Sosyal bilimlerde, siyasi ideoloji, belirli bir toplumsal hareketin, kurumun, sınıfın veya büyük bir grubun etik ideallerini, prensiplerini, doktrinlerini, mitlerini veya sembollerini açıklayan ve toplumun nasıl çalışması gerektiğini ve belirli bir toplumsal düzen için bazı siyasi ve kültürel bir plan sunan bir dizi fikirler bütünüdür. Siyasi ideoloji, gücün nasıl dağıtılması gerektiği ve hangi amaçlar için kullanılması gerektiği konularıyla ilgilenir. Bazı siyasi partiler belirli bir ideolojiyi sıkı bir şekilde takip ederken, diğerleri genel olarak ilgili ideolojiler grubundan ilham alabilir, ancak belirli bir ideolojiyi açıkça benimsemezler. Bir ideolojinin popülaritesi, bazen çıkarları doğrultusunda hareket eden ahlaki girişimcilerin etkisiyle de ilgilidir. Siyasi ideolojilerin iki boyutu vardır: (1) hedefler: toplumun nasıl organize edilmesi gerektiği; ve (2) yöntemler: bu hedefe ulaşmanın en uygun yolu.
Bir ideoloji, fikirlerin bir koleksiyonudur. Tipik olarak, her ideoloji, en iyi hükûmet biçimini (örneğin otokrasi veya demokrasi) ve en iyi ekonomik sistemi (örneğin kapitalizm veya sosyalizm) içeren belirli fikirleri içerir. Aynı kelime bazen bir ideolojiyi ve ana fikirlerinden birini tanımlamak için kullanılır. Örneğin, sosyalizm bir ekonomik sistem olarak kullanılabilir veya bu ekonomik sistemi destekleyen bir ideolojiyi ifade edebilir. Aynı terim aynı zamanda birden fazla ideolojiyi de ifade edebilir, bu yüzden siyaset bilimciler bu terimler için genel kabul gören tanımlar bulmaya çalışırlar. Örneğin, terimler zaman zaman karıştırılmış olsa da, komünizm genellikle Sovyet tipi rejimler ve Marksist-Leninist ideolojilere atıfta bulunmak için yaygın olarak kullanılırken, sosyalizm genellikle Marxizm-Leninizm'den ayrı olan farklı ideolojilere daha geniş bir şekilde atıfta bulunmak için kullanılmıştır.
"Sosyal bilimin tamamında en kaçınılmaz kavram" olarak tanımlanan ideoloji, tartışmalı bir terimdir. İdeolojiler genellikle siyasi yelpazedeki konumlarıyla kendilerini tanımlarlar (sol, merkez veya sağ gibi), ancak siyasi stratejilerden (genellikle tanımlandığı şekliyle popülizm) ve bir parti etrafında inşa edilen tek konulardan (örneğin, sivil liberteryenizm ve Avrupa entegrasyonuna destek veya karşıtlık) ayırt edilebilir, ancak bunlar herhangi bir ideoloji için merkezi olabilir veya olmayabilir. Birçok çalışma, politik ideolojinin aile içinde kalıtsal olduğunu göstermektedir.
Siyasi ideolojiler listesi, alfabetik sıraya göre düzenlenmiştir ve siyasi pratikte kullanılan ideolojileri birkaç gruba ayırmayı amaçlamaktadır. Her grup, farklı ideolojilere sahiptir. Her gruptaki en popüler ideolojilerin isimleri başlıklara atıfta bulunmaktadır. Başlıkların isimleri, bir hiyerarşik düzenin veya bir ideolojinin diğerinden türediğini ima etmemektedir. Bunun yerine, bu ideolojilerin tarihsel, pratikte ve ideolojik olarak birbirleriyle bağlantılı olduğunu belirtmektedir. Bu nedenle, bir ideoloji birden fazla gruba ait olabilir ve bazen çok yakın ideolojiler arasında büyük ölçüde örtüşme olabilir. Siyasi etiketin ne anlama geldiği ülkeden ülkeye değişebilir ve siyasi partiler genellikle birden fazla ideolojiye sahiptir.
Sosyoloji, ideolojilerin temeli ve siyaset bilimciler
Sosyoloji, toplumların bütüncül normları, yapıları ve işleyişini inceleyen bir bilimdir. Bu alanda çeşitli disiplinlerarası araştırma teknikleri kullanılarak gözlem yapılır, elde edilen veriler analiz edilir, yorumlanır ve farklı perspektiflerden sonuçlara ulaşılır. Sosyal reaksiyonların incelenmesine özel bir vurgu yapılır; yani toplumda bir etki veya davranış kalıbına yol açan nedenler araştırılır. Aynı şekilde, çağdaş sosyal eğilimleri anlamak ve insan davranışının nasıl ortaya çıktığını geniş bir etkileşim alanı içinde anlamak amaçlanır.
Tarihte, birçok sosyolog düşünceleriyle çağdaş toplumlara iz bırakmış, politik, sosyal veya insanın doğal davranış ve eğilimleri üzerine yapılandırılmış düşünceleriyle öne çıkmıştır. Sosyologlar, toplumu her yönüyle inceleyen ve insan davranışının nedenini ve düşünce biçimini anlamaya çalışan kişilerdir.
Jean-Jacques Rousseau
Rousseau, 1712 yılında Cenevre'de doğmuş ve çağdaş tarih için büyük bir öneme sahiptir. Rousseau büyük bir yazar, besteci ve filozoftur. Siyasi düşünceleri Amerikan Devrimi sırasında büyük ölçüde etkili olmuş ve daha sonra Fransız Devrimi'ne de etki etmiştir. Düşünceleri tüm Avrupa ve Amerika'ya yayılmıştır. Hem çağdaşları (örneğin Kant) hem de günümüzdeki düşünürler (örneğin Derrida) üzerinde etkisi günümüzde bile devam etmektedir. Fikirleri ve düşünceleri modern politika, çağdaş sosyoloji ve eğitim düşüncesi için önemli temeller oluşturmuştur.
Toplum sözleşmesi
Rousseau'nun ünlü eseri "Toplum Sözleşmesi", özgürlük, sivil özgürlük ve toplum kavramları üzerine düşüncelerini açıklar. İnsan, özgürlükten yararlanmasına rağmen, onu esir eden farklı "görünmez" veya "hileli" zincirleri göz ardı eder. Toplumların doğal olarak ortaya çıkmadığını belirtir. Aile, insanın en eski ve doğal kurumu olup, hükümdarın halkıyla olan ilişkisine benzer bir ilişki taşır. Hak doğru güçten doğmaz ve görev zorunluluktan doğmaz. Otorite tarafından yaratılan meşru sözleşmeler, insanları gizlice esir almanın ve güç kullanmanın bir yoludur, bu nedenle bunlar insanlar üzerinde hakkı vardır. Hepimizin eşit olduğu ön kabulünden yola çıkarak, hükümdarların var olabilmesi için insanları esir almanın tek yolu "yasal" olarak olmaktır. Bir halk bir krala boyun eğmeden önce bir halktır ve aynı zamanda azınlık büyük kitlelerin kararlarına maruz kalır: Genel irade, özel irade ile karşı karşıya kalır. Genel irade, herkesin iradesi tarafından sınırlandırılır, yani çoğunluğun oluşturduğu partilerin oluşumu ile azınlığın sesi duyulmaz hale gelir. Sosyal sözleşme, ortak iyiliği ve kişilere eşit olarak verilecek hakları arayışını içerir.
Soberanı "üstün" bir varlık olarak belirler ve kuralların ona uygulanmayacağı bir kişi olarak tanımlar; aynı zamanda sosyal sözleşmenin ona uygulanmadığı bir kişidir, yani halka itaat etmeleri gerekmektedir, ancak kararları kendi takdirine dayalı olarak almalıdır. Sosyal sözleşmede insan, doğal özgürlüğünü kaybeder ve sivil özgürlüğünü kazanır. İnsan, mülkiyet üzerindeki gücü sınırlayarak, bir tür sivil özgürlük elde etmek için mülkiyeti üzerindeki gücü birine devreder; yani temel olarak, tekrar hükümdara esir olur. Bir şey elde etmek için bir şeyi feda etmek gerekir. Hükümdarın gücü bölünemez ve mutlaktır. Hükümdarın, halkı üzerinde ince olan sınırlamaları vardır. İnsan olan hükümdar, güce sahip olsa bile bir hayatı elinden almak hakkına sahip değildir.
Karl Marx
Karl Marx, Almanya kökenli bir Yahudi filozoftur. Komünist düşüncenin temellerini atmıştır. Marx, felsefe, tarih, sosyoloji ve ekonomi alanlarında çalışmalar yapmıştır. Friedrich Engels ile birlikte, bilimsel sosyalizmin, modern komünizmin ve marksizmin öncüleri olarak bilinirler. En ünlü eserleri arasında "Komünist Parti Manifestosu" ve "Das Kapital" bulunur.
Ücretli Emek ve Sermaye
Marx'ın "Das Kapital" adlı eserinde, sınıf ayrımlarının toplum içinde nasıl belirginleştiğini açıklar. Bu fikrin sadece kapitalistlere fayda sağladığını ve işçilerin toplumda kötü muamele, yoksulluk ve eksikliklerle mücadele ettiğini söylüyor. Marx, mal ve emek için fiyat dalgalanmalarını eleştirir ve belirli bir standart veya ortalama yoktur. Ek olarak, her ürün için harcanan emeğin ürünün değerini artırmadığını iddia eder. Toplumdaki zorlukları ve acıları araştırır ve herkesin eşit olarak memnun olacağı bir komünist sistemin gerçekten mümkün olup olmadığını sorgular (teori olarak değil, pratikte).
