23 Aralik 2005 29 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2017 State gov 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2017 Tesserati in Italia il basket secondo solo al calcio 22 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Scaligera Basket Formula1 com 13 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2016