Marx, kapitalistler ve işçi sınıfı arasındaki mücadeleyi sınıf mücadelesi olarak tanımlar. Ücretin, bir işçiye belirli bir süre boyunca verilen para miktarı olduğunu ifade eder. Ona göre, işçinin bir işverenle yaptığı iş değiş tokuşu, işçinin belirli bir süre çalışması ve karşılığında belirli bir miktar para alması anlamına gelir. Aynı şekilde, bir malın belirli bir miktar para karşılığında değiş tokuş edildiğinde, bu miktarın fiyat olarak kabul edildiğini belirtir. Sonuç olarak, ücret, işçinin emeğine atfedilen bir maliyet olarak görülür ve işçi bir mal gibi görülür.
Marx, genel olarak üretim sürecinde kullanılan makinelerin gelişimini eleştirir. Bu durumun talebi karşılamak ve ürünü daha düşük bir fiyata sunmak için kullanıldığını ve aynı zamanda işçi sınıfının iş gücüne olan ihtiyacını ortadan kaldırdığını söylemektedir. Ona göre, sermaye artışının işçi sınıfı üzerinde bir domino etkisi vardır. Bu etki, olumlu ya da olumsuz olabilir. Bir kişinin sahip olduğu para miktarı sermaye değildir; ürünleri üretmek ve satmak için gereken araç ve malzemeleri de içerir. Rekabet duygusu, arz ve talep arasındaki ilişkiyle yakından bağlantılı olarak her ürünün alım fiyatını belirler. İş saatleri ve ürünün üretim maliyeti, işçilere verilen hizmet için ödenen ücreti belirler. Marx, sosyalizm olarak bilinen anlayışın temelini atmıştır.
Thomas Hobbes
Hobbes, 1588 yılında İngiltere'de doğan bir sosyologdur. Ana vurgusunu siyaset felsefesine yönlendirmiştir. Leviathan adlı kitabı ise daha sonra, 1651 yılında yayımlanmıştır. Batı siyaset felsefesi için temel bir yapı oluşturmuş ve politik teoriyi sosyal sözleşme perspektifinden ele almıştır. Bu konu daha sonra birçok sosyolog tarafından da incelenmiştir. İdealleri mutlakiyetçilik ve mutlak egemenlik üzerine kurulu olsa da, bu düşünce daha sonraki liberal ideoloji için temel oluşturmuştur. Aynı zamanda, bireyin hakları, insanın doğal eşitliği ve siyasi düzen gibi diğer konuları da ele almıştır.
Leviathan
Thomas Hobbes, Leviathan adlı eserinde Cumhuriyet ve Egemenlik konularına odaklanmaktadır. Egemenlik kavramını, mutlak ve tartışmasız bir güce sahip olan bir hükümdarın varlığı olarak tanımlar. İnsanların eşitlik durumunun sadece fiziksel değil, psikolojik olarak da bireyler arasında savaşlara yol açtığını belirtir.
Hobbes aynı zamanda Cumhuriyet kavramını kontrol ve hükmetme aracı olarak görmektedir: Hükûmetin halk üzerinde resmi bir kontrolü, korku ve endişeye neden olur. Halk, hükûmetinden korkarsa, ona meydan okumaz.
Cumhuriyet, bir grup insan arasında geri dönüşü olmayan bir bağlılık gerektiren bir anlaşma olarak kabul edilir ve bu da her bir üyenin sürekli bağlılık içinde olmasını gerektirir. Bu bağlamda, sosyal sözleşme kavramı ortaya çıkar; egemenlik için bir temsilci yaratılır.
Hobbes'e göre İnsan doğası, gurur, intikam, taraflılık ve para gibi kavramlara dayanmaktadır. Bu nedenle, eşitlik, adalet, alçakgönüllülük ve merhamet gibi kavramlar artık gerçek insan doğasını tanımlayamamaktadır. İnsan doğası, çok sayıda insanın gücünü azaltıp tek bir kişiye aktarmak ister. Bu, herkesin özgür iradesini kısıtlayarak güç ve kontrol elde etmeyi amaçlamaktadır. "Akıllı" seçimler yaparak halkını çeşitli tehlikelerden korumaya ve barışa ulaşmaya çalışırlar. Bir cumhuriyet, çok sayıda insan arasında yapılan anlaşmalar dizisidir ve her biri bireysel ve toplumsal çıkarları için tüm kaynaklarını kullanarak oluşturulmuştur. Cumhuriyet, mutlak güç ve egemenlik anlamına gelir.
Hobbes'e göre bir cumhuriyetin kuruluşu, üyelerinin uyması gereken tüm kuralları belirler. Cumhuriyetin kurulabilmesi için vatandaşlar ve liderleri arasında kalıcı bir bağlılık gerekir. Vatandaşlar, egemenleri ile yaptıkları anlaşmayı bozamazlar ve egemenler de vatandaşları ile yaptıkları anlaşmayı bozamazlar. Önceden yapılan herhangi bir anlaşma iptal olur.
Max Weber
1864 yılında doğan Max Weber, felsefe, ekonomi, hukuk, tarih, siyaset bilimi ve sosyoloji hakkında olan eserleriyle büyük bir üne sahip olmuştur. Sosyoloji ve kamu yönetimi çalışmalarının kurucularından biri olarak kabul edilir. Din sosyolojisi ve yönetim gibi konulara odaklanmıştır. Devletin tanımı, siyaset bilimi araştırmalarının temelini oluşturur ve aynı zamanda kapitalizm gibi ekonomik sistemlerin gelişimine ve bunların modern topluma nasıl etkisi olduğuna dair araştırmalara da katkıda bulunur.
Kapitalist Ruh
Bu eserde, yazar bir kavramı sadece kendi bakış açısıyla değil, farklı pozisyonları ve perspektifleri araştırarak tanımlayabileceğimizi anlatıyor. Tarih boyunca topluma etki eden bir gerçeklik üzerine temellenmiş bir eserdir.
Kapitalizmi, yazarın gözünden şu şekilde açıklıyor:
"Zamanın para olduğunu düşün. Günlük işiyle on şilin kazanabilen bir kişi, yarısını boşa harcayarak veya evde boşta geçirerek, sadece altı peni harcasa bile, gerçekte harcadığı veya daha doğrusu israf ettiği beş şilin ekstra kaybetmiş olur" (sayfa 27).
"Krediye para gibi bak. Birinden borç aldığın parayı ona geri vermekle kalmaz, aynı zamanda o para sayesinde faiz ve zamanla kazanabileceğin her şeyin keyfini sürebilirsin. İyi bir krediniz ve onu iyi kullanma yeteneğiniz varsa, zaman ilerledikçe ciddi bir miktar biriktirebilirsin" (sayfa 27).
"Paranın üremesi ve faydalı olması gerektiğini düşün. Para para doğurabilir, birinden diğerine aktarılabilir ve böylece birbirlerini artırabilirler. Beş şilin doğru bir şekilde yatırılırsa altı şilin olur, bunlar da birbirlerine eklenerek yedi, hatta daha fazla olabilirler. Yatırılan paranın miktarı arttıkça, getirisi de artar. Bu nedenle, kazanç hızlı ve sürekli olarak çoğalır. Bir domuzu öldüren, binlerce yavrusunu yok eder. Beş şilini boşa harcayan, o parayla elde edebileceği her şeyi ortadan kaldırır: büyük bir para yığını" (sayfa 27).
"Deyimi doğrultusunda, iyi ödeyen cebini doldurur. Anlaşmış bir vade için zamanında düzenli ödeme yapan kişi, arkadaşlarına ihtiyacı olmadığı sürece her zaman krediye layık olur" (sayfa 27).
"Bazen bu çok faydalı olabilir. Genç birinin ilerlemesi için en önemli şey, her işinde zamanında ve dürüst davranmasıdır. Bu nedenle, size verilen parayı anlaşılan süreden daha fazla elinde tutmamalısınız, böylece arkadaşınızın hayatta size yardım etme şansı olmaz" (sayfa 27).
"Bir kişinin kredibilitesine etki edebilecek küçük eylemlere dikkat etmelisiniz. Örneğin, sabah beş ya da akşam sekizde çekiç sesi duyan alacaklı, altı ay boyunca memnun olur; ancak sizinle ilgili daha fazla bilgiye sahipse, bilardo oynarken ya da barda sesinizi tanırsa, çalışmanız gereken saatte çalışmadığınız için ertesi sabah hatırlatma yapar ve paranızı toplamadan önce talep eder" (sayfa 27).
"Aynı zamanda, sahip olduğunuzu düşündüğünüz her şeyi harcamamanız ve bu düşünceyle yaşamamanız önemlidir. Kredi alan birçok insan, sık sık bu yanılsamayı yaşar. Bunu önlemek için giderlerinizi ve gelirlerinizi ayrıntılı bir şekilde kaydetmelisiniz. Bu detaylara dikkat ederseniz, en önemsiz giderlerin bile büyük meblağlara dönüştüğünü fark edecek ve gelecekte ne kadar tasarruf edebileceğinize inanacaksınız" (sayfa 27-28).
"Dikkatli ve dürüst bir kişi olarak, altı poundla yüz pounda ulaşabilirsiniz. Günde bir kuruş boşa harcayan bir kişi, yıl boyunca altı poundu boşa harcamış olur, ki bu da yüz poundun kullanımına eşittir. Günde sadece iki dakika olsun harcamış bir kişi, yılda yüz şilini boşa harcamış olur. Beş şilini yatırım yapmaya karar veren kişi, onları çarçur etmiş olur. Bu nedenle, genç bir kişi yaşlandığında, böyle büyük bir miktarı kaybettiği için büyük bir pişmanlık duyacaktır" (sayfa 28).
Alıntılar, Weber'e göre kapitalizmin temellerini açıklar ve işadamlarının kendi ekonomik sermayelerini büyütmek için bu temellere göre hareket ettiğini anlatır. Aynı zamanda, Amerikan kültürünün kapitalizmde büyüdüğü ve kök saldığı da anlatılmaktadır:
Kapitalizmin amacı kazanmak, kazanmak ve kazanmaktır. Kapitalizmde ahlaki kavram, kredi ve kendi paranızı artırmak için kullanılan bir araç haline gelmiştir. Aslında, her bireyin olumlu bir özelliği değil, kendi ekonomik gelişimi için bir araç haline gelmiştir. Amerikalılar, bu ahlaki değeri, ikna etme ve mal edinme aracı olarak kullanırlar ve böylece ekonomik açıdan öne geçerler, ancak aynı zamanda büyük iş insanlarının gerçek niyetlerine dair yanıltıcı bir görüntü oluştururlar. Kapitalizmin, daha fazla ve daha fazla istemek, yeni ve geçici bir eğilim olmadığını, eski, şu anki ve gelecekteki toplumlara nüfuz ettiğini anlamaktadır. Her şeyin sonunda, bir tür kazanç elde etmek için yapılır. Ekonomik, mal, hizmet veya basitçe iç huzur olabilir. Aynı şekilde, kapitalizm ruhu düşünceler ve perspektifler içinde daha da derinleşiyor ve insanların zihinlerine daha fazla yerleşiyor.
Siyasi ideolojiler listesi
Anarşizm
- Uluslararası oluşumlar
- Anarşizm (platformizm ve özgüllük)
- Uluslararası Anarşist Federasyonlar (sentez anarşizm)
- Uluslararası Emekçiler Birliği (anarko-sendikalizm ve sendikalizm)
- Uluslararası Anarşistler Birliği (anarko-komünizm)
- Uluslararası Emekçiler Birliği (IWA) (anarko-sendikalizm)
Klasik anarşizm
- Bireyci anarşizm
- (Liberteryenizm)
- Mutualizm
- Sosyal anarşizm
Post-klasik
- Sıfatsız anarşizm
- Anarko-pasifizm
- Anarko-punk
- Yeşil anarşizm
- Anarko-naturizm
- Anarko-ilkelcilik
- Komünalizm
- Eko-komünalizm
- (Liberteryen belediyecilik)
- (Sosyal ekoloji)
- Vegan anarşizm
- İsyancı anarşizm
- Makhaevizm
- Platformizm
Çağdaş
- (Anarko-transhümanizm)
- Siyah anarşizm
- Serbest piyasa anarşizmi
- Post-anarşizm
- Postkolonyal anarşizm
- Post-sol anarşizm
- Kuir Anarşi
Karşıt görüş
Anarşizm ve din
Bölgesel hareketler
Afrika
Amerika
Asya
Avrupa
Okyanusya
Otoriteryanizm
Genel
- Mutlak monarşicilik
- Otokrasi
- Despotizm
- Diktatörlük
- Emperyalizm
- Oklokrasi
- Oligarşi
- Tek parti rejimi
- Plütokrasi
- Polis devleti
- Ilımlı despotizm
- Totalitarizm
- Ulusötesi otoriterlik
Diğer
- (Anti-demokratlık)
- (Otoriter muhafazakârlık)
- Otoriteryen demokrasi
- Sağ popülizm
- Bizansçılık
- Dijital otoriteryanizm
- Eko-otoriteryenizm
- Liberal otokrasi
- Azınlıkçılık
- Neo-feodalizm
- Aşırı milliyetçi / Aşırı sağ otoriterlik
Karşıt görüş
Otoriteryanizm ve din
Bölgesel çeşitleri
Afrika
Amerika
Asya
- Afganistan
- Kamboçya
- Irak
- İran
- Kazakistan
- Kuzey Kore
- Suudi Arabistan
-
- Suriye
- Türkiye
- Türkmenistan
- Birleşik Arap Emirlikleri
- Özbekistan
Avrupa
Komüniteryenizm
Genel
- Hristiyan demokrasi
- Komüniteryen korporatizm
- Radikal merkezcilik
- Üçüncü yol
- Mutualizm
- Demokratik konfederalizm
Diğer
Bölgesel türleri
Komünizm
- Uluslararası oluşumlar
- (Troçkizm)
- Devrimci Uluslararası Yeniden Gruplandırma Komitesi (Troçkizm)
- Dördüncü Enternasyonal'in Yeniden Kuruluş Koordinasyonu (Troçkizm)
- Dördüncü Enternasyonal (Troçkizm)
- (Troçkizm)
- (Troçkizm)
- Enternasyonal Komünist Akım (sol komünizm)
- (Troçkizm)
- (sol komünizm)
- Uluslararası Marksist-Leninist Parti ve Örgütler Konferansı (Uluslararası Bülten) (maoizm)
- Uluslararası Marksist-Leninist Parti ve Örgütler Konferansı (Birlik ve Mücadele) (Hocaizm)
- Devrimci Parti ve Örgütlerin Enternasyonal Koordinasyonu (anti-revizyonizm)
- Halkların Uluslararası Mücadele Birliği (Marksizm-Leninizm)
- (Troçkizm)
- Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı (Marksizm-Leninizm)
- (Troçkizm)
- (Troçkizm)
- Uluslararası İşçi Birliği - Dördüncü Enternasyonal (Troçkizm)
- İşçilerin Uluslararası Birliği - Dördüncü Enternasyonal (Troçkizm)
- Enternasyonalist Komünist Eğilim (sol komünizm)
- (Troçkizm)
- (Troçkizm)
- (Troçkizm)
- (Troçkizm)
- Devrimci Komünist Enternasyonal (Troçkizm)
- (Troçkizm)
- Dördüncü Enternasyonal Birleşik Sekreterliği (Troçkizm)
- (Troçkizm)
Otoriteryen
Leninizm
Marksizm-Leninizm
- Brejnev Doktrini
- Castroizm
- Çavuşeskuculuk
- Dubčekizm
- Gorbaçovculuk
- Guevarizm
-
- Hocaizm
- Juche
- Gulaş Komünizmi
- Kruşçevizm
- Maoizm
- Marksist-Leninist ateizm
- Bilimsel komünizm
- Stalinizm
- Titoizm
Liberteryen
Marksizm
-
- Otonomizm
- Sol komünizm
- Bordigizm
- Lüksemburgizm
- Durumculuk
- (Spontanizm)
- Aşırı sol
- (Mao-Sponteks)
-
-
- Batı Marksizmi
Diğer
- Tarım sosyalizmi
- Merkezci Marksizm
- Eko-komünizm
- Avrupa komünizmi
- Otomasyonlu Lüks Komünizm
- Proleter enternasyonalizm
- Ulusal komünizm
- İlkel komünizm
- Dünya komünizmi
Karşıt görüş
Din ve komünizm
Bölgesel türler
Afrika
Amerika
Asya
- Afganistan
- Ermenistan
- Azerbaycan
-
- Hindistan
- Endonezya
- İsrail
- Japonya
- Kazakistan
- Filistin
- Sovyetler Birliği
- Tacikistan
- Türkiye
- Türkmenistan
- Özbekistan
-
- Yemen
Avrupa
- Arnavutluk
- Bulgaristan
- Belarus
- Hırvatistan
- Çekoslovakya
- Estonya
- Finlandiya
- Fransa
- Almanya
- Yunanistan
- Litvanya
- Letonya
- Makedonya
- Moldova
- Karadağ
- Polonya
- Portekiz
- Romanya
- Sırbistan
- Slovenya
- İspanya
- Ukrayna
-
-
- Yugoslavya
Okyanusya
Muhafazakârlık
- Uluslararası oluşumlar
Genel
- Sendika karşıtlığı
- (Otoriteryen muhafazakârlık)
- Siyah muhafazakârlık
- Sivil muhafazakârlık
- Klasik muhafazakârlık
- Muhafazakâr korporatizm
- Muhafazakâr liberalizm
- Kültürel muhafazakârlık
- Mali muhafazakârlık
- Yeşil muhafazakârlık
- Liberal muhafazakârlık
- Liberteryen muhafazakârlık
- Monarşizm
- Millî muhafazakârlık
- Neomuhafazakârlık
- Paleomuhafazakârlık
- Sağ popülizm
- Sosyal muhafazakârlık
- Sosyal Darwinizm
- Gelenekçi muhafazakârlık
Gericilik
- Mutlakıyet
- Alternatif sağ
- İlliberal demokrasi
- Emperyalizm
- İntegralizm
- İrredantizm
- Neogericilik
- Oligarşi
- Gerici modernizm
- Rövanşizm
- Teokrasi
- Beyaz üstünlükçülüğü
Karşıt görüş
- Müesses nizam karşıtlığı
- Kültürel liberalizm
- Kültürel radikalizm
- Devrimcilik
- Postmodernizm
- İlericilik
Muhafazakârlık ve din
Bölgesel Türleri
Afrika
Amerika
Asya
Avrupa
- Rusya
- Modern muhafazakârlık
-
- Cavaliers
- Jakobitizm
- Monarşizm
-
- Cameronizm
- (Johnsonizm)
- Thatcherizm
-
- (Tory anarşizmi)
-
Okyanusya
Demokrasi
Genel
- Burjuva demokrasisi
- Hücre demokrasisi
- Muhafazakâr demokrasi
- Anayasal demokrasi
- Kozmopolitan demokrasi
- Ekonomik demokrasi
- E-demokrasi
- Etnik demokrasi
- Güdümlü demokrasi
- Medya demokrasisi
- Çok partili sistem
- Partisiz demokrasi
- Katılımcı demokrasi
- Çoğulcu demokrasi
- Radikal demokrasi
- Temsilî demokrasi
- Demokratik cumhuriyet
- Yarı demokrasi
- Yarı doğrudan demokrasi
- Sosyal demokrasi
- Demokratik sosyalizm
- Egemen demokrasi
Diğer
- Demarşi
- Demokratik merkeziyetçilik
- Demokratik konfederalizm
-
- Demokratik cumhuriyetçilik
- Demokratik sosyalizm
Doğrudan demokrasi hareketleri
- Geleceğe yönelik demokrasi
- Müesses nizam karşıtlığı
- Anti-partikrasi hareketleri
- Hücre demokrasisi
- Uzlaşmacı demokrasi
- Müzakereci demokrasi
- Delegatif demokrasi
- E-demokrasi
- Ekonomik demokrasi
- Taban demokrasisi
- Korsancılık
- Yarı doğrudan demokrasi
Din ve demokrasi
Hristiyan demokrasi
- Uluslararası oluşumlar
Genel
Diğer
Bölgesel türler
Afrika
Asya
Amerika
Avrupa
- Antik Yunanistan
- (Sparta demokrasisi)
- (Antik Roma)
- Polonya
- İsviçre
Okyanusya
Çevrecilik
- Uluslararası oluşumlar
Genel
- Yeşil anarşizm
- Yeşil muhafazakârlık
- Yeşil liberalizm
- Yeşil liberteryenizm
- Yeşil sendikacılık
- Eko-sosyalizm
- Yeşil siyaset
- Ekolojik sosyalizm
- Ekolojik milliyetçilik
Faşizm ve Nazizm
Genel
Kimlik siyaseti
- Uluslararası oluşumlar
Yaşa bağlı hak hareketleri
Hayvan hakları hareketleri
Engellilikle ilgili hak hareketleri
Feminizm
Genel
- Anarko-feminizm
- Bakım odaklı feminizm
- Kültürel feminizm
-
- Bireyci feminizm
- Liberal feminizm
- Ruj feminizmi
- Maddi feminizm
- Pro-feminizm
- Radikal feminizm
- Ayrılıkçı feminizm
- Pozitif ayrımcılık
- Sosyalist feminizm
- Transfeminizm
Karşıt görüş
LGBT sosyal hareketleri
Liberalizm
- Uluslararası oluşumlar
Genel
- Klasik liberalizm
- Muhafazakâr liberalizm
- Anayasal liberalizm
- Kültürel liberalizm
- Demokratik liberalizm
- Ekonomik liberalizm
- Yeşil liberalizm
- Adaletli liberalizm
- Ulusal liberalizm
- Neoklasik liberalizm
- Neoliberalizm
- Ordoliberalizm
- Seküler liberalizm
- Sosyal liberalizm
- Teknoliberalizm
Diğer
- Liberal mekrezcilik
- Liberal anayasacılık
- Liberal eşitlikçilik
- (Modern eşitlikçilik)
- Liberal otokrasi
- Liberal muhafazakârlık
- Liberal korporatizm
- Liberal demokrasi
- Liberal feminizm
- Liberal enternasyonalizm
- Liberal ilerlemecilik
- Liberal sosyalizm
- Liberal refahçılık
- Liberal radikalizm
- Liberal cumhuriyetçilik
Karşıt görüş
- (Anti-liberalizm)
- İlliberal demokrasi
Bölgesel türler
Afrika
Asya
Avrupa
Okyanusya
Liberteryenizm
- Uluslararası oluşumlar
- Devletsiz Toplum Merkezi (Sol liberteryenizm)
- Uluslararası Liberteryen Partiler İttifakı (Sağ liberteryenizm)
- Uluslararası Anarşist Federasyonlar (anarşizm)
- Arazi Değeri Vergilendirmesi için Uluslararası Birlik (geoliberteryenizm)
- (Sağ liberteryenizm)
Sol liberteryenizm
Sağ liberteryenizm
Diğer
Milliyetçilik
- Uluslararası oluşumlar
- (pan-Asyacılık)
- ( ve sağ popülizm)
- Temsil Edilmeyen Milletler ve Halklar Organizasyonu (milliyetçilik)
Genel
- Liberal milliyetçilik
- Romantik milliyetçilik
- Kültürel milliyetçilik
- Ekonomik milliyetçilik
- Sivil milliyetçilik
- Aşırı milliyetçilik
- Burjuva milliyetçiliği
- Dini milliyetçilik
- Ekolojik milliyetçilik
- İslami milliyetçilik
- Sol milliyetçilik
- Sosyal milliyetçilik
- Yayılmacı milliyetçilik
- Bütünleşik milliyetçilik
- Millî muhafazakârlık
Etnik
Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
- İtalyan milliyetçiliği
- Alman milliyetçiliği
- Afrika milliyetçiliği
- Arap milliyetçiliği
- Türk milliyetçiliği
- Turancılık
- Kürt milliyetçiliği
- Ermeni milliyetçiliği
- İran milliyetçiliği
- Leh milliyetçiliği
- Yunan milliyetçiliği
- Rus milliyetçiliği
- Boşnak milliyetçiliği
- Alman milliyetçiliği
- Asur milliyetçiliği
- Hırvat milliyetçiliği
- Avusturya milliyetçiliği
- İspanyol milliyetçiliği
- İrlanda milliyetçiliği
- Filistin milliyetçiliği
- Japon milliyetçiliği
- İskoç milliyetçiliği
- İngiliz milliyetçiliği
- Zaza milliyetçiliği
- Fransız milliyetçiliği
- Belarus milliyetçiliği
- Kıbrıs Rum milliyetçiliği
- Ukrayna milliyetçiliği
- Suriye milliyetçiliği
- Arnavut milliyetçiliği
Diğer
- Panslavizm
- Pro-Avrupacılık
- Siyonizm
- Baasçılık
- Atatürkçülük
- Ülkücülük
- Ulusalcılık
- Atatürk milliyetçiliği
- Siyahi milliyetçiliği
- Sol milliyetçilik
- Devrimci milliyetçilik
- (Diaspora milliyetçiliği)
Popülizm
Siyasi enternasyonal
Genel
İlgili kavramlar
- Sağ popülizm
- Sol popülizm
- Argumentum ad populum
- Elitizm
- Hakikat sonrası siyaset
- Kişi kültü
- Otokrasi
- Oklokrasi
- Populares
- Refah devleti
İlerlemecilik
- Uluslararası oluşumlar
- İlerici İttifak (ilerlemecilik ve sosyal demokrasi)
- İlerici Enternasyonal (demokratik sosyalizm, sol popülizm, ilerlemecilik ve sosyal demokrasi)
Genel
Diğer
Karşıt görüş
İlerlemecilik ve din
Siyasi İslam
- İslami anarşizm
- İslami antisemitizm
- İslami demokrasi
- İslami feminizm
- İslami liberalizm
- İslami modernizm
- İslam cumhuriyeti destekçiliği
- İslami sosyalizm
- İslamcılık
Sosyal demokrasi
- Uluslararası oluşumlar
Genel
Diğer
- Güvenceli esneklik (Flexicurity)
- İskandinav modeli (Nordic model)
- Keynesyen ekonomi
- Adil ticaret
- İşçi hakları
- Hukukun üstünlüğü
- Refah devleti
- Sosyal piyasa ekonomisi
Sosyalizm
Siyasi enternasyonaller
Genel
Otoriter
Özgürlükçü
Diğer
- Sosyal demokrasi
- Ujamaa
- Afrika sosyalizmi
- Platformizm
- Sosyal anarşizm
- Sosyal ekoloji
- Liberal sosyalizm
Merkeziyetçilik
Kaynakça
- ^ Roberts, Andrew (2004). The State of Socialism: A Note on Terminology 6 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Cambridge University Press. 63 (2). 349–366.
- ^ Bouchard, T. J.; McGue, M. (2003). "Genetic and environmental influences on human psychological differences". Journal of Neurobiology. 54 (1). 44–45.
- ^ Eaves, L. J.; Eysenck, H. J. (1974). "Genetics and the development of social attitudes". Nature. 249, 288–289.
- ^ Hatemi, P. K.; Medland, S. E.; Morley, K. I.; Heath, A. C.; Martin, N. G. (2007). "The genetics of voting: An Australian twin study". Behavior Genetics. 37 (3). 435–448.
- ^ Hatemi, P. K.; Hibbing, J.; Alford, J.; Martin, N.; Eaves, L. (2009). "Is there a 'party' in your genes?". Political Research Quarterly. 62 (3). 584–600.
- ^ Settle, J. E.; Dawes, C. T.; Fowler, J. H. (2009). "The heritability of partisan attachment". Political Research Quarterly. 62 (3). 601–613.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sosyal bilimlerde siyasi ideoloji belirli bir toplumsal hareketin kurumun sinifin veya buyuk bir grubun etik ideallerini prensiplerini doktrinlerini mitlerini veya sembollerini aciklayan ve toplumun nasil calismasi gerektigini ve belirli bir toplumsal duzen icin bazi siyasi ve kulturel bir plan sunan bir dizi fikirler butunudur Siyasi ideoloji gucun nasil dagitilmasi gerektigi ve hangi amaclar icin kullanilmasi gerektigi konulariyla ilgilenir Bazi siyasi partiler belirli bir ideolojiyi siki bir sekilde takip ederken digerleri genel olarak ilgili ideolojiler grubundan ilham alabilir ancak belirli bir ideolojiyi acikca benimsemezler Bir ideolojinin popularitesi bazen cikarlari dogrultusunda hareket eden ahlaki girisimcilerin etkisiyle de ilgilidir Siyasi ideolojilerin iki boyutu vardir 1 hedefler toplumun nasil organize edilmesi gerektigi ve 2 yontemler bu hedefe ulasmanin en uygun yolu Bir ideoloji fikirlerin bir koleksiyonudur Tipik olarak her ideoloji en iyi hukumet bicimini ornegin otokrasi veya demokrasi ve en iyi ekonomik sistemi ornegin kapitalizm veya sosyalizm iceren belirli fikirleri icerir Ayni kelime bazen bir ideolojiyi ve ana fikirlerinden birini tanimlamak icin kullanilir Ornegin sosyalizm bir ekonomik sistem olarak kullanilabilir veya bu ekonomik sistemi destekleyen bir ideolojiyi ifade edebilir Ayni terim ayni zamanda birden fazla ideolojiyi de ifade edebilir bu yuzden siyaset bilimciler bu terimler icin genel kabul goren tanimlar bulmaya calisirlar Ornegin terimler zaman zaman karistirilmis olsa da komunizm genellikle Sovyet tipi rejimler ve Marksist Leninist ideolojilere atifta bulunmak icin yaygin olarak kullanilirken sosyalizm genellikle Marxizm Leninizm den ayri olan farkli ideolojilere daha genis bir sekilde atifta bulunmak icin kullanilmistir Sosyal bilimin tamaminda en kacinilmaz kavram olarak tanimlanan ideoloji tartismali bir terimdir Ideolojiler genellikle siyasi yelpazedeki konumlariyla kendilerini tanimlarlar sol merkez veya sag gibi ancak siyasi stratejilerden genellikle tanimlandigi sekliyle populizm ve bir parti etrafinda insa edilen tek konulardan ornegin sivil liberteryenizm ve Avrupa entegrasyonuna destek veya karsitlik ayirt edilebilir ancak bunlar herhangi bir ideoloji icin merkezi olabilir veya olmayabilir Bircok calisma politik ideolojinin aile icinde kalitsal oldugunu gostermektedir Siyasi ideolojiler listesi alfabetik siraya gore duzenlenmistir ve siyasi pratikte kullanilan ideolojileri birkac gruba ayirmayi amaclamaktadir Her grup farkli ideolojilere sahiptir Her gruptaki en populer ideolojilerin isimleri basliklara atifta bulunmaktadir Basliklarin isimleri bir hiyerarsik duzenin veya bir ideolojinin digerinden turedigini ima etmemektedir Bunun yerine bu ideolojilerin tarihsel pratikte ve ideolojik olarak birbirleriyle baglantili oldugunu belirtmektedir Bu nedenle bir ideoloji birden fazla gruba ait olabilir ve bazen cok yakin ideolojiler arasinda buyuk olcude ortusme olabilir Siyasi etiketin ne anlama geldigi ulkeden ulkeye degisebilir ve siyasi partiler genellikle birden fazla ideolojiye sahiptir Sosyoloji ideolojilerin temeli ve siyaset bilimcilerSosyoloji toplumlarin butuncul normlari yapilari ve isleyisini inceleyen bir bilimdir Bu alanda cesitli disiplinlerarasi arastirma teknikleri kullanilarak gozlem yapilir elde edilen veriler analiz edilir yorumlanir ve farkli perspektiflerden sonuclara ulasilir Sosyal reaksiyonlarin incelenmesine ozel bir vurgu yapilir yani toplumda bir etki veya davranis kalibina yol acan nedenler arastirilir Ayni sekilde cagdas sosyal egilimleri anlamak ve insan davranisinin nasil ortaya ciktigini genis bir etkilesim alani icinde anlamak amaclanir Tarihte bircok sosyolog dusunceleriyle cagdas toplumlara iz birakmis politik sosyal veya insanin dogal davranis ve egilimleri uzerine yapilandirilmis dusunceleriyle one cikmistir Sosyologlar toplumu her yonuyle inceleyen ve insan davranisinin nedenini ve dusunce bicimini anlamaya calisan kisilerdir Jean Jacques Rousseau nun Quentin La Tour tarafindan pastelle boyanan bir tablosu Jean Jacques Rousseau Rousseau 1712 yilinda Cenevre de dogmus ve cagdas tarih icin buyuk bir oneme sahiptir Rousseau buyuk bir yazar besteci ve filozoftur Siyasi dusunceleri Amerikan Devrimi sirasinda buyuk olcude etkili olmus ve daha sonra Fransiz Devrimi ne de etki etmistir Dusunceleri tum Avrupa ve Amerika ya yayilmistir Hem cagdaslari ornegin Kant hem de gunumuzdeki dusunurler ornegin Derrida uzerinde etkisi gunumuzde bile devam etmektedir Fikirleri ve dusunceleri modern politika cagdas sosyoloji ve egitim dusuncesi icin onemli temeller olusturmustur Toplum sozlesmesi Rousseau nun unlu eseri Toplum Sozlesmesi ozgurluk sivil ozgurluk ve toplum kavramlari uzerine dusuncelerini aciklar Insan ozgurlukten yararlanmasina ragmen onu esir eden farkli gorunmez veya hileli zincirleri goz ardi eder Toplumlarin dogal olarak ortaya cikmadigini belirtir Aile insanin en eski ve dogal kurumu olup hukumdarin halkiyla olan iliskisine benzer bir iliski tasir Hak dogru gucten dogmaz ve gorev zorunluluktan dogmaz Otorite tarafindan yaratilan mesru sozlesmeler insanlari gizlice esir almanin ve guc kullanmanin bir yoludur bu nedenle bunlar insanlar uzerinde hakki vardir Hepimizin esit oldugu on kabulunden yola cikarak hukumdarlarin var olabilmesi icin insanlari esir almanin tek yolu yasal olarak olmaktir Bir halk bir krala boyun egmeden once bir halktir ve ayni zamanda azinlik buyuk kitlelerin kararlarina maruz kalir Genel irade ozel irade ile karsi karsiya kalir Genel irade herkesin iradesi tarafindan sinirlandirilir yani cogunlugun olusturdugu partilerin olusumu ile azinligin sesi duyulmaz hale gelir Sosyal sozlesme ortak iyiligi ve kisilere esit olarak verilecek haklari arayisini icerir Soberani ustun bir varlik olarak belirler ve kurallarin ona uygulanmayacagi bir kisi olarak tanimlar ayni zamanda sosyal sozlesmenin ona uygulanmadigi bir kisidir yani halka itaat etmeleri gerekmektedir ancak kararlari kendi takdirine dayali olarak almalidir Sosyal sozlesmede insan dogal ozgurlugunu kaybeder ve sivil ozgurlugunu kazanir Insan mulkiyet uzerindeki gucu sinirlayarak bir tur sivil ozgurluk elde etmek icin mulkiyeti uzerindeki gucu birine devreder yani temel olarak tekrar hukumdara esir olur Bir sey elde etmek icin bir seyi feda etmek gerekir Hukumdarin gucu bolunemez ve mutlaktir Hukumdarin halki uzerinde ince olan sinirlamalari vardir Insan olan hukumdar guce sahip olsa bile bir hayati elinden almak hakkina sahip degildir Karl Marx Karl Marx Almanya kokenli bir Yahudi filozoftur Komunist dusuncenin temellerini atmistir Marx felsefe tarih sosyoloji ve ekonomi alanlarinda calismalar yapmistir Friedrich Engels ile birlikte bilimsel sosyalizmin modern komunizmin ve marksizmin onculeri olarak bilinirler En unlu eserleri arasinda Komunist Parti Manifestosu ve Das Kapital bulunur Ucretli Emek ve Sermaye Marx in Das Kapital adli eserinde sinif ayrimlarinin toplum icinde nasil belirginlestigini aciklar Bu fikrin sadece kapitalistlere fayda sagladigini ve iscilerin toplumda kotu muamele yoksulluk ve eksikliklerle mucadele ettigini soyluyor Marx mal ve emek icin fiyat dalgalanmalarini elestirir ve belirli bir standart veya ortalama yoktur Ek olarak her urun icin harcanan emegin urunun degerini artirmadigini iddia eder Toplumdaki zorluklari ve acilari arastirir ve herkesin esit olarak memnun olacagi bir komunist sistemin gercekten mumkun olup olmadigini sorgular teori olarak degil pratikte Marx kapitalistler ve isci sinifi arasindaki mucadeleyi sinif mucadelesi olarak tanimlar Ucretin bir isciye belirli bir sure boyunca verilen para miktari oldugunu ifade eder Ona gore iscinin bir isverenle yaptigi is degis tokusu iscinin belirli bir sure calismasi ve karsiliginda belirli bir miktar para almasi anlamina gelir Ayni sekilde bir malin belirli bir miktar para karsiliginda degis tokus edildiginde bu miktarin fiyat olarak kabul edildigini belirtir Sonuc olarak ucret iscinin emegine atfedilen bir maliyet olarak gorulur ve isci bir mal gibi gorulur Marx genel olarak uretim surecinde kullanilan makinelerin gelisimini elestirir Bu durumun talebi karsilamak ve urunu daha dusuk bir fiyata sunmak icin kullanildigini ve ayni zamanda isci sinifinin is gucune olan ihtiyacini ortadan kaldirdigini soylemektedir Ona gore sermaye artisinin isci sinifi uzerinde bir domino etkisi vardir Bu etki olumlu ya da olumsuz olabilir Bir kisinin sahip oldugu para miktari sermaye degildir urunleri uretmek ve satmak icin gereken arac ve malzemeleri de icerir Rekabet duygusu arz ve talep arasindaki iliskiyle yakindan baglantili olarak her urunun alim fiyatini belirler Is saatleri ve urunun uretim maliyeti iscilere verilen hizmet icin odenen ucreti belirler Marx sosyalizm olarak bilinen anlayisin temelini atmistir Thomas Hobbes Hobbes 1588 yilinda Ingiltere de dogan bir sosyologdur Ana vurgusunu siyaset felsefesine yonlendirmistir Leviathan adli kitabi ise daha sonra 1651 yilinda yayimlanmistir Bati siyaset felsefesi icin temel bir yapi olusturmus ve politik teoriyi sosyal sozlesme perspektifinden ele almistir Bu konu daha sonra bircok sosyolog tarafindan da incelenmistir Idealleri mutlakiyetcilik ve mutlak egemenlik uzerine kurulu olsa da bu dusunce daha sonraki liberal ideoloji icin temel olusturmustur Ayni zamanda bireyin haklari insanin dogal esitligi ve siyasi duzen gibi diger konulari da ele almistir Leviathan Thomas Hobbes Leviathan adli eserinde Cumhuriyet ve Egemenlik konularina odaklanmaktadir Egemenlik kavramini mutlak ve tartismasiz bir guce sahip olan bir hukumdarin varligi olarak tanimlar Insanlarin esitlik durumunun sadece fiziksel degil psikolojik olarak da bireyler arasinda savaslara yol actigini belirtir Hobbes ayni zamanda Cumhuriyet kavramini kontrol ve hukmetme araci olarak gormektedir Hukumetin halk uzerinde resmi bir kontrolu korku ve endiseye neden olur Halk hukumetinden korkarsa ona meydan okumaz Cumhuriyet bir grup insan arasinda geri donusu olmayan bir baglilik gerektiren bir anlasma olarak kabul edilir ve bu da her bir uyenin surekli baglilik icinde olmasini gerektirir Bu baglamda sosyal sozlesme kavrami ortaya cikar egemenlik icin bir temsilci yaratilir Hobbes e gore Insan dogasi gurur intikam taraflilik ve para gibi kavramlara dayanmaktadir Bu nedenle esitlik adalet alcakgonulluluk ve merhamet gibi kavramlar artik gercek insan dogasini tanimlayamamaktadir Insan dogasi cok sayida insanin gucunu azaltip tek bir kisiye aktarmak ister Bu herkesin ozgur iradesini kisitlayarak guc ve kontrol elde etmeyi amaclamaktadir Akilli secimler yaparak halkini cesitli tehlikelerden korumaya ve barisa ulasmaya calisirlar Bir cumhuriyet cok sayida insan arasinda yapilan anlasmalar dizisidir ve her biri bireysel ve toplumsal cikarlari icin tum kaynaklarini kullanarak olusturulmustur Cumhuriyet mutlak guc ve egemenlik anlamina gelir Hobbes e gore bir cumhuriyetin kurulusu uyelerinin uymasi gereken tum kurallari belirler Cumhuriyetin kurulabilmesi icin vatandaslar ve liderleri arasinda kalici bir baglilik gerekir Vatandaslar egemenleri ile yaptiklari anlasmayi bozamazlar ve egemenler de vatandaslari ile yaptiklari anlasmayi bozamazlar Onceden yapilan herhangi bir anlasma iptal olur Max Weber 1918Max Weber 1864 yilinda dogan Max Weber felsefe ekonomi hukuk tarih siyaset bilimi ve sosyoloji hakkinda olan eserleriyle buyuk bir une sahip olmustur Sosyoloji ve kamu yonetimi calismalarinin kurucularindan biri olarak kabul edilir Din sosyolojisi ve yonetim gibi konulara odaklanmistir Devletin tanimi siyaset bilimi arastirmalarinin temelini olusturur ve ayni zamanda kapitalizm gibi ekonomik sistemlerin gelisimine ve bunlarin modern topluma nasil etkisi olduguna dair arastirmalara da katkida bulunur Kapitalist Ruh Bu eserde yazar bir kavrami sadece kendi bakis acisiyla degil farkli pozisyonlari ve perspektifleri arastirarak tanimlayabilecegimizi anlatiyor Tarih boyunca topluma etki eden bir gerceklik uzerine temellenmis bir eserdir Kapitalizmi yazarin gozunden su sekilde acikliyor Zamanin para oldugunu dusun Gunluk isiyle on silin kazanabilen bir kisi yarisini bosa harcayarak veya evde bosta gecirerek sadece alti peni harcasa bile gercekte harcadigi veya daha dogrusu israf ettigi bes silin ekstra kaybetmis olur sayfa 27 Krediye para gibi bak Birinden borc aldigin parayi ona geri vermekle kalmaz ayni zamanda o para sayesinde faiz ve zamanla kazanabilecegin her seyin keyfini surebilirsin Iyi bir krediniz ve onu iyi kullanma yeteneginiz varsa zaman ilerledikce ciddi bir miktar biriktirebilirsin sayfa 27 Paranin uremesi ve faydali olmasi gerektigini dusun Para para dogurabilir birinden digerine aktarilabilir ve boylece birbirlerini artirabilirler Bes silin dogru bir sekilde yatirilirsa alti silin olur bunlar da birbirlerine eklenerek yedi hatta daha fazla olabilirler Yatirilan paranin miktari arttikca getirisi de artar Bu nedenle kazanc hizli ve surekli olarak cogalir Bir domuzu olduren binlerce yavrusunu yok eder Bes silini bosa harcayan o parayla elde edebilecegi her seyi ortadan kaldirir buyuk bir para yigini sayfa 27 Deyimi dogrultusunda iyi odeyen cebini doldurur Anlasmis bir vade icin zamaninda duzenli odeme yapan kisi arkadaslarina ihtiyaci olmadigi surece her zaman krediye layik olur sayfa 27 Bazen bu cok faydali olabilir Genc birinin ilerlemesi icin en onemli sey her isinde zamaninda ve durust davranmasidir Bu nedenle size verilen parayi anlasilan sureden daha fazla elinde tutmamalisiniz boylece arkadasinizin hayatta size yardim etme sansi olmaz sayfa 27 Bir kisinin kredibilitesine etki edebilecek kucuk eylemlere dikkat etmelisiniz Ornegin sabah bes ya da aksam sekizde cekic sesi duyan alacakli alti ay boyunca memnun olur ancak sizinle ilgili daha fazla bilgiye sahipse bilardo oynarken ya da barda sesinizi tanirsa calismaniz gereken saatte calismadiginiz icin ertesi sabah hatirlatma yapar ve paranizi toplamadan once talep eder sayfa 27 Ayni zamanda sahip oldugunuzu dusundugunuz her seyi harcamamaniz ve bu dusunceyle yasamamaniz onemlidir Kredi alan bircok insan sik sik bu yanilsamayi yasar Bunu onlemek icin giderlerinizi ve gelirlerinizi ayrintili bir sekilde kaydetmelisiniz Bu detaylara dikkat ederseniz en onemsiz giderlerin bile buyuk meblaglara donustugunu fark edecek ve gelecekte ne kadar tasarruf edebileceginize inanacaksiniz sayfa 27 28 Dikkatli ve durust bir kisi olarak alti poundla yuz pounda ulasabilirsiniz Gunde bir kurus bosa harcayan bir kisi yil boyunca alti poundu bosa harcamis olur ki bu da yuz poundun kullanimina esittir Gunde sadece iki dakika olsun harcamis bir kisi yilda yuz silini bosa harcamis olur Bes silini yatirim yapmaya karar veren kisi onlari carcur etmis olur Bu nedenle genc bir kisi yaslandiginda boyle buyuk bir miktari kaybettigi icin buyuk bir pismanlik duyacaktir sayfa 28 Alintilar Weber e gore kapitalizmin temellerini aciklar ve isadamlarinin kendi ekonomik sermayelerini buyutmek icin bu temellere gore hareket ettigini anlatir Ayni zamanda Amerikan kulturunun kapitalizmde buyudugu ve kok saldigi da anlatilmaktadir Kapitalizmin amaci kazanmak kazanmak ve kazanmaktir Kapitalizmde ahlaki kavram kredi ve kendi paranizi artirmak icin kullanilan bir arac haline gelmistir Aslinda her bireyin olumlu bir ozelligi degil kendi ekonomik gelisimi icin bir arac haline gelmistir Amerikalilar bu ahlaki degeri ikna etme ve mal edinme araci olarak kullanirlar ve boylece ekonomik acidan one gecerler ancak ayni zamanda buyuk is insanlarinin gercek niyetlerine dair yaniltici bir goruntu olustururlar Kapitalizmin daha fazla ve daha fazla istemek yeni ve gecici bir egilim olmadigini eski su anki ve gelecekteki toplumlara nufuz ettigini anlamaktadir Her seyin sonunda bir tur kazanc elde etmek icin yapilir Ekonomik mal hizmet veya basitce ic huzur olabilir Ayni sekilde kapitalizm ruhu dusunceler ve perspektifler icinde daha da derinlesiyor ve insanlarin zihinlerine daha fazla yerlesiyor Siyasi ideolojiler listesiAnarsizm Anarsi sembolu Uluslararasi olusumlarAnarsizm platformizm ve ozgulluk Uluslararasi Anarsist Federasyonlar sentez anarsizm Uluslararasi Emekciler Birligi anarko sendikalizm ve sendikalizm Uluslararasi Anarsistler Birligi anarko komunizm Uluslararasi Emekciler Birligi IWA anarko sendikalizm Klasik anarsizm Bireyci anarsizm Egoist anarsizm Komunist egoizm Illegalizm Kamulastirmaci anarsizm Varoluscu anarsizm Felsefi anarsizm Liberteryenizm Sol liberteryenizm Liberteryen sosyalizm Mutualizm Sosyal anarsizm Anarko komunizm Anarko sendikalizm Kolektivist anarsizmPost klasik Sifatsiz anarsizm Sentez anarsizm Anarko pasifizm Anarko punk Yesil anarsizm Anarko naturizm Anarko ilkelcilik Komunalizm Eko komunalizm Liberteryen belediyecilik Demokratik konfederalizm Sosyal ekoloji Vegan anarsizm Isyanci anarsizm Makhaevizm Platformizm Makhnovism OzgullukCagdas Anarko transhumanizm Siyah anarsizm Serbest piyasa anarsizmi Post anarsizm Postkolonyal anarsizm Post sol anarsizm Kuir AnarsiKarsit gorus Anti anarsizm OtoriteryanizmAnarsizm ve din Budist anarsizm Hristiyan anarsizmi Katolik Isci Hareketi Diggerlar Tolstoycu hareket Hindu anarsizmi Islam anarsizmi Yahudi anarsizmiBolgesel hareketler Afrika Amerika Neo Zapatizm MagonizmAsya Demokratik konfederalizm TurkiyeAvrupa Rusya NarodnizmOkyanusya Otoriteryanizm Genel Mutlak monarsicilik Otokrasi Caudillo Despotizm Ilimli despotizm Diktatorluk Musfik diktatorluk Anayasal diktatorluk Dictablanda Aile diktatorlugu Askeri diktatorluk Stratokrasi Sagci diktatorluk Emperyalizm Medenilestirme misyonu Somurgecilik Ic somurgecilik Neokolonyalizm Lebensraum Manifest destiny Kultur emperyalizmi Dil emperyalizmi Yayilmacilik Mafya devleti Oklokrasi Oligarsi Pisagorculuk Aristokrasi Tek parti rejimi Komunist devlet Plutokrasi Sirketokrasi Polis devleti Ilimli despotizm Totalitarizm Totaliter demokrasi Ulusotesi otoriterlikDiger Anti demokratlik Devlet kapitalizmi Leninizm Stalinizm Trockizm Juche Castroizm Titoizm Marksizm Leninizm Anti revizyonizm Hocaizm Maoizm Blanquizm Otoriter muhafazakarlik Monarsizm Otoriteryen demokrasi Sag populizm Bizanscilik Dijital otoriteryanizm Eko otoriteryenizm Liberal otokrasi Azinlikcilik Neo feodalizm Asiri milliyetci Asiri sag otoriterlik Fasizm Falanjizm Nasyonal sosyalizm Neo fasizm Neo Nazizm Ulusal Bolsevizm Neolejyonerlik Ucuncu gorusculukKarsit gorus Antifasizm DekolonizasyonOtoriteryanizm ve din TeokrasiBolgesel cesitleri Afrika Orta Afrika Cumhuriyeti Misir Ekvator Ginesi Libya Guney Afrika Sudan Uganda ZimbabweAmerika Arjantin Brezilya Dominik Cumhuriyeti Guatemala Honduras Meksika Panama Paraguay VenezuelaAsya Afganistan Kambocya Irak Iran Kazakistan Kuzey Kore Suudi Arabistan Suriye Turkiye Turkmenistan Birlesik Arap Emirlikleri OzbekistanAvrupa Belarus Fransa Almanya Yunanistan Portekiz Romanya Putinizm Sirbistan IspanyaKomuniteryenizm Genel Hristiyan demokrasi Komuniteryen korporatizm Radikal merkezcilik Ucuncu yol Mutualizm Demokratik konfederalizmDiger Hiristiyan sosyalizmi Ilkel komunizm Dini komunizm Islami sosyalizm AvrasyacilikBolgesel turleri Kibbutz ObsinaKomunizm Uluslararasi olusumlar Trockizm Devrimci Uluslararasi Yeniden Gruplandirma Komitesi Trockizm Dorduncu Enternasyonal in Yeniden Kurulus Koordinasyonu Trockizm Dorduncu Enternasyonal Trockizm Trockizm Trockizm Enternasyonal Komunist Akim sol komunizm Trockizm sol komunizm Uluslararasi Marksist Leninist Parti ve Orgutler Konferansi Uluslararasi Bulten maoizm Uluslararasi Marksist Leninist Parti ve Orgutler Konferansi Birlik ve Mucadele Hocaizm Devrimci Parti ve Orgutlerin Enternasyonal Koordinasyonu anti revizyonizm Halklarin Uluslararasi Mucadele Birligi Marksizm Leninizm Trockizm Uluslararasi Komunist ve Isci Partileri Toplantisi Marksizm Leninizm Trockizm Trockizm Uluslararasi Isci Birligi Dorduncu Enternasyonal Trockizm Iscilerin Uluslararasi Birligi Dorduncu Enternasyonal Trockizm Enternasyonalist Komunist Egilim sol komunizm Trockizm Trockizm Trockizm Trockizm Devrimci Komunist Enternasyonal Trockizm Trockizm Dorduncu Enternasyonal Birlesik Sekreterligi Trockizm Trockizm Otoriteryen Blanquizm Nechayevism TkacovizmLeninizm Demokratik merkeziyetcilik Marksizm Leninizm Trockizm Oncu parti Savas komunizmiMarksizm Leninizm Brejnev Doktrini Reel sosyalizm Castroizm Cavuseskuculuk Dubcekizm Gorbacovculuk Glasnost Perestroyka Guevarizm Fokoculuk Hocaizm Juche Kimilsungism Kimilsungism Kimjongilism Songun Gulas Komunizmi Kruscevizm Destalinizasyon Kruscev cozulmesi Maoizm Pol Potculuk Yeni Sentez Marksizm Leninizm Maoizm Gonzalo Dusuncesi Naksalism Cin degerleri ile sosyalizm Deng Siaoping Teorisi Maoizm Uc Temsil Uc Halk Ilkesi Si Cinping Dusuncesi Marksist Leninist ateizm Bilimsel komunizm Stalinizm Anti revizyonizm Tek ulkede sosyalizm Ulusal komunizm Ulusal Bolsevizm Sosyalist yurtseverlik Sovyetler Birligi nostaljisi Sovyet antisemitizmi Titoizm Sol milliyetcilik Yugoslavizm Yugo nostaljisiLiberteryen Anarsizmin simgesi olan A Komunist Orak ve Cekic i deviriyor Anarko komunizm Egoist anarsizm Komunarlar MarksizmMarksizm Imkansizlik Kautskyizm Otonomizm Iscicilik Sol komunizm Bordigizm Spartakistler Luksemburgizm Durumculuk Spontanizm Asiri sol Mao Sponteks Bati Marksizmi Avusturya Marksizmi Frankfurt Okulu Marksist humanizm Neo Marksizm Catisma teorileri Bagimlilik teorisi Gramscianizm Neo Gramscianizm Yapisalci Marksizm Radikal demokrasi ZapatistalarDiger Tarim sosyalizmi Merkezci Marksizm Eko komunizm Avrupa komunizmi Otomasyonlu Luks Komunizm Proleter enternasyonalizm Ulusal komunizm Ilkel komunizm Dunya komunizmiKarsit gorus Antikomunizm McCarthycilikDin ve komunizm Diggerlar Shaker mezhebi Islami sosyalizmBolgesel turler Afrika Angola Etiyopya Mozambik Somali Guney Afrika TanzanyaAmerika Sili Kuba Grenada Aydinlik YolAsya Afganistan Ermenistan Azerbaycan Kampucya Komunist Partisi Kampucya Ulusal Kurtulus Birlesik Cephesi Hindistan Naksalizm Endonezya Israil Japonya Kazakistan Kuzey Kore Guney Kore Filistin Sovyetler Birligi Tacikistan Turkiye Turkmenistan Ozbekistan Yemen Guney YemenAvrupa Arnavutluk Bulgaristan Belarus Hirvatistan Cekoslovakya Bohemya ve Moravya Slovakya Estonya Finlandiya Fransa Almanya Dogu Almanya Yunanistan Litvanya Letonya Makedonya Moldova Karadag Polonya Portekiz Romanya Bolsevizm Bolsevikler Merkez Kamenevizm Stalinizm Zinovievizm Sol muhalefet Sol komunizm Trockizm Birlesik Muhalefet Isci Muhalefeti Eski Bolsevikler Sag Muhalefet Anti Parti Grubu Bukharinizm Noginizm Devlet Olaganustu Hal Komitesi Soyuz Sirbistan Slovenya Ispanya Ukrayna YugoslavyaOkyanusya Muhafazakarlik Uluslararasi olusumlarUluslararasi Demokrat Birligi muhafazakarlik monarsizm Genel Sendika karsitligi Otoriteryen muhafazakarlik Siyah muhafazakarlik Sivil muhafazakarlik Klasik muhafazakarlik Muhafazakar korporatizm Muhafazakar liberalizm Kulturel muhafazakarlik Mali muhafazakarlik Yesil muhafazakarlik Liberal muhafazakarlik Liberteryen muhafazakarlik Paleoliberteryenizm Bati muhafazakarligi Monarsizm Mutlak monarsi Aydinlanmaci mutlakiyet Ataerkillik Mesrutiyet Tac giymis cumhuriyet Milli muhafazakarlik Gocmen karsitligi Etnik milliyetcilik Neomuhafazakarlik Paleomuhafazakarlik Paleoliberteryenizm Ilimli muhafazakarlik Sag populizm Sosyal muhafazakarlik Sosyal Darwinizm Hristiyan sag Devlet dini Sezaropapizm Teokrasi Teonomi Gelenekci muhafazakarlikGericilik Mutlakiyet Mutlak Monarsi Otokrasi Alternatif sag Illiberal demokrasi Gudumlu demokrasi Emperyalizm Somurgecilik Integralizm Irredantizm Neogericilik Oligarsi Aristokrasi Plutokrasi Timokrasi Gerici modernizm Rovansizm Teokrasi Beyaz ustunlukculugu AyrimcilikKarsit gorus Muesses nizam karsitligi Kulturel liberalizm Kulturel radikalizm Devrimcilik Postmodernizm IlericilikMuhafazakarlik ve din Hristiyan sag Hindu koktendinciligi Hindutva Islamcilik SiyonizmBolgesel Turleri Afrika Misir Fas Guney Afrika ApartheidAmerika Bolsonarizm Amerika Birlesik DevletleriAsya Modicilik Japonya Abeizm Monarsizm Filipinler Tayvan Turkiye Ozalizm Milli Gorus Muhafazakar demokrasi ErdoganizmAvrupa Bonapartizm Gaullizm LePenizm Monarsizm Yeni sag Ancien Regime Bismarkianism Devlet sosyalizmi Muhafazakar devrim Reichsburger hareketi Orbanizm Liberal muhafazakarlik Sarmatizm Rusya Modern muhafazakarlik Putinizm Chekizm Avrasyacilik Falanjizm Francoizm Carlizm Hugizm Cavaliers Tory Jakobitizm Monarsizm Cameronizm Adaletli liberalizm Johnsonizm Thatcherizm Tory anarsizmiOkyanusya Demokrasi Genel Burjuva demokrasisi Hucre demokrasisi Muhafazakar demokrasi Anayasal demokrasi Kozmopolitan demokrasi Ekonomik demokrasi E demokrasi Etnik demokrasi Herrenvolk demokrasisi Gudumlu demokrasi Medya demokrasisi Cok partili sistem Partisiz demokrasi Katilimci demokrasi Cogulcu demokrasi Radikal demokrasi Temsili demokrasi Sovyet demokrasisi Etnokrasi Liberal demokrasi Demokratik liberalizm Illiberal demokrasi Parlamenter demokrasi Totaliter demokrasi Demokratik cumhuriyet Yari demokrasi Yari dogrudan demokrasi Sosyal demokrasi Demokratik sosyalizm Sovyet demokrasisi Egemen demokrasiDiger Demarsi Demokratik merkeziyetcilik Demokratik konfederalizm Demokratik cumhuriyetcilik Demokratik sosyalizmDogrudan demokrasi hareketleri Gelecege yonelik demokrasi Muesses nizam karsitligi Anti partikrasi hareketleri Hucre demokrasisi Uzlasmaci demokrasi Muzakereci demokrasi Delegatif demokrasi E demokrasi Ekonomik demokrasi Taban demokrasisi Korsancilik Yari dogrudan demokrasiDin ve demokrasi Hristiyan demokrasi Uluslararasi olusumlarMerkezci Demokratlar Enternasyonali Hristiyan demokrasi Hristiyan demokrasi Genel SendikacilikDiger Ordoliberalizm Sosyal muhafazakarlik Hristiyan demokrasi Islami demokrasiBolgesel turler Afrika Asya Amerika Avrupa Antik Yunanistan Sparta demokrasisi Antik Roma Paris Komunu Polonya Sovyet demokrasisi IsvicreOkyanusya Cevrecilik Uluslararasi olusumlar cevrecilik yesil siyaset Parlak yesil cevrecilik Genel Yesil anarsizm Yesil muhafazakarlik Yesil liberalizm Yesil liberteryenizm Yesil sendikacilik Eko sosyalizm Yesil siyaset Ekolojik sosyalizm Ekolojik milliyetcilikFasizm ve Nazizm Genel Fasizm Neofasizm Sosyal fasizm Klerikal fasizm Kizil fasizm Szeged fasizmi Nazizm Neonazizm Ezoterik nazizm StrasserizmKimlik siyaseti Uluslararasi olusumlarUluslararasi Kadinlar Konseyi feminizm azinlik haklari Yasa bagli hak hareketleri Genclik haklari hareketiHayvan haklari hareketleri Hayvan esitlikciligi Hayvan haklari hareketi Hayvan refahciligiEngellilikle ilgili hak hareketleri Engelli haklari hareketi Norocesitlilik hareketi Anti psikiyatriFeminizm Genel Anarko feminizm Bakim odakli feminizm Kulturel feminizm Bireyci feminizm Liberal feminizm Ruj feminizmi Maddi feminizm Pro feminizm Radikal feminizm Ayrilikci feminizm Pozitif ayrimcilik Sosyalist feminizm Marksist feminizm TransfeminizmKarsit gorus LGBT sosyal hareketleri Gey kurtulusLiberalizm Uluslararasi olusumlarLiberal Enternasyonal liberalizm radikalizm Genel Klasik liberalizm Muhafazakar liberalizm Anayasal liberalizm Kulturel liberalizm Demokratik liberalizm Ekonomik liberalizm Yesil liberalizm Adaletli liberalizm Ulusal liberalizm Neoklasik liberalizm Neoliberalizm Ordoliberalizm Sekuler liberalizm Sosyal liberalizm TeknoliberalizmDiger Liberal mekrezcilik Liberal senkretizm Radikal merkezcilik Ucuncu yol Liberal anayasacilik Liberal esitlikcilik Modern esitlikcilik Liberal otokrasi Liberal muhafazakarlik Liberal korporatizm Liberal demokrasi Liberal feminizm Esitlikci feminizm Liberal enternasyonalizm Kozmopolitanizm Kureselcilik Ekonomik kuresellesmecilik Liberal ilerlemecilik Liberal sosyalizm Liberal refahcilik Liberal radikalizm Liberal cumhuriyetcilik Demokratik cumhuriyetcilikKarsit gorus Anti liberalizm Illiberal demokrasiBolgesel turler Afrika Asya Turkiye Tanzimat Yeni Osmanlilar Damat Ferit in gorusu Ali Fethi Bey in gorusu Liberal Ataturkculuk Ozalizm Recep Tayyip Erdogan in gorusuAvrupa Jakobenlik Kolelik karsitligi Jakobenizm Hebertistler Monarsi Adaletli liberalizm Yeni liberalizm Radikalizm Jakobenizm Cromwellizm Whigler SpencerianizmOkyanusya Liberteryenizm Uluslararasi olusumlarDevletsiz Toplum Merkezi Sol liberteryenizm Uluslararasi Liberteryen Partiler Ittifaki Sag liberteryenizm Uluslararasi Anarsist Federasyonlar anarsizm Arazi Degeri Vergilendirmesi icin Uluslararasi Birlik geoliberteryenizm Sag liberteryenizm Sol liberteryenizm Geoliberteryenizm Liberteryen sosyalizm Agorizm Mutualizm Sosyal anarsizmSag liberteryenizm Anarko kapitalizm Minarsizm Paleoliberteryenizm Muhafazakar liberteryenizmDiger Liberteryen muhafazakarlikMilliyetcilik Uluslararasi olusumlar pan Asyacilik ve sag populizm Temsil Edilmeyen Milletler ve Halklar Organizasyonu milliyetcilik Genel Liberal milliyetcilik Milli liberalizm Romantik milliyetcilik Kulturel milliyetcilik Dil emperyalizmi Ekonomik milliyetcilik Sivil milliyetcilik Asiri milliyetcilik Milliyetci terorizm Burjuva milliyetciligi Dini milliyetcilik Ekolojik milliyetcilik Islami milliyetcilik Sol milliyetcilik Ulusal Bolsevizm Ulusal komunizm Sosyal milliyetcilik Yayilmaci milliyetcilik Butunlesik milliyetcilik Milli muhafazakarlikEtnik Bu alt basligin gelistirilmesi gerekiyor Italyan milliyetciligi Alman milliyetciligi Afrika milliyetciligi Arap milliyetciligi Turk milliyetciligi Turancilik Kurt milliyetciligi Ermeni milliyetciligi Iran milliyetciligi Leh milliyetciligi Yunan milliyetciligi Rus milliyetciligi Bosnak milliyetciligi Alman milliyetciligi Asur milliyetciligi Hirvat milliyetciligi Avusturya milliyetciligi Ispanyol milliyetciligi Irlanda milliyetciligi Filistin milliyetciligi Japon milliyetciligi Iskoc milliyetciligi Ingiliz milliyetciligi Zaza milliyetciligi Fransiz milliyetciligi Belarus milliyetciligi Kibris Rum milliyetciligi Ukrayna milliyetciligi Suriye milliyetciligi Arnavut milliyetciligiDiger Panslavizm Pro Avrupacilik Siyonizm Baascilik Ataturkculuk Ulkuculuk Ulusalcilik Ataturk milliyetciligi Siyahi milliyetciligi Sol milliyetcilik Devrimci milliyetcilik Diaspora milliyetciligiPopulizm Siyasi enternasyonal Ilerici IttifakGenel Sag populizm Sol populizm Ataturk halkciligi Turk populizmiIlgili kavramlar Sag populizm Sol populizm Argumentum ad populum Elitizm Hakikat sonrasi siyaset Kisi kultu Otokrasi Oklokrasi Populares Refah devletiIlerlemecilik Uluslararasi olusumlarIlerici Ittifak ilerlemecilik ve sosyal demokrasi Ilerici Enternasyonal demokratik sosyalizm sol populizm ilerlemecilik ve sosyal demokrasi Genel Diger Reform hareketi Sosyal adalet TeknokrasiKarsit gorus Anti ilerlemecilikIlerlemecilik ve din Islami ilerlemecilikSiyasi Islam Islami anarsizm Islami antisemitizm Islami demokrasi Islami feminizm Islami liberalizm Islami modernizm Islam cumhuriyeti destekciligi Islami sosyalizm Islamcilik Islami koktendincilik Islami fasizm Cihatcilik Islamci terorizm Post IslamcilikSosyal demokrasi Uluslararasi olusumlarIlerici Ittifak Ilerici Enternasyonal Sosyalist EnternasyonalGenel Emek hareketi Demokratik sosyalizm Avrupa komunizmi Ortodoks Marksizm Devrimci sosyalizm Ilerlemecilik Reformizm Gradualizm Liberal sosyalizmDiger Guvenceli esneklik Flexicurity Iskandinav modeli Nordic model Keynesyen ekonomi Adil ticaret Isci haklari Hukukun ustunlugu Refah devleti Sosyal piyasa ekonomisiSosyalizm Siyasi enternasyonaller Ilerici Ittifak Sosyalist EnternasyonalGenel Demokratik sosyalizm Devrimci sosyalizm Reformist sosyalizmOtoriter Arap sosyalizmi Baascilik Afrika sosyalizmi Ujamaa Leninizm Marksizm Leninizm Reel sosyalizm Guevarizm Maoizm Stalinizm Hocaizm TitoizmOzgurlukcu Anarsizm Ozgurlukcu sosyalizm Komunalizm Demokratik konfederalizm Komunizm MarksizmDiger Sosyal demokrasi Ujamaa Afrika sosyalizmi Platformizm Sosyal anarsizm Sosyal ekoloji Liberal sosyalizmMerkeziyetcilik Demokratik merkeziyetcilik Adem i merkeziyetcilikKaynakca Roberts Andrew 2004 The State of Socialism A Note on Terminology 6 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cambridge University Press 63 2 349 366 Bouchard T J McGue M 2003 Genetic and environmental influences on human psychological differences Journal of Neurobiology 54 1 44 45 Eaves L J Eysenck H J 1974 Genetics and the development of social attitudes Nature 249 288 289 Hatemi P K Medland S E Morley K I Heath A C Martin N G 2007 The genetics of voting An Australian twin study Behavior Genetics 37 3 435 448 Hatemi P K Hibbing J Alford J Martin N Eaves L 2009 Is there a party in your genes Political Research Quarterly 62 3 584 600 Settle J E Dawes C T Fowler J H 2009 The heritability of partisan attachment Political Research Quarterly 62 3 601 613